alles rondom residuen: wat moeten we weten?...presentatie • 9 maart 2012 teldor in de tomaten...
TRANSCRIPT
ALLES rondom residuen:
wat moeten we weten?
page 2 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Inhoud presentatie
Wat is een MRL?
Waar staan ARfD en ADI voor?
Food Chain projecten Bayer CropScience
page 3 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Residuen:
Resten van gewasbeschermingsmiddelen die achterblijven op het gewas kunnen resten zijn op zowel bladeren als vruchten.
Residuen van een bespuiting tijdens de teelt: zijn gewenst om het gewas voldoende bescherming te geven tegen ziekte of plaag.
Residuen bij de oogst: zijn nodig om het geoogste product te beschermen tegen schimmels tijdens bewaring.
Wat zijn residuen?
Belangrijke begrippen
• MRL : Handelsnorm
• ARFD: toxicologische norm korte termijn
• ADI: toxicologische norm lange termijn!
page 4 • Alles over residuen • winter 2011/2012
page 5 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Handelsnorm (MRL= maximale residu limiet):
Handelsnorm: MRL wordt bepaald voor voedingsmiddelen die in
handelsverkeer worden gebracht! Is dus uitsluitend een
handelsnorm en is geen risiconorm! Wordt vastgesteld voor de
gehele EU!
MRL bepaling:
De norm wordt vastgesteld op basis van de toepassing die
landbouwkundig gezien noodzakelijk is voor een effectieve
bestrijding van ziekte of plaag in een gewas (GAP)!
Wat is een MRL
page 6 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Handelsnorm (GAP)
UITGANGSPUNT =
Bepaling van de Goede landbouwkundige toepassing (Good
Agricultural Practice = GAP)
- per gewas
- per product (en formulering van product: WP, SC, …)
• Doseringen middel zoals etiket
• Hoeveel bespuitingen nodig?
• Wat is de interval tussen opeenvolgende
bespuitingen?
• Noodzakelijke veiligheidstermijn?
• …
LANDBOUWKUNDIGE NOODZAAK IS DE BASIS VOOR MRL SETTING!
page 7 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Handelsnorm: Middel x in spruiten
0
0,2
0,4
0,6
0,8
0 3 7 14 21 28
Proef 1
Proef 2
Proef 3
Proef 4
Proef 5
Proef 6
Proef 7
Proef 8
mg actieve stoffen per kg product
MRL
Dagen na toepassing
VT
3 toepassingen in een
dosering van 0,5 kg per ha.
Toepassingen
page 8 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Handelsnorm: Middel x in tomaten
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
0 1 3 7
Proef 1
Proef 2
Proef 3
Proef 4
Proef 5
Proef 6
Proef 7
Proef 8
Mg actieve stof per kg product
Dagen na toepassing
MRL MRL
VT VT Toepassing
page 9 • Alles over residuen • winter 2011/2012 9
Toxicologische norm
ADI (Acceptabele Dagelijkse Inname)
Gemiddelde hoeveelheid van een stof die je gedurende je gehele leven
dagelijks kunt innemen zonder dat dit gezondheidsrisico’s geeft. ADI
berekening van belang bij toelating middel, niet bij incidentele overschrijding
van MRL norm.
ARfD (Acute Referentie Dosis)
De hoeveelheid van een stof die je gedurende 1 maaltijd of 1 dag kunt
innemen zonder dat dit enig gezondheidseffect geeft. Bij overschrijding van
MRL wordt er direct gekeken of er een acuut gezondheidsrisico is!
page 10 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Toxicologische norm (bepaling drempelwaarde)
Lange termijn tox. Studies
(chronische tox. Studies)
Korte termijn tox. Studies
(acute tox. Studies)
Dosis zonder
effect
Aanvaardbare
Dagelijkse
Inname Veiligheidsfactor
100
= de hoeveelheid product/kg
lichaamsgewicht die een mens
gedurende zijn hele leven
dagelijks kan opnemen zonder
enig effect : ADI
Acute Referentie
Dosis
= de hoeveelheid product/kg
lichaamsgewicht die een mens in
een korte tijd kan opnemen (bijv.
gedurende 1 maaltijd of 1 dag)
zonder dat er een effect is: ARfD
page 11 • Alles over residuen • winter 2011/2012
Foodchain Activiteiten BCS
Snel inspelen op issues in de markt, bijvoorbeeld:
bij MRL overschrijdingen,
import vanuit niet EU landen,
Russische MRL eisen etc.
Op basis van residuonderzoek adviezen geven omtrent afbraakpatroon
van middelen
Projecten (zowel in NL als wereldwijd)
in samenwerking met retailers, telersverenigingen, handel, voorlichting:
met sector meedenken, anticiperen op eisen vanuit de markt
niet alleen m.b.t. residuen, maar bijvoorbeeld ook kwaliteit
Presentatie • 9 maart 2012
Residu beheersing in de tomaten teelt
Project in samenwerking met the Greenery, Bayer CropScience
Doelstelling project:
Inventarisatie ‘probleemstoffen’ in de tomaten teelt
Na inventarisatie hoe kunnen residu niveau’s zonder het inboeten
aan bestrijdingseffecten verlaagd worden van stoffen die lang
aanwezig zijn
Spuittechniek is nader onder de loep genomen
• De actieve stof van Teldor, fenhexamid, is lang en stabiel aanwezig
na een toepassing deze stof is als voorbeeldstof bekeken qua
residu gedrag
Presentatie • 9 maart 2012
Teldor in de tomaten teelt
• Geregistreerd en toegepast ter bestrijding van Botrytis in o.a. de
tomaten teelt
• Dosering: 0,1 %, 1500 liter water per 2 meter gewaslengte, 3
toepassingen
• MRL: 1 mg/kg
Getest in 2009: 3 spuitsystemen
Gehele gewas
Alleen de stammen
Alleen de bladeren
Presentatie • 9 maart 2012
Teldor alleen op de stam gespoten
Presentatie • 9 maart 2012
Teldor alleen op de bladeren gespoten
Presentatie • 9 maart 2012
Teldor op het gehele gewas
Presentatie • 9 maart 2012
Residu verloop Teldor na 1 toepassing
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
DAA1 DAA3 DAA7 DAA11 DAA14 DAA18 DAA28
Hele gewas Alleen blad Alleen stammen
Fenhexamid in mg/kg
1/3 MRL
Presentatie • 9 maart 2012
Conclusie
• Met aangepaste spuittechniek zijn er veel mogelijkheden
om de tomaten met zo weinig mogelijk residu te bedekken
• Voor meeste ziekten en plagen kan een keuze worden
gemaakt voor alleen stammen of alleen blad behandelen
• Vrijwel alleen bij tomatengalmijt moet het gehele gewas
behandeld worden
• kortom residu management in tomatenteelt kan veel
profijt hebben van aangepaste spuittechniek!
Residu management in vruchtgroenten
• MRL is gebaseerd op het etiket. MRL wordt
op EU niveau vastgesteld op worst case toepassing in
EU.
• Voorbeeld: Indien in NL alleen druppelen op etiket en
Spanje ook spuiten met zelfde product dan hebben we
residu pakket voor beide toepassingen en wordt gekeken
welke toepassing hoogste residu geeft MRL wordt op
basis daarvan vastgesteld (=worst case)
• Spuiten in vruchtgroenten op basis van max. 1500 liter
water per ha.
Residu management in vruchtgroenten
• Implementering van spuittechnieken met
name in tomaat mogelijkheden!
• Maak gebruik van nuttige insecten (open deur)
• Spuit middelen in blokken maar wissel wel af (max. 2-3x)
• Wissel middel met twee actieve stoffen bij voorkeur niet af
met ander middel met twee actieve stoffen
• Maak voor het seizoen een plan van aanpak voor
aanwezigheid eerste vruchten een preventieve aanpak
van bepaalde ziekten en plagen
Hartelijk dank voor uw aandacht