algebra
DESCRIPTION
Book on algebraTRANSCRIPT
-
..
,
2007
-
512.1+517.1+511.1 22.141+22.161
70
..70 , :
..: , 2007.608 .: .
ISBN 978-5-94057-263-3
, , , , , -. , . 1000 .
, , , .
22.141+22.161
ISBN 978-5-94057-263-3 .., 2007 , 2007
-
12
14
1. 16
1.1. (16).1.2. (16). 1.3. (17). 1.4. - (18). 1.5. - (19). 1.6. (19). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2. 26
2.1. (26). 2.2. (26).2.3. (26). 2.4. - (27). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
3. 31
3.1. (31). 3.2. - (31). 3.3. - (32). 3.4. (32).3.5. (33). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
4. 42
4.1. (42). 4.2. (43). 4.3. - (44). 4.4. (44). 4.5. - (45).
-
4
4.6. (46). 4.7. - (47). 4.8. (48). 4.9. (49). 4.10. (49). 4.11. - (50). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
5. 65
5.1. (65). 5.2. (65). 5.3. (65). 5.4. - (66). 5.5. - (67). 5.6. - (67). 5.7. (67). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
6. 74
6.1. (74). 6.2. - (74). 6.3. (75). 6.4. - (76).6.5. (76). 6.6. - (77). 6.7. (78). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
7. 88
7.1. (88). 7.2. (88).7.3. (89). 7.4. - (90). 7.5. (91). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
8. 96
8.1. x + 1/x > 2 (96). 8.2. - (96). 8.3. (97). 8.4. - - (98). 8.5. , (99). 8.6. (99).8.7. (100). 8.8. (101).8.9. (102). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
-
5
9. 116
9.1. (116).9.2. (117). 9.3. Sk(n)=1
k+2k+ . . .+nk (117). 9.4. (118).9.5. (119). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
10. I 125
10.1. (125). 10.2. (125). 10.3. (125).10.4. (126). 10.5. (126).10.6. (128). 10.7. (128). 10.8. (128). 10.9. (129).10.10. (130). 10.11. (130). 10.12. (131). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
11. 142
11.1. (142). 11.2. - (143). 11.3. (143).11.4. , - (144). 11.5. (144). 11.6. cosnf . . (145). 11.7. - (146). 11.8. (147). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
12. 159
12.1. (159). 12.2. - (159). 12.3. (160).12.4. (161).12.5. (161). 12.6. - (162). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
-
6
13. 171
13.1. (171). 13.2. (171).13.3. (172). 13.4. - (172). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
14. 178
14.1. (178). 14.2. (179). 14.3. - (180). 14.4. - (180). 14.5. - (181). 14.6. - (181). 14.7. - (181). 14.8. - (182). 14.9. (182). 14.10. - (184). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
15. 201
15.1. (201). 15.2. (201).15.3. (203).15.4. (203). 15.5. - (204). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
16. 210
16.1. (210). 16.2. - (211). 16.3. (211).16.4. (211).16.5. (212). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
17. . 218
17.1. (218). 17.2. (219).17.3. - (220). 17.4. (220). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
-
7
18. 228
18.1. (228). 18.2. - (229). 18.3. (229). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
19. 236
19.1. (236). 19.2. (237). 19.3. (238). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
20. . . 242
20.1. (242). 20.2. (243).20.3. (243). 20.4. (244). 20.5. - (245). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
21. 256
21.1. (256). 21.2. (256).21.3. (257). 21.4. (257).21.5. (257).21.6. (258).21.7. d- (259). 21.8. - (259). 21.9. (260).21.10. (261). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
22. 269
22.1. (270). 22.2. - (270). 22.3. (270). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
23. 275
23.1. - (276). 23.2. (276). 23.3. - (277). 23.4. (279). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
-
8
24. , 28524.1. (286). 24.2. - (286). 24.3. - 4- (287). 24.4. , - (287). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287
25. 29325.1. (293). 25.2. - (294). 25.3. (295). 25.4. - e (296). 25.5. (297). 25.6. (297). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
26. 31026.1. (310). 26.2. (310). 26.3. (310). 26.4. - (311). 26.5. - (312). 26.6. , - (312). 26.7. (313). 26.8. - (314). 26.9. (314). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
27. 32227.1. - (322). 27.2. (323). 27.3. - (323). 27.4. - (324). 27.5. (324).27.6. (324). 27.7. - (324). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325
28. 33128.1. (331). 28.2. (332). 28.3. (333). 28.4. (333).28.5. (334). 28.6. (335).28.7. , (335).28.8. (337). 28.9. (338).
-
9
28.10. (338). 28.11. - (339). 28.12. (339). 28.13. (340). 28.14. (340). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341
29. 361
29.1. (361). 29.2. - (362). 29.3. (364).29.4. (365). 29.5. - (365). 29.6. (366). 29.7. - (367). 29.8. (367). 29.9. - (368). 29.10. (369). 29.11. - (369). 29.12. - (369). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
30. 384
30.1. (384). 30.2. - (384). 30.3. - (384). 30.4. (386). 30.5. p (387). 30.6. - (387). 30.7. (388). 30.8. - (388). 30.9. - (388). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389
31. 399
31.1. (399). 31.2. (399). 31.3. (400). 31.4. - (400). 31.5. (401).31.6. sk(n). (402). 31.7. - (403). 31.8. - (404). 31.9. (406). 31.10. (406). 31.11. (407).31.12. (408).31.13. (409).31.14. (410). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410
-
10
32. II 434
32.1. (434). 32.2. - (436). 32.3. (439).32.4. (442). 32.5. (444). 32.6. (445). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446
33. 460
33.1. (460). 33.2. - . (460). 33.3. - (461). 33.4. (463). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
34. 470
34.1. (470). 34.2. (470). 34.3. - (471).34.4. (472). 34.5. - (472). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 474
35. 484
35.1. (484). 35.2. - (486). 35.3. - (486). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487
36. - 493
36.1. (493). 36.2. (494). 36.3. (494).36.4. (494). 36.5. (495). 36.6. (496). 36.7. - (497). 36.8. (497). 36.9. (498). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499
-
11
37. 51037.1. (510). 37.2. - (511). 37.3. - (511). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 512
38. 51538.1. (516). 38.2. - (516). 38.3. (519). 38.4. - (520). 38.5. . - (521). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 522
39. 53139.1. (531). 39.2. - (531). 39.3. (532).39.4. (533). 39.5. - (533). 39.6. (534). 39.7. (534). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535
5391. (539).2. (543). 3. (546). 4. 17- (549). 5. - (553). 6. (561). 7. e p (565).8. (570). 9. - (584). 10. (589).11. (594).
597
598
-
39 , - , , . - . - , - .
, , - . , , - . -, . , : , , , , - .
-. 39 , . - , - (, , , ..).
-
13
, - : , . .
, - , : - ; ; -; 17-; ; ; e p; - ; - ; - . , - .
. , . , - . 1415.
-
[x] x, , - x
{x} x, x
n!=1 2 3 . . . n
(2n)!!=2 4 6 . . . 2n
(2n+1)!!=1 3 5 . . . (2n+1)
Ckn=n!
k! (nk)! d |n d nlim
min{a1, . . . , an} min(a1, . . . , an) a1, . . . , an
max{a1, . . . , an} max(a1, . . . , an) a1, . . . , an
lg 10
ln , e (- )
sgn
-
15
sh
ch
th
cth
Arsh
Arch
Arth
Arcth
f(x) f(x)]
-
1
1.1.
1.1. , x>0, x+1/x>2.1.2. ) , x(1 x) 6 1/4. ) ,
x(ax)6a2/4.1.3. , a, b, c, -
0 1, a(1 b)>1/4, b(1 c)>1/4 c(1a)>1/4.
1.4. x f(x)= (xa1)2+ . . .+ (xan)2 ?
1.5. x, y, z , - 1. , 1/x+1/y+1/z>9.
1.6. , (x0, y0) -
ax+ by+ c=0 |ax0+ by0+ c|p
a2+ b2.
1.7. a1, . . ., an , a1+ . . .+an=a. ,
a1a2+a2a3+ . . .+an1an6a2/4.
1.2.
1.8. ) a, b, c . ,
(xa)(x b)+ (x b)(x c)+ (x c)(xa)=0 .
) , (a+ b+ c)2>3(ab+ bc+ ca).
-
17
1.9. a1, . . ., an, b1, . . ., bn .
(a1b1+ . . .+anbn)26 (a21+ . . .+a
2n)(b
21+ . . .+ b
2n).
1.10. , (a+ b+ c)c4ac.
1.3.
1.11. ) , , . ?
) a 72, b . -, a b a + b .
1.12. , ax2 + bx + c x , 2a, a+ b c .
1.13. x2+ax+b=0 x2+ cx+d=0 -
, x0. , x2 +a+ c
2x+
+b+d
2=0 , x0.
1.14. , -
x2+ p1x+ q1=0,
x2+ p2x+ q2=0
, p1= p2 q1= q2.1.15. , p
ax2+bx+c+p=0 -, a .
1.16. ) ax2+ bx+ c x . , a= b= 0.
) ax2+ bx+ c x - . , ax2+bx+c=(dx+e)2.
-
18 1.
1.17. x1 x2 x2++ax+ b=0, sn=xn1 +x
n2. ,
sn
n=m
(1)n+m (nm1)!m! (n 2m)! a
n2mbm,
m, 06m6n/2 ( ).
1.4.
- , . f(x)= ax2 + bx + c, a 6= 0. f(a)f(b) 6 0, [a, b] - ax2+ bx+ c= 0.
f(x) = f(x) y(x) , , ,f(a)> y(a) f(b)6 y(b), [a, b] x0, f(x0)=y(x0).
1.18. .
1.19. a x2+ax+ b=0, b- x2axb=0. , - a b x22ax2b=0.
1.20. f(x) , n>>2. , f(x)+ f(x+1)+ . . .. . .+ f(x+n) .
1.21. ax2+ bx+ c=0 ax2+ bx+ c=0., x1 , x2
, x3 a
2x2 + bx+ c= 0,
x16x36x2, x1>x3>x2.1.22. , [1, 1] -
f(x) = x2 + ax + b , 1/2.
1.23. , |ax2 + bx + c| 6 1/2 |x|61, |ax2+ bx+ c|6x21/2 |x|>1.
-
19
1.24. , |ax2+ bx+ c|6 1 |x|6 1, |cx2+ bx+a|62 |x|61.
1.5.
1.25. ax2 ++ bxy+ cy2+dx+ ey+ f=0 (x0, y0).
1.26. ) , (x0, y0) - ( ) ax2 + by2 = 1 ax0x+ by0y=1.
) , (x0, y0) - xy=a x0y+ y0x=2a.
1.6.
1.27. , x2+p1x+q1== 0 x2 + p2x + q2 = 0 () ,
(q2 q1)2+ (p1 p2)(p1q2 q1p2)=0. (q2 q1)2 + (p1 p2)(p1q2 q1p2)
x2 + p1x+ q1 x2 ++ p2x+ q2.
1.28. , p1, p2, q1, q2 - (q2 q1)2 + (p1 p2)(p1q2 q1p2) < 0, x2 + p1x + q1 x2 + p2x+ q2 - .
1.1. x > 0 x2 2x+1> 0, . . (x1)2 > 0.
1.2. ) x2x - x= 1/2; 1/4.
) x2 ax - x= a/2; a2/4.
-
20 1.
1.3. 1.2 ) a(1a)61/4, b(1b)61/4, c(1c)66 1/4.
a(1 b)b(1 c)c(1a)=a(1 a)b(1 b)c(1 c)6 (1/4)3.1.4. , f(x)= nx2 2(a1 + . . .+ an)x+ a21 + . . .+ a2n.
x =
=a1+ . . .+ an
n.
1.5. 1
x=
x+ y+ z
x= 1+
y
x+
z
x.
1/y 1/z. 1.2 y/x+ x/y> 2. , .
1.6. (x, y) ax+ by+ c= 0.
y=ax+ cb
,
(xx0)2+ (yy0)2= (xx0)2+ax+ c
b+ y0
2=
=a2+ b2
b2x2+ 2
x0+ ac
b2+
ay0
b
x+x20+
c2
b2+2cy0b
+ y20.
b2
a2+ b2
x0+ ac
b2+
ay0
b
2+x20+
c2
b2+2cy0b
+ y20=(ax0+ by0+ c)
2
a2+ b2.
1.7. x = a1 + a3 + a5 + . . . a x = a2 + a4 + a6 + . . . 1.2 )
a2/4> x(ax)= (a1+ a3+ a5+ . . .)(a2+ a4+a6+ . . .)>> a1a2+ a2a3+ . . .+an1an.
1.8. ) a6b6 c. x=b (bc)(ba)60. x , .
) , ) .
1.9. (a1x+ b1)2 + . . .+ (anx+ bn)
2 - x, . , .
1.10. f(x)= x2 + bx+ ac. f(c)< 0. x2 , -
-
21
-. , D= b2 4ac .
1.11. ) :
512
. -
y z, y < z.
, y
z=
z
y+ z= x, x . x
x(x+1)=y
z
y+ z
z=1.
, x=12+
5
2.
) ABC A=36, B=C=72., , a=BC b=AC. - BK. KBC= 36, BCK 72. , AK=KB, ABK= 36 = BAK. , KC= b a, -
AB
BC=
BC
KC
b
a=
a
b a , . . b2 ba= a2.
,a+ b
b=
b
a, .
1.12. , f(x)==ax2+ bx+ c x. , , f(0) = c . f(1) c = a b . , 2a= (a+ b)+ (a b) .
, 2a, a+b c . x(ax+ b) x. x= 2k+ 1, ax+ b==2ka+ a+ b .
1.13. , x > x0, x2 + ax + b > 0
x2+ cx+d>0. x>x0, 2x2+ (a+ c)x+ (b+d)>0.
1.14. x2+p1x+q1== 0 x1, ., x1=m/n . m
2++p1mn+q1n
2=0, m2 n. m n . , x1 . , , x1 .
, x1=a++b, a b ,
b .
p1a
b q1= (a+
b)(p1a
b). ,
q1 = (p1 2a)b + r, r = ap1 a2 b .
p1=2a q1= (a+b)(ab)= a2 b.
p2 q2 .1.15. , a > 0. -
p D= b2 4ac 4ap ,
-
22 1.
. -, a< 0. p -
, c+ p
a, .
1.16. ) , a> 0 c> 0. x, - 1, 2, . . . , n. a b , ax2 + bx + c x n/2 . - 0 an2 + |b|n + c. , 0 an2 + |b|n+ c, 4pan2+ |b|n+ c+ 1. 4pan2+ |b|n+ c + 1 > n/2, . . an2 +
+ |b|n+ c > (n/2 1)4. n , (n/2)4 , an2.
) f(x)=ax2+ bx+ c.
f(x+ 1) f(x)= (f(x+1))2 (f(x))2
f(x+1)+ f(x)=
a(2x+1)+ b
f(x+1)+ f(x),
limx
(f(x+1)f(x))=a. x f(x+1)f(x) ,
a = d, d .
, x> x0 f(x+ 1) f(x) - d. y = x0 + n. f(y)= f(x0)+nd n. ,
ay2+ by+ c= (f(x0)+nd)2= (dydx0+ f(x0))2
y=x0+n, n. - y. , d=
a e= f(x0)dx0, x0
.1.17. x1+x2=a x1x2= b. n= 1
n= 2 x1 + x2 =a 12(x21 + x
22)=
=1
2a2 b. . ,
, - n 1, n> 3. sn
n=1
n(asn1 bsn2)= n1
n
Xm
(1)n+m (nm2)!m! (n2m 1)!a
n2mbm+
+n2n
Xm
(1)n+m1 (nm 3)!m! (n 2m2)!a
n2m2bm+1.
-
23
m+1 m,
n2n
Xm
(1)n+m (nm2)!(m1)! (n2m)!a
n2mbm.
,
(nm 2)! (n1)m! (n2m 1)!n +
(nm2)! (n2)(m1)! (n2m)!n =
=(nm 2)!
(m1)! (n 2m1)!nn 1m
+n 2n 2m
=
(nm1)!m! (n 2m)! .
.1.18. , -
. , . x1 x2, x1 < x2, x< x1 x> x2 , x1 < x< x2 . , x1 x2.
1.19. f(x) = x2 2ax 2b. a2 = aa b b2=ab+b, f(a)=a2+2a2=3a2 f(b)=b22b2=b2., f(a)f(b)6 0. [a, b] x2 2ax2b=0.
1.20. f(x) - x1 x2=x1+n+a, a>0. , x2 . x0=x1+a/2. - x0>x1 x0+n6x2. f(x0)+f(x0+1)+ . . .+f(x0+n) g(0). , f g : [1, 0], [0, 1].
, f g . x2 + ax + b = x2 1/2 ,
-
24 1.
ax + b = 1/2. f(0) > g(0) , , b 6= 1/2. ax + b = 1/2 .
1.23. , ax2+ bx+ c6 x2 1/2 ( - ax2bxc ).
f(x)=ax2+bx+c g(x)=x21/2. f(0)>g(0)=1/2 f(1)6 g(1)= 1/2. f g [1, 1], ( f g -).
f(1) < g(1), f(x) < g(x) - |x|> 1. , f(1)= g(1) f(1)= g(1). , , f(1)=g(1) f(x)>g(x) x, 1. f(x)g(x) x 6=1. , f(1)>g(1), .
1.24. 1.23 |ay2 + by + c| 6 2y2 1 |y|> 1. y=1/x.
|cx2+ bx+ a|= 1y2|ay2+ by+ c|6 1
y2(2y2 1)6 2
|y| > 1, . . 0 < |x| 6 1. x = 0 , x, .
1.25. , (x0, y0)
ax2+ bxy+ cy2+dx+ ey+ f= 0.
, (x0, y0), - y y0 = k(x x0) ( x= x0, k=). . (. . - y k(xx0)+ y0) - A B x2 x ( C ):
A= a+ bk+ ck2;
B=bkx0+ by0 2ck2x0+ 2cky0+d+ ke. -
,
-
25
(x0, y0).* : 2x0=B/A, . .k(bx0+ 2cy0+ e)=(2ax0+ by0+d).
,
(xx0)(2ax0+ by0+d)+ (yy0)(bx0+ 2cy0+ e)= 0. (x0, y0) , . . ax
20+ bx0y0+
+ cy20+dx0+ ey0+ f= 0. , - :
(2ax0+ by0+d)x+ (bx0+2cy0+ e)y+dx0+ ey0+ 2f=0.
1.26. 1.25.1.27. x1 .
, (p1 p2)x1 = q2 q1. p1 = p2, q1 = q2. p1 6= p2, x1 = q2 q1
p1 p2.
x1 , - . p1= p2 q1= q2 .
, (q2q1)2+(p1p2)(p1q2q1p2)=0. p1=p2, q1=q2; ,
. p1 6= p2, x1= q2 q1p1 p2
. -
, x21+ p1x1+ q1= 0 x21+ p2x1+ q2= 0.
1.28. , , , p1 6= p2. x1=
q2 q1p1 p2
.
x21+ p1x1+ q1=x21+ p2x1+ q2=
(q2 q1)2+ (p1 p2)(p1q2 q1p2)(p1 p2)2
< 0.
, f1(x)= x2 + p1x+ q1 f2(x)=
= x2 + p2x+ q2 (x1, y1), y1 < 0. x2 + p1x+ q1 x
2 + p2x+ q2 .
* . , x= x0 y= y0 xy=1 , . - . .
-
2
2.1.
2.1.
(x2x1)3+ (x23x+2)3= (2x24x+1)3.2.2. x4+ax3+ bx2+ax+1=0.2.3. x4+ax3+ bx2ax+1=0.2.4. x4+ax3+ (a+ b)x2+2bx+ b=0.
2.5. 1
x2 1(x+ 1)2
=1.
2.2.
2.6. (x2x+ 1)3x2(x 1)2 =
(a2 a+1)3a2(a 1)2 , a>1.
2.7.
1 x1+x(x 1)
2! . . .+ (1)nx(x 1) . . . (xn+1)
n!=0.
2.8. n> 1 . - xnnx+n1=0.
2.3.
2.92.15 , . - .
2.9. 2x6+x+4=5.
-
27
2.10.
m(1+x)2 m
(1x)2= m
1x2.
2.11.
3x29+4
x216+5
x225= 120
x.
2.12. x+3+
x=3.
2.13. aa+x=x.
2.14. x+34x1+
x+86x1=1.
2.15. 31x+ 31+x= p, p-
.
2.4.
2.16.
|x+1| |x|+3|x1| 2|x2|=x+2.2.17. x3 [x] = 3, [x] -
, x.
2.1. u=x2x1 v=x23x+2. - u3+v3=(u+v)3, . . 3uv(u+v)=0. x2x1=0, x23x++2= 0 2x24x+1= 0.
2.2. y=x+ 1/x.2.3. y=x 1/x.2.4. y=1/x+ 1/x2.2.5. x4+2x3+x22x
1 = 0. 2.4 a= 2 b = 1 .
2.6. R(x)=(x2x+1)3x2(x1)2
x 1/x 1x. a, 1/a, 1a, 1/(1a), 11/a a/(1 a).
-
28 2.
a> 1 . - 6, .
2.7. : x= 1, 2, . . . , n.
1 k1+
k(k1)2!
. . .+ (1)k k(k1) . . . 2 1k!
= (11)k= 0
, k= 1, 2, . . . , n . n , - n.
2.8. : x= 1. ,
xnnx+n1= (1+x+ . . .+xn1n)(x1).
x>1, 1+x+ . . .+xn1n>0, 0 3, x < 1, x +
+p3+
x
-
29
a . , :
a=x2+x+ 1;
a=x2x. x, - :
x1,2=12ra 3
4;
x3,4=1
2ra+
1
4.
2.14. : 56 x6 10. ,
x+3 4x1= (x 1 2)2,x+8 6x1= (x 1 3)2.
|x 1 2|+ |x1 3|= 1( ). .
1.x 1 2 > 0 x1 3 > 0, . . x > 10.
x=10.2.x 1 2> 0 x 1 36 0, . . 56 x6 10.
, . . 5 6 x 6 10, x .
3.x 1 26 0 x 1 36 0, . . x6 5.
x=5.,
x1 26 0 x 1 3> 0, , -
.2.15. :
2+33p1x2(31x+ 31+x)= p3.
p 31x+ 31+x.
2+3p 31x2= p3,
x=r1
p323p
3;
p=1 0< p6 2. : , .
-
30 2.
. - u= 3
1x, v= 31+x. u+ v= p
( ). u3 + v3 + 3uv(u+ v)= p3. p u+ v. u3 + v3 + 3uvp= p3, . . (u+ v)3 p3 3uv(u+ v p)= 0. (u+ v)3 p3 : a3 b3 == (a b)(a2 + ab + b2). (u + v p) ,
(u+ v p)(u2+ v2+ p2+up+ vpuv)= 0.
(u2+ v2+ p2+up+ vpuv)=0, . . (u+ p)2+ (v+ p)2+ (u v)2=0., , u= v= p,. . 3
1x= 31+x=p. -
x= 0, p=1. x= 0 p=1 .
2.16. : x=2 x> 2. x> 2, . 1 6 x < 2, 4x= 8,
. 06 x< 1, 2x= 2,
. 16 x
-
3
3.1.
3.13.8 - .
3.1.
x(y+ z)=35,
y(x+ z)=32,
z(x+ y)=27.
3.2.
x+ y+xy=19,
y+ z+ yz=11,
z+x+ zx=14.
3.3.
{2y=4x2,2x=4 y2. 3.4.
x+ y+ z=a,
x2+ y2+ z2=a2,
x3+ y3+ z3=a3.
3.5.
1x1x2=0,1x2x3=0,1x3x4=0,................
1xn1xn=0,1xnx1=0.
3.6.
{x3 y3=26,x2yxy2=6.
3.7.
3xyzx3 y3 z3= b3,x+ y+ z=2b,
x2+ y2 z2= b2.3.8.
x2+y22z2=2a2,x+y+2z=4(a2+1),
z2xy=a2.
3.2.
3.93.14 .
-
32 3.
3.9.
{x+ y+xy=2+3
2,
x2+ y2=6.3.10.
{x3+ y3=1,
x4+ y4=1.
3.11.
{x+ y=2,
xy z2=1.3.12.
x+
3xyx2+y2
=3,
y x+3yx2+y2
=0.
3.13.
(x3+x4+x5)5=3x1,
(x4+x5+x1)5=3x2,
(x5+x1+x2)5=3x3,
(x1+x2+x3)5=3x4,
(x2+x3+x4)5=3x5.
3.14.
2x211+x21
=x2,
2x221+x22
=x3,
2x231+x23
=x1.
3.3.
3.15. (x1>0, x2>0,x3 >0, x4 >0, x5 >0)
x1+x2=x23,
x2+x3=x24,
x3+x4=x25,
x4+x5=x21,
x5+x1=x22.
3.4.
3.16. {x2 y2=0,(xa)2+ y2=1
-
33
, , . - a ?
3.5.
3.17.
x1+2x2+2x3+2x4+2x5=1,
x1+3x2+4x3+4x4+4x5=2,
x1+3x2+5x3+6x4+6x5=3,
x1+3x2+5x3+7x4+8x5=4,
x1+3x2+5x3+7x4+9x5=5.
3.18.
x1+x2+x3=6,
x2+x3+x4=9,
x3+x4+x5=3,
x4+x5+x6=3,x5+x6+x7=9,x6+x7+x8=6,x7+x8+x1=2,x8+x1+x2=2.
3.19. a, b, c .
x+ay+a2z+a3=0,
x+ by+ b2z+ b3=0,
x+ cy+ c2z+ c3=0.
-
34 3.
3.20. a1, . . ., an . -,
x1+ . . .+xn=0,
a1x1+ . . .+anxn=0,
7a21x1+ . . .+a2nxn=0,
.........................
an11 x1+ . . .+an1n xn=0
.3.21.
x(1 1
2n
)+ y
(1 1
2n+1
)+ z(1 1
2n+2
)=0,
n=1, 2, 3, 4, . . .3.22. 100 a1, a2, a3, . . ., a100, -
:
a13a2+2a3>0,a23a3+2a4>0,a33a4+2a5>0,......................
a993a100+2a1>0,a1003a1+2a2>0.
, ai .3.23.
10x1+ 3x2+ 4x3+ x4+ x5 =0,
11x2+ 2x3+ 2x4+ 3x5+ x6 =0,
15x3+ 4x4+ 5x5+ 4x6+ x7=0,
2x1+ x2 3x3+12x4 3x5+ x6+ x7=0,6x1 5x2+ 3x3 x4+17x5+ x6 =0,3x1+ 2x2 3x3+ 4x4+ x516x6+ 2x7=0,4x1 8x2+ x3+ x4 3x5 +19x7=0.
-
35
3.24. , x1x2=a,x3x4= b,x1+x2+x3+x4=1
(x1 > 0, x2 > 0,x3 >0, x4 >0) , |a|+ |b|
-
36 3.
(x+ y + z)3 (x3 + y3 + z3)= 3(x + y)(y + z)(z+ x) -, (x + y)(y + z)(z + x) = 0. (1), xyz= (xy+ yz+ xz)(x+ y+ z) (x+ y((y+ z)(z+ x)= 0. x= 0, (1) , yz= 0. y= 0 z= a, z= 0 y= a. - . : (0, 0, a),(0, a, 0) (a, 0, 0).
3.5. : x1=x2= . . .=xn=1 n, x1=x3= . . .. . .=xn1= a x2=x4= . . .=xn= 1/a (a 6= 0) n.
n . , x2 6= 0, - x1 = x3. x2=x4 . . , - xn = x2. x1 = x3 = . . .= xn = x2 == x4 = . . .= xn1. x21 = 1,. . x1 = 1. , - .
n x1 = x3 = . . .= xn1, x2 == x4 = . . . = xn2 x2 = xn. , .
3.6. y= kx. , k 6=1. x3 k3x3= 26,kx3yk2x3= 6
x3=26
1 k3 x3=
6
k k2 . ,
26
1 k3 =6
k k2 .
1 k. 26
1+ k+ k2=6
k,
k= 3 1/3. x3 =1 x3 = 27. - : (1, 3),
1 i32
,3
2(1 i3)
, (3, 1),3 3i3
2,1
2(1 i3)
.
3.7. , b = 0. z=xy z2=x2+y2. , xy= 0. , x= 0,z=y y= 0, z=x. .
-
37
, b 6= 0. -
3xyzx3y3 z3= (x+ y+ z)(xy+ yz+xzx2 y2 z2). , xy+yz+xzx2y2 z2 = b
2
2. x + y + z = 2b,
x2+ y2+ z2+ 2xy+ 2yz+ 2xz= 4b2. , x2+ y2+ z2= b2
xy + yz+ xz =3
2b2. -
, z = 0.
, x2 + y2 = b2 xy =3
2b2. ,
x=
1
r12
b, y=
1
r12
b.
3.8. :8>:x2+y2= 2z2+ 2a2,
x+ y= 4(a2+ 1)2z,xy=a2 z2.
, , 2, . - :
0= 16(a2+1)216(a2+1)z,. . z=a2+1. :(
x+y=2(a2+1),
xy= a4+ a2+1.
-; ,
x=a2 a+1, y= a2 a+ 1.3.9. u=x+ y v=xy. u+ v= 2+3
2 u22v= 6,
u2 + 2u = 6 + 2(2 + 32) = 10 + 6
2. , u = 1
p11+6
2=1(3+2), . . u=2+2 42.
v=2+32u=22 6+42. u=42 v=6+42,
(x y)2 = (x+ y)2 4xy = (4+2)2 4(6+ 42) < 0. x+ y= 2+
2 xy= 2
2. -
: (x, y)= (2,2) (
2, 2).
.
-
38 3.
3.10. , x= 0 1, y=1 0. , x 6=1 y 6=1. : x= 0, y = 1 x= 1, y = 0. , .
, 0 < |x|, |y|< 1. |x|3+ |y|30 y 2,
x+ y= 2 , x= y= 1. z= 0.
3.12. y, x - . 2xy 1= 3y. , y 6= 0, x= 3
2+
1
2y.
, 4y4 3y2 1=0. , y2> 0, y2= 1, . . y1= 1 y2=1. y x1= 2 x2=1.
3.13. , x1 > xi (i= 2, 3, 4, 5). f(x)= x5 , 3x2= (x4+ x5+x1)
5> (x3+x4+x5)
5= 3x1., x1 = x2 x3 = x1. , 3x4 = (x1 + x2 + x3)
5>
> (x5+x1+x2)5=3x3. , x4=x3 x5=x3.
, x1=x2=x3=x4=x5=x. x (3x)5=3x. : x=0 1/3.
3.14. x1=x2=x3=0. , x1, x2, x3 , . ,
x1x2x3 6= 0. 1+ 1x21
=2
x2,
1+1
x22=
2
x3, 1+
1
x23=
2
x1. ,
1 1x1
2+1 1
x2
2+1 1
x3
2=0.
, x1=x2=x3= 1.3.15. xmin = xi x1, . . . , x5, xmax =
= xj . x2min = xi2 + xi1 > 2xmin ( -
, x0 = x5 x1 = x4) x2max = xj2 + xj1 6 2xmax.
-
39
xmin xmax , xmin > 2> xmax. -, xmin=xmax=2.
3.16. : a=1, a=2.
y=x. - ,
(x a)2+x2=1. (1) , - (1) . (1) x = 0, a2=1, . . a=1. , (1) (. . ). - (1), a=
2.
3.17. : x1=x3=x5= 1, x2=x4=1. , ,
, , , . .:8>>>>>>>>>:
x1+ 2x2+ 2x3+2x4+ 2x5= 1,
x2+ 2x3+2x4+ 2x5= 1,
x3+2x4+ 2x5= 1,
x4+ 2x5= 1,
x5= 1.
x5, x4, x3, x2, x1.3.18. : x1 = x8 = 1, x2 = x7 = 2, x3 = x6 = 3, x4 =
=x5= 4. , 3(x1 + x2 + . . . + x8) = 0. -
, . 2x1 + x2 + x3 + . . . + x8 = 1, , x1 = 1. .
3.19. P(t)=t3+t2z+ty+x. - a, b, c P(t). P(t) = (t a)(t b)(t c), , x = abc, y = ab + bc + ca,z=(a+ b+ c).
3.20. , a1, . . . , an , P(t), 0 t= a2, . . . , an - 1 t= a1. P(t)= l(t a2) . . . (t an), l(a1 a2) . . . (a1 an)= 1, . . l= 1
(a1 a2) . . . (a1 an).
P(t) P(t)= p0 + p1t+ . . .+ pn1tn1. p0,
-
40 3.
p1, . . . , pn1. , - P(a1)x1+P(a2)x2+ . . .+P(an)xn=0, . . x1=0. , x2=0, . . . , xn=0.
. 10.35.
3.21. : y=3x, z=2x (x )., -
:
x+ y+ z= 0,
4x+ 2y+ z=0.
-, -
, 1
2n+2, n-
. -, -
x1 1
2
+y1 1
4
+ z1 1
8
= 0,
x1 1
4
+ y1 1
8
+ z1 1
16
= 0
. , - , x/4+y/8+z/16=0. , x+ y+ z=0.
3.22. . ak - 1 3 + 2 = 0. , a13a2+2a3, . . . , 0., 0, . . -, .
(a1a2)+ 2(a3 a2)=0,(a2a3)+ 2(a4 a3)=0,............................
(a100a1)+ 2(a2 a1)= 0. a2a3= (a1a2)/2,a3a4= (a2 a3)/2= (a1 a2)/22, . . . , a1a2= (a100 a1)/2= (a1 a2)/2100. a1 = a2. a2= a3, a3=a4, . . . , a100= a1.
3.23. : x1=x2= . . .=x7= 0.
7Pi=1
aijxi=
= 0. aij : |ajj | >>Pi6=j|aij | j. x1, . . . , x7 -
-
41
. , x1, . . . , x7 . xk - . |akkxk | >
Pi6=k
aikxi,
7Pi=1
aikxi= 0 . .
3.24. a>0, x1=x2+a, a< 0, x2 = x1 a. x1=x2, x
2=x1. , ,
x1=x2+a a>0. , x3=x4+b b>0. , 1=x1+x2+x3+x4= 2x2+2x4+a+ b> a+ b ( a, b , 1> |a|+ |b|).
, a+ b
-
4
4.1.
4.1. 1*2*3* . . .*10=0 - , ?
4.2. , - n ( 1 ) , .
4.3. a1, . . ., a2n+1 , b1, . . ., b2n+1 , . -, ak bk, k= 1, 2, . . ., 2n+ 1,.
4.4. a, b, c , a 6=0. , ax2 + bx+ c= 0 - , a, b, c.
4.5. , -
a0xn+a1x
n1+ . . .+an1x+an,
x=0 x=1 , .
4.6. x . - x , 4. , - , .
-
43
4.7. , - ( , ):
11 1 1
1 2 3 2 11 3 6 7 6 3 1
1 4 10 16 19 16 10 4 1
, , , - .
4.2.
p > 1 , , - 1. n>1 , . n, n= n1n2, n1 < n n2 < n. - n> 1 . - . ( ). , - , - .
a b , a 6 b. - q r, b= qa+ r r < a ( ). - . a0 a1 , a0 > a1. a0 a1 : a0 = q1a1 + a2; a1 a2 : a1= q2a2+ a3 . . ak1 = qkak. a0, a1, . . . , ak ma0 + na1, m n . , , ak a0 a1. -, ak2= qk1ak1+ ak = (qk1qk+ 1)ak . ., a0 a1 ak. , ak - a0 a1. , a0 a1 ma0+ na1, m n
-
44 4.
. . a b (a, b).
4.8. bc a (a, b) = 1. , c a.
4.9. .
4.10. , 21n+ 4
14n+ 3
n.4.11. a1, a2, . . .
, (am, an)=(amn, an) m>n., (am, an)=ad, d=(m, n).
4.12. , a - m n (am 1, an 1) = ad 1, d=(m, n).
4.3.
4.13. p/q , p q-
. f(p
q
)=
p2q2
q1 . . . qn, q1, . . ., qn-
q. , f - .
4.4.
4.14. anan1 . . . a1a0 - .
) , 3 , a0+a1+ . . .+an 3.
) , 9 , a0+a1+ . . .+an 9.
) , 11 , a0a1+a2a3+ . . .+ (1)nan 11.
4.15. 300 , . - ?
-
45
4.16. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7., , , .
4.17. anan1 . . . a1a0 - . anan1 . . . a1+2a0. - . . , , 19., 19 , 19.
4.18. anan1 . . . a1a0 - . anan1 . . . a1 2a0. -, 7 , 7.
4.5.
4.19. ) , (a, b)=ab
(a, b).
) ,
(a, b, c)=abc(a, b, c)
(a, b)(b, c)(c, a).
( 14.26.)) ,
(a, b, c)=abc(a, b, c)
(a, b)(b, c)(c, a).
4.20. ,
(a, (b, c))=((a, b), c)=(a, b, c).
4.21. , (a, a+ b)
(a, b)=a+ b
b.
4.22. a b . -, (a+ b, a2+ b2)=1 2.
-
46 4.
4.23. , - .
4.24. , n - a1 1. , am+bm an+ bn , m=kn, k.
* * *
4.33. ) , 1/2+1/3+ . . .+1/n .
-
47
) , 1
k+
1
k+1+ . . . +
1
k+n, k
n , .4.34. , :
)(m+n)!m!n!
; )(2m)! (2n)!m!n! (m+n)!
;
)(5m)! (5n)!
m!n! (3m+n)! (3n+m)!;
)(3m+ 3n)! (3n)! (2m)! (2n)!
(2m+ 3n)! (m+ 2n)!m! (n!)2(m+n)!.
4.7.
4.35. 1 100 ?
4.36. p a , n! pa. ,
a=[n
p
]+[n
p2
]+[n
p3
]+ . . .
4.37. , n! 2n.4.38. ,
(n+1)(n+2) . . . 2n.
* * *
4.39. n, 1
n
1
n+1
.4.40. ) , a
m k, ak 1 2m.
) , a - m, am1 2m.
4.41. m, :) 3m1 2m; ) 31m1 2m.
-
48 4.
4.8.
4.42. : ) 3, ) 4, ) 5, ) 8?
4.43. , :) 5 4, 6
5, 7 6.) 5 4, 6
5, 8 7.4.44. , :) 5 a, 6
b.) 5 a, 6
b, 7 c.4.45. ) n 4 3. -
, n - .
) n 8 7. , n - .
4.46. , - 131 112, 132 98.
4.47. 523 . . . , - 7, 8 9.
4.48. 7
1010+10(102)+10(10
3)+ . . .+10(1010).
4.49. m1, . . ., mk m=m1 . . .mk. , a1, . . .. . ., ak x ai (mod mi), i = 1, . . .. . ., k, , x1 x2 , x1 x2 m ( -).
4.50. n, 2n1 7.
-
49
4.51. p . , r a1, . . ., ar, p. , r < p, - r + 1 , p ( , ).
4.52. , 2n1 n , n.
4.9.
m n , (m, n)= 1.
4.53. , n n(n+1) .
4.54. ) , - n, n, n + 1, n + 2, n + 3, n + 4 , .
) , n, n, n + 1, n + 2, . . ., n + 9 , .
4.55. n m . -, Fn = 22
n1+ 1 Fm = 22
m1+ 1
.
4.10.
4.56. , p>3 12 1.
4.57. , - ().
4.58. , - 4k1.
4.59. ) , 2n1 , - n .
) , 2n+1 , n=2k.
-
50 4.
4.60. , n 22
n
+ 22n1
+ 1 n -.
4.11.
4.61. , n a b ab n a b.
4.62. p , a p. , p a,2a, 3a, . . ., (p 1)a , . . 1 p 1 .
4.63. , p , a b p, p a b ab p.
4.1. : . 1 2 3 . . . 10 ; , . 5 , .
4.2. d n n/d. d d n/d (. . n 6= d2), n , . n= d2, , d, , .
4.3. , ak bk . (a1b1)+ . . .+ (a2n+1b2n+1) ( ). 0, a1+ . . .. . .+a2n+1= b1+ . . .+ b2n+1.
4.4. , a, b, c ax2+ bx+ c= 0 x=m/n, m n - . am2+bmn+cn2=0 , m2+mn+n2 . m n ,
-
51
, . m2 +mn+ n2
.4.5. P(x) = a0x
n + a1xn1 + . . . + an1x+ an.
an = P(0) a0 + a1 + . . .+ an = P(1) . x- , P(x) an (mod 2). x , P(x) a0 + a1 + . . . + an (mod 2). , P(x) , .
4.6. , - 4, , -. , - . , . 2. anx
n++ an1xn1 + . . . + xr bmxm + bm1xm1 + . . . + xs. - - 2, anbmx
n+m+ . . .+xr+s. , - xr+s , -.
4.7. , , - , 0, 1:
1 0 1 01 1 0 1
1 0 0 01 1 1 0
1 0 1 0. . . .
, - . - , .
4.8. m n , ma+nb==(a, b)=1. mac+nbc=c, . . a(mc+n1)=c, n1. , c a.
4.9. , a = p1 . . . pr = q1 . . . qs, p1, . . . , pr,q1, . . . , qs . , (p1, q1) = 1, - (p1, q1) = p1 p1 = q1. (p1, q1) = 1, 4.8 q2 . . . qs p1. (p1, q2)==1, q3 . . . qs p1 . . p1= qi. -.
-
52 4.
4.10. 21n + 4 14n + 3, . 21n + 4 14n + 3, 7n + 1. 14n + 3 7n + 1, 1. , 21n + 4 14n + 3 .
4.11. {m, n}, m > n, {m, n} {m n, n} {d, d}, d=(m, n). , m n .
4.12. 4.11 , (am1, an1)=(amn1, an1) m>n>1. am1== an(amn 1)+ an 1 a an 1 .
4.13. p = pa11 . . . pamm , q = q
b11 . . . q
bnn . f(p/q) = p
2a11 . . .
. . . p2amm q2b111 . . . q
2bn1n . , -
.4.14. ) 10 3 1. 10k
3 1. , ak10k
3 ak.) ).) 10 11 1. 10k
11 (1)k. , ak10k 11 (1)kak.
4.15. 3, 9, .
4.16. a b , - . , a b a 6= b. a b b. , a b
b6 7. -
, a b 9, b 9. a bb
9. .
4.17. 10a+ b a+ 2b. 10a+b, 19, 9a>b, . . 10a+b>> a + 2b. . , 10a + b 19 - , 20a + 2b 19, . . a + 2b 19.
4.18. 10a + a0. -, 7 , a 2a0 7. , 10a + a0 7 , 20a+ 2a0 7. , 7 20a+ 2a0 , a+ 2a0.
-
53
4.19. ) a= pa11 . . . pakk b= p
b11 . . . p
bkk .
(a, b)= pmin{a1,b1}1 . . . pmin{ak,bk}k ,
(a, b)= pmax{a1,b1}1 . . . pmax{ak,bk}k .
.
a=pa b=pb, a6b, (a, b)=pa ab
(a, b)=
=papb
pb= pa.
) , a= pa, b= pb, c= pg, a6b6g. (a, b, c)= pa,
abc(a, b, c)
(a, b)(b, c)(c, a)=
papbpgpg
pbpgpg= pa.
) ,
papbpgpa
papbpa= pg.
4.20. p, a, b, c, a, b, g. ,
min(a, min(b, g))=min(min(a, b), g))=min(a, b, g),
min(x, y) x y. - .
4.21. 4.19 )
(a+ b)(a, b)=(a+ b)ab
(a, b)=
(a+ b)ab
(a, a+ b)= b(a, a+ b).
4.22. , a+b a2+b2 d. 2ab= (a+ b)2 (a2 + b2) d. 2a2= 2a(a+ b) 2ab 2b2 = 2b(a+ b) 2ab d. a b , a2 b2 . , d= 1 2.
4.23. a b , a b. - - . . a= pa. . . b= pb. . . , a6 b. a b pa. . . , - pb. . .
-
54 4.
pa. . . a b .
4.24. a.
a
a1>
a
a2> . . .>
a
an .
a
a1> n, . . a>na1.
4.25. f(a, b)=(a, b) (1)(3); (1) (2) , (3) 4.21. , (2) (3) f(a, b), f(a1, b1) a1 b1, a1 + b1 < a + b. f(a, b) -.
4.26. a1, . . . , an .
1, 2, 3, . . . , N, ak, hN
ak
i. -
a1, . . . , an N, 1, 2, . . . , N , a1, . . . , an. 1, 2, . . . , N, a1, . . . , an, h
N
a1
i+hN
a2
i+ . . .+
hN
an
i.
1, 2, . . . , N N , hN
a1
i+hN
a2
i+ . . .+
hN
an
i6N.
, hN
ak
i>
N
ak 1,
N
a11+N
a2 1+ . . .+
N
an1
-
55
4.29. : n. , 323 = 17 19, 323 -, 17 19. 20n 3n 20 3 = 17. , 16n (1)n (mod 17), 16n 1 17 , n . 19, 20n 1 20 1= 19 n, n= 2m 16n 3n 162 32 = 13 19, 19.
4.30. xnyn xy ( 5.1 ), bn kn b k. , a bn = (a kn) (bn kn) bk k 6=b. , a= bn.
4.31. 2n 2=nm. 22
n122n 1 =2
22n212n1 = 2
2nm12n 1 =2(2
n(m1)+ 2n(m2)+ . . .+ 2n+ 1).
4.32. m= kn, k , am + bm = (an)k ++ (bn)k an+ bn ( 5.1 ).
m= kn+ r, k 0< r< n. , am+ bm an+ bn. ,
akn+r + bkn+r = ar(akn+ bkn)+ bkn(br ar). ar(akn + bkn) an + bn, bkn(br ar) an+bn, bkn an+bn 0< |brar |
-
56 4.
p, q . p+1< q p+1 . 2m(p+1) k, k+1, . . . , k+n 2m+1, m.
4.34. Qk
((akm + bkn)!)dk, ak
bk , dk . - p, n!, Pm=1
[n/pm] ( 4.36). x, y > 0
P
dk[akx+ bky]> 0, .
)) ak, bk, dk Pk
dkak=
=Pk
dkbk = 0. f(x, y) =Pk
dk(akx + bky)
: f(x+ 1, y)= f(x, y)= f(x, y+ 1). f(x, y)> 0 x, y, 06 x, y< 1.
) [x+y] [x] [y]>0 06x, y 0 06 x, y< 1. , [x] = [y] = 0, -
0
1
0
1
0
1
x
y
. 4.1. )
f(x, y)=[2x]+ [2y] [x+y]>0. - f(x, y) 06x, y 0 06 x, y< 1. -
-
57
f(x, y) , [akx + bky] akx + bky = 1, 2, . . . , ak + bk 1; , (. 4.2). -, ).
0 1 0 1
0
2 1
1 0
2
1 0
1
0
2
1
1
0
1
1
0
1 2 1
10
1
0
0
21
1
0
2
1
2
1
2
1
1
1 0 1
2
12
1
1 01
2
1
21
0
2
1 0
12
12 1 2
x
y
. 4.2. )
) f(x, y)= [3x+ 3y] + [3y] + [2x] ++[2y] [2x+3y] [x+2y] [x+y]>0. ,
-
58 4.
0 1
0 1
0
1
2
10
1
0
10 1
0 1
1 2
1 2
1
2
1
2 1
0
1
2
12
12
x
y
. 4.3. )
), . . 4.3. , x + y = 1 , f(x, y) 1 1,. . .
4.35. : 24. 1 100 20 , 5, , 5, 4 , 25 (, 125, ). 524 525. , 224.
4.36. 1, 2, . . . , n [n/p] , p,[n/p2] , p2, . .
4.37. a , n! - 2a. 4.36
a=hn
2
i+hn
22
i+hn
23
i+ . . .6
n
2+
n
22+
n
23+ . . .=n,
[x]6 x. ,hn
2k
i= 01
2k5l = n 2s5t = n+ 1. n n+ 1 , 2k + 1 = 5t, 5l+ 1= 2s. , 5l+1= 2s. 2s - 6, s= 4m. , 5l= 24m1= (22m 1)(22m+ 1). 22m 1 22m + 1 5.
2k + 1= 5t. t= 2ms, s.
5t 1= (52m 1)(52m(s1)+ 52m(s2)+ . . .+ 1). -, . . . , s= 1. ,
52m 1= (5 1)(5+ 1)(52+ 1) . . . (52m1 + 1).
5+ 1= 6 , m= 0. 22+ 1= 5.
4.40. ) k= 2n.
ak1= (a2n1 1)(a2n1 +1)== (a1)(a+ 1)(a2+ 1)(a4+1) . . . (a2n1 + 1). (1)
a , n+ 1 . , ak 1 2n+1. , k= 2n n>m1, ak1 2m.
) : m=2ns, s -, d(m)=n. , am1= (a2n 1)(a2n(s1)+a2n(s2)+ . . .. . . + 1), . d(am1)=d(a2n 1). , - (1) a2 + 1, . . . , a2
n1+ 1 2
4, 1 - 4. ,
d(a2n 1)=
(d(a 1) n=0;d(a2 1)+n 1 n> 1.
am 1 2m , d(am1)>m. . d(m)=0, . . m , m6 d(a1).
-
60 4.
. d(m)>1, . . - m , d(a21)+n1>>m= 2ns, n= d(m).
s6d(a21)+n 1
2n( s ). -
, n/2n - n ( 25.18).
4.41. ) : 1, 2 4. - 4.40 ). a= 3, d(a 1)= 1 d(a2 1)= 3. s6
2+n
2n : (s, n)= (1, 1) (1, 2).
) : 1, 2, 4, 6 8. a = 31, d(a 1) = 1 d(a21)=d(30 32)= 6. s6 5+n
2n
: (s, n) = (1, 1), (3, 1), (1, 2) (1, 3). (, s .)
4.42. ) : 0 1. (3k1)2== 9k26k+ 1.
) : 0 1. (2k+1)2=4k2++ 4k+ 1.
) : 0, 1 4. (5k 1)2 == 25k2 10k+1 (5k 2)2= 25k2 20k+ 4.
) : 0, 1 4. (2k+ 1)2 == 4k(k+ 1)+ 1 (4k+ 2)2 = 16k2 + 16k+ 4 , k(k+ 1) .
4.43. ) : 209. n . n+ 1 5 6 7=210. n=209.
) : 119. n . n+1 (5, 6, 8)= 120. n=119.
4.44. ) : 6a+25b. 6n1(mod 5) 5m1(mod 6).
6na+5mb6na a (mod 5)6na+ 5mb 5mb b (mod 6).
m=5 n= 1.) : 126a+ 175b+ 120c. 42k 1 (mod 5), 35n
1 (mod 6) 30m 1 (mod 7) ( 42= 6 7, 35= 5 7, 30= 5 6).
42ka+ 35nb+30mc 42kaa (mod 5),42ka+ 35nb+30mc35nb b (mod 6),42ka+35nb+ 30mc 30mc c (mod 7).
k= 3, n= 5, m=4.
-
61
4.45. ) 4.42 ) 4 0, 1 2.
) 4.42 ) - 8 0, 1, 2, 4 5, 0, 1, 2, 3, 4, 5 6.
4.46. : 1946. N . N= 131k + 112 = 132l + 98, k l . -
, N < 10 000, l =N 98132
131. l6 75, k= l l 14= 0. , N= 131 14+112= 132 14+98=1946.
4.47. : 523152 523 656. 7 8 9= 504.
523 000 504 : 523 000= 1037 504+ 352. 504 352= 152, 504 523 152 523152+ 504== 523 656. , 504, 523 000 523 999 .
4.48. : 5. , 106 1 (mod 7), 103 + 1 7, 10k 4 (mod 6) k> 1, - 99 . . . 96 3. , 1010
k 104 (mod 7) k> 1. 10 104=105 7. 5.
4.49. ni = m/mi. ni , mi, (ni, mi)= 1. ri si , rimi + sini = 1( - . 43). ei = sini x = a1e1 + . . . + akek., ei 1 (mod mi) ei 0 (mod mj) j 6= i, xai (mod mi), i= 1, . . . , k.
x1 x2 , x1 x2 0 (mod mi), i = 1, . . . , k. m1, . . . , mk , x1x2 m.
4.50. , 23 = 8 1 (mod 7). 23k 1 (mod 7),23k+12 (mod 7) 23k+24 (mod 7). , 2n1 7 , n 3.
4.51. r. r = 1 :0 a1. , r< p 1 r+1 . 0, s1, . . . , sr, a1, . . . , ar, p, 0+ar+1, s1+ar+1, . . . , sr+ar+1 p - 0, s1, . . . , sr. , ar+1 si (mod p)
-
62 4.
i. , si + ar+1 sj (mod p) j,. . 2ar+1 sj (mod p). , - p ar+1, 2ar+1, 3ar+1, . . . , (p 1)ar+1 p 0, s1, . . . , sr. p , ar+1 p. p ar+1, 2ar+1, . . . , (p 1)ar+1 . ,p 1> r, .
4.52. , n = a n = b, n = ab. 2ab 1 . n= b, ,2ab 1> 2b 1. 2ab 1 b , b. , 2b 1, b , b. 2ab 1= (2a 1)b+ b 1 , 2a1 2a1 b -, b, . . . - . n = a, 2a 1 a , a. a b . ab ab, .
: n= p.
p. b1 6 b2 6 . . . 6 b2p1 p. p 1 a1 = bp+1 b2,a2=bp+2b3, . . . , ap1=b2p1bp. ai=0, bi=bp+i, ,bi=bi+1= . . .=bi+p. p bi, bi+1, bi+p - p. , a1, . . . , ap1 .
x p b1 + b2 + . . . + bp. x= 0, p . -, x 6= 0. 4.51 a1, . . . , ap1 , p. , ai1 + . . .+ aik, p x. b1 + b2 + . . .+ bp + ai1 + . . .+ aik = b1 + . . .. . .+bp+(bp+i1bi1)+ . . .+(bp+ikbik) p. p .
4.53. , n(n+1)=mk, m k, k > 2. n n + 1 , n = ak
n+ 1= bk, a b . , b> a. (a+1)k >(a+1)ak1=ak+ak1>n+1. bk> (a+1)k >n+1.
-
63
4.54. ) |k l| 6 4 k 6= l, - k l 4. 4. . 3. .
) 5 . 3, 5 7. 3 , 5 7 . , 3, , 5 7. .
4.55. , n>m. x= 2
(x1)(x+1)(x2+1)(x4+1) . . . (x2n2 +1)=x2n1 + 1. F1F2 . . . Fn1+2=Fn.
, Fn Fm d. 2 ==FnF1F2 . . . Fn1 d. Fn Fm , d 6= 2.
4.56. , p> 3 6. 2 4, - . 3, 3. , p>3 6 1 5, . . 6n 1; 36n212n+1.
4.57. , - , , p1, . . . , pr. p1 . . . pr+ 1. p1, . . . , pr, , p1, . . . , pr.
4.58. , p1, . . . , pr 4k 1. 4p1 . . . pr 1. , 4k 1. , 4k + 1, . , p1, . . . , pr.
4.59. ) xq 1 x 1, 2pq 1== (2p)q 1 2q 1.
) q , xq+1 x+1. n q> 1, 2n + 1 2q+ 1.
-
64 4.
4.60. x4 + x2 + 1 = (x2 + 1 x)(x2+ 1+ x). x= 22n2 , 22
n1+ 22
n2+ 1 22
n1 22n2 + 1. , ,
22n2+1. n, -
22n1
+22n2
+1 .4.61. a= a1 + a2n b = b1 + b2n. a b = a1 b1 +
+ (a2 b2)n ab= a1b1+ (a2b1+a1b2+ a2b2n)n.4.62. xa ya (mod p), (x y)a p. a
p , x y p. , 16 x, y6 p1, x=y.
4.63. 4.62 p b, 2b, . . . , (p 1)b 1. , - b, 16 b6 p 1, bb 1 (mod p). a b(ab) (mod p).
-
5
5.1.
5.15.9 , -.
5.1. ) xn yn; ) x2n+1+ y2n+1.5.2. x4+4.5.3. (x+ y+ z)3x3 y3 z3.5.4. x3+ y3+ z33xyz.5.5. (x y)3+ (y z)3+ (zx)3.5.6. a10+a5+1.5.7. a4(b c)+ b4(ca)+ c4(a b).5.8. x4+x3+x2+x+12.5.9. ) x8+x4+1 .) x8+x4+1 ,
- .
5.2.
5.10. , n -
(2n)!
n!=2n (2n1)!!
5.3.
5.11. , m n - ,
-
66 5.
mn .
5.12. )
(a21+a22+a
23)(b
21+ b
22+ b
23) (a1b1+a2b2+a3b3)2.
)
(a21+ . . .+a2n)(b
21+ . . .+ b
2n) (a1b1+ . . .+anbn)2
( ).
5.4.
5.13. , a+1/a . ) , a2+1/a2 . ) , an+1/an
n.5.14. ,
.5.15. , -
.
5.16. , 1
a+1
b+1
c=
1
a+ b+ c
1
an+
1
bn+
+1
cn=
1
an+ bn+ cn n.
5.17. x, y, z ., (x y)5+ (y z)5+ (zx)5 5(y z)(zx)(x y).
5.18. , a
b c +b
c a +c
a b = 0, a
(b c)2 +b
(c a)2 +c
(a b)2 =0.5.19. , n2+3n+5 n
121.5.20. ,
x5+3x4y5x3y215x2y3+4xy4+12y5
33 x y.
-
67
5.21. , n>2 24n+2 + 1 .
5.22. , .
5.5.
5.23. 2
x2 1 2x
x2 1 -
a
x1 +b
x+1, a b .
5.24. a1, . . ., an . -, A1, . . ., An ,
1
(x+ a1) . . . (x+ an)=
A1
x+a1+ . . .+
An
x+ an.
5.25. a1
-
68 5.
5.28. p q ., [
q
p
]+[2qp
]+ . . .+
[(p 1)q
p
]=(p 1)(q1)
2.
5.29. p q - . ,
[q
p
]+[2q
p
]+ . . .+
[p 12
q
p
]+[p
q
]+
+[2pq
]+ . . .+
[q12
p
q
]=(p 1)(q1)
4
().5.30. , [
n+
n+1] = [
4n+2]
n.5.31. , [
n+
n+1+
n+2]= [
9n+8]
n.5.32. , [3
n+ 3
n+1] = [3
8n+3]
n.
5.1. ) (x y)(xn1+xn2y+ . . .+ yn1).) (x+y)(x2nx2n1y+x2n2y2 . . .+y2n).5.2. (x22x+ 2)(x2+2x+ 2).5.3. 3(x+y)(y+ z)(z+x).5.4. (x+ y+ z)(x2+ y2+ z2xy yz zx).5.5. 3(xy)(y z)(zx).5.6. (a2+ a+ 1)(a8 a7+a5 a4+a3 a+1).5.7. (a2+ b2+ c2+ ab+ bc+ ca)(a b)(b c)(a c).5.8. (x22x+ 3)(x2+3x+ 4).5.9. ) (x4+x2+ 1)(x4x2+ 1).)
,
(x2+ax+ 1)(x2 ax+1)=x4+ (2a2)x2+1; a=1 a=
3.
-
69
5.10. , n! 2n = 2 4 6 . . . 2n. n! 2n(2n 1)!!== (2 4 6 . . . 2n) 1 3 5 . . . (2n 1)= (2n)!.
5.11. (a2+b2)(c2+d2)= (ac+bd)2++ (ad bc)2.
5.12. ) (a1b2 a2b1)2+ (a2b3 a3b2)2+ (a1b3a3b1)2.)P(aibjajbi)2, i< j.
5.13. ) a2+1/a2= (a+1/a)22.)
an+1+1
an+1=an+
1
an
a+
1
a
an1+
1
an1
.
5.14. 2n+1= (n+1)2n2.5.15. ,
n(n+1)(n+ 2)(n+3)+ 1= (n(n+ 3)+1)2.
5.16. 1
a+
1
b+
1
c=
1
a+ b+ c
(bc+ ca+ab)(a+ b+ c)=abc, . . (a+ b)(b+ c)(c+a)=0 (-, abc 6= 0 a+ b+ c 6=0). , a,b, c x, x, y, y 6=x. an,bn, cn n .
5.17. , x2+y2+ z2xyyzxz. , xy=u yz=v. (xy)5++(yz)5+(zx)5=u5+v5(u+v)5=5(u4v+2u3v2+2u2v3+vu4)==5uv(u+ v)(u2 + uv+ v2) 5(y z)(z x)(x y)=5uv(u+ v). , u2+uv+ v2=x2+ y2+ z2xyyzxz.
5.18. ,
a
(b c)2 +b
(c a)2 +c
(a b)2 =
=
a
b c +b
c a +c
a b 1
b c +1
c a +1
a b.
,
a
b c 1c a +
1
a b=
ac ab(a b)(b c)(c a) ,
b
c a 1b c +
1
a b=
ab bc(a b)(b c)(c a) ,
c
a b 1b c +
1
c a=
bc ac(a b)(b c)(c a)
.
-
70 5.
5.19. , n2 + 3n+ 5= (n+ 7)(n 4)+ 33. - n2 + 3n + 5 121, (n + 7)(n 4) 11. (n+ 7) (n 4)= 11, 11 . , (n+7)(n4) 11, 121. (n+7)(n 4)+33 121.
5.20.
(x+2y)(x y)(x+ y)(x 2y)(x+ 3y). y 6=0 -, 33 ( - -, 1). y= 0 x5. x x5 33.
5.21. 24n+2+ 1 - (22 + 1)(24n 24n2 + . . . 22 + 1), (22n+1+ 2n+1+ 1)(22n+1 2n+1 + 1). n> 2 -.
5.22.
(a b)3+ (b c)3+ c3= 3b2(a c)+ (a3 3b(a2 c2)). t a=12t(t+1), b=(t+1)3
c= 12t(t 1). 72t(t+ 1)6= (a b)3+ (b c)3+ c3.
t 6=1, w= 72t - :
w=
a b(t+ 1)2
3+
b c(t+ 1)2
3+
c
(t+ 1)2
3.
, 72= (4)3+ (2)3+ 03.5.23. ,
a
x1 +b
x+1=
(a+ b)x+ (a b)x2 1 .
2
x2 1 =
=1
x1 1
x+ 1
2x
x21 =1
x 1 +1
x+1.
5.24. n.
n= 2 A1 =1
a2 a1 A2 =
1
a1 a2.
,
1
(x+ a1) . . . (x+ an1)=
B1
x+ a1+
Bn1x+ an1
.
-
71
Bi
(x+ ai)(x+ an)
cni
x+ ai+
dni
x+ an i= 1, 2, . . . , n 1. .
5.25. n. n=1 -. , n 1.
1
(x+ a1) . . . (x+ an1)=
B1
x+ a1+ . . .+
Bn1x+ an1
,
1
(x+ a2) . . . (x+ an)=
C2
x+ a2+ . . .+
Cn
x+ an,
B1, C2 > 0, B2, C3 0, . . .
1
(x+ a1) . . . (x+ an1) 1
(x+ a2) . . . (x+ an)=
an a1(x+ a1) . . . (x+ an)
,
an a1 > 0. , (ana1)A1=B1, (ana1)A2=B2C2, . . . , (ana1)An1=Bn1Cn1,(an a1)An=Cn.
5.26. x, y, z,
a11= b1c1, 2a12= b1c2+ b2c1,
a22= b2c2, 2a13= b1c3+ b3c1,
a33= b3c3, 2a23= b2c3+ b3c2.
, ,
A11x2+A22y
2+A33z2+2A12xy+ 2A13xz+2A23yz= 0
x, y, z, Aij . x= 1,y= z= 0 A11 = 0. A22 =A33 = 0. x=y=1, z= 0 A12=0. A13=A23= 0.
a11a22a33+2a13a12a23 a223a11+a
213a22+
+a212a33 aij bp cq. - .
5.27.
f(x)= [nx] [x]hx+
1
n
i . . .
hx+
n1n
i.
,
fx+
1
n
= [nx+ 1]
hx+
1
n
ihx+
2
n
i . . .
hx+
n1n
i [x+1] =
= [nx] [x]hx+
1
n
i . . .
hx+
n1n
i= f(x).
-
72 5.
f(x) = f(y) y, 06 y6 1/n. f(y)= 0.
5.28. 06 x6 p, 06 y6 q y= qx/p. , ( ) . , - , . p q , - ; . , (p1)(q 1) .
5.29. 1 6 x 6p12
, 1 6 y 6q 12
y = qx/p. . , , . , . -
, . . p12
q12
.
5.30. n+
n+ 1
4n+2. -
-, :
n+
n+1
4n+ 2 n+2n(n+1)+n+14n+2 2n(n+1)2n+1 4n2+ 4n4n2+ 4n+ 1. , n+n+ 1 1 -
n+
2
5
2
-
73
, n+2/5+n+7/10+n+7/5=3n+5/2 n+1/2+n++1+n+3/2=3n+3, 9n+8 0 -
a+ b
2
3n+
3n+1
2>
p3n 3n+1=
= 6n2+n. , 3
8n+4> 3
n+ 3
n+1> 6
64n2+64n> 3
8n+3.
38n+ 3>m, 3
n+ 3
n+ 1>m. , -
m, 3n+ 3
n+ 1>m> 3
8n+ 3,
8n+ 4>m3 > 8n+ 3, 8n+3 8n+ 4 .
-
6
6.1.
6.1. , : )2 +
3
11; )6+2
7
10+
21; )
11 5 35.
6.2. , :
2+
2+
2+ . . .
( - ) 2?
6.2.
.
6.3. )1
2+3; )
12+
3; )
12+
3+
5.
6.4. )1
3x 3y ; )
13x+
3y.
6.5. )1
nx ny ; )
12n+1
x+2n+1
y.
6.6.1
x 3y.
6.7.1
3x+
3y+
3z.
6.8. , - , .
-
75
6.3.
6.9. , a>b,
a+pa2 b2
apa2 b2
=ab.
6.10. ab, a
b :
)3+2
2; )
9+4
5; )
7210.
6.11. , 4+
7
47=2.
6.12. , 320+14
2+
32014
2 -
.6.13. , :
)3
3+
242
27+
3
3
242
27;
)3
6+
847
27+
3
6
847
27.
6.14. ,
341+
316 34=
3.
6.15. :
)3
321= 31
9 32
9+ 34
9;
)
35 34=
1
3(32+ 320 325);
)6732019= 3
5
3 32
3;
) 4
3+2
45
3245=
45+ 1
45 1
;
)
328 327= 13(398 3281);
)3
5
32
5 527
5= 5
1
25+ 5
3
25 5
9
25.
-
76 6.
6.4.
6.16. , :)p, p ;
)p1 . . . pk, p1, . . ., pk ;
)
p1 . . . pk
pk+1 . . . pn, p1, . . ., pn .
6.17. , 2+ 3
3 .
6.18. ,
a=34+
15+
3415.
6.19. ) , a, b,a+
b -
, a
b .
) , a, b, c,a+
b+
c -
, a,b
c .
) , a1, . . ., an,a1 + . . .+
an
, a1, . . .,
an .
6.20. p1, . . ., pk . -,
pk -
pi1 . . . pis, 16 i1 < . . .< is6k1,
.
6.5.
6.21. ) p . , m+n
p, m n .
) - m+ n
p, p -
.
, z m + np, m
n , p - , z=mnp.
-
77
6.22. , (a+ bp)n=An+Bn
p, p
, a, b, An, Bn, (a bp)n=AnBn
p.
6.23. (2+
3)1000.
6.24. , x, y, z t
(x+ y2)2+ (z+ t
2)2=5+4
2.
6.25. , m n (5+3
2)m= (3+5
2)n.
6.26. ) , (2 1)n =kk1, k
.) m n . ,
(mm1)n=kk1, k
.6.27. , n
[(1+3)2n+1] 2n+1 2n+2.
6.6.
6.28. - , - n. a/b c/d . -, |bcad|=1. 6.28 - Fn.
6.29. a/b
-
78 6.
6.32. ) , - 2 -.
) , - 2 .
6.33. , -
Fn n
q=2f(q), f .
6.7.
6.34. a b . , :
(1) [a], [b], [2a], [2b], [3a], [3b], . . .;
(2)1
a
+1
b
=1, a b .
6.35. a1, . . ., ak , - : [a], [b], [2a], [2b],[3a], [3b], . . . , k62.
6.1. - , -.
)2+
311 2+26+311 266 69. ,
2+3 3
25 -
.) , (3
5 32)6= 9(7320 19); ,
350, .
) , 3245>0. -, (4
5 1)4(3+ 245)= 10425 22= (45+ 1)4(3 245);
, 45, ; , -
4125, .
) , (398 328 1)2 = 9(328 3) =
= 9(328 327); , 314, .
, 398 > 3
28 + 1, . . 3
14(3
7 32) > 1. -
349+ 3
14+ 3
4,
-
81
5314> 3
49+ 3
14+ 3
4, . . 43
14> 3
49+ 3
4.
, 4314 > 8, 3
49 < 6
34
-
82 6.
r2 + c a b 6= 0, (2) , c. r2 + c= a+ b, (1) , 2
ab=2rc, r> 0. , ab= 0 c= 0.
, c .
a
b .) , a1, . . . , an -
. , a1 .
x1=a1, . . . , xn=
an y=
a1+ . . .+
an. -
f(y, x1, . . . , xn)=
Y(yx1x2 . . .xn), (1)
. - y, x1, x
22, . . . , x
2n. x1
,
f(y, x1, . . . , xn)= g(y, x21, . . . , x
2n)x1h(y, x21, . . . , x2n). (2)
(1) y x1 x2 . . . xn = 0. f(y, x1, . . . , xn)= 0. y, x
21, . . . , x
2n -
. h(y, x21, . . . , x2n) 6= 0,
x1= g(y, x21, . . . , x
2n)/h(y, x
21, . . . , x
2n)
. , h(y, x21, . . . , x
2n) = 0. -
(2),
f(y, x1, x2, . . . , xn) f(y, x1, x2, . . . , xn)=2x1h(y, x21, . . . , x2n).,
h(y, x21, . . . , x2n)=
1
2x1f(y, x1, x2, . . . , xn)=
=1
2x1
Y(y+x1x2. . .xn)= 1
2x1
Y(2x1+(x2x2)+. . .+(xnxn));
, y = x1 + . . .+ xn. , 2x1 + (x2 x2) + . . .. . .+ (xn xn) . x1 > 0, xk xk > 0. ,h(y, x21, . . . , x
2n) 6= 0.
6.20. k. k= 2. ,
p2 = a+ b
p1, a b -
. 6.16 ) , ab 6= 0. p2 = a
2 + 2abp1 + b
2p1, , p1
, .
-
83
, pk+1= a+ b
pk, a b -
p1, . . . ,
pk1. b = 0, ,
pk+1
p1, . . . ,
pk1, -
. a = 0, pk+1 = (a
+ bpk1)
pk.
a= 0 . ., pk+1= r
p1 . . . pk,
r . ( 6.16 ). (, p1, . . . , pk)
pk+1=a+b
pk, ab 6=0. , pk+1=a2+2abpk+b2pk,
. .pk=
pk+1 a2 pkb22ab
. -
( 6.8), pk
p1, . . .
. . . ,pk1, .
6.21. m+ np=m1 + n1
p, m, n, m1 n1
. m1 6=m n1 6= n, p=
mm1n1 n
. -
, p
.6.22. n. , z1z2 =
= z1z2, . . (a + bp)(c + d
p) = A + B
p, (a bp)
(cdp)=ABp. , (a+ bp)(An+Bnp)=
=An+1+Bn+1p, (a bp)(AnBn
p)=An+1Bn+1
p.
6.23. : 9. (2+3)n=An+Bn
3, An Bn-
. 6.22 (2 3)n = An Bn3.
(2+3)n + (23)n . 23
0,2679 < 0,3, (23)1000 0,0 . . . ( ).
6.24. x, y, z t , 6.22
(xy2)2+ (z t
2)2=5 4
2.
5 42 0.6.25. , (5+3
2)m= (3+5
2)n. -
6.22 (5 32)m = (3 52)n. . -, , |5 32|< 1 |3 52|> 1. -, (5+ 3
2)m = (3+ 5
2)n (5 32)m= (3 52)n; -
7m= (41)n.6.26. ) (
2 + 1)n = x
2 + y, 6.22
(2 1)n = (1)n(12)n = (1)n(y+ x2)= (1)n(
py2
2x2).
-
84 6.
y22x2=(y+x2)(yx2)=(1+2)n(12)n=(1)n. , n , (
2 1)6n=
py2
2x2 y2
2x2=1, n , (21)6n=2x2
py2 2x2y2=1.
)
(am bm 1)(cmdm1)=
= acm+ bd(m 1) (ad+ bc)pm(m1),
(a bpm(m 1))(cmdm 1)=
= (ac+ bd(m 1))m (ad+ bcm)
m 1
, (mm 1)n=am bm 1 n
(mm 1)n=abm(m 1) n (a b-
). (mm 1)n=xy,
x y (x = a2m y = b2(m 1) n, x = a2 y = b2m(m 1) n). xy= (xy)(x+y)= ((mm1)(m+m1))n= 1.
6.27. (1 +3)2n+1 + (1 3)2n+1 , 1 a2 > . . . > a7 , - . a3 > 16, a2 > 17 a1 > 18, a1+a2+a3> 51. a36 15, a46 14, a56 13, a66 12 a76 11, a4+a5+ a6+ a76 50, , a1+ a2+ a3> 50.
7.11. . 2/3 , ., 2/3 , . - , 4/3 ,. . 4/7 .
. x y ; x1 y1 , - x2 y2. 5x1
-
94 7.
7.13. n , k . 3,56100k/n64,5. , k>1
n>100k
4,5> 22,2k> 22,2. n> 23. -
23 , , .
7.14. 6 7 . 200/5= 40 . - : 3 7 2 9 .
7.15. 8 , , , . , , 8 1,5=12 , 1,5 ; . 4 350 = 1400 < 1500, - 4 . , 8 , , .
7.16. : 3 6 ( -, . . 4 6 3 - 7 ). , 3 6 - 195 . , 15 3 3 20 . 6 , , - . 15+20+140=175 3 + 7 6 = 45 . 5 , 20 ( - 5 ).
, 250 , , 200 .
7.17. , . - a1 a2, a1. , a2 ( a3). a2. , a3 a4, a3 . . n-, an ak, 16k6n1. , , n< 20. , k= 1. ,
-
95
ak, 2 6 k 6 n 1, k 1 k. n- an. - : . . .
7.18. , . , -, , ; - . .
7.19. a1, a2, . . . , an. - ai k + 1 , k , ai + ai+1 + ai+2 + . . .+ ai+k > 0 ( a1 - ). , ai k+ 1, ai+1, ai+2, . . . , ai+k k, k 1, . . . , 2, 1 . - . , ( K), - K 1 . ,K1 , K2, . . .
7.20. . - . . . , - . , , . - . . , - - .
-
8
8.1. x + 1/x> 2
, 1.1 x> 0 x+1/x> 2.
8.1. n x1, . . ., xn,
x1+x2+ . . .+xn=3,1
x1+
1
x2+ . . .+
1
xn=3?
8.2. , a1, . . ., an a1 . . . an=1,
(1+a1)(1+a2) . . . (1+an)>2n.
8.3. , x5x3+x=2, 34,
x1
x2+xn+
x2
x3+x1+ . . .+
xn1xn+xn2
+xn
x1+xn1>2.
8.2.
, a, b, c , a+b>c, b+c>a c+a>b.
-
97
, a,b, c .
8.5. , a, b, c - , (a2+ b2+ c2)2 >2(a4+ b4+ c4).
8.6. , a1,a2, . . ., an (n>3)
(a21+a22+ . . .+a
2n)
2> (n1)(a41+a42+ . . .+a4n),
-.
8.7.
Aa(Bb+Cc)+Bb(Cc+Aa)+Cc(Aa+Bb)>
>1
2(ABc2+BCa2+CAb2),
a>0, b>0, c>0 , A> 0, B> 0, C> 0. a, b, c ?
8.3.
8.8. xy6 (x2+ y2)/2.8.9. ( k
i=1
aibi
)26
( ki=1
a2i
)( ki=1
b2i
).
8.9 . - 1.9 5.12.
8.10.
a21+ . . .+a2n>
(a1+ . . .+ an)2
n.
8.11. x1, . . ., xn .
(x1+ . . .+xn)( 1x1+ . . .+
1
xn
)>n2.
-
98 8.
8.12. S= a1+ . . .+ an, a1, . . . , an- n>2. ,
a1
Sa1 + . . .+an
San >n
n1 .
8.4.
a1, . . . , an . -
A =a1+ . . .+ an
n, -
G = na1 . . . an. 1821 .
A>G. - , : -, n = 2m, n = 2m+1, , n, n 1 (. - 13.10).
8.13. a1, . . ., an .
a1+ . . .+ ann
> na1 . . . an.
( , .)8.14. a, b>0. , 2
a+33
b>55
ab.
8.15. , n> 2 -
n(nn+11)
-
99
8.17. a1, . . ., an , a1, . . .. . ., an .
x > 0 f(x) =ni=1
aixai. a a ,
y = f(x) y = axa x = x0., f(x) > axa, x=x0.
. 13.10, 25.21.
8.5. ,
8.18. a, b, c . ,
a2ab+ b2+b2 bc+ c2>
a2+ac+ c2,
, 1/a+1/c=1/b.
8.6.
8.19. a1, . . ., an . -,
a1
a2+a2
a3+ . . .+
an
a1>n.
8.20. , a,b, c
a3b+ b3c+ c3a>a2bc+ b2ca+ c2ab.
8.21. 06x1, . . ., xn61. , n>3
x1+ . . .+xnx1x2x2x3 . . .xn1xnxnx16 [n/2].8.22. a, b, c . ,
3+(a+b+c)+(1
a+1
b+1
c
)+(a
b+b
c+c
a
)>3(a+ 1)(b+ 1)(c+1)
abc+ 1.
-
100 8.
8.7.
8.23. , a, b, c, d -
, a/b< c/d, a
b b>0. , aabb >abba.8.26. , x1, . . ., xn -
, , s1 =
xi, s2 ==i1
2.
8.31. x y .,
x+ y
2x2+y2
2x3+y3
26x6+y6
2.
8.32. , n -
1
23
45
6 . . .
2n 12n
12
2
12n
0
x.8.40. x1, x2, . . . , x100 -
x21+x22+ . . .+x
2100 >10000,
x1+x2+ . . .+x100 b> 0. -,
(a+ b
2
)n1 a< 0. , x> 0, x 6= 1, xaax+a1>0.
) a , 0 1, A1/pB1/q 6 A/p + B/q, pA/p+B/q. ( A 6=B, .)
8.46. xi yi , p q- , 1/p+ 1/q= 1., p>1,
x1y1+ . . .+xnyn6 (xp1+ . . .+x
pn)
1/p(yq1+ . . .+ y
qn)
1/q,
p (xp1+ . . .+x
pn)
1/p(yq1+ . . .+ y
qn)
1/q
( ).8.47. xi yi , p > 1
. , ( ni=1
(xi+ yi)p
)1/p6
( ni=1
xpi
)1/p+
( ni=1
ypi
)1/p.
p< 1, ( ).
-
103
8.1. xi + 1/xi > 2, 3 + 3 = (x1 + 1/x1) + . . . + (xn + 1/xn) > 2n, . . n 6 3. n = 3 x1 = x2 = x3 = 1. n= 2
x1=3+
5
2, x2=
35
2. n= 1 .
8.2. a1 . . . an= 1 ,
(1+a1)(1+ a2) . . . (1+an)=(1+ a1)(1+ a2) . . . (1+ an)
a1 . . . an=
=1+
1
a1
. . .1+
1
an
.
, (1+ ai)1+
1
ai
=2+ ai+
1
ai> 4.
((1+a1)(1+ a2) . . . (1+an))2=
= (1+ a1)1+
1
a1
. . . (1+ an)
1+
1
an
> 4n.
8.3. 2+x3=x5+x , 2
x3+1=x2+
1
x2>2.
2
x3>1, . . x362. x 6=1, .
x5 x3 + x= 2 x7 x5 + x3 = 2x2, x7+x= 2+ 2x2, . . x6 + 1= 2(x+ 1/x)> 4. , x6 > 3. , x 6=1.
8.4. ) x2+x3=a, x3+x1=b, x1+x2=c, . . x1=b+ca
2,
x2=a+ c b
2, x3=
a+ b c2
.
b+ c a
2a+
a+ c b2b
+a+ b c
2c>3
2,
. . b/a+ c/a+ a/b+ c/b+ a/c+ b/c> 3+ 3= 6. , b/a+ a/b> 2 . .
) n= 4
x1
x2+x4+
x2
x3+ x1+
x3
x4+ x2+
x4
x3+ x1=
x1+ x3
x2+ x4+
x2+ x4
x1+ x3> 2.
n > 4 -. , x1, . . . , xn
-
104 8.
. x1, . . . , xn+1 -. -
, xn+1. x1
x2+xn+1>
x1
x2+xn,
xn
xn+1+xn1>
xn
x1+xn1
xn+1
x1+xn> 0.
x1
x2+xn+1+ . . .+
xn
xn+1+ xn1+
xn+1
x1+xn>
x1
x2+xn+ . . .+
xn
x1+xn1> 2;
.8.5. a, b, c
,
(a+ b c)(b+ c a)(c+ a b)(a+ b+ c)>0. (1), - . , a + b < c b+ c< a . (1) 2(a2b2+ b2c2 + c2a2) (a4+ b4+ c4)> 0, .
8.6. ,
(a22+ . . .+ a2n)
2> (n 2)(a42+ . . .+a4n).
a41+ 2a21S2+S
22 > (n1)a41+ (n1)S4,
S2= a22+ . . .+ a
2n S4= a
42+ . . .+ a
4n. :
(n 2)a21
S2
n 22+
S22n2 S
22+ (n1)S4 < 0.
, S221 1
n2
> (n 1)S4, . . S22 > (n 2)S4, .
(a2k+ . . .+a2n)
2> (n k)(a4k+ . . .+a4n).
k = n 2 8.5 , an2, an1, an . .
: . a= b= 1, c= 2.
2AB+ 4AC+4BC> 2AB+1
2BC+
1
2AC,
-
105
. .7
2AC+
7
2BC> 0. -
A, B, C. . a, b, c -
. , A=B= 1,C=e.
a(b+ec)+ b(ec+ a)+ec(a+ b)>1
2(c2+ea2+eb2). (1)
2ab >1
2c2,
(1) e. ,c2 6 4ab6 (a+ b)2. a, b, c , c6 a+ b. a6 b+ c b6 a+ c .
8.8. , (x y)26 0.
8.9. A=
skP
i=1a2i B=
skP
i=1b2i . -
xy6 (x2+ y2)/2,
kXi=1
ai
A
bi
B6
kXi=1
1
2
a2iA2
+b2i
B2
=
1
2A2
kXi=1
a2i +1
2B2
kXi=1
b2i =1.
, kPi=1
aibi
26A2B2=
kPi=1
a2i
kPi=1
b2i
.
8.10. ; b1= . . .= bn=1.
8.11. - : ai=
xi bi=1/
xi.
8.12. bi = S ai. -
S b1b1
+ . . .+S bnbn
>n
n1 , . . S 1b1+ . . .+
1
bn
>
n
n 1 +n=n2
n 1 .
b1+ . . .+ bn= (Sa1)+ . . .+ (San)=nSS= (n1)S. ,
(b1+ . . .+ bn) 1b1+ . . .+
1
bn
>n2
( 8.11).8.13. . n.
n = 1 . , - n . b1 = n+1
a1, . . . , bn+1 = n+1
an+1.
, (bni bnj )(bi bj)> 0.
-
106 8.
i, j, i> j.
n
n+1Xi=1
bn+1i >
n+1Xi=1
biXj6=i
bnj .
( , .) - n ,
n+1Xi=1
biXj6=i
bnj > n
n+1Xi=1
biYj6=i
bj=n(n+ 1)n+1Yj=1
bj.
,n+1Xi=1
bn+1i > (n+ 1)n+1Yj=1
bj,
. .
: a1 6 a2 6 . . . 6 an. a1 = an, a1 = a2 = . . . = an. A= G. , a1 < an. a1 a1an. , a1+anA> 0.
n. , n 1 . a2, a3, . . . , an1, a1+anA.
a2+ a3+ . . .+ an1 + a1+ anAn1
n1> a2a3 . . . an1(a1+ anA).
a2+ a3+ . . .+ an1 + a1+ anA
n1 =nAAn1 =A.
A:
An> a2a3 . . . an1A(a1+ anA)> a1a2 . . . an; A(a1+anA)>> a1an.
. . 26.22.
-
107
8.14. a= x10 b= y15.
x5+ x5+ y5+ y5+ y5
5>
5px10y15,
. . 2a+ 33
b> 55
ab.
8.15.
2,3
2,4
3, . . . ,
n+1
n. -
1
n
2+
3
2+4
3+ . . .+
n+1
n
>
nn+ 1,
. .
(1+1)+1+
1
2
+1+
1
3
+ . . .+
1+
1
n
>n
nn+ 1.
-
1,1
2,2
3, . . . ,
n1n
.
1
n
1+
1
2+2
3+ . . .+
n1n
>
n
r1
n,
. .
1+1 1
2
+1 1
3
+ . . .+
1 1
n
>
nnn.
8.16. . n - 8.45. Wn=W Wn1=w1+ . . .+wn1. ,
(aw11 . . . a
wnn )
1/Wn=(aw11 . . . a
wn1n1 )
1/Wnawn/Wnn 6
Wn1Wn
(aw11 . . . a
wn1n1 )
1/Wn1+
+wn
Wnan6
Wn1Wn
w1a1+. . .+wn1an1Wn1
+wn
Wnan=
w1a1+. . .+wnan
Wn.
ab 6ap
p+
bq
q p =
=Wn
Wn1 q =
Wn
wn(, 1/p + 1/q = 1), -
. . 1 +
+ x< ex x 6= 0 ( 28.48). b1, . . . , bn ,
-
108 8.
ai= (1+ bi)w1a1+ . . .+wnan
W.
wibi=wiai(w1+ . . .+wn)w1a1 . . .wnan
w1a1+ . . .+wnan,
w1b1 + . . .+wnbn = 0. , a1, . . . , an , b1, . . . , bn .
(aw11 . . . a
wnn )
1/W=w1a1+ . . .+wnan
W((1+ b1)
w1 . . . (1+ bn)wn)1/W x
x0
a
f(x0)=axa. , -
x 6=x0, x
x0
ai
, i=1, . . . , n, ,
.8.18. AOC, AO= a, CO= c
O 120. O OB = b. - AB =
a2 ab+ b2, BC = b2 bc+ c2
AC=a2+ ac+ c2.
AC 6 AB + BC. - , B - AC. ,
-
109
AOB BOC AOB, . . ac sin 120 == (ab+ bc) sin 60. , sin 120 = sin 60, ac==ab+ bc, . . 1/a+1/c=1/b.
8.19.
1
n
a1
a2+
a2
a3+ . . .+
an
a1
>
a1
a2a2
a3 . . .
an
a1
1/n= 1.
8.20. :
a3b+ b3c+ c3aa2bc b2ca c2ab== (a3b 2a2bc+ c2ab)+ (b3c 2b2ca+a2bc)+ (c3a 2c2ab+ b2ca)=
=ab(a c)2+ bc(ba)2+ ca(c b)2> 0.8.21. x1, . . . , xn, xi=x.
ax+b, a b . x=0 x=1( ). , , x1, . . . , xn 0 1.
, xi =xi+1 = 1 ( xn = x1= 1). - , x1=x2=1. , x1 x2, . . x1 + x2 x1x2 x2x3xnx1. x1=1 x2=1 1x3xn, x1=1 x2= 0 1xn > 1x3xn. , x1, x2, . . . , xn, x1 1. [n/2], - .
x1=x3=x5= . . .=0 x2=x4= . . .=1 [n/2].8.22. a2b2c2
(a+ b+ c)2abc(ab+ bc+ac)2abc(a+ b+ c)+ (a2c+ b2a+ c2b)++abc(a2c+b2a+c2b)+ (ab+bc+ac)>0. - ab(b+1)(ac1)2+bc(c+1)(ab1)2+ac(a+1)(bc1)2.
8.23. a
b 1. (a/b)ab > 1,. . aab > bab. .
8.26. : , . , -
f(x)=xns1xn1+s2xn2 . . .+ (1)nsn. x1, . . . , xn . -, x< 0, f(x) 6=0. x> 0,
(1)nf(x)= (x)n+s1(x)n1+s2(x)n2+ . . .+sn >0. . s1>0 s2>0 ,
x1 x2 . , x1= 2+ i x2=2 i, s1=4 s2= 3.
8.27. x6 0, x12, x9, x4, x> 0. 01, x9(x31)+x(x31)+1>0.
8.28. 1 x > 0, 1 + x > 0, 1 y > 0 1 + y > 0. (1x)(1+y)>0 (1+x)(1y)>0, . . 1x+yxy>0 1+ x y xy> 0. , 1 xy> x y 1 xy> y x. , 1xy= |1xy|.
8.29. ,
xnnx+n1= (1+x+ . . .+xn1n)(x1). x > 1, , 0
1
2n, . . . ,
1
2n 1>>
1
2n
1
2n=
1
2n. .
8.31. , m n ,
xm+ ym
2xn+ yn
26
xm+n+ ym+n
2.
(xmym)(xnyn)> 0. m n , x > y xm > ym xn > yn, x 6 y xm 6 ym xn 6 yn. m n , x2> y2 xm> ym xn > yn.
,x+ y
2x3+ y3
26x4+ y4
2x2+ y2
2x4+ y4
26x6+ y6
2.
.
-
111
8.32. , 123
4 . . .
2n 12n
2=1 3
223 5
42 . . .
(2n 1)(2n+1)(2n)2
12n+1
1, (2k 1)2(2k2)2k =
(2k 1)2(2k1)21 > 1. P
2n >
1
21
2n,
. . Pn >
2
2
12n.
,(2k1)(2k+1)
(2k)2=
(2k21)(2k)2
2n.
8.35. , 1 n, - . n 1 ( n 1), .
8.36. (xi a)(xi b)6 0 xi > 0, abxi+ xi 6
6 a+ b. , abP 1
xi+P
xi 6
6 n(a+ b). x* =1
n
Pxi y
* =1
n
P 1xi.
aby*+x*6a+b, . . y*6a+bx*
ab.
x* ,
-
112 8.
x(a+bx)6a+ b
2
2 x ( 1.2 ).
x*y*6x*(a+ b x*)
ab6
a+ b2
2ab
=(a+ b)2
4ab.
.8.37. P(x)=4(x+1)(x1/2)2= (x+1)
(4x2 4x+ 1)= 4x3 3x+ 1. , P(xi)> 0. - P(x1)> 0, . . . , P(xn)> 0, 3(x1 + . . .+ xn)+ n> 0,. . x1+ . . .+xn 6 n/3.
8.38. , x2 + 4y2 = 4 xy = 4
1,6.
. :
x2 + 4y2 = 4
2,1
2
2-
xy = 4 (22,2),
1,6. . 8.1, , -
.
x
y
42
22
22
2
2
1(2, 12
2)
(22,2)
. 8.1
-
113
1.26 x2+4y2=4 2,
1
2
2
2x+ 2
2y= 4, . .
x+2y= 22, (1)
xy=4 (22,2) -
2x+ 2
2y= 8, . .
x+2y= 42. (2)
, (1) (2), . - h -
2 2
2, . ,
h=ab/c, a=2, b=2
2 c=
a2+ b2. , h2=1,6,
.8.39. A(x)
, , x1 > x2 > x3 > x4 > x5.
A1(x)+A2(x)= (x1x2)[(x1x3)(x1x4)(x1x5) (x2x3)(x2x4)(x2x5)]> 0,
x1x2> 0, x1x3> x2x3> 0 . . -, A4(x)+A5(x)> 0. , A3(x) - , A3(x)> 0.
8.40. , x1 > x2 > . . .> x100 > 0. x1 > 100, x1 + x2 + x3 > 100. , x1 < 100. 100x1 > 0, 100x2 >0, x1x3> 0 x2x3> 0, 100(x1+x2+x3)> 100(x1 +x2+x3) (100x1)(x1x3)
(100x2)(x2x3)=x21+x22+x3(300x1x2)>>x21+x
22+x3(x3+x4+ . . .+x100)>
> x21+x22+x
23+ . . .+x
2100 > 10000.
, x1+x2+x3 > 100.8.41. n. n = 2
a2+2ab+b2
-
114 8.
, anb+abn 0.
8.42. 8.41 n=3, a= 38
b= 37.
38+
37
20 y>0, y 6=1. -, y>1, y1>0 nyn >yn1+ . . .+y+1, 00, y 6=1. y=x1/n, x>0, x 6=1. (xm/n1)/m> (x1)/n, . . xm/n1 m
n(x1)>0.
a=m/n>1. ,
. a > 1 xa = x1b = yb1, b = 1 a < 0 y=x1. xaax+a1>0 yb1 (1 b)y1+1 b 1>0, . . y1(yb by+ b 1)> 0, b1 x>0).
xaax+a1>0 y 1byb+
1
b1>0,
. . yb by+ b11) 28.43.8.46. X = xp1 + . . . + x
pn, Y = y
q1 + . . . + y
qn, A = x
pi /X
B=yqi /Y. p>1, 8.45xi
X1/pyi
Y1/q6
xpi
pX+
yqi
qY.
-
115
i= 1, . . . , n,
x1y1+ . . .+xnyn
X1/pY1/q6
X
pX+
Y
qY=1
p+1
q=1.
, p< 1, .8.47. p>1. ,
nXi=1
(xi+ yi)p=
nXi=1
xi(xi+ yi)p1+
nXi=1
yi(xi+yi)p1.
( 8.46)nXi=1
xi(xi+ yi)p1
6
nXi=1
xpi
1/p nXi=1
(xi+ yi)p
1/q,
q= p/(p1), . . 1/p+1/q=1. .
nXi=1
(xi+ yi)p6
nXi=1
xpi
1/p+
nXi=1
yqi
1/q nXi=1
(xi+ yi)p
1/q.
. , p
-
9
9.1.
9.1. a1, . . ., an . -,
1
a1a2+
1
a2a3+ . . .+
1
an1an=n 1a1an
.
9.2. a1, . . ., an - . ,
1a1+
a2+
1a2+
a3+ . . .+
1an1+
an=
n 1a1+
an.
a=0,a1a2a3 . . . , ak+n=ak k>N; n . N=1, . -. 0,a1a2 . . . aN1(aNaN+1 . . . aN+n1).
9.3. , - .
. 17.1.
9.4. 0,1234567891011 . . . ( )?
9.5. , nk, n k- , 1, n .
-
117
9.6. 1+2x+3x2+ . . .+ (n+1)xn.9.7. a, a+ d, a+ 2d, . . . -
, a, d> 0. , , - , , a/d .
9.8. 4n , , - . , n .
9.9. , - ( 0 1). , .
9.2.
9.10. , n= p+ q1, (a1+a2+ . . .+ap)+(a2+ . . .+ap+1)+ . . .+(anp+1+ . . .+an)=
=(a1+a2+ . . .+aq)+(a2+ . . .+aq+1)+ . . .+(anq+1+ . . .+an).
9.11. a1, a2, . . . , an , - , . n ?
9.3. Sk(n)= 1k + 2k + . . . + nk
1+2+3+ . . .+n . (k+ 1)2= k2+ 2k+ 1 k= 1, 2, . . . , n. - (n+1)2=1+2S1(n)+n,
S1(n) . , S1(n)=n(n+1)
2.
9.12. S2(n)= 12 ++22+ . . .+n2 S3(n)=13+23+ . . .+n3.
-
118 9.
9.13. ) ,
Ckk+1Sk(n)+Ck1k+1Sk1(n)+ . . .+C
1k+1S1(n)+S0(n)=
= (n+1)k+11.) , k Sk(n) -
k+1 n -
nk+1
k+1.
9.14. ) S=C1kS2k1(n)+C3kS2k3(n)+C
5kS2k5(n)+. . . ,
CkkSk(n) k Ck1k Sk+1(n) k. ,
S=nk(n+ 1)k
2.
) , S2k1(n) k n(n+ 1)
2( k).
9.15. S=C1k+1Sk(n)+C3k+1Sk2(n)+ . . . , -
Ck+1k+1S0(n) -
k Ckk+1S1(n) k. , S =
=(n+ 1)k+1+nk+1 1
2.
9.16.
13+33+53+ . . .+ (2n1)3.
9.4.
9.17. ) , p> 2
m
n=1+
1
2+1
3+ . . .+
1
p1 p.
) , p>3 -
m
n=1+
1
2+1
3+ . . .+
1
p1 p2.
-
119
9.18. p
q=1 1
2+1
3 14+ . . .+
1
4k 1, 6k1 . , p - 6k1.
9.19. p> 2 , ak -
kp p2. , a1+a2+ . . .+ap1=p3 p22
.
9.5.
9.20. - a b . p , q ., a b= p q.
9.1. , 1
ak 1
ak+1=
ak+1 akakak+1
=d
akak+1, d -
. -
1
d
1a1 1
a2+
1
a2 1
a3+ . . .+
1
an1 1
an
=1
d
1a1 1
an
=
=1
dan a1a1an
=1
d(n1)da1an
=n 1a1an
.
9.2. ,
1ak+
ak+1
=
ak+1
ak
ak+1ak
1
ak+ak+1
=
=
ak+1
ak
ak+1 ak=
ak+1
ak
d,
d . -
1
d(ana1)= 1
d
an a1an+
a1
=n 1an+
a1.
9.3. ,
0,a1a2 . . . aN1(aNaN+1 . . . aN+n1)=a1a2 . . . aN110N+1+
+ 10NaNq+ 10N1aN+1q+ . . .+ 10Nn+1aN+n1q,
-
120 9.
q = 1 + 10n + 102n + 103n + . . . =1
110n .9.4. , .
17.1 0,a1a2a3 . . . , ak+n = ak k>N (n ). - m , 10m+2n aN. , , , , , . , -.
9.5. a+ (a + 2) + . . .+ (a + 2n 2) = n(a + n 1) nk, a+n1=nk1, . . a=nk1n+1., a .
9.6. , 1+x+
+x2+ . . .+xn=xn+11x 1 , x+x
2+ . . .+xn=xn+1xx 1 , . . . , x
n=xn+1xnx 1 .
(n+1)xn+1 (1+x+ . . .+xn)x1 =
(n+1)xn+1 xn+1 1x1
x1 =
=(n+ 1)xn+2 (n+2)xn+1+ 1
(x 1)2 .
9.7. a/d = m/n, m n . k (1 + n)k 1 n, bk =
a(1+n)k ad
=m
n((1+ n)k 1) . ,
a(1+ n)k = a+ bkd -.
a+ kd, a+ ld, a+md - , k< l c> d> e> . . . a, b, c, d . ab> cd ac> bd, ad= bc, . . d= bc/a. , e= bc/a.
-
121
9.9. aqn, n > 0. , q = 1, , , q 6= 1. , - k1, k2, . . . , km+1 (m> 2),
aqk1 +aqk2 + . . .+ aqkm = aqkm+1. (1)
l1 < l2 < . . .< lm+1 k1, k2, . . . , km+1, . (1)
aql1 =aql2 . . . aqlm+1. aql1
1= ql2l1(1 ql3l2 . . . qlm+1l2). 1, ql2l1 , 1. - .
9.10. np+1Pi=1
(ai+. . .+ai+p1)=
=np+1Pi=1
p1Pj=0
ai+j=npPi=0
p1Pj=0
ai+j+1=p1Pj=0
npPi=0
ai+j+1=nqPj=0
q1Pi=0
ai+j+1. -
.9.11. 9.10 (a1+a2+ . . .+a7)+ (a2+ . . .+a8)+ . . .
. . . + (a11 + . . . + a17) = (a1 + a2 + . . . + a11) + (a2 + . . . + a12) + . . . ++ (a7+ . . .+a17). n
-
122 9.
) ) - k. , Ckk+1=k+1.
9.14. ) ,nPj=1
(jk(j+ 1)k jk(j 1)k)= nk(n+ 1)k. ,
jk+C1kj2k1+C2kj
2k2+ . . .+Ck1k jk1+Ckkj
k,
jk+C1kj2k1C2kj2k2+ . . .Ck1k jk1Ckkjk.
2S.) ) S1(n) =
n(n+ 1)
2, C12S3(n) =
n2(n+1)2
2,
C13S5(n)=n3(n+ 1)3
2C33S3(n) . .
9.15. ,nP
j=1((j+ 1)k+1 (j 1)k+1)= (n+ 1)k+1 +
+nk+1 1. , 2S.9.16. 9.12 13 + 23 + 33 + . . .+m3 =
m(m+1)
2
2.
13 + 23 + 33 + . . .+ (2n 1)3 + (2n)3 =2n(2n+1)
2
2, . .
13 + 33 + 53 + . . .+ (2n 1)3 + 23(13 + 23 + . . .+ n3)=2n(2n+1)
2
2.
, , 13+
+ 23+ . . .+ n3=n(n+1)
2
2. 13 + 33+ 53 + . . .
. . .+ (2n 1)3=n2(2n21).9.17. )
1
k+
1
p k , k = 1, 2, . . . ,p12
. 1
k+
1
p k =p
k(p k) . - m
n=
pq
1 2 3 . . . (p1) . , p 2, 3, . . . , p1.
)
1+
1
p1+12+
1
p 2+ . . .+
1
p12
+p+1
2
!=
= p
1
p1 +1
2(p2) + . . .+1p 1
2
p+12
!= p
M
(p1)! ,
-
123
M=(p1)!p 1 +
(p 1)!2(p2) + . . .+
(p1)!p12
p+ 12
.
, M p.
x (p1)!k(p k) (mod p). xk(p k) (p 1)! (mod p).
( 31.15 ) (p 1)!1 (mod p), xk2 1 (mod p). , , k 1, 2, . . . ,
p 12
, x 12, 22, . . .
. . . ,p12
2. , k2 -
. k k , kk1 (mod p). , k2 k x (mod p).
, M 12 + 22 + . . .+p 12
2(mod p).
9.12 12 + 22 + . . . +p12
2=p12
p+ 1
2
p
6
.
p.9.18. ,
1 12+1
3 14+ . . .+
1
4k1 =
= 1+1
2+1
3+1
4+ . . .+
1
4k1 212+1
4+1
6+ . . .+
1
4k2=
= 1+1
2+1
3+1
4+ . . .+
1
4k1 11
2 13 . . . 1
2k 1 =
=1
2k+
1
2k+1+ . . .+
1
4k 1 .
,
1
2k+ s+
1
4k1 s =6k+1
(2k s)(4k1 s) .
6k1 . - 6k 1 , 6k1.
9.19. , kp+ (p k)p p2. ,(xy)p=yp+pxyp1+. . . , , - x2. (pk)pkp+pkp1pkp (mod p2), kp+ (pk)p p2.
-
124 9.
p , 1 6 k 6 p 1, kp (p k)p p . , ak + apk = p2. - (p 1)/2 ak + apk, p2(p 1)/2.
9.20. +2, 2, 0. , 2(a b). , 2(p q).
-
10
I
10.1.
10.1. (x+1)(x+2)(x+3)(x+4)+1 .
10.2.
10.2. ) , f(x) xa f(a) ().
) x0 f(x). , f(x) xx0.
10.3. P(x)= anxn + an1xn1 + . . .+ a1x+ a0 - . , x0=p/q, p/q- . , an q, a0 p.
10.4. ,
2+
3.
10.5. , 3
2+ 3
3.
10.6. xn xn1 xn2 . . .. . .x1, .
10.3.
10.7. , x17 x18 -
-
126 10. I
(1+x5+x7)20.
10.8. P(x)= anxn + an1xn1 + . . .+ a0 , an>1. -, m |an1 |+ 1, . . .. . ., |a0 |+ 1, Q(x)=P(x+m) - .
10.9. x19511 x4+x3+2x2++ x + 1 . x14.
10.4.
10.10. x1, . . ., xn
xn+an1xn1+an2xn2+ . . .+a0.
, x1+x2+ . . .+xn=an1,16i
-
127
10.14. P(x) -, P(7)=11 P(11)=13?
10.15. P(x) -, n P(n),P(n+1) P(n+2) 3. , P(m) 3 m.
10.16. , -, , - , .
10.17. P(x), - x2+1, P(x)1 x3+1.
10.18. a0 = 0, an = P(an1) n = 1, 2, . . ., P(x) , P(x)>>0 x>0. , m, n>0, (am, an)==ad, d=(m, n).
10.19. , x15 1 1 14, . . k 6 14 k -, x151.
10.20. , x2n + xn + 1 x2+x+1 , n 3.
10.21. ) , ax3+bx2+cx+d, a, b, c, d- , x 5., a, b, c, d 5.
) , ax4 + bx3 + cx2 + dx + e, a, b, c,d, e , x 7. , a, b, c, d, e 7.
10.22. , p/q - ,
f(x)=a0xn+a1x
n1+ . . .+an , pkq f(k) k.
10.23. , A 3x2n+Axn+2 2x2m+Axm+3.
-
128 10. I
10.6.
10.24. , x(x+1) . . . (x+n)=1 , 1/n!.
10.7.
10.25. , P(x) n n .
a k (k>1) P(x), P(x) (x a)k (x a)k+1.10.26. , P(x) n
n , . . a1, . . ., am k1, . . . , km, k1+ . . .+km6n.
10.27. ,
xna1xn1a2xn2 . . .an1xan=0, a1 > 0, a2> 0, an> 0, - .
10.28. f1(x)=x22, fn(x)= f1(fn1(x)). , n fn(x)= x 2n .
10.8.
10.29. ,
(1x+x2x3+ . . .x99+x100)(1+x+x2+x3+ . . .+x99+x100) , x .
10.30. x+x3+x9+x27+x81+x243 (x1)?
-
129
10.31. :
(1x2+x3)1000, (1+x2x3)1000
x20?
10.32. ) a, (x a)(x 10)+1 (x+ b)(x+ c) b c.
) a, b, c, x(xa)(xb)(x c)+ 1 .
10.9.
10.33. x1, . . ., xn+1 ., P(x) - n, xi - ai ( ).
10.34. , n
k=0(1)kkmCkn = 0 m < n (m
) n
k=0(1)kknCkn= (1)nn!.
10.35. a1, . . . , an . -, b0, b1, . . ., bn1
x1+ . . .+xn= b0,
a1x1+ . . .+anxn= b1,
a21x1+ . . .+a2nxn= b2,
............................
an11 x1+ . . .+an1n xn= bn1
, .10.36. x0, x1, . . ., xn. , -
f(x) n,
-
130 10. I
f(x0), . . . , f(xn),
f(x)= f(x0)+ (xx0)f(x0; x1)++ (xx0)(xx1)f(x0; x1; x2)+ . . .
. . .+ (xx0) . . . (xxn1)f(x0; . . . ; xn), f(x0; . . . ; xk) x0, . . ., xk - ( - ).
. - , x0, x1, . . . , xn xn+1 f(x0; . . . ; xn+1); -, , - .
10.10.
10.37. R(x)=P(x)/Q(x), P Q - . , R(x)
R(x)=A(x)+i,k
cik
(x ai)k ,
cik , A(x) .10.38. , -
, 10.37, .
10.11.
p(x) , - x.
10.39. ,
Ckx=x(x1) . . . (x k+ 1)
k!
.10.40. pk(x) k, -
x= n, n+ 1, . . ., n+ k -
-
131
n.
pk(x)= c0Ckx+ c1C
k1x + c2C
k2x + . . .+ ck,
c0, c1, . . ., ck .
10.12.
n x1, . . . , xn ak1 ...knx
k11 . . . x
knn . k1 + . . . + kn.
- () .
10.41. , x200y200 + 1 - x y.
10.42. ) P= P(x, y, z), Q==Q(x, y, z) R=R(x, y, z) x, y, z, -
(x y+1)3P+ (y z1)3Q+ (z2x+1)3R=1?)
(x y+1)3P+ (y z1)3Q+ (zx+1)3R=1.. 16.10.
10.1. (x+1)(x+2)(x+3)(x+4)+1=x4+10x3+ . . .+25 (x2 + ax + b)2 = x4 + 2ax3 + . . . + b2 , - x2 + 5x 5. , (x2 + 5x+ 5)2 1= (x2 + 5x + 4)(x2 + 5x+ 6) x2+ 5x+ 4= (x+ 1)(x+ 4), x2+5x+6= (x+2)(x+3).
10.2. ) f(x) xa . f(x) = (x a)g(x) + r, r . x = a. f(a)= r.
) ), f(x0)= 0.10.3. anx
n0+an1x
n10 + . . .+a1x0+a0=0 -
qn anpn+an1pn1q+ . . .+a1pqn1+a0qn=0.
anpn=(an1pn1q+ . . .+ a1pqn1+ a0qn) q, -
p q . ,
-
132 10. I
an q. a0qn = (anpn + an1pn1q + . . . + a1pqn1)
p, p q . -, a0 p.
10.4. x =2+
3. x2 = 5 + 2
6 (x2 5)2 = 24,
. . x4 10x2+1=0.10.5. ,
(32+
33)3=5+3a,
(32+
33)6= 133+ 30a+ 9b,
(32+
33)9= 2555+ 711a+ 135b,
a= 36(32+ 33) b= 3
36(3
4+ 39). x915x687x3
125= 0 x= 32+ 33.10.6. x1, . . . , xn x
n + an1xn1 ++ an2xn2+ . . . , ai=1. x1+ . . .+xn==an1
P16i
npx21 . . . x
2n, . . 3/n > 1. -
, n6 3, n= 3 x21=x
22=x
23=1. (x1)3 ,
n= 3 (x2 1)(x 1). n= 1 2 .
10.7. 18 5 7, x18 .
17 5 7 : 17= 7+ 5+ 5; . 20 - 1+x5+x7 x7, 19 x5.
x17 20 19 18
2= 3420.
10.8. P(x) P(x) = (an 1)xn ++(x+an11)xn1+(x+an21)xn2+. . .+(x+a01)+1. , Q(x)=(an1)(x+m)n+(x+(m+an11))xn1+ . . .. . .+ (x+ (m+a0 1))+ 1. an1> 0, m+ an11, . . .. . . , m + a0 1 . .
-
133
10.9. :