ΚΛΙΣΗ ΑΝΩΜΑΛΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Post on 11-Aug-2015

184 Views

Category:

Documents

6 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

ΚΛΙΣΗ ΑΝΩΜΑΛΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Ανώμαλα κατά το γένοςΤα ανώμαλα κατά το γένος έχουν στον πληθυντικό αριθμό διαφορετικό γένος απ' ό,τι στον ενικό ή εκτός από το βασικό γένος έχουν συγχρόνως κι ένα άλλο.

Ενικός αριθμόςὁτοῦτῷτὸνὦ

λύχνοςλύχνουλύχνῳλύχνονλύχνε

σῖτοςσίτουσίτῳσῖτονσῖτε

δεσμὸςδεσμοῦδεσμῷδεσμὸνδεσμὲ

σταθμὸςσταθμοῦσταθμῷσταθμὸνσταθμὲ

τὸτοῦτῷτὸὦ

στάδιονσταδίουσταδίῳστάδιονστάδιον

Πληθυντικός αριθμόςτὰτῶντοῖςτὰὦ

λύχναλύχνωνλύχνοιςλύχναλύχνα

σῖτασίτωνσίτοιςσῖτασῖτα

δεσμὰδεσμῶνδεσμοῖςδεσμὰδεσμὰ

σταθμὰσταθμῶνσταθμοῖςσταθμὰσταθμὰ

στάδιασταδίωνσταδίοιςστάδιαστάδια

οἱτῶντοῖςτοὺςὦ

δεσμοὶδεσμῶνδεσμοῖςδεσμοὺςδεσμοὶ

σταθμοὶσταθμῶνσταθμοῖςσταθμοὺςσταθμοὶ

στάδιοισταδίωνσταδίοιςσταδίουςστάδιοι

ΕτερόκλιταΕτερόκλιτα λέγονται μερικά ουσιαστικά που σχηματίζονται στον πληθυντικό ή σε μερικές πτώσεις κατά διαφορετική κλίση ή συγχρόνως κατά την ίδια και διαφορετική κλίση.Σύμφωνα με τη β' κλ. και τα συγκοπτόμενα της γ' κλ. του ον. ὁ ἀρὴν

Σύμφωνα με τη γ' 

και  την α' κλ.

Σύμφωνα με την α' και γ' κλ. ο τύπος Θάλεω από τα αττικόκλητα

Ενικός αριθμόςὁτοῦτῷτὸνὦ

ἀμνὸς ἀρὴνἀμνοῦ ἀρνὸςἀμνῷ ἀρνὶἀμνὸν ἄρναἀμνὲ

ἌρηςἌρεωςἌρειἌρη  ἌρηνἌρες

ΘαλῆςΘαλοῦ  Θάλεω ΘάλητοςΘαλῇ ΘάλητιΘαλῆν ΘάληταΘαλῆ

Πληθυντικός αριθμόςοἱτῶντοῖςτοὺςὦ

ἀμνοὶ ἄρνεςἀμνῶν ἀρνῶνἀμνοῖς ἀρνάσι(ν)ἀμνοὺς ἄρναςἀμνοὶ ἄρνες

Σύμφωνα με την α' και γ' κλ.Ενικός αριθμός

ὁτοῦτῷτὸνὦ

πρεσβευτὴςπρεσβευτοῦπρεσβευτῇπρεσβευτὴνπρεσβευτὰ

ΟἰδίπουςΟἰδίποδος ΟἰδίπουΟἰδίποδι Οἰδίποδα ΟἰδίπουνΟἰδίπου

ἡτῆςτῆτὴνὦ

γυνὴγυναικὸςγυναικὶγυναῖκαγύναι

Πληθυντικός αριθμόςοἱτῶντοῖςτοὺςὦ

πρέσβειςπρέσβεωνπρέσβεσιπρέσβειςπρέσβεις

αἱτῶνταῖςτὰςὦ

γυναῖκεςγυναικῶνγυναιξὶγυναῖκαςγυναῖκες

Σύμφωνα με τη γ'  κλ.

Σύμφωνα με τη β' και γ' κλ.

Περήφανου Κλειώ

Η δοτ. χρῷ αττικόληκτη. Ιωνικοί τύποι: χροός χροΐ

Ενικός αριθμόςὁτοῦτῷτὸνὦ

χρὼςχρωτὸς χροὸςχρωτὶ χρῷ χροΐχρῶτα

υἱὸςυἱοῦ υἱέοςυἱῷ υἱεῖυἱὸνυἱὲ

ὄνειρος  ὀνείρουὀνείρῳὄνειρος

τὸτοῦτῷτὸὦ

ὄνειρονὀνείρατοςὀνείρατιὄνειρονὄνειρον

Πληθυντικός αριθμόςοἱτῶντοῖςτοὺςὦ

χρῶτεςχρωτῶνχρωσὶχρῶτεςχρῶτες

υἱεῖςυἱέωνυἱέσιυἱεῖςυἱεῖς

τὰτῶντοῖςτὰὦ

ὀνείραταὀνειράτωνὀνείρασιὀνείραταὀνείρατα

Σύμφωνα με τη β' και γ' κλ.Ενικός αριθμός

τὸτοῦτῷτὸὦ

δάκρυον δάκρυδακρύουδακρύῳδάκρυον δάκρυδάκρυον δάκρυ

πῦρπυρὸςπυρὶπῦρπῦρ

Πληθυντικός αριθμόςτὰτῶντοῖςτὰὦ

δάκρυαδακρύωνδάκρυσι(ν)δάκρυαδάκρυα

πυρὰπυρῶνπυροῖςπυρὰπυρὰ

ΜεταπλαστάΜεταπλαστά λέγονται μερικά ουσιαστικά  που κλίνονται κατά μία ορισμένη κλίση σε όλες τις πτώσεις, αλλά το θέμα τους μεταπλάσσεται (δηλ. μεταβάλλεται) σε ορισμένες πτώσεις.

Ενικός αριθμόςὁτοῦτῷτὸνὦ

ἈπόλλωνΑπόλλωνος ἈπόλλωνιΑπόλλωνα ΑπόλλωἌπολλον

ΖεὺςΔιὸςΔιὶΔίαΖεῦ

ΠοσειδῶνΠοσειδῶνοςΠοσειδῶνιΠοσειδῶνα ΠοσειδῶΠόσειδον

κύωνκυνὸςκυνὶκύνακύον

μάρτυς μάρτυροςμάρτυριμάρτυραμάρτυς

σὴς σεὸς σητὸς 

Πληθυντικός αριθμόςοἱτῶντοῖςτοὺςὦ

Ἀπόλλωνες  Απόλλωνας  

κύνεςκυνῶνκυσὶ(ν)κύναςκύνες

μάρτυρεςμαρτύρωνμάρτυσιμάρτυραςμάρτυρες

σέες  σῆτεςσέων σητῶν σέας σῆτας

Ενικός αριθμόςἡτῆςτῇτὴνὦ

κλεὶςκλειδὸςκλειδὶκλεῖδα κλεῖν

ναῦςνεὼςνηὶναῦνναῦ

ΠνὺξΠυκνὸςΠυκνὶΠύκνα

χεὶρχειρὸςχειρὶχεῖραχεὶρ

Περήφανου Κλειώ

Πληθυντικός αριθμόςαἱτῶνταῖςτὰςὦ

κλεῖδεςκλειδῶνκλεισὶκλεῖδας κλεῖς

νῆεςνηῶνναυσὶναῦςνῆες

χεῖρεςχειρῶνχερσὶ(ν)χεῖραςχεῖρες

Ενικός αριθμόςτὸτοῦτῷτὸὦ

γόνυγόνατοςγόνατιγόνυγόνυ

δέλεαρδελέατοςδελέατιδέλεαρδέλεαρ

δόρυδόρατοςδόρατιδόρυδόρυ

ἧπαρἥπατοςἥπατιἧπαρἧπαρ

κνέφαςκνέφουςκνέφει κνέφᾳκνέφαςκνέφας

οὖςὠτὸςὠτὶοὖςοὖς

στέαρστέατοςστέατιστέαρστέαρ

ὕδωρὕδατοςὕδατι ὕδειὕδωρὕδωρ

φρέαρφρέατοςφρέατιφρέαρφρέαρ

Πληθυντικός αριθμόςτὰτῶντοῖςτὰὦ

γόναταγονάτωνγόνασιγόναταγόνατα

δελέαταδελεάτωνδελέασιδελέαταδελέατα

δόραταδοράτωνδόρασιδόραταδόρατα

ἥπαταἡπάτωνἥπασιἥπαταἥπατα

δεν έχει ὦταὤτωνὠσὶὦταὦτα

στέαταστεάτωνστέασιστέαταστέατα

ὕδαταὑδάτωνὕδασιὕδαταὕδατα

φρέ(εί)αταφρεάτωνφρέασιφρέαταφρέατα

ΙδιόκλιταΙδιόκλιτα λέγονται όσα δεν κλίνονται σύμφωνα με μία από τις τρεις κλίσεις, παρά ακολουθούν δικό τους σχηματισμό, δηλαδή κλίνονται με ιδιαίτερο τρόπο. Τέτοια είναι μερικά κύρια ονόματα: α) ελληνικά με συντομότερο τύπο, δηλαδή με αφαίρεση συλλαβών, και β) ξενικά. Τα ιδιόκλιτα συνηθίζονται μόνο στον ενικό.

Ενικός αριθμόςὁτοῦτῷτὸνὦ

ἈλεξᾶςἈλεξᾶἈλεξᾷἈλεξᾶνἈλεξᾶ

ΜητρᾶςΜητρᾶΜητρᾷΜητρᾶνΜητρᾶ

ΦιλῆςΦιλῆΦιλῇΦιλῆνΦιλῆ

ΔιονῦςΔιονῦΔιονῦΔιονῦνΔιονῦ

ἸησοῦςἸησοῦἸησοῦἸησοῦνἸησοῦ

ΝεκῶςΝεκῶΝεκῷΝεκῶνΝεκῶ

φαγᾶςφαγᾶφαγᾷφαγᾶνφαγᾶ

ΆκλιταἈκλιτα ουσιαστικά λέγονται όσα δεν κλίνονται, δηλαδή όσα διατηρούν σε όλες τις πτώσεις τον ίδιο τύπο. Ἀκλιτα ουσιαστικά είναι: το ουδέτερο όνομα τὸ χρεὼν (η ανάγκη) τα ονόματα των γραμμάτων του αλφάβητου, π.χ. τὸ ἄλφα το απαρέμφατο με το ουδέτερο άρθρο, π.χ. τὸ λέγειν οποιαδήποτε λέξη (κλιτή ή άκλιτη), καθώς και φράση ολόκληρη, όταν

χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα ή ως ουσιαστικά αποχωρισμένα από την όλη φράση, με το ουδέτερο άρθρο εμπρός από αυτά, π.χ. τὸ ἄνθρωπος ἐστὶν ὄνομα· τὸ ἄρκτικόν φωνῆεν τοῦ ἄνθρωπος·

μερικά ξενικά κύρια ονόματα, π.χ. ὁ Ἀδάμ, ὁ Δαβίδ, τὸ Πάσχα

Ελλειπτικά Ελλειπτικά ουσιαστικά λέγονται όσα είναι εύχρηστα μόνο σε μερικές πτώσεις.Ελλειπτικά ουσιαστικά είναι: οι λέξεις τὸ ὄφελος, τὸ ὄναρ, τὸ ὕπαρ (όραμα, οπτασία), τὸ δέμας (σώμα), τὸ σέβας

και τὸ σέλας (λαμπρό φως)  που είναι εύχρηστες μόνο στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική του ενικού·

η λέξη μάλης (γενική), εύχρηστη μόνο στη φράση ὑπό μάλης (κάτω από τη μασχάλη)·

Περήφανου Κλειώ

η λέξη νέωτα (αιτιατική ενικού) εύχρηστη στη φράση ἐς νέωτα (του χρόνου)· οι κλητικές ὦ μέλε (καλέ μου) και ὦ τᾶν (φίλε μου).

Περήφανου Κλειώ

top related