agonies of death (नज़्अ की सख़्तियां)

1 ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢æ

لو علی سید لوۃ والش طسلینالنر الحند ہلل رب العلنین والص

ا بعد الرجیه !ام یط الش الرحیهبشه اہلل ط فاعوذ باہلل م ط الرحن

ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢

271 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “¥¢Ï¢ï ÜU¢ñS¢Ú” ÜïU S¢ÈGUã G¢ Ý}Ï¢Ú 201-

202 ÐÚ Á¢¢ï ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ÎÁ¢ü ãñ, ±¢ïã S¢éçÝ²ï ¥¢ñÚ ÜUS¢Ú¼ï ÎéMÎ

ÜUè S¢ÓÓ¢ï çÎH S¢ï çÝÄ²¼ ÜUèçÁ¢²ï J Ó¢ éÝ¢‹Ó¢ï, çH¶¢ ãñ çÜU »ÜU }¢ÚèÁ¢G ÝÁG¥G

ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ ‰¢¢ (²¢’Ýè ©S¢ ÜUè MãG çÁ¢S}¢ S¢ï çÝÜUHÝï ãè ±¢Hè ‰¢è), ©S¢

ÜU¢ Î¢ïS¼ ¼è}¢¢ÚÎ¢Úè ÜïU çH²ï ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Îï¶ ÜUÚ ÐêÀ¢ : »ï Î¢ïS¼ ! Á¢¢æ ÜUÝè

ÜUè ¼Ë¶Gè ÜU¢ v²¢ ãG¢H ãñ ? Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : }¢éÛ¢ï ÜU¢ï§ü ¼vHèÈGU Ýãè´ }¢ãGS¢êS¢

ã¢ï Úãè, v²êæçÜU }¢ñ´ Ýï ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ S¢ï S¢éÝ Ú¶¢ ãñ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÏ¢èÏ¢ï

wG¢éÎ¢, }¢éãG}}¢Îï }¢éS¼GÈGU¢ 6 ÐÚ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUÚï, ©S¢ï

¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢¢ñ¼ ÜUè ¼Ë¶Gè S¢ï ¥}Ý Îï¼¢ ãñ J

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²ÜGUèÝÝ ±¢ïã §SH¢}¢è |¢¢§ü Ï¢ãé¼ wG¢éà¢

ÝS¢èÏ¢ ãñ´ Á¢¢ï ©Æ¼ï, Ï¢ñÆ¼ï, Ó¢H¼ï, çÈUÚ¼ï, S¢¢ï¼ï, Á¢¢x¢¼ï, ±éÁG¢ê Ï¢ï ±éÁG¢ê, ÎéMÎ

ÐÉG¼ï ãè Úã¼ï ãñ´, V ÜUS¢Ú¼ï ÎéMÎ ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜUè

Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢æ ¥¢S¢¢Ý ã¢ï Á¢¢»æx¢è ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè

}¢ç‹Á¢GHï´ |¢è S¢ãêH¼ S¢ï ¼ñG ã¢ï´x¢è J V

Ï¢ñÆ¼ï ©Æ¼ï Á¢¢x¢¼ï S¢¢ï¼ï ã¢ï §H¢ãè }¢ïÚ¢ çà¢¥G¢Ú ÎéMÎ

Á¢¢Ý çÝÜUHï ¼¢ï §S¢ ¼GÚãG çÝÜUHï ¼éÛ¢ ÐÚ »ï x¢G}¢Á¢GÎ¢ï´ ÜïU ²¢Ú ÎéMÎ

çÎH }¢ï Á¢Ë±ï Ï¢S¢ï ãé» ¼ïÚï HÏ¢ S¢ï Á¢¢Úè ã¢ï Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ÎéMÎ

<

www.dawateislami.net


}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãéGS¢êHï S¢±¢Ï¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï

S¢ï ÐãHï ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ ÜUÚ Hï¼ï ãñ´ J

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 : ‟‟ ىیۃ النو خیر م „„عنلہ م }¢éS¢H}¢¢Ý

ÜUè çÝÄ²¼ ©S¢ ÜïU ¥G}¢H S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J (۸۶۽۹حدیث ۹ۼ۵ص ۺ)ادلعجم الکبری للطرباین ج

Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :-

(1) çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜUS¢è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ýãè´ ç}¢H¼¢ J

(2) çÁ¢¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ çÁ¢G²¢Î¢, ©¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ |¢è çÁ¢G²¢Î¢ J

Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´

çÝx¢¢ãï´ ÝèÓ¢è çÜU²ï wG¢êÏ¢ ÜU¢Ý Hx¢¢ ÜUÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝêæx¢¢ ÅïÜU Hx¢¢ ÜUÚ

Ï¢ñÆÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» §GË}¢ï ÎèÝ ÜUè ¼¢’Á¢Gè}¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Á¢ã¢æ ¼ÜU ã¢ï S¢ÜU¢ Î¢ï Á¢G¢Ýê

Ï¢ñÆêæx¢¢ Á¢GMÚ¼Ý çS¢}¢Å S¢ÚÜU ÜUÚ ÎêS¢Úï ÜïU çH²ï Á¢x¢ã ÜéUà¢¢Î¢ ÜUMæx¢¢

{vÜU¢ ±x¢GñÚ¢ Hx¢¢ ¼¢ï S¢Ï¢í ÜUMæx¢¢, Í¢êÚÝï, çÛ¢ÇGÜUÝï ¥¢ñÚ ©HÛ¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢

و ص ، ہ ـالل وااذک ا علی الح ل لی الل اتوبو ،ب ی ب ہ ـا ±x¢GñÚ¢ S¢éÝ ÜUÚ S¢±¢Ï¢ ÜU}¢¢Ýï ¥¢ñÚ S¢Î¢

Hx¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜUè çÎHÁ¢ê§ü ÜïU çH²ï Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï Á¢±¢Ï¢ Îêæx¢¢ Ï¢²¢Ý ÜïU

Ï¢¢’Î wG¢éÎ ¥¢x¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ S¢H¢}¢ ± }¢éS¢¢ÈGUãG¢ ¥¢ñÚ §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUMæx¢¢ J

<

Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´

}¢ñ´ |¢è çÝÄ²¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ Ð¢Ýï ¥¢ñÚ S¢±¢Ï¢

ÜU}¢¢Ýï ÜïU çH²ï Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ Îï¶ ÜUÚ Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ Ð¢Úã 14,

S¢êÚ¼é‹ÝãìGH, ¥¢²¼ 125 : لی سبی ربک بالحکنۃ والنوعظۃ الحشيۃ ل ادع ا (¼Á¢ü}¢»

ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥ÐÝï ÚÏ¢ ÜUè Ú¢ã ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢éH¢¥¢ï ÐvÜUè ¼ÎÏ¢èÚ ¥¢ñÚ

¥ÓÀè ÝS¢èãG¼ S¢ï) ¥¢ñÚ Ï¢é¶G¢Úè à¢ÚèÈGU ÜUè ãGÎèS¢ 4361 }¢ï´ ±¢çÚÎ §S¢

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 : یۃ ا لو بلػواعنی و ²¢’Ýè “ÐãéæÓ¢¢ Î¢ï }¢ïÚè



¼GÚÈGU S¢ï ¥x¢Ó¢ïü »ÜU ãè ¥¢²¼ ã¢ï” }¢ïæ çÎ²ï ãé±ï ¥ãGÜU¢}¢ ÜUè ÐñÚ±è ÜUMæx¢¢

ÝïÜUè ÜU¢ ãéGv}¢ Îêæx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï }¢‹¥G ÜUMæx¢¢ ¥à¥G¢Ú ÐÉG¼ï ÝèÁ¢G

¥GÚÏ¢è, ¥´x¢íïÁ¢Gè ¥¢ñÚ }¢éçàÜUH ¥ËÈGU¢Á¢G Ï¢¢ïH¼ï ±vG¼ çÎH ÜïU §wGH¢S¢ ÐÚ

¼±ÁÁ¢¢ïã Ú¶êæx¢¢ (²¢’Ýè ¥ÐÝè §GçË}¢Ä²¼ ÜUè {¢ÜU çÏ¢Æ¢Ýè }¢vGS¢êÎ ãé§ü ¼¢ï

Ï¢¢ïHÝï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢) }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï, }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼, ÝèÁ¢G ¥GH¢ÜGU¢§ü Î¢ñÚ¢

Ï¢Ú¢» ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè Úx¢GÏ¢¼ çÎH¢ªæx¢¢ ÜGUãìÜGUã¢ Hx¢¢Ýï ¥¢ñÚ

Hx¢±¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ ÝÁ¢GÚ ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ãGœ¢H

§}¢ÜU¢Ý çÝx¢¢ãï´ ÝèÓ¢è Ú¶êæx¢¢ J

<

Ï¢²¢Ý ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Á¢ ÜïU Ï¢²¢Ý ÜU¢ }¢¢ñÁG¢ê¥G ãñ :

“ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢æ”

¥¢Á¢ }¢ñ´ ¥¢Ð ÜïU S¢¢}¢Ýï §S¢ ãG±¢Hï S¢ï Ó¢‹Î }¢ÎÝè ÈêUH Ðïà¢ ÜUÚÝï ÜUè

S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUMæx¢¢ J S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï }¢¢ñ¼ ÜUè ¼Ë¶Gè S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU »ÜU

çãGÜU¢²¼ çÈUÚ Ó¢‹Î ¥¢²¢¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ¥¢ñÚ ¥ãG¢ÎèS¢ï ¼GçÄ²Ï¢¢ ¥¢Ð ÜïU x¢¢ïà¢

x¢éÁ¢G¢Ú ÜUMæx¢¢ J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î MãG çÝÜUH¼ï ±vG¼ §‹S¢¢Ý çÁ¢S¢ ¼vHèÈGU S¢ï

x¢éÁ¢GÚ¼¢ ãñ, ©S¢ ÜñUçÈGUÄ²¼ ÜU¢ï Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ }¢¢ñ¼ ÜUè çà¢g¼ ÜïU

Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥SH¢ÈïUG çÜUÚ¢}¢ k ÜïU ¥vG±¢H ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢HÜéUH }¢¢ñ¼

j ÜïU ±vG¼ï ÝÁG¥G ¼à¢ÚèÈGU H¢Ýï ÜUè ÜñUçÈGUÄ²¼ |¢è ¥GÁ¢üG ÜUMæx¢¢ J §S¢ ÜïU

Ï¢¢’Î §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè لیہ رحنۃ اہلل الوالیع ÜU¢ ²ïã ÈGUÚ}¢¢Ý |¢è ¥¢Ð ÜU¢ï S¢éÝ¢ªæx¢¢ çÜU

“Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU çÜUS¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï ãñ !” §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢¢ñ¼ ÜUè

ÜUÇG±¢ãÅ ç}¢Å¢Ýï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ ç}¢S±¢ÜU ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH |¢è Ðïà¢

ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUMæx¢¢ J

<



}¢¢ñ¼ ÜUè ÜUÇG±¢ãÅ

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢

649 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “çãGÜU¢²¼ï´ ¥¢ñÚ ÝS¢èãG¼ï´” ÜïU S¢ÈGUãG¢

553 ÐÚ ãñ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ MãéGËH¢ã يا و علیہ لوعلی ىبی لوۃ والش الص , ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG ÝçÁ¢Ä²éËH¢ã لو لوۃ والش يا و علیہ الص ¢ÜïU Ï¢ïÅï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ علی ىبی

S¢¢}¢ I ÜUè ÜGUÏ¢í S¢ï x¢éÁ¢GÚï ¼¢ï Ï¢Ýè §SÚ¢§üH Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : “»ï

MãéGËH¢ã (لو لوۃ والش (علیہ الص ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ çÜU

±¢ïã §S¢ ÜGUÏ¢í ±¢Hï ÜU¢ï çÁ¢G‹Î¢ ÜUÚï ¼¢çÜU ã}¢ §S¢ S¢ï }¢¢ñ¼ ÜU¢ ¼Á¢GçÜUÚ¢ S¢éÝï´ J”

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ MãéGËH¢ã ل لوۃ والش يا و علیہ الص وعلی ىبی Ýï ©S¢ ÜGUÏ¢í ÜïU

ÜGUÚèÏ¢ Î¢ï Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥ËH¢ã 1 S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢¢}¢ çÏ¢Ý ÝêãG (I ) ÜU¢ï çÁ¢G‹Î¢ ÜUÚÝï ÜUè Îé¥G¢ ÜUè ¼¢ï

¥ËH¢ã 1 Ýï ©‹ãï´ çÁ¢G‹Î¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ J ±¢ïã S¢Ú S¢ï ç}¢^è Û¢¢ÇG¼ï ãé±ï

¶ÇGï ã¢ï x¢», ©Ý ÜïU S¢Ú ¥¢ñÚ Î¢ÉGè ÜïU Ï¢¢H S¢ÈïGUÎ ‰¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢

MãéGËH¢ã ل لوۃ والش يا و علیہ الص وعلی ىبی Ýï §çS¼zGS¢¢Ú ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã S¢ÈïGUÎè ¼¢ï ¼é}ã¢Úï

Á¢G}¢¢Ýï }¢ï Ýãè´ ‰¢è J ©‹ã¢ï´ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²¢ MãGËH¢ã (j) ! }¢ñ´ ¥¢±¢Á¢G

S¢éÝ ÜUÚ S¢}¢Û¢¢ çÜU çÜGU²¢}¢¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ï Ó¢éÜUè ãñ, §S¢ ÜïU ¶G¢ñÈGU S¢ï }¢ïÚï S¢Ú ¥¢ñÚ

Î¢ÉGè ÜïU Ï¢¢H S¢ÈïGUÎ ã¢ï x¢» J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ MãéGËH¢ã ل لوۃ والش يا و علیہ الص وعلی ىبی

Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}ã¢Úï §ç‹¼ÜGU¢H ÜU¢ï çÜU¼Ý¢ ¥GS¢¢ü ãé±¢ ? ©‹ã¢ï´ Ýï Ï¢¼¢²¢ : Ó¢¢Ú

ãÁ¢G¢Ú S¢¢H J }¢x¢Ú ¥Ï¢ ¼ÜU }¢¢ñ¼ ÜUè S¢wG¼è ¥¢ñÚ ÜUÇG±¢ãÅ }¢éÛ¢ S¢ï Ýãè´

x¢§ü ! ! ! (çãGÜU¢²¼ï ¥¢ñÚ ÝS¢èãG¼ï S¢. 553)

¥G¼G¢ ÜUÚ ¥G¢çÈGUÄ²¼ ¼ê ÝÁG¥G ± ÜGUÏ¢í¢ï ãGàÚ }¢ï ²¢ ÚÏ¢

±S¢èH¢ ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢ ÜU¢ ÜUÚ HéyGÈGU¢ï ÜUÚ}¢ }¢¢ñH¢

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 98)

<



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢¢}¢

I Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ²ïã çÜU »ÜU Á¢HèHéH ÜGUÎí ¥¢ñÚ ©GHêH ¥GÁG}¢ (ãG¢ñS¢Hï

±¢Hï) ÝÏ¢è ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG j ÜïU à¢ãÁ¢G¢Îï ãñ´ ¥¢ñÚ ²ïã ©Ý Ó¢‹Î

¥ÈGUÚ¢Î }¢ï´ S¢ï ‰¢ï çÜU Á¢¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG ل لوۃ والش يا و علیہ الص وعلی ىبی ÐÚ §ü}¢¢Ý

H¢» ‰¢ï, HïçÜUÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ ل لوۃ والش يا و علیہ الص وعلی ىبی ÜïU §Úà¢¢Î ÐÚ

©Æ¼ï ±vG¼ çÜGU²¢}¢¼ ¥¢Ýï ÜïU ¶G¢ñÈGU S¢ï §Ý ÜïU Ï¢¢H S¢ÈïGUÎ ã¢ï x¢» ¥¢ñÚ Ó¢¢Ú

ãÁ¢G¢Ú S¢¢H x¢éÁ¢GÚ Á¢¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î |¢è }¢¢ñ¼ ÜUè ÜUÇG±¢ãÅ Ï¢¢ÜGUè ‰¢è ¥¢ñÚ ã}¢¢Ú¢

ãG¢H ²ïã ãñ çÜU ã}¢¢Úï ÐËHï }¢ï ÜU¢ï§ü |¢è ÝïÜU ¥G}¢H Ýãè´, x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÜUS¢Ú¼ }¢ï´

ã}¢ S¢Ï¢ S¢ï ¥¢x¢ï ãñ´, wG¢éÎ¢ ¼¥G¢H¢ ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè }¢ï´ x¢¢ï²¢ çÜU ã}¢¢Ú¢ ÜU¢ï§ü

S¢¢Ýè Ýãè´, çÎÝ Ú¢¼ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÐÚ ÜU}¢Ú Ï¢S¼¢ ãñ´, }¢x¢Ú ¥zGS¢¢ïS¢ ! ã}¢ï´ ÝÁG¥G ÜUè

S¢çwG¼²¢ï´ ÜU¢ ÜéUÀ ¶G¢ñÈGU Ýãè´ J ²¢Î Úç¶²ï çÜU }¢¢ñ¼ S¢ï ÐãHï ÝÁG¥G ÜU¢ }¢ÚãGH¢

Ï¢ãé¼ S¢wG¼ ãñ J wG¢éÎ¢Ú¢ ! wG±¢Ï¢ï x¢GzGH¼ S¢ï Ï¢ïÎ¢Ú ã¢ï Á¢¢§²ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã

1 S¢ï ÇÚ¼ï ãé±ï ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï S¢ÓÓ¢è ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ HèçÁ¢²ï ±ÚÝ¢ »ïS¢¢ Ý ã¢ï

çÜU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼ ÜUè ±Á¢ã S¢ï ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ ÐÇGï J

x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢æ ¥ÐÝ¢Ýï ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢ï´ ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ Ð¢Ýï

ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH |¢è ãñ J §S¢ }¢ÎÝè

}¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢§²ï ! V ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ S¢ï

ÝïçÜU²¢æ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ýïx¢¢ J

ÀéÐ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ S¢ï çÜU²ï çÁ¢S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã ±¢ïã ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú ãñ v²¢ ã¢ïÝ¢ ãñ

¥Úï ¥¢ñ }¢éÁ¢çÚ}¢ï Ï¢ï ÐÚ±¢ Îï¶ S¢Ú Ðï ¼Ë±¢Ú ãñ v²¢ ã¢ïÝ¢ ãñ

ã¢» Úï ÝèæÎ }¢éS¢¢çÈGUÚ ¼ïÚè ÜêUÓ¢ ¼Ä²¢Ú ãñ v²¢ ã¢ïÝ¢ ãñ

ÎêÚ Á¢¢Ý¢ ãñ Úã¢ çÎÝ ‰¢¢ïÇG¢ Ú¢ã Îéà±¢Ú ãñ v²¢ ã¢ïÝ¢ ãñ

}¢éæã çÎ¶¢Ýï ÜU¢ Ýãè´ ¥¢ñÚ S¢ãGìÚ ¥G¢}¢ ÎÚÏ¢¢Ú ãñ v²¢ ã¢ïÝ¢ ãñ

(ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 167)

<



}¢¢ñ¼ ¥¢ ÜUÚ ãè Úãïx¢è

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ ï ! §S¢ Ï¢¢¼ }¢ï´ ÜU¢ï§ü à¢ÜU Ýãè´ çÜU }¢¢ñ¼ Ï¢Ú

ãGÜGU ãñ J ²ïã »ÜU »ïS¢è ãGÜGUèÜGU¼ ãñ çÜU çÁ¢S¢ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú }¢é}¢çÜUÝ Ýãè´ J ãÚ

±¢ïã Á¢Gè MãG çÜU çÁ¢S¢ Ýï çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ Á¢¢}¢ Ðè çH²¢ ãñ, ©S¢ Ýï }¢¢ñ¼ ÜU¢

çÐ²¢H¢ |¢è ÐèÝ¢ ãñ J ¥}¢èÚ ã¢ï ²¢ x¢GÚèÏ¢, Ï¢¢Îà¢¢ã ã¢ï ²¢ ±Á¢GèÚ, Ó¢¢ïÜUèÎ¢Ú ã¢ï

²¢ ÎéÜU¢ÝÎ¢Ú, Ðí¢ïÈïGUS¢Ú ã¢ï ²¢ ¥ÝÐÉG, ¥G¢çH}¢ ã¢ï ²¢ x¢GñÚï ¥G¢çH}¢, ÐèÚ ã¢ï ²¢

ÈGUÜGUèÚ, }¢éçSH}¢ ã¢ï ²¢ x¢GñÚ }¢éçSH}¢, çÁ¢S¢ |¢è ãñGçS¢Ä²¼ ÜU¢ ãG¢ç}¢H ÜU¢ï§ü

§‹S¢¢Ý ãñ, ©S¢ï Á¢GMÚ }¢¢ñ¼ ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ ÐÇGïx¢¢ J }¢¢ñ¼ ãÚ »ÜU ÜU¢ï ¥¢Ýè ãñ

§S¢ S¢ï ÈGUÚ¢Ú }¢é}¢çÜUÝ Ýãè´ J ã}¢ Îé‹²¢ ÜïU çÜUS¢è |¢è x¢¢ïà¢ï }¢ï´ ÐãéæÓ¢ Á¢¢»æ ¥¢ñÚ

}¢¢ñ¼ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜïU çH²ï çÁ¢¼Ýï |¢è Á¢¼Ý ÜUÚ Hï HïçÜUÝ }¢¢ñ¼ S¢ï ãÚçx¢Á¢G ÐèÀ¢

Ýãè´ ÀéÇG¢ S¢ÜU¼ï J ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU }¢ï ²ïãè }¢Á¢G}¢êÝ ÜU§ü }¢ÜGU¢}¢¢¼ ÐÚ Ï¢²¢Ý ãé±¢

ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ð¢Úã 4, ¥¢Hï §G}¢Ú¢Ý ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 185 }¢ï´ §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ,

( )

ل عمران ۴)پارہ

(۵۸۱، ا

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý :

ãÚ Á¢¢Ý ÜU¢ï }¢¢ñ¼ Ó¢¶Ýè ãñ J

}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼, }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý علیہ رحنۃ الحيا

§S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜïU ¼ãìG¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : §‹S¢¢Ý ã¢ï´ ²¢ çÁ¢‹Ý ²¢ çÈGUçÚà¼¢,

¥ËH¢ã 1 ÜïU çS¢±¢ ãÚ »ÜU ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ¥¢Ýè ãñ ¥¢ñÚ ãÚ Ó¢èÁ¢G ÈGU¢Ýè ãñ J

(ÝêLH §GÚÈGU¢Ý, S¢. 117) Á¢Ï¢ çÜU »ÜU ¥¢ñÚ }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ :

(ۼۻ، النساء ۹)پارہ

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼é}¢

Á¢ã¢æ ÜUãè´ ã¢ï }¢¢ñ¼ ¼é}ãï´ ¥¢ Hïx¢è

¥x¢Ó¢ïü }¢Á¢GÏ¢ê¼G ÜGUË¥G¢ïæ }¢ï´ ã¢ï J



§S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜïU ¼ãìG¼ ¼zGS¢èÚï Ý§üG}¢è }¢ï´ ãñ çÜU ãÚ à¢wGS¢ ÜUè

}¢¢ñ¼ ÜU¢ ±vG¼, }¢¢ñ¼ ÜUè Á¢x¢ã }¢éÜGUÚüÚ ãñ, ÜU¢ï§ü §S¢ S¢ï çÜUS¢è ¼ÎÏ¢èÚ ¥¢ñÚ

çÜUS¢è ãGèHï S¢ï Ï¢Ó¢ Ýãè´ S¢ÜU¼¢, ¼é}¢ Á¢ã¢æ ÜUãè´ Úã¢ï, ¥ÐÝï ±vG¼ ÐÚ }¢¢ñ¼ ¼é}¢

ÜU¢ï Á¢GMÚ ÐãæéÓ¢ïx¢è ¥x¢Ó¢ïü ¼é}¢ }¢Á¢GÏ¢ê¼G ÜGUË¥G¢ïæ ²¢ ¥¢S}¢¢Ý ÜïU Ï¢éÚÁ¢¢ï }¢ï´ ÐãéæÓ¢

Á¢¢¥¢ï, çÁ¢ G‹Îx¢è ÜïU çH²ï çÜU¼Ýè ãè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜïU S¢¢}¢¢Ý Ï¢Ý¢ H¢ï }¢x¢Ú }¢Ú¢ïx¢ï

Á¢GMÚ J (¼zGS¢èÚï Ý§üG}¢è, çÁ¢. 5 S¢. 242)

¼ê wG¢êà¢è ÜïU ÈêUH Hïx¢¢ ÜUÏ¢ ¼HÜU ¼ê ²ã¢æ çÁ¢G‹Î¢ Úãïx¢¢ ÜUÏ¢ ¼HÜU

HãHã¢¼ï ¶ï¼ ã¢ï´x¢ï S¢Ï¢ ÈGUÝ¢ wG¢éà¢Ýé}¢¢ Ï¢¢x¢G¢¼ ÜU¢ï ãñ ÜUÏ¢ Ï¢ÜGU¢

»ÜU çÎÝ }¢ÚÝ¢ ãñ ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ ÜUÚ Hï Á¢¢ï ÜUÚÝ¢ ãñ ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ

Ó¢H çÎ²ï Îé‹²¢ S¢ï S¢Ï¢ à¢¢ã¢ï x¢Î¢ ÜU¢ï§ü |¢è Îé‹²¢ }¢ï ÜUÏ¢ Ï¢¢ÜGUè Úã¢ ?

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU }¢¢ñ¼ ÜU¢ çÎÝ }¢éÜGUÚüÚ

ãñ J ã}¢ Ó¢¢ãï ÜñUS¢ï ãè }¢Á¢GÏ¢ ê¼G }¢ÜU¢Ý }¢ï´ wG¢éÎ ÜU¢ï Ï¢‹Î ÜUÚ Hï ²¢ ÜñUS¢è ãè

Ï¢éH‹Î ¼ÚèÝ Á¢x¢ã ÐÚ Á¢¢ Ï¢ñÆï´ HïçÜUÝ }¢¢ñ¼ S¢ï Ï¢Ó¢ ÜUÚ ÜUãè´ Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼ï J

¥¢ñÚ Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÐÚ Á¢¢æ ÜUÝè ÜU¢ ¥G¢H}¢ ¼G¢Úè ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢S}¢ S¢ï MãG

çÝÜUH Úãè ã¢ï¼è ãñ ¼¢ï ²ïã |¢è §ç‹¼ã¢§ü Îéà±¢Ú }¢é¥G¢}¢H¢ ãñ J ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼

Ðïà¢ ¥¢Ýï ±¢Hè S¢çwG¼²¢ï´ ÜU¢ çÁ¢GRU ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ }¢ï |¢è }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, §Úà¢¢Îï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ ãñ :

(۽۵،ق:ۺ۶)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥¢§ü

}¢¢ñ¼ ÜUè S¢wG¼è ãGÜGU ÜïU S¢¢‰¢ ²ïã ãñ

çÁ¢S¢ S¢ï ¼ê |¢¢x¢¼¢ ‰¢¢ J



§S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜUè ¼zGS¢èÚ }¢ï´ }¢éÏ¢çËHx¢Gï §SH¢}¢, ãGÁ¢GÚ¼ï

¥GËH¢}¢¢ à¢¢ï»GïÏ¢ ãGÚèÈGUèà¢ I §Úà¢¢Î ÈUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ” بالحق“ S¢ï }¢éÚ¢Î

}¢é¥G¢}¢H» ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ ãñ çÜU Á¢Ï¢ }¢ÚÝï ±¢H¢ ¥¢x¢¢ã ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢

Ó¢à}¢ï S¢Ú (S¢Ú ÜUè ¥¢æ¶¢ï´ S¢ï) }¢¢ñ¼ ÜU¢ï Îï¶ïx¢¢ ¥¢ñÚ }¢HÜéUH }¢¢ñ¼ j ÜU¢

}¢éà¢¢ãÎ¢ ¥¢ñÚ ©S¢ï Îï¶ ÜUÚ çÎH }¢ï´ ÐñÎ¢ ã¢ïÝï ±¢H¢ ¶G¢ñÈGU ¥¢ñÚ Í¢Ï¢Ú¢ãÅ »ÜU

»ïS¢¢ ¥}¢í ãñ çÁ¢S¢ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï S¢ï ãÚ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ±¢Hï ÜUè

§GÏ¢¢Ú¼ ÜGU¢çS¢Ú ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ã¢ñHÝ¢ÜUè ÜU¢ §ãG¢¼G¢ ÜUÚÝï S¢ï ãÚ ±Á¢G¢ãG¼ ÜUÚÝï

±¢H¢ ¥G¢çÁ¢Á¢G ãñ J §S¢ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ ±¢ïãè Á¢¢Ý¼¢ ãñ Á¢¢ï §S¢ }¢ÚãGHï S¢ï x¢éÁ¢GÚ

Ó¢éÜU¢ ã¢ï J (çãGÜU¢²¼ï ¥¢ñÚ ÝS¢èãG¼ï, S¢. 183)

»ÜU ¥¢ñÚ ¥¢²¼ï ÜUÚè}¢¢ }¢ï´ §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ :

(۹۹،االنعام،۷)پارہ

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ÜU|¢è

¼é}¢ Îï¶¢ï çÁ¢S¢ ±vG¼ Á¢G¢çH}¢ }¢¢ñ¼ ÜUè

S¢çwG¼²¢ï´ }¢ï´ ãñ´ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼ï ã¢‰¢

ÈñUH¢» ãé±ï ãñ´ J

}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼ }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý علیہ رحنۃ الحيا

§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ : Ó¢êæçÜU ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ Ï¢ãé¼ çÜGUS}¢ ÜUè ¼ÜU¢HèÈGU

ã¢ï¼è ãñ´, §S¢è çH²ï اتر ن غ Á¢}¥G (ÜU¢ S¢èx¢G¢) §Úà¢¢Î ãé±¢ J (ÜU¢ÈGUèÚ ÜU¢ï) Á¢¢æ

ÜUÝè ÜUè ¼vHèÈGU, Îé‹²¢ ÀêÅÝï ÜUè ¼vHèÈGU, ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜïU çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜU¢ï Îï¶Ýï ÜUè

¼vHèÈGU, §Ý çÈGUçÚà¼¢ï´ S¢ï ¥ÐÝè ¥¢ç²‹Î¢ ¼ÜU¢HèÈ GU ÜUè ¶GÏ¢Ú ÜUè ¼vHèÈGU,

x¢GÚÁ¢G ²ïã çÜU ©S¢ ÐÚ ¼ÜU¢HèÈGU ÜïU Ðã¢ÇG ÅêÅ ÐÇG¼ï ãñ´ J }¢¢ïç}¢Ý ÜïU çH²ï ±¢ïã

±vG¼ Ï¢ãé¼ S¢è wG¢éçà¢²¢ï ÜU¢ ã¢ï¼¢ ãñ J }¢ézG¼è S¢¢çãGÏ¢ I Ó¢‹Î S¢éyG¢êÚ ÜïU

Ï¢¢’Î }¢Á¢GèÎ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ÝÁG¥G ÜUè çà¢g¼ ¥¢ñÚ Ó¢èÁ¢G ãñ ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜUè

x¢G}¢Ú¢¼ ± S¢ÜUÚ¢¼ ÜéUÀ ¥¢ñÚ Ó¢èÁ¢G J ÝÁG¥G ÜUè çà¢g¼ S¢Ï¢ ÜU¢ï ãñ }¢x¢Ú }¢¢ñ¼ ÜUè

x¢G}¢Ú¢¼ ÜéUzGÈGU¢Ú ÜU¢ï ãñ J (¼zGS¢èÚï Ý§üG}¢è, çÁ¢. 7, S¢. 582)



ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ ã¢ïÝï ±¢Hè ¼vHèÈGU ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï Ó¢¢Ú ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ S¢éçÝ²ï J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,

(1) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè P S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï

¥G¢H}¢ 6 Ýï }¢¢ñ¼ ÜUè ¼ÜU¢HèÈGU ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ãGËÜGU }¢ï´ ¥ÅÜU

Á¢¢Ýï ÜU¢ çÁ¢GRU ÜUÚ¼ï ãé±ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã ¼vHèÈGU ¼Ë±¢Ú ÜïU ¼èÝ S¢¢ï ±¢Ú ÜïU

Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ J(1)

(2) Ï¢¢Úx¢¢ãï çÚS¢¢H¼ 6 }¢ï }¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè çà¢g¼ ÜïU Ï¢¢Úï

}¢ï´ S¢é±¢H ãé±¢ ¼¢ï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢S¢¢Ý ¼ÚèÝ }¢¢ñ¼ »ÜU ÜU¢æÅïÎ¢Ú ÅãÝè

ÜUè ¼GÚãG ãñ Á¢¢ï çÜU M§ü }¢ïæ ÈæUS¢è ãé§ü ã¢ï, çHã¢Á¢G¢ Á¢Ï¢ |¢è §S¢ï M§ü S¢ï çÝÜU¢H¢

Á¢¢»x¢¢ §S¢ ÜïU S¢¢‰¢ M§ü Á¢GMÚ ¥¢»x¢è J(2)

(3) Î¢ï Á¢ã¢æ ÜïU ¼¢Á¢±Ú, S¢éË¼G¢Ýï Ï¢ãGÚ¢ïÏ¢Ú 6 Ýï »ÜU }¢ÚèÁ¢G

ÜUè §G²¢Î¼ ÜUè, çÈUÚ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ Á¢¢Ý¼¢ ãêæ çÜU §S¢ ÐÚ v²¢ x¢éÁ¢GÚ

Úãè ãñ, §S¢ ÜUè ÜU¢ï§ü Úx¢ |¢è »ïS¢è Ýãè´ ãñ çÁ¢S¢ ÐÚ ¥GH¢çãGÎ¢ ¥GH¢çãGÎ¢ }¢¢ñ¼

ÜUè ¼vHèÈGU ÜU¢ ¥S¢Ú Ý ã¢ï Úã¢ ã¢ï J(3)

(4) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢vãGêH 5 S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU S¢çÄ²Îï ¥G¢H}¢, ÝêÚï

}¢éÁ¢SS¢}¢ 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú }¢éÎïü ÜU¢ »ÜU Ï¢¢H |¢è

Á¢G}¢èÝ¢ï ¥¢S}¢¢Ý ±¢H¢ï´ ÐÚ Ú¶¢ Á¢¢» ¼¢ï S¢Ï¢ ÜïU S¢Ï¢ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ãéGv}¢

S¢ï }¢Ú Á¢¢»æ v²êæçÜU ãÚ Ï¢¢H }¢ï´ }¢¢ñ¼ ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÐÚ |¢è }¢¢ñ¼ ÐÇG

Á¢¢» ±¢ïã |¢è }¢Ú Á¢¢¼è ãñ J(4)

<

۶۽۵حدیث:، ۸۹۷/ ۹ ہ،الل من اخلوف باب ادلوت، ذکر کتاب الدنیا، ایب ابن االمام ةموسوع…1

۸۽۵ حدیث:، ۸۹۷/ ۹ ہ،الل من اخلوف باب ادلوت، ذکر کتاب الدنیا، ایب ابن االمام ةموسوع…2

۶۹۵۶حدیث:، ۴ۼ۸/ ۺمسند البزار، مسند سلمان الفاریس، …3

۴۽۵حدیث:، ۸۹۶/ ۹ ہ،الل من اخلوف باب ادلوت، ذکر کتاب الدنیا، ایب ابن االمام ةموسوع…4



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §Ý ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ ±vG¼ï ÝÁG¥G

ÜUè Á¢¢ï ÜñUçÈGUÄ²¼ ¥¢ñÚ çà¢g¼ Ï¢²¢Ý ÜUè x¢§ü ãñ, §S¢ S¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï¼¢ ãñ çÜU

}¢ÚÝï ±¢H¢ §ç‹¼ã¢§ü à¢ÎèÎ çÜGUS}¢ ÜïU ÎÎü ¥¢ñÚ ¼vHèÈGU }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï¼¢ ãñ J

Á¢GÚ¢ ¼S¢Ã±éÚ ÜUèçÁ¢²ï çÜU ã}¢ï´ »ÜU }¢ÓÀÚ ²¢ ¶Å}¢H |¢è ÜU¢Å Hï ¼¢ï ÎïÚ ¼ÜU

©S¢ Á¢x¢ã ÜU¢ï S¢ãH¢¼ï Úã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU|¢è çÜUS¢è Ó¢¢ÜGUê ²¢ ÀéÚè ÜU¢

Ó¢ÚÜU¢ (ãHÜU¢ S¢¢ Á¢GwG}¢) Hx¢ Á¢¢» ¼¢ï ã}¢ Ï¢ïÓ¢ñÝ ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ´ J ÜU§ü çÎÝ¢ï´

¼ÜU Ð^è Ï¢¢æ{ï “ã¢» ã¢»” ÜUÚ¼ï Úã¼ï ãñ´ J ¥Ï¢ Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï çÜU ¼Ë±¢Ú ÜU¢

Á¢GwG}¢ »ïS¢¢ Ýãè´ ã¢ï¼¢ çÜU ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ Ó¢ÚÜU¢ Hx¢ï Ï¢çËÜU ÐêÚè ÜéUGÃ±¼ S¢ï Ó¢H¢§ü

x¢§ü ¼Ë±¢Ú ÜU¢ ±¢Ú Á¢¢ï ÜU|¢è ¼Ý ÜU¢ï Î¢ï ÅéÜUÇGï ÜUÚ Ç¢Hï ¼¢ï ÜU|¢è S¢Ú ¼Ý S¢ï

Á¢éÎ¢ ÜUÚ Îï, çÜUS¢è ÜUè Å¢æx¢ ÜU¢Å Îï ¼¢ï çÜUS¢è ÜU¢ ã¢‰¢ Ï¢ïÜU¢Ú ÜUÚ Îï, §¼Ýè

çà¢g¼ S¢ï çÜU²ï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¼Ë±¢Ú ÜïU »ÜU ±¢Ú }¢ï´ çÜU¼Ýè ¼vHèÈGU ã¢ïx¢è !

¥Ï¢ ¥‹Î¢Á¢G¢ Hx¢¢§²ï çÜU |¢ÚÐêÚ çà¢g¼ S¢ï Ó¢H¢§ü x¢§ü ¼Ë±¢Ú ÜïU ¼èÝ S¢¢ï

±¢Ú¢ï´ }¢ï´ çÜU¼Ýè ¼vGHèÈGU ¥¢ñÚ ÎÎü ã¢ïx¢¢ ! Á¢Ï¢ çÜU »ÜU ãGÎèS¢ }¢ï´ ãñ :

رضبۃ ف ل ا م د ش ا ت و ن ال ک ل م ۃ ج ال ع م ف ی الش ب “²¢’Ýè }¢¢ñ¼ ÜU¢ ãÚ Û¢ÅÜU¢ ãÁ¢G¢Ú Á¢GÏ¢ïü

¼Ë±¢Ú S¢ï S¢wG¼ ¼Ú ãñ J” ( ۶۸۴، ص ۵۹، ج۷ۼ۸۶۵)کزنالعمال، کتاب ادلوت، باب الثاین،فصل قسسم االول، احلدیث

ãG¢H¼ï ÝÁG¥G ÜUè }¢‹Á¢GÚ ÜUà¢è

ãéGÁÁ¢¼éH §SH¢}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î

x¢GÁ¢G¢Hè رحنۃ اہلل الوالیعلیہ ±vG¼ï ÝÁG¥G Ðïà¢ ¥¢Ýï ±¢Hè ÜñUçÈGUÄ²¢¼ ÜUè }¢‹Á¢GÚ

ÜUà¢è ÜUÚ¼ï ãé±ï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ÝÁG¥G ©S¢ ¼vHèÈGU ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ Á¢¢ï Ï¢Ú¢ãï

Ú¢S¼ MãG ÐÚ Ý¢çÁ¢GH ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ ¥ÁÁ¢G¢ ÜU¢ï Í¢ïÚ Hï¼è ãñ ²ã¢æ ¼ÜU

çÜU MãG ÜU¢ ±¢ïã çãGSS¢¢ |¢è ¼vHèÈGU }¢ãGS¢êS¢ ÜUÚ¼¢ ãñ Á¢¢ï Ï¢ÎÝ ÜUè

x¢ãÚ¢§²¢ï´ }¢ï ãñ J ÝÁG¥G ÜUè ¼ÜU¢HèÈGU Ï¢Ú¢ãï Ú¢S¼ MãG ÐÚ ãG}H¢ ¥¢±Ú ã¢ï¼è



ãñ´ ¥¢ñÚ çÈUÚ ²ïã ¼ÜU¢HèÈGU ¼}¢¢}¢ Ï¢ÎÝ }¢ï ²êæ ÈñUH Á¢¢¼è ãñ´ çÜU ãÚ ãÚ Úx¢,

Ðnï, çãGSS¢ï ¥¢ñÚ Á¢¢ïÇG S¢ï MãG ¶è´Ó¢è Á¢¢¼è ãñ ÝèÁ¢G ãÚ Ï¢¢H ÜUè Á¢ÇG ¥¢ñÚ

S¢Ú S¢ï Ð¢©æ ¼ÜU ÜUè ¶¢H ÜïU ãÚ çãGSS¢ï S¢ï MãG çÝÜU¢Hè Á¢¢¼è ãñ, çHã¢Á¢G¢

©S¢ ±vG¼ ÜUè ¼vHèÈGU ¥¢ñÚ ÎÎü ÜU¢ ÜU¢ñÝ ¥‹Î¢Á¢G¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ ! Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ Ýï

¼¢ï ²ã¢æ ¼ÜU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ãñ çÜU }¢¢ñ¼ ÜUè ¼vHèÈGU ¼Ë±¢Ú ÜïU ±¢Ú, ¥¢Úï ÜïU

Ó¢èÚÝï ¥¢ñÚ ÜGñU´Ó¢è ÜïU ÜU¢ÅÝï S¢ï |¢è çÁ¢G²¢Î¢ ¼vHèÈGU Îïã ãñ v²êæçÜU Á¢Ï¢

¼Ë±¢Ú ÜU¢ ±¢Ú Ï¢ÎÝ ÐÚ ÐÇG¼¢ ãñ ¼¢ï Ï¢ÎÝ ÜU¢ï ¼vHèÈGU §S¢è ±Á¢ã S¢ï

}¢ãGS¢êS¢ ã¢ï¼è ãñ çÜU ©S¢ ÜU¢ MãG ÜïU S¢¢‰¢ ¼¥GËHéÜGU ÜGU¢§}¢ ãñ J ¼¢ï Á¢GÚ¢

¥‹Î¢Á¢G¢ ÜUÚ¢ï çÜU ©S¢ ±vG¼ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¼vHèÈGU ã¢ïx¢è Á¢Ï¢ ¼Ë±¢Ú Ï¢Ú¢ãï

Ú¢S¼ MãG ÐÚ ÐÇGïx¢è ? Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÜU¢ï ¼Ë±¢Ú S¢ï Á¢GwG}¢è çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï }¢ÎÎ

}¢¢æx¢ S¢ÜU¼¢ ¥¢ñÚ Ó¢è¶G¢ï ÐéÜU¢Ú ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ v²êæçÜU ©S¢ ÜïU Á¢GÏ¢¢Ý ± çÁ¢S}¢

}¢ï´ ¼G¢ÜGU¼ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ Á¢Ï¢ çÜU }¢ÚÝï ±¢Hï ÜUè ¥¢±¢Á¢G ¥¢ñÚ Ó¢è¶G¢ï ÐéÜU¢Ú

¼vHèÈGU ÜUè ±Á¢ã S¢ï ¶Gy}¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ v²êæçÜU }¢¢ñ¼ ÜUè ¼vHèÈGU ©S¢ ±vG¼

Ï¢ÉG ÜUÚ çÎH ÐÚ x¢GHÏ¢¢ ÜUÚ Hï¼è ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ ÐêÚï Ï¢ÎÝ ÜUè ¼G¢ÜGU¼ ÀèÝ

ÜUÚ ãÚ çãGSS¢ï ÜU¢ï ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ÜUÚ Îï¼è ãñ, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU çÜUS¢è |¢è çãGSS¢ï }¢ï´

}¢ÎÎ }¢¢æx¢Ýï ÜUè ¼G¢ÜGU¼ Ýãè´ Úã¼è, ÝèÁ¢G S¢¢ïÓ¢Ýï S¢}¢Û¢Ýï ÜUè S¢H¢çãGÄ²¼ ÐÚ

x¢G¢çHÏ¢ ¥¢ ÜUÚ §S¢ï ãGñÚ¢Ý¢ï ÐÚïà¢¢Ý ÜUÚ Îï¼è ãñ Á¢Ï¢ çÜU Á¢GÏ¢¢Ý ÜU¢ï x¢êæx¢¢ ¥¢ñÚ

Ï¢¢ÜGUè çÁ¢S}¢¢Ýè çãGSS¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢ï Á¢¢Ý ÜUÚ Îï¼è ãñ, ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ ÝÁG¥G ÜïU

±vG¼ Ú¢ïÝ¢, çÓ¢ËH¢Ý¢ ²¢ }¢ÎÎ }¢¢æx¢Ý¢ |¢è Ó¢¢ãï ¼¢ï »ïS¢¢ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢

¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜéUÀ ¼G¢ÜGU¼ Ï¢¢ÜGUè |¢è ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ±vG¼ ©S¢ ÜïU ãGËÜGU ¥¢ñÚ S¢èÝï S¢ï

x¢GÚx¢GÚ¢ ¥¢ñÚ x¢¢» Ï¢ñH ÜïU ÇÜUÚ¢Ýï ÜUè ¥¢±¢Á¢G ãè S¢éÝ¢ïx¢ï, ©S¢ ÜU¢ Úæx¢

}¢çÅ²¢H¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ x¢¢ï²¢ ç}¢^è S¢ï Ï¢Ý¢ ‰¢¢ ¼¢ï }¢Ú¼ï ±vG¼ |¢è ç}¢^è Á¢G¢çãÚ



ã¢ï¼è ãñ, ãÚ Úx¢ S¢ï MãG çÝÜU¢Hè Á¢¢¼è ãñ, çÁ¢S¢ ÜUè ±Á¢ã S¢ï ¼vHèÈGU çÁ¢S}¢

ÜïU ¥‹ÎÚ Ï¢¢ãÚ ãÚ Á¢x¢ã ÈñUH Á¢¢¼è ãñ, ¥¢æ¶¢ï´ ÜïU ÉïHï ªÐÚ Ó¢ÉG Á¢¢¼ï ãñæ,

ã¢ï´Å S¢ê¶ Á¢¢¼ï ãñ´, Á¢GÏ¢¢Ý S¢éÜUÇG Á¢¢¼è ãñ ¥¢ñÚ ©æx¢çH²¢æ ÝèHè ÐÇG Á¢¢¼è ãñ´,

çÁ¢S¢ Ï¢ÎÝ ÜUè ãÚ ãÚ Úx¢ S¢ï MãG çÝÜU¢Hè Á¢¢ Ó¢éÜUè ã¢ï, ©S¢ ÜUè ãG¢H¼ }¢¼

ÐêÀ¢ï v²êæçÜU ¥x¢Ú çÁ¢S}¢ ÜUè »ÜU Úx¢ |¢è ¶è´Ó¢ Á¢¢» ¼¢ï Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢

¼vHèÈGU ã¢ï¼è ãñ J Á¢GÚ¢ x¢G¢ñÚ ¼¢ï ÜUÚ¢ï çÜU ÐêÚè MãG ÜU¢ï »ÜU Úx¢ S¢ï Ýãè Ï¢çËÜU

ãÚ ãÚ Úx¢ S¢ï çÝÜU¢H¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¼¢ï çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¼vHèÈGU ã¢ï¼è ã¢ïx¢è ? ¥¢ñÚ

çÈUÚ ¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ çÁ¢S}¢ ÜïU ãÚ ãÚ çãGSS¢ï ÐÚ }¢¢ñ¼ ¼G¢Úè ã¢ï¼è ãñ, ÐãHï

ÜGUÎ}¢ Æ‹Çï ÐÇG¼ï ãñ çÈUÚ çÐ‹ÇçH²¢æ ¥¢ñÚ çÈUÚ Ú¢Ýï´ Æ‹Çè ÐÇG Á¢¢¼è ãñ´ ¥¢ñÚ

²êæ çÁ¢S}¢ ÜïU ãÚ ãÚ çãGSS¢ï ÜU¢ï S¢wG¼è ÜïU Ï¢¢’Î çÈUÚ S¢wG¼è ¥¢ñÚ ¼vHèÈGU ÜïU

Ï¢¢’Î çÈUÚ ¼vGHèÈGU ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ ÐÇG¼¢ ãñ, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU MãG ãGËÜGU ¼ÜU

¶è´Ó¢ Hè Á¢¢¼è ãñ, ²ïãè ±¢ïã ±vG¼ ã¢ï¼¢ ãñ Á¢Ï¢ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜUè ©}}¢èÎï´ Îé‹²¢

¥¢ñÚ Îé‹²¢±¢H¢ï´ S¢ï ¶Gy}¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´ Á¢Ï¢ çÜU ¼¢ñÏ¢¢ ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ ÜéUÀ ãè ÎïÚ

ÐãHï Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ ãGS¢Ú¼ ± ÝÎ¢}¢¼ §S¢ï Ó¢¢Ú¢ï´ Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï Í¢ïÚ

Hï¼è ãñ J ملتقطا(۹۵۶، ۹۵۵العلوم،ج پنجم غری مطبوعہ،ص)احیاء،

ÝÁG¥G }¢ï ÚÏÏ¢ï x¢GzGÈGU¢Ú ¼éÛ¢ S¢ï }¢¢ñ¼ S¢ï ÜGUÏH Ï¢è}¢¢Ú ¼éÛ¢ S¢ï

¼G¢çHÏ¢ï Á¢Ë±» }¢éS¼GÈGU¢ ãñ ²¢ wG¢éÎ¢ ¼éÛ¢ S¢ï }¢ïÚè Îé¥G¢ ãñ

ç±Îïü HÏ¢ ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢ ã¢ï ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ÐÚ ¶G¢ç¼}¢¢ ã¢ï

¥¢ x¢²¢ ã¢» ±vG¼ï ÜGUÁ¢G¢ ãñ ²¢ wG¢éÎ¢ ¼éÛ¢ S¢ï }¢ïÚè Îé¥G¢ ãñ

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 135-137)

<



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï S¢éÝ¢ çÜU }¢ÚÝï ±¢H¢ ÝÁG¥G ÜïU

±vG¼ çÜU¼Ýè ÎÎüÝ¢ÜU ÜñUçÈGUÄ²¼ S¢ï x¢éÁ¢GÚ¼¢ ãñ, MãG çÝÜUH¼ï ±vG¼ ¼vHèÈGU

ÜUè çà¢g¼ §‹S¢¢Ý ÜU¢ï }¢zGHêÁ¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ J ©S¢ ÜUè ¥GvGH ÜU¢ï ãGñÚ¢Ý¢ï

ÐÚïà¢¢Ý, ©S¢ ÜïU ¥¢’Á¢G¢ ÜU¢ï ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢¢Ý ÜU¢ï ¶G¢}¢¢ïà¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ J

²¢Î Úãï ! ÎèÝï §SH¢}¢ Ó¢êæçÜU »ÜU }¢éÜU}}¢H ÎèÝ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ }¢ï´ ã}¢¢Úï çH²ï

çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU ãÚ à¢¢ï’Ï¢ï }¢ï ÚãÝé}¢¢§ü }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ J çHã¢Á¢ G¢ ÎèÝï §SH¢}¢ Ýï §S¢

Ï¢¢Úï }¢ï´ |¢è ã}¢ï´ ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ãñ´ çÜU Á¢Ï¢ }¢ÚèÁ¢G ÐÚ

§S¢ ¼GÚãG ÜUè ÜñUçÈGUÄ²¼ ¼G¢Úè ã¢ï ¼¢ï ã}¢ï v²¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ? Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, §S¢

ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ S¢ï Ó¢‹Î ¥ã}¢ ¥¢ñÚ Á¢GMÚè }¢ÎÝè ÈêUH Ðïà¢

çÜU²ï Á¢¢¼ï ãñ´ çÁ¢Ý ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ Ý çS¢ÈüGU ã}¢¢Úï çH²ï Ï¢çËÜU ©S¢ }¢ÚÝï

±¢Hï ÜïU çH²ï |¢è V Ï¢ãé¼ ãè }¢éÈGUèÎ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ »ïS¢ï §ç‹¼ã¢§ü

Ý¢ÁG¢éÜGU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ |¢è ã}¢ï´ à¢Úè¥G¼ ÜUè Ð¢S¢Î¢Úè ÜUÚÝï }¢ï´ ¥¢S¢¢Ýè ã¢ïx¢è J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, S¢ÎLàà¢Úè¥G¢, Ï¢ÎLœ¢GÚèÜGU¢ }¢ézG¼è }¢éãG}}¢Î ¥}¢Á¢Î ¥GHè ¥¢’Á¢G}¢è

P çH¶¼ï ãñ´ :

Á¢Ï¢ }¢¢ñ¼ ÜU¢ ±vG¼ ÜGUÚèÏ¢ ¥¢» ¥¢ñÚ ¥GH¢}¢¼ï´ Ð¢§ü Á¢¢»æ ¼¢ï

S¢é‹Ý¼ ²ïã ãñ çÜU ÎãÝè ÜUÚ±Å ÐÚ çHÅ¢ ÜUÚ çÜGUÏH¢ ÜUè ¼GÚÈGU }¢éæã ÜUÚ Îï´

¥¢ñÚ ²ïã |¢è Á¢¢§Á¢G ãñ çÜU çÓ¢¼ çHÅ¢»æ ¥¢ñÚ çÜGUÏH¢ ÜU¢ï Ð¢©æ ÜUÚï çÜU ²êæ |¢è

çÜGUÏH¢ ÜU¢ï }¢éæã ã¢ï Á¢¢»x¢¢ }¢x¢Ú §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ S¢Ú ÜU¢ï ÜGUÎÚï ªæÓ¢¢ Ú¶ï´ ¥¢ñÚ

çÜGUÏH¢ ÜU¢ï }¢éæã ÜUÚÝ¢ Îéà±¢Ú ã¢ï çÜU ©S¢ ÜU¢ï ¼vHèÈGU ã¢ï¼è ã¢ï ¼¢ï çÁ¢S¢

ãG¢H¼ ÐÚ ãñ À¢ïÇG Îï´ J

Á¢¢æ ÜUÝè ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ Á¢Ï¢ ¼ÜU MãG x¢Hï ÜU¢ï Ý ¥¢§ü, ©S¢ï

¼ËÜGUèÝ ÜUÚï, ²¢’Ýè ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï ÐÉGï´ :

“ د ا ل الہ ال اش د واش ہللا سول دا ر محن ہللا ” }¢x¢Ú ©S¢ï §S¢ ÜïU ÜUãÝï ÜU¢ ãéGv}¢ Ý

ÜUÚï´ J

Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï ÜUçH}¢¢ ÐÉG çH²¢ ¼¢ï ¼ËÜGUèÝ }¢¢ñÜGUêÈGU ÜUÚ Îï´ J ã¢æ

¥x¢Ú ÜUçH}¢¢ ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ Ýï ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ ÜUè ¼¢ï çÈUÚ ¼ËÜGUèÝ ÜUÚï´ çÜU

©S¢ ÜU¢ ¥¢ç¶GÚ ÜUH¢}¢ “ ل الہ د ہللا ل ا س محن ل اہللو ر ” ã¢ï J



¼ËÜGUèÝ ÜUÚÝï ±¢H¢ ÜU¢ï§ü ÝïÜU à¢wGS¢ ã¢ï, »ïS¢¢ Ý ã¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ï

©S¢ ÜïU }¢ÚÝï ÜUè wG¢éà¢è ã¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ ©S¢ ±vG¼ ÝïÜU ¥¢ñÚ ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú

H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ ã¢ïÝ¢ Ï¢ãé¼ ¥ÓÀè Ï¢¢¼ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ±vG¼ ±ã¢æ S¢êÚ» یص à¢ÚèÈGU

ÜUè ç¼H¢±¼ ¥¢ñÚ wG¢éàÏ¢ê ã¢ïÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ J }¢S¢HÝ HêÏ¢¢Ý ²¢ ¥x¢ÚÏ¢çœ¢²¢æ

S¢éHx¢¢ Îïæ J

ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï çÜU }¢ÜU¢Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü ¼S±èÚ ²¢ ÜéUœ¢¢ Ý ã¢ï, ¥x¢Ú

²ïã Ó¢èÁ¢Gï´ ã¢ï´ ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ çÝÜU¢H Îè Á¢¢»æ çÜU Á¢ã¢æ ²ïã ã¢ï¼è ãñ´ }¢H¢§ÜU»

ÚãG}¢¼ Ýãè´ ¥¢¼ï J

Á¢Ï¢ MãG çÝÜUH Á¢¢» ¼¢ï »ÜU Ó¢¢ïÇGè Ð^è Á¢Ï¢ÇGï ÜïU ÝèÓ¢ï S¢ï S¢Ú

ÐÚ Hï Á¢¢ ÜUÚ çx¢Úã Îï Îï´ çÜU }¢éæã ¶éH¢ Ý Úãï ¥¢ñÚ ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ÜUÚ Îè Á¢¢»æ

¥¢ñÚ ©æx¢çH²¢æ ¥¢ñÚ ã¢‰¢ Ð¢©æ S¢è{ï ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æ, ²ïã ÜU¢}¢ ©S¢ ÜïU Í¢Ú

±¢H¢ï´ }¢ï´ Á¢¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ý}¢èü ÜïU S¢¢‰¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ã¢ï Ï¢¢Ð ²¢ Ï¢ïÅ¢ ±¢ïã ÜUÚï J

(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, 1/807)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Á¢Ï¢ ÜU|¢è »ïS¢¢ }¢¢ñÜGU¥G ¥¢» çÜU ã}¢

¥ÐÝï ¥GÁ¢GèÁ¢G, çÚà¼ïÎ¢Ú, Î¢ïS¼ ¥ãGÏ¢¢Ï¢ ²¢ çÜUS¢è |¢è }¢éS¢H}¢¢Ý ÜU¢ï »ïS¢è

ÜñUçÈGUÄ²¼ }¢ï´ Ð¢»æ ¼¢ï ã}¢ï´ §Ý }¢Á¢GÜêUÚ¢ }¢ÎÝè ÈêUH¢ï´ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï

çÜU ã}¢¢Úè ‰¢¢ïÇGè S¢è ¼±ÁÁ¢¢ïã V }¢ÚÝï ±¢Hï ÜïU çH²ï Ï¢ãé¼ }¢éÈGUèÎ

ã¢ïx¢è J wG¢éS¢êS¢Ý ¼ËÜGUèÝ ¼¢ï Á¢GMÚ ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï çÜU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï }¢Ú¼ï

±vG¼ ÜUçH}¢¢ ÐÉGÝï ±¢Hï ÜïU çH²ï Á¢‹Ý¼ ÜUè çÏ¢à¢¢Ú¼ ãñ, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢é¥G¢Á¢G çÏ¢Ý Á¢Ï¢H 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼,

à¢ÈGUè»G ©}}¢¼, }¢¢çHÜïU Á¢‹Ý¼ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :

آخ كا م ل م ال ل ا ل اہلل دخل الجيۃ ا

²¢’Ýè çÁ¢S¢ ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè ÜUH¢}¢ ل الہ ال اہلل ã¢ï ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢»x¢¢ J

(ۺ۷۵۵،حدیث:۶۹۹/۷)ابو داود، کتاب اجلنائز، باب یف التلقنی،



}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼ }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý

S §S¢ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU ÜïU ¼ãìG¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥x¢Ó¢ïü ©G}¢í |¢Ú ÜUçH}¢¢

ÐÉG¼¢ Úã¢ HïçÜUÝ }¢Ú¼ï ±vG¼ ÜUçH}¢¢ Á¢GMÚ ÐÉGÝ¢ Ó¢¢çã²ï çÜU §S¢ ÜUè

Ï¢ÚÜU¼ S¢ï Ï¢çwGà¢à¢ ã¢ïx¢è J (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, 2/446)

¥ËH¢ã 1 ã}¢ï´ }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè ¶GñÚ wG±¢ãè ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ ¥G¼G¢

ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ Ï¢ ±vG¼ï ÝÁG¥G ©Ý ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ ÜUS¢Ú¼ S¢ï çÁ¢GRU¢ï ¥Á¢GÜU¢Ú

ÜUÚÝï ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» J ام ی الي ج ن ب ی اہللن ی م ال بی اہ ہ ی ل الی ع ع ت صل ه ل س ہ و وال

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï çÁ¢S¢

ÜGUÎÚ ¼vHèÈGU ã¢ï¼è ãñ ©S¢ï HzGÁ¢G¢ï´ }¢ï´ Ï¢²¢Ý Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢, HïçÜUÝ

Ï¢¢’Á¢G Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ النبین اہلل رحنہه Ýï S¢}¢Û¢¢Ýï ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜU¢

»ãGS¢¢S¢ çÎH¢Ýï ÜïU çH²ï §‹ãï´ ç}¢S¢¢H¢ï´ ÜïU Á¢GÚè» G Ï¢²¢Ý çÜU²¢ ãñ J ¥¢§²ï §S¢

ãG±¢Hï S¢ï Ó¢‹Î çÚ±¢²¢¼ S¢éÝ¼ï ãñ´ J

}¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ ÜU¢æÅïÎ¢Ú à¢¢¶G

¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢

5 Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÜU¢’Ï¢éH ¥ãGÏ¢¢Ú 5 S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï

ÜU¢’Ï¢ ! ã}¢ï´ }¢¢ñ¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï Ï¢¼¢§²ï ? ©‹ã¢ï´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : “»ï ¥}¢èÚH

}¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ! }¢¢ñ¼ ©S¢ à¢¢¶G ÜUè ¼GÚãG ãñ çÁ¢S¢ }¢ï´ Ï¢ãé¼ S¢¢Úï ÜU¢æÅï ã¢ï´ ¥¢ñÚ

©S¢ï çÜUS¢è ¥¢Î}¢è ÜïU ÐïÅ }¢ï´ ²êæ Î¢ç¶GH çÜU²¢ Á¢¢» çÜU ãÚ ÜU¢æÅ¢ çÜUS¢è Ý

çÜUS¢è Úx¢ }¢ï´ ¥ÅÜU Á¢¢», çÈUÚ ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ §S¢ï Û¢ÅÜïU S¢ï ¶è´Ó¢ï ¼¢ï Á¢¢ï ÜéUÀ

çÝÜUHÝ¢ ‰¢¢ ±¢ïã çÝÜUH ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ï¢¢ÜGUè Úã x¢²¢ ±¢ïã Úã x¢²¢ J”

(ۼ۹۵ص۹)احیاء العلوم،ج

}¢ÚÝï ±¢Hï ÐÚ ¼¥GÁÁ¢éÏ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ¥G}¢í çÏ¢Ý ¥G¢S¢ E

ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ïÚï ±¢çHÎï }¢¢ïãG¼Ú}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥G}¢í çÏ¢Ý ¥G¢S¢



5 ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï : “}¢éÛ¢ï }¢ÚÝï ±¢Hï §‹S¢¢Ý ÐÚ ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ã¢ï¼¢ ãñ

çÜU ¥GvGH ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢¢Ý ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ±¢ïã v²êæ }¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ÜñUçÈGUÄ²¼

Ï¢²¢Ý Ýãè´ ÜUÚ¼¢ J” ¥¢Ð 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU Á¢Ï¢ }¢ïÚï ±¢çHÎï

}¢¢ïãG¼Ú}¢ 5 ÜU¢ ±vG¼ï ç±S¢¢H ÜGUÚèÏ¢ ¥¢²¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : “»ï

Ï¢¢Ï¢¢ Á¢¢Ý (5) ¥¢Ð ¼¢ï »ïS¢ï »ïS¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï J” ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï

§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “»ï }¢ïÚï Ï¢ïÅï ! }¢¢ñ¼ §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ S¢wG¼ ãñ çÜU §S¢ ÜU¢ï

Ï¢²¢Ý çÜU²¢ Á¢¢» çÈUÚ |¢è }¢ñ´ ÜéUÀ Ï¢²¢Ý çÜU²ï Îï¼¢ ãêæ J ¥ËH¢ã 1 ÜUè

ÜGUS¢}¢ ! x¢¢ï²¢ }¢ïÚï ÜU‹{¢ï´ ÐÚ ÚÁ¢G±¢ (»ÜU }¢àãêÚ Ðã¢ÇG) ¥¢ñÚ ç¼ã¢}¢¢ ÜïU

Ðã¢ÇG Ú¶ çÎ²ï x¢» ãñ ¥¢ñÚ x¢¢ï²¢ }¢ïÚè MãG S¢ê§ü ÜïU Ý¢ÜïU S¢ï çÝÜU¢Hè Á¢¢ Úãè

ãñ, x¢¢ï²¢ }¢ïÚï ÐïÅ }¢ï´ »ÜU ÜU¢æÅïÎ¢Ú ÅãÝè ãñ ¥¢ñÚ ¥¢S}¢¢Ý, Á¢G}¢èÝ S¢ï ç}¢H x¢²¢

ãñ ¥¢ñÚ }¢ñ´ §Ý Î¢ïÝ¢ï´ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ãêæ J

۔۽ۺ۹،ص ۸ج ،۽ۺ۽۹الزنع، احلدیث ة )ادلستدرک،کتاب معرفة الصحابة، باب وصف ادلوت یف حال (ۺ۽۵، ص۸عمروبن العاص، جۺ۸۸الکربی البن سعد، الرقم الطبقات

}¢¢ñ¼ ÜUè çà¢g¼

»ÜU Ï¢éÁG¢éx¢ü I ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥¢¼¢ ãñ çÜU ±¢ïã Ï¢è}¢¢Ú¢ï´ ÜUè

§G²¢Î¼ Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ ÐêÀ¼ï : ¼é}¢ }¢¢ñ¼ ÜU¢ï ÜñUS¢¢ Ð¢¼ï ã¢ï ?

Á¢Ï¢ ©Ý ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè ±vG¼ ¥¢²¢ ¼¢ï çÜUS¢è Ýï ÐêÀ¢ : ¥¢Ð }¢¢ñ¼ ÜU¢ï ÜñUS¢¢

Ð¢¼ï ãñ´ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : x¢¢ï²¢ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï Á¢G}¢èÝ S¢ï ç}¢H¢ çÎ²¢ x¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ

}¢ïÚè MãG S¢ê§ü Ï¢Ú¢Ï¢Ú S¢êÚ¢¶G S¢ï çÝÜUH Úãè ãñ J (ۻ۹۵ص۹)احیاء العلوم،ج

S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ã¢ñHÝ¢ÜU Ó¢èÁ¢G

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢g¢Î çÏ¢Ý ¥¢ñS¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢¢ïç}¢Ý

ÐÚ Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï }¢¢ñ¼ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ÜU¢ï§ü ã¢ñHÝ¢ÜU Ó¢èÁ¢G Ýãè´ ãñ çÜU

§S¢ ÜUè ¼vHèÈGU ¥¢Ú¢ï´ ÜïU Ó¢èÚÝï, ÜGñæUçÓ¢²¢ï´ ÜïU ÜU¢ÅÝï ¥¢ñÚ ã¢æçÇ²¢ï´ }¢ï´ ©Ï¢¢Hï



Á¢¢Ýï S¢ï |¢è Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ, ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü }¢éÎ¢ü ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜUH ÜUÚ Îé‹²¢±¢H¢ï ÜU¢ï

}¢¢ñ¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ Ï¢¼¢» ¼¢ï ±¢ïã H¢ïx¢ çÁ¢G‹Îx¢è S¢ï ÜU¢ï§ü ÝzG¥G ©Æ¢ S¢ÜïæU Ý ÝèæÎ

}¢ï´ ÜU¢ï§ü S¢éÜêUÝ Ð¢»æ J (ۺ۹۵ص۹)احیاء العلوم،ج

¥ËH¢ã 1 ÜUè ©Ý ÐÚ ÚãG}¢¼ ã¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU S¢ÎÜïGU ã}¢¢Úè Ï¢ï çãGS¢¢Ï¢ }¢x¢GçÈGUÚ¼ ã¢ï J

²¢ §H¢ãè |¢êH Á¢¢ªæ ÝÁG¥G ÜUè ¼vHèÈGU ÜU¢ï

à¢¢çÎ²ï ÎèÎ¢Úï ãéGSÝï }¢éS¼GÈGU¢ ÜU¢ S¢¢‰¢ ã¢ï !

(ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 132)

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï S¢éÝ¢ çÜU S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÜU¢’Ï¢

5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢¢ñ¼ ©S¢ ¶G¢ÚÎ¢Ú ¼¢Ú ÜUè }¢¢çÝ‹Î ãñ, çÁ¢S¢ ÜïU ÜU¢æÅï

§‹S¢¢Ý ÜUè ãÚ Úx¢ }¢ï´ Ðñ±S¼ ã¢ï´ J ¥¢ñÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥G}¢í çÏ¢Ý ¥G¢S¢ 5

Ýï ¼¢ï §S¢ S¢ï |¢è ±¢Á¢ïGãG }¢‹Á¢GÚ ÜUà¢è ÜUÚ¼ï ãé±ï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU : Á¢ñS¢ï ÜU‹{¢ï´ ÐÚ

Ðã¢ÇG ã¢ï´, ¥¢S}¢¢Ý¢ï Á¢G}¢èÝ ¥¢ÐS¢ }¢ï´ ç}¢H x¢» ã¢ï´ ¥¢ñÚ }¢ñ´ §Ý ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý

§S¢ ãG¢H }¢ï´ ãêæ çÜU }¢ïÚï ÐïÅ }¢ï´ »ÜU ÜU¢æÅïÎ¢Ú ÅãÝè |¢è ã¢ï ¥¢ñÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢

à¢g¢Î 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ¥x¢Ú }¢éÎ¢ü ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜUH ÜUÚ Îé‹²¢±¢H¢ï´

ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ÜUè ¼vHèÈGU ÜUè ÜñUçÈGUÄ²¼ Ï¢¼¢ Îï ¼¢ï ©Ý ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è ¥Á¢èÚÝ ã¢ï

Á¢¢» ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ S¢éÜêUÝ x¢G¢Ú¼ ã¢ï Á¢¢» J §Ý ¼}¢¢}¢ ¥vG±¢H S¢ï }¢¢’Hê}¢

ãé±¢ çÜU çÁ¢¼Ý¢ ÎÎü ¥¢ñÚ ¼vHèÈGU ±vG¼ï ÝÁG¥G }¢ï ãñ Îé‹²¢ ÜUè çÜUS¢è ¥¢ñÚ

Ó¢èÁ¢G }¢ï´ Ýãè´ J çÈUÚ çS¢ÈüGU ²ïãè Ýãè´ Ï¢çËÜU »ÜU ¼GÚÈGU }¢¢ñ¼ ÜïU ²ïã }¢S¢¢§Ï¢

ã¢ï´x¢ï ¼¢ï ÎêS¢Úè ¼GÚÈGU à¢ñ¼G¢Ýï H§G üÝ ÜïU ã‰¢ÜU‹Ç¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢ ÜUÚ Îé‹²¢ S¢ï §ü}¢¢Ý

S¢H¢}¢¼ Hï Á¢¢Ýï ÜU¢ Ý¢ÁG¢éÜU }¢ãüGH¢ ÎÚÐïà¢ ã¢ïx¢¢ J ¥¢ã ! ¥¢ã ! }¢¢ñ¼ ÜïU

±vG¼ §ü}¢¢Ý ÀèÝÝï ÜïU çH²ï à¢ñ¼G¢Ý ¼GÚãG ¼GÚãG ÜïU ã‰¢ÜU‹Çï §çS¼’}¢¢H ÜUÚïx¢¢,

ãGœ¢¢ çÜU }¢¢æ Ï¢¢Ð ÜU¢ MÐ {¢Ú ÜUÚ |¢è §ü}¢¢Ý ÐÚ Ç¢ÜïU Ç¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ ²ãêÎ¢ï

ÝS¢¢Ú¢ ÜU¢ï ÎéLS¼ S¢¢çÏ¢¼ ÜUÚÝï ÜUè }¢Á¢G}¢ê}¢ S¢§üG (ÜU¢ïçà¢à¢) ÜUÚïx¢¢ J ²ÜGUèÝÝ



±¢ïã »ïS¢¢ Ý¢ÁG¢éÜU }¢¢ñÜGU¥G ã¢ïx¢¢ çÜU Ï¢S¢ çÁ¢S¢ ÐÚ ¥ËH¢ãé ÚãG}¢¢Ý 1 ÜU¢

¶G¢S¢ ÜUÚ}¢ ± »ãGS¢¢Ý ã¢ïx¢¢, ±¢ïãè ÜU¢}¢²¢Ï¢ ± ÜU¢}¢Ú¢Ý ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢è ÜU¢

§ü}¢¢Ý S¢H¢}¢¼ Úãïx¢¢ J

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ¥ÐÝï çÈGURU ¥æx¢ïÁ¢G çÚS¢¢Hï “Ï¢éÚï

¶G¢ç¼}¢ï ÜïU ¥SÏ¢¢Ï¢” }¢ï´ çH¶¼ï ãñ´ :

}¢‹ÜGUêH ãñ : Á¢Ï¢ §‹S¢¢Ý ÝÁG¥G ÜïU ¥G¢H}¢ }¢ï´ ã¢ï¼¢ ãñ ¼¢ï Î¢ï à¢ñ¼G¢Ý

©S¢ ÜïU Î¢»æ Ï¢¢»æ ¥¢ ÜUÚ Ï¢ñÆ Á¢¢¼ï ãñ J Î¢§æü ¼GÚÈGU ±¢H¢ à¢ñ¼G¢Ý ©S¢ ÜïU

±¢çHÎ ÜU¢ MÐ {¢Ú ÜUÚ ÜUã¼¢ ãñ : Ï¢ïÅ¢ ! Îï¶ }¢ñæ ¼ïÚ¢ }¢ïãÚÏ¢¢Ý ± à¢ÈGUèÜGU

Ï¢¢Ð ãêæ, }¢ñ´ ¼éÛ¢ï ÝS¢èãG¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU ¼ê ÝS¢¢Ú¢ ÜU¢ }¢Á¢GãÏ¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ ÜïU

}¢ÚÝ¢ v²êæçÜU ±¢ïãè S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ïã¼ÚèÝ }¢Á¢GãÏ¢ ãñ J Ï¢¢§ü æ Á¢¢çÝÏ¢ ±¢H¢ à¢ñ¼G¢Ý

}¢ÚÝï ±¢Hï ÜUè }¢¢æ ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ ¥¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÜUã¼¢ ãñ : }¢ïÚï H¢H ! }¢ñæ Ýï

¼éÛ¢ï ¥ÐÝï ÐïÅ }¢ï´ Ú¶¢, ¥ÐÝ¢ Îê{ çÐH¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè x¢¢ïÎ }¢ï´ Ð¢H¢ ãñ J

Œ²¢Úï Ï¢ïÅï ! }¢ñ ÝS¢èãG¼ ÜUÚ¼è ãêæ, ²ãêÎè }¢Á¢GãÏ¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ ÜïU }¢ÚÝ¢ çÜU

²ïãè S¢Ï¢ S¢ï ¥¢’H¢ }¢Á¢GãÏ¢ ãñ J

çÈGURïU }¢¥G¢à¢ Ï¢Î Ï¢H¢ ã¢ñHï }¢¥G¢Î Á¢¢æ x¢éÁ¢G¢

H¢¶¢ï Ï¢H¢ }¢ï´ ÈæUS¢Ýï ÜU¢ï MãG Ï¢ÎÝ }¢ï´ ¥¢§ü v²êæ ?

(ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢ à¢ÚèÈGU)

çÁ¢S¢ ÜU¢ï Ï¢ÚÏ¢¢çÎ²ï §ü}¢¢Ý ÜU¢ ¶G¢ñÈGU Ý ã¢ïx¢¢...

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÜU¢à¢ ! §ü}¢¢Ý ÜUè S¢H¢}¢¼è ÜUè

}¢ÎÝè S¢¢ïÓ¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ï Á¢¢», S¢Î ÜUÚ¢ïÇG ÜU¢à¢ ! ãÚ ±vG¼ Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜïU

¶G¢ñÈGU S¢ï çÎH Í¢Ï¢Ú¢¼¢ Úãï, çÎÝ }¢ï´ Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ¼¢ñÏ¢¢ ± §çS¼x¢GÈGU¢Ú ÜU¢

çS¢HçS¢H¢ Úãï J ¥ËH¢ãé x¢GzGÈGU¢Ú 1 ÜïU ÎÚÏ¢¢Úï ÜUÚ}¢ Ï¢¢Ú S¢ï §ü}¢¢Ý ÜUè

çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜUè |¢èÜU }¢¢æx¢Ýï ÜUè ÚÅ Á¢¢Úè Úãï J ¼à±èà¢ ¥¢ñÚ S¢wG¼ ¼à±èà¢ ÜUè



Ï¢¢¼ ²ïã ãñ çÜU çÁ¢S¢ ¼GÚãG Îé‹²±è Î¢ñH¼ ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜïU }¢é¥G¢}¢Hï }¢ï´

x¢GzGH¼, §S¢ ÜïU çÁ¢G²¢¥G (²¢’Ýè Á¢G¢»¥G ã¢ïÝï) ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ý S¢ÜU¼è ãñ, §S¢è

¼GÚãG Ï¢çËÜU §S¢ S¢ï |¢è çÁ¢G²¢Î¢ S¢wG¼ }¢é¥G¢}¢H¢ §ü}¢¢Ý ÜU¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ 561

S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “}¢HÈGUêÁ¢G¢¼ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼” S¢ÈGUãG¢ 495 ÐÚ

}¢ïÚï ¥¢ÜGU¢ ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î

ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ : ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÁ¢S¢ ÜU¢ï

S¢ËÏ¢ï §ü}¢¢Ý ÜU¢ ¶G¢ñÈGU Ý ã¢ï, ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ ©S¢ ÜU¢ §ü}¢¢Ý S¢ËÏ¢ ã¢ï Á¢¢Ýï ÜU¢

à¢ÎèÎ ¶G¼GÚ¢ ãñ J”

çÁ¢G‹Îx¢è ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜUè ãñ ²¢ §H¢ãè ÜUà}¢ÜUà¢

Á¢¢æ Ó¢Hï ¼ïÚè çÚÁ¢G¢ ÐÚ Ï¢ï ÜUS¢¢ï }¢Á¢Ï¢êÚ ÜUè

<

}¢HÜéUH }¢¢ñ¼ ÜU¢ï Îï¶Ý¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îé‹²¢ }¢ï´ ¥¢Ýï ÜU¢ï ¼¢ï ã}¢ ¥¢ x¢»,

}¢x¢Ú ¥Ï¢ Îé‹²¢ S¢ï §ü}¢¢Ý S¢H¢}¢¼ Hï Á¢¢Ýï ÜïU çH²ï S¢wG¼ Îéà±¢Ú x¢éÁ¢G¢Ú

Í¢¢çÅ²¢ï´ S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ çÈUÚ |¢è ÜéUÀ }¢¢’Hê}¢ Ýãè´ çÜU ¶G¢ç¼}¢¢ ÜñUS¢¢

ã¢ïx¢¢ ! Îé‹²¢ S¢ï Á¢¢¼ï ±vG¼ Á¢¢æ ÜUÝè ÜUè ¼vHèÈGU S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ ã¢ïx¢¢ J Á¢GÚ¢

¼S¢Ã±éÚ ¼¢ï ÜUèçÁ¢²ï ! çÜU ±¢ïã ±vG¼ ÜñUS¢¢ ã¢ïx¢¢ ? Á¢Ï¢ ã}¢¢Úè MãG Ï¢ÎÝ ÜU¢

S¢¢‰¢ À¢ïÇG Úãè ã¢ïx¢è ? »ÜU »ÜU Úx¢ ¼vHèÈGU ÜUè çà¢g¼ S¢ï Ó¢Å¶G Úãè

ã¢ïx¢è, }¢¢ñ¼ ÜUè ¼vHèÈGU ã}¢¢Úï Ï¢ÎÝ ÐÚ ÜGUÏÁ¢G¢ Á¢}¢¢ Úãè ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼

ã}¢¢Úï ¥¢’Á¢G¢ ÜU¢ï Ï¢ï Á¢¢Ý ÜUÚ Úãè ã¢ïx¢è, Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ÜéUGÃ±¼ï Ï¢²¢Ý ÀèÝ Úãè

ã¢ïx¢è, ¥¢æ¶¢ï´ ÜïU ÉïHï ªÐÚ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ Ó¢ÉG Úãï ã¢ïx¢ï, ã¢ï´Å S¢ê¶ Úãï ã¢ï´x¢ï,

©æx¢çH²¢æ ÝèHè ÐÇG Úãè ã¢ï´x¢è, ¥¢æ¶¢ï´ ÜïU ÐÐ¢ïÅï »ÜU ÎêS¢Úï S¢ï ç}¢H Úãï ã¢ï´x¢ï



¥¢ñÚ çÈUÚ »ïS¢ï Á¢¢æ x¢éÎ¢Á¢G (Á¢¢Ý ÜU¢ï Í¢éH¢ ÎïÝï ±¢Hï) ±vG¼ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï

}¢HÜéUH }¢¢ñ¼ j ÜU¢ï Îï¶Ý¢ ²ïã |¢è »ÜU ¥¢Á¢G}¢¢§à¢ S¢ï ÜU}¢ Ý ã¢ïx¢¢,

}¢‹ÜGUêH ãñ : “ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ¶GHèHéËH¢ã ياوعل لوعلی ىبی لوۃ والش یہ الص

Ýï }¢HÜéUH }¢¢ñ¼ j S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “v²¢ ¼é}¢ }¢éÛ¢ï ±¢ïã S¢êÚ¼ çÎ¶¢

S¢ÜU¼ï ã¢ï çÁ¢S¢ }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU H¢ ÜUÚ Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ý¢ï´ ÜUè MãG ÜGUÏÁ¢G ÜUÚ¼ï ã¢ï ?”

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Á¢GÚ¢§üH j Ýï ÜUã¢ : “¥¢Ð S¢ã Ýãè´ S¢ÜïU´x¢ï J”

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ لو لوۃ والش ¶Ýï ÜUã¢ : “v²êæ Ýãè´ (}¢ñ´ Îï علی ىبیياوعلیہ الص

Hêæx¢¢) J” ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ : “¥¢Ð }¢éÛ¢ S¢ï ¥Hx¢ ã¢ï Á¢¢§²ï J” ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ياو لوعلی ىبی لوۃ والش علیہ الص ¥Hx¢ ã¢ï x¢» J çÈUÚ ©{Ú }¢é¼±ÁÁ¢ïã

ãé±ï ¼¢ï }¢éH¢ãGÁ¢G¢ çÜU²¢, ÜU¢Hï ÜUÐÇG¢ï´ }¢ïæ }¢HÏ¢êS¢ »ÜU çS¢²¢ã ÈGU¢}¢ à¢wGS¢

ãñ, çÁ¢S¢ ÜïU Ï¢¢H ¶ÇGï ãñ´, ©S¢ S¢ï Ï¢ÎÏ¢ê ¥¢ Úãè ãñ, ©S¢ ÜïU }¢éæã ¥¢ñÚ Ý‰¢Ý¢ï´

¢S¢ï ¥¢x¢ ¥¢ñÚ {é±¢æ çÝÜUH Úã¢ ãñ J (²ïã Îï¶ ÜUÚ) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ )نتھ۔نوں(

§Ï¢í¢ãè}¢ لو لوۃ والش ياوعلیہ الص ÐÚ Ï¢ïã¢ïà¢è ¼G¢Úè ã¢ï x¢§ü J Á¢Ï¢ ã¢ïà¢ ¥¢²¢ ¼¢ï علی ىبی

}¢HÜéUH }¢¢ñ¼ j ¥ÐÝè ¥SH ãG¢H¼ ÐÚ ¥¢ Ó¢éÜïU ‰¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ لوعلی لوۃ والش ياوعلیہ الص ىبی Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “»ï }¢HÜéUH }¢¢ñ¼

(j) }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ çS¢ÈüUG ¼é}ã¢Úè S¢êÚ¼ Îï¶Ý¢ ãè ÈGU¢çS¢ÜGU¢ï ÈGU¢çÁ¢Ú ÜïU

çH²ï Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãñ J (çãGÜU¢²¼ïæ ¥¢ñÚ ÝS¢èãG¼ïæ, S¢. 548)

Á¢¢æ ÜUÝè ÜUè ¼vHèÈïUG Á¢GÏãG S¢ï ãñ Ï¢ÉG ÜUÚ ÜU¢à¢ !

}¢éx¢üG Ï¢Ý ÜUÚ ¼ñGÏ¢¢ }¢ï´ Á¢GÏãG ã¢ï x¢²¢ ã¢ï¼¢

ÜU¢à¢ ! çÜU }¢ñ Îé‹²¢ }¢ï´ ÐñÎ¢ Ý ãé±¢ ã¢ï¼¢

ÜGUÏ¢í¢ï ãGàÚ ÜU¢ ãÚ x¢G}¢ ¶Gy}¢ ã¢ï x¢²¢ ã¢ï¼¢

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 256)

<



Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU çÜUS¢ ÐÚ...?

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï S¢éÝ¢ çÜU Á¢Ý¢Ï¢ï }¢Ë¢ÜéUH }¢¢ñ¼

j ±vG¼ï ÝÁG¥G ÜñUS¢è ãñÏ¢¼Ý¢ÜU S¢êÚ¼ }¢ï´ ¥¢»æx¢ï ? çÜU S¢çÄ²ÎéÝ¢

§Ï¢í¢ãè}¢ لو لوۃ والش ياوعلیہ الص Á¢HèHéH ÜGUÎí Ðñx¢G}Ï¢Ú ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ |¢è علی ىبی

¥¢Ð j ÜUè S¢êÚ¼ Îï¶ ÜUÚ Ï¢ïã¢ïà¢ ã¢ï x¢», Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï ! çÜU ã}¢ Á¢ñS¢ï

çS¢²¢ã ÜU¢Ú Á¢¢ï x¢éÝ¢ã¢ï ÜïU ÎHÎH }¢ï´ {æS¢ï ãé±ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢ïæ S¢ï çÏ¢ËÜéUH

¥G¢Úè ãñ´ ¥¢ñÚ ã}¢¢Ú¢ §ü}¢¢Ý §¼Ý¢ ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ãñ çÜU ã}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¥ÐÝ¢ ÐèÀ¢

Ýãè´ ÀéÇG¢ Ð¢¼ï, Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï ! çÜU ±vG¼ï ÝÁG¥G Á¢Ï¢ çÜU }¢¢ñ¼ ÜUè ¼vHèÈïGæU

|¢è ã¢ï´x¢è, à¢ñ¼G¢Ý |¢è ã}¢ï´ ±Úx¢GH¢Ýï ÜUè ÐêÚè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ Úã¢ ã¢ïx¢¢, ãGÁ¢GÚ¼ï

}¢HÜéUH }¢¢ñ¼ j ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ |¢è ÜUÚÝ¢ ã¢ïx¢¢ J ©S¢ Ý¢ÁG¢éÜU ±vG¼ }¢ï ã}¢

¥ÐÝï §ü}¢¢Ý ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜñUS¢ï ÜUÚ Ð¢»æx¢ï ?

Ï¢ ±vG¼ï ÝÁG¥G S¢H¢}¢¼ Úãï }¢ïÚ¢ §ü}¢¢æ }¢éÛ¢ï ÝS¢èÏ¢ ã¢ï ¼¢ñÏ¢¢, ãñ §çË¼Á¢¢ ²¢ ÚÏ¢

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 87)

}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ 911 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢

§ãG²¢©H ©GHê}¢ çÁ¢ËÎ 4 ÜïU S¢ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú 219 ¼¢ 221 ÐÚ ãéGÁÁ¢¼éH

§SH¢}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î x¢GÁ¢G¢Hè علیہ رحنۃ اہلل الوالی

ÝS¢èãG¼ ÜUÚ¼ï ãé±ï ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï S¢ï ¥}Ý Ó¢¢ã¼ï ã¢ï ¼¢ï ¥ÐÝè

S¢¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è ¥ËH¢ã 1 ÜUè §¼G¢¥G¼ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ãÚ ãÚ x¢éÝ¢ã

S¢ï Ï¢Ó¢¢ï, Á¢GMÚè ãñ çÜU ¼é}¢ ÐÚ ¥G¢çÚÈGUèÝ Á¢ñS¢¢ ¶G¢ñÈïGU (wG¢éÎ¢ 1) x¢G¢çHÏ¢

Úãï, ãGœ¢¢ çÜU §S¢ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ¼é}ã¢Ú¢ Ú¢ïÝ¢ {¢ïÝ¢ ¼G±èH ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ¼é}¢

ã}¢ïà¢¢ x¢G}¢x¢èÝ Úã¢ï J

}¢Á¢GèÎ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¼é}ãï´ ¥ÓÀï ¶G¢ç¼}¢ï ÜUè ¼Ä²¢Úè }¢ï´ }¢àxG¢êH ÚãÝ¢

Ó¢¢çã²ï J ã}¢ïà¢¢ çÁ¢GRéUËH¢ã }¢ï´ Hx¢ï Úã¢ï, çÎH S¢ï Îé‹²¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ çÝÜU¢H



Î¢ï, x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¥ÐÝï ¥¢’Á¢G¢ Ï¢çËÜU çÎH ÜUè |¢è çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜUÚ¢ï, çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ

}¢é}¢çÜUÝ ã¢ï Ï¢éÚï H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Îï¶Ýï S¢ï |¢è Ï¢Ó¢¢ï çÜU §S¢ S¢ï |¢è çÎH ÐÚ ¥S¢Ú

ÐÇG¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Ú¢ Á¢ïGãìÝ ©S¢ ¼GÚÈGU }¢¢§H ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ J

(§ãG²¢©H ©GHê}¢ çÁ¢. 4 S¢. 219-221)

Ï¢Ý¢ Îï }¢éÛ¢ï ÝïÜU ÝïÜU¢ï ÜU¢ S¢ÎÜGU¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ãÚ Î}¢ Ï¢Ó¢¢ ²¢ §H¢ãè

}¢éS¢H}¢¢æ ãñ ¥Gœ¢G¢Ú ¼ïÚè ¥G¼G¢ S¢ï ã¢ï §ü}¢¢Ý ÐÚ ¶G¢ç¼}¢¢ ²¢ §H¢ãè

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 78)

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ±¢ÜïGU§üG ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢æ à¢ÎèÎ ¼Ú

ãñ´, HïçÜUÝ ©S¢ ±vG¼ ¥x¢Ú ÜUÚ}¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢, ãGÏ¢èÏ¢ï çÜUçÏ¢í²¢,

}¢èÆï }¢èÆï ¥¢ÜGU¢ 6 ÜUè Á¢Ë±¢ x¢Úè ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï V

}¢¢ñ¼ ÜUè ¼}¢¢}¢ S¢çwG¼²¢æ ¥¢S¢¢Ý ã¢ï Á¢¢»æ, }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý Ý§üG}¢è

P ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG }¢ï´ çH¶¼ï ãñ´ : “©GH}¢¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU

¥Ï¢ |¢è ãéGÁG¢êÚ 6 ¥ÐÝï ¶G¢S¢ wG¢ég¢}¢ ÜU¢ï ©Ý ÜïU }¢Ú¼ï ±vG¼

ÜUçH}¢¢ ÐÉG¢Ýï ¼à¢ÚèÈ GU H¢¼ï ãñ´, »ïS¢ï H¢ïx¢ (|¢è) Îï¶ï x¢» (ãñ´) çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï

}¢Ú¼ï ±vG¼ ãéGÁG¢êÚ 6 ÜUè ¼à¢ÚèÈGU ¥¢±Úè ÜUè ¶GÏ¢Ú ãG¢çÁ¢GÚèÝ

ÜU¢ï Îè, wG¢éÎ çÏ¢S¼Úï }¢x¢ü ÐÚ ©Æ ¶ÇGï ãé±ï, ãG¢çÁ¢GÚèÝ S¢ï ÜUã¢ : ¼¢’Á¢Gè}¢

ÜUÚ¢ï, ãéGÁG¢êÚ 6 ¥¢ x¢» J” (ç}¢Ú¥¢¼, çÁ¢. 2 S¢. 426)

ÜU¢à¢ ã}¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú¢ï´ ÐÚ |¢è ÜUÚ}¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ }¢Ú¼ï ±vG¼ Á¢Ë±»

}¢éS¼GÈGU¢ 6 ÜUè Û¢HÜU ÝS¢èÏ¢ ã¢ï Á¢¢» J



²ïã ¥GÁ¢üG x¢éÝãx¢¢Ú ÜUè ãñ à¢¢ãï Á¢G}¢¢Ý¢ Á¢Ï¢ ¥¢ç¶GÚè ±vG¼ ¥¢» }¢éÛ¢ï |¢êH Ý Á¢¢Ý¢

S¢ÜUÚ¢¼ ÜUè Á¢Ï¢ S¢çwG¼²¢æ S¢ÚÜU¢Ú ã¢ï´ ¼G¢Úè çHËH¢ã ! }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ÝÁ¢G¢Ú¢ï´ }¢æï x¢é}¢¢Ý¢

ÇÚ Hx¢¼¢ ãñ §ü}¢¢æ ÜUãè´ ã¢ï Á¢¢» Ý Ï¢ÚÏ¢¢Î S¢ÚÜU¢Ú Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï S¢ï }¢éÛ¢ ÜU¢ï Ï¢Ó¢¢Ý¢

Á¢Ï¢ MãG }¢ïÚï ¼Ý S¢ï çÝÜUHÝï ÜUè Í¢ÇGè ã¢ï à¢ñ¼G¢Ýï H§üGæ S¢ï }¢ïÚ¢ §ü}¢¢Ý Ï¢Ó¢¢Ý¢

Á¢Ï¢ Î}¢ ã¢ï HÏ¢¢ï´ ÐÚ »ï à¢ãÝà¢¢ãï }¢ÎèÝ¢ ¼é}¢ Á¢Ë±¢ çÎ¶¢Ý¢ }¢éÛ¢ï ÜUçH}¢¢ |¢è ÐÉG¢Ý¢

¥¢ÜGU¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢S¢ ±vG¼ çÜU Î}¢ ÅêÅ Úã¢ ã¢ï ©S¢ ±vG¼ }¢éÛ¢ï Ó¢ïãÚ» ÐéÚ ÝêÚ çÎ¶¢Ý¢

S¢ÚÜU¢Ú ! }¢éÛ¢ï ÝÁG¥G }¢ï´ }¢¼ À¢ïÇGÝ¢ ¼‹ã¢ ¼é}¢ ¥¢ ÜïU }¢éÛ¢ï S¢êÚ» ²¢S¢èÝ S¢éÝ¢Ý¢

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 352)

<

Ï¢²¢Ý ÜU¢ wG¢éH¢S¢¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ Ýï S¢éÝ¢ çÜU }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ

çÜUS¢ ÜGUÎÚ ÎÎüÝ¢ÜU ãñ´ çÜU ãÁ¢G¢Ú¢ï´ S¢¢H ¼ÜU §S¢ ÜUè S¢wG¼è ¥¢ñÚ ¼Ë¶Gè Ýãè

Á¢¢¼è, ¥¢ã ! }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ïæ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ ¥¢ñÚ ©S¢ ±vG¼ çÎH }¢ï ÐñÎ¢

ã¢ïÝï ±¢H¢ ¶G¢ñÈGU ¥¢ñÚ Í¢Ï¢Ú¢ãÅ Ï¢²¢Ý Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢, }¢¢ñ¼ ÜUè

S¢çwG¼²¢æ ¼Ë±¢Ú ÜïU 300 ±¢Ú ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ãÚ ãÚ Úx¢

ÐÚ À¢ Á¢¢¼è ãñ´, »ÜU ãGÎèS¢ ÜïU wG¢éH¢S¢ï ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU, }¢¢ñ¼ ÜU¢ ãÚ Û¢ÅÜU¢

¼Ë±¢Ú ÜïU ãÁ¢G¢Ú ±¢Ú¢ï´ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ Ï¢Ú¢ãï Ú¢S¼ MãG ÐÚ

Ý¢çÁ¢GGH ã¢ï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ¼}¢¢}¢ Ï¢ÎÝ }¢ï´ ÈñUH Á¢¢¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè

S¢çwG¼²¢æ ãÚ Ï¢¢H ÜUè Á¢ÇG ¥¢ñÚ S¢Ú S¢ï Ð¢©æ ¼ÜU ¶¢H ÜïU ãÚ çãGSS¢ï ÐÚ

¼G¢Úè ã¢ï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ¥¢Úï ÜïU Ó¢èÚï Á¢¢Ýï S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼vHèÈGU Îïã

ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ÜGñ´Ó¢è ÜïU ÜU¢Åï Á¢¢Ýï S¢ï |¢è çÁ¢G²¢Î¢ S¢wG¼ ã¢ï´x¢è, }¢¢ñ¼

ÜUè S¢çwG¼²¢æ ã¢æçÇ²¢ï }¢ïæ ©Ï¢¢Hï Á¢¢Ýï S¢ï |¢è Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ

çÎH ÐÚ x¢GHÏ¢¢ ÜUÚ ÜïU ÐêÚï Ï¢ÎÝ ÜUè ¼G¢ÜGU¼ ÜU¢ï ÀèÝ Hï¼è ãñæ, }¢¢ñ¼ ÜUè



S¢çwG¼²¢æ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï ãñGÚ¢Ý¢ï ÐÚïà¢¢Ý ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ Á¢GÏ¢¢Ý

ÜU¢ï x¢êæx¢¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ çÁ¢S}¢ ÜU¢ï Ï¢ï Á¢¢Ý ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼

ÜUè S¢çwG¼²¢æ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜU¢ Úæx¢ }¢Å²¢H¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ

¥¢æ¶¢ï´ ÜïU ÉïHï ªÐÚ Ó¢ÉG¢ Îï¼è ãñ, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ã¢ïÅ¢ï´ ÜU¢ï wG¢éàÜU ÜUÚ

Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ©æx¢çH²¢æ ÝèHè ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ

ÐãHï ÜGUÎ}¢, çÈUÚ çÐ‹ÇçH²¢æ ¥¢ñÚ çÈUÚ Ú¢Ýï´ Æ‹Çè ÜUÚ¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè

S¢çwG¼²¢æ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜUè ©}}¢èÎïæ ¶Gy}¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ´, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ S¢ï ÜéUÀ

ÎïÚ ÜGUÏH ¼¢ñÏ¢¢ ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ, çÁ¢S¢ ÐÚ }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ

¼G¢Úè ã¢ï¼è ãñ´, ©S¢ ÜïU S¢èÝï S¢ï x¢¢» Ï¢ñH ÜïU ÇÜUÚ¢Ýï ÜUè S¢è ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¢§ü

Îï¼è ãñ J

²¢ ¥ËH¢ã 1 ¼ê ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ S¢ï ã}¢¢Úï x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢,

ã}¢ï´ S¢ÓÓ¢è ¼¢ñÏ¢¢ ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ã}¢ ÐÚ

¥¢S¢¢Ý ÈGUÚ}¢¢, ¥¢ç¶GÚè ±vG¼ }¢ï´ ã}¢ï´ ¥ÐÝï Œ²¢Úï }¢ãGÏ¢êÏ¢ 6

ÜU¢ Á¢Ë±¢ çÎ¶¢ J

x¢Ú ¼ïÚï Œ²¢Úï ÜU¢ Á¢Ë±¢ Ý Úã¢ Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ S¢çwG¼²¢æ ÝÁG¥G ÜUè v²êæÜUÚ }¢ñæ S¢ãêæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !

ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ }¢éÛ¢ï Á¢Ë±» }¢ãGÏ¢êÏ¢ çÎ¶¢ ¼ïÚ¢ v²¢ Á¢¢»x¢¢ }¢ñæ à¢¢Î }¢Mæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !

(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 84)

<

}¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜïU ¥SÏ¢¢Ï¢

²¢Î Úç¶²ï ! ãÚ à¢wGS¢ ÐÚ }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ©S¢ ÜïU Îé‹²¢ }¢ï´ çÜU²ï

ãé±ï ¥¢’}¢¢H ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ã¢ï´x¢è, ÝÁG¥G ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜïU ±vG¼ Ï¢‹Îï ÜU¢ï ©S¢

ÜïU ¥ÓÀï ¥¢ñÚ Ï¢éÚï ¥¢’}¢¢H Ðïà¢ çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï, S¢çwG¼²¢æ »ÜU »ÜU ÜUÚ ÜïU

x¢éÁ¢GÚï´x¢è ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚè S¢wG¼è x¢éÁ¢GÚ¼ï ±vG¼ ©S¢ ÜUè MãG ÜGUÏÁ¢G ã¢ï Á¢¢»x¢è J

}¢¢æ ÜUè Ý¢Ú¢Á¢Gè ãG¢H¼ï ÝÁG¥G }¢ï´ S¢wG¼è ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ ãñ J



ãéGÁÁ¢¼éH §SH¢}¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î x¢GÁ¢G¢Hè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :

¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ çãGS¢¢Ï¢¢ï çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ã¢ñHÝ¢çÜU²¢ï´ ¥¢ñÚ S¢ÜUÚ¢¼ï }¢¢ñ¼ ÜUè çà¢g¼

ÜU¢ »ÜU Ï¢¢§GS¢ ÐïÅ |¢Ú ÜUÚ ¶¢Ý¢ |¢è ãñ J (۸۽)منہاج العابدین ص

»ÜU Ï¢éÁG¢éx¢ü ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : “ãG¢çS¢Î à¢wGS¢ }¢Á¢çHS¢ }¢ï çÁ¢GËH¼ ¥¢ñÚ

}¢Á¢G}}¢¼ Ð¢¼¢ ã ñ, }¢H¢§ÜU¢ S¢ï H¢’Ý¼ ¥¢ñÚ Ï¢éxGÁ¢G Ð¢¼¢ ãñ, }¢wGHêÜGU S¢ï x¢G}¢

¥¢ñÚ ÐÚïà¢¢çÝ²¢æ ©Æ¢¼¢ ãñ, ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ S¢wG¼è ¥¢ñÚ }¢éS¢èÏ¢¼ S¢ï Î¢ï Ó¢¢Ú

ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ãGàÚ ÜïU }¢ñÎ¢Ý }¢ï´ |¢è LS±¢§ü, ¼¢ñãèÝ ¥¢ñÚ

}¢éS¢èÏ¢¼ Ð¢»x¢¢ J (Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H çÁ¢. 1 S¢. 199)

}¢¢ñ¼ ÜUè S¢çw¼²¢ï´ S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢

§ü}¢¢Ý Î¢Ú ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢¢, V

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï ãñ çÜU ÝçÏ¢Ä²ï }¢éÜUÚü}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢

6 Ýï Îé¥G¢ }¢¢æx¢è : “»ï }¢ïÚï ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú 1 Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ

§ü}¢¢Ý H¢», §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè x¢±¢ãè Îï çÜU }¢ñ´ ¼ïÚ¢ ÚS¢êH ãæ ê ¼¢ï, ¼ê ©S¢ï ¥ÐÝè

}¢éH¢ÜGU¢¼ ÜU¢ }¢éà¼¢ÜGU Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè }¢¢ñ¼ ©S¢ ÐÚ ¥¢S¢¢Ý ÈGUÚ}¢¢ Îï

¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çH²ï S¢¢}¢¢Ýï Îé‹²¢ }¢ï´ ÜU}¢è ÈGUÚ}¢¢ Îï, HïçÜUÝ Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ §ü}¢¢Ý

Ý H¢²¢ ¥¢ñÚ Ý §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè x¢±¢ãè Îè çÜU }¢ñ´ ¼ïÚ¢ ÚS¢êH ãêæ ¼¢ï, ¼ê Ý ©S¢ï

¥ÐÝè }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ Ý ©S¢ ÐÚ ÝÁG¥G ÜUè ¼vHèÈGU

ÜU¢ï ¥¢S¢¢Ý ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ S¢¢}¢¢Ýï Îé‹²¢ ÜUè çÁ¢G²¢Î¼è ÈGUÚ}¢¢ J”

(Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H çÁ¢. 1 S¢. 539 ãGÎèS¢. 5 ) Ï¢ ã±¢H¢

(٣٨٣،ص٨٨،ج٨٠٨)ادلعجم الکبری،احلدیث: à¢ãÝà¢¢ãï wG¢éà¢ ç¶GS¢¢H, ÐñÜUÚï ãéGSÝ¢ï Á¢}¢¢H, Î¢ÈïGU»G Ú‹Á¢¢ï }¢H¢H,

S¢¢çãGÏ¢ï Á¢êÎ¢ï Ý±¢H, ÚS¢êHï Ï¢ï ç}¢S¢¢H, Ï¢èÏ¢è ¥¢ç}¢Ý¢ ÜïU H¢H 6

ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ý ãñ : “}¢ñ´ Ýï ±¢çHÎñÝ S¢ï ãéGSÝï S¢éHêÜU ÜUÚÝï ±¢Hï ¥ÐÝï »ÜU

©}}¢¼è ÜU¢ï Îï¶¢, çÁ¢S¢ ÜUè }¢¢ñ¼ ÜU¢ ±vG¼ ÜGUÚèÏ¢ ‰¢¢, ¼¢ï ±¢çHÎñÝ S¢ï ãéGSÝï

S¢éHêÜU Ýï ©S¢ S¢ï }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ïæ ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚ çÎ²¢ J”

(ÝïçÜU²¢ï ÜUè Á¢Á¢G¢»æ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè S¢Á¢G¢»æ, S¢. 19 ¼¢ 20)



Ï¢ïà¢ÜU ¥ËH¢ã ادقین Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ : “çÁ¢S¢ Ýï§ اصدق الص

çS¢H» ÚïãGì}¢è ÜUè, }¢ñ´ ©S¢ ÜUè ©G}¢í }¢ï´ §Á¢G¢ÈGU¢ ÜUMæx¢¢, ©S¢ ÜïU }¢¢H }¢ï´ Ï¢ÚÜU¼

Îêæx¢¢, ©S¢ ÜïU Í¢Ú ÜU¢ï ¥¢Ï¢¢Î ÜUMæx¢¢, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢çwG¼²¢æ ©S¢ ÐÚ ¥¢S¢¢Ý ÜUÚ

Îêæx¢¢, ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼ ÜïU ÎÚ±¢Á¢ïG ©S¢ ÜU¢ï ÐéÜU¢Úïx¢ï : “ã}¢¢Úè ¼GÚÈGU ¥¢ Á¢¢¥¢ï J”

(ÝïçÜU²¢ïæ ÜUè Á¢Á¢G¢»æ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè S¢Á¢G¢»æ, S¢. 93)

ãGÁ¢GÚ¼ï §ÏÝï ©G}¢Ú E ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´, çÜU : “S¢ÎÜGU» çÈGU~¢ G ¥Î¢

ÜUÚÝï }¢ï´ 3 ÈGUÁ¢GèH¼ï´ ãñ´, ÐãHè Ú¢ïÁ¢Gï ÜU¢ ÜGUÏ¢êH ã¢ïÝ¢, ÎêS¢Úè S¢ÜUÚ¢¼ï }¢¢ñ¼ }¢ï´

¥¢S¢¢Ýè ¥¢ñÚ ¼èS¢Úè ¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï ÝÁ¢¢¼ J”

( ٨٨٤، ص٢ج الفطر، ۃصدق باب ،ۃ)ادلبسوط للسرخیس، کتاب الزکا

ç}¢ÚÜGU¢¼ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢éËH¢ ¥GHè ÜGU¢Úè یارب ال اہلل ۃ ن ح ر ہ ی ل ع Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU :

“}¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ±éÁG¢ê, ç}¢S±¢ÜU ÜUÚ¢ ÎïÝ¢, wG¢éàÏ¢ê Hx¢¢ ÎïÝ¢

}¢éS¼ãGÏ¢ ãñ, §S¢ S¢ï Á¢¢æ ÜUÝè ¥¢S¢¢Ý ã¢ï¼è ãñ, Ï¢çËÜU ¥x¢Ú }¢é}¢çÜUÝ ã¢ï ¼¢ï

©S¢ ±vG¼ ©S¢ï xG¢éSH ÜUÚ¢ Î¢ï, ©G}Î¢ ÜUÐÇGï ÐãÝ¢ Î¢ï, ¥x¢Ú ã¢ï S¢ÜïU ¼¢ï ±¢ïã 2

Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢Gï ±Î¢¥G ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï ÐÉGï, ²ïã Ï¢¢¼ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢H}¢¢Ý ÈGU¢ÚS¢è

5 ãGÁ¢GÚ¼ï wG¢éÏ¢ñÏ¢ 5 ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¢ ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢

C S¢ï }¢‹ÜGUêH ãñ´ çÜU §‹ã¢ï´ Ýï Ï¢ ±vG¼ï ±ÈGU¢¼ ²ïã ¥¢’}¢¢H çÜU²ï,

²ïã S¢Ï¢ یطیب بيفشہ (²¢’Ýè ©S¢ ÜU¢ çÎH wG¢éà¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢) }¢ïæ Î¢ç¶GGH ãñ´ çÜU

§S¢ S¢ï }¢çÄ²¼ ÜU¢ï wG¢éà¢è ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ J (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, çÁ¢. 2 S¢. 425)

S¢¶G¢±¼ ±vG¼ï ÝÁG¥G ¥¢S¢¢Ýè ÐñÎ¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ

ãGÁ¢GÚ¼ï }¢¢ï’¼ç}¢Ú }¢éãGçgS¢ I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ ¥ãG}¢Î çÏ¢Ý

¥GÏÎéH }¢çHÜU I ÜïU Ð¢S¢ ©Ý ÜUè ÝÁG»G MãG ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ x¢²¢

¥¢ñÚ Îé¥G¢»æ ÜUÚÝï Hx¢¢ çÜU ²¢ ¥ËH¢ã 1 §Ý ÐÚ S¢ÜUÚ¢¼ï }¢¢ñ¼ ÜU¢ï

¥¢S¢¢Ý ÈGUÚ}¢¢ Îï, v²êæçÜU ²ïã ¼¢ï »ïS¢ï ‰¢ï ²ïã ¼¢ï »ïS¢ï ‰¢ï, Ó¢‹Î ¼¢’ÚèÈGUè



ÜUçH}¢¢¼ }¢ñæ Ýï ÜUãï ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ¼ÇGÐ ÜUÚ ÜUã¢ çÜU : ²ïã Ï¢¢ïHÝï ±¢H¢ ÜU¢ñÝ

ãñ ? ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ çÜU }¢ñ´, }¢¢ï’¼ç}¢Ú ãêæ, ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU : }¢HÜéUH

}¢¢ñ¼ j }¢éÛ¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢ Úãï ãñ´ çÜU : “}¢ñ´ ãÚ S¢w¢Gè }¢¢ïç}¢Ý ÜïU S¢¢‰¢ ÝÁG»G

MãG }¢ï´ Ý}¢èü Ï¢Ú¼¼¢ ãêæ J” ²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ çÈUÚ »ÜU Î}¢ ±¢ïã Ï¢éÛ¢ x¢»,

²¢’Ýè ©Ý ÜUè ±ÈGU¢¼ ã¢ï x¢§ü J (414ص4)احیاء العلوم ج

S¢ÜUÚ¢¼ }¢ï´ ¥¢S¢¢Ýè ÜU¢ ÝéS¶G¢

©GH}¢¢ ÜUè »ÜU Á¢}¢¢¥G¼ Ýï Ï¢²¢Ý çÜU²¢ çÜU ç}¢S±¢ÜU ÜU¢ §çS¼’}¢¢H

±vG¼ï ÝÁG¥G, ¥¢S¢¢Ýè ÐñÎ¢ ÜUÚ¼¢ ãñ, §S¢ ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥G¢§à¢¢ çS¢gèÜGU¢

C ÜUè S¢ãGèãG ãGÎèS¢ S¢ï §çS¼ÎìH¢H çÜU²¢ x¢²¢ çÜU ±vG¼ï ±ÈGU¢¼

¥¢Ð 6 Ýï ç}¢S±¢ÜU ÜUè ‰¢è J (11)شرح الصدور ص

}¢é<à¢Î, ÝÁG¥G ÜïU ¥G¢H}¢ }¢ï´ }¢ÎÎ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´

§}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R ÈGU¼¢±¢

ÚÁ¢Gç±Ä²¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢à¢¢§¶ïG çÜUÚ¢}¢ Îé‹²¢ ± ÎèÝ ± ÝÁG¥G ±

ÜGUÏ¢í¢ï ãGàÚ, S¢Ï¢ ãG¢H¼¢ï´ }¢ï ¥ÐÝï }¢éÚèÎèÝ ÜUè §}¢Î¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´, ÈéUGÜGUã¢

¥¢ñÚ S¢êçÈGU²¢ S¢Ï¢ ÜïU S¢Ï¢ ¥ÐÝï ¥ÐÝï }¢éœ¢çÏ¢§üGÝ (ÐñÚ±è ÜUÚÝï ±¢H¢ï´) ÜUè

à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚï´x¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥ÐÝï }¢éœ¢çÏ¢§üGÝ ¥¢ñÚ }¢éÚèÎèÝ ÜUè ÝÁG¥G ÜUè ãG¢H¼

}¢ï´, MãG ÜïU çÝÜUHÝï ¥¢ñÚ }¢é‹ÜUÚ ÝÜUèÚ ÜïU S¢é±¢H¢¼, ÝàÚ¢ï ãGàÚ ¥¢ñÚ çãGS¢¢Ï¢

¥¢ñÚ }¢èÁ¢G¢Ýï ¥GÎìH ÐÚ ¥¢’}¢¢H ¼éHÝï ¥¢ñÚ ÐéH çS¢Ú¢¼G S¢ï x¢éÁ¢GÚÝï ÜïU ±vG¼

}¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ }¢±¢çÜGUÈGU }¢ï S¢ï çÜUS¢è ÆãÚÝï ÜUè Á¢x¢ã S¢ï

x¢G¢çÈGUH Ýãè´ ã¢ï¼ï J }¢Á¢GèÎ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ©S¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ Ï¢ï ÎS¼¢ï Ð¢ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ

¥ãG}¢ÜGU ¥ÐÝè ¥G¢çÈGUÄ²¼ ÜU¢ Îéà}¢Ý ÜU¢ñÝ Á¢¢ï ¥ÐÝè S¢çwG¼²¢ï´ ÜïU ±vG¼

¥ÐÝï }¢ÎÎ x¢¢Ú Ý Ï¢Ý¢» J (ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, çÁ¢. 21 S¢. 464,465)



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! çÜUS¢è |¢è Á¢¢}¢ï»G à¢Ú¢§¼G ÐèÚ ÜUè

Ï¢ñ¥G¼ ÜUÚ HèçÁ¢²ï, §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ÝÁG¥G }¢ïæ, ÜGUÏ¢í }¢ï´, ãàÚ }¢ï´ ãÚ Á¢x¢ã

¶GñÚ ãè ¶GñÚ ã¢ïx¢è, ¥¢§²ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜïU çÚS¢¢Hï “Ï¢ï ÜéUGS¢êÚ ÜUè

}¢ÎÎ” ÜïU S¢ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú 19 S¢ï »ÜU }¢ÎÝè Ï¢ã¢Ú S¢éçÝ²ï ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ¼¢Á¢G¢

ÜUèçÁ¢²ï, J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, çH¶¢ ãñ çÜU

±vG¼ï ÝÁG¥G ÎèÎ¢Úï }¢é<à¢Î ã¢ï x¢²¢

Å‹Ç¢ïÁ¢¢}¢ (Ï¢¢Ï¢éH §SË¢¢}¢ çS¢‹{) ÜïU }¢éÏ¢çËHx¢Gï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è

§çzG¼¶G¢Ú ¥ãG}¢Î ¥Gœ¢G¢Úè, }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼x¢è S¢ï ÐãHï Ï¢ãé¼

çÁ¢G²¢Î¢ }¢¢õÇÝü ‰¢ï, wG¢ éà¢ ÝS¢èÏ¢è S¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH

}¢é²SS¢Ú ¥¢ x¢²¢, S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜïU ¥G¢ç}¢H }¢éÏ¢çËHx¢GèÝ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ ¥¢ñÚ ¥}¢èÚï

¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜUè ¼ÚçÏ¢Ä²¼ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ÜUè

{ê}¢ï´ }¢Ó¢¢Ýï Hx¢ï J }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼x¢è ÜïU ÜéUÀ ãè ¥GS¢ïü Ï¢¢’Î

à¢Ã±¢HéH }¢éÜUÚü}¢ }¢ï´ »ÜU Ú¢¼ Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ÐÉG ÜUÚ ÈGU¢çÚx¢G ãé±ï ¼¢ï ¥Ó¢¢ÝÜU

S¢èÝï }¢ï´ ÎÎü }¢ãGS¢êS¢ ãé±¢, Á¢¢ï Ï¢ÉG¼¢ ãè Ó¢H¢ x¢²¢, Ç¢õvÅÚ ÜïU Ð¢S¢ Hï Á¢¢²¢

x¢²¢, Î±¢ S¢ï ÜéUÀ §ÈGU¢ÜGU¢ ãé±¢, }¢x¢Ú ¥Ó¢¢ÝÜU Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï ÜUçH}¢»

¼GçÄ²Ï¢¢ اہلل سول لالہ ال در اہلل محن ÜU¢ ç±Îü à¢éM¥G ÜUÚ çÎ²¢, §Ý ÜïU S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï

Ýï §S¢ ¼GÚãG ¥Ó¢¢ÝÜU ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢ ÜU¢ ç±Îü à¢éM¥G ÜUÚÝï ÜUè ±Á¢ã

ÎÚ²¢zG¼ ÜUè J §‹ã¢ï Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “Ï¢ïÅ¢ ! S¢¢}¢Ýï Îï¶¢ï, }¢ïÚï ÐèÚ¢ï }¢é<à¢Î

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢ ÐÉGÝï ÜUè ¼ËÜGUèÝ

ÈGUÚ}¢¢ Úãï ãñ´ !” ²ïã ÜUã ÜUÚ Î¢ïÏ¢¢Ú¢ Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢

ÐÉGÝ¢ à¢éM¥G ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ §S¢è ¼GÚãG سول اہلل د ر لالہ ال اہلل محن ÜU¢ ç±Îü ÜUÚ¼ï



ÜUÚ¼ï §Ý ÜUè MãG ÜGUÈGUS¢ï ©GÝS¢éÚè S¢ï ÐÚ±¢Á¢G ÜUÚ x¢§ü, §Ý ÜïU S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï ÜU¢

Ï¢²¢Ý ãñ çÜU ±ÈGU¢¼ S¢ï ÐãHï Ï¢¢’Îï Ý}¢¢Á¢Gï }¢x¢GçÚÏ¢ ¥ÏÏ¢¢ Á¢¢Ý Ýï çÈGURïU

}¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ |¢è ÐéÚ çÜU²¢ ‰¢¢ J

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÐÚ ¥ËH¢ã 1 ÜUè ÚãG}¢¼ ã¢ï

¥¢ñÚ §Ý ÜïU S¢ÎÜïGU ã}¢¢Úè }¢x¢GçÈGUÚ¼ ã¢ï J

ام ی الي ج ن ب ی اہللن ی م ال بی اہ ہ ی ل الی ع ع ت صل ه ل س ہ و وال

}¢éÛ¢ S¢ï Ï¢ÎÜU¢Ú S¢ï §S¢ x¢éÝãx¢¢Ú S¢ï

ÚãÝ¢ Ú¢Á¢Gè S¢Î¢ }¢ïÚï }¢é<à¢Î çÐ²¢

¥¢ç¶GÚè ±vG¼ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢ÇG¢ S¢wG¼ ãñ

}¢ïÚ¢ §ü}¢¢æ Ï¢Ó¢¢ }¢ïÚï }¢é<à¢Î çÐ²¢

Ï¢¢ ±éÁG¢ê ÚãÝï ±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï ÝÁG¥G }¢ï´ ¥¢S¢¢Ýè ã¢ïx¢è

“Ý}¢¢Á¢G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢” }¢ï´ ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L Ýï Ï¢¢

±éÁG¢ê ÚãÝï ÜïU 7 ÈGUÁ¢G¢§H çH¶ï ãñ´, §S¢ }¢ï´ »ÜU ÈGUÁ¢GèH¼ ²ïã |¢è ãñ çÜU Á¢¢ï

Ï¢¢ ±éÁG¢ê Úãïx¢¢, }¢¢ñ¼ ÜUè S¢wG¼è ©S¢ ÐÚ ¥¢S¢¢Ý ã¢ï Á¢¢»x¢è J V

<

}¢Á¢çHS¢ï ¼Á¢ãèÁ¢G¢ï ¼vÈGUèÝ ÜU¢ ¼¥G¢LÈGU

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ÜU}¢¢ï Ï¢ïà¢ 95

à¢¢ï’Ï¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï 1 à¢¢ï’Ï¢¢, }¢Á¢çHS¢ï ¼Á¢ãèÁ¢G¢ï ¼vÈGUèÝ |¢è ãñ, §S¢ }¢Á¢çHS¢ ÜïU

çÁ¢G}}¢ï, à¢Úè¥G¼ ¥¢ñÚ }¢ÎÝè }¢ÜüUÁ¢G ÜïU çÎ²ï x¢» ¼GÚèÜïGU ÜU¢Ú ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU

}¢éS¢H}¢¢Ý }¢çÄ²¼¢ï ÜïU xG¢éSH ± ÜUÈGUÝ ¥¢ñÚ H±¢çãGÜGUèÝ ÜUè x¢G}¢x¢éS¢¢Úè ÜïU

¼}¢¢}¢ }¢é¥G¢}¢H¢¼ S¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ Îï ÜUÚ S¢±¢Ï¢ ÜU}¢¢Ý¢ ãñ J



n }¢Á¢çHS¢ï ¼Á¢ãèÁ¢G¢ï ¼vÈGUèÝ ÜïU ¼ãìG¼ ±ÜGU¼Ý ÈGU ±ÜGU¼Ý,

}¢éËÜU ± Ï¢ñMÝï }¢éËÜU }¢ï´ ¼ÚçÏ¢Ä²¼è §Á¢ç¼}¢¢¥G¢¼ ÜU¢ |¢è §Ý§GÜGU¢Î çÜU²¢

Á¢¢¼¢ ãñ, }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ýï »ÜU DVD Ï¢Ý¢}¢ “¼Á¢ãèÁ¢G¢ï ¼vÈGUèÝ

¼ÚçÏ¢Ä²¼è §Á¢ç¼}¢¢¥G” |¢è Á¢¢Úè ÜUè ãñ, §S¢ à¢¢ï’Ï¢ï ÜUè ±ïÏ¢ S¢¢§Å

tajheezotakfeen.dawateislami.net S¢ï §S¢ DVD ÜU¢ï Îï¶¢ ¥¢ñÚ S¢éÝ¢

Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J n }¢Á¢çHS¢ï ¼Á¢ãèÁ¢G¢ï ¼vÈGUèÝ ÜïU ¼ãìG¼ ¼èÁ¢ï, Ó¢ãHé}¢

¥¢ñÚ Ï¢ÚS¢è ÜïU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU §Á¢ç¼}¢¢¥G ÜUè |¢è ¼ÚÜUèÏ¢ ÜUè

Á¢¢¼è ãñ, §S¢ }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ }¢Á¢çHS¢ï Hæx¢Úï ÚS¢¢§H ÜU¢ï ²ïã }¢ÎÝè ÈêUH çÎ²¢

x¢²¢ ãñ çÜU ±¢ïã çÏ¢H wG¢éS¢êS¢ §Ý ÚS¢¢§H, ÜGUÏ¢í ÜUè ÐãHè Ú¢¼, }¢éÎïü ÜïU

S¢Î}¢ï, }¢éÎïü ÜUè Ï¢ï Ï¢S¢è, Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ ÜUè ãça²¢æ, ÈGU¢ç¼ãG¢ ¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢

ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢” ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ Hæx¢Ú ÜUÚï J

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜU¢ï §çwG¼¼¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU H¢¼ï

ãé±ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ¥¢ñÚ Ó¢‹Î S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè

S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUÚ¼¢ ãêæ J ¼¢Á¢Î¢Úï çÚS¢¢H¼, à¢ãÝà¢¢ãï ÝÏ¢éÃ±¼, Ý¢ñà¢»

Ï¢ÁG}¢ï Á¢‹Ý¼ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Á¢‹Ý¼ çÝà¢¢Ý ãñ : çÁ¢S¢ Ýï }¢ïÚè

S¢é‹Ý¼ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï

}¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢ïÚï S¢¢‰¢ ã¢ïx¢¢ J (۳۴۳ص۹)ابن عساکر ج

S¢èÝ¢ ¼ïÚè S¢é‹Ý¼ ÜU¢ }¢ÎèÝ¢ Ï¢Ýï ¥¢ÜGU¢

Á¢‹Ý¼ }¢ï ÐÇG¢ñS¢è }¢éÛ¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝ¢ Ï¢Ý¢Ý¢



}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢§²ï ! à¢ñ¶ïG ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï

¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜïU çÚS¢¢Hï “163 }¢ÎÝè ÈêUH” S¢ï

ç}¢S±¢ÜU ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH S¢éÝ¼ï ãñ´ J

Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè

}¢¼GÏ¢ê¥G¢ Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ çÁ¢ËÎ ¥Ã±H S¢ÈGUãG¢ 288 ÐÚ S¢ÎLàà¢Úè¥G¢,

Ï¢ÎLœ¢GÚèÜGU¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ }¢ézG¼è }¢éãG}}¢Î ¥}¢Á¢Î ¥GHè

¥¢’Á¢G}¢è P çH¶¼ï ãñ´ : }¢à¢¢§¶Gï çÜUÚ¢}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : Á¢¢ï à¢wGS¢

ç}¢S±¢ÜU ÜU¢ ¥G¢Îè ã¢ï }¢Ú¼ï ±vG¼ ©S¢ï ÜUçH}¢¢ ÐÉGÝ¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï

¥zG²êÝ ¶¢¼¢ ã¢ï }¢Ú¼ï ±vG¼ ©S¢ï ÜUçH}¢¢ ÝS¢èÏ¢ Ý ã¢ïx¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï

S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ç}¢S±¢ÜU }¢ï´ ÎS¢

wG¢êçÏ¢²¢æ ãñ´ : }¢éæã S¢¢ÈGU ÜUÚ¼è, }¢S¢êÉGï ÜU¢ï }¢…GÏ¢ê¼G Ï¢Ý¢¼è, Ï¢èÝ¢§ü Ï¢ÉG¢¼è,

Ï¢Ë¢x¢G}¢ ÎêÚ ÜUÚ¼è, }¢éæã ÜUè Ï¢ÎÏ¢ê ¶Gy}¢ ÜUÚ¼è ¥¢ñÚ S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU ãñ,

çÈGUçÚà¼ï wG¢éà¢ ã¢ï¼ï ãñ´, ÚÏ¢ Ú¢Á¢Gè ã¢ï¼¢ ãñ, ÝïÜUè Ï¢ÉG¢¼è ¥¢ñÚ }¢ï’Î¢ ÎéLS¼

ÜUÚ¼è ãñ J (۷۴۸۶۱ یثحد۹۴۹ص ۵ج یوطی)جمع الجوامع للس

ç}¢S±¢ÜU ÐèHê ²¢ Á¢Gñ¼êÝ ²¢ Ýè}¢ ±x¢GñÚ¢ ÜUÇG±è HÜUÇGè ÜUè ã¢ï

ç}¢S±¢ÜU ÜUè }¢¢ïÅ¢§ü Àéæx¢çH²¢ ²¢’Ýè À¢ïÅè ©æx¢Hè ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï

ç}¢S±¢ÜU »ÜU Ï¢¢çHà¼ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ H}Ï¢è Ý ã¢ï ±ÚÝ¢ ©S¢ ÐÚ à¢ñ¼G¢Ý

Ï¢ñÆ¼¢ ãñ §S¢ ÜïU Úïà¢ï Ý}¢ü ã¢ï´ çÜU S¢wG¼ Úïà¢ï Î¢æ¼¢ï´ ¥¢ñÚ }¢S¢êÉG¢ï´ ÜïU

ÎÚç}¢²¢Ý ¶GH¢ (GAP) ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ Ï¢Ý¼ï ãñ´ ç}¢S±¢ÜU ¼¢Á¢G¢ ã¢ï ¼¢ï wG¢êÏ¢

(²¢’Ýè Ï¢ïã¼Ú) ±ÚÝ¢ ÜéUÀ ÎïÚ Ð¢Ýè ÜïU çx¢H¢S¢ }¢ï´ ç|¢x¢¢ï ÜUÚ Ý}¢ü ÜUÚ

HèçÁ¢²ï }¢éÝ¢çS¢Ï¢ ãñ çÜU §S¢ ÜïU Úïà¢ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÜU¢Å¼ï Úçã²ï çÜU Úïà¢ï ©S¢

±vG¼ ¼ÜU ÜU¢Ú ¥¢}¢Î Úã¼ï ãñ´ Á¢Ï¢ ¼ÜU ©Ý }¢ï´ ¼Ë¶Gè Ï¢¢ÜGUè Úãï Î¢æ¼¢ï´ ÜUè



Ó¢¢ñÇG¢§ü }¢ï ç}¢S±¢ÜU ÜUèçÁ¢²ï Á¢Ï¢ |¢è ç}¢S±¢ÜU ÜUÚÝè ã¢ï ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢

¼èÝ Ï¢¢Ú ÜUèçÁ¢²ï ãÚ Ï¢¢Ú {¢ï HèçÁ¢²ï ç}¢S±¢ÜU S¢è{ï ã¢‰¢ }¢ï´ §S¢

¼GÚãG HèçÁ¢²ï çÜU Àéæx¢çH²¢ ²¢’Ýè À¢ïÅè ©æx¢Hè §S¢ ÜïU ÝèÓ¢ï ¥¢ñÚ Ï¢èÓ¢ ÜUè

¼èÝ ©æx¢çH²¢æ ªÐÚ ¥¢ñÚ ¥æx¢êÆ¢ çS¢Úï ÐÚ ã¢ï ÐãHï S¢è{è ¼GÚÈGU ÜïU ªÐÚ

ÜïU Î¢æ¼¢ï´ ÐÚ çÈUÚ ©HÅè ¼GÚÈGU ÜïU ªÐÚ ÜïU Î¢æ¼¢ï´ ÐÚ çÈUÚ S¢è{è ¼GÚÈGU ÝèÓ¢ï

çÈUÚ ©HÅè ¼GÚÈGU ÝèÓ¢ï ç}¢S±¢ÜU ÜUèçÁ¢²ï }¢énè Ï¢¢‹{ ÜUÚ ç}¢S±¢ÜU ÜUÚÝï

S¢ï Ï¢±¢S¢èÚ ã¢ï Á¢¢Ýï ÜU¢ ¥‹Îïà¢¢ ãñ ç}¢S±¢ÜU ±éÁG¢ê ÜUè S¢é‹Ý¼ï ÜGUçÏH²¢ ãñ

¥HÏ¢œ¢¢ S¢é‹Ý¼ï }¢é¥vÜUÎ¢ ©S¢è ±vG¼ ãñ Á¢Ï¢ çÜU }¢éæã }¢ï´ Ï¢ÎÏ¢ê ã¢ï J

(}¢¢wG¢êÁ¢G ¥Á¢G ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, çÁ¢. 1, S¢. 623)

ç}¢S±¢ÜU Á¢Ï¢ Ý¢ ÜGU¢çÏ¢Hï §çS¼’}¢¢H ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï È ïæUÜU }¢¼ ÎèçÁ¢²ï çÜU

²ïã ¥¢H» ¥Î¢» S¢é‹Ý¼ ãñ, çÜUS¢è Á¢x¢ã »ãGç¼²¢¼G S¢ï Ú¶ ÎèçÁ¢²ï ²¢ ÎzGÝ

ÜUÚ ÎèçÁ¢²ï ²¢ Ð‰ƒÚ ±x¢GñÚ¢ ±ÁGÝ Ï¢¢‹{ ÜUÚ S¢}¢‹ÎÚ }¢ï´ ÇéÏ¢¢ï ÎèçÁ¢²ï J

(¼zGS¢èHè }¢¢’Hê}¢¢¼ ÜïU çH²ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼

çÁ¢ËÎ ¥Ã±H S¢ÈGUãG¢ 294 ¼¢ 295 ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï)

ãÁ¢G¢Ú¢ï´ S¢é‹Ý¼ï´ S¢è¶Ýï ÜïU çH²ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ Î¢ï

ÜéU¼éÏ¢, “Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼” çãGSS¢¢ 16 (312 S¢ÈGUãG¢¼) ÝèÁ¢G 120 S¢ÈGUãG¢¼

ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “S¢é‹Ý¼ïæ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢” ãçÎÄ²¼Ý ãG¢çS¢H ÜUèçÁ¢²ï ¥¢ñÚ ÐçÉG²ï

S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼ÚçÏ¢Ä²¼ ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU

}¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ S¢ÈGUÚ |¢è ãñ J

x¢Ó¢ïü ã¢ï´ x¢<}¢²¢æ ²¢ çÜU ã¢ï´ S¢<Î²¢æ Ó¢¢ãï´ ã¢ï´ Ï¢¢çÚà¢ï´, ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï

ÜéU‹Îï´ x¢Ú çÏ¢Á¢çH²¢æ ²¢ Ó¢Hï ¥¢æç{²¢æ Ó¢¢ãï´ ¥¢ñHï ÐÇGï, ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï

<



Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï

§Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ ÐÉGï Á¢¢Ýï ±¢Hï

6 ÎéMÎï Ð¢ÜU

(1) à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ ÎéMÎ :

ی الحبیب سیدىامحند الل ہه صل وسله وبارک علی ه العالی القدرالعظی اليبی الم

الہ وصحبہ وسله وعلی الجاہ

Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ ãÚ à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ (Á¢é}¢é¥G¢ ¥¢ñÚ

Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜUè ÎÚç}¢²¢Ýè Ú¢¼) §S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÐÉïGx¢¢ }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ÜUè

çÁ¢G²¢Ú¼ ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï¼ï ±vG¼ |¢è, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã Îï¶ïx¢¢

çÜU S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ©S¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ¥ÐÝï ÚãG}¢¼ |¢Úï ã¢‰¢¢ï´ S¢ï

©¼¢Ú Úãï ãñ´ J لی سید السادات ص لوات ع ملخصا(٨٥٨)افضل الص

(2) ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU :

علی الہ وسله الل ہه صل علی د و سید ىا ومولىا محن

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥ÝS¢ 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢

6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉGï ¥x¢Ú ¶ÇG¢ ‰¢¢

¼¢ï Ï¢ñÆÝï S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ Ï¢ñÆ¢ ‰¢¢ ¼¢ï ¶ÇGï ã¢ïÝï S¢ï ÐãHï ©S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æx¢ï J ص (٦٥)ایضا

(3) ÚãG}¢¼ ÜïU S¢œ¢Ú ÎÚ±¢Á¢Gï : ی اہلل علی محند صل

Á¢¢ï ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÐÚ ÚãG}¢¼ ÜïU 70 ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH

çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ´ J (٢٧٧)القول البدیع ص



(4) »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ÜUè ÝïçÜU²¢æ :

دا و الہ ماجزی اہلل عيا محن

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU

S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜU¢ï ÐÉGÝï ±¢Hï

ÜïU çH²ï S¢œ¢Ú çÈGUçÚà¼ï »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ¼ÜU ÝïçÜU²¢æ çH¶¼ï ãñ´ J ( وائد )ممع الز (5) Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ S¢±¢Ï¢ :

د عددمافی عله اہلل ه صل علی سیدىامحن دواو ملک اہلل الل صلۃ دآئنۃ ب

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ãG}¢Î S¢¢±è Q Ï¢¢’Á¢G Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ S¢ï ÝvGH ÜUÚ¼ï ãñ´ :

§S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï »ÜU Ï¢¢Ú ÐÉGÝï S¢ï Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGÝï ÜU¢ S¢±¢Ï¢

ãG¢çS¢H ã¢ï¼¢ ãñ J (لی سید السادات لوات ع )افضل الص(6) ÜéUGÏ¢ïü }¢éS¼GÈGU¢ 6 :

د کنا تحب وترضی لہ الل ہه صل علی محن

»ÜU çÎÝ »ÜU à¢wGS¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚï ¥‹±Ú 6 Ýï ©S¢ï

¥ÐÝï ¥¢ñÚ çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý çÏ¢Æ¢ çH²¢ J §S¢ S¢ï

S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ G ÜU¢ï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãé±¢ çÜU ²ïã ÜU¢ñÝ Á¢Gè

}¢¼üÏ¢¢ ãñ ! Á¢Ï¢ ±¢ïã Ó¢H¢ x¢²¢ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã

Á¢Ï¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ²êæ ÐÉG¼¢ ãñ J (٨٢٥)القول البدیع ص

<

-: ç}¢Ý Á¢¢çÝÏ¢ :-

MAJLISE TARAJIM, BARODA (DAWATE ISLAMI)

[email protected] (+ 91 9327776311)


mailto:[email protected]

agonies of death (नज़्अ की सख़्तियां)

Spiritual