093-129 po glossy-4lrdef
Post on 21-Mar-2016
240 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Na
sch
olin
g e
n p
rofe
ssio
na
lise
ring
PO
20
13
/ 20
14
Ce
ntru
m vo
or N
as
cho
ling
“ OGW maakt onderwijs efficiënter en effectiever”
En verder: Schoolleidersopleiding vliegwiel voor ontwikkeling p.27
CNA opleidingspartner in IB-academie p.29
Taal en VVE op Amsterdamse voorscholen p.30
Nascholingenprofessionaliseringvoorleerkrachten,teamsenschoolleiders
2
leren in verbinding
Voorwoord 1
Welkom bij het Centrum voor Nascholing 2
Opleidingen, trainingen en maatwerk 4
1. Onderwijskwaliteit 4
2. Vakonderwijs 8
3. Veilig pedagogisch klimaat 12
4. Omgaan met verschillen 14
5. Het jonge kind en VVE 16
6. Montessori-onderwijs 18
7. Personeels- en Teamontwikkeling 20
8. Leiderschapsacademie 24
Schoolvoorbeelden 28
Team Primair Onderwijs 31
Totaaloverzicht opleidingen, trainingen en maatwerk 32
Colofon 33
MetditmottobiedthetCNAeenkleurrijkpaletaanprofessionaliseringsmogelijkhedeninhetprimaironderwijs.Indezebrochurestellenwedeveleontwikkelmogelijkhedenaanjevoor,vanVVE-programma’stotpost-HBOenmasteropleidingen.
Wellichthebjealeenuitgesprokenideeovereenbepaaldeopleidingdiejewiltvolgen.Ofmisschienwiljejeeerstoriënterenopwaterzoalmogelijkisomjeverdertebekwamenofeennieuweweginteslaaninjeloopbaan.Demogelijkhedenzijnbijnaonbegrensdenzekernietinéénbrochuretevatten.Bezoekdaaromookeensonzewebsitewww.centrumvoornascholing.nl
Natuurlijkkunjealtijdrechtstreekscontactmetonsopnemenomvragenenwensentebespreken.Naasthetgevenvanindividueleadviezen,pratenweookgraagmetteamsendirectiesomdenascholingsactiviteitennauwtelatenaansluitenbijhetpersoneels-enprofessionaliseringsbeleidvandeschool.Wantpersoonlijkeontwikkelingenschool-ontwikkelinggaanbijCNAhandinhand.
Namensalletrainersenadviseurswensikjeveelsuccesmethetkiezenvaneenleerzaamtraject!
Rika Schut,directeur
pagina
Nascholing Primair Onderwijs en VVE 2013/14
2
HetCentrumvoorNascholing(CNA)iseenzelfstandiginsti-tuutvandeUniversiteitvanAmsterdamendeHogeschoolvanAmsterdam.Almeerdan15jaarverzorgenweopleidin-gen,trainingenenadviesvoorallesectorenvanhetonder-wijs.Demeerdanhonderdmedewerkersdragenbijaandeprofessionaliseringvanleraren,leidinggevenden,directies,besturenenonderwijsondersteunendpersoneel.
Duurzame onderwijsontwikkelingInhetprimaironderwijsgaathetnietalleenomhetlerenvanleerlingen,maarookomhetlerenvanleerkrachten,teamsenschoolleiders.Langzaamaanontstaaterovereen-stemmingoverhetfeitdatdekwaliteitvanhetonderwijsvaltofstaatbijdecontinueprofessionalisering.CNAwilgraageenbijdrageleverenaandeontwikkelingvanonder-wijsinstellingentotlerendeorganisaties.Wezijnervanover-tuigddathetlerenvanleerkrachtenenschoolleidersvooralopdescholenzelfmoetplaatsvinden,zodathetlerenvanindividuen,vanteamsenvandegeheleonderwijsgemeen-schapsamentoteenkrachtigeontwikkelingleidt.Datiswatwijverstaanonderduurzameonderwijsontwikkeling.
Praktijkgericht en maatwerkEenbelangrijkuitgangspuntbijdescholingsactiviteitenvanCNAisdatdepraktijkvandecursistencentraalstaatbijdetrainingenenopleidingen.Duaallerenbetekentnietafentoeeenopdrachtindeeigenonderwijspraktijk,maarhetcontinuinbrengenvandiepraktijkindeopleiding.Zowelbijdeintakesvandeopleidingenalsbijaanvragenvoormaat-werkenadviesgaanwealtijdmetdeklantopzoeknaar
devragendieechtbelangrijkzijn.Opleidingenadviseringmoetenbijdragenaanindividuelewensenenaandeschool-ontwikkeling.Eengoedeverkenningvandevraagverhoogtdeopbrengstvandeopleidingofhetadviestraject.
Onderzoeksmatig werkenEénvandeonderscheidendekenmerkenvanhetaanbodvanCNAishetstimulerenvaneenonderzoeksmatigehoudingbijdecursisten.Devaardighedendiedaarbijhorenmakendeeluitvandeopleidingenentrainingen.Cursistenkunnenmethunonderzoeksvaardighedeneenbelangrijkebijdrageleverenaandeverdereontwikkelingvanhetonderwijs.Hetverzameleneninterpreterenvandatazijnbelangrijkevaar-dighedenvoordekwaliteitszorg.
KwaliteitDekwaliteitvanCNAhangtsamenmetdedeskundigheidvandeopleiders,trainersenadviseursenmetdeuniekesamenwerkingmetdeUniversiteitvanAmsterdamenHoge-schoolvanAmsterdam.Onzetrainersenadviseurswerkeninopleidingenenonderzoeksamenmetdocentenenon-derzoekersvandezeinstellingen.Daarmeeisgegarandeerddatdenieuwsteonderwijskundigeinzichtendoorklinkenintrainingenenopleidingen.CNAbetrektcursistenenopdrachtgeversintensiefbijhetborgenvandekwaliteitvanhetaanbod.Daarnaastzijnerookexterneinstantiesdiedekwaliteitperiodiekmeten.CNAheefthetCEDEOkeurmerkvoorklanttevredenheidbijzoweldeopleidingenalsbijhetmaatwerk.EenaantalopleidingenisdoorCPIONgeregis-treerdalspost-hboregisteropleidingenonzemasteroplei-dingenzijngeaccrediteerddoordeNVAO.
InternationaliseringCNAvindthetbelangrijkomkennistedelen,ookoverdelandsgrenzenheen.Zomakenwemetonzemasterstuden-teninternationalestudiereizennaarlandenalsFinland,SchotlandenCanadaomtelerenvanelkaarsonderwijs.OokinvesteertCNAinduurzameonderwijsontwikkelinginontwikkelingslanden.ZoheeftCNAinsamenwerkingmetEdukansWerelddocenteneentrain-de-trainersprogrammaopgezetinMalawi.TweekeerperjaargaanCNA-trainersnaarMalawiomlerarenopleiderstetrainen,bijvoorbeeldophetgebiedvanactiverendedidactiek.
Nascholing Primair Onderwijs en VVE2013-2014
Welkom bij het Centrum voor Nascholing
Leercirkel voor Professionele Leerteams
3
Maatwerk en adviesCNAwerktzowelproces-alsresultaatgericht,vanuiteendirectebetrokkenheidbijdevragenvandeschool.Uitgangs-puntisaltijddeeigenonderwijspraktijkendeeigenvisieopverandering.
1. Met u in gesprekUhebteenleervraagophetgebiedvanonderwijsontwikke-lingenprofessionalisering.Wijkomengraagbijulangsvooreenpersoonlijkgesprek,omeenbeterbeeldtekrijgenvanuwpreciezeleervraag.2. Ons voorstelInonzeoffertedoenwijueenconcreetscholingsvoorstel.Daarinwordtmeteenduidelijkwelkeinvesteringhetvandeschoolvraagt.3. Een voortraject op maatOmheteffectvandetrainingtevergroten,brengenwesamenmetuinkaarthoeuwhuidigesituatieis,enwaarupreciesnaartoewilt.Insommigegevallenspelenernoganderezakendieeerstopgelostmoetenworden,voordatweaandeslagkunnen.4. Trainen en begeleidenDetrainingenzijnaltijdpraktijkgericht:deelnemersreflec-terenopdedagelijksewerkpraktijkenkrijgeninzichtenvaardighedenomindepraktijkmeeaandeslagtegaan.Detrainersenadviseurszijneropgerichthetlerendvermogenvandedeelnemerstevergroten.Reflectieeneenonderzoeksmatigehoudingzijndaarbijonmisbaar.Dewerkvormenzijninteractiefensomsmakenwegebruikvanrollenspellen.5. Evaluatie en nazorgNaafloopvandetrainingkomtheteropaan:brengendedeelnemershetgeleerdeookindepraktijk?Omditpro-cestebegeleiden,biedenweuverschillendevormenvannazorg.Tedenkenvaltaanindividuelecoaching,projectma-nagementbijdeimplementatie,eenterugkomdagofeeneffectmeting.
Onze klantenCNAheefteenbredeklantenkringbinnenenbuitenAmster-dam.Hierondereengreepuitonzeopdrachtgevers.
AGORA,Zaandam AnneFrankschool,Amsterdam ASKO,Amsterdam Boog,Nieuw-Vennep BOOR,Rotterdam DeBlauweLoper,Heerhugowaard Dr.RijkKramerschool,Amsterdam GemeenteAmsterdam–
DienstMaatschappelijkeOntwikkeling IJsterkpeuterspeelzalen,Amsterdam ISOB,Castricum KDVHetAmsterdamsePoortje MONTON,Soest OBSDorusRijkers,Amsterdam OpenbaarPrimairOnderwijs,Amsterdam PantaRhei,DenHaag PrimairSKO,Geffen SamenTussenAmstelenIJ,Amsterdam SophiaStichting/SKOV,Voorhout SOPOH,Hoofddorp StichtingFlore,Heerhugowaard Surplus,Schagen Tabijn,Heemskerk Thamen,Uithoorn ZaanPrimair,Zaandam
44
1. Onderwijskwaliteit
Het onderwijs is in beweging. Leerkrachten worden uitgedaagd kinderen voor te bereiden op de snel veranderende maatschappij en tegelijkertijd te focussen op zichtbare resultaten. Van leerkrachten vraagt dit reflectie op het eigen handelen om de kwaliteit van het onderwijs voortdurend te verbeteren.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
55
Hetonderwijsheeftbehoefteaanexcellentelerarendiegoedzijninhunvakendeambitiehebbenomdelesprak-tijkvoortdurendteonderzoekenenverbeteren.Voordezegetalenteerdeleerkrachtenisereenuniekmasterprogram-ma:ProfessioneelMeesterschap.Eenmasteropleidingdieuitdaagttotondernemen,onderzoekeneninspireren.
Deelnemersontwikkeleneenonderzoeksmatigehoudingdieleidttotpraktischtoepasbareverbeteringeninhetonderwijs,zowelindeeigenklasalsbinnenhetteamendeschool.DaarmeegeeftdezemasteropleidinginvullingaandecompetentiesdiedeLB-functieinhetbasisonder-wijsvoorstaat.Deeigenleervragenstaanindeopleidingcentraal.Iederedeelnemerkiesteenonderzoeksonderwerpenwerktdituittoteenconcreetverandertrajectindeeigenschool.NasuccesvolleafrondingontvangjehetNVAO-erkendemasterdiplomaMasterofEducation.
Educatief Meesterschap AmsterdamDemasterwordtuitgevoerddooropleidersvanEducatiefMeesterschapAmsterdam,eenconsortiumvandeUniversi-teitvanAmsterdam,VrijeUniversiteitAmsterdam,Hoge-schoolvanAmsterdamenhetCentrumvoorNascholing.
Wanneer:tweejarigeopleiding,tweewekelijksebijeenkom-stenopvrijdag,startseptember2013
Waar: CentrumvoorNascholing,AmsterdamKosten: ziewebsiteLerarenbeurs:jaContactpersoon: CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/ema
Deuitgebreideprogrammagidsistedownloadenoftebestellenviadewebsite.
Master Professioneel MeesterschapMasteropleiding Naam:IvonneJongejans
Funcie:leerkrachtenadjunctSchool: OBS‘tTilletjeinWarderOpleiding:MasterProfessioneel
Meesterschap
“Ik heb voor deze master gekozen omdat ik mij verder wilde verdiepen in het onderwijsvak en mijn handelen in de klas en in de school theoretisch kunnen onderbouwen. Na mijn opleiding tot schoolleider bij CNA merkte ik dat ik mij vooral wilde blijven ontwikkelen in de didactiek. Het leren van de leerlingen, dat is waar het voor mij om gaat en dat staat ook bij de master Professioneel Meester-schap centraal.
De eerste weken bestonden uit veel lees- en schrijfwerk: ik verslond allerlei boeken over leerpsychologie en breinleren en schreef er essays over. Op dit moment komt de opleiding in een stroomversnelling, want we zijn nu bezig met de opzet voor het onderzoek. Mijn onderzoek zal gaan over de didactiek van het technisch lezen voor leerlingen vanaf groep 3. Er is steeds meer bekend over de taalontwikkeling van jonge kinderen, en die kennis probeer ik mee te nemen in het onderzoek. Op die manier hoop ik de kloof tussen praktijk en wetenschap te verkleinen.
Door de opleiding ben ik veel kritischer naar het onderwijs gaan kijken. Ook probeer ik het leren van elkaar in het team steeds aan te zwengelen: bij elkaar in de lessen kijken, elkaar coachen en reflecteren op het werk: wat werkt wel en wat niet? We kunnen zoveel van elkaar leren! Ik hoop dat ik andere leerkrachten uit het primair onderwijs kan inspireren om deze opleiding te gaan doen, want ik vind het belangrijk dat col-lega’s op een onderzoeksmatige manier leren kijken naar het onderwijs.”
6
1. Onderwijskwaliteit
Opbrengstgerichtwerkeniseenkansrijkmiddelomdoel-gerichtdekwaliteitvanhet(taal/lees-enreken)onderwijsteverbeteren.Indezeopleidingvoorervarenleerkrachten,begeleidersendirecteurenkrijgjezichtopdebeteke-nisvanopbrengstgerichtwerkenenhoeditbijopschoolindepraktijkgebrachtkanworden.Tijdensdeopleidingwordjetoegerustommetbehulpvandatateverhelderenwelkeresultatenjewiltbehalenenhoedevorderingendieleerlingenmakengemetenkunnenworden.Elkedeelnemerkiesteenopbrengstgerichtprojectindeeigenschoolenleertgebruikmakenvandatauitdeeigenpraktijk(toetsge-gevens,observatiesetc.).Tijdensdebijeenkomstenverkrij-gendedeelnemersinzichtinmethodenvandataverzame-lingenleerjewerkenmetverschillendetools,waaronderactie-onderzoek.Vervolgensleerjeopbasisvandedataeenhandelingsplantemaken.Verkregeninzichtenkunnenvervolgensdirectwordentoegepastindepraktijk.Deelne-mersontvangeneengetuigschriftdatmogelijkhedenbiedtomdoortestromennaardeMasteropleidingProfessioneelMeesterschap.
Data:startseptember2013,10bijeenkomstenopdonderdag
Locatie:CentrumvoorNascholingofincompanyKosten: ziewebsiteContactpersoon: CarolineOfferhaus,
cofferhaus@cna.uva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/po
Opbrengstgericht werken Post-HBOopleiding
VoorteamsdieaandeslagwillenmetopbrengstgerichtwerkenheeftCNAeenteamtrainingontwikkeld.Detrainingstaatgeheelinhettekenvandeeigenschoolontwikkeling,metalsdoelderesultatenvandeleerlingenteverbete-ren.Hetwerkenvanuitverzameldedatastaatcentraal.Deteamledendoorlopengezamenlijkdefasenvandeevalua-tievecyclus:registreren,analyseren,beslissen,uitvoerenenevalueren/reflecteren.Daarmeekanopsystematischewijzegewerktwordenaanhetverbeterenvandeopbrengstenindebreedstezinvanhetwoord.Indeteamtrainingmakendedeelnemersgebruikvanactieonderzoek,omvanuiteenei-genconcreteonderzoeksvraaghetopbrengstgerichtwerkenteervaren.Deteamledenlerenopbrengstenomtezettennaarspecifiekhandelenindeklas.Bovendienwordtgewerktaaneencultuurvancontinuegezamenlijkereflectie.Detrainingbestaatuitzesbijeenkomstenvaneendagdeel.
Meer informatie:CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
TeamtrainingOpbrengstgericht werkenMaatwerk
Caroline Offerhaustrainer/adviseur:
“Ieder team dat met OGW aan de slag gaat zie je sprongen vooruit maken. De resultaten van de leerlingen worden beter ingezet om het onderwijs bij te sturen en er wordt professioneler samengewerkt.”
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
7
Alsleraarkunjeopallerleimanierenbezigzijnmetdever-beteringenvernieuwingvanjelessen.Maarwatleverenaldieinspanningeneigenlijkop?Verbeterenderesultatenvandeleerlingen?Gaanzijmetmeerpleziernaarschool?Watwerktwelenwatwerktnietindelessenenhóewerkthetdan?Indecursusstaandezevragencentraal.Deelnemersmakenkennismethetopzettenenuitvoerenvanonderzoekenmetdebetekeniservanvoorlerarenenleerlingen.Gezamenlijkwordendestappenvanon-derzoekdoorlopen:onderwerpkeuze,probleemstelling,vraagstelling,data-analyse,interpretatieenconclusiesenpresentatie.Hetprogrammaomvatzesbijeenkomstenmetvoldoendetussentijdomheteigenonderzoekstapsgewijsuittevoeren.
Meer informatie:CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
Onderzoek je eigen lespraktijkMaatwerk Naam:FrankdeWit
Funcie:directeurSchool: Dr.RijkKramerschoolOpleiding:Opbrengstgerichtwerken
“We zeggen altijd dat we het beste uit onze leerlingen willen halen. Dan moeten we dat ook aantonen en kun-nen verantwoorden. Opbrengstgericht werken helpt om daar meer grip op krijgen, is onze overtui-ging. We kunnen met deskundigheid werken aan resultaten en doelen, gebaseerd op data zoals toetscijfers en cyclische modellen. Het traject dat we met ondersteuning van CNA door-lopen duurt naar verwachting vier jaar. We zijn begonnen met een teamsessie over wat opbrengstgericht werken precies is. Wat kunnen data betekenen voor een school? Welke gegevens hebben we al? Hoe kunnen we nog meer uit onze leerlingvolg-systemen halen?
Vervolgens is het zaak dat de leraren opbrengstgericht werken en handelingsgericht werken per vak in de praktijkgaan brengen. We zijn begonnen met het spellingsonderwijs. De leraren hebben in kaart gebracht wat de leerdoelen zijn en de resultaten van de leerlingen. Nu we dat boven water heb-ben, gaan we analyseren en interpreteren. Hier vindt als het ware de overgang plaats van ‘wat’ onderwijzen we naar ‘hoe’ onderwijzen we. Daarin gaan we afspreken hoe we het spel-lingonderwijs voortaan dusdanig gaan inrichten zodat we onze leerlingen nog beter kunnen ondersteunen.
Ik heb bij CNA deskundigheid aangetroffen juist op het thema waarop wij ons willen verbeteren. Bovendien pakt CNA door waar dat kan, maken de trainers waar wat ze beloven, is bij de training altijd de eigen praktijk leidend en besteden ze veel aandacht aan draagvlak en borging.”
88
2. Vakonderwijs
Als je enige jaren als leerkracht aan de slag bent, kan het zijn dat je je voor een bepaald vak boven-gemiddeld interesseert. Je wilt je verdiepen in het vak, zodat je met specialistische kennis jezelf nuttig kunt maken in de school. CNA biedt scholingsmogelijk-heden op het gebied van taal en rekenen, bewegingsonderwijs en wetenschap en techniek. Maar ook voor andere thema’s kunnen op aanvraag trainingen worden ontwikkeld.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
9
Hetrekenonderwijsisaanhetveranderen.Hetdoorlopenvaneenhelerekenmethodemetallekinderenisuitdetijd.Ookdedidactiekisveranderd:hetredenerenmetleerlingenstaatcentraal.Derekencoördinatorfungeertalsstimulatorbijhetafstemmenenvernieuwenvanderekenwiskunde.Hij/zijondersteuntleerkrachtenendoetbeleidsvoorstellenaandeschoolleiding.
InhoudDepost-HBOopleidingheeftalsdoellerarentescholenvoordetaakvanRekencoördinator,binnendeschoolofbovenschools.Viergebiedenvormendebouwstenenvandeopleiding:
deeigengecijferdheidvanleraren vakdidactiek hetcoachenvancollega’s hetstimulerentotschoolontwikkeling
WerkwijzeDeaanstaandecoördinatorwerkttijdensdeopleidingmetdepraktijkvandeeigenschool.Voordeelnemersishetbelangrijkdatzijdoorhundirec-tieinstaatwordengesteldomdeopleidingtevolgen.Deaanstaanderekencoördinatormoettijdensdeopleidingindeeigenschoolactiviteitenkunnenuitvoerendiehorenbijdetoekomstigetaak.Indeopleidingwordtzoveelmogelijkuitgegaanvan:depraktijkindeklas,devakdidactiek,heteigendidactischhandelenmetdekinderen.Gedurendedeopleidingverschuiftdeaandachtnaarhetcoachenvancollega’senhetschoolbeleid.Tijdensdeopleidingbouwtdedeelnemereenportfolioop.
Data:startseptember2013,17bijeenkomstenopwoensdagmiddag
Locatie:CentrumvoorNascholingAmsterdamofincompanyKosten:ziewebsiteContactpersoon: LiesbethvanderWeide,
lvanderweide@cna.uva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/po
Demeestelerarenwetenmaaraltegoedhoehettaalon-derwijsveranderdis.Alstaalcoördinatorkunjebijdragenaanhetformulerenvantaalbeleidenjeinzettenalsstimula-torbijhetafstemmenenverbeterenvanhetlees-entaalon-derwijsindepraktijk.
InhoudDepost-HBOopleidingheeftalsdoellerarentescholenvoordetaakvanTaalcoördinator,binnendeschoolofbo-venschools.Deinhoudvandeopleidingrustopdriepijlers:
Taalbeleid:detaalcoördinatorleertinsamenspraakmetdedirectieeentaalbeleidsplanoptestellen;
Didactiek:detaalcoördinatorleertinteractieftaalonder-wijsintezettenbijonderanderemondelingecommuni-catie,geletterdheidenwoordenschatontwikkeling;
Managementvaardigheden:detaalcoördinatorleerthoecollega’skunnenwordengeïnspireerdtotenondersteundbijveranderingeninhettaalonderwijsindeschool.
WerkwijzeAlsaanstaandecoördinatorwerkjetijdensdeopleidingmetdepraktijkvandeeigenschool.Jerichtjeophetverbeterenvandekwaliteitvanhettaalonderwijs.Tijdensdeopleidingvoerjeeenbeperktveranderingstrajectuitindeeigenschool.Jeontwikkelteenactiviteitenplandatjesamenmetdedirectiepresenteertenvervolgensindeschoolreali-seert.Indeopleidingwordtzoveelmogelijkuitgegaanvandeervaringenvandedeelnemers:depraktijkindeklas,devakdidactiek,heteigendidactischhandelenmetdekinde-ren.Gedurendedeopleidingverschuiftdeaandachtnaarhetbegeleidenvancollega’senhetschoolbeleid.
Data: startseptember2013,17bijeenkomstenopwoensdagmiddag
Locatie:CentrumvoorNascholingAmsterdamofincompanyKosten:ziewebsiteContactpersoon:JacquelineRozema,
jrozema@cna.uva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/po
RekencoördinatorPost-HBOopleiding
TaalcoördinatorPost-HBOopleiding
2. Vakonderwijs
Vakleerkracht bewegingsonderwijsPost-HBOopleiding
PABO-studentenwordenvoorhetvakbewegingsonderwijsalleenopgeleidvoordegroepen1en2vandebasisschool.Deleergangvakbekwameleraarbewegingsonderwijsleidtopvoordeofficiëlelesbevoegdheidvoorhetbewegings-onderwijs.Jebentdaarmeebevoegddelessenbewe-gingsonderwijsteverzorgenvoordegroepen3t/m8.Detotaleleergangbestaatuit3blokkenvanelkeenhalfjaar.Deelnemerswerkenopeencompetentiegerichtewijzeaanhetaanbiedenvanactiviteitenenbegeleiding,enhoudenhuncompetentieontwikkelingbijineenportfolio.Deafron-dingseisenkomenovereenmetdelandelijkecertificeringtotLeraarLichamelijkeOefening.
Data: elkblokbestaatuit8bijeenkomstenopwoensdagmiddag
Locatie: USC(SportcentrumUvAenHvA)Kosten:ziewebsiteContactpersoon:JeantineGeleijnse,j.geleijnse@hva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/po
Nieuwe ontwikkelingen in het rekenonderwijsMaatwerk
Hetrekenonderwijsisaanveranderingonderhevig,dusvoorleerkrachtenkanhetnuttigzijndeeigendidactischerekenvaardighedenoptefrissen.Dezecursusisbedoeldvoorleerkrachtendievanklasofbouwwisselenofopdehoogtewillenrakenvanrecenteontwikkelingeninhetre-kenonderwijs.Deelnemerslereneffectiefrekenonderwijsteverzorgenbinnenhetrekenbeleidvandeschool.Tijdensdecursusverdieptdecursistzichindemethodehandleidingendeafsprakenoverrekenenindegroep/bouw.Devolgendeonderwerpenkomenaandeorde:getallen(optellen,aftrek-ken,vermenigvuldigenendelen),metenenmeetkunde,grafieken.
Meer informatie:LiesbethvanderWeide,lvanderweide@cna.uva.nl
10
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
Opbrengstgericht werken aan taalonderwijsMaatwerk
“Leerlingenpassenregelsvoorspelling,grammaticaeninterpunctietoeinalhunteksten”,datiswatelkeschoolalsopbrengstzouwensen.Indepraktijkvanalledagblijkenleerlingenspellingtezienalsiets‘watjeindespellinglesdoet’.Opbrengstgerichtwerkenaanspellingrichtzichopdeheleleerlijnvanspelling,dieaansluitbijdereferentieni-veaustaal.Belangrijkeaspectendaarvanzijn:
Eenwoorddatjehoortfoutlooskunnenopschrijven Spellingregelstoepasseninalleteksten Hanterenvaneenspellingstrategievoorallegroepen
Opwelkemanierkunjebinnenjeschooldezeopbrengstenbehalen?Metbehulpvaneenquickscanspellingmaakthetteameenanalysevandestandvanzaken:waarzijnwenuenwelkestappengaanwemaken?Onzeschoolbredeaan-pakrichtzichvervolgensophetinhoudgevenaandeleerlijnspellingendattoetepassen.Hierbijleerthetteamgebruiktemakenvandebeschikbarespellinggegevensvanhunleerlingen,maaktafsprakenoverdetehanterenspellingdi-dactiekenwordtbegeleidbijdeuitvoering.
Meer informatie: CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nlLiesbethvanderWeide,lvanderweide@cna.uva.nl
11
Liesbeth van der Weide,trainer/adviseur
“Goed kunnen lezen en rekenen bepaalt in sterke mate het succes op school en dus ook het succes in de latere loopbaan van leer-lingen. Een juiste focus op deze basisvaardigheden binnen de school vergroot de kansen voor elke leerling.”
1212
3. Veilig pedagogischklimaat
Een goed pedagogisch klimaat waarin leerlingen zich prettig voe-len is een basisvoorwaarde voor het leren. Bovendien wordt van scholen steeds meer verwacht dat zij een rol spelen in de opvoeding van leerlingen tot zelfstandige persoonlijkheden. Dat is niet altijd eenvoudig. Hoe ga je bijvoorbeeld om met culturele verschillen tussen leerlingen? Hoe betrek je ouders bij de school? Kortom: hoe creëer je een veilige leeromgeving?
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
1313
Omdeontwikkelingvankinderenzooptimaalmogelijktemaken,zoudenopvoedingenonderwijscomplementairmoetenzijn.Onderzoekheeftaangetoonddatprogramma’swaarbijzowelschoolalsthuisintensiefwordenbetrokkenhetbesteresultaatopleveren.Opwelkemanierkun-nenoudersenleerkrachtenervaringendelen?Hoelegjealsschoolcontactmetouders?Enhoeonderhoudjedatcontact?Indezeteamtrainingvoorleerkrachten,groeps-leidstersenleidinggevendenontwikkeljevaardighedenophetgebiedvansamenwerkenmetouders.Aanbodkunnenkomeno.a.hetvoerenvanoudergesprekken,hetontwer-penvaneenscenariovoorsamenwerkingmetoudersenmogelijkhedenomoudersmeerbijhetonderwijstebetrek-ken,zoalsmentorprojecten,voor-,tussen-ennaschoolseopvangendesamenwerkingmetOuderenKindcentraenbureausvoorOpvoedingsondersteuningenOntwikkelings-stimulering.
Meer informatie:DjunaDenkers,ddenkers@cna.uva.nl
OuderbetrokkenheidMaatwerk
Eengoedpedagogischklimaatwaarinleerlingenzichprettigvoeleniseenbasisvoorwaardevoorhetleren.Leerkrachtenkunneneenveiligpedagogischklimaatactiefbeïnvloeden.Indezeteamtrainingreflecterendeteamledenopheteigenhandelen.Inwelkematebenjeinstaatcontacttemakenmetdatwaterspeeltbijeenleerling?Hoegajeommet“andersgedrag”?Hoekunjeervoorzorgendatjealtijdaansluitbijdebehoeftevanhetkind?Enwaarhebjealsleerkrachtzelfbehoefteaan?Dezeaanpakvanreflectiebiedtdemeestegarantiedatleerkrachtennadecursusookzelfblijvenzoekennaarmogelijkhedenomhetklassen-klimaatpositieftebeïnvloeden.Devolgendeonderwerpenkomenbijvoorbeeldaandeorde:communicatietussendeteamleden,hetbewakenvangrenzen,werkenmetdedra-madriehoekenkernkwadranten.
Meer informatie:CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
Pedagogisch handelenMaatwerk
1414
4. Omgaan metverschillen
Leerlingenzorg is een veelbespro-ken thema. In hoeverre bieden we leerlingen met leer- en gedrags-problemen of een beperking een passende plek in het onderwijs? En kan de leerkracht rekenen op voldoende ondersteuning, bijvoor-beeld door een intern begeleider? Hoe zorg je ervoor dat alle inspan-ningen weer ten goede komen aan het kind? CNA ondersteunt scho-len bij leerlingenzorg en passend onderwijs.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
1515
Eengoedeinternbegeleiderisonmisbaaropschool:iemandmeteenduidelijkevisieopkwalitatiefgoedonderwijswaarineffectiefwordtomgegaanmetverschillentussenleerlingen.Professionalsdieoptalvanmomentencollega’skunnenin-spirerenenondersteunen.DeIB’erhelptbijhetformulerenvanhulpvrageneninventariseerthandelingsmogelijkheden.IndeopleidingkomendevolgendeaspectenvandeIB’eraanbod:rolenpositie,vaardighedenencompetenties,visieenzorgbeleidvandeschool,structuurvaninternebege-leiding,planmatigwerken,communicatiemethetteam,kindenouders,pedagogischklimaatenbegeleidingvanleerkrachtenopconcretevakgebieden.Deopleidingwordtopgezetineenprofessioneleleergroepvaninternebegelei-dersdietegelijkertijdindividueelverbindingmakenmetdeeigenschoolontwikkeling.Aandachtwordtbesteedaanon-derzoeksmatigwerkenenaandeinbeddingvandeopleidingbinnendeschool.Inheteerstedeelvandeopleidingstaandetheorieenba-sisvaardighedencentraal.Hettweededeelgaatomverdie-pingindeeigenschoolsituatie.Hettrajectwordtafgeslotenmetpresentatiesvanonderzoekopeenmini-symposiumvoorbelanghebbendenbijinternebegeleidinginhetPrimairOnderwijs.
Data: 24bijeenkomsten,startseptember2013Locatie:CentrumvoorNascholingAmsterdam/
incompanyKosten: ziewebsiteContactpersoon: LiesbethvanderWeide,
lvanderweide@cna.uva.nlInfo een aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/ib
Bijhetdagelijkswerkindeklasmerktiedereleerkrachthoebelangrijkhetisomeengoedeorganisatieindeklastehebbendieondersteunendisvooreenprettigeenleerrijkeomgevingvoorallekinderen.Hetgaatdaarbijominzichtindeontwikkelingvankinderen,maarookomvaardighedenomeffectieveinstructiemethodenintekunnenzettenindeklas.Bijdezetrainingkrijgjeo.a.antwoordopdevolgendevragen:
Hoegebruikjeinstructiemethodendievoorelkeleerlinguitdagendzijn?
Hoezorgjedatleerlingenhoogtaakgerichtgedragkrijgen?
Welkevormenvansamenwerkendlerenzetjein? Welkemethodiekenzijnpassendbijgedifferentieerdeinstructie?
Meer informatie:CarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
Intern BegeleiderPost-HBOopleiding
Differentiëren: omgaan met verschillen in de klasMaatwerk
16
5. Het jonge kind enVVE
Leraren onderbouw, peuterspeel-zaalleidsters en pedagogisch medewerkers van kinderdagver-blijven krijgen steeds meer te maken met educatieve pro-gramma’s om jonge kinderen te begeleiden en voor te bereiden op het leren in de basisschool. Veel aandacht is er voor de taalontwik-keling. CNA verzorgt trainingen voor het werken met de erkende VVE-programma’s Kaleidoscoop en KO-totaal. Onze gecertificeer-de trainers en adviseurs werken vanuit een integrale aanpak en bieden altijd maatwerk.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
1717
DegemeenteAmsterdamstimuleertVVE-locatiesomtewerkenaankwaliteitsverbetering.HiervoorvoertCNAsa-menmetABCtweemaatwerktrajectenuit.HettrajectTaalenVVEbestaatuiteengroepstrainingvoorleerkrachtenenpeuterleidstersomtaalontwikkelingbijjongekinderentestimuleren.ErwordtgewerktmetdeKijkwijzerTaalenVVE.Uitgangspuntvormendetaaldoelenvoor4-en6-jarigen(SLO/UvA).MetdeKwaliteitsaanpakVVEwillenwebereikendatdeken-nisenvaardighedenvandemedewerkersopdegroepenvoordeklasenhunleidinggevenden,wordenverbreedenversterkt,zodatzijbetergeëquipeerdzijnomhetbesteuithetkindtehalen.
Meer informatie: DjunaDenkers,ddenkers@cna.uva.nl
CNAverzorgttrainingenbegeleidingvoorditVVE-pro-grammaviaopeninschrijvingenalsmaatwerk/incompany.KenmerkenvanKo-totaal:programma-gerichtemethodemetaantrekkelijkmateriaalvoordekinderenenvoordeprofessionals.Dethema’sbiedenhouvastenzijntegelijker-tijdzoflexibelintezettendaterookruimteblijftvooreigeninbreng.Deregulieretrainingomvat13bijeenkomsten.Deelnemersvanlocatieswaarhetprogrammaalisingevoerd,kunneneentrajectopmaatvolgen.Hetzelfdegeldtvoorsleutelfi-gurenalsdeVVE-coördinator,deinternbegeleiderofdeleidinggevende.
Meer informatie: DjunaDenkers,ddenkers@cna.uva.nl
Ko totaal = Uk&Puk, Puk&Ko en Ik&KoMaatwerk
Taal en VVE / Kwaliteitsaanpak VVEMaatwerk
Leiderschap in de VVEMaatwerk
IndeVVEzienweeenverschuivingvanhetinvoerenvaneenmethode,waarbijdenadrukligtophetuitvoerenvandeactiviteiten,naarmeeropbrengstgerichtwerken,waar-bijwordtgekekennaarhetdoelwaaraanwordtgewerkt.LeidinggevendenindeVVEgevenaankennisenvaardig-hedennodigtehebbenommedewerkstersindezenieuweontwikkelingentebegeleidenenaantesturen.
OokdewetOKEenrecentonderzoekgevenaanleidingommeteenandereblikdetaakvanleidinggevendeindeVVEtebekijken.Erkomtmeeraandachtvoorcoachendleider-schap,hetontwikkelenvaneenonderzoekendehouding,hetbegeleidenopinhoudenhetsturenopbasisvanresul-taten.VanuitonzejarenlangeervaringindeVVEadviserenwijgraaghoeomtegaanmetdezekoerswijzigingen.
Wijbiedenondersteuningindevormvanadvies,scholingenbegeleiding:
LeergangmanagementindeVVE; Coachendleiderschap; VVE-coördinatorentraining; Opbrengstgerichtwerken; Kwaliteitszorg; MontessoriVVE.
Meer informatie: DjunaDenkers,ddenkers@cna.uva.nlJacquelineRozema,jrozema@cna.uva.nl
Tiendaagsecursusvoorlerarenonderbouw,onderwijsas-sistenten(MBO4)enpeuterspeelzaalleidsters(MBO3)dieopeenKaleidoscooplocatiewerkenenvertrouwdwillenrakenmetdevisieendidactiekvanKaleidoscoop.Elkonderdeelvandetrainingbegintmeteenopeningsactiviteit,eenprak-tijkgerichteworkshopeneenvideopresentatie.Deelnemerskrijgenopdrachtenomindeeigenpraktijkuittevoerenentweekeereenklassenconsultvandetrainer.OnderdelendieinKITaandeordekomenzijn:actiefleren,werkenmetsleutelervaringen,inrichtenvanleeromgeving,ouderbe-trokkenheid,taalontwikkelingen–verwervingenobservatie.NaafloopvandetrainingontvangtdedeelnemerhetHigh/ScopeCICCertificaat.
Kaleidoscoop Maatwerk
Djuna Denkers,trainer/adviseur
“In onze VVE-programma’s besteden we volop aandacht aan thema’s als ouderbetrokken-heid, taalontwikkeling, planmatig werken en pedagogisch handelen. Je ziet kinderen echt sprongetjes maken in hun ontwikkeling.”
1818
6. Montessori-onderwijs
Leerkrachten die werken op een Montessorischool vragen zich soms af hoe zij de onderwijskun-dige visie kunnen vertalen naar het dagelijks handelen in de klas. Hoe combineer je de focus op resultaat met aandacht voor de individuele kwaliteiten van ieder kind? CNA biedt in samenwerking met de Hogeschool van Amster-dam inspirerende professionalise-ringsactiviteiten aan op het gebied van Montessori-onderwijs.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
1919
Tweejarigeopleidingvoor(startende)leerkrachtenopeenmontessorischool,diezichwillenverdiepenindevisieenwerkwijzevanMariaMontessori.Deelnemersrakenver-trouwdmetdeMontessorimaterialen,hetMontessoriKindVolgSysteem(MKVS),specifiekklassenmanagement,devoorbereideomgeving,aandachtvoorelkaarendeleef-omgeving.Bovendienontwikkelenzijeenonderzoekendehouding.DeopleidingwordtafgeslotenmeteenerkenddiplomavandeNederlandseMontessoriVereniging.Deel-nemersdieéénjaarvandeopleidingvolgenontvangeneenCNA-certificaat.Data: 30bijeenkomstenopwoensdagavondLocatie:CentrumvoorNascholing,Amsterdam
ofincompanyKosten: ziewebsiteContactpersoon: MirjamStefels,mstefels@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
NaastdeMontessori-opleidingbiedtCNAscholingopmaatvoorindividueleleerkrachtenenteams.Voorbeeldenvanmaatwerk:
voor-envroegschoolseeducatievanuitdeMontessorivisie teambijeenkomstentervoorbereidingopMontessorivisitaties
implementatievaneenKindVolgSysteem taalenrekenen doorgaandeleerlijnvoorschool-vroegschool opbrengstgerichtwerkenbinnendeMontessori-werkwijze
LeergangOriëntatieopMontessoriaansSchoolleiderschap
Meer informatie: MirjamStefels,mstefels@cna.uva.nl
Download de uitgebreide montessori-folder op www.centrumvoornascholing.nl/montessori
Montessori-opleidingPost-HBOopleiding
Montessori-scholing op maatMaatwerk
Mirjam Stefels,trainer/adviseur
“In het Montessoricentrum van CNA bundelen we alle expertise op het gebied van Montessori-onderwijs. We ontwikkelen de meeste trainingen helemaal op maat. Op die manier sluit de scholing naadloos aan bij de visie van de school en de leerwensen van het team. Leerkrachten kunnen direct gaan experimenteren in de klas.”
2020
7. Personeels- enTeamontwikkeling
De school is een rijke leerom-geving. Niet alleen voor de leer-lingen, maar zeker ook voor het team. Denk bijvoorbeeld aan het coachen van lio’s en nieuwe leer-krachten, het leren van en met elkaar in teamverband, of het deelnemen aan cursussen en studiedagen. CNA ondersteunt scholen bij het vormgeven van personeels- en teamontwikke-ling en helpt scholen om lerende organisaties te zijn.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
2121
Eenjarigepost-HBOopleidingvoorleerkrachten,IB’ersenleidinggevendendiepersoneelsledenindeschoolbege-leidenenzichwillenontwikkelentotgeregistreerdcoachinhetonderwijs.Tijdensdeopleidingrakendeelnemersvertrouwdmetdecompetentiesomtefunctionerenalsintegralecoachindeschoolorganisatie.Jeleertcoach-envoortgangsgesprekkentevoeren,eencollegialeconsultatieteorganiserenenintercollegiaallesbezoekteorganiseren.Perbijeenkomstwordteencasus,eeneigenwerkervaringvaneenvandedeelnemers,besproken.Daarnaastkrijgjebijdeverplichteliteratuurverwerkingsopdrachten.Tijdensdeopleidingiserdriekeereencollegialeconsultatie.InkleinegroepjesvanmaximaalvierpersonenwerkendedeelnemersdanaanhunpersoonlijkeleervragenendoelenuithunopgesteldePersoonlijkOntwikkelingsPlan.Deop-leidingwordtafgeslotenmeteeneindwerkstuk.
Data: 18bijeenkomstenopdinsdagmiddag,startseptember2013
Locatie: CentrumvoorNascholing,AmsterdamKosten: ziewebsiteContactpersoon: MiekedeLeeuw,mdeleeuw@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
Coach in het onderwijsPost-HBOopleiding
Supervisiepastinhetstrevenvanscholenomhunbeleidophetgebiedvanpersoneelsontwikkelingteprofessionaliseren.Desupervisorbeweegtzichophetsnij-vlakvanscholingenbegeleiding.Supervisieisgerichtopintegratievankennisinhetconcrete,actuelehandelen.Detweejarigeopleidingbestaatuitverschillendemodules.Inheteerstejaarleerjedegrondbeginselenvandemethodieksupervisie.Inhettweedejaarontwikkeljehetmethodischhandeleneniserveeltijdvoordecontextwaarinsupervisiebinnenhetonderwijsveldwordtgebruikt.Onderdeelvandeopleidingzijntweeleersupervisies.Dathoudtindatjesupervisieontvangtoverdesupervisiediejegeeft.Daar-naastschrijfjedriewerkstukkeneneeneindwerkstuk.Naafrondingontvangjehetpost-HBOregisterdiplomaSupervisorinhetonderwijsenkunjejeinschrijveninhetregistervandeLandelijkeVerenigingvoorSupervisieenCoaching(LVSC).
Data:11plenairebijeenkomstenen6intervisiebijeenkomstenvan14.00-20.30uur,startseptember2013
Locatie:CentrumvoorNascholing,AmsterdamKosten: ziewebsiteContactpersoon: AdrieBeljaars,abeljaars@cna.uva.nlInfo en aanmelden:www.centrumvoornascholing.nl/po
Supervisor in het onderwijsPost-HBOopleiding
Adrie Beljaarsopleiderensupervisor
“Vaak wordt mij gevraagd wat het verschil is tussen de coachopleiding en de supervisieopleiding. Coaches begeleiden collega’s bij een effectievere taakuitvoering. Supervisie is meer gericht op het begeleiden van profes-sionaliseringsprocessen in de school. Bij coaching vul je lege handen; bij supervisie leer je om met die lege handen om te gaan. “
Voorleidinggevenden,coaches,supervisoreneninternebegeleidersdiehunbegeleidingsrepertoirewillenuitbrei-den,zijnereenaantalinteressantemasterclasses:
VideoInteractieBegeleiding TWAOtalentenspel IntervisievolgensThemaGecentreerdeInteractie Teamontwikkelingfaciliteren Werkenmetdramatechnieken
Leerkrachtenkunnensomsstresservarenvanwegedeveleextratakennaasthetlesgevenindeklas.Hoegajeommetdewerkdruk?Hoeblijfjezowelgeestelijkalslichamelijkinbalans?Eenteamtrainingkanhelpenomdewerklustweereengezondeimpulstegeven.
Energietraining Timemanagement Vitaallesgeven
Wiljeeenskritischreflecterenopjewerkalsleraarofleidinggevende?Zichtkrijgenopjetalentenenhoejedezekuntverbindenmetdedoelenvandeschoolorganisatie?Ofwiljejebezinnenopjeloopbaaninhetonderwijs?Infor-meerdaneensnaardemogelijkhedenvooreenindividueelprofessionaliseringstraject.
Coaching Supervisie Loopbaanbegeleiding Re-integratiebegeleiding
Eenpositiefleerklimaatvaltofstaatmetleerkrachtendiezichprettigvoelenbinnenhetteam.Bovendienkunnenleerkrachtenveelvanelkaarleren.Omdesamenwerkingteverstevigen,ishetsomsnodighetsamenwerkendlerennieuwleveninteblazen.Denkdaneensaaneenteamtrai-ning,zoals:
Intervisie Collegialeconsultatie Teamspirit
7. Personeels- enTeamontwikkeling
Teamtrainingen teamlerenMaatwerk
Individuele coaching Maatwerk
Masterclasses voor IB-ers, personeelsbegeleiders en coaches Maatwerk
Teamtrainingen Van werkdruk naar werkgelukMaatwerk
22
Meer informatie: Kijkopwww.centrumvoornascholing.nlofneemcontactopmetMiekedeLeeuw,mdeleeuw@cna.uva.nlDenk ook eens aan een workshop tijdens een studiedag!
Mieke de Leeuw:trainer/adviseur
“De kwaliteit van het onderwijs is gebaat bij blijvende professionalisering van onderwijspersoneel. Dit vraagt om professionele begeleiding op de werkplek die het leren van ervaringen stimuleert. De trainers en advi-seurs van CNA kunnen verschillende rollen vervullen, zoals die van coach, supervisor, loopbaanbegeleider, trainer, opleider of onderzoeker.”
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
VideoInteractieBegeleidingiseenmanieromtereflecterenopheteigenhandelenindeklasmetbehulpvanbeeldma-teriaal,gefilmdopdewerkplek.Dezetrainingisbedoeldvoorleerkrachten,internebegeleidersenteamsdiewillenreflecterenopeigeninteractie-encommunicatiepatronen.Hetbegeleidingstrajectbestaatuiteenintakegesprek,tweelesbezoekeneneennagesprekmetvideobeelden.VideoInteractieBegeleidingkanookingezetwordenbijbijvoorbeelddeimplementatievaneennieuwewerkwijzeofmethode.Tijdenshetintakegesprekwordteengezamenlijkeleervraagvaneengroepleerkrachtengeformuleerd.Daarnavolgtvooriedereleraarindividueeleenpersoonlijkontwik-kelingstrajectinhetkadervandiegezamenlijkevraag.Deindividueletrajectenkunnendaneventueeleenvervolgkrijgendooreenbegeleideintervisie.Devolgendeonderwerpenkunnenindetrainingaandeordekomen:
hetoptimaliserenvaninstructiemethoden; deinteractietussenleraarenleerling(en); ontwikkel-engroeiprocessenbinneneengroep; toepassingenbijprocessenrondzorgleerlingen
Meer informatie:AdrieBeljaars,abeljaars@cna.uva.nl
Video Interactie BegeleidingMaatwerk
23
Naam:RemkeDankoFunctie:groepsleerkracht,
IB’erencoachSchool: TwiskeschoolinAmsterdamOpleiding:Coachinhetonderwijs
“Er was op school behoefte aan het coachen van leerkrachten. Ik wilde deze taak graag op mij nemen en mocht een opleiding volgen om me hierin te specialiseren. Via internet kwam ik bij CNA terecht: de opleiding kwam professioneel en betrouwbaar over en bij het intakegesprek kreeg ik een goede indruk van de docent.
De opleiding is goed te combineren met mijn werk, want ik ben vrijgeroosterd om naar de bijeenkomsten te komen. Het stude-ren doe ik in mijn eigen tijd, dus het kost wel veel tijd, maar het levert meteen erg veel nieuwe inzichten op. Het belangrijkste dat ik heb geleerd zijn gesprekstechnieken. Ik heb nu een uitgebreider repertoire om door te vragen en echt tot de kern te komen. Bovendien heb ik geleerd dat het belangrijk is om gesprekken niet op zichzelf te zien, maar als onderdeel van het bredere beleid van de school.
De opleiding is meteen toepasbaar in de praktijk. Ik coach inmiddels 6 collega’s en probeer daarbij steeds de gespreks-cyclus toe te passen: ik leg lesbezoeken af en evalueer alles steeds bewust en maak er verslagen van. Ook heb ik een begin gemaakt met intervisie. In de praktijk blijkt dat ik door mijn verschillende rollen in de school op verschillende verantwoor-delijkheden wordt aangesproken. Soms vind ik het moeilijk om daar flexibel mee om te gaan. In de opleiding is gelukkig veel ruimte om deze dilemma’s in kleine groepjes te bespreken. Collegiale consultatie noemen we dat. Al met al is de opleiding erg inspirerend en motiverend: het maakt veel dingen los.”
2424
8. Leiderschapsacademie
In de complexe werkelijkheid van het onderwijs is de behoefte aan opbrengstgericht leiderschap groot. CNA biedt hoogwaardige opleidingen voor beginnende en ervaren schoolleiders en leiding-gevenden. De scholingstrajecten onderscheiden zich door de inte-grale, onderzoeksmatige aanpak, het leren in een professionele leergemeenschap en focus op duurzame schoolontwikkeling. Daarnaast adviseren we directies en schoolbesturen op het gebied van professionalisering in het kader van de functiemix.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
2525
Leerkrachten,IB’ersenbouwcoördinatorenkunneninvijfbijeenkomstenvaneendagdeeleneentweedaagseontdek-kenwatleiderschapinhetonderwijsinhoudtenofzezichindierichtingverderwillenontwikkelen.Watisleidinggeven?Kanikhet?Wilikhet?Dooronderzoekopdeeigenschool,literatuurstudieeninspirerendeopdrachtenenwerkvor-menkrijgjeeennieuwekijkopdeschoolorganisatieenjeeigenambitiesenmogelijkheden.EenmogelijkvervolgvanditprofessionaliseringstrajectisdeeenjarigeOpleidingtotSchoolleider.
Data: 5bijeenkomstenopwoensdagmiddagLocatie: CentrumvoorNascholing,Amsterdam
ofincompanyKosten: ziewebsiteContactpersoon:FredKulik,fkulik@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
CNAbiedtdezeleergangookalsincompanymaatwerk-trajectaan:interessantvoorschoolbesturendieeenkweek-vijverwillenopstartenvoorleidinggevendtalent.
Beginnendedirecteuren,adjuncten,bouwcoördinatoren,teamleidersenleerkrachtendieprojectenleidenkunneninditeenjarigetrajectwerkenaanleiderschapsontwikkelinginrelatietotschoolontwikkeling.Indeopleidingwerktuaandeontwikkelingvanpersoonlijkleiderschap(reflectie,com-municatievevaardigheden),enwordtveelaandachtbesteedaanhetambachtelijkedeelvanhetschoolleiderschap:hetsturenindedomeinenschoolorganisatie,onderwijsorgani-satie,personeel,facilitairencultuur.DeopleidingIntegraalLeiderschapIwordtafgeslotenmethetcertificaatStartbe-kwaamSchoolleider.DeelnemerskunnendoorstromennaardeopleidingIntegraalLeiderschapII,diewordtafgeslotenmethetdiplomaVakbekwaamSchoolleiderPO.
Data: 18bijeenkomsten,startseptember2013Locatie: Amsterdam,Heemskerk,DelftKosten: ziewebsiteContactpersoon: FredKulik,fkulik@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
Oriëntatie op Leiderschap in het OnderwijsKorteleergang
Opleiding Integraal Leiderschap IEenjarigeopleiding
Leidinggevendeninhetprimaironderwijsvolgeneeneenjarigtraject,dataansluitopdeopleidingIntegraalLeiderschapI.Dedeelnemershebbeneenleidinggevenderolmetpassendebevoegdhedenenverantwoordelijkheden.Zeontwikkelenhunleiderschapdoorleidingtegevenaanschoolontwikke-ling.Indeopleidingwordthetambachtelijkedeelvanhetschoolleiderschap:hetsturenindedomeinenschoolorgani-satie,onderwijsorganisatie,personeel,facilitairencultuurnaareenhogerniveaugebracht.Deopleidingwordtafge-rondmeteenerkenddiplomaVakbekwaamSchoolleiderPO.Wiespecialemodulenophetgebiedvanonderzoeksvaardig-hedenvolgt,kannahetbehalenvanhetdiplomainstromenindeMasterinEducationalLeadership.
Data: 18bijeenkomsten,startseptember2013Locatie: Amsterdam,HeemskerkenDelftKosten: ziewebsiteContactpersoon:FredKulik,fkulik@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
Opleiding Integraal Leiderschap IIEenjarigeopleiding
Marijke Nederkoorn,opleider:
“Goed leiderschap is een cruciale factor bij duurzame schoolontwikkeling. In onze opleidingen wordt de theorie voortdurend gekoppeld aan de eigen praktijk. Elke context is anders en vraagt om een eigen aanpak. Door het uitwisselen van ervaringen van mededeel-nemers en het samen ontwik-kelen en oefenen ontstaat een rijke leeromgeving. Ervaren op-leiders begeleiden dit proces.”
Indecomplexewerkelijkheidvanhethuidigeonderwijsisgrotebehoefteisaanexcellentleiderschapopmaster-niveau.Deschoolleideropmasterniveaumaaktoptimaalgebruikvankenniseninzichten,ontwikkelteigenprak-tijktheorie,enwerktaanduurzameschoolontwikkeling.DeNVAO-geaccrediteerdeprofessionelemasteropleidingisbedoeldvoorschoolleidersdieinstaatzijnvanuithelikop-terviewnaarhetonderwijsenhunroldaarintekijken.Indevernieuwdetweejarigemasteropleidingbreidtdeschoollei-derzijnrepertoireuitmetdecompetentieOnderzoeksmatigLeidinggeven.Dezecompetentieverwerfthijdoorhetont-werpen,uitvoerenenevaluerenvaneenpraktijkonderzoekindeeigenonderwijspraktijk.Deschoolleideronderzoektenanalyseertsturingsvragenindedomeinen:schoolorgani-satie,onderwijsorganisatie,personeel,facilitairencultuur.DeafgestudeerdeMasterinEducationalLeadership(NVAO-erkend)kanleidinggevenaanverbeteringvanleerproces-senopalleniveausvandeorganisatie.
Data: tweejarigeopleiding,startseptember2013Locatie: AmsterdamKosten: ziewebsiteContactpersoon: FredKulik,fkulik@cna.uva.nlInfo en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/po
8. Leiderschapsacademie
Master in Educational LeadershipMasteropleiding
26
Eenschoolofschoolbestuurvormteenleergemeenschapwaarbinnenprofessionalssamenwerkenenleren.Hetlerenvandeleerlingenstaatdaarbijcentraal.Inhetkadervan“eenlevenlangleren”krijgtechterhetvanenmetelkaarlerenvandemedewerkersvanscholenenbesturenmeerenmeerdeexplicieteaandachtdiehetverdient.Erwordenleergemeenschappen,communitiesofpractice,ofleernet-werkengevormdenprofessionaliseringwordtsteedsuitge-breiderdoordachtenbeschreveninschool-enbestuursbe-leid.Eengoedezaakdieduurzameontwikkelingvanscholentengoedekomt!
HetCentrumvoorNascholingbiedtvanuithaarexpertiseophetgebiedvanlerenenprofessionaliserengraagonder-steuningbijvragenals“hoekunnenwijeenprofessioneleleergemeenschapvormen?”,“hoezorgenwijervoordatme-dewerkersblijvenleren?”,“hoezettenwijeenprofessionali-seringsplanop?”of“hoekoppelenwehetprofessionaliserenaanonskwaliteits-enpersoneelsbeleid?’.
Voorbeeldenvanondersteuning:
hetontwikkelenvaneenvisieopdeprofessioneleleergemeenschap;
hetopstellenvaneenprofessionaliseringsplan; hetdefiniëren,structurerenenorganiserenvanhetleren;
hetdoenvanonderzoeknaaren/ofafstemmenvanopleidingsnoodzaaken–behoeftebinnenschoolofschoolbestuur;
hetbrengenvansamenhangtussenprofessionaliseringenkwaliteit-ofpersoneelsbeleid.
Meer informatie: JacquelineRozema,jrozema@cna.uva.nlCarolineOfferhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
Leren en professionaliseren op school- en bestuursniveauMaatwerk
DeuitgebreideprogrammagidsvandeLeiderschapsacade-mieistedownloadenoftebestellenviadewebsite.
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
27
Naam:PeterSmitFunctie:LocatieleiderSchool: BasisschoolDePeppelOpleiding:IntegraalLeiderschap
Carrière in een stroomversnelling
ToenaanPeterSmitgevraagdwerdwaarnemenddirec-teurtewordenvanbasisschoolDeBijenkorfinOudesluis,kwamzijncarrièreineenstroomversnelling.HijvolgdedeopleidingIntegraalLeiderschapvanCNAenisinmiddelslocatieleideropbasisschoolDePeppelinMiddenmeer.
HetisruimanderhalfjaargeledendatSmitsdirecteurmetzwangerschapsverlofging.Zijvroeghemofhijhaarfunctiewildewaarnemen.Hijgreepdiekansmetbeidehandenaan.“Lesgevenvindiknamelijkheelleuk,maardaarhaaliknietmeergenoegvoldoeninguit.Ikwilmeer,telkensopnieuwuitgedaagdwordenenontdekkenwatiknogmeerinhuisheb,nietblijvenhangeninwatikalkan.Ikvindheteenuitdagingommensenaantesturen,eenvisietevolgenmeteenteam.”Enduszeihij‘ja’.Datwaarnemenddirec-teurschapginghemvervolgenszogoedafdatverschillendecollega’shemaanspoordenomdeschoolleidersopleidingvanCNAtegaandoen.
VerandertrajectInmiddelsheefthijheteerstestudiejaarsuccesvolafge-rondenmomenteelvolgthijhettweedejaar.Smit:“Indateerstejaarhebikenormveelgeleerdovermezelf.Overhoeikaankijktegenonderwijsbijvoorbeeld,enoverwatikvooreenschoolechtbelangrijkvind.Maarookweetiknugoedwatmijnsterkeenzwakkepuntenzijn.Ikhebbijvoorbeelddeneigingomoveralflinkwatvaartachtertezetten.Maarineenteamzittenverschillendepersonendieverschillendewerkwijzenprettigvinden.Somsishetbelangrijkomeenandertempoaantehoudenenjestappengoedteborgenvoordatjehetvolgendeingangzet.Ikbenmeerbewustvan
gewordendatikdaaraanmoetwerken.Aandeanderekant:ikbenweliemandmetdaadkrachtendatisdanweereenpositieveeigenschap”.Waarheteerstejaarfocustop‘depersoonlijkheid’vandecursist,ishettweedejaarmeervakinhoudelijkvanaard.Smit:“Welerenbijvoorbeeldhoewemoeilijkegesprek-kenmetteamledenkunnenaanpakken,maarookdoenwepraktijkonderzoekinschool”.Zokreeghijdeopdrachtomeenverandertrajectingangtezetten,gebaseerdopdataeneigenonderzoek.Smit:“Mijnonderzoekrichttezichopdevraaghoewealsschooldezelfsturingvanleerlingenkunnenactiveren.Datstimulerenwenumetbehulpvanweektaken”.
Stapje verderVooraldecombinatievanrelevanteliteratuurlezen,deles-stofconsumerenendezevervolgenstoepassenindeprak-tijk,iseencombinatiedieSmitergprettigvindt.Daarkomtnogalsopbrengstbijdatdeopleidingzijncarrièreineenstroomversnellingheeftgebracht:“DatiknulocatieleiderbijDePeppelben,daarhadiktweejaargeledennognietvandurvendromen”.Enwathembetreftblijfthetdaarnietbij:“Ikhebabsoluutdemotivatieomnogeentreetjehogertegaan.Iksluitnietuitdatikovereenjaarofdriedestapzetnaarschoolleider.”
Schoolvoorbeelden
28
Docenten en schoolleiding van de 6e Montessorischool Anne Frank hebben een Teamtraining Opbrengstgericht Werken gevolgd bij CNA. Directeur Bas Moll is blij met het resultaat: “We hebben geleerd planmatig naar ons handelen te kijken.”
Opbrengstgerichtwerkenishotinhetonderwijs.Enterecht,steltMoll:“Hetisnamelijkaltijdgoedomjeaftevragenofdatgenewatjedoettotmeetbareopbrengstenentotzicht-bareresultatenleidt.”De6eMontessorischoolisrecentelijkbegonnenmetdeuitvoeringvaneennieuwschoolplan.Daarinheefthetschoolteamdeambitieuitgesprokennietalleenaantrekke-lijkonderwijstegeven,maardatookzoefficiënteneffectiefmogelijktedoen.Moll:“Daarbijwillenwebrederkijkendanalleenmaarnaarmeetbareleeropbrengsten.Endusheb-benwijCNAgevraagdonstehelpenmeteenteamtrainingOpbrengstgerichtWerken.”Datheeftgeresulteerdineengezamenlijkestudiedag.Moll:“DaarbijhebbenwedeMontessori-theoriegekoppeldaanonspraktischhandelen.Watisheteffectvandathandelen?Daarhebbenwenaargekekenaandehandvanmodernemethodischelesmaterialen.”
NestgeurDatdekeuzevoordezeteamtrainingopCNAisgevallen,heefttweeredenen.Moll:“Indeeersteplaatszochtenwemaatwerk.Endathebbenwegekregen.Zohebbenwedein-vullingvandestudiedagechtinsamenspraakmetdetrainervanCNAontwikkeld.Naeenintakevolgdeeenverkennendgesprekenuiteindelijkhebbenweinoverleghetstudie-programmavoordeteamtrainingvastgesteld.BovendienmerktenwedatCNAgoedbekendismetdeMontessorithe-orie.Weherkendeneenstukjenestgeur.Datmaaktedatdetrainingoptimaalkonaansluitenbijonsgedachtengoed.”Hetresultaatwasernaar.Moll:“Detrainingisgoedaan-gekomenbijdeteamleden.Belangrijksteresultaatisdatweonsbewustzijngewordenvanhetnutvanplanmatighandelenenvanhetplanmatiginkaderenvandeleerstof.Teamledenmakeninmiddelsgroepsplannenvoorminimaal
éénvakgebiedwaarbijaangegevenwordtwatergedaanwordt,hoeditgekoppeldwordtaandeinstructiebehoeftevankinderenenwatdeteverwachtenopbrengstis.Daargaanwedekomendetijdbewustnaarkijken.Wantdatkandekwaliteit,deeffectiviteitendeefficiëntievanonsonder-wijstengoedekomen.Endatsluitdanweerprimaaanbijhettrajectdatwemetonsnieuweschoolplanzijngestart.”
AnneFrankschooldoetteamtrainingOpbrengstgerichtWerkenFocus op planmatig handelen
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
Schoolvoorbeelden
29
De Federatie Openbaar Onderwijs in Amsterdam is gestart met een IB-academie. De academie beoogt kwalitatief goed geschoolde interne begeleiders af te leveren, zodat de federa-tie IB-vacatures binnen haar scholen passend kan vervullen. Aan CNA is gevraagd daarvoor een opleidingsprogramma te ontwikkelen met een Post-HBO kwalificatie.
IneketenHertogiswerkzaamvoordehoofdstedelijkeFe-deratieOpenbaarOnderwijs,waaronderzesschoolbesturenvallen.AandeoprichtingvandeIB-academieligtvoordefe-deratiezoweleeninhoudelijkealseenpragmatischeredentengrondslag,steltzij.“Hetwerkvandeinternebegeleiderverandert.WewildenkijkenofweeenkwaliteitsslagkunnenmakendoorervarenIB’ersscholingopmaataantebieden.BovendienwordthetsteedsmoeilijkeromvacaturesvoorIB-ersgoedintevullen.Ookdathopenwemetdeacademieoptelossen.”DeIB-academieleidtdocentenoptotinternbegeleidermeteenpost-HBOkwalificatie.Deelnemersvolgentheorieles-sen,voerenopdrachtenuitendoenonderzoek.Datonder-zoekmoetpassenbinnendepraktijksituatieopdeeigenschoolofopdestageschool.Ookhoortbijelktheorieonder-deeleenopdrachtdiededeelnemersuitvoerenophuneigenschool.Zoalshetontwikkelenvaneenprotocolvoorhuise-lijkgeweldofhetmakenvaneendatamuur.Ookoefenendedeelnemersgesprekstechniekenmetcollega’s.DeIB-academieduurtdriejaar.Deeerstetweejaarzijnvoornamelijktheoretisch.Hetderdejaarbrengendeelne-mersdetheorieinpraktijkopeenvandeopenbarebasis-scholeninAmsterdam.“Hetisdebedoelingdatiemanddiedeopleidingsuccesvolheeftafgerondvervolgensopeenfederatieschoolwordtaangesteld”,aldusTenHertog.
MaatwerkOmtweeredenenheeftdeFederatiebeslotenomCNAtevragenalsopleidingspartnervoordeacademie.TenHertog:“IndeeersteplaatswildenwijeenopleidingmeteenPostHBO-accreditatie.CNAkandatleveren.Daarnaasthaddenwijvanbeginafaanonzeeigeninhoudelijkeeisengefor-
muleerd.ZowildenweeengoedecombinatievangedegentheorieenafstemmingopdeAmsterdamsepraktijk.CNAgafonseenduidelijkestemindeinhoud.DaardoorisinhetlesprogrammaopgenomenwatwijbelangrijkvindendatonzeIB’erskunnenenweten.Maatwerkdus.”DeeerstegroepIB’ersinopleidingbestaatuitzeventienpersonen.Zijhebbeninmiddelsdehelftvandeopleidingeropzitten.TenHertog:“Injuli2013hebbenzehettheore-tischgedeelteafgerondengaanzestagelopen.”NahetderdejaarbekijktdefederatieofdezelichtingIB’ersgrootgenoegisomdeopenstaandevacaturesmetkwa-litatiefgoedemensentevullen.TenHertog:“Blijktdaterdaarnanogsteedstekortenzijn,dangaanwewellichtnogeenlichtingopleiden.”
CNAisopleidingspartnerinIB-academie”Gedegen afstemming op Amsterdamse praktijk”
Schoolvoorbeelden
30
In 2011 is op diverse peuterspeelzalen en voorscholen het programma Taal en VVE gestart. Doel van de training is om leidsters te leren hoe zij de taalontwikkeling van peuters kun-nen stimuleren. Lineke Sistermans is leidinggevende VVE van vier voorscholen in Amsterdam Noord. Ze heeft vorig jaar de training met de leidsters bijgewoond en heeft daarna een trai-ning Coach gedaan, om de leidsters te kunnen blijven coachen bij hun taaldidactiek. Lineke vertelt over haar ervaringen met de training.
“IndecursusTaalenVVEhebbendeleidstersgeleerdommetbehulpvandekijkwijzertewerkenaanhuneigenvaardighedenwaarmeezedetaalvaardigheidvandekinde-renwillenstimuleren.Veelkinderenzijntweetaligenheb-beneentaalachterstand.Onsdoelisomzeophetniveautekrijgenvandevastgesteldetaaldoelenvoor4jarigen.Omhetgeleerdeindepraktijktebrengenendeleidstersteblij-vencoachen,hebiksamenmeteencollegaeenaanvullendeCoach-traininggehadvanhetCentrumvoorNascholing.Hetbelangrijkstedatikhebgeleerdishetgesprekaantegaanmetdeleidsters.Watisjeleervraag,welkewerkvormkiesje,watisheteffect?Ikmerkdatleidstershetmoeilijkvin-denomtebepalenhoeveelruimtezehetkindkunnengevenomtegaanpraten.Hetisechtzoekennaardejuistebalans.
Hetfilmenopdegroepiseenbelangrijkmiddelommetdeleidsterstereflecterenophundidactischevaardigheden.Wehebbengeleerdhoejefilmopnamesmaaktenhoejedezebespreekt.Ookhebbenwerollenspellengedaanwaaringespreksvaardighedenwerdengeoefend.Debegeleidingdoordetrainerwaserggoed:ikhebhetgevoeldatiknuzelfdecoachenderolkanvervullenomdegeleerdetaaldoelenindegroepentekunnenborgen.”
TaalenVVEopAmsterdamse voorscholen
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
Neemvooreenvrijblijvendgesprekcontactopmeteenvandetrainers/adviseurs.
31
Team PrimairOnderwijs
Sieglin Simson, programmaleiderssimson@cna.uva.nl
Debby Jenner,ProgrammaAssistent,djenner@cna.uva.nl0205251490
Djuna Denkers,ddenkers@cna.uva.nl
Mirjam Stefels,mstefels@cna.uva.nl
Anna de Graaf,adegraaf@cna.uva.nl
Liesbeth van der Weide,lvanderweide@cna.uva.nl
Caroline Offerhaus,cofferhaus@cna.uva.nl
Jacqueline Rozema,jrozema@cna.uva.nl
Adrie Beljaars, abeljaars@cna.uva.nl
Bentuopzoeknaareen scholingstraject op maat?
32
Type scholing Lerarenbeurs Pagina
Onderwijskwaliteit
MasterProfessioneelMeesterschap Masteropleiding 5
Opbrengstgerichtwerken Post-HBOopleiding 6
TeamtrainingOpbrengstgerichtwerken Maatwerk 6
Onderzoekjeeigenlespraktijk Maatwerk 7
Vakonderwijs
Rekencoördinator Post-HBOopleiding 9
Taalcoördinator Post-HBOopleiding 9
VakleerkrachtBewegingsonderwijs Post-HBOopleiding 10
Nieuweontwikkelingeninhetrekenonderwijs Maatwerk 10
Opbrengstgerichtwerkenaanspellingonderwijs Maatwerk 11
Veilig pedagogisch klimaat
Ouderbetrokkenheid Maatwerk 13
Pedagogischhandelen Maatwerk 13
Omgaan met verschillen
InternBegeleider Post-HBOopleiding 15
TrainingPassendOnderwijs Maatwerk 15
32
Totaaloverzicht opleidingen,trainingenenmaatwerk
Lerarenbeurs en PrestatieboxDelerarenbeursvanhetministerievanOCWisvanafapril2013aantevragenvoordemasteropleidingProfessioneelMeesterschapendeMasterinEducationalLeadership.Deprestatieboxbetekentdatscholenbovenopdelumpsumeenbedragontvangendatkanwordeningezetvooro.a.deprofessionaliseringvanleerkrachtenenschoolleiders.Hetdoelisdeprestatiesvanleerlingen,leerkrachten,schoolleidersen-bestuurdersteverhogen.Kijkvooractueleinformatieopwww.ocwduo.nl
Nascholing Primair Onderwijs enVVE2013-2014
3333
Het jonge kind en VVE
Kaleidoscoop Maatwerk 17
Ko-totaal Maatwerk 17
TaalenVVE/KwaliteitsaanpakVVE Maatwerk 17
LeiderschapindeVVE Maatwerk 17
Montessori-onderwijs
Montessori-opleiding Post-HBOopleiding 19
Montessori-scholingopmaat Maatwerk 19
Personeels- en Teamontwikkeling
Coachinhetonderwijs Post-HBOopleiding 21
Supervisorinhetonderwijs Post-HBOopleiding 21
Masterclassesvoorpersoneelsbegeleidersenteamcoaches Maatwerk 22
TeamtrainingenTeamleren Maatwerk 22
TeamtrainingenVanwerkdruknaarwerkgeluk Maatwerk 22
VideoInteractieBegeleiding Maatwerk 23
Leiderschaps- en Organisatieontwikkeling
OriëntatieopLeiderschapinhetOnderwijs Korteleergang 25
OpleidingIntegraalLeiderschapI Eenjarigeopleiding 25
OpleidingIntegraalLeiderschapII Eenjarigeopleiding 25
MasterinEducationalLeadership Masteropleiding 26
Lerenenprofessionaliserenopschool-enbestuursniveau Maatwerk 26
Colofon; Productie:CentrumvoorNascholingEindredactie:NoortjeBakkerFoto’s:DeBeeldredaktie, MargavanderAa,LucyBuddelmeijer,JoostGrol,CarelRichel,ShutterstockVormgeving:HansLangstraat,PH-ontwerpDruk:GraficiëntOplage:2000Uitgave:januari2013.DezebrochureisgedruktoppapiermethetFSC-keurmerk.
©CentrumvoorNascholing.Wijzigingenvoorbehouden.Kijkvooractueleinformatieopwww.centrumvoornascholing.nl
Centrum voor NascholingPostbus20091000CAAmsterdam
BezoekadresHogeschoolvanAmsterdamTheoThijssenhuisWibautstraat2-41091GMAmsterdamTel.0205251241
nascholing@cna.uva.nlwww.centrumvoornascholing.nl
top related