agaar selgelt

2 Á¿ëýã“Агаар сэлгэлт 2.1

Àãààð ñýëãýëòèéí системийн òóõàé åðºíõèé îéëãîëò

ªðºº òàñàëãàà öåõ òàñàãò õ¿í àæèëëàæ àìüäðàõ áà òåõíîëîãèéí õýâèéí үйл

àæèëëàãààг хангахад äîòîð àãààðûí òîõèðîìæòîé íºõöëèéã áàéíãà øààðääàã.

Эдгээр шаардлагуудыг àãààðûã ñîëèëöóóëàõ çàìààð àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåì

ã¿éöýòãýäýã. ªðºº òàñàëãààíä äóëààí, ÷èéã, òîîñ, óóð õîðòîé áîäèñ õèé çýðã¿¿ä

ÿëãàð÷ àìüñãàëûí çàìààð äàìæèí ýð¿¿ë ìýíäýä íºëººëíº. Ýíý ÿëãàð÷ áóé ç¿éë íü õ¿í,

àìüòàí òåõíîëîãèéí àæèëëàãààíû òºðºë îíöëîãîîñ õàìààð÷ ÿíç á¿ð áàéäàã.

Àãààð ñîëèëöîî ãýäýã íü ºðººíººñ áîõèðäñîí àãààðûã çàéëóóëæ ò¿¿íä öýâýð

àãààðûã ºãºõèéã õýëíý.

Àãààð ñýëãýëò ãýäýã íü ºðºº òàñàëãàà öåõ òàñàãò òîîöîîò àãààð ñîëèëöîîã

õàíãàõ òîíîã òºõººðºìæ á¿õèé àðãà õýìæýý юм.

Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåì íü àãààðûí áè÷èë óóð àìüñãàëûã á¿ðä¿¿ëýõ ººðººð

õýëáýë àãààð ñîëèëöîîã õàíãàõ äàìæóóëàõ õîîëîé, òîíîã òºõººðºìæ бүхий èíæåíåðèéí

èæ á¿ðýí õèéö þì.

Àãààð ñýëãýëòèéí системийн çîðèëãî íü æèëèéí òóðøèä ºðºº òàñàëãàà öåõèéí

õ¿í àæèëëàõ, àìüäðàõ áà òåõíîëîãèéí ïðîöåññ õýâèéí ÿâàãäàõ àãààðûí øààðäëàãàò

îð÷инг á¿ðä¿¿ëæ òîãòìîë áàðèõ ÿâäàë þì.

Аãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåì äàðààõ ¿íäñýí õî¸ð øààðäëàãûã õàíãàõ ¸ñòîé. ¯¿íä:

1. Àðèóí öýâýð ýð¿¿ë àõóéí øààðäëàãà- Ýíý íü ºðºº òàñàëãàà, öåõ òàñãèéí

äîòоðõ àãààðûí îð÷èí íü õ¿ì¿¿ñèéí àæèëëàæ àìüäðàõ íºõöºëä á¿ðýí íèéöñýí

áàéõ.

2. Òåõíîëîãèéí øààðäëàãà- Ýíý íü ¿éëäâýðëýëèéí òåõíîëîãèéí ¿éë àæèëлаãàà

òàñðàëòã¿é õýâèéí ÿâàãäàõ àãààðûí îð÷èíä á¿ðýí íèéöñýí áàéõ.

Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåìèéí àíãèëàë:

Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåì íü øààðäëàãàò àãààð ñîëèëöîîã õàíãàäàã áà äàðààõ

áàéäëààð àíãèëíà.

Àãààð ñîëèëöîîíîîñ íü õàìààðóóëæ:

Àãààð ñýëãýëòèéí îðóóëàõ ñèñòåì. Ýíý íü ºðºº òàñàëãàà, öåõýä øààðäëàãàò

¿ç¿¿ëýëò á¿õèé öýâýð àãààð îðóóëíà.

Àãààð ñýëãýëòèéí çàéëóóëàõ ñèñòåì. Ýíý íü ºðºº òàñàëãàà, öåõýýñ áîõèðäñîí

àãààðûã çàéëóóëíà.

ªðºº òàñàëãààíû íèéò ýçýëõ¿¿íýýð àãààðûã ñîëèëöóóëæ áàéâàë åðºíõèé ñîëèëöîîíû

ñèñòåì ãýæ íýðëýíý.

Áîõèðäëîãî èõýýð ÿëãàðóóëäàã òºõººðºìæ áóþó àæëûí áàéðûí äýðãýä íü àãààð

ñîëèëöóóëæ áàéâàë áàéðûí ñèñòåì ãýíý.

Àãààðûã øèëæ¿¿ëýí òýýâýðëýõ àðãààð íü:

Åðäèéí àæèëãààòàé. Ýíý íü õàëñàí áà õºðñºí àãààðûí ýñâýë äîòîð áà ãàäíà àãààð

íÿãòûí çºð¿¿íýýñ íü ¿¿ñýõ õ¿÷ýýð àæèëëàõûã õýëíý.

Àëáàäìàë àæèëãààòàé. Ýíý íü ñýíñ ìýòèéí õ¿÷ ¿¿ñãýõ òºõººðºìæèéí

òóñëàìæòàéãààð àãààðûã øèëæ¿¿ëýí òýýâýðëýíý.

Åðºíõèé çîðèóëàëòààñ íü õàìààðóóëæ:

Àãààð ñýëãýëòèéí åðºíõèé ñîëèëöîîíû ñèñòåì. Ýíý íü îðóóëàõ áà çàéëóóëàõ ãýñýí

¿íäñýí õî¸ð ñèñòåìèéí á¿ðäýë þì.

Êîíäèöèîíåðûí ñèñòåì. Ýíý íü àãààðûí á¿ðýí áîëîâñðóóëæ òóõàéëáàë ø¿¿õ,

õàëààõ, õºðãºõ, õàòààõ, ÷èéãëýõ çýðãýýð áîëîâñðóóëàí îðóóëàõ áà àãààð

ñýëãýëòèéí îðóóëàõ ñèñòåìèéí íýã õýëáýð þì.

Õèéí òýýâðèéí ñèñòåì Ýíý íü õóóðàé íóíòàã áà øèðõýãò ìàòåðèàëûã àãààðòàé

õîëüæ äàìæóóëàí òýýâýðëýõ òýýâýðëýõ òîíîã òºõººðºìæ, äàìæóóëàõ õîîëîéí á¿õèé

èíæåíåðèéí õèéö áà àãààð ñýëãýëòèéí çàéëóóëàõ ñèñòåìèéí òºðºëä õàìààðíà.

Àñïèðàöèéí ñèñòåì. Ýíý íü íóíòàã áóþó î÷¸ñ ìàÿãèéí ìàòåðèàë ñîðæ çàéëóóëíà.

Àýðàöè. Ýíý íü àãààðûã åðäèéí àðãààð çîõèîí áàéãóóëàëòòàé ñîëèëöóóëàõ õèéö

þì.

¯éëäâýðèéí àãààð ñýëãýëò. Ýíý íü òóõàéí ¿éëäâýðèéí îíöëîãò òîõèðóóëñàí àãààð

ñýëãýëòèéí ñèñòåì þì.

2.2 Õîðòîé ç¿éë, ò¿¿íèé òºðºë ç¿éëõýìæýýã òîäîðõîéëîõ

ªðºº òàñàëãàà öåõ òàñàãò õ¿ì¿¿ñ áà òåõíîëîãèéí ¿éë àæèëãàà,

¿éëäâýðëýëèéí òºðºë, òîíîã òºõººðºìæ çýðãýýñ õàìààð÷ ÿíç á¿ðèéí òºðºë õýìæýýòýé

äóëààí, ÷èéã, òîîñ, óóð õîðòîé áîäèñ, õèé çýðã¿¿ä ÿëãàðàõ áà ýäãýýð íü çºâøººðºãäºõ

õýìæýýíýýñ õýòýðñýí ¿åä õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíä áîëîí ¿éëäâýðëýëèéí ïðîöåññò ñºðãººð

íºëººëíº. Õîðòîé ÿëãàðóóëàëòûã ¿íäñýí äºðâºí ç¿éë áîëãîí àíãèëæ ¿çýæ áîëíî. ¯¿íä:

Èë¿¿äýë äóëààí.

ªðºº òàñàëãààíä íýã õýñýã äóëààí ÿëãàð÷ áàéõàä íýã õýñýã íü íü àëäàãäàãäàæ

áàéäàã. Äóëààí ÿëãàðóóëàëò íü õ¿í, òîíîã òºõººðºìæ, ãýðýëò¿¿ëýã, íàðíû ðàäèàö,

öàõèëãààí õºäºëã¿¿ð ãýõ ìýòýýñ äóëààí ÿëãàð÷ áàéõàä, õàøëàãà õèéö, ø¿¿ðýëò

çýðãýýð äóëààí àëäàãäàíà. Ò¿¿íèéã äóëààíû áàëàíñèéí òîîöîîãîîð çîõèöóóëíà. Äóëààí

íü õ¿íä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé áîëîâ÷ áàéõ ¸ñòîé õýìæýýíýýñýý õýòýðâýë õîðòîé

ç¿éë áîëäîã. Ýíýõ¿¿ èë¿¿äýë äóëààíûã àãààð ñýëãýëòýýð, äóòàãäàë äóëààíûã

õàëààëòààð çîõèöóóëíà.

Èë¿¿äýë ÷èéã.

ªðºº òàñàëãààíä õ¿í áîëîí òåõíîëîãèéí ¿éë àæèëãààíààñ õàìààð÷ ºðººíèé àãààðò

÷èéã ÿëãàðàõ áºãººä, ýíý íü çºâøººðºãäºõ õýìæýýíýýñýý èõ áîëñîí ¿åä èë¿¿äýë ÷èéã

áîëíî.

Õîðòîé õèé.

ªðºº òàñàëãààíä õ¿í áóþó òåõíîëîãèéí îíöëîãîîñ õàìààð÷ ÿíç á¿ðèéí òºðëèéí õîðòîé

õèé ÿíç á¿ðèéí õýìæýýòýé ÿëãàðíà. ¯¿íä: ÑÎ, ÑÎ2, SÎ2, Õàðòóãàëãà, Ìàðãàíö, ãýõ ìýò.

Ýäãýýð õîðòîé õèéí¿¿ä íü àãààðò áàéõ çºâøººðºãäºõ õýìæýýíýýñýý èõ áàéâàë

õîðòîé ç¿éë áîëíî.

Òîîñ.

Òîîñ íü ìåõàíèêààð äîðãèóëàõ, ÷è÷ýð¿¿ëýõ, õàòóó áîäñèéã áóòëàõ íóíòàãëàõ

øèãøèõ áîëîí ºíãºëºõ, èðëýõ áà õèéãýýð ø¿ðøèæ áóäàõ ¿åä èõ õýìæýýòýé ÿëãàðíà.

2.3 Орон нутгийн цаг уурын өгөдөл: Õ¿ñíýãò-6.14

Газрын нэр Барометр

ын даралт

Тооцооны

үе

А параметр Б параметр

t ; С J ; ккал/ц t ; С J ; ккал/ц

Áóян-тухаа

655

Дулаан 21.9 10.8 30.4 17.6

Хүйтэн -31.2 -7.3 -39 -9.5

2.4 Өрөөний хортой ялгаруулалтын тооцооны хэмжээг тодорхойлох:

Өрөө тасалгаа, цехэд хүн, зохиомол гэрэлтүүлэг, технологийн үйл

ажиллагаа зэргээс дулаан ялгарч байхад хүйтний улиралд гадна хана хаших

хийцээр болон тоног төхөөрөмж түүхий эд материалд дулаан шингээгдэн

алдагддаг.

Энэ дулаан ялгаруулалт ба алдагдал нь тэнцвэртэй байж дотор агарын орчны

үзүүлэлтийг тогтвортой байлгана.

2.5 Дулаан ялгаруулалтыг тодорхойлох.

Олон нийт, орон сууц, иргэний барилгын өрөөний дулаан ялгаруулалт нь

дараах зүйлүүдийн нийлбэр байна. Үүнд:

QДя=Q х үн+Q зг+Qтт+Qнар+Q хх+Qцх+…Вт

Q хү н- Хүнээс ялгарах дулаан

Q зг−¿Зохиомол гэрэлтүүлгээс ялгарах дулаан

Qтт- Тоног төхөөрөмжөөс ялгарах дулаан

Qнар- Нарна цацруулалтаас ялгарах дулаан

Q хх- Халуун хоол, цай. Түүнийг бэлтгэх төхөөрөмжийн халуун гадаргуугаас ялгарах

дулаан

Qцх−¿ Цахилгаан хөдөлгүүрээс ялгарах дулаан

Q хс−¿ Халаалтын системээт өгөх дулаан

А. Хүнээс ялгарах дуланыг дараах томъёогоор тодорхойлно.

Q хү н=qб ∙ n ; Вт

qб- Нэг хүнээс ялгарах бүрэн дулаан, өрөөний агаар болон гүйцэтгэж буй ажлын

эрчмээс хамаарна.

n- өрөөнд байгаа хүний тоо

Б. Зохиомол гэрэлтүүлэгээс ялгарах дулаан:

Qãýð=E⋅F⋅qõ⋅η ; вт

Энд:

E – шалны 1ì2

талбайн гэрэлтүүлгийн норм 1 номын Хүснэгт 2-7-оос авна .

/люкс/

F - өрөөний шалны талбай, ì2

qõ - нэг люкс гэрэлтүүлгийн хувийн дулаан ялгаруулалт

Өдрийн гэрэлтүүлэгт: qõ=0.05-0.13 вт/ì2

люкс

Улайсдаг гэрэлтүүлэгт: qõ=1.13-0.05 вт/ì2

люкс

η - өрөөний ажлын бүсэд гэрэлтүүлгийн хэрэгслээс өгөх дулааныг тооцсон

коэффициент.

Улайсдаг гэрэлд:

Дээрээс гэрэлтүүлэх: η = 0.85

Байрын гэрэлтүүлэгт: η = 1.0

Өдрийн гэрэлтүүлэгт:

дээрээс гэрэлтүүлэх үед: η =0.6

байрын гэрэлтүүлгийн үед: η =0.6

В. Халуун хоолноос ялгарах бүрэн дулааны хэмжээг олохдоо:

Q=0 ,28⋅m⋅c( t1−t2 )

τ⋅n

; вт

Энд :

m – нэг хүний хоолны дундаж жин, m=0,85кг

с – хоолны дундаж дулаан багтаамж, с=3,35 кДж/кг0 c

t 1 , t2 - хоолны эхний ба эцсийн температур /70 ба 40 0 C /

τ - нэг хүний хооллох хугацаа /ресторанд-1цаг, гуанзанд 0,5-0,75минут/

Г. Нарны радиациар тасалгаанд нэвтрэх дулааныг гадна агаарын

температур t г=100 с буюу түүнээс их байхад тооцно. Өөрөөр хэлбэл дулааны

улиралд тооцно.

Qнар=Qц+Q х ; вт

Цонх ба шиллэгээтэй гадаргуугаар нарны радиациас нэвтрэн орох дулааныг

ойролцоогоор дараах томъёогоор олно.

Qц=qц⋅Fц⋅A ; вт

Энд:

qц - нэг м2

шиллэгээтэй гадаргуугаас нарны радиациас ялгарах дулаан вт/

м2

/1 номын Хавсралт 3/-аас авна.

Fц - цонх ба шиллэгээтэй гадаргуугийн талбай ; м2

А – цонхны шиллэгээнэс хамаарах коэффициент /давхар цонхонд-1,15, дан

цонхонд-1,45/ байна.

Дээврийн хучилтаар нэвтрэн орох нарны радиацийн дулааныг олохдоо:

Q х=qх⋅F х⋅K х ; вт

Энд:

qх - 1 м2

талбайтай хучилтаар нэвтрэн орох хувийн дулаан ялгаруулалт

вт/ м2

(ккал/ м2

ц)

F х - хучилтын талбай; м2

K х - хийцийн дулаан дамжуулалтын коэффициент;

âò

ì2 0 ñ

Халаах хэрэгслээс ялгарах дулаан:

Q хс=Qда ∙tасхх−t ас

д

t ххх−t х

д ;Вт

Энд: Qда−¿Өрөөний тооцоот дулаан алдагдал ; Вт

t асхх−¿Агаар сэлгэлтийн тооцооны үеийн гадна нөхцөл дэхь агаарын температур

t асд - Агаар сэлгэлтийн тооцооны үеийн өрөөний агаарын температур;

0 C

t ххх-Халаалтын тооцооны нөхцлийн үед халаах хэрэгсэл дэхь дулаан

зөөгчийн дундаж температур; 0 C

t хд-Халаалтын тооцооны үеийн өрөөний агаарын температур;

0 C

2.6 Дулаан алдагдалыг тодорхойлох

Өрөө тасалгаа, цехээс гадна хаших болон тоног төхөөрөмж, түүхий эд

материалд дулаан алдагдаж байдаг.

Өрөөний дулаан алдагдалыг дараах байдлаар тодорхойлно.

Qда=Qхх+Qтт+Qтэ+Qас+Qш+. .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .; Вт

Энд:

Q хх - гадна хаших хийцээр алдагдах дулаан

Qтт - тоног төхөөрөмжид алдагдах дулаан

Qас - агаар сэлгэлтийн оруулах системээр орсон хүйтэн агаарыг халаах

дулаан

Qш - шүүрэлтээр орох агаарыг халаах дулаан зэрэг болно.

А. Агаар сэлгэлтийн үед гадна хашлага бүтээцээр өрөөнөөс алдагдах

дулааныг дараах томъёогоор олно.

Qõá=Q äà ∙t асд −t ас

г

t хд−t х

г ; Вт

Энд:

Qäа- Өрөөний дулаан алдагдал; Вт

t асд - Агаар сэлгэлтийн тооцооны үеийн өрөөний агаарын температур;

t асг

- Агаар сэлгэлтийн гадна агаарын тооцооны температур; 0 C

t хд−Халаалтынтооцооныүеийн өрөөнийагарынтемператур ;0 C

t хг- Халаалтын гадна агаарын тооцооны температур;

0 C

Б. Агаар сэлгэлтийн үеийн дулаан алдагдал,

Qас=Q х

tас−ttт−t х ; Вт

Энд:

Q х - халаалтын тооцооны нөхцөлд дулаан алдагдал, Вт

tас - агаар сэлгэлтийн дотор агаарын тооцооны хэм

t - мөн өагаар сэлгэлтийн тооцооны хэм /Б/ параметрээр авна.

tT - халаалтын дотор агаарын тооцооны хэм

t х - халаалтын үеийн гадна агаарын тооцооны хэм / А/ параметрээр авна.

Тооцооны жишээг нэгдүгээр давхрын ажлын өрөөнд гүйцэтгэж бусдыг

хүснэгтэнд нэгтгэв.

А. Дулаан ялгаруулалтын хэмжээ:

Хүнээс ялгарах дулаан :

1. Q хү нб =qб ∙ n=160 ∙14=2240; Вт

2. Зохиомол гэрэлтүүлгээс ялгарах дулаан :

Q з .г=100∙26,04 ∙0.13 ∙0.6=203,112; Вт

3. Халаах хэрэгслийн дулаан өгөлт:

Q хс=Qда ∙tасхх−t ас

д

t ххх−t х

д =2349∙ 80−1682,5−16

=2236 ;Вт

4. Халуун хоолноос ялгарах дулаан :

QХоол=0.28 ∙0.85 ∙3.35 ∙ (70−40 )

0.7∙50=1708.5 ; Вт

5. Өрөөнд ялгарах уурын нууц дулаан ялгаруулалт:

QУур=MУур ∙ (2480+1.84 t д )=4,8 ∙ (2480+1,84 ∙85 )=12654,7 ; Вт

Б. Дулаан алдагдлын хэмжээ:

1. Хашлага бүтээцээр алдагдах дулаан :

QХБ=QДа ∙t асд −t ас

г

t хд−t х

г =2349 ∙ 16+28,216+39

=1886; Вт

2.Агаар сэлгэлтийн үед алдагдах дулаан :

Qас=2349 ∙16+39,816+37,6

=2731; Вт

2.7 Дулааны тэнцэл

Тасалгаанд ялгарч байгаа ба алдагдаж байгаа дулаан нь тэнцвэртэй байх ба

ингэснээр дотор агаарын температур тогтворжино. Өрөөнд ялгарч байгаа дулаан

нь алдагдаж байгаа нийт дулаанаас их байвал дулааны илүүдэл бий болох тул

түүнийг агаар сэлгэлтийн системээр зайлуулах шаардлагатай. Тооцооны үр дүнг

6.15 хүснэгтээр харуулав.

Äóëààíû òýíöýë Хүснэгт-6.15

¹Өрөөний

зориулалт

Дулаан ялгаруулалт Дулаан алдагдал дулаан

Хал

аах

хэрэ

гсэл

ээр

Хүн

ээс

ялга

рах

дул

аан

Вт

Зох

иом

ол

гэрэ

гтүү

лгэ

эс

Вт

бүг

д

Хаш

лаг

а хи

йцээ

р

Шүү

рэл

тээр

Бүгд

Ил

үүд

эл

Дут

агд

ал

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Çîîðèéí äàâõàð

1 Øàò 1707 2240 158 4105 834 41 875 3230 -

2Äóëààíû óçåëü

1138 - 49 1187 108041

1121 66 -

3 Æèæ¿¿ð 569 145 42.4 765 181 - 181 584 -

4 Àæëûí ºðºº 4340 1920 - 6260 3819 193 4012 2248 -

5 Àãóóëàõ 569 1451 352 2372 204 38 242 2130 -

6Áýëòãýëèéí ºðºº

1707 2400 183 4290 181377

1890 2400 -

7 Äóø 857 1600 109 2566 425 38.6 463 2103 -

8 Ñàóí 569 640 46 1255 489 - 489 766 -

9Àðèóí öýâðèéí ºðºº

1138 480 72 1690 463-

463 1227 -

10 Ãàë òîãîî 2964 24001201+23660

6565 3607154

37612646

4-

11Õóâöàñ ñîëèõ ºðºº

569 4077 354 5000 290 290 4710 -

1-ð äàâõàð

1 Øàò 2133 2240 154 4527 3851 3851 656 -

2 ¿¿äíèé õýñýã 1138 11200 754 13092 1421 14211167

1-


6399 2180 143 8722 2885 2885 5837 -

4Ò¿ðãýí õîîëíû çààë

3687 6400 1202 11289 9397 9397 7473 -

5Øàòíû õîíãèë (óðä õýñýã)

2133 2880 192 5205 2349 2349 2856 -

6 Àæëûí ºðºº 3177 6044 203 9424 2349 2349 7075 -

7 Ãàë òîãîî 4236 9600 705 14541 4322 403 4725 9816 -

2-ð äàâõàð

1 Øàò 2133 2240 154 4527 2669 2669 1858 -

2Òàéçíû àðûí õýñýã

2133 5120 344 7597 2717 2717 4880 -

3 Õîîëíû çààë 5295 7800 2692 15787 4084 40842137

0-

4 Ãàë òîãîî 6828 7800 734 15362 6913 6913 8449 -

5 Àæëûí ºðºº 2458 800 175 3433 2885 2885 548 -

6Óãààëòóóðûí ºðºº

526 800 57 1383 600 600 783 -


4266 4800 306 9372 3056 3056 6316 -

8Øàòíû õîíãèë (óðä õýñýã)

2458 2880 192 5530 2349366

2715 2815 -

3-ð äàâõàð

1 Øàò 2370 2880 196 5446 1885 862 2747 2699 -


4740 4960 326 10026 46351464

6099 3927 -

3Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº

1138 1120 292 2550 1061585

1646 904 -

4 Òóñëàõ ºðºº 620 320 78 1018 638 - 638 380 -


2571 4640 367 7578 1885371

1885 5322 -

6¯éë÷èëãýýíèé çààë

6259 16000 3789 26048 3555-

35553524

9-

4-ð äàâõàð

1 Øàò 2370 2880 196 5446 2033 973 3006 2440 -


5142 4960 326 10428 52431297

6540 3888 -


857 5677 179 6713 477392

869 5844 -

4 Òóñëàõ ºðºº 1138 1536 101 2775 730 324 1054 1721 -

5¯éë÷èëãýýíèé çààë

6828 20800 3767 31395 6585-

65853756

6-

6 V.I.P ºðºº 569 1720 113 2402 1250 - 1250 1152 -


569 2838 179 3586 881392

1273 2313 -

8Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº

2223 4451 292 6966 2475972

3447 3519 -

2.8 Чийг ялгаруулалт

Орон сууц олон нийтийн барилгад чийг ялгаруулах гол эх үүсвэр нь хүмүүс

байдаг.

Хүний бие организмын биологийн процессын үр дүнд үйлдэж буй ажлын

эрчим, хүрээлж буй агаарын орчны температураас хамаарч арьсны гадаргуу,

амьсгалын эрхтнээр чийг ус уурын байдалтай ялгардаг.

1. Хүмүүсээс ялгарах чийгийн хэмжээ:

W=g⋅n ; г/ц

Энд:

g - нэг хүнээс ялгарч буй чийг /1-р номын хавсралт 5/-аас авна.

n - тасалгаанд байх хүний тоо

2. Халуун хоолноос ялгарах чийгийн хэмжээ.

W=23Q х

1(2480+1,8 tд ) ; г/ц

Энд:

Q х - халуун хоолны дулаан ялгаруулалт ; кВт

23 - ерөнхий дулаан ялгаруулалтын нууц дулааны хувь

2480 -t=00

-тай усны ууршилтын нууц дулаан; кДж/к

1,8 - усны уурын дулаан багтаамж , кДж/кг0

С

tд - хоолны дундаж тщмператур, 0

с

3 . Ус цацагдах хана, шалны нойтон гадаргуугын чийг ялгаруулалт /Шүршүүр,

угаалга гэх мэт өрөөнд/

WШал ( хана )=G ус ∙ (t эх−t эц )

τ; кг/цаг

G ус- Гадаргууг норгох халуун усны зарцуулалт; кг/цаг

t эх- Шүршигдэх усны эхний температур; 0

с

t эц- Хаягдах усны температур ; 0

с

τ - Дундаж температурын үеийн усны ууршилтын нууц дулаан; τ ≈2500кДж /кг

2.9 Хортой хий, уур ялгаруулалт

Олон нийтийн барилгад ялгарах хортой хий, уурын гол эх үүсвэр нь хүмүүс

байх ба хамгийн түгээмэл тохиолдох хортой хий нь нүүрсхүчлийн хий буюу

нүүрстөрөгчийн давхар исэл нүүрсхүчлийн хий /СО2 / байдаг.

ялгарах нүүрсхүчлийн хий / нүүрсхүчлийн хий /СО2 / , Нүүрстөрөгчийн исэл

буюу агаарын хий /СО / байдаг.

1. Хүнээс ялгарах нүүрсхүчлийн хийн /СО2 / хэмжээг олохдоо:

М хvн=qСО2⋅n ; л/цаг

Энд:

qСО2 - нэг хүнээс нэгж хугцаанд ялгарах СО2 -ийн хэмжээ. Хүний гүйцэтгэж

буй ажлын төрөл эрчмээс хамаарна.

n - нэг төрлийн ажил гүйцэтгэж буй хүний тоо.

Өрөөнүүдийн хортой хий, чийг ялгаруулалтын хжмжээг тодорхойлон хүснэгт

5.2-т нэгтгэн үзүүлэв.

Тооцооны жишээг нэгдүгээр давхрын түргэн хоолны зааланд гүйцэтгэв.

Уг заал нь 70 хүний суудалтай гэж үзвэл:

Чийг ялгаруулалт /зааланд/:

W х үн=70∙30=2100;гцаг

Хорт хий ялгаруулалт /Номын санд/:

М х ү н=23 ∙70=1610 ; л/цаг

3. Агаар сэлгэлтийн тоо хэмжээг олох

3.1 Шаардлагат агаар солилцооны тооцоо

Агаар солилцоо гэдэг нь тухайн өрөө тасалгаанд агаарын ариун цэвэр,

эрүүл ахуйн шаардлагат нөхцөл болон технологийн шаардлагыг хангахад

зайлшгүй хэрэгтэй агаарын тоо хэмжээг хэлнэ.

Агаар солилцооны хэмжээ нь өрөө тасалгаанд ялгарч буй хортой зүйлийг

цуглуулан зайлуулахад хангалттай байх ёстой.

Шаардлагат агаар солилцоог тооцох дараалал:

- Өрөөнд оруулах ба зайлуулах агаарын үзүүлэлтүүдийг тогтоох

- Тооцооны үеүүдэд солилцуулах шаардлагатай агаарын тоо хэмжээг

тодорхойлох

3.2 Тасалгаанд оруулах агаарын температур

Жилийн тооцооны үеүүдэд тооцооны температурыг доорх байдлаар авсан.

Гадна агаарын тооцооны температурыг:

- Дулааны улиралд- Хамгийн халуун сарын гадна агаарын 13 цагийн

хэмтэй /Апараметр/ тэнцүүгээр t г=¿18;°с

- Шилжилтийн үед t г=¿10 ;°с

- Хүйтний улиралд t г=¿-39;°с агаар сэлгэлтийн тооцооны

температураар авлаа.

Дотор агаарын температурыг:

- Дулааны улиралд- гадна агаарын тооцооны хэмийг 3-5 с-аар нэмэгдүүлж

авнаt д=¿21;°с

- Шилжилтийн ба хүйтний улиралд –өрөөний агаарын тооцооны хэмээр

авлаа.t д=¿16;°с

3.3 Солилцуулах агаарын тооцооны зардал тодорхойлох.

Өрөө тасалгаанд оруулах ба зайлуулах агаарын зардлыг аналитик ба

график-аналитик аргаар тодорхойлдог.

Аналитик аргыг гурван хувилбараар хийх нь тохиромжтой.

1-р хувилбар . Тооцооны арга

Агаарын ба хортой зүйлийн балансын тэгшитгэлд үндэслэн жилийн тооцооны

үеүүдэд хортой зүйлийн төрөл тус бүрээр оруулах бх зайлуулах агаарын зардлыг

тооцон тодорхойлохыг тооцооны арга гэнэ.

Оруулах ба зайлуулах агаарын зардлыг тооцоогоор тодорхойлох аргыг иргэн,

олон нийтийн барилгын хортой зүйл харьцангуй ихээр ялгарах өрөө тасалгаанд

тооцно.

1. Илүүдэл дулаанаар солилцуулах агаарын зардалыг тодорхойлох

2. а. Сэлгэх агаарын жингийн хэмжээг тодорхойлох:

GQ=Qил

c ( t з−tо ) ; кг/цаг

Энд:

Qил - өрөөнд бий болсон илүүдэл дулаан, Вт

t з - өрөөнөөс зайлуулах агаарын температур, 0C . Агаар сэлгэх тоймоос

хамааруулан авна

tо - өрөөнд оруулах агаарын температур 0C

с – агаарын хувийн дулаан багтаамж

б. Агаарын эзлэхүүний хэмжээг:

LQ=Qил

ρ⋅c⋅( t з−tо ) ; м3

/цаг

ρ - агаарын нягт, кг/ м

3

в. Илүүдэл чийгээр солилцуулах агаарын зардлыг тодорхойлох:

GH2O=

W ил

(d з−dо) ; кг/цаг

Энд:

W ил - өрөөний илүүдэл чийгийн хэмжээ , г/цаг

d з - өрөөнөөс зайлуулах агаарын чийг агуулалт ,

0C

dо - өрөөнд оруулах агаарын чийг агуулалт

г. Агаарын эзлэхүүний хэмжээ нь:

LH2O=

W ил

ρ⋅(d з −dо ) ; м3

/цаг

д. Хортой хийгээр солилцуулах агаарын зардлыг тодорхойлох:

LCO2=GCO2

C зкзх−Со

кзх =; м

3/цаг

Энд :

GCO2 - өрөөний хий ялгаруулалт, л/ц

C зкзх

- зайлуулах агаар дахь хортой бодисын концентрацын зөвшөөрөгдөх

хязгаар, л/м3

Сокзх

- оруулах агаар дахь хортой бодисын концентрацын зөвшөөрөгдөх

хязгаар, л/м3

Тооцооны жишээг нэгдүгээр давхрын түргэн хоолны зааланд гүйцэтгэж

тооцооны үр дүнг хүснэгт 5.2-т нэгтгэв.

Илүүдэл дулаанаар солилцуулах агаарын зардал тодорхойлох :

А. Сэлгэх агаарын жингийн хэмжээ:

GQдул= 7473

1,005 ∙ (16−10 )=1240 ; кг

цаг

GQХ үй= 7473

1,005 ∙ (16+39 )=135 ; кг

цаг

Б.Агаарын эзэлхүүний хэмжээ:

LQДул= 7473

1,005 ∙1.213 ∙ (21−16 )=1227 ; м

3

цаг

LQШилж= 7473

1,005∙1.213 ∙ (18−16 )=3075 ; м

3

цаг

LQДул= 7473

1,005 ∙1.213 ∙ (16+28 )=139 ; м

3

цаг

В. Илүүдэл чийгээр солилцуулах агаарын зардлыг тодорхойлох:

GH2OДул = 2100

10.5−8=1400 ; кг

цаг

GH2OШилж= 2100

8−4.8=656 ; кг

цаг

GH2OХ үй=2100

7.8=269 ; кг

цаг

Г. Агаарын эзэлхүүний хэмжээ :

LH2OДул = 2100

1.213 ∙ (10.5−8 )=1186.6; м

3

цаг

LH2OШилж= 2100

1.213∙ (8−4.8 )=541 ; м

3

цаг

LH2OХү й= 2100

1.213 ∙ (8−0.2 )=221 ; м

3

цаг

Д. Хортой хийгээр солилцуулах агаарын зардал тодорхойлох:

LCO2= 16101.25−0.4

=¿1894;м3

цаг

Өрөөнд ялгарч буй чийг болон хорт хийн хэмжээ. Хүснэгт-6.17

Өрө

өнид

угаа

р

Өрө

өний

зори

улал

т

Өрө

өний

хэм

¿°С

/

Тоо

цо

оны

үе

Чий

г

ялга

руул

ал

т

/Г/ц

/

Хор

т хи

й

/Л/ц

аг /

кг/

цаг

LQ

м3/цаг

кг/

цаг

LH2O м3/цагLCO2

м3/цаг

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Зоорийн äàâõàð

1 Øàò 15

Дулаан 420 322 535 535 168 232

378шилж 420 322 58,5 1329 131 108

Хүйтэн 420 322 58,5 60 5,3 44

2Äóëààíû óçåëü 16

Дулаан 420 322 10 10 168 232

378шилж 420 322 1,2 27 131 108

Хүйтэн 420 322 1,2 1,2 5,3 44

3 Æèæ¿¿ð 16

Дулаан 30 23 96 96 12 16,5

27шилж 30 23 10 240 9,3 7,7

Хүйтэн 30 23 10 10 0,38 3,17

4 Àæëûí ºðºº 16

Дулаан 360 276 372 372 144 198

324шилж 360 276 40 925 112 92,7

Хүйтэн 360 276 40 41 4,6 38

5 Àãóóëàõ 16

Дулаан 1005 770 353 353 402 555

905шилж 1005 770 38 876 314 260

Хүйтэн 1005 770 38 39 12 106

6 Áýëòãýëèéí ºðºº

16

Дулаан 522 400 398 398 208 288

614шилж 522 400 43 987 163 134

Хүйтэн 522 400 43 44 6,6 55

7 Äóø 16

Дулаан 300 92 353 353 120 165,5

108шилж 300 92 38 876 93,3 77

Хүйтэн 300 92 38 39 3,8 31,7

8 Ñàóí 16

Дулаан 300 92 127 127 120 165,5

108шилж 300 92 2,3 52,2 93,3 77

Хүйтэн 300 92 2,3 2,3 3,8 31,7

9Àðèóí

öýâðèéí ºðºº

16

Дулаан 210 160 203 203 84 116

188шилж 210 160 22 504 65 54

Хүйтэн 210 160 22 23 2,6 22

10 Ãàë òîãîî 16

Дулаан 6450 345 4388 4388 2580 3563

405шилж 6450 345 479 10890 2015 1662

Хүйтэн 6450 345 479 493 82,6 681

11 Õóâöàñ ñîëèõ ºðºº

16

Дулаан 764 586 781 781 305 422

690шилж 764 586 85,3 1938 238 196

Хүйтэн 764 586 85,3 87 9,7 80

1-р äàâõàð

12 Øàò 15

Дулаан 988 758 108 108 395 545

890шилж 988 758 11,8 270 308 254

Хүйтэн 988 758 11,8 12,2 12,6 104

13¿¿äíèé õýñýã 16

Дулаан 2100 1610 1935 1935 840 116

1894шилж 2100 1610 211 4802 650 54

Хүйтэн 2100 1610 211 217 26,0 22


16

Дулаан 409 313 967 967 163 225

368шилж 409 313 106 2414 127 105

Хүйтэн 409 313 106 109 5,24 43,2

15Ò¿ðãýí õîîëíû çààë 16

Дулаан 2100 1610 1239 1239 840 116

1894шилж 2100 1610 135 3075 650 54

Хүйтэн 2100 1610 135 140 26,0 22

16

Øàòíû õîíãèë (óðä õýñýã)

15

Дулаан 540 414 473 473 216 298

487шилж 540 414 51,7 1175 168 140

Хүйтэн 540 414 51,7 53 6,9 57


Дулаан 578 443 1173 1173 231 319

521шилж 578 443 128 2911 180 174

Хүйтэн 578 443 128 131 7,4 61

18 Ãàë òîãîî 16

Дулаан 6450 345 1627 1627 2580 3563

405шилж 6450 345 177 4039 2015 1662

Хүйтэн 6450 345 177 183 82,6 681

2-р äàâõàð

19 Øàò 15

Дулаан 420 322 308 308 168 232

378шилж 420 322 33 764 131 108

Хүйтэн 420 322 33 34 5,3 44

20 Угаалтуурын өрөө

16

Дулаан 300 230 130 130 120 165,5

270шилж 300 230 14 322 93,3 77

Хүйтэн 300 230 14 15 3,8 31,7

21Òàéçíы õýñýã 16

Дулаан 960 736 809 809 384 530

865шилж 960 736 88,4 2008 300 247

Хүйтэн 960 736 88,4 90 12 101

22 Õîîëíû çààë

16

Дулаан 3780 2900 3543 3543 1512 2088

3411шилж 3780 2900 387 8794 1181 974

Хүйтэн 3780 2900 387 398 48,4 399

23 Ãàë òîãîî 16 Дулаан 6450 345 1401 1401 2580 3563 405

шилж 6450 345 153 3476 2015 1662

Хүйтэн 6450 345 153 157 82,6 681


Дулаан 150 115 90 90 100 82

135шилж 150 115 9,9 225 46,8 38

Хүйтэн 150 115 9,9 10 1,9 15

25

Àðèóí öýâðèéí ºðºº

16

Дулаан 640 490 1047 1047 426 353

576шилж 640 490 114 2599 200 164

Хүйтэн 640 490 114 115 8,2 67

26Øàòíû

õîíãèë (óðä õýñýã)

15

Дулаан 540 414 466 466 360 298

487шилж 540 414 51 1158 168 139

Хүйтэн 540 414 51 53 6,9 57

3-р äàâõàð

27Øàò

15

Дулаан 540 414 447 447 360 298

487шилж 540 414 48 1110 168 139

Хүйтэн 540 414 48 50 6,9 57

28Òàéçíû àðûí õýñýã 16

Дулаан 930 713 651 651 620 513

1094шилж 930 713 71 1616 290 255

Хүйтэн 930 713 71 75 11 98

29 Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº

16

Дулаан 210 160 150 150 84 116

188Шилж 210 160 16 372 65 54

Хүйтэн 210 160 16 17 2,6 22

30Òóñëàõ ºðºº 16

Дулаан 60 46 63 63 40 33

54шилж 60 46 6,8 156 18,75 15

Хүйтэн 60 46 6,8 7 0,7 6,3

31


16

Дулаан 870 667 882 882 580 480

784шилж 870 667 96 2190 271 236

Хүйтэн 870 667 96 98 11 91

32 ¯éë÷èëãýýíèé çààë

16

Дулаан 4800 3680 5845 5845 3200 2651

4330шилж 4800 3680 638 14505 1500 1237

Хүйтэн 4800 3680 638 657 61 507

4-р äàâõàð

33 Øàт 15

Дулаан 558 430 404 404 372 308

505шилж 558 430 44 1004 174 143

Хүйтэн 558 430 44 45 7,1 58

34 Òàéçíû àðûí õýñýã

16 Дулаан 930 713 644 644 620 513 838

Шилж 930 713 70 1600 290 239

Хүйтэн 930 713 70 72 11 98


16

Дулаан 532 408 969 969 354 293

480шилж 532 408 105 2390 166 137

Хүйтэн 532 408 105 107 6,8 56

36Òóñëàõ ºðºº 16

Дулаан 326 250 285 285 217 180

294шилж 326 250 31 708 101 84

Хүйтэн 326 250 31 33 4,1 34

37¯éë÷èëãýýíèé çààë 16

Дулаан 4800 3680 6229 6229 3200 2651

4330шилж 4800 3680 680 15456 1500 1237

Хүйтэн 4800 3680 680 700 61 507

38 V.I.P ºðºº 16

Дулаан 322 247 190 190 217 180

290шилж 322 247 20 474 101 84

Хүйтэн 322 247 20 21 4,1 34

39


16

Дулаан 532 408 383 383 354 293

480шилж 532 408 41 950 166 137

Хүйтэн 532 408 41 42 6,8 56

40 Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº

16

Дулаан 834 640 583 583 556 460

752шилж 834 640 63 1448 260 214

Хүйтэн 834 640 63 65 10 88

2-р хувилбар Агаар солилцооны давтамжын арга:

Орон сууц ба олон хийтийн барилгын ихэнх өрөөний агаар солилцоог

крастность /давтамж/ ашиглаж тодорхойлдог. Өрөөнд бий болох хортой зүйлийг

зайлуулахад зайлшгүй шаардлагатай цэвэр агаарын тоо хэмжээг өрөөний

эзэлхүүнд харьцуулсан харьцааг давтамж /K/ гэх ба энэ нь өрөөний агаарыг 1 цагт

хэдэн удаа солих шаардлагатайг илэрхийлнэ.

K¿ LV

;

L- Солилцуулах агаарын хэмжээ; м3

цаг

V - Өрөөний эзэлхүүн; м3

Агаар солилцооны тооцооны хүснэгт Хүснэгт- 6.18

Өрөөний дугаар

Өрөөний зориулалт Өрөөний

эзэлхүүнм3

Давтамж

Агаар солилцоо

м3/цаг

Гаргах Оруулах Гаргах Оруулах

1 2 3 4 5 6 7

Зооðийн äàâõàð

1 Øàò 66 2.85 175 0.5 250.6

2 Äóëààíû óçåëü 66 1 268.8 3 806.4

3 Æèæ¿¿ð 17 1.8 554.4 2 2002

4 Àæëûí ºðºº 137 0.55 2371 0.55 2371

5 Àãóóëàõ 150 0.43 1109 0.43 1109

6 Áýëòãýëèéí ºðºº 77 0.35 1280 0.35 1280

7 Äóø 46 0.44 1145.2 0.44 1145.2

8 Ñàóí 20 0.07 103.8 0.07 103.8

9 Àðèóí öýâðèéí ºðºº 30 0.05 71.4 0.05 71.4

10 Ãàë òîãîî 510 2 1176 3 1764

11 Õóâöàñ ñîëèõ ºðºº 113 0.25 137.6 .0.25 137.6

1-р äàâõàð

13 Øàò 73 0.54 1025.8 0.54 1025.8

14 ¿¿äíèé õýñýã 320 0.56 310.9 0.56 310.9

15 Àðèóí öýâðèéí ºðºº 60 0.26 60.32 0.2660.32

16 Ò¿ðãýí õîîëíû çààë510

0.53 387.6 0.53 307.6

17 Øàòíû õîíãèë (óðä õýñýã)

732 520 3 780

18 Àæëûí ºðºº 85 0.7 109.5 0.7 109.5

19 Ãàë òîãîî300

80 20080 80 20080

2-р äàâõàð

22 Øàò 58

1 268.8 3 806.4

Угаалтуурын өрөө 44 1.8 554.4 2 2002

Òàéçíы õýñýã 1450.55 2371 0.55 2371

23 Õîîëíû çààë 1140 0.43 1109 0.43 1109

24 Ãàë òîãîî 3100.35 1280 0.35 1280

25 Àæëûí ºðºº 720.44 1145.2 0.44 1145.2

26 Àðèóí öýâðèéí ºðºº95

0.07 103.8 0.07 103.8

27 Øàòíû õîíãèë (óðä õýñýã)

580.05 71.4 0.05 71.4

3-р äàâõàð

29Øàò

820.47 198.1 0.47 198.1

30 Òàéçíû àðûí õýñýã 1381.24 443.1 1.24 443.4

31 Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº 124 0.64 391.9 1.5 378

32 Òóñëàõ ºðºº48

0.54 176.5 0.54 176.5

33 Àðèóí öýâðèéí ºðºº 1550.4 137.2 0.4 137.2

34 ¯éë÷èëãýýíèé çààë 1590 1.18 966 1.18 966

4-р äàâõàð

37 Øàт82

2 572 3 859

38 Òàéçíû àðûí õýñýã 1382.27 334 75 300

39 Àðèóí öýâðèéí ºðºº 158 9.72 572.1 9.72 572.1

40 Òóñëàõ ºðºº42

6.99 435.6 6.99 435.6

41 ¯éë÷èëãýýíèé çààë 1600 0.91 1217.9 0.91 1217.9

42 Àðèóí öýâðèéí ºðºº 1552.51 316.4 2 252

43 Õ¿ëýýí àâàõ ºðºº 123 2.38 600 2.38 600

Тайлбар: Агаарын балансад тооцогдоогүй бусад өрөөнүүдийг (ажлын байр) ердын

аргаар (цонхоор) агаар сэлгэлтийн тооцоог хийлээ.

3.4 Агаар дамжуулах хоолойн аэродинамик тооцоо

Агаар дамжуулах хоолойн агаарын хүчзүйн /аэродинамик/ тооцоогоор

хоолойн голч, хөндлөн огтлолын талбай талуудын хэмжээс, агаарын хурд,

тооцооны хэсгийн ба нийт уртын даралтын алдагдал, системийн шаардлагат

даралт зэргийг тодорхойлно.

Аэродинамик тооцоог хийхдээ сэнснээс хамгийн алслагдсан оруулах ба

сорох сараалж хүртлэх дамжуулах хоолойг тооцооны гол чиглэл болгон авч

агаарын зардал тогтмол хоолойн хэсэг бүрээр тооцооны хэсгүүдэд хуваана.

Агаарын хүчзүйн тооцоог тооцооны үндсэн чиглэлээс эхлэн хийж дараа нь

салбарласан хэсгүүдээр тооцож даралтын алдагдлын тэнцвэрт байдлыг жишнэ.

3.5 Àëáàäìàë àæèëãààòàé àãààð ñýëãýëòèéíñèñòåìèéí àýðîäèíàìèê òîîöîî

Àëáàäìàë àæèëлаãààòàé àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåìèéí àýðîäèíàìèê òîîöîîã äîîðõ

äàðààëëààð ã¿éöýòãýíý.

Òîîöîîíû äàðààëàë:

1. Òîîöîîíû õýñã¿¿äèéí àãààðûí à÷ààëëûã òîäîðõîéëíî.

Àãààðûí çàðäëûí õàìãèéí àëñëàãäñàí ñàëáàðëàñàí øóãàìààñ ýõëýí òîîöîîíû

õýñýã á¿ðä òîäîðõîéëæ õýñãèéí óðòûí õàìò àêñîíîìåòðèéí òîéìä òýìäýãëýíý.

2. Òîîöîîíû ¿íäñýí ÷èãëýëèéã ñîíãîíî.

¯íäñýí ÷èãëýëèéã ñýíñ õîëáîãäñîí õýñãýýñ õàìãèéí õîë àëñëàãäñàí àãààð

îðóóëàõ áà ñîðîõ ñàðààëæ õ¿ðòëýõ õîîëîéí õýñãýýð àâíà.

3. Òîîöîîíû õýñãèéã òîãòîîæ äóãààðëàíà.

Òîîöîîíû õýñãèéí àãààðûí çàðäàë òîãòìîë õýñýã á¿ðýýð ¿íäñýí ÷èãëýë áà

ñàëáàðëàñàí á¿õ øóãàìàíä òîãòîîæ òîîãîîð äóãààðëàíà.

4. ¯íäñýí ÷èãëýëèéí äàãóóõ äàìæóóëàõ õîîëîéí òîîöîîíû õýñã¿¿äèéí õºíäëºí îãòëîëûí

òàëáàéã îëîõäîî:

f T=LT

3600⋅υT; ì2

Ýíä: LÒ – Òîîöîîíû õýñýã äàõü àãààðûí çàðäàë. ì3/öàã

ò - Àãààðûí õºäºëãººíèé çºâøººðºãäºõ õóðä. ì/ñ

Õóðäûã ýäèéí çàñãèéí õóâüä õàìãèéí àøèãòàé áàéäëààð àâàõ áîëîâ÷ àõóéí

òààëàìæòàé áàéäàë òåõíèêèéí øààðäëàãûã õàðãàëçàõ ¸ñòîé. Òóõàéëáàë ºðººíèé

òààòàé áàéäëûã àëäàãäóóëàõã¿é, äóó øóóãèàíû íîðì÷ëîãäñîí õýìæýýíýýñ õýòðýõã¿é

áàéõ.

Õîîëîéí õºíäëºí îãòëîëûí òàëáàéíààñ õàìààðóóëàí õîîëîéí òàëóóä áóþó ãîë÷èéí

õýìæýýã òîãòîîíî.

fT= axb. ì2 ýñâýë f T=

πd2

4 : d=√ 4 f Òπ ; ìì

Äàìæóóëàõ õîîëîéí òîîöîîíû õ¿ñíýãò íü äóãóé îãòëîëòîé õîîëîéä çîðèóëàãäñàí áàéäàã

ó÷èðààñ òýãø ºíöºãò õîîëîéä òýíö¿¿ ÷àíàðò ãîë÷ äèàìåòðèéã îëíî.

d= 2ab

a+b , ìì (Õóðäíû ýêâèâàëåíò äèàìåòð)

5. Àãààðûí áîäèò õóðäûã òîäîðõîéëíî.

υ=

LT3600⋅f b ; ì/ñ

Ýíä: fb - Õîîëîéí áîäèò õºíäëºí îãòëîëûí òàëáàé. ì2

6. Òîîöîîíû õýñãèéí ¿ðýëòýí äàõü äàðàëòûí àëäàãäëûã òîäîðõîéëíî.

¯¿íèéã õîîëîéí äèàìåòð, àãààðûí õóðäààñ õàìààðóóëàí òîîöîîíû õ¿ñíýãò àøèãëàí

îëîõ íü õÿëáàð áîëíî.

R=f(;d); Ïà/ì

Òîîöîîíû õýñýãò ¿ðýëòýýñ ¿¿ñýõ äàðàëòûí àëäàãäàë íü

R lTX; Ïà

Ýíä: -õàíûí áàðçãàðûã òîîöñîí êîýôôèöèåíò.

lTX-Òîîöîîîíû õýñãèéí óðò, ì

7. Òîîöîîíû õýñýãò áàéðûí ýñýðã¿¿öëýýñ ¿¿ñýõ äàðàëòûí àëäàãäëûã îëíî.

¯¿íèé òóëä òóõàéí õýñýãò áàéðûí ýñýðã¿¿öýë õèéö ýäëýë¿¿äèéí òºðëººð

êîýôôèöèåíòèéã òóñ á¿ðýýð îëæ íèéëáýðèéã òîîöîîíä àâíà. Áàéðûí ýñýðã¿¿öëýýñ

¿¿ñýõ äàðàëòûí àëäàãäëûã îëîõäîî:

Ζ=Σξ υ

2 ρ2; Ïà

Ýíä: - Áàéðíû ýñýðã¿¿öëèéí êîýôôèöèåíò¿¿äèéí íèéëáýð.

υ2 ρ2

=Ðäèí - Àãààðûí äèíàìèê äàðàëò. Ïà

8. Òîîöîîíû õýñýã äýõü äàðàëòûí àëäàãäàëûã îëíî.

Ò.Õ=(RlÒ.Õ+Z): Ïà

9. Òîîöîîíû ¿íäñýí ÷èãëýëèéí äàìæóóëàõ õîîëîé äàõü äàðàëòûí àëäàãäëûã òîäîðõîéëíî.

¯.× =∑i=1

n

(RβΙ+Z )i Ïà

Ýíä: n - ¯íäñýí ÷èãëýëèéí äàãóóõ òîîöîîíû õýñãèéí òîî

I - Òîîöîîíû õýñãèéí óðò. ì

10. Ñèñòåìèéí øààðäëàãàò äàðàëòûã îëíî.

Ýíý äàðàëò íü íèéò ñèñòåìèéã àæèëëóóëíà.

Ðñèñ =∑i=1

n

(RβΙ+Z )+Ò.Ò; Ïà

Ýíä: Ò.Ò - Ñèñòåìèéí òîíîã òºõººðºìæ¿¿ä äýýð àëäàãäàõ äàðàëòûí àëäàãäàë.

11. Ñèñòåìèéí áóñàä ñàëáàðóóäûã òîîöîîíû õýñã¿¿äýä õóâààí òîîöîæ ¿íäñýí ÷èãëýë áà

òîîöîîíû õýñã¿¿äèéí äàðàëòûí àëäàãäàëòàé æèøíý.

Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåìä ñàëáàðëàñàí áà íèéëñýí òîîöîîíû õýñã¿¿ä äýýðõ

äàðàëòûí àëäàãäàë ººð õîîðîíäîî òýíö¿¿ áàéíà. ªºðººð õýëáýë

(R)ñàë=(R)¿õ

(R)¿õ - ¯íäñýí ÷èãëýëèéí òîîöîîíû íýã õýñãèéí äàðàëòûí àëäàãäàë. Ïà

(R)ñàë - Çýðýãöýý õýñãèéí äàðàëòûí àëäàãäàë. Ïà

Òîîöîîíû ¿ð ä¿íä æèøèëòèéí çºð¿¿ àëäàãäàë íü 25% -ààñ õýòðýõã¿é áàéíà.

(RβL+Z )¿ õ−(RβL+Z )ñàë(RβL+Z )¿ õ

⋅100%≤25%

25%-èàñ èõ áàéâàë ò¿¿íèé õºíäëºí îãòëîëûã ººð÷ëºõ áóþó ñàëàà øóãàì äýýð

áàéðûí ýñýðã¿¿öýë íýìýãä¿¿ëýõ òîõèðóóëãà òàâüæ òîõèðóóëíà.

3.6 Àгаар сэлгэх механик системийн аэродинамик тооцоо.

Уг системийг ажиллуулах сэнснүүд нь нь дээвэр дээр венткамерийн өрөөнд

байрлана. Àýðîäèíàìèê òîîöîîã õ¿ñíýãòýýð ã¿éöýòãýõ íü òîõèðîìæòîé.

Àãààð ñîðîõ ñèñòåì-1 Хүснэгт -6.19

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. ì3

/öàã

dý/мм/

аxâ/мм/

Õó

ðä.

ì/ñ

RÏà/ì

ÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 4.3 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.6923 1.4 1.68 2.37

2 4 324 450 200x200 2 0.297 2.4 9.6 2.2 5.28 6.46

3 2.8 486 550 250x250 2.5 0.322 3.7 0.9 2.2 8.14 17.14

4 1.8 1134 1050 300x350 3 0.344 5.4 0.6 2.2 11 22.6

5 2 1782 1400 350x350 3.5 0.397 7.3 0.8 2.2 16 32.8

6 2 2340 1620 400x400 4 0.441 9.6 0.9 2.2 21 21.9

7 2 3078 1900 450x400 4.5 0.477 12.1 0.8 2.2 26 26.8

8 2 3726 2000 450x450 5 0.579 15 1.2 1.4 21 22.2

9 2 4374 2200 500x450 5.5 0.61 18.2 1.2 2.2 40 41.2

10 2 5022 2300 500x500 6 0.715 21.6 1.5 1.4 30 31.5

11 2 5670 2425 500x500 6.5 0.828 21.6 1.6 1.4 30 31.6

12 2 6318 2500 500x500 7 0.949 29.4 2 2.7 78 80

13 5 7000 2600 500x500 7.5 1.08 33.7 5.4 1.4 47 52.4

14 4.2 324 138 150x150 5.5 0.61 18.2 2.5 1.4 25 27.5

Àãààð өгөх ñèñòåì-1 Хүснэгт -6.20

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 4.6 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.7 1.4 1.68 2.38

2 1.8 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 1.5 972 1080 300x300 2.5 0.249 3.7 0.4 2.2 8.14 8.54

4 2.5 1620 1500 400x400 3 0.26 5.4 0.6 2.2 11.8 12.48

5 2.5 2268 1800 450x450 3.5 0.301 7.3 0.8 2.2 16.06 16.86

6 3.5 2916 2025 450x450 4 0.385 9.6 1.4 1.4 13.44 14.84

7 3 3564 2200 500x450 4.5 0.422 12.1 1.3 2.2 26.62 27.92

8 2.5 4212 2350 500x450 5 0.512 15 1.3 1.4 21 22.3

9 2.5 4860 2454 500x500 5.5 0.61 18.2 1.5 2.2 40.04 41.54

10 3 5508 2555 500x500 6 0.715 21.6 2.1 2.2 47.52 49.62

11 7 6156 2630 500x500 6.5 0.828 21.6 5.7 2.2 47.52 53.22

∑ (Rl+Z1−7

)=93 ,54

Àãààð ñîðîõ ñèñòåì -2-1 Хүснэгт -6.21

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õó

ðä.

ì/ñ

RÏà/ì

ÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2.5 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.4 1.4 1.68 3.08

2 1.8 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 2.3 486 540 250x250 2.5 0.322 3.7 0.7 2.2 8.14 8.84

4 2.5 648 600 250x250 3 0.344 5.4 0.8 1.4 7.56 8.36

5 2.5 810 642 250x250 3.5 0.397 7.3 1 1.4 10.22 11.22

6 2.5 972 672 250x250 4 0.441 9.6 1.1 1.4 13.44 14.54

7 3 1134 700 250x250 4.5 0.477 12.1 1.4 1.4 16.94 18.34

8 3.5 1620 900 300x300 5 0.579 15 2 2.2 33 35

9 3.6 2268 1145 350x350 5.5 0.61 18.2 2.1 2.2 40.04 42.14

10 4.3 2900 1345 350x350 6 0.715 21.6 3 1.4 30.24 33.24

Àãààð îðóóëàõ ñèñòåì – 2-1 Хүснэгт -6.22

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2,1 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.3 1.4 1.68 1.98

2 2 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.6 2.2 5.28 5.88

3 1,3 486 540 250x250 2.5 0.322 3.7 0.4 2.2 8.14 8.54

4 1,8 648 600 250x250 3 0.344 5.4 0.6 1.4 7.56 8.16

5 1,5 810 642 250x250 3.5 0.397 7.3 0.6 1.4 10.22 10.82

6 2 972 672 250x250 4 0.441 9.6 0.8 1.4 13.44 14.24

7 1,5 1134 700 250x250 4.5 0.477 12.1 0.7 1.4 16.94 17.64

8 1,5 1230 683 250x250 5 0.579 15 0.8 1.4 21 21.8

9 2 1458 736 300x300 5.5 0.61 18.2 1.2 2.2 40.04 41.24

10 2 1620 750 300x300 6 0.715 21.6 1.4 1.4 30.24 31.64

11 2 1782 761 300x300 6.5 1.42 21.6 2.8 1.4 30.24 33.04

12 5 1944 771 300x300 7 1.63 29.4 8.15 1.4 41.16 49.31

Àãààð оруулах ñèñòåì -2-1 Хүснэгт -6.23

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õó

ðä.

ì/ñ

RÏà/ì

ÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 3 648 830 400x400 1.4 0.069 1.2 0.5 2.2 2.64 3.14

2 3 1296 958 450x450 2 0.108 2.4 0.4 2.2 5.28 5.68

3 3 1944 1008 450x450 2.5 0.162 3.7 0.6 2.2 8.14 8.74

4 3 2592 1121 500x500 3 0.201 5.4 0.8 2.2 11.88 12.68

5 3 3240 1200 500x500 3.5 0.266 7.3 1.4 1.4 10.22 11.62

6 3 3888 1112 500x500 4 0.34 9.6 1.3 2.2 21.12 22.42

7 3 4536 1345 500x500 4.5 0.422 12.1 1.3 1.4 16.94 18.24

8 1 5184 1450 500x500 5 0.512 15 1.5 2.2 33 34.5

Àãààð îðóóëàõ ñèñòåì -2-2 Хүснэгт -6.24

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õó

ðä.

ì/ñ

RÏà/ì

ÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 4.6 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.7 1.4 1.68 2.38

2 1.8 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 1.5 972 1080 300x300 2.5 0.249 3.7 0.4 2.2 8.14 8.54

4 2.5 1620 1500 400x400 3 0.26 5.4 0.6 2.2 11.88 12.48

5 2.5 2268 1800 450x450 3.5 0.301 7.3 0.7 2.2 16.06 16.76

6 3.5 2916 2025 450x450 4 0.385 9.6 1.3 1.4 13.44 14.74

7 3 3564 2200 500x450 4.5 0.422 12.1 1.2 2.2 26.62 27.82

8 2.5 4212 2350 500x450 5 0.512 15 1.2 1.4 21 22.2

9 2.5 4860 2454 500x500 5.5 0.61 18.2 1.5 2.2 40.04 41.54

10 3 5508 2555 500x500 6 0.715 21.6 2.1 1.4 30.24 32.34

11 7 6156 2630 500x500 6.5 0.828 21.6 5.7 1.4 30.24 35.94

Àãààð ñîðîõ ñèñòåì -2-2 Хүснэгт -6.25

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. G

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 4.3 162 300 150x150 1.4 0.21 1.2 0.9 1.4 1.68 3.08

2 4 324 45 200x200 2 0.297 2.4 1.2 2.2 5.28 6.48

3 2.8 486 550 250x250 2.5 0.332 3.7 1 2.2 8.14 9.14

4 1.8 1134 1050 300x350 3 0.344 5.4 0.6 2.2 11.88 12.48

5 2 1782 1400 350x350 3.5 0.397 7.3 0.7 2.2 16.06 16.76

6 2 2340 1620 400x400 4 0.441 9.6 0.8 2.2 21.16 21.96

7 2 3078 1900 450x400 4.5 0.477 12.1 1 2.2 26.62 27.62

8 2 3726 2000 450x450 5 0.579 15 1.2 1.4 21 22.2

9 2 4374 2200 500x450 5.5 0.61 18.2 1.2 2.2 40.04 41.24

10 2 5022 2300 500x500 6 0.715 21.6 1.4 2.2 47.52 48.92

11 2 5670 2425 500x500 6.5 0.828 21.6 1.6 1.4 30.24 31.64

12 2 6318 2500 500x500 7 0.949 29.4 1.8 1.4 41.16 42.56

13 3 6966 2418 500x500 7.5 1.08 33.7 3.24 1.4 47.18 50.42

14 3 7614 2358 500x500 8 1.21 38.4 3.63 1.4 53.76 57.39

15 3 8262 2295 500x500 8.5 1.35 43.3 4 1.4 60.62 64.62

Àãààð сорох ñèñòåì -2-3 Хүснэгт -6.26

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. L

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2,5 162 300 150x150 1.4 0.21 1.2 0.5 1.4 1.68 2.18

2 1.8 324 45 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 4,6 486 550 250x250 2.5 0.332 3.7 1.5 2.2 8.14 9.64

4 2 1134 1050 300x350 3 0.344 5.4 0.6 2.2 11.88 12.48

5 2 1782 1400 350x350 3.5 0.397 7.3 0.7 2.2 16.06 16.76

6 2 2340 1620 400x400 4 0.441 9.6 0.8 2.2 21.12 21.92

7 2 3078 1900 450x400 4.5 0.477 12.1 1 2.2 26.62 27.62

9 2 3726 2000 450x450 5 0.579 15 1.2 2.2 33 34.2

21 2 4374 2200 500x450 5.5 0.61 18.2 1.2 2.2 40.04 41.24

10 2 5022 2300 500x500 6 0.715 21.6 1.4 2.2 47.52 48.92

11 2 5670 2425 500x500 6.5 0.828 21.6 1.6 1.4 30.24 31.84

12 2 6318 2500 500x500 7 0.949 29.4 1.8 1.4 41.16 42.96

13 2 6966 2418 500x500 7.5 1.08 33.7 2.16 1.4 47.18 49.34

14 2 7614 2358 500x500 8 1.21 38.4 2.4 1.4 53.76 56.16

15 2 8262 2295 500x500 8.5 1.35 43.3 2.6 1.4 60.62 63.22

16 2 8910 2605 500x500 9 1.5 48.6 3 1.4 68.04 69.07

17 2 9558 2655 500x500 9,5 1.6 54 3.2 1.4 75.6 78.8

18 2 10206 2700 500x500 10 1.82 60 3.6 1.4 84 87.6

19 2 10854 2740 550x550 10,5 1.72 65 3.4 2.2 143 146.4

20 2 11502 2778 550x550 11 1.9 72 3.8 2.2 158.4 162.2

21 2 12150 2812 550x550 11,5 2 80 4 2.2 176 180

22 1,2 12798 2844 550x550 12 2.23 86 2.6 2.2 189.2 191.8


Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. L

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2,5 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.4 1.4 1.68 2.08

2 1.8 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 4,6 972 1080 300x300 2.5 0.249 3.7 1.1 2.2 8.14 10.34

4 2.5 1620 1500 400x400 3 0.26 5.4 0.6 2.2 11.88 12.48

5 2.5 2268 1800 450x450 3.5 0.301 7.3 0.75 2.2 16.06 12.63

6 3 2916 2025 450x450 4 0.385 9.6 1.1 2.2 21.12 17.16

7 2,5 3564 2200 500x450 4.5 0.422 12.1 1 2.2 26.62 22.12

9 2.5 4212 2350 500x450 5 0.512 15 1.28 1.4 21 27.9

21 2.5 4860 2454 500x500 5.5 0.61 18.2 1.5 2.2 40 41.5

10 2,5 5508 2555 500x500 6 0.715 21.6 1.7 1.4 30.2 31.9

11 2,5 6156 2630 500x500 6.5 0.828 21.6 2 1.4 30.2 32.2

12 2,5 6804 2735 500x500 7 0.949 29.4 2.3 1.4 41.16 43.46

13 2,5 7452 2840 500x500 7,5 1.08 33.7 2.7 1.4 47.18 49.88

14 4 8100 2945 500x500 8 1.21 38.4 4.84 1.4 53.76 58.6

Àãààð сорох ñèñòåì -2-4 Хүснэгт -6.28

Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. L

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2,5 162 300 150x150 1.4 0.21 1.2 0.5 1.4 1.68 2.18

2 1.8 324 45 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 4,6 486 550 250x250 2.5 0.332 3.7 1.5 2.2 8.14 9.64

4 2 1134 1050 300x350 3 0.344 5.4 0.6 2.2 11.88 12.48

5 2 1782 1400 350x350 3.5 0.397 7.3 0.7 2.2 16.06 16.76

6 2 2340 1620 400x400 4 0.441 9.6 0.8 2.2 21.12 21.92

7 2 3078 1900 450x400 4.5 0.477 12.1 1 2.2 26.62 27.62

9 2 3726 2000 450x450 5 0.579 15 1.2 2.2 33 34.2

21 2 4374 2200 500x450 5.5 0.61 18.2 1.2 2.2 40.04 41.64

10 2 5022 2300 500x500 6 0.715 21.6 1.4 2.2 47.52 48.92

11 2 5670 2425 500x500 6.5 0.828 21.6 1.6 1.4 30.24 31.84

12 2 6318 2500 500x500 7 0.949 29.4 1.8 1.4 41.16 42.96

13 2 6966 2418 500x500 7.5 1.08 33.7 2.16 1.4 47.18 49.34

14 2 7614 2358 500x500 8 1.21 38.4 2.4 1.4 53.76 56.16

15 2 8262 2295 500x500 8.5 1.35 43.3 2.6 1.4 60.62 63.22

16 2 8910 2605 500x500 9 1.5 48.6 3 1.4 68.04 76.4

17 2 9558 2655 500x500 9,5 1.6 54 3.2 1.4 75.6 78.8

18 2 10206 2700 500x500 10 1.82 60 3.6 1.4 84 87.6

19 2 10854 2740 550x550 10,5 1.72 65 3.4 2.2 143 146.4

20 2 11502 2778 550x550 11 1.9 72 3.8 2.2 158.4 162.2

21 2 12150 2812 550x550 11,5 2 80 4 2.2 176 180

22 1,2 12798 2844 550x550 12 2.23 86 2.6 2.2 189 191.6


Õýñ

ãèéí

äóã

ààð

Óð

ò. ì

Çà

ðäàë

. L

ì3/ö

àã dý/мм/

аxâ/мм/

Õóðä.

ν ì/ñR

Ïà/ìÐäÏà

Rl ZÏà

Rl+ZÏà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2,5 162 300 150x150 1.4 0.161 1.2 0.4 1.4 1.96 2.36

2 1.8 324 450 200x200 2 0.297 2.4 0.5 2.2 5.28 5.78

3 4,6 972 1080 300x300 2.5 0.249 3.7 1.1 2.2 8.14 9.24

4 2.5 1620 1500 400x400 3 0.26 5.4 0.6 2.2 11 11.6

5 2.5 2268 1800 450x450 3.5 0.301 7.3 0.75 2.2 16 16.75

6 3 2916 2025 450x450 4 0.385 9.6 1.1 2.2 21 22.1

7 2,5 3564 2200 500x450 4.5 0.422 12.1 1 2.2 26 27

9 2.5 4212 2350 500x450 5 0.512 15 1.28 1.4 21 22.4

21 2.5 4860 2454 500x500 5.5 0.61 18.2 1.5 2.2 40 42.2

10 2,5 5508 2555 500x500 6 0.715 21.6 1.7 1.4 30 31.4

11 2,5 6156 2630 500x500 6.5 0.828 21.6 2 1.4 30 31.4

12 2,5 6804 2735 500x500 7 0.949 29.4 2.3 1.4 41.3 43.6

13 2,5 7452 2840 500x500 7,5 1.08 33.7 2.7 1.4 47.18 49.88

14 4 8100 2945 500x500 8 1.21 38.4 4.84 1.4 53 57.84

2.8 Ñýíñíèé òîîöîî

Ñýíñ íü àãààðûã ñîðæ ººðººðºº äàìæóóëàí ò¿ðýõ òºõººðºìæ áºãººä àëáàäìàë

àæèëëàãààòàé àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåìä àãààðûã õºäºëãººíä îðóóëàõàä õýðýãëýíý.

1.Ñýíñíèé á¿òýýëèéã ñèñòåìийí àãààðûí òîîöîîíû çàðäëààñ õàìààðóóëàí îëáîë:

Lñýíñ=Êñ⋅Lñèñ , ì3 /¿ ¿öàã/6.1/

Ýíä:Êñ -ñèñòåìýýð àãààðûí íýìýãäýë ñîðîëòûã òîîöñîí êîýôôèöèåíò:

Lãø≤50 ì ¿åäÊñ =1.1

Lãø=50 ì ¿åäÊñ =1.15 ãýæ àâñàí.

Lñèñ -системийн агаарын тооцоот зардал

2.Ñýíñíèé ¿¿ñãýõ äàðàëòûã îëáîë:

Pñýíñ=1 .1⋅ΔPñèñ ,Ïà /6.2/

Ýíä: 1.1-äàðàëòûí òîîöîãäîîã¿é àëäàãäëûã òîîöñîí êîýôôèöèåíò,

ΔPñèñ - ñèñòåìûí òîîöîîíû ãîë ÷èãëýëèéí äàìæóóëàõ õîîëîéí äàðàëòûí íèéò

àëäàãäàë, Ïà

Бодолт ÀÑÑ-1

1.Ñýíñíèé á¿òýýëèéã ñèñòåìûí àãààðûí òîîöîîíû çàðäëààñ õàìààðóóëàí îëáîë:

Lñýíñ=1 .1∗12394=13926 ì3 /¿ ¿öàã /6.1/

2.Ñýíñíèé ¿¿ñãýõ äàðàëòûã îëáîë:

Ñ¿ëæýýíèé äàðàëòûí àëäàãäëûã 10%-ûí íººöòýé òîîöîæ ñýíñíèé øààðäëàãàò

äàðàëòûã îëáîë:

Pñýíñ=1 .1⋅410=541Ïà /6.2/

Ñýíñíèé á¿ðýí äàðàëò áà á¿òýýëýýñ õàìààðóóëàí òºâººñ çóãòàõ õ¿÷íèé RP80-50/40-8D òºðëèéí ñýíñ øààðäëàãà õàíãàæ áàéãàà òóë ñîíãîëîî.

2.9 Êàëîðèôåð ñîíãîõ òîîöîî

Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåìä õ¿éòýí óëèðëûí ¿åä ãàäíààñ îðóóëàõ àãààðûã

êàëîðèôåðýýð óðüä÷èëàí õàëààíà. Àãààðûã õàëààõ äóëààíû ýíåðãèéí ýõ ¿¿ñâýð íü

õàëààñàí óñ, óñíû óóð áóþó öàõèëãààí ã¿éäýë áàéæ áîëîõ áºãººä îëîí íèéò,

¿éëäâýðèéí áàðèëãàä ºíäºð òåìïåðàòóðòàé õàëààñàí óñàí äóëààí çººã÷ õýðýãëýõ íü

òîõèðîìæòîé.

1.Àãààðûã õàëààõàä øààðäàãäàõ äóëààíû òîî õýìæýýã îëîõäîî:

Q=Ga∙С∙(týö-týõ) ; êÄæ/öàã

Q=0.278.Ga∙С∙(týö-týõ) ; Вт /6.3/

Энд: 0.278-нэгж шилжүүлэгийн коэффициент

Ga-халаах агаарын жингийн зарцуулалт, êг/öàã

С-агаарын хувийн дулаан багтаамж, êÄæ/кг0С

týõ-êàëîðèôåðийн өмнөх агаарын температур, 0С

týö- дараах агаарын температур, 0С

Q=0.278*6102*1.005*(18-(-36.7))=102042 /

2.Êàëîðèôåðèéí àãààð õàëààõ øààðäëàãàт ãàäàðãóóãèéí òàëáàéã:

Fê=

Q

k⋅( täçä − taä ) , м2 /6.4/

К- êàëîðèôåðийн дулаан дамжилтын коэффициент.

Äóëààí çººã÷ óñ áîë:

k=a∗(νρ )nωϑ, Вт/ м2 0С

а,n,r- êàëîðèôåðийн төрлөөс хамаарах коэффициент

ν -агаарын жингийн хурд, êг/ м2 сек

ω -дулаан дамжуулах хоолой дахь усны хурд, м/сек

täçä

-дулаан зөөгчийн дундаж температур, 0С

Fê=

10204219⋅(82.5−27 .35 )

=97,3м2 /6.4/

k=23.05*1.50.35*0,010,13=19

3. Êàëîðèôåðèéí àãààð нэвтрүүлэх бодит огтлолын 1м2 талбайгаар 1секундад

өнгөрөх агаарын жин буюу агаарын хурд:

νρ=Ga

3600∗f a , êг/ м2 сек /6.5/

Урьдчилсан тооцоонд ялтаст êàëîðèôåðийн хувьд 1.5-7.0, бусад êàëîðèôåðийн

хувьд 3-8 êг/ м2 сек-оор авна.

νρ=1020423600∗97 .3

=0,29êг/ м2 сек

4.Êàëîðèôåðèéí àãààð нэвтрүүлэх бодит огтлолыг жингийн хурдаас хамааруулан

тодорхойлно.

f a=G

3600∗V g , м/сек /6.6/

f a=1020423600∗4 .6

=6,16 м/сек

5.Агаарын нэвтрэх бодит огтлолын талбайгаар êàëîðèôåðийн төрөл, марк, тип,

дугаар, байрлал, тоо зэргийг тогтооно.Ингэхдээ жинхэнэ бодит огтлол тооцооны

огтлолтой тэнцүү байвал зохино. Өөрөөр хэлбэл

Fж=Fk∗n , м2 /6.7/

n-агаарын урсгалтай зэрэгцээ байрлуулах êàëîðèôåðийн тоо

Fж=97 .3∗1=97 .3м2

Èéìä ÊÂÑÁ-ÏÓÇ ìàðêòàé êàëîðèôåð ñîíãîëîî.

ÊÂÑ11б-ÏÓÇ ìàðêийн ус-агаарын êàëîðèôåðийн техникийн өгөгдөл:

1. Àãààðûí òàëûí äóëààí ñîëèëöîîíû ãàäàðãóóãèéí òàëáàé F=107.08 ì2

2. Í¿¿ð íü òàëûí òàëáàé fтр =1.66 ì2

3. Äóëààí çººã÷ ºíãºð¿¿ëýõ îãòëîëûí òàëáàé fтр =0.00261 ì2

4. Õîëáîëòûí áîãèíî õîîëîéí îãòëîëûí òàëáàé F=0.0021 ì2

5. Äóëààí çººã÷èéí ÿâàëòûí òîî n=4 áàéíà.

2.10 Агаарын хөшигний тоооцоо

1. Хаалгаар орох агаарын max хурдыг дараах томъёогоор олно

Umax=0,26√∆ t ∙ zΔt= tд-tг

Z -

Δt - гадна ба дотор агаарын t°-ын зөрүү

Umax=0,26√55 ∙1 =1,9 м/с

Δt=28+16=44 z=2:2=1

2. L=3600·Umax·B·H

В - гадна хаалганы өргөн

Н – гадна хаалганы өндөр

Umax– хаалгаар орох агаарын max хурд

L=3600·1,9·2·2=27360 м3/ц

3. Хөшигний характристикийг дараах томъёогоор олно

Rd= φd·√ Hb +1

φd –Урсгалын шугам итгэлцүүр φd=0.46

H- хаалганы өндөр

b- Үлээх завсрын өргөн b=0.1 буюу (10см)

Rd= 0,46·√ 20,1

+1=3,05

4. L0=ηRd

·L

L-Ñàðààëæààð ãàðàõ àãààðûí çàðäàë

η- Хөшигний ашигт үйлийн коэффцент η=0,6-0,8

Rd- хөшигний характристик

L0=0,83,05

·27860= 7176 м3/ц

5. Хөшигөөр үлээх агаарын эхний хурдыг дараах томъёогоор олно

U0=L0

3600· B·b

L0-Сараалжаар гарах агаарын зардал

B-хаалганы өргөн

b- хөшигний үлээх завсрын өргөн

U0=7176

3600·2 ·0,1=9.9 м/с

6. Гаднаас орох агаарын зардлыг дараах томъёогоор тодорхойлно

Lг.о=(1-η)·L

L- Ñàðààëæààð ãàðàõ àãààðûí çàðäàë

η- Хөшигний ашигт үйлийн коэффцент η=0,6-0,8

Lг.о=(1-0,8)·27360= 5472

7. Хаалгаар гаднаас орох агаарын тоо хэмжээг дараах байдлаар

тодорхойлно

Gг=K·3600·F·μ√ g·(¿hш+2· h1−H )(ρ г−ρд) · ρ г¿

ρг ρд-гадна ба дотор агаарын нягт

hш- шатны хонгилоос газар хүртэлх өндөр

h1- 1давхрын бүрэн өндөр

μ- хөшигний хийцээс хамаараад дан хаалганд 0,7 хонхгүй давхар

хаалганд 0,05 эргэдэг хаалганд 1 хонхтой давхар хаалганд 0,6

F- хаалганы талбай

K-хаалгаар орох хүний тоо агаарыг хаанаас авч байгаа болон

хаалганы хийцээс хамаардаг коэфцеинт

Gг=0.31·3600·3.6·0.6√9.81 ·(¿24.3+2 ·3.9−2)∙(1.396−1.213)·1.396¿=23052

1000–0.388 tг=-28 → ρг=1,396

700–х х=0,27 tд=16 → ρд=1,213

8. Хөшигний агаарын зардлыг дараах байдлаар тодорхойлно

Gх=Gг(t д−t г)t х−t д

Gг- хаалгаар гаднаас орох агаарын тоо хэмжээ

tд tг - гадна ба дотор агаарын t°

tх- хөшигний t°

Gх=23052∙(16+28)

50−16=2983

9. Калориферийн дулааны чадлыг дараах томъёогоор тодорхойлно

Q= Gх·0,278(tх - tд)

tх- хөшигний t°

tд- дотор агаарын t°

Gх- хөшигний агаарын зардал

Q=27360·0,278(50-16)=258606 вт/1,16=222936 к/кал/ц

agaar selgelt

Documents