akademik dürüstlük sözlüğü...2 proje hakkinda “avrupa akademik dürüstlük ağı”...

AkademikDürüstlükSözlüğüRapor(yenidendüzenlenmişversiyon)10/26/2018 “Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı” Erasmus+ projesi Loreta TAUGINIENĖ Inga GAIŽAUSKAITĖ Irene GLENDINNING Július KRAVJAR Milan OJSTERŠEK Laura RIBEIRO Tatjana ODIŅECA Franca MARINO Marco COSENTINO Shiva SIVASUBRAMANIAM Tomáš FOLTÝNEK Çeviren: Salim RAZI, Mustafa ÇOBAN, Özgür ŞAHAN, Barış USLU

1

Bu yayın, Erasmus Plus Stratejik Ortaklıklar çerçevesinde desteklenmiş olan “AvrupaAkademik Dürüstlük Ağı” projesinin (anlaşma no. 016-1-CZ01-KA203-023949) altçıktısına aittir. Söz konusu rapora projenin web sayfasındanhttp://www.academicintegrity.eu/wp/ulaşılabilir.Projekoordinatörü:TomašFoltýnekMendelÜniversitesi,Brno(Çekya)E-posta:[email protected]

Raporlailgiliiletişim:LoretaTauginienėMykolasRomerisÜniversitesi(Litvanya)E-mail:[email protected]

Projekonsorsiyumu:

KAYNAKGÖSTERME

ISO690Tauginienė, L, Gaižauskaitė, I, Glendinning, I, Kravjar, J, Ojsteršek,M, Ribeiro, L, Odiņeca, T,Marino, F,Cosentino, M, Sivasubramaniam, S, Foltýnek, T. Glossary for Academic Integrity [Akademik DürüstlükSözlüğü].ENAIReport3G[online]:gözdengeçirilmişversiyon,Ekim2018.

2

PROJEHAKKINDA

“AvrupaAkademikDürüstlükAğı”(EuropeanNetworkforAcademicIntegrity–ENAI)projesi, en başta intihal, akademik etik, bilimsel değerler ve akademik dürüstlükkonularındafarkındalıkyaratmayıamaçlamaktadır.ENAIsadeceöğrencileredeğil, tümakademik çevrelere (öğretim üyesi, araştırmacı, doktora sonrası araştırmacı, idaripersonel,yönetici,etikkurulvb.)odaklanmaktadır.

Bu projede üç ana çıktının geliştirilmesi öngörülmektedir: Yükseköğretimkurumlarındakiöğretimelemanlarıveöğrencileriçineğitimmateryalleri(Ç1),akademikdürüstlük üzerine sektörler arası işbirliğini artırmak için araç takımı (Ç2), akademikdürüstlüğüngeliştirilmesiiçinelkitabı(Ç3).Üçüncüçıktı,akademikdürüstlükiçingenelkurallar, akademik dürüstlüğe ilişkin terimler sözlüğü, öğrenci, öğretim elemanı vearaştırmacılarveyöneticileriçinbireyselvekurumsalözdeğerlendirmearaçlarıgibiyedialtçıktıdanoluşmaktadır.

Burapor,projeninaltçıktılarındanbiriolan(çıktı3G)akademikbütünlüğeilişkinterimlersözlüğünüelealmaktadır.

TEŞEKKÜR

Bu yayının yazarları aşağıda listelenmiş kurum ve kişilerin desteğini minnetlekarşılamaktadır:

• BueseriçinErasmus+Programıtarafındasağlananmalidestek(anlaşmano.016-1-CZ01-KA203-023949).

• ProjeDanışmaKuruluüyeleriolarakTraceyBretagveTeddiFishmantarafındanbuçalışmanıntaslakversiyonunailişkinsağlanmışolanfikridestek.

• Bratislava,BrnoveMaribor'dakiprojetoplantılarısırasındatümkonsorsiyumunkatkıları.

• Son olarak, yazarlar bu yayının İngilizce metninin düzeltilmesine ilişkin IreneGlendinning'eteşekküretmektedirler.

YASALUYARI

Bu yayının içeriğinin tek sorumluluğu yazarlara aittir. Yazarların görüşü, AvrupaBirliği'nin görüşünü yansıttığı anlamına gelmez. Avrupa Komisyonu, burada yer alanbilgilerinherhangibirşekildekullanılmasındansorumludeğildir.

3

İÇERİK

Önsöz 4

Yöntem 5

Sözlük 7

Dizin 47

4

ÖNSÖZ

Bu rapor, yeni terimlerin öğrenilmesi ve yeni bağlamlarda eski terimlerin yenidenkeşfedilmesi yoluyla akademik bütünlüğün daha yaygın anlaşılmasına temel teşkiletmektedir.Budokümana,yaygınolarak fakat farklıbağlamlardakullanılan terimlerinçeşitliliğinden dolayı ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmayla ortak bir bilinç düzeyineerişmeyeçalıştık.

Bu rapor, ulusal ombudsmanlar, adli makamlar, uyum görevlileri, araştırma projesiyöneticileri ve akademinin diğer ilgili birey ya da birimlerinin yanı sıra; öğrenciler, işsektörüvediğerpaydaşlariçindedeğerliolabilir.

5

YÖNTEM

Sözlük

VeriToplama

Ekim2016'daprojeortaklarıtoplantısındaWorldCaféyaklaşımıkullanılarak,ilgiliterimve tanımların aranacağı potansiyel kaynak arama havuzu oluşturuldu. Ana kaynaklarolarak, ortaklar tamamlanmış ve halen devam etmekte olan uluslararası (Printeger,Satori,Respect,vb)veulusal(Almanya'dakiRefairence,Litvanya'dakiMTEtikaveAcadAuvb.)partnerprojeleri;etikalanındauzmanlıkveyasaygınlığıolanuluslararasıkuruluşları(AvrupaBilimVakfı,YayınEtiğiKomitesi,UluslararasıAkademikDürüstlükMerkezi,vb.);ağları(AraştırmaDürüstlüğüAvrupaAğıBüroları;Etik,ŞeffaflıkveEğitimdeDürüstlükPan-Avrupa Platformu; Avrupa Araştırma Etiği ve Araştırma Dürüstlüğü Ağı vb.);uluslararası alanda tanınan akademik yayıncıları (Springer, Elsevier, Routledge, vb.);paydaş ülkelerin ulusal belgelerini (araştırma konseyleri veya diğer kamu kurumlarıtarafındanyayınlanmışolan);vemevzuatıvediğerilgilikaynakları(örneğin,paydaşlartarafından önerilen akademik dürüstlükle ilgili terimlerin analiz edildiği araştırmamakaleleri ve birkaç üniversitenin web sitelerine başvurulmuştur) tanımladılar.Toplamda, birden fazla belgeyi kapsayacak şekilde 60'ın üzerinde ana kaynak gözdengeçirilmiştir.Sadeceçevrimiçiolanbelgelerdikkatealınmıştır.

Her bir dokümanı gözden geçirirken, akademik, bilimsel, öğretim veya araştırmaalanlarındaetikveyaakademikdürüstlük ile ilgili terimleri taradık.Sözlüğedahaöncetanımlamalarıbulunanbulunmayan toplam440 terimdahil edilmiştir.Daha sonra,30adetyeniterimeklenmiştir.Sözlüğünrevizyonunuyaparken6yeniterimeklenmişve3terimçıkarılmıştır.Sözlükgeliştirmegrubuaçıkfikirliolmayıamaçladığından,aynıyadahemenhemenaynıanlamagelenterimler,farklıöğelerolarakelealınmıştır.Buyüzden,sözkonusuterimlerdahafazlatartışmaiçinsözlüğeeklenmiştir.

Dahasonra,sözlükyapısıiçinterim,tanım,tamaçıklamalıkaynakveçevrimiçibağlantıözelliklerigözönündebulunduruldu.Araştırmaetiğiaçısından,herkaynağıntanımıbudoğrultuda ele alınmıştır. Örneğin, açıkça belirtilmiş olması durumunda önerilen atıfsağlanmıştır. Proje konsorsiyumu tarafından geliştirilen tanımlar “ENAI” olarakbelirtilmiştir.

6

Verianalizi

Önerilenbirteriminakademikdürüstlüksözlüğüneuygunolupolmadığınakararvermekvetanımınıgeliştirmekiçin,yüzyüzevesanaltoplantılararacılığıylatoplamda40saatiaşkınyoğunbirçalışmayürütüldü.Busüreyebireyselyapılanrevizyoniçinharcanansüredahiledilmemiştir.

Genel olarak, terimselmuğlaklık ve küçük farklılıklar nedeniyle söz konusu sözlükten260'dan fazla terim çıkarılmıştır; bazılarıysa ya eş anlamlı olarak (30'dan fazla terim)eşleştirilmişyadagenelkılavuzun(20'denfazlaterim) geliştirilmesi için kullanılmıştır (bkz.Şekil1).

Bazı terimler aynı ya da benzer çağrışımlarasahip oldukları için eşanlamlı olarakbirleştirilirken; tanımsal bir niteliği olmayanama istenen bir davranış hakkında bilgi verendiğer terimlerse genel kılavuzun geliştirilmesiiçinbirleştirilmiştir.

Özetle, sözlüğün yeniden düzenlenmiş versiyonualfabetiksıraylasunulan212 terim içermektedir.Şekil2, sözlüğünherbirmaddesininnasılbiçimlendirildiğinigöstermektedir.

TERİM

Eşanlamlılar

TanımKaynak

Şekil2:SözlükDizaynı

Kısıtlamalar

Sözlükçalışmasında, ikisınırlamadanbahsetmekgerekmektedir.Birincisi,araştırmalaresnasında karşılaşılan akademik dürüstlük ile ilgili pek çok tanımın bulunması ve butanımlarınaçıkbirşekildeanlaşılırolmasınedeniyle,gereklidurumlardayükseköğretimkurumlarınınweb sitelerinde yayınlanan belgeler, sözlükler ve ansiklopediler dikkatealınmıştır. İkincisi, 2017 yılında sözlüğün tamamlandığı esnada tüm web tabanlıbağlantılar geçerli olmasına rağmen, zaman içindebazı linklerin geçerliliği sonaermişolabilir,bazılarıysasadeceçerezlerkabuledildiğindekullanılabilir.

212

30

440

Şekil1:SözlüğünGeliştirilmesi

7

SÖZLÜK

AABETTOR

MUHARRİK

Accomplice

Suçortağı

Accessortocheating

Kopyayaerişenkimse

Accessortoplagiarism

İntihaleerişenkimse

“Suçolduğunubilerekvebaşkabirniyetlebirbaşkasıtarafındansuçlubireyleminuygulanmasınamaddiyadamanevidestekverenbiri”.Genelolarak,birisininkopyaçekmesineyadaintihalyapmasınayardımedenkişidir.

CÓDIGOPENALPORTUGUÊS,http://www.codigopenal.pt/

ENAI

ACADEMIC(adjective)

AKADEMİK(sıfat)

Bireğitim,araştırmaveyabilimortamındabireylerveyakurumlartarafındanyürütülenuygulamatürü.

ENAI

ACADEMIC(noun)

AKADEMİK(isim)

Academician

Akademisyen

Bireğitimkurumundabağımsızaraştımamerkezindevearaştımahastanesindeyönetim,araştırmave/veyaöğretimetkinlikleriyletopluluğunbirparçasıolankimse.

ENAI

ACADEMICDISHONESTY

AKADEMİKİRTİKAP

“Eğitim,araştırmaveyabilimselfaaliyetleryürütenkurumlardadiğerbireyler ve / veya gruplar arasındaki etik standartları ihlal edenbireylerveyakurumlartarafındanyürütülenahlakiaçıdanproblemlidavranışlar”(s.252).Jordan,S.R.(2013).ConceptualClarificationandtheTaskofImprovingResearchonAcademic

Ethics.JournalofAcademicEthics,11:243-256.

8

ACADEMICETHICS

AKADEMİKETİK

Akademiktopluluktarafındantanınanveuyulanyasalar,kurallarveyazılıolmayanteamülleriiçerendeğerler.

ENAI

ACADEMICFRAUD

AKADEMİKSAHTEKARLIK

Akademik düzenlemeleri ihlal ederek haksız avantaj sağlamak içintasarlananeylemler.

Eckstein,M.A.(2003)CombatingAcademicFraud.TowardsaCultureofIntegrity.Paris:UNESCOInternationalInstituteforEducationalPlanning,

http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001330/133038e.pdf

ENAI

ACADEMICINTEGRITY

AKADEMİKDÜRÜSTLÜK

Eğitim,araştırmavebilimselortamlardakararvermeveuygulamaaşamalarınayönverenetikkurallara,meslekiilkelere,standartlara,uygulamalarvemütemadiyendeğerlersistemineuyumsağlama.

ENAI

ACADEMICINTEGRITYCOMMITTEE

AKADEMİKDÜRÜSTLÜKKOMİTESİ

Delilleridikkatealanveakademikdürüstlüğünihlaliileilgilikararlarverenkomite.

ENAI

ACADEMICMISCONDUCT

AKADEMİKSUİSTİMAL

Academicmalpractice

Akademikyolsuzluk

Akademik topluluğunveyadahageniş toplumunherhangibirüyesiiçin haksız bir akademik avantaj veya dezavantaja yol açarakakademikdürüstlüğezararverenherhangibireylemveyateşebbüs.

ENAI

ACCOUNTABILITY

HESAPVEREBİLİRLİK

Bireylerin ve kurumların faaliyetlerini düzgün bir şekilde yerinegetirme sorumluluğu ve elde ettikleri çıktılara dair gerekliaçıklamalarıtümpaydaşgruplarınasunma/sunabilme.

ENAI

9

AGGREGATOR

DERLEYİCİ

Patch-writer

Yamayazarı

Neredeyse hiçbir orijinalliği olmayan akademik birmetinde uygunatıflamayapankimse.

DefiningPlagiarism:ThePlagiarismSpectrum.WhitePaper,n.a.,http://turnitin.com/assets/en_us/media/plagiarism_spectrum.php

ANONYMOUSAUTHORSHIP

ANONİMYAZARLIK

Anonymisedauthorship

Anonimleştirilmişyazarlık

Anonimeserlerinyazarlığı.ENAI

ANONYMOUSWORK

ANONİMESER

(1)

Yazarınınbelirlenemediğieser.

(2)

Yazarınkastenanonimleştirildiğieser.ENAI

ANTI-WHISTLEBLOWER

ANTİİSPİYONCU

İddiaedilen/bilinengörevikötüyekullanmadurumunubildirmeyenve/veyabaşkasınınihbaretmesiniengelleyenkimse.

Adaptedfrom:McClungE.L.,&SchneiderJ.K.(2015).ConceptSynthesisofAcademicallyDishonestBehaviors.JournalofAcademicEthics,13:1-11.

ENAI

AUDIT

DENETİM

Biramaçiçingerçekleştirilenresmiincemesüreci.ENAI

AUGMENTEDPUBLICATION

GENİŞLETİLMİŞYAYIN

Auto-plagiarism

Kendiliğindengerçekleşenintihal

Covertduplication

(1)

Yazarların,dahaöncesunulanveyayayınlanmışçalışmalarınaekverive/veyabilgiekleyerekvebaşlığıdeğiştirerek,çalışmanınamacınıdeğiştirerekve/veyasonuçlarıyenidenhesaplayarakkapsamıgenişyayıneldeetmesi.

(2)

Orijinal bir eser yaratmak yerine yazar daha önce yayınlanmışçalışmasına ek veri ve / veya bilgi ekleyerek başlığıdeğiştirerek,çalışmanın amacını değiştirerek ve/veya sonuçları yeniden

10

Gizliçoğaltma

Duplicatepublication

Yinelenenyayın

Duplication

Çoğaltma

Recycle[plagiarism]

Yenidenişlemdengeçirme[intihal]

Redundantpublication

Gereksizyayın

Self-plagiarism

Kendiniintihaletme

Text-recycling

Metniyenideneldengeçirme

hesaplayarakkapsamıgenişyayıneldeetmesi.Yazarınkendiöncekiyayınlarınaçaprazreferansyoktur.

Adaptedfrom:Dhammi,I.K.,&Haq,R.U.(2016).Whatisplagiarismandhowtoavoidit?IndianJournalofOrthopaedics,50(6):581-583

AUTHOR

YAZAR

Creator

Yaratıcı

Özgünçalışmanınoluşmasınakatkıdabulunanveyaçalışmayıyapankimse(yapankişiyadaörgüt).

ENAI

AUTHOR'SETHICALRIGHTS

YAZARINETİKHAKLARI

“Bir eserinmülkiyetini, dürüstlüğünü ve gerçek statüsünü korumahakkı”.

CÓDIGODODIREITODEAUTOREDOSDIREITOSCONEXOS,art9º,https://www.spautores.pt/assets_live/165/codigododireitodeautorcdadclei162008.pdf

AUTHOR'SPATRIMONIALRIGHTS

YAZARINPARTİMONYALHAKKI

Author’smaterialrights

“Kendiçalışmalarınıdevretme,kullanmaveyatamamenveyakısmenüçüncütaraflarcakullanılmasınayetkiverenözelhaklar”.

CÓDIGODODIREITODEAUTOREDOSDIREITOSCONEXOS,art9º,https://www.spautores.pt/assets_live/165/codigododireitodeautorcdadclei162008.pdf

11

AUTHORSHIP

YAZARLIK

“İsmin veya genel olarak bilinen takma ismin, kamuya iletilen bireserdeveyayayınlanmışveyaçoğaltılanbireserdeortayaçıktığında,aksi ispat edilmediği takdirde, çalışmanın yazarı olarak kabuledilmesidurumudur”.Autortiesībulikums/CopyrightLaw.AdoptedbytheSaeimaandproclaimedbythePresident

on06.04.2000.Cameintoforcefrom11.05.2000,http://vvc.gov.lv/export/sites/default/docs/LRTA/Likumi/Copyright_law.pdf

AUTHORSHIPABUSE

YAZARLIĞINSUİSTİMALİ

Orijinalkatkıyadayanmayanhertürlüyazarlık.ENAI

AUTONOMY

ÖZERKLİK

Bağımsızkararvermeveuygulamaözgürlüğü.

ENAI

AVOIDINGHARM

TAHRİBATTANKAÇINMA

Non-maleficence

Bilerekzararvermeme

Doğrudan veya dolaylı olarak etkileşimde bulunulan kişilere zararvermekten kaçınmak ve öngörülebilir ve kaçınılmaz olduğu yerdezararlarıenazaindirgemekiçinmakuladımlaratmak.

AcademyofManagementCodeofEthics(February2006),http://aom.org/uploadedFiles/About_AOM/Governance/AOM_Code_of_Ethics.pdf

B

BIBLIOGRAPHY

KAYNAKÇA

Eserdeyapılaniddialarıbildirenve/veyadestekleyenbirkaynaklistesi.PersonalcommunicationwithTeddiFishman

ENAI

BIOETHICS

BİYOETİK

Biyotıp ve biyomedikal araştırmalarda “doğru” ve “yanlış” değerler vedavranışlaretrafındaseçimyapma.

ENAI

BLINDPEERREVIEW

KÖRHAKEMLİK

İbrazedilenbireserinbazıveyatümpaydaşlarıilehakemleringizlitutulduğudeğerlendirmesüreci.

ENAI

12

BOILERPLATEPLAGIARISM

BASMAKALIPİNTİHAL

Templateplagiarism

Kalıpsalintihal

Structuralplagiarism

Yapısalintihal

Orijinal kaynağa başvurmadan ya hiç değişiklik yapmadan veya küçükyaparak şablon materyalden (örneğin, bir çalışmanın giriş veya sonuçbölümünün şablonu) yararlanma veya başka bir kaynaktan kalıplarkullanma.

ENAI

BRIBERY

RÜŞVET

“Bir eylem için avantaj elde etmek üzere söz vermek, teşvikte ve vaattebulunmak,kabuletmekveyatalepetmek”.

Anti-CorruptionGlossary(TransparencyInternational),https://www.transparency.org/glossary/

Alsosee:TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).Transparency,https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_guide

BUSINESSETHICS

İŞETİĞİ

İşveendüstride“doğru”ve“yanlış”değerlervedavranışlaretrafındaseçimyapma.

ENAI

CCC-BY

CreativeCommons

Materyali herhangi bir formatta kopyalamak ve yeniden dağıtmak(paylaşma) ve ticari olsa bile herhangi bir amaca yönelik olarakmateryali yenidendüzenlemek, dönüştürmek ve inşa etmekhakkınıverenlisans.

Adaptedfrom: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

CENSORSHIP

SANSÜR

“Bilgiveyafikirlerinkamuilepaylaşılmasınıönlemekveyaengellemekiçinadımlaratmak”.

DavidB.Resnik:GlossaryofCommonlyUsedTermsinResearchEthics.NationalInstituteofEnvironmentalHealthScience,NationalInstitutesofHealth,May2015,

https://www.niehs.nih.gov/research/resources/bioethics/glossary/index.cfm

13

CHEATING

KOPYA

Herhangi bir avantaj elde etme çabasıyla dürüstlük değerlerinibaltalayaneylemler.

Academicintegrityglossary,UniversityofSanDiego,http://academicintegrity.ucsd.edu/process/glossary.html

CITATION

ALINTI

Attribution

Atfetme

Metinde,birfikrinveyagerçeğinkaynağınıtanımlayanveçalışmanınKaynakça veya Kaynaklar bölümünde daha ayrıntılı bir referansabağlantı olarak kabul edilen tanınmış bir alıntılama stilini kullananözelveyasistematiknot.

AcademicIntegrity–glossary–AcademicSkills,https://web.archive.org/web/20160718165522/http://www.studyskills.soton.ac.uk/integrity

/glossary.htm

CITATIONAMNESIA

ALINTILAMAAMNEZİSİ

Cryptomnesia

Kriptonmezi

Forgottenfootnote

Unutulandipnot

Subconsciousplagiarism

Bilinçaltıintihal

İstemedenbaşkalarınıneserlerineatıftabulunamama.ENAI

CLIENTELISM

KAYIRMACILIK

Nepotism

Nepotizm

Patronage

İltimas

“Genellikledahavarlıklıve/veyadahagüçlübir“patron”iledahaazvarlıklı ve daha zayıf bir “müşteri” arasındaki sömürücü bir ilişkiyedayanan adil olmayan yöntemlerle kaynakların mübadele edilmesisistemidir”.

Anti-CorruptionGlossary(TransparencyInternational).Alsosee:TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).TransparencyInternational,https://www.transparency.org/glossary/https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_gui

de

CLONE[PLAGIARISM]KLON[İNTİHAL]

Literalcopying

Doğrudankopyalama

[Ctrl-C]plagiarism

Herhangibirkimseninkendieseriymişgibibaşkasınıneserinikelimesikelimesineaynışekildebeyanetmeve/veyayayınlamaeylemi.

DefiningPlagiarism:ThePlagiarismSpectrum.WhitePaper,n.a.,

http://turnitin.com/assets/en_us/media/plagiarism_spectrum.php

14

[Ctrl-C]intihal

Verbatimplagiarism

Motamotintihal

CO-AUTHOR

ORTAKYAZAR

Jointauthorship

Müşterekyazarlık

Özgünbirçalışmanınortayaçıkmasınaortakolarakkatkıdabulunanveyabüyükölçüdekatkıdabulunankişi(kişiveyakuruluş).

ENAI

CODEOFCONDUCT

MESLEKİAHLAKKODLARI

Asgaridüzeydeuyumlulukvedisiplineylemleridedahilolmaküzere,bireylere ve kurumlara uygulanacak beklentiler ve standartlarçerçevesindebelirleyenilkelervedeğerlerbeyanatıdır.

Adaptedfrom:Anti-CorruptionGlossary(TransparencyInternational),

https://www.transparency.org/glossary/;TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).TransparencyInternational,

https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_guide

CODEOFETHICS

ETİKKODLAR

Birkurumuntemelhaklarınıtanımlayan,kurumunsahipolduğugörevve sorumlulukları ve topluma karşı sorumlu olduğu ahlaki kurallarıkabuletmeninyanısırabireyselhaklarıntanınırlığınınvesaygınlığınınteşvikedilmesinibelirleyentemeldeğerlerbelgesi.

Legge30dicembre2010,n.240pubblicatanellaGazzettaUfficialen.10del14gennaio2011-

Suppl.Ordinarion.11."Normeinmateriadiorganizzazionedelleuniversità,dipersonaleaccademicoereclutamento,nonche'delegaalGovernoperincentivarelaqualitàel'efficienza

delsistemauniversitario",http://www.camera.it/parlam/leggi/10240l.htm

CODEPLAGIARISM

KODİNTİHALİ

Program kodunu, algoritmaları, sınıfları veya işlevleri izinsiz veyareferansvermedenkullanma.

Maurer,H.A.,Kappe,F.,Zaka,B.(2006).Plagiarism-asurvey.JournalofUniversalComputerScience,12(8):1050-1084.

COERCIONAUTHORSHIP

BASKIİLEELDEEDİLMİŞYAZARLIK

Gönüllüolarakeldeetmektensetalepedilenyazarlık.BaborTh.F.,&MorisanoD.(2008).CoinoftheRealm:PracticalProceduresforDetermining

Authorship.In:PublishingAddictionScience:AGuideforthePerplexed.Eds.ThomasF.Babor,KerstinStenius,SusanSavva,JeanO'Reilly.2ndedition.London:InternationalSocietyof

AddictionJournalEditors,110-121.

15

COLLABORATION

İŞBİRLİĞİ

Ortakhedeflerdoğrultusundabirgruptaveyatakımdaçalışmak.ENAI

COLLUSION

HİLELİİŞBİRLİĞİ

Bireyselolaraktamamlanmasıgerekenbirgörevveyaişiçinikiveyadahafazlakişitarafıdanyapılmışgizliişbirliği

Adaptedfrom:McGowan,S.Breachesofacademicintegrityusingcollusion.InBretag,T.(ed.),HandbookofAcademicIntegrity.Springer,2016

COMMONKNOWLEDGE

BİLİNENGERÇEK

“Birçokkaynaktavarolanveiyibilinengerçeğedayalıbilgi”.Glossary,http://www.plagiarism.org/article/glossary

ENAI

COMPILATION

DERLEME

Collectivework

Kolektifeser

Jointwork

Birleştirilmişeser

Öncedenvarolaniçeriğinyadaverilerinseçilmesi,koordineedilmesive düzenlemesi yapılarak toplanıp bir araya getirilen ve özgünyazarlık gerektirecek şekilde bir bütün olarak ortaya çıkan eserdir.“Derleme”hembireyselhemdekolektifçalışmalarıiçerir”.Adaptedfrom:GlossaryofUnitedStatesCopyrightOffice:aDepartmentofLibraryofCongress,

https://www.copyright.gov/comp3/docs/glossary.pdf

COMPLIANCE

RİAYET

Eğitim, araştırma ve bilimle ilgili yasalara, kurumsal politikalara veetikkurallarauymak.Adaptedfrom:DavidB.Resnik:GlossaryofCommonlyUsedTermsinResearchEthics.National

InstituteofEnvironmentalHealthScience,NationalInstitutesofHealth,May2015,https://www.niehs.nih.gov/research/resources/bioethics/glossary/index.cfm

CONFIDENTIALITY

GİZLİLİK

Sınırlıeişimiçineldeedilmişbilgileriaçıklamamayükümlülüğü.ENAI

CONFIDENTIALITYVIOLATION

GİZLİLİĞİNİHLALİ

Mahremiyet çerçevesindeverilenkişisel veyakurumsalbilgileri izinalmaksızınaçıklamak.

ENAI

16

CONFLICTOFINTEREST

ÇIKARÇATIŞMASI

Maliveyakişiselyükümlülüklerdenveyadiğersebeplerdenkaynaklıalınacakkararlardanveyatarafsızlıktantavizverilmepotansiyeli.

Doingglobalscience:aguidetoresponsibleconductintheglobalresearchenterprise(InterAcademyPartnership,2016),http://interacademycouncil.com/File.aspx?id=29431

CONTRACTCHEATING

KOPYADESTEĞİ

Bir kişinin bir eserin üretilmesi için para veya iyilik karşılığındaüçüncübirtarafkullanmasıdurumundaortayaçıkanakademikgörevikötüyekullanmabiçimi.

ENAI

CONTRACTCHEATINGSERVICES

PROFESYONELKOPYAHİZMETİ

Ghostwriting

Başkasınınadınayazma

Birşirketinveyabireyinsiparişüzerinekendieseriymişgibibaşkalarıiçinyaptıklarıçalışmalariçinsağladığıdanışmanlıkhizmetitürü.

ENAI

CONTRIBUTORSHIP

KATILIMCILIK

Çalışmaya katılan her bireyin (birey veya organizasyon) sağladığımuteberkatkılar.

ENAI

COPYRIGHT

TELİFHAKKI

Edebî,sanatsalyadamüzikalmateryalleridijitalolarakyadabaşkabirşekildekopyalamak,çoğaltmak,basmak,yayınlamak,sergilemek,filmyapmakyadakaydetmekiçinesersahibininözelyasalhakkı.

OxfordEnglishDictionary,https://en.oxforddictionaries.com/definition/copyright

COPYRIGHTNOTICE

TELİFHAKKIBİLDİRİMİ

Bir çalışmanın mülkiyeti ve kullanımının kısıtlamaları hakkındakamuoyunubilgilendirmebeyanı.

ENAI

CORPORATEAUTHORSHIP

KURUMSALYAZARLIK

Yazarlığınbirörgüteveyaprojeyeatfedilmesidir.ENAI

17

CORRESPONDINGAUTHOR

YAZIŞMADANSORUMLUYAZAR

Biryayıncınınveyabaşkabirkişinin,beyanedilenveyayayınlananbirçalışmahakkındailetişimkurduğuyazar.

ENAI

CORRUPTION

YOLSUZLUK

“Özel kazanç için tevdi edilmiş gücün kötüye kullanılmasıdır.Yolsuzluk,kaybedilenparamiktarınavemeydanageldiğisektörebağlıolarakbüyük,küçükvepolitikolaraksınıflandırılabilir”.


Seealso:TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).Transparency,https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_gui

de

COVERTDUPLICATION

GİZLİÇOĞALTMA

Augmentedpublication

Genişletilmişyayın

Auto-plagiarism



Yinelenenyayın

Duplication

Recycle[plagiarism]

Yenidenişlemdengeçirme[intihal]


Gereksizyayın

Self-plagiarism

Kendiniintihaletme

Text-recycling

Metni yeniden eldengeçirme

Çaprazalıntılarınöncekiyayınlarınaverilmemesi.

Adaptedfrom:Langdon-Neuner,E.(2008).Publicationmorethanonce:duplicatepublication

andreuseoftext.TheJournalofTehranUniversityHeartCentre,3(1):1-4.

18

CREATIVECOMMONS(CC)

Kullanıcılaraçalışmanınpaylaşımvekullanımizninivermekiçinbasit,standartbiryolsağlayanücretsiztelifhakkılisanslarıpaketi.

Adaptedfrom:OpenAccessGlossary,UniversityofOxford,http://openaccess.ox.ac.uk/glossary/

CRIBNOTES

KOPYANOTLARI

Cribsheet

Kopyakağıdı

Cheatsheet

Kopyakağıdı

Gerçekleri,formüllerivediğeryararlıbilgilerihatırlamakiçinkağıdayazılmışveyateknolojikimkanlarlaerişilenbilgiler.

ENAI

CULTUREOFACADEMICINTEGRITY

AKADEMİKDÜRÜSTLÜKKÜLTÜRÜ

Akademikdürüstlüğüteşvikedenvedestekleyenbireysel,grupsalve/veyakurumsaldavranışlar,değerler,inançlar,tutumlarveniteliklerdir.

ENAI

D

DATA

VERİ

Kayıtaltınaalınmışgerçekler.ENAI

DATAFABRICATION

VERİİMALATI

Hayaliverilerinoluşturulmasıvebuuydurmaverileringerçekmişgibikullanılması.

ENAI

DATAFALSIFICATION

VERİTAHRİFİ

Yanıltıcı bir izlenim verme niyetiyle araştırma verilerininmanipülasyonu.

Springer.PublishingEthicsforjournals:AguideforEditors-in-Chief,AssociateEditors,andManagingEditors,2013,

http://static.springer.com/sgw/documents/1393202/application/pdf/Publication_Ethics_Guide_for_Editors_from_Springer_27052013.pdf

ENAI

19

DATAIMPUTATION

VERİİSNATI

Eksikveyakayıpverilerindoldurulmasıveyadeğiştirilmesi.ENAI

DATAMANAGEMENT

VERİYÖNETİMİ

“Kullanıcınınverilerininerişilebilirliğini,güvenilirliğinivesürekliliğinisağlaması için verilerin kaydedilmesi, saklanması, denetlenmesi,arşivlenmesi,analizedilmesi,doğrulanması,yorumlanması,korunması,paylaşılmasıveyayınlanmasıileilgiliuygulamalarvepolitikalar”.



DATABASE

VERİTABANI

Sistematik bir şekilde düzenlenmiş, elektronik ya da başka yollarlaerişilebilen eserler, veriler ya da diğer materyallerden oluşankoleksiyon.Adaptedfrom:Autortiesībulikums/CopyrightLaw.AdoptedbytheSaeimaandproclaimedbythe

Presidenton06.04.2000.Cameintoforcefrom11.05.2000,http://vvc.gov.lv/export/sites/default/docs/LRTA/Likumi/Copyright_law.pdf

DERIVATIVEWORK

TÜRETİLMİŞESER

Usulüneuygunolarakonaylanmışveyayetkilendirilmiş,bağlamsalveyagenişletilmişolarakuyarlanmışorijinalçalışma.

ENAI

DILEMMA

İKİLEM

Benzer sakıncalı seçenekler arasında seçim yapılmasını gerektirenbelirsizlikdurumu.

WordNet(alexicaldatabaseforEnglish),https://wordnet.princeton.edu/

DIPLOMAMILL

MERDİVEN ALTIÜNİVERSİTE

Degreemill

Diplomafabrikası

“Anorganisationwithoutdueaccreditationthatpurportstobeabona-fideeducationalinstitution.”

“Gerekliakreditasyonlarasahipolsalarda,beklenendüzeydebireğitimsunmaya yetecek olanakları sunamayan, fakat iyi niyetli bir eğitimkurumuolduğunuiddiaedenkuruluş.”Eckstein,M.A.(2003)CombatingAcademicFraud.TowardsaCultureofIntegrity.Paris:UNESCO

InternationalInstituteforEducationalPlanning,http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001330/133038e.pdf

DISCIPLINARYCOMMITTEE

DİSİPLİNKURULU

Kanıtları dikkate alan ve bireylerin kabahatleri hakkında karar verenorgan.

ENAI

20

DISCIPLINARYMISDEMEANOUR

DİSİPLİNSUÇU

Bir yüksek öğretim ve / veya araştırma kurumu düzenlemelerindebelirtilenyükümlülüklerinihlali.

CzechActonHigherEducationInstitutions,http://www.msmt.cz/file/45431_1_1/

DOUBLECREATION

BENZERYAYIN

SimultaneouscreationEşzamanlıyayın

İki yazarın birbirinin farkında olmaksızın aynı düşünce ya da fikirhakkındayazması.Braun,S.K.(2015).DerIrrtummitderDoppelschöpfung[TheErroroftheDoubleCreation].DerSa-chverständige,3,55-58asquotedinRuipérez,G.,&García-Cabrero,J.-C.(2016).Plagiarism

andAcademicIntegrityinGermany.MediaEducationResearchJournal,48(XXIV),9-17.

DOUBLE-BLINDPEERREVIEW

ÇİFTEKÖRHAKEMLİK

Beyan edilen bir çalışmanın hem hakemlerin hem de yazarların gizlitutulduğuhakemdeğerlendirmesüreci.

ENAI

E

ETHICALAPPROVAL

ETİKONAY

Ethicsapproval

Etikonay

Ethicalreview

Etikdeğerlendirme

Biraraştırmaönerisininveyaplanının,ortayaçıkabilecekrisklerinveetik sorunların yönetiminde etik standartlara ve faktörlere uygunolupolmadığınınkontroledildiğiresmisüreç.

ENAI

ETHICALPRINCIPLES

ETİKİLKELER

Davranışlarayönverenetikdeğerlervekavramlarkümesi.ENAI

ETHICALSTANDARDS

ETİKSTANDARTLAR

Bir çalışmaya katılırken veya çalışmanın yürütülmesinde uyulmasıgerekendavranışözellikleri.

AcademyofManagementCodeofEthics,http://aom.org/uploadedFiles/About_AOM/Governance/AOM_Code_of_Ethics.pdf

21

ETHICALVALUES

ETİKDEĞERLER

Değerodaklıdavranışlarıyönetenyerleşikilkevestandartlarkümesi.BusinessDictionary,http://www.businessdictionary.com/definition/ethical-values.html

ETHICALITY

TÖRELLİK

Etikdeğerlerivestandartları doğasındabarındıranbireylemveyasüreç(etikolma).

ENAI

ETHICS

ETİK

(1) “Seçimi “doğru” ve “yanlış” değerler ve davranışlar etrafındayapmak”.

(2)“Aynızamandaahlakifelsefeolarakdaadlandırılandisiplin,ahlakiaçıdaniyivekötü,doğruveyanlışolanlailgilidir.Terimayrıcaherhangibirsistemeveyaahlakideğerveyailketeorisineuygulanır”.

(1)ReviewofEthicsPrinciplesandGuidanceinEvaluationandResearch(2015)DrLeslieGrovesWilliams,https://www.oecd.org/dac/evaluation/DFID-Ethics-Principles-Report.pdf

(2)EncyclopaediaBritannica,https://www.britannica.com/topic/ethics-philosophy

ETHICSASSESSMENT

ETİKDEĞERLENDİRME

Ethicalreview

Etikseldeğerlendirme

Öncelikle etik ilkeleri veya kriterleri kullanan bir eğitim, araştırmaveya bilim ortamında uygulamaların, ürünlerin ve kullanımlarınkurumsallaştırılmış süreçler veya yöntemler ile değerlendirilmesi,ölçülmesi,incelenmesiveyagözdengeçirilmesidir.

Adaptedfrom:ProjectSATORI,D1.1EthicalAssessmentofResearchandInnovation:AComparativeAnalysisofPracticesandInstitutionsintheEUandselectedothercountries,http://satoriproject.eu/media/D1.1_Ethical-assessment-of-RI_a-comparative-analysis.pdf

ETHICSCOMMITTEE

ETİKKURULU

Institutional reviewboard

Kurumsaletikkurulu

Araştırma için etik onayı veren ve aynı zamanda araştırmadavranışındakiihlallerideelealanyapı.

ENAI

ETHICSINFRASTRUCTURE

ETİKALTYAPI

“Örgütselmisyonvedeğerlereuygunolarak,birkurumunihtiyat,otokontrol ve dürüstlük çerçevesinde gelişmesine yardımcı olan etikaçıdankurumsallaşmaiçinseçilenaraçlarınbütünü.”

Tauginienė,L.(2016).EmbeddingAcademicIntegrityinPublicUniversities.JournalofAcademicEthics,14(4):327-344.

22

EXPLOITATIVERELATIONSHIPS

İSTİSMARCIİLİŞKİLER

Haksızavantajlareldeetmekiçinkişininveyakişilerinkötümuamelegörmesi.

ENAI

FFABRICATION

UYDURMA

Araştırmada“uydurmaterimi”biraraştırmanınönerilmesi,yapılmasıveyaraporlanmasındaverilerin,deneyinveyadiğerönemlibilgilerinuydurulmasıanlamınagelir.

Adaptedfrom:OnlineEthicsCenter,http://www.onlineethics.org/glossary.aspx?id=2960

FABRICATION,FALSIFICATION,PLAGIARISM(FFP)

UYDURMA,TAHRİF,İNTİHAL(UTİ)

Bir eğitim, araştırma veya bilim ortamında büyük suiistimaltürleridir.

ENAI

FAIRNESS

ÖRGÜTSELADALET

Eğitim, araştırma veya bilimsel faaliyetlerde tüm aktörlerindiğerlerine yaklaşımlarında gözetmeleri gereken temel bir etikilkedir. Bu ilke, başkalarına ayrımcılık veya sahtekârlıktan arınmışolaraktarafsızlık,saygıvedüşüncelibirşekildedavranmayıelealır.

ETINEDCouncilofEurope–PlatformonEthics,TransparencyandIntegrityinEducation,Volume2:Ethicalprinciples.P.41.

FALSIFICATION

TAHRİF

Forgery

Kalpazanlık

Counterfeit

Sahtecilik

Eğitim,araştırmaveyabilimsel içeriği, görselleri, verileri, ekipmanıveyasüreçlerihatalıbirşekildetemsiledilmeleriiçinşekillendirmek.

Elsevier.EthicsinResearch&Publication.Factsheet:ResearchFraud,https://www.publishingcampus.elsevier.com/websites/

elsevier_publishingcampus/files/Guides/Quick_guide_RF02_ENG_2015.pdf

23

FAVOURITISM

İLTİMASÇILIK

Bireylerehaksızavantajsağlama.ENAI

FIDUCIARYRESPONSIBILITY

SADAKATSORUMLULUĞU

“Güvenortamınıtelkinedenveitimatlıolandavranışardabulunmak”.AcademyofManagementCodeofEthics,

http://aom.org/uploadedFiles/About_AOM/Governance/AOM_Code_of_Ethics.pdf

FIND-REPLACE

BUL-YERİNEKOY

[PLAGIARISM]

[İNTİHAL]

Eşanlamlıkelimelerletekkelimeyideğiştirerekyenidenyazma.

ENAI

FRAUD

BİLİMSELSAHTEKARLIK

“Bilimselsahtekarlık ,haksızkazançeldeetmek içinyapılankasıtlıbiraldatmacadır”.

OnlineEthicsCenter,http://www.onlineethics.org/glossary.aspx?id=2960

FREEWARE

ÜCRETSİZYAZILIM

Parasalmaliyetolmadankullanılabilenyazılımlaraaçıkerişim.ENAI

G

GENDER-BASEDHARASSMENT

CİNSİYETEDAYALITACİZ

Cinsiyetedayalıuygunsuzsindirmeyadamesnetsizilişki.ENAI

24

GHOSTAUTHORSHIP

HAYALETYAZARLIK

Misleadingattribution

Yanıltıcıatfetme

Yayımlanmaküzerebirmetinyazmakveyahazırlamakiçinisimsizbiryazar(hakedilmiş,ancaklistelenmemiş)kullanmapratiği.

OxfordUniversityPress.OUPstatementonpublicationethics, https://academic.oup.com/journals/pages/authors/ethics

GHOSTWRITER

HAYALETYAZAR

Ghostauthor

Hayaletyazar

(1)Yazarolarak adlandırılmayanve çalışma için itibar verilmeyenyazar.

(2)Birbaşkasınahaksızavantajsağlayanişyapımındayardımcıolanyazar.

ENAI

GHOSTWRITING

BAŞKASININADINAYAZMA

(1)Birbaşkasınınadınayazma.

(2) Bir başkasına haksız avantaj sağlayan iş yapımında yardımcıolmak.

ENAI

GIFTORGUESTAUTHORSHIP

HEDİYEVEYAMİSAFİRYAZARLIK

Honoraryauthorship

Onursalyazarlık

‘Misafir’veya‘hediye’yazarlık,biryayınaçokazkatkıdabulunanveyahiçkatkıdabulunmayanbirkişininyazarolaraklistelenmesiniifadeeder.

OxfordUniversityPress.OUPstatementonpublicationethics,https://academic.oup.com/journals/pages/authors/ethics

GOODRECORD-KEEPINGPRACTICES(GRKPs)

İYİKAYITTUTMAUYGULAMALARI(İKTU)

“Araştırmakayıtlarınıtutmakiçinkurallarveprosedürlerdir.Kayıtlardikkatli, doğru, eksiksiz, organize edilmiş, imzalanmış ve tarihli,yedeklenmişvegüvenliolmalıdır”.



GUARANTOR

GARANTÖR

PrincipalInvestigator

SorumluAraştırmacı

Bütün olarak çalışmanın içeriği ve doğruluğu için sorumluluk alankimse.Adaptedfrom:BaborTh.F.,&MorisanoD.(2008).CoinoftheRealm:PracticalProceduresfor

DeterminingAuthorship.In:PublishingAddictionScience:AGuideforthePerplexed.Eds.ThomasF.Babor,KerstinStenius,SusanSavva,JeanO'Reilly.2ndedition.London:

InternationalSocietyofAddictionJournalEditors,110-121.

25

HHARKing

HARKing

“Sonuçlarbilindiktensonrahipotezüretmek.Budurumdaaraştırmacı,verilerincelendiktensonraeldeedilensonuçdoğrultusundamakulbiraçıklamauydurur”.AcademyofMedicalSciences(2015).ReproducibilityandReliabilityofBiomedicalresearch:

improvingresearchpractice,Symposiumreport,October2015,p.20,https://acmedsci.ac.uk/viewFile/56314e40aac61.pdf

HELSINKIDECLARATION

HELSİNKİBEYANI

“İnsan denekleri içeren tıbbi araştırma yürütmek için Dünya TıpDerneğitarafındanbenimsenenetikkurallardır”.WMA Declaration of Helsinki - Ethical Principles for Medical Research Involving HumanSubjects,https://www.wma.net/wp-content/uploads/2016/11/DoH-Oct2013-JAMA.pdf

HONESTERROR

DÜRÜSTHATA

Kasıtlıolmayanveyabilinçsizceyapılanhata.ENAI

HONESTY

DÜRÜSTLÜK

Sistematikolarakdoğruveşeffafdavranmak.ENAI

IIDEAPLAGIARISM

FİKİRAŞIRMACILIĞI

Bilinenbirgerçekolmayanbenzerbirkavramveyafikirkullanmak.Yazarlarkendisözlerinivecümlelerinikullanır,amafikrinözübaşkabirkaynaktangelir. Adaptedfrom:Maurer,H.A.,Kappe,F.,Zaka,B.(2006).Plagiarism-asurvey.JournalofUniversal

ComputerScience,12(8):1050-1084.

ENAI

26

IMAGEPLAGIARISM

İMGEAŞIRMACILIĞI

Kurallarauygunbirşekildeizinveyakaynağınonayınıalmadangörüntülerin(ör.Fotoğraf,video,grafik)kullanımı.

http://www.plagiarism.org/plagiarism-101/what-is-plagiarismasquotedinDhammi,I.K.,&Haq,R.U.(2016).Whatisplagiarismandhowtoavoidit?IndianJournalofOrthopaedics,50(6):

581-583.

IMPARTIALITY[INRESEARCH]

TARAFSIZLIK[ARAŞTIRMAKAPSAMINDA]

Araştırmayıyürütmedevediğerpaydaşlarla iletişimdebağımsızlıkvetarafsızlık.

Adaptedfrom:TheEuropeanCodeofConductforResearchIntegrity(2011),https://www.nsf.gov/od/oise/Code_Conduct_ResearchIntegrity.pdf

INDIVIDUALINTEGRITY

BİREYSELDÜRÜSTLÜK

Etik ve profesyonel ilkelere, standartlara, uygulamalara ve bireylertarafındantutarlıbirdeğerlersistemineuyumunsağlanması,kararalmaveeylemegeçirmekonusundarehberlikedecekşekilde,bireylerinetikve profesyonel ilkelere, standartlara, uygulamalara ve tutarlı birdeğerlersistemineuyumsağlaması

ENAI

INFORMATION

BİLGİ

Belirli bir soruya cevap sağlayan ve belirsizliği azaltan içeriğe dayalıverilerinişlenmesiileeldeedilensonuçlar

ENAI

INFORMEDCONSENT

BİLGİLENDİRİLMİŞONAM

Araştırma hakkında açık ve ayrıntılı bilgilere dayanarak araştırmayakatılmasözleşmesi.

ENAI

INFRINGEMENT

İHLAL

Transgression

KuralÇiğnemeAbuse

Kötüyekullanma

Breach

İhlal

Violation

KurallarıBozma

Şüpheli,hukukaaykırıveyaetikolmayandavranışlardankaynaklananiyiuygulamalarınihlali.

ENAI

27

INSTITUTIONALAUTONOMY

KURUMSALÖZERKLİK

Institutionalindependence

KurumsalBağımsızlık

Birkurumunözerk/bağımsızhareketetmevekurumüyelerinineylemlerininsonuçlarındansorumluolmahakkı.

ENAI

INTEGRITY

DÜRÜSTLÜK

Etikveprofesyonelilkeler,standartlar,uygulamalarvetutarlıdeğerlersistemi ile uyumluluk, karar alma ve eyleme geçirme konusundarehberlik edecek şekilde, bireylerin etik ve profesyonel ilkelere,standartlara, uygulamalara ve tutarlı bir değerler sistemine uyumsağlaması

ENAI

INTELLECTUALPROPERTY

FİKRİMÜLKİYET

“Fikrifaaliyetlerinürünlerineilişkinyasalolaraktanınanhaklar.



INVALIDSOURCE

GEÇERSİZKAYNAK

404Error[plagiarism]

404 Bulunamadı[İntihal]

Falsifyingreferences

YanıltıcıReferanslar

Falsecredentials

Yanlışkimlikbilgileri

Süresi dolmuş bir bağlantıyı veya var olmayan bir kaynağı kaynakgöstermek.

ResearchEthics:DecodingPlagiarismandAttributioninResearch:SurveySummary(2013),http://www.ithenticate.com/hs-fs/hub/92785/file-318578964-pdf/docs/ithenticate-decoding-

survey-summary-092413.pdf

ENAI

28

INVENTEDAUTHORSHIP

SAHTEYAZARLIK

(1)Ortakyazarolarakhayalibirkişiyiiçermek

(2)İşarkadaşınıizinsizolarakortakyazarolarakdahiletmek.

(3)İzinalmaksızınortakyazarolarakyabancıkişiyidahiletmek.

ENAI

INVESTIGATOR

SORUŞTURMACI

Delilleriaraştıran,toplayanveanalizedenkişi(endüstri,polis,akademiveyabaşkalarıolabilir).

ENAI

INVIOLABILITY OF AWORK

ESERİNDOKUNULMAZLIĞI

Yazarın, eserin tamamı ya da bir kısmı için herhangi bir dönüşüm,değişiklik ya da eklemenin yapılmasına izin verme ya da yasaklamahakkı.Adaptedfrom:Autortiesībulikums/CopyrightLaw.AdoptedbytheSaeimaandproclaimedbythePresidenton06.04.2000.Cameintoforcefrom11.05.2000,https://likumi.lv/doc.php?id=5139

IRRESPONSIBLESOURCEUSE

SORUMSUZ KAYNAKKULLANIMI

Yayımlanmış veya yayınlanmamış materyallerin yanlış kullanımıylailgiliihmalkarakademikyazımuygulaması.

ENAI

K

KNOWLEDGE

BİLGİ

Deneyimveyaeğitimyoluylaeldeedilenbilgivedoğrular.

Adaptedfrom:OxfordDictionary,https://en.oxforddictionaries.com/definition/knowledge

29

L

LICENSE

LİSANS

Permissiongrantedbytheownerorcreatorunderintellectualpropertyrightsforasecondpartytomakeuseofthework,withspecificdetailsofwhatuseispermitted.

Hangikullanımaizinverildiğinedairbelirlidetaylarlabirlikte,ikincibirtarafın eserden yararlanması için fikri mülkiyet hakları kapsamındaesersahibitarafındanverilenizin. ENAI

M

'MEATEXTENDERS'

KAYNAK/YAYIN/BAĞLAMGENİŞLETİCİ

Tekbaşınayayınlanamayacakyeniverileriöncekibiryayınüzerineeklemeyapankişiler.

Adaptedfrom:Errami,M.,Sun,Z.,Long,T.C.,George,A.C.&Garner,H.R.(2009).Déjàvu:adatabaseofhighlysimilarcitationsinthescientificliterature.NucleicAcidsResearch,37:

D921-D924.

MISCONDUCT

SUİSTİMAL

Ethicalmisdemeanors

EtikSuçlar

Resmi düzenlemeleri ihlal eden kabul edilemez veya uygunsuzdavranışlar.

ENAI

MISMANAGEMENTOFRESEARCHFUNDS

ARAŞTIRMAFONLARININKÖTÜYÖNETİMİ

“Araştırmafonlarınıgereksizşekildekullanmaveyayasadışıharcama”.

DavidB.Resnik:GlossaryofCommonlyUsedTermsinResearchEthics.NationalInstituteof

EnvironmentalHealthScience,NationalInstitutesofHealth,May2015,https://www.niehs.nih.gov/research/resources/bioethics/glossary/index.cfm

MOBBING

MOBİNG

Birmeslaktaşınçalışmasınınyoğunvedüşüncesizceeleştirilmesive/veyakişiselantipativerekabetveyasiyasivediğernedenlerleilgisizşekildeincelenençalışmanındeğerininazaltılmayaçalışılması.

Adaptedfrom:Moksloirstudijųinstitucijųakademinėsetikoskodeksųpriėmimo,

įgyvendinimoirpriežiūrosrekomendacijos,http://www.etika.gov.lt/wp-content/uploads/2015/04/Rekomendacijos.pdf

30

MORAL

AHLAK

Yanlışdavranıştandoğruolanıayırtetmedeyardımcıolandeğerlereveyaölçütleredayananiçseldisiplinlidavranış.

ENAI

MORALNORM

AHLAKİNORM

Ahlakideğerlerdentüreyenveinsanlarınprofesyonel,sosyalveyakültürelbeklentilerikarşılayabilmekiçinnasıldavranmalarıgerektiğiniöngörengenelgeçeruygulamalar.

Adaptedfrom:ProjectSATORI,D1.1EthicalAssessmentofResearchandInnovation:A

ComparativeAnalysisofPracticesandInstitutionsintheEUandselectedothercountries,http://satoriproject.eu/media/D1.1_Ethical-assessment-of-RI_a-comparative-analysis.pdf

MORALVALUES

AHLAKİDEĞERLER

Yanlıştandoğruyuayırtetmekiçingruplarveyabireylertarafındanbenimsenmişvetakipedilenilkevrestandartlartakımı

ENAI

MORALITY

AHLAKİLİK/TÖRELLİK

Yanlıştandoğruyuayırtedebilmebecerisi.ENAI

MULTIMEDIAPLAGIARISM

ÇOKLU ORTAMİNTİHALİ

Kaynağınonayınısağlamadançoğulortamkullanımı(ör.Ses,resim,video,müzikvediğermedya).

ENAI

MULTIPLESUBMISSION

ÇOKLUBAŞVURU

Auto-plagiarism


Duplicatesubmission

YinelenenyayınRecycle[plagiarism]

Teslim edilmiş bir eserin aynı anda iki veya daha fazla yayın veyaeditörtarafındanaktifolarakdeğerlendirilmesidir.

Adaptedfrom:IEEE.PublishingPolicy,http://www.ieee.org/publications_standards/publications/journmag/ieee_publishing_policy.

pdf

31

Yeniden işlemdengeçirme [İntihal]Self-plagiarism

Kendini intihal etmeText-recycling


MUTUALADMIRATIONAUTHORSHIP

KARŞILIKLIBİRBİRİNEHAYRANLIKDUYMAYAZARLIĞI

Mutualsupportauthorship

Karşılıklıdestekyazarlığı

Haksızçıkarsağlamakamacıyla,diğerininçalışmasınahiçkatkısunmamasınaveyaminimumdüzeydekatkısağlamasınarağmenikiyazarınkarşılıklıolarakbirbirleriniyayınlarınayazarolarakeklemesi.

BaborTh.F.,&MorisanoD.(2008).CoinoftheRealm:PracticalProceduresforDeterminingAuthorship.In:PublishingAddictionScience:AGuideforthePerplexed.Eds.ThomasF.Babor,

KerstinStenius,SusanSavva,JeanO'Reilly.2ndedition.London:InternationalSocietyofAddictionJournalEditors,110-121.

ENAI

N

NEGLIGENCE

İHMAL

Bir kişi veya kuruluşa zarar verme ile sonuçlanan, [gerekli] itinastandardınıbenimsememe.

Adaptedfrom:DavidB.Resnik:GlossaryofCommonlyUsedTermsinResearchEthics.NationalInstituteofEnvironmentalHealthScience,NationalInstitutesofHealth,May2015,


NEPOTISM

AKRABAKAYIRMA

Patronage

İltimas

Clientelism

Kayırmacılık

“Haketmeyen veya kalifiye olmamasına ragmen, resmi konumdakikimsenin,aileüyesiniveyaarkadaşını“…”kayırmayayönelikyetkiveotoritesinikötüyekullanmasısonucutanıdıklaravetanıdıkilişkileredayananadamkayırmabiçimi.


Seealso:TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).TransparencyInternational,https://www.transparency.org/whatwedo/publication/

the_anti_corruption_plain_language_guide

32

NORMSOFSCIENCE

BİLİMNORMLARI

Toplumsallık,Evrenselcilik,Yansızlık,OrganizeŞüphecilik,Özgünlük,Uzmanlık,Savunuculuk,YönetişimveKalite.

BriefingPaper:ResearchIntegrity:Whatitmeans,WhyitisimportantandHowwemightprotectit,ScienceEurope,December2015pp3-6;Ziman,A.etal.;MertonR.K.(1942),Anote

onscienceanddemocracy.JournalofLegalandPoliticalSociology,1:115-126;Ziman,J.(2000),RealScience:Whatitisandwhatitmeans,CambridgeUniversityPress,CambridgeUKandNewYork,412pp.;AndersonM.S.,RonningE.M.,DeVriesR.andMartinsonB.C.(2010),ExtendingtheMertonianNorms:Scientists’subscriptiontonormsofresearch.Journalof

HigherEducation,81(3):366-393.

OOBJECTIVITY[INRESEARCH]

TARAFSIZLIK[ARAŞTIRMADA]

“Araştırmacılar kendi peşim hükümlerinin ve önyargılarının dışındasonuçları doğrulayan deneysel kanıtlarına bakmaya çalışırlar.Araştırmacılar kendi perspektiflerinin çalışmaları üzerindeki etkisinitamamenortadankaldıramazlar,ancakmümkünolduğukadartarafsızolmayagayretedebilirler”.

ResponsibleConductintheGlobalResearchEnterpriseAPolicyReport.(2012)InterAcademyCouncil/IAP.P.7,http://www.interacademies.net/File.aspx?id=19789

OPENACCESS(OA)

AÇIKERİŞİM

Sınırsız (ücretsiz), hakemlik sürecinden geçirilmiş ve yayınlanmışbilimsel araştırma makalelerine veya akademik çalışmalarından eldeedilen herhangi bir sonuca çevrimiçi erişim (kullanım ve yenidenkullanım

OpenAccessGlossary,UniversityofOxford,http://openaccess.ox.ac.uk/glossary/

ENAI

OPENPEERREVIEW

AÇIK HAKEMİNCELEMESİ

Dahiledilenbütüntaraflarıntanımlandığı,teslimedilmişbirçalışmanınhakemdeğerlendirmesisüreci.

ENAI

ORIGINAL

ÖZGÜN

Bağımsızolanvebaşkabirşeydentüretilmeyenişler.

PersonalcommunicationwithTeddiFishman

ENAI

33

P

P-HACKING

P-BİLGİSİAYARKORSANLIĞI

“Birden fazla test yapma pratiği, istatistiksel anlamlılık için eşiği aşan vesadecebunuraporlayanbiristatistikarayışı”.AcademyofMedicalSciences(2015).ReproducibilityandReliabilityofBiomedicalresearch:improving

researchpractice,Symposiumreport,October2015,p.20,https://acmedsci.ac.uk/viewFile/56314e40aac61.pdf

PAPERMILL

ÖDEV/MAKALEBANKASI

Kompozisyonbankası

Müşterinin gereksinimlerine göre yazılı materyaller (örneğin makaleler,raporlar,evödevicevapları,kişiselbeyanlar,yansıtıcıdergiler)sağlayanwebtabanlıbirticarihizmetbirimi.

ENAI

PARAPHRASING

AÇIMLAMA

Orijinalkaynağınuygunbirşekildekabuledilmesiyle,sözkonusukaynağınharfi harfine veya buna yakın olarak çoğaltılmasını gerektirmeyen, esasniteliğinikoruyankavramların,düşüncelerin,fikirlerinveyametninyenidenifadeedilmesi.

RegulationsforAcademicIntegrityattheUniversityofLatvia.ApprovedbySenatedecisionNo.287,ofFebruary25,2013,https://www.lu.lv/fileadmin/user_upload/lu_portal/eng/general-

information/documents/regulations/Regulations_for_Academic_Integrity_at_the_University_of_Latvia.pdfENAI

PATCHWRITING

YAMAYAZI

Hybridplagiarism

Melezintihal

Mosaicplagiarism

Mozaikintihal

Mashup[plagiarism]

Mashup[İntihal]

Remix[plagiarism]

Remix[İntihal]

Resourcefulciter

Uyanıklık[intihal]

Re-tweet[plagiarism]

Retweet[İntihal]

Farklı kaynaklardan alınmış veya onaylanmamış özlerden oluşan orijinalolmayanbiryazıparçası.

ENAI

34

PATRONAGE

İLTİMAS

Nepotism

YakınlarınıKayırma

Clientelism

Kayırmacılık

Birkişininbirfaydaiçinseçildiğiveyanitelikleriveyetkilerineolursaolsun,bağlantıları ve ilişkileri nedeniyle bir konumda tutulduğu bir iltimasbiçimidir.


Alsosee:TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).Transparency,https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_guide

ENAI

PEERREVIEW

HAKEMDEĞERLENDİRMESİ

Makale, proje, hibe teklifi veya akademik çalışma gibi bir bilimselaraştırmanın yenilik, doğruluk ve önemi açısından uygun niteliklere sahipbirileri tarafından değerlendirildiği süreç. Genel olarak, teslim edilençalışmanınbireleştirisidir.

Adaptedfrom:Who“owns”peerreviews?COPEDiscussionDocument.COPECouncil,16September2016,http://publicationethics.org/files/u7140/

Who_Owns_Peer_Reviews_Discussion_Document_Web.pdf

PERSONALBENEFIT

KİŞİSELFAYDA

Bireyleminsözkonusubirey içinnekadaryararlı sonuçlardoğurduğunun(maddiyadamaddiolmayanbiçimlerde)kabuledilmesi.

InternetEncyclopediaofPhilosophy.APeer-ReviewedAcademicResource,http://www.iep.utm.edu/ethics/#SH3a

ENAI

PERSONALDATAPROTECTION

KİŞİSELVERİLERİNKORUNMASI

Kişiselverileringüvenliği:anonimlik,mahremiyet,gizlilik.ENAI

PIRACY

KORSANLIK

Özelliklemüzikendüstrisivebilişimsektörüileilgiliolarak,izinveyaonayolmaksızınbaşkalarınınfikirlerini,verileriniveyayöntemlerinikullanmak.

WhitePaperonPromotingIntegrityinScientificJournalPublications,http://www.medwave.cl/medios/Editorial/DocsPolsEdit/entire_whitepaper.pdf

ENAI

PLAGIARISM

İNTİHAL

Diğer kaynaklardan alınan çalışmaları / fikirleri doğru bir şekildebildirmeksizinsunmak.

Adaptedfrom:Meuschke,N.,&Gipp,B.(2013).State-of-the-artindetectingacademicplagiarism.InternationalJournalforEducationalIntegrity,9(1):50-57

35

POLICYTOENHANCEACADEMICINTEGRITY

AKADEMİKDÜRÜSTLÜĞÜGELİŞTİRMEKİÇİNPOLİTİKA

Resmi stratejileri, kuralları ve prosedürleri geliştirmek, uygulamak veizlemek ve bunların akademik topluluğun üyeleri tarafından kolaycaerişilebilirliğiniveanlaşılmasınısağlamak.

HEApolicyonacademicintegrity,https://www.heacademy.ac.uk/system/files/supportingacademicintegrity_v2_0.pdf

PRINCIPLES

İLKELER

Davranışlararehberlikedebilecekbirtakımdeğerlervekavramlar.ENAI

PRIMARYSOURCE

ANAKAYNAK

Doğrudankanıtlarınyeraldığıçalışma.ENAI

PROOFREADING

DÜZELTME

Dilbilgisi hatalarını düzeltmek ve okunabilirliği geliştirmek için yazılıçalışmanınkontroledilmesi.

ENAI

PUBLICDOMAIN

KULLANIMISERBEST

Telif hakkıyla korunmayan ve kamuya açık herkesin bütününü veyaparçalarınıkullanabileceğibiryazarlıkçalışması.

Adaptedfrom:GlossaryofUnitedstatescopyrightoffice:adepartmentofLibraryofCongress,https://www.copyright.gov/comp3/docs/glossary.pdf

ENAI

PUBLICATIONACKNOWLEDGEMENT

YAYININTANINMASI

Yayınlarda, araştırmaya önemli katkılarda bulunan ancak yazarlıkkriterlerineuymayanlarınisimleriniverollerinikabuletmek.SingaporeStatementonResearchIntegrity(2010).2ndWorldConferenceonResearchIntegrity,21-24

July,Singapore,http://www.singaporestatement.org/statement.html

36

Q

QUESTIONABLERESEARCHPRACTICES(QRPs)

ŞAİBELİARAŞTIRMAUYGULAMALARI

Irresponsibleresearchpractices

Sorumsuzaraştırmauygulamaları

“Pek çoğu tarafından etik olmayan ama araştırmada suistimal olarakdeğerlendirilmeyenaraştırmauygulamaları”.



QUOTATION

ALINTILAMA

“Başka bir yazar tarafından yazılmış bir metinden, bir yazarınreferansını ve çalışmayı kendimetninden (tırnak işaretleri ve / veyabiçimlendirme)açıkçaayıranbirmetindenyararlanma.

RegulationsforAcademicIntegrityattheUniversityofLatvia.ApprovedbySenatedecisionNo.287,ofFebruary25,2013,http://www.lu.lv/fileadmin/user_upload/lu_portal/eng/general-

information/documents/regulations/Regulations_for_Academic_Integrity_at_the_University_of_Latvia.pdf

RREDUNDANTPUBLICATION

ARTIKYAYIN


GenişletilmişYayın

Auto-plagiarism

Kendiliğinden gerçekleşenintihal

Covertduplication

Gizliçoğaltma


Yinelenenyayın

Duplication

Çoğaltma

Recycle[plagiarism]

Yayımlanan bir çalışmanın (ya da yayınlanmış bir çalışmanınönemli bölümleri), kaynakların/çaprazreferanslamanın/gerekçeninyeterlibir şekildeonaylanmadanbirkereden fazla (aynı ya da başka bir dilde) yayınlanmasıdır. Aynı(veyabüyükölçüdeçakışan)verinin,özellikleçaprazyorumlama/gerekçelendirme olmaksızın birden fazla yayında sunulması daartık yayına örnektir. Özellikle söz konusu durum,hakemlerin/okuyucularınbulgularınçoğununveyatümünündahaönceyayınlandığınımuhtelemenfarkınavaramadıklarındaortayaçıkar.

COPE,https://publicationethics.org/category/keywords/redundant-publication

37

Yeniden işlemden geçirme[İntihal]

Self-plagiarism

Kendiniintihaletme

Text-recycling


RECOGNISEDREFERENCINGSTYLE

BİLİNEN/ONAYLIREFERANSLAMASTİLİ

Referansları biçimlendirmek için yayıncıların veya editörlerinrehberliğinde resmileştirilmiş uluslararası kabul görmüşstiller/tarzlar.

ENAI

REFERENCE

REFERANSVERMEK

Cite

Alıntılamak

Tanınmışbirreferanslamastilinikullanarakkaynaklarıbildirmek.ENAI

REFERENCES

REFERANSLAR

Yazılı çalışmada kullanılan alıntılanmış ve atıfta bulunulmuşkaynaklarınlistesi.

ENAI

REPLICATION

TEKRARLAMA

Orijinal sonuçları doğrulamak ve/veya tamamlamak içinaraştırmanınbirbölümünütekrarlamak.

ENAI

REPORTINGIRRESPONSIBLERESEARCHPRACTICES

SORUMSUZARAŞTIRMAUYGULAMALARINIRAPORLAMA

Whistleblowing

Kurallaraaykırıbilgiifşası

Herhangi bir şüpheli araştırma suistimali ve araştırmanıngüvenilirliğini zayıflatan diğer sorumsuz araştırmauygulamalarınınilgiliyetkililerinebildirilmesi.

SingaporeStatementonResearchIntegrity(2010).2ndWorldConferenceonResearchIntegrity,21-24July,Singapore,http://www.singaporestatement.org/statement.html

38

REPRODUCTION

KOPYALAMA/ÇOĞALTMA

“Çoğaltma, bir işin veya ilgili hakların nesnesinin bir kopyasının(kopyalarının), tamamen veya kısmen, daimi veya geçici olaraksaklanmasıdadahilolmaküzere,herhangibirşekildeveherhangibirmaddi,elektronikveyabaşkabirformdaçoğaltılmasıanlamınagelir”.

LawonCopyrightandRelatedRights,art.2,https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.87985?positionInSearchResults=

0&searchModelUUID=d3ad3391-5b7a-4e43-b144-d6b906ec12a2

REPUBLICATION

YENİDENYAYINLAMA

(1)Dahaönceyayınlanançalışmanınsonrakibaskıları.

(2)Farklıdergiveyabaşkabirkaynaktaonaylanmamıştekrarlananyayın.

ENAI

RESEARCH

ARAŞTIRMA

(1)Bilginin,titiz,nesnelvetekrarlanabiliryöntemlerkullanılarakeldeedildiğivederlendiğientellektüelfaaliyetalanı.

(2)Bilgiveyaveriaraştırmasıyapmak.

ENAI

RESEARCHCOMPLIANCE

ARAŞTIRMAUYGUNLUĞU

Araştırmadürüstlüğüilkelerinitakipedendavranış/süreçler.ENAI

RESEARCHETHICS

ARAŞTIRMAETİĞİ

Scientificethics

Bilimseletik

Araştırma ve daha geniş toplum konularına potansiyel etkileredayalıolarakaraştırmalardaetikilkeleredayalıkararverme.

ENAI

RESEARCHETHICSCOMMITTEE(REC)

ARAŞTIRMAETİĞİKURULU

Gerekli prosedürlerin izlenmesini ve herhangi bir katılımcının(insan veya hayvan) haysiyet, hak ve refahının korunmasınısağlamak için araştırma önerilerini gözden geçirmekten sorumluçokdisiplinli,bağımsızbirbirim.

Adaptedfrom:BritishPhysiologicalSociety,http://www.bps.org.uk/system/files/Public%20files/General/

code_of_human_research_ethics_oct_2014.pdf

39

RESEARCHFRAUD

ARAŞTIRMASAHTEKARLIĞI

Scientificfraud

Bilimselsahtekarlık

Araştırma etiğini kasten ihlal eden araştırmalardaki herhangi biraldatmaeylemi.

ENAI

RESEARCHINTEGRITY

ARAŞTIRMADÜRÜSTLÜĞÜ

Scientificintegrity

Bilimseldürüstlük

Araştırmadabireyveyakurumlarınetikveprofesyonelprensiplere,uygulamalaravestandartlarauyumu

ENAI

RESEARCHMISCONDUCT

ARAŞTIRMASUİSTİMALİ

Araştırmanın herhangi bir bölümünde kabul edilemez veyauygunsuzdavranış.

ENAI

RESEARCHER

ARAŞTIRMACI

Araştırmayapanherhangibirkişi.ENAI

RESPECTFOROTHERS

BAŞKALARINA SAYGILIOLMAK

Diğer insanların onurunu ve fiziksel ve psikolojik sağlıkdurumlarınıdikkatealmak.Adaptedfrom:ETINEDCouncilofEurope-PlatformonEthics,TransparencyandIntegrity

inEducation,Volume2:Ethicalprinciples.

ENAI

RESPONSIBILITY

SORUMLULUK

Dürüstlükledavranmagörevi.ENAI

RESPONSIBLECONDUCTOFRESEARCH

ARAŞTIRMANINYÜRÜTÜLMESİNDEKİSORUMLULUK

Araştırmadavranışkurallarınauygunaraştırmalaryapmak.ENAI

40

RETRACTION

GERİÇEKİLME

Verileryadasonuçlarıngüvenilmezolduğuyadaaraştırmahatalıdavranışlar içerdiği için, yayınlanmış bir makaleyi araştırmakaydından çıkarmak veya çıkarttırmak.Dergiler geri çekilmebildirimlerini yayınlar ve geri çekilen yayınlarla ilgili sorunlarhakkında bilimsel toplumu uyarmak için elektronik veritabanlarındakigerialınanyayınlarıbelirler.



RISKMANAGEMENT

RİSKYÖNETİMİ

Araştırmasürecindemeydanagelenveyagelebileceksorunlarıntanımlanması,değerlendirilmesiveönlenmesiveyaenazaindirgenmesi.

ENAI

S

SCEPTICISM[INRESEARCH]

ŞÜPHECİLİK[ARAŞTIRMADA]

Deneyselkanıtlaraolanbağlılık,araştırmacılarınaraştırmasonuçlarıvevargılarınayönelikbirdereceyekadarsorgulamalarınıgerektirir;böylecesonuçlarveaçıklamalarsürekliolarakyenidenincelenirvegeliştirilir.Adaptedfrom:ResponsibleConductintheGlobalResearchEnterpriseAPolicyReport(2012).

InterAcademyCouncil/IAP,http://www.interacademies.net/File.aspx?id=19789

SCHOLAR

BİLGİN

Herhangi bir eğitim ortamında eğitim ve / veya araştırmafaaliyetlerindebulunanbirkişi.

ENAI

SCIENTIFIC(ORACADEMIC)FREEDOM

BİLİMSEL(VEYAAKADEMİK)ÖZGÜRLÜK

Araştırmanın yürütülmesine veya yayınlanmasına müdahaleedilmesininveyabilimselfikirlerinöğretilmesininvetartışılmasınınengellenmesiniönlemekiçinkurumsalveyönetslyükümlülük.



SCIENTIFICACTIVITY

BİLİMSELFAALİYET

“Bilim,araştırmaveyenilikleriiçerenyaratıcıetkinlik”.Zinātniskāsdarbībaslikums/LawOnScientificActivity.AdoptedbytheSaeimaand

proclaimedbythePresidenton14.04.2005.Cameintoforcefrom19.05.2005,https://likumi.lv/doc.php?id=107337

41

SCIENTIFICWORK

BİLİMSELÇALIŞMA

(1)Biryazarıntitiz,nesnelvetekrarlanabiliryöntemlerkullanarakbilgiyigösterdiğientellektüelfaaliyetinçıktısı.

(2)Birbiliminsanınınperformansı.ENAI

SCIENTIST

BİLİMİNSANI

Bilimselbiralandauzmanlığasahipbirkişi.ENAI

SECONDARYSOURCE

İKİNCİLKAYNAK

Dolaylıilgiliklebirliktetamamlayıcıçalışma

ENAI

SELF-PLAGIARISM

KENDİNİİNTİHALETME


Genişletilmişyayın

Auto-plagiarism

Kendiliğinden gerçekleşenintihal

Covertduplication

Gizliçoğaltma


Yinelenenyayın

Duplication

Çoğaltma

Recycle[plagiarism]

Yeniden işlemden geçirme[İntihal]


Gereksizyayın

Text-recycling

Metniyenideneldengeçirme

“Yazarlarınkaynakgöstermeksizineskiçalışmalarınaaitkaynaklarıtekrarkullanarakveyaiçerikleriniaktararakoluşturdukları”bir

çeşitartıkyayın.Springer.PublishingEthicsforjournals:AguideforEditors-in-Chief,AssociateEditors,andManagingEditors,2013,

http://static.springer.com/sgw/documents/1393202/application/pdf/Publication_Ethics_Guide_for_Editors_from_Springer_27052013.pdf

42

SELF-STEALER

KENDİÇALIŞMALARINDANİNTİHALYAPANKİŞİ

Self-plagiariser

Kendiniintihaledenkişi

Kendiçalışmalarındanintihalyapankişi.ENAI

SIMULTANEOUSSUBMISSION

EŞZAMANLIBAŞVURU

Bir makalenin farklı dergilere veya diğer yayınlara aynı andagönderilmesi,budurummakaleninbirdenfazladergideveyabaşkabiryayındayayınlanmasıylasonuçlanabilir.

Adaptedfrom:Elsevier.EthicsinResearch&Publication.FACTSHEET:SimultaneousSubmission/Multiple,DuplicatePublication,

https://www.publishingcampus.elsevier.com/websites/elsevier_publishingcampus/files/Guides/Quick_guide_SSUB02_ENG_2015.pdf

SINGLE-BLIND PEERREVIEW

TEK KÖR HAKEMDEĞERLENDİRMESİ

Apeerreviewprocessofasubmittedworkwherereviewersarenotidentifiedtotheauthors.

Değerlendiricilerin yazarlara tanımlanmadığı bir çalışmada hakemdeğerlendirmesisüreci.

ENAI

SLACKER

YANCI/AYLAK

Grupçalışmasınahiçkatkısıolmayanveyaçokazkatkısıolanfakatbireyselfaydasağlayanve/veyadiğergrupüyelerini,adilpaylarındandahafazlasınıyapmayazorlayankişi.

Adaptedfrom:McClung,E.L.&Schneider,J.K.(2015).ConceptSynthesisofAcademicallyDishonestBehaviors.JournalofAcademicEthics,13:1-11.

SLICING

DİLİMLEME

Segmentedpublication

Kısımlaraayrılmışyayın

Salamipublication

Salamyayın

Salamislicing

Dilimlenmişyayın

Salamiscience

Salambilimi

Yayınsayısınıartırmakiçinbirçalışmanınikiveyadahafazlayayınadağıtılarakbasılması

EthicalCodeofConductforHigherEducationInstitutions,http://www.etikkurulu.gov.tr/Mevzuat.aspx?id=1

ENAI

43

SOURCE

KAYNAK

Yazılı veya sözlü olarak kendisinin / bir başkasının / başkalarınınçalışmalarındankaynaklananvebirreferanskullanarakkabuledilenbilgiler.

ENAI

STANDARD

STANDART

Diğer şeylerin değerlendirilebileceği bir referans noktası olarakkarşılaştırmayapmakiçinölçüt,ölçü,mihenktaşı,norm.

ENAI

SUPPRESSION(OFDATA)

[VERİYİ]ÖRTBASETME

Datamasking

Verimaskeleme

İstenilen sonuçları veya vargıları desteklemeyen verilerin en azaindirilmesiveyaçıkarılmasındanoluşanveriyiörtbasetme.

PersonalcommunicationwithTeddiFishman

ENAI

T

TEXT-MATCHINGSOFTWARE

METİN EŞLEŞTİRMEYAZILIMI

Metin tabanlı bir belgeyi arayan ve eşleşen kaynaklara ait metin içibenzerliklerinvereferanslarınlistesinisağlayanyazılım.Adaptedfrom:Sivasubramaniam,S.,Kostelidou,K.&Ramachandran,S.(2016).Acloseencounterwith

ghost-writers:aninitialexplorationstudyonbackground,strategiesandattitudesofindependentessayproviders.InternationalJournalforEducationalIntegrity12:1DOI:10.1007/s40979-016-0007-

9

THEHAILMARY

YAHERRUYAMERRU

Başarıolasılığıdüşükolduğundavediğertümseçeneklertükendiğindebiröğrencinin notunu olumlu yönde etkilemeyi başarmak için yapılan sonumutsuzyadafırsatçıbirçaba.

Adaptedfrom:McClungE.L.,&SchneiderJ.K.(2015).ConceptSynthesisofAcademicallyDishonestBehaviors.JournalofAcademicEthics,13:1-11.

ENAI

TRANSLATIONPLAGIARISM

ÇEVİRİİNTİHALİ

Başkabirdildeyayınlanmışçalışmalarınkaynağınınbelirtilmedentercümeedilmesi.

ENAI

44

TRANSPARENCY

ŞEFFAFLIK

Akademivetoplumuetkileyenfaaliyetlerveilgilikararlarhakkındaaçıklıkve bunları açık, doğru, zamanında, dürüst ve eksiksiz bir şekilde iletmeisteği.

Adaptedfrom:InternationalStandardISO26000Guidanceonsocialresponsibility,http://www.cnis.gov.cn/wzgg/201405/P020140512224950899020.pdf

TRIPLE-BLIND PEERREVIEW

ÜÇLÜ KÖRHAKEMLİK

Nedeğerlendiricilerin,nedeyazarlarınveyaeditörlerintanımlanmadığıbirçalışmanın hakem değerlendirmesi süreci. Bu hakem değerlendirmesigenellikle bağımsız bir kişi tarafından gerçekleştirilir (ör. Yayıncı veyakonukeditör).

ENAI

TRUST

GÜVEN

Eğitim ve araştırma alanındaki tüm aktörlerin, birbirlerinin güvenilirliğikonusundadürüst,içtenvedürüstlüklehareketedilebileceğinedairsağlambir inancın olduğu ilke. Bu nedenle, aktörler başkalarına güvenebilir vebaşkalarıtarafındangüvenilmeyibekleyebilir.

ETINEDCouncilofEurope-PlatformonEthics,TransparencyandIntegrityinEducation,Volume2:Ethicalprinciples.P.40.

TRUTH

GERÇEK

Bilgiyleilgilihakikatleringerçekliğinesadakat.

ENAI

UUNACCEPTEDIMPOSEDRISKS

KABUL EDİLMEMİŞDAYATILANRİSKLER

Birisinin,onlarıetkileyenbirbaşkasıtarafındangerçekleştirilenbireylemleilişkiliriskikabuletmemesidir.

Adaptedfrom:ProjectSATORI,Annex1.hEthicsandRisks,http://satoriproject.eu/media/1.h-Ethics-and-Risk1.pdf

UNAUTHORIZEDAID

YETKİSİZYARDIM

Accessortocheating

Hileciliğeerişim

YetkilendirilmemişşekildebilgieldeetmekiçinkullanılanbilgikaynağıveyayöntemRegulationsforAcademicIntegrityattheUniversityofLatvia.ApprovedbySenate

decisionNo.287,ofFebruary25,2013,http://www.lu.lv/fileadmin/user_upload/lu_portal/eng/general-

information/documents/regulations/Regulations_for_Academic_Integrity_at_the_University_of_Latvia.pdf

45

UNETHICALAUTHORSHIP

ETİKDIŞIYAZARLIK

Araştırmanınyazarıolarakaraştırmayakatkıdabulunmayanbirkişiyidahiletmek;araştırmanınyazarlarınınlistesindenaraştırmayagerçekbirkatkıdabulunanları çıkarmak; yazarların sırasını haksız ve yanlış bir şekildedeğiştirmek; daha sonraki yayınlarda katkı sağlayanların isimlerinikaldırmak; çalışmanın yazarı olarak herhangi bir katkı yapmadan adınıeklemek için birisinin gücünü kullanmak; bir yazarı kendi izni olmaksızıneklemek.

Adaptedfrom:IntercollegiateCouncilScientificResearchandPublicationEthicsDirectivehttp://www.uak.gov.tr/yonetmelikler/Etikyonerge2.pdf

UNINTENTIONALRISKEXPOSURE

İSTEMSİZRİSKTUTARI

Herhangi bir kazada meydana gelebilecek ve kayıplarla sonuçlanabilecekrisklerdenkorunamama.

ENAI

VVALUES

DEĞERLER

İlkelervestandartlarseti.ENAI

VERBATIM[PLAGIARISM]

MOTAMOT

[İNTİHAL]

Clone[plagiarism]

[Ctrl-C]plagiarism

Literalcopying

Kopya[aşırmacılık]

[Ctrl-C]aşırmacılık

Harfi harfinekopyalama

Atıfyapmadanbaşkabirkaynaktankelimesikelimesinekopyalama.Adaptedfrom:ResearchEthics:DecodingPlagiarismandAttributioninResearch:Survey

Summary(2013),http://www.ithenticate.com/hs-fs/hub/92785/file-318578964-pdf/docs/ithenticate-decoding-survey-summary-092413.pdf

46

VIRTUES

ERDEM

İnsaniniteliklerveahlakimükemmellik.ENAI

VOLUNTARYRISK-TAKING

GÖNÜLLÜRİSKALMA

Birisininkendi seçimiolaneylemle ilişkili risklerin farkındaolmasıvekabuletmesi

Adaptedfrom:ProjectSATORI,Annex1.hEthicsandRisks,http://satoriproject.eu/media/1.h-Ethics-and-Risk1.pdf

WWHISTLEBLOWING

MUHBİRLİK

Bir kurumun (veya ortaklarının) bireyleri, standartları, kaliteyi,dürüstlüğü veya itibarı tehdit eden faaliyetlerindeki ihmalini veyakötüye kullanımını açıklamak amacıyla, iç veya dış paydaş tarafındankamuyararınabiraçıklamayapılması.

Adaptedfrom:Anti-CorruptionGlossary(TransparencyInternational),https://www.transparency.org/glossary/;TheAnti-CorruptionPlainLanguageGuide.(2009).

Transparency,https://www.transparency.org/whatwedo/publication/the_anti_corruption_plain_language_guide

WINSORIZATION OFDATA

DÜZELTİLMİŞVERİ

“Mutlakyapaybiruçdeğeredahaküçükbirdeğer”atanması.DixonW.J.,&TukeyJ.W.(1968).ApproximatebehaviorofthedistributionofWinsorizedt

(trimming/Winsorization2).Technometrics,10(1):83-98;HallJ.&MartinB.R.(2018).Towardsataxonomyofresearchmisconduct:Thecaseofbusinessschool.ResearchPolicy,p.5,

https://doi.org/10.1016/j.respol.2018.03.006

WORK

ESER

Creativeactivity

Publication

Publishedwork

Yaratıcıfaaliyet

Yayın

Yayınlanmışeser

Sanatsaldeğeriveyaifadetarzıveyabiçimiyledeğerkazanan,edebiyat,bilimyadasanatalanındaentelektüelyaratıcıfaaliyetlerinorijinalsonucu

ENAI

47

INDEX

A

ABETTOR, 7 ACADEMIC, 7 ACADEMICDISHONESTY,

7 ACADEMICETHICS, 8 ACADEMICFRAUD, 8 ACADEMICINTEGRITY, 8 ACADEMICINTEGRITYCOMMITTEE, 8

ACADEMICMISCONDUCT, 8

ACCOUNTABILITY, 8 AGGREGATOR, 9 ANONYMOUSAUTHORSHIP, 9

ANONYMOUSWORK, 9 ANTI-WHISTLEBLOWER,

9 AUDIT, 9 AUGMENTEDPUBLICATION, 9

AUTHOR, 10 AUTHOR'SETHICALRIGHTS, 10

AUTHOR'SPATRIMONIALRIGHTS, 10

AUTHORSHIP, 11 AUTHORSHIPABUSE, 11 AUTONOMY, 11 AVOIDINGHARM, 11

B BIBLIOGRAPHY, 11 BIOETHICS, 11 BLINDPEERREVIEW, 11 BOILERPLATEPLAGIARISM, 12

BRIBERY, 12 BUSINESSETHICS, 12

C CC, 12 CC-BY, 12 CENSORSHIP, 12

CHEATING, 13 CITATION, 13 CITATIONAMNESIA, 13 CLIENTELISM, 13 CLONE[PLAGIARISM], 13 CO-AUTHOR, 14 CODEOFCONDUCT, 14 CODEOFETHICS, 14 CODEPLAGIARISM, 14 COERCIONAUTHORSHIP,

14 COLLABORATION, 15 COLLUSION, 15 COMMONKNOWLEDGE,

15 COMPILATION, 15 COMPLIANCE, 15 CONFIDENTIALITY, 15 CONFIDENTIALITYVIOLATION, 15

CONFLICTOFINTEREST, 16

CONTRACTCHEATING, 16 CONTRACTCHEATINGSERVICES, 16

CONTRIBUTORSHIP, 16 COPYRIGHT, 16 COPYRIGHTNOTICE, 16 CORPORATEAUTHORSHIP, 16

CORRESPONDINGAUTHOR, 17

CORRUPTION, 17 COVERTDUPLICATION, 17 CREATIVECOMMONS, 18 CRIBNOTES, 18 CULTUREOFACADEMICINTEGRITY, 18

D DATAFABRICATION, 18 DATAFALSIFICATION, 18 DATAIMPUTATION, 19 DATAMANAGEMENT, 19 DATABASE, 19 DERIVATIVEWORK, 19 DILEMMA, 19

DIPLOMAMILL, 19 DISCIPLINARYCOMMITTEE, 19

DISCIPLINARYMISDEMEANOUR, 20

DOUBLECREATION, 20 DOUBLE-BLINDPEERREVIEW, 20

E ETHICALAPPROVAL, 20 ETHICALPRINCIPLES, 20 ETHICALSTANDARDS, 20 ETHICALVALUES, 21 ETHICALITY, 21 ETHICS, 21 ETHICSASSESSMENT, 21 ETHICSCOMMITTEE, 21 ETHICSINFRASTRUCTURE, 21

EXPLOITATIVERELATIONSHIPS, 22

F FABRICATION,22 FABRICATION,FALSIFICATION,PLAGIARISM,22

FAIRNESS, 22 FALSIFICATION, 22 FAVOURITISM, 23 FFP, 23 FIDUCIARYRESPONSIBILITY, 23

FIND-REPLACE[PLAGIARISM], 23

FRAUD, 23 FREEWARE, 23

G GENDER-BASEDHARASSMENT, 23

GHOSTAUTHORSHIP, 24 GHOSTWRITER, 24 GHOSTWRITING, 24

48

GIFTANDGUESTAUTHORSHIP, 24

GOODRECORD-KEEPINGPRACTICES, 24

GRKPs, 24 GUARANTOR, 24

H HARKing, 25 HELSINKIDECLARATION,

25 HONESTERROR, 25 HONESTY, 25

I IDEAPLAGIARISM, 25 IMAGEPLAGIARISM, 26 IMPARTIALITY[INRESEARCH], 26

INDIVIDUALINTEGRITY, 26

INFORMATION, 26 INFORMEDCONSENT, 26 INFRINGEMENT, 26 INSTITUTIONALAUTONOMY, 27

INTEGRITY, 27 INTELLECTUALPROPERTY, 27

INVALIDSOURCE, 27 INVENTEDAUTHORSHIP,

28 INVESTIGATOR, 28 INVIOLABILITYOFAWORK, 28

IRRESPONSIBLESOURCEUSE, 28

K KNOWLEDGE, 28

L LICENSE, 29

M MEATEXTENDERS, 29 MISCONDUCT, 29 MISMANAGEMENTOFRESEARCHFUNDS, 29

MOBBING, 29 MORAL, 30

MORALNORM, 30 MORALVALUES, 30 MORALITY, 30 MULTIMEDIAPLAGIARISM, 30

MULTIPLESUBMISSION, 30

MUTUALADMIRATIONAUTHORSHIP, 31

N NEGLIGENCE, 31 NEPOTISM, 31 NORMSOFSCIENCE, 32

O OA, 32 OBJECTIVITY[INRESEARCH], 32

OPENACCESS, 32 OPENPEERREVIEW, 32 ORIGINAL, 32

P P-HACKING, 33 PAPERMILL, 33 PARAPHRASING, 33 PATCHWRITING, 33 PATRONAGE, 34 PEERREVIEW, 34 PERSONALBENEFIT, 34 PERSONALDATAPROTECTION, 34 PIRACY, 34 PLAGIARISM, 34 POLICYTOENHANCEACADEMICINTEGRITY, 35

PRIMARYSOURCE, 35 PRINCIPLES, 35 PROOFREADING, 35 PUBLICDOMAIN, 35 PUBLICATIONACKNOWLEDGEMENT, 35

Q QRPs, 36 QUESTIONABLERESEARCHPRACTICES, 36

QUOTATION, 36

R REDUNDANTPUBLICATION, 36

RECOGNISEDREFERENCINGSTYLE, 37

REFERENCE, 37 REFERENCES, 37 REPLICATION, 37 REPORTINGIRRESPONSIBLERESEARCHPRACTICES, 37

REPRODUCTION, 38 REPUBLICATION, 38 RESEARCH, 38 RESEARCHCOMPLIANCE,

38 RESEARCHETHICS, 38 RESEARCHETHICSCOMMITTEE, 38

RESEARCHFRAUD, 39 RESEARCHINTEGRITY, 39 RESEARCHMISCONDUCT,

39 RESEARCHER, 39 RESPECTFOROTHERS, 39 RESPONSIBILITY, 39 RESPONSIBLECONDUCTOFRESEARCH, 39

RETRACTION, 40 RISKMANAGEMENT, 40

S SCEPTICISM[INRESEARCH], 40

SCHOLAR, 40 SCIENTIFIC(ORACADEMIC)FREEDOM, 40

SCIENTIFICACTIVITY, 40 SCIENTIFICWORK, 41 SCIENTIST, 41 SECONDARYSOURCE, 41 SELF-PLAGIARISM, 41 SELF-STEALER, 42 SIMULTANEOUSSUBMISSION, 42

SINGLE-BLINDPEERREVIEW, 42

SLACKER, 42 SLICING, 42 SOURCE, 43 STANDARD, 43

49

SUPPRESSION(OFDATA), 43

T TEXT-MATCHINGSOFTWARE, 43

THEHAILMARY, 43 TRANSLATIONPLAGIARISM, 43

TRANSPARENCY, 44 TRIPLE-BLINDPEERREVIEW, 44

TRUST, 44 TRUTH, 44

U UNACCEPTEDIMPOSEDRISKS, 44

UNAUTHORIZEDAID, 44 UNETHICALAUTHORSHIP, 45

UNINTENTIONALRISKEXPOSURE, 45

V VALUES, 45 VERBATIM[PLAGIARISM], 45

VIRTUES, 46 VOLUNTARYRISK-TAKING, 46

W WHISTLEBLOWING, 46 WINSORIZATIONOFDATA, 46

WORK, 46

akademik dürüstlük sözlüğü...2 proje hakkinda “avrupa akademik dürüstlük ağı”...

Documents