ระบบประสาท 2

เนอหา

1. การรบรและการตอบสนอง

2. เซลลประสาท

3. การท างานของเซลลประสาท

4. ศนยควบคมระบบประสาท

5. การท างานของระบบ

ประสาท

6. อวยวะรบความรสก

เรอง ระบบประสาทและอวยวะรบความรสก

สงเรา หนวยรบความรสก เซลลประสาทรบความรสก

หนวยแปลความรสก

เซลลประสาทสงการหนวยปฏบตการการตอบสนอง

การรบรและการตอบสนอง

การรบรการเปลยนแปลงตอสภาพแวดลอมของสงมชวต

เชน พารามเซยม ไมมระบบประสาททแทจรง ม เสนใยประสานงาน (co-ordinating fiber) ซงอยใตผวเซลลเชอมโยงระหวางโคนซเลยแตละเสนท าใหเกดการประสานงานกน การโบกพดของซเลยทอยรอบๆตว ถาหากตดเสนใยนพบวา พารามเซยมไมสามารถควบคมการโบกพดของซเลยได

การตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยว

การตอบสนองของสตวไมมกระดกสนหลง

ฟองน า เซลลแตละเซลลของฟองน าจะมการรบรและการตอบสนองแตไมมการประสานงานระหวางเซลล

ไฮดรา ยงไมมปมประสาท แตจะมเสนใยประสาททเรยกวา รางแหประสาท ( nerve net ) มลกษณะการเชอมโยงกนเปนรางแห กระจายอยรอบตว เมอกระตนจะท าใหทกสวนของรางกายหดตว แตการเคลอนทของกระแสประสาทชากวาสตวชนสงมาก และการเคลอนทของกระแสประสาทนนไมมทศทางทแนนอน

พลานาเรย - มเซลลประสาทรวมตวเปนกลมโดยเฉพาะบรเวณหว เรยกกลมของเซลลประสาทเหลานนวา ปมประสาท (nerve ganglion)หรอเรยกวา สมอง (brain)- มเสนประสาท (nerve cord)ขนานไปตามดานขางของล าตวจากหวจรดทายลกษณะแบบขนบนได (ladder type)เสนประสาทดงกลาวเชอมโยงตดกนเสนประสาททวนรอบล าตวเรยกวา วงแหวนประสาท (nerve ring)

การตอบสนองของสตวไมมกระดกสนหลง

- ไสเดอนดน กง หอย จะมปมประสาททพฒนากวาของพลานาเรย

ท าหนาทเปนสมองอยทสวนหว มเสนประสาททเชอมตอปมประสาททมอยตามปลอง

- แมลง มปมประสาทหลายปมทอยเปนชวงๆบรเวณหนาทองของแมลงและมเสนประสาทยอยทตอไปยงอวยวะตางๆเพอเพมการรบรและตอบสนองทพฒนาดขนส าหรบแมลง

การตอบสนองของสตวไมมกระดกสนหลง

ในคนและสตวมกระดกสนหลงมระบบประสาทพฒนามาก

- เซลลประสาทสวนใหญรวมกนอยทสวนหว เจรญพฒนาไปเปน สมอง ( brain )

- และมไขสนหลง ( spinal cord ) ทอดยาวดานหลงของล าตว

- ทงสมองและไขสนหลงท าหนาทเปนศนยกลางของระบบประสาท โดยมเสนประสาทแยกออกมาจากสมองและไขสนหลง

การตอบสนองของคนและสตวมกระดกสนหลง

ลกษณะเสนประสาทของสมองและไขสนหลง

มลกษณะ

เปนหลอดกลวงเรยกวา นวรลทวบ ( neueal tube ) แบงเปน 3 สวน คอ

- สมองสวนหนา

- สมองสวนกลาง

- สมองสวนหลง

และสวนทตอทายคอไขสนหลง

ในสภาวะปกตทเซลลประสาทไมถกกระตน เซลลจะอยในระยะพก

สมองของสตวมกระดกสนหลงขณะเอมบรโอ ( embryo )

ไขสนหลง

พฒนาการของสมองและไขสนหลงของสตวมกระดกสนหลง

ววฒนาการของสมองในสตวมกระดกสนหลง

ประกอบดวยเซลล 2 ชนด คอ

• เซลลประสาท

• เซลลค าจน

ระบบประสาทมเนอเยอประสาท

- เซลลประสาท ( nerve cell ) หรอนวรอน ( neuron ) ซงมเปนจ านวนมากในรางกาย

- แตละเซลลจะเชอมโยงตอกบเซลลประสาทอนเปนพนๆเซลล

- ท าหนาทเกยวกบการรบรและการตอบสนอง การท างานของเซลลประสาท

Na+ ทอยภายในเซลลจะถกล าเลยงออกโดยอาศยพลงงานจาก

เซลลประสาท

• ตวเซลล ( cell body )

• ใยประสาท ( nerve fiber )

เซลลประสาท ประกอบดวย

มเสนผานศนยกลางประมาณ 4-25 ไมโครเมตร ภายในม

• ไซโทพลาซม ( cytoplasm )

• นวเคลยส ( nucleus ) ขนาดใหญ

• ไมโทคอนเดรย ( mitochondria )

• เอนโดพลาสมกเรตคลม ( endoplasmic reticolum )

• กอลจคอมเพลกซ ( golgi complex )

ตวเซลล (cell body)

เปนสวนทยนออกมาจากตวเซลล มลกษณะเปนแขนงเลกๆ

ม 2 ชนด คอ

- เดนไดรต ( dendrite )

- แอกซอน ( axon )

ใยประสาท (nerve fiber)

- เปนใยประสาททน ากระแสประสาทเขาสตวเซลล

- มจ านวนตงแต 1 ใยขนไป

- มกมขนาดสน

เดนไดรต ( dendrite )

- เปนใยประสาททน ากระแสประสาทออกจากตวเซลล

- มจ านวนเพยง 1 ใย

- มกมขนาดยาว

- อาจมเยอไมอลนหม

แอกซอน (axon)

โครงสรางเซลลประสาท

ภาพถายกลองจลทรรศน ภาพวาด

- เปนสารจ าพวกลพด ( lipid )

- เปนสวนหนงของเซลลชวน ( schwann cell )

- รอยตอของเซลลชวนแตละเซลลจะไมมเยอไมอลนหม เรยกบรเวณนนวา โนดออฟแรนเวยร ( node of ranvier )

เยอไมอลน ( myelin sheath )

เซลลประสาทแบงตามหนาทได 3 ชนด คอ

1. เซลลประสาทรบความรสก 2. เซลลประสาทสงการ 3. เซลลประสาทประสานงาน

เซลลประสาทรบความรสก ( sensory neuron )

- รบกระแสประสาทจากหนวยรบความรสกสงไปยงเซลลประสาทสงการในไขสนหลง

- ตวเซลลอยทปมประสาทรากบนของไขสนหลง

เซลลประสาทสงการ(motor neuron)

- น ากระแสประสาทออกจากไขสนหลงหรอสมองไปยงหนวยปฏบตงาน เชน กลามเนอ

เซลลประสาทประสานงาน ( association neuron )

- ท าหนาทเชอมตอระหวางเซลลประสาทรบความรสกและเซลลประสาทสงการ- อยภายในสมองและไขสนหลง

เซลลประสาทแบงตามรปรางโครงสรางได 3 ประเภทคอ

1. เซลลประสาทขวเดยว2. เซลลประสาทสองขว3. เซลลประสาทหลายขว

เซลลประสาทขวเดยว ( unipolar neuron )

- มใยประสาทแยกออกมาจากตวเซลลเพยงเสนเดยว- แยกออกเปนแอกซอนและเดนไดรต- ท าหนาทเปนเซลลประสาทรบความรสกจากผวหนง

เซลลประสาทสองขว ( bipolar neuron )

- มใยประสาทออกจากตวเซลลสองเสน- เปนเซลลประสาทรบความรสก - เชน เซลลประสาททเรตนาของตา,เซลลประสาทรบกลนของจมก,เซลลประสาทรบเสยงของห เปนตน

เซลลประสาทหลายขว ( multipolar neuron )

- มใยประสาทออกจากตวเซลลมากมาย- เปนเซลลประสานงานและเซลลประสาทสงการ

เปนเซลลทแทรกอยระหวางเซลลประสาทเพอไมใหมชองวางเกดขนท าหนาท

- ค าจน

- ใหอาหาร

- สนบสนนการท าหนาทของเซลลประสาท

- คลายกบเนอเยอเกยวพน

- ตวอยางเชน เซลลชวน ( scheann cell ) ทสรางเยอไมอลน

เซลลค าจน

- เดนไดรตของเซลลประสาทอน

- เซลลกลามเนอ

- หนวยปฏบตงาน

- เพอถายทอดกระแสประสาทบรเวณทอยชดกนเรยกวา

ไซแนปส ( symapse )

เซลลประสาทจะอยแบบสานตอเปนเครอขายปลายแอกซอนของเซลลประสาทหนงจะไปอยชดกบ

ไซแนปสระหวางเซลลประสาทรบความรสก เซลลประสาทประสานงานและเซลลประสาทสงการ

การท างานของเซลลประสาท

การเกดกระแสประสาท- เมอมสงเราตางๆ เชน เสยง,ภาพ,ความรอน สารเคมมากระตนหนวยรบความรสก- จะถกเปลยนใหเปนกระแสประสาท

ฮอดจกน (A.L .Hodgkin) และฮกซสย (A.F. Huxley)

ท าใหทราบวากระแสประสาทเกดขนไดอยางไรโดยการน า

- ไมโครอเลกโทรด (microelectrode)ซงมลกษณะเปนหลอดแกวทดงใหยาวตรงปลายเรยวเปนทอขนาดเลก

- มาตอกบมาตรวดความตางศกยไฟฟา (cathode ray oscilloscope)

- จากนนเสยบปลายขางหนงของไมโครอเลกโทรดเขาไปในแอกซอนของหมก

- สวนอกปลายหนงแตะทผวนอกของแอกซอนของหมก

จากการวจยของนกสรรวทยาของ

การวดความตางศกยไฟฟาระหวางภายนอกและภายในเซลลประสาทของหมก

- ความตางศกยไฟฟาระหวางภายในและภายนอกประสาทของหมกวดได – 70 มลลโวลตซงเปนศกยเยอเซลลระยะพก

(resting membrane potential)

- เยอหมเซลลมโปรตนท าหนาทควบคมการเขาออกของ

ไอออนเชน

จากการทดลองพบวา

Na+ เรยกวา ชองโซเดยมK+ เรยกวา ชองโพแทสเซยม

- สารละลายภายนอกเซลลม Na+ สงกวาสารละลายภายในเซลล

- สารละลายภายในเซลลม K+สงกวาสารละลายภายนอกเซลล

- ทเปนเชนนอยตลอดเวลาเพราะไดรบพลงงานจาก ATP ซงพลงงานจาก ATP จะไปดน Na+ ออกไปนอกเซลลทางชองโซเดยมและดง K+ เขาไปในเซลลทางชองโพแทสเซยมในอตราสวน 3 Na+ : 2 K+ เรยกกระบวนการนวา โซเดยมโพแทสเซยมปม (sodium potassium pump)

ขณะทเซลลประสาทยงไมถกกระตนซงเปนระยะพกพบวา

- ท าใหเกดการเปลยนแปลงของศกยเยอเซลล

- ชองโซเดยมเปด แตชองโพแทสเซยมปด

- Na+ เขาขางในเซลลมากขนขางในมความเปนบวกมากขน (ความตางศกยทเยอหมเซลลจะเปลยนแปลงจาก – 70 มลลโวลต

เปน + 50 มลลโวลต)

ขณะทเซลลถกกระตนซงเปนระยะทเรยกวา ดโพลาไรเซชน (depolarization)

- ชองโซเดยมจะปด ขณะทโพแทสเซยมจะเปด

- ความตางศกยจะเปลยนกลบจาก + 50 มลลโวลต เปน

– 70 มลลโวลต

- กลบสสภาพเดม

หลงจากการกระตนผานไปเซลลกลบมาอยในสภาวะเดมระยะนเรยกวา รโพลาไรเซชน (repolarization)

การเปลยนแปลงศกยไฟฟาขณะทเซลลประสาทถกกระตน

- เกดขนตรงบรเวณทถกกระตน

- ชกน าใหบรเวณถดไปเกดการเปลยนแปลง

- บรเวณทถกกระตนครงแรกกลบสสภาพเดม

- เปนเชนนไปเรอยๆ

- มผลใหกระแสประสาทเคลอนไปตามความยาวของใยประสาทแบบจดตอจดตอเนองกนของแอกซอนทไมมเยอไมอลนหม

- นกวทยาศาสตรพบวา การเกดแอกชนโพเทนเชยลตองอาศยระยะเวลาหนง

ดงนน ถากระตนเซลลประสาทในขณะทยงเกดแอกชนโพเทนเชยลอยเซลลประสาทจะไมตอบสนองกระแสประสาทจงไมเกดขนใหม

การเปลยนแปลงดงกลาวเรยกวา แอกชนโพเทนเชยล ( action potential ) หรอการเกดกระแสประสาท ( nerve impluse )

- เปนฉนวนกนประจไฟฟาทผานเยอหมเซลล ดงนนแอกซอนตรงบรเวณทมเยอไมอลนหมจะไมมแอกชนโพเทนเชยลเกดขน

- แตแอกชนโพเทนเชยลจะเคลอนทจากโนดออฟแรนเวยรหนงไปยงโนดออฟแรนเวยรทอยถดไปตลอดความยาวของใยประสาท

- ดงนนการเคลอนทของกระแสประสาทในใยประสาททมเยอไมอลนหมจงผานแบบกระโดดเปนชวงๆตามระยะของโนดออฟแรนเวยร

- ใชเวลานองกวาการเคลอนทของกระแสประสาทในใยประสาททไมมเยอไมอลนหม

เยอไมอลน (myelin sheath) จะท าหนาท

การเคลอนทของกระแสประสาทไปตามแอกซอนทมเยอหมไมอลนหม

- ขนาดของเสนผานศนยกลางของใยประสาท

- ถามขนาดใหญจะน ากระแสประสาทไดเรวกวาขนาดเลก

( เพราะความตานทานการเคลอนทของไอออนจะผกผนกบ

พนทภาคตดขวางของใยประสาท )

ความเรวของกระแสประสาทในแอกซอนทไมมเยอไมอลนหมขนอยกบ

- ขนาดใหญ และระยะหางระหวางโนดออฟแรนเวยรมากกวาจะมการเคลอนทของกระแสประสาทไดเรวกวา

แอกซอนทมเยอไมอลนหม ถาม

การทดลองของออทโต ลอว

นกวทยาศาสตร ชอ ออทโต ลอว ( otto Loewi ) ทดลอง

- น าหวใจของกบท ยงมชวตอยมาผาตดเอาสมองทยงมเสนประสาทคท 10 ตดอยมาใสไวในจานเพาะเชอจานท 1 ทมน าเกลอแลวใชกระแสไฟฟากระตนเสนประสาทนน พบวา หวใจกบเตนชาลงตอมาดดสารละลายจากจานท 1 ใสในจานท 2 ทมหวใจกบเหมอนกน แตไมมเสนประสาทสมองคท 10 พบวาหวใจกบในจานท 2 มอตราการเตนของหวใจชาลงเชนกน

การถายทอดกระแสประสาทระหวางเซลลประสาท

การกระตนเสนประสาทสมองคท 10

- จะท าใหมการปลอยสารบางชนดออกมายบยงการท างานของกลามเนอหวใจ

เชนเดยวกน

- การกระตนใยประสาททไปเลยงกลามเนอนน

- โดยมการหลงสารจากปลายประสาทกระตนใหกลามเนอหดตว

- สารหลงจากปลายประสาท เรยกวา สารสอประสาท (neurotransmitter)

จากการทดลองนแสดงใหเหนวา

- บรเวณปลายแอกซอนมสารสอประสาทสงมากซงสารสอประสาทนท าหนาทเปนตวกลางถายทอดกระแสประสาทจากเซลลหนงไปยงอกเซลลหนง

มการคนพบวา

- แอซตลโคลน ( acetylcholine )

- เอพเนฟรน ( eoinephrine)

- นอรเอพเนฟรน ( norepinephrine )

- เอนดอรฟน ( endorphine )

ปจจบนพบวาสารสอประสาทมหลายชนด เชน

จากการทดลองของออทโต ลอว สารทหลงออกมาจากเสนประสารทสมองคท 10 (หลงจากถกกระตนดวยกระแสไฟฟา) คอ แอซตลโคลน (acetylcholine)

- บรเวณทปลายแอกซอนของเซลลประสาทหนงมาอยชดกบเดนไดรตของอกเซลลประสาทหนงเรยกวา ไซแนปส (synapse)

- เปนชองกวางขนาด 0.5 ไมโครเมตร

- ท าใหกระแสประสาทขามผานไปได

จากการศกษาพบวา

- ถงขนาดเลกบรรจสารสอประสาท

- ไมโทคอนเดรยสะสมอยมาก

ทปลายของแอกซอนจะม

- ถงบรรจสารสอประสาทจะเคลอนทไปยงเยอหมเซลลบรเวณไซแนปส

- แลวปลอยสารสอประสาทออกไปเปนการน ากระแสประสาทไปพรอมๆกน

- เมอสารสอประสาทผานชองไซแนปสมาแลวจะไปจบกบโปรตนตวรบทเยอหมเซลลของเดนไดรต (หลงไซแนปส)

- ท าใหเกดการเคลอนทของไอออนผานเยอหมเซลลมการเปลยนแปลงความตางศกย

- ท าใหเกดการหลงกระแสประสาทตอไป

เมอกระแสประสาทเคลอนทมาถงปลายแอกซอนกอนไซแนปส

สารสอประสาทผานชองไซแนปส

- จะถกสลายอยางรวดเรวโดยเอนไซม

- เพอใหเซลลประสาทท างานไดอก

สารทเหลออยทชองไซแนปส

- บางสวนอาจจะถกน ากลบไปสรางสารสอประสาทใหม

- บางสวนถกก าจดออกทางระบบเลอด

ดงนน เดนไดรตจะถกกระตนในชวงเวลาสนๆเฉพาะเวลาทแอกซอนปลอยสารสอประสาทเทานน

สารทไดจากการสลาย

1. สารทมาจากแบคทเรยบางชนด จะไป- ยบยงการปลอยสารสอประสาท

- กระแสประสาทถายทอดไมได

- จงเกดอมพาตขน

2. ยาระงบประสาท ท าให

- สารสอประสาทออกมาไดนอย

- กระแสประสาทสงไปยงสมองนอยลง

- จงเกดอาการสงบไมวตกกงวล

ปจจบนบนพบวามสารเคมและยาหลายชนดทมผลตอการถายทอดกระแสประสาททไซแนปส เชน

3. สารจ าพวก แอมเฟตามน,นโคตน,คาแฟอน

- กระตนใหมการปลอยสารสอประสาทออกมามาก

- ท าใหรสกตนตว หวใจเตนเรวนอนไมหลบ

4. ยาฆาแมลงบางชนด

- ไปท าลายหรอยบยงเอนไซมทจะมาสลายสารสอประสาท

ปจจบนบนพบวามสารเคมและยาหลายชนดทมผลตอการถายทอดกระแสประสาททไซแนปส เชน

ถาพจารณาตามต าแหนงและโครงสรางจะแบงระบบประสาทได 2 ระบบ คอ

1. ระบบประสาทสวนกลาง (central nervous system หรอ CNSไดแก สมองและไขสนหลง

2. ระบบประสาทรอบนอก (peripheral nervous system หรอ PNS)

โครงสรางของระบบประสาท

ทงสมองและไขสนหลงมเยอหม 3 ชน

- ชนนอกสด มลกษณะหนาเหนยวและแขงแรงปองกนการกระทบกระเทอนของเนอสมองและไขสนหลง

- ชนกลาง มลกษณะเปนเยอบางๆอยระหวางชนนอกและชนใน

- ชนใน เปนชนทแนบไปตามรอยโคงเวาของสมองและไขสนหลงมเสนเลอดหลอเลยงมากน าอาหารและออกซเจนมาใหเนอสมองกบไขสนหลง

ระบบประสาทสวนกลาง (central nervous system หรอ CNS)

- เปนชองวางตามยาวตดตอกบชองภายในไขสนหลงและโพรง

ในสมอง

- เปนทอยของน าเลยงสมองและไขสนหลง (cerebrospinal fluid)

ระหวางเยอหมสมองชนกลางกบชนใน

สมอง ไขสนหลง และเยอหมสมอง

โรคน าเลยงสมองและไขสนหลงอดตน

สมอง (brain)ของคน

- มน าหนก 1.4 กโลกรม หรอ 3 ปอนด- บรรจอยภายในกะโหลกศรษะซงปองกนสมองไมใหกระทบกระเทอน- ประกอบดวยเซลลประสาทมากกวารอยละ 90 ของเซลลประสาททงหมด (สวนใหญเปนเซลลประสาทประสานงาน)

- เปนโรคทเกยวกบความเสอมของเซลลประสาทในสมองผปวยทเปนโรคนเนอสมองจะฝอเลกลงรอยหยกในสมองมนองลง น าเลยงสมองจะเพมมากขนมอาการสญเสยความจ าและความฉลาด

- สาเหตการเกดโรคยงไมทราบแนชด แตปจจยทเกยวของมหลายสาเหตเชนความผดปกตทางพนธกรรมการสะสมสารพษบางชนด เชน อะลมเนยม เปนตน

โรคอลไซเมอร (Alzheimer’s disease)

1. สวนนอกเปนสเทา (grey matter)

- มตวเซลลประสาท

- และแอกซอนทไมมเยอไมอลน

2. สวนใน เปนเนอสขาว (white matter)

- มแอกซอนทมเยอไมอลนซงเปนสารพวกลพด (lipid)

เปนสวนประกอบ

สมองประกอบดวย 2 สวน

- มพฒนาการสงสด ซบซอนทสด

- มอตราสวนระหวางน าหนกสมองตอน าหนกตวมากกวาสตวอน

- มรอยหยกบนสมองมาก

สมองของคน

ซกของสมอง ม 2 ซก

สมองคนเราแบงเปน 3 สวน

1. สมองสวนหนา (forebrain)2. สมองสวนกลาง (midbrain)3. สมองสวนหลง (hindbrain)

- ออลแฟกเทอรบลบ (olfactory bulb)

- เซรบรม (cerebrum)

- ไฮโพทาลามส (hypothalamus)

- ทาลามส (thalamus)

สมองสวนหนา (forebrain)

- พฒนารปเหลอเฉพาะ ออกตกโลบ (optic lobe)

สมองสวนกลาง(midbrain)

- เซรเบลลม (cerebellum)

- เมดลลาออบลองกาตา (medulla oblongata)

- พอน (pons)

สมองสวนหลง (hindbrain)

เกยวของกบการดมกลน

- ในปลา สมองสวนนจะมขนาดใหญ

- ในคน สมองสวนนไมคอยเจรญ

ออลแฟกทอรบลบ (olfactory bulb)

เกยวกบความคด ความจ า เชาวนปญญา

- การรบสมผส

- การพด การรบรภาษา

- การมองเหน

- การรบรส

- การไดยน

- การดมกลน

- การท างานของกลามเนอ

เซรบรม (cerebrum)

เปนศนยควบคม

- อณหภมของรางกาย

- การนอนหลบ

- การเตนของหวใจ

- ความดนเลอด

- ความตองการพนฐานของรางกายเชน น า อาหาร การพกผอน อารมณ ความรสกตางๆ

- ท าหนาทสรางฮอรโมนประสาทมาควบคมการหลงฮอรโมนของตอมใตสมองสวนหนา

ไฮโพทาลามส (hypothalamus)

- เปนศนยรวมกระแสประสาททผานเขามาแลวแยกกระแสประสาทสงไปยงสมองสวนหนาทเกยวของกบกระแสประสาทนนๆ

ทาลามส (thalamus)

- ควบคมการเคลอนไหวของนยนตาหวและล าตว เพอตอบสนองตอแสงและเสยง

- ชวยควบคมการเคลอนไหวของรางกาย

ออกตกโลบ (optic lobe)

- ควบคมการทรงตวของรางกาย

- ควบคมการประสานการเคลอนไหวของรางกายใหเปนไปอยางราบรนสละสลวยและเทยงตรงท าใหสามารถท างานละเอยดออนได

เซรเบลลม (cerebellum)

- ควบคมการเตนของหวใจ

- ควบคมการหายใจ

- ควบคมความดนเลอด

- เปนศนยควบคมการกลน การไอ การจาม การอาเจยนและการสะอก

เมดลลาออบลองกาตา (medulla oblongata)

- ควบคมการเคยว การหลงน าลาย การเคลอนไหวของใบหนา

- ควบคมการหายใจ

- เปนทางผานของกระแสประสาทระหวางเซรบรมกบเซรเบลลมและระหวางเซรเบลลมกบไขสนหลง

พอน (pons)

สมองของคน

- อยภายในกระดกสนหลง ตงแตกระดกสนหลงบรเวณคอขอแรกถงกระดกบรเวณเอวขอท 2

- สวนปลายไขสนหลงจะเรยวเลกจนเหลอเพยงสวนของเยอหมไขสนหลง

ไขสนหลง (spinal cord)

ไขสนหลงและเสนประสาทไขสนหลง

- ดานนอก เปนเนอขาว (white matter) เปนบรเวณทแอกซอนมเยอไมอลนหม

- ดานใน เปนเนอสเทา (grey matter)เปนบรเวณทมตวเซลลประสาทอยหนาแนน

- ตรงกลาง จะมชองกลวง (central canal)เปนบรเวณทมน าเลยงสมองและไขสนหลงบรรจอยภายใน

ถาตดไขสนหลงตามขวางจะพบวา

- มลกษณะคลายอกษรตว H หรอ ปกผเสอ

- ปกบนม 2 ปก เรยก ดอรซลฮอรน (dorsal horn)

- ปกลางม 2 ปก เรยก เวนทรลฮอรน (ventral horn)

สวนทเปนเนอสเทาของไขสนหลง

- เสนประสาทสมอง (cranial nerve) ม 12 ค

- เสนประสาทไขสนหลง (spinal nerve) ม 31 ค

ระบบประสาทรอบนอก (peripheral nervous system หรอ PNS) ประกอบดวย

เสนประสาทสมองของคน

- เปนเสนประสาททตดตอกบสมอง

- แยกออกจากสมองเปนคๆ

- ของสตวน าและสตวครงบกครงน าม 10 ค

- ของสตวเลยงลกดวยน านม นก และสตวเลอยคลานม 12 ค

- บางเสนท าหนาทเฉพาะรบความรสก

- บางเสนเปนเสนประสาทสงการ

- บางเสนท าหนาทเปนทงรบความรสกและสงการ

เสนประสาทสมอง (cranial nerve)

เปนเสนประสาททแยกออกมาจากไขสนหลงเปนคๆ

ในคนมทงหมด 31 ค แยกตามต าแหนงทเสนประสาทไขสนหลง

ยนออกมาคอ

เสนประสาทไขสนหลง (spinal nerve)

- บรเวณคอม 8 ค- บรเวณอกม 12 ค- บรเวณเอวม 5 ค- บรเวณกระเบนเหนบม 5 ค- บรเวณกนกบม 1 ค

เสนประสาทไขสนหลง (spinal nerve)

- ทกเสนเปนเสนประสาทผสมคอรบความรสกจากกลามเนอบรเวณแขน ขาและล าตวสงการไปยงกลามเนอ แขน ขาและล าตว- ทอยใกลกบไขสนหลงจะแยกเปนรากบน (dorsal root)ตออยกบดอรซลฮอรนของไขสนหลง

- รากบนนจะพองออกมาเปนปมประสาทรากบน (dorsal root ganglion)- ทตอจากเวนทรลฮอรนจะเปนรากลาง (Ventral root)- ทงรากบนและรากลางจะรวมกนเปนเสนประสาทไขสนหลง

เสนประสาทไขสนหลง (spinal nerve)

โครงสรางภาคตดขวางของไขสนหลง

การทดลองสงกระแสประสาทของเสนประสาทไขสนหลงของกบ

ก. เสนประสาทไขสนหลงทไปยงขากบ

ข. ตดรากลางของเสนประสาทไขสนหลงระหวางจดท 1 กบ 2

ค. ตดรากบนของเสนประสาทไขสนหลงระหวางจด 3 กบ 4

• ซงมเดนไดรตอยในเสนประสาทไขสนหลง

• มแอซอนอยในรากบนยนเขาไปในไขสนหลง

• จะรบกระแสประสาทจากหนวยรบความรสก

• สงผานเซลลประสาทประสานงาน ซงอยในเนอสเทา

• แลวสงตอใหเซลลประสาทสงการซงมตวเซลลอยในเนอสเทา

ทปมประสาทรากบนมตวเซลลประสาทรบความรสก

ทศทางการเคลอนทของกระแสประสาทเขาและออกจากไขสนหลง

• เปนศนยกลางของการเคลอนไหวตางๆทตอบสนองตอการสมผสของรางกาย

• เปนตวเชอมระหวางหนวยรบความรสกกบหนวยปฏบตงาน

• เปนทางผานไปกลบของกระแสประสาทระหวางไขสนหลงกบสมอง

หนาทของไขสนหลง คอ

การท างานของเสนประสาทในระบบประสาทรอบนอก

แบงออกเปน 2 สวน คอ

• สวนทรบความรสก (sensory division)

• สวนทสงการ (motor division)

การท างานของระบบประสาท

• ทบงคบได เชน กลามเนอยดกระดก จดเปนระบบประสาทโซมาตก (somatic nervous system หรอ SNS)

• ทบงคบไมได เชนอวยวะภายในและตอมตางๆ จดเปนระบบประสาทอตโนวต (autonomic nervous system หรอ ANS)

ถาสงการเกดขนกบหนวยปฏบตงาน

แผนภาพการท างานของระบบประสาทในสตวมกระดกสนหลง

• ระบบประสาทซมพาเทตก (sympathetic nervous system )

• ระบบประสาทพาราซมพาเทตก(parasympathetic nervous system)

ระบบประสาทอตโมวต แบงออกเปนระบบยอย 2 ระบบ คอ

ระบบประสาทโซมาตก (somatic nervous system หรอ SNS)

แผนภาพแสดงการท างานของระบบประสาทโซมาตก

หนวยรบความรสก เซลลประสาทรบความรสก เสนประสาทไขสนหลงหรอเสนประสาทสมอง

ไขสนหลงหรอสมองเสนประสาทไขสนหลงหรอเสนประสาทสมองหนวยปฏบตงาน

• บางครงระบบประสาทโซมาตกอาจจะท างานโดยผานไขสนหลงอยางเดยว เชน การกระตกขาเมอถกเคาะทหวเขา

ระบบประสาทโซมาตก (somatic nervous system หรอ SNS)

การตอบสนองสงเราทมากระตน โดยการกระตกขานน

• เกดขนเองโดยอตโนวต เรยกวา รเฟลกซ (reflex)

• กรยาหรออาการทแสดงออกหรอมสงเรามากระตนเกดขนในระยะเวลาสนๆ เรยกวา รเฟลกซแอกชน (reflex action)

• เปนการตอบสนองทเกดขนทนททนใด โดยมไดมการเตรยมตวหรอคดลวงหนาซงเปนการสงการของไขสนหลง

ระบบประสาทโซมาตก (somatic nervous system หรอ SNS)

การเกดรเฟลกซแอกชนก. เมอเคาะทเอนใตหวเขา ข.เมอเหยยบเศษแกว

ซงประกอบดวยหนวยยอย 5 หนวย คอ

1. หนวยรบความรสก

2. เซลลประสาทความรสก

3. เซลลประสาทประสานงานในไขสนหลงหรอสมอง

4. เซลลประสาทสงการ

5. หนวยปฏบตงาน

การท างานของระบบประสาททเปนวงจรนเรยกวา รเฟลกซอารก (reflex arc)

• บางครงรเฟลกซอารกอาจไมจ าเปนตองมเซลลประสาทประสาทงานกไดเชน การกระตกขาเมอเคาะทหวเขา เพราะจะประกอบดวยเซลลประสาทเพยง 2 ชนด คอ เซลลประสาทรบความรสกและเซลลประสาทสงการ

การเกด รเฟลกซอารก (reflex arc)

• ขณะทเราตนตนตกใจหวใจจะเตนถเรวและแรง

• แตเมอเวลาผานไปหวใจจะเตนชาลงและเขาสสภาวะปกต

การท างานของหวใจดงกลาวถกควบคมโดย

• ระบบประสาทซมพาเทตก

• ระประสาทพาราซมพาเทตก

ระบบประสาทอตโนวต (automomic nervous system หรอ ANS)

• ทงสองระบบนท างานนอกอ านาจจตใจจงเรยกวาเปนระบบประสาทอตโนวตซงการท างานนนจะเปนแบบสภาวะตรงกนขามเพอควบคมการท างานของอวยวะภายในของรางกาย เชน

การเตนของหวใจ ระบบประสาทซมพาเทตก กระตนการเตนของหวใจ แตระบบประสาทพาราซมพาเทตกจะไปยบยงการเตนของหวใจ

ระบบประสาทอตโนวต (automomic nervous system หรอ ANS)

การท างานของระบบประสาทอตโนวตประกอบดวย

• หนวยรบความรสก ซงสวนใหญอยทอวยวะภายใน

• เซลลประสาทรบความรสกรบกระแสประสาทผานรากบนของเสนประสาทไขสนหลงเขาสไขสนหลง จากไขสนหลงจะมเซลลประสาทไปไซแนปสกบเซลลประสาทสงการทปมประสาทอตโนวต (antonomic ganglion)เซลลประสาททออกจากไขสนหลงทปมประสาทอตโนวตนเรยกวา เซลลประสาทกอนไซแนปส และเซลลประสาทสงการทออกจากปมประสาทอตโนวตเรยกวา เซลลประสาทหลงไซแนปส

ระบบประสาทอตโนวต (automomic nervous system หรอ ANS)

• ซง เซลลประสาทหลงไซแนปส จะน ากระแสประสาทสงงานไปยงกลามเนอเรยบของอวยวะภายใน กลามเนอหวใจและตอมตางๆ

ระบบประสาทอตโนวต (automomic nervous system หรอ ANS)

การควบคมการท างานของระบบประสาทซมพาเทตกและระบบประสาทพาราซมพาเทตก

เปรยบเทยบวงจรประสาทของก.ระบบประสาทโซมาตก ข.ระบบประสาทอตโนวต

ทปมประสาทอตโนวต

• สารสอประสาททใชระหวางกอนและหลงไซแนปส คอ แอซตลลน

แตสารสอประสาททหลงมาควบคมหนวยปฎบตงานจะตางกน

• ถาเปนระบบประสาทพาราซมพาเทตก เปนแอซตลโคลน

• แตถาเปนระบประสาทซมพาเทตก เปนนอรเอพเนฟรน

ระบบประสาทอตโนวต (automomic nervous system หรอ ANS)

• กระแสประสาทจากอวยวะรบความรสกทกชนดเปนสญญาณทางไฟฟาเคมทงสน

• ปจจบนนกวทยาศาสตรยงไมทราบแนขดวา สมองแปลสญญาณเหลานไดอยางไง

• แตการทสมองแปลความรสกไดแตกตางกนนนเกดจากสมองมบรเวณเฉพาะท าหนาทรบกระแสประสาทจากอวยวะรบความรสกชนดตางๆ

อวยวะรบความรสก

นยนตาและการมองเหน

นยนตาและการมองเหน

เลนตตา

นยนตาของคน

• มรปรางคอนขางกลมอยภายในเบาตา

• มขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 2.5 เซนตเมตร

• มผนงลกตา 3 ชน

1. สเคลอรา (sclera)

2. โครอยด (choroid)

3. เรตนา (retina)

นยนตาและการมองเหน

• เปนชนทเหนยวแตไมยดหยน

• ตอนหนาสดจะโปรงใสและนนออกมาเรยกกระจกตา (cornea)มความส าคญมากถาเปนอนตรายหรอพการจะมผลกระทบตอการมองเหน

สเคลอรา (sclera)

• เปนชนทมหลอดเลอดมาเลยงและมสารสแผกระจายอยเปนจ านวนมากเพอปองการไมใหแสงสวางทะลผานไปยงดานหลงของนยนตาโดยตรง

โครอยด (choroid)

• เปนเลนสนนอยถดจากกระจกตาเขาไปเลกนอย

• มลกษณะใสกนนยนตาออกเปน 2 สวน คอ

1.ชองหนาเลนส

2. ชองหลงเลนส

ซงทงสองชองนจะมของเหลวบรรจอยและของเหลวนนจะชวยท าใหลกตาเตงและคงสภาพไดและชวยใหการหกเหของแสงทผานเขามา

เลนสตา (lens)

• ดานหนาของเลนสตามมานตา (iris) ยนลงมาจกผนงโครอยดทงบนและลางสวนชองกลางเปนชองทใหแสงผานเขามาเรยกชองนวา รมานตา (pupil)

• ขนาดของรมานตาจะกวางหรอแคบขนอยกบมานตาทมกลามเนอท างานอย 2 ชนดคอ

1. กลามเนอวงกลม

2. กลามเนอทเรยงตวตามแนวรศม

** มานตาท าหนาทควบคมปรมาณแสงทผานเขาสนยนตา

เลนสตา (lens)

• เปนบรเวณทมเซลลรบแสงซงแบงตามรปรางได 2 ชนด คอ

1. เซลลรปแทง (rod cell)

2. เซลลรปกรวย (cone cell)

ซงเซลลทงสองท าหนาท เปลยนพลงงานแสงใหเปนกระแสประสาท

เรตนา (retina)

โครงสรางและต าแหนงของเซลลในชนเรตนา

• ไวตอการรบแสงสวางแมในทมแสงสวางนอย

• ไมสามารถแยกความแตกตางของสได

• ในนยนตาแตละขางจะ

เซลลรปแทงมประมาณ 125 ลานเซลล

เซลลรปแทง

• แยกความแตกตางของสตางๆได

• บอกสไดถกตองเมอมแสงสวางมาก

• ในนยตตาแตละขางจะม

เซลลรปกรวยประมาณ 7 ลานเซลล

เซลลรปกรวย

แบบทดสอบตาบอดส

รปท 1 รปท 2

แบบทดสอบตาบอดส

รปท 3 รปท 4

แบบทดสอบตาบอดส

รปท 5 รปท 6

แบบทดสอบตาบอดส

รปท 7 รปท 8

แบบทดสอบตาบอดส

รปท 10

• ในชนเรตนายงมเซลลประสาททรบกระแสประสาทไปยงใยประสาทของเสนประสาทสมองคท 2 แลวสงไปยงสมองสวน

เซรบรมเพอแปลเปนภาพตามทตามองเหน

เรตนา (retina)

**บรเวณตรงกลางของเรตนาทเรยกวา โฟเวย (fovea)

• จะมเซลลรปกรวยอยหนาแนนกวาบรเวณอน

• ดงนนภาพทตกบรเวณนจะเหนชดเจนมากทสด

**บรเวณของเรตนาทมแตแอกซอนออกจากนยนตาเพอรวม

เปนเสนประสาทตา

• จะไมมเซลลรปแทงและเซลลรปกรวยอยเลย

• ท าใหเกดภาพบรเวณน เรยกบรเวณนวา จดบอด (blind spot)

เรตนา (retina)

ในการเกดภาพเมอแสงจากวตถผานเขาสกระจกตา

• โดยมเลนสตาท าหนาทรวมแสง

• ท าภาพตกทเรตนา

• เกดกระแสประสาทสงไปยงสมองเพอแปลความหมาย

เรตนา (retina)

• เลนสตาถกยดดวย เอนยดเลนส (suspensory ligament) โดยทเอนนนอยตดกบ กลามเนอยดเลนส (ciliary muscle)

• ดงนน การหดตวและคลายตวของกลามเนอยดเลนสจงมผลท าใหเอนยดเลนสหยอนหรอตงได

เอนยดเลนส กลามเนอยดเลนส

• หากกลามเนอยดเลนสหดตว

• เอนยดเลนสหยอนลง

• ท าใหเลนสโปงออก ผวของเลนสโคงนนมากขน

• จดโฟกสใกลเลนสมากขน

• เหมาะส าหรบการมองภาพในระยะใกล

เอนยดเลนส กลามเนอยดเลนส

ถาวตถอยไกล

• เลนสตาจะตองมความนนลดลงซงเกดจากการคลายตวของกลามเนอยดเลนสนนเอง

เอนยดเลนส กลามเนอยดเลนส

การเปลยนแปลงรปรางของเลนสตาก.วตถอยใกล เลนสตาโคงนนมาก ข.วตถอยไกล เลนสตาโคงนนนอย

ปจจบนสามารถแกไขไดโดยการใสแวนตาทประกอบดวย

• เลนสเวาส าหรบคนสายตาสน

• เลนสนนส าหรบคนสายตายาว

• ในกรณคนสายตาเอยงซงเกดจาก จากสาเหตและมวธการแกไขดงตอไปน

1. ความโคงของกระจกตาในแนวตางๆไมเทากนท าใหเหนเสนของแผนภาพทดสอบสายตาเอยงในแนวใดแนวหนงไมชดเจน

2. แกไขโดยใชเลนสทรงกระบอก (cylindrical lens)ซงมดานหนาเวาดานหลงนน

การแกไขปญหาส าหรบคนมปญหาเรองสายตา

ทเยอหมเซลลรปแทงจะม สารสมวงแดง ชอ โรดอปซน (rhodopsin) ฝงตวอย

• ซงสารสมวงแดงชอ โรดอปซน (rhodopsin) นประกอบดวย

1.โปรตนออปซน (opsin)

2. สารเรตนอล(retinol)

กลไกการมองเหน

• เมอมแสง มากระตนเซลลรปแทง โมเลกลของเรตนอลจะเปลยนแปลงจะเกาะกบโมเลกลของออปซนไมได

• เกดกระแสประสาทเดนทางไปยงเสนประสาทสมองคท 2 เพอสงไปยงสมองใหแปลงเปนภาพ

• เมอไมมแสง ออปซนและเรตนอลจะรวมตวกนเปนโรดอปซนไมได

กลไกการมองเหน

การเปลยนแปลงโรดอปซนในเซลลรปแทง

• เรตนอล เปนสารทรางกายสงเคราะหขนจากวตามน A

• ถารางกายขาดวตามน A จะท าใหเกดโรคตาฟางในชวงเวลาทมแสงนอย เชน ตอนพลบค า

กลไกการมองเหน

เซลลรปกรวย แบงตามความไวตอชวงความยาวคลนของแสง

ได 3 ชนด คอ เซลลรปกรวยทไวตอ

• แสงสน าเงน

• แสงสแดง

• แสงสเขยว

กลไกการมองเหน

สกบการมองเหน

การทสมองแยกสตางๆไดมากกวา 1 ส เพราะม

• การกระตนเซลลรปกรวยแตละชนดพรอมๆกนดวยความเขมของแสงสตางๆกนจงเกดการผสมของแสงสตางๆขนเชน

ขณะมองวตถสมวง

• เซลลรปกรวยทไวตอแสงสแดงและสน าเงนจะถกกระตนพรอมๆกน ท าใหวตถนนเปนสมวงเปนตน

กลไกการมองเหน

การมองเหนแสงสตางๆ

• ถาเซลลรปกรวยทไวตอแสงสใดสหนงบกพรองจะท าใหเกดอาการตาบอดส (color blind)

ดงนนอาการตาบอดส (color blind)จงเปนลกษณะทเกยวของกบความบกพรองในการแยกแยะความแตกตางของสทพบมากทสดคอ บอดสแดงและสมวง

• ไมจดวาตาบอดสเปนความผดปกตรายแรง

• สวนใหญเกดจากพนธกรรม

• พบในเพศชายมากกวาเพศหญง

กลไกการมองเหน

ห (ear)เปนอวยวะรบสมผสทท าหนาท

• ไดยน

• ทรงตว

หและการไดยน

หของคนแบงออกเปน 3 สวน คอ

• หสวนนอก

• หสวนกลาง

• หสวนใน

หและการไดยน

• ใบห (ear pinna)

• รห (ear canal)

• เยอแกวห (ear dram หรอ tympanic membrane)

หสวนนอก (outer ear)ประกอบดวย

• มลกษณะเปนโพรงตดตอกบโพรงจมกและมทอตดตอกบคอหอย เรยกวา ทอยสเตเชยน (eustachian tube

• หสวนกลางประกอบดวย

1. กระดกคอน (malleus)

2. กระดกทง (incus)

3. กระดกโกลน (stapes)

** คลนเสยงทผานเขาถงหสวนในจะขยายเพมจากหสวนนอก

ประมาณ 22 เทา

หสวนกลาง(middle ear)

• โครงสรางทใชฟงเสยง เรยกวา คอเคลย (cochlea)

• โครงสรางทใชในการทรงตวเรยกวา เซมเซอรควลารแคเนล (semicircular canal)

หสวนใน(inner ear)ประกอบดวย

โครงสรางทใชฟงเสยง

• อยทางดานหนาของหสวนใน เปนทอทมวนตวลกษณะคลายกนหอย เรยกวา คอเคลย (cochlea)

หสวนใน(inner ear)

โครงสรางภายในหคน

คอเคลย (cochlea)

• ภายในของคอเคลยมของเหลวบรรจอย

• เมอคลนเสยงผานเขามาถงคอเคลยจะท าใหของเหลวนนสนสะเทอน

• เปลยนสญญาณเสยงเปนกระแสประสาท

• กระตนเซลลรบเสยงใหสงกระแสประสาทไปยงเสนประสาทรบเสยง (auditory nerve)

• เพอเขาไปทเซรบรมซงเปนศนยควบคมการไดยนเพอจะแปลผลตอไป

หสวนใน(inner ear)

โครงสรางทใชในการทรงตว

• อยทางดานหลงของหสวนในท าหนาทรบรเกยวกบการเอยงและการหมนของศรษะตลอดจนการทรงตวของรางกาย

• ลกษณะเปนหลอดครงวงกลม 3 หลอด ตงฉากกนเรยกวา เซมเซอรควลารแคเนล (semicircularcanal)

หสวนใน(inner ear)

• เซมเซอรควลารแคเนล (semicircularcanal)

• ภายในจะมของเหลวบรรจอย

• ทโคนหลอดมสวนโปงพองออกมาเรยก แอมพลลา (ampulla)มเซลลรบความรสกทมขน (hair cell)ทไวตอการไหลของของเหลวภายในหลอดเมอมการเปลยนแปลงต าแหนงของศรษะขณะรางกายเคลอนไหว

• กระตนเซลลทรบรเกยวกบการทรงตวใหสงกระแสประสาทไปรวมกบเสนประสาทรบเสยงเขาสสมอง

หสวนใน(inner ear)

• คนเรารบกลนไดเพราะภายในโพรงจมกดานบนมเยอบจมก (olfactory)ซงมเซลลรบกลนรวมกนอยเรยกวา ออลแฟกทอรบลบ (olfactory bulb)

จมกกบการดดกลน

• เซลลประสาทรบกลน (olfactory neuron)สามารถทจะ

• เปลยนสารทท าใหเกดกลนเปนกระแสประสาท

• แลวสงตอไปตาม เสนประสาทรบกลน (olfactory nerve)ไปยงสมองสวนซรบรมเพอแปลเปนกลนออกมา

จมกกบการดดกลน

โครงสรางภายในของจมก

• ดานบนของผวลนจะมปมเลกๆจ านวนมาก ปมเหลานคอ ปมลน (papilla)ซงประกอบดวยตมรบรส (taste bud)หลายตมท าหนาทรบรส

• แตละตมรบรสจะมเซลลรบรส (gustatory cell)ซงตอกบใยประสาท

• เมอตมรบรสไดรบการกระตนจะเกดกระแสประสาทสงไปตามเสนประสาทสมองคท 7 และ 9

• ไปยงสมองสวนซรบรมบรเวณศนยรบรสเพอแปลออกมาวาเปนรสอะไร

ลนกบการรบรส

ตมรบรส ม 4 ชนด กระจายอยบนลน ไดแก

• ตมรบรสหวาน อยทปลายลน

• ตมรบรสขม อยทโคนลน

• ตมรบรสเปรยว อยทขางลน

• ตมรบรสเคม อยทปลายและขางลน

ลนกบการรบรส

การรบรรสอาหาร เกดจาก การท างานของอวยวะหลาย

สวนเขามาเกยวของ เชน ถาดมน ามะนาวเยนๆ

• จะไดรสเปรยวจากกลน

• ไดกลนมะนาวจากจมก

• รสกเยนจากลนทสมผสกบน ามะนาว

ลนกบการรบรส

• นอกจากผวหนงเปนอวยวะทหอหมรางกายแลวยงจดเปนอวยวะรบความรสกทมพนทผวรบความรสกมากกวาอวยวะอน

ผวหนงกบการรบความรสก

• มหนวยรบความรสกซงไวตอการกระตนเฉพาะอยางเชน

1. หนวยรบความดน มลกษณะคลายหวหอมผาซก

1.1 มเดนไดรตอยตรงกลาง

1.2 มเนอเยอเกยวพนหมปลายประสาทอยรอบๆ

1.3 ฝงลกอยในผวหนงบรเวณหนงแท (dermis)

ผวหนง(skin)

2. หนวยรบความรสกเจบปวด มลกษณะปลายแตกเปนฝอย ปลายเดนไดรตแทรกอยในชนหนงก าพรา (epidermis)

3. หนวยรบสมผส บางหนวยอยเปนอสระ บางหนวยพนอยรอบโคนขน เมอลบเสนขนเบาๆกจะรบรการสมผสไดเชนกน

4. หนวยรบความรลกหนวยรบความรสกรอนเยนอยในชนหนงแท

ผวหนง(skin)

ปลายประสาททท าหนาทรบความรสกตางๆบรเวณผวหนง