ព្រឹត្តិការណ៍ ១៦ វិច្ឆិកា ១៩៧៦

៩៧

1

អំព ីព្ពឹត្តិការណ៍ ១៦ វចិ្ឆិកា ១៩៧៦

ដោយ ថាច្់ ព្រជីា ដ ឿន

ថ្ងងទី ១៦ ខែវចិ្ឆិកា ឆ្នន ំនេះ ជាទិវាគម្រប់ែួបឆ្នន ំ ទី ៣៤ ថ្េម្រឹត្តិកាណ៍១៦ វចិ្ឆិកាឆ្នន ំ ១៩៧៦ ខដល រលរដឋខែែរនម្ការនៅនែត្តម្រះម្ត្ពំាង បាេនម្កាកន ើងផ្តួលរលំំរដ្ឋឋ ភិបាលបកស កុរែុេិស្តយួេនដ្ឋយរណសិ្រសនស្រភីារជាតិ្រនំដ្ឋះខែែរករពុជានម្ការកនុងនោលបំណងរនំដ្ឋះ ករពុជានម្ការរីអាណាេិគរយួេ ។

លទធផ្លនម្កាយរីម្រឹត្តិការណ៍នេះមាេម្រះស្ងឃេិងរលរដឋខែែរនម្ការជានម្ច្ើេ ម្ត្ូវបាេរដ្ឋឋ ភិបាលបកសកុរែុយេិស្តយួេម្បហារជីវតិ្,ចាប់ដ្ឋក់គុកអស់្រួយជីវតិ្ េិងន្វើទារណុករែរូូត្ដល់ ល្ាប ប់នៅកនុងគុកជានដើរ ។

[ម្បភរថ្េម្រឹត្តិការណ៍នេះ]

ម្រឹត្តិការណ៍នេះ នកើត្ន ើងនដ្ឋយការឈឺចាប់ របស់្រលរដឋខែែរនម្ការ រិេច្ង់រស់្នៅ នម្ការរបបអាណាេិគរ

យួេន ើូយបាេបនងកើត្រណសិ្រសរួយនមែ ះ ថា រណសរិសដសរកីារកម្ពុជាដព្កាម្ ខដលមាេនោក សងឺ ញ ៉ជាម្បធាេ េិង នោក លោក ដកៀង ន ជាអេុម្បធាេ ។

ឆ្នន ំ ១៩៧៤ នោក សឺ្ង ញ៉ បាេម្ត្ ប់រីម្បនទស្ករពុជារកស្សុ្កកំនណើ ត្នៅករពុជា នម្ការ ន ើូយ បាេជួបនោក នកៀង ហ៊ាេ (អនកទំាងរីរនៅជាស្ងឃនៅន ើយ) រចួ្បាេ រិភាកាោន អំរីទស្សេៈេិងនោលគំេិត្ នដ្ឋយបញ្ជជ ក់ឲ្យន ើញថា នៅនរលដ៏ែលាបីខាង រុែនេះបកសកុរែុយេិស្តយួេេឹងចូ្លកាេ់កាប់នលើទឹកដីករពុជានម្ការទំាងស្ស្ងុ ន ើូយរួកនគេឹងរិេនោររេូវកិច្ចម្ររនម្រៀងអវីន ើយចំ្នពាះខែែរេិងអេតរជាតិ្ ។ នូតុ្នេះ នោក សឺ្ង ញ៉ េិង នោក នកៀង ហ៊ាេ ក៏បាេនម្ត្ៀរលកខណៈនដើរបីទប់ទល់េឹងការ ចូ្លលុកលុយរីរបបអាណាេិគរបកសកុរែុយេិស្តងែីរួយនេះ។

៩៧

2

ម្រះនត្ជម្រះគុណ ថាច់្ ស្ ឧបជាយ៍វត្តកនញ្ជជ ងកំរង់ោវស្ស្កុកនញ្ជច ង

នែត្តម្រះម្ត្ពំាង ម្ត្វូបាេយួេម្កូរ (យួេកុរែុយេិស្ត)ច្ង់ ល្ាប បនស្កេឹង បនគគ លទង់វត្តកនញ្ជច ងកំរង់ោវបាញ់ម្បហារកនុងម្រឹត្តិការណ៍១៦ វចិ្ឆិកា នដ្ឋយនចាទម្រះអងគថា ជានរគំេិត្ថ្េការបះនបារ ។

ម្ោនោះ ច្លោក៏បាេចាប់នផ្តើរនកើត្ន ើង នម្ការរបូភារបនម្ងៀេរេតអាគរោថា នដើរបីម្បរូល កមាលាប ំង ខត្ជាច្លោនៅមាេម្ទង់ម្ទាយតូ្ច្តាច្នៅន ើយនទ ។

នម្កាយថ្ងងទី ៣០ ខែនរ្ ឆ្នន ំ ១៩៧៥ នរលអាណាេិគរយួេកុរែុយេិស្តបាេចូ្លកាេ់កាប់ទឹកដីករពុជា

៩៧

3

នម្ការទំាងស្ស្ុងន ើូយនោះ នោក សឺ្ង ញ៉ េិង នោក គឹរ ខកវ េិងស្មាជិករួយចំ្េួេនទៀត្ បាេស្នម្រច្

ចិ្ត្ត ោចាកសិ្កាខ បទរីស្ងឃន ើូយបាេឯកភារោន បនងកើត្រណសិ្រសរួយនមែ ះថាថា រណសរិសដសរ ីការកម្ពុជាដព្កាម្ ។

[ស្រស្ភាររណសិ្រសនេះររួមាេ]

១.នោក សឺ្ង ញ៉ (ម្បធាេ) ២.នោក លកៀង (អេុម្បធាេ) ៣.នោក ថាច់្ ឌាក (អេុម្បធាេ) ៤.នោក នកៀង ស្ែេ (អគគនលខា្ិការ) ៥.នោក ថាច់្ គុណ (នរបញ្ជជ ការនោធា) ៦.នោក នកៀង ង (នរបញ្ជជ ការនោធារង) ៧.នោក ថាច់្ នជេ (ទំោក់ទំេងទូនៅ) ៨.នោក គឹរ នជៀង នៅ ខកវ សំ្ណាង រាករណ៍នោស្ោ

[ម្កុរម្បឹការរួមាេ]

១.នោកម្គូ ថាច់្ វ្ ត្

២.នោកម្គូ ថាច់្ េឹរ

៣.នោកម្គូ គឹរ បុ៊ក ខកវ ៤.នោកម្គូ ថាច់្ នញ៉ៀង

៥.នោកម្គូ ថាច់្ ន្ ង

៦.នោកម្គូ ថាច់្ ចាេ់ ជាភីររយ ៧.នោកម្គូ ថាច់្ បូេ

៨.នោកម្គូ ថាច់្ ន ើូង

៩.នោកម្គូ នៅ ម្បុស្

១០.នោកម្គូ ថាច់្ សិ្េ

១១.នោកម្គូ ចាេ់ រ៉៉ រងសី េិងអស់្នោករួយចំ្េួេនទៀត្សូ្រោក់នមែ ះ។

នម្កាយរីបាេម្បរូលកមាលាប ំងម្គប់ម្ោេ់ន ើូយអងគម្បជំុក៏បាេស្នម្រច្នបើក យុទធោការវាយលុកម្គប់ ា្ ប័េកនុង

៩៧

4

រដ្ឋឋ ភិបាលបកសកុរែុយេិស្តយួេ នៅ ថ្ងងទី ១៦ ខែវចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៧៦ ទូទំាងករពុជានម្ការ ។

[ការតសូ៊ឈានដល់ការផទុះអាវធុ]

នដ្ឋយឈឺចាប់េឹងការជិះជាេ់រីសំ្ណាក់រដ្ឋឋ ភិបាលអាណាេិគរយួេ េិង ច្ង់បាេសិ្ទធិមាច ស់្ការ កនុងោរជាជេជាតិ្នដើរមាច ស់្ស្ស្ុក ថ្េខដេដីករពុជា នម្ការ ច្លោនេះក៏បាេនបើកយុទធោការវាយលុកចូ្លម្គប់ ា្ ប័េបកសកុរែុយ េិស្តយួេនៅងងទី ១៦ ខែ វចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៧៦ ។

[សមភូ៌មលិៅស្សុកកលចោ ង (Tiểu Cần)]

គឺជាស្ររភូរិរួយមេរុែនគខាងកាលាប ហាេខដលបាេផ្ទុះអាវុ្ ោ៉ង្ហាវ បំផុ្ត្វាយលុកខាែ ំងយួេ ។ នោក ថាច់្ ភី គឺជាវរីជេខែែរនម្ការរួយរូបេិងវរីជេ ខែែរនម្ការដថ្ទនទៀត្ បាេកាត ប់អាវុ្បាញ់សំ្នៅនទាះនលើស្ម្ត្ូវនៅ្ោ ស្ស្ុកកនញ្ជច ងបណាត លឲ្យរួកវាគប់គរនលើោន ែលាបះនទៀត្រត់្នច្ញរកនម្ៅក៏ម្ត្ូវបាេ យុទធជេខែែរនម្ការស្មាលាប ប់េឹងកំាបិត្រូនៅឲ្យគប់ោ៉ងកាលាប ហាេ ។ នោក ថាច់្ ភី េិង វរីជេខែែរនម្ការរីររបូនទៀត្នៅនលើខស្តេទឹក (អាងស្តុបទឹក) ខដលមាេ អាវុ្ ម្គប់្ុេដូច្ជាម្ោប់ខបក M79,12,8lបាេបាញ់សំ្នៅចូ្លនៅ្ោស្ស្ុក បណាត លឲ្យកមាែ ភិបាលយួេគប់េិងរងរបួស្ជានម្ច្ើេ ។

នរលផ្ទុះអាវុ្ នៅនវោនម៉ាង ០៩ ម្រឹកថ្ងងទី ១៦ ខែវចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៧៦ លុះដល់ នរលរនស្ៀលរដ្ឋឋ ភិបាលបកសកុរែុយេិស្តយួេក៏បាេោំទ័រជំេួយរបស់្នគរករី នែត្តលង់នហារ(Vinh Long) ន្វើអេតរ៉គរេ៍ មាេទំាងរងនម្កាះកំានភលាបើង្ំរក ផ្ង ។ នរលនោះ កមាលាប ំងរបស់្យុទធជេខែែរនម្ការរិេអាច្ទប់ទល់េឹងកមាលាប ំងរបស់្ រដ្ឋឋ ភិបាលយួេបាេក៏ោំោន ដកងយ នៅស្ល់ខត្ ៣ ោក់បុ៉នណាោ ះខដលនៅនលើ ខស្តេទឹក ។ ម្ោនោះ កងទ័រយួេបាេនោររ័ទធជំុវញិខស្តេទឹក ន ើូយបញ្ជជ ឲ្យ រងនម្កាះកំានភលាបើង្ំ បាញ់ស្ម្រុកចូ្ល ខស្តេទឹកន្វើឲ្យវរីជេ ថាច់្ ភី េិង វរីជេខែែរ នម្ការរីររបូបាេរលីជីវតិ្កនុងស្ររភូរិនេះ ោ៉ងអង់អាច្កាលាប ហាេ ។ នរលបាេ ន ើញ រងនម្កាះកំរុងបាញ់ស្ម្រុកខស្តេទឹកដូនចាន ះ វរីជេ ថាច់្ នភ ង េិងកូេម្បុ ស្របស់្ ោត់្មាន ក់នទៀត្នមែ ះ ថាច់្ នភ េ បាេឱបម្ោប់ខបក នោត្ន ើងនលើរង នម្កាះនបាកន្វើអត្តោត្បណាត ល ឲ្យស្ម្ត្ូវគប់ជានម្ច្ើេ ។

[អ្នកដដលបានបូជាជីវតិកនុងសមរភូមមិានជាង ៣០ អ្ងគនិងរបូដដលមានរាយនាម ខាងលស្កាម]

១.ម្រះនត្ជម្រះគុណ ថាច់្ ស្ ម្រះនៅអ្ិការេិងម្រះ ឧបជាយ៍ វត្តកនញ្ជច ង កំរង់ោវ ម្ត្ូវយួេច្ងជាប់េឹង

៩៧

5

បនគគ លទង់ចំ្កណាត លវត្កន ើូយបាញ់ម្បហារ ជីវតិ្ ។

២.ម្រះនត្ជម្រះគុណ គឹរ ភិេ

៣.នោក ថាច់្ នភ ង

៤.នោក ថាច់្ នភៀង

៥.នោក ថាច់្ នភ េ

(អនកទំាង ៣ នេះម្គួ្រខត្រួយៈ ថាច់្ នភ ង េិង ថាច់្ នភៀង ជាបងបអូេបនងកើត្ ឯនោក ថាច់្ នភ េ ជាកូេ របស់្ ថាច់្ នភ ង ) ៦.នោក ថាច់្ ភួង

៧.នោក ថាច់្ ្ី

៨.នោក ថាយ គី

៩.នោក ថាច់្ ស្

១០.នោក ថាច់្ នរ ើក

១១.នោក ថាច់្ នកច្

១២.នោក ថាច់្ រង៉

១៣.នោក ម្តឹ្ង នម៉ា

១៤.នោក ថាច់្ ងេ

១៥.នោក ថាច់្ អឹង

១៦.នោក ថាច់្ នូ ង

១៧.កញ្ជា ឹរ ្ី ហាញ់

១៨.នោក ថាច់្ នម្ជង

១៩.នោក ថាច់្ ងុ៉ក ថាញ់

២០.នោក ថាច់្ ផាេ

២១.នោក ថាច់្ ច្យ

២២.នោក ថាច់្ នែ ង

២៣.នោក ថាច់្ េឹរ

២៤.នោក ថាច់្ នូរ

២៥.នោក តុ្ង ជិេ

២៦.នោក តុ្ង ត្ង

២៧.នោក ថាច់្ អេ ។ល។

កនុងស្រ៌ភូរិស្សុ្កកនញ្ជច ងនេះ នោក ថាច់្ ភី េិងយុទធជេរីរររបូនទៀត្ ម្ត្ូវបាេបូជាជីវតិ្នៅនលើអាង ស្តុកទឹកនៅផ្ារកនញ្ជច ង កនុងនរលខដល បាេម្បយុទធ ជារួយកងទ័រយួេ ។

៩៧

6

[សមភូ៌មសិ្សុកថកូវ (Trà Cú)]

នោក គឹរ ខកវ េិង នោក គឹរ គិេ បាេផ្តល់ របាយការណ៍រីស្រ៌ភូរិ ំុចុ្ងថ្ម្រ ។ ំុចុ្ងថ្ម្រ ជា ំុរួយខដលទទួលរងនម្ោះ្ងេ់បំផុ្ត្ កនុងចំ្នណារ ំុនផ្សងនទៀត្នៅកនុងស្សុ្កងកូវ ។ វរីជេ ខដលបាេបូជាជីវតិ្កនុងស្រ៌ភូរិររួមាេ៖

១.នោក គឹរ សុ្ែ (អាយុ ៦០ ឆ្នន ំ) ២.នោក គឹរ រ ី(ម្ត្ូវជាកូេ អាយុ ២១ ឆ្នន ំ) ៣.នោក សឺ្េ រ៉ជ (អាយុ ៧១ ឆ្នន ំ) ៤.នោក គឹរ អាង (អាយុ ៥៤ ឆ្នន ំ ) ៥.នោក គឹរ ្ង (អាយុ ៥៣ ឆ្នន ំ ) ៦.នោក សឺ្េ នស្ដ្ឋឋ (អាយុ ៥០ ឆ្នន ំ) ៧.នោក គឹរ យ៉ង (អាយុ ៣៥ ឆ្នន ំ ) ៨.នោក គឹរ ្ងតូ្ច្ (អាយុ ៤៩ ឆ្នន ំ) ៩.នោក ថាច់្ នភ ង (អាយុ ៤៨ ឆ្នន ំ) ១០.នោក ច័្េទ រងសី (អាយុ ៥៤ ឆ្នន ំ ) ១១.នោក ថាច់្ ូុង

១២.នោក ថាច់្ ្ង

១៣.នោក ្េ នស្រ ី ១៤.នោក ថាច់្ សុ្ែ

១៥.នោក ថាច់្ រេិទ ១៦.នោក ថាច់្ ឹង

១៧.នោក ថាច់្ នស្

១៨.នោក ថាច់្ ខាែ ំង

១៩.នោក ថាច់្ ឌាង

២០.នោក ថាច់្ នមែ ។ល។

៩៧

7

អនកស្សី្ ថាច់្ ្ី សុ្ែ ម្ត្វូរដ្ឋឋ ភិបាលបកសកុរែុយេិស្តយួេចាប់ដ្ឋក់គុកកនុងម្រឹត្តិការណ៍ ១៦ វចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៧៦

[សមភូ៌មទីិរមួលេតតស្ពះស្តពាងំ]

នោក នោក គឹរ ញ៉ បាេជូេរបាយការណ៍ រីស្រ៌ភូរិថា ចំ្េួេវរីជេខែែរ នម្ការខដលបាេកងទ័រ បកសកុរែុយេិស្យួេស្មាលាប ប់នដ្ឋយបាញ់ម្បហារររួមាេ៖

១.នោក គឹរ ្ង វត្តកំរង់ថ្ម្ជ

២.នោក សឺ្េ ូួង វត្តកំរង់ថ្ម្ជ

៩៧

8

៣.នោក គឹរ យ៉យ វត្តកំរង់ថ្ម្ជ

៤.កញ្ជា នម្ត្ឿង តាេ

៥.អនកោង ផ្ោលាប វត្តកំរង់កាេ

៦.នោក ថាច់្ ថា

៧.នោក សឺ្េ ជំុ

៨.នោក ថាច់្ ជ័រ ( ល្ាប ប់កនុងគុក) វត្តកំរង់ថ្ម្ជ

៩.នោក ថាច់្ នម្ច្ើេ

១០.នោក ថាច់្ ចឹ្ង

១១.នោក ថាច់្ នូ ង (វត្តកំរង់ថ្ម្ជ) ១២.នោក សឺ្េ គក់ (វត្តងែទស់្)

នម្កាយរីម្រឹត្តិការណ៍នេះនរដឹកោំរណសិ្រស នេះម្ត្ួវបាេយួេចាប់ដ្ឋក់ រេធោោរជានម្ច្ើេោក់ ។ នម្កាយរីការចាប់ដ្ឋក់គុកអស់្រយៈនរល ៤ ឆ្នន ំ គឺនៅ ថ្ងងទី ៣០ ខែនរ្ ឆ្នន ំ ១៩៨០ រដ្ឋឋ ភិបាលបកសកុរែុ យេិស្តយួេបាេ បញ្ជូ េខែែរនម្ការទំាង ២០ របូ ន ើង កាត់្នទាស្នៅទីរួរនែត្តម្រះម្ត្ពំាង ។ អនកខដល បាេកាត់្នទាស្ររួមាេ៖

[កាតល់ោសស្បហារជីវតិ]

១.នោក ថាច់្ គុណ

២.នោក ថាច់្ ឌាក

៣.នោក គឹរ រ ី

៩៧

9

វរីបុរស្ គឹរ រ ី(១៩៦០ - ១៦ ខែវចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៨០) ម្ត្វួបាេរដ្ឋឋ ភិបាលយួេម្កូរកាត់្នទាស្ម្បហារជីវតិ្ោថ្ងងទី ៣០ ខែនរ្ ឆ្នន ំ ១៩៨០

នម្កាយរីម្រឹត្តិការណ៍ ១៦ វចិ្ឆិកា ។

[កាតល់ោសជាបគុ់កអ្ស់មយួជីវតិ]

៤.នោក សឺ្េ ញ៉រ ៥.នោក នកៀង ហ៊ាេ

៩៧

10

៦.នោក នកៀង ស្ែេ

៧.នោក នកៀង សឺ្ង

៨.នោក ថាច់្ នជេ

៩.នោក ថាច់្ សិ្េ

កាត់្នទាស្ជាប់គុក ២០ ឆ្នន ំ ១០.នោក នយ ង បាេ

១១.នោក ថាច់្ លួត្

១២.នោក គឹរ អាេ

[កាតល់ោសជាបគុ់ក ១៥ ឆ្នន ]ំ

១៣.នោក ថាច់្ រុេី

១៤.នោក ថាច់្ េឹរ

១៥.នោក ថាច់្ ម្បុស្

១៦.នោក គឹរ ខកវ ១៧.នោក គឹរ យឹុង

[កាតល់ោសជាបគុ់ក ១៣ ឆ្នន ]ំ

១៨.នោក ថាច់្ ម៉ារ ី

[កាតល់ោសជាបគុ់ក ០៥ ឆ្នន ]ំ

១៩.នោក ថាច់្ ឬទធី

[កាតល់ោសជាបគុ់ក ០៣ ឆ្នន ]ំ

២០.នោក ថាច់្ ្រ៉េ

ថ្ងងទី ១៦ ខែវចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៨១ នោក ថាច់្ គុណ ,ថាច់្ ឌាក េិង គឹរ រ ីខដល រដ្ឋឋ ភិបាលបកស កុរែុយេិស្តយួេកាត់្នទាស្ម្បហារជីវតិ្កាលរីថ្ងងទី ៣០ ខែ នរ្ ឆ្នន ំ ១៩៨០ នោះ បាេយកនៅម្បហារ ជីវតិ្នៅម្រោេ

៩៧

11

យេតនហាះ នែត្តម្ត្ពំាងនម្កាយរីម្ត្ូវ បាេជាប់គុកបរនិភាគបាយេឹងទឹកអរបិល អស់្រយៈ នរលជិត្ ២ ឆ្នន ំ ។

[ការសននដិ្ឋា នពីស្ពឹតតកិាណ៍លនះ]

នបើគិត្តារកមាលាប ំងនោធា គឺខែែរនម្ការនរលនោះម្ត្ូវចាញ់ នម្ពាះកងទ័រយួេ មាេនម្ច្ើេនរក ។ នបើគិត្តារេនោបាយគឺខែែរនម្ការបាេឈនះនដ្ឋយបាេន្វើ ឲ្យរតិ្ជាតិ្េិងអេតរជាតិ្ដឹងឮថា ជេជាតិ្ខែែរនម្ការជាមាច ស់្ទឹកដីករពុជានម្ការ រិេម្រររស់្នៅនម្ការរបបអាណាេិគរយួេន ើយ ន ើូយរួកនគបាេនម្កាក ន ើងជាបេត បោត ប់នដើរបីសិ្ទធិមាច ស់្ការនលើទឹកដីរបស់្ែលាបួេ ។ ល។

[ឯកសារលោង] កម្រងនរ ងរិត្ថ្េម្បវត្តិ្ស្តស្តខែែរករពុជានម្ការម្រឹត្តិការណ៍ ១៦ វចិ្ឆិកា ឆ្នន ំ ១៩៧៦

ច្ងព្កងដោយ ដោក ដកៀង ហ៊ា ន

៩៧

12

www.preynokornews.blogspot.com