Prettig speel-verhaaltjein drie deelen, doorANTON VAN DE VELDEMuziek van Jos. DE KLERKTeekeningen van A. OST

aij LEESLUST verschenen :JEUGDBOEKEN VAN LOD. LAVKI

De levende Rots.Onder al de jeugdboeken van Lavki zal

dit boek zeker het meest spannend, het ge-weldigst boeiend zijn. Avonturisme, pakkend,popelend. Maar ook meer dan dat : weer deopvoedkundige lijn, die karakters leidt ensterkt. Mooi, al schuilt die tendenz nu onderde bonte wemeling der vele episoden. Mooieuitgave. (A. V. d. Dr. in Boekengids)De kleine Martelaar.Verhaal uit den tijd der Kerkvervolgingen.

a Het is frisch en het boeit. Er steekteen gezond-romantische geest in; die onzejongens en meisjes bewonderend zal doenopkijken naar den jongen held. Het is eenzeer mooie en treffende les in christelijkbetrachten, kranigen geloofsdurt en boven-natuurlijk ingrijpen. a (Boekengids)Mijn Zusterke.Verhaal uit het levee van een rakker.

Gedroomde lectuur voor onze jongensen meisjes. Boeiend en ongedwongen verteltLavki ; raak op den man of ; flink getypeerd ;het afrollen van een film. Een taal die de jon-gens en meisjes verstaan. Lavki is te wegeeen reeks werken voor de kinderen op demarkt te brengen, die om de adaptatie aande jeugd van onze dagen, voor ons yolk, vangroote beteekenis is. a (Boekengids)Mijn Broerke.Vervolg op « Mijn Zusterke

a Met zijn reeks keurboekjes voor deaankomende jeugd is stilaan deze schrijveronder de eerste rang-mannen komen staan.Fonke greepjes uit het moderne school- endorpsleven : zeer leuk en guitig, doordrenktvan veel Boefjes-humor. Vol heerlijke vin-ding : hoe een jongen zich leert ontdoen vanveel lichtzinnigheid en groeit tot ernst. Aan-geduid voor onze Boekerijen.

(V. d. Dr. in De Standaard)Mijn Professor.Vervolg op a Mijn Broerke

Een van Lavki's beste jeugdboeken :van een vermoorde geit en een gendarm,een trits klasjongens en een professor eneen cadeau, weet hij een spel to makenzoo dramatisch-spannend, dat het heel hetcollege in rep en roer zet.

(A. V. d. Dr. in Boekengids)Mijn Vacantie.Vervolg op « Mijn Professor a.

a In een verhaal van voetbalmatchenen vacantie-avontuurtjes, weet Lavki hierin 't Licht te stellen al wat het lievelingssportder jeuEl. aan opvoedende waarde kan be-zitten. Warm aanbevolen voor alle shotters.

LOTJE

Alle rechten streng voorbehouden.Voor toelating tot opvoeren wendemen zich tot Anton van de Velde,

36, Klappeistraat, Antwerpen. -

Bi; Lotje hoort uitsluifend de muziek

- r - van jos. de Klerk. - - -

De partituur is in bruikleen toverkrijgen op voornoemd adres.

LOT EPrettig speel-verhaaltjein drie deelen, doorANION VAN DE VELDEMuziek van Jos. DE KLERK

Teekeningen van A. OST

Antwerpen, N. V. Leeslust Lindhoven, N. V. Lecturis

Aan Juffrouw Therezia Thuysbaert, regisseur,hoogachtend en vriendschappelijk

opgedragen.

Antwerpen,December 1926.

I

:.tvc9

UA

M \ W• '- Li

1 \ )•'••.t

I

- t

/1,, •

7 ' t') , •V _- -4'• - ( , ' I/ / II •\

c' I(/ /1

, a

- :-2 :: *- S\1 \\ \( /

)" - ry J --Th

ry

=:-

- ' ))\ . I I '

- - -

- -- $p -c---'

In dit verhaaltje spelen

LOTJE, de musch,De negen zusjes van Lotje,FLIK VAN FLOOI, de pauw,JAN, broer,AN, zus,KATO, de kokin,BELLEFLEUR, prinses van Muizeland,GRISPIK, 'n spinnekobbe,Spinnen en spinnetjes, Bellefieurtjes,PIEREWIE, de baas van de poppenkast,en Pierewie's poppen : DE NEUS,

JASIVIIENTJ^,DE TURK,GODFRIED VAN BOELJON,1VIAAIKE,STEKKEBEEN,

Prins HERFST met z'n hovelingen.

LOTIE*Eerst words er 'n mooie daps uitgevoerd door

WINTER,

LENTEN

VRIESMAN,

STORM,

SNEEUW,

HAGEL,

Dooi fZON#

En wat ze dansen Luister

Winter vochtwanhopig tegenLente die 'r blommen vlocht.Razend joeg ie wind en regen,wekte Vriesman, huilde wild

om z'n vrienden op te ruien.Storm vocht mee met woeste buien ;

Sneeuw wierp wit en wattig viltom heel de garde dicht te dekken...

Hagel wou de slapers wekken,

kletterde z'n kralen veer.Winter kreet : Ik ben de heer I

Maar opeens kwam honker Dooi...Hoflijk lei ie warmer vachtenzacht enstil in elke plooi

van der Lenteblije tente.Winter vloekte... blies den strij d,koud van nijd.Met Been vree was ie te paaien.Ei ! Zijn scepter wou ie zwaaien i

En wijl Lente blommen vlocht,kwam daar in de wijde lochtkoninkli j k 'n hofstoet nailer(Winter riep z'n heir te gader).In 'n vermiljoenen damp,uitgerust voor fellen kamp,schitterend van kleur en kleeren,waaierend als gouden veeren,kwamen Lente's vrienden daar...

Winter vreesde 't nieuw gevaar,rilde en klampte vast z'n wapen.Hier 1 Trawanten 1 Hier r M tn knapenEn het vechten herbegon...Wie het won?De Zon

Na z'n neerlaag, is Winter huiverend verdwenen met z'nkille volgelingen. Nu blijven alleen nog Zon en Lente, Kijk,hoe alles herleeft rondom ons...

Timied pinken boterblommen in 't zoetrokige Bras. Paaschklok

ken wiegen hun eerste goeiedag na winterslaap. Honderd zijn er,

of duzend... 'n Greep uit milde zaaiershand. De haag is dik,

Io

zeker twee meter, dik van overstroelend sap en bot en blad

en nieuwe twijgen.

Boomen staan preutsch to dodeinen : « Hoe vin je me? Zoo is

m'n kleed mooist... Fij n, 't licht in m'n satijn, he ? ...

Preutsch als nufjes in vacantie.

De wijngaard lacht als de oude die weet dat ie niet zoo gauw

sterft.

't Is nu juist de een-en-zeventigste bloei. 't Kunnen er makke-

lijk twee honderd worden, denkt ie. Hij voelt de kitteling van

jongsten wijn in z'n vezels * wijn I Wijn o De rijkdom in de

zon !....,,

En de zon?

De zon is vrijgevig, koninklijk-vrijgevig. Ze giet goud, goud,

goud 1 Over gansch de weergeboren wereld, maar bizonder over

't wereldje van dit hof. Zonnegoud druipt vonkelend van tak

en blad en muur en page, spelemeit in gras en bloembed,

ringt rondom den ouden waterput, spettert over de trappen

van 't rustige heerenhuis, vernist het leien dak, spoelt en

kronkelt fangs alle paadjes van den twin, klaroent door de

wijd-open hofpoort en schicht wild en zot-zalig weg, naar

buiten, veld en wei over, dronken van eigen weelde, vol

genade en goedjongstig jong levenslustig geweld

De zon ! De zon ! De zon ! De lente 11

Maar nu begint het spel

Van de trappen daalt majestatisch Sinjeur Flik van Flooi.

Draait z'n kop rechts, draait 'm links, langzaam, bewust

zijner grootheid. Stapt nog 'n trap lager, blijf t even op een

poot staan, bekijkt z'n nagels, ze t den tweeden poot voorzichtig

II

veer... Nog 'n stap... Z'n sleep volgt breed-uitgespreid. Re-

genboogtinten streelend in 't zonnelicht.

Sinjeur Flik van Flooi weet zich mooi en denkt zich waarach-

tig 'n afstammeling nit heel oude nobele familie„ De eenige

zuivere adel van wren in 't ronde. De echte Van Flooi's zijn

alien gestorven, behalve iii j die naam en geslacht hoog houdt.

Nu is ie op de voorlaatste trede stil gebleven. Draait z'n kop

rechts, draait 'm links. Heeft tijd genoeg. Komt 'n morgen-

luchtje scheppen... In zijn hof.

Flik strijkt voorzichtig met den bek 'n plooi van z'n mantel

glad, bekijkt de lucht, bekijkt z'n glinsterende burst.., en be-

sluit verder te gaan.

Reeds heft ie kalm 'n poot op... maar daar vlerkt opeens bru-

taal het hof op : Lotje, de musch, de kwajongensmusch.

Lotje heeft lol. Vooral ntt : de wintermizerie is weer achter

den rug. Er is overal weelde, en overal is ze thuis. God schept

den dag, denkt Lotje, en we gaan er door. 't Leven is kort, de

zon is warm, en er is eten genoeg. Vivat 't plezier !

Lotje trippelt zottebollig rond, pikt hier en daar wat op, slaat

'n polka met snelle vleugels, loopt even te verzinnen met 'n

rups in den bek...

Daarop zegt

FLIK : A.bo.mi.na.ble......

LOTJE: schrikt heel even, springt 'n eind verder, laat de rups[vallen

B'jour, sinjeur ! B'jour !

FLITS: Ongehoord, zoo'n vrijpostigheid ! Wat kom ji) hierdoen, musch?

z2

LOTJE: Zoe-ken wat me toekomt.

FLIK: In mijn hof?

LOTJE: Jij mag hier ook wandelen, sinjeur.

FLIK: Er staat 'n bordje : Verboden toegang !

LOTJE: 'k Kan nie lezen. Nooit naar school geweest.

FLIK: A.bo.mi.na.ble.

LOTJE: Heel natuurlijk. Toen m'n vader stierf, grog moederook gauw dood. Bleef ik alleen met negen zuigelin-gen. Lotje was de oudste. Vooruit, Lotje ! Negenzusjes eten geven.

FLIK: Negen ?

LOTJE: Plus ik : da's tien. Daar staat ie te zien.

FLIK: De Van Floors hebben gestudeerd.

LOTJE: Rijke lui.

FLIK: Ik leef...

LOTJE: ..,om te eten. Wij eten om te levee.

FLIK: Je bent 'n straatmusch,

LOTJE: Op de straat is 't meest te zien.

FLIK: Schooiersvolk.

LOTJE: Allen gelijk under God's lieve zon. Jij behoeft aman-delnootjes...

FLIK: Wel ?

LOTJE: Wij hebben paardevijgen.

FLIK: A.bo.mi.na.ble.

LOTJE: Kwestie van smack. Dit hof hier was vroeger, nog

z3

voor jouw komst, heel triestig... Alleen de ouwe heeren de ouwe freule. k Weet 't van vader zaliger. Dieheeft hier toen nog in 'n klem gezeten. Vijf dagenhospitaal. Kruk en houten been. Nadien kwam 'tjonge paar. 't Oude stierf... En toen werden er nieuweblommen gezaaid. Op 't graf en in dezen win.Sinjeur de pauw was 'n kado van 'n suikertante. Menheeft u eerbiedig in 'n kooi gezet...

FLIK: 'n Kooi ! Weet ik niets van

LOTJE Je was nog te jong, sinjeur 1. Je werd grooter, kreeg'n staart+..

FLIK Staart ? Mtn sleep, bedoel je ?

LOTjE: •..en werd vrijgelaten in den tuin. De lui haddeneindelijk plezier voor hun senten. Je bekijken tot't nieuwe er af was.

FLIK Schoonheid is ééwig, musch! Mijn waarde..,

LOTJE: Jouw waarde ? Vijf stuvers aan den koetsier om jehierheen te voeren. Nu weet je presies hoeveel jewaard bent. Sinjeur ! Sinjeur ! Mooi is je staart ;de mijne armzalig. Maar ik spring het leven door;jij kan niet springen. Je moet slepen met je sleep...sleep... sleet.,,

Hopsa ! musschen van straat en dak't Nest in de goot en 'n kers op zak,den kop in den wind en den bek in 't gras,alsof er geen eind aan den zomer was

Meteen slaat Lotje tne f

'4

FLIK: 'k Verzoek je vriendelijk dit hof to verlaten.

LOTJE: Tjillip ! Tjillip !

FLIK komt, den kop in den nek, dreigend af: Je zà1 aan-stonds...

LOTJE: Tjillip ! Daar krijg je ze alle negen... Tjillip !

En de negen zusjes van Lotje ko-men aangevlerkt, elkaar verdrin-gend.

LOTJE tot 'r zusjes : Daar ligt 'n doode rugs. Elk z'n paart.

De negen zusjes: Tjil.willewil.tril.pril+pil.dril.pjillipjil.tjiI...

FLIK is woedend : Als jullie nu met gauw...

LOTJE: PjillipjiL.. Stil I!!

FLIK: Of 'k ga den hoed halen !

LOTJE: Wa-at ?

De negen zusjes : Wa-at ?

LOTJE: Zou jij den bond...?

De negen zusjes: Zou hij den hoed... ?

LOTJE: We pikken 'm de coren af !

De negen zusjes: Pikken 'm de ooren af I

LOTJE: Hi.wirjewie..hihi...wiwi, hihihi...

De negen zusjes tateren oorverdoovend : Hihihi...wirjewie...dril.....hihihi.tj il....tj il.millemil....pik.prik....prilleprik...pik.pik.wie.li.tjie....hihihihi.....hilliwitjiprilliwilliwirbrrrril !

I^

FLIK : Wacht, janhagel !

't Wordt 'n Kerrie van belong.Flik staat opeens in den sirkel dernegen musschen gesloten. Op moatpikken ze 'm in den staart. Lotjegoat ondertusschen op nnderzoek detrappen op.

De negen zusjes, terwijl ze in den staart pikken

Pik-prik,meneer Flik,Te' mooi, to mooi,meneer Flooi !Mu 'n pluim, Flik!Te dik,-prik-je staart,Flooi!'k Wil m'n paartvan de fool!Pik prik proof ! !

Flik verliest z'n veeren en wordttot of tocht gedwongen. 't Roeze-moezend kluwen van pauw en mus-schen verdwijnt.

LOTJE staat op den hoogsten trap, op 'r strakgeheven pooten,kijkt het huffs binnen, nieuwsgierig, spits-loerend, voor-

s6

zichtig, steeds 'n vlerk tot vlucht klaar. Daar heeft zewat in 't oog gekregen !

Hummm... Roomtaart.., Room-in-een-taart... Hum.,.snTurkije iTaart met room... In noemen ze 't (( mam-mam »... 'n Beroomde roomtaart, 'n dikke dikke dikkeroomtaart... Zou me dat Been dessert zijn,.. ? Als'k nou 's gauw binnenstreek en.,.een hap deed?Een hap...een maar...in die roomtaart...die heerlijkezoete zachte roomtaart... Als 'k nou... Een, twee...

Kiap ! zegt de musschenklem, enLotje zit gevangen•

LOTJE in de klem: Aie Tjillip tjillip tjilp tjilp tjiltjil-t i1.. •t jil...lip...

Op Lotje's gekwetter komen Janen An, broer en zus, toesnellen.

JAN en AN : Ha! We hebben 'r een•,. We hebben 'r een !En wat 'n dikke ! Wat 'n groote

LOT JE : Tjilll-p++*

JAN : 'n Wondermusch.

AN *'t Is 'n arend !

LOTJE : 'k Wou dat 't waar was... Tjillip !

JAN : 't Is 'n musch •

LO T JE ; Helaas...

JAN: 'n Vette. Gaan we ze opeten, An?

'7

AN: He ? Heerlijk !

LOTJB : 4peten ? Kan je denken ! lk ben niet eetbaar! Tjil.

JAN : Niet ? Kato maakt 'r soep van...

AN: Musschesoep ? Bestaat Loch niet ?

JAN : Dan denk je maar dat 't kip is...

LO T JB : Kip of kap, kipkap... M'n arrem zieltj e... (ze vlerktwoest) 'k Zeg jullie dat 'k niet eetbaar ben. 'k Hebrheumatiek...

JAN : Geeft niks.

L®TJE: 'k Ben ziek...mank...stijf...mizerabel 1

AN: Nee.., als 't zoo is...

JAN : Ziek ? Geeft niks. Als ze gekookt is, is ze gezond.

LOTJB : Maar, lieve jongeheer, d'r is erger nog! 'k Heb to veelgegeten...

JAN : Wat dan?

LOTJE : Nou ja... hm. Wat eet 'n musch zonal? Arme familie,he ? Pikken 'n beetja overal... Straat... mesthoop...Tjiflip... Overschotj es...

AN : Nee... We zullen ze liever niet...

JAN ** Nee..e...

AN: Laten ze vliegen, Jan ?

JAN: Nooit ! Gevangen en de kooi in.

LOTJB : Levenslang...Tjillip... Stoof me dan liever op. Hemel!hemel 1 Levenslang achter de tralie. Korte pijn, asje-blief. 'k Ben musch en zal als musch sterven. Als

'k dood ben, kan je me fezant noemen, dan poor 'k't Loch niet meer. Jullie liegen makkelijk... Stoof op!

AN: 'k Heb 'n plan

JAN: Ja ?

LOT JE : 't Zal wat wezen !

AN: We zetten de musch...

LQ T J E : Ik heet Lotj e.

JAN : Lotj e ?

AN: •..zetten de mus ch op den zolder...

LO T J E : Goddank I da's wat ruimer,

AN: Daar kan ze vliegen.

JAN : Ja, An, maar de kat

LOTJE, vol ontzetting : Stoof me op ! Allemachtig ! 'n Kat bijmij ? Nooit in m'n leven ! Ofwel eten jullie de kat op,ofwel mij. Noem 'r konijn...

AN: We zetten goes in den kelder.

JAN : Musch... Lotje... Je gaat mee... Jij zorgt voor de pret.

LO T JE : Adieu, m,'n dierbaar vaderland...

AN: Wat zegt ze ?

LOT JE : De heele wereld was mijn... Nu hou ik nog 'nplanken-vloer en 'n dak en den schrik voor de kat... Tjillip...Haal me asjeblief uit de klem...

JAN verlost Naar: Ziezoo.

LO T J E : En zet nooit geen roomtaart... geen dikke dikkeroomtaart...

i9

AN: Wat?

LOT JE * •..op de tafel., s

Ondertusschen is Flik terug ver-schenen, deerlijk geTaavend. Z'nstaart is geheel uitgepr'kt. 't Is nog'n wrak van 'n puuw. 'n Gek lijfmet sprieten van enkele schamelepluimen.

FLIK ; Wat hour ik ? Musch gevangen ? Goed, goed. Doe zedood ! Gauw !

LOTJE: Hihihi... Tjilp,l Nee.., die is to gek... gek! Hihihi...Kijk z'n staart...Hihi... Z'n heele nobele lijf...hihihi...Ik heb lol, sinjeur! 'k Heb 'n reuzeplezier.... Kijk...tjilp ! z'n staart... hihi.., z'n wonderlijke staart...

FLIK : Doe ze dood !

JAN : Flik ! Waar heb je uitgehangen ? ?

AN: Wat is 'r met 'mebeurd ?gJAN+* Je bent afschuwelijk

AN: Afschuwelijk !

LOT JE : Presies ! De rok is gaan vliegen.., ; daar loopt dekapstok,,,hihihi+,,

FLIK : Zwljg ! Ik dank m'n ongeluk, m'n schande aan jouwbloedverwanten ! Ik moet gewroken of 'k bij't mezelfden kop of !

JAN : Nee, zachtjes wat ...

^o

AN: Jij ziet er ellendig genoeg uit om...

LOT JE : Presies ! presies ! Met borer en kruidnoot en beschuit...Lekker I 'k Kan 't u « rikkemanderen » !

ELIK : Miusch ! In naam van m'n edel geslacht, ik veracht je !

LOT JE : Hartelijk dank! Je gaat de pan in, ouwe jongen ! Sma-kelijk I Rust in vrede !

FLIK: Musch

LOT JE : O-rep-mus !

LOTJE wordt meegevoerd door Janen An. Flik kijkt de gevangen mulchna met geweldige zelfvoldaanheid.Dan wandedt ie, beiachelijk preutsch,verder.Hoor ! Daar nadert KaTO, dekokin. Ze heeft de stem van 'nappelwijf, 'n korten adem en 'nrond lijf. . Van uit de verte roeptze al ;

Nee... als ie d'r zoo uitziet als u zegt, jongeheer...Afijn.., we zullen zien dat we d'r potagie van maken,al heb ik -- lieve deugd I --- nooit van pauwesoepgehoord !

En Kato komt to voorschijn.

Hehe I mosjeu Flik... Pardoes I hoe ziet die d'r uit !Heb je weer gevochten ? Niet netjes voor je ct repe-

21

tasie », Flik! Nou, 't kan je niet schelen, he ? Jouwuren zijn toch geteld. Wat zie je d'r misselijk uit. Enhebben ze zoo maar je staart ?... Wat jammer. 'k Hadzoo graag wat van je pluimen op m'n hoed gehad...Kom hier, kale jonker ! Wat? Ga je er vandoor ?Moet je niet gelooven ! Zal me niet voor den aap houen.Hier! Rap wat! Doe me nu asjeblief niet loopen...Lieve heer ! wat 'n hitte... Als dat lente is... Net alsin den Kongo... Flik! Hier L. Kom, lieve Flikje...kom, schattebout... Wacht ! 'k Zal je troeven !.., jegaat zoo sito de keuken in...

Ineens draait de rennende Flikzich om en zet zich schrap. Katoblijft geschrokken staan,.

FLIK o Ik ben Flik van Fl00000i !

Kato hervat zich. 't Is 'n streekvan Flik geweest. Ze denkt 'mmet ern armzwaai to pakken, dockFlik telt Been Brie en is de hofpoortdoor, de wijde wergild inn.

KATO: Jij, kale jonker ! Jij lobbes !... Luie leelijke lobbes !Lobbes !

En Kato loopt Flik hi jgend ach-terna.

22

LOTJE had 't gebeuren afgekeken door de tralievan tn soort duivenhok op den zolder.Met r spitse leuke bek snatert zepret uit

Die is goed ! De dikke achter de magere. 't Diner isop de vlucht en de kokin loopt 't na. Tjillip.+.+..

Opeens hoort ze 'n zonderling gesis :

Fiss, + ...tiss+. ..fiss.. .tiss.. .+Tjoekke-tjoektjoekketjoekketjoekketjoek +++ + 4

Fiss++.tiss+ + .Tjoekkefis.., tjoekketis.

Onverwacht vliegt er tn stuk vanden hofmuur tegen den grond. Nuzien we in de verte het goudenzonneland. Door de muurbres stoomtPierewie binnen met ztn eigen trein.Achter de lokomotief tn wagen metzes deurtjes+ Boven op den wagenzit Pierewie gezapig z'n pijp terooken.

Tjoekketjoektjoek... Karraboem!

't Konvooi staat stil. Pierewiespringt op vasten grond+

LOTJE: Wat zou dat beduiden ? Waarachtig 'n trein, geloofik ? :Lotje uitkijken

23

PIEREWIE roept zonder ademhalen en zoo snel als alleen 'nfoorkramer dat kan:

Ziehier, dames en heeren, het wereldvermaard gezel-schap van Pierewie's theater dat bij den Tsaar en denKeizer en den Paus en de Mamelukken en de Brittenen Fransozen en de negers met of zonder bengaalschvuur met of zonder muziek den roemrijksten bijval heeftbehaald in zijn repertorium van de groot;ste dramaswaarin de tranen loopen door de beste schrijvers vanalle landen en van alle kanten geschreven spesiaal voormijn theater waarvan wij de achtbare dames en heerenin de verschillende personages voor de spelen ofteesbattementen zullen komen voor te stellen aan hetgeacht publiek:

DE NEUs! ( 't eerste deurken van den wagen vliegt open.De neus verschijnt).

Versch in de verf gestoken. Zbo'n neus bestaat er nietmeer op de wereld. Hij speelt de walvisch in tienduzendmijlen onder zee en is opnieuw gepolitoerd en vankoperen haken voorzien...

JASMIENTJE ! ('t tweede deurken open. Jasmientje ver-schijnt)

De jongste die voor gravin speelt in stukken uit dehooge wereld. Kan buigen als 'n echte noblesse en danstwals en polka naar keus op aanvraag. Voor den dams,kost 't tien sent meer...

24

DE TURK I ('C derde deurken open. De turk verschijnt).

Is de verrajer die in Jeruzalem tegen de kristenenvecht. Hier roep ik de aandacht van 't geacht publiekop het schoon tafereel van de folterkamer dat westraks zullen komen te vertoonen in den kelder vanpaleis van den sultan, en hoe de kruisvaarders vreeselijkwerden vermoord. Voor de folterkamer vijf sent meer,en met rood licht erbij : tien senten.

GODFRIED VAN BOELJON ! ('t vierde deurken open. God-fried verschijnt).

De verlosser van Jeruzalem met nieuwe staaldradenen zilveren harnas. Heeft 'n oog kwijtgespeeld. On-derweg verloren.

MAAIKE I ('t vijfde deurken open. Maaiken verschijnt).

De meid die in 't blijspel 't porseleinen servies laatvallen. Lacht zoo natuurlijk dat ge zoudt zweren : 't isecht en waar. Kan buigen en reverensies maken. Issinds twintig jaar in dienst zonder verslijten...

STEKKEBEEN I ('t zesde deurken open. Stekkebeen ver-schijnt).

Of Lange Wapper 1 Speelt voor poëet. Hij kan zingenop 'n mandolien in den maneschijn en doet den hoed afonder 't balkon van Jasmientje waarop de heks 'n vloekheeft komen te leggen. Voor den hoed van Stekkebeen,vijf sent meer,

25

Allo dan, dames en heeren. Wij zullen de voorstellingvan al onze varieteiten in komiek en triestig beginnen,Spoedt u voor 'n plaats want 'k moet nog naar Kon-stantinopel en we hebben niet veel tijd. Battez, tam-bours.., Komt binnen ! Binnen ! We beginnen !We geven de historie van...

We hooren Pierewie niet meer, wantde tamboer begint ineens te roffelen:Brrrrrrrrr, + +Na den roffel slaat de trommel 'ndansmaat en 'n klaroentje doetmee. Op die aardige rnuziek dansthet poppengezelschap zn ballet.Na alles afgekeken te hebben, BingLotje van 't zolderraampje weg.Het verhaaltje gebeurt verder opden zolder.Draai het blad om, en we zijn er.

a6

TWEEDE DEEL

IJSchier 'n eiland, zoo groot. In den avond die nu alom zn

blauwe nevelen weeft, is de zolder geheimzinnig geworden.

Door 'n venster in den achterwand gooit de verre heen-

gaande zon 'n klets hevig-rood :[icht naar binnen, vlak op

de plaats waar Beliefleur troont+

De zolder is muizenland, en Bellefleur (van de familie der

edele appelen) is er prinses.

Vóóraan heeft Grispik, de hofdame ('n spinnekobbe), 'n

groot web gesponnen. Ze noemt het hear kantwerk

In 'n hoek zit Lotje en leest voor uit 'n dik oud boek,

LOTJF geeuwt: +..En toen hebben ze'm opgesloten in 'n kerker

voor acht-en-veertig j area... Toen dan die acht-en

veertig jaren voorbij waren, kwamen daar gevaren

groote scharen barbaren met lange nare harem.. + en

de baren waren niet te bedaren omdat die barbaren

over die baren gevaren waren... (ze geeuwt weer) Nee,

daar zou je waarachtig.++ (ze geeuwt opnieuw) Ekskuus,

prinses, ekskuus, Bellefleur+..

27

BELLEFLEUR: schrikt walker: He ?.. , Waar was je ookweer ?...

GRISPIK : Barbaren die op nare baren aan 't varen waren.

LOTJE tot Grispik: Ben jij werkelijk wakker, Grispik ?

GRISP:CK : Ik werk.

LOTJE : Vliegen vangen.

GRISPIK : En waarom niet ?

BELLEFLEUR: Lotje vangt liever 'n uil...

LOTJE : Arme heerlijke vrijheid ! Afschuwelijk gevang,die zolder.

BELLEFLEUR: Ga je nu al klagen ? Hoelang ben je hier al?

L®T JE : 'n Eeuwigheid !

GRISPIK : Je raast, musch.

LOTJE : Wat zeg je ?

BELLEFLEUR: Kalm, Lotje. Lees voort.

L®TJE : Geen kwestie van. 'k Ga vluchten.

BELLEFLEUR, ongeloovig : Nee?

GRISPIK : Kan niet. Je zit op-ge-slo-ten. Stil ! Daar isn vlieg...

LO T JE : Tjillip* + * tj llllp

GRISPIK, Ga je zwij gen ?

LO T JE : Tj illip... 'k Wit geen do ode vlieg meer zien .

BELLEFLEUR: Vrede asjeblief. Ieder z'n werk.

LO T JE : Maar dat...

28

GRISPIK : Nou is ze weg (de vlieg) .

LOTJE tot Beilefleur: Kan jij t hier wennen ?

BELLEFLEUR met 'n zucht: Moet we!,

GRISPIK: 1k ken geen verveling.

LOTJE : Ja, iii kan weg als je wilt. tn Spleetje tusschentwee planken en je bent er door... PrinsesBellefleur is te dik.

GRISPIK : Musch, je bent galant 1

BELLEFLEUR met 'n beetje weemoed: Voor mij is ie te laatgekomen...

LOTJE: Wie?

BELLEFLEUR: Prins Herfst,,,

LOTJE : Moest die...

BELLEFLEUR: Me meevoeren in tn dwarrelwind... in t najaar.Dat is voorbij, al zoolang. Ik werd geplokken.Nu is tt uit. Zolder en stilte. Donker en stof.

GRISPIK : StiL Weer 'n vlieg

LOTJE tot Beliefleur : Wat ben je triestig, prinses...

BELLEFLEUR: Nu dààr, buiten in de zon, m tn zusters, wie-gewagend op 'n tak, turend naar de verte,verwachtend den roep van den prins... En diehoop : met hem mee, het onbekende tegemoet...

LOTJE voelt ook lien weemoed: Ja... ja... de verte... de vrijheid...

BELLEFLEUR: Ik hier in de seL.. Dat noemen de menschen((provizie maken voor den winter a... Ik rilervan,

29

GRISPIK: Ssst! Ssst !

LOTJE Wirjitjie ! 'k Kan geen vlieg in je net zien,Grispik ! Je bent 'n kannibalenspin

GRISPIK: Weer weg ! Musch, als je nou nog ééns.,,

LOTjE: Weet je wat 'n musch gewoonlijk doet met 'nspin ?... Kom, kom, tk wil genadig zijn, wantje bent 'n zéér handige juffrouw. tk Heb 'ngedacht.

GRISPIK: 't Zal wat wezen

BELLEFLEUR: Wat bedoel je, Lotje?

LOTJE De poppenkast, dààr, op tt hof. 't Spells af-geloopen... Als iii nou, Grispik, de poppents verzoeken ging, vriendelijk verzoeken ging. + +

GRISPIK en BELLEFLEUR: Wât?

LOTJE Hier te komen spelen voor ons. Ons gezelschaphouden... Hoorde je niet van Neus en Turken Jasmien.., en de heele familie ?

GRISPIK: Nee, jij bent makkelijk. Hoe zou ik ?+..

LOTJE : Spin 'n draad, daal naar 't hof en kruip inden poppenwagen.

BELLEFLEUR: En dan?

LOTJE : Dan ? Wel dan is 't in orde. De spelers vol-gen juffrouw Grispik, en,..

GRISPIK: IDoe 't niet.

LOTJE As-je-blief I

BELLEFLEUR: Grispik, 'k verzoek je..,

30

GRISPIK: Niet,

: 'k Geef m'n bevel.BELLEFLEUR

LOTJE : Zoover moest 't komen.

GRISPIK: Die musch is gek.

LOTJE: Prinses Bellefleur, doe ze zwijgen, of...

BELLEFLEUR: Grispik, spin je draad.

Grispik spirit 'r draad naar tt ven-ster en verdwijnt er door.

BELLEFLEUR tot Lotje : Je bent 'n schat van 'n musch.

LOTJE Jij 'n musschenschat,

Tjillip.++ tjilp... tjilp... pie-iep...klinkt het schril buiten tegen 't yenster.

LOTJE Wa's dat ? Wel allemachtig ! Daar heb je zealle negen+ (tot Bellefleur) M'n zusjes, prinses! m'n zusjes.

En negen musschenkoppen verschij..nen achter 't glas.

LOTJE tot 'r zusjes : Goeie genade ! Hebben jullie honger ?'k Kan niet helpen. Ben gevangen! Willenjullie hierin? Blijft gerust buiten. 1k trek m'nplan weL.. Ei, 'n gedacht ! Beneden staat er'n wagen. Kruipt er in. Dat is 'n goeie slaapstee voor dezen nacht.

De negen zusjes: TjiL.. tjil.

31

LOS" JE : Maar opgepast voor de musschenklem ! Enniet aan de roomtaart !

De negen zusjes vlerken weg.

LOTJE : Ziezoo. Dat is in orde. Als de poppen wegzijn, heeft de baas musschen in de plaats.E erlij k is eerlijk.

BELLEFLEUR: Zou je denken dat die popper. ?...

LOT,jE * Stellig, prinses. Die komen hier voor jou... envoor mij .

BELLEFLEUR: Dan moet ik 'n beetje toilette m.aken.

LOT JE : Naar 't j e lust.

BELLEFLEUR: Wil je m'n sleep even dragen ?.,>.

LOT,jE : Je nederige meid, prinses...

Bellefleur gaat heen, gevolgd doorLotje die Naar sleep draagt.'t Blijft 'n poosje stil op den zolder.En dan treedt Pierewie binnen, zichvoorlichtend met 'n stallantaarn.

PYEREwIE : Hebben me gezeid ; Meneer Pierewie, ga opden zolder slapen. Voor mij gored genoeg...Hm. 't Ruikt hier naar appelen. Zullen 'tvenster open zetten, he ?

(hij opent vierkant het zolderraam).

Nu de rust. O. L. ]Meer, heb dank voor den

32

voorbijen dag, en maak asjeblief then vanmorgen nog mooier... als 't kan. Pierewie,slaap nu op je twee ooren... De lantaarn hieraan den nagel... Hm... Daar is hooi genoegvoor zes Pierewies... (Hij legt zich neer). Slaapwel, Pierewie... Slaap wel, ouwe jongen...Goeien nacht, Pierewie.. Goeien...na. ..nacht

Pierewie... wie,.. wie.+.

Ergens begint 'n kontrabas te snor -ken : Roeng... roeng... roeng...roeng... En wanneer Pierewie fijnen fraai ingeslapen is, verschijntterug voor 't venster : Grispik, ge-volgd door Pierewie's automatischeartiesten.

GRISPIK tot d poppen : Nou, dames en heeren, zachtjes wat.e 't Spel is gevaarlijk, want jullie baas kon merkendat z'n poppen op wandel zijn... En dan?

De poppen komen stram, elkaarvasthoudend, met houten voetge-klop op den zolder aan.

GODFRIED VAN BOELJON: Dan ? In Jeruzalem heb 1kalleen tegen honderdduzend Turken gevochten.Zou 'k bang zijn voor één baas? (Hij zwaait

hoekig z'n zwaardje links en rechts)

De kontrabas snorkt : Roeng...roeng...

33

GODFRIED VAN BOEL JON : Selderment ! Daar ligt ie!

Allen schrikken geweldig en blijvenverstard staan, besluiteloos.Lotje en Bellef lettr treden terugden zolder op. Bellef Zeur bloost nogmeer dan tevoren.

LOT JE : Plaats Millip ! Plaats voor prinses BelLlefleurrrr !

De poppen blijven roerloos.

GRISPIK

Ze zijn verloren !LOTJE ;

Wat is er ?BELLEFLEUR: Wat is er ?

GRISPIK wijst Pierewie aan : Daar.., kijk...LOT JE : De baas ! Grispik, dat moet jij redden. Let

op ! Als ik 'n teeken doe, weef je 'n net road'm. Dan zit ie vast.

De poppen: Dan zit ie vast

Krik-krak doen ze. Er komt terugbeweging in.

GRISPIK: 'k Hou m'n draad gereed !

Ondertusschen heef tF1ik.Fs:ato kwijt-gespeeld en is, om wat uit to rusten,op 't kozijn van 't zoldervensterkomen zitten. Zwijgend heeft ieLotje's doening en 't zonderlingevolkje nagekeken. In hem rijst 'nwraakplan.

34

LOTJE: Heeren en dames I Artiesten van de poppen-kast Ilk stel u voor Bellefleur, prinses vandezen zolder. Ze verveelde zich en verlangdeu te zien. Weest dan zoo vriendelijk voor haarte dansen of te spelen...

De poppen Krak !(en ze buigen alien te saam voor Beliefleur.)

DE NEUS Zal 't hare majesteit de hoogheid mammezel deprinses believen ons te zeggen...

GODFRIED VAN BOELJON: t Gevecht met den Turk doe 'khet liefst

DE NEUS Is 't zóó dat ge spreekt tegen hare majesteitmammezel de prinses? Nee, dan heb ik betermanieren, ridder Godfried van Boeljon

JASMIENTJE en MAAIKE: Wij spelen met Stekkebeen+..

STEKKEBEEN buigt en stottert: Met Stek.ke,been, Dat+ben.ik,

DE TURK: 1k wil vechte

Lieve hemel! Ne

Hier wordt niet gevochten.

GRISPIK: Denk aan Pierewie.

STEKKEBEEN Jas.mien.tje.kan.pol.ka.dan.sen.

LOTJE Laat ze dansen dan I

BELLEFLEUR Allen te saam!

DE NEUS flat gaan we dansen ? Van usa, pater)) ?Nee: Van de reuskens!

STEKKEBEEN : Denkt,aan.den,baas,

35

De poppen Jansen

En zoo rijen de reuskens van Borgerhout,en ze draaien 's om want hun voetjes zi jn koud..♦+....,4+.,. t..4++4+

En de boeren die waken de pap zoo dik,en elke lepel dat is 'ne slik . .

FLIK VAN FLOOI roept opeens zoo laid ie kan : Pa-ou`N ! Pa-ouw !

De poppen vallen sti^l. Pierewiewordt wakker.

PIEREWIE ; Roeng ! Sakkerloot ! Wat beteekent dat lawaai ?Zijn er muizen ? (hij wrijft in oogen uit) He?He ? Droom ik ? Pierewie! (hij nijpt zich inden arm) 'k Ben toch wakker ... !

Nog vakerig kijkt Pierewie voUr zichuit, niet begrijpend wat er gebeurt,

FLIK VAN FLOOI: Hou op met dat vervaarli jk snorkenPa-ouw ! m'n kreet heeft je doen horkennaar wat er in je slaap geschiedt !Waak, dwaze conker ! Zie je niethoe al je poppen,op de proppen,je oppen ?Ik, Flik van Flooi,lig nooit in 't hoof, o.maar 'k kan 't niet kroppenhoe dat schoppenen kloppenje kop en

36

je ooren niet kan ontstoppen !Slapen is geen groote kunst,maar waken I Dank me om de gunst'k Heb je gered voor onheil, man.Trek je plan,als je kan iEn hak die musch in de pan!Zij is 't geweest--- 't leelljk beest -die den geestvan je poppen beleest..Eens heeft die musch me bespot.Die musch heet Lot.Ze is boten Zot

heeft de motin 'r kleed, en krotin it kot .Groote bek, leege potDoe geen bodvoor 'r lot,of je bent bedod !Al heeft ze den schijnvan fijnto zij n,'r dieren-manierenontsierende naamen faam

37

van gansch 'r geslachtWie 't laatste lacht...Je bent in m'n macht,musch, leelijke musch i Ik ben gewroken !Nu zal jij in de soep gaan kokenmet prei en seller en savooi Izoo triomfeer ik, Flik van Flooi[ !

Heel eventjes blijft 't stil op denzolder. Dan spreekt

L®T JE : Mooi,van Flooi !Maak je niet dik,Flik!Meen je zo gauw'n musch vervaard van 'n pauw ?Weet je, six j eur van Flooike-Flik,wie van de twee 't zal winners ? elk !

FLIK, woedend tot Pierewie: Nu is het genoeg ! Geef 't beest'n kneep !

L®T JE : Goe^nacht, sinj eur. Pas op je sleep...

FLIK: Bah i Kan 'k je niet doen zwijgen dus ?

LOTJE : 't Laatste woord heeft Lotje, de musch

Na 'n vernietigenden blik trekt Flikzich terug.

De poppen : Krrrak !

PIEREWIE: Pierewie, ben je nuchter ? Denken ze dat ik,,,?

38

(tot Z'n poppen) . Wat komen jullie bier doen?(tot Lotje) En jij, musscheverdriet ? 'k Zalje kraken !

Hij evil recht. Lotje geeft 'n teekenaan Grispik ; op 'n ommezien is'n net over Pierewie gegooid,

PIEREWIE : Ha.., sippersapperelementen toch ! Wat nu?Wat, selderment, wat nu ?

De Baas zit gevangen 1 De poppenbeginnen 'n t ragen wiegenden dans...Hun stramme ledematen komen inbeweging met 'n licht geluid. E< Kral »doen ze, op de maat van hun ,dans,

BELLEELEUR : Mooi I Mooi !

GRISPIK : Ze verjagen al m'n vliegen !

LOT JE : Zwijg, Grispik. Je weet niet wat mooi is.

PIEREWIE : Helaas ! helaas 1 'k Heb de nachtmerrie, Hulp 1hulp !

LOT JE : Nu words ie gevaarlijk

PIEREWIE : 'k Gooi met m'n muts

GRISPIK : Kan je niet. Probeer 't maar.

Opeens maakt « De Neus » 'n groutgebaar. 't Gedans vertraagt, houdtop,

39

DE NEUS : Kameraden, hoort ! Genoeg gedanst ! Piere-wie zit gevangen. Profijtige gelegenheid.Wie heeft me zoo dikwijls in 'n hock gegooid ?

Kl alp ! Hij gee ft t Pierewie 'n oor-veeg. Dat is 'n plezien^g voorbeeldgeweest voor de and ere poppen.Beurtelings gaan ze nu Pierewiebegroeten...

GODFRIED VAN BOELJON : Hij heeft me voor halfhoutgescholden !

Godfried klakt met z',n zwaardjeop Pierewie's rug.

PIEREWIE ; Aie mij...

DE TURK, Hij maakte me leelijk met 'n bolt

Klak f op Pierewie's buik...

PIEREWIE : Erbarmen...

MAAI;KE : Eens heeft ie me in de kachel gestoken

Kiak ! op Pierewie's armen...

PIEREWIE : 0 wee, o wee!

JASMIENTJE : Hij brak m'n beenen...

PIEREWIE : 'k Heb ze toch weer gelijmd I

JASMIENTJE kletst op Pierewie's kuiten : Ja, maar 't achterstevoren

4®

1VIAAIKE : 'k Heb I ze nog recht genet, anders liep zealtijd verkeerd...

S 1 EKKEBEEN : H..hij ..hee..heef t..me..sla.sla.sla...

Stekkebeen troeft er duchtig oplos. Nu beginners ze allemaal toroffelen elen zoodat het stof uit Piere-wie's kleeren swift,

PIEREWIE : Ale... wee... erbarm... ale... sappersipper...'k zaL. oei... och... ach... ik ben flood...'k ben stiekem-stokkedood......

BELLEFLEUR: Genoeg ! Zoo'n vreeselijk lawaai...

Lod' JE : Ssst ! 'k Hoor den trap kraken... Bezoek !Weg ! Rap!

De zolderdeur vliegt open. 'n Tien-de van 'n sekonde blijven alien be-weegloos. Dan opeens rennen alde poppers recht naar 't venster.Ze duiken allen achtereen naarbuffers. Jan en An verschijnen in't deurgat.

PIEREWIE : Hul... hulp ! !... Ik word begraven... M'npopper!

JAN en AN: Wat is er, Pierewie ?

PIEREWIE : M'n poppen...

JAN en AN: Je poppen ?

41

PIEREWIE : ...hebben me afgeranseld...JAN en AN: We zien niets.JAN : Je hebt gedroomd.

AN: Maar dat gerucht op den zolder ?

PIEREWIE : Presies. De poppers...

JAN : Je hebt 't zelf gedaan, Pierewie.

PIEREWIE : 1k? Zou ik werkelik ?... Nee, want d'rwas ook 'n musch...

AN: Musch ?

JAN * Lotje ! Waar ben je ?

AN: Lotje ! Lotje

LOTJE staat bij 't open venter: Weet je wat mooist is, Grispik?De vrijheid ! Adjuus ! (ze wipt het venster door).

JAN en AN loopen naar 't venster : Ze is weg ! Wie heeft datvenster opengedaan ?

PIEREWIE : 1k... geloof I. 't Rook hier ZOO muf naarappelen...

GRISPIK : Hm. hm.

BELLEFLEUR: Hm. hm.

AN: Pierewie, 't is jouw schuld dat Lotje weg is.

JAN : Dan kan je ook zorgen dat ze terugko .t !

PIEREWIE : Jongelui, 'k ben suf ! Blauw van 't slagen,groen van 't schrikken, wit van den vaak, enzwart van 't stof... En m'no yen... m'nP Pxfortuin... Die liggen nu zeker alienebrokengin den tuin !

42

JAN: En de musch I

PIEREWIE Jullie musch? De pup uitl

JAN en AN beginnen beiden te huilen : Lô-ô-otje.,,

PIEREWIE gaat ook aan tt snikken: En m tn poppen, helaas

JAN en AN Lotj e I

PIEREWIE M'n Turkmet z'n kop van kurk

JAN en AN : Lotje..,

PIEREWIE Jasmien,rond als tn appelsien

JAN en AN Lotje,.,

PIEREWIE De Neus,kurieus

JAN en AN Lotje..,

PIEREWIE: Godfried van Boeljon,schoon als de zon

JAN en AN Lotje...

PIEREWIE: Stekkebeen..,met ztn magere leên

die vie! zeker vaneen

JAN en AN: Lotje,..

PIEREWIE: 1aaikezoo zoet als 'n vlaaike I

JAN en AN Lotje,.,

PIEREWIE: Afijn, 'k ben gerenuweerd,

43

JAN en AN: Helaas.,, helaas..,

Pierewie droogt ztn tranen, zuchtnog eens heel diep en begint hetleven weer plezierig te vinden.

PIEREWIE Wat ? Zitten jullie nog te huilen? Nee, wegdie tranen... 'k Word er beroerd van.,. 'k Ga'n deun spelen voor 't plezier. 't Is kans datde spinnen aan 't dansen gaan.

Hij speelt op ztn harmonika.

AN wijst Jan 't net van Grispik aan waarvan If draad als 'n lusneerhangt: Kijk 's, Jan! Net 'n schommel!

JAN: Leuk 1 Ga je dtr in, An ? 'k Zal je helpen...'k Vaar mee I

Ze helpen elkaar de lus in en be-ginnen te schommelen, dodeinendop den tragen gang van Pierewie'sdeuntje.

GRISPIK: Bellefleur I om de narigheid van dezen zolderte verdrijven, roep ik m'n hofdames op I

Ze loopt links en rechts, wuivendhoog en laag. Spinnen en spinnetjesallerhande, van alle kleur en vorm,komen te voorschijn en dansen rondde schommelende Jan en An, ter-wiji Pierewie half slaperig begeleidt.

45

Ondertusschen geniet Lotje van 'rvrijheid, en lacht ons nit, buiten,in de heerlijke zon...Die lollige musch lokt ons weg vande dansende spinnetjes. Haar sna-terbek tatert vanuit 'n hoogen popu-lier : He ! Daar komt nog wat !Zoo je m'n verhaaltje mooi vied t,luister, want nu zal ''t prettigstegebeuren 1.,

46

DERDE DEEL.

Weer in den tuin.Er zijn vele, vele dagen voorbijgegaan. IJe zonne,die zacht de Lente streelde, ging nadien langsomheviger stoven, en rijpte de vrucht van elkenboomgaard...Nu ligt alles in nazomersche weelde.Op 'n grooten appelaar zit, schitterend tusschen 'rzusjes, 'n tweede prinses Belle fleur. De oude prinsesbleef op den zolder, en op den boom kwam 'nnieuwe jonge in de plaats. En dat is zoo het liedjevan ieder j aar... Vooraan, ergens aan 'n dikken tak,weeft Grispii.c r net, Pierewie's poppenwagen staatnog steeds op het hof. Er zijn klimopranken overheengegroeid, en tusschen de wielen wuift hithooge gras,Pierewie zil, op den grond, voor den wagen z'npoppen te herstellen.

PIEREWIE Hoe geuren tijm-en boterblommewiji 'k het krommepoppenlijfweer stij fen vaster lijm..+

47

Hoe alles bloeiten groeitvoor 0+ L. Heer,..En Pierewie verknoeitz tn tijd met houten poppen.Straks gaan ze op enneergelijk het touwtje port...tot Pierewie zélf eens wordttn stijve marjoneten met 'n eindje koord,tot aan de hemelpoortomhoog vaart voor de pretvan duzend serafijnen.+.Ja, tt poppenspel is fijn, enonze groote Baashoudt goed de touwtjes vastvan iederen Jan Klaas.+.Het gaat de pop niet aanof er aan 't hout wat scheelt ;het komt er maar op aante weten hoe je speelt

Hij plaatst ztn poppen, 't bovenlijfovereind, tegen den wagen.Jan en An komen de trappen van't heerenhuis afhollen.

JAN en AN Pierewie ! Zijn ze haast klaar ? Ga je straksspelen ?

49

PIEREWIE: Alleen nog Stekkebeen,,,, Die is te mager one,

'm nog fatsoenlik ineen te krij gen ..

AN: En na je spel ?

PIEREWIE: Weer de wij de wereld in...

JAN : Isom je dan gauw terug ?

PIEREWIE: Zoo 't God belieft+

KATO, de kokin, roept door 't venter : Pierewie i

Dat « wie » klinkt als de hoogstefoot die je gillen kan.

PIEREWIE, JAN en AN antwoorden tesaam : Kato ? ?

KATC): Dee-sjeu-nee !

PIEREWIE: Hoogedelgeboren keukenster ! Ik begroet u metalien eerbied ! Ontferm u over mn schreeu-wende maag,

Jan en An gaan aan 't lachen.

KATO: Dat klinkt te geleerd

PIEREWIE: Mag ik hooren wat er zo gal op j e menu staat ?

KATO: Melk en broodjes.

PIEREWIE: Daarna ?

KATO: Broodjes en melk.

PIEREWIE: Geen pauwevleesch ?

KATO: Nee. Flik heeft de gal...

PIEREWIE: Zoo ?

50

KATO: Van koleire!

En Kato's hoofd verdwijnt uit hetvenster,

JAN: Maar zeg's, Pierewie.,, Heb je nog geennieuws van Lotje?

AN: Van Lotje, j a ?

PIEREWIE: Wacht+.. dat had 'k vergeten... Dat duurtniet lang... Als die hier in de buurt is, looptze d'r gauw in.

AN: Geen klem asjeblief.

: Nee, dat kneep 'r te hard den eersten keen...JAN

PIEREWIE Ga je gang... 'k Zal 'r voor zorgen.

KATO steekt 'r hoofd weer door 't venster : Dee-sjeu-nee I!!

JAN en AN : Ja, Kato ! Hier zijn we I

Jan en An rennen het huis in.Terwiji Pierewie, prakizeerend, inz'n zakken tast, is Lotje zacht opden hofmuur verschenen. Daar zitze nu alles na te zien. Pierewiehaalt 'n touwtje uit z'n zak, windthet om 'n stukje brood en hechthet vast aan 'n wiel van z'n wagen.

PIEREWIE bromt intusschen stilLotjeHier 'n beet voor je strotje I

Als je dat pikten slikt..,nou dan ; goeie refs, m'n dodj e...

Daarna gaat ie het huis in.

LOTJE wipt van den muur of

Nee, dat pikten sliktLotj e nie,Pierewie iJe bent zoo grooten toch zoo dom...Zie me die poppen, zoo dood,zoo krom...Rust in vrede... B'jour i B'jour !Nu speelt Lot 'n nieuwen toer !

Gauw neemt ze 't touw in 'r bek,wipt terug den muur op, laat 'tstukje brood op den grond glijenterwijl ze 't touweindje vasthoudt.'t Blijft 'n poosje stil. Dan worden,een voor een, de poppen terugwalker.

DE TURK: Salem Aleikum ! Zijn we hier in Konstan-tinope ?

Daarop ontwaakt God fried ried vanBoeljon. Hij wrijft f t z'n o ^gen u i t,brengt z'n horentje aan den mond

52

en schettert met overtuiging. Ervallen blaren uit de boomen, enpaar appelen kletsen op de koppender poppekast-artiesten.Nu volgt Stekkebeen...

STEKKEBEEN : Wa.wa.wa... Zie ts ! Ap+ap.appelen L.

Maaike droomde dat ze juist 'nporseleinen servies liet vallen; zeschrikt wakker.

MAAIKE: Sjezes ! Madam... 't servies is gevallen...STEKKEBEEN + Nee.nee... Maai.. Maaike+,. (hij geeft haar 'n

appel) Zie, 't zijn gemaaide...DE NEUS ontwaakt ook: Presies gelijk in den poesje . D'r moet

toch iets gebeurd zijn.+. want 't is hier te stiL.,

En eindelijk is de slaap van Jas-mientje ook gevlucht. Ze babbelt nogvoort gelijk ze in haar droom dachtte spreken tot tn mooien ridder.

JASMIENT JE : Och, meneer de ridder,.. merci voor dieschoon bloem+.. 1k zal ze eeuwig+..

Maar opeens knettert de lach uitden mond van alle poppen. Ze zijnte blil elkaar weer wakker te zienen beginnen alien tegelijk te spreken,zoodat je er niet meer wijs uit wor-den kan.

53

DE TURK zegt :Nee, maar zoo'n aardige toeren steel 'k nietalle dagen.

en GODFRIED : De kruisvaart is in 't water gevallen...

en STEKKEBEEN : Na.na.na.natte grond voor m'n ji+ji+jicht

en 1VlAAIKE : Wat is er toch met ons gebeurd ? Wat iser toch?

en DE NEUS : Wat 'n geluk dat m'n neus nog in z'n gelidstaat !

en JASMIENTJE : Spijtig dat die droom zoo ineens uit is...

En wanneer de heertjes zwijgen,razen de dametjes nog voort, snel,snel als eksters.

MAAIKE : Och, kind lief, m'n grootmoeder zei dat 'nprinses honderd jaar lang sliep en 'k dacht datik het was, en opeens 't servies kapot, en deBroom. kapot..... en lachen en huilen....'k Draai en keer... Heerejee ! M'n kleed is uitde mode...

JASMIENTJE: 1Vlaaike,'twas juistzooschoon,wantdie ridder(een met veel diamant aan z 'n raren frak) gafme 'n roos die rook.., rook... rook naar o-de-kolon, en ik zei merci » want ge moet beleefdzijn.., en naar 't balkon riep hij : bonswaar...Schoon ! schoon

Godfried van Boeljon schettert opz'n horen.

54

DE NEUS Tatata ! Uit! Uit met droomen. We levenopnieuw!

DE TURK: 'k zie ze vliegen!

STEKKEBEEN: Da+da's turks 1

DE NEUS:

G®DFRIED ;

IDON't

Laat ons "ne flikker slaan van Pierlala

Te paard I Nog vóór vanavend de zee over I

Kunde gij zwemmen? Ik nie I Vooruit ttplezier I

De poppen dansen in 't ronde alzingend

En Pierlala lag in de kistmet bel ztn billekens bloot...en niemand die het beter wistof Pierlala was dood.De klokkeia die luidden van bim-bam-bom!De dooden komen niet weerom..+1k wel I zei Pierlala-sasa+.,Ik wel ! zei Pierlala I

STEKKEBEEI^T ; Ssst I Sst ! D'r komt 'ne ra.rare vo.vogel

blijven alien beweegloos. FlikZevan Flooi, de kale sinjeur, komtpreutscher dan ooit het hof opgestapt.Er zijn 'm drie nieuwe veeren aanden staart gewassen. De poppenkijken 'm stiff aan.

55

FLIK VAN BLOOI * Waar ik verschijnlijkt 't wel of er geen musschen meer zijn IKij k het satijnvan m'n nieuwe veeren,,,De musschenbende zou misschienvan nij d verteerenkon ze me zienZoo viert m'n nobele glorietoch steeds viktorie.Pa-ouw ! Pa-ouw ! Ik ben wat mans,in m'n adelglansongerept, en stellig dusboven die verslagen musch !

Hij wandelt verder, grikt hier endaar achteloos rond, ziet opeens't stukje brood.

Dat is festijn voor m'n holle maag !'k Krijg van Kato niks meer dan slaag, , ,Ben ik te fier om eten te vragen,wat ik hier vind, is graag engauw, ongezien, verheeld,en op een-twee-drie naar binnen gespeeld !

Hij eet 't stukje broad op en zitaan 't touw gevangen.

LOTJE : TralalalalaViktoria !

FLIK: Pa-ouw ! Pa-ouw 1

56

L®T JE : Mtn Flikje^wat lik je !Mtn Flooike,heb je 'n vlooike ?M'n pauwke,hier staat Musch, 't rabauwke !Vivat 't plezierjij bent gevangen ! De Baas zit hier !

FLIK : Pa-ouw 1 Pa-ouw ! Pa-ouw ! Pa-ouw !

Pierewie, Jan en An komen, opde herrie, toegesneld.

LOT JE : Tjirrrrp ; Tjirrrrp

PIEREWIE : Da's de musch ! We hebben ze 1

JAN en All' : j a ? j a ?

Ze loopen naar den wagen waar zede musch meenen to vinden.

Niets

Ze merken Flih's beweeg en Lotjetsgelukte list.

O000 P Kato I Kato I Flik zit gevangen I

KATO, binnenshuis : Wat zeg je ?

En Kato steekt 'r loop door 't venter.

PIEREWIE : Alemachtig i Okkerakkersakker ! Dat is 'n hek-senmusch ! 'k Elijf hier niet larger ! Datbeest is...

57

LOTJE: Onsterfelijk !

KATO: Wel, heb je van m'n levee. I Sinjeur en demusch. ..

FLIK : Pa-ouw ! Pa-ouw !

De poppen zingen in koor

Pa-ouw ! Pa-ouwAan 'n eindj e touw !Flooike zit gevangenZie jem hangen ?Zie je:m staan ?'t Is met Flik,Pierewik,'t is met Flooi,Pierewooi,gedaan

PIEREWIE kijkt stom-verbaasd z'n poppen na : Nu die nog?Word ik gek ?

De poppen zingen voort

Pa-ouw ! Pa-ouw !Akte van berouw !Zie je Flooike duikenals 'n kuikenaan den strik ?Trek de lus,kleine muschOnvervaardnu to paardop Flik !

r•

Lotje wipt den muur af, trippeltHaar voren, trekt Flooi aan 't touwmet zich.

PIEREWIE tot z'n poppen : Ha! Donderkrakelingen ! Jullie ma-ken revolutie i Hier ! De doos in i

Hij trekt aan 'n klink van denwagen ; de deurtjes springen openen de negen zusjes van Lotje wippenden wagen uit.

De negen musschen : Wirj iwilliwirj iwilliwilliwirrrj ilj ilj ilwilliwil...

JAN en AN gieren van de pret.

PIEREWIE: Mtn oogen ! Mtn ooren ! Alles bibbert... 'k Gam'n testament schrijven...

GODFRIED VAN BOEL JON toetert op z'n horentje: Tetetetete !

'n Verre weergalm beantwoordtT etetetete...Er vallen blaren van de boomen.

GODFRIED ; Hoort! De Sarazenen !

FLIK : Pa-ouw ! Pa-ouw

LOTJE : Hou je snater, tiles...

BELLEFLEUR, van op 'r tali ; Hoort ! Prins Herfst !

JASMIEN en MAAIKE: 'ne Prins? 'ne Prins?

DE TURK: Vivat de Turken !

DE NEUS : Stil, want d'r komt iets schoons... ik voel het

59

BELLEFLEUR : Wees willekomen, ridder Herfst !Du, lieflik minnekyn,du erfstdat herte myn...

STEKKEBEEN : Bra,bra..,

ALLEN: Bravo 1!

PIEREW"IE : 'k Trek eruit... En route ! Den bak in I

De popper : Rijd voorop, Pierewie

PIEREWIE : Zoo dient de baas de knechten...

JAN en AN: Mogen we mee, Pi erewie ?

PIEREWIE : Stapt in! Heden betalen, morgen voor niet!

Jan en An gaan schri jl ings op delokomotief f zitten. Pierewie erachter,op den wagen, met pijp en harmonika.

De musschen : Tj il.wirj iwiL .. tj irrrrp...pj illipj i L ..

LOT JE : Stil !

en ze zing :

Wie m'n edel ros wil Leidennaar de malsche frissche weiden,zij voorzichtig, want dit beestis niet altijd paard geweest !

Terzelfdertijd lachen de musschen:Tjil,tjil... bij elke lettergreep.

LOTJE springt te paard op Flik's rug

't Is 'n wonderdraak met vietigels !Hop ! en bijt maar op je teugels.Wie te hoog vliegt, valt ook laag...Vieren we triomf vandaag I

Nu gaan de poppen aan 't spotten:Flik, f lik. +. bij elke lettergreep.Allen hebben zich stoetsgewijs op-gesteld. Terwiji ze heengaan, deho, f poort door, zingen ze

Hopsa I musschen van straat en dak't Nest in de goot en 'n kers op zak..,Den kop in den wind en den bek in 't gras,alsof er geen eind aan den Zomer was

Godfried van Boeljon zingt nietmee, maar blaast ontzettend opin horen.In den stoet gaan Pierewie, Jan enAn voorop, met de lokomotief enden wagen... Dan Godfried vanBoeljon. Dan Lotje op Flik, om-ringd door de negen musschen. Dande poppen... Achteraan hinkt Stekkebeen.Wanneer de stoet verdwenen is,komt Kato de trappen af, metbezem en poetsiap.

^14T

KATO: Oef I de herrie is uit I Kato blijft alleen,,,(ze begint te vagen) Als ik nu 's((fiezelefeeren))wou, zou 'k zeggen:

Stel je nooit hooger dan je buuren denk aan onzen Flik,..Die liep gevangen op den duurhij maakte zich te dik.Ik, keukenmeid Katoken, vindde arme musschen goed.Ze zijn... als ik... 'n voorbeeld vanveel needrigheid en moed I!

Dat moed heeft ze uitgekretenmet opengezwaaide armen. Daarziet ze opeens hoe Grispik met 'nenorm spinneweb (met groote vrij-doorzichtige mazen) voor de tooneelopening daalt.

Sjezes I 'n spin I 'n spin

Kato laat 'r bezem in den steek enrent weg zoo hard ze kan. Bellefleurlacht er hartelijk om. Bidren vallenuit de boomen.

GRISPIK : Ik zie den hofstoet I Juich, prinses!

Er toetert 'n horen dichterbij, ende sinfonie zet in, geleidelijk ver-ruimend.

63

BELLEFLEUR ; Heere Herfst! Heere Herfst! Komi ! Kom !

Prins Herfst treedt de hofpoortdoor, gevolgd van z'n hovelingen.Over alles streelen nu purpertinten.In 'n mooien slotdans zien we hoeHerfst Bellefleur begroet en hof felijkuitnoodigt aan z'n zij to gaan Haarz'n verre misterievolle paleizen.Grispik spant 'r net, helpt Belle-fleur — als langs 'n touwladder omlaag... Bellefleur's zusjes dalenTangs den boomtronk of Tangs detakken neer.Prins Herfst omarmt Bellefleur en,omgeven door de juichende hove-Zingen, gaan ze de weredd Pn.

64

ER KWAM

EEN... VARKEN

MET EEN LANGEN SNUIT...

s ^ sEN

•..EN 'T VERTELSEL IS UIT,

Aar de Groten die de Kleinen Leiden !

'n Kwajongensmus en 'n preutse pauw leveren in dit spelletje 'tkonflikt. Daarrond de fantazie van honderd andere Bingen.

Er worden geweldig-geleerde boeken geschreven over pedagogiek.M'n angstig respekt daarvoor !

Maar in hoever wordt er rekening gehouden met de verbeeldings-rijkdom die in elk kind, als het heerlikst element van z'n ontwakendbegrip, te wachten ligt op de zo verlangde evokasie ? We zetten broerke-- drie oud -- 'n brig, op de news. Wij lachen ; 't kind niet. 't Vindt erwerkelik niets plezierigs in en beseft gelukkiglik evenmin dat wij onstegenover hem idioot aanstellen. Zó vaart gewoonlik onze averechtsefantazie !

In onze materietijd zijn we niet sensitief genoeg om de fijne brozekinderpsyche aan te voelen in 'r subtiele roerselen.

Daarin zijn de groten de minderen van de kleinen. De redeneer-wereld doodt het spontane. Rimpels in 't voorhoofd. Ons denken wordtoud. En indien de toekomst -- geschat naar 'n makkelike pronostiek ---aan 't kind-van-heden minstens even zware zorgen als onze huidigevoorbehoudt, moeten we dit kind, zoolang het nog kind zijn zal, in 't on-begrensde rijk der fantazie binnenleiden, opdat 't later (wanneer broerkemisschien de brit dragen moet !) de herinnering aan z'n mooie jeugd metzich voere als 'n zegen voor gans z'n verdere leven. Waar wij reedsslaven geworden zijn van allerlei konvensies, is ' t kind de vrij a blij ekoning!

,zo dan : kinderlektuur en kindertoneel. Beiden reiken, voor hetkind naar geestelike ontspanning en ontwikkeling. En modern (kinder-)toneel beoogt zelfs lichamelike kultuur... 'n Leesboek (met prentjesasjebliief !) zal Jan verslinden zo ' er in gerakkerd wordt, Mieke zo ertere dingen in verhaald zijn. Beiden bouwen de lektuur om tot werke-likheid. Nu is de vraag : Kunnen toneel . en lektuur niet verenigd ?'n Eenvoudige vormfuzie. De lektuur doet, zonder waardeverlies, afstandvan enige woordballast, en toneel geeft meteen de leidraad om hetverhaal om te zetten in « praktijk . Na lezing van de mussenfratsen, invoornoemde vorm beschreven, dragen we -- en ook het kind --- de duide-like wakker-geroepen fantazie I Dekortjes, plunjes, tang, spel en dans,alles groeit spontaan. In kindertoneelmiddens wordt 't verhaal gemon-teerd naar 't peil van het hoog te houden prestige ; in de huiskring gaat't er op los met moeder's rekwizieten en dubbel-gespannen verbeelding.Er komt leven ! leven ! Dat behoeft het kind tussen studie en tuchtdoor ! Niet het leven-in-blikjes, maar 't leven in de zon ! De zon vanGods genade, de zon van ons mild wijd-open hart!

Lotje, nu is 't jouw beurt. A. V. D. V.

200967_051

veld0031otj01

Lotje

Bij LEESLUST verschenen :ANTON VAN DE VELDE.

Duinwje's verdere Lotgevallen.

Kindersprookjes met 25 kleurpluatjes vanFelix Timmermans.

Bij m'n weten is dit het beste kinder-sprookje dat sedert jaren in Vlaanderenverscheen... (Boekengids)

JEUGDBOEKEN VAN LOD. LAVKIOp een Jaar.Uit het !even van een Scout.

Lavki is op weg, ons een door en doorkatholieke kinderliteratuur te scheppen. Eenfrisch en gezond boekje, dat onze jongensvan 9 tot 15 jaar doodgaarne zullen lezen.Een allerbest geschenk voor de katholiekescouts, want het is, onder boeienden vormeen apologie van hun Leven en streven.

(Dr. V. N. in Boekengids D)

Fieneke.Een verhaaltje, speciaal geschreven

voor onze meisjes. Het vertelt hoe Fienekeallerlti kattekwaad uithaalt ; met haar jongerbroertje er vandoor trekt ; na allerlei vreese-lijke en dramatische avonturen terdege ziekwordt, en als gevolg daarvan ernstig tot in-keer komt. Voor meisjes uit scholen, patro-naten en E. K. bonden is het een gedroomdboekje.De Kleine Koning.Bijbelsch verhaal coot de jeugd.

s Een werkje waar al wat jong is zalnaar pakken ; het is jong en frisch, en sap-pig als zomerfruit. Ook ouderen zullen bier-ean veel genoegen beleven.

Lowieke.s Weinigen weten als Lavki de interesse

der jeugd te voldoen, in een eigen frisschenen sober-eenvoudigen stijl. Er kan geen na-druk genoeg gelegd worden op de zedelijk-opvoedkundige kracht in al zijn werken. Ine Lowieke s men wij hoe een stadsknaap, doorinvloed van een goeden dorpsmakker, totChristus wordt gebracht : maar gedramati-seerd als een protes-episode. Verzorgde uit-gave. (V. d. Dr. in De Standaard)

Tuurke.Oorspronkelijk avontuur uit het scoutsleven.

Tuurke is een Limburgsch Boefje.Het is een gezond kinderboek, eenvoudigverteld en toch vol spanning. Deze jonge•chrijver grijpt de jongens hi) het hart. ))