afryka
DESCRIPTION
AFRYKA. Języki afrykańskie: afroazjatyckie nigero-kongijskie nilo-saharyjskie khoisan (buszmeńsko-hotentockie) malgaski. Urzędowe języki Afryki. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Języki afrykańskie:
- afroazjatyckie
- nigero-kongijskie
- nilo-saharyjskie
- khoisan (buszmeńsko-hotentockie)
- malgaski
Języki afroazjatyckie (dawniej zwane rodziną semito-chamicką lub chamito-semicką) – wielka rodzina języków, zajmująca olbrzymie obszary od afrykańskich wybrzeży Atlantyku z językami hausa, arabskim i berberyjskimi na zachodzie aż po Róg Afryki (języki kuszyckie) i Bliski Wschód z językami hebrajskim i arabskim na wschodzie. Rodzina języków afroazjatyckich dzieli się na sześć podrodzin językowych:
języki kuszyckie
języki semickiejęzyki berberyjskie
języki omockie
języki czadyjskie
język egipski † z koptyjskim †
języki afroazjatyckie
Języki nigero-kongijskie tworzą jedną z największych grup językowych. Pod względem rozpowszechnienia, liczby mówiących i rożnorodności zajmują pierwsze miejsce w Afryc. Języki tej rodziny używane są na obszarze niemal całej Afryki subsaharyjskiej, z wyjątkiem terenów środkowej i południowej Nambii i północno-zachodniej części RPA, gdzie w użyciu są języki khoisan oraz terenów Rogu Afryki, zajmowanego w większości przez Języki etiopskie, kuszyckie i omotyckie.
Języki nigero-kongijskie
języki atlantyckie języki mande
języki woltyjskie
języki kwa
języki benue-kongijskie języki adamawa-ubangi
języki kordofańskie
Języki nilo-saharyskie – grupa języków używanych przez około 11 milionów ludzi w Afryce, głównie na terytorium Czadu i w górnym dorzeczu Nilu, a także
w Sudanie na terenach historycznej Nubii.Języki nilo-saharyjskie stanowią luźną grupę silnie zróżnicowanych języków. Niektórzy językoznawcy kwestionują ich przynależność do jednej rodziny,
uważając je za ligę językową, rozwiniętą w paleolicie z drobnych prajęzyków regionu. Najczęściej języki
nilo-saharyjskie dzieli się na sześć podrodzin: songhai, konam, maba, saharyjską,
wschodniosudańską, środkowosudańską oraz izolowane języki fur, berta i kunama, przy czym przynależność używanych w oddalonym terenie dorzecza Nigru języków songhaj budzi najwięcej
kontrowersji. Rodzinę wschodnio- i środkowosudańską do niedawna zaliczano wraz z językami berta i kunama do wspólnej grupy szari-
nilockiej.
języki nilo-saharyjskiefur (wraz z językiem
amdang, 1 mln) języki songhaj (2,5 mln)
kaado dżerma dendi
tadaksahak języki konam (komuz)
gumuz uduk
kwama komo gule †
języki maba maba (właściwy)
runga mimi
języki saharyjskie kanuri (5 mln) tubu (350 tys.)
kanembu szilluk (300 tys.) pokot (200 tys.)
języki środkowosudańskie lugbara
mangbetu (700 tys.) lendu (500 tys.)
teda daza zaghawa berti
<języki szari-nilockie> berta (ok. 150 tys.) kunama
języki wschodniosudańskie bari (500 tys.) karamodżong (300 tys.) nubijski barea
języki nilotyckie luo (3 mln) dinka (2,5 mln) teso-turkana (2 mln) nandi-kipsigis (1,5 mln) masajski (maa) (ok. 1 mln) lango (900 tys.) nuer (800 tys.) alur (800 tys.) aczoli (700 tys.) lotuko (300 tys.) bongo sara (800 tys.) bagirmi
Języki khoisan (języki buszmeńsko-hotentockie) – Rodzina językowa obejmująca ponad 100 języków występujących w Afryce, głównie krajach Afryki południowej (RPA, Namibia, Angola, Bostwana i Tanzania). Języki tej rodziny reprezentują typ języków mlaskowych, których cechą charakterystyczną jest występowanie tzw. mlasków.