Alan Aldridge Życie w społeczeństwie konsumpcyjnym

I. Koncepcja deterministyczna - Pierre Bourdieu 1. Podstawowa teza: Konsumpcja to jeden z wariantów symbolicznej walki klas, w której jednostka jest niemal biernym przedmiotem przemocy symbolicznej; styl bycia wyrażany przez konsumpcję i jej symbole jest nie tylko pochodną klas kulturowych, ale te klasy odtwarza; konsumenta definiuje udział w rynku dóbr materialnych i symbolicznych i posiadanie nabytego w trakcie socjalizacji gustu; 2. Słowa-wytrychy: - klasyfikacja – (Gust klasyfikuje klasyfikując osobę klasyfikującą) – wybory konsumpcyjne nadają etykietę społeczną, definiują pozycję społeczną (klasę) - habitus – zasada strukturyzująca gusta; konfiguracja emocjonalnych i intelektualnych dyspozycji nabywana w czasie socjalizacji - homologiczność gustów – gusta jednostki dotyczące różnych dziedzin mają wspólną bazę (kryterium) II. Koncepcja demokracji semiotycznej – John Fiske 1. Podstawowa teza: Konsument jest świadomym podmiotem, aktywnym twórcą znaczeń, zdolnym do selektywnego wyboru ofert rynku; jest suwerenny wobec rynku i ma wolny wybór w jego kształtowaniu Demokracja semiotyczna – ekspresyjny wariant wolnego rynku III. Trzy drogi ucieczki od konsumpcji Przez wzięcie kultury w objęcia Kulturowa wszystkożerność

Przez cnotę Konsumeryzm społecznie świadomy; kapitalizm udziałowców

Przez sztukę Flâneur (próżniak, dandys) XIX/ XX w., Paryż

Peterson & Kern Sposób: poszerzenie zainteresowań; mieszanie się gustów wyklucza homologiczność Zło - różnice statusowe i klasyfikacja Krytyka: jakaś forma selekcji istnieje zawsze; pluralizm gustów dostępny tylko dla klas wyższych

Nurt neoliberalny Sposób: próba pogodzenia obywatela i konsumenta w 1 Przykład: thatcheryzm – 4 modele osobowości: - os. Przedsiębiorcza - os. Konserwatywna - aktywny obywatel - suwerenny konsument Zło – bierność i egoizm Krytyka: sprzecznosć interesów modeli (zwłaszcza 2 ostatnie)

Walter Benjamin, Pasaże Sposób: sprzeciw – próżniactwem wobec pracy i wynikajacej z niej klasowej struktury społecznej - postawą biernego konsumenta (proestetyczne wgapianie się w wystawy sklepowe) wobec nakazu kupna Zło – kołtuneria (obłuda) Krytyka: jest/ był raczej mitem niż rzeczywistością

IV Społeczeństwo konsumpcyjne a wykluczenie społeczne Nazwisko-wytrych: Zygmunt Bauman Teza: w epoce nowoczesnej zastąpiło przejscie od społeczeństwa produkcyjnego do s. konsumpcyjnego; struktura społeczna dzieli się na 2 główne klasy: - uwiedzeni (zwycięzcy) – konsumpcja jest środkiem do samorealizacji - uciskani (przegrani) – zależni od podrzędnych usług społecznych Społeczne wykluczenie w społeczeństwie konsumpcyjnym oznacza bycie wadliwym konsumentem. Bieda - brak możliwości nabycia dóbr będących symbolami przynależnosci; niekoniecznie oznacza życie bez możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb, ale uniemożliwia bycie pełnowartościowym człowiekiem V. Wspólnota w społeczeństwie konsumpcyjnym

Rodzina Przyjaźń Zanik Redefinicja Kres Złoty wiek

- system pokrewieństwa jako sztywna kombinacja praw i obowiązków - hierarchiczna struktura - przymusowość - sieć bezpieczeństwa ale jako ost. deska ratunku

- więzy pokrewieństwa stają się opcjonalne, oparte na przyjaźni - rozmycie zobowiazań rodzinnych (jedynie aktualne zobowiązania wobec dzieci)

- powierzchowność relacji - podział pracy (wyspecjalizowane role) - brak zaufania w miejscu pracy

- egalitaryzm, wolny wybór - wyższe wykształcenie, szerokie kontakty - komunikacja, mobilność - zatarcie się podziałów stanowych/ klasowych

Kontakt w sytuacji żebrania