Geleneksel Çin Tıbbı mucizesiAkupunktur/akupressur meridyen ve

noktaların tanıtımı

Prof. Dr. Şahin Ahmedov

shahmedov@yahoo.com

Akupressur, geleneksel Çin tıbbının ayrılmaz parçasıdır

• 4600 yıl önce Çin toplumunda oluşan ziraat yöntemleri, bitkilerin tedavi edici gücünü saptamış ve günümüzün Çin bitkisel tedavi yöntemini oluşturmuştur.

• 2000 yıl önce geleneksel Çin tıbbının (GÇT) teorileri oluşmuştur; tedavinin, hasta ile çevre arasındaki dengeye bağlı olduğu saptanmıştır.

• GÇT, Avrupa 1700’lerde, Rusya ve Amerika ise 1800’lerde tanışmıştır.

İnsan – Çevre dengenin kaynağı

• Hayat = Sema enerjisi (Güneş) + Toprak enerjisi (Yer çekimi)

• BU NEDENLE TÜM SAĞLIK SORUNLAR ÇEVRESEL NİTELİKLER İÇERMEKTEDİR.

Hayatı simgeleyen Qi (Çi) enerjinin kavramı, geleneksel Çin tıbbının temel kavramıdır. “Qi enerjisi” açıklanmasının kolay olmamasıyla beraber onun Batı tıbbındaki izahatı şöyledir:

Qi-enerjisi – EVRENİN BELLİ BAŞLI VARLIKLARINI, KOZMİK BOYUTTA VAR OLAN FAKAT ÖZELLİK TAŞIMAYAN VE BELLİ ÖLÇÜME TABİ TUTULAMAYAN ALANLARLA BAĞLANTI SAĞLAYAN BİR DİNAMİK SINIRSIZ VE ÜNİTER HAYAT AĞI OLUŞTURAN FAKTÖRDÜR.

Qi, hareketle, ritimle, ısyla kendi varlığını belirtmektedir.

GÇT’nın en popüler teorileri

• Qi enerjisinin doğada ve o cümleden insan vücudunda işleyiş ve uygulamasını anlatan GÇT teorilerinden en önemli ve popüler olanları

• KUTUPSAL ZITLIK (Yin – Yang) teorisi

ve

• DONEMSELLİK (5 Element) teorisidir.

Dağın güney-güneşli Yang ve kuzey-gölgeli Yin tarafları

YANG YIN

• Güney

• Parlak

• Sema

• Güneş

• Gündüz

• İlkbahar

• Yaz

• Sıcak

• Kuruluk

• Erkek

• Hızlı hareket

• Hareketlilik

• Hafiflik

• Ön

• Üst

• Dış

• Ateş

• Sol

• Kuzey

• Soluk

• Toprak

• Ay

• Gece

• Sonbahar

• Kış

• Soğuk

• Rutubet

• Kadın

• Yavaş hareket

• Durgunluk

• Ağırlık

• Arka

• Alt

• İç

• Su

• Sağ

Yang organlar Yin organlar

İÇİ BOŞ ORGANLAR

YARDIMCI ORGANLAR

• Mide

• İnce bağırsak

• Kalın bağırsak

• Safra kesesi

• İdrar kesesi

• “Üçlü ısıtıcı”

İÇİ DOLU ORGANLAR

ENERJİ ÜRETEN

• Dalak

• Kalp

• Akçiğer

• Karaçiğer

• Böbrek

• Perikard

5 Element teorisi

KALP

ĠNCE BAĞIRSAK

Damarlar

Sevinç

Isı

Acı tat

11-15 DALAK

MĠDE

Kaslar

EndiĢe

Rutubet

ġekerli tat

07-11

AKCĠĞER

KALIN BAĞIRSAK

Cilt

Üzüntü

Kuraklık

Acı-Biberli tat

03-07

BÖBREK

ĠDRAR KESESĠ

Kemik

Korku

Soğuk

Tuzlu tat

15-19

KARACĠĞER

SAFRA KESESĠ

Eklem/lif

Öfke

Rüzgar

EkĢi tat

23-03

GÇT’ın temel işlevi

KANENERJİSIVILAR

DIŞ FAKTÖRLERSoğukSıcakRüzgarRutubetKuruluk

İÇ FAKTÖRÖfkeKorkuEndişe Üzüntü Aşırı sevinç

DİĞER FAKTÖRLERBeslenmeEgzersiz

GÇT yöntemleri

• GÇT’na göre, vücut işleyişini sağlayan iç organlar, vücut yüzeyinde bulunan noktalarla etki altında sağlanmaktadır.

• Akupunktur

• Akupressur

• Kupa-şişe

• Moksa-sigara

gibi yöntemlerle noktalar etkilenmektedir.

Akupunktur - Akupressür etkisinin modern açıklaması

• Hücre – Hücre dışı arasındaki etkileşimi enerji akımı şeklindedir

• Piezoelectrik etki

VÜCUDUN ORANTILI ÖLÇÜM BOYUTLARI

PARMAK GENİŞLİĞİ ÖLÇÜMÜ

Orta parmak ölçümü - 1.Baş parmak ölçümü - 2.El parmaklarının ölçümü - 3.

1.

2.

3.

VÜCUT HATLARI

1 – vücudun orta hattı

2 – göğüsün 1. hattı (2 s yana)

3 – göğüsün 2. hattı (4 s yana)

4 – göğüs 3. hattı (6 s yana)

5 – karnın 1. hattı (0.5 s yana)

6 – karnın 2. hattı (2 s yana)

1

23

4

56

1. Akciğer Meridyeni (lung-LU)• Kolun Yin meridyenidir, 11

noktası var

• Gövdeden (3. gögüs hattı, 1. kaburgaarası) başlayarak baş parmak tırnağın dibinde lateralden bitmektedir.

• Deri ve saç kontrolünü sağlar

• Solunum sistemi sorunları, deri ve omuz problemleri, üzüntü tedavisinde kullanılır

• Önemli noktalar: LU1, LU5, LU7.

2. Kalın Bağırsak Meridyeni (large intestine-LI)

• Kolun Yang meridyenidir, 20 noktası var

• İşaret parmağın lateralinden başlayarak karşı tarafın burun temelinde tamamlanır.

• Bağırsak problemi, solunum sistemi ve omuz-sırt sorunların ve vücutta ateş ve rutubetin tedavisinde kullanmaktadır

• Önemli noktalar: LI4, LI11, LI15, LI19.

3. Mide Meridyeni (stomach- ST)• Bacak Yang meridyenidir, 45

noktası var

• Göz bölgesinden önce alın kenarına, ardından boyundan gövdeye ve aşağıya doğru ayağın ön kısmından 2. ayak parmağına kadar uzanmaktadır.

• Sindirim sorunları, diz sorunları ve genel halsizlik durumların tedavisinde kullanmaktadır.

• Önemli noktalar: ST8, ST25, ST35, ST36, ST40, ST44

4. Dalak Meridyeni (spleen-SP)• Bacak Yin meridyenidir, 21

noktası var.• Ayak baş parmağının iç

kısmından, alt bacak ve üst bacağın iç tarafından gövdeye, oradan da göğüs kafesi orta kolaltı hattı VI kaburga arası alana uzanır

• Halsizlik, sindirim ve diğer tüm sistemlerinin özellikle RUTUBET sorunu ile ilgili problemlrde kullanılır.

• Sindirim, bağışıklık sistemi ve kas işleyiş gücünü belirtir.

• Önemli noktalar: SP4, SP,6, SP9, SP10.

5. Kalp meridyeni (heart- HT)• Kolun Yin meridyenidir, 9

noktası var

• Kolaltı bölgesinden başlayarak, kol ve önkolun iç kısmından serçe parmağın lateraline kadar uzanmaktadır.

• Kalp – Ruhun evidir ilkesinden hareket ederek meridyen noktaları esasen anksyete ve korku tipi ruhsal ve sinirsel sorunların tedavisinde kullanmaktadır.

• Önemli noktalar: HT3, HT7

6. İnce Bağırsak Meridyeni (small Intestine-SI)

• Kolun Yang meridyenidir, 19 noktası var.

• Serçe parmağın medialinden başlayarak önkol ve kolun arka-dış kenarından omuza çıktıktan sonra, kürek kemiğin üzerinden boyun bölgesine ve oradan kulak bölges tragusun önüne kadar uzanır.

• Esas kol ve eklem sorunlarında kullanılır

• Önemli noktalar: SI3, SI9, SI10

7. İdrar kesesi meridyeni(urinary bladder-UB)

• Bacak Yang Meridyenidir, 67 noktası var

• Gözün iç kenarından başlayarak başın arkasına ve oradan sırta geçer. Sırt bölgesinden aşağı bel bölgesine ve oradan bacak arkasına devam ederek ayağın serçe parmağının lateralinde biter.

• Birçok organın noktalarını barındırmaktadır.

• Önemli noktaların bazıları: UB10, UB23, UB40.

8. Böbrek Meridyeni(kidney-KD)

• Bacağın Yin meridyenidir, 27 noktası var

• Ayak tabanaltından başlayarak bacağın iç kısmından kasık bölgesine kalkarak karın bölgesinine deçer.Buradan yukarı devam ederek 1. gögüs hattın köprücükaltı kemiğin altınta biter.

• Kemik sağlığı, üreme ve sıvı kontrolüne katkı sağlar.

• Önemli noktalar: KD3, KD7, KD14

9. Kalp Zarı Perikard Meridyeni(pericardium-PC)

• Kolun Yin meridyeni, 9 noktası var.

• Göğüs kafesin ön orta hattından 5 sun yana, IV kaburgaarası bölgeden başlayan meridyen kol ve önkolunön orta hattından orta parmağın doruk noktasında biter.

• Kalp çarpıntısı ve anxiete tedavisinde kullanılır.

• Önemli noktalar: PC6, PC8

10. Üçlü Isıtıcı Meridyeni(tripple burner-TB),

• Kolun Yang meridyeni, 23 noktası var.

• Yüzük parmağın tırnak medial tarafından başlayarak önkol ve kolun arka orta hattından omuza çıkarak kulağın lateral ucunda biter.

• Birçok organın tedavisinde yardımcı rol oynamaktadır.

• Önemli noktalar: TB5, TB6, TB10, TB17

11. Safra Kesesi Meridyeni(gall bladder-GB)

• Bacağın Yang meridyenidir, 44 noktası var

• Gözun lateral kenarından başlayarak kafatasın ve sonra gövdenin yan tarafından bacağa ener ve IV ayak parmağın lateralinde biter.

• Karaçiğer meridyeniyle kullanılmaktadır.

• Onemli noktalar: GB20, 34

12. Karaçiğer Meridyeni(liver-LV)

• Bacağın Yin meridyenidir, 14 noktası var.

• Ayak baş parmağın tırnak temelin lateralinde başlayarak bacağın iç kısmından karın bölgesine ve oradan göğüsün 2. hattında VI kaburgaarasında biter.

• Göz sorunları, stres, öfke kontrolünde, depresyon durumlarda kullanmaktadır.

• Önemli noktalar: LV2, LV3, LV13, LV14

Yönetici Meridyeni(governing vessel-GV)

• Yang meridyenidir, 28 noktası var.

• Bacak arası bölgesinden başlayarak omurganın üzerinden kafatası ve ardından yüz bölgesine geçerek üst dudağın damakla temas ettiği noktada biter.

• Birçok ağrı ve enerji dengesizliği sorunlarda kullanılır.

• Önemli noktalar: GV3, GV4, GV14, GV20.

Gebelik Meridyeni (conception vessel-CV)

• Yin meridyenidir, 24 noktası var.

• Bacak arasından başlayarak gövdenin önünden ortadan yukarıya ağız bölgesine çıkarak alt çenenin çukurunda biter.

• Birçok enerji sorunun tedavisinde kullanılır.

• Önemli noktalar: CV4, CV6, CV12, CV14, CV17.