ภาพอนาคตที่มีผลต่ออุดมศึกษาไทยและความท้าทาย...

อนาคตอดมศกษาไทย

Caring Connecting Creating Happiness

รศ.ดร.กตตชย ไตรรตนศรชยอธการบดมหาวทยาลยขอนแกน

Caring Connecting Creating Happiness

หวขอการน าเสนอ

• สภาพปจจบนของอดมศกษาไทย• ความทาทายของอดมศกษาไทย• ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน• อนาคตอดมศกษาไทย• การสรางเครอขายและความรวมมอ• การบรหารจดการ• การพฒนาหลกสตรอดมศกษา• พฒนาวจยและการสรางความร นวตกรรม และเทคโนโลย• การยกระดบคณภาพอดมศกษาไทย• การพฒนาความเปนนานาชาต• การพฒนาความเขมแขงของสถาบนอดมศกษา• ความทาทายของมหาวทยาลยภมภาค : มหาวทยาลยขอนแกน

Institute for Management Development (IMD) ๒๕๕๓ ไดสรปสถานการณการศกษาและสถาบนอดมศกษาไทยในเวทสากล ดงน

• การศกษาไทยอยในอนดบท ๔๗ จาก ๕๘ ประเทศ• การตอบสนองความสามารถในการแขงขนของมหาวทยาลยของไทย อยในอนดบท ๓๒ ได ๕.๒๕ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๐

• ผลสมฤทธระดบอดมศกษาของประเทศ อยในอนดบท ๔๕• การถายโอนความรระหวางมหาวทยาลยกบภาคธรกจของไทย อยในอนดบท ๓๑ ได ๔.๔๘ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๐

• ความสามารถดานภาษาองกฤษ พจารณาจากคะแนน TOEFL อยในอนดบท ๕๔ ได ๗๒ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๒๐ คะแนน

• ทกษะดานเทคโนโลย อยในอนดบท ๕๒ ได ๖.๑๔ คะแนน จากคะแนนเตม ๑๐

สภาพปจจบนของอดมศกษาไทย

Caring Connecting Creating Happiness

อดมศกษาไทย

ธรรมาภบาลในมหาวทยาลย

สภาวชาชพ

ความคาดหวงของสงคม

ม/ส

เพมม

ากขน

Caring Connecting Creating Happiness

สภาพปจจบนของอดมศกษาไทย

ปจจยภายในประเทศ• การแขงขนของสถาบนอดมศกษาตาง ๆ • ความคาดหวงของสงคมและตลาดแรงงานตอการอดมศกษา • สภาวะเศรษฐกจ การพฒนาของสงคมไทย ฃ• นโยบายของรฐบาล• หลกสตรทเหมาะสมส าหรบเดก Gen Y

Caring Connecting Creating Happiness

ความทาทายของสถาบนอดมศกษา

ปจจยภายนอกประเทศ• AEC2015 • การจดตงวทยาเขตของมหาวทยาลยตางชาตภายในประเทศไทย

โดย

รศ.ดร.กตตชย ไตรรตนศรชย

อธการบดมหาวทยาลยขอนแกนCaring Connecting Creating Happiness

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

สภายนอก มสนตสข และมการเชอมโยงเขาดวยกน

เปนหนสวนในสงแวดลอมของประชาธปไตยและอยรวมกนอยางกลมกลน การ

พฒนาทมพลวตรและการรวมตวทางเศรษฐกจทใกลชดในสงคมทเอออาทร

ทระลกถงสายสมพนธแนนแฟนทางประวตศาสตร

ตระหนกถงความส าคญของมรดกทางวฒนธรรมทมรวมกน

และเชอมโยงในอตลกษณของภมภาค

Caring Connecting Creating Happiness

วสยทศนอาเซยน 2020

Caring Connecting Creating Happiness

เสาหลกของอาเซยน

เสาการเมองและความมนคงASEAN Political Security Community

เสาเศรษฐกจASEAN Economic Community

เสาสงคมและวฒนธรรมASEAN Socio – Cultural Community

• การเผยแพรความร ขาวสารเกยวกบ อาเซยน• การเตรยม นกเรยน นกศกษา ประชาชน ใหมทกษะทเหมาะสมเพอเตรยมความพรอม ภาษาองกฤษ ภาษาของประเทศเพอนบานทจ าเปน เทคโนโลยสารสนเทศ ทกษะ ความช านาญทสอดคลองกบการปรบตว และการเปลยนแปลงทาง

อตสาหกรรม การเพมโอกาสการหางานของประชาชน การปรบตวกบมาตรฐานการท างานทเปนสากล

• การพฒนามาตรฐานการศกษา เพอรองรบการ Rotate ของ ผเรยน คร อาจารย ใน ASEAN

• การเตรยมความพรอมเพอเปดเสรทางการศกษาและการเปดเสรในการเคลอนยายแรงงาน

• การพฒนาเยาวชนในการกาวส ASEAN Community

Caring Connecting Creating Happiness

ปฏญญาอาเซยนดานการศกษา

การเคลอนยายแรงงานโดยเสร การใหบรการการศกษาโดยเสร

การยอมรบในมาตรฐานการศกษาและปรญญารวมกน

การยอมรบคณสมบตของบรการวชาชพรวมกน

การศกษาขามพรมแดนคณภาพและมาตรฐานการศกษาใน

ระดบนานาชาต

Caring Connecting Creating Happiness

ความทาทายตอ AEC 2015

• การสรางเครอขายและความรวมมอกบภาคสวนตางๆ ของอดมศกษา• การบรหารจดการสมยใหม การบรหารการเปลยนแปลงของผบรหาร อาจารย และบคลากร

• การพฒนาหลกสตรอดมศกษาใหมๆ ทสอดคลองกบความตองการของสงคม การเรยนรตลอดชวตส าหรบนกศกษารนใหม และกระบวนการรบนกศกษา

• พฒนาวจยและการสรางความร นวตกรรม และเทคโนโลยเพอพฒนาประเทศและขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในโลกาภวตน

• การยกระดบคณภาพอดมศกษาไทย พฒนาองคความร และผลตบณฑตทมคณภาพสตลาดแรงงาน

• การพฒนาความเปนนานาชาตของอดมศกษาไทย• การพฒนาความเขมแขงของสถาบนอดมศกษาโดยใชกลไกของธรรมาภบาล การเงน คณภาพการศกษา การก ากบมาตรฐาน

Caring Connecting Creating Happiness

อนาคตของอดมศกษาไทย

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑“.....มหาวทยาลยตองเขามามสวนในการผลกดน และรวมพฒนาประเทศในเรองการสรางความชอบธรรมในสงคม ความปรองดอง สมานฉนท ลดความเหลอมล าในสงคม การเตรยมคนสโลกอนาคต การปรบโครงสรางเศรษฐกจ การเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน และการสรางความสมดลในเรองของอาหาร พลงงาน และสงแวดลอม เปนตน

Caring Connecting Creating Happiness

การสรางเครอขายและความรวมมอกบภาคสวนตางๆ

อดมศกษาไทย

สพฐ.

สวนราชการในพนท

ชมชน / สงคมในพนท

อปท.

Caring Connecting Creating Happiness

เครอขายของอดมศกษาไทยในอนาคต

การท านบ ารงศลปวฒนธรรม

การผลตบณฑต

พนธกจของมหาวทยาลย

Caring Connecting Creating Happiness

การวจย

การบรการวชาการ

ความรบผดชอบตอสงคม

• การเกดขนขององคความรใหม• เศรษฐกจขบเคลอนดวยความร • เทคโนโลยการสอสาร สารสนเทศ• การเปลยนแปลงของประชากร• กระแสสงคมการเมองในประเทศและของโลก• บทบาทของระบบอดมศกษาโลกและประเทศ• การบรหารจดการแนวใหม

Caring Connecting Creating Happiness

การบรหารการเปลยนแปลง

ความพรอมตอการเปลยนแปลงของผบรหาร และบคลากร

ในระยะเวลา ๕-๑๐ ป ตอจากนไป สถาบนอดมศกษาจะตองเผชญกบการเปลยนแปลงและความทาทายในหลายเรองทส าคญ เชน

Caring Connecting Creating Happiness

หลกสตรอดมศกษาใหมๆ

การจดการเรยนรยคใหม ป ศตวรรษหนาน คอ Flexible Learning

ลกษณะการจดการเรยนรแบบยดหยน คอ • รปแบบวธการจดกจกรรมตองมความหลากหลาย เออตอวธการเรยนรทแตกตางกนของผเรยน ท าใหผเรยนมทางเลอกในการเรยนร ซงสามารถเกดขนตลอดเวลา เชน การเรยนแบบเปด การเรยนทางไกล การเรยนโดยใชสอคอมพวเตอร การเรยนรดวยตนเอง

• เนนผเรยนเปนส าคญ โดยเนอหาและกจกรรมตองตอบสนองความสนใจของผเรยน และผเรยนสามารถเรยนไดเตมศกยภาพ โดยเนนการพฒนาประสบการณการเรยนรของผเรยน

• มแหลงเรยนรทมคณภาพทผเรยนสามารถเขาถงไดอยางรวดเรว ทกเวลา ทกสถานท

Caring Connecting Creating Happiness

หลกสตรอดมศกษาใหมๆ

การจดการเรยนรยคใหม ป ศตวรรษหนาน คอ Flexible Learning

หลกสตรใหมตองเปนหลกสตรทสอดคลองกบคณลกษณะและความตองการเรยนรของผเรยนในอนาคต เชน

• เหมาะสมกบคณลกษณะของนกศกษารนใหม (กลมเดก Gen Y)• หลกสตรตองทนสมย มความหลากหลาย และผสมผสานขามศาสตร• การเรยนการสอนเนนภาคปฏบตมากขน มจ านวนหนวยกตรวมไมมากเกนไป (ประมาณ ๑๓๐ หนวยกต)

• สามารถเรยนรไดตลอดชวต เรยนรไดตามอธยาศย

บณฑตยคใหมทเปนคนด กอนคนเกง

ลกษณะของบณฑตทภาคสงคม ภาคธรกจ อยากเหนมากทสด คอ บณฑตทเปนคนด และคนเกง

ซงมหาวทยาลยตองผลตสรางคนดกอน แลวคอยเสรมความเกง เพราะตอนนบณฑตทจบออกมาสวนใหญ เปนคนเกงทนกถงแตประโยชนสวนตนโดยไมสนใจท าประโยชนเพอสวนรวม

Caring Connecting Creating Happiness

บณฑตทสงคมตองการ

แนวคดทส าคญในศตวรรษท ๒๑• จตส านกตอสงคมโลก• ความรพนฐานดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ และการเปนผประกอบการ• ความรพนฐานดานพลเมอง• ความรพนฐานดานสขภาพ• ความรพนฐานดานสงแวดลอม

ทกษะการเรยนรและนวตกรรม• ความคดสรางสรรคและนวตกรรม• ความคดเชงวพากษและการแกไขปญหา• การสอสารและการรวมมอท างาน

Caring Connecting Creating Happiness

ทกษะของนกศกษาในศตวรรษท ๒๑

ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย• ความรพนฐานดานสารสนเทศ• ความรพนฐานดานสอ• ความรพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT)

ทกษะชวตและการท างาน• ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว• ความคดรเรมและการชน าตนเอง• ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม• การเพมผลผลตและความรรบผด• ความเปนผน าและความรบผดชอบ

Caring Connecting Creating Happiness

ทกษะของนกศกษาในศตวรรษท ๒๑

การสรางองคความร และนวตกรรมใหม• โจทยวจยทมาจากความตองการ หรอปญหาของชมชน / ประเทศ• โจทยวจยทมาจากปญหาของสงคมโลก การเกดขนของโรคอบตใหม ประชากรสงวย การเมองและการปกครอง ความขดแยงของสงคม เศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจ การคา ประเดนเกยวกบพลงงานใหม ภาวะโลกรอน และผลกระทบทเกดขน ความกาวหนาทางเทคโนโลย : เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

เทคโนโลยชวภาพและพนธกรรม นาโนเทคโนโลย วทยาศาสตรแขนงใหม เชน เซลลตนก าเนด (Stem cell)

Caring Connecting Creating Happiness

การสรางองคความรและนวตกรรม

พฒนาศกยภาพ และความพรอมของอดมศกษาไทยในการสรางองคความร นวตกรรม และเทคโนโลยเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในโลกาภวตน

การพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษา• มาตรฐานการเรยนการสอนตามเกณฑคณภาพการศกษาของ สมศ. / สกอ. หรอมาตรฐานสากล …..ดเยยม

• คณภาพของบณฑตทเขาสตลาดแรงงาน ??????

Caring Connecting Creating Happiness

คณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษา

การยกระดบคณภาพอดมศกษาไทย พฒนาองคความร และผลตบณฑตทมคณภาพส

ตลาดแรงงาน

การพฒนาความพรอมในการกาวไปสความเปนนานาชาตของสถาบนอดมศกษา

• ศกยภาพดานภาษาของคณาจารย และบคลากร• ความพรอมทางกายภาพและโครงสรางพนฐานเพอรองรบการกาวไปส

ความเปนนานาชาต• หลกสตรทจะพฒนาไปสความเปนสากล ตองเปนหลกสตรทเปนความโดดเดนของพนท

Caring Connecting Creating Happiness

ความเปนนานาชาตของสถาบนอดมศกษา

การพฒนาความเปนนานาชาตของอดมศกษาไทย

ความเขมแขงของสถาบนอดมศกษา • อสระทางวชาการ• การมสวนรวมของผทเกยวของ• ความโปรงใส • ความรบผดชอบ• จรยธรรมและความรบผดชอบตอวชาชพ• ทบทวนโครงสรางสภามหาวทยาลย การสรรหาและแตงตงผบรหารมหาวทยาลย

Caring Connecting Creating Happiness

การพฒนาความเขมแขงสถาบนอดมศกษา

การพฒนาความเขมแขงของสถาบนอดมศกษาโดยใชกลไกของธรรมาภบาล การเงน คณภาพการศกษา การก ากบมาตรฐาน

ความทาทายของมหาวทยาลยภมภาค :

มหาวทยาลยขอนแกน

Caring Connecting Creating Happiness

From E-San Wisdom to Globalization

Caring Connecting Creating Happiness

การเตรยมความพรอม

• สภามหาวทยาลยขอนแกน ไดก าหนดทศทาง และนโยบายการพฒนามหาวทยาลยเพอรองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขน

• มหาวทยาลยขอนแกนไดจดท าแผนยทธศาสตร พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๘ เพอรองรบการเปลยนแปลง โดยก าหนดยทธศาสตรไว ๑๐ ดาน

• การถายทอดนโยบายลงสคณะวชา และหนวยงานตางๆ ทเกยวของ• การจดกจกรรมตาง ๆ ตามยทธศาสตรของมหาวทยาลย

Caring Connecting Creating Happiness

กรอบแนวคด

มหาวทยาลยขอนแกนตองหนมามองดประชาคม มข. วามความพรอมทจะเผชญกบภาระทจะเกดขนในอนาคต?

ประชาคม มข. มความสขมากนอยเพยงใด? มหาวทยาลยจะตองมระบบบรหารจดการทเปนมออาชพมากขน

การสรางระบบลกคาสมพนธ เปนเรองทจะตองด าเนนการโดยเรงดวน มหาวทยาลยตองสรางความพงพอใจตอผรบบรการมากยงขน

มหาวทยาลยจะตองไมละเลยบทบาททส าคญในฐานะผใหแกสงคมและชมชน

KKU : Caring, Connecting, Creating & Happiness

บทบาทมหาวทยาลยขอนแกนกบการท างานเพอสงคม

Caring Connecting Creating Happiness

Caring Connecting Creating Happiness

บทบาท มข.กบการท างานเพอสงคม

การเปดโอกาสใหผท มสวนไดสวนเสยจดท าแผนยทธศาสตรพฒนามหาวทยาลย

• ประชาคม มข.• ผน าชมชนรอบขาง• ผบรหารภาครฐ เอกชน • ผน า อปท. (อบจ. เทคบาลนคร)• องคกรชมชนตางๆ

Caring Connecting Creating Happiness

บทบาท มข.กบการท างานเพอสงคม

การเปดโอกาสใหผท มสวนไดสวนเสยเขามาใชพนทภายในมหาวทยาลย

• การใชสถานทเพอจดกจกรรมของชมชน• การใชสถานทเพอออกก าลงกาย• การใชสถานทเพอประชม/สมมนา• การใชถนนหนทางเพอการสญจร

Caring Connecting Creating Happiness

บทบาท มข.กบการท างานเพอสงคม

มหาวทยาลยขอนแกนกบกจกรรมเพอพฒนาสงคมเพอความย งยน

• โครงการขอนแกนทศวรรษหนา• สภากาแฟสหราช• กจกรรมรวมกบ อปท.

Caring Connecting Creating Happiness

โครงการชมชนตนแบบเศรษฐกจพอเพยง

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1. ต.ทากระเสรม อ.น าพอง จ.ขอนแกน2. ต. บานกง อ. หนองเรอ จ. ขอนแกน3. ต.นาออ อ.เมอง จ.เลย4. ต.ขามปอม อ.พระยน จ.ขอนแกน5. ต.โพธสย อ.ศรสมเดจ จ.รอยเอด6. ต.ศลา อ.เมอง จ.ขอนแกน7. ต.หนองกอมเกาะ อ.เมอง จ.หนองคาย8. ต.วงทอง อ.นาวง จ.หนองบวล าภ9. ต.รงกาใหญ อ.พมาย จ.นครราชสมา10. ต.ยางหลอ อ.ศรบญเรอง จ.หนองบวล าภ 11. ต.เหลา อ.โกสม จ.มหาสารคาม12. ต.สวนหมอน อ.มญจาคร จ.ขอนแกน13. ชมชนในมหาวทยาลยขอนแกน

มหาวทยาลยขอนแกน พฒนาหลกสตรเพอเปดโอกาสใหนกศกษาไดมโอกาสเขาถงชมชน เรยนรสงคมโลก โดยกระบวนการเรยนการสอนในรายวชาตางๆ เชน๑. รายวชาของศกษาทวไป เชน

• สทธพนฐานและประชาสงคม• ภมปญญาทองถน• พหวฒนธรรม• พลเมองโลกในกระแสโลกาภวตน• ชวตกบสงแวดลอม

๒. รายวชาการฝกภาคสนามรวมของนกศกษาในกลมวทยาศาสตรสขภาพ ซงในแตละปนกศกษาของชนปตางๆ ของแตละคณะวชาในกลมวทยาศาสตรสขภาพ จ านวน 6-700 คน จะออกไปฝกภาคสนามรวมกนในพนททไดท าการคดเลอกไว โดยการลงพนทท าการศกษาปญหาชมชนและจดกจกรรมใหบรการดานสขภาพแกชาวบานทประสบปญหา ตลอดจนการแกปญหาดานสงคมและสงแวดลอมใหแกชมชน

Caring Connecting Creating Happiness

หลกสตรเพอพฒนานกศกษา

Caring Connecting Creating Happiness

โครงการฝกภาคสนามรวม

Caring Connecting Creating Happiness

โครงการฝกภาคสนามรวม

Caring Connecting Creating Happiness

สอสารกบสงคม

Caring Connecting Creating Happiness

สอสารกบสงคม

มหาวทยาลยขอนแกน ไดสรางเครอขายความรวมมอกบองคกรทางการศกษาในหลายระดบเชน

• เครอขายสถาบนอดมศกษาในประเทศ ไดแก เครอขายสถาบนอดมศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน เครอขายความรวมมอ มข. – มอ.

• เครอขายความรวมมอกบอดมศกษาในระดบนานาชาต ซงปจจบน มข. มความรวมมอกบสถาบนอดมศกษาในระดบนานาชาต โดยเฉพาะกลมประเทศในเขตอนภมภาคลมน าโขง (ลาว กมพชา เวยดนาม เมยนมาร จนตอนใต)

• เครอขายการศกษาตางระดบรวมกบ สพฐ. เพอยกพฒนากระบวนการสอนของอาจารยในโรงเรยนระดบ สพฐ. ในพนทและยกระดบการศกษาในพนท

Caring Connecting Creating Happiness

เครอขายอดมศกษาและเครอขายตางระดบ

มหาวทยาลยขอนแกน ไดสรางเครอขายความรวมมอกบองคกรธรกจและอตสาหกรรม

• เครอขายการพฒนาภาคธรกจและภาคอตสาหกรรมในภมภาค ผานโครงการของส านกงานอทยานวทยาศาสตร ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

Caring Connecting Creating Happiness

เครอขายอดมศกษาและเครอขายตางระดบ

มหาวทยาลยขอนแกน จดกจกรรมตางๆ เพอสนบสนนการพฒนาศกยภาพของนกศกษาในการเตรยมความพรอมไปสความเปนนานาชาต เชน

Caring Connecting Creating Happiness

กจกรรมนกศกษาสความเปนนานาชาต

• การจดกจกรรมประชมวชาการนกศกษานานาชาต ครงท 1 “นวตกรรมเพอการใชชวตอยางผาสกในสงคมไรพรมแดน (Innovation for Harmonious living in borderless Society)” โดย องคการนกศกษา มข. มผแทนนกศกษาจ านวนกวา 400 คน จากอาเซยน 10 ประเทศ และยงมประเทศพนธมตร อาท จน นวซแลนด และภฐาน เขารวมแลกเปลยนนวตกรรมทางความคดในหวขอขางตน เมอวนท ๒๔ มกราคม ๒๕๕๕

• การจดกจกรรมเสวนาวชาการและนทรรศการ “กาวใหม กาวใหญ กาวไปกบอาเซยน” ในงานวฒนธรรมและเทศกาลอาหารนานาชาต เมอวนท ๒๕ มกราคม ๒๕๕๕

สวสดครบ