12 chapter33-games … and … learning

นางสาว วณชชา แมนยา

นสตปรญญาเอก สาขาเทคโนโลยและเสอสารการศกษา

เสนอผชวยศาสตราจารย ดร.สภาณ เสงศร

Lloyd P. Rieber

University of Georgia

Valerie J. Shute

Florida State University

1

Richard Van Eck

University of North Dakota

Anyone who makes a distinction between games and learning

doesn't know the first thing about either

2

ใครกตามท�สรางความแตกตาง

ระหวางเกมและการเรยนร

กไมรจกท �งสองอยางน�ดพอ

Marshall McLuhan

Gee (2008) พดถง การเช�อมโยงระหวางเกมและการเรยนร.

ความคดเหน วาเกมน�นถกออกแบบมาเพ�อทาการสงเสรมการเรยนร

ความทาทายของเกม และความคมคาตอการจายเงนเพ�อซ�อเกม

3

(Bransford, Brown, & Cocking, 2000; Bruner, 1961; Quinn, 2005; Vygotsky, 1978)

(a) การเรยนรจะดท�สดเม�อ

o ลงมอทา

o ต �งเปาหมาย

o มบรบท

o ความนาสนใจ 4

(Bransford, Brown, & Cocking, 2000; Bruner, 1961; Quinn, 2005; Vygotsky, 1978)

(b) สภาพแวดลอมในการเรยนการสอน ควรท�จะตอบสนองตอกน

ปรบตวและระดบใหเหมาะสมกบความทาทาย

5

Gee (2003) พดวา ความลบในการทาเกมท�ดน �น

ไมใชเทคนคของภาพสามมตหรอใชเสยงประกอบแตอยางใด

แตเปนสถาปตยกรรมท�อยนอกเหนอความสามารถของผเลน

มองหาจดท�จะสามารถทาใหเปาหมายลลวงไปได.

6

(Thai, Lowenstein, Ching, & Rejeski, 2009)

ยนยนวาการออกแบบเกมท�ด

จะชวยเปนเคร�องมอดจตอลท�จะชวยในการพฒนาทกษะท�อยเหนอนอกขอบเขตของการศกษา

7

Charsky, อางถงใน Van Eck, (2007) กลาววา อปสรรคอยางหน�งกคอการขาดการวจยท�มประสทธภาพในเร�องของเกมตอการเรยนร

Van Eck, (2008) กลาววา ยงขาดการทดลองวาระบบการสอน มผลกระทบของเกมตอการเรยนร, และขาดทฤษฎท�สอดคลอง รวมถง การปฏบตเพ�อการออกแบบและการดาเนนการดวย.

8

Salen and Zimmerman (2004) (p.80)

ไดกาหนดใหเกมเปน

o ระบบท�ผเลนมสวนในการจาลองความขดแยง

o กาหนดโดยกฎ

o ซ�งสงผลตอส�งท�เกดข�น

9

Prensky (2001)

ไดกาหนดองคประกอบของเกม

o เปาหมาย

o ขอเสนอแนะ

o การโตตอบ

o นาเสนอ (หรอ เน�อเร�อง)

ลงไปในเกม 10

(a) ความขดแยงหรอความทาทาย

(b) กฎผกมด

(c) เปาหมายหรอผลลพธท�อยปลายทาง (รวมถงความสาเรจในเปาหมายยอยดวย)

(d) มขอเสนอแนะอยางตอเน�อง

(e) การโตตอบในสภาพแวดลอม

(f) เน�อเร�องท�นาสนใจ.11

มงเนนจงเปน การออกแบบเกมเพ�อใชในการสอน.

โดยเฉพาะ มการกาหนดขอบเขต

o การโตตอบ

o เกมดจตอล ซ�งควรท�จะตองสนบสนนการเรยนร

o พฒนาทกษะ

12

องคประกอบหลก 3 ประการ

o 1. อธบายทฤษฎและองคประกอบของเกมท�ทาใหมนมสวนรวมและความเหมาะสมในการเปนเคร�องมอการสอน

o 2. องคประกอบทางสถาปตยกรรมและการทางานท�จาเปนในเกมท�จะชวยในการสนบสนนการเรยนร

o 3. การประเมนแฝง13

คาถาม ท�วาอะไรทาใหเกมสนก

คาตอบ กคงเปนเร�องของความทาทาย

Keillor ตความ คาวา “สนก”

“เกมจะสนกตอเม�อคนท�เลนรสกสนกไปกบมน”

ผเขยน สนบสนน วา การมสวนรวมกบเกมหรอรสกสนก ถาเกมมนไปกระตนความตองการเลนของผเลน

14

ความตางระหวาง “at play” กบ “play the game”

play the game (การเลนเกม) คอ การเร�มตน ตดตามต �งแตตน จนจบ และมการตดสนใหมผชนะ

Huizinga, 1950 กลาวถง นกการศกษาบางคนไมเขาถงแนวคดในเร�องของ องคความร หรอ วฒนธรรม ท�เกดข�นในเกม

15

อาจจะเกดข�นในยามวาง แตถาโชคดไดทางานท�รกมนกคงเกดข�นท�ทางานดวย

กจกรรมท�เปนแรงกระตนภายใน

ไมมความกงวลในเร�องของ “ตองไดอะไรบางอยาง” จากกจกรรมท�ทาอย

รสกอสระไปกบการลองอะไรใหมๆ

ความรสกตอเวลาในการทากจกรรมน�นๆ นอยลง

(Pellegrini, 1995; Rieber, 1996; and Sutton-Smith, 1997)16

ตวอยาง ประสบการณของการเลน

งานอดเรก, เชน การทาสวน, ทางานไม, ถายรป, วาดภาพ, หรอประดษฐอะไรซกอยาง.

กจกรรมเปนครอบครว

การอานหนงสอ, การเลนดนตร, หรอการเลนวดโอเกม

การเขยนบทเรยนลงในหนงสอ.

17

คาถาม จากนกการศกษาและผเก�ยวของ

“มประโยชนอะไรท�จะเลน?”

“มนทาใหเกดอะไรสรางสรรคข�นหรอ?”

Piaget (1951) กลาววา เช�อวาการเลนเปนกลยทธในการพฒนาองคความร เพ�อชวยในการกระชบส�งท�พวกเขารหรอเขาใจอยแลว และการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอม

18

งานวจยในเร�องของ การเรยนรดวยตนเอง (Zimmerman, 1990, 2008) กลาววา เปนการเนนไปท�การทางานท�แตกตางกนเพ�อไปหาเปาหมายผานทางทฤษฎการสรางแรงจงใจภายใน

ทฤษฎของ Csikszentmihalyi (1990) กลาวถง นกออกแบบเกมท�มความตองการ การปรบแตง

ท�เหมาะสมแกการทาทาย กจกรรมท�ทาใหเกดกระแสจะมเปาหมายท�ชดเจน จบคระหวางความชดเจนและขอแนะนาเก�ยวกบคนท�ทาไดสาเรจ 19

นกจตวทยา Brian Sutton-Smith (Sutton-Smith, 1997) ไดทาการเสนอแนวคดเก�ยวกบ “การเลน”

เรยกวา “การโนมนาวของการเลน” แนวคดท�พดถงการผลกดนใหการเลนกาวไปสผลผลตบางอยาง

ใหคาจากดความวา “การสงสนคา” (“deliver the goods”)

20

ผลกระทบของ “การเลน” อาจจะทาใหเปาหมาย หรอบางอยางไมเปนไปตามท�ตองการ

แตกมผลด ท�ใชยนยนการเจรญเตบโต การพฒนาความร ในการเตบโตทางสงคม

นบเปนเหตผลท�ใช “การเลน” เปนเปาหมายในการสรางสภาพแวดลอมในการเรยน

21

ทฤษฎการเลนของ David Elkind (2007).

บทบาท 3 ประการ ท�เปนรากฐานของความรมนษยและพฤตกรรมผานชวงชวต

o ความรก หมายถง อารมณของบคคลท�ปรารถนาหรอรสก

o การงาน หมายถง ความตองการทางกายภาพและทางสงคม.

o การเลน หมายถง ความตองการของคนเพ�อจะปรบใหเหมาะสมกบตนและสรางการเรยนรใหมข�นมา

22

องคประกอบของท �ง 3 อยาง มผลตอการเปล�ยนแปลงในชวต

เราเร�มชวตจาก การเลน ต �งแตจาความได

เร�มตน การทางาน เม�อถงวยเรยน

ถงชวงวยรน กมความรก

เม�อเปนผใหญ ความรกและการเลน แมจะนอยลง แตกไมไดหายไป

แตไดเปล�ยนบทบาทมาสนบสนนในการทางานแทน 23

คลายกบแนวคดของ Csikszentmihalyies (1990). มนจะมความซบซอนหรอความตองการในการสรางความสมดลท�แตกตางกนไปในแตละบคคล

จากทฤษฎของ Elkindes กลาววา ใน “ศตวรรษท � 21”

ทกษะท�สรางสรรคและมประสทธภาพ ท�ชวยใชการทางานบรรลเปาหมายและตรงตามวตถประสงค เปนเร�องท�มคณคาอยางมาก

24

ยกตวอยาง เกมออนไลนในปจจบน Massively Multi-Player Online Role Playing Games (MMORPGs) ผลตจากเทคโนโลยท�ล�าหนา และซบซอน หรอ “High Tech”

เกมการศกษา เราจะไมเนนเทคโนโลยสมยใหมขนาดน�น แตเรา จะวางรากฐานของการเรยนรและการเลนในความเช�อมโยงกบเกมเนนโครงสรางทางสถาปตยกรรม ผานการออกแบบระบบการสอน

25

กรณศกษาของการออกแบบเกมเพ�อการศกษาเพ�อสอนถงกระบวนการแกปญหาดวยหลกวทยาศาสตรดวยปญหาทางนเวศท�เผชญในเมอง.

สามารถศกษาเพ�มเตมไดจาก Van Eck, Hung, Bowman, & Love (2009)

อธบายถง เร�องขององคประกอบ และกระบวนการออกแบบท�สมพนธกบประเดนหลกๆ การใชทฤษฎและโครงสราง การขบเคล�อนการออกแบบเกม

26

ในเกมท�เราจะอธบายตอไปน� , นกเรยนจะรบบทบาทของนกวทยาศาสตรส�งแวดลอมเพ�อทาการแกชดปญหาทางธรรมชาตเกาอยาง “ปรศนา” ในเมอง

ซ�งในแตละบท, ผเลนจะตองโตตอบกบสมาชกชมชนแตละคน, และท�ปรกษาในเกม, คณะกรรมการผเช�ยวชาญดานส�งแวดลอม, และ สภาชมชน

27

การแกปญหาสวนใหญน�นจะเปนไปตามเน�อหาและเร�องหลกท�มการกาหนดไวแลว (e.g., Bransford, Franks, Vye, &

Sherwood, 1989; Brown, Collins, & Duguid, 1989)

การแกปญหาอยางใดอยางหน�งไป อาจจะเกดปญหาท�นาไปสลาดบถดไป

เกมท�ดจะตองเปดใหมสวนรวมและการโตตอบ

Gee,2007, Van Eck,2006 กลาววา สามารถออกแบบเกมเพ�อทาการยกระดบการแกปญหาทางวทยาศาสตร

28

(e.g., Hung, 2006; Jonassen, 1997, 2000, & 2002; Jonassen & Hung, 2008)

ใชหลกการทางทฤษฎและการออกแบบ

เขาใจงายตอการเลน

การออกแบบโครงสรางอยางมประสทธภาพ

ความทาทาย

การแกไขไปตามแนววทยาศาสตร

การออกแบบปญหาท�มประสทธภาพ29

หลกในการแกปญหา 2 อยาง (see: Society for Science and the Public, 2008)

คอ “หลกวทยาศาสตร” และ “หลกวศวกรรม”

กระบวนการทางวทยาศาสตรจะใชเพ�อทาการเกบขอมลและตอบคาถาม

กระบวนการทางวศวกรรมจะใชเพ�อการออกแบบ, ประเมน, และแกปญหา

มาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรแหงชาต (1996) 30

Game Scenario Steps Problem-Solving Methods

Standards

1. Identify the Problem

Scientific Method NECS-Science as Inquiry Abilities

2. Identify Cause and Source of Problem

3. Identify Possible Solutions

Engineering Method NCES-Science and Technology Abilities

4. Evaluate Solutions

5. Propose and Implement Final Solution

ข �นตอนสถานการณเกม วธการแกปญหา มาตรฐาน

1. ระบปญหาวธการทางวทยาศาสตร

NECS-Science เปนความสามารถในการ

ตอบคาถาม2. ระบสาเหตและท�มาของปญหา

3. ระบเปนไปไดของการแกปญหา

วธการทางวศวกรรมNCES-Science

และความสามารถในเทคโนโลย

4. การประเมนปญหา

5. นาเสนอและดาเนนการแกปญหาข �นสดทาย

ความทาทาย คอ การออกแบบปญหาท�ด (Lee, 1999)

การเขาใจประเภทของแตละปญหา

ประมวลผลขององคความรท�จาเปน

การแกแตประเภทของปญหาท�อาจจะสนบสนน ประเภทท�แตกตางกนไปในแตละเกม

(Hung & Van Eck, อางถงใน; Jonassen, 2000)

33

นกออกแบบไดใชโครงสราง 3C3R (Hung, 2006) ประกอบดวยข �นตอนเกาข �นตอน (Hung, 2009) เพ�อเปนแนวทางในการออกแบบปญหาใหมประสทธภาพ

โครงสราง 3C3R ประกอบดวย

34

o เน�อหา,

o บรบท

o ความเช�อโยง (องคประกอบหลก) ซ�งเปนส�งท�ตองคานงถงเปนหลกอยางเหมาะสมและเพยงพอกบความรเน�อหา

o บรบทของความร

o การความรแบบบรณการ

ข �นตอนท�ระบไวโดยทฤษฎและแบบจาลองสาหรบการแกปญหาทางวทยาศาสตรท�นาไปส องคประกอบทางสถาปตยกรรมท�เฉพาะเจาะจงภายในเกม

จดประสงคหลกคอเพ�อจาลองหลกการบางสวนท�ทาใหสามารถออกแบบสภาพแวดลอมในเกมเพ�อนามาสงเสรมการเรยนร

35

Jonassen (2002),

โปรแกรมท�ดจะตองม 2 ลกษณะ.

หน�ง คอ มเปาหมายบางอยาง, หรอ ไมทราบ (เพ�อใหผเรยนไดเกดความรใหม)

สอง คอ ทาใหผเรยนไดรบคณคาจากการแกไขปญหาน�น

36

จากเกม ปญหาทางนเวศท�เผชญในเมอง

กาหนดชดการแกปญหาไว 9 ชด

มเปาหมาย และ กลยทธ แตกตางกน เชน o ผเลนสามารถตดตามภารกจรองอยางการแกไขปญหา PH ใน

ชมชนได

o ผลความสาเรจในการแกปญหาของภารกจรองเหลาน� ผเลนจะสามารถไดรบของตอบแทนท�แตกตางกนไปเชน Water Wizard หรอ Earth Engineer

37

เกมเพ�อการศกษาจงมบทบาทในการเรยนรเทาน�น

จากเกม.. ปญหาทางนเวศท�เผชญในเมอง

การแกปญหาทางวทยาศาสตร จงมเน�อหาเก�ยวกบการแกปญหาท�เกดข�นในเมอง

ในแตละปญหาของเกม จะชวยใหผเรยนไดพยายามเรยนรในประเดนท� ผออกแบบไดกาหนดไว เปนความรท�คอยๆสะสมเพ�มข�น

38

ความทาทายในเกม หากไมไดรบการออกแบบดท� ปญหาท�มกจะเปนโครงสรางท�นาเบ�อ แนวทางท�จาเจ

ปญหาของเกมในกรณศกษา ไดออกแบบผลสรปท�เรยบรอยไวกอนแลว ผเลนตองหาองคประกอบหลกหายไป ตามลาดบ จากส�งแวดลอมท�กาหนดให

เกมท�ดจงตองสรางโอกาสใหผเลนมสวนรวมและกระตอรอรนในการแกปญหาดวย.

39

เกมสรางแบงระดบของความทาทาย เปน 3 ระดบ จากปญหา 9 ดาน

เกมจะคอยๆ เพ�มความซบซอนไปเร�อยๆ

เกมทาใหผเลนตองมสวนรวมในการแกปญหามากข�น

และกมตวชวยนอยลง

40

นกออกแบบไดประยกตแนวคดของ Vygotsky's(1978)

เพ�อใชในการลดตวชวยใหนอยลงเพ�อใหผเรยนสามารถลลวงภารกจไปไดดวยความสามารถของตน.

41

ผออกแบบเกม สรางใหการกระทาในเกมจะมผลลพธเปนการโตตอบกลบมา

ใชการโตตอบของตวละคร เพ�อสรางคาแนะนา ในเกม เพ�อใหผเรยนร ดาเนนไปในแนวทางท�ถกตอไป

42

จากกระบวนการแกไขปญหาและหลกการเรยนร ข �นตอนน�เปนลาดบท�หน�งจากหาข �นตอนของกระบวนการแกปญหาทางวทยาศาสตร

43

ข �นตอนสถานการณเกม วธการแกปญหา มาตรฐาน

1. ระบปญหาวธการทางวทยาศาสตร

NECS-Science เปนความสามารถในการ

ตอบคาถาม2. ระบสาเหตและท�มาของปญหา

3. ระบเปนไปไดของการแกปญหา

วธการทางวศวกรรมNCES-Science

และความสามารถในเทคโนโลย

4. การประเมนปญหา

5. นาเสนอและดาเนนการแกปญหาข �นสดทาย

เร�มตนจากรายการทางทว

พดถงการเพ�มข�นของผพการในโรงเรยน

วเคราะหปญหาและหาวธแก

คอยๆ ลาดบการแกปญหาไปเร�อยๆ วาจะแกปญหาอยางไร

44

ในกรณศกษาน�แสดงใหเหนความสามารถของ ISD ถงการใชทฤษฎและการปฏบต ท�มบทบาทสาคญในการออกแบบเกมเพ�อการศกษาท�ด.

หน�งในมมมองสาคญท�สด คอ การระบปญหาท�จะนามาใชในการประเมน

โดยเฉพาะ “การประเมนแฝง”

ท�จะทาใหวดระดบความสามารถของผเลน โดยท�ไมขดขวางความสนกของเกม

45

การประเมน ในเกม เชน สถานะของพลงชวต

ผเลนสามารถท�จะตรวจสอบถง ระบบการคด, การสรางสรรค, และความสามคคไปดวย, ซ�งตวแปรเหลาน�จะเปนสวนหน�งของการสรางความรและองคประกอบของทกษะ

หาก สถานะของพลงชวต ต�าเกนไป ผเลนจะรสกไดถงการบงคบใหตองพฒนาทกษะบางอยางเพ�มข�น

46

การทาขอสรปท�ถกตองและม �นคง

Mislevy, Steinberg, & Almond (2003) กลาววา การออกแบบใหหลกฐานเปนศนยกลาง (ECD) จะทาใหการประเมนมความถกตอง และประมาณไดถงสถานการณจรงของขดความสามารถของนกเรยน ท�จะผานขอบเขตของความรและทกษะไปได

47

เกมท�ประกอบดวยการประเมนตามหลกฐาน จะตองสามารถท�จะลวงเอาพฤตกรรมท�ตองการจากนกเรยน โดยมการกาหนดเปาหมายความรและทกษะท�จะไดรบ

ตวแปรในการออกแบบลกษะของ ECD

o รปแบบความสามารถ

o รปแบบหลกฐาน

o รปแบบภารกจ

48

ส�งท�ซบซอนของความร, ทกษะ, หรอคณลกษณะอ�นๆ ควรไดรบการประเมน

49

ส�งท�พฤตกรรมหรอความสามารถควรจะบอกถงความรท�สมพนธและมทกษะในการอธบายถงรปแบบความสามารถ (CM)

50

ส�งท�งานหรอสถานการณควรลวงเอาพฤตกรรมหรอความสามารถท�อธบายในรปแบบหลกฐาน(EM)

51

เปาหมายของเราในบทน�คอทาการหาจดเช�อมโยงระหวางเกมและการเรยนร

อธบายถงการออกแบบเกมท�ดซ�งจะสรางสภาพแวดลอมท�คนจะสามารถเขาสการเรยนรไดอยางดเม�อเทยบกบสภาพแวดลอมแบบเกา

(ทฤษฎของ Piaget และ Sutton-Smith)

52

จากท�กลาวมา จะพดถง องคประกอบ “การออกแบบท�ด” ของเกม ปญหาท�ตองแกไข ขอกาหนดท�ผกมด วตถประสงคหรอผลลพธ ขอเสนอแนะ การโตตอบ เน�อเร�อง

53

มมองในการเร�มใชเกมเพ�อโครงสรางการเรยนร

ความเช�อมโยงกบทฤษฎการเรยนรตามโครงสรางทางสงคมทฤษฎของกระแส, ทฤษฎการเลน, และการออกแบบหลกสตรการสอน, และ การประเมนแฝง

การออกแบบโครงสราง (ประกอบการวจยในอนาคต) จะชวยพวกเราในการวเคราะหองคประกอบท�จาเปนของเกม, การโตตอบท�เกดข�นอยางตอเน�อง, กบผเรยน, และบรบท และความสามารถสนบสนน

54

LearningTheories

ISDPractice

StealthAssessment

EducationalGames

Learning(Processes & Outcomes)

ทฤษฎการเรยนร

การฝกปฏบตISD

การประเมนผลแบบแฝง

เกมสการศกษาการเรยนร

(กระบวนการ & ผลลพธ)

เกม เปนส�งท�ไดรบเกยรตเกาแกท�สดสาหรบการศกษา “เราไมเหนแมสงโต สอนลกดวยกระดานดา”

“เราไมเหนสงโตอาวโสเขยนบนทกความทรงจา”ไวสาหรบลกหลานของมน

ในแงคาถาม เกมสสามารถสรางมลคาใหกบการศกษา?

กลายเปนเร�องเหลวไหล เปนไมใชเพยงแคเกม แตโรงเรยนกไมมความคดจะแหวกแนวท�จะฝาฝน

ประเพณเดมๆ57

1. เกมท�ดเรยกปรากฏการณเลนในผเลน2. เกมท�ดสาหรบการเรยนรเชนกจกรรมการเรยนรท�ด

ท �งหมด ควรสรางความกระตอรอรน มงเนนเปาหมาย การอยบนบรบทตามสภาพจรง และการออกแบบท�มความทาทายและการสนบสนนการปรบตว

3. พ�นฐานของการออกแบบเกมท�ดสาหรบการเรยนรมากกวาแคใชเทคโนโลยเฉพาะสาหรบเกมเดยว

58

4. หลกการของการออกแบบการเรยนการสอนและปญหาการเรยนรและสามารถสนบสนนและบอกใหทราบถงการออกแบบของเกมท�ดสาหรบการเรยนร

5. เกมท�ดสาหรบการเรยนรใหโอกาสสาหรบการประเมน (แฝง) ท�นาไปส การวดทกษะของนกเรยน

6. ความสามารถในการทางานไดอยางมประสทธภาพและสรางสรรค เปนทกษะในเกม ท�ศตวรรษท� 21 ตองการ

59

1) ใหออกแบบเกม ท�ไมใชเกมดจตอลกบวตถท�พบในชวตประจาวน

2) หากเปนเกมท�สนก ใหถามเพ�อนท�เลนดวย ถงวธปรบปรงเกม เพ�อไปเลนกบเพ�อนกลมอ�น

3) เขยนประสบการณจากการออกแบบน� ดวยรายการหรอแผนผงความคด

60

1) เลอกทฤษฎการเรยนรสกวาเขากบเกม

2) บอกประเภทของเกม (MMORPG, เกมปรศนา, เกมผจญภย, นกกฬาคนแรก, ฯลฯ )

3) คดวามนจะเขากนไดมากท�สดดวย ทาไม?

4) ส�งท�ผลกระทบจากการออกแบบเปนการนาทฤษฎท�วาสาหรบเกมท�กาหนดหรอไม ?

61

1) ในสถาปตยกรรมของเกมในกรณศกษา คณแนใจอยางไรวามนเปนเกมท�มประสทธภาพ

62

1) อธบายวธการประเมนแฝงท�สามารถสรางไวในเกม จะเฉพาะเจาะจงในการแกไขวธ

2) วธการท�สามารถนามาใชสาหรบการประเมนเพ�อปรบเปล�ยนประสทธภาพของเกม

63

1) ในสถาปตยกรรมของเกมในกรณศกษา คณแนใจอยางไรวามนเปนเกมท�มประสทธภาพ

64

ขอบคณคะ

65