اسید های نوکلئیک

نوکلئیک های اسید

نوکلئیک اسیدهای

RNADNA

اهمیت بیولوژیک اسیدهای نوکلئیکحاوی اطالعات وراثتی ناقل اطالعات وراثتیبیان اطالعات وراثتی

نوکلئوتیدها مونومر های تشکیل دهنده ی .اسید های نوکلئیک هستند

نوکلئوتیدها ی دهنده تشکیل اجزای

بازحلقوی

کربنه 5قند

گروه فسفات

آلی بازهای انواع

پیریمیدین

پورین

A G T U C

Purines and pyrimidines

-آمینو 4-اکسو، 2سیتوزین ) پیریمیدین(

12

34

5

6

- دی اکسو 4و2اوراسیل )پیریمیدین(

12

3 45

6

- متیل 5- دی اکسو، 4و2تیمین )پیریمیدین(

بازهای فرعی پیریمیدین

- متیل سیتوزین 5-هیدروکسی متیل سیتوزین 5

-آمینو پورین (6آدنین )

1

23

4

56 7

8

9

-اکسو 6-آمینو، 2گوانین ) پورین (

2

1

34

56 7

89

بازهای پورینی فرعیگوانین- 2و2 متیل دیگوانین- 1 متیلآدنین 6و6 متیل دی

گزانتین هیپوگزانتین

خواص فیزیکوشیمیایی بازهای ازت دار

اکسیداسیون برابر در مقاوم

( بنفش ماوراء موج طول در اختصاصی نانومتر(260جذب

( توتومریسمTautomerism)

پنج قند کربنه

دزاکسی ریبوز ریبوز

مقایسه ی ریبوز و دزاکسی ریبوز

نوکلئوزید) قند + باز آلی(

شامل دسته2

دزوکسی ریبو نوکلئوزید

ریبونوکلئوزید

نوکلئوتیدها،استرهای) ( 5 نوکلئوتیدها نوکلئوزیدها’ فسفریک

شامل دودسته ی کلی است

ریبونوکلئوتیدها

دزاکسی ریبونوکلئوتیدها

ریبونوکلئوتید

دزاکسی ریبونوکلئوتید

نوکلئوزید و نوکلئوتید

DNA ساختمان اول

دزاکسی قرارگرفتن ترتیب و توالیریبونوکلئوتیدها

استر فسفودی پیوند ’3و’ 5 تشکیل

Watson and Crick - described the DNA molecule from Franklin’s X-ray

Rosalind Franklin - X-ray photo of DNA.(1952)

A HISTORY OF DNA

.Frederick Griffith – Discovers that a factor in diseased bacteria can transform harmless bacteria into deadly bacteria

(1928)

DNA دوم ساختمان( ای دورشته (helixمارپیچ هیدروژنی پیوند تشکیل های Anti parallelزنجیره

A:T

C:G

DNA ساختمان سوم

نوکلئوزوم تشکیل

های رشته تشکیل30nmکروماتین

کروموزوم تشکیل

DNAانواع A-DNAB-DNAZ-DNA

B-DNA 10 دور هر در باز جفت گرد راست نوع ترین معمول و ترین DNAرایج باریک و بزرگ شیار دارای

A-DNA از قطورتر و تر Bکوتاه گرد راست11 دور هر در باز جفت کوچک و بزرگ شیار دارای

Z-DNA از باریکتر و B-DNAبلندتر12 دور هر در باز جفت گرد چپ صورت به استری فسفودی اسکلت

زیگزاگ بزرگ شیار فاقد

RNA

RNA ساختماناول

ریبونوکلئوتیدها قرارگرفتن ترتیب و توالی

استر فسفودی پیوند ’5و’3تشکیل

RNAساختمان دوم عمدتا تک رشته ای)شبه دورشته

ای (معموال نامنظم تشکیل پیوند هیدروژنی نقش موثر بازها

RNA ساختمان سوم1)RNA همانند تواند .DNAمی باشد نوکلئوپروتئین شکل به(rRNA)2( (. باشد( خورده پیچ صورت به tRNAمیتواندبین( 3 اتصال در یونی پیوندهای ها RNAدخالت پروتئین و

RNAانو اع

tRNA

rRNA

mRNA

hnRNA

snRNA

ساختمان tRNA دوم

منطقه ی 4دارای اختصاصی )وجود بازهای

مکمل ( حلقه4دارای ساختمان برگ شبدری تشکیل پیوندهای

هیدروژنی

tRNAساختمان سوم

tRNA نقش پروتئین سنتز برای آمینه اسیدهای ناقل

انتهاي( 1 به اختصاصي اسيد آمينو --اتصالOH3َ

در( 2 كدون توسط mRNAشناسائيكدون آنتي

rRNA ( ریبوزوم اجزای (rRNA + prاز

انواع

28s

5/8s

5s

18s

rRNA نقشاسکلت درونی ریبوزومنقش کاتالیتیکی

mRNA از بخشی ژن) (DNAمکمل وراثتی اطالعات ناقل وجودCAP انتهای ’5در انتهای در آدنین پلی دم ’3وجود

CAP سنتز Prشروع انتهای از ’ 5محافظت

-متیل گوانوزین 7تری فسفات

polyAدم انتهای از ’ 3محافظت پایداری و mRNAتحکیم ترجمه کارایی افزایش

mGpppNmpNmAAUAAA

mGpppNmpNmAAUAAA AA

A

A

AA

3’

cleavage

polyadenylation

hnRNA

snRNA سنتز در غیرمستقیم Prنقش پردازش در hnRNAدخالت ژن بیان تنظیم

تعيين توالي اسيدهاي نوكلئيك

– : شيميايي گيرد مي صورت روش دو بهآنزيمي

: شيميايي روشقليائي RNAهيدروليز

هيدروليز DNAمولكولهاي) برابر در) كنند مي مقاومت قليائي

54

Chemical Method قليائي RNAهيدروليز

(مولكولهايDNA مقاومت قليائي هيدروليز برابر در) كنند مي

55

Enzyme Methodes گرفته كار به هاي نوكلئيك،آنزيم هاي اسيد نوع اساس بر

: شوند مي تقسيم دسته دو به شده

( ريبونوكلئازها ( DNaseدزاكسي /نوكلئازهاي اگزو DNAاندو

( ريبونوكلئازهاRNase) /نوكلئازهاي اگزو RNAاندو

56

DNA Endonuclease

DNase( گاو ( DNaseIپانكراس

DNase( گوساله ( DNaseIIتيموس

57

Restriction Enzymesاند پروكاريوتي هائي آنزيم

هستند اختصاصي اندونوكلئازهاي( Palindromتوالي در ) و شناسند مي را قرينه و مكمل

. دهند مي برش خاصي جايگاه

EcoRI: 3َ3ََ...G↓AATTC...5َ 5َ5َ... CTTAA↑G...3َ

58

( a & b)DNA Exonuclease : aگروه

مار سم استراز دي فسفو

روي .DNAو RNAبر است موثر اي رشته تك

نوكلئوزيد صورت به را نوكلئوتيدي مي 5َواحدهاي تبديل فسفات مونوكند.

59

( a & b)DNA Exonuclease :bگروه

گاو طحال استراز فسفودي

روي .DNAو RNAبر است موثر اي رشته تك

نوكلئوزيدَ صورت به را نوكلئوتيدي تبديل 3واحدهاي فسفات مونو. كند مي

a

b

61

RNA EndonucleaseRNase- : پانكراس

كربن بين بازهاي 5َ5َاتصال محل در را فسفات و CوUقند. كند مي قطع

RNase T1: -كربن بين نوكلئوتيد 5َ5َاتصال محل در را فسفات قطع Gو

. كند ميRNase U2: -

كربن بين نوكلئوتيد 5َ5َاتصال محل در را فسفات يا Aو Gو. كند مي قطع

62

RNA Exonuclease

اگزونوكلئاز DNAمشابه

) كنند ) نمي عمل اختصاصي باز روي عمومي اثر

63َ

از که کسانی تنها ندارد وجود ای شاهانه راه درعلم رفتن باال خستگی

راه اقبالو بخت ترسند نمی نشیبو فراز پر های ازهای قله به رسیدن

. دارند را آن درخشان