գևորգյան մարիամ 12 3

Բիոնիկան կիբեռնետիկայի բաժին է,որը կենդանի բնության մեջօրգանիզմների ու համակարգերի ֆունկցիաներիուսումնասիրության հիման վրատարբեր ճարտարագիտականխնդիրների լուծման նպատակով ստեղծում է տեխնիկականսարքեր ու համակարգեր: Կենդանի օրգանիզմներիկառուցվածքային առանձնահատկություններիուսումնասիրությունները ծնում են նոր գաղափարներտեխնիկական կոնստրուկցիաների ստեղծման համար։Այդ իսկպատճառով էլեկտրոնային տեխնիկայի ստեղծողները հաճախօգտագործում են կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքային որոշառանձնահատկություններ։ Կենսաբանության ասպարեզում այդգիտատեխնիկական ուղղությունը ստացել է բիոնիկաանվանումը։

Բիոնիկայի գլխավորխնդիրը բույսերի ևկենդանիներիկառուցվածքայինառանձնահատկությունների ուսումնասիրությունն ուայդ հատկություններիկիրառումն էտեխնիկայում։Բիոնիկայում կան երեքմեթոդական բաժիններ՝1.կենսաբանական2.տեսական3.տեխնիկական

Տեսական բիոնիկանմշակում է կենդանիօրգանիզմներումընթացողգործընթացների, օրգանիզմների տարբերկառուցվածքներիմաթեմատիկականմոդելները։

Տեխնիկականբիոնիկանկենսաբանականհամակարգերիկառուցվածքի ևֆունկցիաներիմաթեմատիկականմոդելավորմանսկզբունքներըփորձում էօգտագործելտեխնիկայում

Ժամանակակից բիոնիկան ունի կենդանիօրգանիզմների ուսումնասիրության միշարք ուղղություններ՝Մարդու և կենդանիների նյարդայինհամակարգի ուսումնասիրություն ևնյարդային բջիջների՝ նեյրոնների ևնյարդային ցանցերի մոդելավորումկենդանի օրգանիզմների զգայականօրգանների և այլ ընկալչականհամակարգերի ստեղծման նպատակով,տարբեր կենդանիների կողմնորոշման, ձայնընկալման և նավիգացիոնսկզբունքների հետազոտումը՝ դրանքտեխնիկայում կիրառելու նպատակովկենդանի օրգանիզմներիկենսաբանական, ֆիզիոլոգիական, կենսաքիմիականառանձնահատկություններիուսումնասիրումը՝ նոր տեխնիկական ևգիտական մտքեր առաջ քաշելունպատակով։

Օրնիտոպտերի կառուցվածքը ըստԼեոնարդո դա Վինչիի

Կենդանի բնության մասին գիտելիքների կիրառումըճարտարագիտական խնդիրներ լուծելու համար առաջինանգամ օգտագործել է Լեոնարդո դա Վինչին, ով փորձել էկառուցել թափահարող թևերով թռչող ապարատ՝«օրնիտոպտեր», ինչպիսին առկա է թռչունների մոտ։

Ժամանակակից աերոդինամիկայի հիմնադիր, ռուսգիտնական Ժուկովսկին՝ ուսումնասիրելով թռիչքիժամանակ թռչունների թևերի աշխատանքը երկնքումթռչունների ազատ ճախրելու պայմանները , մշակեց թևիվերամբարձ ուժի մեթոդիկան։Այն այժմ կազմում էժամանակակից աերոդինամիկայի հիմքը և այդհաշվարկներն օգտագործվում են ինքնաթիռներիշինարարության ասպարեզում։ Փաստորեն թռչուններիթռիչքի հետազոտմանարդյունքում ստեղծվեց ավիացիան։

Ամենակարևորը՝ տեսողական վերլուծիչի միջոցով մարդու գլխուղեղըստանում է մեծ քանակությամբ տեղեկատվություն։ Ճարտարագիտությանտեսանկյունից հետաքրքիր է տեսողական վերլուծիչիուսումնասիրությունը։ Տեխնիկական առումով առավել հետաքրքրություն էներկայացնում կենդանիների և մարդու աչքի արհեստականցանցաթաղանթի ստեղծումը։ Հետազոտելով գորտի աչքի տարածությանխորությունը զգալու ունակությունը ՝ հնարավոր է եղել ստեղծելաերոֆոտոպատկերներ՝ տարածության խորությունը որոշողսարքավորումներ։

Գիտնականներիհետաքրքրությունը գրավել է նաևկետանմանների և շնաձկներիշարժման մեծ արագությունը: Շնաձկների և դելֆինների մաշկիկառուցվածքի ու լողաշարժումներիհետազոտությունների հիման վրաստեղծվել է լամինֆո, որը 15-20%-ովմեծացրել է նավերի արագությունը:

Նկատվել է, որ դելֆինի շարժմանընթացքում առաջանում է միայնաննշան լամինար շարժում, որը չիանցնում տուրբոլենտային շարժման: Այնինչ, դելֆինի մարմնի ձևը կրկնողսուզանավի շարժման ժամանակնկատվում է բարձրտուրբոլենտականություն, որըհաղթահարելու համար ծախսվում էշարժող ուժի 9/10 մասը:Դելֆինիարտաքին ծածկույթները գործում ենորպես ստոծանի, որը զգայուն էարտաքին ճնշման փոփոխություններինկատմամբ և մարում է մարմնի վրաշիթերի առաջացմանը` ճնշումըփոխանցելով սպունգաձև նյութովլցված խողովակներին։

Կենսաբանների կողմից կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքայինառանձնահատկությունների ուսումնասիրության շնորհիվ իրականհնարավորություններ են ստեղծվում շինարարության ևճարտարապետության մեջ դրանք կիրառելու համար։

Այս կառույցը ճարտարագիտությանմեջ բիոնիկայի օգտագործմանամենահին ակնհայտ օրինակներիցմեկն է։ Էյֆելյան աշտարակիկառուցվածքում օգտագործվել ենոսկրի կազմությանառանձնահատկությունները։Ոսկրը կազմված է մանր ոսկրայինթիթեղիկներից, որոնք ցանց ենառաջացնում։ Ցանցումթիթեղիկները դասավորված ենխիստ օրինաչափորեն` սեղման ուժիգծերով։

Բիոնիկայի կարևորագույն խնդիրներից է նաև թռչունների, ձկների ևայլ կենդանիների նավիգացիոն կողմնորոշման համակարգերիուսումնասիրությունը ։ Սիրամարգի աչք կոչվող գիշերային թիթեռիարուն էգին գտնում է շուրջ 10 կմ տարածությունից։ Մեղուներն ուիշամեղուները լավ են կողմնորոշվում են Արեգակի միջոցով։Միջատների թռիչքն ուղեկցվում է էներգիայի նվազագույն ծախսով։Սրա պատճառներից մեկը թևերի ութաձև շարժումն է։ Այս սկզբունքովկառուցվել են տեսնող և քամու փոքր արագության պայմաններումաշխատող հողմաղացներ։

Ժամանակակից շատ բարձրահարկշենքերի,օրինակ,Օստանկինոիաշտարակի կառուցվածքըամբողջությամբ կրկնում էհացահատիկային բույսերի ցողունիկառուցվածքը ,որը կարող է պահելմեծ ծանրություն ու չկոտրվել

Շատ բժշկական գործիքներ իրենցնախատիպն ունեն բնությանմեջ...օրինակ,ասեղ-սկարֆիկատորը,որով արյանընդհանուր անալիզի համար արյուն ենվերցնում , ճշգրտությամբ կրկնում էչղջիկի կտրող ատամի կառուցվածքը

Երկու ոտքերով, ուղիղ քայլողռոբոտների ստեղծմանբնագավառում մեծ աշխատանք ենկատարել ամերիկյան Ստենֆորդիհամալսարանի գիտնականները։Նրանք փորձեր են կատարումփոքրիկ վեցոտանի ռոբոտի`

հեքսապոդի հետ, որը ստեղծվել էխավարասերի շարժողականհամակարգի ուսումնասիրմանարդյունքում։

Սենտեֆոնդում նաև մշակվել էմարդու չափսեր ունեցող մոնոպոդ2000 թվականի հունվարի 25-ին։Այժմ այն վազում է 55 սմ/վրկարագությամբ հաջողությամբհաղթահարում է խոչընդոտները։

Բազմաթիվբնագավառներումլայնորենկիրառվում ենմարդու ձեռքի,

շարժմանմեխանիզմովկառուցված ռոբոտ-

մանիպուլյատորնե-րը: