Διερεύνηση ουδετεροφιλίας και λεμφοκυττάρωσης

Διερεύνηση ουδετεροφιλίας και λεμφοκυττάρωσης

Βασίλης Περιφάνης

Λέκτορας Αιματολογίας Α.Π.Θ.

Δες τη μορφολογία

WBC

Λευκοκυττάρωση: Βλάστες

• Περίπτωση• Γεν. αίματος: Λευκά 110Χ109/Lit • Λευκοκυτταρικός τύπος

αιματολογικού αναλυτή: Λεμφοκύτταρα 97%, επισήμανση για βλάστες

• Περιφερικό πλακάκι: 99% βλάστες• Ανοσοφαινότυπος: ΟΜΛ με

ελάχιστη ωρίμανση

ΟΜΛ, Μ1

40Χ 100Χ

Ορισμός

• Λευκοκυττάρωση είναι η αύξηση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων σε επίπεδα πάνω από τα φυσιολογικά όρια

• Φυσιολογικά όρια ή καλύτερα διάστημα αναφοράς (reference interval) είναι το εύρος τιμών των αιματολογικών παραμέτρων του φυσιολογικού πληθυσμού αναφοράς.

• Σε ιδανικές συνθήκες κάθε εργαστήριο οφείλει να καταρτίζει πίνακες φυσιολογικών τιμών στον πληθυσμό που εξετάζει και να εφαρμόζει εξωτερικό και εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο στα πλαίσια την ποιοτικής αξιολόγησης των αιματολογικών αναλυτών που χρησιμοποιεί.

Πίνακας 1. Μέσες (mean) απόλυτες φυσιολογικές τιμές αριθμού λευκών και

λευκοκυτταρικού τύπου ± 2SD (95% range)

Αριθμός λευκών 7.0±3.0 Χ109/L

Ουδετερόφιλα 2.0-7.0 Χ109/L

Λεμφοκύτταρα 1.0-3.0 Χ109/L

Μονοπύρηνα 0.2-1.0 Χ109/L

Ηωσινόφιλα 0.02-0.5 Χ109/L

Βασεόφιλα 0-0.3Χ109/L

Εργαστήριο: Μέθοδοι• Αιματολογικοί αναλυτέςΜετρούν με αξιοπιστία: ουδετερόφιλα,

μονοκύτταρα, λεμφοκύτταρα, ηωσινόφιλα και βασεόφιλα.

Μετρούν αρκετά καλά τα εμπύρηνα ερυθρά και τις άωρες μορφές της κοκκιώδους σειράς.

Επισημαίνουν τις παθολογικές μορφές (βλάστες, άτυπα λεμφοκύτταρα)

• Μικροσκοπική εξέταση επιχρίσματος περιφερικού αίματος

• Ειδικές εργαστηριακές τεχνικές (ανοσοφαινότυπος, κυτταρογενετική, μοριακές τεχνικές)

Μικροσκοπική εξέταση• Αποτελεί την πρώτη και βασικότερη μέθοδο στην

διερεύνηση της λευκοκυττάρωσης• Είναι φθηνή και απαιτεί μικρό εξοπλισμό• Η επιτυχία της εξαρτάται από την εμπειρία του

εξεταστή αφενός και την ποιότητα του επιχρίσματος αφετέρου.

• Πρέπει να ακολουθούνται οι διεθνείς οδηγίες ως προς την επίστρωση, την χρώση και την παρατήρηση

• Σήμερα υπάρχει και το αυτόματο σύστημα επίστρωσης και βαφής και παρατήρησης πλακιδίων.

Myeloid precursor

GM-CSFR

Erythroid precursor

EPOR

PU.1

Gata.1

Granulocyteprecursor

G-CSFR

Monocyte precursor

M-CSFR

PU.1

C/EBP

CD34

G-CSF

M-CSF

Epo

H διαφοροποίηση του HSC προs την κοκκιώδη σειρά: o ρόλος των μεταγραφικών παραγόντων

Σχηματισμός ουδετεροφίλων στον μυελό (κοκκιοποίηση)

Mitotic or

proliferative compartment

Storagecompartment

10

-14

ημ

έ ρες

Maturation compartment

2

6

4

Marrow

Blood

Tissues

Marginal pool

Κινητική ουδετεροφίλων

• Αποθήκες μυελού(BM reserves)

• Κυκλοφορούντα ουδετερόφιλα (Circulating pool)

• Ουδετερόφιλα ιστών(Tissue neutrophils)

• Περιθωριακή Δεξαμενή(Marginal pool)

Κοκκιοκύτταρα Πολυμορφοπύρηνα ΜονοκύτταραΚοκκιοκύτταρα Μονοκύτταρα

Λευκοκυττάρωσημυελικής/μονοκυτταρικής

σειράς

• Οξεία ή χρόνια• Φυσιολογική ή αντιδραστική σε

παθολογικά αίτια• Νεοπλασματική

Είδος λευκοκυττάρωσης

• Ουδετεροφιλία: >7,5Χ109/Lit • Μονοκυττάρωση: >1Χ109/Lit• Ηωσινοφιλία: >1,5Χ109/Lit• Βασεοφιλία: >0,3Χ109/Lit• Λεμφοκυττάρωση: >3.5109/Lit • Μεικτή• Άλλα κύτταρα: βλάστες, άωρες μορφές

κοκκιώδους σειράς, πλασματοκύτταρα, άτυπα λεμφοκύτταρα

Ουδετεροφιλία: >7,5Χ109/Lit Φυσιολογικά αίτια

• Νεογέννητα• Κύηση• Σωματική

καταπόνηση• Stress

• Αφυδάτωση• Έντονος πόνος• Κάπνισμα• Ψύχος• Θερμότητα

Ουδετεροφιλία αντιδραστική:Παθολογικά αίτια

• Λοιμώξεις, φλεγμονές• Φάρμακα (κορτικοστεροειδή, λίθιο,

αδρεναλίνη, αυξητικός παράγοντας κοκκιοκυττάρων)

• Νέκρωση ιστών (εγκαύματα, έμφραγμα)• Αλλεργία• Σπληνεκτομή• Νεοπλάσματα αιμοποιητικά και μή

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Διάφορες λοιμώξεις και χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα προκαλούν διαταραχές σε μία ή περισσότερες σειρές αιμοποιητικών κυττάρων.

Αιματολογικές εκδηλώσεις συχνά πρώιμοι δείκτες συστηματικής νόσου

Εξοικείωση με τις νοσολογικές οντότητες που σχετίζονται με τέτοιες μεταβολές, ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ για τον κλινικό γιατρό.

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ (WBC) ΣΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

Συχνά, μεταβολές παραμέτρων WBC χαρακτηριστικές της λοίμωξηςΜεταβολές- στη μορφολογία (ποιοτικές) - πυρήνα - κυτταρόπλασμα- στον αριθμό (ποσοτικές) - απόλυτο - σχετικό

Ευρεία διακύμανση- από τον τύπο λοίμωξης- από άτομο σε άτομο

Απάντηση Μακροφάγων στη λοίμωξη - 2 μηχανισμοί

Φαγοκυττάρωση - Σύντηξη φαγοσώματος με λυσόσωμα -αποδόμηση βακτηρίου

Σηματοδότηση - έναρξη μεταγραφής, σύνθεσης και έκκρισης κυτταροκινών

φλεγμονής

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

Εξέταση επιχρίσματος περιφερικού αίματος

Πρώιμη αύξηση ραβδοπυρήνων, πριν την ανάπτυξη λευκοκυττάρωσης

Σε σοβαρή λοίμωξη, «στροφή προς τα αριστερά» μεταμυελοκύτταρα ή πιο άωρες μορφές

«Τοξική» κοκκίωση, κενοτόπια στο πρωτόπλασμα, σωμάτια Dӧhle

Συχνά προηγούνται των συμπτωμάτων.

Φυσιολογική μορφολογία

«Τοξική» κοκκίωση

Toxic granulation refers to heavier than normal neutrophil granulation occurring as a reactive change. It is most often a response to infection or tissue damage but also occurs in normal pregnancy.

Σωμάτια Dӧhle - Έγκλειστα ‘’sky blue’’.Σε λοιμώξεις, εγκαύματα, ΜΥΝ, κύησηΣύνθεση: ΕΔ και κοκκία γλυκογόνου

Α small, weakly basophilic cytoplasmic inclusion that is composed of stacks of endoplasmic reticulum plus glycogen granules. It is the ribosomes of the endoplasmic reticulum that cause inclusion to be basophilic.

Κατακερματισμός πυρήνα

Κενοτόπια στο πρωτόπλασμα

Neutrophil vacuolation, the presence of clear vacuoles within the cytoplasm, is a much more specific indicator of bacterial infection.

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

Σπάνια, σε σοβαρή συστηματική λοίμωξη μικρο-οργανισμοί μέσα στα WBC

Συχνά, διαταραχές που προδιαθέτουν στη λοίμωξη, π.χ. σε μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο, η ανωμαλία ψευδο-Pelger-Hüet και ελαττωμένη κοκκίωση πολυμορφοπυρήνων

Blood film showing yeast forms of Candida parapsilosis between red cells. The blood film was from a patient with an indwelling central venous catheter.

Ανωμαλία ψευδο-Pelger-Hüet

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC

Ουδετεροφιλία

Στην πλειονότητα περιπτώσεων αντίδραση σε λοίμωξη ή φλεγμονώδη διαδικασία

Συχνότερο αίτιο η λοίμωξη: 207/400 (53%) νοσηλευόμενους ασθενείς με

WBC > 15.000/μl- 47% πνευμονία- 29% λοίμωξη ουροποιητικού- 16% λοίμωξη μαλακών μορίων- 16% λοίμωξη C. difficile

(O'Brien D, Tobin S, Brown GV, Torresi J,  Clin Infect Dis  2001)

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC

Ο βαθμός της αύξησης εξαρτάται από:- τον λοιμογόνο παράγοντα- τη βαρύτητα της λοίμωξης- το άτομο

Συνήθεις περιορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις WBC 12-14.000/μl

Συστηματικές λοιμώξεις WBC 15-30.000/μl

Ουδετεροφιλία

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC

Λευχαιμοειδής αντίδραση

WBC ≤ 50.000/μl, με ή χωρίς την ύπαρξη άωρων μορφών, αλλά χωρίς λευχαιμία

Ανησυχία για υποκείμενο νεοπλασματικό νόσημα αίματος

Ιδιαίτερα, σε συνύπαρξη αναιμίας και/ή θρομβοπενίας, διαγνωστική πρόκληση

- Μυελόγραμμα- Εξειδικευμένες εξετάσεις (π.χ. PCR-bcr-abl)

Λευκοκυττάρωση

Λευχαιμοειδής αντίδραση

XMΛ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC

Λευκοερυθροβλαστική αντίδραση

Εμπύρηνα ερυθροκύτταρα σε συνδυασμό με στροφή προς τα αριστερά στο περιφερικό αίμα

ΣηψαιμίαΚεγχροειδής TBCΙστοπλάσμωσηΔιήθηση μυελού (νεόπλασμα, ίνωση)

Σε υπόνοια υποκείμενου νοσήματος, προσεκτική παρακολούθηση στη φάση ανάρρωσης από τη λοίμωξη

Λευκοκυττάρωση

Λευκοερυθροβλαστική αντίδραση

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΜΟΥΝΤΑΙ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΧΜΛ Μηνιγγίτιδα (H. Influenza, N. meningitidis) Σταφυλοκοκκική σηψαιμία Ενδοκαρδίτιδα από πνευμονιόκοκκο Σαλμονέλλωση Διφθερίτιδα Βουβωνική πανώλης ΦυματίωσηΟΜΛ Φυματίωση Αποκατάσταση μετά ακοκκιοκυτταραιμίαΧΛΛ Κοκκύτης Aνεμοευλογιά Ιογενή εξανθήματαΟΛΛ Φυματίωση Λοιμώδης μονοπυρήνωσηΜυελοδυσπλασία HIV Λοιμώδης μονοπυρήνωση

Μυελοϋπερπλαστικά νεοπλάσματα

• Χρόνια μυελογενής λευχαιμία BCR-ABL1(ΧΜΛ)

• Χρόνια ουδετεροφιλική λευχαιμία• Χρόνια ηωσινοφιλική λευχαιμία • Χρόνιο μυελοπαραγωγό, μη

κατατάξιμο

1. Χρόνια μυελογενής λευχαιμία BCR-ABL1+

• Λευκά 12-1000Χ109/L (Μ.Ο.100)• Χρόνια φάση: ουδετερόφιλα,

μυελοκύτταρα, λίγα βασεόφιλα, απόλυτη ηωσινοφιλία και μονοκυττάρωση (<4%), βλάστες <2-4%.

• Επιταχυνόμενη φάση: >20% βασεόφιλα, 10-19% βλάστες στο περιφ. αίμα

• Χρ. Ph+

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

ΧΜΛ Χρόνια φάση

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία επιταχυνόμενη φάση

2. Χρόνια ουδετεροφιλική λευχαιμία: BCR-ABL1-

• Λευκά >25Χ109/L• Ουδετερόφιλα >80%• Άωρα μυελικής 5-10%• Καρυότυπος φυσιολογικός 90%, σπάνια

+8, +9, +21, del(20q), del(11q), del(12p), JAK2.

Ουδετεροφιλία Χρόνια ουδετεροφιλικη λευχαιμία Ph-

3. Χρόνιο μυελοπαραγωγό, μη κατατάξιμο: BCR-ABL1-

• περιφερικό πλακάκι κλασσικό μυελοπαραγωγού

• απουσία χαρακτηριστικών καρυοτυπικών ανωμαλιών

• πιθανόν αρχικό στάδιο πολυκυτταραιμίας, μυελοΐνωσης

Μυελοδυσπλαστικά/μυελοϋπερπλαστικά

νεοπλάσματα• Χρόνια μυελομονοκυτταρική λευχαιμία

(ΧΜΜΛ)• Άτυπη ΧΜΛ BCR-ABL 1-• Νεανική μυελομονοκυτταρική λευχαιμία• Μυελοδυσπλαστικό/μυελοϋπερπλαστικό

μη κατατάξιμο

1. Χρόνια μυελομονοκυτταρική λευχαιμία (ΧΜΜΛ)

• Σήμα κατατεθέν: μορφολογία στο περιφερικό πλακάκι

• Εμμένουσα μονοκυττάρωση : >1Χ109/Lit • Βλάστες <20% συμπεριλαμβανομένων των

προμονοκυττάρων (μυελός και περιφ. αίμα)• Άωρα μυελικής <10%, ανώριμα

ουδετερόφιλα<10%• Δυσπλασία μιάς σειράς τουλάχιστον• Ανοσοφαινότυπος: CD14+, CD64+, CD56+,

ανώμαλη έκφραση CD13, CD33, HLADR• Ph-, BCR-ABL1-, PDGFRA-, PDGFRB- (εωσινοφιλία)

ΧΜΜΛ

ΟΜΛ Μ5β

2. Άτυπη ΧΜΛ BCR-ABL 1-• Ουδετερόφιλα και άωρα μυελικής με

δυσπλαστικά χαρακτηριστικά (Pelger-Huet, διαταραχές κοκκίωσης) 10-20%

• Μονοκυττάρωση ήπια (3-10%)• Βασεοφιλία=2%• Βλάστες <5%• Ph-, BCR-ABL 1-, PDGFRA-, PDGFRB-

Λεμφοκυττάρωση

Είδος• Β• Τ• ΝΚ

Ηλικία, ιστορικό

Φύση• Αντιδραστικής• Νεοπλασματική

Πορεία νόσου

Λεμφοκυττάρωση

( >4000/μl)

Σπάνιο εύρημα σε λοιμώξεις από βακτήρια

Εξαίρεση σε λοίμωξη από Bordetella pertussis

Ναι, σε λοίμωξη από ρικέτσιες και ιούς

«Οξεία λοιμώδης λεμφοκυττάρωση» - Λεμφοκύτταρα από 30-100.000/μl

- Σε ιογενείς λοιμώξεις από: adenovirus ή coxsackievirus A

Λεμφοκυττάρωση

Διαταραχές μορφολογίας λεμφοκυττάρων σε ιογενείς λοιμώξεις

Ιδιαίτερα σε λοιμώδη μονοπυρήνωση

Μιμείται εικόνα ΟΛΛ

Ποικιλία στη μορφολογία των άτυπων λεμφοκυττάρων

Κυτταρομετρία ροής χρήσιμη στη Δ/Δ

B-ΛεμφοκυττάρωσηΚλωνικότητα

• Κυτταρομετρία Ροής: 1. Έκφραση ελαφράς αλυσίδας κ ή λ της

ανοσοσφαιρίνης, (λόγος κ/λ 0,5-3) Μικροί Β κλωνικοί πληθυσμοί χωρίς άλλα

κλινικά ευρήματα και μη νεοπλασματικά νοσήματα, (παιδιά, ν. Castleman, HIV)

2. ‘Eκφραση αντιγόνων: ανώμαλη (CD5), διαφορά στην ένταση φθορισμού (CD20, CD22, CD79b), ειδική (CD10, CD103)

• Μοριακά με την ανίχνευση του ανασυνδυασμού του Ig γονιδίου

Πολυκλωνική Β λεμφοκυττάρωση

• Παιδιά• Σπληνεκτομή• Ν. Hodgkin nodular lymphocyte

predominant• Ρευματοειδή αρθρίτιδα• Ν Gaucher• Σύνδρομο της καλοήθους πολυκλωνικής Β

λεμφοκυττάρωσης με παρουσία χαρακτηριστικών διπύρηνων λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα, κυρίως σε γυναίκες, κατά προτίμηση καπνίστριες, με θετικό HLA b27

Καλοήθης πολυκλωνική Β λεμφοκυττάρωση

(1) Ύπαρξη κλωνικού B κυτταρικού πληθυσμού με: (i) λόγο κ:λ >3:1 ή <0.3:1 ή (ii) μονοκλωνική αναδιάταξη βαριάς αλυσίδας ή (iii) >25% των Β κυττάρων με χαμηλή ή καθόλου έκφραση sIg

(2) Παθολογικός ανοσοφαινότυπος

(3) Απόλυτος αριθμός Β κυττάρων <5x109/L

(4) Αποκλεισμός λεμφοϋπερπλαστικού ή αυτοάνοσου νοσήματος (i) Απουσία λεμφαδενοπάθειας/οργανομεγαλίας (ii) Απουσία Β-συμπτωμάτων

(1) CLL-like Monoclonal B cell lymphocytosis (MBL):

CD5+, CD23+, CD20dim, sIgdim

(2) Atypical CLL-like MBL:

CD5+, CD23- or CD20bright , sIgmoderate to bright

απουσία t(11;14)

(3) Non-CLL MBL:

CD5-,CD20+, sIgmoderate to bright

75% των MBL

Επίπτωση της CLL-like MBL στον υγιή πληθυσμό : 1 στους 10;

...αυξάνει με την ευαισθησία της μεθόδου ανίχνευσης...και με την ηλικία

Κλωνικά κύτταρα με

φαινότυπο CLL

>5x10^9/L κλωνικά κύτταρα με φαινότυπο CLL

στο αίμα

Λεμφαδενοπάθεια ή ηπατοσπληνομεγαλία

CLL Ναι Ναι Ναι ή όχι

SLL Ναι Όχι Ναι

CLL-like MBL

Ναι Όχι Όχι

CLL-like MBL: προκαρκινική κατάσταση της CLL;

H CLL-like MBL μεταπίπτει με ρυθμό 1-2%/έτος σε CLL που απαιτεί θεραπεία

Rawstron et al, NEJM 2008

CLL-like MBL: προκαρκινική κατάσταση της CLL;

Μοναδικός προγνωστικός παράγοντας κακοήθους εξέλιξης: απόλυτος αριθμός Β κυττάρων

Rawstron et al, NEJM 2008

Ώριμα Β-νεοπλάσματα

• B-CLL/SLL• B-PLL• SMZL• HCL-v• LPL• MALT• Follicular L• Mantle cell L• DLBCL

CD19+CD5+CD23+CD709b

lowFMC7- sIg low

Β-ΧΛΛ

B-PLL CD19+, CD22+, CD20+, CD79a+, CD5 20-30%, CD23 10-20%, sIgM++, sIgD+

Λεμφοκύτταρα μεσαίου μεγέθους, στρόγγυλο πυρήνα, μέτρια πυκνωτική χρωματίνη, εμφανές κεντρικό πυρήνιο και μέτριο ελαφρά βασεόφιλο πρωτόπλασμα ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΌ 50% ΠΡΟΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ

SLVLCD19+, CD79a+, IgM+, IgD

+/-CD20+++, CD5-, CD23-,

CD10-CD11c+++, CD5+ σπάνιαCD103+ σπάνια

Λεμφοκύτταρα μετρίου μεγέθους, πυκνωτική χρωματίνη, βραχείες προσεκβολές στον ένα πόλο

HCL-v CD103+, CD25-Λεμφοκύτταρα μεσαίου μεγέθους με πυκνωτική χρωματίνη

και κεντρικό πυρήνιο και λεπτές τριχοειδείς προσεκβολές

Οζώδες Λέμφωμα CD19+, CD20+++, CD22+, CD79a+CD10+, Bcl2+, Bcl6+, CD5-, CD23-/+

Κεντροβλάστεςμέσου-μεγάλου μεγέθους, πυρήνας οβάλ ή στρόγγυλοςλεπτή χρωματίνη, πυρήνια

ΚεντροκύτταραΛεμφοκύτταρα μικρά ή μεσαίου μεγέθους

πυρήνας με εντομή, ανώμαλο περίγραμμα

μικρό πυρήνιο, λίγο ανοικτόχρωμο πρωτόπλασμα

Μανδύας CD19+, CD20+++, CD22+, CD79a+ sIgM+, sIgD, CD5+, CD23-, Cyclin D1+

Βλαστική μορφή

Βλαστεοειδής μορφή με λεπτή χρωματίνη,, πυρήνια, λίγο πρωτόπλασμα

Λεμφοκύτταρα μικρά ή μεσαίου μεγέθους

πυρήνας με εντομή, ανώμαλο περίγραμμα, μικρό πυρήνιο, λίγο ανοικτόχρωμο πρωτόπλασμα

DLBCL

Κεντροβλάστες: μέσου-μεγάλου μεγέθους, πυρήνα οβάλ ή στρόγγυλο, λεπτή χρωματίνη, 2-3 πυρήνια κολλημένα στην μεμβράνη

Ανοσοβλάστης: μεγάλα, με άφθονοβασίφιλο πρωτόπλασμα, πυρήνιο

αναπλαστικό

CD19+, CD20+, CD22+, CD79a+sIgM, sIgG, sIgACD30+, CD5+ 5%, CD10+ 30-60%Bcl6+, Ki67+

Τ και ΝΚ λεμφοκυττάρωση

• Αντιδραστική • Νεοπλασματική: Ώριμα Τ και ΝΚ

νεοπλάσματα

Διάγνωση: • Κυτταρομορφολογία• Κυτταρομετρία ροής (ΚΡ)• Ιστολογική

Ώριμα Τ νεοπλάσματαΚλωνικότητα

• Κυτταρομετρία ροής: 1. Ρεπερτόριο μορίων V-β TCR υποδοχέα2. Ειδική ανοσοφαινοτυπική έκφραση στα

αντισώματα: CD2, CD3, CD5, CD7, CD1a, Tdt, CD10, TcRab, CD4, CD8.

• Μοριακός έλεγχο του ανασυνδυασμού του TcR υποδοχέα

ΝΚ νεοπλάσματα- κλωνικότητα

• Δεν υπάρχει τεχνική για τον έλεγχο της κλωνικότητας των ΝΚ λεμφοκυττάρων

• Η διάγνωση των ΝΚ νεοπλασμάτων γίνεται με κριτήρια μορφολογικά, ιστολογικά, και ανοσοφαινοτυπικά.

• Σε λίγες περιπτώσεις η ανίχνευση των μορίων KIR του ΝΚ υποδοχέα με ΚΡ δυνατόν να εντοπίσει κλωνικό ΝΚ πληθυσμό

Αντιδραστική Τ και ΝΚ λεμφοκυττάρωση

• Λοιμώξεις (ιογενείς, βακτηριακές, τοξοπλάσμωση, ελονοσία, Babesiosis, ηπατίτιδα)

• Φαρμακευτική• Αυτοάνοσα νοσήματα• Κυτταροκίνες• Εμβολιασμοί• Stress (τραύμα, εξαντλητική άσκηση)• Ενδοκρινικές διαταραχές (ν. Addison,

υπερθυρεοειδισμός, διατ. υπόφυσης), • Νεοπλάσματα

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ

Οξείες Κοκκύτης Λοιμώδης μονοπυρήνωση Λοιμώδης ηπατίτιδα Οξεία λοιμώδης λεμφοκυττάρωση Τοξοπλάσμωση CMV λοίμωξη

Χρόνιες Φυματίωση Βρουκέλλωση Σύφιλη Ρικετσίωση

Λεμφοκυττάρωση από κοκκύτη

Albert J, Jongco AP,J Philippine Med Assoc  1941

Λοιμώδης ΜονοπυρήνωσηΚύτταρα πλασσματοκυτταροειδή, μονοπυρηνοειδή CD2+

CD3+CD4-CD8+CD16+CD56+HLADR+

Ώριμα Τ και ΝΚ νεοπλάσματα

• T-PLL• T-LGL• ATLL• Sezary S• NK Lymphoproliferative dis.

T-cell prolymphocytic leukemiaCD2+, CD3+, CD7+, CD52+CD4+ 60%, CD4/CD8 25%CD8+ 15% Λεμφοκύτταρα μικρά και μεσαίου μεγέθους, στρόγγυλα,

οβάλ ή ανώμαλο πυρήνα, πυρήνιο, λίγο βασεόφιλο πρωτόπλασμα

T-cell LGLΚύτταρα μεσαίου μεγέθους με αζουρόφιλα κοκκία

CD2+, CD3+

CD8+TcRab+TcRgd+CD5+/-CD7-CD16+CD57+

Adult T-cell leukemia/lymphomaΠολλές μορφολογικές ποικιλίες οξεία μορφή, μεγάλα κύτταρα με ανώμαλο πυρήνα και βασεόφιλο πρωτόπλασμα

CD2+, CD3+, CD5+

CD7-CD4+CD8-CD4-/CD8+CD4+/

CD8+CD25+++CD30+,

ALK-

Sezary syndromeCD2+, CD3+, CD4+, CD5+CD7-

Λεμφοκύτταρα μικρά με εγκεφαλοειδή πυρήνα

Chronic lymphoproliferative disorders of NK cells

CD2+/-CD3-cCD3e+CD16+CD56+CD7-/+CD57-/+TIA+,

Granzyme B, M

Επιδημιολογία αιματολογικών παθήσεων

• ΧMΛ : 1/100000 πληθυσμού/έτος• ΧΛΛ: 4-7/100000 πληθυσμού/έτος• ΟΛ: 3,5/100000 πληθυσμού / έτος• ΜΠΝ: 0,5-2,5/100000 πληθυσμού/έτος• Λέμφωμα Hodgkin : 3/100000/έτος• Λέμφωμα Non Hodgkin: 12-15/100000/έτος• ΜΔΣ: 3,2/100000πληθυσμού /έτος

Συμπεράσματα• Είναι σημαντική η συμβολή των βασικών

μεθόδων του αιματολογικού εργαστηρίου στην διερεύνηση της λευκοκυττάρωσης.

• Η παρατήρηση του επιχρίσματος του περιφερικού αίματος στο οπτικό μικροσκόπιο αποτελεί τη βάση στη μελέτη της λευκοκυττάρωσης και κατευθύνει την εργαστηριακή διερεύνηση προς τις κατάλληλες εξειδικευμένες τεχνικές.

• Στις περισσότερες περιπτώσεις η νεοπλασματική φύση της λευκοκυττάρωσης τεκμηριώνεται με μεθόδους ΚΡ, καρυότυπου, Fish και μοριακών τεχνικών (RT-PCR).

..ουκ εν τώ πολλώ, το εύ….