Ποιότητα υπόγειων νερών

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ

Χαρακτηριστικά που καθορίζουν την ποιότητα του νερού:

• Φυσικά

• Χημικά

• Ειδικές παράμετροι • Βιολογικά

Φυσικά χαρακτηριστικά

)

•

οκρασία στις πηγές είναι αντιστρόφως ανάλογη με

• Ηλεκτρική αγωγιμότητα E.C. (μS/cm), οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ

140-1100 μS/cm, στα υφάλμυρα 2000-3000 μS/cm και στα

• Ραδιενέργεια, υπάρχουν σε οριακές τιμές κάποια στοιχεία όπως Ra,

Sr, U, Th

• Χρώμα (άχρουν

• Οσμή (άοσμο)

• Θολότητα (διαυγές)

Θερμοκρασία Τ (14-15 οC, η κανονική θερμοκρασία, στους αβαθείς

υδροφόρους 10-20 οC, ενώ στις πηγές υπάρχει μια διαφορά της τάξης

των 4-5 οC, η θερμ

την παροχή τους.)

υπεράλμυρα 100.000 μS/cm

Xημικά χαρακτηριστικά

• Κύρια ανιόντα και κατιόντα (1-1000 mg/l): Ca, Mg, Na, K, HCO3,

CO3, SO4, Cl, NO3

• Δευτερεύοντα (0,1-1 mg/l): Al, NH4, As, Br, Cu, Fe, Mn, Sr, HSO4, F,

OH, NO2, SO3, S

• Oλιγοσυστατικά (0,01-0,1 mg/l): Sb, Ba, Cr, Co, Pb, Li, Ni, Se, Ti, Si

• Ιχνοστοιχεία <0,01 mg/l: Bi, Cs, Au, Pt, Ag, Sn, Hg

Διάφοροι δείκτες

• pH (pH=7 ουδέτερο, pH>7 αλκαλικό, pH<7 όξινο)

οφιολιθικά πετρώματα= αλκαλικά

ασβεστολιθικά= όξινα

Μεγάλες μεταβολές στην επιφάνεια του εδάφους μικρές σε μεγάλο βάθος

• Δυναμικό οξειδοαναγωγής Eh (redox)

H+ =pH του νερού

e-= Eh του νερού

Εh<0 αναγωγικό, έλλειμμα e

Εh>0 οξειδωτικό, περίσσεια e

• TDS (ή αλλιώς αλατότητα, συνολικά διαλελυμένα στερεά)

ην διαλυτότητα των σχηματισμών

ου νερού στο υπέδαφος

Σχέση ηλεκτρικής αγωγιμότη

TDS=0,65 EC

g/l

αλαμούρα >35.000 mg/l

α CO3 και HCO3 σε CaCO3 mg/l

Σκληρότητα νερού

Παροδική CaCO3 και MgCO3

Μόνιμη CaSO4 και MgSO4

Ηt= 2,5Ca+ 4,1 Mg (mg/l)

Εξαρτώνται κυρίως από τ

Ιζήματα 1000-1200 mg/l

Γρανίτες 200-300 mg/l

Αλμυρά νερά 30.000 mg/l

Γενικώς αυξάνεται με το χρόνο παραμονής τ

τας και TDS:

TDS> 1000 mg/l γλυκό

Υφάλμυρο=1000-10.000 m

Σ

• Αλκαλικότητα (εξουδετέρωση οξέων)

Δίνεται από το άθροισμ

•

Εάν CaCO3> Αλκαλικότητα

Μετράμε τη μόνιμη σκληρότητα Η=Ht-Alkanity

• νου ώστε να αποικοδομηθεί βιολογικά η

/l καλής ποιότητας νερό)

η)

• D.O >0 καθαρό νερό

Οργανικά συστατικά : BOD, COD, D.O, TOD

Διαλυμένα αέρια : Ο2, Ν2, Η2S, CH4

• B.O.D: ποσότητα οξυγό

οργανική ύλη (1 mg

• COD (χημική οξείδωσ

• TOD=BOD+COD

Μονάδες αναλύσεων:

στο καθαρό νερό

μικό βάρος ή το ιοντικό βάρος του ιόντος x το σθένος

του ιόντος)

ppm=1 mg/l

meq= mg/l/( ατο

Δειγματοληψία

• Όχι στάσιμο νερό

κάθε δειγματοληψία

νεται

ύρι με αεροστεγές πώμα

ό μέρος

• Ανάλυση σε 2-3 μέρες το πολύ

• Όμοιες συνθήκες σε• Χρήση δειγματολήπτη (μικρότερο βάθος αρχικά και αυξά

βαθμιαία)

• Ενιαίος υδροφόρος • Αποθήκευση σε γυάλινο δοχείο ή παγο

• Συντήρηση σε δροσερ

• Επί τόπου μετρήσεις σε H, E.C, D

• Έλεγχος αναλύσεων

p .O

Για αναλύσεων δειγμάτων νερού τον έλεγχο των χημικών

χρησιμοποιείται το σφάλμα

Ισοζυγίου Ιόντων σε meq/L:

Ν=[(Σ (κατιόντων)-Σ(ανιόντων] /[(Σ(κατιόντων)+Σ(ανιόντων)]

εκφρασμένο επί τοις εκατό. Αν είναι μεγαλύτερο από 5% η χημική

ανάλυση πρέπει να επαναλαμβάνεται.

Σταθερότυπα Πόσιμου νερού: αλλάζουν από χώρα σε χώρα και

καθορίζονται από κοινοτικές οδηγίες

Σταθερότυπα Αρδευτικού νερού: δείκτης αρδευσιμότητας SAR

o Μας δηλώνει τη περιεκτικότητα σε άλατα

o Καλά στραγγιζόμενες και αεριζόμενες περιοχές αντέχουν και νερά

με υψηλή αλατότητα

SAR=Na/ [(Ca+Mg)/2]1/2

Αλληλεπιδράσεις νερού και υπεδάφους

o Διάλυση κυρίως σε αβεστολιθικά πετρώματα

o Οξείδωση ή αναγωγή (οξειδοαναγωγή)

o Προσρόφηση-Απορρόφηση-Ιοντοανταλλαγή

Υπόγεια νερά και ποια η γεωχημική τους σύσταση σε σχέση με τους

γεωλογικούς σχηματισμούς;

Καρστικά νερά: HCO3, Ca, Mg

Οφιολιθικά: Mg, SO4

Γρανιτικά: Na, K, TDS (μειωμένο)

Αλλουβιακά: Ca, HCO3, TDS (αυξημένο), EC (αυξημένο)

Γνεύσιοι: TDS, EC σε μείωση, παρουσία K, Na, Cl, Si, Mn

Φυλλίτες:, σχιστόλιθοι: SO4, Fe, Mn

Φλύσχης: Al, Si, Fe

Υδροχημικά διαγράμματα

√ Durov

√ Piper

√ Τριγωνικά

√ Langelier-Ludwig

√ Shoeller

√ Stiff

√ Κυκλικά

√ Wilcox

Κατάταξη νερών βάσει του Wilcox

C1S1 καλή ποιότητα

C1S2, C2S1 κακή έως μέτρια

C1S3, C2S2, C3S1 μέτρια έως πολύ μέτρια

C1S4, C2S2, C3S2, C4S1 πολύ μέτρια έως κακή

C2S4, C3S3, C4S2 κακή

C3S4, C4S3, C4S3 πολύ κακή