اعظم صبوري كارشناس مسئول مبارزه با بيماريها

صبوري اعظممبارزه مسئول كارشناس

بيماريها با

بيماريهاي بثوري تب دار بيماريهاي بثوري تب دار مراقبت مراقبت و سرخجهو سرخجه سرخكسرخكحذف حذف باهدفباهدف

جهاني بيماري يك سرخك شده شناخته ايران در باز دير از ( قرن رازي زكرياي محمد امام ايراني دانشمند

باليني( نظر از كه است كسي نخستين دهمشده قايل آبله و سرخك بين افتراقي تشخيص

است .

سده از اروپا وسرخك 17در آبله تلفات آمار بعد بهاست شده گزارش مجزا بطور

افراد ريبا تق • تماس تمام در حساسآلوده شوند م بيمار ي

سال 5تا 3هر •اپيدمي

ويروس • آمريكا 2000 سال حذف درقاره

حدود • مرگ% 10هنوز كودكان كل مير سرخك سال 5زير و علت به

از • سن افراد% 90بيش به رسيدن از شوند سالگي 20قبل مي مبتال

ويروس )گونه عامل بيماري :موربيلي ويروس از خانواده پاراميكسو

ويروس (انسان : مخزن

روز 12 تا 10 : دورة كمون

عالئم مقدماتى : شامل تب، خستگى، سرفه، آب ريزش از

بينى و التهاب ملتحمه روز 4 تا 2راش جلدى: ماكولو لرپاپوالر

بعد از شروع عالئم مقدماتي

اوتيت مديا پنومونى اسهال تشنج ناشى از تب كورىانسفاليت

در حال حاضر درمان خاصى جهت بيمارى سرخك وجود ندارد.

به كودكانى كه بيمارى A تجويز ويتامينسرخك دارند در

كاهش شدت بيمارى و ميزان كشندگى بيمارى موثر بوده

.است

واکسن :نوع MMR شده ضعیف زنده ویروس - : سوش نستون مو اد سویه ایران -AIKساخت

HDC (اوریونHoshino - سرخجهTakahashi )

9

ميزان ايمني برعليه بيماري سرخك در صورت واكسيناسيون در مي باشد . % 85 ماهگي 9سن ميزان ايمني برعليه بيماري سرخك در صورت واكسيناسيون

در مي باشد . % 95ماهگي 12سن 2در حال حاضر( نوبت واكسن سرخك MMR) و 12در سنين

ماهگي به كودكان تلقيح مي گردد . 18

پوشش ايمنسازي نوبت اول و دوم سرخك در كشور بايد باالتر( مانع بروز طغيانهاي Heard Immunity% باشد تا )95از

سرخك گردد.

% جمعيت در 37 حدود 1350در سال معرض خطر در ايران عليه سرخك واكسينه

شد ندموارد بيماري به دنبال آن كاهش 88.5%

1360در سال با تداوم وتقويت ايمن سازي . يافت106.5ميزان بروز از

سيدر1373 در صد هزار در سال 0.69به .

روند بروز بيماري با 1375از سال افزايش رو به ، تغييراتي در سنين

و گذاشت د هزار رسيدص در 17.5 1381در سال

.

12

سال ماه آذر 1382در با اجراي بسيج واكسيناسيون بيش از

ميليون33

واكسينه شدند سال 25 تا 5نفر .

مورد در سال 724تعداد موارد به .

كاهش يافت1383

، سرخك بدون دنيايي داشتنو سرخجه

مادرزادي سرخجه سندرم

استراتژي چهار : شامل

1- پوشش حفظ و نوبت 2باالي ارتقاء واكسيناسيون

2 - پايش ، موثر مراقبت ارزشيابي وسيستم3- جامعه نمودن درگير و ارتباطات

توسعه – 4 و پژوهش

16 *MCV1 coverage:coverage with first dose of measles-

containing vaccine as estimated by WHO and UNICEF

تا - ومیر مرگ تا - کاهش ومیر مرگ نسبت 9595کاهش نسبت درصد درصد

سال سال به 20002000به

منطقه در سرخک با مرتبط های منطقه هدف در سرخک با مرتبط های هدفکشور کشور و و

سال- تا سرخک سال- حذف تا سرخک 20152015حذف

71%90%84% 45%

2015 reduction goal (95%)

70%62%100%

36%

شده آزمايش تاييدشده

موارد مشكوك

كشور

افغانستان413775792

عراق58117281861

پاكستان80281094410944

ايران11837583970

منطقه 132263035935405 كلعمرو

Target 95% in all districts

Source: JRF 2010

Cove

rage

%

Reported district coverage of MCV1, 2010

بومی ویروس دوره نبود یک در سرخکو 12 مناسب مراقبت حضور بیشتردر و ماهه

کافی

بومی ویروس دوره نبود یک در سرخجهو 12 مناسب مراقبت حضور بیشتردر و ماهه

مورد نبود و انتقال CRSکافی عامل بابومی

9 بايد حداقل براي CRSمراقبت گزارش آخرين مورد سرخجه ماه بعد از

ادامه يابد .

یا بومی موارد انتقال مداوم حضورسرخک وارده

سرخجه) ( یا

طی منطقه 12در یک در بیشتر و ماهجغرافیایی

واقعه يك هاي داده مستمر و منظم آوري جمع ، بهداشتي

و اطالعات تحليل ، ها داده آناليز و بندي جمعانتشار

براي دانستن به نياز كه كساني به اطالعاتدارند عمل

پر منطقه يا جمعيت شناساييمداخله براي خطر

موارد تشخيص و شناساييها طغيان و

برنامه اجراي هدایت و پايشريزي برنامه و

قيدبك تهيهفعاليتها و واکسیناسیون مورد در

و دولت بهو .... ها كننده حمايت

سرخجه و سرخك تاييد

و سرخك مراقبتسرخجه

متمركز حذف برنامه در مراقبت نظامبر : است

1 -موارد تمامي سريع كشف2 -موارد آزمايشگاهي اثبات3 -موارد منبع شناخت

مورد - شناساييمورد - گزارش

ها ) (- داده ربط ها داده آوري جمعو ) - باليني ، اپيدميولوژيك تاييد و بررسي

) طغيان يا موارد آزمايشگاهيموارد - نهایی بندی طبقهگزارش - تهيه و ها داده وآناليز تحليلكرده - گزارش را اطالعات كه كساني به فيدبك

اندعمل - براي مختلف سطوح به اطالعات انتشار

مورد تعريف

مراكز در گزارشات كردن استاندارد برايمختلف سطوح و بهداشتي

جغرافيايي نقاط در كردن مقايسه قابل و ومختلف های زمان

و و

یایابه مظنون بهداشتی پرسنل که فردي به هر مظنون بهداشتی پرسنل که فردي هر

شود سرخجه یا و سرخک شود عفونت سرخجه یا و سرخک عفونت

سرخجه و سرخك ويروس حذف هدف سرخجه با و سرخك ويروس حذف هدف با

بثورات بثورات تب( الر ( وزیکو نه لوپاپوالر )ماکو الر ( وزیکو نه لوپاپوالر ماکو

داراي که فردي داراي هر که فردي هر

: موردگزارش

(در مرحله حذف )

بايد مورد بيماري مراقبت بر مبناي موردتوجه قرار گيرد

از شروع روز 7حداکثر ظرف ست}ی باي و هر موردگرددبثورات شناسايي

ساعت 48حداکثر هر مورد بايستي ظرف گزارش شود .

تلفنی فوری گزارش پورتال در اطالعات ثبت طريق ار گزارش

) صفر ) یا موارد ماهیانه گزارش

موارد خطی لیست موارد اپیدمیولژیک بررسی فرم آزمایشگاهی نمونه ارسال فرم

. ) نظر ) از بايد نياز صورت در مورد خانواده يا و موردجمعيتي واكسيناسيون و بالينيو اطالعات وضعيت

مسافرت و بارداريو بررسي تاريخچه و مصاحبه.گردد

عفونت و منبع شناسايي براي تالشسابقه ) ، سرخجه يا سرخك عفوني موارد با تماس

و ........( اپيدمي منطقه يك به مسافرت

شخصي اطالعات خانوادگي نام و نامسن جنس ها نوبت تعداد و واكسيناسيون سابقه وضعيت واكسيناسيون نوبت آخرين تاريخ

– محل اطالعات بثورات بروز زمان در اقامت محل ( عفونت بثورات (21تا 7محل ظهور از قبل روز مسافرت تاريخچه زندگي محل آدرس و شهرستان نام زمان اطالعات بثورات بروز تاريخ مورد شناسايي تاريخ بررسي تاريخ نمونه تهيه تاريخ نمونه ارسال تاريخ آزمايشگاه توسط نمونه دريافت تاريخ

كمون دورهبثورات )21تا( 7 از قبل روز

مقدماتي دورهروز )4حدود )

بثورات)8تا 4دوره( روز

عفونت دوره

ز 21 ا قبل روزبثورات شروع

قبل 4 روزبثورات شروع از

بثورات شروع زمان بثورات 4 از بعد روز

بيمار موقعيت در منبع جستجويدوره اين طي در

بيمار بيشتر موارد براي جستجودوره اين در

است مهم آزمايشگاهي تاييد ؟چرا

سرخك

B19پاروويروس

سرخجه

اينفانتوم روزئوال

ويروسي بيماريهاي ساير

بثورات + تب

پالسما توكسو

نوكلئوزيز منو

دانگ تب

كاوازاكي

مخملك

41

سرخجه و سرخك موارد سرخجه تاييد و سرخك موارد تاييد طغيان طغيان تاييد تاييد ويروس انتقال منبع ويروس شناسايي انتقال منبع شناسايي ويروس ژنوتايپ ويروس تشخيص ژنوتايپ اپيدميو تشخيص نقشه اپيدميو براي نقشه براي

بيماري بيماري لوژيكي لوژيكي

؟ كرد آوري جمع بايد را ؟ چه كرد آوري جمع بايد را چه سرم تهيه براي خون سرم نمونه تهيه براي خون بزاق يا يا نمونه بزاق مايع براي براي مايع

IgMIgMتشخيص تشخيص

كرد؟ آوري جمع بايد موقع كرد؟ چه آوري جمع بايد موقع چه مورد با تماس اولين مورد در با تماس اولين در

عرض در نمونه آوري جمع در آزمايش كم عرض حساسيت در نمونه آوري جمع در آزمايش كم 33حساسيتبثورات از بثورات روز از روز

عرض در نمونه آوري جمع در باال عرض حساسيت در نمونه آوري جمع در باال روز روز 2828تا تا 44حساسيت

خون از برداری نمونه ادرار از برداری نمونه گلو از برداری نمونه

0 7 14 21 28 35 42-7-14-210

2

4

6

8

10

بروز بثورات

بثورات بروز از بعد tروزهای

IgG

IgM

عفونت

ها آنتيسطح بادي

سرخجه ( و سرخك ويروسي عفونت( واكسينال يا وحشي

واكسيناسيون تاريخ

virus excretion

ها نمونه آوری جمع :زمانبزاق و سرم بثورات 28تا 0نمونه از بعد روز

ادرار و گلو های بثورات 5تا 0نمونه از بعد روز

نمونه اتاق هدف C-20°C-70°C°8-4+ دماي

كامل شناساييIgMخون

< 1 hourيك از كمتر

لخته تا ساعتشدن

24 hrsNeverNever

براي سرمIgM شناسايي

IgMشناساييNo< 7 daysBest OKOral fluid

بزاق نمونه

خون نمونهفيلتر شناساييIgMكاغذ

OKصورت در

شدن خشكOKBest

Not necessary

نمونه گلو، نمونهبزاق نمونه و ادرار

شناسايي ويروس

No< 3 daysNoBest

A 13 :

خون نمونه کافی

نمونه خون ناکافی

IgM منفی

مثبتIgM

با پپدمیولژیک ا نظر ازتایید مورد

مرتبط آزمایشگاهی شده. است

تایید اپیدمیولژیک

موردتایید با پپدمیولژیک ا نظر ازو نیست مرتبط آزمایشگاهی شدهاست سرخك به مشكوك عالئم داراي

بالینی تایید

شده رد

آزمایشگاهی تایید

آزمایشگاهی بندی طبقه الگوریتم

با پپدمیولژیک ا نظر از

موردتاییدمرتبط آزمایشگاهی شده

و نیستبه مشكوك عالئم داراي

نيست سرخك

رد شده

هاي نشانه داراي شخص راش هر و ( تب بثورات)ماكولوپاپولر

(وزيكوالر آبريزش كوريزا )يا سرفه و ( غير يا ( بيني

( ملتحمه كونژونكتيويت ( التهاب

سرخجه مشكوك يا باليني مورد

ماكولوپاپولر • راش و تب با بيمار هرعالئم چند يا يك با غدد همراه بزرگي

،یا لنفاوي گوشي پشت يا درد گردنيمفاصل يا مفاصل تورم

انجام سرخك مراقبت با همراه سرخجه مراقبتدر تاكيد ، شود باردار مي بدنيا و زنان تازه نوزاداناست . بيشتر آمده

اپيدميولوژيك مثبت مورد اپيدميولوژيك تعريف مثبت مورد ::تعريف) باليني ) تعريف سرخك به مشكوك (مورد باليني ) تعريف سرخك به مشكوك مورد كه آزمايشگاهي شده تاييد مورد با تماس تاريخچه كه با آزمايشگاهي شده تاييد مورد با تماس تاريخچه تا تا 77با

2121 ) بثورات ) اپيدميولوژيكال مورد بثورات از قبل ( روز بثورات ) اپيدميولوژيكال مورد بثورات از قبل روزاست است داشته داشته

اپيدميولوژيكال مورد بثورات اپيدميولوژيكال ويا مورد بثورات از 2121تا تا 77ويا بعد از روز بعد روزباشد كرده بروز شده تاييد مورد با باشد تماس كرده بروز شده تاييد مورد با تماس

: عمال عمال :پس پس باشد داشته را باليني باشد عالئم داشته را باليني عالئم باشد مركز يا شهرستان همان از باشد گزارش مركز يا شهرستان همان از گزارش باشد شده ايجاد شده تاييد مورد از بعد باشد بثورات شده ايجاد شده تاييد مورد از بعد بثورات

عالیم بدون ، تب بدون یا تب با ، دارد بثورات بیمارتنفسی

طی واکسیناسیون 14تا 7بثورات بعداز روزIgM ( طی نمونه از 56تا 8مثبت بعد روز

باشد .( شده آوري جمع واكسيناسيون نشده شناسایی ثانویه یا اولیه مورد محیط بررسی در علت سایر شناسایی در آزمایشگاه و محیط بررسی

نبوده موفق ها

آزمايشگاهي شده مطابقت : تاييد باليني تعريف با كه موردياست گرفته قرار تاييد مورد آزمايشگاه وسيله به و .دارد

اپيدميو شده مطابقت : ژيكلتاييد باليني تعريف با كه موردي

داشته ارتباط آزمايشگاهي مورد با اپيدميولوژيك نظر از و داردباشد .

باليني شده دارد : تاييد مطابقت باليني تعريف با كه موردي

وجود ن آ آزمايشگاهي تاييد امكان خون نبودن كافي دليل به وليندارد.

شده رد آ : مورد يا باليني تعريف با كه مشكوكي مورد . باشد نداشته مطابقت زمايشگاهي

.

هدفدار هدفدار عمليات عمليات

شاخصهاي از شاخصهاي استفاده از استفادهمناسب مناسب

( غير موارد موارد گزارش میزان یا بیماریابی نسبتسرخكي (

(2حداقل) شهرستان سطح در نفر هزار صد در جمعیت نفر میلیون یک در خکی سر موارد تعداد=< ( هدف بثورات تاریخ از شناسایی %(80درصد عرض در مورد بررسی ساعت 48درصد) نمونه ) نوع و گيري نمونه درصد گيري نمونه درصد آزمایشگاه به نمونه ارسال درصد آزمایشگاه از آزمایش نتیجه دریافت درصد بیماری منبع کشف درصد انتقال زنجیره شناسایی درصد بودن بهنگام و گزارشات بودن كامل درصد

شاخص : ادامه

که آنها انتقال زنجيره شناسايي و طغيانها تاييد درصداست . ) گردیده تهيه مناسب ويروسي =>(80نمونه

کامل : عرض بررسی در موارد بررسی ساعت 48نسبتآوری جمع با

مورد از الزم های داده همهبروز تاریخ ، جنس ، سن ، شهرستان ، خانوادگي نام و نام

، بثوراتآخرين تاريخ ، واكسيناسيون سابقه و نمونه تهیه تاریخ

نوبت

هاي حذف شاخص سمت به پیشرفت پایش: ویروس

موارد - سرخکی تعداد صد غیر در شده گزارشجمعیت نفر هزار

واکسیناسیون - پوشش ضعیت و- نفر - میلیون یک در خکی سر موارد تعداد

جمعیت

ها- طغیان اندازه

آزمایشگاهی 1. شده تایید مورد

بالینی 2. شده تایید مورد

اپیدمیولوژیک 3. شده تایید مورد

شده 4. رد مورد

بومی سرخک مورد وارده سرخک مورد وارده سرخک با مرتبط سرخک مورد آلودگی نامعلوم منبع با سرخک مورد واکسن از ناشی سرخک مورد

- ) با ) واكسيناسيون سابقه بدون تماس معرض در افرادشوند . واكسينه بايستي سرخك قطعي مورد

- ) در ) سابقه بدون سرخك به مشكوك فرد خانواده افراداز كمتر بيمار 72فاصله در عالئم شروع از بعد ساعت

. شوند واكسينه بايستي

زير - كودكان ، 9براي تماس در باردار زنان و ماه. شود مي توصيه استاندارد ايمونوگلوبولين

- -

67

با تشكرفرا

وان