24 ปีที่ 12 ฉบับที่ 23 มกราคม - มิถุนายน 2560...

24 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

ภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชด เลอดทระนง*

Yuanyuan Li**

บทคดยอ

งานวจยเรองนมวตถประสงคเพอวเคราะหภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดเลอดทระนงจ�านวน3เลมคอเพลงพยคฆไฟรก...มงกรและอสดรพโรธโดยน�าเสนอผลการวจยแบบพรรณนาวเคราะห ผลการวจยพบวานวนยายชดเลอดทระนงสะทอนใหเหนวาลกษณะคนไทยเชอสายจนกลมองยม3ดานคอ1)มวถชวตการประกอบอาชพและลกษณะครอบครวทแสดงถงฐานะความเปนอยทแตกตางกนซงสวนใหญเปนคนยากจน2)มการรวมกลมทมความสมพนธแบบชวยเหลอซงกนและกนตามจดมงหมายของกลมองยทไดสบทอดมาจากประเทศจน3)มประเพณพธกรรมและความเชอเกยวกบการนบถอเทพเจาการท�านายโชคชะตาและการเคารพนบถอสงศกดสทธ

ค�าส�าคญ:นวนยายภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองย

* บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธ“ภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดเลอดทระนง”หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาการสอสารภาษาไทยเปนภาษาทสองบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรตอาจารยทปรกษา:รองศาสตราจารยธดาโมสกรตน

** นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาการสอสารภาษาไทยเปนภาษาทสองคณะศลปศาสตรมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

วารสารศลปศาสตรปรทศน25

The Reflection of Thai-Chinese in Gang Ang Yee from Novel Series of Luard Toranong

Yuanyuan Li

Abstract This research aimed to analyze the reflection of Thai-Chinese in Ang Yi Group (Chinese secret society) from Novel Series of Luard Toranong (The arrogant blood) which comprising three volumes; Pleng Payak (The fighting tigers), Fai Rack Mungkorn (The dragon’s love), and Asadorn Pirote (The furious excellent horse). The findings presented as descriptive analysis. The novel series reflected the ethnic Chinese group Ang Yi in Thailand in 3 areas: 1) Livelihood; Chinese family had differences in status and characteristics which were poor. 2) Society; there were a tie relationship among groups which had mutual supports focus on the purpose of Ang Yi groups derive from China. 3) Traditions; There were the Ang Yi group maintained rituals and beliefs about honoring God, telling the fortune, and worshiping the holy objects.

Keywords : Novel Series, Reflection, Thai-Chinese, and Gang Ang Yee

26 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

บทน�า วรรณกรรมเปนผลงานเขยนทผเขยนไดถายทอดเรองราวของสงคมในเนอหาวรรณกรรมแสดงถงความสมพนธระหวางสงคมวรรณกรรมและนกเขยนซงมความสามารถในการเสนอภาพสะทอนของสงคมไดอยางสมจรงวรรณกรรมตงแตสมยสโขทยถงปจจบนไดท�าหนาทสะทอนสงคมไดอยางหลากหลายมมมองทงความสขความรกกเลสตณหาอารมณขนความงามและการเปลยนแปลงของสงคมจงกลาวไดวาวรรณกรรมเปนงานเขยนจากคนสคนสะทอนมมมองทหลากหลายของสงคมและจะเปนเชนนไปตราบเทายงมสงคมและคนในสงคม(องอรสพนธวณช.2551:10)มนวนยายไทยหลายเรองไดสะทอนภาพสงคมและเรองราวของตวละครทนาสนใจโดยเฉพาะนวนยายทเกยวกบคนไทยเชอสายจนผแตงนวนยายไดสรางตวละครทเปนชนชาตกลมนเพอสะทอนสภาพสงคมของชนชาตจนซงมความสมพนธกบแผนดนไทยมายาวนานเปนเรองราวทมสาระนาสนใจในแงมมตางๆ ในชวงสมยสงครามโลกครงท2ญปนไดรกรานประเทศจนและท�ารายผคนอยางโหดเหยมมชาวจนโพนทะเลอพยพเขามาในประเทศไทยจ�านวนมากไดรวมตวกนเปนกลมเพอรวบรวมเงนสนบสนนสงกลบไปชวยประเทศจนนอกจากนยงไดเผยแพรแนวคดการปกครองแบบชาตนยมท�ากจกรรมทงทดและผดกฎหมายเชนการฆาตกรรมทเกดขนหลายครงสนนษฐานวาเกยวของกบกลมใตดนทตอตานญปน(ภารดมหาขนธและนนทชญามหาขนธ.2554:20) การรวมกลมของชาวจนนอกประเทศจนดงกลาวสวนใหญเปนกลมทมาจากหมบานเดยวกนหรอเมองเดยวกนเพอชวยเหลอซงกนและกนในการด�ารงชวตและการท�ามาหากนเปนชมชนชาวจนมการกอตงสมาคมตางๆเปนสมาคมของแซหรอรวมกลมอทธพลทเรยกวา“องย”การรวมกลมเชนนแสดงถงความรกเชอชาตและความสามคคของชาวจนอพยพมบทบาททงทางดานการเมองเศรษฐกจและสงคมในประเทศอยางเดนชดมาจนถงปจจบน(สวชญกาญจน-ประภาส.2536) บทบาทของกลมชาวจนอพยพไดสบทอดมาทางลกหลานทเปนคนไทยเชอสายจนมทงดานดและดานลบโดยเฉพาะกลมหรอสมาคมองยมการน�าเรองราวมาเขยนเปนวรรณกรรมตางๆ มากมายดงเชนนวนยายชดเลอดทระนงแตงโดยนกเขยนทเปนลกหลานคนจนไดรบแรงบนดาลใจจากเรองราวของคนไทยเชอสายจนและสมาคมองยไดเขยนนวนยายทสะทอนเหตการณเรองราวของคนไทยเชอสายจนทเปนสมาชกของสมาคมลบองยในชวงสงครามโลกครงท2ผวจยในฐานะเปนชาวจนทศกษาสาขาวชาการสอสารภาษาไทยเปนภาษาทสองจงสนใจศกษาภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยจากนวนยายชดเลอดทระนงซงจะท�าใหเขาใจคนไทยเชอสายจนกลมองยทอยในประเทศไทยชวงเวลานนวามวถชวตความเปนอยมความสมพนธและมวฒนธรรมอยางไรทเปนเอกลกษณทสบทอดมาจากบรรพบรษในประเทศจนไดอยางชดเจนซงจะเปนขอมลเพมเตมจากประวตศาสตรทเกยวกบการด�ารงชวตของคนไทยเชอสายจนในแผนดนไทย

วตถประสงคของการวจย เพอวเคราะหภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดเลอดทระนงในดานวถชวตความสมพนธและวฒนธรรมจนของคนไทยเชอสายจนในกลมองย

วารสารศลปศาสตรปรทศน27

วธด�าเนนงานวจย การวจยครงนด�าเนนการตามขนตอนการวจยเอกสาร(DocumentaryResearch)ดงน 1.ศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบความสมพนธระหวางวรรณกรรมกบสงคมเพอน�ามาเปนแนวทางในการศกษาวเคราะห 2.ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวกบกลมคนไทยเชอสายจนและสมาคมลบองยในประเทศไทย 3.ศกษาวรรณกรรมประเภทนวนยายทเกยวกบกลมคนไทยเชอสายจนในประเทศไทย 4.คดเลอกนวนยายชดเลอดทระนงของณาราจ�านวน3เลมไดแกเพลงพยคฆไฟรก...มงกรและอสดรพโรธ 5.วเคราะหภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยทปรากฏในนวนยายเรองเพลงพยคฆไฟรก...มงกรและอสดรพโรธรวม3เรอง 6.น�าเสนอผลการวจยแบบพรรณนาวเคราะห(DescriptiveAnalysis)

สรปผลการวจย จากการวเคราะหภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดเลอดทระนงมผลการวจยแบงเปน3ดานคอวถชวตของคนไทยเชอสายจนความสมพนธของคนไทยเชอสายจนในกลมองยและวฒนธรรมจนของคนไทยเชอสายจนในกลมองยดงรายละเอยดตอไปน 1. วถชวตของคนไทยเชอสายจน ในนวนยายชดเลอดทระนงไดสะทอนสภาพวถชวตของคนไทยเชอสายจนกลมองยดงน 1.1 ทอยอาศย นวนยายชดเลอดทระนงสะทอนภาพคนไทยเชอสายจนมทอยอาศยแบงได2ลกษณะใหญไดแก 1.1.1ทอยอาศยของคนยากจนมลกษณะทอยอาศยคอคนไทยเชอสายจนทด�าเนนชวตอยางยากจนล�าบากไมมบานตองไปพงพาอาศยกบญาตหรอคนไทยเชอสายจนทมฐานะดหรอเชาหองเลกๆอยอาศยเองดงตวอยางเชน

…หองพกของเขากบมงกรอยบนชนสองของหองเกบอปกรณตดก�าแพง หลงบานอนเปนหองเลกๆเพยงสามหองซงมสมาชกอยเตมเอยดดานลางตด หองเกบของเปนโรงครวและหองเรยนหนงสออยขางๆดานหนาเปนซมประตจน มปายชอคณะงวตดอยโดดเดนอยเหนอประตทางเขาลอมรอบดวยก�าแพงอฐฉาบ ปนสขาวเคลอบตะไครน�าทเกาะจนสด�าบอกถงอายการใชงานนานนบสบป

(เพลงพยคฆ.2557:43) จากตวอยางคนไทยเชอสายจนทยากจนจะตองไปอาศยอยกบกลมคนชาตเดยวกนเปนทพกในหองเลกๆ รวมกบนกแสดงอนๆ อยางแออดมความยากล�าบากขาดแคลนเพราะการท�างานในคณะงวเปนงานหนกมรายไดนอยตองฝกซอมและเดนทางไปแสดงในตางจงหวดคนกลมนจงตองอดทนเพอการด�ารงชวตไดตอไป

28 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

1.1.2ทอยอาศยของคนมฐานะดมลกษณะเปนบานเรอนไมขนาดใหญสองชนทสรางขนเองในทดนทกวางขวางเหมาะสมกบฐานะและจ�านวนสมาชกในครอบครวดงตวอยางเชน

บานของเฮงซวตงอยทายซอยกนเนอทกวางเพราะตองใชสถานทฝกซอม ร�ามวยร�าดาบเปนประจ�าจงคอนขางเงยบสงบไมพลกพลานเหมอนรมถนนใหญ ซงมรถและผคนสญจรไมขาดสาย

(เพลงพยคฆ.2557:43) จากตวอยางเฮงซวทเปนเจาของคณะงวเปนผมชอเสยงมลกศษยมากมายจงตองเลยงดนกแสดงแตละคนทมาฝกซอมการแสดงบานทอยอาศยแสดงวาตองมฐานะเศรษฐกจมนคงร�ารวยจงสามารถจะชวยเหลอและเลยงดคนไดมากมาย 1.2 การประกอบอาชพ นวนยายชดเลอดทระนงไดสะทอนภาพการประกอบอาชพของคนไทยเชอสายจนมอาชพดงตอไปน 1.2.1อาชพทใชแรงงานและความสามารถเฉพาะตวในนวนยายชดเลอดทระนงคนไทยเชอสายจนมอาชพทตองใชแรงงานแยกตามเพศดงตวอยางเชน “ตอนนนอวท�างานอยบนเรอขนขาวสารตอนเรอก�าลงจะเทยบทาอว กเหนผหญงลอยตามน�ามาอวกบไตกงกชวยขนมาเพราะคดวาเปนศพแคพอ เหนวาอยงหายใจพวกเรากพาสงโรงพยาบาล”

(อสดรพโรธ.2558:356) ผหญงคนจนหรอผหญงคนไทยเชอสายจนเลยงตวเองโดยท�าอาชพเปนคนรบใชใหคนไทยหรอคนไทยเชอสายจนแตถาผหญงคนไทยเชอสายจนมความรความสามารถกจะท�างานทใชความสามารถของตวเองใหเปนประโยชนแกคนไทยเชอสายจนดวยกนดงตวอยางตอเชน เอยงกวงพยกหนารบใบหนายงเครงเครยดกอนเปดประตหองเรยก อากมใหยกเหลาขนมาสาวรบใชบรการรวดเรวทนใจเสยมเองยงไมพดอะไร รอจนเหลาและจอกวางอยตรงหนาสามและอากมเดนออกไปแลว...

(ไฟรก...มงกร.2557:136) จากตวอยางแสดงใหเหนวาผหญงคนไทยเชอสายจนทยากจนท�าอาชพเปนคนรบใชท�างานบานงานบรการรบใชเจานายและท�าตามค�าสงไมวาจะเปนค�าสงอยางไรกตามการเปนคนรบใชเปนอาชพทมฐานะต�าตอยจงอาจไมไดรบความยตธรรมและความเหนใจจากเจานาย 1.2.2อาชพทสอดคลองกบถนทอยอาศยพบวาคนไทยเชอสายจนทเรมตงตวจะท�าอาชพสอดคลองกบถนทอยอาศยเชนการท�าเกษตรกรรมแมจะยงมฐานะไมมนคงแตกเปนชองทางทจะชวยใหสามารถหารายไดเพอสรางชวตใหมทดขนในแผนดนไทยดงตวอยางเชน ...ทงสองตดสนใจเชาทพระยาพทกษสนตชนปลกผกเลยงเปดตาม ค�าชกชวนของอากงญาตหางๆของภรรยาและเปนเพอนสนทของบงปอตงแต

วารสารศลปศาสตรปรทศน29

เดนทางมาบางกอกซงเปลยนอาชพจากจบกงทาเรอไปเชาปลกผกสงตลาด พอเรมไปไดดกชกชวนมาอยใกลๆกน

(เพลงพยคฆ.2557:10) จากตวอยางคนไทยเชอสายจนทเปนลกหลานจนอพยพตองใชแรงงานท�าอาชพรบจางและเปลยนมาท�าเกษตรโดยเชาทดนของคนไทยและมความขยนหมนเพยรกสามารถกอรางสรางตวจนมฐานะทดขน 1.2.3การท�าธรกจพบวานวนยายชดเลอดทระนงสะทอนใหเหนวาคนไทยเชอสายจนมความสามารถท�าธรกจตงแตธรกจเลกๆทเลยงชวตไดจนถงธรกจทท�าใหมฐานะดขนดงน ภาพหองแถวไมชนเดยวอนมบานประตไมแบบพบกบแผงไมเลกๆตรง ดานหนาใตหลงคามงกระเบองเกาๆทพอจะกนแดดกนลมใหแกผคนทมาจบจาย ซอของแผงผกทเขากบสนธพนงขายผกและไขเปดทตลาดระหวางรอกอานหนงสอ เตรยมสอบไปดวยภาพเขาตองยกผกไปขนรถใหลกคาและภาพบดายมแยม แจมใสทกทายลกคาอยางเปนกนเองทกคน

(เพลงพยคฆ.2557:40) จากตวอยางแสดงใหเหนวาธรกจเลกๆ ทคนไทยเชอสายจนเรมตนคอการขายผกและไขเปดทผลตไดเองสมาชกครอบครวท�าหนาทเปนคนขายเปนธรกจเลกๆทท�าใหมรายไดใชจายในครอบครวไดดงทจะพบวาในตลาดสดทวไปมพอคาแมคาสวนใหญทเปนคนไทยเชอสายจนเปนสวนใหญทเปดแผงคาขายผกและอาหารอนๆ มสมาชกครอบครวมาชวยกนท�างานเปนการท�าธรกจขนาดเลกของคนไทยเชอสายจนในครอบครวเลกๆทเพงเรมตงตว 1.3 ลกษณะของครอบครว นวนยายชดเลอดทระนงสะทอนถงวถชวตของสมาชกในครอบครวคนไทยเชอสายจนในลกษณะทเปนครอบครวเดยวและครอบครวขยายซงแสดงถงความสมพนธของพอแมและลกดงตวอยาง 1.3.1ครอบครวเดยวในนวนยายชดเลอดทระนงสะทอนภาพครอบครวในระยะแรกของการตงตวของคนไทยเชอสายจนเปนครอบครวเดยวประกอบดวยพอแมและลก1-2คนดงน

เตยบงปอบดาของเขาเปนชายหนมทอพยพครอบครวมาจากจน แผนดนใหญเมอหลายปกอนเชนเดยวกบคนจนอกนบหมนนบแสนทตองการ หลบหนจากแผนดนทก�าลงลกเปนไฟเสาะแสวงหาแผนดนอนสงบสขท�ามาหากน และสรางเนอสรางตวบงปอพบรกและสมรสกบมยแซลกสาวคนจนในละแวกบาน เดยวกน

(เพลงพยคฆ.2557:10) จากตวอยางแสดงใหเหนวาในฐานะทเปนคนจนโพนทะเลเมออพยพเขามาถงเมองไทยกจะเรมตนสรางครอบครวเปนครอบครวเดยวโดยแตงงานกบคนจนทอยใกลชดกนดงทบดาของพยคฆแตงงานและสรางครอบครวมลกชายสองคนคอพยคฆและอสดร

30 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

1.3.2ครอบครวขยายในนวนยายชดเลอดทระนงไดสะทอนภาพครอบครวของคนไทยเชอสายจนทมฐานะดขนไดสรางครอบครวทมสมาชกเพมมากขนประกอบไปดวยสามภรรยาหลวงภรรยานอยหลายคนและมลกหลายคนดงน ...ในบานจงคอนขางคกคกเพราะมเดกๆหลายคนเวลานงกนขาวพรอม กนทงครอบครวกตองนงโตะกลมใหญส�าหรบสมาชกทงสบคนอกหนอยพอ นองชายคนสดทองโตขนกตองเพมทนงเขาไปอกและในอนาคตตองเพมทส�าหรบ บตรของซวลงอกคน

(ไฟรก...มงกร.2557:81) จากตวอยางแสดงใหเหนวาคนไทยเชอสายจนทมฐานะดงเชนคนทเปนหวหนากลมองยซงมฐานะมนคงและร�ารวยกจะมภรรยาเพมเพอจะไดมลกชายหลายๆ คนท�าใหมลกษณะเปนครอบครวขยายมสมาชกในครอบครวจ�านวนมากไดแกสามภรรยาหลวงภรรยานอยหลายคนลกของภรรยาแตละคนซงท�าใหมสมาชกเปนจ�านวนมากกวาครอบครวเดยว 2. ความสมพนธของคนไทยเชอสายจนในกลมองย กลมองยในประเทศไทยเปนกลมทกระจายจากประเทศจนหลงจากราชวงศชงถอเปนกลมทมประวตและมวฒนธรรมอยางยาวนานและซบซอนมขอก�าหนดและกฎเกณฑตางๆ ในนวนยายชดเลอดทระนงสะทอนถงความสมพนธของคนไทยเชอสายจนในกลมองยดงตวอยาง 2.1 การเขารวมกลมองย ในนวนยายชดเลอดทระนงสะทอนถงการรวมกล มองยไดท�าใหคนไทยเชอสายจนมความสมพนธทใกลชดสนทสนมกนและไดรบการชวยเหลอจากกลมชวยใหสามารถด�ารงชวตในสงคมใหมไดอยางมนคงดงน ใครจะคดวาเดกก�าพราทไรซงเสยงคนหนงจะมเสนทางทอดยาวใหกาว ขนมาสต�าแหนงส�าคญของพรรคองทมงอนเปนกลมซงเปนศนยรวมแหงจตใจ และความเชอมนของชาวจนบนแผนดนใหมและมสายสมพนธกบสมาคมฟาดน ทชวยเหลอเกอกลสมาชกในพรรคใหเรมกอรางสรางตวจนกวาจะลมตาอาปากได

(ไฟรก...มงกร.2557:37) จากตวอยางเปนการรวมกลมองยของคนจนในประเทศไทยทรวมกลมดวยการชวยเหลอความเชอใจและสามคคกนของสมาชกกลมสะทอนใหเหนวาเหตผลของการเขารวมกลมองยคอการชวยเหลอกนทงการชวยชวตและการตงตวใหมอาชพมฐานะทมนคงและมชวตทดกวาเดม 2.2 การสรางความเชอถอของกลมองย ในนวนยายชดเลอดทระนงไดสะทอนภาพพธกรรมการเขาเปนสมาชกในสมาคมองยและการสาบานเปนพนองกนซงไดสรางความสมพนธและการเชอถอกนและกนดงตวอยางเชน “ขาพเจาเตยเอยงกวงขอคารวะตอเทพกวนอผยงใหญเทพแหง สงครามอนศกดสทธเปนพยานวาวนนเตยเอยงกวงหวหนาพรรคองทมงจะรบ สมาชกใหมเขามาในพรรคสองคนคอเตกโฮวและเฮงหงเลงขอองคเทพเจาผ ศกดสทธคมครองทงสองใหแคลวคลาดปลอดภยจากภยอนตรายทงปวงขอให

วารสารศลปศาสตรปรทศน31

มความกาวหนาและน�าความยงใหญมาใหพรรคตอไป” ...สมาชกใหมกลาวตามหวหนาชนดไมตกหลนสกค�า...

(เพลงพยคฆ.2557:92-93) จากตวอยางการเปนสมาชกองยตองผานพธกรรมการเขาเปนสมาชกใหมทศกดสทธตอง

สวามภกดและซอสตยตอกลมองยอยางจรงจงโดยบชาและสาบานตนตอเทพเจากวนอเพอจงรกภกดเสยสละและการท�าหนาทเพอใหกลมเจรญกาวหนาและยงใหญตอไปเปนพธทสรางความสมพนธของสมาชกภายในกลมองยใหรกใครและซอสตยตอกนดวย 2.3 ความสมพนธระหวางบคคลในกลมองย กลมองยมความสมพนธระหวางบคคลทสะทอนผานบทบาทหนาทของคนในกลมประกอบดวยหวหนากลมเปนผน�าของกลมและลกนองทท�างานตามค�าสงของหวหนากลมดงน “ดตวเฮยสทกพรรคในเยาวราชตางกเคารพยกยองอยงคอยดแลคนจน ทอพยพมาใหมดวยถาไมมตวเฮยคนจนอยางพวกเราตองถกเอารดเอาเปรยบ หลงจากเอยงกวงกลบมาเยาวราชอกครงเขาจงใหชายหนมทงสองตดตามเปน เงาตามตวภายหลงพยคฆทเคยร�าเรยนมาสงกแสดงความสามารถใหเจานายเหน จงไดรบความไววางใจใหดแลกจการหลายอยางของเขามงกรจงพลอยไดรบ อานสงสไปดวย”

(ไฟรก...มงกร.2557:38) จากตวอยางหวหนากลมองยมบทบาทในการดแลปกปองคนไทยเชอสายจนใหความชวย

เหลอซงกนและกนในแผนดนทหางไกลจากบานเกดจงมความขดแยงการชวงชงอ�านาจและถกปองรายจงตองปองกนตวเองและพรรคโดยหาลกนองทมฝมอมาชวยปองกนภยเมอมงกรกบพยคฆไดเขาเปนสมาชกพรรคเขาไดท�าหนาทอยางเขมแขงซอสตยปองกนคนทปองรายใหหวหนาปลอดภยเขาจงไดรบการตอบแทนใหมาชวยกจการตางๆท�าใหมชวตทดขน 2.4 ความขดแยงในกลมองย ในนวนยายชดเลอดทระนงไดสะทอนถงความขดแยงในกลมองยดงตอไปน 2.4.1ความขดแยงระหวางคนไทยเชอสายจนในกลมองยกลมองยเปนกลมทมอทธพลในสงคมไทยต�าแหนงหวหนาหรอผน�าของคนไทยเชอสายจนในกลมถามอทธพลและผลประโยชนมากกจะท�าใหเกดความขดแยงระหวางคนไทยเชอสายจนทงในกลมและตางกลมเพอชวงชงอทธพลและผลประโยชนดงน

“มนเปนเรองความขดแยงภายในนะพรรคของเราไดปกครองเยาวราช กจรงแตมคนมากมายอยากตงตนเปนใหญทาบรศมตวเฮยและพยายาม จ�ากดเขามาหลายตอหลายครงแตกไมส�าเรจตวเฮยมลกชายอกสองคน ก�าลงเลกสวนลกสาวกบตวซอกถกสงไปสงคโปรใหพนจากปญหาภายใน พดตรงๆกคอไมอยากใหถกปองรายถกลกพาตวหรอถกฆาจากปญหา ความขดแยงนะแหละ”

(เพลงพยคฆ.2557:374)

32 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

จากตวอยางแสดงใหเหนวาภายในกลมองยมความขดแยงภายในอยางรนแรงท�าใหหวหนากลมและครอบครวถกท�ารายลกๆอาจถกฆาจงตดสนใจสงลกสาวออกไปอยตางประเทศเพอความปลอดภยสะทอนใหเหนถงอนตรายและการถกลอบท�ารายเปนความเสยงในการเปนหวหนากลมองย 2.4.2ปญหาความขดแยงทมผลกระทบกบสงคมไทยกลมองยเปนกลมทมอทธพลในสงคมไทยเนองจากการรวบรวมกลมเฉพาะคนจนและคนทมเชอสายจนซงมกจะท�าธรกจผดกฎหมายท�าใหเปนปญหาในสงคมไทยในนวนยายชดเลอดทระนงไดกลาวถงปญหาการท�าธรกจผดกฎหมายทสะทอนใหเหนวาคนไทยเชอสายจนในกลมองยท�าธรกจผดกฎหมายดงตวอยางเชน “เวลานอ�านาจของพวกคณมนไมใชแคนแลวนะสมนแผกระจาย ไปถงอทธพลมดทงฝนหวยเถอนบอนซองสงนอกกฎหมายทงหลายแหล กมอยทกซอกทกมมในเยาวราชคณคดหรอวานนคอสงทถกตอง”อสดร กระชากเสยงถาม......

(ไฟรก...มงกร.2557:101) จากตวอยางแสดงใหเหนวาคนไทยเชอสายจนในกลมองยด�าเนนธรกจเพอไดเงนมากๆมก�าไรมากการท�าธรกจสวนใหญจงผดกฎหมายเชนบอนการพนนซองโสเภณโรงฝนการคาฝนการเลยงภาษเปนธรกจทสงผลกระทบตอคนไทยแตมการด�าเนนงานเพอเอาประโยชนมาเปนของตนและพวกพองไมไดคดถงผลกระทบทเปนอนตรายตอคนไทยและกบคนไทยเชอสายจนอนๆ อกจ�านวนมากจงเปนการท�าลายความสงบสขของสงคม 3. วฒนธรรมจนของคนไทยเชอสายจนในกลมองย นวนยายชดเลอดทระนงสะทอนวฒนธรรมในดานประเพณความเชอและการแสดงของคนไทยเชอสายจนดงรายละเอยดตอไปน 3.1 ความเชอและประเพณ นวนยายชดเลอดทระนงสะทอนความเชอและประเพณตางๆดงตอไปน 3.1.1ความเชอในนวนยายชดเลอดทระนงสะทอนความเชอเรองเทพเจาความเชอเรองการท�านายโชคชะตาและการดฤกษยามและความเชอเรองวญญาณดงน 3.1.1.1ความเชอเรองเทพเจาพบวาไดสะทอนภาพความเชอและการเคารพนบถอเทพเจาทสบทอดมาจากบรรพบรษของคนไทยเชอสายจนดงตวอยางเชน …ลานกวางหนาอาคารหลงคาสแดงเลกๆภายในมรปปนเทพเจาท เคารพนบถอของคนจนอยหลายองคและภาพวาดขององคเทพบนผนงอกไมนอย ทงนเนองดวยเปนค�าคนวนท�าบญศาลเจาของชาวจนประจ�าเมองชาวจนในยาน นนกรวมใจกนลงขนจางคณะงวและสงโตมาแสดงถวายแดเทพเจาตามประเพณ เพอจะไดขอพรจากเทพเจาใหคมครองครอบครวและใหกจการของตนเจรญรงเรอง กาวหนายงๆขนในปตอๆไป

(ไฟรก...มงกร.2557:7)

วารสารศลปศาสตรปรทศน33

จากตวอยางชาวจนทหางไกลจากบานเกดเมองนอนและคนไทยเชอสายจนกลมองยมความเชอเทพเจาจนเมอจดกจกรรมในวนส�าคญๆ กจะกราบไหวและจดการแสดงมาถวายเทพเจาจนเพอขอพรใหคมครองและดลบนดาลใหครอบครวและการท�าอาชพเจรญรงเรอง 3.1.1.ความเชอเรองการท�านายโชคชะตาและการดฤกษยามพบวาคนไทยเชอสายจนมความเชอในการพยากรณเรองอนาคตซงชวยในการตดสนใจเปนการลดความกงวลและท�าใหมความหวงในการด�าเนนชวตอยางมนคงตอไปดงน “ซนแสพอดอวมเรองรอนใจอยากขอใหซนแสชวยดดวงใหสองคนน หนอย”ซวฮวยบอกทงสหนาและน�าเสยงบอกความรอนใจจรงๆสองหนมไมคดฝน วาจะถกซอบอลากตวออกมาดดวงจงท�าหนางงๆ “...ดโหงวเฮงแตละคนแลวจะไดดบไดดทงสองคนทงควตาโหนกแกม เขาต�ารามอ�านาจบารมจะมลกนองใตปกครองเยอะแยะ”

(เพลงพยคฆ.2557:88) จากตวอยางเปนความเชอเรองการท�านายโชคชะตาโดยซนแสทมความเชยวชาญดลกษณะใบหนาหรอท�านายโหงวเฮงเพอดดวงชะตาคนไทยเชอสายจนยงแสดงความเคารพตอซนแสดวาจะมชวตในอนาคตอยางไรซงจะชวยแกปญหาหรอตดสนใจไดอยางถกตองเหมาะสม 3.1.1.3ความเชอเรองวญญาณสะทอนวาคนไทยเชอสายจนยงเคารพนบถอวญญาณของบรรพบรษเชอวาวญญาณของบรรพบรษจะสามารถคมครองลกหลานไดดงตวอยางเชน …ขอบคณวญญาณของเตยบงปอทคมครองปกปองลกทงสองใหรอดพน จากอนตรายครงแลวครงเลาขอบคณทสงสอนพวกเขาใหเปนคนดใหตอบแทนบญคณ ของแผนดนไทยทไดมอบชวตใหมใหแกครอบครว

(อสดรพโรธ.2558:479) จากตวอยางแสดงใหเหนวาคนไทยเชอสายจนมความเชอเรองวญญาณของบรรพบรษวาบรรพบรษทเสยชวตไปแลวยงมพลงทจะชวยเหลอลกหลานจะคมครองปกปองและใหสงทดแกลกหลานไดสะทอนใหเหนถงความเชอเรองวญญาณบรรพบรษและความเคารพนบถอของคนไทยเชอสายจนทมตอบรรพบรษซงท�าใหมความกตญญตอบรรพบรษตลอดมา

3.1.2ประเพณในนวนยายชดเลอดทระนงสะทอนความเชอเรองเทพเจาความเชอเรองการท�านายโชคชะตาและการดฤกษยามและความเชอเรองวญญาณดงน

3.1.2.1วนขนปใหมพบวาวนขนปใหมเปนเทศกาลทส�าคญทสดของคนจนและคนไทยเชอสายจนเปนเวลาทไดพกผอนหลงจากการท�างานตลอดปดงตวอยางเชน

…เมอถงวนส�าคญทสดของปชาวบานในถนเยาวราชตางออกมา เทยวงานกนอยางสนกสนานดวยวนขนปใหมของจนเปนวนครอบครวลกหลาน อยกนพรอมหนาทงวนนยงหามท�างานทกคนจงพรอมใจกนออกมาเดนเทยวชม งานใหญกนเตมทองถนน

(เพลงพยคฆ.2557:66)

34 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

จากตวอยางเทศกาลวนตรษจนเปนเทศกาลในวนขนปใหมททกคนออกมาเฉลมฉลองกนอยางมความสขเปนเวลาทไดพกผอนหลงจากการท�างานตลอดปและถอเปนโอกาสทดทสมาชกครอบครวไดมาพบปะกนเปนวนครอบครวของคนไทยเชอสายจนทกๆคน 3.1.2.2ประเพณแตงงานพบวาคนไทยเชอสายจนทมประเพณแตงงานตามขนบธรรมเนยมประเพณจนดงน แมเอยงกวงจะตองการจดพธแตงงานตามขนบธรรมเนยมจนอยาง เครงครดหากกาลเวลาทผนเปลยนเวยนไปรวมทงไดกลมกลนเขากบพธแตงงาน ของชาวตะวนตกไปบางบวกกบสภาวะสงครามจงไดผอนคลายบางสงบางอยางลง เชนเจาสาวไมตองคลมหนาดวยผาแดงเพอจะใหเจาบาวใชตาชงชงใจวาจะรบ ผหญงคนนเปนภรรยาหรอไมเปนครงสดทายในหองหออกตอไปและแมเจาบาว ไมตองขมาน�าหนาขบวนทแบกเกยวมารบเจาสาวแตยงมปไมไผบรรเลงมา พรอมขบวนรถของเจาบาวเจาบาวยนโบดอกไมสแดงทมผาสเดยวกนเปนสายยาว ดานหนงใหเจาสาวและตนถออกดานหนงจากนนทงคกเดนลงไปดานลางเพอท�าพธ ค�านบฟาดนดวยกน

(ไฟรก..มงกร.2557:214) จากตวอยางคนไทยเชอสายจนยงพยายามรกษาพธแตงงานตามขนบธรรมเนยม

จนแตเนองดวยการเปลยนแปลงเวลาและอทธพลจากทางตะวนตกพธแตงงานของคนไทยเชอสายจนจงปรบเปลยนไปดวยมล�าดบขนตอนทส�าคญอยางเดมและปรบใหเหมาะสมคอการคลมหนาเจาสาวขบวนเจาบาวใชรถยนตแทนมาเปนประเพณตามวฒนธรรมจนและปรบเปลยนใหเหมาะกบยคสมย 3.1.2.3ประเพณงานศพพบวาคนไทยเชอสายจนไดจดงานศพตามประเพณทรบถายทอดจากบรรพบรษดงน เสยงปและวงมโหรจนบรรเลงไปพรอมกบเสยงพระสวดเปนภาษาจนดง โหยหวนลอยมาตามลมพยคฆซอนตวอยในตรอกแคบๆดานหลงศาลเจาจนเลกๆ ใกลบานของเพอนบดาซงอยหลงตลาดอนเปนสถานทประกอบพธศพของบงปอ อยางเรยบงายโดยอากงเปนตวตงตวตลงขนกบเพอนบานในแถบนนจดพธ ทางศาสนาของจน

(เพลงพยคฆ.2557:22) จากตวอยางคนไทยเชอสายจนทมฐานะไมดกยงคงรกษาพธงานศพตามขนบธรรมเนยมจนโดยจดงานศพทศาลเจาจนและซอโลงจ�าปาและทดนเพอประกอบพธฝงตามประเพณและศาสนามวงดนตรทเหมาะสมและสรางบรรยากาศของความโศกเศราของลกหลานและผทสนทสนมและรจกกนในกลมทจะชวยเหลอกนแมวาจะตายจากกนไปแลว 3.1.2.4การดมชาพบวาคนไทยเชอสายจนมประเพณการดมชาทดมในประจ�าวนและเปนเครองดมใชตอนรบแขกดงน “เอาๆอาตนงๆ”ซนแสเฒาผายมอไปยงเกาอตรงหนากอนจะเรยกเดก ในบานใหยกเกาอมาอกตวและรนน�าชามารบรองแขก...

(เพลงพยคฆ.2557:88)

วารสารศลปศาสตรปรทศน35

จากตวอยางแสดงใหเหนวาคนไทยเชอสายจนนยมดมชาในชวตประจ�าวนแทนการดมน�าเปลาอยางสมยปจจบนเพราะวาคนไทยเชอสายจนเชอวาน�าชามประโยชนตอสขภาพมากและมรสชาตท�าใหชมคอชนใจไดนอกจากนใบชามราคาแพงกวาน�าเปลาแสดงถงฐานะความเปนอยและแสดงถงความยนดตอนรบและการใหเกยรตแกแขกทมาเยยมเยยนคนไทยเชอสายจนจงมธรรมเนยมประเพณการดมน�าชาในชวตประจ�าวนและการตอนรบแขก 3.2 มหรสพของคนจน ในนวนยายชดเลอดทระนงพบวาการแสดงงวเปนมหรสพของคนจนดงน เฮงซวยนมองลกศษยฝกอยางเอาจรงเอาจงเพอการแขงขนประชนงวในงาน ตรษจนทก�าลงมาถงซงจะจดยงใหญทสดในเยาวราชมทงการประชนการแสดงของ คณะงวชอดงนบสบคณะแขงขนการเชดมงกรและสงโตซงจดโดยสมาคมพอคาชาวจน โพนทะเล

(เพลงพยคฆ.2557:60) จากตวอยางสะทอนถงการแสดงงววาเปนความบนเทงส�าคญของคนไทยเชอสายจนในวนตรษจนซงทกคนไดพกผอนและเฉลมฉลองเทศกาลขนปใหมในโอกาสส�าคญกจะจดแขงขนการแสดงงวสะทอนใหเหนวาการแสดงงวไดรบความนยมจากคนไทยเชอสายจนอยางมากและมการรกษาและการสบทอดการแสดงเปนอยางดในประเทศไทยดวย

อภปรายผล การวเคราะหภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดเลอดทระนงมผลการวจยพบวาภาพสะทอนคนไทยเชอสายจนกลมองยในนวนยายชดนไดถายทอดวถชวตคนไทยเชอสายจนในชวงสงครามโลกครงท2ทตองตอสกบความยากล�าบากมการรวมกลมเปนกลมองยมชวตความเปนอยและการสรางครอบครวทสงเสรมใหมความสมพนธทจะชวยเหลอกนในดานวถชวตคนไทยเชอสายจนมทอยอาศยแบงตามฐานะประกอบอาชพโดยใชแรงงานความสามารถหรออาศยถนททน�าเงนทนไปท�าธรกจสวนลกษณะของครอบครวจะแบงเปนครอบครวเดยวและครอบครวขยายดานความสมพนธของคนไทยเชอสายจนในกลมองยคนไทยเชอสายจนเขารวมกลมองยเพอขอความคมครองและการชวยเหลอกนตองนบถอความเชอและท�าตามหนาทในกลมแตกมความขดแยงทจะชวงชงอ�านาจหรอต�าแหนงหวหนาความเปนใหญในกลมองยและในดานวฒนธรรมจนของคนไทยเชอสายจนในกลมองยสะทอนถงความเชอและและประเพณเกยวกบชวตคอแตงงานและงานศพโดยมความเชอเรองของเทพเจาการท�านายชวตในอนาคตและเรองวญญาณเพอเปนเครองยดเหนยวจตใจ ภาพสะทอนถงชวตและสงคมของคนไทยเชอสายจนในกลมองยในชวงเวลาดงกลาวผแตงนวนยายไดรบอทธพลจากสงคมคนไทยเชอสายจนและไดน�ามาถายทอดในนวนยายชดเลอดทระนงแสดงใหเหนวาวถชวตของคนไทยเชอสายจนในสงคมไทยทตองตอสกบชวตอยางหนกจนสามารถขยบฐานะทร�ารวยขนซงสอดคลองกบทฤษฎดานวรรณกรรมกบสงคมทตรศลปบญขจร(2542:5-7)กลาววาวรรณกรรมเปนภาพสะทอนของสงคมการสะทอนภาพนมใชเปนการสะทอนอยางบนทกเหตการณท�านองประวตศาสตรแตเปนภาพสะทอนประสบการณของผเขยนและเหตการณสวนหนงของสงคมวรรณกรรม

36 ปท12ฉบบท23มกราคม-มถนายน2560

จงมความเปนจรงทางสงคมสอดแทรกอยวรรณกรรมอาจสะทอนสงคมทงในดานรปธรรมและนามธรรมดานรปธรรมหมายถงเหตการณทวไปทเกดขนในสงคมดานนามธรรมหมายถงทงคานยมความรสกความปรารถนาและชวตจตใจของคนในทศนะและความรสกของผเขยนและสะทอนความปรารถนาทจะปรบปรงหรอเปลยนแปลงสงคมใหดขน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของMaYuan(2555)ไดศกษาเรองภาพสะทอนสงคมของชาวไทยเชอสายจนในนวนยายของประภสสรเสวกลผลการวจยไดพบวานวนยายดงกลาวไดสะทอนภาพสงคมของชาวไทยเชอสายจนในดานเศรษฐกจและการประกอบอาชพดานการสงสอนและดานความเชอและขนบธรรมเนยมและประเพณการสะทอนสงคมของนวนยายเหลานสรางภาพชวตของชาวไทยเชอสายจนอยางเดนชดท�าใหเหนถงสงคมของคนไทยเชอสายจนอยางสมจรงในสงคมไทย

ขอเสนอแนะ 1.ควรวเคราะหภาพสะทอนคนไทยในนวนยายชดเลอดทระนงเพอเปรยบเทยบกบคนไทยเชอสายจน 2.ควรวเคราะหตวละครชายคนไทยเชอสายจนในนวนยายชดเลอดทระนง 3.ควรเปรยบเทยบเนอหาในนวนยายชดเลอดทระนงกบขอเทจจรงทเปนบรบทจากประวตศาสตรชวงสงครามโลกครงท2

บรรณานกรมณารา.(2557)เพลงพยคฆ. กรงเทพมหานคร:พมพค�า.ณารา.(2557)ไฟรก...มงกร.กรงเทพมหานคร:พมพค�า.ณารา.(2558)อสดรพโรธ.กรงเทพมหานคร:พมพค�า.ตรศลปบญขจร.(2542)นวนยายกบสงคมไทย 2475-2500. กรงเทพมหานคร: คณะอกษรศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.ภารดมหาขนธและนนทชญามหาขนธ.(2554) ตระกลแซในจงหวดชลบร:วถและพลง. ชลบร:มหาวทยาลยบรพา.ราชบณฑตยสถาน.(2556) พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ . 2554. กรงเทพมหานคร:นานมบคส.สวชญกาญจนประภาส.(2536)บทบาทชาวจนในประเทศไทย วเคราะห : เฉพาะกรณ การตงสมาคมลบองยในประเทศไทย การเขาเปนคนในบงคบของชาวตางชาต. วทยานพนธศศ.ม.(สาขาวชาประวตศาสตร)พษณโลก:คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร. องอรสพนธวณช.(2551)รก ทกข สขโศกในงานวรรณกรรมไทย : ภาพสะทอนสงคม จาก

อดตสปจจบน. กรงเทพมหานคร:สรางสรรคบคส.MaYuan.(2555) ภาพสะทอนสงคมของชาวไทยเชอสายจนในนวนยายของประภสสร เสวกล.วทยานพนธศศ.ม.(สาขาวชาการสอสารภาษาไทยเปนภาษาทสอง) สมทรปราการ:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต.