ahmet Çağkan İnkaya enfeksiyon hastalıkları anabilim dalı°shalli-hastaya... · İshalli...

19
İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı [email protected]

Upload: others

Post on 08-Oct-2019

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı

[email protected]

Page 2: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Hendrix N etal The economic impact of childhood acute gastroenteritis on Malawian families and the healthcare system BMJ Open 2017

Page 3: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

• Sadece 10 ishal atağından 1 inde bakteriyel patojen var

• 10 hastadan 9’unda verdiğimiz antibiyotik kanalizasyona gidiyor

Zarakolu P etal İshalli çocuk hastalardan izole edilen patojenlerin dağılımı Flora 1999

Page 4: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Olgu 1

• Sabah saat: 10:00 ve siz 20. sıradaki hastayı çağırıyorsunuz

• 28 yaş, kadın geçici tarım işçisi

• 1 aydır tarlada çalışıyor

• Akşam aniden başlayan Kıvırıp, bükücü, uğundurucu ağrı Ateş Amel

Page 5: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Ne yapalım

Page 6: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Sorun • Etrafta başka ishal olan var mı?

• Dışkıda kan var mı?

• Dışkıda sümük var mı?

• Dışkı su gibi mi?

• Bir seferde dışkıladığı miktarı az mı çok mu?

• Dışkıladıktan sonra rahatlıyor mu yoksa halen daha dışkılama ihtiyacı hissediyor mu?

• Karın ağrısı artıp azalıyor mu?

• Karın ağrısı nerede?

Page 7: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Olguya devam

• Herkes ishal

• Bol sulu

• Tenesmus yok

• Mukus yok

• Karın ağrısı göbeğinin ortasında artıp azalıyor

Page 8: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Fizik muayene

• Vücut sıcaklığı: 38°C

• Nabız: 105/dk

• Tansiyon: 90/60mmHg

• Deri turgor tonusu normal

• Dil: kuru

• Barsak sesleri yaygın olarak artmış, batında minimal hassasiyet, istemli defans var

Page 9: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Test isteyelim mi?

• Gaita mikroskobisi?

• Elinizde sadece EMB veya McConkey agar var? • Sorbitol McConkey yok!

• Üre/kreatinin?

• Na/K?

• Tam kan?

• Lökosit?

• CRP?

Page 10: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Tedavi olarak ne planlayalım?

• Oral hidrasyon? • Bilinç açıksa

• Şokta değilse

• iv hidrasyon • Oral hidrasyona cevap alınamazsa

• Antiemetik

Shane A etal 2017 Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines for the Diagnosis and Management of Infectious Diarrhea Clin Inf Dis 2017

Page 11: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Antibiyotikler?

• Salmonella spp. • İntestinal perforasyon • Kinolon ile uzamış saçılma • Her salmonella türü için gerekli değil

• Campylobacter spp. • Tedavi kinolon dirençli bakteri saçılmasına neden olabilir

Given that the vast majority of inflammatory infectious diarrhea episodes are self-limited and that the treatment benefit is modest, in most cases the risks

of treatment outweigh the benefits.

Shane A etal 2017 Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines for the Diagnosis and Management of Infectious Diarrhea Clin Inf Dis 2017

Page 12: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Shane A etal 2017 Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines for the Diagnosis and Management of Infectious Diarrhea Clin Inf Dis 2017

Page 13: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

• Turist ishalinde antibiyotik tedavisi loperamid tedavisine üstün değil

Laaveri T etal Systematic review of loperamide: No proof of antibiotics being superior to loperamide in treatment of mild/moderate travellers’ diarrhea Trav Med & Inf Dis 2016

Page 14: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

İshali kanlı olsaydı?

• 0157?

• 0157 dışı STEC?

• Betalaktamlar, kinolonlar, TMP/SXT, metronidazol tedavisi zarar verir

Shane A etal 2017 Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines for the Diagnosis and Management of Infectious Diarrhea Clin Inf Dis 2017 Launder N etal Disease severity of Shiga toxin producing E. coli O157 and factors influencing the development of typical haemolytic uraemic syndrome: a retrospective cohort study 2009–2012 BMJ 2009

Page 15: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Probiyotik & Prebiyotik

• Akut ishalde pre ve probiyotik kullanımı önerilmez

Ridlle MS etal ACG Clinical Guideline: Diagnosis, Treatment, and Prevention of Acute Diarrheal Infections in Adults Am J Gastroenterol 2016

Page 16: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Olguya tekrar dönelim

• Gaita mikroskobisinde • Amip kisti gördünüz

• Amip trofozoiti gördünüz (acaba?)

Page 17: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Hasta amebiyasis olsaydı nasıl tedavi ederdiniz?

• Metronidazol 7-10 gün + paromomisin veya iodoquinol

• Türkiye’de metronidazol +/- tetrasiklin alternatif olabilir

Sanford Guide to Antimicrobial Treatment Last updated: 31/01/2018

Page 18: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Grath CM etal Travellers’ diarrhoea-a survey of clinical practice J Trav Med 2017

Page 19: Ahmet Çağkan İnkaya Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı°shalli-Hastaya... · İshalli hastaya yaklaşım Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon

Ridlle MS etal ACG Clinical Guideline: Diagnosis, Treatment, and Prevention of Acute Diarrheal Infections in Adults Am J Gastroenterol 2016