ahi evran ve ahilik konulu senaryo

809

Click here to load reader

Upload: dinhdien

Post on 02-Feb-2017

440 views

Category:

Documents


126 download

TRANSCRIPT

  • Konulu

    hilik ve hi vran

  • Ahilik, Ahi Evran- Veli tarafndan XIII. Yzylda Anadoluda kurulan; retimde almay ve standardizas-yon, tketimde komuyu gzetmeyi ve israftan kanmay, paylamda adale-ti ve hogry kendisine prensip edi-nen ve btn bu ilkeleri iktisadi hayat ile btnletiren sosyo-ekonomik bir tekilattr.

    Ahilik, Anadolu corafyasnda vcut bu-lan bir esnaf tekilat olmasnn yan sra medeniyetimizin en nemli deerlerine hizmet eden ok nemli bir kurumdur. Ahilik kltr sevginin, hogrnn, drstln, bilginin ve dayanmann, helal kazancn ve drst ynetimin sem-boldr. Bu dnce nda Ahilik, ticaret ile ahlk buluturan bir hayat felsefesi, dnyada benzeri bulunma-yan bir kltr ve medeniyet hazinesi olmutur.

    Birlik ve beraberlik gibi deerleri znde toplayan Ahilik felsefesinin temelinde insan vardr. nsan yaat ki devlet yaasn dsturuyla kkleen bu anlay Anadoludan atlm sevgi tohumlarn

  • yedi iklime yaymtr. Seluklu Dev-letini mayasnda ve Osmanlnn cihan hkimiyetini kuran anlayn arkasnda Ahilik felsefesi vardr. Bu rolyle Ahi-lik Tekilat Seluklu ve Osmanl Dev-letleri dnemlerinde kalite anlay, rn ve hizmet standartlaryla, verimlilie verdii nemle, uzmanlam igc eitimiyle, tketici haklaryla, toplum-sal grgye katt kurallarla toplumun genel refahna nemli fayda salamtr.

    Ahilik kltrn tarihsel bir bakla mazide brakmak byk bir yanlgdr. Modern dnyada, teknoloji hangi nok-taya ularsa ulasn, dnya durduka Ahilik felsefesi, deimesi mmkn ol-mayan bir deerler btn olarak var olacaktr.

    Milletimizin nemli hasletlerinden biri olan sevgi ve kardelik kltrnn, ekonomik, sosyal ve kltrel boyutlarn bnyesinde barndran Ahilik deerle-rinin oluturduu gc gnmz Tr-kiyesine tamak her geen gn bi-raz daha nem kazanmaktadr. 2023e yrrken Ahilik kltrn yeniden

    yaayarak, daha fazla sahip karak Ahi-lik dncesini, birliini, uhuvvetini tesis ederek ulaacaz.

    Toplumumuzun yzyllar boyunca te-mel talarn tekil eden her dnemde ve her yerde denge ve dzen tutturan dnyann ihtiya duyduu insani birok deeri bnyesinde barndran Ahilik tekilatnn gelecekte Trk toplumunun esenliine de saysz fayda salayaca aktr. Gnmz esnaf ve sanatkar, tccar, ii ve ivereni, akademisyen gibi meslek gruplarn kltrmzn rettii bu deerlerden haberdar etmek kadar yarnn toplumunu oluturacak olan genlerimize ve ocuklarmza da Ahi Evran ve Ahilik deerlerini retmek hepimizin ortak grevidir.

    Ahi Evran ve Ahiliin lkemizde ve dn-yada daha iyi tantlmas, yaatlmas ve bu kitabn hazrlanmasnda emei geen herkese kalbi kranlarm sunuyorum.

  • Ahilik; temelleri yaklak sekiz yz yl nce Ahi Evran- Veli tarafndan Kr-ehirde atlm, daha sonra tm Ana-doluya yaylm, izleri bugne kadar sregelmi kltrel, sosyal ve ekono-mik bir oluumdur. Ahilik ayn za-manda halkn sanat ve ticaret alanlarn-da yetimesini salayan, insan ahlki deerlerle donatan alma yaamn iyi insan meziyetlerini esas alarak dzen-leyen bir sistemdir. Yenilikler ve gzellikler manzumesi ola-rak tezahr eden Ahilik sisteminin; in-san haklarna sayg, kadnn toplumdaki deeri, misafirperverlik, bir ve diri olma anlay, dayanma ve yardmlama gibi insan merkezli kymetleri, gnmzdeki ifadesiyle evrensel deerleri bnyesin-de barndrdn grmekteyiz.

    Ahilik ayn zamanda din, dil, rk ve cin-siyet fark gzetmeksizin, herkese eit muamele yaplan bir anlayn da simge-sidir. Ahilik; zengin-fakir ayrm yapmaz. almak ve retmek, aln teri ile kazan-mak Ahilikte bir ahlak kuraldr. Bunun iin herkesin mutlaka bir meslei ve ii olmaldr.

  • Anadoluda yeeren zengin kltrn ma-nevi mimarlar elbette ki Ahi Evran- Veli, Mevlna, Yunus Emre, Hac Bekta- Veli, Hac Bayram- Veli gibi gnl eren-leridir.

    Ahi Evran- Veli gibi yol gstericilerin oluturduklar gl toplumsal halkalar, insanlarn ktlklerden korunmasn, iyi olana ynelmesini, alkan ve er-demli bireyler yetimesini merkezine almtr. Ahi Evran- Velinin kurduu Ahilik tekilat; cehalete kar ilmin, tembellie kar almann ve ret-menin, softala kar bilginin, ayrla kar da birliin savunucusu olmu, sz konusu kymetli hasletlere beiklik et-mitir. Ahilik tekilat tm Anadolu gnl corafyasn bilimle aydnlatm, sevgiyle ve ahlakla yourmutur. Ahilik kltrnn ve deerlerinin l-kemizde olduu kadar yakn coraf-yamzda da byk nemi vardr. Bu vesi-leyle her yl Trkiyenin drt bir yannda dzenlenen kutlamalarda Ahilik ruhu yaatlmaktadr.

    Sz konusu kutlamalar vesilesi ile l-kemize kalc eserler kazandrmak hepi-mizin grevidir. Bu temel yaklamdan hareketle Ulus-lararas Tiyatro ve Senaryo Yarmalar dzenlenmitir. Yarmalar neticesin-de kltrmze iki yeni eser kazand-rlmtr. Yarma sonucunda ortaya kan birbirin-den kymetli tiyatro ve senaryo eserle-rinin, gemimiimizle gururlandracak ve geleceimizi daha yksek bir moralle ina etmemize zemin hazrlayacak de-erde olduuna inancmz tamdr.

    Bu vesileyle, Ahilik kltrn tantmak fikri zerine bina edilen her iki eserde emei geenlere kranlarm sunarm.

  • BAKAN

    OSMAN SINAVYapmc-Ynetmen

    DEERLENDRME KURULU

    AHMET YENLMEZ Yapmc-Yazar-Oyuncu

    AYTEKN YALIN GMRK VE TCARET BAKANLII

    Bakanlk Maviri

    CEM ERKUL KLTR VE TURZM BAKANLII-SNEMA GENEL MDRL

    Genel Mdr

    EMNE IINSU KSZ Yazar

    HSAN KABL Gazeteci-Sinema Eletirmeni

    SMAL TAHA FEYZLTRT GENEL MDRL

    Tv Yapmcs - Ynetmen

    R.GR. KAZIM CEYLANAH EVRAN NVERSTES -AHLK KLTRN ARA. VE UY. MERK. MD.

    retim Grevlisi

    MEHMET NUR PARMAKSIZTRKYE LM VE EDEBYAT ESER SAHPLER MESLEK BRL

    Genel Bakan

    PROF. DR. NURULLAH ETNANKARA NVERSTES-DL TARH VE CORAFYA FAKLTES

    retim yesi

    DO.DR. RIDVAN ENTRKSTANBUL TEKNK NVERSTES- LETM FAKLTES

    retim yesi

    AH EVRAN VE AHLK KONULU ULUSLARARASI SENARYO YARIMASI DEERLENDRME KURULU

  • GMRK VE TCARET BAKANLII

    LER BAKANLII

    MLL ETM BAKANLII

    KLTR VE TURZM BAKANLII

    TRKYE RADYO - TELEVZYON KURUMU GENEL MDRL

    YKSEKRETM KURULU BAKANLII

    ATATRK KLTR DL VE TARH YKSEK KURUMU BAKANLII

    KIREHR VALL

    KIREHR BELEDYES

    AH EVRAN NVERSTES AHLK KLTRN ARATIRMA MERKEZ

    AH KLTRN ARATIRMA VE ETM VAKFI

    TOBB

    TESK

    TESKOMB

    KIREHR TCARET VE SANAY ODASI

    KIREHR ESNAF VE SANATKRLAR ODALARI BRL

    AHLK KUTLAMALARI MERKEZ YRTME KURULU

  • irincilik dlB

  • YAAR BEDR ZDEMR

    1956, Trabzonda dodu. Trabzon Lisesi, Fatih Eitim Enstits, Trke/Edebiyat blmn bitirdi. (1980) Fotoraf sanats, nakka ve ressam olan Yaar Bedri deiik galerilerde 16 kiisel resim sergisi at, fotoraf, slayt gsterim-leri, ak hava ve karma resim sergilerine katld. Hattat ve kalemkr olarak cami nak, tezyinat yapmaktadr. 50nin zerinde caminin kalemii-hatt almasn yapt.

    MoraFilmde Reklam ve tantm fotorafs olup story board ressaml, yapmc, senar-ist, ynetmen, kameraman olarak srdryor. Ayn zamanda Santa Film irketinin senarist ve ynetmenidir

    Mor Taka iir, sinema ve kent kltr dergisini 1994dan beri yaymlyor.

    1985lerde balayan yolculuklar ile Trkiyenin ilk motosiklet gezginlerindendir. Yol gnlkleri ve notlar, (Satama Aan Yorgun) ismiyle baskda.

    Manifestosunu yazd Grsel mge muhtras levhalaryla deneysel/arkaik iirin yeni imknlarn sorguluyor.

    Filmografi: Yapmcln, ynetmen ve kameramanln yapt sinema almalar:* Mum (Uzun metraj drama/ kaba kurgusu bitti) 2012* Zaman ten Talar (Msrn yks, Karadenizde son su deirmenleri (8 blm)* Faroz Gnl (Viya boyle), (Farozlu balklarn 365 gn. Belgesel)

  • * lm Bacalar (Yataan) belgesel * Atein Zilleri (son ngrak ve kelek ustalar) (youtube frag-man mevcut)* elekiler (belgesel,4 blm) (youtube fragman mevcut)* Otobus Getti (Bir valizle gittik, oralar tketip dnemedik) Almanyaya kaak yolla giden Trk iilerin dram / Belgesel, 2 blm)* obanlk Zor Zenaat (belgesel)* Maestro, Otlak, Baz eyler, Dkurdu ksa filmlerini ekti.

    Kazanmlar : 2002, Cablka roman ile Tuzla Belediyesi Roman birincilii, 2004, mer Seyfettin hikye ncl, 2005, mraniye hikye birincilii, 2005, Homeros Bursada Zaman makale mansiyonu. 2013, Ahmet Hamdi Tanpnar Hikye birincilii.2013, Faroz Gnl, eitli festivallerde gsterildi.2013, Zaman ten Talar (TRT Belgeselde yaynland)

    Yaymlanm kitaplar: iir; Baracam, (1975), Azt Ettim Yrek Seni, (1978), dris, (1980,1984,1997), Adn Koyamadm, drisle beraber, 1984,1997), Bbili Be Gee, (1992,1997), Yoksul, Dervi ve Uzakta, (1994), lm Dalara Oul Braknca, (1996), Mutedil Bir Siyaml, (1999), h Minyatrleri (2004), Yitik Kalyon (2005), Tenha, (2008), Ruen Ali Cengi, (2009)Anlat-hikaye ; Szdr Beyolu brance Yazlsa da, (1994), Hi, (2007), Ressamn Gncesi, (2008) Roman ; Cablka, (Yolcu ile Dervi Meseli), (2004)ehrengiz; Trabzon96, (1996), Fotoraf ve Gravrlerle Tra-bzon ehrengizi, (2011), Ayasofya (Mahrem, Kemik Fal ve Lcivert), (2012)Fotoraf Albm ; Fotoraflarla Trabzon, (2005), Trab-zon,(2010)Antoloji : 2006 iir sekisi, (2007)Gezi : Satama Aan Yorgun (2014)

  • AH

  • enaryo S

  • SAHNE 1 DI / AKAM KAYSER YAKINLARI/DA YOLU1222 gz. Puslu bir hava. Yamur bardaktan boanrcasna yamaktadr. imekler ktan yollar izer, yeri gk sese boar. Yal, kadn ve ocuklardan oluan Trkmen kafilesi, srtlarnda ve hayvanlarna baladklar denkleriyle da yolunda, amura bata ka ilerler. Yol yorgunu kafilede kim-senin takati kalmamtr. Gsne balad boyundurukla yal atasnn saln peinde eken SALTUK (20), saln amura gmlen ayaklarn yerden skmeye alr. Saln ular yolda iki derin iz brakarak yol alr. Kafilenin nderi Trkmen kocas vadiden gelen uultuyu iitince durur, eliyle kafilenin durmasn iaret eder. melir yere dayar kulan. Nal seslerini iitir.Kafile pr dikkat Trkmen kocasnn hareketlerini izler, yal adam dorulur, eliyle saklann iareti yapar. En yakn tmsein arkasna kar yolcular.Uultu ve nal sesleri yamurun sesine karmaktadr. Nefes bile almaz yorgun gerler. Korkulu gzlerle bekler. Nal sesleri ve uultu oaldka, tedirgin bekleyi

  • 18 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    ikenceye dnr. Hzla nefes alr, dua eder yal Trk-men. Kundaa sarl ocuu srtnda tayan AVAR (18), saln amura saplanan ayaklarn karmakta zorlanan Saltukun yardmna gider, Saln amura batm ayaklarn tutar, yal adam tmsein arkasna tarlar. Saltuk, Avarn korkudan irileen gzleriyle buluur, karr gzlerini Avar, yal adamn stnden syrlan postu dzeltir. At kinemeleri ve nal sesleri vadiyi doldurur. imek akar, a keser gkyz. Avarn kucandaki ocuk alar. Otuz kadar Tatar erisi doludizgin srer atlarn. ocuk alamasn srdrr.Geriden gelen eri ocuun alamasyla durur, baknr. Avar ocuun azn azyla kapatr. eri baknr ve atn doludizgin srer. Sisten gelip sise karrlar.Uzun bir sre bekledikten sonra dorulur Trkmen kocas. Eliyle gidelim iareti yapar. Kafile yola kar.

    SAHNE 2 DI / AKAM KAYSER/DEBBAHANE(jenerik 2. Sahne ile akar)Debbahane yar karanlktr. AH EVRAN (51), siyah sakal yer yer aka alar. Havuzdan kard gn ask aacna asar, derinin saan tezgha yatrp, derideki artk etleri ve yalar filo ba ile sepiler. IRAK HASAN (12) ustasnn temizledii derileri sili uku-runa atar. Son havuzdan kard tabaklanm derileri ipe asar. Ahi Usta mein nln karr.rak Hasan alr duvardaki askla ilitirir. Arastaya bakan kap nnde hasr sandalyeye oturup, tahta kepenge yaslanr. rak Hasann ibrikten dkt su ile abdestini alr. Omzundaki pekirle kollarn, yzn, sakaln kurular.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /19

    ran burnunu skar, san okar, tebessm eder. rak mahcup, hamarat ve saygldr.Dkknn tahta kepengini kapatp karlar.

    SAHNE 3 DI / AKAM ESNAF ARISIAhi, alacakaranlkta ar iinde esnafla selamlar, ayakst sohbet ederek yrr. Aktar dkknn duvarda yanan amdan aydnlatmaktadr. Ahi, iyeri nnden geerken mterisiyle tartan aktar izler. Ahi bekler.Aktar mterisini minnetsiz ve sert dille kovunca mteri sinirle mal tezghn stne brakr, sylenerek gider. Ahi selam verir. Aktarla konuurlar.Aktara verdii tepkinin hatal olduunu, zarafet ve hogrl olmas gerektiini beden dili ile anlatr. Aktar ban eip dinler. Haklsn anlamna gelen ba hareketi yapar. Ezan okunur. Ahi yrr. Aktar, amdan sndrr, tahta kepenkleri kapatr.

    SAHNE 4 DI / AKAM DA YOLUKafilenin nnde ve arkasnda ralarla aydnlanan yolda yrrler. akallar ulur, yaknlardan sesi gelen kpek sesi, akallara karlk verir. Kafileye rehberlik yapan Trkmen kocas parman ileriye uzatr. Sisler arasnda konaklayaca hann kesif n gsterir. Kafileden birisi Geldik, der.

    SAHNE 5 / AKAM MESCTAhi Evran mescitte ahiliin anlamn, gzn, gnln ve kalbin tokluunu, yumuak huylu ve gzel ahlakl olmann erdemini vaaz eder. Helalinden istemenin, helalinden kazanmann cihat olduunu anlatr. Esnaflk ilkelerini ahilerin yreine nakeder.

  • 20 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANKardelerim, zor zamandayz.

    Sanat; edebin ve zanaatn ahengidir.Dnya ve ahret rzaln kazanmak iin.

    yumuak huylu ve hnerli olmalyz.Esnafmz adaletli olmal.Tartlarmz tamam ola.

    Kelleler ve ikembeler temiz piirile.Bayat, kirli ve kll olmaya. Bahelerden gelen yemilerin

    st naslsa alt da yle ola. Turu sirke ile kurula,

    erbet miski ve gl kokulu ola.Terziler vaktinde ve salam dike. pekiler, gmlekiler, uhaclar,

    takyeciler, atlaslar ve brncekilerde gzlene. Kusurlu ve kt ilemeye.

    ayakkabclarn iledikleri deri gayet iyi, salam ola.

    Gn dolmadan delinirse ake banaiki gn hapsi ola.

    Demirciler, kalayclar, baklar,kuyumcular, attarlar gzlene.

    Ve nalbantlar dahi gzlene. Katrdrt akeye, eei buuk akeye nallaya.Yap ustalar ve dlgerler gnde yemeklion akeye ileyeler. Gn doarken gelipgn inmeden gitmeyeler. Kiremitiler i

    piirmeyeler. Mumlar irklive kokar yadan, fitili youn olmaya.

    Oduncular hayvanna fazla yk yklemeye,nalsz gezdirmeye, semerleri eski olmaya

    SAHNE 6 / AKAM BACYAN DERGAHIKadn Ana (Fatma Bac,30) Ahiler Tekkesinin yan odasnda kadnlara vaaz verir tekilatlanmann nemini anlatr.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /21

    ADIN ANAYetimlerin yuva kurmalarna yardm edile. Yemeinize sevgimiz katla,

    masraflardan iktisat edile,elere sevgi ile yr oluna

    SAHNE 7 / GECE KERVANSARAYTrkmen kafilesi kervansarayda konaklar. Gk grlts ikiye yaracak gibi sarsar yeri g. Yamur srer. Avar avluya balanm inein sahibinden msaade is-ter, ocuk iin stnden saar. Kafilenin erkekleri ocakta yanan atein bana dizilmitir. Elbiselerini kurutmak iin iplere asar. Saltuk a kazanndan ald orbay takati tkenmi yal dedesine iirir. Yal adamn dudaklarn, sakaln silip ot deine yatrr, stn rter. Yal adam bitkindir, gzleri yorgunluktan kapanr. Saltuk ta duvara yaslanm inekten sad st ocua iiren Avar izler. Avarla gz gze gelir, kzn gzlerinde endie vardr.imek akar, a keser her taraf.

    SAHNE 8 / GECE TEKKE / ODAMumun kk fitili titreyerek yanar. Masada yazlm ktlar danktr. Ahi Evran bann kolunun stne uyuyakalmtr. Dolunay rzgrla salnan dallarn arasndan gz krpar. Hokka ve divitin glgesi duvarda oynar. Kadn ana ayran getirir. Uyuyan kocasn usulca sete uzatr, bann altna minder koyup stn rter. Titreyen aleve kur yaparcasna dalga dalga tr ekirgeler.

    SAHNE 9 DI / SABAH BOZKIRGneli bir sabah. Kafile yola kmtr. Saltuk ve Avar kafilenin peinden gider. Birbirlerine kaamak bakarlar. Bozkr ve dalar sararp kzla almtr. n cin top oynamaktadr.

  • 22 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    SAHNE 10 / GN DEBBAHANEAH EVRAN debbahanede derileri tabaklar. Darda raklar tartr, kavga ederler. Bir sre kavgay izleyen Ahi yanlarna gider. ocuklar kavgay brakr. Nasihat eder. inin bana dnecei srada GLEHR (Fer-dddn-i Attr, 30) kapda grnr. Bakrlar. Ahi mutlu olmutur. Sarlp kucaklarlar.

    GLEHRHer gl kim kendime yar eylerimHer gice vasfn tekrar eylerim.

    AH EVRANGel can kavlim, bilge yoldam.

    Muhyiddin gideli beridir ok yalnzm. yle zledim ki sohbetinizi.

    GLEHRYa Ahi! Kalpler birbirine aynadr. Aklm Celleddin pirin szlerinisrer ve lkn kalbim nicedir

    hasretinizdedir. Dedim fakir Ahmed, vaktolmutur,

    Ahi stad grmek zamandr. (h, eker,) Sla-i rahim

    mre bereket verir. Srdm geldim.

    AH EVRAN Aynamza firkat dt can Ahmedim.

    Gl kokusuyla, gl cemalinleho safalar getirdin.

    GLEHRKonyada Trkmenler garip ve yalnzdr,gnl krgnl srer. Celleddin-iRumi, Trkmenleri hazzetmez derler,

    Ahilerle yol ayrmndadr diye duyarz.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /23

    AH EVRANVakta ki yledir azizim. Buras da karyor. Gen

    Gyaseddin toy haline bakmadan Sultanla bilenirmi.

    Glehri dnceli, can skkndr.

    GLEHRBunlar endie veriyor Pirim.

    Tatarlar kondu, gitmek bilmez. Bastklar yerde canlar

    yaayamaz, otlar bitmez oldu.

    SAHNE 11 DI / GN KAYSER/MEYDANKAPISIKomutan HSAMETTN HOCAK ehrin kapsna gelen Trkmen kafilesinin zerine hoyrata srer adn. Atyla oynar. Hoyrattr.

    HSAMETTN HOCAK Nerden gelirsiniz?

    Trkmen kocas bu usul erkan bilmezlie kzar. Duymazdan gelir.Kafile de aldrmaz, yoluna gider.Rzgr tozu topra srkler getirir. Yzler rtlr. Sorusuna yant alamaynca Komutan klcn eker, Trkmen bann stne srer atn. Bunu gren Saltuk sal brakp atlr.

    SALTUKTatar kesemeyen pusatlar

    Trkmen atalarna m ekilir oldu?

    Komutan, fkeyle bakar, dizgini eker atn Saltukun stne srer. Tekmeler Saltuku.

  • 24 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Saltuk amurun iine der. Saltuk ayaa kalkar.

    SALTUKBu bedbahtlnzdan utanmalsnz!Sultan Aleddinin adaleti buysa

    vah bize!

    Hsamettin Hocak atnn dizgini eker. Atn srer gider.Kafile yorgundur.Trkmen erisi yal adama yardm eder

    TRKMEN ERSBala ata,

    biz Trkmen cellad deiliz.Mooldan iz var mdr?

    BAYCU NOYAN eser savurur derler.

    TRKMEN KOCAki gnlk mesafede otuz kadar Tatar atls geti.

    Trkmen erisi yer gsterir, atn srer.Ahali zorlukla ilerleyen muhacirleri seyreder. Kafile, hasta ve bitkindir. Kayseri kalesinin kaplarn yaknna kurulan pazarlar, hanlar geerler. Avar srtnda ocukla yrr. Saltuk dedesinin saln eker.Trkmen kocas atnn yularn eker, Meydankaps nnde kurulan at pazarna yrrler.

    SALTUKKsra m satacaksnz?

    TRKMEN KOCAO da bir boaz. nmz k.

    imiz zordur. (ban sallar, dalgndr)

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /25

    Yoruldum oul, bundan sonra yol gerekmez bu kocam bedene.unun urasnda, tenhadayal develer gibi lm

    bekleyebilirim.

    Seyyar buday satclarn, attarlar, rpclar, sepetileri, kavurmacy, leblebiciyi, bak ve kl tezghlarn, koyun pazarn, geerler. Saltuk, ehir kapsna yryen Avara bakar. Avar yrr, dner Saltuka bakar. Saltuk, Avara bekle demek iin hamle eder, syleyemez.Saltuk dengin yannda kalr, yal adam kalabala karr.

    SAHNE 12 / AKAM AHLER TEKKESAhi Evran tekkedeki ahilerle sohbet eder.

    SAHNE 13 DI / AKAM SIINAK/SOKAK ARASITahtadan yaplm bahe kapsyla girilen harabe evin bir gz kmtr. Saltuk odalara baknr. Salam odalarn birinde otlardan dedesine dek yapar. Toplad odunlarla ate yakar. Atein yalmlar yzne yansr. Dncelidir. Dar kar, metruk sokakta yrr.Kafilenin topland han gezer. ehrin metruk sokaklarn geip arastaya kar. Alayan ocuk sesiyle, baknr. Derin bir nefes alp sese yrr. Caminin avlusunda Avarla ocuun siluetini grr. Yanna gider. Avarn gzlerinde endie vardr, Saltuka korku dolu gz-lerle bakar. Kucanda alayan ocuu pplar. rtsnn arasndan ldayan yal gz bir su damlas kadardr.

    SALTUKNeden yalnzsn?

    Avar, tel iinde kouturan insanlara bakar, omuz kaldrr, ban sallar. ocuk alar.

  • 26 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AVARKalabalkta dikkatim dald.

    Hazar susturaym derken kaybettim onlar.

    Avar kucandaki ocua sarlr. Gzleri yaldr. O da ocukla usulca alar. Hkrklar arasnda zorlukla konuur.

    AVARDaldlar drt bir yana.

    SALTUK(elini ocua uzatr)

    Atamn yanna gtreyim sizi. Khne lakin snacak bir otamz Oldu. Kalacak dzgn bir yer bulana

    kadar bizimle gvende olursun.

    Saltuk ocuu almak ister, Avar ocuu vermez, kucana ekerek saklar. Arasta maher yeri olmutur. Kouturanlar, dilenenler, kavga edenler, sefalet iindedir. ocuk alar, Avar sallar pplar, ayaa kalkar, boynunu bker. Saltuk, Avarn dengini srtna alr. Avarn ayaklar yara iindedir yryecek mecali yoktur. Saltuk ocuu kucana almak ister. tiraz etmez Avar. Karanlk sokakta Saltuk nde, Avar pei sra yrrler.Harabeye dnm otaa girerler. Saltukun yakt ate snm kzleri kalmtr. al rp yar Saltuk fler, tutuur kzler. Yalmlar ve kvlcmlar uuur.Avara dikkatle bakan Atasnn elini tutar. Yal adam boluu delercesine bakar.

    SALTUKAtam bu Avar. Yalnzdr.

    Gvenli bir ota bulana kadar konamz olacak.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /27

    Ata glmser, gzn yumar.Yanan atein avknda aydnlanr yzler. Saltuk, Avarn yaral ayana sarl aputu skmek ister. Geri eker ayan Avar. Saltukla gz gze gelir. Avar ocak kenarndaki kapta snan suyla, ayandaki yaray temizler, Saltuk, mintanndan para yrtp sarar.

    SAHNE 14 / AKAM DERGAH AEVSinide sessizlik vardr. Kk kk kopartlp aza koyulan lokmalar, sini ulunu dizlerinin stne ekip oturan ne Glehrinin ne de Ahi Evrann boazndan gemez. Glehri Ahiye bakar, ban usulca sallar. Glgesi duvardadr. Ahinin keyfi yoktur. Dostunu, mutlu klmak iin mrldanr Glehri.

    GLEHRByle gi irmeye ahama seher,Bu gice rz kyametdr meer.

    Bu gicenn yok mudur y Rab gni,Byle uzun grmedim her giz dni.

    Ubu od kim gnlme dt benm,Mm gibi yand kamu canm tenm.

    SAHNE 14 / AKAM SOKAK ARASI/DERGAH AEVehrin sokaklarnda dolar Saltuk. Derghn kaps aktr. eride k yanar, yrr. eri girer, baknr. Glgesi duvara dnce irkilir geri ekilir. Sinideki yiyeceklere bakar, yutkunur.

    SALTUKKimse yok mu?

  • 28 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Bekler, tekrar seslenir. Dner sinideki pideleri heybesine koyar, peynir ve zeytinleri alp karken Ahi Evran ile kapda yz yze gelir. rkilir Saltuk, mahcubiyet ve korkuyla bakar. Ne yapacana karar veremez.

    SALTUKHrsz deilim ben.

    Ahi elini Saltukun omzuna koyar, tebessm eder.

    AH EVRANBugn gelen kafileden misin?

    Saltuk ban sallar. Kapya, dar bakar, utancndan kamak ister. Dner heybesindeki pideleri kartr siniye brakr,

    SALTUKAtam kocamtr, aya tutmaz,Ste muhta a ocuk vardr.

    AH EVRANYatacak yer buldunuz mu?

    Saltuk evet anlamnda ban sallar.

    AH EVRANSen otur karnn doyur. Bir eyler tedarik edeyim. Yarn bir i tutar alrsn. Bir mkln olursa...

    Ahi yan otaa geer. Saltuk oturur siniye, kk para koparr azna koyar. Lokmalar gemez boazndan. SAHNE 15 / GECE SIINAKSaltuk mumu yakar tan stne yerletirir. melir, st kabn Avara uzatr.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /29

    ocuk alar. Avar st ocuun azna dker. Alamay keser ocuk.Saltuk torbasndan kard yiyecekleri yaygnn stne dizer. Dedesini kk lokmalar halinde yedirir. Krbasndan su iirir.

    SALTUKKoca dervi, kimse onun gibi

    glmedi bana. (tebessm belirdi dudanda, dald.)

    Sinide yiyecekler vard, kimse yoktu. Sormadan aldm.

    karken kapda karlatk.

    Avarn gz korkuyla ald.Torbasndan kard gm amdan Avara gsterir.

    SALTUKBunu verdi bana, satp bir sre idare edin dedi. Yarn i bulup

    alacam.

    Atas olup biteni anlamaya alr. Bo gzlerle bakar.

    SALTUKKa dirhem eder bu?

    ekirgeler akr, gece kular ter. Saltukla bakan Trkmen kznn dudaklarna tebessm yerleir.

    SAHNE 16 / GECE ALIMA ODASIAhi Evran masasnn banda almaktadr. Yorgunluk ve uykusuzluk yansr yznden. Titrek kl mum kitaplar, hokkasn, yaz kamn aydnlatmaktadr. Yazd kitabn son sayfasna gelmitir. Yazarken mrldanr.

  • 30 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANRabbimin inayet ve izniyle bitmitir

    Allahu alem bi-sevap. Hayrlara vesile olur inallah.

    SAHNE 17 / GN SAKATATI DKKANIHsamettin Hocak ve ANR NASIRDDN AL sakatat dkkannda oturmu, kalabaln iinden geen Ahi Evran gzleriyle takip ederler.

    HSAMETTN HOCAKBu adam tekin deil. Nfuzu artyor.Ahiler onun sznden kmad gibi Sultanda bir szn iki etmez oldu.

    ANR NASIRDDN ALdiba brak yal adamla uramay.(dnr) Trkmen geri tekmelemisin.

    Dua et sultann kulana gitmesin.

    Hsamettin Hocak gizli istavroz karr.

    SAHNE 18 / GN MCELLTHANEAH EVRAN mcellithanede yazd kitabn cildini yaptrr. Kitabn irazesi ekilir, kapa taklr. Mcellit arada kitabn sayfalarn evirir ve okur, Ahi Evrana bakar. Memnuniyeti ve hayranl gzlerine yansr.

    SAHNE 19 DI / GN ARASTASALTUK ehir esnafn dolar, i arar. almak iin bavurduu ustalarla konuur. Beden diliyle Sanattan anlayp anlamad sorulur.Saltuk boyun bker.Usta ban sallar ie alnmaz. Hasrcya urar, olumsuz yant alr, eli bo kar.melir duvar dibinde oturur, ikinci el eyalarn alnp satld dkkn fark eder, kalkar dkkna girer. amdan cebinden karp tezghn stne koyar.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /31

    Dkkn sahibi eliyle tartar. amdann arln tahmin eder, kesesini karr metelikleri masaya brakr. Saltuk, masann stndeki meteliklere bakar, amdana bakar, Ahinin tebessm ve amdan satmas iin ona uzatmas gznn nne gelir, amdan satmaktan vazgeer, alr kuann arasna koyar.

    SAHNE 20 / GN SELUKLU SARAYIsaray salonu. Sultanla grmek iin bekleyen Ahi Evran heyecanldr. Kitab iki eliyle gsnde sk skya tutmaktadr. Tezkereci kapda grnr, ban eer.

    TEZKERECSultanm sizi bekliyor eyhim.

    Ahi Evran, divan odasna girer. Selam verir. SULTAN 1.ALEDDN KEYKUBT (35) ayaa kalkar, selam alr.

    I.ALEDDN KEYKUBTHo geldin Nasirettin Mahmut Ahi pirim.

    Nicedir gzmz arar sizi, arayuzatmayn. Sohbetinizi zleriz.

    AH EVRANDevletin yaplacak ii oktur Sultanm,lkin vaktiniz snrldr. O vakti israf

    etmek bu yoksulun haddine mi?

    I.ALEDDN KEYKUBTSen bizden ziyade yorulursun eyhim.

    Bizden iyi bilirsiniz ahvali.

    Sultan, Ahi Evrann takdim ettii kitab alr, gzlerini yumarak koklar. Sayfasn evirir, okur. Arka sayfay aar okur. Kapatr koltuunun altna alr kitab.

  • 32 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    I.ALEDDN KEYKUBTMrekkebin ve kadn kokusunu

    seviyorum Pirim. Bu ne hamaratlktr? Tez gnde bitirdiniz.

    Yreinize zeval gelmesin.

    Ahi Evran gitmek iin izin istese de Sultann sraryla gsterilen yere oturur.

    I.ALEDDN KEYKUBTZiyadesiyle ihya ettiniz fakiri. Aleddin senin iin ne yapabilir?

    Sultan, iaret eder yaverine, gm tepside kese gelir. Keseyi Ahi Evrana uzatr.

    AH EVRANSultanm, saygszlk kabul etmeyin,

    ihtiyallar vardr.

    Sultan kalarn atar.

    AH EVRANPutperestlerin azametinden kaan Trkmen kardelerimiz bize snr. Ne yiyecek bir lokma ekmekleri,ne de rtnecek damlar vardr. Kt muamele ederiz, ziyan grrler.

    Sultan vezirine kalarn atarak bakar.Vezir ban eer.

    I.ALEDDN KEYKUBTBundan byle, bir yoksulun burnu kanar, senden bilirim!

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /33

    SAHNE 21 / AKAM AHLER TEKKESAhi Evran krsde vaaz verir. Saltuk kapdan girer, geride bir yere bada kurar oturur. istedii hasrc yan yana oturur, bakr. Hasrc ban ne eer. Ezan okunur. Saf olur cemaat.

    SAHNE 22 DI / AKAM MEYDANLIKDarda kar ya balamtr. Kar taneleri uuur. Mescidin kapsn kapatp karlar.Saltuk, Ahi Evranla konuur.amdan iade eder Saltuk.Ahi almaz.

    SALTUKKimse i vermedi.

    Esnaf yabanclar sevmiyor.

    AH EVRANYattnz yer korunakl m?

    SALTUKTamir ettim.

    Yakacak olunca snyor.

    AH EVRANOdunun var m?

    (Saltuk ban eer)Yarn gel bana. Sana uygun bir

    i bulana kadar tekkeninhizmetini grmek ister misin?

    SALTUKSiz layk grrseniz.

  • 34 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANCanlar ok yand esnafn,

    tedbir edip temkinli yaklarlar.

    Kar yaar.Metruk kulbenin nnden geerler. Penceresinden k szar.

    SALTUKOrda kalyorum.

    Atamla tantrmak isterim sizi.

    AH EVRANBaka zamana kalsn, benimle gel.

    SAHNE 23 / AKAM SIINAK EVSaltuk ykntlarn arasndan harabe eve girer. Ate yanar. Duvara kocaman glgesi der Saltukun. Korkudan keye snp kalan Avar, Saltuku grnce gzleri r.Kucanda huysuzluk yapan ocuu pplar. Saltuk, battaniye, yiyecek, st brakr Trkmen kznn nne.Karsnda oturur.

    SALTUKKar balad. Yarn odun verecekler.meyeceiz. (eilir Avara bakar)

    Kimin kimsen yok mu?

    Gz ucuyla bakar Avar, ban yok anlamnda sallar, dudak ve boyun bker.

    SALTUKocuunun babasna ne oldu?

    AVARBenim deil. (dnr)

    Yolda bulduk.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /35

    SALTUKBir ad var m?

    AVARHazarin kysnda domuum. Baht bana benzemez dilerim,

    HAZAR koydum adn.

    Saltuk, ocuu kucana alr.Alayan ocuk susar.

    SAHNE 24 / GN SARAY DVAN ODASISultan 1.Aleddin Keykubt divan yeleri, vezir, komutanlar ve ahilerin ileri gelenleri divnda hazrdr.

    1.ALEDDN KEYKUBTKafileleri rahat ettirdik mi Vezirim?

    K kyamette mesin kimse.

    VEZRYerletirildi sultanm.

    ok danklar, bir ksm saklanr,Korkarlar.

    1.ALEDDN KEYKUBTKorkuyorsa biz zalimiz demektir.

    Buna rzam yoktur. (dnr)

    Gnlk iaeleri, yakacaklar bol verile.(kadya dner)

    Szm kadyadr. lan edile. Onlara kim kt davranr ise

    ar cezalar verile .

    VEZREmrettiiniz gibi olacak sultanm.

  • 36 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    1.ALEDDN KEYKUBTA kalp bir Trkmen hrszlk yaparsa

    senin kolunu keserim vezirim. Onlar isiz, asz koymayalm.

    Ahiler bu szm ayn zamanda sizedir.

    VEZRkarmam sultanm.

    AHLERkartmayz sultanm.

    1.ALEDDN KEYKUBTKale inaatnda rehavet istemiyorum.Sultanhan ve Kervansarayn yapmbir an nce bitmeli. Gelip geen yolcular rahat dek yz grsn.

    Mool Kayseri stne yrr. Muhafzlar tedbirde ihmal olmaya. Babaler yerlerinden yurtlarndan

    edilir, isyan haberi gelir. Her kim ise bu zulm yapanlarave dahi isyan edenlere merhamet

    edilmesin. Harcamalar Emirlerden tahsil edilsin.

    VEZRDerhal ulak karacam Sultanm.Lakin emirler honut deildir,

    deme yapmak istemezler.

    1.ALEDDN KEYKUBTaaa ve debdebe iinde yaadklar

    yetmez bir de fitne karrlar.Emirlerle bir toplant isterim

    (Ahi Evrana dner) Pirim esnafn gzel dayanmas

    bizi mutlu eder. Baciyanlar gzel iler yapar.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /37

    Ahi Evran ban eer, elini gsne koyar.

    1.ALEDDN KEYKUBTSktnz yerde hazinedarm

    gereini yapsn. (hazinedara bakar, hazinedar ban eer)

    Kllarmzn ve karglarmznakbetini merak ederim?

    Ahi Evran, Demirciler pirine bakar.

    AH POLAT USTAEmredildii gibi gece gndz

    dur duruk vermeden pusatlarmz yaplr sultanm.

    Cevher skntmz vardr.

    SAHNE 25 DI / LE MESCT NCemaat le namazndan kar. Karla rtlmtr ehir. Ahi Evrann gz Saltuku arar. Saltuk yoktur. Ahilere sorar, kimse bilmez. Polat usta Saltukun kald eve ran gnderir.rak gelir. Ustasnn kulana fsldar. Polat Usta, Ahi Evrana yaklar. SAHNE 26 DI / AGN GARPLER MEZARLIIKarla rtlen bozkrda kk yer karas vardr. Gen hfz kuran okur.Saltuk mezara toprak atar.Avar, mehlenin delisi ve birka kii mezarn banda melmi Kuran dinler. Saltuk topra mezara krer. Alnnda biriken teri koluyla silerken bir el kree uzanr, Saltuk dner, Ahi yan bandadr. Gergin yznde tebessm belirir. Ahi, Sabr diler, Yere braklan krei eline alr ve krer topra. Yasin okunur. Ahiler tek tek alr krei mezar rter. Saltuk topra avcuna alr yzne srer.

  • 38 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Eller duaya kalkar. Ahi Evran sesli dua eder.

    SAHNE 27 DI / GN DEFN DNAhi karl yolda Saltukla yan yana yrr. Karda kzayla kayan ocuk yanlarndan hzla geer.Avar pelerinden gelir. uluna iyice sarnm halde Hazar tmemek iin sarp sarmalamtr.Saltuk arada bir dnp geriye bakar.Kzakla kayan ocuklar yuvarlanr karn iinde bir yumak olurlar. SAHNE 28 / GN DEMRC ATLYESAte paracklar uuur ocakta. Polat Usta ateten kard demir klesini rste dver. Kor kvlcmlar salr rsten. Souyan demiri atein iine srerken Ahi Evran ve Saltuk kapda grnr. Avar yolun karsnda melmi bekler. Ahi, Polat ustayla konuur. Polat usta, Saltuka bakar, dik bal grnen bu genci gz pek tutmamtr. Bundan i kmaz nidasyla Ahiye dudak bker, olmaz anlamnda ban sallar. Ahi srar eder, diretir. Polat Usta ban eer kabullenir, Ahinin elini skarken bu i hatrna oldu der gibi ban bker. Ahi, Saltuku yanna arr. Saltuk gelir. Yeni ustasnn elini per Saltuk.

    AH EVRANSen delikanl atele pieceksin.

    Bu ocak mmetindir. Bunu hep hatrla.ncinesiniz lkin asla incitmeyesiniz!

    SAHNE 29 / AKAM SIINAK/EVSaltuk eve dndnde Avar korku iinde titrerken bulur.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /39

    Biriktirdii odunlar ocaa istifler, atei yakar, Avara eliyle yakla, sn iareti yapar. Avar kmldamaz. liini karr stne rter.

    SALTUKYarn et trenim var,

    beni izlemeye gelir misin?

    Avar ban sallar.

    SAHNE 30 / GN DEMRC ATLYESSaltuka trenle hrka ve alvar giydirilip kua balanr. Ahi baba Saltukun san makasla keser. Saltuk bana koyduu beyaz yn klahn dzeltir, mestlerini giyer. ocuklar sokakta kar topu oynamaktadr.Dua edilir.

    AH EVRANHayrlsyla kalfaln ve ustaln da grrz. Kzgn iken yumuak olmay,

    hakszlar balamay, dene yardm etmeyi, kendin muhta ikenikram bilmenin ilmine ho geldin.

    (Dner ahilere seslenir.)Biline ki sultan temsil ederiz.

    Saltuk, Polat ustann, Ahi Babann, yal ahilerin elini per.

    SAHNE 31 / GN DEBBAHANEAhi debbahanede derilerini iler. rak Hasan ustasnn ylan besledii kafese yaklamaya korkmaktadr. Ustasna bakar. Ahi, glmser.

    AH EVRANKorkma bir ey yapmazlar.

  • 40 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Saltuk kapda grnr. Paalarndaki kar dkmek iin yere vurur. Yava admlarla yrr. Selm verir. rak Hasan, Saltuka ylanlar gsterir. Saltuk ylanlara bakar, Ahinin yanna gider. Kazandan derileri kartmasna yardm eder, derileri ipe asarlar. Ahi Evran elini kurular. Saltukun endieli, zgn hali endielendirir Ahiyi, kalarn atar.

    AH EVRANBu ne haldir Polat Usta?

    SALTUKHaftalm aldm, ustamdan

    teberi alp eve gtrdm. Avar yoktu, ocuu da alp gitmi.

    Yoktu, gitmi.

    AH EVRAN(dnr)

    Sabrl ol Can sklmtr. kar gelir.

    SALTUKSormadan gitmezdi bir yere. Son

    gnlerde ok mutsuz. Atamn lmnden sonra ne yer,

    ne de doru drst konuur oldu.

    AH EVRANHadi sen iinin bana dn.Akam olmadan dner gelir.

    SAHNE 32 DI / AKAM BOZKIR/MOOL ORDUSU1227 bahar. Akam sular Mool ordusu ilerler.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /41

    Yallar ve ocuklar arabalarda, gen kadnlar, ergen ocuklar ve Tatarlar atlaryla ilerler. stne yurtlar kurulmu kan arabalarnn tekerleri dner.Arabadaki yal kadnn kucanda ocuk vardr.Kadn sava at stnde, ocuunu emzirir. Mool komutan BAYCU NOYAN (35) atn dizginini eker, geri-ye bakar. Yanna gelen eribana dere yatandaki dzl gsterir, eri ba atn koturur.

    SAHNE 33 DI / AKAM MESCTTebdili kyafetle Sultan 1.Aleddin Keykubt yats namaznda saftadr. Duasn bitiren Ahi sultan fark eder. Gz gze gelirler. Bakrlar. Sultan ban usulca eer, selam verir. Cemaat kar.Ahi sayg ile selamlar Sultan. Sultan, Ahinin sayg seremonisini engellemeye alr. Yar karanlk sokakta yrrler. Pelerinden tebdili kyafetle eriler takip eder.

    SULTAN 1.ALEDDN KEYKUBTeyhim ehrimize bereket ve birlik

    getirdiniz. Duyarz ki Konya esnafbabozuktur. (dncelidir) Sen de uygun grrsen bir zaman Konyaya yerlemeni,irat ve almalarn

    orda srdrmeni dileriz.

    SAHNE 34 DI / AKAM DA YOLUPencereden ieri dolan rzgrn saltt kandil alevi is brakarak odaya dalr. Ahi ve Fatma Hanm sini banda yemektedir. Ahi dncelidir. Fatma Hanm kocasnn yzne bakar. Ahi kck lokmalar azna koyar. Sessizdir. Fatma Hanm birka kez konumak iin hazrlk yapsa da susar.

  • 42 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANKonyaya gitmemiz istenir.

    Yerleince seni gelir alrm.

    FATMA HANIMNe zaman kacaksn yola?

    AH EVRANSabah namazndan sonra.

    Fatma Hanmn gzleri yaldr. Kalkar siniden. emberiyle gznn yan kurular.

    FATMA HANIMYol ihtiyacnz hazrlaym.

    AH EVRANSaltuk geldi bugn, kz arar.

    Avar grdn m?

    FATMA HANIMBuradayd, okuma yazma reniyor.

    AH EVRANBu deliolan kz ok sever.

    Avarla konusan, rzas varsadnya evine sokalm onlar.

    SAHNE 35 DI / GN SKERKEN MESCT NGn aarmaktadr. Ahi, namaz k dostlaryla vedalar.rak Hasanla konuur. Hasan ban sallar.Atnn eyerini tutan Saltukla yrrler.Ahi, nasihat verir. Saltuk elini nnde kavuturmu ustasnn szlerini can kula ile dinler.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /43

    Ahi Evran takip eden Fatma Hanm itlerin arkasnda grnmemeye dikkat ederek kocasn gzler. Avar da Ahi Evran yolcu etmeye gelmitir.

    SAHNE 36 DI / GN DA YOLUAhi Evran atyla yoldadr. Gnein altnda her ey toprak rengidir. Mool saldrlar, ktlk, yoksullukla gelen sefalet viraneye, l kerpi ynna evirmi ky geer. ocuklarn ve yallarn bitkinlii ve sefaleti iler acsdr. Halkn aresizlii gzlerinde okunur.. Toprak daml metruk evlerin nnde tezek istifleri, sinek vzltlar, bezgince ten kargann sesi iitilir. elimsiz buza bezgin halde kuyruuyla zerlerine konan sinekleri kovar.itle evrili avluda oynayan ocuklar amata ile bir biri zerlerinden atlar. Kavga ederler.Da ilei yiyen kardeinin kolunu tutan kz ocuunun btn dikkati oyundadr. Kk kardein yz kirli, sar salar danktr.Abla, kardeinin burnundan akan sm siyah krmz yeil dall yrtk entarisinin eteiyle siler. Buzay oynamak iin kovalayan kpekler havlar.Eek anrmas doldurur metruk ky meydann.Erkek ocuu dirsekleri dizlerinde melip oturmutur. Donu yoktur.Bereketten kesilen bozkrda, vadileri srnen rzgr toz bulutunu srkler. Ahi, serpuuyla yzn rterek toz bulutundan korunur. Toz bulutu geer. Gzlerini siler.

    SAHNE 37 DI / GN SONSUZ BOZKIRBozkrda srer atn, gkyzndeki infial devam etmekte-dir. ekilden ekle giren bulutlar, esen rzgrla uzun yolculuktadr. Uuldar bozkr, nal sesleri gelir. Dner bakar Ahi. Ardnda toz bulutu brakarak Tatar atllar doludizgindir.

  • 44 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Yoluna devam eder. Atllar yaklar. Ahi atn srer.Atllardan biri Ahinin zerine srer, atn az kpk iindedir. Tatarn knndaki ve kr atnn sarsndaki kan kurumutur. Sava dizginini ekitirir atn. At huysuzlar, aha kalkar, itaat etmez binicisine. Ahi Evrann etrafnda hoyrata dnen sava atn bozkra evirip doludizgin srer.

    SAHNE 38 DI / AKAM SOFAGne dan stndedir. Akamn kzlln rtnr gkyz. Fatma Hanm Avarla pencere nndeki sette oturmu konuur. Fatma Hanm anlatr, Avar dinler.Avarda tepki yoktur, boynunu bker. Bo gzlerle bakar batska bakar.

    SAHNE 39 DI / AKAM BOZKIRAtn gzleri koca evreni kuatm gibidir. Namazn klar, dua eder. Ahi, Akar ahlat aacnn dalna balam yelesini svazlar, alnn kar. Gz alabildiine bereketten kesilen kra topraklar yer yer kuraklktan atlamtr. Ahlat aacnn elimsiz meyvelerinden toplar. Glgeliinde yaygsn yere aar. Heybesinden tandr ekmei kurut karr. Kurumu ekmei, krbasndan toprak tasa dkt suya banp yumuatr, al ve kurutla katk edip yer.Yal bir kaplumbaa badi badi yrr gelir yanna, ban kaldrr bakar. Ahi Evrann sinisine konuk olur. Ahi, eliyle yedirir kaplumbaay.Yola kmak iin toparlanr.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /45

    Dizlerini ovalar, Akarn yelesini parmann arasnda ta-rar. Akarn yularn tutup yrrler. Kaplumbaa pei sra gider.Durur Ahi, kaplumbaa da durur. Kaplumbaa ban kaldrr Ahiye bakar.Ahi dner kaplumbaann yanna gelir, atndan iner. Eilir svazlar ban.

    AH EVRANBenimle mi gelmek istersin? (glmser, ban svazlar)

    h ne gzel olurdu. Yolum uzun, ayaktaolmadan ekilmiyor bu yol. Dilin dnse

    dertlee dertlee giderdik. Lkin

    Kaplumbaay Kayseri ynne evirir.

    AH EVRANHadi sen evine dn.

    Ziyan olursun bu cehennemde.

    Atna biner, srer. Kaplumbaa gnein doduu yere bakar. Bekler. Gitmez, geri dner, Ahi Evrannn peinden yrr.Ahi uzaklaan puslu bir siluettir.

    SAHNE 40 DI / AKAM DEMRC DKKANISaltuk, Polat Ustayla karlkl kl dver. Her eki darbesiyle kvlcmlar salr. Polat Usta souyan klc ocaa srer. Saltuk dalgndr, dncelidir, kr gl kollaryla yeller. Krk yellendike kvlcmlar uuur ocakta. Kmr paracklarn atein yand yere srer Polat usta. Saltuka bakar, Saltuk gzlerini krn elciinden ayrmadan dalp gitmitir. Polatn dnceli halini izler Usta.

  • 46 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    POLAT USTAPek dalgnsn evlat.

    Saltuk alnndaki teri siler. Kl kor kvamn almtr, ocaktan ald klc rse yatrp dver. eki sesiyle toparlanan Saltuk ekicini alp karsna geer.ekiler iner kalkar

    SAHNE 41 DI / AKAM DA YOLUGkyz, bulutlar ve kurak topraklardan baka hibir nesne yoktur acunda.Akar ban kaldrr ve sallar. Ahi yular bolar. Akar yavalar, ekin yrr.Batskta renkler rengini kaybetmi, gri ve siyaha boyanmtr. ngrak ve koyun sesleri toz bulutuyla harmanlanr.Srsn toparlayan oban gelmekte olan Ahi Evrann karaltsn grmtr. Deneine yaslanp bekler. Gne dan ardna ekilmek zeredir. Gn kzllnda batsk yangn yeridir. In kaybeden dalar, derin vadiler grileip erir, ayrntlar seilmez olur. Kaplumbaa ok gerilerdedir, yoluna devam eder.

    SAHNE 42 DI / AKAM OBANIN KULBESoban, Akarn kolann zer, eyeri indirir. Boyunduruunu, gemini karr. eri girer. Ta duvarda ra is brakarak yanar. Ocaktaki ateinin yalmlar yzleri turuncu, al renge boyamtr. Ahi ile oban kapnn eiinde otururlar.

    OBANBiare insanlar tespih tanesi gibi

    dkld yollara. lm korkusunu yreine yerletiren can havli ile kayor. Kamaktan yorulduk. Ka ka nereye

    kadar? Terk edilmi bu izbede yerlemeye karar verdik.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /47

    Sahibi kar gelirse gnn birinde biz de emanetini teslim eder

    yolumuza gideriz.

    obann kars pien tandr ekmeini ocaktan karp kz ve kl sacn zerinden syrr. Buhar zerindeki ekmei tahta sininin stne koyar.Ekmein stndeki kestane aac yapraklarn ayklar. Ekmein kahverengi atlam kabuu bozkr topra gibidir. Buusu zerinde alr sofraya.

    OBANIN KARISIEkmek hazr. Soumasn.

    eri girerler.Kadn ekmein zerinde kakla at bolua tahta klek-ten ald tereyan koyar. Buusu stnde ekmein kokusu Ahi Evran durgunlatrr.Uzun sre ekmee dokunmaz, oban bakar. Ahi Evran ekmeini alp dar kar. Samanla gider. obann kpei gelir ekmek kokusuna. Ekmeini bler, obann kpei ile Akara verir.Yem torbasn karr, Ahinin elindeki yem torbasn grnce cilveleir Akar. Oraya melir, ulunu alr, kolunu bann altna alp uzanr.

    SAHNE 43 DI / GN SKERKEN BOZKIR/DA YOLUafakla yoldadr Ahi.Zorlu, kayalk da yollarn geer. Al toplar atn heybesine koyar. Kk bir ayda krbasna su doldurur, elini yzn ykar.Akam gne dalarn arkasna gizlenirken, mola verir ate yakar, dinlenir

  • 48 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    SAHNE 44 / AKAM BARINAK/EVAtete yanan odunlar yzleri a boar. Saltuk meyve soyar. Avar sessizdir.Avar snen amdana ya dkp yakmak ister. Saltuk engeller.

    SALTUKKadn Ana konutu seninle,

    bir ey sylememisin.

    Avar susar.SALTUK

    Syleyeceklerim vardr sana.

    AVAR(Atee bakar ban sallar)

    Biliyorum.

    SALTUKHep susarsn, ne gzlerin konuur ne

    dilin. Cesaret edip soramam bir trl.(Avar gzlerini ateten ayrmaz)Atam ldkten sonra ok yalnzm.

    Bir mesleim var, elim ake tutuyor.Benimle evlen? Yarn Polat ustam

    seni senden istesin bana.

    Avar, bak atete donar.

    SAHNE 45 DI / AKAM DA YOLUAhi Evran, rasn imene dikip yol kysnda oturan MECZUBa rast gelir. Yan banda ii bo duran tabutun baucunda ra yanmaktadr. Sa sakal birbirine karm garip adamn gzleri kan anana dnmtr.Ahi yaklar, selam verir. Meczup ban ileri geri sallar.Gelen yolcuya bakar. Elini gnee siper ediyormuasna tutar.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /49

    Ban ayn ritimde sallar. Bir zaman sonra selam alr.

    MECZBSen kimsin? Ne ararsn? Seni bo ver.

    (sallanr) Ben Musa, firavunu suyasalacak Musa. Sen kimsin? Bildim.

    Tosbaas olan delisin.Derler ki Turda yanan aldan

    kulana gelen ses ne alnn sesiydi,ne de tohumlarn. Rabbimdi konuan.

    AH EVRAN (glmser)

    Zahir yledir dervi.

    MECZBBu tenhada, gece vakti, urunun talanndan korkmaz msn sen?

    AH EVRANElbet korkarm. Kim korkmaz?

    MECZBBizden sz ederken bizi bakasylakyaslama. Sana bir sr vereyim mi?

    Ahi, olur anlamnda ban eer.

    MECZBMerhametsizlere bile rahmet eden Rabbim rahmet ehlini velinimet

    edermi. Sen olsan bunu yapar msn?

    (dnr, elini sallar)Sr deil bu faedebilirsin.

    Daa bak.

    Ahi Evran daa bakar. Da karanlk ve sessizdir)

  • 50 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    MECZBHerkes deli olduumu syleyeceksana. Deliye benziyor muyum?

    Hadi.(etrafna bakar)Kuyuda boulankaranlmz toplayp gidelim.

    AH EVRAN Vaktin farknda olamadm.

    Geceleyecek bir yer var mdryaknlarda?

    Atm da yoruldu.

    Dorulur Meczb. Eliyle Gel iaret yapar.Meczb, bo tabutu srtlayp yrr. Elindeki ra yolu aydnlatmaktadr.

    AH EVRANYa Musa tabut kimin iin?

    Meczb dnp bakar.

    MECZBKimse iin deil, benim evim.

    Bir garip lrse diye yaptm bu eyiz sandn. Bunca zaman geti

    kimse lmedi, gene bana kald. ekik gzlleri biliyorsun, putlarvar. Onlar katil. ieklerin bile

    boyunlarn koparttlar. Herkes ld. ok l oldu. Saylamayacak kadar

    ok l girdi yerin dibine.

    Yoluna devam eder. Hem yrr hem konuur.

    MECZB Geldiler. Canmza kastettiler.

    Onun Musasym dedim.Cismin czdr dedim,

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /51

    l canlarmz savrulan kllerin zerresi. yle dedim. Ee dervi baba

    adn sylemedin. Olsun! Burada herkes herkesi tanr.

    Kendini zelil etme. Cz fukara bedenimiz olsun, kllin ise

    ikencede kvranan ruh mezarl.

    Geri kalr Ahi Evran, mrldanr.

    AH EVRANSen kimsin mbarek? Rind misin

    zahit mi? Sarho musun, hayal mi? Akla ziyan szler eder durursun.

    Mezcb dnp bakar. Ahi Evran geride kalmtr, karanlkta zor seilir. Duraksar.

    MECZBSende onlar gibi inanmadn Musa

    olduuma? (ban rann sapyla kar)blise sordum: Ey akn, Ademe secde

    etmekten seni alkoyan neydi?Secde etseydim senin gibi olurdum,dedi. Senden, daa bak diye bir

    kez istekte bulunuldu sende baktn.

    SAHNE 46 DI / AKAM DA YOLUMeczb elinde ra hann kapsndan girer.Tabutu srtndan indirir. Giriteki stuna yaslar. Atein banda snan hancya ve yolculara selm verip, elindeki ray duvardaki halkaya geirir. Glmeler gelir.

    MECZBAtein cilvesine koup yananlar

    glebilir. Ben sizdenim ama hibir zaman siz olmadm!

  • 52 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    HANCI elindeki yemek ksesini konuklarn masasna brakr.

    HANCIBakn kim gelmi. Firavunu sudan geirdin mi mirim?

    MECZBBu gn yorgunum hanc.

    Seni gene insan suretinde grdm, seninle konumayacam. Kabilem gitti,

    hibir yerde yoklar. Bugn gzeldi gn boyu alcn serininde pinekleyip durdum.

    Gahi yaprak, gahi toprak oldum.Bakn size tosbaal adam getirdim.

    SAHNE 47 DI / GECE KERVANSARAYAhi Evran Akar at ahrna eker. Ate bana gelir, siniye bada kurup oturur. Ekmei kk dilimler halinde orbaya batrr. Yanna gelen kpee lokmasndan verir. Konuklar bundan rahatsz olur. Ahi, tasn alr kap eiine gider, kpei kapnn nnde yedirir.

    SAHNE 48 DI / GECE KAYSERYldzlar ve ekirgeler aldar. ehrin sokaklarn hzl admlarla yryen aniirNasrddin Ali geni meydanlkta ta binann nnde durur. Tokmak ifreli vurulur. Ayak sesleri gelir sofadan.Kap, gcrdayan mentee sesiyle alr. Gelen adam ieri szlr, sofada bekletilir. Bir sre sonra elindeki amdanla pusatl eri sofaya girer, salon aydnlanr. eri gelen adamn klcn alr, stn arar, kemerindeki kamay karp rafa koyar. Eliyle kapdan girmesini iaret eder. Kapdan yan odaya girerler.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /53

    II.Gyseddn Keyhsrev(16) karanlk kede validesiyle oturur. aniir Nasrddin Ali selm verir.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVGel, yakla Nasrddin vezirim.

    Sevgili babamdan ne haberler getirdin?

    ANR NASIRDDN ALMool hazrlk yapar. Baba Haydar

    bize kar asker toplar Harezmyle anlarm.

    Sultann ba yeterince megul, onlarla urarken biz

    ayaklanmay balatabiliriz.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVBekleyelim. Mool emirini safmza

    ekmenin yollarna bakalm?

    ANR NASIRDDN ALBuyruunuz olur sultanm.

    Valide Sultan, olunun kulana fsldar.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVl Ahilerin durumu nedir?

    ANR NASIRDDN ALAhiler tekilatn gn getike

    glendirir. Kl dersi alyorlar, dvdkleri kllarn elii

    keskin ve salamdr.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVOnlar nasl bendemiz yaparz?

    ANR NASIRDDN ALAhi Debban sznden kmazlar.

  • 54 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    VALDE SULTAN(oluna bakar) Ahiler olmadan

    Baarmz eksik olur.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVOnlar tarafmza ekemez miyiz?

    ANR NASIRDDN ALok zor. Babanza ok sadk.

    Esnafn ve halkn zerinde gc var. Emredin ldrelim.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVBunca sevilen, saylan birini

    ldrmeyi nasl dnebilirsin Ali?Ahilerin dmanln kazanrsakrahat uyku grr m gzlerimiz?

    ANR NASIRDDN ALBabanz onu Konyaya gndermi.

    Orda kimse bizden bilmez.zerimize kalmadan hallederiz.

    SAHNE 49 DI / GECE KERVANSARAYHan bozkrn ortasnda sessiz bir snaktr. Kervanclar ocakta yanan atein atein etrafnda kmelenmi sohbet ederler.Uykulu, kapanmak zere olan gzler, dumandan rahatsz olan konuklarn tedirgin ve yorgun baklar (portreler) bambaka dnyalardan haber verir gibidir.Gbek balam hanc neeli ve konukandr. Glerken gbei hoplar. Ahiye ayran getirir.

    HANCISeni buralarda hi grmedim dervi.

    Pek de suskunsun. Adnz balayn, nerden gelir nereye gidersin?

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /55

    AH EVRANMahmut bin Ahmed. Evvelim Hoydur

    ahirimiz musalla. Yoksul bir debbam.Derler ki terk-i dnya

    ibadetlerin badr. Tebdili mekan dedik ktk yola, encam budur.

    Yolculardan gen Sofi merakla Ahiye bakar.Gzlerini atein yalmlarna indirir, ban kaldrmadan konuur.

    GEN SOFBu mmkn mdr? Terki dnya

    ibadetten nasl saylr?

    AH EVRANGrmez misiniz sofi Musa elebi

    oktandr kabir yolunu yarlad. Tefekkrn yurdu inzivadr.Hal dili canda meskndur.

    Grevi biten bir zaman berzahta bekler.

    Yolcular uykudadr. Yksekten geen rzgrn sesi geceyi ayartr.Meczb Musa hann giriinde, tabutun iinde yatmtr. Yldz bahesi am gkyzne bakar.Ahi ban kolunun stnde ot deine kvrlmtr.Gzleri aktr. Lokmasn paylat kpek yan banda oturur.

    MECZBSen osun, tosbaal adam.

    Seni ilk grdmde tanmtm.imdi uyuyalm, Allah rahatlk

    versin.

    Kaplumbaa ieri girerken hann kaps mentee sesiyle kapanr. Musa darda kalmtr.

  • 56 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Kpek huysuzlar, hrlar.Ayan trmalayan kaplumbaa ile Ahi gzlerini aralar. Kaplumbaaya bakar. Ban svazlar.

    AH EVRANSen ho geldin dervi. Bak sana buraya

    nasl geldin, diye sormayacam. Szmdinlemedin diye de kzmayacam. yi ki geldin. Kimim kimsem yok.

    ki bana dertleiriz

    SAHNE 50 / SABAH KERVANSARAYAH, uyanr, gn oktan mtr. Ahi elini yzn ykar. Kaplumbaay arar bulamaz.Gnein doduu yne bakar. Gz alabildiine bombo bozkr uzanr douda. Nerede olduunu, ynn anlamaya alr.Kapya ynelir. Meczb ve tabut yoktur.Hancyla karlar.

    HANCIBu saate kalmaz (glmser)Gn skmeden eker gider.

    Da tutmutur imdi.Kurumu bir aala, yolunu

    kaybeden karncayla konuur.(ban sallar) Kim ne bilir?

    Ahi yem torbasn atnn boynundan indirir, eyerler, kolonu balar. Gemini takar. Heybesini eere asar. Hanc yanna gelir.

    HANCIBir tas tarhanam imeden mi

    gideceksin?

    AH EVRANNiyetliyim hanc baba.Ksmet, gelecek sefere.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /57

    Hancyla vedalar, atna biner. Yoluna gider Ahi.Kaplumbaa oktan yola kmtr. O da kendi merebince yoldadr. ok gerilerden atyla Ahi gelmektedir.

    SAHNE 51 DI / AKAM DERE BOYU YOLAhi, derenin kysnda terkisinden indirdii kaplumbaasn yedirir. Ku cvltlar doldurur ortal. Da yolunda ilerler. Gne saldrgan ve yakcdr.Ovada srer atn.Buday tarlalarnn arasndan geer. Boyunlarn rzgrn nnde nazl nazl een baaklar altn sarsdr.Serpuuyla alnnda biriken teri siler. Kavak aalarnn yarya sararm yapraklar, rzgrn et-kisiyle kuzular.

    SAHNE 52 DI / GN KONYAAhi Akarn yularn tutup Konya arastasnda yrr. Kalayc, bakrc, halla, derici, ziyneti, marangoz esnafna bakar. Berber, koca nar aacnn altnda, ocuk mterisinin san krkar. ocuk avucundaki fesini buruturmu ka altndan bakar. Yzne den kllar eliyle siler. Alamakldr.Meydanda hasr iskemlelere oturmu sohbet edenler, Ahiye pr dikkat bakarlar.Esnaf arsn inceleyerek geer.Demirci ra isten yz kararmtr, kr yeller.Yal demirci kmr istiflerinin iinde korlaan demir kl-esini rsn stne koyup, ekiciyle dverek biimlendirir.Kor kle, her eki darbesiyle yeni formunu alr. eki indike kvlcmlar uuur. Demirci souyan demiri tekrar ocaa srer.Ahi Evrana bakar. Ahi Evran eliyle selam verir. rak kr yeller. Ocakta kvlcmlar uuur.Glehri (Attar Feridddin), Ahi Evran uzaktan grr, yanna gelir.

  • 58 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Kucaklarlar, ikisi iin de ho srprizdir bu karlama.

    GLEHR (Kafa sesi)

    Demir kor olup dvlmeyince, yrek kr olup yanmaynca,bulamyor

    kvamn. Vah bana miskin Ahmed.Atee srldnde katn, yanmaktanneden korktun. Eyvahlar olsun sana.

    Demirci kor kleyi rse srp dvmeye balar.

    SAHNE 53 / GN KAYSER / DEMRC ATLYESAhi Polat usta biimlenen klc suya daldrr. Csslar kzgn demir. Sudan beyaz duman kar. Usta bir gzn ksp klca bakar. Memnun deildir. rse koyar dver. Saltukla karlkl dverler klc.Polat Usta gzn ksar bakar, ocaa srer. Saltuk krn elciini kavrar, yellemeye balar.

    SAHNE 54 DI / GN KONYA / DEMRC ATLYESKonya, Demirci ustas kirli havlusunu alp kapya gelir. Terini kurular. Attar Feridddin ile kucaklar. Ban sallar, memnuniyetsizce dudak bker.

    DEMRCVa hayfa! Hal byle mirim. Geti mi geer demler? Demir tava gelir kmr biter, akl baa gelir mr biter.

    Attar, Akarn yularndan tutar yrrler. Dkknnda sohbet ederler.

    AH EVRANSultan istedi vardm geldim.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /59

    Miskin Mahmud ateten katdemesinler diye, miskin Mahmud

    yanmaktan korktu demesinler diye.Pasl bir demir paras kadar

    bile olamadk.yi ki buradasn, hasta yreimseninle salna kavutu mirim.

    Ba dner, gkyz dner, sendeler der. Attar sedire uzatr yorgun Ahiyi. Su getirir, yzne serper. Ahi kendini toparlar. Su ksesini Ahiye uzatr. Esnaf dkknlarn gezerler. Ahi Evran esnafla konuur, meveretini srdrr. amura biim veren mlek ustasyla sohbet ederken a-mur sehpas dner. Kzla dnm amurlu el, dnen mlei biimlemeye devam eder.

    SAHNE 55 / GN MEVLN DERGAHIki k ehli, dan serin suyunda girdaba yakalanm papatya gibi dnerler. Deryay bilen ol mahiler gibidirler. Deryada yzer gibi dnerler. Mevlna dner. Attar dner.Yar karanlk lo oda ney sesine boulur. Ney fleyen gen derviin silueti erir. Derviler sayg ile boyun bker. Attar kendinden gemitir. Vakit kocar, tavaf biter. Ney soumaya braklr.

    CELALEDDN RUMCanlar can hanemize safa getirdiniz.

    lemde her ey dnmektedir.em, ay, dnya, evren, yldzlar.

    nsann, tan, topran en kk zerresiBeytullah tavaf eden mminleri imrenir.Fakir Celleddin bu tenhada dnp yreini

  • 60 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    serinletir, lkin ne emi ne de pervaneyi ho grmezler.

    Neyzen neyine fler.Soluk, hznl yzler.

    CELALEDDN RUMEy gk dnme bensiz derim,ey ay

    ma bensiz, yeryz kalma bensiz,ey zaman geme bensiz.

    Ben geceyim gnesin bana sen,gkyzne gitme bensiz.

    (tebessm eder)Nihayet geldiniz.

    Duyarz hnerinizi Pirim.Kaynbabanzla her ne kadar

    birbirimizden ho olmadksa da,zleriz muhabbetinizi. Nefsinizinbir ejder gcnde olduu sylenir.

    Ahi Evrann nefis denen ylanskp atarak, kam yaptn biliriz.

    AH EVRAN(Ban evirir)

    Tevatrdr eyhim.

    SAHNE 56 / GN KAYSERSaltuk ateten kan kor kleyi dverler. Ezan okunur paydos verilir.Pazar dn kepenklerin arasnda aslan, n ilemeli, mor dall entariye gz ilien Saltuk durur, bakar, dokunur. ki koluyla bedenini anlamaya alr. Kaldrr lsne bakar. Parasn sorar. Yetmez paras, kesesinden btn meteliklerini verir satcya. Satc Saltuka bakar. Gen adam entarinin bysne ylesine dalmtr ki dnya ile irtibatn kesmi gibidir. Tebessm eder akn haline, raz olur ban sallar satc. Entariyi katlar, glsuyu skar stne. ekmecesinden boncuk kolye alr entariyle sa-

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /61

    rar, katlayp Saltuka uzatr.Saltuk heyecanldr. Arastay ve sokaklar koarak geer, otaa gelir. Avar yoktur. Entariyi deine uzatr kolyeyi stne koyar. Kalkar ba-kar, eilir krkln dzeltir. Tekrar bakar, kolyeyi dzeltir.

    SAHNE 57 DI / AKAM ARASTA / SIINAKPlan 1- Akam dkknn kepenklerini kapatan Saltuk Hazara st, meyve alr. Barnaa gider. Karanlktr, ocakta ate yanmaz. Avarn yatt odaya girer. Avar yoktur. Mor dall en-tari ve kolye yatan zerinde brakt gibidir. Yan odalara bakar. Hzla geer soka. Handa konuk olan gerlere bakar.Bacyan derghna gider Kime sorduysa olumsuz anlamda balarn sallar.

    SAHNE 58 /AKAM KONYA Dergh mescidinde Ahi vaaz eder. SULTAN ALAADDN (Mevlnann olu)saftadr.

    AH EVRANbrahim Peygamber atee atlrken

    Cebrail gelir Bir dilein var mdr?Diye sorar. Var fakat senden deil,der nebi. Cebrail, yleyse Allahtaniste, der. brahim Peygamber, Halimi

    gryor zaten, ne diye isteyeyim ki? der.

    AHLER(bir azdan)

    Hayy Hak!

    AH EVRANAk bizi tava koyan atetir.

    Muradmz ateimizi atele beslemektir

  • 62 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    O ilhi cilvedir. O senden honutolursa sakn kendinle gurur duyma,

    marur olma, haddini ama, kaybol kiak sanatn sahibine brak.

    Azgn nefis ruhumuza musallat olur ya,Bir kez kibre tutulduk mu o kibrin

    kendisi oluruz. Nefsimiz bizi boynumuzatakt tasma ile gezdirir durur.

    Mazgaldan den ay ta duvarda; kavak aacnn kuzu-layan yapraklarn oynatrr. Cemaat ve ahiler can kula ile dinler Ahiyi.

    AH EVRANAhi cmert ve alak gnll,

    bencillikten uzak, iinde ehli olmal.Gerler ihmale gelmez, babozuklukolursa, anarinin nne geilmez.

    Ortak birikimlerimiz kimsesiz, yoksulkzlarn evlilik masrafn karlasn.Mool bir yandan, Frenk dier yandan, her ahi kl ustas olarak yetimeli. Bilmeyenlere okuma yazma retelim.

    ifa evlerini oaltalm.

    SAHNE 59 DI / GECE KAYSER/ MESCT NSaltuk caminin avlusuna Avar bulduu yerde oturmaktadr.Gece sabaha durur, ay sarkar, Saltuk yerinden kmldamaz.Zaman ok hzl akar gne avluya kavuur.

    SAHNE 60 DI / GN NAAT ALANI/KONYATekke inaatnda ahiler alr. Ahi, ta ve amur tar, duvar rer, Kaplumbaas avare gnlerini yaar.

    SAHNE 61 DI / GN DN YOLUYolculuk zamandr. Ahi ve Glehri patikann kysnda, yol ayrmndadr. Bahede yrrler. Attar gl koparr dalndan, Ahiye verir.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /63

    Gl koklar, derin nefes alr ahi.Kucaklarlar. Veda kucaklamasdr. Ahi Evran, Kayseriye dn yolundadr. Zorlu, yorucu bir yolculuktur. Susuz kurak topraklar, l ylan derisi, hayvan kemikleri, savrulan keven dikenleri. Kaplumbaasyla ilk bulutuu yerdedir Ahi. Mola verirler. Kaplumbaas yemek isteklisi deildir, aheste beslenir.Yola karken kaplumbaasn arar bulamaz.Vadi yolunda srer Akar. atlam sonsuz topraklar geer. Sararm, rzgra boynunu emi otlar kuzular. Kaplumbaa tepeye gelmi, Ahi Evrana bakar.Ahi akam vakti girer Kayseriye. Tekkenin nnde iner attan. Dn heyecan ve korkusu okunur yznde.Nefes al sklar.Kadn ana atn kineme sesine kapy aar, kapda grnr.

    KADIN ANAHo geldin pirim.

    Bu kadar m uzun srer ayrlk?

    Karanlkta sarlrlar.

    AH EVRANK zorlu geti, ne gelebildimne de aldrabildim sultanm.

    KADIN ANAHadi ieri geelim,

    akam ayaz tmeye balad.

    SAHNE 62 DI / GN KAYSER/SARAY BAHESAhi, ardakta bekler. Sultan I.Aleddin Keykubt gllerin arasnda grnr. Ahi ayakta karlar sultan. Otururlar

  • 64 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    I.ALEDDN KEYKUBTDuyduk ki Celaleddini Rum

    ile ho sohbetleriniz olmutur.Buna ziyadesiyle sevindim pirim.

    AH EVRANFeridddin hi yalnz brakmad beni.

    I.ALEDDN KEYKUBTBir elifi tahsil eden mnezzehtir

    ilimden. Neyler mridimiz? Ne murat ederler? Ondan ne getirdin bize?

    AH EVRANMevlna Hdavendigr bize nazar kld.Onun grkl nazar gnlmzn aynas

    oldu. Nazarn getirdim.

    I.ALEDDN KEYKUBTKalbiniz nazar ile irat oluna.

    AH EVRANNeyin uzletini, semann tefekkrn

    kinatta her zerrenin tavaftaolduunu anlatt.

    I.ALEDDN KEYKUBTAnlat.. Anlat.. Neler oldu?

    SAHNE 63 DI / GN ARASTABak ustas ksterede bak biletir. ark ustas sr gnn uvaldzla diker, Esans Ahinin elini elini per, sakalna esans srer. Semercinin bitiiindeki avluda atn nalna ivi akan nal-bant ustas iine dalmtr. Tartan iki esnaf uzaktan seyreder. Tartma kavgaya dnr. Ylr ahali ayrr kavgay.Kak yapanlar, hasrdan zembil renleri, urgancy ve koumcuyu geip Saltukun alt demirci dkknnn nne gelir.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /65

    Saltuk, rse srd kor halindeki klc kan ter iinde dvmektedir. Gen yamak pr dikkat Saltukun dvd klca bakar. Klca her inen eki darbesinde kvlcmlar srar. Ahi bir sre izler Saltuku. Tebessm eder, almasn engellememek iin yrr. Saltuk ge fark eder pirini. Elindeki mtemilat tezgaha brakp Ahi Evrann peinden koar.Elini per, koluna girer. Ahi, asmalarn sarmalad kraathanenin nndeki hasr iskemleye yerleir. Saltuk ellerini nnde balam ayaktadr. Ahi Evran, Saltuka oturmasn iaret eder.Yal Trkmen erbetilik mesleine balamtr. Yanlarna gelir. Selam verir. Ne ieceklerini sorar. Saltuk yal Trkmene dner.

    SALTUKPirim ball gl erbetini sever.

    (Ahi Evrana bakar) Mnasip midir pirim?

    erbetler gelir.erbetler kk yudumlarla iilir.

    AH EVRANPolat ustay gremedim.

    Saltuk ban ne eer.

    SALTUKPolat Usta Bnyandan kznnBebei olduu haberini alr.

    Torununu grmek iin yola kar.Gesi yaknlarnda urular yolunu

    kesmi.(duraksar) Vuruurlar lakin.(mintannn koluyla gzyan siler)Dman okmu. Pirimin gc yetmez.

    Byle ite. Ocan sndrmek istemedim.

  • 66 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    SAHNE 64 / AKAM MESCTGecenin ge vakti. Sadece tekkede k vardr. Kayserinin ahileri oradadr. Saltuk eyhinin yannda oturur.

    AH EVRANNeler oluyor bize. Arastada birbirinizehasm oldunuz. Bu nasl itir erenler?

    Hatasz kul mu olur? Hogrmze ne oldu?Ayp ve kusurlarmz rtmeliyiz.

    Demiri herkes dvebilir, hasr herkesrebilir, mh nala herkes akabilirMerhametimize, efkatimize ne oldu?

    (Dnr. Onu dinleyen ahilere bakar)Akledene ks durmak yakr m?

    Arastada kavga eden kardelerimizinhepimizin nnde barp helallik

    almasn istiyoruz.

    Uultu ve kaynama olur. Kavga edenler kucaklar. Otururlar

    AH EVRANEsnaf cmert ve alak gnll,iinde ehli olmal. En byk

    sermayemiz kanaat deil miydi?Yedi arn bez parasndan baka neyi gtreceiz.

    Kulaklarmz kt sze kapansn,gzmz hata grmesin, dilimiz

    doru ve gzel konusun.

    SAHNE 65 DI / GECE BA EV1237 ylnn evval ay, II.Gyseddn Keyhsrevin Validesi MAHPER pencereden hi-lal eklini alan aya bakar. Ana oul heyecanldr. aniir Nasrddin Ali, karanlk sokakta hzl admlarla yrr. Bahe kapsnn zili alar. Nbeti kapy aar.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /67

    aniir Nasrddin Ali ieri alnr.Gen ehzade odada gezinir. zerinde sultan elbisesi vardr.

    II.GIYSEDDN KEYHSREVVaktolmutur! (heyecanldr)Hi hata istemiyorum aniir,

    Vezir olacana canndan olursun.

    ANR NASIRDDN ALOrdu am seferi hazrlklarn srdrr.

    Sefer teladr srer.Endieniz olmasn sultanm.

    Valide hanm sizde yreiniziserin tutun. ehzademiz yarn

    akam bir zeval olmaz ise Seluklu tahtndadr.

    SAHNE 66 / AKAM SAVA OTAI/KAYSER-MEHEDYEaniir Nasrddin Ali, yemeklerin hazrland byk otaa girer. Ahlar denetler. Aba yannda yrr. Yemeklerin tadna bakar.

    ANR NASIRDDN ALSultanmzn av etleri hazr m?

    AIBAIHazrdr efendim.

    Sultanmz iin zel piirdim.

    Aba ile pilav ve orba kazann kontrol eder. aniir Nasrddin Ali, sultan iin zel hazrlanan, kzde kzartlan kularn lezzetine bakar, heyecanldr. Alar kontrol eder. Cebinden enfiye kutusu karr. Aba gelir yanna. Kutuyu saklar. Aba kzaran ku etlerini gvece koyar. Scakln kaybetmemesi iin kze srer. Aba orbann tadn

  • 68 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    kontrol ederken aniir Nasrddin Ali elindeki zehir iesini kzarm av etlerinin zerine dker.

    SAHNE 67 DI / AKAM SAVA OTAIHill dallarn arasndan kaybolur. aniir Nasrddin Ali eli nnde bal otan kapsnda bekler. Aba ku eti taban Sultann nne koyar. Sultan I.Aleddin Keykubt etleri itahla yer. Yanna gelen kpee bir parasn atar, kpek eti koklar, yemez. aniir kpei uzaklatrr, sultana bakar, kalabala karr.

    SAHNE 68 -DI / GECE SYANCI OTAIaniir Nasrddin Ali komutanlarn adrna girer, siluet konuur. Dar kp atna binen eri doludizgin karanla karr.

    SAHNE 69 DI / AKAM SAVA OTAII.Aleddin Keykubt, zehir kann istila ettike aclar iinde kvranr. imene yatrlr. Saa sola telal koturmacalar arasnda Sultanmz ze-hirlendi, barmalar arasnda hekimba sultan kustur-maya zorlar. Sultan gittike tkenen soluuyla son szlerini syler.

    I.ALEDDN KEYKUBTAtamn yanna Konyaya defnedin beni.

    zzeddin Kl Aslan veliaht Yapn. (zorlukla konuur)

    Birlik zamandr, blnmeyin.

    SAHNE 70 DI / GECE KAYSER SOKAKLARIEllerinde mealelerle isyanc eriler saray kuatr. Yama srerken kaplar alnr nemli ahiler ve Trkmenler, tutuklanp, gtrlr.

    SAHNE 71 / GECE AH EVRANIN EVAhi ve Fatma Hanm uyumaktadr. Kap yumruklanr.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /69

    Ahi Evran oturur. Ar admlarla yrr. amdan yakp kapy aar. Saltuk ieri girer kapy kapatr.

    SALTUKDestursuz girdim bala pirim.

    Saltuk kapya srtn verir, titremesini dindirmeye alr. Gzlerindeki korku ve dehet iyi eylerin olmadnn haberini syler gibidir.Ahi Evran su getirir, ayakta ier suyu Saltuk. Kalbi duracak gibidir.

    AH EVRANNeler oldu? Nedir bu telan?

    Saltuk kap nnde ker. Ba avularnn arasndadr.

    SALTUKSultanmz zehirlediler Pirim.

    Ahinin elindeki amdan yere der. Gzleri buulanr.

    AH EVRANnna lillahi ve inna ileyhu raicun.

    SALTUKehzade Gyaseddin saray kuatm.

    Trkmen kocalar, ahileri Toplayp gtryorlar.

    Pirim burada kalmamalsnz.Yolluunuzu ve atnz hazrladm.(Ahi Evrann rahatl Saltuku

    ileden karmaya yetmiti) Allah rzas iin beklemeyin pirim.

    Bir an nce gitmeniz lazm.

    Kars konuulanlar sofada dinler, gzlerindeki ya yamann ucuyla siler.

  • 70 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANSakin ol evlat. Mminin zindan

    tamah ettiimiz dnya deil midir? Ha ordayz, ha burada.

    lmn olmad yer mi var?Bizler her iki lemde diriyiz.

    Var selametle git evine. Her ey olacana varr.

    Saltuk kar, Ahi elinde amdan sofaya geer. Glgesi ta duvarda yansr. Fatma Hanm nne dikilir. Ahi elindeki kandili ta nie yerletirir.

    KADIN ANAEfendi, neden bu kadar rahatsnz?ocuu dinleseniz. Gidin buradan.

    AH EVRANCan enliim, gzel huylu dnyalm.ki gndr kt ryalarla uyanyorum.

    Bir felaket bekliyordum, ryasn grdm. Kam yoktur. (ykle gider,toprak testiden su dker marapaya, kk

    yudumlarla itikten sonra...)Dipsiz bir maaradaym,nmde

    bir sr ylan, salmazlar ki yoluma gideyim. Zindanna al fani Mahmud

    diye tslyordular. Akacak kandamarda durmaz.

    Halimizden ikayetimiz yoktur.

    Kap yumruklanr. Sokakta kouturmalar olur, Ahi Evran raftan iki kitap alr heybesine koyar, namaz postunu alr. Fatma hanmla sarlr vedalar, karsnn gzyan siler. Kap yumruklanr. Sofay geer, eikte arn giyip kapy aar.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /71

    SAHNE 72 / GN ZNDANZindann kaps alr, tutuklanan Ahi Evran hcresine yrr. Mazgal boluundan ieri den ay avkyla etrafn tanmaya alr. Zindann kaps byk bir grltyle kapanr.

    SAHNE 73 / GN SELUKLU SARAYIaniir Nasrddin Ali, II.Gyseddn Keyhsrevin huzu-runa Baba elisini karr. Trkmenlerin topraklarna el koyan gl snfn olumas, kyllerin ve zellikle gerlerin giderek yoksullamas ve ezilmesi Babaleri pat-lama noktasna getirir.

    BABA ELSSultanm hayvanlarmz

    otlatacak meralarmz elimizdenalnd. Yurtlarmz klc gl

    olanlarn elinde kald. Bizi otlaklarakoymazlar. Yersiz, yurtsuzluktan

    hayvanlarmz arklat, telef oldu.Halkmz gsz kald...

    SAHNE 74 / GN ZNDANAhi, Yetmi yan yorgunluu ile Bada kurup oturduu yerde teyemmm abdesti alr, kitap okur.Fndk faresi yaklar bakar.Ahi evirir ban, glmser fndk faresine.

    SAHNE 75 / AKAM BAYCU NOYAN ADIRIGkyz akamn morluuna boyanr. adrlarn ehrin dnda kurulan Baycu Noyan komutasndaki Mool ordusu Kayseriyi muhasara altna almtr. Mool ordusu gl direni karsnda ehre giremez. Kayseri gnlerce muhasara altnda kalr.Mool komutan Baycu Noyan fkelidir, komutanlarna kan kusturur.

  • 72 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    BAYCU NOYANki hafta oldu. ki koca ylgibi geliyor bana. Elim bo

    dnecek olursam bilesiniz ki; kellenizi kale kapsna asar

    yle giderim.

    KOMUTAN YAMTARAhiler ve Trkmenler ok mahir, lmne savayor.

    BAYCU NOYANBu ne cret? Hangi aklahizmet edersin tatar? be ark ustas m

    dize getiriyor koca Moolu?

    adrn nnde muhafz grnr, msaade ister adra girer. muhafz Noyann nnde eilir, selam verir.

    MUHAFIZehir dibas huzurunuza

    kmak ister hnkrm.

    BAYCU NOYANNedir syleyecei?

    MUHAFIZSyleyeceklerini size sylemek ister.

    BAYCU NOYANKellesini aln, attr.

    adrn dnda bekleyen diba lm emrini iitince n-betinin kolundan kurtulup adra koar, nbeti mzrayla ayana engel koyunca yzkoyun yere serilir.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /73

    DBAIldrmeyin beni, selametiniz

    iin buradaym.

    Nbeti mzran kaldrr, diba istavroz karr. Baycu Noyann gzlerine bakar. Noyan eliyle muhafza dur iareti yapar.

    BAYCU NOYANKonu adam!

    diba korkuyla bakar.

    DBAIMuhasaranzn selameti iin.Ordunuza ehrin kaplarn

    gizlice aabilirim Sultanm.

    BAYCU NOYANTatara tuzak m kurarsn adam?

    Sen kimsin?Neden halkna ihanet edersin?

    DBAI(stavroz karr.)

    Onlar benim halkm deil hnkrm,bir snmaym burada.

    SAHNE 76 / GN ZNDANFatma Hanm tutuklu olduu zindanda esir kadnlara oku-ma yazma retir. Yerdeki tozu elinin ayasyla siler, parmayla harfleri yazar. Hep beraber okurlar.Muhafzlarn ayak sesi ve mzraklarn parmaklklarda srtmesi koridorda yanklanr. Parmakln kilidi alr.

    MUHAFIZToparlann gidiyoruz.

    Muhafzlar kadnlara eziyet eder, srkleyerek gtrr.

  • 74 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    SAHNE 77 DI / SABAH KAYSERTanyeri skmek zeredir. ehrin kapsn gizlice aan idiba ve arkadalar Baycu Noyan ve tatarlar ehre sokar. Ahilerin ve Trkmenlerin Kaplar krmz boya ile iaretlenmitir.Tatarlar nlerine geleni kltan geirirler. Kanl atmalar olur. Evler atee verilip dkknlar yamalanr.Ahiler ve Trkmenler kltan geirilir.

    SAHNE 78 / GN ZNDAN

    Flash BeckKadn esirler zincirlenmi gtrlr.

    Mahkumlarn iinde Fatma Hanmda vardr.Ahi grd kbusla uyanr.

    Kalkar gezinir hcresinde. Fndk faresi onu izler.Teyemmm yapar, besmele eker, okur.Okuduu sureler zindann hcrelerinde ho sedalar brakr. Kuran biter. Mahkmlardan biri hcresinden konuur.

    SESDevam edin, devam edin pirim.

    SAHNE 79 / GN (5 yl sonra) ZNDANAhinin sa ve sakal uzam ve tamamen beyazlamtr. Tek yareni fndk faresidir.Koridordan ayak sesleri gelir, kapnn anahtar deliinde dnen metalin sesini duyan fndk faresi kaar deliine saklanr. Nbeti srkledii tutukluyu zindana atar. Parmaklk stne kapanr. Tutuklu dorulur ban kaldrr Ahiye bakar. Bir sre sonra gzleri karanla alr. Ahinin elini sarlr, per. (Ahi akndr)

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /75

    SALTUKAhi Pirim, tanmadnz m?

    Benim, Saltuk.

    Saltuk yle sk sarlr ki pirine, nefes almakta zorluk eker Ahi.

    AH EVRANDur! Deli olan nefessiz kaldm.

    Elini per, kucaklar, Ahinin avucunu yananda gezdirir. Saltukun yz gz morarm, vcudu yara bere iindedir.Ahinin aknl gememitir.

    AH EVRANBu ne haldir evlat, kiminle kavga ettin?

    SALTUKKavga etmedim pirim, (Glmser)

    kendimi dvdrttm.

    Saltuk anlatr.

    SALTUKBe yldr aryorum sizi.

    Kimseye bir ey bilmiyor. Sultan Gyaseddin, Ksedada yenildi.

    Pirimle nasl buluurum dncesiyleklcn yaptm muhafzdan ake

    almadm. Beni pirimle bulutur dedim. Plan yapt, Benim devriyede olduum

    bir zamanda kavga kar, dedi. (glmser) yle yaptm.

    AH EVRANFatma Hanmdan haber var mdr?

    SALTUKFatma Ana aceme esir gtrld.

  • 76 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Ahinin can sklr bu habere Hava kararmtr Saltuk anlatr.

    SALTUKGzel haberlerim de vardr pirim.

    Sultan Gyseddn han ld, Naiplie Celaleddin Karatay getirildi.

    Sizi ok sever. Tutuklu ahilerive Trkmenleri salveriyor.

    SAHNE 80 / SABAH ZNDANAhi alan kapnn mentee gcrtsyla uyanr. Hcreye giren muhafz elindeki buyruu okur.

    MUHAFIZNaibimiz Celaleddin Karatayn, mahkmiyetinizin bittiine dair

    emridir.

    Ahi Evran hazrlanr. Saltuk hareket etmez.

    AH EVRANO gelmiyor mu?

    MUHAFIZO kalacak,

    kad huzuruna karlacak.

    AH EVRANNe suu var?

    MUHAFIZOrasn kad bilir.

    SAHNE 81 / GN DENZLAhi bahvanlk yapar, medresede ders verir, esnaf rgtler.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /77

    Kara k zorlu gelir, insan boyu kar vardr. Hasta olur gnlerce hastalkla mcadele eder. Hasta yatanda irat yolculuuna devam eder.

    AH EVRANiniz gvenilir olsun, sznz bilin,

    sznzde durun, iyi huylu, gzel ahlakl,ahdinde vefal, sabr ehli, cmert,

    ikram ve kerem sahibi olun. Yznz glsn,iyiliklerinizi unutun, dedikoduyu terk edin,hrmetkr olun, fkelenmeyin, srlar faetmeyin, hakkndan fazlasn istemeyin

    SAHNE 82 DI / AKAM SALTUKUN RYASIGndzn geceyle bulutuu zamandr. Piri tabutta ateler iinde kvranmaktadr. Alnna serin bez koyar, azna su damlatr. rann alevi rzgrn iddetiyle sner, tabutun baucunda beklerken uyuyakalr.(rya iinde rya grr) Yanan ate mezarln ortasndadr. ller topraktan kar.Atein bana gelirler, halka olup atee secde ederler.Mealelerini atete tututurup yrrler. Ahi dorulur kalkar, tabuttan kar, bada kurup hecetann yannda oturur llerle konuurlar. Ellerinde mealelerle yryen l insanlarn yzleri yok-tur.

    AH EVRANSiz kimsiniz?

    L NSANLAR(hep bir azdan konuurlar)

    Kabir azabndan kovulmu tacirleriz.Nefislerimiz agzllkle rd.Yzlerimiz alnd, Ne surette grndmz bile bilmiyoruz!Kabirler kabul etmiyor bizi!

  • 78 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANBeden kerpi midir, ruh mudur?

    Yoksa gkyz m? rm etsiniz.ki dirhem eksik, mlknze ne katt?

    L NSANLARBize akl verin eyhim.

    Kurtarn bizi kabir azabndan.

    AH EVRANAtein nazna kaplan pervanelerle atee koun. Ruhlarnz dilenin.Reddedin yaratlm varlnz.

    Siz O olana kadar yann.

    Ahi eteinden tutuur, atee koan pervanedir. Ate btn vcudunu sarar.Saltuk grd kabusla korku iinde uyanr. Ter iinde kalmtr.Kalkar pencerenin kanadn aar, karanlk ehre bakar. Gece bcekleri akmaktadr.

    SAHNE 83 DI / GN GL BAHESAhi glleri budarken yoldan geen kafileye bakar. Gllere imrenerek bakan kz ocuuna gl uzatr. ocuk, Ahinin srar zerine utanarak alr gl. Kafile yorgun ve periandr. Gerilerde kalan binitsiz arabadaki dek ve denklerinin arasnda yatrlan yal adam ekmeye alan yal kadnn ayaklar yara bere iinde kalmtr. nar aacnn glgesinde mola verirler.Yal kadn kurumu tandr ekmeini suya sokar, yal adam yedirmeye alr. Ahi yiyecek teberi alr evinden. At Akar ahrdan getirir, yal kadnn arabasna koar. Yal kadnn arabaya oturmasna yardm eder, yular eline verir. Yiyecekleri kadna ve yolculara datr.Hibir ey sylemez gider.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /79

    Yal Kadn ne olup bittiini anlamaya alr, Ahi Evrann peinden bakar kalr.

    SAHNE 84 /d/ GN AHNN RYASIAhi derghta uyuyakalmtr.Bozkrda susuzluktan son kerteye gelen Ahiye su testisi uzatlr.Suyu sunan Fatma hanmdr.

    FATMA HANIMCanm efendim uzletiniz bitmedi mi?

    Seni bekliyoruz.Der ve sis iinde kaybolur.Ahi uyanr. Dorulup oturur.

    Gn skmek zeredir.

    SAHNE 85 DI / GN GL BAHESHer eyden elini ayan ekerek bahvanlk yapan Ahi Evran kuluk zaman gllerinin topran havalandrrken derghn nnde duran ulak Sadreddin Koneviden mektup getirdiini syler.Mektubu okur:

    SADREDDN KONEV(Kafa sesi)

    Gzmn nuru Nasirddin Ahi Pirim,nziva ve uzletiniz bitmitir inallah.

    Sultanmz zzeddin Keykavus Han sizi Konyaya bekler. Ziyaretimizde olaneyh Muhyiddin babamn dahi ama gitmeden

    sizi grmektir murad. Feridddin Ata,meclisimizdedir, tebessm ve selam eder. Diyar inden mrnze bereket katacak nadide baharatlar getirttiini syler

    SAHNE 86 DI / GN GL BAHESGne dalarn stnde son kzlln brakr gider.Saltuk virane bir kye yaklar. Kyn giriinde tahta oluktan akan su ile abdestini alr.

  • 80 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Namaza durur. Otlar srnen ylan yaklar.Dudaklarndan dklen sure. ekirgelerin sesi, yakndan gelen ocuk seslerine karr. Saltuk secdeye gider. Ylan Saltukun ayann yannda kvrlr. Saltuk rka kalkar, ylann stne basar. Ylan can acsyla sokar Saltukun ayan. Saltuk can acsyla ylr kalr.ocuklar su imek iin gelince grrler Saltuku. Saltuk boylu boyunca yatmaktadr. ki ocuk kye doru koar.

    SAHNE 87 DI / GN-GECE ORMAN Sonbahar yapraklar sararm dklmektedir. Yksek dalarn zirvesini gz mevsiminin ilk kar tlbendini rter. Ahi ormann derininde bada kurmu, gece istirahatine oturur.Yanan ateten kvlcmlar uuur.Ate alevlerinin kzll yzn aydnlatmaktadr, atee dalgn gzlerle bakar.Yal bedeni eskisi kadar yolculuklara dayanamayacan bilse de binit alacak paras yoktu. Yllardr gremedii Fatma Hanmn son vedas gzlerinin nne temaa perdesi kurar.

    AH EVRANMiskin Adem olu bilmez misin?

    Ate atei yakyor. h atein ateesyleyeceklerini erh eyle sen.

    Kurumu yapraklarn hrts datr dncesini. Yapraklarn arasndaki kmltya kulak kesilir. Gelen eski dostu yal kaplumbaadr.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /81

    AH EVRANok zaman oldu tosbaa grnmedin.

    Nerelerdeydin?

    ki eliyle kaldrr kaplumbaay, yzleirler. Derinden iitilen sesler karanl deler. Kaplumbaay yere brakr.Yaklaan atlarn nal seslerini ve geceye dolan uultuyu dinler. Sesler atein atrtlarna karmaktadr. Babai dervileri doludizgin gelir, karsnda durur. Ahinin nne azk torbas atar, atlarn drtnala srp giderler.Ahi dorulur ayaa kalkar, karanla bakar. ok yaknda kurt ulur.Kle gmd patatesleri kartr, avucunda ezer.

    SAHNE 88 DI / GN DAGAhi bozkrda kestirme olsun diye yoluna aykr inen ba pare pare karl da aarak gemek niyetindedir. Zorlu bir trmantr.Yaylmdaki srnn arasndan geer. Tatan oyulmu yalan banda oturup souk sudan ier. oban yanna gelir.Selamlarlar.oban otuzlu yalarda sar sal, kara tenlidir. Elini gnee siper edip Ahiyi szer.

    SARI OBANHo sefalar getirdiniz.

    Buralara kurtlardan ve akallardanbaka canl uramaz.

    AH EVRANDa, yolumun stne kt. Uzaktan

    da kk grnd, dan zorluolacan fark etmedim. Ha biraz

    dahalar birbirine ekledim geldim.

  • 82 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    SAHNE 89 DI / GN MEZRA EVSaltuk yer evinde uzatlmtr, baygndr. Ocakta yanan ate aydnlatr yer evini. Yal adam atete eitli otlar kaynatr.Tere kesip baygn yatan Saltukun iip mora kesen ayan kontrol eder. Yal pis kan aktr. Kaynatt otlar yaraya basar, tlbentle sarar. Kapda bekleyen kyly bayla arr kyl gelir. Saltukun ban kaldrp kaynattklar suyu iirirler.

    SAHNE 90 DI / GECE DA Gkyz yldz bahesidir.Ahi yldzlara bakar.Lacivert gkyznde bir yldz kayar.oban adrn nnde yanan atete yayla otlar kaynatr.Ahi, obann dengine yaslanm kitabn okur, per alnna kor.Kvrlr uyur postta. Yzne atein yalmlar vurur. oban keesine kvrlr koyunlarn arasna uzanr.

    SAHNE 91 / GN MEZRA EVTahtalarn arasndan gne szar.Saltuk samanlarn arasnda uyanr. Her ey puslu ve bulanktr. Kalkmak ister. Takatsizdir, kalkamaz.Ocak banda oturan yal adam onu izler. Saltuk kendinden geer, gzlerini yumar.

    SAHNE 92 DI / GN DA YOLU Ahi Evran uyanr. Dar kar. Yalakta elini yzn ykar. Baknr etrafna. Ne sr vardr ne oban. Srt aar. oban yol ayrmnda beklerken grr.oban barr.

    OBANGe kaldn dervi baba, seni

    bekliyorum. oban yola kmaya hazr.(Gnein kzllat ufka bakar)

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /83

    Dndm durdum! An yeriderviinin yandr. Konyaya

    gitmek ister oban.

    obann duyabilecei kadar ksk sesle.

    AH EVRANSrne dn! Yaylana dn.

    Senin bir iin var. Sen obansn.Dzde yapamazsn. Delirtir seni aalar.

    OBANoban seninle gelecek.

    AH EVRANSrn sahipsiz kalamaz.

    OBANobann srs, divanesinden aklldr.Anlattn ne gzel Konyay, aklm kald.zin ver geleyim, hi yk olmam sana.Dervi dnrken l bir olak kadar

    sessiz olur oban.

    AH EVRANSrn dnmez misin?

    OBANobanlar mukayyet olacak.

    Gne dalarn stnden grnr.

    Renkten renge keser ebruli gkyz.

    OBANIn esareti bitiyor. Doduu

    yerde zulmn krall varm derler.Orada kanla beslenen tatarlar yayormu!

  • 84 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    AH EVRANOnlardan korkmalsn. Hi merhametleri

    yoktur. Yolculuk azaptan hrkadr.nce otar, sonra yakar!

    OBANobann Konyay grmekte acelesi var.

    Bunlar yolda konusak olmaz m?Beni merak etme susanlardan ve

    sabredenlerden olacam.

    SAHNE 93 / GN MEZRA EVSaltuk, tahtalarn ara boluundan bakar. Yal adam srtna balad pullukla bahesini srer. Ayaa kalkan Saltuk, deneinden destek alr, topallayarak kapya yrr.Yal adam topra srmektedir. Keisi ard sra kouturur.Saltuk topallayarak yrr. st dallarla rtlm ergede oturur, sapann srerek yanna gelen yal adam izler..

    SAHNE 94 DI / GN DA YOLU Patikann kysnda oturan AM ve kel kabak OLAN OCUKla karlarlar. ayr imen gzle sararmaya balamtr. Selam verirler. Buyur eder yal Am. Ateteki patatesi alyla eviren ocuk yaygnn kysnda yer aar. Heybesini indirir, oturur Ahi.oban ayaktadr. Rzgr, kavurucu gnee serinlik olmas iin ak prekli bulutu srkler oraya getirir.Am gneten kavruklaan yzn gkyzne evirmi rzgrn ykseklerdeki uultusunu dinler.

    OBANBu ssz da banda yalnz

    banza neyi umarsnz baba?

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /85

    Am ban kaldrr grmeyen gzleriyle szer oban.ocuk kzden patatesi alp imene brakr. Eli yanar.fler eline.

    AMOradan baklnca yalnz olduum mu

    anlalyor? (ban sallar) Gel bir de buradan bak.

    Am, patatesi el yordam arar, bulur, alr.Patatesin kabuunu zarafetle soyar.

    AMimdi bize verilen rzka dua etme zaman.

    Soyduu patatesi ortadan blp konuklarna uzatr. kinci patatesi ocukla blr. Patatese kaya tuzu srer.oban kandrmaz amnn sz.

    OBANDemek tenhada,

    demek patikann kycnda.

    AMSen! Patikann kycnda konuan.

    Bunca yl srnn oban oldun,umduklarn buldun mu?

    oban, Ahinin gzlerine bakar. Ban sallar.

    AMHayrete mahal yoktur oban.

    oban olduunu kokundan anladm.(dalarn sesine kulak kesilir)Aciz, muhta ve gnahkr bir am

    kimden ne umabilir ki?Olanckla gezer dururuz.

    oban ocua bakar.

  • 86 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    OCUK(ban sallar)Gezer dururuz.

    ocuk yalnayaktr.

    OBANarn yok mu senin?

    OCUKOlmaz m? uvalda.

    OBANNeden giymiyorsun?

    OCUKEskimesinler diye.

    OBANYa ayaklarn?

    Olanc gldrr bu sz.

    OCUKOnlar sahibi eskitmez.

    ocuun ve Amnn giysileri krk yamadr.oban, yoksul hallerine ok zlr. Kuandaki kesesinden birka metelik kartp Amnn titreyen avucuna koyar. Am atee dm gibi elini hzla ekince metelikler yere salr.

    AMKtl buraya da getirdiniz.

    Sizinle gnl holuu ile sohbetedebileceime kendimi inandrmtm.

    Siz amnn nefsini hor grdnz!Gn boyu lokmam paylaabilmekiin insan bekledim burada.

    oban utanmt. Titriyordu.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /87

    OBANHaliniz iimi actt. Allah vekil,

    yardm etmek istedim.

    AMAmy atee atarak m yardm

    edeceksin? Dnya nimetleri ahretyolculuumuza perde olmu da

    dnya kirini grmeden yayorum.Kr olan gzden ikayetim olmad.Dnyay oktan terk eyledik oban.

    nce haram terk eyledik,sonra hellin fazlasn.Sonra terki terk eyledik.

    Kz nce gzme sonra yreime dt.Bu yetim olanck ile yolda olduk,(ocuun elini avucuna alr, okar.)

    Gidelim mi pirim?

    ocuun yardmyla dorulur, uvallarn srtlarna alrlar.oban bu ayrla raz deildir, paray vermekte srar eder.

    OBANBari olanck alsn.

    ocuk, yan dnp kalarn atar.

    OCUKOlancn meteliinize

    ihtiyac yoktur!

    Kel kabak ocuk ve Am yryp gider.

    SAHNE 95 / GN MEZRA EVYal adam sac zerinde pide piirir. Ateten taan allar toplar. Duman gzne kaar, gzn ovar.

  • 88 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    Yal adamn keisi meleyerek girer eve. Yal adam sarlr per keisini. Piirdii pidelerden verir ona, stn marapaya saar.Saltuk kap boluundan usuz bucaksz bozkra bakar. Beyninin iindeki sesler infial yaratmaktadr. Rzgrn uultusu, nal sesleri, atlarn kinemesi, lklar

    YALI ADAMBldr olanca dirliimizigtrd Tatar. Pelerinden

    gelen akallar bile a kald.

    SALTUKDevlet basz kalnca,

    Kuzguna le mi bulunmaz?

    SAHNE 96 DI / AKAM MAARA NHava souktur. Maara nndeki ate snmek zeredir. Yamur srer. oban keyifsizdir. imekler gkyz. Yzleri aydnlanr.obanla, Ahi bakr.

    OBANSonu gelmeyecek mi bu yamurun? gndr mahsur kaldk bu kovukta.

    oban ikyet eder.

    AH EVRANSabr oban, bunun da bir

    hikmeti vardr.

    ullarn zerlerine ekip uzanrlar. Uyumazlar.imek ve gk grlts, sese a keser yeryzn.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /89

    SAHNE 97 DI / AKAM MEZRA BAHESHava kapal ve gk grltldr.Saltuk kayn omzuna dolad karasaban eker. Yal adam peinden pulluu srer.Yal adam tohumu atar. Saltuk taneyi kapatr.Gkyz buluta keser. imekler. Saanak dker. Yamurun altnda eve koarlar.

    SAHNE 98 DI / GN KAYA KOVUUGneli, ltl bir sabah. Ahi, yol hazrlndadr. oban uyanr. Gerneerek kar kovuktan.Uultu ve sesler gelir. Nal sesleri doldurur vadiyi.Vadinin ucunda atllar grnr.Yaklarlar. Gelip dururlar karlarnda.Salar ve sakallar kaznm, byklar abartldr.Omuzlarnda ucu eik engel eklinde asalar, balarnda keeye bal boynuzlar vardr.Kna ile boyanm sr ak kemikleri ve zilleri boyunlarnda kolye olarak asldr.Ahi hatrlar: Gece ormanda ziyaretine gelip azk brakan atllardr.Atllar maara nnde dikilen Ahi ve obana eilip selam verir.

    BABA DERVSabahnz hayrola erenler.

    Baba dervileriyiz. Gece boyu atsrdk desturunuz olursa

    sabahn bereketini paylaalm.

    AH EVRANDa otlar kaynatacam,alcmz vardr. Buyurun.

    Derviler atlarndan inerler. Uru grnleri obanda korku ve tel uyandrr. Ahinin kulana eilir.

  • 90 / T.C. GMRK VE TCARET BAKANLII

    OBANNeden kabul ettin. Baksana

    her biri katil bu adamlarn?

    AH EVRANMemleket yama oldu oban,canndan m endien vardr?

    OBANSenin yok mu?

    AH EVRANBana ait olmayan bir

    eyden ne endiem olur ki? Baba dervilerinin getirdii kuzu hazrlanan atein stnde nar gibi kzarr. oban maarada kalr dar kmaz, kovukta bada kurmu oturur. Ahi, Baba Dervii ile kurumu dere yata boyunca yrr, sohbet eder. Baba Dervii anlatr.

    BABA DERVBiz yersiz yurtsuz braklan

    Trkmenleriz. arap iip hayvanatlanefsini elendiren sultan Gyaseddin

    zrhl frenk askerlerini srdstmze. Krldk. Tatarlardan

    kt ettiler bizi. amaniinanlarnz neden endie verir?Allah ve Peygamberi tanyoruz. Byle yersiz yurtsuz gezeriz.

    Kyafetlerimiz cinleri ve tatarlarkorkutuyor, pek yaklamyorlar bize.

    SAHNE 99 DI / GN-AKAM VAD/BOZKIRYedikten sonra Baba dervileri atlarna binip uzaklarkenoban, srsne dnmek istediini syler.

  • ESNAF VE SANATKRLAR GENEL MDRL /91

    OBANBana msaade dervi baba.

    Konyay grmek obann neyine?

    Ahi ile vedalar, geriyle dner.Ahi yorgundur, deneinden destek alp bozkrda yrr. l hayvan iskeletleri, atlam kurak topraklar geer. Rzgrdan boynu bkk kalan bodur baaklar ssz vadiyi beklemektedir.Gne tepedeyken varr virane olmu kye. n cin top oynar meydanlkta.Yaamaktan bkkn bir horozun parazitli sesi iitilir. Bir eek anrr. Eeini eken gen kadn geer yanndan. Heybelerin stne bir sr ocuk doldurmutur. Kadnn srtndaki ocuk Saltuku grnce alar. Gen kadn geerken ardn ardn glmser, yzn rter.Ahinin adm atacak takati yoktur. Yorgun ve hastadr. Es-ner, eliyle azn kapatr.Topraktan yaplm evlerin arasnda darack soka geer. Adm atacak mecali kalmamtr. Terler, sk nefes alr. nne kan ilk kapy yumruklar, ses veren olmaz.

    SAHNE 100 DI / GN BOZKIRSaltuk, yolda yal eri ile yan yana yrr. Katrna ykledii seleye teberisini doldurmutur. eri merak eder sessiz genci.

    ERNe i yaparsn?

    SALTUKYrrm.

    ERNasl?

    SALTUK(sonsuz bozkra bakar)

    Byle yrrm.

  • 92 / T.C