สุขภาพจิต และการ ปรับตัว

สขภาพจตและการปรบตว

สขภาพจต

การเพมขนของประชากร ทงการเปลยนแปลงของสงคมสงผลกระทบกระเทอนตอ

จตใจ สงผลใหสขภาพจตเสอมในรปแบบตางๆ

ความสำาคญของสขภาพจต

ปญหาสขภาพจตในสงคมเมอง : การดมสรา , กออาชญากรรม ปญหาสขภาพจตในสงคมชนบท : เดกขาดผดแล ผสงอายขาดผอปการะ

เพอใหบคคลในสงคมสามารถดำาเดนชวตไดอยาง มความสข จงเปนหนาทของทกคน ทกฝาย ทตอง

รวมมอกนในการดแลผทมปญหาสขภาพจต

องคการอนามยโลก (WHO)ไดใหคำานยามของสขภาพจตไววา..

“สขภาพจต หมายถง ความสมบรณทางดานจตใจ ซงปราศจากอาการของโรคจต โรคประสาท หรอมลกษณะผดปกตอนๆ ทางจตใจ และความสามารถในการปรบตว

ใหเขากบสงแวดลอมไดโดยไมมขอแยงภายในจตใจ ”

ความหมายของสขภาพจต

สขวทยาจต เปนศาสตรแขนงหนง ของจตวทยาอปกต

ศกษาเกยวกบสภาพชวตทเปนสข การทำา จตใจใหสมบรณ ตลอดจนการใหความ

ชวยเหลอผทประสบปญหา ทงดานรางกาย จตใจ สภาพแวดลอมใหสามารถ

มชวตอยอยางมความสข และมประสทธภาพ

ความหมายของสขวทยาจต

ความแตกตางของสขภาพกายและสขภาพจต

หมายถง สขภาพพลานามยของบคคล

ทางดานรางกาย ไดแกการมารางการแขงแรงสมบรณ ปราศจากโรคภยไขเจบ ทำาหนาทการงานไดตามปกต ซงตองมการปองการ

บำารงและรกษา

สขภาพกาย

หมายถง สขภาพสมบรณทางดานจตใจ

ไมมอาการโรคจต โรคประสาท หรอ

พฤตการณผดปกต สามารถปรบตว ดำารง

ชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

สขภาพจต

“Jahoda” (จาโฮดา ) ไดใหแนวความคดตลอดจนคณสมบตของผท

สขภาพจตทดมดงน1.ททศนคตตอตนเอง มความรสกทดตอตนเอง 2. สรางความเจรญใหเกดขนกบตนเอง 3. มกระบวนความคด ความรสก และ การกระทำาทสอดคลองกน 4. สามารถทจะสรางความสมพนธตอโลกภายนอก5. เขาใจสภาพความเปนจรง6. สามารถทจะทำาสงตางๆ เผชญกบสถานการณแกไขปญหาได

ประวตความเคลอนไหวทางดานสขภาพจตใน

ประเทศไทย

ประวตความเคลอนไหวทางดานสขภาพจตในประเทศไทยอยางแทจรงในสมยรชกาลท 5 โรงพยาบาทสำาหรบคนไขโรคจตในประเทศไทยแหงแรก คอ ทคลองสานธนบร เปดรบคนไขครงแรก 30 คน เมอวนท 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2432 การดแลรกษายงใชวธโบราณ คอ กกขง คนทคลงถกลามโซตรวน ใชเวทมนตคาถา ใชแพทยแผนโบราณ ในป พ.ศ. 2488 ไดตงกองแพทยสขาภบาลในกระทรวงนครบาล เรยกวา โรงพยาบาลคนเสยจรตปากคลองสาน พ.ศ. 2455 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว จงทรงใหสรางโรงพยาบาลขนใหม มการดแลในเรองอาหาร การหลบนอนเลกลามโซตรวน

นายแพทยผอำานวยการไทยคนแรก คอ หลวงวเชยรแพทยาคม

พ.ศ. 2495 รวมกบองคการอนามยโลก มคลนกสขวทยาจตเพอตรวจรกษาโรคจตและความผดปกตของจตใจของเดก พ.ศ.2496 ตงคลนกสขวทยาจตทโรงพยาบาลสมเดจเจาพระยา ศกษาเดกทมอารมณแปรปรวน เพอเปนการปองกนโรคจตและสงเสรมสขภาพจตในผใหญ พ.ศ. 2497 ตงสมาคมจตแพทยขนในประเทศไทย เพอใหความรแกประชาชนและศกษาวชาการใหกวางขวางยงขนพ.ศ. 2500 ขยายบรการสขภาพจตไปยงสถานสงเคราะหแมและเดกสาธร ใหบรการเปนประจำาสปดาหละ 1 ครง

พ.ศ. 2502 จดตงสมาคมสขภาพจตแหงประเทศไทยขน มวตถประสงคทจะดำาเนนงานในดานสงเสรมและเผยแพรความรเกยวกบปญหาสขภาพจต พ.ศ. 2504 ตงคลนกสขวทยาจตทอาคาร 9 ถนนราชดำาเนน เปนคลนกสขวทยาจต สาขาท 2

พ.ศ. 2506 ตงคลนกสขวทยาจตทโรงพยาบาลเดก เปนคลนกสขวทยาจตสาขาท 3

พ.ศ. 2513 สรางคลนกสขวทยาจต เปนศนยใหญ

องคประกอบทมอทธพลตอสขภาพจต

อทธพลของพนธกรรม อทธพลของสงแวดลอม

ยน ตอมไรทอ

ทางวตถ

ระยะกอนเกด

ทางวฒนธรร

ม

ทางสงคม

ความผดปกตทางจต เมอบคคลประสบปญหาทางดานรางกาย จตใจ

และสามารถ ทจะแกปญหาได กจะอยอยางมความสข ในการ

แกไขปญหาดงกลาว บคคลอาจจะใชวธการหลายๆอยาง บางครงเมอไม

สามารถแกปญหา ไดโดยตรง กอาจใชกลวธตางๆชวย บคคลบางคน

ประสบปญหาและไมสามารถทจะปรบตวใหอยในสงคมไดอยางมความ

สข กจะทำาใหสขภาพจตเสอมลง

ชนดของความผดปกตทางจต แยกเปนประเภทตางๆดงน

การปรบตวไมได โรคประสาท

โรคจต บคลกภาพแปรปรวน

การเบยงเบนทางเพศ

การปรบตว

ความหมายของการปรบตว

การปรบตวคอ การทบคคลสามารถสรางหรอขดเกลา

พฤตกรรมใหเขากบแบบแผน ของสงคม หรอสงแวดลอมท

เปลยนแปลง ใหสามารถบรรล ถงจดมงหมายทตองการ

ทำาใหชวตอยอยางปกตสข ทง กายและจตใจ ไมเกดผลเสยทง

ตอตนเองและผอน

ลกษณะของการปรบตวการปรบตวท

สมบรณ

การปรบตวทไมสมบรณ

ปญหาของการปรบตว

1. ความคบของใจ คอ ความรสกทเปนผลสบเนองมาจากความปรารถนาท

ถกขดขวางมสาเหต ดงน สาเหตสวนบคคลสาเหตของสงแวดลอม

ปญหาของการปรบตว2. ความขดแยงในใจ คอ สภาวการณ

ททำาใหบคคลเกดความขดแยงในตนเอง เกดความหนกใน อดอดใจ

มสาเหตของความขดแยงในใจทสบเนองมาจาก ดงน ความตองการสวนบคคล

การเขาไปมสวนเกยวของการทตองเผชญความจรงการแสวงหาประโยชนสวนคนความปรารภนาทางเพศ

ปญหาของการปรบตว

3. ความวตกกงวล คอ ความไมสบายใจซงจะออกมาในรปของ

ความกลว

ความวตกกงวล มลกษะคลายกบความกลว

แตมขอแตกตาง คอ ความวตกกงวลนน

มตนตอมาจากภายในจตใจ

กลไกในการปรบตว

วธการเผชญปญหาหรอตอบโตปญหาโดยอตโนมต

วธการใชกลวธานในการปรบตว

การรองไห

การหวเราะ

การพด

การคดอยางรอบคอบ

การแสดงหาแหลงใหความชวยเหลอ

การนอนหลบ และฝน

กลไกในการปรบตว

วธการเผชญปญหาหรอตอบโตปญหาโดยอตโนมต

วธการใชกลวธานในการปรบตว

ประเภทตอสหรอเผชญกบ

ปญหา

ประเภทหลกเลยง

หรอหนปญหา

ประเภทตอสหรอเผชญกบปญหา

การหาเหตผลเขาขางตนเอง

การโยนความผดใหคนอน

การยายอารมณ

การชดเชย

การระบาย

การทดแทน

การกระทำาทตรงขามกบใจ

การเกบกด

การเมนเฉย

การเลยนแบบผอน

ประเภทหลกเลยงหรอหนปญหา

การแยกตนเอง

การถดถอย

การฝนเฟ อง

การหนเขาสสภาวะเจบปวด

การแกไขปญหาทางจตวทยา

ประเมนสถานภาพของปญหา

ประเมนผลการแกปญหา

ปรบปรงแกไข

พจารณาหาแนวทางทคาดวา

จะเปนประโยชน

ดำาเนนการแกปญหา

บยบาย>.<