agnieszka jedynasta badaniami użyteczności i user experience zajmuję się od 2007 r
DESCRIPTION
Agnieszka Jedynasta Badaniami użyteczności i user experience zajmuję się od 2007 r. Zaczynałam od projektowania obecnie zajmuje się badaniami Mam na koncie ponad 200 projektów badawczych dla różnych branży (finanse, FMCG, usługi, transport, rolnictwo, wydawnictwa, portale, e-commerce). - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Agnieszka Jedynasta•Badaniami użyteczności i user experience zajmuję się od 2007 r.•Zaczynałam od projektowania obecnie zajmuje się badaniami•Mam na koncie ponad 200 projektów badawczych dla różnych branży (finanse, FMCG, usługi, transport, rolnictwo, wydawnictwa, portale, e-commerce)
Czy badać?
Kiedy?I w jaki sposób?
Far better an approximate answer to the right question, which is often vague, than an exact answer to the wrong question, which can always be made precise.- John Tukey
• Jak najwcześniej• Na każdym etapie• Ewaluacja• Monitoring
BadaniaRodzaje i zastosowanie
Koncepcja
Koncepcja BadaniaProjektowanie
Interakcji
Projektowanie Interface’u
Testowanie Prototypów
Wdrożenie
Testy Użytecznośc
i
9
Koncepcja
• Nie wymyślamy funkcjonalności!
• Burza mózgów: tylko dla potrzeb, celów, problemów• Potrzebujemy danych o końcowym użytkowniku• Zrób z użytkownika interesariusza (Stakeholder) projektu
• Praca domowa: czy każdy korzystał z usług naszej firmy jako klient?• Przekonuj do UCD, zadawaj pytania:
• „Kto będzie używał tego produktu?” • „Jakie problemy rozwiązuje produkt?”• „Jakie cele pomaga osiągnąć?”• „Produkt dla wszystkich to produkt dla nikogo”.
10
Badania
Koncepcja Badania Projektowanie Interakcji
Projektowanie Interface’u
Testowanie Prototypów
Wdrożenie
Testy Użyteczności
11
Badania• Dane ilościowe
• Wiek, płeć, przychód, traffic • Segmentacja
• Jakościowe: Rozpoznaj potrzeby!• Wywiady• Obserwacja uczestnicząca
• Projekty UE, Księgarnia
• Grupy Fokusowe - raczej nie• Służą bardziej do kreacji skojarzeń i pomysłów, a nie poznawaniu potrzeb,
celów i problemów
12
Wywiad
Wywiad swobodny, nieustrukturalizowany• Masz pewne tematy do poruszenia jednak nie jest to ankieta
Minimum 4 osoby z danej kategoriiNie miej oczekiwań wobec badanego:
• Ale to nie jest rozmowa, którą ma prowadzić badany
5 zasad dobrego wywiadu1. Temat: "Zachowania i Filozofia"
• Nie pytaj o preferencje co do produktu, funkcjonalności czy narzędzi.
• Pytaj o cele, potrzeby, motywacje, obawym, czynności.
2. Tylko otwarte pytania:
• "Czy wykorzystujesz Excela?”
• "Jak analizujesz dane, które ściągasz z konta bankowego?”
3. Nie wprowadzaj własnych słów
• „Jakie lokaty wybierasz"
• „W jaki sposób oszczędzasz?”
4. "Pogaduszka na bankiecie"
• to jest wywiad otwarty, nie "faszyzuj”
• Pogoda, Praca, Rodzina -> Temat1, Temat2, Temat3
5. Skupiaj się na świeżych wrażeniach
• Rekrutuj ludzi, którzy zajmowali się obiektem badania niedawno (albo są w trakcie)
• przywołuj sytuacje, "Ostatni raz kiedy wykonywałeś przelew…"
Indi Young: Mental Models14
O co warto pytać:
1. Miejsce
2. Częstotliwość
3. Inni ludzie: współpracują, przeszkadzają, czy ich nie ma?
4. Czy to jest trudne czy łatwe
5. Poszczególne kroki dochodzenia do celu
15
Analiza
• Warto mieć transkrypcję wywiadów• Wypisz osobno:• Cele i motywacje (osobiste, zawodowe, materialne, duchowe)• Poszczególne kroki konieczne do osiągnięcia celu• Kontekst – jakie zewnętrzne czynniki wpływają na ich decyzje?• Zaznaczaj powtarzające się wzorce
• Ignorujemy sugestie konkretnych funkcjonalności
16
Projektowanie Interakcji
Koncepcja BadaniaProjektowanie
Interakcji
Projektowanie Interface’u
Testowanie Prototypów
Wdrożenie
Testy Użyteczności
17
Persony
• Modele utworzone na podstawie badań• Najważniejsze są ich problemy, cele i motywacje
• Im mniej, tym lepiej (najlepiej jedna)
• Reprezentanci użytkowników• Najbardziej wymagający• Nie „średniacy”!
18
Persony• Pozwalają uniknąć:
– „Gumowego Użytkownika”
– Projektowania dla siebie
– Projektowania przypadków brzegowych (na nie będzie jeszcze czas)
– Świetne narzędzie komunikacji
– Zgodność i porozumienie wewnątrz zespołu projektowego
19
Źródło: Cooper, About Face
Cele
20
Źródło: Cooper, About Face
Cele - jeśli je zignorujemy
21
Testy Użyteczności
Koncepcja BadaniaProjektowanie
Interakcji
Projektowanie Interface’u
Testowanie Prototypów
Wdrożenie
Testy Użyteczności
22
Testy Użyteczności• Obserwacja użytkownika
– RITE
• Audyt ekspercki
• Badania zdalne
23
Obserwacja Użytkownika
• Plan minimum• Scenariusz
• Ludzie do badania (min. 3)
• Moderator
• Miejsce, w którym nikt nie będzie przeszkadzał
24
Scenariusz badania
1. Zadania z jasno postawionym celem
2. Nie podpowiadaj treścią zadania
3. Przygotuj „dummy data”
4. Badaj na prawdziwej treści
5. Zrób pretest
25
RITE
szybkie, laboratoryjne badania
użyteczności przeprowadzane w
cyklach badanie - zmiana.
• gdy chcesz mieć gwarancję zachowania poufności
badanych materiałów
• kiedy potrzebujesz szybkich wniosków nie masz
potrzeby przygotowywania obszernego raportu
• jeżeli grupa celowa Twojego produktu jest szeroka
• przy pilnych potrzebach badawczych, ale niewielkim
budżecie
• w krótkim czasie na wdrożenie dobrego produktu
Rekrutacja
• Motywacja i cel nad segmentacją/demografią• Dla badania wniosku kredytowego ważniejsze jest, czy badana
osoba brała (lepiej: jest w trakcie brania) kredytu, niż czy jej średnia pensja odpowiada dokładnie grupie docelowej
• Znajomość dziedziny.• „Przelewy do US”
• Unikaj „Zawodowych badanych”• Unikaj zbyt doświadczonych technicznie użytkowników• Nie badaj rodziny ani znajomych
29
Rekrutacja
• Ankieta rekrutacyjna:• Odrzucające pytania na początek (oszczędzisz czasu
sobie i badanym• Otwarte pytania/wielokrotne odpowiedzi zamiast
zamkniętych (Tak/Nie) -> trudniej oszukiwać• „Czy brał Pan/i udział w jakichkolwiek badaniach przez
ostatnie 6 miesięcy” -> „Kiedy ostatnio brała Pani udział w badaniach”
• „Czy w ciągu ostatnich 3 miesięcy brał Pan kredyt” -> „Czy korzystał Pan w ciągu ostatnich 3 miesięcy z usług banku? … Jakich?: zakładanie konta, inwestycje, kredyty, oszczędzanie, inne?”
30
Rekrutacja
• Ilu użytkowników badać?
• „The most striking truth of the curve is that zero users give zero insights.”
useit.com
31
Przeprowadzanie badania
1. Moderator, obserwator, organizator2. Powitanie: rozładuj napięcie i dopilnuj
szczegółów3. „Głośne myślenie”4. Nie podpowiadaj5. Nie oceniaj6. Notuj7. Zaproś innych uczestników projektu!
32
Analiza wyników
• Zwracaj uwagę na zachowania, nie na deklaracje• (Głośne myślenie traktujemy jako zachowanie)
• Opis zachowania (dane ilościowe i jakościowe)• Opisuj przyczyny problemów
• Opisuj konsekwencje problemów
• Dane ilościowe to wskazówka, a nie podstawa do wnioskowania statystycznego
• Rekomendacje
33
Obserwacja Użytkownika
• Zalety:• Dowiadujesz się o rzeczywistych problemach• Najlepsza forma do przekonania innych o
potrzebie zmiany
• Wady:• Ciężko przebadać cały obszar• Trzeba angażować więcej zasobów
(w porównaniu do audytu eksperckiego)
34
Audyt Ekspercki• Ekspert użyteczności (najlepiej minimum 2)• Sprawdzenie okeślonych kryteriów
• Szczegółowe „Tak/nie”• Abstrakcyjne
• Sprawdzenie scenariuszy („Cognitive walk-through”)• Komplementarny z Obserwacją Użytkownika
• Eksperci szybko znajdą większość głównych problemów• Jednak część z nich jest niewykrywalna bez badania
• Najlepsza kolejność1. Audyt Ekspercki2. Zmiany w produkcie3. Obserwacja użytkownika4. Zmiany w produkcie
35
Audyt ekspercki
• Zalety– Stosunkowo szybki
– Nie wymaga organizacji badania, rekrutacji, kosztów z tym związanych
• Wady– Nie wszystkie problemy zostaną znalezione
– Mniejsza siła przekonywania niż badania
36
Audyt ekspercki - wędrówka poznawcza (cognitive walkthrough)
Założenie– nowi użytkownicy wolą uczyć się obsługi systemu poprzez
wykonywanie zadań, niż na przykład przez czytanie instrukcji.– Realizowany w oparciu o scenariusze użycia serwisu
– Osoby oceniające (np. projektanci) przechodzą (ang. walkthrough) przez kolejne kroki, zdając sobie zestaw pytań na temat każdego z kroków i oceniając zachowanie systemu
37
Testy A/B• Testy A/B pozwalają przetestować skuteczność dwóch
(lub więcej) różnych wersji strony.
38
Badania zdalneKiedy?•zbieranie dużej liczby wyników (dostarczanie danych ilościowych służących podejmowaniu decyzji),•zbieranie informacji na temat użyteczności, ale również postaw, opinii, stosunku do produktu,•zbieranie wyników w możliwie jak najkrótszym czasie (krótki czas realizacji badań),•w miarę możliwości utrzymanie dotychczasowych korzyści, które dawały badania użyteczności.
42
Badania zdalne• Rodzaje:
• badania zdalne moderowane – są najbardziej zbliżone do badań laboratoryjnych. Pozwalają poprzez Internet na prowadzenie bezpośredniej rozmowy z użytkownikiem oraz śledzenie jego działań.
• badania zdalne niemoderowane jakościowe – bez udziału moderatora. Użytkownik wykonuje zadania na stronie internetowej, a jego poczynania są zgrywane i następnie dostępne w formie filmów do obejrzenia
• badania zdalne niemoderowane ilościowe - Badani realizują określone zadania na serwisie, a w tle ich działań zgrywane są różne parametry np. liczba kliknięć, czas na realizację zadania, poprawność realizacji zadania. W efekcie otrzymuje się dużo informacji ilościowych, uzupełnionych o opinie użytkowników.
43
• Użytkownik realizuje określony scenariusz;
• Następnie odpowiada na zadane pytania w ankiecie satysfakcji.
• Otrzymujemy filmy z pulpitu pokazujące ruchy kursora oraz opcjonalnie nagrania twarzy i głosu użytkownika.
• Zliczane są również czasy wykonania zadań, liczby odwiedzonych podstron i procentowy rozkład sukcesu i porażki.
Zadanie scenariuszowe
Testy X-sekundowe
• Użytkownik przez określony czas ogląda wskazaną kreację/ reklamę/ film, po czym opisuje wszystkie elementy, które zauważył i zapamiętał w danej kreacji.
• zebranie obserwacji i opinii użytkowników przy pierwszym kontakcie
• identyfikacja elementów, które zostały zapamiętane i wymienione przez użytkowników.
• określenie, które z elementów nie zostały zauważone przez respondentów
Testy nawigacji
Użytkownik otrzymuje zadanie znalezienia określonych informacji w klikalnym menu poziomym. System rejestruje pierwsze kliknięcie oraz każde kolejne aż do osiągnięcia sukcesu.•weryfikacja poprawności układu menu.•sprawdzenie rozwiązań bez konieczności wcześniejszego ich oprogramowania•stworzenie intuicyjnej architektury informacji tak, aby kluczowe elementy, były łatwe do wyszukiwania•możliwość porównania rozwiązań konkurencyjnych i porównanie ich z własnymi pomysłami
• Użytkownik otrzymuje zadanie polegające np. na wskazaniu elementów kreacji, które przyciągnęły jego uwagę, wybraniu miejsc, w których szukałby określonych danych lub wybraniu elementów, które zwróciły jego uwagę.
• Użytkownicy uzasadniają swój wybór w polu tekstowym.
• sprawdzenie atrakcyjności layoutów, ich przekaz oraz poprawność ułożenia elementów.
• określenie najbardziej istotnych funkcjonalności celem uproszczenia i optymalizacji kreacji
Klikanie i komentowanie
Card sortingKiedy?•Celem badania jest pomoc w zorganizowaniu treści serwisu tak, aby kluczowe dla użytkowników elementy, były ułożone w sposób jak najbardziej prosty i intuicyjny.
Rodzaje:•Sortowanie otwarte (open sort),•Sortowanie zamknięte (closed sort albo tree sort),•Wolna lista (free list).
51
52
• projektowanie efektywnej architektury informacji serwisu, struktury nawigacji
• grupowanie według potrzeb użytkowników (a nie tego jak się wydaje projektantom)
• odpowiednie uhierarchizowanie modułów i funkcjonalności
Card sorting
Wolna lista
• często wykorzystywana jako faza przed badaniem z użyciem metody otwartego sortowania kart
• użytkownikom tłumaczy się o czym będzie projektowana przez nas strona internetowa i jakie będą się znajdowały na niej funkcjonalności
• po odpowiedzeniu na wszelkie pytania i wątpliwości użytkowników, ich zadaniem będzie przygotowanie listy kluczowych elementów
• w kolejnym etapie powinni także pogrupować w ten sposób powstałe nazwy
Sortowanie otwarte
• Przygotowujemy listę kategorii (maksymalnie 30)• Dajemy je badanym z prośbą o pogrupowanie według intuicji• Prosimy, aby ponazywali poszczególne grupy
Sortowanie zamknięte
• Przygotowujemy głównych kategorii (rekomenduje się max 8)
• Tworzymy listę podkategorii (maksymalnie 30)
• Dajemy je badanym z prośbą o przypisanie ich do poszczególnych grup
Warto przeczytać
Prostota i użyteczność. Projektowanie rozwiązań internetowych, mobilnych i interaktywnych
Measuring the User Experience
Observing the User Experience: A Practitioner's Guide to User Research
The Design of Everyday Things