624 numarali aynİyat defterİne (h.1266-1271 / m. 1850...
Post on 12-Dec-2020
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
T.C.
ORDU ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TARİH ANABİLİM DALI
624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M.
1850-1855) GÖRE OSMANLI DEVLETİ’NDE SUÇLAR VE
CEZALAR (DEĞERLENDİRME VE METİN)
OĞUZHAN GÜNEL
DANIŞMAN
Dr. Öğr. Üyesi SÜLEYMAN UYGUN
YÜKSEK LİSANS TEZİ
ORDU 2018
i
ÖNSÖZ
Osmanlı arşivlerinin en önemli defterlerinden bir tanesi olan Ayniyat adı
verilen defterler Sadaret’ten çıkarak çeşitli makamlara gönderilen yazıları ihtiva
eder. Defter tutma geleneği Osmanlı Devleti’nin Fatih döneminden itibaren
başlayarak son yüzyılına kadar devam etmiştir. Çeşitli devlet dairelerine
gönderilen yazıları başka bir defterde kopya ederek dosyalamanın altında yatan en
önemli sebep ise aranan herhangi bir belgenin olabildiğince hızlı bir şekilde
bulunması içindi. Ayniyat defter serileri 1802 – 1903 yıllarını kapsayan bir asırlık
süre içerisinde 1869 adet bulunmaktadır. Bu serilerin arasında bulunan ve hukuk
anlamında bir hayli önemli olan 624 ve 625 numaralı Ayniyat defterleri kürek
cezası hükümlerinin toplandığı defterlerdir. Defterin kapak kısmında “vaz’-ı
küreğe dair” ibaresi bulunmaktadır fakat defter içerisinde yer alan hükümler
incelendiği vakit çeşitli cezalandırma usüllerinin olduğu da görülmektedir. 624
numaralı ayniyat defteri M. 1850 – 1855 yıllarını kapsamaktadır. Bu süreç,
kürekli gemilerin buharlı gemiler karşısında miadının dolmaya başladığı bir tarih
olduğundan ceza hukuk sisteminde de bir takım değişiklere gidilmiştir. Bundan
dolayı incelenen defter içerisinde yer alan hukuki durumlar dönemin değişen ceza
kanunnamelerinin ne oranda ve nasıl bir şekilde uygulandığına dair önemli
bilgiler sunmaktadır. 1851 tarihli ceza kanunnamesi defterin yazıldığı zaman
aralığında yer almaktadır bu bakımdan kanunnamenin yürürlüğe girdiği tarihten
öncesi ve sonrasına dair de çıkarımlarda bulunulabilir.
Yapılan çalışma içerisinde XIX. Yüzyıla dair Osmanlı toplumunun hangi
suçları işlediği, suçları işleyen kişilerin sosyal statüleri, cinsiyetleri ve dinlerinin
ne olduğu konusunda detaylı bilgiler de sunmaktadır. Suçların işlendiği
mahaller’de belirtildiği için Ayniyat defterleri yerel anlamda çalışma yapacak
kişilerin çalışmalarına katkıda bulunabilir.
Defterin ilk kısmında bulunan suçlar başlığı altında, suçlara temel teşkil
eden hususlardan. Cezalar başlığı altındaki ikinci kısımda ise suçlara yönelik
cezai müeyyideden söz edilmiştir.
Yapılan bu çalışmada ulaşılmak istenen ana hedef, işlenen suçlar, verilen
cezalar ve bu alanda yaşanan hukuki değişimlerden yola çıkarak bir takım
çıkarımlarda bulunmaktır.
ii
Yapılan bu çalışmanın konusu belirlendiği andan itibaren desteklerini
esirgemeyen Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Uygun hocama, Prof. Dr. İlhan Ekinci
hocama ve bölüm başkanımız Prof. Dr. Fatih Ünal hocama, eğitim hayatım
boyunca maddi ve manevi destekçim olan, benim bu yola çıkmamda bana destek
veren, hayatımda ilk sırada yer alan canım aileme ve tezimi yazdığım ilk andan
itibaren hep yanımda olan canım dostum Sefa Türk’e teşekkür etmeyi bir borç
bilirim.
iii
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ .................................................................................................................... İ
İÇİNDEKİLER ................................................................................................... İİİ
ÖZET ...................................................................................................................... V
ABSTRACT ......................................................................................................... Vİ
KISALTMALAR .............................................................................................. Vİİ
GİRİŞ ..................................................................................................................... 1
BİRİNCİ BÖLÜM
1. 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİ’NİN İÇERİK YÖNÜNDEN
DEĞERLENDİRİLMESİ .................................................................................... 9
1.1. SUÇLAR ......................................................................................................... 9
1.1.1. Katl Suçu: ............................................................................................. 9
1. 1. 1. 1. Katl Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri . 11
1.1.2. Hırsızlık Suçu: .................................................................................... 22
1. 1. 2. 1. Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların Mahalleri ve Sosyal
Statüleri ..................................................................................................... 25
1.1.3. Gasp Suçu ........................................................................................... 28
1. 1. 3. 1. Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve Sosyal Statüler .................... 30
1. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçları .............................................................. 31
1. 1. 4. 1. Darp Suçu İşlenen Mahaller ve Suça Karışanların Sosyal
Statüleri ..................................................................................................... 34
1. 1. 4. 2. Yaralama Suçu İşlenen Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka
Bedelleri .................................................................................................... 35
1. 1. 5. Kalpazanlık Suçu ............................................................................. 35
1. 1. 5. 1. Kalpazanlık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal
Statüleri ..................................................................................................... 37
1. 1. 6. Dolandırıcılık Suçu .......................................................................... 38
1. 1. 7. Eşkıyalık Suçu .................................................................................. 39
1. 1. 7. 1. Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal
Statüleri ..................................................................................................... 42
1. 1. 8. Diğer Suçlar ...................................................................................... 44
1. 1. 8. 1. Kız Kaçırmak ........................................................................... 44
1. 1. 8. 2. Yalancı Şahitlik ........................................................................ 44
1. 1. 8. 3. Tecavüz ve Zina Suçları........................................................... 45
1. 1. 8. 4. Kamu İdaresine Karşı Suçlar ................................................. 47
iv
1. 2. CEZALAR ................................................................................................... 48
1. 2. 1. Kürek Cezası .................................................................................... 48
1. 2. 1. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları .............................. 53
1. 2. 1. 3. Gasp Suçuna Verilen Kürek Cezaları .................................... 54
1. 2. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçuna Verilen Kürek Cezaları ............. 55
1. 2. 1. 5. Kalpazanlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları ........................ 55
1. 2. 1. 6. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Kürek Cezası ........................ 55
1. 2. 1. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Kürek Cezaları ............................. 56
1. 2. 2. Pranga Cezası ................................................................................... 57
1. 2. 2. 1. Katl Suçuna Verilen Pranga Cezası ....................................... 58
1. 2. 2. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Pranga Cezası ................................ 60
1. 2. 2. 3. Gasp Suçuna Verilen Pranga Cezası ...................................... 62
1. 2. 2. 4. Darp ve Yaralama Suçlarına Verilen Pranga Cezası ........... 63
1. 2. 2. 5. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Pranga Cezası ....................... 64
1. 2. 2. 6. Kalpazanlık Suçuna Verilen Pranga Cezası .......................... 65
1. 2. 2. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Pranga Cezası ............................... 65
1. 2. 3. Sürgün Cezası ................................................................................... 66
1. 2. 4. Hapis Cezası ..................................................................................... 68
1. 2. 5. Itlak Hükümleri ............................................................................... 70
SONUÇ ................................................................................................................. 73
KAYNAKÇA ....................................................................................................... 76
ŞEKİLLER LİSTESİ .......................................................................................... 81
TABLOLAR LİSTESİ ........................................................................................ 83
EK.1 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNİN TRANSKRİPSİYON
METNİ ................................................................................................................. 83
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................... 437
v
ÖZET
624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M. 1850-1855)
GÖRE OSMANLI DEVLETİ’NDE SUÇLAR VE CEZALAR
(DEĞERLENDİRME VE METİN)
Günel, Oğuzhan
Yüksek Lisans, Tarih Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Uygun
Ekim – 2018
Sayfa: 446
Dünya tarihinin gelmiş geçmiş en büyük devletlerinden olan Osmanlı
Devleti bu büyüklüğü ve gücünü kurmuş olduğu devlet sisteminden almıştır. Bu
sistem içerisinde neler olduğunu ve nasıl işlediğine dair bilgileri sunan Osmanlı
arşivleri de dünya tarihi açısından güzide bir noktadadır. Osmanlı arşivi içerisinde
pek çok belge fonu ve bu fonların içerisinde yer alan defter serileri mevcuttur.
Ayniyat defter serileri de bu fonların içerisin’de yer alarak Bab-ı Ali evrak
odasında bulunmaktadır. Şüphesiz ki Bab-ı Ali Evrak odası Osmanlı arşivinin en
önemli fonlarından bir tanesidir. Ayniyat defteri serileri içerisinde yer alan 624
numaralı ayniyat defteri kürek cezasına dair hükümleri ihtiva etmektedir.
Çalışmamız 624 numaralı Ayniyat defteri çerçevesinde hazırlanmıştır.
Suçlar ve cezalar olarak incelenen bu çalışma içerisinde ilk bölümde suçlar ikinci
bölümde ise bu suçlara uygulanan cezalar anlatılmıştır. Defter kürek cezasına dair
yazılmış olsa da içerisinde kürek cezasının haricinde pranga cezası, sürgün cezası
ve hapis cezası da bulunmaktadır. Bu cezaların haricinde ıtlak (af) edilme
hükümleri de mevcuttur.
Anahtar Kelimeler: Ceza, Ayniyat, Kürek Cezası, Pranga Cezası, Hapis.
vi
ABSTRACT
According to the Ayniyat Register Numbered 624 Crimes and Punishment in
the Ottoman Empire (Analysis and Text) (H.1266-1271 / M. 1850-1855)
Günel, Oğuzhan
Master, Department of History
Thesis Advisor: Assist. Prof. Dr. Süleyman Uygun
October – 2018
Page: 446
The Ottoman Empire, which is one of the greatest empires of the history of
the world and which has existed for more than 600 years, certainly owes this
sublimity to the state system which established by himself. The Ottoman archives,
which provide information about what is in this system and how it works, is also a
remarkable point in terms of world history. There are many document funds in the
Ottoman archives and book series which are included in these funds The Ayniyat
Register series are also included in these funds and are located in the documentary
room of Bab-i Ali. There is no doubt that Bab-i Ali document room is one of the
most important funds of the Ottoman archives. The Ayniyat Register numbered
624 which takes part in the Ayniyat Register series contains provisions for penal
servitude.
Our study was prepared within the scope of the Ayniyat Register
numbered 624. In this thesis, which is examined as crime and punishment, crimes
are explained the first section and the penalties applied to these crimes are
explained in the second section. Although the register is written about the penal
servitude, there is also shingle penalty, exile penalty and imprisonment penalty.
Apart from these punishments, there are provisions for forgiveness.
Key Words: Punishment, Ayniyat, Penal Servitude, Shackles Punishment, Prison.
vii
KISALTMALAR
A.MKT.MHM. : Sadaret Mektubi Mühimme Kalemi
BEO.AYN.d. : Bab-ı Ali Evrak Odası Ayniyat Defteri
BOA. : Başbakanlık Osmanlı Arşivi
C. : Cilt
Çev. : Çeviren
DİA. : Diyanet İslam Ansiklopedisi
Ed. : Editör
H. : Hicri
M. : Miladi
MEB. : Milli Eğitim Bakanlığı
Nr. : Numara
OTAM. : Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uyguluma Merkezi Dergisi
s. : Sayfa
S. : Sayı
SBE. : Sosyal Bilimler Enstitüsü
SDÜ. : Süleyman Demirel Üniversitesi
TDV. : Türkiye Diyanet Vakfı
TTK. : Türk Tarih Kurumu
Yay. : Yayınevi
Yy. : Yüzyıl
GİRİŞ
Arşiv belgeleri, başvurulacak kaynak eserler arasında şüphesiz önemli yeri
tutar. Konularına göre tasnif edilen belgeler üzerinde araştırmacı kolaylıkla
istediği konuya ulaşabilme imkânına sahip olur. Yazılı arşiv malzemeleri kendi
arasında gruplara ayrılır. Bu gruplama içerisinde, Ferman, Berat, Ahidname,
Divan kararlarını ve meclislerin müzakerelerini konu alan belgeler, Kanunname,
Nizamname, Adaletname ve Adliye zabıtları ile özel akitlerin tescil ettiği noterlik
belgeler arşiv malzemesinin temelini oluşturur.1
Osmanlı tarihi araştırmalarında kaynak olarak malzemenin en temel
dayanak noktası Başbakanlık Osmanlı arşividir. Konumuz gereği Osmanlı
arşivinden, devlet içerisinde bulunan kurumlar ile bağlantılı farklı fonlarda
belgeler bulunmuştur. XIX. Yüzyıl içerisinde adli cezalar hususunda birçok devlet
kurumuna ait muhtelif belgeler karşımıza çıkmaktadır. Bu kurumlar arasında
yapılan yazışmalar bize cezaların hangi koşullarda ve hangi durumlara dayanak
gösterilerek verildiği ya da verilme süreci hakkında bilgiler verebilmektedir. Bu
kaynaklar bulundukları fonlar çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulup, bağlı
bulundukları kurumunda özellikleri göz önüne alınarak buna göre işlenmelidir.
Osmanlı arşivinde, daha ilk devirlerden itibaren devlet işlerini kayıt altına almalar
başlamıştır. Devlet içerisindeki kurumların her bir belgeyi muhafaza etmesi bu
bakımdan önemlidir. İlerleyen süreçlerde devletin bu işi daha sistemli hale
getirdiğini görmekteyiz2. Bu belgelerin sistemli olmasının en somut örneği
defterhaneler aracılığı ile oluşturulan çeşitli kurumların defterleridir.
Arşiv kaynaklarının kullanımı genel bakımdan özgün araştırmanın
muhtevasını ve usûllerini belirleyen unsurlardan bir tanesidir. Bu bağlamda bir
mahkeme kaydını arşivden bulup araştırmaya ve incelemeye değer olanlarını
ayıklamak tarihçinin asli görevlerindendir.3 Bu arşiv kayıtları arasında belgelerin
düzenli bir şekilde bir araya getirilmesi sonucunda da defterler ortaya çıkmıştır.
1 Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usul, TTK, Ankara, 2011, s. 20-21. 2 Ramazan Günay, “Osmanlı Arşiv Kaynakları İçerisinde Ahkam Defterleri: Gelişim Seyri,
Muhtevası ve Önemi”, SDÜ SBE Dergisi, S. 17, 2013/1, s. 11; Halil İnalcık, “Osmanlı
Arşivlerinin Türk ve Dünya Tarihi Açısından Önemi”, Osmanlı Arşivleri ve Osmanlı
Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, 1985, s. 31-44. 3 John Tosh, Tarihin Peşinde, Çev. Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2013, s.
55.
2
Resmi devlet işlerinin sağlam bir şekilde yürütülmesi ve ileriye dönük
sorunların ortadan kalkması için defter tutma geleneği Türk devletlerinden
Osmanlı Devleti’ne geçmiştir. Kürek cezası örneklerine rastladığımız Ayniyat
Defterleri ise XIX. Yüzyıl’da Sadaretten nezaretlere, çeşitli devlet dairelerine ve
vilayetlere yazılan tezkirelerin kaydedildiği defterlere verilen addır4. Bab-ı Ali
evrak odası vesikaları içerisinde bu defterler mevcut olup 1812 – 1895 seneleri
arasında 1869 adet defter kaydı bulunmaktadır. Bundan dolayı konularına göre
Ayniyat defterleri ayrılmaktadır. Bunlar; Yunan meselesi, Mısır meselesi,
Tepedelenli Ali paşa, Rusya meselesi, harcırah ve atiye, kürek cezası, Tayınat,
Rum fesadı, Karantina ve Sırp meselesi defterleridir. Sadaretten giden yazıların
karşılığında vilayetlerden gelen cevabi yazılar ise Sadaret evrakı fonunda
bulunmaktadır. Yenileşme döneminde bürokrasideki gelişmeler ışığında padişah
fermanlarının yerini sadrazamların yazışmaları almıştır, bu sadrazam
yazışmaları(buyruldu) sonucunda yüzden fazla cilt, Buyruldu ve Ayniyat
defterleri oluşmuştur.5 Bu gelişmenin temelini yukarıda bahsettiğimiz üzere
yönetimin XVIII. Yüzyıl sonundan itibaren Babıali üzerinde yoğunlaşması
oluşturmaktadır. Kürek cezasına dair yazılan 624 ve 628 numaralı ayniyat
defterleri kayıtları M. 1850-1855 H. (1266-1279) yılları arasındadır. XIX. Yüzyıl
Osmanlı Devleti’nin müesseseleri ve bunların işleyişi hakkında çalışacak
araştırmacıların bu defterlerden yararlanmaları araştırmalarına kolaylık
sağlayacaktır. Ayniyat defterleri başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar aynı
şekilde devam etmemiş ihtiva yönünden bir takım değişikliklere uğramıştı. Bunun
temel sebebi ise bürokratik değişikliklerin sıklığı dolayısıyla çıkan
nizamnamelerin fazlalığı olmuştur. Kürek cezaları üzerine kayıtların tutulduğu bu
defterleri detaylı bir şekilde ele aldığımız zaman, bu cezanın bürokratik ve hukuki
açıdan yeri ve önemini görülebilmektedir. Bu türden cezalara karşı devlet
nazarındaki tutum ve yaklaşımlar, defterdeki cezaların ihtiva yönünden zamana
bağlı olarak geçirdiği dönüşümler gibi konular üzerine fikir yürütebilme imkânına
kavuşuruz.
Ayniyat Defterleri kronolojik olarak sınıflandırıldığında 4 aşama karşımıza
çıkmaktadır, yukarıda bahsettiğimiz zamana göre değişimler bunun temel sebebini
4 Necati Aktaş, “Ayniyat Defteri”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. IV, İstanbul, 1991, s. 277-278. 5 Midhat Sertoğlu, Muhteva Bakımından Başvekâlet Arşivi, TTK, Ankara, 1955, s. 46-47.
3
oluşturmaktadır. İlk olarak 1866 yılına kadar kronolojik sınıflamalar ve Rumeli
vilayetine yazılan yazılar mevcut olup diğer senelerde gelişimini devam ettirerek
1893 senesine kadar her vilayete ve makama yazılır hale gelmiştir.6
Osmanlı Devleti XIX. Yüzyıla gelinceye kadar kendi koyduğu hukuk
kuralları dahili’nde yönetilmiştir. Yenileşme döneminde de bu böyle devam etmiş
fakat batıdan esinlenerek oluşturulmuştur. İdare olarak devlet sınırlarını
genişlettikçe alınan yerleri kendi yetkilileri ile yönetilmiştir. Alınan yerlerin nizam
ve intizamı için devletin imar ve iskân, usul ve esaslarına göre teşkilat yapısı
tanzim edilirdi. Yeni fethedilen yerlerde devlet tahrir sistemi uyguladı. Bu sistem
Osmanlı Devleti’nin idari-mali ve askeri yapısının temelini oluşturmaktadır.7
Fakat belirli bir süre geçince Özellikle XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda siyasi,
ekonomik, hukuki, askeri ve düşünsel yönden değişen Avrupa’yı takip etmekte
güçlük çeken Osmanlı Devleti, Batıda ortaya çıkan anayasal düzeni ve bu düzen
etrafında yaşanan hukuki yenilikleri tedricen kabul etmek ve kendi içyapısına
uyarlamak zorunda ve durumunda kalmıştır. Devletin sürekli toprak kaybetmesi,
Batılı devletler karsısında düşülen güç durum, merkezi otoritenin kontrolü
kaybetmesi, kurumlarda yaşanan bozulmalar, ayan ve mütegallibenin devlet
içinde devlet olarak türemesi ve kendi koydukları kurallara göre taşrayı idare
etmeleri gibi daha saymakla bitmeyecek birçok neden devleti haklı olarak bir
takım arayışlara yöneltmiştir. II. Mahmut zamanında başlayan kurumlarda yenilik
çalışmaları, yeni kanun koyma şeklinde başlamış.8 Özellikle III Selim ve II.
Mahmud’tan itibaren hızlanan ve her alanda yapılmaya çalışılan tanzim ve ıslahat
faaliyetleriyle devlet ile tebaa arasında daha güçlü ve çağın şartlarına göre yeniden
nizam ve intizam tesis edilmeye çalışılmıştır. Bundan dolayı anayasal düzene
geçilmeye çalışılmış ve hukuki alanda bir takım yeni düzenlemeler yapılmıştır.9.
Tanzimat bu bağlamda sade bir reform süreci değil artık devletin yeni baştan var
olma süreci diyebiliriz.10 Bu tanzim sürecinde kurumların hepsi alt alta kademeli
6 Abdulmecid Mutaf, “Osmanlı Arşivindeki Ayniyat Defterleri”, OTAM, S. 7, 1996, s. 386-389. 7 İbrahim Solak, “Osmanlı Devletinde Taşra Teşkilatı”, Osmanlı Teşkilat Tarihi El Kitabı, Ed.
Tufan Gündüz, Grafiker Yay., Ankara, 2012, s. 93. 8 Mehmet Seyitdanlıoğlu, “Yenileşme Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatı”, TÜRKLER, C. XIII,
Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 1020. 9 Musa Çadırcı, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, TTK
Yayınları, Ankara, 1991, s. 254-260; Mutullah Sungur, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde Taşra
idaresi ve Vilâyet Yönetimi”, TÜRKLER, C. XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2012, s. 1363. 10 Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2016, s. 214-218.
4
olarak şimdiye kadar yapılmamış bir şekilde yeniden oluşturulmuştur. Artık devlet
yetkilerini bir esasa bağlayarak kanunlar dahilinde çağdaşlaşma sürecine girmiştir.
Tanzimat sürecinde devlet en çok adli müesseseleri düzeltmek için
uğraşmıştır. Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü bu çetrefilli ve zor durumun en
büyük kaynaklarından bir tanesi ticaretin bozulması olmuştur. Osmanlı
hukukundaki sekülerleşmenin yada yenileşmenin ilk olarak ticari ve ekonomik
alanda yapılması, kapitülasyonlar ve yabancı devletlerle imzalanan Balta limanı
anlaşması ve ikili ticaret anlaşmalarının neticesinde, yabancı tüccarların ve mahmi
statüsündeki yabancı tabiyetine geçen Osmanlı gayrimüslimlerinin rahat ve
güvenilir bir şekilde ticaret yapmaları ve ticari haklarının Batı'dakine benzer
mahkemeler üzerinden korunması içindi. Bu nedenle Osmanlı'da hukuki alanda
sekülerleşme öncelikle ticaret ile iltisaklı mahkemelerden başladı.
Divan-ı hümayunun yanında M. 1838 yılında “Meclis-i Valay-ı Ahkam-ı
Adliye”nin kurulması11 ve çeşitli Tanzimat meclislerinin kurulması yapılan
reformların içeriğini göstermektedir12. Merkezileşmenin en büyük getirilerinden
olan Meclis-i Vala, yasama ve yargı organlarını tek başına kendi bünyesinde
barındırmaktaydı. Bu iş yükünü hafifletmek maksadı ile 1854 senesinde yasama
fonksiyonu Meclis-i Ali Tanzimat’a verilmiştir. Bu dönemden itibaren Meclis-i
Vala tamamen yargı fonksiyonunu üstlenmiş ve adli durumlar bu kurum
üzerinden devam etmiştir.13 Avrupa’daki sekülerleşme sürecinde yenilikler
tabandan olmuş fakat Osmanlı Devleti’nde Avrupa’nın aksine tabandan değil,
yukarıdan yani bizzat merkezden uygulanmıştır. Bu nedenle yeniliklerin toplum
ayağı yetersiz ve eksik kalmıştır.
Ayniyat Defterinin tarihsel gelişim süreci kurumların yenileşme süreci ile
doğru orantılı olarak incelenebilir. XIX. Yüzyıl kurumlarda merkezileşmenin
başlangıcını temsil ettiği ve kurumlar mezkur tarihten itibaren giderek
merkezileştiği için devlet taşra’da alınan kararı bizzat kendisi görüp incelemek
istemiş ve taşranın merkez ile tam işbirliği halinde devam etmesini istemiştir.
Bundan dolayı taşra’ya gönderilen kayıtların bir kopyasını kendi bünyesinde
11 Mehmet Seyitdanlıoğlu, Tanzimat Döneminde Meclis-i Vala (1838-1868), TTK, Ankara, 1994,
s. 39; Ali Akyıldız, Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform, Eren Yay., İstanbul, 1993, s. 191. 12 Reşat Kaynar, Mustafa Reşid Paşa Ve Tanzimat, TTK, Ankara, 2010, s. 201. 13 Ekrem Buğra Ekinci, Tanzimat ve sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat Yay., İstanbul,
2003, s. 148.
5
tutmak istemiş ve bunun sonucunda ayniyat defteri gibi birçok yeni defter
oluşturulmaya başlanmıştır fakat buradan defter tutma geleneğinin Tanzimat’la
birlikte başladığı gibi bir çıkarım çıkmaz.
Ayniyat Defterlerini; konularına, türlerine, yazıldığı makama ve belgelerin
mahrecine göre 4 sınıf ta toplamak mümkündür. 624 numaralı Ayniyat Defteri ise
konularına göre tasnif edilen defterler arasında yer almaktadır. 624 numaralı
Ayniyat Defteri kürek cezası başlığı altında bulunduğu için bu ceza hakkında da
ayrıntılı bilgiler vermek gerekmektedir.
Osmanlı hukuku içerisinde kürek cezası, tazir cezaları arasına
girmektedir.14 Kürek cezası ağır ceza suçları içerisinde bulunduğundan XVI.
Yüzyılda bazı Avrupa devletleri bu cezayı ölüm cezasının bile üzerinde
görmüşlerdir. Kürek cezasına çarptırılan bir kişinin işlediği suçlar ise; adam
öldürme, yaralama, kalpazanlık, tecavüz, dolandırıcılık gibi suçlardır. Karşımıza
çıkan önemli bir husus XVI. Yüzyıldan itibaren Osmanlı hukukunda bir cezai
müeyyide olarak uygulanmaya başlanan kürek cezasının Batı’daki uygulanış
şekillerine ne derece benzediği ve Osmanlı hukukunu ne derece etkilediğidir.
Osmanlı denizciliğinin satvet dönemi yaşadığı, kürekçilere olan ihtiyacın hat
safhaya ulaştığı bir dönemde daha çok Akdeniz’de özellikle Batılı devletler ve
korsanlar tarafından uygulanan bu ceza-i müeyyide Osmanlı idarecilerinin
menfaatlerine uygun olduğundan böyle bir ceza yöntemini klasik hukuk
bünyesine almakta örfen bir beis görülmemiştir. Böylelikle cezai uygulamalar ve
teamüller içerisine kürek cezası uygulaması da girmiştir.
Bu gelişmeler Osmanlı Şeri hukukunda, etkileri ile birlikte “Had, Kısas ve
Tazir” cezaları karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki olan Had cezaları
uygulamada pek çok durumun belli olduğu ceza türleridir, örneğin tecavüz
suçunun cezası Şeri ve Örfi hukuk’ta belirlenmiştir,15 fakat Şeriat’ın tarifine
uymayan durumlar had cezaları kıstası içerisinde değerlendirilmez, genel manada
had cezası Allah’ın ve kamunun bütün hakları olarak değerlendirilebilir.
Ebu Hanife’ye göre had cezaları kişinin pişmanlığına bağlı olarak zaman
aşımı ile düşebilir. Kısas cezaları ise esasen eşitlik anlamında kullanılmıştır, suçlu
14 Halil Cin, Gül Akyılmaz, Türk Hukuk Tarihi, Sayram Yay., Konya, 2013, s. 284. 15 Belkıs Konan, “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar 2011, s. 153.
6
işlediği suç karşısında aynı oranda ceza çekmesi ya da belirlenen diyeti ödemekle
yükümlüdür ve eğer diyeti öderse kısastan kurtularak, ceza diyete
dönüştürülmüştür.
Had ve Kısas cezalarının dışında Tazir cezası da bulunmaktadır. Had ceza
türünde belirtilen ve verilecek cezanın belirli kıstaslar ile en baştan belirli olması
Tazir ceza türleri için geçerli değildir, miktarı önceden belirlenmemiş cezalar
Tazir içerisinde yer almaktadır16. Verilecek ceza yargılayıcının takdirine
bırakılmıştır. Bundan dolayı kürek cezası “Tazir cezaları” içerisinde
bulunmaktadır. Tazir’in bir diğer tanımı İslam hukukunun devlet başkanlarına
tanıdığı örfi yetkilerdir.
Tazir cezasının asıl nedeni İslam hukukunun açıklamadığı durumlardır.17
Bununla birlikte tazir cezaları ağırlıklı olarak Sultan’ın çıkardığı fermanlar ile
kanunnameler içerisinde yer almıştır genellikle de Tazir cezaları Kadı’nın
hükmüne bırakılmıştır fakat Kanun’un alt ve üst sınırları dahilinde hüküm
vermiştir. Cezalandırma süreçlerinin ya da hüküm verme durumunun haricinde
önemli olan bir durum da af etme meselesidir. Genel hukuk alanında tazir her
zaman ucu açık bir konu olmuş ve kesin hükümler çerçevesinde sonuca
bağlanamamıştır.
Tazir suçları içerisinde verilen cezalar sonrasında affedilmesi için merkeze
sürekli yazılar yazılmıştır M.1873 (H.1290) yılında Divan-ı Ahkâm’a gönderilen
yazıda cezalarının üçte birini bitirmiş kişilerin hangi koşullarda af edilmesi
hususuna dair merkezden yardım istenmiştir. Bu türden yazılan belgelerde bu
durumun çok sık tekrarlandığı vurgulanmıştır. Fakat en ince detay olarak cezaya
çarptırılmadan önce değil cezanın üçte birini bitirenler hakkında durumun nasıl
uygulanacağı araştırılmaya başlanmıştır. 1840 yılında ilk olarak yazılı hukuk
yoluna, ceza hukuku üzerine gidilmiş ve 1850 senesinde ise yetmediği yerlerde
düzenlemeye yapılmıştır.
XIX. Yüzyıl içerisinde ceza hukukunda sürekli değişime gidilmesi de bu
durumun doğruluğunu ispatlamaktadır. Ceza alan kişilerin af edilmesi için onların
16 M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, Beta Yayınları, İstanbul, 2015, s. 429; Osmanlı Devletinde
Hukuk ve Adalet, Klasik Yay., İstanbul, 2014, s. 85. 17 Halil Cin, Ahmet Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, C. I, Osav Yay., İstanbul, 1995, s. 279.
7
detaylı olarak araştırılması hususuna değinilmiştir, bunun için onların ne kadar
süre ceza gördükleri ve malül durumunun ne durumda olduğu da kendilerine
sorulacak sorular dahilinde karar verilmiştir. Ceza çeken mahkûmların dilekçe
yazarak durumlarının incelenmesi talebinde bulunulmuştur.18
Tazir cezaları arasında bulunan kürek cezası, asırlar boyunca farklı
uygulama türü ve sahası olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu uygulama sahaları
XIX. Yüzyıldan önce ağırlıklı olarak kürekli gemilerdir fakat zaman geçtikçe
devletin iş yükü ağırlaşmış ve işçi ihtiyacı hissetmiştir, işte ortaya çıkan bu yeni iş
sahaları için kürek cezası mahkûmları kullanılmıştır.
Osmanlı Devleti’nde kürek cezasının en büyük uygulandığı müessese
Tersane-i Amire’dir. Zorunlu çalışma şekli olarak karşımıza çıkan kürek cezasına
dair belgelerde mahkûmların nerelerde çalıştırılacağı ya da nerede istihdam
edileceği pek fazla karşımıza çıkmamaktadır, incelenen belgelerde en çok
Tersane-i Amire üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bunun haricinde Ereğli Madeni de
bulunmaktadır.
Belgelerde adı geçen Tersane-i Amire’den kasıt aslında Tersane
zindanınıdır. Çünkü Tersane-i Amire bünyesinde ceza çekilecek tek yer Tersane
zindanıdır, bu zindanda bulunan suçlular Tersane-i Amire bünyesinde yapılacak
her işi üstlenmek zorundaydılar.
Devlet en çok kürekçi ihtiyacınıda buradan karşılaşmıştır. Osmanlı
tarihinde 350 yıl varlığını devam ettiren Tersane-i Amire 1861 yılında
kapatılmıştır.19 Kürek cezası tam manasıyla klasik hapis cezaları gibi dört duvar
arasında uygulanan bir ceza türüne nazaran farklı bir durumdu, esas itibariyle de
ağır kamu hizmetlerinde çalıştırılma olarak geçmektedir.
Devletin işçi ihtiyacı olan her durumda bu mahkumlar dört duvar
arasından çıkarak, yol yapma, inşaat vb. durumlarda çalıştırılmıştır. Tersane-i
Amire’ye bildirilen fermanlarda, tersanede çalıştırılacağı açık olarak bilmekle
birlikte tersane ibaresi geçmeyen hükümlerde bütün kamu hizmetlerinin
karşılamasına yönelik olmuştur. Bütün bu cezalandırma usüllerinin başında hiç
18 BOA, A.MKT.MHM, Nr. 455982, 16, (…), 1873.326. 19 Esra Mumcu, “Tersane Zindanı”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2016, s. 17.
8
şüphesiz “ıslah-ı nefs” etme durumu vardır, cezalandırmanın özünde kişinin bir
toplum içerisinde gerektiği gibi kamu düzenini bozmadan yaşaması
hedeflenmiştir.
9
BİRİNCİ BÖLÜM
1. 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİ’NİN İÇERİK YÖNÜNDEN
DEĞERLENDİRİLMESİ
624 Numaralı Ayniyat Defteri H.1266-1271 / M. 1850-1855 yıllarını
kapsamaktadır. XIX. Yüzyılda Batı merkezli olarak çok yönlü değişmeye ve
dönüşmeye başlayan dünya ve toplumların yaşam şekli karşısında Osmanlı
toplumunun nasıl ve ne yönde değiştiğini ortaya koymak için, toplum içerisinde
işlenen suçları nitelik, nicelik ve tür yönünden ele almak ve bunlara uygulanan
cezai yaptırımları araştırmak hayli önem arz etmektedir. Bu bağlamda incelenen
bu defter içerisinde 754 adet hüküm vardır, bu hükümler içerisinde Kürek cezası
344 adet ile en çok verilen cezadır. Prangabendlik, sürgün ve hapis cezaları
karşımıza çıkmaktadır. Defter içerisinde 12 adet hapis cezası hükümleri mevcut
olmakla birlikte bu ceza türü genellikle kadın suçlulara verilen cezalardır. Yeniçağ
dönemini kapsayan kürek cezası konulu çalışmalarda ağırlıklı olarak kadınlara
kürek cezası verilmediğinden bahsedilmiştir. Bu durum incelediğimiz defterde
biraz farklılık göstererek kadınlara da kürek cezası verildiği olmuştur20. Sürgün
cezası da defterde 20 adet hüküm ile karşımıza çıkmaktadır. Sürgün cezaları
ileride detaylı olarak değineceğimiz üzere ahalinin huzurunu bozan kişilere
verilmiş bir ceza türüdür. Defterde cezai müeyyidelerin yanında af konusu da
geçmektedir, 117 adet af hükümleri vardır ve bu af hükümleri suçlunun mevcut
durumuna bakılarak cezasının tam dolmamasına rağmen verildiği durumlarda
olmuştur.
Bunun haricinde defterde cezaya konu olan suçlardan da ayrıntılı bir
şekilde bahsedilmiştir. En çok 361 adet katl suçu defterde bulunmaktadır, katl
cürmünden başka, hırsızlık, gasp, darp, kalpazanlık, eşkiyalık ve dolandırıcılık
bunlardan başlıcalarıdır.
1.1. SUÇLAR
1.1.1. Katl Suçu:
624 numaralı Ayniyat Defteri’nde 358 farklı katl suçu karşımıza
çıkmaktadır. Sadece katledilme vakıaları ile birlikte gasp ve yaralama sonucu 20 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 4/3.
10
oluşmuş durumlar da defterde karşımıza çıkmaktadır.21 Katl suçu Müslim ve
gayrimüslim olarak çeşitli dinsel guruplar ayırt etmeksizin verilmiştir. İşlenen katl
suçlarında olayın nasıl gerçekleştiği ayan beyan belirli olduğu durumlarda
belirtilmiştir. Bu bağlamda suçun işleniş şekli cezanın süresi ve türünü etkileyen
önemli hususlardandı.
Osmanlı Devleti hukukunda bilindiği gibi katl suçunun cezası kısastır.
Kısasın uygulanması ya da suçlunun affedilmesi mağdurun yakınlarına bağlıdır.
Af söz konusu olmaz ise bu durumda kısas uygulanırdı. XIX. Yüzyıl içerisinde
inceliğimiz defterde bu durum aynen geçerli olmuştur. Mağdur olan kişinin
yakınları katili kısastan af ettikleri takdirde Ayniyat defterine kayıt edilmiştir.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde katl suçu işleyen suçlulardan
Müslümanlar, gayrimüslimlere oranla fazladır fakat gayrimüslimlerde
azımsanmayacak oranda fazladır.
Şekil 1.1: 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne göre Katl Suçlarının Müslüman
ve Gayrimüslimlere Göre Oransal Dağılımı
Katl suçlarında olayın nasıl gerçekleştiği, verilecek cezaların mahiyetini
etkilemiştir22. Boğarak veya yaralayarak öldürme bunların başında gelmektedir23
21 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 48/1. 22 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 110/3. 23 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 3/5-6.
11
Katl suçunu işleyen kişinin yanında yardım ve yataklık yaptığı anlaşılan kişilere
de ayrıca cezalar verilmiştir.24 Fakat görülen bu hükümlerin hiç birisinde yardım
ve yataklık yapan kişilerin defterde katl suçuna yardım edenlerin diyet
ödediklerine rastlanmamıştır. Defterin içerisinde ceza çekmek için belirtilen yerler
bir hayli kısıtlıdır, sadece sürgün yeri olarak Akka kalesi ve Kıbrıs belirtilmiştir.
Bunun haricinde kürek veya pranga cezası alan suçluların cezalarını çekecekleri
yerler sadece Tersane-i Amire’dir. Her bir belgenin başlangıcında olayın
yaşandığı mahaller ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir.
1. 1. 1. 1. Katl Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri
Osmanlı sınırları dahilinde katl suçunun işlendiği mahaller defterde
belirtilmiştir. Suç kaydının tutulduğu belgede Keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla…gibi ifadeler geçtiğinden suçun hangi mahalde işlendiği belirtilmekte ve
belgenin kopyası mahallin üst düzey yöneticisine gönderilmekteydi. Mahalleri
ayrıntılı bir şekilde belirtirken eyalet veya kaza isimleri başta olmak koşuluyla
sonrasında karye ismi de belirtilmiştir. Aşağıda ayrıntılı bir şekilde belirtilen
tabloda çeşitli Sosyal statü guruplarına göre suçluların mahalleri bildirilmiştir.
Tablo 1.1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Katl Suçu İşleyen Suçluların
Suç İşledikleri Mahallere Göre Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
SIRA MAHAL REAYA ESNAF ASKER
1. Adalar 1
2. Adana (Araplar) 1
3. Adana (Kaşlı) 1
4. Alanya 1
5. Amasya 1
6. Amasya (Osmancık) 1
7. Ankara 1
8. Ankara (Buraközü) 1
9. Ankara (Dayanlı) 6
10. Antalya 3
11. Antalya (Cami-i Atik) 4
12. Antalya (Cami-i cedid) 1
13. Antalya (Mandero Karyesi) 2
24 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 75/5, 76/4, 80/3, 84/5, 91/4-6, 93/5, 98/4, 117/2, 139/1, 148/2,
157/2, 174/2.
12
14. Ardahan (Çıldır) 1
15. Ayazmend 1
16. Aydın (Güzelhisar) 1
17. Aydın (ince) 1
18. Aydıncık Kasabası 2
19. Aynaroz Ceziresi 1
20. Babadağı Kazası 1
21. Başgelme kazası 1
22. Batum 1
23. Belgradcık 1
24. Belviran 1
25. Bergama 1
26. Bergama 1
27. Berkofça 1
28. Berkofça (Bana) 1
29. Biga 1
30. Birgi 1
31. Bolu (Alaplı) 2
32. Bolu (Benderekli) 2
33. Bolu (Kasaplar) 1
34. Bolu (Sofu) 1
35. Bolu-Benderekli 1
36. Boran Kazası 1
37. Borlu 1
38. Boyabad (Mehmedli) 4
39. Bozok 1
40. Bulgaristan (Samakov) 2
41. Bursa 1
42. Bursa 1
43. Bursa (Dimyoz) 1
44. Bursa (Eldir) 5
45. Bursa (Gölcük) 2
46. Bursa( Kirmastı) 1
47. Bükreş 3
48. Büyük Çekmece 1
49. Canik (Kara Kaza) 1
50. Cisr-i Ergene 1
51. Çankırı 1
52. Çankırı (Güney Karyesi) 1
13
53. Çankırı (Kalecik) 1
54. Çıldır 1
55. Çorum (Tezekçi) 4
56. Çorum Kasabası 6
57. Danişmendlü Kazası 1
58. Denizli 1
59. Dimetoka 1
60. Dimetoka (Çavuşlu) 1
61. Dimetoka (Revapeşte) 1
62. Divriği Kazası 1
63. Diyarbakır 1
64. Drama 1
65. Drama (Berescan) 1
66. Drama (Perscan) 1
67. Drama (Sarı Şaban) 1
68. Durgan Kazası 1
69. Edirne 1
70. Edirne 2
71. Edirne 2
72. Edirne 1
73. Edirne (Ada Nahiyesi) 6
74. Edirne (Ahur) 1
75. Edirne (Akça Kızanlık) 1
76. Edirne (Bevvap Sinan) 1
77. Edirne (Çukalcı) 2
78. Edirne (Eskipoloz) 1
79. Edirne (Hoş Kadem) 4
80. Edirne (Kınıklı) 3
81. Edirne (Kızılağaç) 8
82. Edirne (Zağra-i Cedid) 1
83. Edirne(Cisri Mustafa) 2
84. Edremid 1
85. Edremit (Yenice) 1
86. Eğdiç 1
87. Eğirdir 1
88. Emirdağı 1
89. Ermenek 1
90. Ermenek (Zive) 1
91. Eskişehir (Sevih) 3
14
92. Esnarova Kazası 1
93. Ezine Kazası 1
94. Fermude-Eyüplü 3
95. Filibe (Uzuncaabad) 1
96. Firecik Kazası 3
97. Galata 3
98. Garamoz Karyesi 1
99. Gedüs Kazası 3
100. Gelibolu (Karacık) 1
101. Gemlik 1
102. Gemlik (Kumla-i Kebir) 1
103. Gemlik (Umurik) 1
104. Geylan (Pirebeği) 1
105. Girne (Komaço) 1
106. Gördek 1
107. Gördek (Kafas) 1
108. Görele 1
109. Gümüşhane (Kelkit) 2
110. Halep 1
111. Hanya 1
112. Hanya 1
113. Harameyn 1
114. Harput 1
115. Harput (Hekimhan) 1
116. Harşova 3
117. Haymana (Bunan) 1
118. Hazargrad (Bulgaristan) 1
119. Hüdavendigar 1
120. İnönü 1
121. İpek Kasabası 1
122. İslimye Sancağı 1
123. İstanbul 1
124. İstanbul 1
125. İstanbul (Aksaray) 2
126. İstanbul (Fatih) 1
127. İstanköy Ceziresi 2
128. İştip Kazası 1
129. İzmid (Arslan bey) 1
130. İzmile Karyesi 1
15
131. İzmir 1
132. İzmir (Birgi) 1
133. İzmir (Faik Paşa) 1
134. İzmir (Yeni Mahalle) 1
135. İzmir-İsli 1
136. İzmir-Karşıyaka 1
137. İzmit (Mihaliç) 1
138. İznik 1
139. Kalecik Kazası 1
140. Kale-i Sultaniye 2
141. Kale-i Sultaniye (Türkmen) 1
142. Kalkandelen 1
143. Kalkandelen Kazası 1
144. Kapan-ı Dakik 1
145. Karacaşehir Kazası 1
146. Karahisar-ı Behramşah 1
147. Karahisar-ı sahip 1
148. Karahisar-ı sahip 1
149. Karahisar-ı Sahip 1
150. Karahisar-ı Sahip (Beş
Ağaç)
1
151. Karahisar-ı Sahip (Hacılı) 1
152. Karahisar-ı Sahip
(Karakeçili)
1
153. Karahisar-ı sahip (Sandıklı) 1
154. Karahisar-ı Sahip (Sandıklı) 1
155. Karahisar-ı Sahip (Sandıklı) 1
156. Karahisar-ı Sahip (Surhisar) 1
157. Karahisar-ı Şarki 1
158. Karesi sancağı (Duman
karyesi)
1
159. Kastamonu 1
160. Kastamonu (Alahana) 1
161. Kastamonu (Kozyaka) 1
162. Kastamonu (Viranşehir) 1
163. Kayacık 1
164. Kazabad 1
165. Kemer Edremit 1
166. Keskin Kazası 3
16
167. Kesriye Kazası 2
168. Kıbrıs 1
169. Kıbrıs (Odim) 1
170. Kıbrıs (Taban) 1
171. Kıbrıs (Tuzla) 1
172. Kırkağaç 1
173. Kocaeli (Karadere) 1
174. Konya 1
175. Konya (Ereğli) 1
176. Konya (Esbekşan) 1
177. Konya (Gaferyad) 5
178. Konya (Hamid) 11 1
179. Konya (Hamid) 1
180. Konya (Karapınar) 1
181. Konya (Kayrablı) 1
182. Konya (Küçük Sinan) 1
183. Konya (Şeyhler Karyesi) 1
184. Konya- Ereğli 1
185. Koyulhisar Kazası 1
186. Köprülü Kazası 2
187. Kudüs (Berfere) 1
188. Kudüs (Rakide) 1
189. Kudüs (Ramullah) 1
190. Kuruçeşme 1
191. Kütahya 1
192. Kütahya (Eğrigöz) 1
193. Kütahya (Gedus) 3
194. Kütahya (İnönü) 1
195. Kütahya (Orta Mahalle) 1
196. Kütahya (Virancık) 1
197. Labonik karyesi 1
198. Lankaz Nahiyesi 1
199. Leş Kasabası 1
200. Malkara 4
201. Manastır 1
202. Manastır 2
203. Manastır (Hamza bey) 2
204. Manastır (Kazan) 1
205. Manastır (Köprülü) 1
17
206. Manavgat 1
207. Manisa 2
208. Manisa (Dücban) 4
209. Maraş (Örse) 1
210. Marmaracık 2
211. Menemen 1
212. Menemen Kazası 4
213. Mersin (Aydıncık) 1
214. Mersin (Sinanlı) 8
215. Merzifon 1
216. Midilli 2
217. Midilli (Manda) 1
218. Midüllü (Biki) 1
219. Mihaliç 1
220. Mihaliç 1
221. Mihaliç (Keçişer) 1
222. Muğla (Söke) 2
223. Niş (Ergüp) 1
224. Niş (Leskofça) 1
225. Niş (Paşa karyesi) 1
226. Ohri (Dileşte) 1
227. Ohri Kasabası 1
228. Ordu (Aybastı) 1
229. Ordu (Perşembe) 2
230. Pazarcık Kazası 4
231. Peravişte 1
232. Peravişte (Yekşan) 3
233. Perşembe (Pavri) 2
234. Perşembe (Timurtaş) 2
235. Peşdivan Kazası 1
236. Piraziz (Şeyhli) 1
237. Piriştine 1
238. Pirlebe 1
239. Plevne (Orşa) 1
240. Prizren (Radoviçe) 1
241. Razlık Kazası 1
242. Resmo Sancağı 1
243. Rodos 1
244. Rodos (Kalmiyoz) 1
18
245. Ruscuk (Balçova) 1
246. Ruscuk (Esmil-i Atik) 1
247. Ruscuk (Kadı) 2
248. Ruscuk (Ober) 1
249. Ruscuk (Tabaşka) 1
250. Safranbolu 1
251. Sahara (Rakoviçe) 1
252. Sakız (Tohori) 1
253. Salihler 1
254. Samakov Kazası 1
255. Samsun (Çarlayık) 1
256. Sandıklı Kazası 1
257. Saruhan (Gördek) 2
258. Saruhan (Satancılar) 1
259. Selanik 1
260. Selanik (Avret hisarı) 1
261. Selanik (Bazergan) 1
262. Selanik (Bezergan) 1
263. Selanik (Karaferye) 1
264. Selanik (Karaferye) 1
265. Selanik (Lankaza) 2
266. Selanik (Nevrekop) 1
267. Selanik (Varadin) 1
268. Selanik (Varadin) 1
269. Silistre 1
270. Silistre 2
271. Silistre 1
272. Silistre (Ayşinli) 1
273. Silistre (Harmova) 3
274. Silistre (Kızılcık) 1
275. Silistre (Maçin) 1
276. Silistre (Ruscuk) 2
277. Silistre (Yemşenli) 1
278. Silistre (Yemşenli) 1
279. Silistre (Yetimli) 1
280. Silivri 1
281. Sinop (Akkaya) 2
282. Sinop (Beğran) 1
283. Sinop (Boyabad) 1
19
284. Siroz 1
285. Sivas 1
286. Sivas 1
287. Sivas (Taşabad) 1
288. Soma 1
289. Soma (Kızılhisar) 1
290. Sorgun (Ocaklı) 2
291. Süleymanlı Kazası 2
292. Şam-ı Şerif 1
293. Şumnu 1
294. Şumnu (Kerlabad) 3
295. Şumnu (Semedava) 3
296. Şumnu (Topal) 1
297. Şumnu (Yenipazar) 1
298. Tarsus (Avretlü) 1
299. Tarsus Kasabası 1
300. Taşabad (Karaağaç) 3
301. Taşköprü 1
302. Taşköprü (Karşı) 2
303. Taşköprü (Serhat) 1
304. Tekirdağ 1
305. Tekirdağ (Köse İlyas) 2
306. Tekirdağ (Nabi) 2
307. Tepedelen (şir) 1
308. Tırhala 1
309. Tırnova 2
310. Tırnova 2
311. Tırnova (Birada) 2
312. Tırnova (Derbent) 1
313. Tırnova (Emrudluk) 1
314. Tırnova (Karabek) 1
315. Tırnova (Sofu Yurdu) 2
316. Tırnova (Vahuna-i Zir) 1
317. Tirebolu 2
318. Tirebolu (Sarıyar) 1
319. Tosya Kazası 2
320. Trablusgarp 1
321. Trablusgarp 1
322. Trabzon (Debbağhane) 1
20
323. Trabzon (Sürmene) 2
324. Tuna Mahallesi 1
325. Ustrumca Kazası 1
326. Uşak 2
327. Uşak (Deli Harlo) 3
328. Uşak (Göbek) 1
329. Uşak (Hacem) 3
330. Uşak (Kırkbaran) 1
331. Uşak (Şebeller) 1
332. Ünye (Yenice) 1
333. Ürgüp (Bala-i Palana) 2
334. Üsküp (Geylan) 1
335. Van (Akgiri) 1
336. Varna 1
337. Varna (Balcık) 1
338. Varna (Balçık) 1
359. Varna (Mütekalya) 1
339. Varna (Pazarcık) 1
340. Varna (Pazarcık) 3
341. Varvadin Nahiyesi 1
342. Vefceren Kazası 1
343. Viranşehir 2
344. Viranşehir (Çakraz) 1
345. Viranşehir Sancağı 1
346. Yalakabad 1
347. Yanık Karyesi 1
348. Yanya Sancağı 4
349. Yenice Karyesi 3
350. Yenice Kazası 2
351. Yenişehir 1
352. Yenişehir Bursa 1
353. Yenişehir-i Fener 3
354. Yenişehir-i Fener 5
355. Yozgat (Aydıncık) 4
356. Zağra-i Atik 1
357. Ziştovi 1
358. Zonguldak (Ereğli) 15
359. TOPLAM 496 23 23
21
Yukarıda ayrıntıları ile verdiğimiz mahaller suç işlenilen mahallerdir. Bu
mahaller arasında Anadolu coğrafyası suç oranı bakımından diğer yerlere nazaran
daha ağırlık kazanmaktadır. Anadolu’dan sonra suç oranı bakımından Balkanlar
gelmektedir. Bu oranlara bakıldığı zaman aslında nüfus ile paralel bir seyir arz
ettiği de söylenilebilir, nüfusun fazla olduğu yörelerde suç oranı artmıştır. Fakat
bunun aksi olduğu durumlarda vardır, yani suç oranının Anadolu ve Rumeli
çerçevesinde ele alınması durumunda, Anadolu nüfusunun daha fazla olması
bunda önemli bir etkendir. Lakin bunun tam tersine olduğu örnekler de söz
konusudur. Suç oranlarını Anadolu vilayetlerine indirgersek nüfus oranı düşük
bazı vilayetlerde ya da kazalarda suç oranı nüfusu fazla olan vilayetlere göre daha
fazla çıkabilmektedir. Bu durumun netlik kazanabilmesi için suç oranının fazla
çıktığı vilayetlerin en başta ekonomi olmak üzere sosyo – kültürel yapılarının
incelenmesi gerekmektedir.
Şekil 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu İşlenen
Bölgelerin Oransal Dağılımı
Bu mahallere İstanbul’dan giden yazılar neticesinde o bölgenin valisine
bildirildiğine dair bilgi, belgelerin sonuna da eklenmiştir. Yakalama emri
çıkarıldıktan sonra suçlular zanlı firar halindeyse acilen onların yakalanması
istenmiştir. Belgenin içerisinde bulunan bölgenin valisinden gelen bir diğer
22
tahriratta suçlunun kısastan af edilmiş olduğunu belirtmesidir.25 Belgelerin sonuna
eklenen diğer bir önemli husus, suçluların cezasının bitiminde memleketine tard
ve def edileceğidir, fakat ahali bu durumu istemez de onun farklı bir yere sürgün
edilmesini ister ise suçlu başka tarafa gönderilirdi. Başka bir tarafa
gönderilmesindeki hedef ise, suçlunun artık o mahalde bir sorun çıkarmaması ve
ahaliyi tekrardan rahatsız etmemesidir26. Yakalanma sürecinde aynı şekilde
ahaliye sorularak kefilleri alınırdı. Katl suçları ise göze çarpan bir diğer husus da
kazaen işlenen cinayetlerdir. Bunlara uygulanan yaptırımlarda da geçmişe yönelik
sabıkalarına bakılarak karar verilmiştir. Kişinin geçmişte herhangi bir kasıtlı
durumu söz konusu ise ceza alır fakat aksi bir durum varsa kefilleri alınarak çok
sık karşımıza çıkmasa da suçlular tahliye edilirdi.27
1.1.2. Hırsızlık Suçu:
Hırsızlık insanlık tarihiyle başlayan suç unsurudur. Tarihten bugüne var
olmuş birçok milletler bu suçun önlenmesine yönelik yasalar koymuş ve kamu
düzeni adına nizamı sağlamaya çalışmışlardır. Paganizmden tek tanrılı dinlere
kadar28 toplumun ahlaki değerlerine yönelik kurallar koyan din ve inançlarda
hırsızlık suçuyla ilgili muhtelif önlemler almışlardır. İslamiyet de bu duruma karşı
sert tedbirler alan dinlerden bir tanesidir. Arapça anlamı ile Sirkat olarak geçen
hırsızlığa karşı Kuran-ı Kerim’de çalınan malın karşılığında diyet olarak hırsızın
bir uzvunun kesilmesine gidecek kadar sert önlemler dahi almışlardır. Fail olarak
geçen bu şekilde herhangi bir hırsızlık olayının net anlamda hüküm verilebilmesi
için çeşitli şartları vardır. Bunların başında; Çalınan malın bir değerinin olması,
başkasına ait olması, gizlice alınmış olması gerekmektedir.29 Esas itibarı ile
Osmanlı hukuku İslam şeriatından beslendiği için Kuran ayetleri, hadisler ve bu
husustaki içtihatlar ışığında cezalar verilmiştir. Burada ana hedef kişinin yaptığı
hatalardan ders alarak pişman olması ya da tövbe etmesini sağlamaktır. Yukarıda
bahsedilen uzuv kesme durumunda suçlu ikinci defa aynı hatayı yaparsa başka bir
uzvu kesilir fakat aynı hatayı devam ettirirse bu sefer hapis edilirdi. Bu böyle
25 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 164/2. 26 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 192/2. 27 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/3. 28 Tarihsel süreç içerisinde, insanlık bir toplum içerisinde yaşamaya başladığı andan itibaren
toplumun düzeni oluşturmuş ve bunu korumayı hedeflemiştir. Yaşanılan toplum içerisinde birtakım
dinlere inanmışlar ve toplumsal düzeni bu dinlerin normları ile de korumayı sağlamışlardır. 29 Aydın, 2015, 182.
23
olmakla beraber İslam devletlerinde özellikle Türk-İslam devletlerinde bu
uygulamaya çok nadir tesadüf edilmiştir. Zira uzuv kesme cezasının tatbiki için
birçok kriter vardır. Örneğin Kafkasya ve Kırım gibi soğuk bir coğrafyada bir
kişinin kürk çalması zor durumda olduğunun belirtisi olarak görüldüğünden devlet
bunda kendini suçlu saymış ve uzuv kesme yoluna gitmemiştir. Lakin aynı suç
Arabistan gibi sıcak bir bölgede gerçekleştiğinde bunun ihtiyaçtan ziyade
ekonomik kaygıyla yapıldığına kanaat getiren hukukçular böyle bir suç için uzuv
kesme yoluna gidebilmekteydiler.30 Burada karşımıza çıkan sorunlardan bir diğeri
de basit hırsızlık ve ağır hırsızlık suçlarıdır. İslam alimleri gasp ve yol kesme
suçlarını’da bu suçun altına koyabilmek için çeşitli görüşler ortaya koymuşlardır.
Ayrım yapılacak noktada, kişinin haberi olmadan gizlice bir malı çalınırsa bu
basit hırsızlık içerisine girer, fakat yol kesme ve gasp suçlarında kişinin bilerek
elinden malının zorla alınması, ağır hırsızlık içerisine girer ve cezası da ona göre
verilirdi.31
624 numaralı Ayniyat Defteri’nde incelenen hükümler içerisinde hırsızlık
suçunda çalınan malların iadesi istenmiş ve bunun sonrasında belirli miktarlarda
cezalar uygulanmıştır. Hırsızlığın net olarak ortaya çıkarılması için çeşitli görgü
tanıkları ve şahitlere başvurulmuş onların görüşüne yer verilmiştir. Defterin
içerisinde yer alan hükümler doğrultusunda yukarıda bahsettiğimiz basit hırsızlık
suçlarına dair 72 adet hüküm bulunmaktadır. Bu suçun Müslüman ve
gayrimüslimlere oranı aşağıda belirtilmiştir.
30 Ali Bardakoğlu, “Hırsızlık”, DİA, C. XVII, 2013, s. 384-396. 31 Adnan Akalın, “İslam Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu ve Çalınan Mal ile İlgili İhtilaflar”,
(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, SBE, Ankara, 2006, s. 21.
24
Şekil 1.3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu İşleyen
Kişilerin Oransal Dağılımı
Verilen cezaların özünde kişinin kendini ve nefisini terbiye edeceği
hedeflenmiştir. Fakat kendi nefsinin terbiye etmeyerek yeniden bu işlere kalkışan
kişilere’de cezalar verilmiştir.32 Hırsızlık fiili ile birlikte bu fiile cüret edenlerde
ceza almışlardır.33
Çalınan malların satılacağı daha ziyade eskici dükkânlarıydı. Bundan
dolayı hırsızların çaldıkları malları eskici dükkânlarına satması bunlar hakkında
bir nizamnamenin gerekli olduğunu ortaya çıkarmıştır. 1854 (1270) yılında
çıkarılan hükümde Mübaayacılar/satın alanlar hakkında bir nizam çıkarılması
istenmiştir.34 Çalınan malların iadesi bütün davalarda görülen durumdur eğer ki
bir kişi para çalmışsa çaldığı miktarı aynen geri teslim etmek zorundadır. Fakat
çaldığı eşyayı satarak elinden çıkarmışsa o malın değeri ölçüsünde iadesi
yaptırılırdı.35 Hükümlerin içerisinde yapılan hırsızlığa dair neler çalındığı da
belirtilmiştir. Hem para hem eşya çalanlar, sadece eşya ya da sadece para çalanlar
da mevcuttur.
32 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 77/7. 33 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/5. 34 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/3. 35 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 191/3.
25
Şekil 1.4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Çalınan Malların Cinsinin
Sayısal ve Oransal Dağılımı
Defterin içerisinde kadınların işlediği hırsızlık suçuna dair tek bir hüküm
bulunmuştur. Daha önce de aynı suçtan hapis yatan bu kadınların yine çarşı
içlerinde gezinerek alışveriş yapma bahanesi ile girdikleri dükkanlardan eşya
çaldıkları bunların evlerinde yapılan tahkikatlar neticesinde anlaşılmıştır.36
1. 1. 2. 1. Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların Mahalleri ve Sosyal Statüleri
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde karşılaşılan hırsızlık suçlarında,
suçu işleyen kişilerin sosyal statüleri de belirlenmiştir. Bununla birlikte mağdur
olan kişilerin de sosyal statüleri birkaç hükümde karşımıza çıkmaktadır. Defterin
içerisinde bulunan mahallere ve sosyal statülere dair birçok çıkarımda
bulunulabilir.
36 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 35/1.
26
Tablo. 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Hırsızlık Suçu İşleyen
Suçluların Mahalleri ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
SIRA SUÇLULARIN MAHALLERİ SOSYAL STATÜLERİ
1. (Belli değil) Reaya
2. (Belli değil) Seyis
3. (Belli değil) Gardiyanlıktan İhraç
4. (Belli değil) Manav
5. (Belli değil) Ayakkabıcı
6. (Belli değil) Reaya
7. (Belli değil) Bargir Sürücüsü
8. (Belli değil) Muytab Kalfası (Kıl dokumacı)
9. (Belli değil) Reaya
10. (Belli değil) Reaya
11. (Belli Değil) Reaya
12. (Belli değil) Reaya
13. (Belli değil) Reaya
14. (Belli değil) Dökmeci
15. (Belli değil) Reaya
16. (Belli değil) Aşçı
17. (Belli değil) Berber
18. (Belli değil) Zaptiye Neferi
19. (Belli değil) Gulam
20. Akşehir Reaya
21. Ankara Reaya
22. Asitane Top Vapuru Amelesi
23. Aydın Reaya
24. Balat Reaya
25. Belli değil Tütün bekçisi
26. Beşiktaş Reaya
27. Beşiktaş Kahveci
28. Bolu Aşçı
29. Bolu Sahaf Çırağı
30. Bursa Mestçi Çırağı
31. Danişmend Karyesi Reaya
32. Debre Reaya
33. Deniz Abdal Mahallesi Reaya
34. Dobrice Reaya
35. Filipe Kahveci
27
36. Galas Reaya
37. Harput Reaya
38. Irgadpazarı Bakkal Çırağı
39. İzmir Rum Milletinden
40. İzmit Odabaşı
41. Kalur Karyeli Reaya
42. Karyot Adası Reaya
43. Kasımpaşa Reaya
44. Kastamonu Reaya
45. Kefalonya İngiliz Tebaası
46. Konya Reaya
47. Küçükköy Berber Kalfası
48. Mısır -------
49. Midilli Reaya
50. Midilli Reaya
51. Niğde Berber
52. Ordu - Karaman Rençber - Fırıncı
53. Pazarcık ve Tırnova Reaya
54. Ruscuk Reaya
55. Selanik Reaya
56. Sivas Reaya
57. Sivas Reaya
58. Tarabya Fırıncı
59. Tatavla Reaya
60. Teke Reaya
61. Tire Sefine Taifesi
62. Tokat Reaya
63. Tunus Reaya
64. Üsküdar Reaya
65. Üsküdar Basmacı
66. Van Rençber
67. Van Kaptan
68. Varna İngiliz Tebaası
69. Yanya Reaya
70. Yenikapı Kantarcı
71. Rum Tebaasından -------
72. Rum Tebaasından -------
28
Sosyal statü bazında hırsızlık suçu işleyen kişiler ağırlıklı olarak reaya
olarak bulunmaktadır. Diğer meslek alanlarında ise esnaflar bulunmaktadır ki bu
durum yapılan hırsızlığın ekonomik temelli olup olmadığına dair bize bir takım
çıkarımlarda bulunmamızı sağlıyor.
Defter içerisinde bulunan üç adet hükümde, zaptiye meclisinden çıkarak
Meclis-i Valay-ı Ahkâm-ı Adli’ye ita kılınan mazbatalar bulunmaktadır.37
Hırsızlık suçu işleyen kişiler, çaldığı malları ödemesine rağmen yine de
ceza almışlardır. Bu durumlarda malın karşılığı alındığı için ceza süresinin daha
az verildiği görülmüştür. Benzer şekilde çaldığı şeyi vermeyi taahhüt eden kişilere
de benzer yöntem uygulanmıştır.38 Çalınan mal eşya ise, eşyanın o zamanki bedeli
üzerinden nakit olarak masraf çıkarılmıştır.39
1.1.3. Gasp Suçu
İslam hukuku’nda Hırsızlık suçu içerisinde gasp da bulunmaktadır. Gasp,
ağır hırsızlık suçu kapsamında ele alınmaktadır. Hükümlerin içerisinde geçen
“gasp-ı emval” mağdur olan kişinin zorla elinden mal alması olarak geçmektedir.
Basit hırsızlıktan ayıran en önemli fark ise işlenen suç gizli bir şekilde olmadığı
için kamu düzenini bozmaktadır. Bundan dolayı cezalandırılması da hırsızlıktan
daha farklı bir şekilde yapılmaktadır.40 Gasp suçu had suçları içerisinde
değerlendirilmektedir.41
Gasp suçu iki şekilde işlenmektedir, birincisi bir malın sahibinin haberi
olarak elinden zorla alınmasıdır, ikincisi herhangi bir şekilde mağduru yaralayarak
gasp etmektir.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde sadece gasp ve yaralayarak gasp
suçları mevcuttur. 16 adet farklı gasp suçu ve dört adet yaralayarak gasp suçu
bulunmaktadır.
37 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 43/4-5, 44/1. 38 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 7/2. 39 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 9/2. 40 Ömer Düzbakar, “İslam-Osmanlı Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu: 16-18. Yüzyıllarda Bursa
Şer’iyye Sicillerine Yansıyan Örnekler”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 2, Bursa, 2008,
s. 82-85. 41 Aydın, 2015, 182-183.
29
Yaralama suçlarında Osmanlı hukuku cerh bedeli olarak “ücret-i cariha”
adı altında suçludan para almaya da mahkûm etmekteydi. Defterin içerisinde
bulunan dört adet gasb-ı cerh suçu içerisinden sadece bir tanesinde cerh bedeli
alınmıştır. Bursa’da bir evin içerisine giren üç kişi evde bulunan iki kadını
yaralamışlardır. Yaralama ile birlikte evin içerisinde bulunan 4500 kuruş
değerinde elmas iğneyi de gasp etmişlerdir. Cerh bedeli olarak 800 kuruş, iğnenin
bedeli olarak ta 2500 kuruş üzerine iki tarafta anlaşılmıştır fakat mahkeme. Yine
de suçluları bir yıl pranga cezasına çarptırmıştır.42
İşlenen 20 adet gasp suçu işleyen hükümlülerin 18’i gayrimüslim, 41’i
Müslümandır. Gayrimüslimlerin hepsi Osmanlı Tebaasıdır.
Şekil. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Gasp Suçu İşleyen Müslim
ve Gayrimüslimlerin Dağılımı
Dört adet yaralayarak gasp etme suçu işleyen zanlılardan dokuzu
Gayrimüslim, dördü Müslüman’dır. Suçluların mahbusin tarihinden itibaren süresi
bitmiş ise, sadece kefilleri alınarak serbest bırakılma şartı da hükümlerin içerisine
işlenmiştir. Kefilleri alınan suçlular serbest kaldıktan sonra memleketine
42 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 185/1.
30
götürülmesi istenmiştir. Fakat bu durumun aksi olduğu ve memleketinden başka
bir tarafa sürülmesi istendiği de olmuştur.43
Gasp suçu içerisinde değerlendirilen bir başka durum ise posta
soygunudur. Defterin içerisinde iki adet posta soygununa dair hüküm
bulunmaktadır. İlk hüküm Adana taraflarında Şam postasını soyan altı Müslüman
hakkındadır, diğer’i ise bu fezahat/hayasızlık da bulunan kişilerin kayıtları
istenmiştir.44
1. 1. 3. 1. Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve Sosyal Statüler
Defterin içerisindeki 20 adet gasp suçu içeren hükümlerde çeşitli mahaller
belirtilmiştir. Bu mahaller içerisinde suçluların çeşitli sosyal statüleri de
belirtilmiştir. Bu mahaller arasında bazen karye isimleri, bazen de eyalet isimleri
belirtilmiştir.
Tablo. 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Gasp Suçu İşlenen Mahaller
ve Sosyal Statü Bazında Dağılımları
SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ
1. (Belli değil) Reaya
2. (Belli değil) Reaya
3. Ankara Reaya
4. Arnavutköy Asker
5. Aydıncık Kasabası Reaya
6. Bağdat Reaya
7. Beğpazarı (Kavunovası karyesi) Reaya
8. Bursa Reaya
9. Çam Karyesi Asker
10. Edirne Tütüncü
11. Filipe (Kalu Karyesi) Reaya
12. İstanbul Reaya
13. İstanbul Reaya
14. İzmir Çoban
15. Menteşe sancağı Reaya
16. Selanik Reaya
17. Tekirdağ Reaya
43 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.142/1. 44 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 34/3, 164/1.
31
18. Tırhala Sancağı Reaya
19. Varna Reaya
20. Yenişehir-i Fener Mora Muhaciri
1. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçları
Darp suçu genel manada yaralama (cerh) suçu ile eş değer bir anlam
taşımaktadır. Darp suçu kişiyi öldürmeden, fakat öldürmek kastı ile hareket
ederek yaralaması şeklinde gerçekleşirse ölüme teşebbüs ile bir tutulur ve cezası
ona göre tatbik edilirdi. Darp suçunun kasti ya da hatalı olarak işlendiği, cezanın
tespit edilme sürecinde hayli etkilidir. İslam hukukunda bu durumun kıstasları
belirlenirken kazaen ya da kasti olup olmadığına yer verilmiştir.
Darp suçu vücut bütünlüğüne karşı işlenen suçlardandır. Bundan dolayı
katl suçu gibi, kasten yaralama, taksirle yaralama, kastın aşılması suretiyle
yaralama olarak sınıflandırılmıştır. Taksirle yaralama suçlarında nafaka ve
hürriyeti kısıtlayıcı ceza verilmekteydi.45 Yaralamaya teşebbüs etmede, nafaka
cezası verilmeden hürriyeti kısıtlayıcı cezalar verilmiştir.46
624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde 24 farklı darp ve yaralama
suçu bulunmaktadır. Bunların içerisinden 9 adet darp suçu 15 adet yaralama suçu
bulunmaktadır. Bu suçlar içerisinde en dikkat çeken nokta ceza kanununun darp
suçları içerisinde bulunan yaralama vakıalarına uygulandığı “Cerh Bedeli” olarak
bir nafaka ücreti almasıdır. Mağdur olan ve yaralanan kişi mahkeme tarafından
belirlenen miktarı kabul ederse ücret-i cariha olarak suçludan tahsil edilmekteydi.
Sadece darp suçlarında nafaka bedeli alınmayarak ceza süresi uzatılmıştır.47
Nafaka bedeli alınmamasında ki en temel nokta ise yaralama olmadan sadece darp
etmektir. Buradaki yaralamadan kasıt ise kanama sonucu oluşan büyük yaralardır.
Darp hadisesine karışanların öncesinde çevreyi rahatsız edici uygunsuz
hareket ettikleri de görülmüştür. Bunun için ayrıca bir cezai yaptırım
uygulanmıştır. Kanlıca dolaylarında uygunsuz hareket eden birkaç kişiye üçer ay
45 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/6. 46 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 98/1. 47 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/4.
32
pranga cezası verilmiştir. Fakat bunların arasında bulunan Mehmet nam kişi
yaralama suçuna da karıştığı için beş ay pranga cezası verilmiştir.48
624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde bulunan darp ve yaralama
suçlarında gayrimüslimler 18 kişi, Müslümanlar 13 kişi olarak bulunmaktadır
Şekil. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defterine Göre Darp Suçu İşleyen Kişilerin
Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
48 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 58/4.
33
Şekil. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defterine Göre Yaralama Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Hükümlerin içerisinde yer alan cerh nafakası, o hükmün yaralama ile
alakalı olduğunu göstermektedir. Yaralama suçları (darp’ın cerh ile oluşması
durumu) da özünde darp suçları içerisinde değerlendirilmektedir. 24 farklı darp
suçuna verilmiş hükümde 15 adet nafaka bedeli alınmıştır. Bu hükümlerde yapılan
suçun özünde yaralama olduğunu göstermektedir. Darp suçlarının belirtildiği
hükümlerden birinde kurbanın yüzüne kızgın yağ atmak suretiyle kalıcı bir yaraya
sebebiyet veren darp hadisesinde nafaka cezası uygulanmamıştır. Bu hükümde
nafaka bedeli alınmadığı için darp suçu olarak değerlendirilmiştir.49
49 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/3.
34
Şekil. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp ve Yaralama
Suçlarının Sayısal ve Oransal Dağılımı
1. 1. 4. 1. Darp Suçu İşlenen Mahaller ve Suça Karışanların Sosyal Statüleri
Darp suçlarında çeşitli mahaller ile birlikte sosyal statü olarak Reayanın
haricinde tek bir esnaf olarak Berber bulunmaktadır. Toplamda 9 adet darp suçu
bulunmaktadır. Hükümlerin arasında mahal adı geçmeyen de vardır.
Tablo. 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Darp Suçu İşlenen
Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Dağılımları
SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ
1. (Belli Değil) Reaya
2. Manisa (Turgutlu) Reaya
3. Ezine Reaya
4. İstanbul (Kartal) Reaya
5. Filipe Reaya
6. Balıkesir (Erdek) Reaya
7. Ordu (Ünye) Reaya
8. Boyacı Köyü Berber
9. Tırhala Reaya
35
1. 1. 4. 2. Yaralama Suçu İşlenen Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka
Bedelleri
Darp suçların oluşturulan incelenen durumdan farklı olarak yaralama
vakıalarında nafaka bedelleri de alınmaktadır. Toplamda 15 adet yaralama suçu
bulunmaktadır.
Tablo. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Yaralama Suçu İşlenen
Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka Bedelleri Bazında Dağılımları
SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ NAFAKA BEDELİ
1. (Belli değil) Arabacı 300 Kuruş
2. İstanbul Bekçi 660 Kuruş
3. (Belli değil) Reaya (Belli değil)
4. (Belli değil) Reaya 1050 Kuruş
5. Kasımpaşa Bargir Sürücüsü 420 Kuruş
6. Hasköy Reaya 900 Kuruş
7. Kasımpaşa Reaya 850 Kuruş
8. (Belli değil) Yorgancı 250 Kuruş
9. Filipe Reaya 250 Kuruş
10. Niğde Berber Kalfası 350 Kuruş
11. İstanbul Balıkçı 200 Kuruş
12. (Belli değil) Ekmekçi 240 Kuruş
13. (Belli değil) Tenekeci 250 Kuruş
14. Kanlıca Kayıkçı 420 Kuruş
15. (Belli değil) Gemici Taifesi 800 Kuruş
1. 1. 5. Kalpazanlık Suçu
Kalpazan, kelime anlamı, Kalp para yapan ve güvenilmez anlamlarında,
özü itibarıyla da sahtekâr anlamında kullanılmaktadır. Yalandan akçe yapan kişiye
de kalpazan denilmektedir. Ceza hukuk literatürün’de sahte para basan kişi de
kalpazanlık suçu işlemektedir.50 Osmanlı vesikalarında sahte para basan kişilere,
50 Mehmet Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. II, MEB, İstanbul,
1993, s. 153.
36
Kallap, Kalpzen, Sikkezen, Zebanzedi, denilmektedir.51 Kalpazanlık; madeni
paralarda, içerisindeki madenin miktarında azaltma yaparak, kâğıt paralarda ise
kopyasını üretmek şeklinde yapılmaktadır.52
Kalpazanlık, bilgi birikimi ve tecrübe istediği için herkes tarafından
yapılamıyordu. Osmanlı Devleti’nde genellikle gayrimüslim kuyumcular,
madenciler ve darphane görevlileri yapmaktaydı. Para türü olarak da Osmanlı
Devleti’nde o dönem hangi para birimi mevcutsa, o paraların sahtesi yapılmıştır.
Kalpazanlık, iktisadi suçlar içerisinde yer almaktadır. Aynı zamanda kamu
düzenine zarar vermekten yargılaması yapılır.53 Osmanlı Devleti’nin her
döneminde kalpazanlık faaliyetlerine rastlanıldığı için çok sıkı tedbirler alınmıştır.
Klasik dönemden itibaren de genellikle kürek cezası bu suçun yaptırımı olarak
uygulanmıştır.
Osmanlı Devleti 1844 yılında kâğıt para türü olan Kaime’ye geçince
kalpazanlık faaliyetleri daha sıklaşmaya başlamıştır. Devlet bunların önüne
geçmek için kâğıt paranın şeklini sürekli değiştirme yollarına gitmiştir.54 624
numaralı Ayniyat defteri de bu tarihten sonraki döneme tekabül ettiği için defter
içerisinde kalpazanlık ile alakalı hükümler ışığında kaimenin Osmanlı Devleti’ne
nasıl etkileri olduğu ortaya çıkarılabilir.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde altı adet kalpazanlık suçu ile
alakalı hüküm bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde, suçu işleyen asıl kişiler
olmakla birlikte onlara yardım ve yataklık eden kişiler de bulunmaktadır. Osmanlı
tebaasından olmayan kişiler kendi sefaret-i marifeti’ne haber verilerek mahkum
edilir, tahliyesinde ise kendi ülkesine gönderilirdi.55 Kalpazanlık suçlarını ortaya
çıkarmak için Taharri memurları gizlice bu işi yapan kişilerin yanlarına sokularak,
pazarlık etmeye başlarlardı sonrasında olay gerçekleşince kalpazanları
tutuklarlardı ve tutukladıkları kişi sadece ticaretini yapıyorsa parayı asıl basan
51 Orhan Kılıç, “XVI. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri”,
Osmanlı Ansiklopedisi, C. III, Yeni Türkiye Yay. Ankara, 1999, s. 180. 52 Mustafa Avcı, Osmanlı Ceza Hukuku, Mimoza Yay., Konya, 2014, s. 425. 53 Süha Oğuz Baytimur, “Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri ve Uygulanan Cezalar
(1789-1808)”, Bitlis Eren Üniversitesi, SBE Dergisi, C.V, S. 2, Aralık 2016, s. 252. 54 Figen Taşkın, “1844 Tashih-i Sikke Sonrasında Para Düzeni ve Kalpazanlık”, Studies of the
Ottoman Domain, C. VI, S. 11, Ağustos 2016, s. 12. 55 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 74/2.
37
kişilerin yakalanması için de soruşturma başlatılırdı. Kalpazanlık yaparak elde
edilen paralara genellikle devlet tarafından el konulmuştur.56
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kalpazanlık suçunu ağırlıklı olarak
ticaret ve para ile daha çok ilgilenen gayrimüslimler işlemişlerdir.
Şekil. 1. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kalpazanlık Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
6 hüküm içerisinde 11 kişi kayıtlara yansımıştır. Altı kalpazanlık suçu
üzerine yazılan hükümlerde çeşitli mahaller ve sosyal statüler bulunmaktadır. Bu
mahallerin haricinde bir de kalpazanlık faaliyetlerinin asıl yapıldığı mahaller de
bulunmaktadır. Fatih civarında yakalanmış olan bir gayrimüslimin verdiği ifade
doğrultusunda İzmir taraflarında da kalpazanlık faaliyeti yapıldığı ortaya
çıkmıştır.57
1. 1. 5. 1. Kalpazanlık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri
Altı adet hüküm içerisinden beş tanesinin yeri net olarak belli edilmiştir.
Diğer bir hüküm cezayı ihtiva eden fermandır. Bu hükümler içerisinde sadece iki
hükümde suçluların sosyal statüleri belgede mevcuttur.
56 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 82/1. 57 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 163/1.
38
Tablo. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Kalpazanlık Suçu İşlenen
Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ
1. (Belli değil) Reaya
2. Üsküdar (Yeni Mahalle) Reaya
3. Üsküdar (Ahmediye Meydanı) Reaya
4. Erzurum Cami Muvakkiti ve Reaya
5. Zincirlikuyu Bakkal
6. Tolcu Kazası Reaya
1. 1. 6. Dolandırıcılık Suçu
Dolandırıcılık; birini aldatarak mal veya parasının alınmasına denir.
Dolandırıcılık aynı zamanda ticari ilişkilerde bir malın değerinden fazla bir
miktara satılması veya bozuk ve sahte mal satılması olarak da nitelendirilebilir.
Gasp suçundan ayıran nokta ise; kişinin elinden zorla değil, hile yöntemi ile
alınmasıdır. İslam hukukunda bu durum tazir cezaları arasında girmektedir.58
Osmanlı Devleti’nde 1858 ceza kanunnamesinde bu durum geçmektedir.
Kanunnamenin 233. maddesinde geçen; “Dolandırıcılık yolunda türlü hile ve
desais imaliyle bir adamın akçe veya emlak veya tahvilat ve senedatını ve sair
eşyasını bertakrip ile elinden alan şahıs, üç aydan üç seneye kadar hapsolunur ve
kendisinden bir mecidiye altınından elli mecidiye altınına kadar ceza-i nakdiye
dahi alınır. Ve memurin-i devletten ise bu cezalardan başka memuriyetten tard
cezasına dahi müstahak olur.”59 İbaresi kanunlarda çıkan ilk örnektir. 624
numaralı Ayniyat Defteri 1850 – 1855 yıllarını kapsadığı için bu kanun maddesi
tarihinden önceki hükümler incelenmiştir.
Defter içerisinde bulunan beş farklı dolandırıcılık suçuna hapis cezası
değil, kürek ve pranga cezaları verilmiştir. Beş hüküm içerisinde; mal, para ve
sahte mal satmak suçlarından dolandırılıcılık vakıaları bulunmuştur. Hükümlerin
58 Esra Yırtımcı, “Dolandırıcılık Suçu”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim dalı, Ankara, 2010, s. 8. 59 Ahmet Gökcen, Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Kanunları, Dokuz Eylül Üniversitesi Yay.,
İstanbul, 1989, s. 158.
39
hiçbirisinde suç işlenen mahaller belirtilmemiştir. Hükümler içerisinde Müslüman
ve Gayrimüslim olarak farklıklar bulunmaktadır.
Dolandırıcılık hükümleri içerisinde iki hüküm dikkat çekmektedir, bu
hükümler; sahte ilaç yaparak satmaktan kaynaklanan dolandırıcılıklardır. Bu
kişiler cerrah oldukları için, hükümde yer alan ibareye göre bir daha eczacılık
yapamayacağı da hükümde belirtilmiştir.60 Bir başka hükümde eniştesi eczacı olan
bir kişinin eniştesinin dolabından solucan tuzu diye aldığı ilacı başkalarına vermiş
ve ilacı kullanan kişinin hastalanmasından dolayı mahkemelik olmuşlardır.61 Bu
verdiği ilaç aslında solucan tuzu olmadığı için dolandırıcılık suçuna dahil
olmuştur.
Tablo. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Dolandırıcıların, Dolandırma
Yöntemi ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
SAYI SOSYAL STATÜ DOLANDIRMA YÖNTEMİ
1. Cerrah Yanlış İlaç Yaparak Satmak
2. Elbise Ambarı Hademesi Eşya Dolandırılması
3. Reaya 18.000 Kuruşluk Sahte Senet
4. Kürekçi Kalfası Yanlış İlaç Satmak
5. Reaya Sahte Emlakçılık Dolandırılması
1. 1. 7. Eşkıyalık Suçu
Eşkıyalık, İslam ceza hukukunda genel manası ile haydut, yol kesen ve
uygunsuz makule olarak geçmektedir. Osmanlı Devleti bu duruma yol kesen
anlamında “Kutta-ı Tarik” demekteydi. Eşkıyalık suçu özünde, gasp suçları gibi
büyük hırsızlık olarak nitelendirilmektedir. Gasp suçu kapsamı dışında
tutulmasının sebebi ise yol keserek kişilerin can ve mal sağlığını tehlikeye
atmaktır. Bazı İslam hukukçuları bu durumu yol kesmek suçu ile eşdeğer görmüş
ve bu başlık altında incelemişlerdir. Osmanlı vesikalarının içerisinde geçen “Kat-ı
Tarik” veya “Kutta-ı Tarik” ibarelerinin hepsi eşkıyalık suçu ile alakalı hükümler
olduğu anlamına gelmektedir. Eşkıyalık, bilindiği gibi sadece devlete karşı bir
başkaldırı ya da isyan suçu değildir aynı zamanda serserilik yapan uygunsuz
60 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 50/3. 61 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 156/2.
40
makuleye de eşkıya denilmektedir. Eşkıyalık, İslam ceza hukukunda had suçları
içerisinde yer almaktadır ve cezası genellikle, hapis, el ayak çapraz kesme, idam
ve çarmıha germek olarak geçmektedir.62
Eşkıyalık, Osmanlı Devleti’nde XIV. Yüzyılda başlayarak XVII. Yüzyılda
etkisinin giderek arttırmıştır. Bu durumun giderek artmasında etken olan başlıca
faktör nüfus artışı, iktisadi faktörler, merkezi otoritedeki zaafiyet ve ticaretin
giderek artması olmuştur.63 Osmanlı Devleti’nde bu suç kamu düzeni ve asayişi
bozmak olarak görülmekteydi.64
Suçun unsurları olarak, silah veya kuvvet kullanma, şehirlerarası yolda
olma ve cinsiyet durumlarına bakılmaktaydı. Suçlu yakalanmadan önce tövbe
etmiş ve teslim olmuş ise ağırlıklı olarak hukukçular cezaların düşürülebildiği
kanaatindedirler.65
Eşkıyalık, haramilik ile eş değer bir durumdur. XVI. Yüzyıla gelindiğinde
el ve ayak uzuvlarının kesilmesi artık yerini kürek cezasına bırakmaya
başlamıştır. Köy basmak aynı şekilde eşkıyalık sayıldığı için bu tarihten itibaren
bu şekilde ki suçlara da kürek cezası verilmeye başlanmıştır.66 Eşkıyalık çok daha
geniş anlamda değerlendirilmesi gereken bir durumdur, bir şehirde gündüz vakti
bir dükkânı basarak böyle bir fezahat işleyen kişiler eşkıya güruhundan
sayılmaktadır. Yani sadece mal çalmak değil aynı zamanda kişilere zarar vermek
te eşkıyalık suçları arasında değerlendirilmelidir.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde eşkıyalık ile alakalı 43 hüküm
bulunmaktadır. Osmanlı hukukunda bu suçun cezalarından bir tanesi de suçlunun
sürgün edilmesidir. Mevcut 43 hüküm içerisinde bu suçların cezası olarak Kıbrıs
ceziresine sürgün cezaları da verilmiştir.67 Bu cezalandırmaların farklı olanları da
mevcuttur. Rumeli ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayı neferinden olan
Tepedelenli Seyfullah isimli şahıs, yüzbaşısının eşyalarını çaldığından ve ahaliye
karşı birçok uygunsuz hareketlerde bulunduğundan dolayı 15 sene pranga cezası
62 Mustafa Avcı, Türk Hukuk Tarihi, Atlas Akademi Yay., Konya, 2018, s. 192. 63 Mücteba İlgürel, “Osmanlılarda Eşkıyalık Hareketleri”, C. XI, DİA, 2013, s. 467. 64 Esra Yakut, Osmanlı Hukukunda Tazir Cezaları, Seçkin Yay., Ankara, 2015, s. 137. 65 Aydın, 2015, 183. 66 Yakut, 2015, 142. 67 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 127/1, 189/2.
41
almıştır. Bunun yanında defter içerisinde sadece bir hükümde geçen üç yüz adet
değnek cezası yer almıştır.68
Suçlulara ceza verilmeden önce, onların önceden suç işlemesine ve
sabıkalı olup olmadığına bakılmaktadır. Suçluların önceki dönemlerde herhangi
bir sabıkalı durumu var ise hiçbir şekilde af edilmeden bir cezaya çarptırılırdı.69
Suçlu, kürek ya da prangabend cezası almış olsa dahi sonunda deniz aşırı bir
bölgeye sürgün edilmesi hükmü de verilmiştir. Katl suçu işleyen kişilerde ahali,
suçlunun tekrar orada yaşamamasını isteme durumu ve ahalinin görüşlerinin
alınması aynı şekilde eşkıyalık suçlarında da geçerli olmuştur.70
Eşkıyaların yakalanma anında bazılarının zaptiyelere direndikleri ve
silahla karşılık verdikleri de olmuştur. Çıkan çatışma sonucunda, askerlerden
herhangi birinin yaralanması veya ölmesi durumu hasıl olursa buna göre verilen
cezalar daha ağır bir vaziyet alırdı.71
624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde eşkıyalık suçu işleyen kişilerin
büyük bir oranı Müslümanlardan oluşmaktadır. Eşkıyalık suçu genellikle organize
suçlar içerisine girdiği için tek bir kişinin bu suçu işlemesi nadir görülen bir
durumdur.
68 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 104/2. 69 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/1. 70 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 135/1. 71 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 142/2.
42
Şekil. 1. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Eşkıyalık Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
1. 1. 7. 1. Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri
Defter içerisinde bulunan çeşitli suç mahallerinde bazı organize olmuş
eşkıya gurupları mevcuttur. Kendi bölgesinde uygunsuz davranışlara sebebiyet
verdiği için hükümlerde bulunduğu mahaller ayrıca belirtilmiştir. Eşkıyalık
suçunun özünde hırsızlık durumu olduğu için genellikle ekonomik sebepli bir
durumdur. Devlete ve yerel yöneticiye karşı başkaldırı sonucu da eşkıyalık yapılır
lakin ağırlıklı olarak ekonomik sebeplidir. Bundan dolayı eşkıyalık suçlarında
sadece reaya ve asker olarak bir sosyal statü farkı çıkmaktadır. Eşkıyalık yapan
askerler cezasını çektikten sonra askerlik kaydı silinerek, Ordu-yı Hümayun
bünyesinden çıkarılmaktaydı. Askerlere dair verilen hükümde genellikle suçun
nerede işlendiği yazılmayarak sadece hangi bölük veya taburda olduğu ve
rütbesinin ne olduğuna dair bilgiler verilmiştir. Bununla birlikte yazıldığı
mahallerde mevcuttur.
43
Tablo. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Eşkıyalık Suçu İşlenen
Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
SAYI MAHAL REAYA ASKER
1. (Belli değil) 1
2. (Belli değil) 1
3. (Belli Değil) 1
4. Alaiye 1
5. Alaşehir Kazası 1
6. Aydın Kazası 1
7. Beyoğlu 1
8. Biga (Bayramiç) 1
9. Bilecik 5
10. Bosna 15
11. Çan Kazası 2
12. Derne 1
13. Edirne 6
14. Edirne 4
15. Erdek Kazası 1
16. Erurum (İspir) 8
17. Erzurum 4
18. Fatsa 2
19. Filipe 1
20. Halep 6
21. Halep 11
22. İzmir 6
23. Karyot Adası 2
24. Karyot Adası 2
25. Kastamonu 2
26. Kütahya 6
27. Kütahya (Gedus) 1
28. Manastır (Behişte Kazası) 3
29. Musul 1
30. Narda Kazası 10
31. Nevrekop Kazası 3
32. Niş 11
33. Rumeli 1
34. Rumeli Ordu-yı Hümayun 1
35. Ruscuk 1
44
36. Ruscuk (Lebzek Karyesi) 1
37. Selanik 13
38. Selanik 5
39. Selanik (Cumapazar) 3
40. Selanik (Lankaza) 8
41. Sivas 2
42. Trablusgarp 2
43. Zağra-i Atik 1
TOPLAM 146 14
1. 1. 8. Diğer Suçlar
1. 1. 8. 1. Kız Kaçırmak
Kız kaçırmak suçu, kızın kendi isteği ve rızası olmadan bir erkek
tarafından alıkonulmasıdır. Bu kaçırılma, kızı tamamen alıkoymak şeklinde
gerçekleştirilmelidir. Kız kendi rızası ile kaçarsa bu suç olmaktan çıkmaktadır.72
624 numaralı Ayniyat Defteri’nde kız kaçırmak suçuna dair iki hüküm
bulunmaktadır. İlk hükümde; Manisa’nın Bozdağı havalinden Himmet çavuş ve
kardeşi Celil isimli kişiler kız kaçırmışlardır. Sabıkalı oldukları da göz önüne
alınarak her birine ikişer sene müddetle kürek cezası verilmiştir. Cezalarını
çektikten sonra memleketlerine gönderilmeleri de emredilmiştir73. İkinci hükümde
ise; kız kaçırmak suçundan dolayı Hamid Sancağı’ndan İstanbul’a gönderilen,
Yusuf, İbrahim ve Ali isimli üç kişiye bir buçuk sene müddetle pranga cezası
verilmiştir. Cezalarının bitiminde geldikleri memleketlerine gönderilmeleri
hükmün içerisine işlenmiştir.74
1. 1. 8. 2. Yalancı Şahitlik
Osmanlı mahkemelerinde hüküm verilirken şahitlerin bilgilerine
başvurulur ve onların mahkeme huzurunda yeminleri alınarak dinlenirdi. Davanın
seyrini büyük oranda etkilediği için şahitlerin mahkemede verdikleri bilgiler bir
hayli önemliydi. Bundan dolayı İslam ceza hukukunda yalancı şahitlik çok büyük
72 Mahmut Tezcan, “Türk Kültüründe Kız Kaçırma Geleneklerinin Antropolojik Çözümlenmesi”,
Aile ve Toplum Dergisi, C. II, S. 6, Aralık 2003, s. 42. 73 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 6/4. 74 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 16/6.
45
suç sayılmış hatta şirk koşma ile eşdeğer bir durumda görülmüştür. Osmanlı
Devleti’nde bu suçun cezası olarak hapis, sürgün, kürek ve pranga cezaları
verilmiştir.75 Fakat İslam hukukunda bu suçun asıl cezası teşhir etmektir. Suçlu
teşhir edildikten sonra da yukarıda sayılan cezalardan bir tanesini almaktadır.
Yalancı şahitlik yapan bir insan bir daha şahitlik yapamazdı.76 Yalancı şahitlik ya
da yalan tanıklık suçları, Ebu Hanife’ye göre sadece teşhir edilmesi
gerekmektedir.77 Suçlu teşhir edilirken özellikle tanındığı ve bilindiği mahaller de
teşhir edilmektedir. Osmanlı kanunnamelerinde Osmanlı kanunnamelerin ilk
olarak Yavuz Sultan Selim döneminde yalancı şahitlik meselesine değinilmiştir.78
624 numaralı Ayniyat Defteri’nde iki yalancı şahitlik suçu üzerine hüküm
bulunmaktadır. Bu hükümlerden ilki; Yağ kapanı isimli yerde adı geçen beş
Müslüman kişinin şahidruz (yalancı şahitlik) oldukları ortaya çıkmış ve
mahkemelerde isimleri gezdirilerek sicillere işlenmiş, sonrasında da toplum
önünde utanması için çarşıda pazarda gezdirilerek teşhir edilmişlerdir. Bu suçu
işleyen beş kişiye altı ay pranga cezası verilmiş fakat bunlara aracılık eden ve asıl
suçu ayarlayan kahveci Mehmet ağaya ise bir sene pranga cezası verilmiştir.79
İkinci olarak; yalancı şahitlik suçu üzerine yakalanan Malatyalı Mahmut isimli
kişinin teşhir edilmesinden sonra altı ay pranga cezası alması ve aynı töhmet
üzerine tutulan Nazibci Mehmet’in de altı ay prangaya vurulması istenmiştir.80
Buradan anlaşılmaktadır ki bu suçu işleyenlerin öncelikle mahkemelere isimleri
verilerek onların bir daha şahitlik yapamayacağı sağlanmıştır, sonrasında teşhir
edilmişler ve pranga cezası almışlardır.
1. 1. 8. 3. Tecavüz ve Zina Suçları
Zina suçu, İslam ceza hukukunda Allaha şirk koşmak kadar büyük
günahlardan bir tanesi sayılmaktadır. Zina etmek gayrimeşru cinsel ilişkiye
girmek demektir.81 Ceza ehliyeti olan bir erkeğin gayri meşru bir surette bir kadın
75 Avcı, 2014, 437. 76 Neşe Erim, “Osmanlı İmparatorluğunda Kalebentlik Cezası ve Suçların Sınıflandırılması
Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı Araştırmaları, S. 4, Bahar 1984, s. 85. 77 Avcı, 2018, 324. 78 Ahmet Kılınç, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Teşhir Cezası”, İnternational Journal of
Science Culture and Sport, Special İssue 4, Ağustos 2015, s. 450. 79 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/2. 80 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 109/3. 81 Hüseyin Esen, “Zina”, DİA, C. XLIV, s. 440.
46
ile cinsi münasebette bulunmasına zina denilmektedir 82 Bu durum işlenirken iki
taraf arasında nikah akdi bulunmaması gerekmektedir. Zina suçunun sayılabilmesi
için ayrıca dört erkek kişinin olayı görüp şahitlik etmesi gerekmektedir. Bu suçun
cezası sürgün ya da yüz sopa cezasıdır. Fakat yapan kişi evli ise bu durumda
verilen cezalar recm’e kadar gidebilmektedir.83 Fakat burada dikkat çeken husus
recm cezası verilmediğidir, suçu işleyen kişi evli ise recm cezasının az rastlanması
ve sadece uygulanmasıdır.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir zina suçuna dair hüküm
bulunmaktadır. Bozcaada sakinlerden Konstantin isimli bir gayrimüslim ile zina
eden ve evli olan Fatma hatun isimli kadın zaptiye askerleri tarafından basılmış ve
kadına iki sene hapis cezası verilmiştir. Erkeğe ise üç sene pranga cezası
verilmiştir.84
Tecavüz suçu, cinsel suçlar içerisinde en ağır olanıdır. Eski çağlardan beri
kamu düzeni için ağır suçlardan biri olarak sayılmıştır.85 Bu suç, İslam ceza
hukukuna göre bir erkeğin bir kadına zorla cinsel istismarda bulunmasıdır.
İslamiyet bu durumu açıklarken, mezhepler ekolleri de dahil sadece bir erkeğin bir
kadına cinsel istismarı olarak bakmışlardır fakat bu durum tam tersi durumda da
seyrettiği vakıalar olmuştur. Tecavüz suçunun içerisinde fiili işlemek ile birlikte
birde ona yeltenme durumu da bu suç kategorisinin içinde değerlendirilmektedir.86
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir tecavüz suçu bir de buna
yeltenerek rahatsız etme suçu bulunmaktadır. Tecavüz suçunda; Molla Fenari
mahallesinde kantarcı Salih isimli kişi, hallaç Hüseyin namında birinin kerimesi
olan Emine’ye on ay boyunca zorla tecavüz ederek hamile kalmasına sebep
olmuştur. Bu suçun karşılığında bir sene pranga cezası almıştır. 87
Diğer hüküm ise; tecavüz suçu içerisinde bulunan cinsel istismar ile
sapıklık yapmak üzerinedir. Tunceli’ye bağlı Çemişkezek kazasında Gemercene
82 Avcı, 2014, 383. 83 Aydın, 2015, 184. 84 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 153/3. 85 Belkıs Konan, “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar 2011, s. 150. 86 Fehminaz Çabuk, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Toplumunda Irza Tecavüz Vakıaları”, Asos Journal,
S. 56, Ekim 2017, s. 365. 87 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 121/2.
47
karyeli Mehmet Emin, Hallaç Mustafa’nın zevcesine tasallut eylediğinden dolayı
üç ay pranga cezası almıştır.88
1. 1. 8. 4. Kamu İdaresine Karşı Suçlar
Kamu idaresine karşı işlenen suçlar; rüşvet, iltimas, sahte memurluk,
evrakta sahtecilik, ruhsatsız mekân işletmek ve zimmet suçları olarak
ayrılmaktadır. Bu suçların büyük çoğunluğunu kamuda çalışan devlet görevlileri
yapmaktaydı. Fakat bazı durumlarda da reayadan olan kişilerin de bu suçları
işlediği görülmektedir. Örneğin ruhsatsız mekân işleten bir kişi kamu idaresine
karşı bir suç işlemiş ve vergi vermekten kaçınmışsa bu durumda kamu idaresine
karşı bir suç olarak geçmektedir. Aynı şekilde rüşvet vermek durumu da buna
benzemektedir. 89
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört adet kamu idaresine karşı
işlenen suç bulunmaktadır. Bunlar; ruhsatsız mekân işletmek, sahte memurluk,
adam kayırma ve evrakta sahtecilik suçlarıdır. Ruhsatsız mekân işletmek:
Hasköy’de bulunan bir değirmeni ruhsatsız işleten Yahudi İlyaço, birkaç kere
değirmeni kapatılmasına rağmen hala değirmenini ruhsatsız işletmeye devam
etmiş, sonunda değirmenine el konulmuştur.90 Sahte memurluk: Nikogos ve Yorgi
isimli iki gayrimüslim kendilerini memur olarak tanıtarak etrafı dolaştıkları tespit
edilmiş ve daha önceden de sabıka kayıtları bulunduğu için dört ay süre ile pranga
cezası almışlardır.91 Adam kayırma: Sofya kazasında kır çavuşu rütbesinde
bulunan Alemdar Halit isimli bir kişi reaya hakkında mertebe teaddi ettiği için iki
sene müddetle pranga cezasına çarptırılmıştır.92 Evrakta sahtecilik: Ali ve Ahmet
isimli iki şahsın Trabzonlu Hasan’ı Asitaneli diyerek sahte ilmuhaber
düzenledikleri için ve önceden de sabıka kayıtları bulundukları için beş ay süre ile
pranga cezasına çarptırılmışlardır.93
88 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 19/2. 89 Ömer Düzbakar, “İslam–Osmanlı Ceza Hukukunda Rüşvet ve Bursa Şer’iyye Sicillerine
Yansıyan Örnekler”, New World Science Academy, S. 3, Haziran 2008, s. 534. 90 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/1. 91 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 27/3. 92 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 36/2. 93 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 100/2.
48
1. 2. CEZALAR
1. 2. 1. Kürek Cezası
Osmanlı Devleti beylik statüsünden çıkıp devletleşme sürecine girdiğinde
coğrafyanın vermiş olduğu zorunluluk ile donanma oluşturma çabalarına girmiş
ve bunun bir zorunluluk olduğunu fark etmiştir. Karesi Beyliğinin alınmasından
sonra donanma oluşturulmaya başlanmış ve sonrasında Rumeli fetihleri
gerçekleşmiştir. Türklerin tarihten beri bilinen kara kuvvetleri teşkilat yapılanması
aynı oranda da denizcilik alanında gelişmemişti, Deniz kuvvetlerine ihtiyacın
artmasından sonra Orhan gazi döneminde temelleri atılmış, Yıldırım Bayezıd
döneminde resmen oluşmuştur. İzmit bölgesinde Bizanstan alınan tersane
geliştirilerek bir zaman sonra Kocaeli tersanesi kurulmuştur94. Fatih dönemine
gelindiğinde Karadeniz ve Ege kıyılarında aktif bir rol oynanmıştır. Boğazlara
sahip olan devlet denizlerde güçlü olur hedefi ile bu alanda fetihlere
girişmişlerdir. Venedikliler o dönem de denizcilik alanında güçlü olduğu için
Osmanlı Devleti’nin en büyük rakiplerinden birisi olmuştur. Kanuni dönemi
donanmasında XVI. Yüzyıla kadar Türk tarihinde eşi görülmemiş bir donanma
oluşturularak bu devir Türk tarihinin zirvesi olmuştur. Barbaros dönemi olarak
adlandırılan ve adını Türk tarihinde önemli bir yere yazdıran bu denizci Akdeniz’i
bir halı gibi Osmanlı Devletinin önüne sermiştir.95 Barbaros Hayrettin Paşadan
sonra Kaptan-ı derya, Beylerbeyi rütbesine denk getirilerek yönetim şeklinde
önemli bir yere getirilmiştir. Kaptan-ı derya rütbesi (Kaptan Paşa) rütbesi bütün
deniz işlerinden sorumluydu. Devletin deniz işlerinde ve donanmada bu kadar
ileri gitmesinin altında deniz teşkilatının temellerinin iyi kurulması yatmaktaydı,
Gemi türlerinden içerisinde bulunan personele kadar ve dahi tersanede
çalışanlarına kadar iyi bir teşkilatın sonucunda ortaya çıkmıştır96.
Gemi türleri incelediğinde ise, devlet donanmayı ilk kurduğu asırlarda
mevcut teknoloji dahilinde kürek ile giden gemilere yönelmiştir, özellikle
Akdeniz bölgesinde varlık gösteren devlet Akdeniz’in kendi yapısına uygun
94 İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devlet’inin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, TTK, Ankara, 1988,
s. 389-393; Kemal Arı, “Türk Denizcilik Tarihi”, Deniz Basımevi Müdürlüğü, Ed. Zeki Arıkan,
Lütfü sançar, İstanbul, 2009, s. 125-136. 95 İdris Bostan, Osmanlılar ve Deniz, Küre Yayınları, İstanbul, 2010, s. 18. 96 İdris Bostan, Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersane-i Amire, TTK. Ankara, 2003, s.
2-29.
49
gemilere yönelmiştir. Kürekli gemiler genellikle “Çekdiri” ismi ile anılmışlardır.
Osmanlı denizciliğini üç aşamada incelersek, “Çekdiri” dönemi bu safhanın ilkini
teşkil etmektedir. Kürekli gemilerin yanı sıra Yelkenli gemiler de
kullanılmaktaydı. Fakat yelkenli gemilerin donanma içerisinde daha fazla yer
alması XVII. Yüzyıl’dan sonra olmuştur. Son aşamada Kalyon’a dayalı Yelken
çağı sonrası buharlı gemilere geçiş olmuştur.97
Donanma çekirdeğini oluşturan kürekli gemiler rüzgâr olmadığı zaman ya
da yeterli olmadığı ve ani manevralara ihtiyaç duyduğu zaman kas gücü büyük
oranda devreye girmekteydi. Bu kas gücü sayesinde gemi ani manevra yapma
kabiliyetine bir hayli sahipti. Bundan dolayı devlet bu alandaki ihtiyacı
karşılayabilmek için kürekçilere ihtiyaç duymuştur. Kürekçiler genel manada üç
aşamada tedarik edilmişlerdir. Bu aşamalar; Avarız vergisinin yerine alınanlar,
savaşlarda esir alınan forsalar ve kürek cezasına çarptırılanlardır98. Avarız vergisi
yerine kürekçi temin etme uygulaması genellikle olağanüstü hallerde devletin
kürekçi eksiği bulunmasından dolayı ahaliden insan toplanması olarak
geçmektedir. Bunu bir nevi zorunlu hizmet görevi olarak da adlandırabiliriz.
Forsalık meselesinde ise, kürekli gemi bulunduran bütün devletler kürekçi
ihtiyacını karşılamak için genellikle esirlerden faydalanmışlardır. Bu esirler
savaşlardan alınan esirlerdir ve yaşadıklarını seyahatname olarak yazmışlardır.99
Yabancı forsaların arasına genellikle Türk kürekçiler konulurdu. Bu uygulamanın
sebebi ise savaş zamanında ihanet etmemeleri içindir. Bu forsalar genellikle ayak
bileklerine demir zincir takılarak kürek çektirilirdi, kürekçi ihtiyaçları hususunda
genellikle Mühimme defterlerinde pek çok kayıt bulunmaktadır100.
Kürek cezası meselesinde devletin XVI. Yüzyıl’dan itibaren kürekçi
temini için sıklıkla başvurduğu yöntem “Kürek cezası” uygulamasıydı. Kürek
cezası ile mahkum olmuş kişiler gerektiği vakit “Tersane-i Amire” bünyesine
97 Ali İhsan Gencer, Bahriyede Yapılan Islahat Hareketleri ve Bahriye Nezaretinin kuruluşu
(1789-1867), TTK, Ankara, 2001, s. 124-133; Levent Düzcü, “Osmanlıların Sanayi Çağına Adım
Atışına Denizcilikten Bir Örnek: Buharlı Gemiye Geçişte Başlıca Parametreler (1828-1856)”,
Hıstory Studies İnternational Journal Of History, S. 5, Ocak 2013, s. 118. 98 Bostan, 2003, 187-200. 99 Stephan Gerlach, Türkiye Günlüğü 1573-1576, Edt. Kemal Beydilli, (Çev. Türkis Noyan), C. I,
İstanbul, 2010, s. 107. 100 Mehmet İpşirli, “XVI. Asrın İkinci Yarısında Kürek Cezası İle İlgili Hükümler”, İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, S. 12, Bahar 1982, s. 205; Hacer Kırlı,
“Kürek Cezası ve Osmanlı Uygulaması”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015, s. 3.
50
verilerek orada çalıştırılması ile oluşturulur101. Kürek cezasına çarptırılanlar XV.
Yüzyıl’dan itibaren sadece gemide kürek çekmek için değil aynı zamanda Tersane
de gemi yapım işlerinde çalıştırılmaya başlandı. Burada karşımıza çıkan
kürekçilerin temininde, kürekçileri Tersane-i Amire’ye teslim eden kişinin kadı
olmasıdır.102 Devlet kürekçi teminini kadılık makamına vererek aslında asıl
ihtiyacın kürek cezasına çarptırılan kişilerden olmasını sağlamıştır.103
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde çeşitli suçlara verilen 344 kürek
cezası üzerine hüküm bulunmaktadır. Defter içerisinde suçların ağırlık durumuna
ve cinsine göre ceza süreleri farklılık göstermiştir. Kürek cezası ağırlıklı olarak,
katl ve eşkıyalık suçlarına verilmiştir. Fakat bunlardan en belirgin olan katl
suçudur. Bu suça dair 295 hüküm defter içerisinde bulunmaktadır. Ağırlıklı olarak
da ceza süresi beş yıl olarak belirlenmiştir. Pranga cezası, kürek cezasına nazaran
daha ağır bir suç olduğu için pranga cezalarının süresi biraz daha kısaltılmıştır.
Şekil. 2. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezalarının İşlenen
Suçlara Göre Oransal Dağılımı
101 Uriel Heyd, Studies in Old Ottoman Criminal Law, Clarendon Press, Oxford, 1973, s. 307. 102 Ahmet Gökcen, 1989, 40; Ahmet Kılınç, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Uygulanan
Kürek Cezasının Hukuki Tahlili”, Belleten, C. LXXIX, S. 285, Ağustos 2015, s. 531-558. 103 Bostan, 2003, 190.
51
1. 2. 1. 1. Katl Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde katl suçu işleyerek kürek cezasına
çarptırılan 291 hüküm bulunmaktadır. Cinayeti asıl işleyen kişilerin yanında bir
de bu duruma yardım ve yataklık eden kişiler de hükümlerin arasına eklenince
ayrıca 23 adet daha hüküm dahil edilmiştir. Yardım ve yataklık suçu işleyen
kişiler, katl suçunu işleyen asıl kişiye göre daha az ceza süresi almaktaydı.104
Müebbet kürek cezası uygulaması tek bir hükümde bulunmuştur. Bu belgede katl
suçu işleyen kişiye 50 sene kürek cezası verilmiştir.105
Defter içerisinde kürek cezasının uygulama alanı net olarak mevcut
değildir. Tersane-i Amire tek başına uygulama merkezi olarak görülmektedir.
Fakat diğer belgeler göz önüne alındığı zaman Osmanlı Devleti bünyesinde çeşitli
kürek merkezleri bulunmaktadır.106 Burada çözülmesi gereken en büyük
sorunlar’dan bir tanesi, kürek cezaları ağır işlerde çalıştırmak olarak geçtiği için
klasik dönemde verilen işkence cezalarının farklı bir versiyonumudur sorusu
akıllara gelmektedir. Çünkü kürek cezası bedene yönelik bir cezadır. Bu sorunun
cevabı ise kürek cezasının hem bedene yönelik bir acı çektirme hem de kamu
işlerinde, devletin üzerinde ağır bir külfet olarak bulunan işçi ihtiyacını
karşılamaktır. Yani bir nevi suçluları işe yaramaz insan sınıfından çıkarıp istifade
edilen bir insan sınıfı haline getirmeye yönelik bir uygulama, aynı zamanda
dönemin hapishane şartları kötü olduğu için ve kürek cezası uygulaması sırasında
zorunlu olarak mahkûmlar dışarı çıkabildikleri için mahkûmlara bu durum bir
lütuf olarak gelmekteydi.
Katl suçunu işleyen Müslüman sayısı, gayrimüslim sayısına göre fazla
olduğu için kürek cezası alan Müslüman sayısı da doğal olarak gayrimüslimlere
oranla daha fazla çıkmaktadır. 259 hükümde Müslüman, 63 hüküm ise
gayrimüslimlere yöneliktir.
104 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 6/2, 8/4, 28/1. 105 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 29/6. 106 Bu kürek merkezleri olarak başlıca; Varna, Vidin, Ruscuk, Niş Kalesi, Antalya, Diyarbekir,
Sinop, Rodos ve Magosa bulunmaktadır. Ayrıntılı bilgi için bkz. Gültekin Yıldız, Mapusane,
Kitabevi Yay., İstanbul, 2012, s. 73-74.
52
Şekil. 2. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu Üzerine Verilen
Kürek Cezası Hükümlerinin Dinlere Göre Oransal Dağılımı
Kürek cezalarının süreleri cezanın işlenme durumuna göre farklılıklar
göstermektedir, bu farklıların oluşmasında en temel sebep suçlunun sabıka
kaydının bulunması ve suçu nasıl işlediğidir. Katl suçu işleyen kişi kan akıtarak
öldürmüş ise ceza süresi biraz daha artmaktadır Suçlunun sabıkasının olup
olmaması da cezayı arttıran bir başka etkendir. Eldeki verilerden kürek cezası
süresinin en çok 15 yıl olduğu anlaşılmaktadır. Bazen bu cezanın 50 yıla kadar
uzatıldığı da tespit edilmektedir. Ancak verilen süreler göz önünde
bulundurulduğunda daha çok beş yıl olarak verildiği anlaşılmaktadır. En az ise bir
ila 1,5 yıl arasındadır. Bir ve 1,5 sene müddetle verilen ceza süresi genellikle
yardım ve yataklık eden kişilere verilmiştir. Cinayeti asıl işleyen kişilere de
ağırlıklı olarak beş sene müddetle ceza verilmiştir. Müebbet kürek cezası
uygulaması hiçbir hükümde bulunmamaktadır. Fakat tek bir hükümde 50 sene
müddetle kürek cezası verilmiştir.107 Beş sene müddetle verilen kürek cezası 190
hüküm, bir sene müddetle iki hüküm, 1,5 sene müddetle bir hüküm, iki sene
müddetle üç hüküm, üç sene müddetle 22 hüküm, altı sene müddetle 43 hüküm,
yedi sene müddetle 47 hüküm, sekiz sene müddetle bir hüküm, dokuz sene
müddetle bir hüküm, on sene müddetle altı hüküm, 15 sene müddetle üç hüküm,
107 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 29/6.
53
50 sene müddetle bir hüküm verildiği belirtilmiştir ve iki hükmün süresi ise
verilmemiştir.
Şekil. 2. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Katl
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
1. 2. 1. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kürek cezası verilen hırsızlık
hükümleri toplamda dört adet bulunmaktadır. Hırsızlık suçunu işleyerek kürek
cezası verilen hükümlerin iki tanesi gayrimüslimlere, ikisi de Müslümanlara
verilmiştir. Bu hükümler; altı ay, üç yıl, yedi yıl ve on yıllık süreleri
kapsamaktadır. altı ay müddetle verilen kürek cezası hırsızlık suçunu işleyen
kişinin çaldığı malın değerine göre ve iadesinden dolayı ceza süresi kısa
tutulmuştur.108 Çalınan eşyanın sahibine iadesi yapılmadığı durumlarda kürek
cezası verilerek cezanın süresi de uzatılmıştır. Hırsızlık esnasında cinayet
gerçekleştirilmişse ceza süresi de artmıştır. Hırsızlık esnasında cinayet işlenen 2
adet suça tesadüf etmekteyiz. Defter içerisinde bulunan bir hükümde öldürerek
hırsızlık gerçekleştirilmiş aynı zamanda zaptiye ile çatışmaya girilmiştir.109
108 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/3. 109 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 97/4.
54
1. 2. 1. 3. Gasp Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde gasp suçuna verilen kürek
cezası 10 adettir. Bu hükümlerin üç tanesi gayrimüslimlere, yedi tanesi de
Müslümanlara verilmiştir. Hükümlerin arasında yardım ve yataklık yapan
kişiler’de bulunmaktadır. Bu kişilerden biri Müslüman, biride gayrimüslimdir.
Bunlarda eklenince toplamda 12 kişinin gasp suçuna dair kürek cezası aldığı
görülmektedir. Üç sene ceza alan beş kişi110, beş sene ceza alan iki kişi111, altı
sene ceza alan bir kişi112, yedi sene ceza alan üç kişi113 ve 15 sene ceza alan bir
kişi114 bulunmaktadır.
Şekil. 2. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Gasp
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Bir hükmün içerisinde yardım ve yataklık yapan kişilerde bulunduğu için,
onlarda ayrı bir hüküm olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda
defter içerisinde bulunan kürek cezası hükmünün net sayısı ortaya çıkmaktadır.
110 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 4/2, 58/3, 83/1, 91/5, 119/3. 111 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 91/5, 120/3. 112 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.118/1. 113 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.91/1, 102/3, 179/2. 114 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/3.
55
1. 2. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört darp ve yaralama suçuna
verilen kürek cezası hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde üç kişi
Gayrimüslim, iki kişi de Müslüman’dır. Kürek cezalarının süreleri olarak da, bir
sene ceza alan iki kişi115, iki sene ceza alan iki kişi116, 15 sene ceza alan da bir kişi
bulunmaktadır117.
Ceza sürelerinin değişkenlik göstermesinde ki en büyük sebep darp suçu
ile birlikte başka suçlarının işlenmiş olması ve suçlunun geçmişte sabıka kaydının
bulunmasıdır.
1. 2. 1. 5. Kalpazanlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört kalpazanlık suçuna verilen
kürek cezası hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde iki kişi
gayrimüslim, iki kişi de Müslüman’dır. Kalpazanlık suçuna genellikle pranga
cezası verilmiştir, fakat kürek cezası alan kişiler para kalıplarını piyasaya süren ve
organize suç çetesi oluşturan kişilerdir.
Ceza süreleri suçlunun haline ve sabıka kaydına göre değişkenlikler
göstermektedir. İki sene ceza alan bir kişi118, dört sene ceza alan iki kişi119 ve on
yıl ceza alan bir kişi120 bulunmaktadır.
1. 2. 1. 6. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Kürek Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir dolandırıcılık suçuna verilen
kürek cezası hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm içerisinde yanlış ilaç yaparak
insanlara veren kürekçi kalfası İstavri isimli gayrimüslim, üç sene müddetle kürek
cezasına çarptırılmıştır. Kürek cezasına çarptırılmasında ki en belirgin mesele ise
ilacı kullanan kişinin hastalanmasına sebep olmasıdır.121
115 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 94/2. 116 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/4, 98/1. 117 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.102/3. 118 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 19/6. 119 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 82/1, 106/3. 120 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.184/2. 121 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 156/2.
56
1. 2. 1. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Kürek Cezaları
624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde eşkıyalık suçuna verilen kürek
cezası 21 tane bulunmaktadır. Bu hükümlülerin yedisi gayrimüslim, 20’si de
Müslüman olmak üzere 27 kişidir. Hükümlerin arasında yardım ve yataklık yapan
kişiler de bulunmaktadır. Bu kişilerden 2’si Müslüman, 3’ü de gayrimüslimdir.
Eşkıyalık hükümlerinin süresi, bu suçu işleyen kişilerin kamuya ne kadar zarar
verdikleri, devlete isyan edip etmedikleri, cana zarar vermelerine ve sabıka
kaydına göre değişkenlik göstermektedir. Hükümlerin arasından sadece tek bir
hükümde eşkıyalık suçuna müebbet kürek cezası verilmiştir.122 Bunun haricinde,
bir sene ceza alan bir kişi123, 1,5 sene ceza alan bir kişi124, iki sene ceza alan dört
kişi125, üç sene ceza alan üç kişi126, beş sene ceza alan yedi kişi127, altı sene ceza
alan üç kişi128, yedi sene ceza alan beş kişi129 ve 15 sene ceza alan iki kişinin de
kürek cezası aldığı görülmüştür.130
Şekil. 2. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen
Eşkıyalık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
122 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 173/2. 123 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 93/3. 124 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 70/1. 125 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 37/4, 70/1, 174/2, 180/1. 126 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 70/1, 167/2, 180/1. 127 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/3, 101/1, 110/1, 135/1, 135/1, 180/1. 128 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/5, 89/1, 118/1. 129 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 37/1, 97/1, 126/2, 142/2, 174/2. 130 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 108/2, 113/2.
57
1. 2. 2. Pranga Cezası
Pranga, ayak bileklerine bağlanan ve paralel bir şekilde diğer mahkumlara
bağlanan zincirin adıdır. Zincir yerine kütük veya tomruk’da kullanılmaktadır.131
Prangabend cezası olarak ceza kanunnamelerinde yer almıştır. Pranga cezası,
Osmanlı Devleti’nin ceza sistemi içerisinde uzun bir süre varlığını devam
ettirmiştir, XVI. Yüzyıl da ilk örneklerine rastlanılmaktadır. Pranga cezası
esasında kürek cezası ile aynı maiyette bulunan bir cezalandırma türüdür fakat
ayrım noktası olarak suçluların ayaklarına zincir vurulmuştur. Bu ceza türünde
Akdeniz’den Osmanlı Devleti’ne uzanan bir seyir söz konusudur ki ilk olarak
XVII. Yüzyıl başlarında İtalya’da “Branca” terimi olarak ortaya çıkmış bu ceza
sistemi Osmanlı yazısız hukukunda çok önceleri yer almış olsa bile yazılı hukukte
yer alması ancak 1851 ceza kanunnamesinde rastlanmaktadır.132 Fakat eski
devirlerden itibaren hatta Roma’dan önce uygulandığına dair iddialar vardır. Fakat
buna dair herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Osmanlı Devleti’nde özellikle
mükerrer suçlularda uygulanmış ve ağır yaptırım örneği sergilenmiştir.
Cezalandırmanın özünde acı çektirme olduğu için, kürek cezasından daha ağır bir
ceza olarak uygulanmıştır. Bundan dolayı Pranga’ya vurmak suretiyle
cezalandırma ise kürek cezasından daha ağır bir ceza türü olarak uygulana
gelmiştir. Zincire vurmanın mantığı ise ağır suçlulara uygulanan ceza türü olduğu
için suçlunun kaçmasını önlemektir. Kürek cezası ve pranga cezasının hukuki
nitelikleri aynı, uygulama tarzı farklıdır. 133
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 195 pranga cezasına dair hüküm
bulunmaktadır. Bu cezalar; katl, hırsızlık, gasp, darp ve yaralama, eşkıyalık,
dolandırıcılık, kalpazanlık, evrakta sahtecilik, yalancı şahitlik, tecavüz, zina ve
posta soygunu gibi ağır suçlar dolayısıyla verilmiştir. Bu suçların süreleri, suçun
durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Çalışmanın içerisinde diğer suçlar
başlığı altında değerlendirilen suçlarda; evrakta sahtecilik, zina, yalancı şahitlik,
tecavüz ve posta soygunu bulunmaktadır ve bu suçlardan sadece yalancı şahitlik
131 Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, Ed. Turgut Buğra Akdoğan, Altınpost Yay., Balıkesir, 2012,
s. 300. 132 Yasemin Saner, “Osmanlının Yüzlerce Yıl Süren Cezalandırma ve Korkutma Refleksi:
Prangaya Vurma”, Osmanlı da Asayiş, Suç ve Ceza 18.-20. Yüzyıllar, Ed. Noemi Levy –
Alexandre Toumarkine, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, (Tarihsiz), s. 178. 133 Avcı, 2015, 290.
58
iki adet diğerleri birer adet bulunmaktadır. Bu suçlara karışanların 145’i
Müslüman, 50’si de Gayrimüslimdir.
1. 2. 2. 1. Katl Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 67 adet katl suçuna verilen pranga
cezası bulunmaktadır. 67 hüküm içerisinde yardım ve yataklık yaparak ceza alan
tek bir kişi bulunmaktadır.134 Yanlışlıkla işlenen cinayetlerde hüküm verilmeden
önce suçlunun sabıka kaydına bakılmıştır eğer sabıkası varsa bir sene pranga,
yoksa gerekli soruşturmanın yapılması gerektiği hükmün içerisinde
belirtilmiştir.135 İşlenen suç ispat edilmediği durumlarda ahalinin görüşlerine
başvurularak suçlunun bulunduğu mahalden gerekli bilgiler alınmıştır.136
Hükümler içerinde katl suçuna karışarak pranga cezası alanlardan 58 kişi
Müslüman, 10 kişi gayrimüslimdir.
Şekil. 2. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu Üzerine Verilen
Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
134 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 80/3. 135 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/3. 136 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 193/1.
59
Buradan anlamaktayız ki daha ziyade 5 yıllık verilen pranga cezasına
çarptırılanların sayısı diğerlerine oranla %50 gibi ezici bir çoğunluktadır. Suçların
süreleri olarak; bir sene müddetle iki kişi137, iki sene müddetle bir kişi138, üç sene
müddetle iki kişi139, beş sene müddetle 34 kişi140, altı sene müddetle 12 kişi141,
yedi sene müddetle 15 kişi142, 15 sene müddetle iki kişi143 bulunmaktadır. Katl
suçlarının haricinde hırsızlık suçları da bir hayli fazladır ve ilgi çekici hükümler
bulunmaktadır.
Şekil. 2. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Katl
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
137 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.88/3, 112/1. 138 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.31/4. 139 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.19/1. 119/2. 140 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 8/5, 11/5, 26/2, 32/3, 34/5, 40/5, 45/2, 75/4, 76/4, 77/1, 77/3,
77/6, 79/1, 79/3, 80/3, 85/2, 101/3, 110/3, 129/1, 117/1, 132/1, 133/1, 135/2, 141/3, 148/1, 153/5,
165/2, 175/1, 176/1, 178/2, 182/2, 187/3, 193/1. 141 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 24/5, 40/3, 79/2, 93/1, 104/1, 106/2, 135/3, 144/1, 145/3, 153/1,
161/2, 168/1, 142 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/3, 28/1, 80/3, 92/1, 94/4, 98/2, 99/4, 115/4, 130/1, 150/1,
157/1, 167/1, 169/2, 170/3, 190/1. 143 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 175/2, 145/4.
60
1. 2. 2. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde, hırsızlık suçuna verilen pranga
cezasına dair 64 hüküm bulunmaktadır. Kürek cezalarında uygulanan en az bir
sene müddetle cezalandırma usulü burada bulunmamaktadır, hırsızlık suçuna
verilen pranga cezalarında bir seneden az ceza süreleri de bulunmaktadır.
Sabıka kaydına bakılması usulü ile birlikte, kendini ıslah etmeyen kişilere
de önceden aynı suçtan dolayı ceza çekmesine rağmen yeniden ceza verildiği
durumlarda yaşanmıştır.144 Hırsızlık suçunun uygulanması ile birlikte uygulamaya
teşebbüs eden kişilerde cezalandırılmıştır.145
Burada dikkati çeken en belirgin husus hırsızlık suçlarına yönelik verilen
kürek cezalarının süreleri ile kıyaslandığında pranga cezalarının sürelerinin daha
az olmasıdır. Uzun süreli verilen pranga cezalarında suçlunun daha fazla acı
çekerek ıslah-ı nefs etmesi istenmiştir.
64 hüküm içerisinde, 43 Müslüman ve 21 gayrimüslim bulunmaktadır.
Şekil. 2. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu Üzerine
Verilen Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre
Dağılımı
144 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 77/7. 145 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/5.
61
Suçların süreleri, diğer ceza sürelerine göre farklılıklar göstermektedir. En
az 3 ay süre ile başlayan cezalandırmada en fazla 6 sene müddetle pranga cezası
verilmiştir. 3 ay müddetle 11 kişi146, 4 ay müddetle 25 kişi147, 5 ay müddetle 2
kişi,148 6 ay müddetle 7 kişi,149 7 ay müddetle 2 kişi,150 1 sene müddetle 4 kişi151,
2 sene müddetle 5 kişi152, 3 sene müddetle 5 kişi153, 5 sene müddetle 2 kişi154 ve 6
sene müddetle 1 kişi155 bulunmaktadır. Hırsızlık suçlarında, çalınan malların geri
iadesi yapılmışsa iyi halden ceza süresinde indirim yapılmıştır.
Şekil. 2. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen
Hırsızlık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Hırsızlık suçundan pranga cezası alan hükümlere verilen cezaların
çoğunluğu üç ila dört ayda toplanmıştır. Verilen cezanın süresi arttıkça kişi sayısı
ters orantılı bir şekilde düşmektedir. Aynı zamanda verilen ceza sürelerine
146 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 7/2, 17/6, 20/3, 27/1, 28/2, 28/5, 33/3, 37/6, 38/4, 64/3, 98/3, 147 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 49/3, 49/5, 5/1, 7/3, 9/2, 9/3, 10/1, 10/4, 13/4, 16/1, 17/1, 17/3,
18/1, 19/4, 20/1, 22/4, 25/4, 26/1, 26/5, 31/6, 33/4, 34/1, 43/5, 44/1, 81/1. 148 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 36/4, 43/4. 149 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 2/4, 20/2, 28/3, 29/2, 36/3, 38/3, 92/5, 150 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 14/3, 28/4. 151 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 24/2, 36/1, 92/3, 195/1. 152 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/1, 95/5, 112/2, 147/3, 186/2. 153 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 77/6, 92/2, 108/1, 137/3, 191/3. 154 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 100/3, 109/2. 155 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/2.
62
baktıkça suçların yargı organında ki tutumunu da görmekteyiz. Bir seneden
başlayarak altı seneye uzanan ceza sürelerinde genellikle suçun ağır bir şekilde
işlenmiş olduğu yatmaktadır. Bu hükümlerin arasında bulunan kişilerde sosyal
statüsü de cezanın süresinin belirlenmesinde etkili olmuştur. Sosyal statünün
haricinde kişinin etkin pişmanlığı da ceza süresinin kısalmasında en büyük
etkenlerden bir tanesidir.
1. 2. 2. 3. Gasp Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde gasp suçuna verilen pranga
cezaları toplamda 10 hüküm olarak bulunmaktadır. Suçluya yardım eden kişilere
müşterek fail denilmektedir156 ve bu hükümler arasında bir kişi müşterek faildir.
Verilen hükümlerin arasında ise toplamda 11 kişi’nin olduğu anlaşılmaktadır.
Gasp suçu, hırsızlık suçuna nazaran daha ağır bir suç olduğu için en az 6 aylık
süre ile cezalar başlamış yedi seneye kadar devam etmiştir. Hükümlerin içerisinde
10 kişi Müslüman, 9 kişi gayrimüslimdir. Burada dikkat çeken noktaların başında
ağırlıklı olarak bir sene müddetle pranga cezası verilmesidir. Kürek cezası ile
kıyaslandığında bir seneden fazla süreler şüphesiz ki kürek cezasından daha ağır
ceza olduğunu göstermektedir. Kürek cezasında ağırlık olarak karşımıza çıkan üç
senelik cezalar burada bir sene müddetle prangaya dönüştürülmüştür. Bu
bakımdan defter içerisinde; altı ay müddetle iki kişi157, bir sene müddetle dört
kişi158, iki sene müddetle bir kişi159, üç sene müddetle bir kişi160 ve yedi sene
müddetle üç kişi161 bulunmaktadır. Üç sene ve yedi sene müddetle ceza alan
kişilerin ceza sürelerinin bu kadar uzun olmasının altında yatan sebep ise onların
gasp ile birlikte katl suçunu işlemiş olmaları ve geçmişe ait sabıka kayıtlarının
bulunmasından dolayıdır.
156 Avcı, 2015, 247. 157 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/2, 24/1. 158 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/2, 91/2, 123/3, 185/1. 159 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 146/1. 160 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 107/3. 161 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/3, 95/1, 142/1.
63
Şekil. 2. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen
Gasp Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
1. 2. 2. 4. Darp ve Yaralama Suçlarına Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde darp suçuna verilen pranga
cezalarına dair toplamda 20 hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler arasında 16 kişi
Müslüman, dört kişi Gayrimüslimdir. Bu suçlara bir seneden fazla ceza
verilmemiştir en az üç ay müddetle başlamak üzere en fazla dokuz ay müddetle
pranga cezası verilmiştir. Toplamda altı farklı cezalandırma süresi bulunmaktadır.
üç ay müddetle üç kişi162, dört ay müddetle on kişi163, beş ay müddetle bir kişi164,
altı ay müddetle bir kişi165, dokuz ay müddetle bir kişi,166 ve bir sene müddetle
dört kişi167 ceza almıştır.
162 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 38/1-2-6. 163 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/6, 5/4, 17/2-4, 22/3, 30/1, 31/5, 33/2, 35/3-4, 164 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 58/4. 165 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 8/2. 166 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/6. 167 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 60/3, 62/2, 87/5, 99/2.
64
Şekil. 2. 11. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen
Darp ve Yaralama Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Darp ve yaralama vakıaları ağırlıkla dört ay ve bir sene müddetle
verilmiştir. Bunların haricinde suçun işlenmesi ve sabıka kaydına bağlı olarak
ceza süreleri de belirtilmiştir. Yaralama vakıalarına özellikle cerh bedeli ödenmiş
ise ceza süresi azalarak prangaya dönüştürülmüştür. Aynı zamanda cerh bedeli
arttıkça ceza süresi de aynı oranda azaltılmıştır.
1. 2. 2. 5. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dolandırıcılık suçuna dair verilen
3 pranga cezası hükmü bulunmaktadır. Dolandırıcılık suçlarında, suçlu birden
fazla kişiyi dolandırmışsa en az bir sene olmak üzere pranga cezasına
çarptırılmıştır. Bir seneden az olan cezalarda kürek cezası değil de pranga cezası
verilmesinin altında yatan sebep ise suçlunun cezasını çekerken herhangi bir
tehlike oluşturma ihtimalinden kaynaklanmaktadır. Toplamda iki kişi Müslüman,
bir kişi de Gayrimüslimdir. Bir sene müddetle ceza alan iki kişi,168 dört ay
müddetle ceza alan da bir kişi169 bulunmaktadır.
168 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 2/3, 83/2. 169 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 32/4.
65
1. 2. 2. 6. Kalpazanlık Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kalpazanlık suçuna dair verilen iki
pranga cezası hükmü bulunmaktadır. Hükümlerin içerisinde dört kişi bulunmakla
birlikte dört farklı ceza süresi de bulunmaktadır. Bu kişilerin hepsi de
gayrimüslimdir. Kalpazanlık suçlarında da bahsedildiği gibi sahte para basmak
teknik bilgi gerektirdiği için Osmanlı Devleti’nde bulunan gayrimüslimler bu
tekniği bilmekte idiler. Kürek değil de pranga cezası uygulamasının altında yatan
sebep ise kalb paraları üretip piyasaya süren bu kişilerin olmasından dolayıdır.
Yani devlet sahte parayı satandan çok bunu üretenlere daha ağır ceza sistemi
uygulamıştır. Organize olarak bu suçu işleyen kişilerde tek tek
cezalandırılmışlardır. Suç örgütünün en tepesine daha fazla ceza süresi
uygulanmış, diğerlerine de kamuya verdikleri zarar ölçüt alınarak cezalandırma
uygulanmıştır. Bu iki hüküm içerisinde bulunan bir hükümde üç kişi ayrı süreler
ile cezalandırılmıştır. Bunlar; altı ay, bir sene ve iki senelik170 süreleri
kapsamaktadır. Diğer hükümde ise mahkum 1,5 sene müddetle
cezalandırılmıştır.171
1. 2. 2. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Pranga Cezası
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde eşkıyalık suçuna verilen pranga
cezalarına dair toplamda 16 hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler arasında 22 kişi
Müslüman, 10 kişi gayrimüslimdir. Eşkıyalık suçuna dair dokuz farklı ceza süresi
bulunmaktadır. Bu süreler en az beş aydan başlamak üzere en fazla 15 seneye
kadar verilmiştir. Eşkıyalık suçlarında suçlular, devleti ne kadar fazla
uğraştırmışlarsa o kadar fazla ceza süresi almaktaydı. Devleti uğraştırmakla
birlikte ahaliye ne kadar fazla zarar verdiği de ahaliye sorularak tespit edilmiştir.
Eşkıyalık suçu genellikle organize bir suç olduğu için hükümler içerisinde
suçluların sayısı artmıştır. Bundan dolayı ceza süreleri olarak kişiler değil
hükümler baz alınmıştır; beş ay müddetle bir hüküm172, bir sene müddetle dört
hüküm173, iki sene müddetle bir hüküm174, üç sene müddetle bir hüküm175, beş
170 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 74/2. 171 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 163/1. 172 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 195/3. 173 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 87/3, 91/4, 132/2-4. 174 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/2.
66
sene müddetle iki hüküm176, altı sene müddetle iki hüküm177, yedi sene müddetle
üç hüküm178, on sene müddetle bir hüküm179 ve 15 sene müddetle iki hüküm180
bulunmaktadır.
Eşkıyalık suçlarına verilen pranga cezalarının sürelerinin diğer suçlara
nazaran fazla olmasındaki ana kriter, suçun tamamen kamuya yönelik ağır zararlar
vermesinden kaynaklanmaktadır. Eşkıyalık suçu kesinlikle devlete isyan etmek ile
aynı kategoride değerlendirilmemesi gerekmektedir. Devlete isyan toplu halde baş
kaldırıp merkezi otoriteyi hiçe saymak demektir. Burada değinilen eşkıyalık
soyma ve talana yöneliktir.
1. 2. 3. Sürgün Cezası
Sürgün, bazılarına göre insanlık tarihi kadar eski bir ceza türüdür. Bu
görüşe göre, Hz. Âdem ve Hz. Havva’nın cennetten kovularak dünyaya gelmesi
de bir sürgün türü ve dini terminolojide de ayrı bir ceza türüdür. Terim anlamı
olarak da sürgün; bir yerden başka bir yere ceza olarak oturtulan kimse ya da bir
kimsenin sürüldüğü yerdir.181
Roma imparatorluğu döneminde sürgün cezası ölüme denk bir
cezalandırma sayılmıştır.182 Sürgün cezasına fakihlerin çoğu had cezası olarak
bakarken, Hanefi fakihlere göre tazir cezasıdır.183 Sonuç olarak sürgün, hürriyeti
kısıtlayıcı tazir cezasıdır.184 Sürgün cezası belgelerde “nefy” cezası olarak
geçmektedir. Osmanlı Devleti’nde sürgün cezası genellikle toplu uygulanmıştır,
toplu uygulanan cezalar genellikle ekonomik ve siyasi nedenlerden dolayı
gerçekleştirilmiştir. Bu toplu sürgünler genellikle “tehcir” olarak literatürdeki
yerini almıştır. Bir diğer durumda iskân etme politikasıdır. İskân edilmek,
devletin yeni yerler fethi durumunda o bölgeyi canlandırmak ve şenlendirmek için
175 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 192/2. 176 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/1, 146/2. 177 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 126/1, 157/2. 178 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/2, 106/1, 137/2. 179 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 122/1. 180 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 104/2, 108/2. 181http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5af46676580c98.41887844 (01.05.2018) 182 Abdullah Acehan, “Osmanlı Devleti’nin Sürgün Politikası ve Sürgün Yerleri”, Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. I, S. 5, Sonbahar 2008, s. 13. 183 Avcı, 2018, 290. 184 Yakut, 2015, 41.
67
toplu halde kitleleri oraya sevk etmesidir. Burada herhangi bir zorunluluk söz
konusu değildir fakat tehcirde zorunlu olarak kitleler göç ettirilir.185
Sürgün cezalarında suçlunun sürgüne gönderileceği yer önceden
belirlenmiştir. Sürgün cezaları genellikle çok ağır olmayan suçlara uygulanan bir
ceza türüdür. Tazir cezaları içerisinde yer aldığı için genellikle ne kadar süre ile
uygulanacağı belirli değildir. Bundan dolayı Ebu Hanife ye göre, sürgünün en az
bir sene müddetle uygulanması gerektiğini söylemiştir. Sürgün cezalarının
uygulama mahalleri nerdeyse imparatorluğun her yeridir. Fakat başlıca sürgün
yerleri; Akka, Kıbrıs, Trabzon, Fizan ve Malta’dır. Sürgün cezası eğer süreli
olarak verilmişse süresinin bitiminde memleketine dönebilirdi. Fakat müebbet
verilmişse ölmeden önce o bölgeden ayrılmasına imkân yoktu.186
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 21 sürgün cezasına dair hüküm
bulunmaktadır. Bu hükümler arasında suça karışmış birden fazla kişide
bulunmaktadır. Bundan dolayı hükümlere yansıyan kişi sayısı 219 olarak
belirlenmiştir. 219 kişinin çoğunda isimler belli değildir. Tespit edilen isimler
doğrultusunda 37 kişi Müslüman, yedi kişi gayrimüslim olarak belirlenmiştir.
Sürgün cezalarına dair hükümlerin hiç birisinde sürgünlerin süresi belirtilmeyerek
sadece gönderilen bölgenin adı verilmiş, tard ve def olunması ibaresi eklenmiştir.
Sürgün yerleri olarak çeşitli bölgeler bulunmaktadır, bu bölgelerden; Akka
4 hükümde187, Kıbrıs 8 hükümde188, Dersaadet’ten memleketlerine gönderilenler
üç hükümde,189 Girit190, Trablusgarp191, Magosa192, Trabzon193 ve Malatya194 bir
hükümde bulunmaktadır. Bu bölgelerin haricinde suçluların münasip bir yere
sürülmesine dair de bir adet hüküm bulunmaktadır195. Osmanlı topraklarında
bulunan Latin bir kişinin’de Roma’ya def edilmesi istenmiştir.196
185 Kemal Daşçıoğlu, “Sürgün”, DİA, C. XXXVIII, s. 168. 186 Acehan, 2008, 26. 187 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 72/1, 86/4, 96/2, 122/4. 188 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 150/4, 151/4, 168/2, 169/1, 181/2, 184/3, 189/2, 192/2. 189 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 88/2, 118/3. 190 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 155/3. 191 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/1. 192 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 96/3. 193 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 49/3. 194 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 61/2. 195 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 190/3. 196 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/1.
68
Sürgün cezasına dair hükümlerde yedi farklı ceza türü bulunmaktadır,
bunlar başlıca; dolandırıcılık197, isyan198 ve gasp199 suçlarından ibarettir. Bu
suçlardan birer adet işlenmiştir. Aynı zamanda hükümlerde serserilik ve uygunsuz
davranış suçları 10 adet200, darp ve yaralama suçları iki adet201, eşkıyalık dört
adet202 ve hırsızlık iki adet203 olarak belirtilmiştir.
Suçlunun herhangi bir sebepten dolayı pranga ya da kürek cezasında
bulunurken cezası sürgün cezasına çevrilmektedir, bu durum genellikle cezasının
bitimine az bir süre kala ya da hastalık durumuna göre değişmektedir204
1. 2. 4. Hapis Cezası
Devlet otoriteleri ve mevcut iktidarlar tarihte kendini gösterdiği
devirlerden itibaren hep kendisini koruma ve dış tehditlere karşı savunma ihtiyacı
duymuştur. Bu dış tehditler ile birlikte bir de içten gelen tehditler mevcut
olmuştur. Devlet otoritesi bu bakımdan kendi içinde barındırdığı bütün organların
hepsini kontrolü altında tutmak ve barındırmanın devamını sağlamak ister.
Kısacası aile içindeki baba konumunu üstlenir. Bu durum ise alt kadrodakilerin
itaat etmesinin oluşmasında ilk adımlardan bir tanesidir. Kamu düzeninin
oluşmasında esas dayanak noktası mevcut otoriteye bizzat güven ve sadakat
olmalıdır. Bu durumda toplum içerisinde bulunan her bir ferdin ihtiyaçlarını da
yine iktidarlar ve otoriteler sağlamak durumundadır çünkü oluşturulan çarkın
azami oranda kusursuz işlemesi elzemdir. Düzene tehdit görüldüğü anda mevcut
otorite adaleti de kusursuz uygulamak zorundadır, işte bu sebepten ötürü devletler
toplumda huzuru bozan kişileri cezalandırma yoluna gitmiştir. Bu cezalandırma
usûllerinden bir tanesi de özgürlüğü ve hürriyeti kısıtlamaktır ki bu kısıtlamanın
en büyük uygulama sahası suçluyu haps etmektir.
Hapis; bir suçluyu belirli bir mekânda alı koymak veya suçluyu belirli bir
mekâna kapatmak anlamına gelmektedir.205 Hapis cezası hürriyeti kısıtlayıcı
197 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 190/3. 198 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 155/3. 199 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 72/1 200 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/1, 86/4, 96/2,150/4, 151/4, 192/2, 168/2. 201 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 154/3, 186/1. 202 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 88/2, 118/3, 122/7, 203 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 61/2, 96/3. 204 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/1, 192/2, 168/2.
69
cezaların en başında gelmektedir. Hapis cezası tür olarak ikiye ayrılmaktadır.206
Bunlardan ilki ihtiyati hapistir ki bunun günümüze yansıması tutuklama olarak
devam etmektir, bu durumda suçlunun suçu ispat olana dek belirli bir mekânda
başına gözetmen koyarak onun hakkında hüküm verme sürecidir. Ceza olarak
hapiste ise suçlunun suçu kesinleşerek belirli bir süre dahilinde hapis
edilmesidir.207
XIX. Yüzyıl’dan önce İstanbul’da hapis cezasının uygulama yeri, İstanbul
surlarının içerisinde yer alan Baba Cafer zindanıydı.208 Bu zindan ile birlikte
Yedikule de en sık kullanılan hapishanelerden bir tanesiydi. Fakat Osmanlı
Devleti bu tazir cezası türüne pek ehemmiyet vermemiştir. Bundan dolayı
Osmanlı hapishanelerinin durumu XIX. Yüzyıla kadar kötü ve bakımsız bir
haldeydi.
Hapishane şartlarının kötü durumda olması yabancı konsolosların da
gözünden kaçmamış ve bu durumun düzeltilmesi için Osmanlı Devleti’ne bir
takım önerilerde bulunmuştur. Bu öneriler de konsolosluk raporları içerisinde
yerlerini almıştır. XIX. Yüzyıla gelindiğinde zaptiye müşirliği ve seraskerlik
bünyesinde bir takım yeni düzenlemeler hazırlanmıştır. Fakat yüzyılın ortasına
kadar Bab-ı Ali’nin yavaş işlemesi diplomasiyi geciktirmiştir.209 Bu kötü şartlar
yüzünden kürek cezası hükümlüleri kendi durumlarını bir şans olarak
görmekteydi.
624 numaralı ayniyat Defteri 1850 – 1855 yıllarını kapsadığı için
hapishane şartları o dönemde de kötü bir şekildeydi. Mezkur defter içerisinde
hapis cezasına dair toplamda 13 adet hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler
içerisinde dikkati çeken en belirgin nokta kadın suçluların ağırlıklı olarak hapis
cezasına çarptırılması olmuştur. Mevcut 13 hüküm içerisinde 20 kişi
bulunmaktadır ve bunların hepsi Müslüman olmakla birlikte kadın sayısı 12
kişi’dir ve beş hükümde bulunmaktadır210. Kadınların ağırlıkta olmasının en temel
205http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5af594c58236e5.26739612 (02.05.2018). 206 Ali Bardakoğlu, “Hapis”, DİA, C. XVI, S. 58. 207 Yakut, 2015, 38. 208 Gültekin, 2012, 15. 209 Gültekin, 2012, 93. 210 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 21/3, 35/1, 150/1, 153/3.
70
sebebi, kadınların doğası gereği kürek ya da pranga cezası alamayacağı için
kadınlara ait hapishanelerde cezalarını çekmeleridir. Hükümlerde hapis cezasına
verilen altı farklı süre bulunmaktadır. Bunlar; hırsızlık ve borç ödememe suçuna
üç ay müddetle iki adet211, cinayete yardım, hırsızlık, silah çekmek, kerimesini
satmak, kale duvarını yıkarak evine katmak ve dolandırıcılık suçlarına altı ay
müddetle altı adet 212, kürek cezasının sekiz ay müddetle hapis cezasına
çevrilmesine dair bir adet 213, şikâyetçi olunmamış katl suçuna bir sene müddetle
bir adet214, zina yapan kadına iki sene müddetle bir adet215, katl suçuna yardım
etmek suçuna beş sene müddetle bir adet216 ve gayrimeşru çocuk yapan kadına bir
sene müddetle bir adet217 hüküm bulunmaktadır.
1. 2. 5. Itlak Hükümleri
Itlak; salıverme, koyuverme anlamına gelmektedir.218 Esas itibarıyla 624
numaralı Ayniyat defteri içerisinde bulunan af hükümleri bu başlık altında
değerlendirilmiştir. Suçluya verilen cezalarda süreleri belirli olduğu için cezanın
başladığı tarihten itibaren cezanın biteceği tarihte belli olmaktaydı. Bundan dolayı
ıtlak edilme, cezanın verildiği andan itibaren başlamaktaydı.
624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 117 adet ıtlak hükmü mevcuttur.
Bu hükümlerin bazılarında birden fazla kişiler bulunmaktadır, bu kişilerde
sayıldığı zaman toplamda 241 kişi bulunmaktadır. Bu kişilerden 125 kişi
Müslüman, 116’sı gayrimüslimdir.
211 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 26/4, 183/2. 212 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 21/3, 35/1, 45/1, 58/5, 122/5, 171/3. 213 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 66/1. 214 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 66/2. 215 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 153/3. 216 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 150/1. 217 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 15/2. 218 Ferit Develioğlu, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi, Ankara, 2011, s.
459.
71
Şekil. 2. 12. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Itlak Hükümlerinin
Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Defter içerisinde yer alan hükümlerde “Itlak” ve “Sebilinin tahliyesi”219
ibareleri kişinin af edildiğini göstermektedir. Af edilme durumları çeşitlilik
göstermektedir. Suçlunun mevcut hali ile birlikte ailesinin durumu da af edilme
sürecinde göz önüne alınmıştır.
Mevcut 117 hüküm220 içerisinde ıtlak edilen suçlarda belirtilmiştir. 13 adet
farklı ceza türü bulunmaktadır. Bunlar; katl, hırsızlık, yaralama, darp, gasp,
cünha, kalpazanlık, eşkıyalık, dolandırıcılık, isyan, kız kaçırma, serserilik ve
evrakta sahtecilik suçlarıdır.
Diğer suçlardan farklı olarak ıtlak hükümleri içerisinde cünha vakıaları da
bulunmaktadır. Bu suçlar genel olarak küçük suçlardır.221 Cünha suçları katl
suçundan daha hafif suçlar olarak değerlendirilmektedir. Suçun yaptırımı az
olduğu için ıtlak hükümlerinin arasında mutlaka yer almıştır.
219 Tahliye edilmesi. 220 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 47/3, 2/2, 2/4, 3/1- 3, 4/5, 5/2, 6/6, 7/4, 12/2, 13/3, 16/4, 16/5,
17/5, 18/3, 22/4, 23/6, 24/6, 25/2, 27/2, 27/4, 29/1, 30/4, 31/1, 33/1, 40/1-4, 41/3-5, 43/2-3, 44/2-3-
5, 45/3, 51/3, 52/4, 53/2, 54/3, 55/4, 56/1-2, 58/1, 63/1-3, 64/1, 67/2, 69/1-2-3, 71/2-4, 72/6, 74/4,
76/1, 80/1-4, 81/1-2-3, 82/3, 83/3, 84/3, 85/3-5, 86/2, 87/3, 90/1, 94/1, 100/5, 105/2-3-4, 107/1,
112/3, 113/3, 114/1-2-3, 116/1-3, 120/1, 123/1-2, 132/3, 133/2, 134/2, 136/1-2, 137/1, 138/1,
140/1-3, 143/1, 147/2, 151/3, 155/1-2, 156/1, 159/2, 160/3, 161/3, 162/2-3, 164/3, 171/3, 173/1,
178/1, 180/2, 182/3, 183/1-3-4, 184/1, 187/1, 195/2. 221 http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php (04.05.2018) .
72
Itlak edilme şartları ağırlıklı olarak suçlunun hasta olması ya da perişan
olmasından kaynaklanmaktadır. Yapılan tedavi yetersiz kalınca da suçlu ıtlak
edilmiştir. Bir başka ıtlak durumunda ise suçlunun yakınları ya da bizzat suçlu
tarafından merkeze yazılan arz-ı hal ler ile ıtlak edilmesini istemesidir. Bu süreç
zaptiye meclisinin mazbatası Meclis-i Vala’ya verilerek gerçekleştirilmektedir.
Devlet ıtlak edilme sürecinde suçluların isteklerine bir hayli önem vermiştir,
hırsızlık suçlarında çalınan malların geri iadesi sahibine teslim edilmişse ıtlak
edilmenin ilk aşaması oluşmuştur. Keza katl suçlarında ödenen diyetten sonra
ıtlak edilmenin ilk şartı gerçekleştirilmiştir. Bu bakımdan devlet verdiği ceza gibi
bunu ıtlak etme sürecinde de birçok faktörü göz önünde bulundurmuştur.
Suçlunun ailesi de maddi ve manevi yönden perişan olmuş sa yine suçlunun af
edilmesine bir mani görülmemiştir.
Itlak edilme şartı başlıca üç neden den dolayı gerçekleşmiştir. Bunlardan
ilki süresinin dolması, ikincisi süresinin az bir zaman kalmasına rağmen yazılan
arz-ı hal ile ıtlak edilmesi, üçüncüsü ise ailesinin yada kendisinin perişan
olmasıdır.
73
SONUÇ
Çalışmaya konu olan Ayniyat Defteri ve benzer özellikleri taşıyan diğer
aynıyat defterleri, Osmanlı Devleti’nin XIX. Yüzyılda değişen hukuk bağlamında,
çeşitli suçlara verilen cezaların ne şekilde değiştiğini gözler önüne seren önemli
bir kaynak hüviyetindedir. 624 Numaralı Ayniyat Defteri Genel anlamda ele
alındığında; bu defterde katl, hırsızlık, darp ve yaralama, cünha, kalpazanlık,
eşkıyalık, dolandırıcılık, isyan, gasp, kız kaçırma, serserilik, evrakta sahtecilik,
zina, adam kayırma, sahte memurluk, yalancı şahitlik, kur’an çalma ve ruhsatsız
mekan işletme gibi muhtelif suçların işlendiği anlaşılmaktadır. Bu türden suçlara
verilen cezalar, defterin değerlendirme aşamasında, ikinci kısımda belirtilmiştir.
Bu cezalar başlıca; Kürek ve pranga cezaları, sürgün cezası ve hapis cezalarıdır.
Bunun haricinde ıtlak hükümleri de mevcut olduğu için bu hükümler de
değerlendirilmiştir.
Suç işlenen mahaller ayrıntılı bir şekilde anlatılarak bu kişilerin cinsiyet ve
dinlerine de değinilmiştir. Özellikle kadınların narin yapıları göz önünde
bulundurularak bunlara daha ziyade hapis cezası verilirken, erkekler genellikle
beden gücünden istifade edilmeye yönelik kürek cezası gibi muhtelif cezalara
çarptırılmaktaydılar. Dini yönden ele alındığında ise eşkıyalık, gasp, tecavüz gibi
suçların alt sınıftan insanlar tarafından işlendiği, lakin ticari ve paraya dayalı
kalpazanlık gibi suçların ise daha çok Rum, Ermeni gibi gayrimüslimler
tarafından işlendiği anlaşılmaktadır. Dini suçlar bağlamında aynı zamanda
sahtekârlık gibi suçla da göze çarpmaktadır. Bilhassa toplum ve kamu nezdinde
saygın bir yere sahip olmak isteyen kimi şahıslar kendilerine seyitlik ve sahte
şeyhlik gibi sıfatlar yükleyerek insanları ve yerel yöneticileri dolandırma yoluna
gitmişlerdir. Bunu yapmalarındaki bir neden de vergiden muaf olmak
istemeleridir. 22 muharrem 1267 tarihli zaptiye müşirliğine gönderilen bir
hükümde sahte şeyhlik yapan Mustafa’ya sürgün cezası verilmiştir.
Deftere göre suç istinat edilen zanlıların mahkeme süreçlerinde uygulanan
prosedürlere dair evrakların örnekleri İstanbul’a gönderilmekteydi. Fakat bazen
kayıtlarının gelmediği durumlarda yaşanabilmekteydi. Bu durumda zaptiye
müşirliğinin talebi üzerine mahallinden sual edilerek cevap beklenilmekte, bu süre
zarfında da suçlunun gözaltında tutulması istenmekteydi. Defter içerisinde
74
bulunan hükümlerin çoğu zaptiye müşirliğine yazılanlardan ibarettir. Yine bu
yazılardan bir tanesinde dikkati çeken bir konu olarak ve içeriğinde farklı bir
durumdan bahsedildiği için burada değerlendirildi. Bu hüküm zaptiye
Nezareti’nde tutuklu bulunan kişilerin hangilerinin salıverilmesi, hangilerinin
tutulmasına dair zaptiye müşirliğine gönderilmiştir. Suçu kesinleşen mahkumlar
öncelikle İstanbul’daki muhtelif hapishanelere gönderilir. Daha sonra alınan
karara göre kürek ya da pranga ve hapis cezalarına çarptırılırlardı.
Bab-ı zaptiye mahkûmların cezalarını çektikleri noktadır. Burada bulunan
mahkûmlar bazı durumlarda af edilmeseler dahi başka bir tarafa giderek cezalarını
orada çekmelerini istemişlerdir. Bu isteğin sağlanmasında tek koşul kefillerinin
alınması olmuştur. Bu durumda merkeze yazılan yazının cevabi metni Bab-ı Ali
evrak odasından çıkmıştır. Bu çıkan belgelerin kopyası Ayniyat Defterine
yazılmıştır.
Kefilin istenmesi durumu gözaltı süreçlerinde de dikkat edilen bir durum
olmuştur. Suçluya dair gerçekleştirilecek herhangi bir eylemde kefilleri mutlaka
alınmıştır. Kefil alınmasının haricinde gayrimüslimlerin patrikhaneden
yeminlerinin alınması da şart koşulmuştur. Bura devletin hukuki uygulamada
toplumların inançlarına göre farlklı muameleye gittikleri anlaşılmaktadır. Bu da
Osmanlı hukukunda toplumun tamamını kapsayan tek-tip yada standart bir cezai
sistemin olmadığı kanısını güçlendirmektedir.
Defter içerisinde adaba mugayir suçlar, hatta yüz kızartıcı suçlar belli bir
teamülden olsa gerek sarih olarak belirtilmemiştir. Bunun yerine edepsiz ve
uygunsuz hareketten ötürü gibi üstü kapalı ifadeler kullanılmıştır. Böyle bir
uygulamaya gidilmesinin bir diğer nedenide suçu işlemekle itham edilen zanlının
yargılama sonrası suçsuzluğunun ispat edilmesi idi. Böylelikle zanlı yaşadığı
topluma rahat bir şekilde dönebilmekte yaşamını idare ettirebilmekteydi.
Çalışmadan yapılan çıkarımlardan bir diğeri de ıtlak yani suçlunun Salı
verilmesine yönelik hükümler ve uygulamalardır. Mâhkumlar genellikle ceza
sürelerini sonuna kadar doldurmakla beraber bazı durumlarda süreleri dolmadan
suçluların erken tahliye edildikleride görülebilmekteydi. Bu gibi nedeni
belirtilmeyen ve kısmen iltimasa dayalı uygulamaların Hukuki müesseselere
sirayet etmesini engellemek için bu müesseselerin bünyesinde istihdam edilen
75
kadı, naip ve memurin taifesi çok sık denetim altında tutulmakta, görev ihmali
görülenler gerekli cezalandırmalara çarptırılmaktaydı. Şüphesiz bunda bir takım
etkenler önemli rol oynamaktaydı. Defteri hukukçu bağlamında değerlendirme
fırsatı olmadığından bu nedenlere ayrıntılı bir şekilde değerlendirme imkanına
sahip olamadık.
Çalışmanın neticesinde XIX. Yüzyıl Osmanlı hukuku ve adaleti hakkında
azda olsa bir çıkarımda bulunulmuştur. Osmanlı Devleti’nde suç ve ceza çalışacak
araştırmacılar için bu tez bir kaynak olma özelliği taşımaktadır. 624 numaralı
Ayniyat Defteri hakkında yapılan bu çalışma daha sonraki araştırmalar için öncül
bir özelliğe sahiptir. Özellikle defter içerisinde yer alan muhtelif cezalar arasında
bulunan kürek cezası ile ilgili verilen hükümler bu süreçten önceki dönemlerde
uygulanan kürek cezası ile farkları ortaya çıkmıştır.
Ayniyat defterleri bu yönüyle Osmanlı gündelik hayatına yönelik araştırma
yapan sosyal bilimciler, hukukçular ve iktisatçılar için önemli bir başvuru kaynağı
özelliği taşımaktadır. Bu çalışma, tek başına yeterli olmayıp çalışmanın pranga
cezası, kürek cezası vb. konularda ileride yapılacak yapılacak olan araştırmaları
teşvik etmesi umulmaktadır.
76
KAYNAKÇA
ARŞİV BELGELERİ
BOA, A.MKT.MHM, Nr. 455982, 16, (…), 1873.326.
BOA, BEO.AYN.d., Nr. 624.
KİTAPLAR ve SÜRELİ YAYINLAR
Acehan, Abdullah, “Osmanlı Devleti’nin Sürgün Politikası ve Sürgün
Yerleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, V. 1/5, Sonbahar
2008, s. 12-29.
Aktaş, Necati “Ayniyat Defteri”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. IV, İstanbul, 1991,
s. 177-178.
Akyıldız, Ali, Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform, Eren Yay., İstanbul, 1993.
Arı, Kemal,“Türk Denizcilik Tarihi”, Deniz Basımevi Müdürlüğü, Ed. Zeki
Arıkan, Lütfü Sançar, İstanbul, 2009, s. 125-145.
Avcı, Mustafa, Osmanlı Ceza Hukuku, Mimoza Yayın, Konya, 2014.
_______, Türk Hukuk Tarihi, Atlas Akademi Yay., Konya, 2018.
Aydın, M. Akif, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet, Klasik Yay., İstanbul,
2014.
_______, Türk Hukuk Tarihi, 13. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2015.
Bardakoğlu, Ali, “Hapis”, DİA, C. XVI, İstanbul, 2013, s. 54-64.
_______, “Hırsızlık”, DİA, C.XVII, İstanbul, 2013, s.384-396.
Baytimur, Süha Oğuz, “Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri ve
Uygulanan Cezalar (1789-1808)”, Bitlis Eren Üniversitesi SBE Dergisi,
C.V, S.2, Aralık 2016, s. 249-256.
Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2016.
Bostan, İdris, Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersane-i Amire, TTK
Yay. Ankara, 2003.
_______, Osmanlılar ve Deniz, Küre Yayınları, İstanbul, 2010.
Cin, Halil, Akgündüz, Ahmet, Türk Hukuk Tarihi, C.1, Osav Yay., İstanbul,
1995.
77
Cin, Halil, Akyılmaz, Gül, Türk Hukuk Tarihi, Sayram Yay., Konya, 2013.
Çabuk, Fehminaz, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Toplumunda Irza Tecavüz
Vakıaları”, Asos Journal, S. LVI, Ekim 2017, s. 358–373.
Çadırcı, Musa Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik
Yapıları, TTK Yayınları, Ankara, 1991.
Daşçıoğlu, Kemal, “Sürgün”, DİA, C.38, İstanbul, 2013, s. 167–169.
Develioğlu, Ferit, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi,
Ankara, 2011.
Düzbakar, Ömer, “İslam – Osmanlı Ceza Hukukunda Rüşvet ve Bursa Şer’iyye
Sicillerine Yansıyan Örnekler”, New World Science Academy, S.3,
Haziran, 2008, s. 532–550.
_______, “İslam-Osmanlı Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu:16-18.
Yüzyıllarda Bursa Şer’iyye Sicillerine Yansıyan Örnekler”, Türkiye Sosyal
Araştırmalar Dergisi, S.2, Bursa, 2008, s. 79 – 105.
Düzcü, Levent, “Osmanlıların Sanayi Çağına Adım Atışına Denizcilikten
Bir Örnek: Buharlı Gemiye Geçişte Başlıca Parametreler (1828-
1856)”, Hıstory Studies İnternational Journal Of History, S.V,
Ocak, 2013, s. 113–127.
Ekinci, Ekrem Buğra, Tanzimat ve sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat
Yay., İstanbul, 2003.
Erim, Neşe, “Osmanlı İmparatorluğunda Kalebentlik Cezası ve Suçların
Sınıflandırılması Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı Araştırmaları, S.4, 1984,
s. 79–88.
Esen, Hüseyin, “Zina”, DİA, C. 44, İstanbul, 2013, s. 440–444.
Gencer, Ali İhsan, Bahriyede Yapılan Islahat Hareketleri ve Bahriye
Nezaretinin kuruluşu (1789-1867), TTK, Ankara, 2001.
Gerlach, Stephan, Türkiye Günlüğü 1573-1576, Edt. Kemal Beydilli, Çev.
Türkis Noyan, C. I, İstanbul, 2010.
Gökcen, Ahmet, Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Kanunları, Dokuz Eylül
Üniversitesi Yay., İstanbul, 1989.
78
Günay, Ramazan “Osmanlı Arşiv Kaynakları İçerisinde Ahkam Defterleri:
Gelişim Seyri, Muhtevası ve Önemi”, SDÜ SBE Dergisi, S. 17, 2013/1, s.
9 – 29.
Heyd, Uriel, Studies in Old Ottoman Criminal Law, Clarendon Press, Oxford,
1973.
İlgürel, Mücteba, “Osmanlılarda Eşkıyalık Hareketleri”, C.XI, DİA, İstanbul,
2013, s. 466 – 469.
İnalcık, Halil, “Osmanlı Arşivlerinin Türk ve Dünya Tarihi Açısından Önemi”,
Osmanlı Arşivleri Ve Osmanlı Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, 1985,
s. 31-44.
İpşirli, Mehmet, “XVI. Asrın İkinci Yarısında Kürek Cezası İle İlgili
Hükümler”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü
Dergisi, S.12, İstanbul, 1982, s. 203 – 248.
Kaynar, Reşat, Mustafa Reşid Paşa Ve Tanzimat, TTK Yay., Ankara, 2010.
Kılıç, Orhan, “XVI. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık
Faaliyetleri”, Osmanlı Ansiklopedisi, C.III, Yeni Türkiye Yay. Ankara,
1999, s. 180 – 187.
Kılınç, Ahmet, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Teşhir Cezası”,
İnternational Journal of Science Culture and Sport, Special İssue 4,
Ağustos 2015, s. 447 – 456.
_______, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Uygulanan Kürek Cezasının
Hukuki Tahlili”, Belleten, C. LXXIX, S. 285, Ağustos 2015, s. 531-558.
Konan, Belkıs “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar
2011, s. 149 – 172.
Kütükoğlu, Mübahat S, Tarih Araştırmalarında Usul, TTK, Ankara, 2011.
Mutaf, Abdulmecid, “Osmanlı Arşivindeki Ayniyat Defterleri”, OTAM, S. 7,
Ankara, 1996, s. 385 – 391.
Pakalın, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.II,
MEB, İstanbul, 1993.
Sami, Şemseddin, Kamus-ı Türki, Edt. Turgut Buğra Akdoğan, Altınpost Yay.,
Balıkesir, 2012.
79
Saner, Yasemin, “Osmanlının Yüzlerce Yıl Süren Cezalandırma ve Korkutma
Refleksi: Prangaya Vurma”, Osmanlı da Asayiş, Suç ve Ceza 18.-20.
Yüzyıllar, Edt. Noemi Levy – Alexandre Toumarkine, Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, İstanbul, (Tarihsiz), s. 163 – 189.
Sertoğlu, Midhat, Muhteva Bakımından Başvekalet Arşivi, TTK, Ankara, 1955.
Seyitdanlıoğlu, Mehmet, Tanzimat Döneminde Meclis-i Vala (1838-1868),
TTK Yay., Ankara, 1994.
_______, “Yenileşme Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatı”, TÜRKLER,
C.XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 1014 – 1029.
Sungur, Mutullah “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde Taşra idaresi ve Vilâyet
Yönetimi”, TÜRKLER, C.XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2012,
s.1357 – 1368.
Taşkın, Figen, “1844 Tashih-i Sikke Sonrasında Para Düzeni ve Kalpazanlık”,
Studies of the Ottoman Domain, C.VI, S.11, Ağustos 2016, s. 1 – 19.
Tezcan, Mahmut, “Türk Kültüründe Kız Kaçırma Geleneklerinin Antropolojik
Çözümlenmesi”, Aile ve Toplum Dergisi, C.II, S.6, Aralık 2003, s. 41 –
48.
Tosh, John Tarihin Peşinde, Çev. Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları,
İstanbul, 2013.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devlet’inin Merkez ve Bahriye Teşkilatı,
TTK, Ankara, 1988.
Yakut, Esra, Osmanlı Hukukunda Tazir Cezaları, Seçkin Yay., Ankara, 2015.
Yıldız, Gültekin, Mapusane, Kitabevi Yay., İstanbul, 2012.
TEZLER
Akalın, Adnan, “İslam Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu ve Çalınan Mal ile
İlgili İhtilaflar”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara
Üniversitesi, SBE, Ankara, 2006.
Kırlı, Hacer, “Kürek Cezası ve Osmanlı Uygulaması”, (Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul,
2015.
80
Mumcu, Esra, “Tersane Zindanı”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi),
Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2016.
Yırtımcı, Esra, “Dolandırıcılık Suçu”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku
Anabilim dalı, Ankara, 2010.
İNTERNET KAYNAKLARI
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5
af46676580c98.41887844 (01.05.2018)
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GT
S.5af594c58236e5.26739612 (02.05.2018)
http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php (04.05.2018)
81
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil 1. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne göre Katl Suçlarının Müslüman ve
Gayrimüslimlere Göre Oransal Dağılımı
Şekil 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu İşlenen Bölgelerin
Oransal Dağılımı
Şekil 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu İşleyen Kişilerin
Oransal Dağılımı
Şekil 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Çalınan Malların Cinsinin
Sayısal ve Oransal Dağılımı
Şekil. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Gasp Suçu İşleyen Müslim ve
Gayrimüslimlerin Dağılımı
Şekil. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp Suçu İşleyen Kişilerin
Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Yaralama Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp ve Yaralama Suçlarının
Sayısal ve Oransal Dağılımı
Şekil. 1. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kalpazanlık Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 1. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Eşkıyalık Suçu İşleyen
Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 2. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezalarının İşlenen
Suçlara Göre Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu Üzerine Verilen
Kürek Cezası Hükümlerinin Dinlere Göre Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Katl
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
82
Şekil. 2. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Gasp
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen
Eşkıyalık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu Üzerine Verilen
Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 2. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Katl
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu Üzerine Verilen
Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
Şekil. 2. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen
Hırsızlık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Gasp
Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 11. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Darp
ve Yaralama Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı
Şekil. 2. 12. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Itlak Hükümlerinin
Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı
83
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Katl Suçu İşleyen Suçluların Suç
İşledikleri Mahallere Göre Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
Tablo. 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların
Mahalleri ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
Tablo. 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve
Sosyal Statü Bazında Dağılımları
Tablo. 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Darp Suçu İşlenen Mahaller ve
Sosyal Statü Bazında Dağılımları
Tablo. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Yaralama Suçu İşlenen Mahaller,
Sosyal Statüler ve Nafaka Bedelleri Bazında Dağılımları
Tablo. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Kalpazanlık Suçu İşlenen
Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
Tablo. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Dolandırıcıların, Dolandırma
Yöntemi ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
Tablo. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller
ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı
Ek.1 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNİN TRANSKRİPSİYON
METNİ
Vaz-ı Küreğe Dair Buyruldu-i Sami Defteridir
1267
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-001
Sayfa 47
25 N 67 tarihinde mahallerine gönderildi.
Zabtiye Müşiri Paşa Hazretlerine
Haleb ve Birecik’in hadise-i mündefiasına sebeb olub bu tarafa gönderilmiş olan
otuz nefer eşhasın derece-i töhmetleri üzerine mahallinden vuku bulacak işara
göre buud-ı inkızalarına bakılmak üzere emsalleri misillü ne afv ne de ceza
makamında olarak marifet-i müşirileriyle Bursa’ya gönderilmesi saniha-i zib
sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun hazret-i padişahi mantuk-ı alisinden olub
keyfiyet Hüdavendigar ve Haleb valileri devletlü paşalar hazeratına bildirilmiş ve
isimleri mübeyyin pusuşla merbuten gönderilmiş olmağla ber mukteza-yı irade-i
seniyye-i hazret-i şahane iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
Maliye nazırı efendi hazretlerine ber-vech-i muharrer ferman-ı ali kıta 1
29 N 67 tarihinde kavasbaşına verildi
Belviran kazasına tabi Beliki karyesi ahalisinden carihen vefat eden Abdülatif’in
katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet konya valisi hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali
Kıta 1
84
29 N 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri paşa hazretlerine
Zevcesinin vefatından dolayı bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Ferhad Bey’in
müteveffiye-i muma-ileyhanın kerimesi hanım ile huzur-ı hazret-i fetva-penahide
müdafaa olunmak üzere şimdilik kavi kefili alınarak tahliye-i sebile haiz olduğu
Istabl-ı amire müdürlüğü payesinin ref’i ve uhdesinde bulunan nişanın ahz ve
darbhane-i amireye teslim kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-
ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-
merkeze müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve nişan keyfiyeti maliye nezaret-i
celilesine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisince icra-yı icabına himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 48
11 L 67 tarihinde gönderildi
İngiltere devleti tebaasından olub Leş kasabasında lenger-endaz olan sefinede katl
ve idam olunarak emval ve eşyası ahz ve gasb olunmuş olan Kapudan Esbero ile
iki nefer taifesinin katilleri olan dört nefer eşhasın bu tarafa gönderildiği İşkodra
mutasarrıfı atufetlü paşa hazretleri tarafından cevaben işar kılındığından
merkumların ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallerindeki mahbusiyeti tarihi olan
altmış altı senesi rebiülevvelinin on dokuzuncu gününden itibaren onar sene
müddetle küreğe konularak hitamı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i
valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası babında ferman-ı ali
Kıta 1
13 L 67 tarihinde Kavasbaşına verildi
Bozok sancağında kain Soron karyesi sakinlerinden olub madruben vefat eden
Memiş’in katilleri Osman ve Ömer’in ber-muceb-i kanun ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz’-ı
kürek olunarak bi’l-istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla derununa merkumlardan
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali
85
Kıta 1
Bu dahi
İngiltere devleti tebaasından olub Leş kasabasında lenger-endaz olan sefinede katl
ve idam olunarak emval ve eşyası ahz ve gasb olunmuş olan Kapudan Esbero ile
iki nefer taifesinin katilleri olan dört nefer eşhasın kaffe-i emval ve eşyası altı bin
iki yüz elli kuruşa baliğ olarak bundan başka bir nesneleri olmadıüğı ve
merkumların ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallerindeki mahbusiyeti tarihi olan
altmış altı senesi rebiülevvelinin on dokuzuncu gününden itibaren onar sene
müddetle küreğe konularak hitamı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i
valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası babında ferman-ı ali
Kıta 1
Bu dahi
Ankara Sancağında kain kasaba-i Bala kazasına tabi’ Koriga karyesi sakinlerinden
maktul Mustafa’nın katili mezkûr karye ahalisinden Mehmed’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard
olunmak üzere celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali
Kıta 1
Bu dahi
Kebsud kazasına tabi Eğdiç karyesi ahalisinden maktul İsmail’in katili Yalan
Yusuf’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamına tahliyesiyle geldiği yere tard
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
86
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babın ferman-ı ali
Kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-006
22 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi.
Peravişte kazasında Niksan karyesinde maktulen halik olan Naci zımminin katili
Deli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa
celb olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve mucebince keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 Ca 66 tarihinde kavasbaşıya verildi
Meclis-i vala azasından devletlü İzzet Paşa hazretlerinin sahilhanesi
kayıkhanesine girib bazı eşya ahzına ibtidar ve kayıkçılardan Mustafa ve Osman
dahi darb ve cerhe ictisar eylemelerinden dolayı ahz ve girift olunan İbrahim’in
merkumanı bıçak ile darb ve cerhe mücaseret ve Kıbrıslı Ahmed’in dahi bu
maddede merkûma refakat ve eşya ahzı hususunda müşareketi ikrarlarıyla
tebeyyün etmiş olduğundan icra-yı mücazatı istizaına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri
tarihinden itibaren merkum İbrahim’in bir sene ve refiki Ahmed’in dahi altı ay
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı ira olunmak babında ferman-
ı ali kıta 1
23 Ca 66 tarihinde kavasbaşıya verildi.
Tebaadan Akşehirli Ahmed Mekkeli Hüseyin Efendi’yle talebeden Veli
Efendi’nin bazı eşyasını ahz eylemiş olduğunu ikrar etdiğinden ve mevcud
87
olanların bi’l-istirdad sahibine teslim olunub telef eylediği eşya bahasının dahi
bundan böyle merkumun yesarında tahsil kılınacağından icra-yı mücazatı
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz-ı
pranga olundu müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade
olunmağla ol-vecihle icabı olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
24 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Divan-ı hümayun kalemi mühimme kavasiyanından Necmi Efendi’nin hanesinden
Micaço mühtei Yakub yedi bin altı yüz kuruşluk evrak-ı nakdiyesini ahz
eylediğini ikrar ve itiraf eylemişl ve meblağ-ı mezburun beş bin şu kadar kuruş
bi’t-tahsil efendi-i muma-ileyhe olunduğu ve kusurunun dahi tesviyesine
bakılacağı beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-ı ceza merkumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay müddetle vaz-ı pranga olunarak bi’l-
istihdam inkıza-yı müddetinde kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
24 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Tarabya’da kain fırunda Hamberik ve Yanyalı Anaştaş Ferancilecer Sakızlı
Yani’nin bin dokuz yüz altmış altı kuruşunu ahz eylediği matbu’a ikrar edib
mersumun ziyade iddiası olan bin dört yüz kuruş içün bi’t-taleb huzur-ı şerifde
tahlis olunmasıyla muterif olduğu meblağ-ı mezburun bi’l-istirdad sahibi
mersuma red ve ita olunduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddeti vaz’-ı pranga olunarak
bi’l-istihdam müddeti hitamında kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i
mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
88
24 Ca 66 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Makaracı esnafından İbrahim İngiltere Lomgazacı Nikola Tataluri’yi darb ve cerh
etmiş olduğunu ve mecruh-ı mersumun ücret-i cariyesi hakkında ne vecihle karar
verilmiş olduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti
tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz’-ı pranka olunarak hidemat-ı lazımede
bi’l-istihdam müddeti hitamında kefili alınarak sebillerinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
Bu dahi
Kütahya sancağının Niyaz kazası Derlice karyesi sakinlerinden olub maktulen
fevt olan Hacıoğlu Hüseyin’in katili Veliyyüddin ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek
olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub
mucebince keyfiyet mahlline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Gabrovalı Nikola refiki Yovan ile Nemçe devleti tebaasından Pavli’nin malumü’l-
mikdar eşyasını ahz eylediğini ikrar etmiş ve eşya-yı mezkurden mevcud olanları
bi’l-istirdad sahibine teslim olunarak kusuru zahire ihracı mümkün olamayan
şeylerin esmanı olan üç yüz bu kadar kuruşun yüz kuruşunu peşinen tahsil olunub
kusuru kefile rabt kılınmış olduğundan icra-yı icabı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak
müddeti hitamında bir daha bu şeylerde bulunmayacağına kefili alınarak sebilinin
tahliyesi ve refiki mersum Yovan’ın bi’t-taharri ele geçirilib istintakı bi’l-icra
89
keyfiyetin ba mazbata işar kılınması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
28 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Yanlış ecza tertib ve ita eylediklerinden dolayı mahbusda bulunan Cerrah Serkiz
ve kalfası Serav Harti’nin tahliye-i sebilleriyle bunların Cerrah Kosti’nin fimabad
eczacılıkda kullanılmamak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden
iitibaren bir sene müddet prangaya vaz’ıyla tekmil-i müddetinde vilayetine tard ve
def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunarak keyfiyet hakipa-yı hümayundan
bi’l-istizan emr ve irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi bu merkezde müteallik ve
şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Avusturya devleti tebaasından Antonyo Noriken kaime sahtekarlığı töhmetine
ictisar eylemesinden dolayı iki sene müddetle prangaya vaz’ olunmuş ise de
sefareti tarafından vaki’ olan ifadeye mebni mersumun fimabad Dersaadet’e ayak
basmamak üzere vilayeti tarafına def’i zımnında sebilinin tahliyesiyle sefareti
tarafından teslim olunması nezaret-i celile-i hariciye ile bi’l-muhabere tensib
olunduğu meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali tarihiyle 28 Ca 66 kıta 1
Bu dahi
Borlu kazası ahalisinden Şeyhoğlu Abdülhalim Bey’in oğlu Hasan Efendi kaza-i
mezbure bir saat mesafede kain hanesinde misafir olan karındaşı Mehmed’i peşto
kurşunu ve bıçak ile telef eylediği şer’an sabit olduğundan merkum Hasan’ın ber-
muceb-i kanun-ı ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede altı sene vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
vilayeti tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
90
mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 22 Ca 66
tarihiyle kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-007
Sayfa 3
28 Ca 66 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Hazretlerine
Geçende Yakacık karyesi sakinlerinden İbrahim Ağa’nın leylen hanesine girib
gasb ve cerh madde-i fazihasına ictisar etmiş olan Kara Yorgi ile eniştesi diğer
Berber Yorgi ve Çoban Feryoz ve Ceber ve Çoban kahyası Nikola’nın vuku
bulan muhakeme ve istintaklarında mersuman Ceber ve Kara Yorgi el-yevmi
firari olarak taharri üzerinde bulunan malumü’l-esami üç nefer refikleriyle beraber
ağa-yı muma-ileyhin karye-i mezkurede vaki hanesine leylen girib cerh fazaihine
ictisar ve çifte tüfenk ile bir tek tabanca alub firar eyledilklerini ikrar etmiş ve
bunlardan mersumun Berber Yorgi ve Feryuz ve Çoban kahyası Nikola’nın
beraet-i zimmetleri anlaşılıb sebilleri tahliye kılınmış olduğundan ve firari-i
mersumun dahi ele getürüldükde keyfiyetleri başkaca ifade kılınacağından fakat
marrü’z-zikr Kara Yorgi ile Cebero’nun icra-yı mücazatları istizasına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumlardan Berber Yorgi ile
Cebro’nun ifade-i vakıalarına göre kutta-i tarik suretinde bulunduklarına mebni
bunların ber-muceb-i kanun-i ceza beşer sene müddetle vaz’-ı pranga olunub
hitam-ı müddetlerinde fimabad bu misillü fazaihde bulunmayacaklarına kavi
kefilleri alınarak tahliye-i sebilleriyle firari-i mersumanın dahi ele getirilmesi
hususuna ikdam olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabının icrasına himmet buyruralar deyü ferman-ı ali kıta 1
27 Ca 66 tarihinde Gönderildi
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
91
Çengelköyü Pazar kayığında yedek çeker iken denize düşmüş olan İstavri nam
çelebinin vefatından dolayı validesiyle mezkur kayığın reisi ve taifeleri ve iskele
kethüdasının istintaklarında keyfiyet kaza nev’inden olduğu tebeyyün ederek
vereseden bu babda bir guna dava etmediğinden taife-i merkumenin sebilleri
tahliye olunduğu beyanıyla mezbur reisin bazı mertebe tekayyüdsüzlüğü kabahat
olduğundan ihracı ve kayıkçılar hakkında bir nizam-ı daimi ve ne hal istizanına
dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib fimabad yeni kayıkçılık
edecek kimselerin ol-emirde bir üstad kayıkçının yanında altı yedi ay çalışub
tahsil-i maharet etmedikçe müstakil kayık tedarikiyle işletdirilmemesi hususunun
bir nizam-ı daimi ittihazıyla ihtisab nezaret-i behiyyesine havalesi ve merkum
iskele kahyası hakkında bir suver olduğundan diğerleriyle beraber salıverilmiş ise
de kubhen olmayub bazı sebebe mebni tevkif olmuş ise beyan olunması ve ol-
vecihle mezburunun ihracı yerine diğer bir münasibinin tayin kılınması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunub keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya
bildirilmiş olmağla icrası icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
2 Muharrem 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi.
Kürekde bulunan Rusçuklu Salih’in tahliye-i sebili valide tarafından niyaz
olunmayub keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale merkumun ikmal-i müddetine
az bir şey kalmış olduğundan merhameten salıverilmesi ifade olunmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Konya eyaleti mülhakatından Ereğli kazasında Ekizli karyesi ahalisinden ve
asker-i redifeden olub mahnuken vefat eden Ahmed’in katilleri Mehmed ve
Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren
beşer sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam inkızasınca sebilleri
tahliye olunarak memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olduğu vürudlarında
merkumlar müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
92
Sayfa 4
Bu dahi
İzmir’e muzafa Karşıyaka sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Rençber
Karacalı Mustafa’nın katili Sadık’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek
olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince
keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Menteşe sancağına Karlıcalı Ahmed ve Osman ve Salih gasb-i emval ve hetk-i ırz
misillü faziha-i keriheye ictisar eylediklerinden ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumların mahbusiyetleri tarihinden üç sene müdddet kürekde bi’l-istihdam
inkızasında küfelaya rabt olunarak sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla merkumların vürudlarında ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Cisr-i Mustafa Paşa kazasına tabi Salihler karyesi sakinlerinden olub madruben
müteveffiye olan Hamza’nın katili Zeyneb’in ber-muceb-i kanun ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard
ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub
mucebince keyfiyet mahalline bildirilmiş vürudunda merkum müddet-i mezkure
içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
93
Harputi Mustafa bazı şeyden üzerine tutulub üzerinde yüz kuruş kadar züyuf ve
temiz akçe bir beyaz küpe zuhur ederek lede’s-sual mahbus bulunan Galatalı
Angelo nasraniyenin hanesinde olan sandığını ahar eve nakl için inhitarları
kendisine verilmiş olduğundan mezkur akçe ve küpeyi sandıkdan aldığını
söylemiş ve mersumdan sonraldıkda [soruldukda] inhitar vermediğinden başka
sandığında bir akçe olduğunu beyan eylemiş ve merkum sabıkalı bulunmuş
olduğundan icra-yı icabı istizanına zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya
verilerek merkumun üzerinde yüz kuruş kadar akçe bulunmasıyla bir hükm tertib
eylemeyüb fakat sabıkalu olduğu cihetle polis tarafından dikkat olunması inkıza
edeceğinden kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Mellah taifesinden Doğan refiki Asitaneli Alabe’yi darb ve cerhe mücaseretinden
başka zabtiye çavuşu Ahmed’i dahi cerh eylemiş olduğu ve carih-i merkum Ali
sabıkalı ve uygunsuz makuleden olarak refikleri Türk Ali ve diğer Ali bu defa
vuku bulmak habasetinde beraber bulundukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına
dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek
merkum ve Doğan töhmeti ziyadece bulunmasına binaen mahbusiyetleri
tarihinden itibaren merkum Doğan’ın bir sene ve mecruh-i merkum Ali’nin altı ay
müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi ve
refikleri merkuman-ı Alilerin darb ve cerh maddesinde medhalleri ve bu misillü
efalde sabıkalu olmayub fakat birlikde bulunmaları kendülerine muceb-i kabahat
olacağından ve mamafih şimdiye kadar müddet-i mahbusiyetleri ceza-yı kafi
göründüğünden kendülere tenbihat-ı ekide icrasıyla şimdiden salıverilmesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-008
Sayfa 5
2 Muharrem 67 tarihinde Kavasbaşıya verilmişdir.
Ketebeden Hasan Efendi’nin seyisi Yorgi muma-ileyhin altı yüz kuruş kıymetli
bir zerağ lahuri şalını ahz ile yelek yapdurub iki yüz kuruşa diğer bir aded
94
yüzüğünü dahi aldığını ikrar ve bundan başka zayi’ olan sekiz yüz kuruş kıymetlü
bir aded elmas iğneyi inkar etmiş ve mezkur yüzük aynen bi’l-istirdad salifü’z-
zikr şalın kıymeti olan altı yüz kuruş ile elbise bahasından matlubu bulunan sekiz
yüz kuruş ki ceman bin dört yüz kuruş karşılık mersumun dahi muma-ileyh
zimmetinde olan altı yüz bu kadar kuruş alacağı bade’t-tenzil efendi-i muma-
ileyhin baki-i matlubu olan altı yüz bu kadar kuruş dahi kendüsü vazgeçmiş
olduğu beyanıyla mersum hakkında lazım mücazatın istizasına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyet tarihinden itibaren dört ay müdddetle vaz’-ı pranga olarak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Ahz ve uygunsuz makuleden bulunduklarına binaen tutulmuş olan İngiltere
devleti tebaasından Kefalonyalı Temestoflu Dalsamaki ve Toma ve Nemçe devleti
tebaasından Venedikli Covanni Nençoliç nam şahısların müddeileri davalarından
vazgeçmiş ise de mersuman serseri ve uygunsuz makulelerden olarak devlet-i
Müşarun-ileyha kançılaryaları canibinden dahi kabul olunmamış olduğu beyanıyla
icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisnin mazbatası meclis-i valaya
verilerek bu makule meçhulü’l-ahval olan eşhasın buralarda durması usul-i
belediyeye mugayir olacağından mersumanın mahalli odası marifetiyle münasib
bir gece kadınlarak [kaldırılarak] vilayetleri canibine tard ve def’ olunmaları
Hariciye nezaret-i celilesiyle bi’l-muhabere tensib olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
2 Muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kazabad kazasına tabi’ İzmir Said karyesi sekenelerinden olub madruben
müteveffiye olan Aişe’nin katilleri yine karye-i mezkure sakinlerinden Ömer ve
Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri
hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu
95
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda ve merkumlar müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Divriğili arabacı Hüseyin’in Ortaköylü Keçeto’yu iskemle ve soba ile başından
darb ve cerh eylediği ikrarıyla sabit olmuş ve masarif-i cariha ve nafaka ve eşya-yı
darbda zayi’ olan yüz kuruşluk varakaya mukabil üç yüz kuruş carih-i merkumdan
bi’t-tahsil marifet-i şer’le musaliha olunarak mersuma ita olunmuş olduğundan
icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valayaya
verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyet tarihinden itibaren dört
mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hakkında sebilinin tahliyesi meclis-
i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Karahisar-ı Şarki kazasında kain Yakacık karyesine tabi Balfere karyesi
ahalisinden olub maktulen fevt olan Veli’nin katili Süleyman’ın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden tersane-i amirede beş sene
müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
mahallerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 6
5 M 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
İzmir’e tabi’ İsli karyesi ahalisinden olub maktulen vefat eden Çakır Mustafa’nın
katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı
96
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
8 M 67 tarihinde kavasbaşı ağaya gönderildi
Batum Sancağına tabi’ Meravidesfili karyesi ahalisinden maktulen Salih’in katili
Mahir’i verese-i kısasdan afv eylediğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti
tarihinden olan altmış beş senesi evail-i Zilkadesi’nden itibaren merkumun beş
sene ve refiki olub madde-i katlde muaveneti sabit olan Murad’ın üç sene müddet
kürekde istihdamıyla inkızamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve
def’ olunması hususunun bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şehriyari müteallik
buyrulmuş ve merkuman Dersaadet’e gelmiş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Varna sancağı dahilinde kain Peravadi kazası mütemekkinlerinden olub halik olan
Deragi’nin katili İstifano tesviye-i diyetine muktedir olamadığı ber-nehc-i şer’
sabit olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak emsali misillü
ücret-i münasebe ile bi’l-istihdam ücretinden kifayet mikdarı kendüsüne verilib
maadasının deyne mahsuben vereseye ita kılınmak üzere tevkifi ve müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub mucebince keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda mezkur müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Manisa’ya tabi’ Bozdağı’nda Havaikde Kesimine musafa Malran karyeli
Himmet Çavuş ve karındaşı Celil kız kaçırmak kabahatine ictisar eylediğinden ve
97
sabıkalı bulunduklarından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer sene müddet kürekde bi’l-istihdam
inkızasında sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’ olmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle merkumların vürudunda icabı
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Karesi sancağında Turhan nam diğer Soma kazasına tabi’ Dere karyesi
sakinlerinden olub mahnuketen müteveffiye olan Aişe’nin katili zevci
Süleyman’ın karındaşı Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-kürek olunarak müddeti
hakkında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek
olunmak babına ferman-ı ali kıta 1
9 M 67 tarihinde kavasbaşına verilmişdir.
Sisam ceziresi ahalisinden olub İstefenaki Bey hakkında vuku bulan su-i
kasdinden dolayı tersane-i amirede mahbus bulunan İstama Yatavis izharü’l-hal
nedametle müstehak olduğu mücazatın afvını istirham etdiğinden keyfiyet meclis-
i valaya lede’l-havale merkum on iki sene müddetle habse ilka olunarak şimdiye
kadar dört sene mürur etmiş olduğu ve mahbusda derece-i helaka varub bundan
böyle daha tevkif telefini muceb olacağı cihetle memalik-i mahruse-i şahaneden
hariç münasib bir mahalle def’ olunmak üzere merkumun tahliye-i sebili tensib ve
hakipa-yı alisinden olub istizan olunarak merhamet-i ifade-i hazret-i şahane dahi
bu merkezde müteallik ve şeref-sudur buyurmuş olmağla icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-009
Sayfa 7
98
10 M 67 tarihinde kavasbaşına verildi.
Cerhci Salih’in bir kıta Mushaf-ı şerif ahz eylediğini ikrar ederek zikr olunan
Mushaf-ı şerif bi’l-istirdad sahibi zuhurunda verilmek üzere tevkif olunduğu
beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası
meclis-ş valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti
tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında salıverilmesi
ifade olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
Bu dahi
Gardiyanlıkdan muhrec Gatmonili Mehmed Hamal İsmail ile sair malumü’l-
esami eşhasın akçeleriyle eşyasını ahz eylediğini ikrar ederek yedinde mevcud
bulunanlar bi’l-istirdad ashabına ita olunub ve kusur istihlak etmiş olduğu nakd ve
eşya beledi dahi badehu tahsil olunacağı beyanıyla merkumun icrası mücazatı
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı
pranga olunarak müddeti hakkında salıverilmesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Dimitri Osenes manav Atnaş’ın çekmecesinden iki bin bu kadar kuruş akçesini
bi’l-ahz birazını sarf ve maasadıyla yedinde bulunana bir felavat ile bir fes
Miğdeci Kostantini’ye vermiş olduğunu ikrar ve mersum dahi yedi yüz kuruş ile
eşya-yı mezkureyi alub birazını sahibine teslim ve kusuru zimmetinde kaldığını
bi’l-ifade maadasını inkar etmiş ise de ahz-ı merkum yemin eylediği cihetle
meblağ-ı kusur-i mezburun Kostanti’den ve istihlak etmiş olduğu akçe dahi
mersum Dimitri’den bi’t-tahsil sahibine teslim kılınacağı beyanıyla ahz-ı
mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi
99
meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmakl babında
ferman-ı ali kıta 1
12 M 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
Arnavudluk ihtilalinden dolayı Anadolu canibine nefy ve izam olunmuş olan
eşhasdan Devres Bey’in Selanik’e ve Halil Ağa’nın Yenişehir Tırnovasına ve
Selim Bey’in Yenişehir’e ve Sokalapor’un dahi Tırhala’ya tahvil-i menfalarına
kusurlarının memleketlerine avdetlerine ruhsat verilmesi Üsküb eyaleti
mülhakatından malumü’l-esami kazalara mensub erbab-ı töhmetin dahi bu sırada
kefilleri alınarak hanelerine iade kılınması mahzurdan Salim olduğundan ol-
vecihle icabının icrası ve Prizrin ve Piriştine ahalisinden bazılarının elan hal ve
hareketleri yolunda olduğundan bundan böyle mülk-i rıza-yı ceviden
ayrılamayacakları tebeyyün eylediği halde anlar dahi afv ve ıtlak olunmak üzere
ol-emirde kefillerinin Rumeli ordu-yı hümayun müşiri devletlü Üsküb valisi
atufetlü paşalar hazeratı taraflarından istilamıyla badehu icabına bakılması tensib
ve hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden istizan olunarak emr ve irade-i
merhamet-ade-i hazret-i şehriyari dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur
buyrulub mucebince icabı icra kılınmış olmağla zikr olunan eşhasdan bu tarafda
bulunanları memleketlerine ruhsat ve itasına himem buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
Sayfa 8
15 M 67 tarihinde Kavasbaşıya verilmişdir
Karesi sancağında vaki nefs-i Bergama’dan Solak Halil mahallesi ahalisinden
olub katilen vefat eden Mesci Süleyman’ın katili Bergama’da sabık zabtiye
çavuşu Hacı Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş
100
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
15 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Manisa’ya tabi Turgutlu karyesi ahalisinden kur’a-i şeriye isabet eden
Süleyman’ın kolunu cerh eden Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza derece-i
töhmetine nazaran altı mah müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
tahliyesi tezekkür olunduğu meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle
merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Manisalı Mehmed’in zevcesi merkumun katili Hacı Ali’yi kısasdan afv
eylediğinden ve merkum dahi bu tarafa gönderildiğinden ber-muceb-i kanun-i
ceza katil-i merkumun mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi Ramazan-ı
şerifinin üçüncü gününden itibaren beş sene müddet kürekde istihdamıyla
inkızasında sebili tahliye olunarak memleketine tard olunması hususuna bi’l-
istizan irade-i seniyye-i hazret-i mülükane müteallik buyrulmuş olmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Berkofça kazası mütemekkinlerinden olub katilen helak olan Simon’un katili
Koca’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
beş sene ve refikleri Pano diğer Pano’nun dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve
def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunub
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
101
16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kapan-ı dakik civarında mecruhen vefat eden Arhovalı Mehmed’in katili Arhova
kazasına tabi Gedruh karyesi ahalisinden ve iskemleci esnafından Musaoğlu
Hüseyin ile maktul-i merkum Mehmed’in bi’l-asale ve bi’l-vekale pederi Hüseyin
Ağa’nın vuku bulan murafalarında katil-i merkumun darbından vefat eylediği
ikame-i beyyine ile ber-nehc-i şer’ sabit ve mütehakkik olan mucebince maktul-i
mezburun tamam-ı diyetini vecihle şair üzere üç sene de müeccelen müddei-i asil
ve veli-i vekil merkum Hasan Ağa’ya eda eylemiş merkum Hüseyin’e badet-
tenbih ağa-yı merkum dahi hisse-i irsiyesi metalibesine müteallike davadan
mezbur Hüseyin’in zimmetini kabul havi ayın merv-i iskat eylediği fetvahaneden
ilam olduğundan ber-mantuk-ı ilam-ı şer’ deyni hususunun tesviyesiyle ber-
muceb-i kanun-i ceza merkum Hüseyin’in mahbusiyeti tarihinden itibaren beş
sene müddet vaz’-ı pranga olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve diyet hususunun tesviyesi deavi nezaret-i behiyyesine
havale kılınmış olmağla mucebince katil-i merkum vaz’-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Katil ve haydud güruhundan olub mukaddemce Bahr-i Sefid canibinde ahz ve
girift olunan Ayvalıklı Kapudan Panayot ve Angeli ve refik-i diğer Panayot ve
Nikola ve Yani katil ve kutta-i tarik güruhundan olduklarından ber-muceb-i
kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum Yani Ovannis’e
mersumundan Kapudan Panayot ve diğer Panayot ve Nikola ve Angeli dahi yedi
sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri hitamında sebilerinin tahliyesiyle
vilayetleri canibine tard ve def’ olunmaları meclis valadan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-010
Sayfa 9
16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verilmiştir.
102
Fermude nahiyesine tabi’ Eyüblü karyesi ahalisinden olub maktulen vefat eden
Emin’in katilleri Mustafa ve diğer Mustafa ile Süleyman’ın ber-muceb-i kanun
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle kürekde bi’l-
istihdam inkızasında sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış
olmağla ol-vecihle merkumların vürudunda icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Deniz Abdal mahallesi sakinelerinden Hace Hatun hanesinden mazbutü’l-mikdar
ecnas akçesiyle dört yüz kuruş kıymetlü bir çift zümrüd küpesi sirkat olunmuş ve
komşusu Yorgancı Ali’nin müzayakası ziyadece bulunduğu cihetle merkumdan
şübhe etmiş idüğü ifade eylediğinden merkum ali bi’l-istintak ber-vech-i muharrer
madde-i ahza ictisar ederek meblağ-ı mezbureden fakat on kuruş sarfla maadası
kendüsünde olduğunu ikrar ve itiraf eylemiş ve meblağ-ı mezbur lede’l-mikdar üç
bin dört yüz bu kadar kuruş olarak mezkur zümrüd küpe ile beraber sahibesi
merkumeye verilib eğerçi mezbure sekiz yüz kuruş daha noksan idüğünü ibraz
eylemiş ise de muahharan andan tabien fariğa olmuş olduğundan icra-yı mücazatı
istizanına zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren zabtiye tarafından dört
mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
15 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bakkal uşaklarından Tanaş’ın Irgadpazarı’nda kain Bakkal Nikola dükkanı
odasından bir aded saati ahz ile Manav Hacı Tanaş’ın kefaleti ve münadi Halil
Efendi marifetiyle dört yüz üç kuruşa satılıb meblağ-ı mezburu sarf-ı etmiş olduğu
ikrarıyla sabit olmuş ve mezkur saat satılan mahalden bi’l-istirdad hacı-i mersum
ve ahz-ı mersum adem-i kudreti cihetle badehu kazanub tediye etmek üzere
meblağ-ı mezbur kefili alınarak münadi-i merkum red ve teslim olunmuş
103
olduğundan icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası ve
meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti
tarihinden itibaren zabtiye tarafından dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bolu’ya tabi’ Benderekli kazasında Mütehendi mahallesi sakinlerinden olub
maktulen vefat Dolal Hacı Ahmed’in katili Deli Ahmed’in icra-yı kısasına hükm-i
şer’-i lahık olmasıyla merkumun refikleri olub kısasdan afv olunan Muhzıroğlu
Ahmed ve muavin Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede üçer sene müddetle vaz’-ı
kürek bi’l-istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine
tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-
i cenab-ı mülukane dahi bu merkezde müteallik buyrulub mucebince keyfiyet ba
ferman-ı ali mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 M 67 tarihinde kavasbaşına verildi
Kırkağaç’da maktulen vefat eden Emin’in katili Mehmd’in ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard
ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 10
19 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
104
Bargir sürücülerinden Cafer ile Beşiktaşlı Yusuf Yorgancı Mehmed Ağa’nın
dükkanından beş yüz elli kuruşluk eşyasını ahz eylemiş ve çöpçü Mehme mezkur
eşya mal-i mehuz olduğunu bildiği halde haber vermeyerek merkumana vaz’
eyledikleri mahalden alub odasına getürmüş olduğundan eşya-yı mezkureden
mevcud olanları sahibi merkuma verildiği beyanıyla merkumların icra-yı mücazatı
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i
kanun-i ceza merkum Cafer ile Yusuf’un mahbusiyetleri tarihinden itibaren
dörder ve merkum Musa’nın dahi üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-
istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade
olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Malkara kazası mütemekkinlerinden olub madruben halik olan Serkis’in katilleri
bulunan İsmail ve Mehmed ve Mahmud ve Müştak nam şahsın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetler tarihinden itibaren beşer sene müddetle
tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkumlardan mezkure için vaz’-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
19 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Şumnu’ya tabi’ Meditablar karyesi ahalisinden Süleyman’ın katili olub beş sene
müddetle vaz-ı kürek olunmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Hasan’ın Keçiler
karyesi ahalisinden Mustafa’yı dahi mukaddema darb ve itlaf eylemiş olduğu bu
kere mahallinden işar olduğundan merkumun bundan dolayı dahi müddet-i
muayenesini beş sene daha zamm olunarak mahbusiyeti tarihinden itibaren on
sene müddetle tersane-i amirede kürek olunub hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde
müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
105
19 M 67 tarihinde Vanlı Rencber Ohannes Hamal İbrahim ve Cilo’nun malumü’l-
mikdar akçe ile bir aded yelek ve çoraplarını ahz etmiş olduğu tebeyyün ederek
bi’l-istirdad sahibleri mersumana ita ve teslim olunmuş ve mersum Ohannes
madde-i ahzda sabıkalu bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı tedibini istizanına dair
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı pranga
olunarak hitamında kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan
ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-011
Sayfa 11
15 Muharrem 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşirine
Mısırlıoğlu dellal İlyaço nam Yahudi Hasköy’de vaki’ Piripaşa’da Sudiye
mahallesinde kain hanesi ittisalindeki ebniye derununa bila ruhsat Taş değirmen
vaz’ ve ihdas ederek dakik tabhıyla Piripaşa’da kain Yahudi börekçi fırunundan
istediği gibi etmek tabh ve füruht etmekde olduğu tahkik kılınmış ve bu suret-i
nizamına bi’l-vücuh mugayir görünmüş olduğundan mersum celb olunarak
bundan keff-i yed etmesi tenbih olunmuş ve anın üzerine birkaç kere dahi memur
gönderilib mezkur değirmenin idaresi tatil olunmuş ise de yine mersum nakd ve
emrar etmekde ve el-haletü-hazihi değirmen-i mezkur işlemekde olduğuna mebni
zikr olunan değirmen ebniyesini kendüsü başka suretle kullanmak üzere derununa
mevzu’ taşıyla çarkları çıkarılarak fiyat-ı mukarreresi vecihle değirmenci
esnafından lüzumu olanlara füruht olduğu halde hem mersumun bir guna zarar
iddiasına salahiyeti kalmayacağı ve hemde şu uygunsuzluğun önü kesdirilmesi
olacağı beyanıyla savb-ı müşirilerinden ve ebniye meclis-i canibinden mahsus
memurlar tayin olunarak mezkur değirmenin ber-minval-i muharrer taş ve varidat-
ı sairesine def’ ve ilka olunması ticaret muavini saadetlü efendi tarafından ba
tezkire iade olunmakdan naşi meclis-i valaya lede’l-ita mersumun ol-vecihle
hareketi tecviz olunamayacağından keyfiyetin efendi-i muma-ileyh ile bi’l-
muhabere ber-minval-i muharrer iktizasının icrası hususunun savb-ı müşirilerine
106
havalesi tezekkür kılınmış olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
21 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Edremid kazası sakinlerinden olub maktulen vefan eden Kara Mollalık oğlu
Ebubekir’in katili Zeytunlu Hasan Ağa’nın oğlu Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene kürekde bi’l-istihdam
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Mukaddemce Bağdad postasını gasb ve garat ve tatar ile sürücüyü idama cesaret
eden eşhasdan hazır ile refiki Musa bu tarafa gönderildiğinden ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan altmış beş senesi
recebü’l-ferdi evailinden itibaren yedi sene müddet vaz’-ı pranga olunarak bi’l-
istihdam inkızasında sebilinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def
olunması meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Eğirdir kazasına tabi Nis adasında maktul olan İbrahim’in katili olub icra-yı
kısasına hükm-i şer’-i lahık olarak muahharan verese-i kısasdan afv ile bu tarafa
gönderilmiş olan İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihi olan altmış beş senesi zilkadesinin on üçüncü gününden itibaren beş sene
müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi tarafına ve def’ olması meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i
107
cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla
mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Hazargrad kazasına tabi’ İnebekçi karyesi sakinlerinden olub maktuleten
müteveffiye olan Fatıma’nın katili zevci Salih’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren be sene müddet vaz’-ı pranga
olunarak bi’l-istihdam hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmağla merkumun
vürudunda icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 12
22 M 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri hazretlerine
İçerü Göksu tarafında bir hali odada ikametle bi idrakları şeyhiyim diyerek ihlale
mütecasir olan Mustafa’nın oradan def’i hakkında Anadoluhisarı ahalisi
tarafından vuku bulan istirham üzerine merkumun marifet-i müşirileriyle Bursa’da
ikamet etmek üzere tard ve def’ kılınması hususuna bi’l-istizan irade-i seniyye-i
cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince
iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü fermna-ı ali kıta 1
26 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Cünha vakasına vaz’-ı pranga olunmuş olan Karamürselli Hasan’ın tahliye-i sebili
hususunu validesi Aişe Hatun ba arzuhal istirham etmiş olduğundan keyfiyet
meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen pranga kaydına nazaran merkumun
müddet-i mahbusiyeti dokuz mahiye reside olmuş ve müddet-i mezkure hakkında
ceza-yı kafi görünmüş olduğundan merhameten tahliye-i sebili ile memleketi
tarafına tard ve def olunması meclisi mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
108
26 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib kazasına tabi’ Emirdağı’nda Çarkın karyesi sakinlerinden olub
maktulen vefat eden Mustafa’nın katili karye-i mezbure sakinlerinden Osman ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddet kürekde bi’l-istihdam hitam-ı sebili tahliye ile memleketi canibine tard ve
def’ olunmak üzere bu tarafa celbi valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet
mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
28 Muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hanya sancağında Silne nahiyesinde kain Hüsna karyesi sakinlerinden maktulen
halik olan Elenya nasraniyenin katili Antuvanı verese-i kısasdan afv ederek
mersumun bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i
kanun-i ceza mersumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış altı senesi
muharreminin yirmi üçüncü gününden itibaren tersane-i amirede beş sene
müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle
memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi bu
merkezde müteallik olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
28 Muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tırnova kazasına tabi’ Emrudluk karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan
sagir İbrahim’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet
mahallince yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
109
28 Muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik’de Bazergan nahiyesi kışlağında maktulen fevt olan Mustafa’nın katili
Ebroş’un ber-muceb-i kanun ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış altı
muharreminin yirmi yedinci gününden itibaren altı sene müddet vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam inkızasında tahliyesiyle memleketi canibine def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış
olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
28 muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konya eyaleti dahilinde Beğşar ma’ Feşani’ kazaısna tabi Cari karyesinde
maktulen fevt olan asker-i redife Yüzbaşılarından Hüseyin’in katili Ramazan’ın
ber-muceb-i kanun-i ceza yedi sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam inkızasında sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard
olunmak üzere bu canibe celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-012
Sayfa 13
3 S 67 tarihinde gönderilmişdir Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Kars Sancağında iskan etdirilen Zeylan aşiretini iğfal-i harabında olub Erzurum
valisi atufetlü paşa hazretleri tarafından ahz ve girift olunarak bu tarafa gönderilen
Zeylanlı Kasım Ağa ile avanesinden Kösö Süleyman ve oğulları hakikat-i ahval
ve keyfiyetleri mahallinden istilam olduğundan gelecek cevabe göre icra-yı
icabına bakılmak üzere merkumların marifet-i devletleri kefilleri alınarak şimdilik
salıverilmeleri meclis-i valada ifade olunmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
110
5 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Şumnu kazasında vaki’ Evekli karyesi sakinlerinden olub mukaddem fevt olan
Hasan’ın vereseninin vekili Ahmed ile kaza-i mezbur bölükbaşısı Ömer’in vuku
bulan murafaalarına merkum ömer müteveffa-yı merkum Hasan’ı döğdüğüni ikrar
etmiş olduğundan ber-muıceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren darib darbına bir köpe basına müddetle tersane-i
amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def olunmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla mürurunda merkum müddet-i
mezkura içün vaz’-ı kürek olunmak babında feman-ı ali kıta 1
5 S 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Kırkkiliseli Derviş İsmail’in katl maddesinden dolayı mahbusda bulunan
Panayot’un tahliye-i sebileyle merkumun asıl katilleri olan Hasço ve Anastaş’ın
bu tarafa irsali hususunun mahalline yazılması ifadesine dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilib mersumun ol-vecihle tahliye-i sebiliyle Tolcu
tarafında Berasco nam şahıs Dersaadet’e gönderiliyor iken esna-yı rahda fevt
olduğu Silistre valisi atufetlü paşa hazretleri tarafından işar olunduğundan bu hale
göre gelen mazbatada gösterilen Hasço mezbur Berasco olduğu suretde vefatı
cihetle anın tekid-i irsaline hacet olmayacağından keyfiyetin ol-vecihle taraf-ı
müşirilerinden istilamı meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyeti vali-i Müşarun-
ileyh hazretlerine yazılmış olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
5 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tunuslu Hasan fes boyacısı Hacı Selim’in odasından yirmi bir aded fes ahz
ederek ikisi füruht ve kusurunu zayi’ eylediği ikrar ile sabit olun merkumlar üç
yüz elli kuruş üzerine sulh olmuş olduğundan meblağ-ı mezbur merkum Hasan’ın
bi’t-tahsil merkum Hacı Selim’e ita olunduğu beyanıyla merkumun icra-yı
111
mücazatı istizanına dair Zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek
ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun habs tarihinden itibaren dört mah müddetle
vaz’-ı pranga olunarak müdddet-i hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
5 S 67 tarihiyle kavasbaşıya verildi
Konya sancağı dahilinde Gaferyad kazasına tabi’ Matyan karyesi sakinlerinden ve
asâkir-i redifeden olub maktulen vefat eden Mehmed’in katilleri Hacı Hasan ve
Hüseyin ve Molla Ahmed ve Abdullah ve İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddet vaz’-ı kürek
olunarak hitamı müddetinde sebilerinin tahliyesiyle memleketlerine def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlardan mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 14
5 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bazı harekat-ı feciyeye ve gayr-i meşrualardan dolayı bu tarafa celb olunmuş olan
Durağan kazası müdiri Emin Beğ ile kaza-i mezbur naibi Ali Efendi’nin gerek
burada ve gerek mahallinde mahbusiyetleri haklarında ceza kafi göründüğünden
merkumların tahliye-i sebilleriyle memleketi canibine irsal kılınması müteallik
buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı şahane mantuk-ı alisinden olmak mucebince
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Çıldır sancağına muzafa livane kasabası mütemekkinlerinne maktulen halik olan
Derzi Yani’nin katili İsmail’in tesviye-i diyete muktedir olamadığı mahallinden
işar olunduğundan verese-i maktul diyetden mahrum olmamak içün ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi [ay mı
112
sene mi olduğu belirtilmemiş] müddet vaz’-ı kürek olunarak emsali misillü ücret-i
münasebe ile bi’l-istihdam ücretinden kifayet-i mikdarı kendisine verilib maadası
diyete mahsuben tevkif kılınmak ve inkıza-yı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda
merkum ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
6 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Üsküdar’da topbaşı sakinelerinden Halil Bey’in zevcesi Tevkiye/Müteveffiye
adamı Giresunlu Rıza hanım-ı muma-ileyhanın hanesinden malumü’l-mikdar
eşyasını bi’l-ahz Koltukçu Arap Ali’ye füruht etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün
ederek eşya-yı mezkureen mevcud bulunan aynen istirdad ve kusur eşya içün
mezbure ile beyinlerinden yüz yirmi kuruş üzerine sulh vukuuyla tahsil ve
sahibesi mezbureye teslim kılınmış ve merkum Ali’nin fimabad kefilsiz eşya
alınamayacağına esnafı tarafından izhar -ı kefaletle tahliye-i sebili istida olunmuş
ve merkum Rıza’nın fazahatı ahzda sabıkası kayden tebeyyün eylediğinden icra-yı
mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek
merkum Ali’nin esnafından kefili bulunduğu halde şimdiden salıverilmesi ve
merkum Rıza’nın dahi ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren
yedi mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
6 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tepedelen kazasında vaki’ Zagorban nahiyesine tabi’ Şir karyesi sakinlerinden
olub katilen helak olan Naci’nin katili Deli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunub mucebince mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
113
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-013
Sayfa 15
6 S 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
Ahz güruhundan olub muahharan tutulan Anton’un İngiltere devleti tebaasından
olduğu ifade etmiş ise de sefareti tarafından kabul olunmadığından icabının icrası
istizanına dair zabtiye meclis-i mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumun
serseri ve uygunsuz güruhundan olduğu anlaşıldığına binaen mersumun ahzına
memensub adalardan birine tard ve def’ olunması meclis-i mezkurdan ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
6 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selim Ağa’nın cariyesi olub bundan akdem firaren Ragibe Şirin’in hanesinde
eğlenmiş olan Ragibe Fatma’nın mütevellide sagire çoğcuğu zaruretinden naşi
teleg etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün eylemiş ve sagire-i mezbure Kasab
Ebubekir’in karındaşından hasıl olunduğu dahi ifade etmiş ve merkum Ebubekir
ile mezbure Şirin bi’l-istintak beraet-i zimmetleri tahakkuk ederek sebilleri tahliye
kılınmış olduğundan ragibe-i mezbure Fatıma’nın icra-yı mücazatı istizanına dair
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mebzurenin mahbusiyeti tarihinden itibaren nisaya münhasır mahbusda bir sene
müddetle habs olarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle Hacı merkum
Selim’e teslim olunması meclis-i mezburdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
6 S 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
114
Bab-ı zabtiyede mahbus bulunan eşhasdan cünha-i hakikiye ashabının tahliye-i
sebilleri hususu müteallik buyrulan emr u ferman-i merhamet-uvan-ı cenab-ı
padişahi iktiza-yı celilinden olduğundan ıyd-i adhanın arefesi Salı günü yegan
yegan rüyet olunub üç takıma taksim olunarak zabtiye meclisinden bi’t-tanzim
tezkire-i müşirileriyle takdim kılınan mazbata defterlerle meclis-i valaya verilerek
defatir-i mezkure balalarında meşruh bulunduğu vecihle islam ve reayadan kırk
beş neferi Dersaadet’de ahz ve makulesinden olarak haklarında davacıları
olmayub saye-i merhamet-vaye-i hazret-i padişahide kefilleri alınarak salıverilmiş
ve on dört neferi taşradan gelüb cünha-i sabiteleri olduğundan anların dahi kefile
rabtıyla delaletlerine azimete irae ruhsat olunmuş olduğu ve otuz altı neferi dahi
katl ve kutta-i tarik namıyla taşradan gelerek evrakı bulunmadığından anlara bir
şey denilemeyib evrakının gayri ve hakikat-i kefillerinin mahallerinden istilam ve
tahkik ile gelecek cevablara göre esasen vakıalarının dereceleri anlaşılıncaya
kadar merkumların misafir suretiyle bab-ı zabtiyede tevkifleri lazım geleceği
meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyet hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden
lede’l-istizan irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükanede o hareketde müteallik
ve şeref sudur buyrulmuş ve mezkur defterler merbuten gönderilmiş olmağla zikr
olunan otuz dört neferin ol-suretle tevkif ile tahkikat-ı lazımenin bi’l-icra badehu
hal ve keyfiyetlerinin beyan ve ifadesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta
1 defter-i mezkurdan kıta 3
6 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ezine Kardağı kazasında Ovacık karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden
Abdullah’ın katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
7 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
115
Karesi sancağına muzafa Başgelme kazasına tabi Yortan ahalisinden olub
maktulen vefat eden Süleyman’ın katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valdan ba mazbata
ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 16
6 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konyalı Feyzi İbrahim Ağa’nın çocuğunun başında dört bin kuruş kıymetli elmas
asaflı takyayı kapmış olduğu halde bi’l-istirdad sahibine teslim olunmuş ve buna
mücasereti kendisinin ikrarıyla tebeyyün eylemiş olduğundan icra-yı mücazatı
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz’-ı
pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurdan
ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Antalya’ya tabi Ali Kahrüddin-i kebir karyesi olub katlen vefat eden İsmail’in
katili Kırcaoğlu Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb
kılınması meclis-i valaya ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz’-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kudüs-i şerife tabi’ Rakide karyesi Tatori olub maktulen fevt olan Abdülmesihü’l-
meragi katili Yakub’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
116
tarihinden itibaren altı sene müddet içün küreğe konulmak ve hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane mantuk-ı alisinden olduğu
keyfiyet Sayda Valisi devletlü Paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
mersum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Terlikçi esnafından Feyzullah’ın bazı eşyasını Berber Karabet almış olduğundan
eşya-yı merkûme redd eddirilmiş olmasıyla icra-yı mücazatı istizanına dair
meclis-i zaptiyeden takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek suret-i işara
nazaran eşya-yı merkumeyi odasında merkum mersume vermiş olduğundan bu
babda ikisi dahi müttehim ise de mersumun şimdiye kadar habs-i ceza kafi add
olunarak salıverilmesi ve merkumun dahi meclis-i zabtiyede tekdir kılınması ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Attar Ahmed Efendi’nin malumü’l-mikdar baha deyni bazı hile ile kaldırmış olan
olan Simsar Ozen Avam ile diğer küçük Avam’ın icra-yı tedibi istizanına dair
takdim olunan meclis-i zabtiye mazbatası meclis-i valaya verilerek suret-i hale
nazaran mersumların bahaları satan tacirde olan alacaklarının tesviyesi zımnında
bu vecihle hileye süluk eylemiş oldukları anlaşılmış ve şimdiye kadar habisleri
haklarında ceza-yı kafi görünmüş olduğundan bundan bu makule fazahatde
bulunmamaları kendülerine ekiden tenbih olunarak sebillerinin tahliyesi ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kız kaçırmak töhmetiyle Hamid sancağından Dersaadet’e gönderilmiş olan Yusuf
ve İbrahim ve Zenci Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye tarafından bir buçuk sene müddet vaz’-ı
117
pranga olunarak bi’l-istihdam hitamında sebillerinin tahliyesiyle geldikleri
mahallere tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-014
Sayfa 17
14 S 67 tarihiyle kavasbaşı ağaya verildi
Galata’da Yıldızhanı odabaşısı Sivaslı Agob ve Hararos ve Madiros’un bazı
tüccarın odasından malumü’l-mikdar eşya ahzına ictisarları ikrarlarıyla tahakkuk
ederek eşya-i mezkure bi’l-istirdad ashabına verilmiş olduğundan icabının icrasına
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza mersumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren dört mah müddetle
vaz’-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Galata kulesi bekçilerinden Kadri’nin Prusyana Terzi İlya’yı Bakkal Yorgi’nin
dükkanından sopa alarak başına darb ve cerh eylediği ve bakkal-ı mersumun dahi
sopayı kasden verdiği tebeyyün ederek masarif-i carahiye ve nafaka olmak üzere
icab den altı yüz altmış kuruş merkum ile mersumdan menasafatan tahsil
olunacağı beyanıyla icra-yı mücazatları istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkum Kadri’nin
dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi
ve bakkal-ı mersumun an kasden merkuma sopa vermesinden dolayı tedibi lazım
gelir ise de şimdiye kadar mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olacağından
mersumun şimdiden sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babına ferman-ı ali kıta 1
118
Bu dahi
Küçükköy’de Berber Todori’nin kalfası Tanaş dükkanındaki çekmecesinden sekiz
yüz kuruş ahz eylerek sarf ve istihlak edib bundan böyle tesviyesine taahhüd etmiş
olduğundan icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersum dört mah müddet içün vaz’-ı
pranga olunarak müddetinin hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan
ifade olunmak ol-vecihle icabı icra kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Büyükdereli Yorgi’nin tahrikiyle Harvan Mezonik yine Büyükdere
mütemekkinlerinden eczacı Cozeyo’yu darb ve cerhe ictisarı tebeyyün ederek
masarif-i cerahiyesi mersum Yorgi’ye tesviye etdirilmiş olduğundan icra-yı
müzacatı istizanına dair Zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek
ber-muceb-i kanun-i ceza darib-i mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört
ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-
i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
15 S 67 tarihinde gönderilmişdir
Terzi kalfası Yunanlı Mihail dört nefer refikiyle Beyoğlu’nda dört yolağzında
kain Bakkal Haralambo’nun dükkanından bazı erzak ahz eylediklerini bakkal-i
mersum iddia ederek mersumlardan Mihal suret-i inkarda bulunmuş ve mersum
Haralambo muahharan davasından vazgeçmiş olmasıyla mersumanın sebilleri
tahliye kılınmış ve diğer refiklerinden Dimitri tercümanı tarafından kabul ve
himaye olunmayub uygunsuz ve serseri makulesinden olduğu tebeyyün
eylediğinden icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilib mersum Dimitri meçhulü’l-ahval olub uygunsuz makuleden olduğu
anlaşıldığından mersumun emsali misillü memleketi tarafına tard ve def’ olunması
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
119
Bu dahi
Pabuşcu Zakeraki iki aded çubuk takımı ahz eylemiş olduğu ikrarıyla tebeyyün
ederek zikr olunan takımlar sahibine verilmiş olduğundan icra-yı mücazatı
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i
kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olarak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 18
17 S 67 tarihinde gönderildi
Kasımpaşalı Mustafa ve Radovişli Selim Beğ’in bir aded çubuk takımını ahz
eylemiş ve bu makule efalde sabıkalu bulunmuş olduğundan icra-yı tedibi
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek merkumun
ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı
pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
20 S 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Güzelhisar mahalatından Rumyan mahallesi mütemekkinlerinden olub bundan
akdem maktulen halik olan Yağcı Andon’un katili Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-
i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz’-ı
kürek olunarak hidemat-ı sefilede bi’l-istihdam müddeti hitamında tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
25 S 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
120
Manisalı maktul Mehmed’in katili olub vaz’-ı kürek olunmak üzere bu tarafa celb
olunmuş olan Hacı Mehmed menzul olarak hareketden kalmış ve zaten dahi hüsn
ve ihtiyar bir adam şu hal ile küreğe konulduğu suretde telef olacağı anlaşılmış ve
bu cihetle merkum şayan-ı merhamet-i seniyye görünmüş olduğundan küreğe
vaz’ından taraf-ı nazarla burada bulunan hemşirelerine teslimen merkumun
memleketine izam ve irsal olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmağla
ol-vecihle icabının icrasına himmet buyurmaları ferman-ı ali kıta 1
28 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yalakabad ve İzmid taraflarında postayı urub muahharan ele geçerek bab-ı
zabtiyede mahbus bulunan sarraf Sisamlı Dimitri ve Edirneli Nikola ve İzmirli
Vasil ile Gemlik’e çıkarılmış olan sefinenin kapudanı Kostanti ve Layıka’nın
kabil-i hitabı olanlarından birisi hastalanub İspinalya’da halik olarak maadası
meclis-i zabtiyede istintak olunarak bunların ahz ve giriftlerinde üzerlerine olan
varaka ve ihfa eyledikleri mahalde bulunan yetmiş bin kuruş ile bazı eşya
mukaddem ve muahhar postahane canibine teslim kılınmış ve kusurunun zahire
ihracı dahi firar etmiş olan Menemenli Yorgi ve Kırkağaçlı Esnebur ve Rumelili
Vasil nam şahısların ele getirilmelerine menut olduğundan mahbus-ı mersumların
icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan meclis-i mezkurun mazbatası
meclis-i valaya verilerek mersum Dimitri ve Nikola ve Vasil ile Kapundan-ı
mersum tafyasının fazahat-i mezkureye ictisarları ikrarıyla tebeyyün etmiş
olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumlardan Dimitri ve Nikola ve
Vasil’in kutta-i tarik olmasıyla mersumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren
yedişer sene ve kapudan kostanti ve karındaşı Yorgi ve taifesiden Agosinti sebat
olduklarından üçer sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak
müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’
kılınmış ve firari-i mersumların dahi bi’t-taharri behemehal ahz ve giriftleriyle
yedlerinde bulunan emval-i magsubelerinin zahire ihracı meclis-i vala-yı
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra
kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-015
121
Sayfa 19
26 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Drama kazası kurasından Berescan karyesinde halik olan Abtoli’nin muavin-i
katili olan Mabto’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz’-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Çemişkezek kazasında Gemercene karyeli Mehmed Emin Hallaç Mustafa’nın
zevcesine tasallut eylediğinden vuku bulan istida üzerine merkumlar muhakeme
olunarak merkum Emin’in kabahat-i mezkureye ictisarı eylediğini ahaliden burada
bulunanlar ifade eylediği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun üç ay
müddet prangaya vaz’ıyla müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
26 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Mukaddema Tırhala canibinden töhmet-i mütenevvia ile gönderilib bab-ı
zabtiyede mahbus bulunan yirmi beş nefer eşhasların sekiz neferi hasta ve bi-
mecal olub bunlar istintak olundukda töhmet-i vakıalarından tecahül ile
vilayetlerine ruhsat verilmesini istirham eylediklerinden ve burada oldukça telef
dahi olacaklarından Yenişehir’e gönderilen fimabad uygunsuz halde
bulunmayacaklarına orada kavi kefil-i irae edenlerin salıverilmesi ve kefil
veremeyenlerin mahsuben tevkif olunması tensib ve hakipa-yı hümayun-i hazret-i
mülükaneden istizan olunarak emr u irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi
ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mucebince icabı icra kılınmış
122
olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane merkumların oraya
gönderilmesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Gurre-i Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zenci İbrahim tebaadan Hüseyin’in çekmesinden zayi’ olan iki bin beş yüz kuruş
kuruşun bin bu kadar kuruşunu ahz eylediğini ikrar ederek yedinde mevcud
bulunan iki yüz seksen altı kuruşluk eşya istirdad olunub kusurunun tahsili
mümteni’ görünmüş ve merkum bu misillü efale sabıkalu bulunmuş olduğunu
beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbata meclis-i
valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin
tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
3 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Boyabad kazasına tabi’ Mehmedli karyesi ahalisinden olub mecruhen vefat eden
Hüseyin Ağa’nın katilleri elekçi taifesinden Agob ve Serkiz ve Haçador ve
Bogos’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddetleri
hitamında sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def olunmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahallince
bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Ele geçirilmiş olan kalpazan Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti
tarihinden itibaren iki sene müddetle küreğe konulun müddeti tekmilinin kefili
alınarak salıverilmesi müteallik ve şeref-sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun-
123
i hazret-i şehinşahi mantuk-ı alisinden olmağla mucebince icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Dobniceli Veyis Bakkal Yovan’ın yüz otuz kuruşunu ahz eylediğini ikrar ederek
meblağ-ı mezbur bi’l-istirdad mersum Yovan’a teslim olunduğu beyanıyla
mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilib ber muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah
müddet vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan
ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunma babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 20
Bargir sürücüsü Mustafa bargir hamalı Hasan ile Turşucu çırağı Ahmed’in
malumü’l-mikdar eşyasını bi’l-ahz füruht ederek hasıl olan esmanını sarf ve
istihlak etmiş olduğunu ikrar eylemiş olduğundan eşya-yı mezkurenin birazı
füruht eylediği mahallinden gözedilerek ashabına ita ile kusurunun badezin
tesviyesine bakılacağından merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı pranga olunarak
hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
8 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bozcaada sakinlerinden Vangeli’nin hanesine girmiş olan sefine taifesinden Tireli
Yani’nin madde-i ahza cüret ikrarıyla tebeyyin ederek bu tarafa gönderilmiş ve
sefine ve konsolos tarafından dahi himaye olunmamış olmasıyla Dersaadet’e irsal
olunduğu mahallinden işar olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun
altı mah müddetle vaz’-ı pranga olarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi
vilayeti canibine tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
124
Bu dahi
Muytab kalfalarından Ömer ve refiki Mustafa’nın muytablar kethüdası Emin
Ağa’nın beş yüz kırk dokuz aded çuvalını ahz ile birazını füruht edib kusurunun
mevcud idüğünü ikrar eylediklerinden yedlerinde bulunanlar istirdad olunub
maadasının dahi bedeli bi’t-tahsil ashabına verileceği beyanıyla merkumların icra-
yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib bu
misillüler hakkında mer’iyyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiyeye tatbiken merkumların
mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçler mah müddetle prangaya konularak
hitamında sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
1 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yunanistan’da tab’ olunan Dersaadet’e gönderilen resail-i muzırra keyfiyetden
dolayı celb ve tevkif olunan Lazari ile Ketancı Dimitri Bari ve Tanaş ve uşağı
Yorgi’nin bundan böyle polis memure tarafından ahval ve keyfiyetine dikkat ve
nezaret olunarak bir guna harekat-ı hafiyye olduğu kesb derhal polis nezaretine
haber verilerek icra-yı iktizasına bakılmak üzere mersumların tahliye-i sebilleri
meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
16 Ra 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Kale-i Sultaniyede mahnuken vefat eden Hasan’ın katilleri Osman ve Hüseyin’in
tesviye-i diyet edecek malları olmadığı mahallinden işar olunduğundan verese-i
maktul-i diyetden mahrum olmamak içün ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların
mahallindeki mahbusları tarihinden itibaren altışar sene müddetle küreğe
konularak ücret-i münasebe ile bi’l-istihdam kifayet mikdarı kendülerine verilib
maadası verese-i merkumeye ita olunmak üzere tevkifi ve müddetleri hitamında
sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine def olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş
125
olmağla vürudunda merkumlar ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-016
Sayfa 21
13 Ra 57 tarihinde kavasbaşıya verildi
Drama’da Sarışaban kazası zabtiye neferatından olub maktulen fevt olan Hasan’ın
katili yine zabtiye neferatından Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene
müddetle vaz’-ı kürek olunmak ve hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine
tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ra 67 tarihinde kavasvaşıya verildi
Kütahya Sancağı’nda kain Eğrigöz kazasında Sübe karyesi sakinlerinden olub
zevce-i menkuhasını kalt ve idam etmiş olan Abdülkadir’in ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahallince yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bolu’ya tabi Sofu klaryesi ahalisinden olub katilen vefat eden Ahmed’in katili
İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
yedi sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade-i olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun
vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
126
14 Ra 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Devletlü Paşa hazretlerine
Haleb valisi devletlü paşla hazretlerinin mutallakası hamının Tavaş Arab Beşiri
itlaf etdirmesinden dolayı icra olunan tahkikatı mutazammın takdim kılınan
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib hanım-i muma-ileyhin
merkum Beşiri Akkalı Fatıma ve Kemahlı Ömer’e mahnuken telef etdirmiş
olduğu ikrarlarıyla sabit olmasıyla fetva hane kaydına nazaran maktul-i merkum
hanım-ı muma-ileyhanın abd-ı memlukü bulunmasına mebni şeran kısas ve
kıymetini saman-ı lazım geleceğinden kanun-i ceza ahkamınca mahbusları
tarihinden itibaren vaz’-ı kürek olunması ve fimabad Dersaadet’e ayak basmamak
üzere muma-ileyhanın dahi konyaya irsaliyle orada iskan kılınması ve Ebe Hadice
Hace ve Ahmed ve Kolcu Fatma hatunlar ve imam Hüseyin Efendi ve Lüleci
Mehmed ve zevcesi marifet ve vasıtasıyla bazı mahallerden celb ve itlaf olunan
çocukların verese-i iddiada bulunmuşlar ise de asıl buna vasıta olan mezbur ebe
ile kolcu Fatma’nın mahbusları tarihinden itibaren altışar mah müddet nisaya
mahsus mahbusda tevkifiyetle inkızasında kefilleri alınarak salıverilmesi ve
merkum imam Hüseyin Efendi ile sairlerinin hakikat-i maddeye malumatları
olmadığından bunlar hakkında dahi tenbihat-ı mukteziye icrasıyla iktifa olması ve
hanım-ı muma-ileyhanın haliyat ve eşyasını vali-i Müşarun-ileyh hazretleri ahz
eylediğinden takdim kılınan defter suretinin irsaliyle eşya-yı merkumenin bu
tarafa gönderilmesi ve içinde su-i getirir olanları olduğu halde bi’t-tefrik iktizası
rüyet olunmak üzere briinin vekil ve tayini hususunu vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine yazılması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan
olunarak emr u ferman-ı isabet beyan cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik
şeref-sudur buyrulub mucebince icabının icrası ve konya valisi atufetlü paşa
hazretleriyle Akka muhafızı saadetlü paşaya yazılan tahrirat savb-ı müşirilerine
irsal kılınmış olmağla irade-i seniyye-i hazret-i mülükane muktezası ve minval-i
meşruh üzere iktizalarının icrasıyla mezbure Fatıma ve muma-ileyhanın zikr
olunan mahallere irsali ve mezbure Fatıma’nın mahbbusiyeti tarihinin muhafız-ı
muma-ileyhe işarı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 22
13 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
127
Peravişte kazasına tabi Yekşan karyesi ahalisinden olub maktulen halik olan tacir-
i zımminin katili Harlı Hüseyin ile refikleri Ali ve Osman’ın geçen altmış altı
senesi cemazielahiri evasıtında Dersaadet’e gönderildiği Selanik Valisi devletlü
paşa hazretleri tarafından ba tahrirat gelen mazbata ve ilamda beyan
olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi şevvalinden itibaren beş sene müddetle
vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilleri tahliyesi ve merkuman Ali ve
Osman’ın töhmetleri sabit olduğunda dair sarahat olmadığına ve mamafih bu
babda müttehim olsalar bile müddeti mahbusiyetleri bir buçuk seneye karid olarak
haklarında ceza-yı kafi olacağına mebni merkumanın mahallince kavi kefilleri
alınmak üzere sebilinin tahliyesiyle mahalline iadesi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Baalbek’de mutasaddi- ve isyan olmalarıyla bu tarafa gönderilmiş olan Belin
Harfuş ümerasından silk-i askeriye idhal kılınmış olanlardan maada sekiz neferi
lede’l-istintak cünha-i vakılarını inkar etmiş iselerde mevki’-i muhaberede
tutulmuş olduklarını ikrar edib bunların harekat-ı vakıaları fesadi-i mülki etmek
olacağından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden
itibaren yedişer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı
müddetlerinde memleketlerine Rumelide münasib bir mahalde iskan etdirilmesi
meclis-i valadan ifade olunub hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan
olunarak irade-i maadelet-ade-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik
buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hacı Ali’nin Rıdvan Ağa zevcesi Fatıma Hatun’u külenk ile darb ve cerh eylediği
ikrarıyla tebeyyün etmiş ve ücret-i carahiye ve nafaka olarak beyinlerinde bin elli
kuruşa sulh vuku’ bulmuş ve meblağ-ı mezburun badehu tesviyesi kararlaşdırılmış
olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin
128
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanın-i ceza merkum Ali’nin
mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak
müddeti hitamında kefile rabt ile sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Mişon nam Yahudi’nin sabık hahambaşının oğlu Avram’ın bazı eşya ve akçesini
ahz eylediği ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı merkum buldurularak sahibine
verilmiş ise de aköeyi vermeğe kudreti olmadığına mebni icabının icrası istizanına
dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersum Avram zikr
olunan akçe davasından huzur-ı şerde fariğ olmasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga
olunub müddeti hitamında kefile alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan
ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Cuma-i Atik kazası sakinlerinden olub mukaddemce vaz’-ı kürek olunan katil
Ömer’in memleketinde bulunan bir nefer alil pederiyle ihitiyare validesinin umur
ve hususları yüz üste kaldığından tahliye-i sebile hakkında vuku’ bulan istirham
üzerine keyfiyet meclis-i valada bi’t-tezekkür cenab-ı şahaneden lede’l-istizanl
merkumun tekmil-i müddet-i mahdudesine daha biraz vakit var ise de meşmul-i
cihan olan merhamet-i seniyye iktizasınca fimabad bu makule efalde
bulunmayacağına kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunda irade-i seniyye-i
hazret-i padişahi müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi
mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-017
Sayfa 23
20 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
129
Silistre’ye tabi’ Yetimli nahiyesi kurasından Tuda karyesi saklinlerinden olub
mecruhen fevt olan Mehmed’in katili talebe-i ulumdan Bosnalı Salih’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddet vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
24 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Aydın muzafatından İnce kasabası ahalisinden olun katilen vefat eden Ahmed’in
katili Çakıroğlu Mehmed’in Mutaf Gulamı bulunan nam zencinin mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olarak hitam-ı
müddetinde sbili tahliye olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure için vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Gurre-i R 67 tarihinde Serasker paşa hazretlerine gönderildi
Asakir-i nizamiye neferatından iklen vuklu bulan kabahat-i memnuasına mebni
askerlikden çıkarılmış olan Mustafa’nın mücazaten müddeti tekmil olmaksızın
sebili tahliye olunmamak üzere iki sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek
olunması hususuna bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şahane müteallik
buyrulmuş olmağla manzur-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
3 R 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Prizrin kazasına muzafa Radoviçe karyesi sakinlerinden maktulen fevt olan
Veysel’in katili Veli’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olub müddeti tekmilinde
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa
130
celbi meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
İngiltere tebaasından Boşi yahudiyi katl eden Giridli Hasan ve Mehmed ile diğer
Hasan ve Manisalı Mustafa tesviye-i düyununa muktedir olamadıkları
mahallinden işar olunduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren onar sene müddet vaz’-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam ücretlerinin kifayet-i mikdarı kendülere verilib maadası
diyete mahsuben tevkif olunmak ve müddetleri hitamında sebileri bi’t-tahliye
memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi hususuna irade-i
seniyye-i hazret-i hilafet-penahi müteallik buyrulub mucebince keyfiyet Girid
valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda merkumlar ol-
vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 R 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Eyübde Bülbülderesinde nişan atar iken Börekçi Kavaloğlu Mehmed’in tüfenki
kurşunu isabetiyle vefat eden Osman’ın karındaşı Mehmed Çavuş’un takdim
eylediği arzuhal üzeri e taraf-ı şer-i enverde suret-i murafaayı mübeyyin yazılan
ilama nazaran madde-i katl hitaben vuku’ bulmuş olduğu sabit olmuş ve verese
dem-i diyet hususuna dair merkum kavaloğlu Mehmed’in zimmetini ibra ve iskat
eylemiş olmasıyla şeren nesne lazım gelmediğinden merkumun müddet-i
mahbusiyeti dahi alyı yedi aya varmış olduğundan tahliye-i sebili meclis-i valadan
ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Sayfa 24
10 R 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Asakir-i şahane çavuşlarından Ali Çavuş ile seyis taifesinden Anton ve Hıristo
Tütüncü Yovan ve Aneşti’nin arnavud köyünde akşamdan sonraca önlerine çıkıb
131
mersum Yovan’ın içinde altmış ve Aneşti’nin yetmiş kuruş olan kiselerini birlikde
ve mesfur Anton mesfur Yovan’ın derununda iki yüz kuruşluk kaime cüzdanını
yalnızca ahz ve kabz edib fakat mezkur kiselerden çıkan akçeyi beyinlerinde
taksim etmiş oldukları icra olunan istintaklarında ikrarlarıyla tebeyyün etmiş ve
mezkur cüzdanın bin beş yüz kuruşluk evrak-ı nakdiye olduğunu mersum Yovan
iddia eylemiş ise de mersum Anton ber-vech-i muharrer iki yüz kuruşluk evrak-ı
nakdiyeden başka kaime göremediğini ifade ve beyan eylemiş olduğundan icra-yı
icabatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya
verilib merkum çavuşun bu kabahatdan dolayı asâkir kanununa tatbiken tedibi icra
olunduğu devletlü seraskeri paşa hazretleriyle olunan muhabereden
anlaşıldığından mezkur Anton’un inkar etmede bulunduğu mezkur akçenin
marifet-i şerle iktizasına bakılmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mersum Anton
ve Hristo’nun dahi mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye canibinde altışar ay
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizası icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Mestçi çırağı Bursalı Mehmed’in birbirini müteakib birkaç haneye girib madde-i
ahza ictisarı ikrarıyla sabit olmuş ve yedinde mevcud olan eşya bi’l-istirdad
sahiblerine verilmiş ve merkum sabıkalu bulunmuş olduğu beyanıyla merkumun
icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisi mazbatası meclis-i
valaya verilib merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden
itibaren zabtiye tarafında bir sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-istihdam
müddeti hitam oldukda sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’
kılınması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Trabzon sancağında Tirebolu kazasına tabi’ Çarşu mahallesi ahalisinden olub elli
yedi tarihinde maktulen vefat eden İbrahim’in katilleri Hasan ve Mahmud’un ber-
132
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene
müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Siroz kazasına tabi kamile karyesi ahalisinden olub katilen fevt olan Yorgi’nin
katili Yani’nin ber-muceb-i kanın-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibinde tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun
vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Mihaliç kazasına tabi’ Karaca karyeli olub maktulen halik olan Güllüoğlu
Keryazi’nin katili Köseoğlu Güllü’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 R 67 tarihiyle kavasbaşıya verildi
Cünha-i vakıasına mebni vaz-ı kürek olunmuş olan Filibeli Nikola’nın tahliye-i
sebili hakkında takdim olunan arzuhal meclis-i valaya verilerek mersumun
mukaddema katl-i nefs töhmetiyle müeyyeden vaz’-ı kürek olunuğu ihraç etdirilen
kürek kaydından anlaşılmış ve bu makule mücriminin müeyyed suretiyle küreğe
konulmasından sarf-ı nazar olunduğuna ve mersumun müddet-i mahbusiyeti ise
sekiz seneye vararak emsaline kıyasen hakkında ceza-yı kafi göründüğünde mebni
mersumun tahliye-i sebili tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun hazret-i
133
şahaneden bi’l-istizan irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane dahi bu
merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-018
Sayfa 25
16 R 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Pşa hazretlerine
Sivas sancağında Mecidözü kazası sakinlerinden olub cünha vakasına mebni refik
ve avanesiyle beraber bu tarafa gönderilerek tersane-i amirede mahbus olan Halil
Beğ’in ve refiki katil Mahsun’un mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar sene
müddet kürekde bi’l-istihdam müddetleri inkızasında bir suretle vilayetine
gitmemek üzere merkum Halil Bey’in Rumeli tarafında münasib bir mahalde
ikamet etdirilmesi ve avanesinden olub mahbusda fevt olan Çolak Süleyman’dan
maada kezalik mahbusiyetleri tarihinden itibaren Maho Mehmed ve Ahmed ve
Halil ve Hüseyin be Bektaş’ın yedişer sene ve Köseoğlu muhtar İbrahim ve Hacı
Hasan ve Uşağı Salih ve Muhtar Musa ve Osman’ın dahi beşer sene müddetle
tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmaları ver merkum Halil Beğ’in hitam-ı
müddetine eğin sebilinin tahliyesi uyamayacağından taraf-ı müşirilerinden zevce
ve hemşiresine güzelce beyan ve ifadesiyle memleketlerine iadesi meclis-i
valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bi’l-istizan
irade-i madelet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere iktizasının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Müşarun-ileyh hazretlerine
İzmid zabtiye neferatından Salih Dersaadet ordu-yı hümayunu piyade birinci alayı
neferatından olub mukaddemce karar etmiş olan Kastamonu’ya tabi’ Boyabadlı
Yakub’un katili olduğu icra olunan istintakında tebeyyün eylediği ifadesine dair
134
zabtiye meclisinin mazbatasıyla evrak-ı müteferrriası meclis-i valaya verilib
maktul-i merkumun varisi olduğu halde anlar ve yahud veklilleri bu tarafa celb
olunarak bi’l-muvacehe keyfiyetin icab-ı şer’isine bakılması ve katil-i merkum ile
beraber gönderilib mahbusda bulunan Ali ve Osman ve diğer Osman’ın bu babda
beriü’z-zimme oldukları anlaşıldığından merkumların sebilleri tahliye kılınması
meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyet Kastamonu valisi atufetlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum Salih’in tevkifiyle ötekilerinin
tahliye-i sebillerini himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
16 R 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi
Antalya kurasından Ali Kahrin-i Kebir karyesi ahalisinden olub katilen fevt olan
Hasan Ali’nin katili Karacaoğlu diğer Ali’nin icra-yı kısası babında gönderilen
emr-i alinin vusülünde verese-i katl-i merkumu meccanen kısas ve diyetden afv
eylediği mahallinden cevaben işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddet vaz’-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve
def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı
hümayun-ı cenab-ı hilafet-penahiden bi’l-istizan emr u ferman-ı hümayun-ı
hazret-i padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda irade-i seniyye-i cenab-ı şahane mantuk-ı münifi
üzere merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
Bu dahi
Sivaslı David İngiltere sefareti tercümanı Pizani’nin hanesinden beş bin sekiz yüz
kuruşluk altun ile bin kuruşluk evrak-ı nakdiye ahz etmiş olduğu ikrarıyla
tahakkuk ederek mevcud olan mezkur beş bin sekiz yüz kuruş tercüman-ı muma-
ileyhe verilmiş ve sarf ve istihlak eylediği mezkur bin kuruşluk evrak-ı nakdiye
bedelinin dahi bundan böyle tahsiliyle ifası Tercüman-ı muma-ileyhin
muvafakatiyle kararlaşdırılmış olduğundan mersumun icra-yı mücazatı istizanına
dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i ceza
135
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga
olunarak bi’l-istihdam inkıza-yı müddetinde tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 26
Bu dahi
Niğdeli Berber Yorgi Limoncu Panayot’un sandığından sekiz yüz kuruş makdi ile
üç yüz elli kuruşluk kaimesini ahz eylemiş olduğu tebeyyün ederek nakd-i bi’l-
istirdad sahibine ita olunmuş ve kaimeyi ne yapdığını bilmediğinden anın dahi
mukasssatan tesviyesi hususuna karar verilmiş olduğu beyanıyla mersumun icra-
yı tedibi istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-
muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet
içün vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Harput Sancağına tabi Kacolu karyesi sakinlerinden maktulen vefat eden
Hüseyin’in katili mukaddema bu tarafa gönderilerek tersane-i amirede mahbus
bulunan Hüseyin’i verese-i maktul-i kısasdan afv etmiş olduğu mahallinden
cevaben işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddet-i vaz’ı pranha olunarak bi’l-istihdam müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i
valadan ifae olunarak hakipa-yı ali-i hazret-i mülükaneden bi’l-istizan irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-o ali kıta 1
Bu dahi
Selanik’de Yani Kunduracı Mihal’in dükkanında bazı eşya ahz eylediğini ikrar
ederek eşya-yı merkûme sahibine verilmiş olduğundan merkumun ecza-yı
mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek
136
ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah
müddetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i
mezkurda ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
18 R 67 tarihinde kavasvaşıya ağaya verildi
Hancı İbrahim’in oğlu mutakı Hüseyin’in sakalar kethüdası Süleyman ile Saka
İbrahim ve Süleyman odalarından bazı eşya ahz etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün
ederek esna-yı mehuza kendisinden ve vermiş olduğu mahallerden istirdad ile
ashabına ita olunmuş olub fakat mevcud olmayan yüz kuruş ile bazı eşya içün
keyfiyet-i şer’-i şerife havale kılınarak merkum şabb-ı emred olmak hasebiyle
icab-ı şer’inin icrası hal-i rüşdüne taalluk olunmak lazım geleceği ifade olunmuş
ve merkum sabıkalı bulunmuş olduğundan icra-yı iktiza-yı istizanına dair zabtiye
meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ahz-i mezbur her ne kadar baliğ değil ise
de madde-i ahza cüreti ve sabıkalu bulunmuş olmağla ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren zabtiyede üç mah müddetle habs olunarak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Tokadlı Hüseyin nerdubanlı hamam gülhancısı Eğinli Mehmed ve destgahdarı
Yovan’ın bin dört yüz bu kadar kuruşluk eşyalarını ahz ve istihlak etmiş olduğu
ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı mezkurenin bedeli bundan böyle merkumdan
istirdad olunacağı beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclis-i
mezbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-ı Ceza merkumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-
istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-019
Sayfa 27
137
18 R 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Tekeli Halil Eflaklu Todori’nin cebinden bir ellilik kaime ile cüzdanını ve diğer
bir adamın cebinden dahi bazı şeylerini ahz etmiş olduğunu hin-i istintakında ikrar
ederek mezkur kaime ve cüzdan sahibi merkûma verilmiş ve kusur şeylerin dahi
sahibi zuhurunda verilmek üzere tevkif olunmuş ve merkum işlbu yankesicilik
fazahatında sabıkalı bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair
zabtiye meclis-i mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumun mahbusiyeti tarihinde itibaren üç mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla sebilinin tahliyesi meclis-i mezkuran ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kurucu İsmail’in kapıcıbaşı Behram Ağa ile refiki Mustafa Ağa ve uşağı Salih’e
teşhir-i silah eylemiş olduğu ikrarıyla tebeyyün eylediğinden icra-yı icabı
istizanına dair zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilerek merkumun
mezkur hareketi su-i ve kasdıyla olmadığı anlaşıldığından bir daha bu makule
hareketde bulunmayacağına kavi kefili alınarak ve tenbihat-ı lazıme icra olunarak
sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Nikogos ve Yorgi ecnas-ı taharrisine memuruz diyerek keşt ü güzar
eylediklerinden ve kendüler sabıkalı olduklarından icra-yı icabı hususuna dair
hazine-i hassa-i nezaret-i behiyyesinden vuku bulan işar üzerine keyfiyet meclis-i
valaya havale olunarak mersumların hod be hod işbu harekete ictisarları
tediblerini istilzam eylediğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri
tarihinden itibaren canib-i zabtiyede dörder mah müddetle prangaya konularak
müddetleri hitamında bu makule hareketde bulunmayacaklarına kefilleri alunub
sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
138
17 R 67 tarihinden kavasbaşıya verildi
Bazı cünhaya mebni bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Yorgaki’nin badezin bir
guna uygunsuzlukda bulunmamak üzere kefile rabt ile sebilinin tahliye kılınması
zevcesi tarafından arzuhal niyaz olunmuş ve keyfiyet meclis-i valaya havale
olduğundan mersum refiki Mihal ile sahte tebdilleri töhmetiyle Rebiülevveli’nin
evasıtında habs olunub muahharan mersumun sebili tahliye olunarak mersum
Yorgaki elyevm mahbus bulunduğu kaydından nümayan olmuş ve mersumun
müddet-i mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi görünmüş olduğundan badezin bu
makule uygunsuzlukda bulunmamak üzere kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi
ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra ounmak babında ferman-ı ali
23 R 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Aydıncık kazasına tabi Ermei karyesi mütemekkinlerinden olub madruben fevt
olan Artin’in katili Epostorlar’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı kürek olunarak hitamında
sebilinin tahliyesiyle memleketine def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla mersum vürudunda
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında merkuman ali kıta 1
Sayfa 28
26 R 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Ziştovi kasabası sakinlerinden olub maktule fevt olan Bakkal İlya’nın katili
Viko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı ve madde-i katlden refakatini tebeyyün eden Niko’nun iki sene müddet vaz’-ı
kürek hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketkeri canibine tard
ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla mersumların vürudunda ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
139
Bu dahi
Yenikapıda Kantarcı Süleyman miri kantarcısı Süleyman’ın dört yüz altmış kuruş
kıymetlü elbisesini alub satarak bahasını sarf eylediğini ikrar eylemişl ve validesi
rızasıyla verecek olduğu dört yüz kuruş bit-tahsil sahibine ita olunarak iskan
olunmuş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair meclis mazbatası meclis-i valaya
verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç
mah müddetle prangada tevkif olunub hitam-ı müddetinde kefile alınarak sebilinin
tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi Yunanlı Nikola’nın bazı eşyasını ahz eylediğini ikrar ederek bi’l-istirdad
sahibine verildiği ve mersum mukaddema madde-i ahza cüret ederek sefareti
marifetiyle memleketine tard olunmuş iken yine avdet ederek bu defa dahi eşya-yı
mekureyi ahz eylediği ifadesine dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya
verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren altı
mah müddetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetinde fimabad Dersaadet’e
ayak basmamak üzere kançılaryası marifetiyle vilayeti canibine def’ olunması
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
İngiltere tebaasından Kefalonyalı Yani Lokantacı Yani’nin çekmecesinden iki bin
sekiz yüz bu kadar kuruşluk evrak-ı nakdiyesini ahz eylediğini ikrar ederek
meblağ-ı mezburun mevcud olan iki bin altı yüz şu kadar kuruşu bil-istirdad
sahibi merkûme verilib maadasından feragat olunmuş ve ahz-ı mersum
sefaretinden kabul olunmamış olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair
zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumun mahbusiyeti tarihinden yedi mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
140
Bu dahi
Bolulu aşçı Abdullah aşçı Kadri’nin sandığından bin beş yüz kurulş ahz
eylediğini ikrar ederek mevcud olan sekiz yüz kuruşu bil-istirdad sahibine
verilmiş ve kusurunun tediyesi dahi kefile rabt olunmuş olduğu beyanıyla icra-yı
tedibi istizanına dair zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i
kanun-ı ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle pranga
bend olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-020
Sayfa 29
25 R 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Kutta-i tarik güruhundan Tırhala canibinden gönderilib fevt olan ve sebileri
tahliye kılınan eşhasdan maada el-haletü-hazihi mahbus bulunan Mustafa ve
Bülbül ve Murteza ve Ahmed ve Ali nam şahıslar zikr olunan refikleri misilü
memleketlerine izamları takrirce kefil vereceklerini maal-istirham beyan etmekde
oldukları ifadesine dair tezkire-i behiyyleri meclis-i valaya verilerek merkumların
kavi kefile rabt olunmak üzere memleketlerine gönderilmesi tezkire olunarak
hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden bi’l-istizan irade-i merhamet ifade-i
cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince
icabının icasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
2 Ca 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
İngiltere devleti tebaasından Yuda Dano Varna mütemekkinlerinden Terzi
Dimitri’nin dükkanından bir takım eşyasını sirkat eylediği ikrarıyla sabit olmuş ve
Rusya tebaasından Anderya’nın dahi sandığından çalınan şeylerden bir pestal
çuka çıkub bil-istirdad sahibi mersume verilmiş olduğundan icra-yı icabı
istizanına dair gelen mazbataya meclis-i valaya havale ve zat-ı valalarıyla
141
muhabere olunarak ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye canibinde altı ay müddetle prangaya
konularak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına
tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi nezaret-i celile-i hariciye ile bil-
muhabere meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunması
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
2 Ca 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Gemlik menzilhanesi sürücülerinden maktulen fevt olan Kel Mehmed’in katili
zabtiye neferinden Trabzonlu Mustafa’nın mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı sene müddet küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle vilayeti canibinden tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babnda ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Antalya’da cami-i cedid mahallesi sakinlerinden maktul Anastaş’ın katili
Yako’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketine tard kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum-ı
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ca 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Varna sancağına tabi’ Mütekalya kazası kurasından Avdiye karyeli olub
madruben halik olan Molpesel’in katili Noşem’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle
vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle
142
memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Bursa eyaleti dahilinde hayme-nişin olan Kızılkeçili cemaatinden olub maktulen
vefat eden Murad’ın katili Mehmed’in icra-yı kısasına dair gönderilen emr-i alinin
vusulünden bahisle verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv etmiş olduğu
mahallinden işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren elli sene müddetle vaz’ı kürek
olunarak müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
şlahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
buyrulub keyfiyet mahalline bildiriliş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 30
Bu dahi
Bargir sürücüsü Kosti Kasımpaşa’da Piyale Ali mahallesinde nakkaş Bekir ile fes
boyacısı İbrahim’i darb ve cerh eylediğini ikrar ederek nafaka ve mesarif-i
cerahiye olmak üzer mersumdan dört yüz yirmi kuruş ahz olunarak merkumana
verilmiş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet içün pranga
konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla icabının
icra olunması babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Trabzon Sancağı dahilinde kain Görele kazasına tabi’ Gülef nam karye
ahalisinden olub mahnuken fevt olan İbrahim’in katili Osman’ın ber-muceb-i
143
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle
memleketi tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ca 67 tarihinde gönderildi
Devletlü Kapudan Paşa hazretlerine
Tersane-i amirede mahbus bulunan Sisamlı Mihalaki ve Dimitri ve Medelyon
karyesi kocabışısı Kostantin’in tahliye-i sebilleri hakkında gönderilen tahrirat-ı
hulusvariye cevaben Sisam Ceziresi memuru izzetlü Mustafa Paşa’nın varid olan
iki kıta tahriratıyla tezkire-i devletleri meclis-i valaya havale ve devletlü serasker
paşa hazretleri ve hariciye nezaret-i celilesiyle muhabere olunarak mersum
Kostanti Kocabaşı bulunduğu cihetle orada vuku bulan uygunsuzluğun menine
çalışmak lazım gelür iken asâkir-i şahaneyi eşkıyaya bit-teslim telef etdirmiş
kendüsine töhmet-i azime olarak mersum Dimitri dahi carih ve uygunsuz
eşhasdan bulunduğu anlaşıldığından ve müddet-i mahbusiyetleri henü bir seneye
varmamış idüğünden bi-mennihi teala cezire-i merkumenin usul-i asayiş-i
matlubesine değin bunların bir müddet daha tersane-i amirede mahbusen tevkifi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunub keyfiyet serkasker-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmişl olmağla icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali kıta 1
14 Ca 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiti hazretlerine
Yunanlu tarafından mukaddema Yanya’ya gönderilib oradan ahz ve girift ile bab-ı
zaptiyeye irsal kılınmış olan dört kişiden ikisi fevt olub kalan Asnastaş Espiro’nun
müddet-i mahbusiyetleri yirmi mahı tücavüz etmiş ve bunlarun tahrik-i cünhasıyla
mahbus iselerde töhmet-i saniye ve sarihaları lalyıkıyla inha olunmayub sahihen
kabahatları olsa bile bu kadar müddet hapisleri ceza-yı kafi görünmüş olmasıyla
144
işar-ı müşirileri vecihle bunların patrikhane marifetiyle kefilleri alınarak
memleketlerine iade olunmaları nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere meclis-
i valada tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinaşhiden bil-istizan
irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı celilince icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-021
Sayfa 31
14 Ca 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Filibe’ye muzafa Karadağ nahiyesine tabi Uzun İsmail karyesi sakinlerinden olub
töhmet-i vakasına mebni vaz’-ı kürek olunmuş olan Hasan’ın müddet-i
mahbusiyetleri hakkında ceza-yı kafi göründüğünden merhameten tahliye-i sebili
hususuna bil-istizan irade-i merhamet-ade-i hazret-i şehriyari saniha-i ara-yı sudur
buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı
hümayun hazret-i şahane merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
Bu dahi
Maraş’a tabi Örse karyesi sakinlerinden olub bundan beş sene mukaddem
maktulen vefat eden Ömer Kahya oğlu Ali’nin katili Kadiroğlu Abdullah’ın ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene
müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti
canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vüruunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Ca 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib sancağında Eşefler karyesi ahalisinden Süleyman’ın katili
yekçeşim Hasan’ın icra-yı kısası babında sadır olan emr-i alinin icra-yı ahkamı
145
esnasında verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv ile sulhen ibra
olunduklarından merkum li’ecli’l-mücazat bu tarafa gönderildiği ve mahallindeki
mahbusiyeti tarihi dahi altmış altı senesi cemazilahiri idüğü mahallinden işar
olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza tarih-i mezkurdan aynen beş
sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunarak keyfiyet
hakipa-yı hümayun-ı şehinşlahiden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane
dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sünuh buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Bursa kazasına tabi’ Eldir karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden
Ömer’in üzerine katil ile tüfenk endahtına cüret eden imam Gogisoğlu Halil ve
Kasaboğlu Ali ve İbrahim ve Balcı Hüseyin ve Hacı Mustafa’nın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindelki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer sene müddet
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri
canibine tard ve def olunmak üzere celbi hususuna bil-istizan emr u ferman-ı
madelet ifade-i hazret-i şehişahi müteallik ve şerf-sudur buyrulub keyfiyet
mahalline yazılmış olmağla merkumların vürudunda irade-i seniyye-i mukteza-i
celili üzere icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Hasköylü Minak Yahudi çocuğu Avram’ın taş ile bacağını darb ve cerh eylediği
ikrarıyla sabir olmuş ve icra-yı cerahiye ve nafaka olmak üzere dokuz yüz kuruş
sulh vuku bulmuş olduğundan meblağ-ı mezbur-i carih-i mesfurdan bit-tahsil
mecruh-ı mersuma verileceği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangada bil-
istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmağla ol-vecihle
merkum vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
146
Bu dahi
Kuyumcu Hüdaverdi’nin odasından zayi olan üç yüz elli kuruş kıymetlü bir aded
saati David’in aldığı tebeyyün eylemiş ve zikr olunan saatin bedeli olmak üzere
mersumun kaynı tarafından ita olunan üç yüz elli kuruş zabtiye veznesinden tevkif
olunmuş olduğundan icabınn icrası istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası
meclis-i valaya verilerek sureti işara nazaran mesfur David’in madde-i ahza cüreti
tahkik etmiş ve zikr olunan saatin bedeli dahi verilmiş olduğundan meblağ-ı
mezburun mersum Hüdaverdi’ye itasıyla ber-muceb-i kanun- i ceza mersum
David’in mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangada bil-
istihdam müddeti inkızasında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 32
Bu dahi
Fatih civarında Karamanda pınar odalarında sakin talebeden Eşref’in edebsiz ve
uygunsuz güruhundan olduğu anlaşıldığına mebni fimabad Dersaadet’e ayak
basmamak üzere canib-i zaptiyeden münasib sefineye irkaben midillü ceziresine
getürülmesi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet midillü kaymakamı izzetlü
paşaya bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
19 Ca 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Fransa tebaasından Lorendoyi Bazergan’ın yanında dellal ve tahsildarlık eden
Agob Şerba’nın töhmet-i vakıasına mebni bab-ı zaptiyede tevkif kılınmış ise de
şimdiye kadar bir güne sabıkası olmayub bu ana değin mahbusda tevkifi dahi
mütecasir olduğu cünhaya ceza-yı kafi gibi göründüğünden tenbihat-ı lazıme ve
töhmedat-ı mukteziyenin icrasıyla tahliyesiyle hakkında istizanı şamil takdim
kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale ve ticaret nezaret-i
behiyyesiyle muhabere olunarak istizan olunduğu vecihle icra-yı tenbihatla
147
mersumun tahliyesiyle ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı iktizasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
19 Ca 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
İzmir sancağına muzafa Birgi kazası ahalisinden maktul Çakmakoğlu İsmail’in
katili Karahisaroğlu Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş
sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade
olunmuş olmağla ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
22 Ca 67 tarihinde gönderildi
Elbise anbarı hademesinden Osman’ın Tuhafcı Kosti ile Haraçcı Kigork’un
dükkanından bazı zemin ile malumü’l-mikdar eşyasını dolandırmış olduğu
ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı merkûme bi’l-istirdad mersumana teslim
olunmuş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangadda
konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
24 Ca 67 tarihinde kavasvaşıya verildi
Konya eyaleti dahilinde kain Kayrablı kazasına tabi Çavuş karyesi ahalisinden
olub katilen vefat eden Ahmed’in katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek
olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkur içün vaz’-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
148
Bu dahi
Kale-i Sultaniye kazasına tabi Türkmen karyesi ahalisinden olun maktulen vefat
eden hafız İbrahim’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeli
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında
sebilinin tahliyesiyle memleketine tar ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-022
Sayfa 33
26 Ca 67 tarihinde verildi
Samanizade medresesi sakinlerinden Mehmed Efendi’nin bazı cünhaya mebni
habis olunan validesi Fatma Hatun2un salıverilmesi hakkında vuku bulan istidası
üzerine ihraç etdirilen mahbusin kaydına nazaran mezburenin henüz müddeti
tekmil olmamış ise de kendisi müsinn ve taife-i nisadan olduğu cihetle
mahbusiyeti müddeti ceza-yı kafi göründüğünden merhameten tahliyesiyle
hususuna bil-istizan irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref
sudur buyrulmuş olmağla manztuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
8 Ca 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi
Harputlu Arditi Kasımpaşa’da Erzurumlu Manav Hasan’ı bıçak ile darb etmiş
olduğu ikrarıyla tebeyyün ederek ücret-i cerahiye ve nafaka olarak marifer-i şer’-i
şerif ile sekiz yüz elli kuruş bit-tahsil mecruh-ı merkûma verilmiş olduğundan
icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya
verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade
olunmuş olmağla ol-vechle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
149
Manuk Berber Sorepe’nin dükkanından bir aded mangal ile iki takım ahz
eylediğini ikrar etmiş ve zikr olunan mangal sahibine verilmiş ve takımlar dahi
bit-tahsil ita olunacağından icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı
müddetinde kefili alınarak sebil-i tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Aydın valisi esbak atufetlü Sadullah Paşa hazretlerinin konağından bir kıta
gaşiyeyi Haçik’in ahz ve sirkat eylediği tavi’en ikrarıyla sabit olmuş ve zikr
olunan gaşiyeyi telef ederek tazminine dahi bi-kudret bulunmuş olduğundan
mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren dört mah müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında kefili
alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
mersumun müddet-i merkûme ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
Ayazmend kazasında meskun harameyn aşiretinden maktul İsmail’in katili
Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti itibaren altı sene
müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi memleketine tard ve
def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Kayacık kazası sakinelerinden olub maktuleten vefat eden Emine’nin katili Zenci
Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Karesi
mutasarrıfı atufetlü paşa hazetlerine yazılmış olmağla merkum vürudunda
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
150
Ada nahiyesine tabi Taşçı arnavud karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen
halik olan İstifani’nin katili Anastaş’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine gönderilmek üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 34
Kahveci tabi Filibeli Abraham’ın Tavukpazarında kain berber Melkon’un
dükkanından iki ve yağlıkçılar içinde Viça’nın kahvesinde dahi kezalik iki aded
çubuk takımları ahz eylediği ikarırıyla tebeyyün ederek mersum Viça’nın
takımları bil-istirdad ve ita olunub Melkon’un takımlarının kıymeti olan yüz kuruş
tahsiline ibtidar olunacağından mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz-ı pranga olunarak bil-
istihdam hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Soma kazasına tabi Kızılhisar karyesi ahalisinden olub bundan akdem maktulen
fevt olan Mehmed’in katili Mustafa’nın bu tarafa celbiyle ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek
olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunması
meclis-i valadan ifade olunarak ol-vecihle keyfiyet mahalline buyrulmuş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Şam-ı şerif posta tatarlarından Ahmed Tatari Adana eyaletinde kain tacirlü
aşiretinden Ahmed ve Halil ve Dal Veli diğer Ahmed ve Süleyman ve Hasan nam
şahıslar soymuş ve bunlardan aHmed ve Hasan namında olan üç neferi ahz girift
151
olunmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahallindekli
mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddet vaz-ı pranga olunarak
hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve vaki olunmak üzere
şimdiden ve ötekilerin dahi bi’t-taharri ahz ve girift olunduklarında bu tarafa irsali
hususu meclis-i valadan ifade olunarak ol-vecihle keyfiyet eyalet-i merkûme
valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla merkumların vürudunda icabı
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
7 C 67 tarihinde gönderildi
Koltukçu mısırlı Mehmed’in Üsküdarlı terzi Vasil’e yüz tutmuş kuruş deyni
olduğu halde alacak iddiasıylal tezvirata süluk eylediği tahakkuk eylediğinden
meblağ-ı mezkur tahsil olunarak mersuma verileceğinden icabının icrası istizanına
dair zabtiye meclisinden takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek
merkumun şimdiye kadar hapisi hakkında ceza-yı kagi göründüğünden fimabad
bu misilü uygunsuzlukda bulunmayacağına kefili alınarak sebilinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle merkumun sebili tahliye olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
10 C 67 tarihinde gönderildi
Edremid kazasına tabi Yenice karyesi sakinelerinden olub maktuleten müteveffiye
olan Halime Hatun’un katili timurcu oğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-iceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı pranga
olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub karesi mutasarrıfı atıfetlü paşa
hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda müddet-i mezkure için vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-023
Sayfa 35
10 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
152
Mukaddemce çarşu içlerinde dükkanlarında eşya-yı memnua-i şerifesine vuku
bulan mücaseretlerinden dolayı bir müddet hapis olunarak sebilleri tahliye olunan
malumü’l-esami hatunların bu defa ne efal-i reddiye-i sabıklarına ictisar
eyledikleri bi’l-istihbar ibtida-yı emirde mezburelerden ele getirilen Emine ve
Nimet’i istintak olundukda kemafis-sabık dükkanlardan eşya aldıklarını ve bu
sırada refikaları Azime ve Hadice ve Aişe ve Ziyneti ve Ganime ve Fatıma’nın
dahi iştiraklarını ifade eylemiş olmalarıyla muahharan merlumeleri dahi celb ve
istintak olundukda fakat mezbure Aişe birkaç kere fazahat-i mezkurede beraber
bulunub basma gibi şeyler aldığını ifade ile maadasını külliyen inkar eylemiş ve
bit-taharri mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin hanelerinde malumü’l-
mikdar eşya çıkıb kusurlarında bir şey bulunamamış ise de Emine ve Nimet’in
ifadelerine göre kendilerinden zuhur eden şeylerin birer aynı refikaları
merkumelerden olmak lazım gelüb ancak anlar muahharan tutulduğundan vaktiyle
kaçırmış olacakları beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisi
mazbata ve defter meclis-i valaya havale ve merkûmeler dahi başka başka celb ve
istintak olunarak zabtiyede olan ifadelerini tekrar ve bir lkaçı tebrie- zimmete ve
diğerleri dahi izhar-ı nedamete ibtidar etmiş ise de çünkü mukaddemki harekat-ı
fazihalarında ısdarları zuhura gelen ve mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin
hanelerinde eşya-yı merkûme dahi bulunmuş olduğundan kanun-i ceza ahkamınca
icra-yı tedibatı lazım geldiğine binaen eşya-yı mezkurenin ashabı taharri ile ita
etdirilmesi ve mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin nisaya mahsus mahbusda
altı ay haps ve tevkif birle müddetleri hitamında kavi-i kefilleri alınarak sebilleri
tahliye ve sairlerinin aldıkları rivayet olunan eşya yalnız zannda kaldığından bil-
ikdam zahire ihraç olunduğu halde derece-i ahz ve cüretlerine göre müddet-i
cezaiyeleri tayin olunmak üzere keyfiyetin istizan olunması ve bir şey zuhur
etmediği suretde kezalik kefilleri alınarak salıverilmesi meclis-i mezkurdan ifade
olunmuş olmağla ber-minval-i meşruh iktizaları icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
10 C 67 tarihinde gönderildi
Mükerrer olarak kayd olunnuşdur.
153
Edremid kazasına tabi Yenice karyesi sakinelerinden olub maktuleten müteveffiye
olan Halime Hatun’un katili timurcu oğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-iceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı pranga
olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub karesi mutasarrıfı atıfetlü paşa
hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda müddet-i mezkure için vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yorgancı Ömer kahveci Kirkor ile mağazacı Penayi’yi çerh ederek ber-nehc-i
şer’i Penayi içün takdir olunan iki yüz elli kuruş nafaka ücret-i cerahiye tahsil
olunacağı beyanıyla icabının icrası istizanına zabtiye meclisinden takdim kılınan
mazbata meclis-i valaya verilerek zikr olunan ücret-i cerahiyenin tesviyesiyle
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah
müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade
olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Filibeli Dimitri hemşehrisi Balıkçı Dibob’u darb ve cerh eylediği tahakkuk
eylediğinden ücret-i cerahiye ve nafaka olmak üzere yüz elli kuruş sulh olunduğu
beyanıyla carih-i mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinden
takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek mersumun mahbusiyeti
tarihinden itibaren dört mah müddetle küreğe konularak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 36
Bu dahi
Beşiktaş iskelesinde kahveci Mustafa’nın bazı mahallerden malumü’l-mikdar
akçe ve eşya ahzına ictisar eylediği ve tabi’ Mehmed’in dahi bu maddede medhali
olduğu misillü sabıkalı bulunduğu beyanıyla icabının icrası istizanına dair zabtiye
meclisinden takdim kılınna mazbata meclis-i valaya verilrek eşya-yı merkumeden
154
saatler ile akçe tamamen tahsil olunarak sahiblerine verilib ber-muceb-i kanun-i
ceza merkum Ali’nin mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene Mehmed’in dahi altı
ay müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ifade
olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Sofya kazası muzafatından küçük balkan nahiyesi kurasından muhafazası
zımnında keşt ü güzar etmekde olan kır çavuşu maiyyetinde bulunan Alemdar
Halid mugayir-i rıza-yı ali reaya hakkında vazı mertebe teaddi eylediği ve zaten
uygunsuz makuleden olduğu mahallinden işar kılınacağından merkumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene
müddet vaz’-ı pranga olunarak hitamında kefili alunub sebili tahliye kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet sofya kaymakamı
saaadetlü paşaya yazılmış olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Penaki Gendi İstefan’ın sandığından dokuz yüz bu kadar kuruş ile halebkari ve
dier Penaki’nin bir aded abasını ahz eylediği ikrar ederek mevcu olan akçe ile
mezbur aba sahiblerine red olunarak kusur kalan mebalipden mersum İstefan
hüsn-i rizasıyla fariğ olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisi
mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay müddetle vaz’-ı pranga olunak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Abdülkerim dökmeci Hüseyin vesair çend nefer rüfekasıyla merkebci Mustafa’nın
iki yüz nakdiyle bir ustura ve iki aded esnad tezkiresi ahz etmişl olduğunu ikrar
155
eylediğinin üzerine merkum Hüseyin inkar suretinde bulunmuş ise de sözü vahi
idüğü ve merkumun Abdülkerim’im işbu fazahatdan başka zabtiye nefeini dahi
tüfenk endahtıyla darb ve cerh eylediği ve refikleri merkuman derdest taharri
bulunduğu beyanıyla merkumanın icra-yı mücazatı istizanına dair zabriye meclisi
mazbatası meclis-i valaya verilib siyak-ı işara nazaran merkum Abülkerim
fazahat-ı ahza ictisar eylediğinden başka zabtiye neferini dahi darb ve cerh
eylemiş olduğuna binaen ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden
itibaren anın beş mah ve merkum Hüseyin’in dahi yalnız ahz olması cihetiyle
dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddetleri hitamında sebillerinin
tahliyesi ve refikleri merkumanın dahi bi’t-taharri ahz ve girift olunarak keyfiyetin
beyan olunması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmasıyla ol-vecihle iktizaları
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-024
Sayfa 37
10 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kutta-i tarik güruhundan Çenoki aşireti ağası Nebi ile Mahmıd ve Haso ve diğer
Haso’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
yedişer sene müddet vaz-ı kürek olunarak bil-istihdam müddetleri hitamında
sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
hususuna bil-istizan emr ve irade-i seniyye-i hazret-i padişahi müteallik ve şeref
sudur buyrulmuş ve keyfiyet Eruzurm valisi atufetlü paşa hazretlerine yazılmış
olmağla merkumların vürudunda irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane mukteza-yı
celili üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
İpek kazasına tabi Labonik karyesi mütemekkinlerinden olub maktulen halik olan
Hristo’nun katili Zekeriya’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında
sebili tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunub keyfiyet Üsküb valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmağla
156
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Zağfiranborlu kazasına tabi Kılağuzlar karyeli olub mahruketen müteveffiye olan
Hanife Hatun’un katili karındaşı Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı kürek
olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Kastmaonu valisi
atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkûm müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Eşkıya güruhundan İnce Arab’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetinde kavi kefile rabtıyla sebilinin tahliye kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Aydın valisi devletlü paşa hazretlerine
yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
13 C 67 tarihinde gönderildi
Sisam ceziresinde vuku bulan harekat-ı na-becadan dolayı Dersaadet’e gönderilib
bab-ı zabtiyede istintakları icra kılınan otuz iki nefer eşhasdan kutta-i tarik
oldukları ikrarıyla tebeyyün ederek altmış bir tarihinde onar sene müddetle vaz-ı
kürek olunan Yorgi Mardoya’nın altmış iki ve Yorgi Cehla’nın altmış beş ve yine
bu töhmetle elli sekiz tarihinde beş sene müddet içün küreğe konulmuş olan
Nikolaki Kuzma’nın altmış iki tarihinde tersane-i amireden firar eyledikleri
tahakkuk eylediğinden bunları ke-mekan tersane-i amirede tevkifiyle ikmal-i
müddet etdirilmesi ve kusurunun dahi tedibleri muceb-i hareketleri sabit
157
olamayub aciz reayadan bulunduklarından patrikhaneye irsaliyle fimabad usul-i
tabiine mugayir-i saltanat-ı seniyye hakkında bulunacakları ayinlerince yemin
verdirilerek ve başka ve başka kefilleri alınarak vilayetleri canibine avdetleri irae-i
ruhsat olunmuş ve meclis-i valadan müzakeratı ve ol-babda müteallik buyrulan
irade-i cenab-ı cihanbani iktizasından olmağla mantuk-ı alisi üzere icabı icra
kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 C tarihinde gönderildi
Pazarcıklı Rako ve Tırnovalı Azlatko’nun birinci günü çiftliğinden bir res bargir
ahz eyledikleri ikrarlarıyla sabit olmuş ve zikr olunan bargir sahibine teslim
etdirilmiş olduğundan icra-yı mücazatları istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumanın
mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer smah müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icaba icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 38
12 C 67 tarihinde gönderildi
Berber kalfası Niğdeli Tanaş berber ustası Madenli Ebtali Nargüve ile arasından
darb ve cerh e eylediği ikrarıyla tebeyyün etmiş ve ücret-i carihiye ve nafaka
olmak üzere marifet-i şer’le üç yüz elli kuruşa sulh olunub tesviye olunacağından
mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren üç maç müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesi ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 C 67 tarihinde gönderildi
Balıkçı İbrahim dülger Todori’nin elini darb ve cerh eyledikleri ikrarıyla tebeyyün
ederek tarafeyn ücret-i cariha ve nafaka olarak iki yüz kuruş üzerine marifet-i
şerle sulh oldukları beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim
158
kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek meblağ-ı mezbur
merkumdan bit-tahsil mersuma itasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak müddeti
hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
19 C 67 tarihinde gönderildi
Seyis Sava bargir sürücüleri kethüdası Mehmed’in bargiriyle miğde destgahdarı
Artin’in bazı eşyasını ahz eylediği ikrarıyla tebeyyün etmiş ve mekum Mehmed
ile mezkur bargir yolundan dolayı marifet-i şer’le beş yüz kuruşa sulh olarak fakr-
i hali cihetiyle mersum Artin eşya-i mezburesinden meccanen fariğ olmuş
olduğundna mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya verilib mezkur beş yüz kuruşun bit-tahsil merkum
Mehmed’e teslim olunması ve mezbur Sava’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı mah müddetle prangaya konulub müddeti
hitamında kefili alınarak tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Aşçı Andon’un berlber dükkanından ahz eylediği yedi aded çubuk takımının
sahibi Nikola’ya red etdirildiği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib bunun ahz etdiği anlaşıldığından ber-
muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah
müddetle vaz-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 C 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Halbek hadise-i mündefiasından dolayı Dersaadet’e gönderilib icra olunan
istintaklarında bende beraet-i zimmetleri mütehakkik olmayan adamların içlerinde
159
bulunan Yusuf Bey’in konyaya nefy ve iclası ve kusurlarının dahi ne civar ne de
afv olarak marifet-i müşirileriyle Bursa’ya gönderilmesi müteallik ve şeref-sudur
buyrulan emr u ferman-ı hümayun hazret-i lşahane mantuk-ı alisinden olub
keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine yazılmış
olmağla mukteza-yı celili üzere icra-yı iktizasına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali kıta 1
19 C 67 tarihinde gönderildi
Etmekçi İsmail yine Etmekçi Makar’ı bıçak ile urmuş olduğundan ücret-i cerahiye
ve nafaka olarak marifet-i şerle iki yüz kırk kuruşa sulh olduklarından merkumun
icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya
verilib meblağ-ı mezburun merkumdan bi’t-tahsil itasıyla kendüsünün ber-muceb-
i kanun-i ceza hapis tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-025
Sayfa 39
21 C 67 tarihinde gönderikdi
Karahisar-ı sahib sancağında kain Sandıklı kazasına tabi’ Hırka karyesi
ahalisinden olub mecruhen vefat eden Deli Ahmed’in katili kutta-i tarik
güruhundan Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki hapis tarihinden
itibaren okuz sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine
yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
21 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
160
Eşkıya güruhundan Alaiyeli Abdullah oğlu Mehmed ber-muceb-i kanun
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene müddet prangaya konularak
hitamında kavi kefili alunub sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def
kılınmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kutta-i tarik güruhundan Mahmudü’n-nücur rüfekasının ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddet vaz-ı kürek
olunarak hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Musul valisi
atufetlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda merkumlar müddet-i
mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Bergama kazasında meskun Serküdlü cemaati ahalisinden maktul Hacı
Mustafa’nın katili güzelce oğlu İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve tekmil
müddetinde memleketine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
25 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Asakir-i nizamiye-i şahane firarilerinden Danişmend karyeli Emin ve Simavlı
Mustafa ile Lofçalı Ahmed’in kutta-i tarik ve katl-i nüfus misillü enva’-i fazahata
mütecasir oldukları tebeyyün eylediği beyanıyla icra-yı icabı hususuna dair
devletlü serasker paşa hazretlerinin tezkiresi ve evrak-ı saire meclis-i valaya
161
lede’l-havale merkum Emin ve Mustafa’nın silk-i askeride bulunan kaydları bi’t-
terkin merzbur Ahmed ile beraber altışar sene müddet vaz-ı kürek olunarak
hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ olunması tezekkür
ve hakipa-yı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi
dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet ser-asker-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hazret-i padişahi
merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
28 C 67 tarihinde Gönderildi
Saruhan Sancağında kain Marmaracık kazası ahalisinden olunb mahnuken vefat
eden İbrahim’in katili Arab Mercan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ve madde-i katlde refakati tebeyyün eden
karındaşı Abdullah’ın beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında
sebillerinin tahliyesiyle memleketi taraflarına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla
derununda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 40
2 Receb 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Geçende sebilleri tahliye kılınan eşhasdan tersane-i amirede kürekde olub evrakı
gaib olan mahbusların takdim kılınan defteri meclis-i valaya havale ve kendüleri
celb ve istintak olunarak merkumların müddet-i mahbusları hayli vakit olunub
sefalet çekmekde olmalarıyla defter-i mezkurda esamisi balasına işaret olunduğu
üzere bunlardan cünhaları hafif bulunaların emsali misilllü kefiye rabt ile
mahallerine gönderilmesi ve cünhaları ağır olanların zabtiye tevkifhanesine
celbiyle istintakları icra olunarak cevabları vürudunda iktizasına bakılmak üzere
keyfiyetin mahallerine istilam olunması hususunun taraf-ı valalarına tavsiyesi bi’t-
tezekkür hakipa-yı şahaneden istizan olunarak emr ve irade merahim-ade-i cenab-ı
162
padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub mezkur defter
merbuten gönderilmiş olmağla irade-i seniyye-i hazret-i hilafet-penahi mantuk-ı
alisi üzere iktizalarının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 merbut
defter 1
3 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hüdavendigar eyaletinde vaki Mitiz karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat
eden Hüseyin’in katili Yakob oğlu Mehmed ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi hususi meclis-i valadan ifade
olunub mahalline yazılmış olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu Dahi
Kalkandelen kazasında kain Delakofçalı maktul Mehmed’in katili olub verese-i
kısasdan afv eylediğinden bu tarafa gönderilmiş olan Emin’in ber-muceb-i kanun-
i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan sene-i sabıka ağustosunun on beşinden
itibaren altı sene müddet vaz-ı pranga olunarak müddet-i mezkurenin hitamında
sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınması mukteza-yı emr u irade-i
seniyye-i hazret-i padişahiden olmağla mantuk-ı celili üzere icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Katl töhmetine mebni refiki Salih ile kürekde bulunan Balık kazasında Yetim Veli
karyeli Mustafa’nın pederi vefat ederek evlad-ı ıyali sefil ve perişan
kaldıklarından tahliye-i sebili hakkında mahallinden gelen mazbata meclis-i
valaya ledel-havale bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde bulunmayub
memkeletinde kendi haliyle meşgul olacağına kavi kefili alınarak familyasına
163
merhameten yalnız merkum Mustafa’nın tahliye-i sebili tezekkür olunarak hakipa-
yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden lede’l-istizan irade-i seniyye-i hazret-i padişahi
dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi
üzere icabı icra olunmak babında fermna-ı ali kıta 1
Bu dahi
Arta Tuna mahallesi sakinlerinden olub katilen vefat eden Kara Ali’nin katili
Murad Ceylan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-026
Sayfa 41
12 B 67 tarinde gönderildi
Dersaadet ordu-yı hümayunu mülazımlarından Ahmed’in töhmet-i vakıasına
mebni ber-muceb-i kanun-i ceza rütbesinin refi ve kaydının ceride-i askeriyeden
terfiiyle üç sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunması dar-ı şura-yı
askeri kararı iktizasından idüğü devletlü serasker paşa hazretleri tarafından işar
olunarak bi’l-istizan emr u ferman-ı hümayun cenab-ı padişahi müteallik ve şeref-
sudur buyrulmuş olmağla mantukl-ı alisince merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
24 Receb 67 tarihinde gönderildi
Karesi sancağı dahilinde Sanduği kazasında kanin Duman karyesi sakinlerinden
Dervişoğlu Ali’nin katli Şahin Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
164
olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
27 B 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ereğli karyeli Hasan’ı darb etmesinden naşi vaz-ı kürek olunmuş olan Şumnulu
Ömer’in zevcesi Aişe hatun çocuklarıyla düçar-ı sefalet olduğundan bahisle
merkumun afvını ba arzuhal niyaz etmiş ve ihraç etdirilen mahbusda kaydına
nazaran merkum bir sene müddetle küreğe konulmuş ise de mahbusiyeti beş mahı
geçmiş olduğuna bundan başka mahallinde dahi hapis olunmuş olduğundan mebni
töhmet vakasına göre hapisi hakkında ceza-yı kafi görümdüğünden merhameten
sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 B 67 tarihinde Bab-ı askeriden gelen ağaya verildi
Asakir-i nizamiye-i şahane neferatından Kırşehirli Hüseyin firar eder iken üzerine
varan zabtiye neferini darb ve katl etmiş ve yine bu makuleden Tırnovalı Mustafa
dahi faziha-i katle cüret eylemiş oldukları cihetle icra-yı müzacatları makam-ı ser-
askeriden ba tezkire işar olunduğundan keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ber-
muceb-i kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene
müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi
hususuna bi’l-istizan irade-i adalet-i ifade-i hazret-i şehinşahi saniha ara-yı sudur
buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
27 B 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
İskilib kazası ahalisinden olub cünha-i vakıalarına mebni üçer sene müddetle
prangaya konulmuş olan on bir nefer kesanın merhameten tahliye-i sebilleri
hakkında vaki olan istidalarına mebni keyfiyet meclis-i valaya havale ve zat-ı
165
müşirileriyle muhabere olunub eğerçi bunların müddet-i muayyeneleri henüz
tekmil olmamış ise de zaman-ı hapisleri iki seneyi tücavüz ederek sefil ve perişan
olduklarından bundan böyle bu misilü hareketde bulunmamak ve kendi işleriyle
meşgul olmak üzere kavi kefiyle rabt olunarak sebillerinin tahliyesi tezekkür ve
tensib ve hakipa-yı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i
cenab-ı padişahiden ol-merkezden müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla
mantuk-ı alisince iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 42
27 B 67 tarihinde gönderildi
Paşa-yı Müşarun-ileyhe
Zeylanlı aşireti ağalarından olub bazı mertebe muhalif hareketlerinden dolayı ol-
havaliye ayak basmamak üzere Dersaadet’e celb olunmuş olan Ahmed ve Kasım
Ağalar memleketleri canibine avdet etmelerini istida etmekde olduklarından ve
bunların töhmet-i saniye ashanbından olduklarından bazı tarafdan ifade
olunduğundan yanlarına zabtiye tarafından mübaşir terfikiyle Erzurum’a
gönderilmesi mukteza-yı emr u ferman-ı hazret-i padişahiden olub keyfiyet
Erzurum valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla irade-i seniyye-i
hazret-i şahane mantuk-ı alisi vecihle icra-yı iktizasına himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
Gurre-i Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Altmış beş senesinde Bursa’da icra olunan kura-i şeriyede isimlerine kura isabet
edenlerden katil oldukları ihbar olunub bu tarafa gönderilmişl olan Salih ve
Mehmed’in mahallinde ve burada icra olunan istintaklarında haklarında bir hükm
tertib etdirilememiş ve eğerçi mahallince irad olunan bazı kıraat-i kaliye cihetiyle
bunlar teslim olsalar bile müddet-i mahbusiyetleri bir buçuk seneyi mütecaviz
edib ceza-yı kafi görünmüş olduğundan sebillerinin tahliyesiyle alayları canibine
verilmek üzere bab-ı askeriye teslimi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
devletlü serasker paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
166
8 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Avusturya tebaasından olub Bükreş’de maktulen vefat eden kuyumcu Teran
Roman’ın katili Mülazım Hasan Ağa ile bu babda maznun olan yüzbaşı Ahmed
Ağa ve Emin çavuş ve nefer Bekir’in suret-i istintaklarına dair takdim kılınan dar-
ı şura müzekkiresi evrakıyla havale ve merkumlar celb ve sual olunarak siyak-ı
işar ve istintaka nazaran merkum Hasan made-i katle yalnız refiki Üsküblü Ali ile
beraber ictisar eyleyüb diğerlerinin bir rey-i zimmetleri tebeyyün eylemiş
olduğundan katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza beş sene müddet vaz-ı
kürek olunarak bi’l-istihdam müddet-i mezkurenin hitamında sebilinin tahliyesi ve
refiki merkum Üsküblü Ali ne tarafda ise taharriyat-ı mukteziye icrasıyla beher
hal buldurulub icra-yı istintakı ve merkum Emin Çavuş ve Yüzbaşı Ahmed Ağa
ve nefer Bekir’in kefilleri alınarak salıverilmesi meclis-i mezkurdan ifade
olunmuş ve keyfiyet devletlü serasker paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-
vecihle iktizaları icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 Ş 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Kütahya sancağına tabi’ Uşak kazasına muzafa Göbek karyesi sakinlerinden olub
maktulen vefat eden İbrahim’in katili Selim’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sen müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde tahliye-i sebiliyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
12 Ş 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Cünha-i vakıasına meni mahbus bulunan mavnacı Mehmed ile refikleri olan üveği
oğlu Hasan ve Eğriburun Mehmed’in tahliye-i sebilleri hakkında vuku bulan istida
167
üzerine keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen mahbusiyet kaydına
nazaran merkumların inkıza-yı müddetlerine daha haylı vakit var ise de
merkumlar fukaradan olarak ıyal ve evladları zaruret çekmekde olduklarından
bunların merhameten tahliye-i sebilleri meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ol-
vecihle icra-yı icabı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-027
Sayfa 43
12 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Amasya sancağı dahilinde kain Çorum kazasına tabi’ Tezekçi karyesi ahalisinden
maktul Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren
katilleri Mehmed Halil’in beşer ve merkumları iğfal ve tahrike cüretleri tebeyyün
eden karındaşları İbrahim ve Ali’nin üçer sene müddetle küreğe konularak tekmil-
i müddetlerinde memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkumlar müddet-i mezbure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
12 Ş 67 tarihinde Bu dahi
Sisam ceziresi ahalisinden olub fetret-i malumeden dolayı Dersaaete gönderilen
Midillü karyesi kocabaşısı Kostanti Tenrekanidi’nin cünha-i mezkurede kavlen ve
fiilen bir guna medhali olmadığı icra kılınan tahkikatdan anlaşıldığından
mersumun sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına azimetine ruhsat itası hariciye
nezaret-i celilesinden bil-muhabere tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak
irade-i adalet ifade-i hazret-i padişahi dahi bu merkezde şeref-sünuh ve sudur
buyrulmuş olmağla mantuk-ı celili üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
12 Ş 67 tarihinde bu dahi
168
Burumca Divan ahalisinden zevci ile kayın validesi tesmim etmesinden dolayı
mahbusda bulunan Emine Hatun’un tahliye-i sebili zımnında vuku bulacak istida
üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbatada hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı
mülükaneye ledel-arz mezburenin tahliyesiyle emr u ferman-ı merhamet beyan
hazret-i şehinşahi müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla maznun-ı alisince
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Meclis-i valanın zeyli mucebince iktizası icra olunmak
Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran berber
Ahmed’in tüccardan Çerkes Mustafa Ağa’nın malumü’l-mikdar akçesini ahz
eylediği ikrar tebeyyün etmiş ve meblağ-ı mezkur sahibine verilmiş ve kendisi
sabıkalı bulunmuş olduğundan mücazatı hakkında istizan irade-i seniyye olunmuş
olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiye müddetine
ve merkumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden itibaren beş mah
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi hususunun canib-i
zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl olunmuş olduğu
13 Ş 67 tarihinde bu dahi
Meclis-i valanın zeyli mucebince iktizası icra olunmak
Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran Tatavlalı
Aliko’nun mahal-i mezkur mütemekkinlerinden Raso nam nasraniyenin
malumü’l-mikdar akçesiyle eşya-yı sairesini aldığı ikrarıyle tebeyyün ederek zikr
olunan akçe ve eşya bil-istirdad sahiblerine verilmiş olduğundan icra-yı mücazatı
istizan olunmuş olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı
cezaiye müddetine ve mersumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden
itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi
hususunun canib-i zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl
olunmuş olduğu
169
Sayfa 44
13 Ş 67 tarihinde bu dahi
Meclis-i valanın zeyli mucebince icra olunmak
Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran
Midillülü Yorgi’nin İngiltere tebaasından Lazar’ın malumü’l-mikdar akçesini
aldığı ikrarıyla tebeyyün ederek mevcud olan yedi yüz elli kuruş dahi bil-istirdad
sahibine vermiş olduğundan mersumun mücazatı istizan irade-i seniyye olunmuş
olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiye müddetine
ve mersumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden itibaren dört mah
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi hususunun canib-i
zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl olunmuş olduğu
26 Ş 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Cünha vakasına mebni tersane-i amirede mahbus bulunan kır serdarı Ömer
Ağa’nın mehuzu olan mebaliğ sulhen mahallerine teiye etdirildiği ve müddet-i
mahdudesi dahi tekmil olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış
olduğundan merkumun tahliye-i sebili meclisi valadan ba mazbatada ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
Bu dahi Müşarun-ileyhe
Cünha vakasına mebni mahbus bulunan Kabile Hadice Hatun refikasının
salıverildiğinden bahisle kendisinin kefile rabtıyla merhameten tahliye-i sebilini
niyaz ve istida etdiğinden keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen
mahbusiyet kaydına nazaran refikası bulunan kolcunun sebili tahliye olunmuş ise
de merkuma kalmış ve hitam-ı müddeti dahi takarrüb etmiş olduğundan badema
bu makule efalde bulunmamak üzere kefile alınarak merhameten tahliye-i sebile
170
meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına
himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
27 Ş 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Bolu sancağuna tabi’ Benderekli kazası sakinlerinden olub maktulen vefat eden
Hacı Mehmed’in bu tarafa gönderilen katilleri Ayanoğlu Ahmed ile Muhzıroğlu
Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan
altmış beş sene evasıt-i cemaielevvelinden itibaren beşer sene ve muavenete katli
olduğu tebeyyün eden Abullah’ın dahi üç sene müddetle vaz-ı kürek olunarak
müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard v e def
olunması mukteza-yı emr ve irade-i seniyye-i hazret-i padişahiden bulunmuş
olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
27 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tersane-i amire mahbusunda hastalanub li’eclit-tedavi kançılaryası tarafına
verilen Kiryako’nun her ne kadar tedavi olunmuş ise de kesb-i ikamet
edemediğinden vilayetine gönderilmek üzere tahliye-i sebili hakkında yunan
sefareti canibinden vuku bulan istida üzeriene keyfiyet meclis-i valaya lede’l-
havale ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran meşum refikleri Hros ve Panayot ve
Yorgi ve Ragiri ve Nikola nam şahıslar ile kat-i tarik fazahatına ictisar etmesinden
dolayı vaz-ı kürek olunmuş ve tekmil-i müddet-i mahdudesine hayli vakit olduğu
anlaşılmış ise de mersum Kiryako’nun zitade hastalanması cihetiyle kesb-i ikamet
etmesi melhuz olmadığından diğerlerinin hitam-ı müddetlerine kadar mahbusda
tevkifiyle fakat mersum Kiryako’nun vilayetine gönderilmek üzere tahliye-i sebili
nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere meclis-i mezkurda tensib olunmuş
olmağla ol-babda icabının icrası babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-028
Sayfa 45
171
25 Ş 67 tarihinde gönderildi
İnebolulu Süleyman Kapudan Anadolu kavağında rakib olmadığı sefinesi
taifelerine sarhoş olduğu halde silah çekmiş olduğundan feryadlarına ve sancak
keşidesiyle işaretlerine mebni yoklama odasında olan memur çavuş gitmiş ise de
merkum ana dahi karşu durmuş olduğundan icra-yı mücazatı istizanına dair
devletlü kapudan paşa hazretleri tarafından ba tezkire takdim kılınan liman
müzekkiresi meclis-i valaya verilen ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede iktiza eden mahallerde altı mah
müddet hapis olunarak müddeti hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi
mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
29 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Belgradcık kazasına tabi’ Medmed Akçe karyesi mütemekkinlerinden katileten
müteveffiye olan Yuna nasraniyenin katili Milavik ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard
ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
29 Ş 67 tarihinde kavas başıya verildi
Kumarbaz takımından olarak Kuşadasında nalband Hacı Hüseyin ile Dimitri’nin
birer res bargirleriyle bir mikdar eşyasını sirkat ederek bu tarafa irsal olunan
fenarlı Nikola ve Arnavudköylü Yorgi’nin suret-i istintakına dair takdim kılınan
zabtiye meclisinin mazbatası meclisi valaya verilib siyak-ı işara nazaran mezkur
bargirler ve eşyadan mersumların yanlarında bulunanlar mukaddema mahallinde
ahz olunarak sahiblerine verilmiş ve kendilerinin müddet-i mahbusiyetleri hayli
müddet olarak haklarında ceza-yı kafi görünmüş olduğundna mersumların
172
kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesi meclisi mezkurdan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kütahya sancağıda vaki Virancık nahiyesine tabi’ Saadlar karyesi ahalisinden
maktul ibrahimin katili Sadık’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede küreğe
konularak tekmil-i müddetinde sebiliyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 46
7 N 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Birgi kazasında hin-i nişin Yahyaü’l-ceysi aşiretinden mecruheten müteveffiye
olan Medine Hatun katili Kafesçioğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddet
vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle mahalline tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
17 N 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Plevne kazasına tabi Orşa karyesi ahalisinden maktul Hasan’ın katili Süleyman’ın
ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle
küreğe konularak tekmil müddetinde tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
173
Bu dahi
Tırnova kazasına muzafa Karaberk karyesi mütemekkinlerinden olub madruben
halik olan Yovan’ın katili Binde’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canbine tard ve def’ olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Vefceren kazasına tabi’ kaçandul karyesi sakinlerinden maktul Salih’in katili
Zoka’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunmuş ve keyfiyet mahaliine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
21 N 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Danişmend karyesi ahalisinden olub çend nefer tüccarı soyduklarından karesi
sancağı ahz ve girift olunarak Halif ve Arif ve Feyzi ve Mehmed’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilleri tahliye kılınmak üzere bu tarafa
celbi ve bunların refikleri olub mukaddemce Dersaadet’e gelerek muahharan ve
Divriği kazasında kain ağıl karyesine gitdikleri tahkik olunan hüseyin ve Kürd
Mehmed’in bit-taharri ahz ve girift olunarak arkadaşları misillü vaz-ı kürek
olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i valaan ifade olunub keyfiyet
Karesi mutasarrıfına ve Konya valisi atufetlü paşa hazeratına bilidirilmiş olmağla
merkumların vürudunda iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
174
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-029
Sayfa 49
14 L 67 tarihinde kavas başıya verildi
Silistre mütemekkinlerinden olub Harmova kazasına tabi İstori karyesi civarında
madruben katl olunan Çolak Herçiko Yahudi ile hidmetkarı Nikola’nın katilleri
İstano ve Nubara ve Avram’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak
müddetleri tekmilinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure
içün vaz’-ı kürek olunmak başında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Menemen Kazasına tabi Doğa karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden
Mustafa’nın katiline muavenetini tebeyyün eden Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi mukteza-yı emr-i irade-i seniyye-i hazret-i şahaneden olub
keyfiyet eden kaimmakamına bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 L 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Sisam ceziresinden gelib mahbus bulunan Yani Fotyadi ile Dimitri Haydili’nin
fimaba Sisam ceziresine ayak basmamak üzere Trabzon’a nefy ve kazibi ve
Yakobani’nin kabahati olmadığı mahallinden işar olunduğundan anın dahi
memleketine azimetine ruhsat verilmesi hususuna bil-istizan irade-i isabet ifade-i
cenab-ı tacdari müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet Trabzon valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı
175
hümayun hazret-i şahane iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
17 L 67 tarihinde kavasvaşıya verildi
Boteradin sancağına muzafa Süleymanlı kazasına tabi Güzeli karyesi sakinlerinen
maktul Kanber’in katilleri Kanluca karyesi mutaf zenci Renca’nın ber-muceb-i
kanun-i ceza derece-i fazahatlarına göre mahallindelki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı ve refiki Mehmed Kethüda’nın dahi beş sene müddetle tersane-i
amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 50
Bu dahi
İzmile karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Ali’nin katili Mustafa’nın
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede vaz-ı kürek olunarak bil-istihdam hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Girid valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi Harameyn yörüklerinden Yağcı bedirli aşiretinen mecruhen vefan eden
Gök Hacı katili aşiret-i merkumeden Ağaoğlu Mehmed ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
176
Bu dahi
Varna sancağında vaki’ Pazarcık kazasına muzafa Karaağaç karyesi sakinlerinden
maktul Ali’nin katili Vanko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak müddet-i hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Silistre valisi
atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Sinob dahilinde vaki Boyabad kazasında Boyalı Relize Kiseli karyesi
sakinlerinden cerhen vefat eden Hasan’ın katili Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müdddetle vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-030
Sayfa 51
21 L 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
Şam-ı şerif sakinlerinden maktul Halil’in katili Abdu’nun icra-yı kısasına dair
ısdar olunan emr-i alinin vusulüyle ahkam-ı münifesinin icrasına verese-i maktul-i
kısasdan afv ederek bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunduğunan ber-
muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan
altmış altı senesi Zilkadesi’nin onuncu gününden itibaren altı sene müddetle vaz-ı
177
kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde memleketi canibine tard ve def’ kılınması
meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-
istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı alisince icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
Bu dahi
Permed kazası ahalisinden olub Tırhala sancağında kain Kuzgunlar çiftliğinden
madruben fevt olan Zekeriya’nın katili Yako’nun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine iade
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak ferman-ı ali kıta 1
22 L 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Eva nam alüfteyi darb ve cerh etmesinden dolayı vaz-ı pranga olunmuş olan
Kastamonulu Abdullah’ın tahliye-i sebili istizanına dair zabtiye meclisinden
takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilib carih-i merkumun müddet-i
mahbusiyeti bir seneyi karib olarak hakkında ceza-yı kafi göründüğünden
merhameten tahliyesiyle meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
27 L 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya sancağında İnönü kazasında hayme-nişin Durmuş Bey cemaatinden olub
mahnuklen vefat eden Kadil Ali Ağa’nın katili Lafçıoğlu Ahmed’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet
küreğe konularak hitamında memleketine tard olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa
178
hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 52
27 L 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik’e muzafa Bazergan nahiyesine tabi’ karanlı mahallesi sakinelerinden
katileten müteveffiye olan Ümmühan Hatun’un katili zevci Kör Hasan’ın ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak tekmil-i müddetinde memleketi canibine tard ve
def’ olunmak üzere meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bilidirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
27 L 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karesi sancağına tabi Kemer Edremid kazasında Kıltonlu aşiretinden olub
mecruhen fevt olan Kızıloğlu Mehmed’in katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Gurre-i Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kudüs-i şerif sancağına tabi Ramullah karyesi ahalisinden maktul İlyasi’nin katili
Salih’in bu tarafa gönderildiği mahallinden işar kılındığından mersumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi
muharrerminin on beşinci gününden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak müddeti tekmilinde vilayeti canibine tard ve def’ kılınması tensib ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i
179
hazret-i şahaneden bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla ol-vecihle mersum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Gurre-i Za 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Yanyalı Espiro ile Anaştaş’ın tahliye-i sebilleri
istidasıyla takdim eyledikleri arzuhal meclis-i valaya verilib ihraç etdirilen
mahbusiyet kaydına nazaran mersumların cünhalarına dari mahallinden bir işar
vaki olub mahbusiyetleri iki seneyi karib olduğundan ve el-haletü-hazihi
kendüleri İtalya’da hasta bulunduklarına mebni istidaları vecihle patrikhanece
kavi kefilleri alınarak merhameten tahliye-i sebilleri ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-031
Sayfa 53
5 za 67 tarihinde gönderildi
Konya eyaleti dahilinde kain Hamid Sancağı’na tabi’ Yalvaç kazası kurasından
oyuklu karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Musa’nın katilleri Ali ve
Mustafa ve İbrahim ve Ahmed ve Süleyman ve diğer İbrahim ve Abdurrahman ve
İbrahim ve Mehmed ve Durmuş onbaşı ve diğer Ali ve diğer Süleyman’ın ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden İtibaren beşer sene
müddetle küreğe konularak müddetleri hitamında tahliye-i sebilleriyle geldikleri
mahalle tard kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar ol-
vecihle müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Cuma kazasına tabi Kurankoca karyesi imamı Molla Ali’nin kızı Hadice’nin
katlinden dolayı beş sene müddetle vaz-ı kürekl olunmuş olan zabtiye
180
neferatından İsmail’in cünhası şeran sabit olmayub rivayat üzerie olduğu mahalli
işaretinden anlaşıldığına binaen merkumun tahliye-i sebili hususuna irade-i
merhamet-ade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla
mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
21 Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yeni il aşireti ahalisinden olub maktulen vefat eden Mehmed ve oğlu Ahmed’in
katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı sene müddet küreğe konularak bil-istihdam müddeti hitamında
memleketlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunması meclis-i valadan ifade
olunub keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
21 Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Midillü ceziresinin vaki Biki karyesi ahalisinden maktul katili Esterati’nin ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde geldiği mahalle tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Niş sancağı dahilinde kain Ergüb kazasına muzafa Semence karyesi ahalisinen
maktul Hüseyin’in katili karye-i mezkure ahalisinden Süleyman’ın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-
ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve
def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
181
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Haymana kazasına tabi’ Bunan karyesi sakinlerinden maktul Seyyid Hasan’ın
Kara Yusuf’un mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
küreğe konularak hitam-ı müddetinde tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Ankara
Valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 54
Bu dahi Niş sancağı dahilinde vaki’ Ergüb kazasına muzafa paşa nice karyesi
sakinelerinden olub maktuleten vefat eden hadice Hatun’un katili Korto’nun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti tekmilinde sebili tahliye ile geldiği yere
gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmak ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Gördek nahiyesine muzafa Süleymanlı karyesi sakinelerinden maktule Hadice’nin
katili zevci Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği yere iade olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifadfe olunmuş ve keyfiyet Aydın valisi atufetlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-
ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
21 Za 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
182
Yunan tebaasından olub katilen vefat eden Todori’nin katili denilerek küreğe
konulan Manisalı Meyhaneci Kostantin’in tahliye-i sebili hakkında validesi
tarafından vuku bulan istirham üzerine keyfiyet meclis-i valaya havale ve
mahallinden istilam olarak meal-i işara nazaran mersumun fazahat-i katldde
sahihan medhali olduğunda şüphe olmuş ve müteveffa-yı mersumun bu tarafda
bulunan veresesi tebaa-i devlet-i aliyyeden olan hükmen ihtilaf ve Darebena
mersuma varis olamayacaklarından bunun muhakemesi darül-harbdan diğer varis
yahud vekil-i şerinin zuhuruyla dava eylemesine mütevakkıf bulunmuş
olduğundan ve hayli vakitden berü mersum kürekde kaldığından bundan böyle
varis-i sahih zuhurunda iktiza-yı şerisine bakılmak üzere mersumun kefili alınarak
tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
27 za 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Asaf ve refikleri Yusuf ve Galib Nasara kaymakamı dahilinde vaki’ Garamoz
karyesi sakinlerinden Tonuş’u değnek ile darb ve katl eylemelerinden dolayı bu
tarafda küreğe konulub muahharan refikleri merkuman mahbusda fevt olarak
kendisi alil olduğundan bahisle tahliye-i sebili hakkında mersum Asaf’ın vuku
bulan istirhamı üzerine ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran bunlalr altmış dört
senesi Zilkadesi’nin yirmi üçü tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak refikleri merkumanın fevt oldukları ve mersum Asaf’ın saraca illetine
mübtela olarak el-yevm hasta olduğu ve sağ gözünden dahi bir nev’ illet-i kadime
bulunduğu ledel-muayane tebeyyün eylediği cihetle mersum şayan-ı merhamet
göründüğü misillü müddet-i mahdudesinin ikmali dahi lazımeden bulunmuş
olduğundan ve Akka kendi memleketine civar olmak hasebiyle müddet-i
bakıyyesini orada tekmil eylemesi bi’l-vücuh hakkında suhuleti muceb
olacağından mersumun zabtiye marifeti ile Akka’ya izamı meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve ol-babda tastir olunan tahrirat-ı hulusuri merbuten irsal
kılınmış olmağla ol-vecihle icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1 merbuten emirname-i sami kıta 1
183
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-032
Sayfa 55
27 Za 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Sinob kaymakamlığı daihilinde kain Boyabad kazaına tabi Beğran karyesi
sakinlerinden gariken vefat eden Yaralıoğlu Ahmed’in katili oğlu Süleyman’ın
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle küreğe konulmak ve müddeti tekmiline geldiği yer gönderilmek üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Kastmonu
valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Ohri kaymakamlığı dahilinde İstarda kazasına tabi’ İrüzeş karyesi sakinlerinden
Tekfurdağı’nda vaki’ Edirne hamamında dellak bulunan Cemaleddin kaza-i
mezbura tabi tabi çeşme karyeli Cafer’i cerh ve katl eylediğini ikrar etmiş olduğu
cevaben mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard olunmak üzere bu tarada
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi atufetlü
paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
3 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konya sancağı dahilinde Karapınar kurasından Emirgazi karyesi sakinlerinden
olub cerihan vefat eden Ebubekir’in katili Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-iceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede
vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayeti tarafına
tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve
184
keyfiyet konya valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
3 Z 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Saruhan sancağında vaki Savet kazalı maktul Çeşmeci oğlu Hüseyin’in katilleri
olub küreğe konulan elçi aşiretinden Hüseyin ve Mehmed ve Hasan ve Ali’nin
memleketinde mal ve emlak ve çoluk ve çocukları perişan kaldığından bahisle
merkumların merhameten tahliye-i sebilleri hakkında Aydın defderdarı saadetlü
efendi tarafınan tevarüd eden tahriray ve mazbata meclis-i valaya verilib ol-babda
tanzim olunan mazbata hakipa-yı hümayun mekarim-nümun hazret-i padişahiye
arz ve istizan olunarak bunların mahbusiyetleri iki seneye karib olduğundan ve
Emlakları telef ve evlad ve ıyallari perişan olduğundan hallerine merhameten
merkumların afvı hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi müteallik ve
şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icra-yı icabına himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 56
4 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bosna eyaletinde vaki’ Akhisarn kazasına tabi’ Vakf-ı zir kasabasır sakinlerinden
maktul İsmail’in muavin-i katili olub vaz-ı kürek olunmuş olan Mehmed Said’in
tahliye-i sebili zevcesi tarafından istida olunduğu ve merkumun bir dahi bu
makule efalde bulunmayacağına kavl-i kefil alındığına dair gelen mazbata meclis-
i valaya verilib kürek kaydı ihraç ol-babda tanzim olunan mazbata hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i padişahiye lede’l-arz merkumun müddet-i mahbusiyeti beş
seneyi tecavüz edib on sene müddetin ikmalşine hayli vakit kalmış ise de zevcesi
düçar-ı sefalet olmasıyla şayan-ı atıfet olduğundan merkumun merhamten tahliye-
i sebili hususuna irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-
sudur buyrulub keyfiyet valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
185
Z 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Trablusgarb ahalisinden olub cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e gönderilmiş
olan Şeyh Salim’in ber-muceb-i kanun-i ceza iki sene müddetle prangaya
konularak hitamında sebilinin tahliyesiyle mahalline iade kılınmış ve merkum ile
birlikde gelen Said ve Mehmed’in sebeb-i irsal ve cünhaları mahallinden istilam
kılındığından gelecek cevaba göre inkızalarına bakılmak üzere şimdilik mahbusda
tevkif olunması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
16 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kengiri sancağı dahilinde vaki’ Tosya kasabalı olub gariken fevt olan İbrahim’in
katili Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valada ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Gemlik kazasına tabi Umurik karyeli maktul Ali’nin katili kalyoncu oğlu
Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle geldiği yere tard ve ef’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunmuş ve keyfiyet mahallince bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün va-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
18 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
186
Bozok sancağına tabi Karahisar-ı Behramşah kazasına muzafa Kabur karyesi
sakinlerinden olub katilen fevt olan Abdülkadir’in katili kabur oğlu Ahmed’in
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin
tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-033
Sayfa 59
20 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
İçil kazalarından Ermenak kazasına tabi Mud karyeli olub carihen vefat eden
Mehmed’in katili Değirmenci İbrahim’in ber-mucbe-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetinde tahliye-i sebiliyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet konya valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Köprülü maktul Murad çavuşun katili Rumeli ordu-yı hümayununda Piriştine
mevki’nde bulunan süvari alayı bölüğünde onbaşı vekili Arif’in silk-i askeriden
kaydı terkin kılınmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren alltı sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Üsküb valisi
atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
187
21 Z 67 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine Silistre mütemekkinlerinden olub Harsova
kazasına tabi Esturi karyesi civarında madruben katl olunan Çolak Herçiko
Yahudi ile hidmetkarı Nikola’nın katilleri İstano ve Nubara ve Avram’ın mal-ı
ıtlak otuz nesneleri olmayub diyet hususunun canib-i beytülmaka tesviyesi saah-i
hallerine mevkuf olduğu ve mersumlar Dersaadet’e gönderildiği mahbusiyetleri
tarihi altmış altı senesi martı evaili idüğü ifadesine dair cevaben Silistre valisi
sabık atufetlü paşa hazretlerinin gelen tahriratı meclis-i valaya verilerek
mersumların mezkur mahbusiyetleri tarihinden itibaren tayin olunan beşer sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve
diyet maddesinin dahi saah-ı halleri istihsal olunmak üzere tesviye-i muktezası
savb-ı müşirilerine yazılması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş
olmağla ber-minval-i meşruh icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
26 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya sancaı dahilinde kain Uşak kazasına tabi Şebeller karyeli olub maktulen
vefat eden İbrahim’in katili zabtiye neferatından Yusuf’un ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
26 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yenişehir Bursa karyeli olub mecruhen vefat zabtiye neferatından Koca Ali’nin
katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine
188
bildirilmiş olmağla vürudunda verkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı lai kıta 1
Sayfa 58
27 Z 67 tarihinde gönderildi
Harput eyaleti dahilinde kain Çermik kazası müdiri Ezder’in kaza-i mezburun
hanedanında birkaç katl ve idamından dolayı vaz-ı kürek olunmuş olan Zülfikar
ve Yeniköylü Numan ve Geylanlı Hüseyin ve Nurlu karyeli Mehmed ve kapı
karyeli Ahmed’in müddet-i muayyeneleri mukteziye olduğundan sebillerinin
tahliyesi müddei takdim eyledikleri arzuhal meclis-i valaua verilib ihraç etdirilen
kürek kaydına nazaran merkum Ezder’in kethüdası Molla Mehmed ve berber
Abdullah ve Osman Şerden’in katil-i mekre olarak alltışar ve merkumların
muavin-i katl bulundukları cihetle beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunmuş
oldukları ve bunlardan Zülfikar ve Numan ve Hüseyin ve Mehmed ve Ahmed’in
müddet-i muayyeneleri tekmiline iki ay kalub icra-yı iktizasına değin müddet-i
bakiyyeleri dahi hitama resie olacağı anlaşılmış olduğundan merkumundan
Zülfikar ve Numan ve Hüseyin ve Nurlu karyeli Mehmed ve Ahmed’in şimdiden
ve diğerlerinin dahi müddet-i muayyeneleri inkızasında sebillerinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
3 M 68 tarihinde gönderildi
Lankaz nahiyesine tabi Gökmek mahalleli olub madruben vefat eden Ferhad’ın
katili mezkur nahiyeye muzafa kiliselü karyelü kıbti salih’in ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak müddeti tekmilinin memleketine iade olunmak üzere bu tarafa celbi
meclisi valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyetin Selanik valisi devletlü
paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
3 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
189
Ankara’ya muzafa Beğpazarı civarında Kavunovası nam mahallede Katırcı
Torunoğlu Mehmed’in malumü’l-mikdar emval ve eşyasını gasba mütecasir olan
Mehmed ve Hasan ve Ali’nin ve badaşları bulunan Galoş’un ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahaller tard
ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları hususuna bi’l-istizan irade-i
seniyye-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudllarında merkumlar müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 M 68 tarihinde gönderildi
Kayıkçı taifesinden çend nefer eşhasın kanlıca taraında zuhura gelen harekat-ı
kabihalarından dolayı ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren
üçer ve fakat bunlardan faziha-i cerhe ictisar eden Mehmed’in dahi kezalik
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş ay müddetle prangaya konulalrak hitam-ı
müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve mecruh kayıkçı Ahıshalı mustafa’yla ücret-
i carihiye ve nafaka olarak takdir olunan dört yüz yirmi kuruş merkumlardan bit-
tahsil ita kılınması müteallik şeref-sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun-ı
hazret-i padişahi mantuk-ı alisinden olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
13 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kerimesini satmasından dolayı mahbus bulunan İran kapu çukadarı sabık Hacı
Mustafa Ağa’nın mücazatı hakkında takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası
meclis-i valaya verilib merkumun kerimesi mezbureyi sara olduğu halde satması
tedibini müstelzim görüldüğünden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı mah müddetle hapis olunarak müddeti hitamında sebilinin
tahliyesi meclis-i vala-yı mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-034
190
Sayfa 59
17 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
İzmir’de Faik Paşa mahallesi sakinlerinden maktul Ömer’in katili Mustafa’nın
icra-yı kısasına dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi
esnada maktul-i merkumun hasren varisi babası Osman katil-i merkumu kısasdan
meccanen afv eylediği ve merkumun bu tarafa gönderildiği mahallinden işar
kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konulub tekmil-i müddetinde sebilinin tahliye
olunması hususuna bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i padişahi müteallik
buyrulmuş ve merkumun mahbusiyeti tarihinin işarı mahalline yazılmış olmağla
ol-vecihle merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Selanik sancağına tabi Avrethisarı kazasına muzafa Sokula karyeli maktul
Arnavud Mustafa’nın katili Maksud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle gönderilmek üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Razlık kazasına tabi Baypak karyeli maktul Mehmed’in katili Behram ber-muceb-
i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard
olunmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Selanik valisine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
191
18 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Silistre kazasına tabi’ Ayşinli nahiyesine muzafa Beğlik karyeli maktul Yahudi
Libo’nun katili Nikola’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
18 M 68 tarihinde gönderildi
Mihaliç kazası civarında bila varis katilen halik olan Trabzonlu Yani’nin canib-i
beytülmala aid olan diyetinin katil Ahmed’in emvalinden ve revakı olduğu halde
emsali misillü ücret-i yevmiyesinden istitasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren kendisinin sekiz sene müddetle
küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliye-i sebiliyle geldiği mahalle tard
olunmak bu tarafa celbi müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi
mantuk-ı celilinden olub keyfiyet maliye nezaret-i celilesiyle Hüdavendigar valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum ol-vecihle vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 60
19 M 68 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Ankara eyaleti dahilinde vaki’ Dayanlı kazası tabi Boyalık karyeli olub madruben
fevt olan Hasan’ın katilleri Musluhiddin ve Hasan ve İbrahim ve Diğer İbrahim ve
Ahmed ve Himmet’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri
tarihinden itibaren beşer sene küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde tahliye-i
sebilleri ile memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmalaır
meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında
merkumlar müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
192
25 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Muğla sancağı dahilinde kain Söke karyeli maktul Hüseyin’in katili olub fezahata
hükm-i şer’i-i lahıkk olan abd-ı memlukları Zenci Mercan’ın icra-yı kısasıyla
muavini olduğu şer’an sabit olan Abdullah ve Said’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle refihlerine bi’l-verase
malikleri bulunan verese tarafına teslim olunmuş ve mahalline gönderilmek üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet ba ferman-ı ali-i mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
25 M 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaimmakamı saadetlü paşaya
Ezine kazasına tabi’ Alemşah karyeli Halil’in hanesine girib merkumu ve
zevcesini darb etmiş ve sair uygunsuzlukda bulunub bu tarafa gönderilmişl olan
Mercan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
bir sene müddetle prangaya konularak müddeti tekmilinde keyfiyeti mahallinden
istilam olunarak kefil-i irae edebildiği halde sebili tahliye olunması hususunun
taraf-ı saadetlerine havalesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Biga
mutasarrıfı saadetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının
icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
25 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Berkofça kazasına muzafa Bana karyeli Tariko’nun katili Simiyon’un ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet-i
küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve
193
def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Niş
mutasarrıfı saadetlü Paşa’ya bildirilmişl olmağla mersumun vürudunda ol-vecihle
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Dimetoka kazasına tabi’ Sunmanlık-ı bala karyesi mütemekkinlerinden maktulen
halik olan Nikola’nın katili Yakob’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla merkumun
vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-035
Sayfa 61
25 M 68 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Ünye kazasına tabi’ Yeniceli olub maktulen fevt olan Hacıoğlu Süleyman’ın katili
Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-
i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Karesi mutasarrıfı atufetlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
25 M 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Sarik güruhundan olub mukaddema Kazan’a tard ve def olunan Malatyalı
Mehmed’in oradan firar ile İzmid’de tutulub Dersaadet’e gönderildiği ifadesine ve
suret-i istintakına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib isaet-i
mekruh ashabından olarak bid-defaat Kazan’a gönderilmişl ve terbiye görmüş ise
194
de mütenebbih olamayub bu kere dahi kazanan savuşmuş ve zaten uygunsuz ve
ahz makulesinden olduğu anlaşılmış olduğundan merkumun fimabad Dersaadet’e
ayak basmamak şartıyla vilayeti ollan Malatya canibine gönderilmesi hususu
meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve ol-babda Harput valisi atufetlü paşa
hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi taraf-ı saadetlerine gönderilmiş olmağla ol-
vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
25 M 68 tarihinde kavasvaşıya verildi
İzmid dahilinde kain Arslan Bey karyeli olub mahnuketen halike olan Meryem’in
katili zevci Zevacik’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Tırnova kazasına muzafa Sofu yurdu karyeli Ali’nin katilleri Kıpti vasil ve refiki
Yorgi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer senle müddetle küreğe konularak müddetleri tekmilinde tahliye-i
sebilleriyle geldikleri yere tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Silistre valisi atufetlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Maktulen fevt olan Manastırlı sürücü kıpti Hasan’ın katili asâkir-i nizamiye-i
şahane firarisinden Manastır kazasına tabi’ kazan karyeli olub ismi ceride-i
askeriyeden terkin kılınmış ollan adamın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
195
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene küreğe konularak müddeti hitamında
sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunma üzere bu taafa celb
olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
yazılmış olmağa merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
8 S 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Çıldır sancağına tabi’ Ardahan kasabalı maktul İsmail’im katili Arslan’ın ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi vilayeti
tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 62
8 S 68 tarihinde kavasbaşıağaya verildi
Katl töhmetiyle müttehim olduğu halde cinneti zuhur edib Bimarhaneye
konulmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Anton’un kesb-i sıhhat eylediği lede’l-
muayene tebeyyün etmiş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi rebiyülevvelinin on üçüncü gününden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketine gönderilmesini meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla
ol-vecihle mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
11 S 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Kartal kazası dahilinde Bakkalköy ahali ve fukarasını darb ve izaç etmekde ve
daha başka uygunsuzlukda bulunmalkda olunmasından naşi bab-ı zaptiyeye
gönderilmiş olan ahaliden Andon’un icra-yı tedibi istidasına dair Rum patrikli
tarafından takdim kılınan takrir meclis-i valaya verilerek suret-i işara nazaran
196
mersumun şerir ve uygunsuz makuleden olması ve şunu bnunu da darb-ı şledid ile
darb etmesi cihetiyle tadibi lazımeden bulunduğuna mebni mersumun mahbusiyeti
tarihinden itibaren bir sene müddetle pranga konularak hitam-ı müddetinlde
tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icab-ı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Ohri kasabası mütemekkinlerinden ve taife-i ticaretden maktul Yovanca’nın katili
denilib yalnız muzınne-i sui olduğu tebeyyün eden Mehmed Arif’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle
küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve
def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Silistre kazasına tabi’ kızılcık karyeli maktul Mustafa’nın katili Mehmed’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere
gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müdet-i mezkure içün
vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Sahara nahiyesine tabi’ Rakoviçe karyeli maktul Seko’nun katili Anderya’nın ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ve
muavin-i katil olan Nayer’in ve Loteran’ın beşer sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri yere gönderilmek üzere
bu tarafa celb ollunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
Vidin valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında mersumlar
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
197
Bu dahi
Edirne sancağına tabi’ Cisr-i Ergene kasabası sakinlerinden maktulen vefat eden
Osman’ın katili Umurca karyesi ahalisinden Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve müddeti hitamında vilayetine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkue içün küreğe konulmak babında ferman-ı ali
kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-036
Sayfa 63
11 S 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaimmakamı paşa hazretlerine
Haleb’in hadise-i mündefiasından dolayı mukaddema Dersaadet’e gönderilib
Bursa’ya irsal olunan kesanın derece-i töhmetlerinin tefrik ve cezalarının tertibine
dair mahallinden celb olunan defter ve istintakname saire evrak ile beraber meclis-
i valaya verilib bunlardan töhmet ve kabahatlarının derecesine göre bab-ı
zabtiyede bulunan Seyis Mehmed’in beş Zihanoğlu Ramazan ile Hacı Mehmed
oğlu Mahmud ve Bursa’da olan Cavlı Hacı Mehmed bin Mustafa’nın üçer sene
müddetle küreğe konulması ve buradan ve Bursadan firar eden Hacı Kasım ve
Hacı Mehmed ve Kiracıbaşı Cuma ve Receboğlu Mehmed’in buldurulub
mücazat-ı kanuneleri icra olunmak üzere serian Dersaadet’e gönderilmesi
hususunun iktiza eden mahallere yazılması ve merkeb hamalı Mustafa’nın dahi
salıverilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden
istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı cihandari dahi ol-merkezde müteallik ve
şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla ber-minval-i
muharrer iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
11 S 68 gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
198
Şumnu’da darb ve itlaf olunan Meletçi Posi’nin madde-i katlinden dolayı silk-i
askeriden ihraç ile bu tarafa gönderilen Çavuş Mehmed’in suret-i istintakına dair
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale ve devletlü serasker paşa
hazretleriyle muhabere olunarak merkumun icra-yı mücazatı gösterilmiş ise de
meal-i mazbataya göre bundan dolayı merkum hakkında nesne tertib etmemiş
olduğundan ve bila cünha mücazat olunması usul-i madelet-i seniyyeye münafi
düşeceğinden cenab-ı nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere tahliye-i sebili
hususunun savb-ı şeriflerine havalesiyle keyfiyetin serasker Müşarun-ileyh
hazretlerinin beyan olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet serasker-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icra-
yı icabı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Zabtiye Kaymakamı paşa hazretlerine
Amasya sancağı dahilinde kain Merzifon kazasına tabi’ Zogo karyeli olub ismine
kura isabet eylediği halde firar ve katl-i nefs madde-i fazihasına ictisar
eylediğinden tutulub bu tarafa gönderilen Ahmed’in suret-i istintakına dair zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib siyak-ı işara nazaran madde-i katlin
merkumdan zuhuru layıkıyla sebt etmemiş ve kendisinin mahallinde ve buradaki
müddet-i mahbusiyeti dört seneyi mütecaviz eylemiş olduğundan merkumun
tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve bu makule muzınne-i sui
olan şahıs silk-i askeriye kabul olunmayacağından canib-i seraskeri ile bil-
muhabere merkumun kura defterinden kaydı terkin etdirilmiş olmağşa ol-vecihle
icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
16 S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Van kasabası mahallatından Akgiri mahallesi sakinlerinden maktul Sadullah’ın
katili Anadolu ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayın birinci taburu
neferatından olub bu tarafa gönderilen ve silk-i askeriden kaydı terkin olunan
Manisalı Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
199
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan
ifade olunmuş ve mahbusiyeti tarihinin işarı mahalline bildirilmiş olmağla
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 64
16 S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konya sancağına tabi’ Çan karyesi muhtar-ı evveli olub cünha vakasına mebni
rüfekasıyla üçer sene müddetle prangaya konulmuş olan Ahmed’in tahliye-i sebili
hakkında vuku bulan istitafı üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbata-i
atabe-i ulya-yı canib-i şerhriyariye arz ve istizan olunub bunlarun ihraç etdirilen
mahbusiyet kaydına nazaran her ne kadar tekmil-i müddet etmemişler ise de bu
ana kadar mahbusiyetleri haklarında ceza-yı kafi göründüğünden ve bir neferi
fevt olduğundan merkum ahmed ile refiki Abdullah’ın merhameten tahliye-i
sebilleri hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı cihanbani müteallik ve şeref-
sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icra olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
Bu dahi
Katl töhmetiyle vaz-ı kürek olunmuş olan Selim bundan akdem Aydın canibine
firar ile dokuz sene nafaka ve sair hiçbir şeye bakmayarak aşuru ızdırab ve
sefalete düçar olduğundan bahisle tatlifi hakkında kırkçeşmeli zevcesi Aliye
Hatun tarafından vuku bulan istida üzerine keyfiyet canib-i zaptiyeden sual
olundukda merkum Selim ile merkum ile lede’l-muvacehe beyinleri
bulunamadığından tarafeyn-i şer-i şerife irsal olunarak hin-i terafularında merkum
keyfiyet mümanaya rıza göstermemiş olmasıyla tersane-i amireye iade kılındığı
cevaben vaki’ olan işardan anlaşılmış olub suret-i hale nazaran merkumun
keyfiyet-i mümanaya rıza göstermediği cihetle cebr olunması uyamayacağı
misillü mezburenin dahi ol-vecihle sefalete düçar olunması münasib
olunmayacağından merkumun canib-i tersanede ücret-i mutedile ile kullanılarak
hasıl olan akçenin kendi eline verilmeyerel zevcesi mezbureye ita olunması
200
meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
16 S 68 tarihinde ba tezkire tophane-i amire müşirine gönderildi
Top vapuru amelesinden Asitaneli Edhem’in bir kıta top kuyruğu çaldığından
icra-yı mücazatı istizanına dair tophane-i amire meclisinin mazbatası meclis-i
valaya verilib merkumun fazahat-ı ahza ictisarı anlaşılmış olduğundan ber-muceb-
i kanun-i ceza üç mah müddetle prangaya konularak müddeti hitamında sebilinin
tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
23 S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik sancağı dahilinde kain Karaferye kazasına tabi’ Kadrenos çiftliği
mütemekkinlerinden mecruheten müteveffiye olan kıbti Hadice’nin katili zevci
kıpti Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin
tahliyesiyle vilayetine gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-037
Sayfa 65
24 S 68 tariginde kavasa verildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Dilenciler müdiri sabık Ahmed Bey’in fenar civarında subaşı mahallesinde
mutasarrıf olduğu çend bab hanelerine koyduğu uygunsuz kiracılardan dolayı icra
olunan istintakı keyfiyetine dair zabtiye meclisinin mazbatasıyla istintakname
meclis-i valaya verilerek mir-i muma-ileyhin evlerine münasebetsiz kiracılar
koyun bazı harekat-ı na-meşruada bulunduğundan nasayih-i lazıme ifasıyla ahar
201
mahallde ikamet etmesi hususunun kendisine ve zikr olunan hane-i imam ve
muhtarlar marifeti ile ehl-i ırz aamlara icar olunub fakat ırz ve nefsaniyetine
mebni boş bırakılmış gibi merkum hakkında gadr vuku bulmamasının dahi imam
ve muhtarlara meclisçe tenbih kılınması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde
müteallik buyrulmasıyla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere icab-ı halin
hüsn-i icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
28 S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
İpek kasabalı maktul Halid’in katili Bayram’ın icra-yı kısası hakkında ısdar ve
tesyar olunan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi esnada maktul-i
merkumun zevcesi katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve merkumun bu tarafa
gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan geçen altmış senesi zilkadesinin yirmi beşnci
gününden itibaren beş sene müddetle küreğe konulub müddeti tekmilinde
sebilinin tahliyesiyle memleketine iae kılınması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
28 S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
İznik kasabalı maktul Panayot’un katili Halid’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve
tesyar olunan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkamı esnada halik-i mersumun
anası Anaştaya’nın katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve merkumun bu tarafa
gönderildiği mahallinden işar kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi mah-ı muharrerül-
haramının gurresinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i
müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmesi meclis-i valadan ifade
ve beyan ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i
seniyye-i cenab-ı şahane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı
alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
202
Selh-i S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kesriye kazası mütemekkinlerinden maktul Musa ve Yusuf’un katileri Poli ve
Vasali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren yedişer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde
sebillerinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmişl
olmağla vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
abında faerman-ı ali kıta 1
Sayfa 66
Gurre-i Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Sinob dahilinde kain Saray kazası ahalisinden olub katl töhmetiyle küreğe
konulmuş olan Ahmed’in tahliye-i sebili hakkında biraderleri tarafından vuku
bukan istida üzerine keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen kürek
kaydına nazaran merkumun müddeti henüz tekmil olmamış ise de davacısı
Dersaadet’de bulunduğu cihetle bu tarafa gönderilinceye kadar mukaddem
mahalinde sekiz ay hapis olunub bu cihetle müddeti tekmil olduğundan tahliye-i
sebili tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i
merhamet-ade-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur
buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun sebili tahliye olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
2 Ra 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı saadetlü paşa hazretlerine
Ohri kaymakamlığı dahilinde kain Esnarova kazasına tabi’ İzorse karyeli olub
Tekfurdağında vaki Ortahamamda dellak bulunan Cafer’in katili denilen dellak
Cemali’nin bu tarafa gönderildiği ifadesine dair cevaben gelen mazbata meclis-i
valaya verilerek madde-i katle vuku-ı fezahatından olduğu ve verese-i maktul bir
güna davada bulunmadığı meal-i işardan anlaşılarak sabıkası olub olmadığına dair
bir şey yazılmamış olub her ne ise müddet-i hapis bir seneye karib olarak
hakkında ceza-yı kafi göründüğüne binaen merkumun tahliye-i sebiliyle vilayeti
203
canibine tard ve def’i hususu meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
2 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kudüs-i şerife tabi Berfere karyesi Naturi maktul Abdülmesih El-mısırın katili
Yakub’un bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olduğundna ve hükm olunan
diyetin tediyesine muktedir olduğu anlaşıldığından vakt-i yesarı diyeti tesviye
olunmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde
sebilinin tahliyesi ile geliği yere gönderilmesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve
mahbusiyeti tarihinin işları mahalline ve diyet maddesi maliye nezaret-i celilesine
bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
4 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Taşköprü kazasına tabi’ Kara Ahmed divanı ahalisinden olub madruben fevt olan
Mehmed’in katili Sığırtmaç Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i
müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle gönderilmek üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet Kastamonu valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-038
Sayfa 67
4 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ustrumca kazasında vaki Gayerde karyeli olub madruben vefat eden Osman’ın
katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i
204
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
6 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yunan devleti tebaasından olub katl töhmetiyle müttehim olarak küreğe konulmuş
ve müddet-i bakiyye-i cezaiyesinin afvı sefareti tarafından ba takrir-i istida
olunmuş olan Giridli Panayot’un keyfiyet-i mahbusiyetini mübeyyin ihraç
etdirilen kayda nazaran tekmil-i müddetine yedi sekiş ay kalmış ve kendisi her ne
kadar katil ise de gördüğü ceza katil cezasını geçmiş idüğünden mersumun
sebilinin tahliyesiyle sefaret-i muma-ileyha marifeti ile yunanistana def
etdirilmesi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiden
sitizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde
müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
6 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kalecik kazasına tabi Gökçöviran karyeli maktule Habibe hatun’un zevci
İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketine def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş
ve keyfiyet kengiri kaymakamına yazılmış olmağla vürudunda müddet-i mezkure
içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 Ra 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Ürgüb kazasına tabi Bala-i Palana karyeli maktul Salih ve Hasan’ın katileri Azim
ve İslam’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketlerine def’ olunmakl üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunmuş ve keyfiyet Niş mutasarrıfı saadetlü paşaya yazılmış olmağla
205
vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Midillü kazasına muzafa Manda karyesi mütemekkinlerinden olub bundan akdem
katıra merbuten halik olan sagir Yorgi’nin katili Ebebraşkovi karyeli Aleksi’nin
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği
mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş
ve keyfiyet Cezair-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 68
13 Ra 68 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Şumnu kazasına tabi’ divan ormani nahiyesine muzafa Topal karyeli olub
madruben fevt olan Hüseyin’in katili karındaşı Yunus’un ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Saruhan sancağında Nif kazasına tabi Satancılar karyeli maktule Emine Hatun2un
katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
206
13 Ra 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib sancağına tabi danişmendlü kazasına muzafa Kadılar karyeli
olub mecruhen fevt olan Süleyman’ın katili Deli Osman’ın ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Canik sancağına tabi Kara kazalı maktul Hüseyin’in katili Hasan oğlu Hüseyin’in
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere
gönderilmek üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyetin mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-039
Sayfa 69
19 Ra 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Kuruçay kurasından Boyalık karyeli Aişe hatunun zevci Ömer’in tophanede
hamallık etmekde olan katilleri İsmail ve Halil ve Kanber ve Zeklüflü Mustafa ve
Hamal Memo ve sair lazım gelenlerin icra olunan istintaklarına nazaran hakikat-i
halin mahallinden istilamıyla gelecek cevaba göre icabına bakılmak ve istizan
olunduğu vecihle eşhas-ı merkumenin ledel-hace getürülmek üzere kavi kefileri
alınarak şimdilik sebillerinin tahliyesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
Harput valisi devletlü paşa hazretlerine istilam kılınmış olmağla zat-ı saadetleri
dahi icabına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
207
29 Ra 68 tarihinde kavasbaşı tarafına verildi
Katl töhmetiyle küreğe konulmuş olan Giridli Ali’nin tahliye-i sebili hakkında
vuku bulan istirhamı üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbata hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i şehinşahiden arz ve istizan olunarak merkumun alil ve mariz
olduğu anlaşıldığından ve şimdiye kadar hapsi ceza-yı kafi göründüğünden
tahliye-i sebili hususuna irade-i merhamet-ade-i hazret-i mülükane müteallik ve
şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
29 Ra 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Kocaeli sancağına muzafa Pazarköyü kazasına tabi’ Gürle karyeli olub katl
töhmetiyle beş sene müddetle küreğe konulmuş olan Ösekeman’ın hasta
olduğundan İbtaliye’ye gönderilmesi hakkında vuku bulan istidası üzerine
keyfiyet meclis-i valaya havale olunarak ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran
mersumun hitam-ı müddetine dair bir şey kaldığı anlaşıldığından mersumun li-
eclil-müdavat İbtaliye’ye irsali ve müddet-i kalile zarfında ifakat bulubda tekmil-i
müddetine daha vakit kalur ise tersanaye irsaliyle hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ifade
olmağla ber-minval-i muharrer icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
kıta 1
Sayfa 70
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Haleb hadise-i malumesinden dolayı defa-i saniyede Dersaadet’e ve buradan dahi
Bursa’ya gönderilmiş olan eşhasın mahallince olunan tedkikat üzerine her birinin
sıfat ve halini ve derece-i isaet ve kabahatini muarrif bu kere gelen balası defterlü
bir kıta mazbata meclis-i valaya verilib tahkikat-ı ve işarat-ı vakıaya göre bunların
en eşkıyasından olan ve hadise-i mezkurede itlaf ve idam olunan posta tatarının
katili oldukları şehadet-i sariha ile anlaşılan Mehmed Kebel ve Hacı Mustafa
Halam ve Ebu Mirmeşül-Baytar nam üç nefer katil cezasına tatbiken beşer sene ve
208
hin-i muharebede bulunub ileriye gelen ve içlerinden bazısı hakkında katl-i
töhmeti isnad olunuda sabit olmayan eşkıyadan karlık mahallesindne oğlu
Abdurrahman olu ve Natalülcerasi mahallesinden Abdu bin iblis ve Asan
karyesinden Satuf bin İsmail ve Mehmed Ebu Arac ve Canber Mesar nam beş
nefer şahsın mahallideki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer ve yine
kendisine katl-i töhmeti isnad olunarak tebeyyün etmeyen ve esna-yı muharebede
dahi görülemeyen Hacı Ahmed Mısıri nam şakinin dahi bir buçuk sene müddetle
küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillernin tahliyesiyle memleketlerine
iade kılınması ve evvel gelen takımdan ve ashab-ı cünhadan olarak Bursa’dan
firar ederek Konyada tutulub bu tarafa celb ile bab-ı zabtiyede tevkif etdirilmiş
olan kiracıbaşı Cuma ile şahsın dahi emsali misillü tarih-i hapisden itibaren üç
sene müddetle küreğe konulması tensib ve hakipa*yı hümayun-ı cenab-ı
şehinşahiden istizan olunarak emr u ferman-ı cenab-ı padişahi dahi ol-vechle
müteallik buyrulmuş ve eşhas-ı merkumenin bu tarafa irsali keyfiyeti icab eden
mahalle yazılmışl olmağla irade-i seniyye mantuk-ı münifi üzere canib-i zabtiyede
olan merkum Cuma şimdiden ve onunkiler dahi Dersaadet’e vurudlarında
müddet-i mütefaviye-i mezkure ile vaz-ı kükre olunmak üzere icabının icrasına
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
12 R 68 tarihinde gönderildi
Manastır sancağı dahilinde kain Köprülü kazasında vaki’ Bencak karyeli maktul
imam Molla Mustafa’nın katili Zeynelabidin’in icra-yı kısasına hükm-i şer’i-i
lahık olarak ol-babda lazım gelen bir kıta emr-i ali ısdar ve tesyar olunub neferi
muavin-i katil bulunan Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle küreğe konularak tekmil-i
müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden
istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-vecihle müteallik
buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı küre olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
19 R 68 tarihinde gönderildi
209
Zabtiye kaymakamı saadetü paşaya
Mukaddema Derin’de tekevvün eden hadise-i malumede telef nefs-i vukua sebeb
olanların tahkiki zımnında mukaddem ve muahhar ba irade-i seniyye canib-i
padişahi tayin kılınmış olan memurin hazeratı marifetiyle bu tarafa celb olunan
eşhas hakkında meclis-i valada bid-defaat icra olunan muhakemat ve tedkikata
göre esna-yı hadisede rehber olarak Belgradcık kalesine alınmış olan yei nefer
kocabaşının itlaf vaadi hususunda Belgradcık müdürü sabık Ali Efendi’nin emr
ver yerlü topçu yüzbaşısı Mustafa Ağa ile oğlu Hüseyin Çavuş’un muavin-i katil
olması cihetiyle mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum Ali
Efendi’nin dört ve Mustafa Ağa’nın üç ve oğlu Hüseyin Çavuş’un iki ve
mukaletde bulundukları anlaşılan Terzi Süleyman işe Yaşar onbaşının birer sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunması
eşhas-ı merkumeden li-eclil-muhakeme burada bulunub sarahaten töhmetleri şu
vukuatda rey ve medhalleri sabit olmayanların hiç birine bir şey denilmeyüb
hepsine irae-i ruhsat olunak lazım geleceği misillü bi cürm olan vücuh takımının
ve mukaddema gelen reayanın memleketlerine iade kılınması tensib ve hakipa-yı
hümayun-ı cenab-ı padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i şahane
dahi ol-vecihle müteallik buyrulmağla mantuk-ı münifi üzere icabının hüsn-i
icrası hususuna himmet eyleyelert deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-040
Sayfa 71
19 R 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Raşkane aşiretinden Evladçar’ın kabilesi şeyhi olub ol-tarafca vuku bulan
fazahatlarına mebni Dersaadet’e bi’l-irsal ikişer sene müddetle prangaya
konulmuş olan Salim ve karındaşı ve bir nefer refikiyle birlikde gönderilen
Mehmed’in katil olduğu Said’in dahi darib ve sa’i-i fefasd idüğü ifadesine dair
Trablusgarb valisi devletlü paşa hazretlerinin cevaben tevarüd eden tahriratıyla
mazbata suretleri meclis-i valaya verilib merkumlar müfsid ve uygunsuz
takımından olarak bunların Dersaadet’e gönderilmeleri ol-tarafa tediblerinde ibret-
i müessire olunamamasından neşet eylediği siyak-ı işardan anlaşılmış olmasıyla
merkumların dahi diğerleri misillü ikişer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak
210
müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle vilayetlerine gönderilmesi meclis-i
mezkurdan ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak ferman-ı ali kıta 1
20 R 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Haleb hanedanından olub hadise-i mündefiadan dolayı Konya’ya nefy olunarak
muahharan afv ve ıtlak olunan Yusuf Beyin hadise-i mezkurda medhali
olmadığına ve mir-i muma-ileyhin ıyal ve evladı tarafından istida-yı merhamet-i
seniyye olunmakda olduğuna dair cevaben gelen tahrirat meclis-i valaya havale
olunarak muma-ileyh Yusuf Beyin Halep’e azimetine ruhsat verilmesi tezekkür ve
tensib ve atabe-i ulya-yı hilafet-penahiden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i
cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik şeref-sudur buyrulmuş ve mantuk-ı
celilince Halep valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla keyfiyetin zat-
ı şerifleri icab-ı halin icrasına himmet ile eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
21 R 68 tarihinde tahrirat-ı mezkurenin leffiyle gönderileceği
Zabtiye kaymakamı saadetlü paşa hazretlerine
Bir müddetden berü Nablus’da dürlü uygunsuzluğa sebeb vermekde olub bu tarafa
gönderilmiş olan Tufanzade Süleyman Bey ile Abdülhadi familyasından yedi
fukara eşhasın hakkında mahallince tekrar olunacak tedkikat ve muhakematın icra
ve işarına kadar emsali misillü ne afv ve ne de tedib makamında olarak şimdilik
tayin etdirilmesi ve Trabzon’da düçar-ı zaruret olmamak içün memleketlerinde
olan emlak ve akarları hasılatından kifayet mikdarının tahsisiyle taraflarına
gönderilmesi hususunun Sayda valisi devletlü paşa hazretlerine tavsiyesi
müzakerat-ı vakıa icabından ve ol-babda madelet-efza-yı sünuh ve sudur buyrulan
irade-i seniyye-i hazret-i padişahi mantuk-ı celilinden olub icab-ı icra ve Trabzon
valisi devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi dahi taraf-ı saadetlerine
ibra kılınmış olmağla ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane
iktiza-yı hüsn-i icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
211
23 R 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kutta-i tarik-i fazıhasıyla müttehim olub küreğe konulmuş olan Beyanabad kazalı
Ömer ve Hüseyin ve Ali’nin tahliye-i sebilleri hakkında vuku’ bulan istidaları
üzerine keyfiyet meclis-i valaya havale ile ol-babda kaleme alınan mazbata
hakipa-yı hümayun hazret-i şehinşahiye arz ve istizan olunarak ihraç etdirilen
kürek kaydına nazaran bunların tekmil-i müddetlerine az vakit kalıdğı
anlaşıldığından tahliye-i sebilleri hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı
padişahi müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra kılınmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 72
25 R 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü harekat-ı gayr-i layıkada bulunub Silistre’den
bu tarafa gönderilecek üç nefer eşhasın ber-muceb-i kanun-i ceza üçer sene
müddet Akka kalesine gönderilmesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi
meclis-i vala müzakeratı icabından ve müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı
padişahi mantuk-ı alisinden olub keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine
işar ve merkumların isimlerini mübeyyin pusula dahi tesyar kılınmış olmağla
vürudlarında münasib sefineye irkaben mahall-i mezkura irsaline himmet
eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1 pusula mebutuyla gönderilmişdir.
Gurre-i Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Edirne eyaleti dahilinde Zağra-i cedid kazasına tabi’ köseler karyeli maktul
Panço’nun katili Mehmed Emin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
212
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı lai kıta 1
Bu dahi
Ruscuk kazasına tabi’ Tabaşka karyeli maktul Genco’nun katili Pezi’nin ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliye-i sebiliyle memleketi
canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mesfur müddet-i
merkûme içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kıbrıs ceziresi muzafatından Dağ kazasına tabi Taban karyeli maktul Mahmud’un
katili oğlu Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmak ve tekmil müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
Hanya limanında lenger-endaz olan Rodoslu İbrahim kapudanın sefinesi
mellahlarından maktulen vefat eden Mustafa Reis’in katili mellah Ali’nin ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği
mahalle tard kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve
keyfiyet Girid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
213
6 Ca 68 tarihinde mektubi beyefendi mühürdarı Rüstem Ağa almışdır
Devleti tarafından kabul olunmyarak mukaddema sirkat ve kalpazanlık töhmetiyle
Erzurum canibinden bu tarafa gönderilmiş olan malumü’l-esami İranlu kıbtilerin
icra olunan istintaklarında mısren vaki olan efkarları cihetiyle pekde töhmetleri
tebeyyün etdirilememiş ise de zaten uygunsuz makuleden olduklarından icra-yı
icabı istizanına dair zabtiye meclisi mazbata meclis-i valaya verilerek bunların
müddet-i mahbusiyetleri on altı mahı tecavüz edib isaet-i vakıtalarına göre
haklarında ceza-yı kafi göründüğünden merkumların memleketlerine tard ve
defleri zımnında sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesiyle
kendilerine kalan üç bin kuruşun merkumlara teslim olunmak üzere icabının icrası
maddesinin dahi Sivas valisi devletlü paşa hazretlerine işarı meclis-i mezkurda
tezekkür olunmuş ve Müşarun-ileyh hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi savb-ı
şeriflerine gönderilib bu akçenin vürudunda merkumların yedlerine itasıyla
doğrudan doğruya vilayetlerine gönderilmesi tabiyet-i maslahatdan bulunmuş
olmağla icabının icrasına himmet eyleyler deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-041
Sayfa 73
6 Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Amasya dahilinde Merzifon kazasında Hırka karyeli olub maktulen vefat eden
Veliyyüddin’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ olunmak üzere bu tarfa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
9 Ca 68 tarihinde gönderildi
Bosna hadisesinden dolayı bu tarafa celb olunan eşhasdan isaet-i kavliye ve
fiiliyede bulunan on bir nefer eşhasın şimdilik bila müddet küreğe konularak
keyfiyetin Rumeli ordu-yı hümayunu müşiri devletlü Ömer Paşa hazretlerinide
214
istilamıyla gelecek cevaba göre tayin müddetle kürekde ibkaları ve yahud
Anadolu tarafında münasib mahallerde gönderilib iskan olunmaları meclis-i
valada tezekkür ve tensib olunarak bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi
dahi ol-merkezde şeref-sünuh ve sudur buyrulub keyfiyet müşir-i Müşarun-ileyhe
yazılmış ve eşhas merkumenin esamisini mübeyyin pusulası merbuten
gönderilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hümayun-ı şaahne eşhas-ı
merkûme bila müddet vaz-ı klürelk olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yalakabad kazasına tabi’ kız derbendi karyesi mütemekkinlerinden maktulen fevt
olan Aleksi’nin katili Kosti’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmak ve müddeti
tekmilinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline işar kılınmış
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Bursa kazasıan tabi Dimyoz karyeli zabtiye neferaından maktul Yusuf’un katili
Mehmed’in icra-yı kısası hakkında gönderilen emr-i alilerinin vusulüyle icra-yı
ahkam-ı münifesi esnada verese-i kibar katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve
merkumun bu tarafa gönderildiği mahallinden olduğundna ber-muceb-i kanun-i
ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tariih olan geçen altmış yedi senesi
cemazielevvelinin yirmi birinci gününden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’
olunması meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden
bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahiden ol-vecihle müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
215
Karahisar-ı sahibli maktul Hasan’ın katili Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mehbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak
üzere merkumun bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
Karahisar-ı sahib kaimmakamına yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 74
16 ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ruscuk kazasına tabi Ober karyesinde maktulen fevt olan katili Moneb’in verese-i
maruf ve marufe olmadığından katili Niko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
müddeti hitamında sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi hususunda bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi
müteallik buyrulub mantuk-ı münifi üzere keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
17 Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Üsküdar’da yeni mahallede kalpazanlık töhmetiyle ahz ve girift olunan çend nefer
eşhasın hazine-i hassa tarafından icra olunan muhakeme ve istintaklarına nazaran
bunların içlerinden em büyük kabahtli Ahıshalı Agob ile Nikogos olub tahmin-i
sahihi diğer Agob’un dahi keyfiyet-i malumu olduğu halde gleüb haber
vermemesinden dolalyı kabahati derece-i salisede bulunduğu ve refiklerinden
David’in dahi şüphe olduğu anlaşılmış olduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren Ahıshalı Agob ile Nikogos’un
ikişer sene ve diğer Agob’un bir sene ve mersum David’in dahi altı ay müddetle
prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle mersum
Ahıshalı Agob ile David Rusya kasabasından olduklarından sefaret-i marifeti ile
memleketlerine def’ olunması ve kabahatları ollduğu tebeyyün eden Serkiz ile
Sivaslı Kirkor’un dahi şimdiden sebillerinin tahliye kılınması meclis-i valadan
216
ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra olunmak babında ferman-
ı ali kıta 1
19 Ca 68 tarihinde gönderildi
Kastamonulu müteveffiye Ümmügülsüm’ün katili üveği babası Mehmed’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine
tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 Ca 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamlığına
Kumkapı semtinde kain Ayrancı hanında mecruhen fevt olan dülger Yorgi’nin
katili olub canib-i zabtiyede mahbus bulunan Vasil’in tahliye-i sebili hakkında
pederi tarafından vuku bulan istida üzerine keyfiyet canib-i şer’-i şerife lede’l-
havale maktul-i mersumun veresesiyle katil-i mersumun icra olunan
murafaalarında madde-i katlin hataen vuku bulduğu ber-nehc-i şer’i sabit
olmasıyla mersum Vasil’in hakkında şeran nesne lazım gelmediği misillü kanunen
dahi bir şey tertib etmeyeceğinden tahliye-i sebili hususu savb-ı saadetlerine
bildirilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla icra-yı icabına
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
19 Ca 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaimmakamına
Midilli ceziresinde Molova kazasında vaki Akzunde karyeli maktul Mehmed
Efendi’nin katili olub ahali kendisinden emniyet edemeyceklerinden dar-ı şifaya
konulmak üzere bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunan Ahmed’in şimdilik
217
dar-ı şifaya konulacak kesb-i sıhhat eyledikden sorna verese-i maktul ile murafaa-
i lazımeleri bi’l-icra ol-vakit usulüne tevfikan icabına bakılmak üzere keyfiyetin
savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-042
Sayfa 75
20 Ca 68 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Kastamonu eyaletine tabi’ Viraşehir kazasından Cenkviran karyeli olub maktulen
vefat eden Osman’ın katili Ömer’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti
hitamında tahliyesiyle geldiği mahalle tarf ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
25 Ca 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Silistre kazasına tabi’ Yemşenli karyesinde bila varis fevt olan Vasil’in katili
Gergi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
beş sene müddetle küreğe konularak müddeti hitamında tahliye-i sebiliyle geldiği
mahalle tar ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş
ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure
içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 C 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ruscuk kazasına tabi’ Balcova karyesi sakinlerinden maktulen vefat eden
Mustafa’nın katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti hitamında
tahliye-i sebiliyle geldiği mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa velbi
218
meclis-i valadan ifae olunmuş olmağa vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 C 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik nevahisinden Lankaza nahiyesine tabi Sula karyeli maktul Ebubekir’in
katilleri Estuban ve Zare’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihlerinden itibaren beşer sene müddetle prangaya konularak
müddetleri tekmilinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def
olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve
keyfiyet Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
mersumlar müddet-i mezkue içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı lai kıta
1
9 C 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tırnova sakinlerinden maktulen vefat eden Süleyman Ağa’nın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katili Yorgi yedi
sene ve muavin-i katil olan diğer Yorgi dahi beş sene müddetle küreğe konularak
müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’
olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
yazılmış olmağla mersumanı bu tarafa vürudlarında müddet-i merkûme ile vaz-ı
kürek olmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 C 68 tarihinde kavasbaşına verildi
Edirne eyaleti dahilinde kain akça kızanlık kazasına tabi Şika karyeli maktul
Beteri’nin katili Dimitri’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti tekmilinde
sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 76
219
11 C 68 tarihinde zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Süleymaniyeli Aziz Beyin mütecair olduğu mefsedetde medhalleri olub Rumeli
canibine def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Abüdlkadir Efendi ile
Abülgani’nin bir güna cünhaları olduğundan tahliye-i sebilleri istidasına dair
takdim kılınan arzuhal meclis-i valaya verilib bunlar Kerkük kazası ulema ve
hanedan-ı kadiminden müsinn ve ihtiyar adamlar olarak haklarında rivayet olunan
töhmetden beriü’z-zimme oldukları bu tarafda bulunan erbab-ı vukuf canibinden
ihbar ve tahkik olunduğuna ve mamafih bazı mertebe kabahatları olsa bile
şimdiye kadar çekdikleri sefalet ceza-yı kafi göründüğüne binean fimabad
mugayir-i rıza-yı ali hal ve hareketde bulunmayacaklarına bu tarafda kefilleri
alınarak tahliye-i sebilleriyle beraber badehu icabına bakılmak üzere hakikat-i hal
ve keyfiyetleri mahallinden istilam olunması Rumeli’de vali Servi kazalı olub bir
müddetden berü ol-tarafda bulunarak uygunsuzluğu zuhuruna mebni merkumlar
ile bu tarafa gönderilmiş olan Mehmed Ali’nin ahval ve hareket-i sabıkasına dair
gelen varaka mealine nazaran isaet-i mükerrere ashabından ve uygunsuz ve muzırr
bir şahıs olarak tedibi lazımeden olmasıyla mezkur varaka ile mazbatanın irsaliyle
bi’l-istintak tahkikat-ı lazımesi icra olunarak tahakkuk edecek töhmetinin
derecesine göre tahdid olunacak mücazatının sitizan olunması hususunun savb-ı
saadetlerine havalesi meclis-i mezkurda tezekkür ve tensib ve hakipa-yı madelet
ihtiva-yı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı cihandari
dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve merkumların haklikat-i
halleri istilam kılınmış ve merkum Mehmed Ali’ya dair evrak merbuten
gönderilmiş olmağla zat-ı şerifleri dahi emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane
ve minval-i muharrer üzere icabının icrasıyla merkum Mehmed Ali’nin dahi
istintakı icra olunarak keyfiyetin ifadesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1
21 C 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Kıbrıs ceziresi muzafatından Aya Andir ve Tiso mahalleli maktul Kostantin’in
katili Bak kazasına tabi Yolem karyesi mütemekkinlerinden Acı Haralambo’nun
220
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle tersane-i amire de vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında memleketi
canibine tard ve def olunması meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Kezalik
Edirne’de Çukalcı mahalleli olub madruben fevt olan Mehmed’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren katileri Temikle ve
Tanaş’ın beşer sene ve muavini kahveci Dimitri’nin dahi üç sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetlerine sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle
gönderilmek üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Kezalik
Filibe kazalarından Uzuncaabad Hasköy kazasına Orman karyesi
mütemekkinlerinden madruben helak olan Marko’nun katili Şaban’ın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindei mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
tersane-i amirede vaz-ı pranga olunmak ve müddeti tekmilinde sebilinin
tahliyesiyle vilayetine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun
vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Kezalik
Resmo sancağında neferat-ı muvazzafadan debreli ömer liva-i mezbura Milizon
karyeli Yani’yi cerh ve helak etmiş olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe
konularak mücazaat olunarak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
221
memleketine tard ve def’ kılınmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmesi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Girid valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-043
Sayfa 77
15 B 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kastamonu eyaletinde kain Alahana karyesi ahalisinden madruben fevt olan
Ali’nin katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure vaz-ı pranga olunmak
ferman-ı ali kıta 1
18 B 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamına
Tophane kayıkçılarından Ahmed’in bila cünha canib-i ihtisabda hapis olunduğu
beyanıyla tahliye-i sebili istidasına dair zevcesi Aişe Hatun tarafından takdim
kılınan arzuhal ve canib-i ihtisabdan olunan ilam üzerine keyfiyet meclis-i valaya
ledel-havale meal-i ilama nazara merkum Ahmed iki nefer arkadaşlarıyla
uygunsuz hareketde bulunduklarından ahz ve girifleriyle memur-ı kavaslardan
birini cerh etmiş olduğundan merkumlarda birkaç gün zişte haneye gönderilerek
tedibleri icra ve muahharan kefilleri alınarak sebilleri tahliye kılınmak üzere
tophane tarafından canib-i ihtisaba gönderidliği ve merkum Ahmed kefil
göstermediği cihetle tevkif olunduğu anlaşılmış olmasıyla bu hale göre merkumun
faziha-i cerhe mücaseretinden dolayı yalnız kefil maddesiyle salıverilmesi kanun-i
ceza ahkamına münafi olacağından merkum li-eclil-mücazat mahbusiyeti
tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak müdderi hitamında
sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba
222
mazbata ifade olunmağla mucebince icabının icrasına himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
18 Receb 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Gelibolu sancağı dahilinde kain Karacık kazalarından Bahş Bey karyeli maktul
Ömer’in katili İsmail ber-muceb-i kanun-i ceza memleketinde ki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali
Kıta 1
28 B 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Manastır’da Ali çavuş mahallesi mütemekkinlerinden mecruhen vefat eden Aşçı
Bosko’nun katili İşkodralı Derviş’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibasren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe
konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle geldiği yere tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valaya ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile pranga bend olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
29 B 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahin sancağında Hacılı karyesi sakinlerinden mecruheten müteveffiye
olan Ümmügülsüm hatunun katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
223
Bu dahi
Bolu sancağına muzafa Alablı kazasına tabi Bekdaşlı karyesi ahalisinden
mahnuken vefat eden Kör Mahmud oğlu Mehmed’in katileri Halil ve Ömer’in
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer
sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı pranga olunarak müddetlerinin tekmilinde
sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine göndrilmedi meclis-i valadan ba
mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 Ş 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Gemlik kazasında faziha-i sirkata mütecasiretlerinden dolayı prangaya konularak
mücazat görmüş olan Kastamonulu Ali ile refiki diğer Ali’nin ıslah nefs
edemediklerinden tekrar mücazat görmek üzere bu tarafa gönderildiği ifadesine
dair Bursa meclis-i kebirinin gelen mazbatası meclis-i valaya verilerek siyak-ı
işara nazaran merkumlar isaet-i mükerrere ashabından oldukları anlaşıldığından
kendilerini tedib ve emsallerini terhib zımnında merkumların ber-muceb-i kanun-i
ceza üç sene müddetle zabtiye tarafında vaz-ı pranga olunarak müddetlerinin
tekmilinde memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Samsun kazasına tabi Çarlayık karyeli Mustafa’nın katili Mehmed’in ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına
tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
224
7 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Karahisar-ı sahibde baş ağaç karyesi sakinelerinden olub mecruheten vefat eden
Kezban Hatun’un katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaen beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Silistre sancağında kain Tırnova kazasına tabi’ Birada karyesi
mütemekkinlerinden madruben halik olan Osyan’ın katilleri kıpti Mehmed ve
Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
Ankara eyaletinde kain Buraközü kazasına tabi Arab hacılı karyeli olun madruben
fevt olan Hacı Mehmed’in katili Ali’nin mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi cabine tard ve def olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-044
Sayfa 79
Bu dahi
Silistre kasabası mahallatından çizmeci mahallesi sakinlerinden cerihan fevt olan
Abdurrahman’ın katili Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede pranga bend
225
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz-ı
kükre olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verilmişdir.
Viranşehir sancağında kain Amasda kazasına tabi Çakraz vivanı ahalisinden
mecruhen fevt olan Mehmed’in katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden aynen altı sene müddetle tersane-i amirede
prangaya tutularak ve müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayete def’
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddeti mezkure ile
vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Antalya sancağına tabi’ Denizli kazası civarında hayme-nişin bulunan karaçalı
aşiretinden mecruhen vefat eden Ali’nin katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i
ceza mahllinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle pranga bend
olunaak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’
olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
13 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Konya eyaletinde kain Esbekşan kazası kurasından Ahlandı karyesi olub
mecruhen fevt olan Süleyman’ın katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş ollmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
226
13 Ş tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Harput eyaletinde kain Hekimhanı kazasına tabi Nihan karyesi ahalisinden olub
maktulen vefat eden Bekir’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden beş sene müddetle küreğe vaz olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Harput valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verili
Silistre dahilinde kain Tırnova kazasına tabi karyesi kalibelerinden İblako firar-ı
kalinesi mütemekkinlerinden madruben halik olan Todori’nin katilleri kıbti
Mehmed ve Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde
sebilerinin tahliyesiyle memlekeri canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 80
13 Ş 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
Dört seneden berü tersane-i amirede mahbus bulunan Süleyman’ın tahliye-i sebili
istidasına dair takdim kılınan arzuhali meclis-i valaya lede’l-havale mezkur
arzuhal üzerine yazılan derkenarıyla savb-ı şeriflerinden olunan ilam meallerine
nazaran merkum Ebul Afşari ahalisinden maktulen vefat eden Mehmed’in katili
olduğu mahallinden inha olunmuş ise de merkum buraca olunan istintakında
madde-i katlinin kendisinden zuhurunu külliyen inkar etmekde bulunmuş ve
227
mamafih müddet-i mahbusiyeti üç seneye yaklaşarak bu suret hakkında ceza-yı
kafi idüğü anlaşılmış olduğundan merkumun tahliye-i sebiliyle memleketi canbine
tard ve def’ olunması hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan
ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
14 Ş 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaimmakamına
Suyolu kurasından kalfa köyünde madruben fevt olan Yanko’nun katili Delco ile
maktul-i mersumun pederi Dimitri’nin vuku bulan mürafaalarına dair zabtiye
meclisnin ziri ilamlı bir kıta mazbatası meclis-i valaya verilib mersum Dilco
madde-i katle amden ictisarını inkar eylemesi üzerine varis -i merkumun tasadddi
eylediği davasından meccanen fariğ o ve dem-i diyete müteallike amme-i davadan
mersum kabulünü havi zimmetini ibra ve iskat etmesi ve mersum Dilco’ya şeran
neşen lazım gelmeyüb eğerçi mersum haliyle madde-i katle kaza-i ictisarını ikrar
eylemesine nazaran hakkında bir şey denilememesi uyamaz ise de kendisi bu
maddeden dolayı altı mah dahi hapis ve tevkif kılınmış olduğundan ve madde-i
katl ise şeran sübutu olmadığından mersumun kafili alınarak sebilinin tahliyesi
hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba hausus ifade
olunmuş olmağla icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
5 N 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Trablusgarb civarında bulunan kuloğlu urbani takımından mecruhen vefat eden
Reşfate kabilesi şeyhi Said bin Avni’nin katili Mahmud bin Mesud Cercer’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi ve
maiyyet-i katil bulunan Mehmed Salim Galivan ve Salim bin Mesud Cercer ve
Şeyh bin Kerim ile karındaşı Mehmed’in beşer sene müddetle tersane-i amirede
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ile geldikleri
mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba
228
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
7 N 68 tarihinde kavasbaşı ağya verildi
Plevne kazasına tabi Ödemiş karyeli Hasan’ın katili olub küreğe konulmuş olan
Süleyman’ın madde-i katlin hataen vukuu mütevatüren sübut bulunmasından naşi
tahliye-i sebili niyazına dair mahallinden gelüb ba arzuhal takim kılınan mazbata
üzerine ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran merkumun müddet-i mahbusiyeti iki
seneyi tücavüz ederek muzınne-i sui olsa bile hakkında ceza-yı kafi olacağınan
merhameten sebilinin tahliyesi ile memleketi canibine tard ve def olunması
meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun hazret-i mülükaneden
istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde
müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabı icra olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-045
Sayfa 81
17 N 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hazargrad kazasına tabi Kiryola karyeli katl töhmetiyle küreğe konulmulş olan
Anne’nin tahliye-i sebili istidasına dair takdim kılınan arzuhal üzerine ihraç
etdirilen kürek kaydına nazaran mersumun tekmil-i müddetine beş altı ay kalarak
şimdiye kadar ıslah-ı nefs etmiş olacağı ve memlketinde hanesi umuruna bakacak
kimsesi dahi olmadığı cihetle merhameten tahliye-i sebile ile memleketi canibine
tard ve def kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı canib-i
şehinşahiden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i hazret-i padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulmuş mantuk-ı münifi üzerinde icabı icra olunmak
babında ferman-ı ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
229
Yorgancı Reşid komşusu Ahmed’in kolunu sopa ile ve zevcesinin dahi darb etdiği
ikrarıyla tebeyyün ederek marifet-i şerle ücret-i cerahiye olarak üç yüz kuruş bit-
tahsil merkum Ahmed’e verildiğinden ve merkumun hapsi tarihinden itibaren dört
mah müddetle prangaya konulması istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası ile
merkumun ıyal ve evladı düçar-ı perişani ve sefalet olduklarından ve fimabad
böyle şeylerde bulunmayacağına tekeffül eylediklerinden bahisle tahliye-i sebili
istidasını mutazammın esnafı tarafından takdim kılınan arzuhal meclis-i valaya
verilib merkumun bundan dolayı bir müddet daha hapsi lazım gelir sie ıyal ve
evladı düçar-ı perişani olduğundan bunlara merhameten ve eyyam-ı mübarekeye
merhameten kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 N 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kalpazanlık töhmetiyle prangaya konulmuş olan Vasilaki’nin müddet-i
bakıyyesinde afvıyla tahliyesiyle istirhamında takdim eylediği arzuhal meclis-i
valaya havale ve hazine-i hassa nazırı atufetlü beyefendi hazretleriyle muhabere
olunarak mersumun ikmal-i müddetine daha bir sene kadar kalmıl ise de şimdiye
kaar bir nev’-i ıslah-ı nefs olmuş olacağu anlaşılmış ve kendisi muhtaç-ı
merhamet bulunması olmasıyla müddet-i bakıyyesi vilayeti olan Kayseri’yede
tekmil etmek üzere tahliye-i sebili dolayı tard ve def kılınması tezekkür tensib ve
atabe-i ulya-yı hazret-i cihandariden istizan olunarak emr u ferman-ı merhamet
beyan cenab-ı şehriyari dahi bu merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş
olmağla mantuk-ı münifi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 N 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamı paşaya
Kutta-i tarikden olub Silistere cabinden bu tarafa gönderilmiş olan malumü’l-
esami kesanın mukayyeden Silistre’ye gönderilmesi hususuna himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
230
26 N 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamına
Kağıdhanede vaki çiftliği hanesinde Halepli Fethullah veled-i Anton’un kızını
telef eden ve kendisiyle beraber kızı Kalmiye’yi cerh eyleyen sarıklarından esna-
yı münazaada mersum Kılam’ın yüzünü tırmalamış olduğu İşkodralı bağçevan
Zeynel ahz ve girift olunarak bil-istizan bu maddede kendisinden sudur ve inkar
ile yüzünün iki tarafda yaranın biri refiklerinden ve biri Ağaç eriği isabet
etmesinden vuku bulduğunu ifade etmiş ve merkum katl ve cerh töhmetinden biri
olduğu halde rüfekası ile mezkur haneye girmiş maznun olduğundan icabının
icrası istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i valaya
verilmeyerek merkum Zeynel inkarda isdarı anlaşılıb fakat merkum bu maddeden
biri görünemeyerek suret-i hale göre muavin-i katil ve carih dimek ise de kabes-
sübut hakkında muamele tedibiyle icra olunamayacağı misillü civar darülhilafına
ehliyeye böyle bir çirkin şey vuku bulunda zahire çıkarılmaması dahi doğrusu
bais-i esef olduğundan badehu icabına bakılmak üzere merkum Zeynel kemakan
mahbusda tevkif olarak şu fezahata asıl kimler mütecasir olmuş ise de anların ba-
yı hal buludurulub muhakeme-i lazımelerinin icrasıyla keyfiyetin izahen bu tarafa
bildirilmesi hususunda savb-ı saadetlerine işar kılınması mezkurdan ba mazbata
ifade olunmuş ber-minval-i muharrer icabının icrasına himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 82
26 N 68 tarihinde
Zabtiye kaymakamı paşaya
Ahmediye meydannda evrak-ı nakdiye kalpazanlık töhmetiyle ahz ve girift olunan
Ovakim ile seyis Osfat’ın canib-i zabtiyede ve muahharan meclis-i valada icra
olunan istintaklarına nazaran mersum Ovakim evvel fazahatda medhali olmadığı
beyan ve mersum Osfan dahi evvelki ikrarlarından tekevvül etmiş iselerde edevat
ve evrakın mersum Ovakim’in hanesinde bulunduğundan ve mersum Oskan’ın
ibtidaki ikrarı ve oğlunun ifadesi ve taharri memurlarının ber-takrib-i işib için
sokuşarak ve muvazaana pazarlıklar eyleyerek etdikleri müşahedatdan
mersumların bu maddeye mütecasir oldukları anlaşılmış olub fakat mersumlar
231
fazahat-ı mezkureyi Ovakim’in hanesinde müsteciren bulunmuş ve firar etmişl
olan eşhasa isnad ile tebriye-i zimmet sıralarında bulunduklarından mersum
Ovakim’in kefili alınarak yirmi gün mehel verilib mersum firarileri bularak
tebriye-i zimmet edebilir sie fiha bulanadığı halde zimmetinde olan on bin
kuruşun hemen tahsiliyle ber-muceb-i kanun-i ceza mersumların şimdiden
mahbusiyetleri tarihinden itibaren dörder sene müddetle vaz-ı kürek olunarak
hitam-ı müddetlerinde kavi kefileri alınarak sebillerinin tahliyesi ve firarilerin
dahi ba-yı hal buldurulub keyfiyetlerinin beyan ve istizan olunması hususlarının
savb-ı saaadetlerine havale kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı
hümayun hazret-i şahane mantukl-ı münifi üzere icab-ı halin icra ve mersumun
firarilerin dahi ele getirilerek keyfiyetin işar ve ifadesi hussuna himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
26 N 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bundan akdem Musul eyaletine gelerek nihayet emval-i ahali misillü harekat-ı na-
marziyeye mütecasir olub bu efa saye-i kudret-vaye-i hazret-i şahanede bis-suhule
ele geçirilmiş olan Cubur aşireti şeyhi Ayun’un li-eclil-mücazat mahallinde
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle küreğe
konularak tekmil-i müddetinde kavi kefili alınarak sebili tahliye olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub ol-babda müteallik buyrulan irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi mantuk-ı celili vecihle eyalet-i merkum mutsarrıfı
saadetli paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda merkum ol-vecihl vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
26 N 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Ayvalıklı halik Dimitri’nin muavin-i katili olub küreğe konmuş olan Mustafa’nın
tahliye-i sebili hakkında vulku bulan istidası üzerine etdirilen kaydına nazaran bu
ana kaar gördüğü ceza hakkında kafi olduğundan tahliye-i sebili meclis-i valada
tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i
232
seniyye-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 L 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Zabtiye kaymakamına
Preveze kazasına tabi’ Lasari nahiyesinde vaki Taban karyesi
mütemekkinlerinden olub bir müddetden berü sirkat ve gasb ve buna mümasil
enva-i uygunsuzluk ile meluf oldukları mahallinden işar olunan Koti Tabako ile
oğullarının bir dahi oralara ayak basmamak üzere li-eclit-tedib Kıbris ceziresine
tard ve tebidi zımnında bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak
keyfiyet Yanya valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş ve Kıbrıs muhassılı
saadetlü paşaya yazılan tahrirat-ı muhibbi dahi savb-ı saadetlerine gönderilmiş
olmağla mersumların vürudunda ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-046
Sayfa 83
Bu dahi
Kaymakam-ı Müşarun-ileyh
Aydıncık kasabası civarında çend nefer reayaya katl ile meval ve eşyalarını gasba
mütecasir oldukları ikrarlarıyla sabit olduğu mahallinden işar olunna Halil
Pehlivan ile Katırcı Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza Akka’da kalebend
olamk ve muavinleri olan Haşim ve İsmail dahi mahallinde mahbusiyetleri
tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde
sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa
celbleri meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü
paşa hazretlerine bildirilmiş ve Akka muhafızı İzzetlü Paşa’ya yazılan tahrirat-ı
muhibbi savb-ı saadetlerine gönderilmiş olmağla merkumların vürudunda ol-
vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
233
18 L 68 tarihinde
Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine
On sekiz bin bu kadar kuruşluk suret üzerine sahte verile işaretine mücasereti
tahakkuk eden tebaadan Divriğili Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle prangaya konularak tekmil-i
müddetinde fimabad Dersaadet’e ayak basdırılmak üzere kavi kefili alınarak
vilayeti canibine tard ve def’ olunması hususunun savb-ı saadetlerine havalesiyle
keyfiyetin maliye nezaret-i celilesine dahi bildirilmesi meclis-i valadan ba
mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi sahi ol-vecihle müteallik buyrulmuş ve keyfiyet
nezaret-i celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı
hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere icab-ı halin icrası hususuna himmet
eyleyeler deyü celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı
hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere icab-ı halin icrası hususuna
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Kaymakam-ı Müşarun-ileyhe
Mukaddemce vuku bulan arnavudluk ihtilalinden dolayı gelüb el-haletü-hazihi
Dersaadet’de tevkif kılınan Avlonyalı Selim bundan evvel kabahatları afv ile
avdet eden Rosan’ın rüfekasından olmadığına ve kendisinin tahliye-i sebilinde
mahallince bir guna mahzur olmadığına mebni Yanya valisi paşa hazretlerinin
işarı vecihle merkum memleketine gitmemek üzere familyasıyla beraber
Yanya’da Arnavudluğa azimetine ruhsat verilmesi tensib ve hakipa-yı hümayun
hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi
ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine istizan bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi üzere icabının icrasına
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
234
Varnsa sancağına tabi Balcık kazalı maktul Mehmed’in katili olub bu tarafa
gönderilmiş olan İlyas’ın ber-mucen-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihi
olan geçen altmış yedi senesi Rebiülahirinin on dördüncü gününden itibaren beş
sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği
mahalle tard ve def’ olunması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
icabı icra olunmak ferman-ı ali kıta 1
21 L 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Edirne sancağına tabi Cisr-i mustafa paşa kasabasında Kınıklı mahallesi olub
madruben halik olan Nikola’nın katilleri Hüseyin ve Ali diğer Hüseyin’in ber-
vech-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i
amirede beşer sene müddetle küreğe konulark hitam-ı müddetlerinin sebillerinin
tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek babında ferman-ı
ali kıta 1
Sayfa 84
21 L 68 tarihinde budahi
Karesi sancağında Sincan kazasına tabi İnönü nam mahallde meskun Hasan
Abdalları aşiretinden maktul Salih’in katili olub kısasına hükm-i şer’i lahık olan
Osman’ı verese-i maktul-i afv eylediği ve kendisinin dahi bu tarafa gönderildiği
mahallinden işar olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-iceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi Ramazan-ı şerifinin dördüncü gününden
itibaren beş sene müddetle kürele konularak hitamında sebilinin tahliyesi ile
memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i valadan ifade olunmuş ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
padişahi dahi ol-vecihle müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabı
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
25 L 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
235
Yenişehir-i fener mahbusda olub sair mabusini iğfal ile habishanenin parmaklığını
kırıb kaçmağa uğraşıyorlar iken tutulub bu tarafa gönderildiği mahallinden işar
olunan Pürmedli Ahmed ile İşkodralı Arslan ve Beypınarı mütemekkinlerinden
Todorinin li-eclil-mücazat vürudları tarihinden itibaren bir sene müddet ile küreğe
konularak hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla sebillerinin tahliye kılınması meclis-
i valadan ifade ollunmuş ve keyfiyet mahalline dahi bildirilmiş olmağla
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
2 Za 68 tarinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Süleymaniyeli Abdülkadir’in takımındandır denilelrek mukaddemce bu tarafa
gönderilmiş olna Kerküklü Abdülkadir Efendi ve Abdülgani ile refikler iolun
birlikde bulunan Mehmed Ali’nin Şehr-i Zor valisi devletlü paşa hazretlerinin
işarı vecihle fimabad mugayir-i rıza-yı hal bir güna hal ve hareketde
bulunmayacaklarına bu tarafça kefilleri alınarak ruhsat verilmesi hususunun savb-
ı müşlirilerine havalesi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
padişahiden istizan olunarak irade merhamet-ade-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla manzuk-ı alisince iktizasının hüsn-i icrasına
himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Memalu aşireti kurasından Yanık karyesi sakinlerinden madruben vefat eden
İsmail’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmuş ve müddeti tekmilinde
sebilinin tahliyesiyle vilayete def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ba mazbata ifade olunuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
2 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
236
Bozok sancağında Sorgun kazasına tabi Ocaklı karyesinde meskune Aksar
taifesinden mecruhen fevt olan Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde
mahbusiyetleri tarihinden itibaren katili Receb’in beş ve muavini Emin’in üç sene
müddetle küreeğe konulmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
geldikleri yere def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-
i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Amasya’ya muzafa Arslan karyeli maktul Mahmud’un katili Hüseyin’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği
mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkur ile vaz-ı krek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-047
Sayfa 85
9 Za 68 tarihinde ba tezkire taraf-ı vala-yı seraskeriye gönderildi
Banaloka kazası mütemekkinlerinden olub cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e
gönderilmiş olan Latin Karatori Bukıç nam şahsın beyan-ı hale dair devletlü
seraskeri paşa hazretleri tarafından takdim kılınan tezkire evrak-ı müteferriasıyla
beraber meclis-i valaya verilib suret-i hale nazaran merkumun tahrik ve fesad-ı
ahaliden dolayı harekat-ı vakıası tedibini davet eylediğinden bir daha oradalara
ayak basdırılmak üzere Roma tarafına tebidi hariciye nezaret-i celilesiyle bil-
muhabere tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur
buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi
üzere icabı olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
237
9 Za tarihinde kavasbaşıya verildi
Sivas eyaletine tabi’ Taşabad kazası kurasından Belkü karyesi sakinlerinden
bundan akdem katilen vefat eden Ali’nin veresesiyle katili Halil bin Abdi’nin ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği
mahalle tard ve def’ olunmak üzere celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet eyalet-i merkum valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
14 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Sisam ceziresi kocabaşılarından olub Trabzon’a nefy olunmuş olan Yani ve refiki
Dimitri’nin ve yine by kabileden bulunub tersane-i amirede pranga bend olan
eşhasın badezin bir guna uygunsuzlukda bulunmayacakları mahalli meclisi
tarafından taahhüd ve tekeffül olmuş olduğundan mersumlardan afv ve ıtlaklarıyla
tersane-i amirede bulunnaların dahi tahliye-i sebilleri hariciye nezaret-i celilesiyle
bil-muhabere tensib ve hakipa-yo aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i
cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş ve
Trabzon’da bulunanlar içün lazım gelene emr-i ali ısdar ve tesyar kılınmış
olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i mantuk-ı münifi üzere eşhas-ı
merkumenin sebilleri tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 Za 68 tarihinde bu dahi
Filibe kazasına tabi Avretalan karyesi mütemekkinlerinen Boğdani ağnam
çobanlığıyla baba-yı atik kazasına tabi Kokalca karyesi civarına gelerek Çoban
Panayot ile vaki olan nizalarını def’ içün yanlarına gelmiş olan Mariya
nasraniyenin balta sapı ile darb edib on altı saat mürurunda iki nefer çit seper ilka
etdirmiş olduğu mezburenin zevci Kostantin tarafından balta ile isbat olduğundan
mersum Boğdaninin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren iki sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde
238
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda mersum ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
16 Za 68 tarihinde bu dahi
Sivas eyaleti dahilinde kaza-i Erbaaya muzafa Karayaka kazasına tabi Karneke
karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan Abdullah ve Mustafa’nın katilleri
Mustafa ve Mehmed ve İbrahim ve Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetlerinde fimabad böyle fazahatda bulunmayacaklarına
dair kavi kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbleri meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure
ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 86
14 Za 68
Bosna eşkıyasından olub mukaddema vaz-ı kürek olunmuş olan on beş nefer
eşhasın Rumeli ordu-yı hümayunu müşiri devletlü paşa hazretlerinin vuku bulan
işarı vecihle mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene müddetle tersane-i
amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde bir dahi Bosnaya
gidememek üzere kefilleri alınarak Anadolu tarafında istedikleri mahalde iskan ve
ikamelerine bakılması ve içlerinden familyalarının celbini istida edenler olduğu
halde yanlarına götürülmesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı
hümayun-ı haret-i cihandariden istizan olunarak irade-i isabet-ade-i cenab-ı
milkdarı dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet Bosna
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı
icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
239
Bağçe kapısı dahilinde olan aşçı dükkanında çırak olub bundan akdem mecruhen
halik olan Kigork’un katili olub cenab-ı zabtiyede mahbus bulunan Vanlı aşçı
Kirkor’un tahliye-i sebili hakkında takdim eylediği arzuhali üzerine canib-i
fetvahane ollunan ilam meclis-i valaya verilerek müfad-ı ilama nazaran
beytülmaldan vekil tayin kılınan Mehmed Ağa ve halik-i mersumun varisi ile
mersum Kirkor ledet-terafu mersum Kigork’u yedinde bulunan bıçak ile hataen
sarb ve cerh ederek altı mah mürurunda müteessiren fevt olduğu iddia olunmuş ise
de mersum Kirkor faziha-i cerhi suret-i inkarda bulunduğundan ve masluhun
tevasutuyla mersum Kirkor ile bit-tabi’ ver-rıza beyinlerinde iki bin beş yüz kuruş
üzerine sulh vuku bulmuş ve halik-i mesfurun dem-i diyete müteallike ammee-i
davadan mesfur Kirkor’un zimmetini ibra-i şer’i ile mersumun kabulünü havi
vekil-i merkum ibra ve iskat etdiği ve meblağ-ı mezburun dahi tahsil olunduğu
anlaşılmış ve mersum Kirkorun muzınne-i sui olduğuna dair işaret görünemeyib
müddet-i hapsi dahi bir seneyi tücavüz etmiş olduğundan mersumun tahliye-i
sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i
muharrer icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 Za 68 tarihinde bu dahi
Pirlebe kazasına tabi Beloşin müslim karyesi ahalisinden maktulen vefat eden
Hüseyin’in katili Ezderade’nin icra-yı kısası hakkında gönderilen ferman-ı alinin
enkazı esnada mersumu maktul-i merkumun hemşiresi kısasdan afv etmiş olduğu
mahallinden işar olduğundan mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbataa ifade ve keyfiyet hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi
olmerkezde müteallik buyrulub keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya
bildirilmiş olmağla vürudunda mersum-ı müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 Za 68 tarihinde
240
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Sabıkalı takımından olarak töhmet-i mütenevvia ile mücazat görüb intibah
edememiş olan eşhasdan ecnebin iddiasında olub kabul ve himayet
olunmayanların münasib mahallerde defleri hakkında istizanı şamil takdim kılınan
zabtiye meclisinin Akkaya tard ve defleriyle emr-i muhafazalarına dikkat ve itina
olunması hususunda Sayda valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması
tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan
irade-i isabet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur
buyrulub mantuk-ı münifi üzere vali-i Müşarun-ileyhe yazılan tahrirat-ı senaveri
taraf-ı müşirlerine gönderilmiş olmağla icabının icrasına himmet buyurmaları
babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-048
Sayfa 87
22 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
İzmir’de Yenimahallede sakine iken maktuleten vefat eden Ahıshalı Şerife Fatıma
Hatun’un katili zevci Kürd Kasım’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetinde kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek
üzere bu tararfa meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz’-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
22 Za 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Sivas eyaleti dahilinde kain Taşabad kazasına tabi’ Karaağaç karyesi sakinlerinen
katileten fevt olan Hasan’ın katili İbrahim ve Abdurrahman ve Abdülkadir’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itbaren beşer sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilerinin tahliyesiyle
memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
241
vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta1
24 Za 68 tarihinde
Kavasbaşıya verildi
Tırnova kazası üzüm aşarı hakkında izhar-ı muahlefete cesaret edib celb olunan
sekiz nefer reaya bazı serkeşane hareketde bulunan Todori ve Ustuto’nun suret-i
tedibleri hakipa-yı hümayun-ı mülükaneden lede’l-istizan suret-i hale nazaran
mersumları şimdiye kadar gerek mahallinde ve gerek burada hapisleri haklarında
ceza-yı kafi göründüğünden fimabad hilaf-ı rıza-yı ali hareketde bulunmamak
üzere memleketlerine gönderilmeleri hususuna irade-i merahim-ade-i cenab-ı
padişahi müteallik buyrulmuş olmağla manzuı celili üzere icabı icfra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
29 Za 68
Kağudan Paşaya
Eşkıya gürühundan olub bu kere ahz ve girift olunan Zuhal karyeli Ahmed ve
Soneb karyeli Kara Mehmed’in bu tarafa gönderildiği ifadesine dair sivas
meclisinin mevcud mazbatası tezkire-i devletleriyle meclis-i valaya verilerek
merkumanın şimdiye kadar hayli fesada ictisarlarından maada merkum Ahmed
ahdına gönderilen zabtiye serkerdesiyle maiyyetinde bulunan neferata silah
boşaltmak töhmetiyle müttehim bulunduğu anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i
kanun-i ceza merkum Ahmed bir buçuk ve merkum Kara Mehmed bir sene
müddetle tersane-i amirede prangaya konularak müddet-i muayyeneleri tekmil
fimabad hilaf-ı rıza hareketde bulunmayacaklarına ahalinden kefil verebildikleri
halde sebillerinin tahliyesi ve kefil irade edemedikleri suretde bit-tevkif keyfiyetin
istizan kılınması hususunun savb-ı devletlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına himmet buyuraler
deyü ferman-ı ali kıta 1
242
Gurre-i Z 68 tarihinde z
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Emine Hatun’un kirab-ı kamer-tab-ı cenab-ı mülükaneye takdim edib taraf-ı şer-i
şerife havale olunan arzuhali zahrına yazılan ilan-ı şer’i üzerine keyfiyet meclis-i
valaya ledel-havale muma-ileyhanın kerimesi Murahife Hadice’yi tenekeci Kamal
Yahudi darb etmiş olduğu tahakkuk eylediğine ve merkumenin bundan dolayı
madrub olduğu haber verildiğine mebni beratim husulüne değin beher mah
mersumun merkumeye ita ile lazım gelen ikişer yüz ellişer kuruş nafaka ile
müdavatı hakkında harç ve sarfı iktiza eden akçenin vakt ü zamanıyla tediye ve ifa
etdirilmesi ve yahudi-i mersumun dahi bir sene müddetle prangaya konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına havale
tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülkdariden istizan olunarak
irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-
sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi vecihle iktizasının hüsn-i icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 88
5 Z 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Galas kazasına muzafa Bülbülce adası mütemekkinlerinden olub sünger çıkarmak
üzere kayıkla ol-havalide keşt ü güzar etmekde olan ve ele getirilib hırsız ve
uygunsuz güruhundan oldukları ikrarıyla sabit olarak li’eclil-mücazat bu tarafa
gönderildiği mahallinden işar olunan Kostanti’nin üç ve Tolan’ın dahi iki sene
müddetle prangaya vaz’ı ve hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebillerinin
tahliyesi ile vilayetleri canibine tard ve def kılınması meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
8 Z 68 zabtiye müşiri hazretlerine
Bosna ihtilalinde medhalleri olarak bu tarafa gönderilen olan kesandan fevt
olanlardan maadası bulunan yüz on beş neferin bab-ı seraskeride teşkil kılınan
243
komisyonda icra olunan istintaklarını mutazammın zabtiye meclisinin
mazbatasıyla tezkire-i devletleri meclis-i vlaaya havale ve Rumeli ordu-yı
hümayunu müşiri devletlü paşa hazretleine muhabere olunarak bunlardan fesad-ı
fiileyi icraatları muzırr ve mütearif olan on üç neferin mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer ve kavlen fesadda bulunan üç neferin dahi ikişer sene müddetle
tersane-i amirede küreğe konulması ve henüz doksan dokuz kişinin vuku bulacak
inkarları üzerine töhmetleri sabit olmadığına ve bu ana kadar mahbusiyetleri
haklarında ceza-yı kafi göründüğüne binaen faklat içlerindem Rüstem Beyin bit-
tefrik emsali gibi Bursa’ya izamıyla kusurlarının buraca ve mahallince kavi
kefilleri olunub memleketlerine gönderilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince
Hüdavendigar ve Bosna valileri devletlü paşalar hazeratına yazılan iki kıta
tahrirat-ı senaveri li-eclil-irsal savb-ı müşirilerine tesyar ve keyfiyet müşir-i
Müşarun-ileyh ile devletlü serasker paşa hazretlerine dahi işar kılınmış olmağla
ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane iktizasının hüsn-i icra
ve mezbur doksan sekiz neferin memleketlerine izam ve esamilerini mübeyyin
pusulasının dahi vali-i Müşarun-ileyhe isrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
16 Z 68 zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Terkos kazasına muzafa arnabud karyeli maktul Kostanti ve refiki Feden ile
Şanderbendi ahalisinden İsmail ve Ahmed ve Said ile maktul-i mersumun
zevcesinin bil-asale ve bil-vesaye vuku bulan mürafaalarında merkumların hatib-i
kat’inden dolayı beyinlerinde vaki olan münazaaları esnada kazaen tüfengi
boşanarak kurşun mersum Kostandiye isabetle müteessiren fevt olduğu beyanıyla
icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisinden fiil-i katlin merkum İsmail’den
sudurunu isbat edemeyerek merkum dahi suret-i inkarda bulunduğundan ve teklif
olunsa yemin edeceği dahi anlaşıldığından defaen mülteza ve nezailiyetim
masluhun tavassutuyla beşl bin beş yüz kuruş bedel-i makbuz üzerine sulh vaki
olarak tarafeyn birbirlerinin zimmetlerini irad ve iskat etmiş oldukları ilam
olunmuş olub suret-i hale göre madde-i katl min gayr-i kasdın kazaen vuku
244
bulacak bu babda merkum İsmail’e şeran bir hükm tertib etmemiş ve bu makuleler
muzınne-i sui ve sabıkalı olduğu halde şimdiden tahliye-i sebili ve kendisinden
su-i zann olunur ve sabıkalu bulunur ise bir sene müddetle prangaya konulması
ahkam-ı kanuniyeden ise de merkum hakkında hin-i şehadet vuku bulmuş
olduğundan şimdiden tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-049
Sayfa 89
16 Z 68 tarihinde
Ba tezkire taraf-ı seraskeriye gönderildi
Rumeli ordu-yı hümayunu birinci alayın ikinci bölük çavuşlarından mukaddemce
firar ederek kat-i tarik madde-i muzırrasına bi’l-ictisar tutulduğu mahallinden işar
olunub silk-i askeriden kaydı terkin kılınan ömer’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunması meclis-i valada ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa irsali
devletlü serasker paşa hazretleri tarafından mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta1
16 Z 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Geylan kazasına tabi Pirebeği karyesi sakinlerinden katilen fevt olan Mihail’im
katili kaza-i mezkur zabtiyelerinden Mehmed Ali’nin ber muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusieti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebili tahliye olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet Kıbris kaymakamı
saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-
ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
245
20 Z 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib sancaüına tabi Sandıklı kazasına muzafa Sorkın karyesi
ahalisinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Abullah’ın katili Ali’nin ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibinde tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
20 Z 68 tarihinde bu dahi
Karahisar-ı sahib sancağında vaki Karakeçili aşireti ahalisinden olub bundan
akdem mecruhen fevt olan İsmail’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Z 68 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Varnalı Mehmed yazıcının Yumurtacı esnafından Nasuh yazıcı ile Varna’da
rüyet-i muhasebe esnasında beyinlerinde vuku bulan münazaadan dolayı merkum
nasuh şeriki merkum Mehmed Yazıcının kulağını bıçak ile cerh eylediğinden
tarafeyn li-eclit-terafu Dersaadete gönderildiği ve merkuman Varna gümrüğünde
tüccar muvacehesinde hesablarını rüyet ederek merkum Mehmed yazıcının kırk
beş kuruş alacağı tebeyyün edib kat-i alaka ve terk etmiş oldukları halde tekrar
rüyet-i hesab sözüyle merkumu on mahdan beri Dersaadet’de tevkif etdirmesi
Varna’da olan ıyal ve evladlarının sefalet çekmelerini muceb olduğundan iadesi
hakkında merkum Mehmed’in takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya havale ve
merkumlar celb olunarak defter ve evrak-ı sairelerine bakıldıkda vakıa Varna da
246
rüyet-i hesab ederek defterinin ziri mevcud bulunan tüccar tarafından temhir
olunmuş olduğundan bir güne ilişikleri olmadığı halde Varna’ya gidib görülmek
üzere Mehmed’in avdetine ruhsat verilmesi ve merkum nasuhun masarifi cerahiye
olarak diyet-i tahvili vermiş olduğu halde hesab serriştesiyle elan tediye
olunmamış olduğuna ve bunun muhasebeye dokunur yeri olmadığına mebni
meblağ-ı mezburun senedi mucebince merkum Nasuh’dan tahdiden bit-tahisl
merkum Mehmed yazıcıya itası hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 90
27 Z 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Katl töhmetiyle tersane-i amirede tevkif kılınmış olan İzmid zabtiye neferatından
Salih’in tahliye-i sebili istidası hakkında rikab-ı hümayun-ı şahaneye takdim
kılınan arzuhal üzerine canib-i şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i valaya ledel-
havale meal-i ilama ve derkenara nazaran merkum Salih Dersaadet ordu-yı
hümayunu birinci alayı neferatından firar etmiş olan Boyabadlı Yakub’un katili
olub çend nefer zabtiye ile merkum Yakub ve refiklerine kırda tesadüfle mürur
tezkiresi sual etdiklerinde müteveffa-yı merkum silah ile mukabele edib berüden
dahi birkaç el tüfenk atılarak merkum darb ve cerh olduğunu ifadesiyle fiil-i
katlde medhalini inkar etmiş ve ikame-i beyyine olunamamsıyla bit-taleb ber-
nehc-i şeri merkum tahlis olunduğunu ve merkum Salih’in orada tevkifi dahi bir
sene-i tecavüz eylediği anlaşılmış olduğundan merhameten tahliye-i sebili meclis-
i mezkurdan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak
irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-
sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun sebili tahliye
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
4 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kastamonu sancağı dahilinde Taşköprü kazasına tabi Serhat divanında Tiltel
karyesi ahalisinden maktulen vefat eden Titeloğlu Ahmed’in katili bulunan
İbrahim’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin enkaz ve
247
ahkamı esnada vereseden zevce-i metrukesi Fatma Hatunun iki bin beş yüz kuruş
bedel makbuz üzerine sulha rağbet eylediği ve merkumun bu tarafa gönderildiği
mahallinden cevaben işar olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi cemazielahiresinin
gurresinden itibaren yedi sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketine def olunması meclis-i mezkurdan ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i
cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Kastamonu valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
4 M 69 tarihinde
Kalpazanlık töhmetiyle vaz-ı pranga olunmuş olub mukaddema vuku bulan
istidasına mebni müddet-i bakiyyesini vilayeti bulunan Kayseriye’de tekmil etmek
üzere sebili tahliye kılınan Vasilaki’nin zindanca vaki olan eza ve cefaya dair
takdim eyleyüb makam-ı vala-yı kapudaniye havale olunan arzuhali üzerine
mersum mezkur arzuhalden kendisini haberi olmadığını ve zindanda bulunduğu
müddetçe hakkında kimse tarafından cevr ve eza vuku bulmadığı beyan ile ol-
babda bir kıta sened dahi bermiş olduğunu ve zikr olunan arzuhali kendisinin
takdim etdiği meclis-i bahriye mazbatası mealinden anlaşılmış ve mersumun bu
halde hilaf-ı vaki istidaya ictisarı tekrar tedibini davet eylemiş ise de şimdi kendisi
kürekde tevkif etmekden ise tard suretiyle memleketine def kılınması tensib ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye cenab-ı
şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı
alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
7 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ruscuk kazasına tabi Esmil-i atik karyesi ahalisinden mecruhen halik olan
Nikola’nın katili İstafo’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle küreğe konulmak ve
müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunmak üzere bu
248
tarafa celb olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahall,ne yazılmış olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Filasıl ahi çelebi kazalı olub Dimetoka kazasına tabi’ Revapeşte karyesinde
mütemekkin iken bundan akdem katilen halin olan Mardidi’nin katilleri Tonor
Maço’nun ber-muceb-i kanun-iceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbtada ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı
kürek olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-050
Sayfa 91
7 M 68 tarihinde kavasbaşıya verildi
Varna mütemekkinlerinden Kabril’in hanesine girib zevcesinin bıyununu sıkarak
beş bin dokuz yüz yirmi beş kuruşluk altununu ahz ve gasb etmiş olan Eflaklı
Yanko ile Pazarcıklı Nikola’nın icra olunan istintaklarından meblağ-ı mezburun
ahzı ikrar ve itirafları ile tahakkuk eylediği mahallinden işar olduğundan ber-
muceb-i kanun-i ceza mahalindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedi sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade kılınmış ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında
müddet-i mezkure içün vaz-ı küre olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1
10 M 69 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Mora muhacirlerinden Yenişehir-i fenerde sakin Kara Murad nam şahsın daima
şundan bundan cebren akçe almak ve efal-i kabaha ile nase ızdar eylemek ve
249
leylen komşunun hanesine girib kızlarının saçını kesmek gibi vaki olan
uygunsuzlukdan maada üzerine sevk olan zabtiye neferatına dahi teşhir-i silha
eylemeğe mücaseretinden dolayı ahz ve girift olunarak li-eclil-mücazat bu tarafa
gönderilddiği mahallinden işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle prangaya konula hitam-ı
müddetinde kefile alınarak sebilinin tahliye kılınması meclis-i valadan ifade
olunmuş ve ve mahbusiiyeti tarihinden işarı Tırhala mutasarrıfı saadetlü paşaya
bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
13 M 69 tarihinde
Manastır’da Ali Çavuş mahallesi mütemekkinlerinden olub maktulen fevt olan
Yovance’nin katili denilen Süleyman ile muavini Ahmed’in bermuceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren merkumandan Süleyman’ın üç
ve Ahmed’in bir buçuk sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı
müddetlerinden memleklerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
yazılmış olmağla vürudunda merkuman ol-vecihle vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
17 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Erdek kazasında bazı uygunsuz harekete cüretle bu tarafa firar etdiği mahallinden
işar olunub buldurularak tevkif kılınan Ereğli kavurmacı oğlu Mehmed’in bazı
uygunsuzluğu itibar edib sabukalı şerir makulesinden olduğu anlaşıldığından ber-
muceb-i kanun-i ceza merkumun bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitamında ıslah-ı nefs ederek emniyet-i ahali hasıl olduğuna kavi kefil
gösterebildiği halde sebilinin tahliyesi ve gösteremediği suretde emniyet-i ahali
hasıl oluncaya kadar müddetinin temdidi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla merkum ol-vecihle pranga bend olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
250
18 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bir müddetten beri Tekfurdağı havalisinde katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü
enva-i fazahatı irtikab edib bu kara ahz ve girift olunduğu mahallinden işar olunan
Ahmed Pehlivan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş ve refiki bulunan Seyfullah’ın dahi üç sene müddet ile
tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmak ve inkıza-yı müddetlerinde kavi kefilleri
alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyifiyet
Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında
merkumlar zikr olunan müddet ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
18 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Silistre dahilinde kain Maçin kasabasında maktulen halik olan Arabgirli Serkiz’in
katili kasaba-i mezbur mütemekkinlerinden Aleksi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 92
18 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib sancağına tabi sandıklı kazasına muzafa Surhisar karyeli olub
mecruhen fevt olan Ahmed’in katili Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene
müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan
ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
251
18 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karyot adası kurasından müsellah olarak keşt ü güzar ile dürlü dürlü ugunsuzluğa
cüret etmekde olub ahz ve girift olunan Şerandi Papakovan ve Yani ve Kandiya
ve Nikola Fazaladoğlu Kostanti ile bunların tutulmayan refiklerine tezkire veren
masaraba karyesi kocabaşısı canibinin gönderildiği ifadesine dair Anadolu
sevahiline memur sefine-i hümayun-ı hazret-i şahane kumandanı saadetlü Ahmed
Paşa hazretleri tarafından gelen tahrirat evrak-ı melfufasıyla beraber meclis-i
valaya verilerek evrak-ı merkûme mealliner nazaran mersumlardan Serandi Paşa
Kavan ile Yani Kadniya bayağı kutta-i tarik dimek olduklarından ve kocabaşı-i
mersumun bunların refiklerini kaçırması kendisinin dahi uygunsuzluklarında
medhalini tebid edeceğinden zikr ollunan iki neferin bu kere ittihaz olunan kanun-
i ceza ahkamına tatbiken yedişer sene ve kocabaşı-i mersumun dahi iki sene ve
sirkat töhmetiyle müttehem olduğu anlaşılan mersum Nikola Fezal’in ve oğlu
Kostantin’in dahi üçer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınması meclis-i mezkurdan
ba mazbata ifade olunmuş ve ifade-i keyfiyetle beraber kararlarının dahi
behemehal ele getirilmesi mahaline yazılmış olmağla ol-vecihle mersumların zikr
olunan müddetleriyle vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
29 M 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Üsküdar’da Toygar Hamza mahallesi sakinlerinden Basmacı Salih komşusu
Kadayıfcı Ahmed’in bin elli dört buçuk müserret ve serdunazın dahi dokuz yüz on
kuruşlarını ahz etmiş olduğu ikrarıyla sabit olmuş ve meblağ-ı merkumdan iki yüz
yirmi sekiz kuruş istirdad merkum Ahmed’e teslim olunarak maadasının ileride
tahsiline bakılacağı anlaşılmış olduğundan merkumun hapis gününden itibaren
tahdid ve istizan kılındığı vecihle bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı
müddetinde tahliye-i senili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
252
Talebe-i ulumdan Kale-i sultaniyeli Mehmed Efendi’nin Mushaf-ı şerifini ahz
ederek füruht etmekde iken ahz ve girift olunarak Mushaf-ı şlerif-i mezkur
sahibine red olunmuş olduğundan merkumun hapis gününden tahdid ve istizan
olunduğu vecihle altı mah müddetle pranga bend olunarak müddeti hitamında
kefili alınarak tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Tütün bekçisi Artin dükkan-ı mezkurdan bir şey ahz edememiş ise de ahz kasdıyla
girmiş olduğu ikrarıyla sabit olmuş olduğundan hapis gününden itibaren tahdid ve
istizan olunduğu üzere mersumun altı mah müddetle vaz-ı pranga olunarak
müddeti hitamında kefili alınarak tahliye-i sebili hususununa himmet buyuralar
dyeyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Gemici taifesinden Amasralı Mustafa sekr-i haliyle nezdinde bulunan tabancayı
karışdırmakda iken ateş olub kurşun mersum Anane’ye isabet ederek cerh eylediği
ikrarıyla sabit olmuş ve üxret-i cerahiye ve nafaka olmak üzere sekiz yüz kuruş
üzerine beyinlerinde sulh ve vuku bulmuş olduğundan tahdid olunduğu vecihle
dokuz mah müddetle vaz-ı pranga olunarak inkıza-yı müddetinde memleket
tarafına tard ve def i hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-051
Sayfa 93
2 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Mukaddema Diyarbakırlı zabtiye neferatından maktulen vefat eden Mustafa’nın
katili Dersaadet ordu-yı hümayun-ı piyade ikinci alayı neferatından olub kaydının
silk-i askeriyeden terkiniyle bab-ı zaptiyeye gönderildiği devletlü Serasker paşa
hazretleri tarafından işar olunan Selanikli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı
müddetinde tahliye-i sebiliyle memleleti canibine tard ve def kılınması meclis-i
253
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet serasker-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
3 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ohri kazasina tabi Dileşte karyesi sakinlerinden olub katilen fevt olan Rüstem’in
katili İslender’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve tesyar kılınan ferman-ı alinin
infaz-ı ahkamı esnada verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve
merkumun li-eclil-mücazat bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunduğundan
katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması
meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-vecihle müteallik buyrulub ve
merkumun mahbusiyeti tarihinin dahi işarı mahalline bildirilmiş olmağla emr u
ferman-ı hümayun mantuk-ı münifi üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
9 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Biga sancağı dahilinde vaki’ Çan kazası ahalisinden Araboğlu ve refiki kıbti
Ahmed nam şahıslar şerir ve serseri makulesinden olarak herbar inba-yı sebile şu
kalyon-ı rahne ve hasar eylemekde olduklarından Abdullah şerr ve
mazarratlarından kurtulmak üzere ahz ve girift olunarak li-eclil-mücazat bu tarafa
gönderildiği mahallinden işar olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumlar
birer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerine
kadar ıslah-ı nefs ederek ahaliden kefil verebilecekleri halde sebillerinin tahliyesi
ve viremedikleri takdirde terbiye kabul edinceye değin müddetlerinin tahdidi
meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle merkumlar vaz’-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
254
Bu dahi
Manastır’da Hamza Bey mahallesi sakinlerinden katilen fevt olan Ebubekir’in
katili Pireli Şahabeddin ile refikli carih-i muhtarın ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katil-i merkum Şahabeddin’in altı
ve refiki muhtarın iki sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulmak ve
müddetleri tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı tacdari dahi o merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet mahalline yazılmış
olmağla merkumlar müddet içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Köprülü kazasına tabi Zencani karyesinde maktulen vefat eden İmam Mustafa’nın
katili Zeynelabidin’in icra-yı kısası ve muavini Hüseyin’in dahi küreğe konulmak
üzere irsali zımnında ısdar ve tesyar kılınan emr-i alinin vusulüyle infaz ve
ahkamı esnada verese-i maktul dahi merkumun zevcesi katil-i merkumu kısasdan
afv eylediği ve merkumun li-eclil-mücazat bu tarafa gönderildiği mahallinden işar
olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren katil-i merkum Abdi’nin yedi ve muavin-i katil Hüseyin’in dahi bu tarafa
vürudundan üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak müddetleri
hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınması ve
muavin-i merkumun bu tarafa celbi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-
yı hümayun hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla katil-i merkum şimdiden ve muavin-i merkumun vürudunda müddetler
için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 94
9 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ahi çelebi kazasında bundan akdem kalpazanlık töhmetiyle tutulub elyevm
mahbus bulunan bakkal Hacı Soron ve karındaşının töhmetlerine dair mahallinden
255
vuku bulan işar ve ol-babda olunan muhabere üzerine hazine-i hassa veya
zabtyece bir guna malumat olmadığı ve şu mahbusiyetleri yalnız bir ifadeye
mebni bulunduğu anlaşılmış olduğundan bunların kavice kefilleri alınarak
sebillerinin tahliye olunmasını meclis-i valadan ifade ve keyfiyet hakipa-yı aliden
istizan olunarak irade-i merahim-ade-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
9 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Eşkıya güruhundan olub Erdek mütemekkinlerinden Yorgi’yi darb ve zevcesini
ahz ile hetk-i ırza ve enva-i uygunsuzluğa mütecasir olduklarından dolayı ahz ve
girift olunarak bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunan Rumelili
Dimitri’nin ve refiki olub bu tarzda ele getirilerek bab-ı zabtiyede mahbus
bulunan kavurmacıolu Halil Çavuş’un oğlu Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza
birer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerine kadar ıslah-ı nefs ve
kabul-i terbiye ederek ahaliden verebilir ise sebilllerinin tahliyesi ve viremedikleri
takdir de ıslah-ı halleri zahir ve emniyet-i ahali hasıl olunacaya değin
müddetlerinin temdidi meclis-i valaan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar vaz-ı kürekl olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
8 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Edirne eyaletine tabi cisr-i Mustafa Paşa kasabası mütemekkinlerinden ollub
bundan akdem mahnuken fevt olan Kosta’nın katilleri Çoban Halid ve Bakkal
Nimon’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren yedişer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetleri sebillerinin
tahliyesiyle memletketleri tarafına tard ve vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Bu dahi
256
Ordu Sancağı dahilinde Perşenbe kazasına tabi Batas karyesinde mahnuken vefat
eden Halil’in katilleri Köseoğlu Hasan ve Berbezeoğlu İbrahim’in bu kere ittihaz
olunan kanun-i ceza icabınca mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren
yedişer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga
olunmak babında fermna-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-052
Sayfa 95
11 S 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Filibe Kazasına tabi’ Kalu karyesi mütemekkinlerinden katilen halik olan
Andon’un katilleri Ali ve Süleyman ve Mehmed ve diğer Mehmed ve Halil’in
hin-i muhakemelerinde madde-i katl şeran sabit olarak fakat merkumlar kutta-i
tarik ve edebsiz adamlaro olub katil oldukları şeran sabit olamamış ise de
merkumlalr maktul-i mersumun hanesini basub emval ve eşyasını gasb ve garet
eyledikleri ikrarlarıyla sabit olduğundan başka muzınne-i sui ve sabıkalı
olmalarından dolayı ahali-i karye dahi bütün bütün münselibü’l-emniyet
bulunmuş olduklarından icra-yı mücazatı haklarında cevaben varid olan mazbata
meclis-i valaya verilib merkumların eski kutta-i tarik makulesinden oldukları
ikrarıyla tahakkuk ederek zaten dahi kendilerinin şerir ve sabıkalı olduğundan bu
misillü fezahata cesaret edenler hakkında mukarrer olan ahkam-ı cezaiye
müddetine tatbiken merkumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren
yedişer sene müddetle prangaya konularak müddetleri hitamında sebillerinin
tahliyesi geldiği mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 S 69 tarihinde
257
Bu dahi
Gümüşhane sancağı dahilinde kain Kelkid kazası Hanedan karyeli olub katilen
vefat eden Şeyh İsmail’in varisi karındaşı Halil ile katilleri bulunan Barcı karyeli
Osman ve Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren
beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde kefilleri olunub
memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları
meclis-i valadan ba mazbata inha olunmuş ve keyfiyet Trabzon valisi devletlü
paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkuman müddet-i mezkure
ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 S 69 bu dahi
Tırnova’da Varaş mahallatından derbend mahallesi mütemekkinlerinden
mecruhen halike olan Yano nasraniyenin katili olan zevci Habe’nin ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-
ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve
def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve keyfiyet
Vidin valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda mersum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya sancağına tabi Uşak kazasında Hacem karyesi sakinlerinden olub katilen
fevt olan Murad’ın katili Mehmed Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi ve emr-i katil bulunan Ahmed ve İbrahim’in
üçer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
258
11 S 69 tarihinde
Kapudan Paşa Hazretlerine
Van kazası dahilinde kain Vasilokoz karyesi mütemekkinlerinden ve reaya-yı
devlet-i aliyyeden Kapudan Yorgi tahtı süvar olduğu sefineye Tiriyesteye
götürmek üzere rüccar malı olarak tahmil eylediği hıntayı ena-yı rahde füruht
ederek sefine-i merkumeyi dahi gark ve telef eylediği ve yelkenciye matbu ile
taifesinden Silistreli Panayot’un dahi kaza-i mezkurda ittifakları bulunduğu ve
bunlar ile beraber ahz ve girift olunarak ve gönderilen koca Vasilakoz
Bu maddeden asla haberi olmayub falkat mersum matlubu bila tezkire ayvalığa
getirdiği ve mersum Yorgi Kapudan’ın Karaburunlu Çakır Yorgi oğlu Sava’ya
emanet tarikiyle vermiş olduğu zahire akçesinin muahharan nısfını istirdad ederek
tasavvuru dahi mersum tarafından Midilli kaimmakamına teslim olunduğu
tersane-i amirede icra olunan istintaklarında tebeyyün ve tahakkuk etmiş
olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersum Yorgi’nin beş ve matbu ile
panayotun dahi ikişer sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak
müddetleri hitamında ve mersume vasil ile sava her ne kadar müttehim iselerde
kendilerinin şimdiye kadar tevkifleri haklarında ceza-yı kafi gördüğünden şimdide
sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı valadan havalesi meclis-i valadan ba
mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olarak irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla matuk-ı
münifi üzerinde icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 96
24 S 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
Geçenlerde Boğaziçinde leylen şunun bunun sahilhane ve hanesine giren eşhasdan
ele geçerek bab-ı zabtiyede mahbus olan kesanın ba irade-i hazret-i şahane teşkil
olunan meclis-i muvakkatde icra olunan istintaklarına ve tahkikata dair tezkire-i
müşirileriyle takdim kılınan iki kıta mazbata ile eşhas-ı merkumenin esamisini
mübeyyin defter meclis-i valaya ledel-havale işbu istintak ve tahkikat hükmünce
sebili tahliye olunmuş olan on yedi neferden maada tedibi lazım gelüb bunların
259
içinde madde-i sirkate malumatı olub tevkif kılınan bir nefer hakkında derdest ve
taharri olunan rüfekası ele geçdikde anlar ile beraber icra-yı tahkikat olunmak
üzere kutta-i taarikden madud ve töhmetleri sabit olan dört nefer eşhasdan
mehbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe konulması ve firar
etdikleri gösterilen Debreli İbrahim ve Harut Taşko bi’t-taharri buldurularak
bunların salifü’z-zikr malumatı cihetiyle tevkif olunan bir nfer ile beraber
tedkikatve istintakları icra ve birde yedinde emr-i çavuşlarına mahsus tüfenk olun
İstibalya’ya gönderilen iki neferin dahi tahkik usulüne itina olunarak tebeyyün
edecek keyfiyetlerinin işarı hususlarının savb-ı valalarına havalesi hariciye
nezaret-i celilesiyle bi’l-muhabere tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mezkur defter merbuten göndrilmiş
olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere ve
minval-i muharrer üzere iktizalarının icra ve tedkikat-ı lazımenin ifasıyla
keyfiyetin izahen işar ve ifade hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
merbut defter kıta 1
24 S 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Madde-i ahza ictisarından dolayı bir sene müddetle mahallinde prangaya
konulmuş olan Çolak Vasil’in müddeti tekmil olmuş ise de sabıkalu ve uygunsuz
makuleden olduğundan mahal-i baide tardı ahali tarafından istida olunduğu ve
mersumun bu tarafa gönderildiği ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i
valaya verilerek siyak-ı işara göre mersum töhmet vakıasından dolayı mücazat
görmüş ise de kendisinin uygunsuz makuleden olması cihetiyle tahliye-i sebiliyle
orada kalması ahalice emniyetsizliği muceb olacağı anlaşıldığından ve bu
misillülerin töhmetlerine göre sair mahallerde tard olunmaları emsali iktizasından
bulunduğundan mersumun ahai Akka’ya tard olunması hususunun savb-ı
valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla ol-vcihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
260
25 S 69 tarihinde
Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine
Birkaç seneden beri sirkat ve sair bazı fazahata ictisar etmekde olub hayli müddet
hapse dahi konulmuş olan Tolcu mütemekkinlerinden Nekte nam şahsın asla
mütelebbiz olmayub kemakan adet-i mekruhasından feragat etmediğinden
ahalinin istidası vecihle bilad-ı baideye nefy olunmak üzere bab-ı zaptiyeye
gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata meclis-i valaya verilerek siyak-ı işara
nazaran mersum isaet-i mekruh ashabından olduğu anlaşılmış ve bu makulelerin
derece-i cünhalarına göre tard ve tebid ile tedibi kanun-i ceza ahkamı iktizasından
bulunmuş olduğundan mersumun münasib sefineye irkaben Magosa’ya tarf ve
def’ olunması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Silsitre valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-053
Sayfa 97
Aydın sancağı dahilinde kain Alaşehir kazasında vaki Kızılçukur karyesi
ahalisinden ve asâkir-i hazret-i şahane ordu-yı hümayun neferatı kur’a
firarilerinden olub ahz ve girift ile bab-ı zabtiye ile gönderildiği mahallinden işar
olunan Ahmed oğlu Yusuf’un kutta’-i tarike ve uzunca görülen zabtiye neferatına
teşhir-i silaha cüret eylediği siyak-ı işardan anlaşılmış olduğundan merkumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
küreğe konularak hitam-ı müddetinde selibinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def olunmak meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve mahbusiyeti
tarihinin işarı mahalline yazılmış olmağla ol-vecihle merkum vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
29 S 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
261
Kengiri sancağına muzafa Kalecik kazasında vaki-i Şeyh Mahmud karyesi
sakinlerinden Kel Ali oğlu Süleyman’ın kerimesi Kezban’ın katili bulunan
biraderi Mehmed’i ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihinden
itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
29 S 69 tarihinde bu dahi
Mihaliç kazasına tabi Keçişer karyesinde maktulen vefat eden İstimat’ın katili
Tanaş’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilini
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu taafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mersumun vürudunda ol-vecihle
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
26 S 69 tarihinde
Rum Milletinden Kaplo ve Hristofi ve Esteryo ve Ebeş ve Ayamavri İzmir
sakinlerinden El boyacı Ahmed Ağa!nın leylen hanesine girmek ve merkum ve
halilesini katl ile akçe ve eşyalarını ahz etmek üzere beyinlerinde firar verdikleri
bazı memurlar marifetiyle haber alınarak mezkur haneye lüzumu mikdar zabtiye
irsaliyle o gece ihtifa etdirilmiş ve eşhas-ı merkûme dedikleri saatde leylen gelib
içlerinden birisi duvardan aşarak kapuyu arkasından küşad eylediği refikleri dahi
içeriye alub cümlesi müsellah oldukları halde zabtiyelerin ihtifa eyledikleri odanın
kapısına vardıkları derununda adam olduğunu his etmeleriyle avdet meydan
kalmayarak zabtiye üzerine peşto etmişler ise de zarar-ı isabet etmeyib zabtiyeler
tarafından dahi birkaç peşto atılıb nihayet dört neferi zararsızca hayyen tutulmuş
ve birisi dahi firar ederek taharri etdirilmekde bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı
icabı istizanına dair tevaürd eden mazbata meclis-i valaya verilerek bu makule
müsellehan bir hane derununa su-i kastiyle kapudan yahud duvardan girib sirkat
fazihasına ictisar eden eşhasın on sene müddetle kürek konulmuş bu kere ba irade-
262
i seniyye tertib ve tanzim olunan kanuni cedid iktizasından olmasıyla mersumların
dahi mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ol-vecihle kürek konulmak
ve hitam-ı müddetinde kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine
tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbaya ifade
olunmak ve keyfiyet izmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudunda mersumlar zikr olunan müddetler ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 98
29 tarihinde
Canik Sancağına tabi’ Ünye kazası muzafatından Cilader karyesi ahalisinden
Tonbul Mehmed karye-i mezkure muhtarı Ali’yi karyesi verigisnin gasb-çün
dolaşır iken alet-i cariha ile cerhe cüret eylediğinden başka emval miriyenin
tahlisinde dahi daima ahaliye efsadda bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza
merkum Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene
müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve bu keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz’-ı kürek olunalar deyü ferman-ı ali kıta 1
29 S 69 tarihinde
Varvadin nahiyesinde Niş çiftliği subaşısı maiyyetinde sekbanlık etmekde iken
Niş ve Gedahur çiftkleri beyinlerinde bazergah nahiyesinde Daverse karyeli üç
nefer reayaya bi’t-tesadüf içlerinden bir neferini katl ve idam ederek Yenişehir
tarafına firar edib muahharan ahz ve girift ile bu tarafa gönderilmiş olan zenci
Said’in eğerçi madde-i katile ictisarı şer’an sabit olamamış ise de reaya-yı
mersumenin vuku bulan ifade tarzına ve ahval-i sabıka ve harekatına nazaran
kutta-i tarik olduğuna isare-i kaviyye olduğu mahallinde vuku bulan işardan
anlaşılmış ve bu misillülerin tedib ve terbiyeleri bu kere ittihaz ollunan kanun-i
ceza ahkamı iktizasından bulunmuş idüğünden merkumun vürudu tarihinden
itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak hidemat-ı
lazımede kullanılıb hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin tahliyesi meclis-i
263
valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet Selanik valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum ol-vechle vaz-ı pranga olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yunan kıyafetinde olarak Palazger’de ve Ruscuk’da Yenice karyesine gelmiş
olduğu halde ahz ve girift olunan şahsın istintakında merkum sefine taifesinden
olub Kapudan’ın bir mikdar akçesini ahz ile münazaa ederek firar etmiş ve ismi
Dimitri olduğu ol-emrde beyan eylediğinin üzerine bazı kendiyü bilenlerin
ifadesine göre merkum mukaddemce şeref-i islam ile müşerref olarak İsmi
Mustafa tesmiye olunmak olduğu ve kendisinin hala muzınne-i su-i ve uygunsuz
makuleden bulunduğu cihetle bu tarafa gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata
meclis-i valaya verilib bu makulelerin tedib ve terbiyeleri lazımeden
bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun üç mah müddetle prangaya
vaz olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliye olunmuş meclis-i mezkurdan ba
mazbata iade olunmak olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı prangaya
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
4 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Harameyn aşiretine muzaf venek-i keskin kazasında Abdallar cemaatine tabi
ozanlar karyesinde mahnuken vefat eden Eboy’un katili Cuma’nın ber-muceb-i
kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren beş ve muavin Hüseyin ve Ali’nin
dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde
sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def kılınmak üzere bu tarafa
celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet ankara
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar zikr
olunan müddetler ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-054
Sayfa 99
264
3 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Viraşehir sancağı dahilinde Çeharşenbde kazasına tabi’ Balanda divanında kapalı
karyesi sakinelerinden maktuleten müteveffiye olan Hadice’nin katilleri divan-ı
mezbur sakinlerinden Ahmed ve Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene
müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketleri tarafına tar ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahlline bildirilmiş olmağla
vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
2 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Boyacı köyünde kain sahilhanede mecruhen halik olan Ayvaz Kigork’un carihi
zann olunub refikleri bulunan Ayvaz Manuk de Tokadlı Berber Karabet ile halik-i
mersumun kardaşı Evadis’in icra olunan mürafaalarına dair mersumların
istintaklarını mutazammın zabitye meclisi mazbatasının zirine muharrer ilam
meclis-i valaya verilerek mersusman Manuk ve Karabet’in vaki olan inkarlarına
ve hakikat-i madde-i cerhin malum olmaığına binaen halik-i mersumun ve
ebeveyn karındaşlı ve hasran varisi bulunan mersum Evadis husus-ı mezkure
müteallike-ş amme-i dava ve metalibatdan mersumanın zimmetlerini bi’l-varise
ibra ve iskat eylediği müfad-ı ilamdan anlaşılmış olub fakat mezkur mazbatada
beyan kılındığı vecihle cerh maddesi halik-i mersum Kigork ile mersuman Manuk
ve Karabet birlikde oldukları halde vuku bulmasına nazaran mezkur cerh beheme
hal mersuman manuk ve karabetin dahi mahbusiyetleri tarihinden itibaren birer
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde kefile rabtıyla
sebilerinin tahliye kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
4 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya
265
İzmid kazasına tabi mihaliç karyesinde mecruhen fevt olan Tanaş’ın katili
Dimitri’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i
mezkur ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
4 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya
Rumeli ahalisinden ve taife-i kıtbiyanan olub Bursa’ya tabi Gölcük karyesi
harmanlarına katilen fevt olan Mustafa ile vacibe ike nefer veledlerinin katillerine
taife-i mezbureden Arif ve Reşvan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde ki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedişer sene müddetle vaz-ı
pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri
tarafa tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 100
4 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Alaiye sancağı dahilinde kain Manavgat kazasında perakende aşireti ahalisinden
olub bundan cerihan vefat eden Musa’nın katili İçil sancağında kain hayme-nişin
bahşiyeti aşireti ahalisinden Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-
ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Konya valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
9 Ra 69
266
Zabtiye Müşirine
Bedelci Ali ile refiki Ahmed’in sahte ilmühaberleriyle Trabzonlu Hasan’ı
Asitaneli diyerek bedel yazdukları ikrarlarıyla tebeyyün etmiş ve böyle şeylerde
sabıkaları dahi bulunmuş olduğundan ve bedelcilik maddesinin nizam tahtına
konulmasına hacet olmadığından merkumların işar-ı müşirileri ve devletlü
serasker paşa hazretlerine muhabere olduğu vecihle saire ibret-i müessire olmak
üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer mah
müddetle vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde kavi küfelaya rabtıyla
sebilerinin tahliyesi hususunun sabn-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
14 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tebaa-i devlet-i aliyyeden Hazırcı Niloka’nın İzmid’de Dervişoğlu hanında kain
odasından emval ve nakd-i mevcudunu ahz ve sirkate cüretleri ikrarlarıyla
tebeyyün eden odabaşı Yovan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren beş ve kalb nikolanın dahi üç sene müddetle
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve ol-babda müteallik buyrulan irade-i seniyye-i hazret-i
padişahi mantuk-ı münifi üzere keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
15 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kastamonu sancağında vaki Taşköprü kazasında karşı karyesi sakinlerinden olub
mukaddema maktul bulunarak katili malum olamayan Süleyman’ın veresesi
tarafından davaya tasaddi olunmamış ise de ol-vakit vuku bulan murafaada karye-
i mezkure ahalisinden kürd oğlu Mehmed ve Yonbazoğlu İbrahim
muavenetleriyle maktul-i merkumu Açıkgözoğlunun cerh eylediğini merkum
267
İbrahim’in ikrar eylemesine nazaran bunların madde-i katlde medhaleri
olacağından keyfiyetin tahkik ve işarına dair gönderilen tahriratın vusulüyle
merkum ikrar-ı sabıkında ısrar ve kusurları külliyen inkar etmiş liseler tahkikat-ı
vakıya göre merkumlar beynel-ahali fesad ile şöhret-yab olub tezkiyeleri
uygunsuz olduğu ve madde-i katlde merkumlardan maada kimseden şekk ve
şüpheleri olmadığını ahali cümleten ifade eylediklerine dair cevaben tevarüd eden
mazbata meclis-i valaya verilerek merkum İbrahim’in mukddem ve muahhar vaki
olan ikrarına göre merkumlarun madde-i katlde medhalleri maznun-ı kavi
olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren tersane-i amirede birer sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı
müdderlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1
15 Ra 69 tarihinde defter-i mezkur beraber gönderildi
Devletlü Kapudan Paşa hazretleri
Tersane-i amire zindanında bulunan mücriminden mariz ve alil ve ihtiyar
olanların bi’t-tanzim tezkire-i devletleriyle takdim kılınan defter üzerine meclis-i
valada kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariye arz ve
istizan olunarak bunlarun tekmil-i müddet ceza etmeyenlerin salıverilmesi
uyamayub fakat içlerinde ziyade hasta ve alil olan sekiz neferin şimdiden tahliye-i
sebili hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi müteallik buyrulmuş ve
mezkur defterin sureti merbuten gönderilmiş olmağla irade-i seniyye mantuk-ı
alisi üzere iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-055
Sayfa 101
16 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ruscuk tersanesinde müstahdem asâkir-i bahriye-i hazret-i şahaneden Ruscuklu
Hasan’ın mukaddemce vuku bulan töhmeti üzerine tedib ve terbiyesi icra kılındığı
268
halde müsbete olmayub geçenlerde Ruscuk’dan Vidin canibine giden iki hatunu
Berkos karyesi civarında ceren ahz ederek Ruscuk kazasına tabi’ Semerci
karyesinde Vesile nam hatunu dahi almak içün firar eden refikleri ile orada dürlü
uygunsuzluklara cesaret eylediğinden başka katl-i nefis dahi vuku bulduğunu
mahallinden işar olunduğundan ve merkumun mukaddemki töhmeti üzerine silk-i
askeriden ihraç kılındığı devletlü kapudan paşa hazretleriyle olunan muhabere
cevabından anlaşıldığından refikleri tutulduklarından sonra mücazatlarına
bakılmak üzere merkum Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı
müddetinde kefili alınarak sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Yenice kazasına tabi Karalut karyesi sakinlerinden Hasan ve zevcesinin katili
Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
beş sene ve muavini Yakub’un madde-i katlde medhali sabit olamamış ise de
kabahat ve muavenet töhmetiyle müttehim bulunduğundan anın dahi beş sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak müddetleri tekmilinde
sebillerinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere buraya
celb olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Selanik valisi devletlü
paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkuman müddet-i mezkure
ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
19 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yenice karyesi sakinlerinden maktulen fevt olan Abdullah’ın katili olub kısasına
hükm-i şer-i lahık olan Süleyman’ın icrası kısası zımnında lazım gelen emr-i
alinin ısdar ve tesyarı ve muavin-i katil bulunan Mustafa ve Mehmed’in ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene
müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i
269
valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i
seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı münifi
üzere keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine işar ve mezkur emr-i
ali dahi ısdar ve tesyar kılınmış olmağla vürudlarında muavin-i merkumlar
müddet mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
25 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bundan akdem Kuruçeşme’de mahnuken vefat eden kayıkçı İsmai’in katili
denilen Tanaş’ın suret-i istintakına dair canib-i zaptiyeden takdim kılınan mazbata
üzerine taraf-ı şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i valaya verilerek müfad-ı ilama
nazaran maktul-i merkumun veresesinden karındaşı Numan Ağa kendi tarafından
asaleten ve saireleri canibinden vekaleten mersum Tanaş ile bit-tavassur masluhun
an-ı inkar iki bin beş yüz kuruş veled-i medfu’ ve makbuz üzerine sulh
olunduklarından mersum hakkında fazahat-ı katl şeran tahakkuk etmemiş ise de
bu maddenin vukuu gecesi yunanlu gemisi yazıcısı olub keyfiyet katlinde
medhali iddia olunarak muahharan halik olan İstimat ile merkum İsmail’in
kayığına rakiben Kuruçeşme pişgahında bulunan gemiye gitdiklerini mersum
Tanaş ikrar etmişl olmasına ve halik-i mersum İstimat’ın merkum İsmail’i katli
esnada mersum Tanaş’ın birlikde olduğu karındaşının mukaddemce takdim
eylediği arzuhali mealinden anlaşılmasına ve sulha izhar-ı rıza ile akçe ita
eylemesine nazaran bu maddede mersumun medali maznun olduğundan ve bu
makule hakkında görülen emarenin derecesine tatbilken tahdid-i müddet-i cezaiye
olunması kanun-i ceza ahkamı icabından bulunduğundan mersumun dahi
mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle tersane-i amirede küreğe
konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi vilayeti oaln Galos canibine tard
ve def olunması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 102
25 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hüdavendigar eyaleti dahilinde kain uşak kazası ahalisinden katilen vefat eden
Receb’in katili olun kısasına hükm-i şer’i lahıkk olan idris oğlu Ali’nin icra-yı
270
kısası zımnında lazım gelen emr-i alinin ısdar ve tesyarı ve muavin-i katili
bulunan Ali ile diğer Mehmed Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def’ kılınmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik
buyrulub mantuk-ı münifi üzere keyfiyet eyalet-i mezbur valisi paşa hazretlerine
işar ve mezkur emr-i ali dahi ısdar ve tesyar kılınmış olmağla vürudlarında
muavin-i merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürekl olunmaları babında
ferman-ı ali kıta 1
16 Ra 69 tarihinde bu dahi
Yağ kapanında sakin mavnacı Mehmed ve Halil ve yemiş iskelesinde dinekçi Ali
kahya ve kayıkçı İnebolulu Mustafa ve sefine dellalı Amasralı Mustafa nam
şahıslar şahidruz oldukları ve tahtakalede kahveci Mehmed Ağa’nın dahi böyle
şeylerde vasıta olduğu tebeyyün eylediği taraf-ı vala-yı fetva-penahiden vuku
bulan işardan anlaşılmış oluğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza deavi
nezareti tarafından çavuş mübaşret mahkeme be-mahkeme gezdirilerek isim ve
şöhretleri sicill-i muhakeme kaydıyla teşhir olunduktan sonra yalan şahidi
olanların altışar mah ve kahveci merkum dahi töhmeti ziyadece bulunduğundan
bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak
sebillerinin tahliyesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı aliden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı tacdari dahi ol-merkezde müteallik ve şeref
sudur buyrulub mantuk-ı celili üzere icabı icra kılınmış bu kabileden olarak
kendisine şeran tariz lazım gelen Malatyalı Mahmud Efendi’nin dahi merkumlar
misillü yalnız ismi sicil-i mahkemeye kayd olunmak üzere gezdirilmesi tensib
olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Selh-i Ra 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
271
Tırhala sancağında Berlanko karyesi mütemekkinlerinden Taşon’un leylen
hanesine giderek yağla haşalayub anasını darb ve cerh ve emval ve eşyasını gasb
eden eşhasdan ele getürülen Tanaş ve Yorgo ve Nikola dikkat ile müteveffa
bulunan tohumcu mültezimi bulunan Todori’nin ve yenice nahiyesi
mütemekkinlerinden Hristo’nun nüfuz ve onbaşısı sirkaten mücaseretleri
ikrarlarıyla tebeyyün eden Esteryo ve Yorgi’nin bu tarafa gönderildikleri
mahallinden işar olunduğundan bu kere ittihaz olunan kanun-i ceza ahkamı
mucebince bunlardan mersum Tanaş ve Yorgo ve Nikola ve Foti ile Todori’nin on
beşer ve mersum Esterpo ve Yorgi’nin dahi yedişer sene müddetle tersane-i
amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde mahall-i münasene def
kılınmaları hususi savb-ı valalarına havalesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve
hakipa-yı hümayun-ı mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
şahane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla mantuk-ı münifi üzerinde iktizasında icrasına himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
Selh-i ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Trabzon eyaletinde kain Ordu sancağına muzafa Perşenbe kazasına tabi’ Pavri
karyesi mütemekkinlerinden katilen halik olan Nani’nin katilerini Salih ve
Şaban’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-056
Sayfa 103
Selh-i ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bursa’ya tabi Kermastı kazasnda Dere-i kebir mahallesi sakinlerinden olub
bundan akdem katilen fevt olan Osman’ın katili Filibe kazasına tabi’ cağlar
272
karysi mütemekkinlerinden Çoban Yorgi’nin icra-yı kısası hakkında ısdar ve
tesyar kılınan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi esnada verese-i
kübar tarafından vekil nasb olunan Hüseyin bil-vekale katil-i merkumu kısasdan
afv eylediği ve merkumun bu trafa gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-
muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi cemazielevvelinin
on dördüncü gününden itibaren altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i
valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şlahaneden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
olmağla mantuk-ı münifi üzerinde merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
28 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya
Boran kazasına muzafa Nikola kasabasında dere mahallesi sakinlerinden olub
mahnuken vefat eden Ömer’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi
ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla emr u
ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
28 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya
Kastamonu’ya mülhak Durgan kazası ahalisinden katilen fevt olan kamil oğlu
Ahmed’in katili Cevadoğlu Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Kastamonu
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
273
6 R 69 tarihinde kavasbaşıya
Esirci Süleyman Ağa’nın tebaadan Hüseyin Ağa’dan iştira eylediği gulamın hür
olması cihetiyle bahasına mahsuben merkûme vermiş olduğu bin iki yüz yedi
buçuk kuruşun tahsili istidasıyla takdim eylediği arzuhal üzerine olunan ilam-ı
şeri meclis-i valaya ledel-havale mezkur ilama nazaran hürül-asıl Mehmed
namında bir çocuk Sultan Mehmed civarında gezer iken merkum Hüseyin’in ber-
takrib-i iğfal ederek yedi bin kuruş baha ile merkum Süleyman Ağa’ya füruht
eylediği merkum Hüseyin’in ikrarı ile ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış
olduğundan merkum çocuk babasına teslim olunmak üzere esirciden olunan
meblağ-ı mezburun istirdadıyla merkum Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyeti tarihinden itibaren altı mah müddetle hapis olunarak hitam-ı
müddetinde kavi kefile rabtıyllla salıverilmesi tensib ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şahane dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Selanik ve nevahisinden Varadin nahiyesine tabi Layere nam çiftliğinde katilen
vefat eden Abdi Efendi’nin katili Arnabud Davud’un ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren dokuz sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebili tahliye kılınmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunarak
hitamında geldiği mahalle tard ve def’ olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 104
13 R 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Nemçe tebaasından olub Edirne’de katilen fevt olan Rober Yahudi’nin katilleri
Ali ve Veliyyüddin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri
tarihinden itibaren altışar sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak
274
hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def
olunmak içün bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-
i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 R 69 tarihinde serasker paşa kapu çukadarı aldı
Rumeli ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayı neferatından olub Toskalık
ihtilalinde bir takım kesanı tahrik istishab ve yüzbaşı Hasan Ağa’nın eşyasını gasb
ve mülazımı İsmail Ağa’yı cerh ederek eşkıya canibine firar ile ahali-i fukaraya
ihraz etmekde olan Tepedelenli Seyfullah bu kere ahz ve girift olunarak bu tarafa
irsal olunacağından ve merkumun hareket-i vakıasına göre mücazatının şiddetince
tayin ve icrası lazımeden olduğundan merkumun ol-vecihle kaydı terkin ve üç
yüz değnek darb olunduktan sonra on beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
pranga olunması dar-ı şura-yı askeri müzakeratı iktizasından idüğü develetlü
serasker paşa hazretleri tarafından ba tezkire ifade olunub keyfiyet hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i padişahiden bi’l-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şehinşahi ol-
merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve icabının icrası serasker-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla irade-i seniyye mantuk-ı celili
üzere merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
20 R 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Uşak kazası ahalisinden olub Rodos Ceziresine tabi Kalembusa adasında bundan
akdem katilen fevt olan zabtiye neeferatından Halil’in katili Yani’nin icra-yı
kısası hakkında ısdar ve tesyar olunna emr-i alinin vusulünden evvelce verese-i
maktulden Hafize ile diğerlerinin vekili mersumu sekiz bin kuruş bedel makbuz
üzerine kısasdan afv eyledikleri ve mersumun li’eclil-mücazat bu tarafa
gönderildii ifadesine dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-
havale müfad ve ilama nazaran mezbure ile vekil-i mezkurun katil-i mersum ile
kısas-ı davalarından meblağ-ı mezbur üzerine sulh oldukları anlaşılmış olmasıyla
ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış
275
sekiz senesi Şabanının on dokuzuncu günüden itibaren yedi sene müddetle küreğe
konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle kafile rabt ile memleketine
tard ve def’ kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı
hümayuı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-057
Sayfa 105
21 R 69 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Edirne’de Hacı Hoşkadem mahallesi mütemekkinlerinden madrubeten halike olan
Kanik nasraniyenin katili zevci Panayot ile veresesinden sagir oğulları Andon ve
Kostilinik ve Ces Niko’nun meclis-i şer’de vaki olan mürafaalarına dair tevarüd
eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad ve ilama nazaran katl-i
mersum maktule-i mezbureyi bi-gayr-i hakkın amden darb ederek ederek
müteessiren fevt olduğu tahakkuk eylemiş ve katil-i mersum Panayot’un maktule-
i mersumeye mucebi diyet ve sarihan-ı irs olan katl ve katl etdiği malumül-esami
kesan şehadetleriyle sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla mersumun ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle
vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine
tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunarak hitamında sebili bit-tahliye geldiği yere tard
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
23 R 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirine
Cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e bil-irsal vaz-ı kürek olunmuş olan Yanyalı
Ahmed’in tahliye-i sebili hakkında takdim olunan arzuhali meclis-i valaya lede’l-
ita ihraç etdirilen mahbusiyeti kaydına nazaran merkum Ahmed ile İşkodralı
276
Arslan ve Pınarlı Todori Yenişer fenerde mahbus oldukları halde sair mahbusiyeti
iğfal ile li-eclil-firar hapishanenin parmaklığınu kırmağa ictisar eylemelerinden
dolayı altmış sekiz senesi evahir-i şevvalde vaz-ı kürek oldukları anlaşıl ve
merkumlar tekmil-i müddet etmemiş iselerde merkum Ahmed mahallinde bu
tarafda dört seneden mütecaviz hapis olunarak düçar-ı sefalet olduğuna ve
diğerleri dahi cünha-i hakike ashabından olmaları cihetiyle bu ana kadar müddet-i
mahbusiyetleri haklarında ceza-yı kafi göründüğüne binaen merkumların
merhameten tahliye-i sebilleriyle memleketlerine gönderilmeleri meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
24 R 69 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Edirne’de maktulen fevt olan Baranlı çolak Derviş Mehmed’in karındaşı
Süleyman tarafından vekil tayin olunan Derviş İsmail ile maktul-i merkumun
katili Firecik zabtiye neferatından Halil’in icra olunan murafaalarında madde-i
katlin kendüden sudurunu ikrar eylediği mahallinden gelen mazbata ve ilam
meallerinden anlaşılmış ve meblağ-ı malume üzerine sulh vuku bulmuş olmasıyla
ber-muceb-i tahliyesiyle geldiği yere tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
27 R 69 tarihinde gönderild
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Haleb hadisesinde dersaadete celb ile vaz-ı kürek olunmuş olan Ramazanın
tahliye-i sebili hakkında vuku bulan istidası üzerine merkumun el ve ayakları alil
ve kendisi mariz ve şayan-ı afv ve merhamet olduğu zat-ı devletleri ile olunan
muhabere cevabından anlaşılmış ise de mahalline salıverilmesi uyamayacağından
memleketine gitmemek üzere kavi kefili alınarak şimdiden sebili bi’t-tahliye
merkumun azimetinde mahzur olub olmadığının Haleb valisi devletlü paşa
277
hazretlerinden istilaml olunarak gelecek cevaba göre icabına bakılması meclis-i
valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiden istizan
lolan irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükane ol-merkezde müteallik ve şeref-
sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerinden
istilam kılınmış olmağla ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun-ı şahane
icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 106
27 R 69 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Eşkıya güruhundan olub bu defa Cumapazar kazasında ahz ve girift olunan
Delistinli Tahir ve zenci Abdullah ve refikleri diğer zenci Abdullah mukaddema
Tırhala sancağı havalisinde enva-i haşarat ve gasb-i emval harekat-ı reddiyeye
ictisar eylediklerinden maada bu kere Selanik’e vürudlarında nehr-i vardar
civarında arabların biri ulahlu bir nefer reayayı dahi bi-gayr-i hakkın katl ve idam
eylediği ve maktul-i mersumun bir güna veresesi zuhur etmediği beyanıyla
merkumlar bir kıta defter mucebince eşya-yı mevcudeleriyle beraber bu tarafa
gönderildiği ifadesine dair Selanik valisi devletlü paşa hazrelteri tarafından
tevarüd eden tahrirat-ı aile mazbata evrak-ı melfufe ile beraber meclis-i valaya
ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumlar kutta-i tarik makulesinden oldukları
anlaşılmış olduğuna ve yollarda hırsızlık eyleyenler adem-i telef etmiş iseler katil-
i cezasına tatbik olunması ve yalnız adam soyunmuş ise yedi sene müddetle
prangaya konulması bu defa ba irade-i seniyye-i ittihaz olunan kanun-i ceza
ahkamı iktizasından bulunduğuna binaen adam telef eden merkum arabın ber-
muceb-i kanun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on sene ve
diğerlerinin dahi hapisleri tarihinen itibaren yedişer sene müddetle tersane-i
amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketleri canibine tard ve def’ kılınması ve mezkur defterde muharrer olduğu
üzere eşkıya-yı merkumenin bu tarafda mevcud eşyaları füruht etdirilerek ve
esmanı mahallinde satılıb bu tarafa gönderilen akçe ile birleşdirilerek müteveffa-
yı mersumun veresesi zuhurunda veirlmekl üzere zabtiye veznesinde hıfz edilmesi
hususunun savb-ı müşirilerine bildirilib meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine işar ve mezkur defter-i hakani
278
merbuten tesyar kılınmış olmağla ber minval-i muharrer icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 merbuten defter kıta 1
27 R 60 tarihinde kavasbaşıya verildi
Amasya sancağına tabi Osmancık kazası sakinlerinden bundan akdem mezbuhen
fevt olan Hüseyin oğlu İbrahim’in katili bulunan biraderi Hacı İsmail’in icra-yı
kısasına dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle ifa-yı ahkam-ı münifesi esnada
maktul merkumun pederi Hacı İbrahim katil-i merkum İsmail’i kısasdan afv etdiği
ve verese-i sairenin diyete münakalb olan hissesinin tesviye olunacağı
mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olmasıyla ber-muceb-i kanun-
i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadanl ba mazbata
ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye
cenab-ı cihanbani dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
27 R 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Erzurum’da vaki Lala Mustafa Paşa cami-i lşerifi muvakkiti Mustafa Efendi ile
biraderi Mehmed Efendi’nin kalpazanlık fiil-i mekruhuna mücaseretleri ikrarıyla
tahakkuk eylediği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren dörder
sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde kavi
küfelaya rabtıyla sebilleri tahliye kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-
i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan
olunarak irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane
mantuk-ı münifi üzere vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
279
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-058
Sayfa 107
27 R 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Aydın sancağı dahilinde kain Karasu karyesinde iki saat mesafede kain Balkanda
hayd u şikar ederken orada maktul bir hatun görüb canib-i hükümete ifade
etmesinden dolayı vaki olan şüpheye mebni ahz ve giriftle hapis olunarak davacısı
zuhur etmemiş ve müddet-i mahbusiyeti yedi seneyi geçmiş olduğunda tahliye-i
sebili istidasında bulunan karye-i mezkure sakinlerinden Msutafa ccanib-i
zaptiyeden ihraç olunan tedkikat-ı kuyudiyeye nazaran emaneten vaz-ı kürek
olunarak gerek mahallinde ve gerek burada müddet-i mahbusiyeti fil-hakika yedi
seneyi mütecaviz etdiği ve şimdiye değin bir guna davacısı zuhur etmediği ve
yazılan istilamnamelerin cevabı gelmediği anlaşılmış olduğundan ve madde-i
katlin merkumdan suduru şeran sabit olsa bile müddet-i mezkure ceza-yı kafi
olacağına binaen bundan böyle davacısı zuhur eder ise icab-ı şer’isi icra olunmak
üzere merkumun kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i valada tensib olmağla
icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
5 Ca 69 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
Kütahya sancağında vaki Eskişehir kazasına tabi’ Sevih karyesi sakinlerinden
mecruhen fevt olan Mehemd çavuşun verese-i münhasırası zevcesiyle sulbi sagir
oğlu taraflarından vesayeten ve vekaleten Emine nam hatun ile katilleri sepetçi
karyeli İsmail ve Hasan ve muavinleri İbrahim Halil’in icra olunan murafaa ve
muhakemelerinde katilan-ı merkumanın maktul-i merkumu muceb-i kısası olarak
katl ile maan katl eyledikleri ve merkum Halil’in muayyen-i katl olduğu ber-nehc-
i şer’i sabit oldukdan sınra mezkure Emine Hatun bil-vekale katilan-ı merkumanı
kısasdan afv eylediği ve sakat evladından maada sagir verese hissesi olan diyetin
tesviye olunacağı mahalinnden ba mazbaha ve ilam vuku bulan işardan
anlaşıldığından diyet maddesinin ber-nehc-i şeri tesviyesiyle merkumların ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum
280
İsmail ve Hasan’ın beşer sene ve muavin-i katil olan İbrahim Halil’in dahi üç sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde
sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
8 CA 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Yankesici Abdi kuyumcu Toros’un üzerinde bulunan malumül-hesan
mücevheratıyla iki yüz doksan üçl kuruş nakdini ber-takrib-i ahz eylediği hin-i
istintakında tebeyyün etmiş ve mezkur mücevheratın bazısı üzerinde zuhur edib
birazını dahi sekiz yüz kuruş kıymetlü bir altun saat mukabilinde yunanlu bir
gemiciye verdiğini ve kusurunu sarf ve telef eylediğini merkum ifade eyleyüb
ancak mezbur saat tahminen seksen kuruşluk bir şey olduğundan mamafih işbı
saat ve mücevherat-ı mevcude kuyumcu-i merkûme teslim kılınmış idüğüne
mebni ve kusur içün iddia eylediği dokuz yüz yetmiş kuruşun ahz ve merkumun
tahliye-i sebilinde kefile rabtıyla tesviyesi lazım gelen ifadesine ve icra-yı
mücazatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya ledel-ita merkumun fazahat-ı vakıasına ve sabıkası dahi bulunmasına
nazaran mazbata-i mezkurede tayin olunan iki sene müddet ceza dun olacağundan
mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz-ı prangra olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle meblağ-ı mezburun dahi bi’t-tahsil kuyumcu-i
merkûme verilmesi hususunun savb-ı valalarına havalesi tezekkür ve tensib
olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabının icrasına himmet buyuralar deeyü
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 108
7 Ca 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
281
Zabtiye neferatından Halil Simidci Ahmed’in beş yüz kuruşunu sirkat eylediği
bi’l-ihbar merkum ahz ve girift olunarak ledel-istintak meblağ-ı mezburun doksan
kuruşunu ikrar ve maadasıyla sair uygunsuzluğunu inkar eylemiş ve merkum
Ahmed dahi isbat edememiş ise de bu makule zabtiye neferatının hırsızlık
hakkında bulunması uygunsuz bir şey olduğundan bahisle icra-yı tedibi istizanına
dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita
mazbata-i mezkurede gösterildiği vecihle merkumun zaptiyeden tardı isabet
olduğu misillü ziyadece tedibi dahi lazımeden bulunduğundan mahbusiyeti
tarihinden itibaren üç sene müddet zabtiyede timura urulub hitamında kavi kefili
alınarak fimabad hidmetinde kullanılmamak üzere vilayetine def’i hususunun
savb-ı müşirilerine havalesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayundan istizan
olunarak irade-i isabet-ade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve
şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere icabının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
13 Ca 69 tarihinde
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Ruscuk kazasında Lebzek karyesinde Bulgar kilisesi derununda olan bir takım
eşyayı sirkat ederek Armudlu karyesi sakinlerinden Mustafa ile kıpti Selim ve
Süleyman ve Mahmud’un ahz ve giriftiyle eşya-yı mesruka kamilen istirdad
olunarak bunlardan merkum Mustafa öteden berü şekavetle meluf idüğünden
mütecasir olduğu katl-i nüfus ve kutta-i tarik fazihalarından dolayı birkaç defa
prangaya girmiş ve çıkmış ve ıslah olmayub bu kere dahi fazahat-i sirkate cüret
eylemiş olduğu ve merkum Mahmud’un dahi sarik yatağı bulunduğu ve tuzakan
karyesi sakinlerinden olub bir müddetden berü serseri keşt ü güzar ve gasb-i
emval ve katl-i nüfus madde-i kerihesine ibtidar etmekde iken mecruhen ahz ve
girift olunan Mehmed Ali üzerine sevk olunan zabtiye neferatına saçma dolu
tabancasını endaht ederek neferat-ı merkumun Derviş Ahmed’in iki gözünü ama
etdiği ve merkum eda-yı dine muktedir olmadığı cihetle merkum Derviş Ahmed’e
kayd-ı hayat şartıyla bir mikdar maaş tahsisi lazım geleceği beyanıyla icra-yı icabı
istizanına dair Silistre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden
mazbatalar meclis-i valaya ledel-havale şaki-i merkum Mustafa’nın ber-muceb-i
282
kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren emsali misillü küreğe bedel on sene
müddetle Akka’ya götürülmek ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle orada
kalmak ve merkum Mehmed Ali’nin dahi cesamet-i fezahatine mebni kezalik
mahbusiyeti tarihinden itibaren on beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe
konulmak üzere bu tarafa irsalleri ve diğerlerinin dahi mahallinde prangaya
konulması ve fil-hakika carih-i merkumun eda-yı diyete iktidarı olmadığu halde
kapı altı hasılatından mu olur yohsa başka bir şeyden mi olur her nasıl ise merkum
Derviş Ahmed’e mahiye elli kuruş kadar maaş uyuşdurulması hususlarının vali-i
Müşarun-ileyhe işar kılınması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı şahaneden istizan
olunarak irade-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet
vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş ve merkum Mustafa içün Sayda valisi
devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı senaveri dahi leffen taraf-ı müşirilerine
gönderilmiş olmağla merkumların vusullerinde ber-mukteza-yı emr u ferman-ı
şahane icabının icra ve merkum Mustafa’nın dahi mukayyeden Sayda’ya israsına
hiimet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
13 Ca 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ruscuk kazasına tabi’ Kadı karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden
Hasan’ın katilleri Mehmed ve Osman’ın verese-i maktul meccanen kısasdan afv
etmiş oldukları mahallinden mazbata ve ilam mealinden anlaşılmış olduğundna
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beşer sene
müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def olunmak kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata olunmuş ve ol-vecihle keyfiyet Silsitre valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-059
Sayfa 109
13 Ca 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya Sancağında vaki Uşak kazasına tabi’ kırkbaran karyesi sakinlerinden
katilen vefat eden Farkcıkoğlu Hüseyin’in oğlu verese-i sairenin vekili olan
Abdullah ile katili an-asıl Yozgad sancağında kain Deveci karyeli olun kızılca
283
söpüt karyesi çiftliğinde hidmetkar bulunan İsa’nın icra olunan mürafaalarına dair
gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran merkum
İsa madde-i katlin kendüden sudurunu Kütahya meclisinde ikrar etmiş iken
muahharan ikrarını inkara tahvil eylemiş ve vekil-i merkum dahi asaleten ve
vekaleten davasından fariğ olub katil-i merkumun zimmetini ibra ve iskat etmiş
olmasıyla bu suretle merkum Abdullah’ın ibraya vekaleti sabit olubda ivra-i
mezkuru müvekkillerine dahi izafet etmiş ise verese-i mezbure fimabad merkum
İsa’dan kısas ve diyetden nesne davasına kadir olamayacakları canib-i
fetvahaneden beyan kılındığından ve merkum İsa’nın Kütahya meclisinde vaki
olan ikrarı hakkında bir sebeb-i mücir beyan etmeyerek yalnız ikrarı aharın talim
ve tenbihe mebni olduğunu ifadesiyle dadi-i inkara sayımı mesmu olmayarak
nizam-ı mazhar ceza olması lazım geleceğinden ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle
tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb
olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirlmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 Ca 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirine
Kuruçaylı Mardiros ile Ordulu Rençber Kara Mehmed ve Karaman’a etmekçi
fırunu amelesinden Karahisarlı Osman ve Yakub Bey kapan-ı dakik civarında
Kadı Yoran değirmeninin ustaları kuruçaylı Agob ve Artin’in odalarından
malumül-mikdar nakd ve eşyalarını ahz ve sirkat ederek beyinlerinde taksim
eyledikleri hin-i istintaklarımda ikrarlarıyla sabit olmuş ve mersum Mardiros ile
merkum Mehmed’in mehuzları olan mebaliğ kamilen istirdad olunmuş ise de
merkum Osman ve Yakub’un üzerlerinde mevcud olub ahz olunanlardan başka
sarf ve telef eyledikleri meblaiğin vilayetlerinde olan emval ve Emlaklarından
tesviyesi kararlaşdırılmış olduğu beyanıyla icra-yı iktizası istizanına dair takdim
olunan mazbata meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumların faziha-
i ahza ictisarları ikrarlarıyla tebeyyün ederek her ne kadar sabıkalu oldukları
284
gösterilmiş ise de mehuzları olan eşya ve nukud-ı saire külliyatlu olarak şediden
tedibleri lazım geldiğinden temdid ounan müddet-i cezaiye biraz dun olarak bu
kere ittihaz olunan kanun-i ceza ahkamına tatbiken mersum Mardiros’un beş ve
Mehmed ve Osman ve Yakub Bey’in dahi dörder sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle kefilleri olunarak
memleketlerine tard ve defleri hususlarının savb-ı müşirilerine havalesiyle
mebaliğ-i merkumenin sürat-i tesviyesi maddesinin dahi Trabzon valisi devletlü
übbehetlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-
minval-i muharrer icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
17 Ca 69 tarihinde gönderildi zabtiye müşirine
Şahid-ruz töhmetiyle müttehim ollan eşhasdan Malatyalı Mahmud teşhirinden
sonra prangabend olunub olunmaması istizanını mutazammın olan tezkire-i
behiyyeleri meclis-i valaya ledel-havale merkum Mahmud’un mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı ay ve bu töhmetiyle müttehim olan Nazibci Mehmed’in
usulü vecihle Deavi nezaret-i behiyyesi maarifetiyle badehu badet-teşhir emsali
misillü mahbusiyeti tarihinden itibaren o kadar müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetlerinde kefillerin alınarak sebillerinin tahliyesi hususunun sab-ı
valalarına ve gerek hademesinden tard olunan Ahmed Efendi’nin böyle şeylerde
vasıta ve müşvik oluğu layıkıyla tahkik etmediğinden salıverilmesi keyfiyetinin
dahi nezaret-i behiyye-i Müşarun-ileyhaya havalesi meclis-i mezkurdan ifade ve
hakipa-yı hazret-i şahanede istizan olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i
şahane hükm-i celili vecihle merlkum Mehmed’in nezaret-i behiyye-i Müşarun-
ileyh ile bil-muhabere teşhir etdirildikden sonra merkum Mehmed ile beraber
müddet-i mezkuresi-çün vaz-ı pranga olmalarına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali kıta 1
Sayfa 110
Keza
Selanik eylatinde kemeriye nahiyesinden ve kura firarilerinden olub kat-i tarik ve
gasb-i emval misillü fazahata ictisar etmekde iken ahz-ı girift olunan Abdullah ve
285
Salih ve Peraveşteli Hasan ve Kocacıklı Murteza ve Abdurrahman’ın telef-i nefs
eyledikleri ber-nehc-i şer’i sabit ve müstahkik olmamış ise de tutulmaları
zımnında üzerlerine gönderilen zabtiye neferatına karşlı durdukları beyanıyla icra-
yı mücazatları istizanına dair eyalet-i merkûme valisi devletlü paşa hazretleri
tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata ve avrak-ı melfufesiyle beraber
meclis-i valaya havale ve devletlü serasker paşa hazretleriyle muhabere olunarak
eşhas-ı merkumenin silk-i askeriden kaydları terkin kılındığı siyak-ı işardan
anlaşılmış olmasıyla ber-mucbe-i kanun-i ceza beşer sene müddetle küreğe
konulmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmeleri ve Yenice ve Gümülcine
taraflarında ve sair ol-havalide fazahat-ı mezkureye cesaret eylediklerinden naşi
beş nefer arkadaşıyla tutulub ellerinde bulunan emval-i magsubenin esmanıyla
beraber bu tarafa gönderilmiş olan Servi Fazalı Mehmed Pehlivan’ın dahi
arkadaşlarıyla kezalik yedişer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulub
müddetleri hitamında Akka’ya def’leri istizan olunması hususunun savb-ı
müşirilerine havalesiyle keyfiyetin ve bir de merkum Mehmed’in refik-i
vesaireinin dahi ber-takrib ele getirilerek bu tarafa gönderilmesi suretinin vali-i
Müşarun-ileyhe işar kılınması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayunu hazret-i
şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla
emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane ve minval-i muharrer iktizasının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
20 CA 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Drama kazasında medrese odasında maktul bulunan Settari Ömer’in zahirde varisi
olmadığından katili olan Hafız Hasan’ın canib-i şer’-i şerifden tayin olunan hasm
ile vulu bulan murafaalarında katil-i merkum maktul-i merkumu bıçak ile katl
eylediğinin ikrarı ikame-i beyyine ile sabit olduğu mahallinden gelen ilam ve
mazbata mealinden anlaşılmış olduğundan kendisinden diyet ahzıyla ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene
müddetle vaz’-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde kefili alınarak sebilinin
tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
286
padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Selanik
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1
20 Ca 69 bu dahi
Dersaadet’de Küfeci esnafından olub mecruhen vefat eden İsmail’in veresesiyle
katili Ürgüblü Ahmed’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan murafaalarında
katil-i merkumun maktul-i mezbur İsmail’i alet-i cariha ile amden darb ve katl
etmiş oldığu beyanıyla sabit olduğundan katil-i merkum Ahmed’in kısasına
hükm-i şer’-i lahık olmuş ise de muahharan verese-i mezbure beş bin kuruş diyet
ahzıyla katil-i merkumu kısasdan afv eylemiş oldukları beyanına dair zabtiye
meclisinin ilamlu bir kıta mazbarası meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkum
Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza bab-ı zabtiyede mahbusiyeti tarihinden
itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti
hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-060
Sayfa 111
26 Ca 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Samakov kazasına tavi Gaberde karyesi mütemekkinlerinden olub mecruheten
halike olan Nikolino nasraniyenin ….[silik] katili denilen yine karye-i mezkure
mütemekkinlerinden Mito ile meclis-i şer-i şerifde hin-i murafaalarında katil-i
mersum maktul-i mersumeyi amden peşto kurşunuyla darb ve cerh edib cerh-i
mezkurdan müteessiren halike olduğu tavien ikrarıyla sabit ve kısasına hükm-i
şer’-i lahık olmuş ise de maktule-i mersumenin babası katil-i mersumu meccanen
kısasdan afv eylediğinden kısası sükut ve anası hakkında diyet münkalb olduğu
mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından ber-muceb-i kanun-i ceza
mersumun mahallinde ki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı
kürek olunmak ve hitam-ı sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak
üzere celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
287
bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kükre olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
26 Ca 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik vilayetinde Varadin nahiyesinde vaki Dabre nam çiftlikde bundan akdem
katilen fevt olan Ayasofya hamamcısı Hacı Abdi Efendi’nin veresesinden zevcesi
Ketüd tarafından asaleten ve evlad-ı sigarı tarfından vesayeten katili Davud ile
vaki olan terafularında katil-i merkum maktul-i merkumu kısasdan afv ederek
mesele-i verese-i sigar haklarında diyete münkalb olub el-vecihle zevcesi
mezkurenin sakat olan semen-i hissesinden maada sigar-ı mezbure hisselerine
isabet eden diyetin mukassıt-ı tediysi katil-i merkûme tenbih olunmuş ise de katil-
i merkum üzerinde olan köhne libasdan gayri ism-i mal ıtlak olunur bir nesneye
malik olmadığınan diyet-i mezbureyi eda edemeyeceğini bil-ifade hapis tarihi
gösterilen li-eclil-mücazat bu tarafa irsal olunduğu ifadesine dair cevaben tevarüd
eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale katil-i merkumun ari ber-nehc-i
şeri mütehakkik olmuş ise sigar-ı merkûme hissetlerinin ahz ve istihsali vakt-i
yesarine tevkif olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış
olduğundan ol-vecihle diyet-i mezkurenin merkumeun hal-i beserretde tahsil
olunmak üzere bu kere ittihaz olunan kanun-i cedide ahkamına nazaran
mehbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi evail-i şevvalinden itibaren yedi sene
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet
Selanilk valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
28 Ca 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Mukaddema Boğaziçinde taraf-ı hücuba maksud ile Fransız devleti tebaasından
Misobeş nam tecirin hanelerine girüb ahz ve girift olarak on beş sene müddetle
vaz-ı pranga olunan eşhasın rüfekasından olub firar etmiş olan Debreli İbrahim ile
288
Karadağlı Taşfo nam şahıslardan bu kere mersum Taşfo ber takrin ele
geçerildiğinden icra-yı istizanına dair tezkire-i müşirileri ile takdim olunan
mazbata meclis-i valaya ledel-ita mersumun rüfeka-yı sairesi misillü faziha-i
mezkure ictisarı ikrarıyla tebeyyün etmiş olmasıyla bunun dahi saireler misillü
ber-muceb-i kanun-i ceza on beş sene müddetle vaz’ olunması ve firari-i merkum
İbrahim’in dahi ahz ve girifti zımnında tekayyüdat-ı lazımenin icrası hususunun
savb-ı müşirilerine havalesi tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mucebince iktizasının icrasıyla firari-i merkum İbrahim’in dahi beher hal ahz ve
girifte sarf-ı himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 112
29 Ca 69
Zabtiye Müşiri hazretlerine
Margirit nam nasraniyenin zevci Sebzevancı Dimitri’nin hastalığında
Yenişehir’de mütemekkin berber Kirkor’un verdiği haplardan helakı vukuuna
mebni mersum ile bit-terafu ihkak olunmasını müstedi-i mersumenin takdim
eylediği arzuhal üzerine canib-i zaptiyeden ve mekteb-i tıbbiye nezaret-i behiyyesi
tarafından olunan ilamlarıyla muahharan nezaret-i Müşarun-ileyha ile olan
muhabereye nazaran mersum Kirkor’un verdiği haplarda ecza-yı semiyden götaşı
bulunduğu ledet-tahlil tebeyyün eylediği ve mersumun helakı pekde andan olduğu
bilinememiş ise de mersum Kirkor’un alel-amiya umur-ı tıbbiyeye müdahele ile
semiyetlü ecza istimal etmesinden oladyı terbiyeye müstehakk olduğu anlaşılmış
olduğundan li-eclit-tedib mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle
prangaya konularak hitam-ı müddetinde fimabad öyle şeylere karışmamak üzere
tahliye-i sebilinin savb-ı valalarına ve mukaddem ve muahhar men ve tenbih
olunduğu vecihle bu makule halat vukua getirilmemesinin icab edenin tenbihi
zımnında keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya bildirilmesi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bi’l-istizan irade-
i seniyye-i hazret-i şahene dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mantuk-ı
alisince keyfiyet nezaret-i behiyye-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla
mukteza-yı münifi ve minval-i muharrer üzere mersum Kirkor’un müddet-i
mezkure ile vaz-ı pranga olunmasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
289
4 C 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Sahaf müteveffa Hacı Edhem Efendi’nin sabuncu hanında olan odasından uşağı
Bolulu Veli otuz beş bin kuruşluk kaimesiyle bazı eşyasını ahz ederek oruz dört
bin kuruşunu Sarraf Mircan’a merib kusur bin otuz kuruşnu sarf etmiş ve meblağ-ı
mezburu tediye etmesi Sarraf-ı mersuma taahhüd etdirilib ancak muahharan
mersumun iflası tebeyyün ederek odası ticaret nezaret-i celilesi tarafından temhir
ollnumuş ve müteveffa-yı muma-ileyhin eşya-yı metrukesi evkaf-ı hümayun
nezaret-i behiyyesi canibine gönderilmiş ve sair teferruatı tesviye kılınmış
olduğundan icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan
mahbusiyeti tarihinden cünha-i vakıa ve müddet-i muayyenesini mübeyyin yedine
tezkire itasıyla iki sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
mezkur otuz kuruşun tahsiliyle kefili alınarak sebilinin tahliyesi tezekkür ve tensib
ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i
canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve Sarraf-
i mersumda olan akçenin suret-i tahsili nezaret-i Müşarun-ileyhaya havale
kılınmış olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye zabtiyece icabı icra olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
4 C 69
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Bundan akdem katl töhmetine mebni beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmuş olan
Beğpazarlı Şemseddin’in validesi düçar-ı zaruret ve sefalet olduğundna ve
mahallince kefalete rabt olduğundan Bosna valisi devletlü paşa hazretlerinin ba
tahrirat ve mazbata vuku bulan işarı vecihle merkumun tahliye-i sebiliyle
memleketine tard ve def ollunması hususunun savb-ı valalarına havalesiyle
keyfiyetin vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden ledel-istizan
irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik şeref-sudur
buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı
münifi üzere icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
290
12 c 69 kavasbaşıya verildi
Ordu Sancağı dahilinde kain Aybasdı kazası ahalisinden olun katilen fevt olan
Hacı İsmail oğlu Halis’in katili Halatoğlu Ahmed’in maktul-i merkumu tüfenk
kurşunuyla amden darb ve katl eylediği ikrarıyla sabit olduğu mahallinde gelen
mazbata ve ilam mealinden anlaşılmış olduğundan lazım gelen diyetin ber
mantuk-ı kayd fetvahe tesviyesiyle merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-061
Sayfa 113
7 C 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik eyaleti dahilinde kain Karaferye kazasına tabi’ Astadruz karyesi
mütemekkinlerinden olub bundan akdem Peravişte kazasına tabi Bostancı karyesi
civarında mecruhen fevt olan Resno nam kıtbinin veresesiyle katili bulunan
kıbtiyandan ve karye-i mezbure mütemekkinlerinden Andon ile meclis-i şer’-i
şerifde hin-i terafularını katil-i mersum maktul-i mersumun başına kebir sopa ile
darb ve cerh edib müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olmuş idüğü mahallinden
işar olunduğundan ve lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fertvahane
tesviyesiyle katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle kürek olunub hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu
tarafa celb olunması meclis-i valada tensib olunmuş olmağla vürudunda mersum
müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 C 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
291
Yenişehir havalisinde kutta-i tarik oldukları ikrarlarıyla sabit olan on nefer eşhas
ile yine hudud güruhundan olub Manastır sancağına tabi Behişte kazası
sakinlerinden Hayrullah ve Orhan ve İslam’ın bu tarafa gönderildiği ifadesine ve
henüz gönderilmeyib mahallinde mahbus bulunan Serfice kazası ahalisinden
Beraşkova ve Edirneli Kosta Yorgi’nin dahi icra-yı mücaztları istizanına dair
varid olan çend kıta mazbata meclis-i valaua ledel-ita eşhas-ı merkumenin katl-i
nefs ve gasb-i emval fazihalarına cüret eyledikleri ikrarlarıyla tebeyyün eylediği
siyak-ı işardan anlaşılmış olduğundan tezekkür olunan on dört nefer eşhasın ve
mersuman Beraşkova ve Edirne Kosta Yorgi dahi bu tarafa celb olunarak
vürudlarında bunların dahi kanun-i cedid ahkamına tatbiken mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren on beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde oralara yak basdıırlmamak üzere bil-istizan
karar verilerek mahallere tard ve def kılınmaları tezekkür ve tensib ve hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
cihandari dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Tırhala
mutasarrıf saadetlü paşaya işar ve zikr olunan on bir neferin esamisini mübeyyin
ihraç etdirilen pusula merbuten tesyar kılınmış olmağla ber-minval-i muharrer
icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 C 69 kavasbaşıya verildi
Sadr-ı sabık devletlü übbehetlü Ali Paşa hazretlerinin mührüne taklid etdirib
canib-i zabtiyede icra olunan istintaklarında sahtekarlığa cesaretleri tebeyyün eden
eşhasdan hacegandan Galoslu Talat Efendi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza
rütbesinin ref’iyle anın Ferdiceli Hüseyin Bey ile Hacı Ahmed Ağa’nın birer sene
müddetle Rodos ceziresine ve nefy ve iclaları zımnında iktiza eden ferman-ı alinin
ısdarı ve bab-ı askeri nizamiye yoklama odası ketebesinden Nizami Efendi yazılan
tahriratın sahte olacağı fark ve temyiz etmeyerek tebyiz eylemiş ve şimdiye kadar
mahbusiyeti ceza-yı kafi görünmüş olduğundan muma-ileyhin tahliyesiyle ve
badezin bu misillü vükela-yı azamın isimlerine muvafık ve takdim mühürlerine
mutabık suretde mühr hakk olunması zımnında hakkakla kethüdasına tebeyyünat-ı
lazıme icra kılınması hususlarının savb-ı valalarına bildirilmesi meclis-i valada
tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan
292
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mantuk-ı alisince lazım gelen ferman-ı ali derdest tastir bulunmuş olmağla erm u
ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere iktizalarının icrasına
himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 114
12 C 69 tarihinde
Zabtiye Müşiri devletlü paşa hazretlerine
Dersaadet ordu-yı hümayun süvari üçüncü alayı çavuşanından Edirneli maktul
Emin Çavuş’un katili olub verese-i maktul ile murafaa olunmak üzere mahbus
bulunan alay-ı mezkur altıncı bölüğü baş çavuşu Diyarbakırlı Ahmed’in tahliye-i
sebiline dair takdim kılınan arzuhal ve canib-i şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i
valaya havale ve devletlü serasker paşa hazretleri ve zat-ı müşirileri ile muhabere
olunarak müfad-ı ilama nazaran verese-i maktul katili merkumu kısasdan afv
eylemiş ve bu dava içün Dersaadet’e gelmiş olan vekil-i şer’isi dahi diyet
davasına tasaddi etmeyüb yalnız maktul-i merkumun terekesini debboy
sandığından ahz ile avdet eylemiş olub eğerçi henüz murafaa-i şeriyeleri icra
olunmamış ise de katil-i merkumun maktul mezburu amden katli sabit olsa bile
verese-i merkumenin hakları olan kısasdan diyet davasına intikalleri iskat-ı
haklarını muceb olarak bir hayli katil-i merkum hakkında şeran nesne tertib
etmeyeceğinden ve müddet-i mahbusiyeti dahi dört seneye baliğ olmuş
olduğundan merkumun kefili alınarak sebilinin tahliye olunması tezekkür ve
tensib ve hakipa-yı merhamet ihtiva-yı hazret-i hilafet-penahiden istizan olunarak
irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde merhamet efza-yı sünuh ve
sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi üzere merkumun kefili alınarak sebili
tahliye kılınması hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
13 C 69 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Cünha vakıasına mebni bundan akdem vaz’-ı pranga olunan Kabcı Artin’in
tahliye-i sebili hakkında zevcesi tarafından ba arzuhal vuku bulan istida üzerine
293
ihraç etdirilen mahbusiyeti kaydına nazaran mersum duhancı Yani’nin dükkanına
sirkat kasdıyla girmesinden dolayı altmış sekiz senesi evail-i zilhiccesinin altı mah
müddetle prangabend olunduğu ve bu cihetle hitam-ı müddetine az bir şey kaldığı
anlaşıldığından mersumun tahliye-i sebili hakkında hususuna himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
24 C 69 tarihinde
Zabtiye müşliri paşa hazretlerine
Bundan akdem mecruhen vefat eden Tarakçı esnafından Mehmed İzzet’in carihi
olmak üzere mahbus bulunan Süleyman ile murafa olunmasına dair müteveffa-yı
merkumun pederi Edhem’in takdim eylediği arzuhal şer’-i şerife ledel-havale ol-
babda arzuhal-i mezkur balasına yazılıb meclis-i valaya ita olunan ilam-ı şer’i
mealine nazaran merkum Edhem’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide merkum
Süleyman ile hin-i terafularında müteveffa-yı merkum ile mezbur Süleyman sair
refikleri olduğu halde şerbethanede vuku bulan münazaada merkum izzet
kasığından darb ve cerh olunarak müteessiren vefat etmiş ise de müteveffa-yı
merkumun arkadaşlarından carihi him olduğu meçhul olub şeran dahi tebeyyün
etmeyüb fakat müteveffa-yı merkum hal-i hayatında carihi merkum Süleyman
olduğu ve sairlerinden bir guna davası olduğunu ifade eylemesinden naşi
mücerred-i carih ve katli Süleyman olduğundan bahisle muceb-i şerisini leded-
dava merkum Süleyman dahi ber-minval-i muharrer müteveffa-yı merkum ile
mahall-i mezkurda bulunduğunu ikrar etmiş ise de darb ve cerh eylediğini
külliyen inkar eylediğinden merkum Süleyman’ın validesi zikr olunan meygedede
urulmuş ise kimin urduğu bilinemediği misillü merkum Süleyman-dahi carih
olduğu şer’an sabit olamamış ve mezbure Emine Hatun2un meblağ-ı mezbur sekiz
bin kuruş merkum Edhem Ağa’ya vermesi merhamet-i kabilinden bulunmuş
olmasıyla bu halde merkum Süleyman şeran bir şey lazım gelmediği gibi kanunen
dahi bir hükm tertib etmeyeceğinden ve şimdiye kadar hapsi kendisine ceza-yı
kafi olacağından sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle merkum Süleyman’ın tahliye-i sebili hususuna
himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
294
26 C 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Sinob sancağı kazalarından Akkaya kazasında vaki fındıklı divanı ahalisinden
olub mahnuken vefat eden Kara Mustafa oğlu Hasan’ın veresesiyle katilleri
bulunan Karabıyıkoğlu Ahmed ve Sarı Ahmed oğlu Mehme Emin nam şahısların
icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita
meal-i ilama nazaran katilan-ı merkumanın maktul-i merkumu mucibi diyet olan
katl ile katl etdikleri tavien ikrarlarıyla sabit olduğu anlaşıldığından diyet
maddesinin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyle merkumların ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede
beşer sene müddetle küreğe konularak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ olunmak bu tarafa celb olunmaları
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifadde olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-062
Sayfa 115
26 C 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Menteşe sancağı dahilinde kain Küpçeker kazası ahalisinden ve redif neferatından
olub asâkir-i redifenin mukaddema Dersaadet’e celbi esnada firar ve ötede berü de
keşt ü güzar ederek bu kere ahz ve girift olunmuş olan Kara Osman’ın kat-i tarik
ve katl-i nüfus madde-i facialarına ictisar etmesinden dolayı nizamı vecihle tedib
olunmak üzere silk-i askeriden kaydı terkin etdirilerek bab-ı zaptiyeye
gönderildiği beyanıyla icra-yı icabı ifadesine dair devletlü serasker paşa
hazretlerinin tezkiresi meclis-i valaya ledel-ita merkumun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı müşirilerine havalesiyle
keyfiyetin serasker-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve mucebince keyfiyet serasker-i Müşarun-
295
ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunması hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
27 C 69 Tarihinde kavasbaşıya
Edirne eyaletinde muzafa Ahur karyesi çayırında hayme-nişin iken madruben fevt
olan Halil’in pederi Ömer’in vuku bulan istidası üzerine katili olmak üzere ihzar
olunan Dersaadet ordu-yı hümayun-ı topçı alayının birinci taburu neferatından
Mahmud ile huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan murafalarında katil-i
merkum maktul-i merkumu bi-gayr-i hakkın darb edib darb-ı mezkurdan
müteessiren fevt olduğu ikrarıyla tebeyyün etdiği ve mucebiyle katil-i merkum
Mahmud üzerine lazım gelen diyetin tesviyesi kendisine tebeyyün olunduğu
terkim ve takdim kılınan ilam mealinden ve merkum Mahmud’un maktul-i
merkumu telef etmesinden naşi hasbel-usul kaydı ceride-i askeriyeden bit-terkin
kendisi bab-ı zaptiyeye gönderildiği devletlü serasker paşa hazrelleriyle olunan
muhabere cevabından anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza
merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde fimabad bu makule fazahatda bulunmamak üzere
kefili alınarak sebillerini tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunması
meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak
detü ferman-ı ali kıta 1
27 C 60 tarihinde kavasbaşıya verildi
Trabzon sancağı dahilinde kain Sürmene kazası kurasından Marcuba karyesi
sakinlerinden olub katilen fevt olan Ferruboğlu Mehmed’in veresesiyle katili
denilen karye-i mezkure ahalisinden Yazıcıoğlu Cafer ve Mümin katil olan
Ferruboğlu Ali’nin icra olunan murafaalarının merkum Cafer’in katil ve merkûme
Ali’nin dahi muayyen olduğu mahallinden gelen mazbata ve ilam müfadından
anlaşılmış ve husus-ı mezkurdan dolayı verese-i mezbure nesne davasına kadir
olacakları canib-i fetvahaneden beyan olunmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren merkum Cafer’in beş ve
muavin-i merkum Ali’nin dahi üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe
296
konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle vilayetlerine tard ve def
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure
ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Geçenlerde katilen fevt olan Bursalı düler Sofyano’nun katili olub kısasına hükm-
i şeri-i lahık olan kilisan karyeli Toplaoğlu Nikola’nın icra-yı kısası zımnında
ısdar ve tesyar kılınan ferman-ı alinin vusulüyle infaz ve ahkam-ı münifi esnada
maktul-i mersumun vereselerinden babası Apostol ile İbaş Beşar katil-i mersum
Nikola’yı bir-rıza meccanen kısasdan afv etdikleri ve mersumun bu tarafa
gönderildiği mahallinden cevaben gelen mazbata ve ilam mealerinden anlaşılmış
ve bu suretde mersuman fimabad katil-i mersumdan kısas ve diyetden nesne
davasına kadair olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan
katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i amirede yedi sene müddetle
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi
tarafına tard ve def kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
mülükane dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 116
28 C 69 tarihiyle gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Han Mahmud’un takımından olub vaz-ı kürek olunmuş olan Erzurumlu Keleş
Hasan ile Bağdadlı İsmail’in vuku bulan istirhamlarına mebni bundan böyle
merkumlar kendü mallalarıyla meşgul olmak üzere burada ve mahallinde muteber
kefilleri alınarak merhameten tahliye-i sebiller i meclis-i valada tensib ve hakipa-
yı hümayun-ı hazrert-i şehriyariden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
mülükane dahi ol-merkezde saniha ara-yı sudur buyrulmuş ve keyfiyet Hakkari
valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabının
icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
297
Gurre-i B 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
İslimye sancağında kain Yanbolu kazasına tabi Arnavud karyesi
mütemekkinlerinden olub bundan akdem mecruhen halik olan sığırtmaç
Gasbodi’nin bil-vesaya ve bil-asale veresesiyle katili Daviri’nin meclis-i şer’de
hin-i terafularında katil-i mersumun maktul-i mersumu bi-gayr-i hakkın amden
darb ve katl eylediği beyyine ile sübut bulduğu mahallinden gelen mazbata ve
ilam meallerinden anlaşılmış olduğundan diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane
tesviysiyle katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve
hitamında kefili alınarak tahliye-i sebiliyle memleketi canibine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla
vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
2 receb 60 tarihinde kavasbaşıya verilkdi
Kızanlıklı Çoban Tevayki Telli nam karyede kain Kaa Ahmedli çiftliğinde süd
sapmakda olduğu halde Debreli Eyün misafir gelüb tabancanın taşını
sıkışdırmakda iken kazaen ateş olub kurşunu mersumun diz kapağından isabet
etmesinden naşi altmış altı senesinden berü bab-ı zabtiyede mahbus
bulunduğundan bahisle tahlşiye-i sebilini merkum Eyüb ile maktul-i mersumun
babası bundan mukaddem bid-defaat huzur-ı hazret-i fetvapenahide murafa
olunmak ve isbat-ı beyyine olunamadığı cihetle müddei-i mersumun firar etmiş ve
mersumun buldurulması için mahalline defaat ile tahrirat yazılmış ise de
buldurulamamış ve merkum Eyüb dahi dört seneden berü bila sübut hususi
mezkur içün mahbus bulunmuş olduğundan icra-yı iktizası deavi nezaret-i
behiyyesi tarafına ba müzekkire ifade kılındığından müddei-i mersumun firarı
cihetiyle merkum Eyüb’ün hapis’de tevkif olunmasu llutf ve merhamet-i
seniyyeye cesiyat olamayacağından ve madde-i katl sabit olsa daği bu ana kadar
müddet-i mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olabileceğinden kefili alınarak
298
sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
2 Receb 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Nevrekob kazasında öteden beri serseri keşt ü güzar ve envai haşarata ictisar
etmekde olan Hüseyin ve karındaşı Habruş’un ahz ve giriftleri içün üzerlerine
varıldıkda bunlardan Habruş teşhir-i silah etmekle itlaf ve hayyen tutulan Hüseyin
dahi padaşı olan Kosti ile bir daha ol-havaliye ayak basmamak ve mahal-i baideye
tard olunmak üzere irsal kılınmış idüğüne dair Selanik valisi devletlü paşa
hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbatalar meclis-i valaya ledel-itsa
merkum Habruş’un teşhir-i silah etmesiyle bil-mukabele telef olduğu anlaşılna
diğerlerinin mahal-i saireye tard ve defleri muvafık kanun olmasıyla iskan şartıyla
merkum Hüseyin ile mersum Kosti’nin dahi Kıbrıs ceziresine tard ve def’
olunmaları tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden
istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkzde müteallik ve
şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla mucebince icrasının iktizası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-063
Sayfa 117
3 B 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Biga sancağı dahilinde kain Ezine-i Kandağı kazasında yörüklan taifesinden
maktuleten müteveffiye olan Zeyneb Hatun’un katili zevci Halil’in icra olunan
murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i
merkumun maktuleten mezbureyi mucebi kısası katl ile katl etmiş olduğu tavien
ikrarıyle sabit oldukdan sonra maktulenin kız karındaşı katil-i mezburu kısasdan
meccanen afv etmiş ve bu cihetle kısas sakat ve verese-i saire hazretlerinde diyete
münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i mezburenin diyeti
olan beş bin dirhem şairden verese-i saire hisselerini katil-i merkumun
mukassaten eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından
299
diyet hususunun fetvahne kaydından gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı sebilinin
tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclşis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunması ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
8 Receb 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
İç il sancağında vaki Sinanlu kazasında bundan iki sene mukaddem maktulen
vefat eden Osman Efendi’nin veresesiyle katilleri olan Topuz Abdullah ve
Timurcu ali nam şahsın icra kılınan murafaalarını mutazammın gelen mazbata ve
ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katilan-ı merkumanın kaza-i
mezkur müdiri esbalk Zaullah Bey ile beyinlerinde vuku bulan münafiye mebni
mir-i muma-ileyh camide namaz kılar iken su-i kasd-ı niyetle refikleri
Hacıbaşoğlu Ahmed ve Abdürresul ve Ali ve Basanoğlu diğer Ali ve İbrahim ve
Kasaboğlu ali nam altı nefer eşhas ile beraber merkuman cami-i şerife hücum
ederek mir-i muma-ileyhe atmış oldukları tüfenk kurşunları imam bulunan
merkum Osman Efendi’ye isabet ederek müteessiren vefat eylemiş olduğu tavien
ikrarlarıyla sabit oldukdan sonra müteveffa-i merkumun babası asaleten ve
vekaleten yedi bin beş yüz kuruş bedel makbuzu üzerine sulh olunmuş
olduğundan müddei-i merkum ibra-i mezkuru müvekkilesine izafet etmiş ise
fimabad husus-ı mezkurdan katilan-ı merkumandan kısas ve diyetden nesne
davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve
merkumların atmış oldukları tüfenk kurşunlarının müteveffa-yı merkuma isabeti
hataen vuku bulmuş ise de bunların ol-vecihle cami-i şerife gidib silah
boşaltmamaları telef-i nefs kadıyla olduğu halde atmış oldukları kurşunlar mir-i
muma-ileyhi cerh ile beraber merkuman Osman efendi’ye dahi isabet ederek telef-
i nefs vukua gelmiş ve bu hale göre merkuman Abdullah ve Ali katil refikleri olan
mezkur altı nefer muavin-i katil oldukları anlaşılmış olmasıyla ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihindne itibarn katilan-ı merkumanın
yedişer ve muavin-i merkumanın dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak
hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def
300
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifae olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar zikr olunan
müddetle vaz olanmak babında emr-i lai kıta 1
8 Receb 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Niş sancağı dahilinde kain Leskofça kazasına muzafa Loterne karyesi
sakinlerinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Ömer’in varisi zevcesi
Meryem ve oğlu Abüdlkadir ile katili bulunan İslam’ın icra olunan murafaalarında
katil-i merkum maktul-i merkumu katl eylediği ikrarıyla sabit olub varisan-ı
merkuman dem ve diyete müteallik amme-i davadan merkum İslam’ın zimmetini
ibra eyledikleri gelen mazbata ve ilam meallerinden anlaşılmış ve bu suretde
müddeiyat-ı merkuman fimabad husus-ı mezkurdan merkum İslam’dan davasına
kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan ber-muceb-
i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunmak müddetinde tahliye-i sebili
kefile alınarak memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi
meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 118
9 B 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
İsmine kura isabet etdikden sonra firar ve sirkat ve kat-ı tarik fazahatına ictisar
etmesine mebni ahz ve girift olunarak ba mazbata mukaddema Kütahya’dan
gönderilmiş olan Gedus kazasına tabi Çam karyeli imam nam şahsın canib-i
zabtiyede icra olunan istintakında madde-i gasb ve mahallinde etdiği ikrarı
külliyen inkar ve müddesi dahi davasından feragat eylemiş ise de merkum
malumül-esami bir takım eşkıya ile kat’-i tarik madde-i fazıhasına ictisar etdiği ve
müddei-i merkumun emval ve eşyasını rüfekası sairesi beraber gasb eylediği
mukaddema hassa-i ordu-yı hümayunu meclisinde ikrar eylemiş ve kendisi dahi
301
kuvve-i kaydiye iraesiyle ele getirilmiş olduğundan merkumun şu halde inkarı
vahi göründüğünden silk-i askeriyeden kaydı terkin kılındığı beyanıyla icra-yı
mücazatı hakkında devletlü serasker paşa hazretlerine tezkiresi evrak-ı
müteferriasıyla beraber meclis-i valaya lede’l-havale dar-ı şuranın ilamı ve kanun-
i ceza ahkamı iktizasınca merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına bildirilmesi meclis-i mezkurdan
ifade ve hakipa-yı hümayun-ı şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
padişahi dahi ol-merkzde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş ve keyfiyet
serasker-i Müşarun-ileyh hazretleriyle Hüdavendigar valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
15 B 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ereğli madeninde müstahdem olub akçaşehir kazası müdiri sabık Yazıcızade
Mustafa Ağa’nın hanesini basub kendisi ve iki nefer oğullarıyla zevcesini ve
tahkik-i ahval zımnında orada bulunan üç nefer ehl-i islamı alet-i cariha ile darb
ve katl ve derun-ı hanede bulunan eşyayı nehb ve garet birle firar eden
hırvatlardan üç neferden maadası ele geçirildikde bu husus içün gönderilen asâkir-
i hazret-i şahane kumandanı kaymakam Hüseyin Bey tarafından gelen evrakda
beyan olunmağla bunlardan katil olanların Bolu meclisinde murafaalarının bil-icra
kendilerinin orada tevkif keyfiyetlerinin ba mazbata ve ilam bu tarafa işarı
hususunun Bolu kaymakamı beğe yazılması ve bunlardan maada derdest kılındığı
gösterilen elli altı nefer Hırvatların dahi hetk-i ırz ve namus muceb-i harekete
cüret-i daimeleri ve oralar ahalisinin emniyetsizlikleri cihetiyle badezin oralarda
alıkonulması uyamayacağından zabtyie polisinde keyfiyetleri tahkik ve tedkik ve
müdder-i istihdamiyelerinden dolayı ücret-i mukteziteleri ve alış verişleri hali
görülüb emsali misillü bu tarafa vürudlarında memleketlerine tard ve def olunmak
üzere zikr olunan asâkir-i şahane muhafazasına alınarak Dersaadet’e
gönderilmesinin devletlü serasker paşa hazretleri tarafından muma-ileyh Hüseyin
Beğe işarıyla bunlardan ahalinin bir güna hukuk iddiası var ise defteri yapılıb
keyfiyetleri etrafıyla beyan olunmasının dahi kaymakam-ı muma-ileyhe
302
bildirilmesi ve mezkur katillerden nemçelü olub bu tarafa gönderilen şahsın
tercümanı hazır olduğu halde şimdiden polis meclisinde istintak olunarak
emsaline tatbiken hakkında nasıl muamele olunmak lazım gelir sie icrası ve
bunlardan Nemçe Sefareti memuruyla bu haneye gelmiş olan beş nefer hırvatın
dahi salifüz-zikr elli altı neferin vürudlarında diğer Nemçeliler ile beraber
memleketlerine tard ve def’ edilmesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-
yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i madelet-ade-i cenab-ı
padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra ve
Nemçelilerin keyfiyeti Hariciye Nezaret-i Celilesine havale kılınmış olmağla zat-ı
valaları dahi eşhas-ı merkumenin vürudunda emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i
şahane mukteza-yı münifi ve minval-i muharrer üzere iktizalarının ve nemçelüler
hakkında dahi nezaret-i celile-i Müşarun-ileyha ile bil-muhabere icab-ı halin hüsn-
i icrasıyla keyfiyetleri beyan ve istizanı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-064
Sayfa 119
16 Receb 69 tarihinde gönderildi
Zabtiy müşiri hazretlerine
Bab-ı zabtiyede mahbus ve mevkuf olan Hırvatlara dair celb olunan defterde
muharrer otuz nefer hırvatdan on bir neferinin cünha-i muayyene ashabından
olmayub müddet-i mahbusiyetleri dahi beşer altışar maha varmış olduğundan
bunların münasib sefine ile vilayetleri canibine tard ve def’i ve on beşer sene
müddetle vaz-ı kürek olmuş olan dokuz neferinin müddet-i cezaiyelerinin onaer
ve üçer sene ile konulmuş bulunan üç neferinin dahi ikişer seneye tenzili ve sirkat
töhmetiyle tutulub derdest istintak olan yedi neferin dahi bir an evvel ikmal-i
tetkikatıyla keyfiyetlertinin istizan olunması hususlarının savb-ı müşirilerine
havalesi tezekkür ve tensibve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-
sudur buyrulub zikr olunan defterin ihraç etdirilen bir kıta sureti merbuten
gönderilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane muktezası ve ber-
minval-i muharrer üzere iktizasının icrasıyla mezkur yedi neferin tebeyyin edecek
303
cünhaları üzerine cezalarının tahdidi zımnında icab eden mazbatalarının sürat-i
tanzimine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
16 B 69 tarihinde gönderildi
Selanik eyaleti dahilinde kain Nevrekob kazasına tabi maluşta karyesi ahalisinden
olub maktulen halik olan Esteol’un katli keyfiyetinin muaveneti tahakkuk eden
mazbataın bu tarafa celb olunarak mahallindeki mahbusiyeti tarihindne itibaren üç
sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kefile
rabtıyla sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i mehabet-ade-i cenab-ı
padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mucebince
mersumun bu tarafa irsali hususu Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış
olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak
babında ferman kıta 1
Bu dahi
Kayserili Mehmed’in emval ve eşyasını gasba cüret eden eşhasdan olub ahz ve
girift ile bu tarafa gönderilib emaneten mahbusda tevkif kılınan Sürmenli Ali’nin
müddet-i mahbusiyeti bir seneyi tecavüz etmiş olduğundan bahisle icra-yı icabı
istizanına dair devletlü kapudan paşa hazretleri tarafından takdim kılınan tezkire
meclis-i valaya ledel-ita merkumun keyfiyet-i cünha ve kabahatini mutazammın
mahfuz olan evrak meallerine nazaran merkum Ali refiki Trabzoni Ali oğlu
Mehmed ile madde-i gasba mücaseret etmiş olduğu Ankara eyaleti tarafından işar
olunarak anın üzerine merkum tutulub refiki dahi ele geçdikden sonra müdder-i
cezaiyeleri temdid olunmak üzere emaneten mahbusda tevkif kılındığı ve reviş-i
işare göre refiki mezbur henüz ele geçirilemediği anlaşılmış olduğundan merkum
ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene
müddetke küreğe vaz olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin bi’t-tahliye
memleketi canibine tard ve def’ olunması ve refiki merkumun dahi ele geçirilmesi
hususunun Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
304
hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum Ali vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta1
Sayfa 120
16 B 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri Paşa hazretlerine
Üsküp kazası mütemekkinlerinden mukaddema katilen halik olan Vasil veled-i
Zifko nam sagirin katili olmak üzere bu defa Dersaadet’e celb olunan Yanyalı
Bohor Yahudi ile mersum Zifko’nun huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan
terafularını mutazammın mahallinden gelen mazbata zirine olunan ilam-ı şer’i
meclis-i valaya ledel-havale sagir-i mersum Vasil geçen Ramazan-ı şerifin yirmi
dokuzuncu günü akşamdan evvel gaib olub dört gün mürurunra Üsküb’e üç
çaryek mesafe olan dere kenarında vaki sazlık içinde katilen bulunmuş ve
mersumu yahudi-i mersum bayram gecesi mahall-i mezkurda amden katl eylemiş
olduğunu pederi merkum Zifko bi’l-iddia ol-babda mersum Bohor’un vuku bulan
efkarı üzerine mersum Zifko’dan beyyine taleb olundukda ikame eylediği
şahidlerin ifadeleri tanyandan olarak kabule şayan olmayub mersum Zifko bundan
başka müddeasını ber-vech-i isbata kadir olamayacağın ifade ederek talebiyle
mersum Bohor yahudiye bil-muvacehe vech-i şeri üzere yemin verilmeğin
mucebince müddei-i mersum Zifko kemafis-sabık dava-yı mezkuresiyle bila
beyyine muarazadan men olunduğu müfad-ı ilamdan anlaşılmış olduğundan bu
cihetle mersumun hakkında şeran bir şey lazım gelmediği misillü kanunen dahi
bir hükm tertib etmeyeceğinden kefili alınarak sebilinin tahliye olunması
hususunun savb-ı müşirilerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbaya ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle mersumun kefile alınarak sebilinin tahliyesi hususuna
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
17 B 69 tarihinde gönderildi
Şumnu’da Yenipazar kazasına tabi Sığla karyesi sakinlerinden kıbtiyan
taifesinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Salih’in veresesiyle taife-i
merkumeden katili Mehmed’in icra olunan murafaalarında katil-i merkum maktul-
305
i merkumun balta ile bi-gayr-i hakkında başına darb ve cerh ederek müteessiren
fevt olduğu ikrarıyla sabir olduğu ve verese-i kibar merkum Mehmed’i meccanen
kısasdan afv eylediği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından diyet
maddesinin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyle katil-i merkumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunması babında fermna-ı
ali kıta 1
16 N 69 tarihinde gönderildi
Pazarcık kazası aşar ve ondalık ağnamı mültezimi tarafından Filibe kumpanyasına
teslim olunmak üzere Sermeci Mahmud’un arabasına tahmilen ve adamı Mişon
nam yahudiyle zabtiye Süleyman’a teslimen gönderilmiş olan malumül-mikdar
mebaliği gasb ve garat ve merkuman ile merkumu katl ve idam eden eşhas-ı
merkumeden ahz ve girift olunmuş olan Kasab Mustafa ve Ali ve Yakovalı
Mehmed ve duhancı diğer Mehmed’in Kasab Mustafa’nın fevt olduğu ve
refiklerinden Sofyalı Abdi henüz tutulmadığı mahallinden gelen mazbata
mealinden anlaşılmış olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i
amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinin kefilleri alınarak
sebilerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celb
olunmaları ve firari-i merkum Abdi’nin dahi bulunub ele geçirilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure içün
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-065
Sayfa 121
Bu dahi
306
Tırnova kazasına tabi Vahunca-i zir karyesi mütemekkinlerinden olub bundan
akdem cerihan halik olan Gato’nun katili Yovan’ın icra-yı kısası babında sadır
olan ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae maktul-i merkumun zevcesi dört bin
kuruş üzerine sulh olub katili merkumu kısasdan afv ve bedel-i sulh-ı mezkur ahz
olunmuş olduğundan mesele-i verese-i sigar hakkalarının diyete münkalib olarak
diyet recl olan on bin dirhem şer’i gümüşden zevce-i mersumenin semere-i hissesi
badel-firar baki sekiz bin yedi yüz elli dirhem şer’ gümüşe sigar-ı mersumun içün
vasiye-i mansubeleri anaları zevce-i mersumeye edası katl-i mersum tenbih
olunarak mersum bu tarafa getirildikde ifadesine dair Tırnova kaymakamı izzetlü
paşa tarafından gelen mazbata ile ilam meclis-i valaya ita olunarakl meal-i ilama
nazaran zevce-i mersume Gane nasraniye katil-i mersum Yovan ile kısas
davasından katil-i mersumun cezasıyla bedel-i makbuz mezkure sulh olunarak
kısas-ı sakıt ve mesele-i sigardan haklarında diyete münkalib olunmuş olmağın bu
suretde maktul-i mersumun hissseden diyeti olan on bin dirhem şer’iden sigar-ı
veresenin hisse-i irsiyelerini sinin-i salisede taksit-i salile ile katil-i mersumun
edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle mersumun ber-vech-i kanun-i
ceza tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetinde kefile rabtıyla tahliye-i sebilinin bil-icra memleketi canibine tard ve
def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
22 REcen 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirine
Ahmediye meydanı civarında Molla Fenari mahallesinde Hallaç Hüseyin’in
kerimesi Emine’nin cebren bikrini izale den kantarcı Salih’in icra-yı mücazatına
dair takdim kılınıb şer-i şerife havale olunan zabtiy meclisinin mazbatası zeyline
icra kılınan muhakeme ve murafayı mutazammın yazılan ilam meclis-i valaya
ledel-ita merkum Salih on ay mukaddemi cebren zina ve bikrini izale edib hatta
izalesinden beri vele-i inası dahi tevelüd etmiş olduğunu babası merkum Hüseyin
307
ile mezbure hakk-ı iddia eylemiş ise de merkum Salih inkar etmiş ve müddeiye-i
merkûme Şerife Emine’nin takrir-i meşruhu üzere merkûme Emine’nin ber-vech-i
muharrer müddeasının vukuu on ay olub zina hususunda bera-yı zitade tefavüm
zaman ile şuhud istimaına mesağ-ı şeri olduğu cihetle bu babda merkumun ikrar-ı
zina fazahat-ı mezbureye ictisarını merkum bab-ı zabtiyede tavien ikrar etdiği
mezkur mazbatada gösterilmiş ve bu makule hetk-i ırza mütecasir olan eşhasın bir
sene müddetle vaz-ı pranga olunması kanun-i ceza iktizasından bulunmuş
olduğundan merkumun dahi mahbusiyeti tarihinden itibaren müddet-i mezkure ile
vaz-ı pranga olunub fimabad hitamında bu misillü uygunsuzlukda
bulunmayacağına dair kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi hususunun sab-ı
müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle
icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 122
24 B 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Kat-i tarik ve gasb-i emval ve hetk-i ırz misillü harekata mütecasir oldukları
cihetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetlerinde salıverilmiş olan Fatsa kazaı
ahalisinden Terzioğlu Hüseyin ve refiki altı parmak nam şahıslar müsbete olub
yine fazahat-ı melufelerini muzırr olmalarından naşi badezin ol-havali ahali
kendülerinden emin olduklarından bahisle icra-yı icabı istizanına dair Canik
meclisinden gelen mazbata ile evrak-ı saire meclis-i valaya ledel-ita bu makule
eşkıyanın def’ şerr ve mazarratları lazımeden bulunduğu canib-i fetvahaneden ba
müzekkere beyan kılındığından merkunların ber-muceb-i kanun-i ceza
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede onar sene müddetle vaz-ı
pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i mülkdariden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Canik mutasarrıfı saaadetlü paşaya
bildirilmiş olmağla merkumların vürudlarında ol-vecihle icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
308
24 B 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Üsküp’da Hacı Hürrem mahallesi mütemekkinlerinden olub bundan akdem
maktulen halik olan Abbas nam kıbtinin zevcesi verese-i sairesi tarafından bil-
asale ve bil-vesaye katili denilen Radeşhane karyesi mütemekkinlerinden kıpti
ömer ile meclis-i şer’-i şerifde hin-i terafularında katil-i merkum maktul-i merkum
bi-gayr-i hakkın darb ve cerh edib cerh-i mezkurdan müteessiren halik olduğu
tavien ikrarıyla sabit ve katil-i merkumun kısasına hükm-i şer-i lahık olmuş ise de
kibar-ı verese-i merkumu kısasdan meccanen afv edib kısas-ı sakıt ve verese-i
sigar hakkında diyete münkalib olduğu mahallinden gelen mazbata ve ilam
mealinden anlaşılmış olduğundan verese-i sigar içün lazım gelen diyetin
fetvahane kaydı vecihle bit-tesviye katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak hitaı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
10 Ş 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Ayvansaray haricinde kurucu Mehemd Çelebi mahallesinde mütemekkin Hekim
Sabetay yahudinin hanesi kale duvarı ittisalinde olduğundan mersum leylen
duvar-ı mezkuru tahminen bşe arşun kadar hedm etmilş ve ledel-istintak
kendisinin müdhali olmayarak tabiyetle yıkıldığını ifade etmiş ise de mersumun
duvar-ı mezkuru bit-tedric hedm eylediği ve badel-hedm orasını hanesine ilhak
etmek niyetinde bulunduğu mahalle-i mezkur ahalisi tarafından ifade ile mersum
tevkif kılınmış idüğünden ticaret nazırı devetlü paşa hazretleriyle muhabere
olunarak duvarun heyet-i asliyesine ircaıyla masarifinin mersum tarafından tahsil
etdirilmesi hususunun savb-ı valakarına havalesi vücubundan dolayı tedibi lazım
geldiğinden mersumun altı mah hapsi hususuna himmet eyleyeler derü ferman-ı
ali kıta 1
309
10 Receb 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Selanik havalisinden bir müddetden beri kat-i tarik ve gasb-ı emval madde-i
kerhiyesine mütecasir olub ahz ve girift ile li-eclil-mücazat mahallinden ba
tahrirat mukayyeden dersaadete gönderilmiş olan Ali ve Feyzullah ile Hüseyin ve
Said ve Halil ve Ahmed ve kıpti Feyzi nam yedi nefer eşhasın kanunname-i
hümayun ahkamı icabınca daimi suretle iskan eylemek üzere Akka’ya tard ve def’
olunmaları hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i valada tezekkür ve
tensib olunarak hakipa-yı aliden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi ol-
merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı hazret-i
şahane hükm-i celili üzere icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-066
Sayfa 123
14 Ş 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Şahid-ruz oldukları tahakkuk etmesinden dolayı müddet-i muayyene ile vaz-ı
pranga olunmuş olan Malatyalı Mahmud ve Yazıcı Mehmed’in tekmil-i
müddetlerine az bir şey kalmış olduğundan bu müddetin haklarında ceza-yı kafi
addiyle tahliye-i sebileri hususunun savb-ı müşiranelerine havalesi meclis-i valada
tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i
merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mucebince merkumun tahliye-i sebilleri hususuna himmet buyuralar deyü ferman-
ı ali kıta 1
15 Ş 69 tarihinde kavasbaşıya verildi.
Malkara kazasında Alaybeyi karyesinde mecruhen vefat eden ketebeden Ferhad
Naim Efendi’nin veresesiyle carihi olmak üzere li-eclit-terau mahallinden bu
tarafa gönderilmiş olan Reşid’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide icra ollunan
murafaasını mutazammın Rumeli kazaskeri semahatlü efendi hazreteleri
310
tarafından yazılan ilam-ı şeri meclis-i valaya ledel-ita müteveffa-yı merumu
merkum Reşid ile refiki olub bu tarafda hastahanede vefat eden Osman karye-i
merkûme civarında vaki Etyemez karyesinde Eyüb’ün hatan cemiyetine görütüb
ferdası günü merkumun odası önünde merkum Naim Efedi sarhoş olduğu halde
yanında bulunan bir aded toprak fincaı şikest etmek içün yumruğuyla darb
eylediğinden parçaları tiz damarlarına tesadüf ve kat birle layen-kat on altı saat
dem-i seylan ederek müteessiren vefat etmiş ve merkumlarun husus-ı mezkur
derhal ihbar etmeleri ve mualece olunması lazımeden iken vaki olan tekasülleri
merkum merkum Naim’in vefatına sebeb olmuş ve icab-ı şerisinin merkum
Reşid’in hakkında icrası verese-i mezbureden müteveffa-yı merkumun validesi
Fatımaü’z-zehra Hatun tarafından iddia ve Rumeli teftiş memuru devletlü Kamil
Paşa hazretlerine kaza-i mezbur azası meclisinin iras eyledikleri merbut dört kıta
inha ve mazbataları ibraz olunmuş ise de mezburenin tasaddi eylediği sebeb
davası meşrua ve iltifata şayan olmadığı anlaşılmış ve bu vecihle merkûme
Reşid’in hakkında şeran ve kanunen bir şey tertin etmeyeceğinden sebilinin
tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş olmağla ol-vecihle
merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
14 Ş 69 kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşrine
Ereğlili Ahmed Kapudan’ın Çatladıkağı pişgahında Timurlu bulunan sefinesini
basub yedi bin yüz kuruş nakd ve bin sekiz yüz doksan kuruşluk eşyasıyla altı yüz
kuruş kıymetlü bir aded sandalının ahz ve gasibleri büyük Mehmed ile Ereğlili
Ömer ve Kumkaleli Ali ve Acizoğlu Ahmed ve Foçalı Şerif Mehmed ve Sinoblu
diğer Mehmed ve Kasımpaşalı marangoz Ali nam şahıslar oldukları tahakkuk
eylemiş ise de merkumundan Kumkaleli Ali ve Acizoğlu Ahmed ve Foçalı Şerif
Mehmed firar edib mebaliğ-i merkumeden iç bin sekiz yüz on kuruşun merkum
büyük limanlı Mehmed’den altı yüz kuruşunun merkum marangoz Ali’den ve beş
yüz kuruşunun merkum ömer’den vve üç yüz yirmi kuruşunun Sinoblu
Mehmed’den ikrarları vecihle istirdadı lazım gelüb ancak merkumların bi-kudret
bulunmaları cihetiyle mebaliğ-i merkumenin tahliye-i sebillerinde tesviyesi
kararlaşdırılıb küfelaya rabt olunmuş ve fakat büyük limanlı Mehmed’in mübayaa
311
eylemiş olduğu eşya-i malum kapudan red olunmuş ve mebaliğ-i bakıyye-i
malumenin tesviyesi firari bulunan eşhas-ı merkumenin ele getirilmesine
mütevakkıf olduğundan bahisle icra-yı icabı istizanına dair takdim kılınan zabtiye
meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita firari-i merkumlar ele getirildiği
halde icabına bakılmak ve firari cihetle akçe tesviye olunmak üzere merkumların
mahbusiyetleri tarihinden itibaren bir sene müddetle ve vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetlerinde tahliye-i sebilleri hususunun savb-ı müşirilerine havalesi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş olmağla ber-minval-i muharrer
iktizasının icrasıyla firari-i merkumların dahi beher hal ele getirilerek icabının
ibka ve ifadesine himmet buyuralar deyü emr-i ali
Sayfa 124
16 Ş 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Midillü ceziresinde maktulen fevt olan Vabani Vasiyaki’nin veresesiyle madde-i
katle muavenetleri olan Yani Manbat ve Nakdi’nin hin-i terafularında maktul-i
mersumun madde-i katlinde muavenetlerini ikrar eyledikleri ve asıl katilin firar
eylediği mahallinden gelen mazbata ve ilam meallerinden anlaşıldığından ber-
muceb-i kanun-i ceza mersumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetlerinde kavi kefilleri alınarak tahliye-i sebilleriyle memleketlerine tard ve
def olunmak üzere bu taafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade ollunmuş ve
keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure
için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Tosya kazası kurasından çifter karyesinden meskun Zağfiranlı aşiretinden olub
maktulen vefat eden Melekoğlu Ömer nam kimesnenin katilleri bulunan bazikli
aşiretinden Davud oğlu Mehmed ve Yusuf nam şahısların mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren ber-muceb-i kanun- iceza tersane-i amirde
beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde tahliye-i
sebilleriyle memleketlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunması meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve ol-vecihle keyfiyet Ankara valisi devletlü
312
paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure
içün vaz-ı pranga olunmak babında fermanı ali kıta 1
17 Ş 69 tarhinde kavasbaşıya verildi
Şumnu nevahisinden Alcaklar nahiyesine muzafa Semedava karyesi
mütemekkinlerinden mahnuketen müteveffiye olan Betre bint-i Radu’nun katilleri
bulunan oğlu İslafciyo ile refikleri Velco ve İstinot’un vaki olan murafalarında
katilun-ı merkumun maktule-i mersumeyi boğub katl eyledikleri ikrarıyla sabit
olmuş ve maktule-i merkûme sehare ve muzırra olduğundan varisi Nedon’un bu
babda bu babda katilun-ı merkumundan bir güne dava ve metalivesi olmadığı
beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair kesendire valisi devletlü paşa hazretleri
tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbaya ve ilam meclis-i valaya ledel-ita
müddei-i merkum Nedı merkumların ikrarlarına mukarin-i dava-yı mezkuresinden
kabullerini havi ibra ve iskat eylediği anlaşıldığından bu suretde müddei-i
merkum Nedon’un fimabad husus-ı mezkurda merkumlardan nesne davasına
kadir olacağı canib-i fetvahenden beyan kılınıb eğerçi merkumların hakkında
şerane nesne lazım gelmemiş ise de fazahat-ı mezkureye ictisarları ikrarıyla sübut
bulunduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i amirede beşer sene müddele
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerine sebilleri tahliye olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmilş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i
mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Ş 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Poça karyesiyle Kuş adası taraflarında tutulmuş olan Kokluca karyeli Çoban
Pandeli ve seferihisarlı Yorgi’nin bu tarafa gönderilmesine dair izmir valisi
devletlü übbehetlü paşa hazretleri tarafından vuku bulan işar üzerine
mersumaların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallideki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren yedişer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde bil-
313
istizan fimabad bu makule fezahata cüret etmemek kavi kefilleri alınarak
vilayetleri canibine tard ve def olunmak bu tarafa celb meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış
olmağla mersumların vürudunda icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-067
Sayfa 175
16 Ş 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Ordu sancağında vaki Piraziz kazasına muzafa Şeyhlü karyesi ahalisinden olub
maktulen fevt olan Kara Ahmed oğlu Hasan’ın veresesiyle kayili kura
neferatından Kocamanoğlu Veli’nin icra olunan murafaalarını mutazammın liva-i
mezbur meclisinden tevarüd eden mazbata ve ilam devletlü kapudan paşa
hazretlerinin tezkiresiyle beraber meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran
katil-i merkum kura meclisinden firar ile tahassun etmiş olduğu halde ahz ve
girift-içün karye muhtarıyla zabtiye neferatı üzerine varub derdest etdikleri sırada
merkumun muhtar-ı mezburu urmak kasdıyla endaht eylediği tabancanın kurşunu
hataen merkum Hasan’a rast gelmesiyle müteessiren vefat etmiş olduğu ber-nehc-
i şer’i sabit olub maktul-i merkumun kaziyeden deyni olan on bin dirhem şeriyi
peşinem mukassatan ve aynen edası lazım geleceği canib-i fetvahane beyan
kılınmış ve katili merkumun diyet itasına iktidarı olmayub verese dahi diyetden
fariğ olarak canib-i tersane-i amireye gönderildiği ve silk-i askeriden dahi kaydı
terkin kılındığı kapudan-ı Müşarun-ileyh hazretlerinin müfasd-ı işarından
anlaşıldığından merkumun tarih-i mahbusiyeti olan altmış sekiz senesi
zilkadesinin yirmi ikinci gününden itibaren ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
16 Ş 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri
314
Silistre dahilinde kain Osman pazarı mütemekkinlerinden Gergi ve Aliko’nun iki
nefer oğulları karyeler dahi etvab-ı füruht etmek üzere giderken Hazargrad
kazasına tabi Senova ve Debranca nam karye beyinlerinde gaib olarak mecruh
olduğu halde bom nehri içinde bulunub katilleri taharri olundukda mezkur Senova
karyesi sakinlerinden Hüseyin ve oğlu Hasan ve komşuları İbrahim’in muzınne-i
sui olduklarına ahz ve girift olunarak maktul-i mersumun oralarında etvabdan
bazıları ile yedi bin bu kadar kuruşluk eşya-yı saire hanelerinde ve iki bin dört yüz
kuruşluk mikdarı şey-i dahi bir mağaza derununda bulunmuş ise de madde-i katl
ve gasbın kendilerinden sudurunu eşhas-ı merkumenin inkar eylediği beyanıyla
icra-yı icabı istizanına dair tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-havale
merkumlar fazahat-ı mezkureye ictisarları inkar etmişler ise de mademki
hanelerinde maktullerin eşya ve akçesi bulunmuşve bunların katil olduklarına
emare-i kaydiye görünmüş olduğundan bu maktul hakkında kısas ve diyetden
başka mücazat olması ve kanunname-i hümayun iktizasından bulunduğundan
merkumarın tecdid-i müddet-i cezaiyeleri hakkında meclis-i valadan kaleme
alınan mazbatada hakipa-yı hümayun-ı hazret-i hilafet-penahiye arz ve istizan
olunarak merkumların bu tarafa vürudlarında on beşer sene müddetle vaz-ı pranga
ile hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebillerinin tahliye olunması hususuna
irade-i seniye-i canib-i mülükane müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vaki-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı
hümayun-ı hazret-i şahane icab-ı halin icrası hususuna himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 126
17 Ş 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerime
Kastamonu sancağı kazalarından Daday ve Artuvay kazaları ahalisinden ve altmış
iki ve beş seneleri kura firarilerinden Abdi oğlu İbrahim ve Kösoğlu diğer İbrahim
nam şahıslar şimdiye kadar ol-havalide keşt ü güzar vali ve tebaaya isal-i teaddi
ve asar etmekde oldukları halde bu defa derdest edilmiş olduğundna icra-yı
mücazatları istizanına dair Kastamonu valisi devletlü paşa hazretleri tarafına
tevarüd eden tahrirat ve mazbata meclis-i valaya ledel-ita zikr olunan firarilerin
kutta-i tarik makulesinden olduklarına ve bu makule kat-i tarik fazahatine
315
mütecasir olanların silk-i askeriden kaydları bit-tedlkik altı sene müddetle tersane-
i amirede vaz-ı pranga olunmaları usulü iktizasından bulunduğuna binaen bunlar
hakkında dahi ol-vecihle muamele olunması iktiza edeceği ve merkumlar
Dersaaet’e götülmesiyle ceride-i askeriyeden kaydları bit-terkin canib-i zabtiye
kılındığı makam-ı vala-yı serkaskeri ile olunan muhabare cevabından anlaşılmış
ve vakıa merkumaların kutta-i tarik makulesinden olduğu mütehakkik olduğu
halde beyan ve tahdid olunan müddet-i ceziye dahi muvafık ahkam-ı kanuniyeden
bulunmuş olmasıyla merkumların ol-vecihle altışar sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak hitamında sebilleri tahliye olunaak memleketlerine tard ve def
olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mucebince
icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
2 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri paşaya
Eşkıya ve kutta-i tarik makulesinden olub bu defa ahz ve girift ile Dersaadet’e
gönderilmiş olan Selanik nevahisinden Lankaza nahiyesine tabi’ Gümülcine
mahalleli Mustafa ve Hacı Ali obası mahallesinden İbrahim ve Yusuf Hanlı
mahalleli İsmail ve Ravudlu mahalleli Hüseyin ve ömer ve Rahmanlı mahalleli
Zahir ve Mustafa ve kömürcü mahalleli Hasan nam sekiz nefer eşhasın bir
müddetden berü serseri keşt ü güzar ile inba-yı sebili ve ahali ve fukaraya zulm ve
teaddi ve her dürlü isaet ve fazahata ictisarları tebeyyün ederek yalnız katl-i nüfus
cüretleri sabit olamamış olmasıyla icra-yı mücazatlarına dair Selanik valisi
devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i
valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkumlar kutta-i tarik ve uygunsuz
makulesinden oldukları anlaşılmış ve bu makulelerin teşdid-i cezaları iktiza-yı
ahkam-ı kanuniyeden bulunmuş olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i
ceza yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hidemat-ı
meşakkada bil-istihdam hitam-ı müddetinde tahliye-i sebilleri ile deniz aşuru
bilad-ı baideye tard ve def’ olunması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun
hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i şehinşahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun hazret-i
316
şahane ve minval-i muharrer üzere iktizasının icraısna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Zabtiye müşiri paşaya
Töhmet-i vakıalarına mebni kürek ve prangaya konulub inkıza-yı müddetlerinde
memleketlerine ve mahall-i saireye tard ve def kılınmakda olan eşhasdan ekserisi
mahallerinden ve yahut esna-yı rahdan savuşub tezkiresiz olarak ve biraz her nasıl
ise ber takriri olarak ahid-i karibde yine Dersaadete gelüb enva-i fazahata ictisar
etmekde olduklarından bundan böyle o misillü eşhasın savb-ı devletlerinde ba
tezkire takdim kılınan mazbaya meclis tezkeresinde gösterildiği vecihle usul ve
kanuna tevfikan kazadan kazaya teslim olunmak üzere gönderilib bununla beraber
kendilerinin gerek murad olunduğu mahalde ve gerek esna-yı rahda karara yol
bulamamalarına dikakt ve itina olunması ve bu babda bir guna teslim ve tekasül
vuku bulur ise mahallinde memurları mesud tutulacağı misillü hal ve keyfiyetleri
tahkik olunmaksızın tezkire verenlerin dahi masarif-i tardiyeleri mahalleri tezkire
memurları masraflarından alınacak hususlarının her tarafa tekid ve işar kılınması
ve ol-vecihle eşhası bu tarafa geldiklerinde içlerinde diğerlerinin kabul ve tevkif
olunmamasının ve olunur ise kezalik masarif-i tardiyeleri olduğu halde bunlardan
tahsil kılınmasının dahi esnaf kethüdaları ve saire taraflarına tebeyyün olmak
üzere savb-ı müşirileriyle ihtisab nezaret-i behiyyesine bildirilmesi meclis-i
valaya tezkire ve tensib ve hakipa-yı madelet ihtiva-yı hazret-i şehriyariden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde sania-i ara-yı sudur
buyrulub mantuk-ı alisi vecihle icabı icra kılınmış olmağla mukteza-yı emr u
ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane ve minval-i muharrer üzere icabının icrasıyla
itina ve himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-068
Sayfa 127
2 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
317
Narda kazasında tecemmu etmiş olan hiyadir-i saye-i kudret-vaye-i hazret-i
padişahide def ve perişan edilerek tathir kılındığı ve anlara yataklu ve casuslu
eden Tefline karyeli Nikola İsfandalidis ve diğeri Cofi ve Miliya karyeli
Mezokalo ve Kostanti Gogo Tahiraki ve Yanaki Bonavant Lavdanco ve Kocokat
Niko ve Atnaş Yuda ve Mişon’da karyeli Davud Veleih karyeli Yogaki
Dulgaberem on nefer eşhas dahi ahz ve girift olunarak asâkir-i nizamiye-i şahane
firarilerinden Ergiri sancağında ahaliye isab-i hasar etmekde bulunub bu kere ele
geçirilmiş olan Cobo nam şahsı ile beraber bu tarafa gönderilmek üzere
bulunduğu ifadesine dair Yanya valisi sabık devletlü paşa hazretlerine derbendan-
ı nazırı sabık izzetlü Hüseyin Paşa tarafından tevarüd eden çift natık tahrirat ve
mazbatalar ile eşhas-ı merkumenin esamisini mübayin bir kıta defter meclis-i
valaya ledel-havale mersumlardan on neferi hırsız ve haydud olduklarını mezkur
defterde gösterilmiş olduğundan mersumlar bu tarafa vürudlarında firari-i merkum
ile beraber bir muceb-i kanun-i ceza beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetlerinde deniz aşuru münasib bir mahalle tard ve tebidleri tezekkür
ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariden bil-istizan irade-i seniyye-i
hazret-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı
icra kılınmış olmağla zikr olunan defterin bir kıta sureti merbuten gönderilmiş
vürudlarında merkumlar ol-vecihle vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali
kıra 1
2 N 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Nakibüleşraf semahatlü Tahsin Beyefendi hazretlerinin gulamı zenci Latif
tarafından sirkat olunan bazı eşyalarını merkum Latif’in Yağlıkçı Mehmed ve
Bedestani Hacı Hüseyin ağalar marifetiyle füruht etdirmiş olduğu icra olunan
istintaklarında tebeyyün etmiş olduğundan Müşarun-ileyh hazretlerine teslim
kılınandan maada merkumların sandıklaır meçhul olan eşya kıymetleri tazmin
etdirileceği beyanıyla bunlardan ve gerek merkumların münkerr olduklar eşyadan
zenci-i merkumun zimmetine geçmiş olundu suret-i tesviyesiyle icra-yı
mücazatları istizanına dair olan tezkire-i behiyyeleriyle mazbata ve evrak-ı saire
meclis-i valaya ledel-havale merkum zenci Latif’n ber-muceb-i kanun-i ceza altı
318
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ve
merkum Mehmed ve Hacı Hüseyin ağaların dahi ezher cihet tedibleri lazım
gelmiş ise de kendileri bazı suretle tebrie-i zimmet etmiş oldukları anlaşıldığından
bunların dahi icab-ı şer-i şerife tevfikan ve muahharan ittihaz olunan usulüne
tatbiken zenci-i merkumun itirafıyla beraber sebili tahliye olunduktan sonra
haklarında andan taleb etmeleri üzee aldıkları mücazat kılınması hususunun savb-ı
valalarına bildirilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
şahaneden istizan olunarak ol-vecihle icabının icrası ve itaf-ı madde makule taraf-
ı nazar kılınması hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi müteallik buyrulmuş
ve eşya-yı mezkure defterleri merbuten gönderilmiş olmağla emr u ferman-ı
hümayun-ı hazret-i şahane hükm-i celili ve minval-i muharrer üzere icabının icrası
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 128
5 N 69 tarihiyle kavas başıya verildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Mihaliç kazası sakinlerinden olub bunadan maktulen fevt olan Bansuduzoğlu
Nazif Beyi taraf hidmetkari haralambo bıçak ve kaza-i mezkur karantina katibi
Mustafa Ali ve Mehmed dahi bil-muavene ip ile mecruhen ve mahnuken katl
eylemiş olduğundan bahisle icra-yı icabına dair mir-i merkumun validesi Edibe
hatun ile hemşiresi tarafından vuku bulan istidaya mebni bunların icra olunan
murafa ve muhakemelerinde mersum Haralambo merkum Nazif Bey ırzına
tasallut edib ahar suretle refik-i care bulunamadığına binaen arzını vikayeten
merkumu bıçak ile urduğunu ikrar ve merkum Ali ile Mehmed muavenet ve
refiklerini inkar edib ve mersum dahi anları tasdik ederek verese-i merkûme
müddealarını isbatdan izhar-ı aciz eylediklerinden merkuman Ali ve Mehmed’in
sebilleri bit-tahliye mersum Haralambo bir müddet meclisde tevkif kılınmış ise de
muahharan o dahi evvelki ikrarından tekevvül ederek tekrar icra-yı muhakemeleri
zımnında verese-i merkûme bid-defeat istenilmişler ise de ve merkumun ikar-ı
meşruhu ise bir guna hükm ve ilam tahtına girmdiğinden müddet-i mahbusiyeti
hakkına ceza-yı kafi add olunması ve yahud münasib tayin kılınması mukaddema
Bursa meclis-i kebirinden gelen mazbata istizan olunmuş olduğundan ve mezbure
Edibe Hatun’un müteakiben dersaadete gelerek mahalli sakinlerinden Türüncü
319
Hacı Mustafa ve Sıvacı Topal Ali ile Felbusdan olbabda olan davası hakkında
rikab-ı hümayun-ı hazreti şahaneye takdim eylediği arzuhal üzerine anın ve
merkumların celb ile tedkikat-ı lazımeleri icra olunmakda merkumun madde-i
katlin Haralambo’dan sudurunu ifade ve beyan ile tebriye-i zimmet
eylediklerinden sebilleri tahliye olunduğu ve Haralambo ise inkarında ısrar
eylediği ve mezbure dahi lkeyfiyetin şer-i şerife havalesi istidasında olduğu
beyanıyla icra-yı icabı istizanını mutazammın zabtiye meclisinin takdim olunan
mazbata şer-i şerife havale olunduğu halde mezbure murafaadan istinrak ederek
savuşmuş ve halbuki bu katl-i madde altmış beş tarihinde vuku bularak ol-
vakitden berü icra olunan tedkikatda kimesne hakkında şeran bir şey sabit
olamamış olduğu misillü Haralambo’nun dahi mukaddema ırzı vikaye içün katl
etmiş olduğuna bianen sebkat eden ikrarında sebat ile beyanıyla tasdik olunmak
lazım gelür sie ne hal ise ikrarından tekevvkül ile inkar eylemesine mebni ana
dahi şu halde bir şey denilemeyeceği bedihatdan bulunmuş olduğundan mersum
Haralambo’nun dahi tahliye-i sebili hususunun savb-ı valalarına havalesiyle
keyfiyetin Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-
i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine
bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-069
Sayfa 129
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Saruhan Sancağı kain Gördek kazasına muzafa Hanbaşı karyesi ahalisinden olub
katilen vefat eden Mehmed’in babası ve hasran varisi Hasan tarafından vekil
bulunan Ahmed Efendi ile katili kaza-i mezkura tabi Kanat karyesi sakinlerinden
Halil bin Hüseyin’in icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-
i valaya ledel-havale katil-i merkumun maktul-i merkumu amden tüfenk
kurşunuyla darb ve katl eylediği tavien ikrarıyla sabit oldukdan sonra vekil-i
merkum sekiz bni dört yüz kuruş üzerine sulh olunarak maktul-i merkum
Mehmed’in dem ve diyetine müteallike-i amme-i davadan merkum Halil’in
zimmetini bil-vekale bil-izafe ibra ve iskat eylemiş olmağın bu suretde merkum
Hasan fimabad husus-ı mezkure merkum Halil’den kısası ve diyetden nesne
320
davasına kadir olmayacağı canib-i fetvahaneden beyan kılındığından katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa
gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz-ı kürek
olunmak babında emr-i ali kıta 1
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tekfurdağına tabi’ köse İlyas karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen fevt
olan Kosbidi’nin katili Mehmed Emin’in ve yine Tekfurdağı’nda baba Nikola
mahallesi mütemekkinlerinden olarak mecruhen fevt olan Kostantin’in katili diğer
kostantinin vereseleriyle vuku bulan keyfiyete dair gelen mazbata ve ilamlar
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katilan-ı merkumanın maktul-i
merkumun muceb-i kısas olan katl etmiş oldukları tavien ikrarıyla sabit olmuş ise
de vereselerinden bir kimesne merkumanı kısasdan afv eylediği cihetle kısası ve
vereselerinin haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla maktul-i
merkumların kazadan diyeti olan onar bin dirhem şeriden ancak verese-i
sairelerinin hisse-i irsiyelerini sinin-i salisede tekasıt-ı salise ile katilan-ı
markumanın cira eylemeleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından diyet-i hususlarının fetvahane kaydında gösteildiği vecihle
tesviyesiyle katil-i merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri alınıb memleketlerine tard ve
def kılınmak üzer bu tarafa gönderilmesi mezkurdan ifae olunmuş ve keyfiyet
edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar
müddet-i merkûme için vaz-ı kürek oluınmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 130
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Babadağı kazaına tabi kasab karyesi mütemekkinlerinden olub katilen fevt olan
Hriskot’un zevcesi Denye nam nasraniye kendi tarafından asaleten ve varis-i
321
sagir tarafından vesayeten katili denilen arabacı taifesinden Andon’un icra olunan
murafalarında katil-i merkum maktul-i mezburu kebir sopai le darb edib
müteessiren fevt olduğu tavien ikrarıyla sabit olduğu ve verese-i merkûme diyet
talebinde bulunduklarından diyet-i ricl olan on bin dirhem şeri verese-i merkûme
mukassatan edası katil-i merkuma tenbih kılındığı mahallinden vuku bulan
işardan anlaşıldığından diyet maddesinin fetvahanle kaydı vecihle tesviyesiyle
katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren yedi sene tersane-i amirede vaz-ı pranga olunmak ve müddet-i sebilinin
tahliyesi ile memleketine def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba
mazbata ifae olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Şumnu mahlulatından Sirkeci mahallesi sakinlerinden ve yerlü topçu neferatından
olub bundan akdem katilen fevt olan Hüseyin’in veresesiyle katilleri Emin ve
refiki Abdulah ile vuku bulan murafaa ve muhakemelerinde merkuman madde-i
katli birbirlerine isnad ile suret-i efkarda bulunduklarına verese-i mezbure isbat
birleden izhar-ı aciz edib talib-i tahlis dahi olmadıklarına mebni merkuman şeran
nesne lazım gelib gakat maktul-i merkumun elinde bulunan katili bıçak kendisinin
olduğu merkum Abdullah ikrar ve itiraf etmiş idüğünden meclisde tevkif ile icra-
yı icabı istizanına dair Silistre valisi sabık devletlü paşa hazretleri canibinden
vürud eden tahrirat ile mazbata ve ilam-ı meclis-i valaya ledel-havale ve tophane-i
amire müşiri devletlü paşa hazretleriyle muhabere olunarak verese-i mezbure
fimabad husus-ı mezkurda bila tenbih merkumandan nesne davasına kadir
olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve merkuman madde-i katli
efkar-ı verese-i maktul dahi isbatdan acizini izhar ederek şeran nesne lazım
gelmemiş ise de müteveffa-yı merkumun elinde bulunan hatili bıçak merkum
Abdullah kendisinin ollduğu ve merkum Emin dahi beraber bulunduğu ikrar
etmelerinden dolalyı elbetde maktul-i merkumu bunlardan biri katl etmiş
olacağına emare-i kaviye olub merkumlar yerlü topçu neferatından oldukları
cihetle bu makulelerin ol-emirde silk-i askeriden kaydının terkiniyle ber-muceb-i
kanun-i ceza kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i mezkurdan ifade
322
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-
i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali 1
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Bundan akdem katilen fevt olan Alailyli Hüseyin’in veresesi Alaiyede bulunduğu
cihetle hısm tayin olunan Süleyman Ağa ile katili denilen Ali’nin icra olunan
murafaalarında katil-i merkum maktul-i merkumu odun ile darb ve cerh ederek
müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olduğu anlaşıldığından diyet maddesinin
fetvahane kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede
vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine
tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-070
Sayfa 131
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konya’da küçük sinan mahallesi sakinlerinden olub carihan vefat eden
Mehmed’in veresesiyle katili mahal-i mezkur sakinlerinden Mustafa ‘nın icra
olunan murafaalarını mutazammın konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından
tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama
nazaran katil-i merkumun maktul-i mezburu muceb-i kısas olan katl ile katl
eylediği ber-nehc-i şer’ sabit ollundukdan sonra verese-i merkum katil-i merkum
ile bin yüz elli kuruş bedel-i makbuz üzerine zimmetini ibra etmiş olduklarından
verese-i merkumenin fimabad husus-ı mezkurda merkum Mustafa’dan kısas ve
diyetden nesne davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
323
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
6 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kocaeli sancağında Timas kazası muzafa Karadere karyesi sakinlerinden olub
mecruhen fevt olan Panos’un veresesiyle katili karye-i mezkure sakinlerinden
Kürd Ali bin Mehmed’in icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-havale katil-i merkum Ali’nin maktul-i mersum Panos’u
mucebi kısas olan katl ile katl eylemiş olduğu ber-nehc-i şer sabit oldukdan sonra
maktul-i merksumun babası Matas katil-i merkumu kısasdan afv eylediği cihetle
kısas-ı sakıt verese-i saire haklarına diyet münkalin olduğu anlaşıldığından bu
suretde maktul-i mersumun diyetinden ancak sair veresenin hisse-i irsiyelerini
katil-i merkumun mukassatan eda eylemiş lazım geleceği canib-i fetvahaneden
beyan kılındığından diyet-i hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle
tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak
üzere bu taraf gönderilmesi Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Varna mülhakatından pazarcık kazası sakinlerinden olub bundan akdem katilen
fevt olan Saideddin’in veresesi vasisi zevcesi Emine ile katilleri bulunan İbrahim
ve Yakub ve Mustafa’nın icra olunan murafa ve muhakemeleride merkumun
madde-i katile ictisarları ikrarlarıyla tebeyyün eylediği ve verese-i mezbure
merkumları kısasdan afv etdiği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından
diyet madddesi fetvahane kaydında gösterildiği vecihle diyet-i yesarlarında
tesviye olunmak üzere merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallineki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle küreğe
324
konulmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri
canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 132
Bu dahi
Saruhan sancağına mülhak Menemen kazasına muzafa hlvacı karyesi
sakinlerinden olub katilen vefat eden Mehmed’in babası İbrahim ile katilleri
Nevrekli karyeli Süleyman ve Ömer ve Abdullah ve diğer Ahmed’in suret-i
murafaalarına dair İzmir valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine tevarüd eden
tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran
merkumlarının maktul-i mezburun maan takl ve ilan etdikleri ber-nehc-i şer sabit
olduklarından sonra varis-i merkum sekiz bin kuruş bedel-i makbuz üzerine bil-
musaliha tarafından her biri ücretin kabulünü havi zimmetini ibra ve iskar etmiş
olduklarından tarafetn fimabad husus-ı mezkura müteallik ahardan nesne davasına
kadir olmayacakları canib-i fetva-haneden beyan kılınmış olmasıyla ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumların mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde
sebillerin tahliyesiyle tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumların müddet-i mezkure ile
vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Biga sancağona tabi Bayramiç ve Ayvacık kazaları beyninde mutavattın Yörükan
taifesinden kat-i tarik töhmetiyle mukaddemce bu tarafa gönderilmiş olan
Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kefil
verebildiği ve mahallinden tasdik olduğu halde bile tahliye olunub kefil veremez
ise deniz aşuru nübasib bir mahalle tard ve def olunması meclis-i valadan ba
325
mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
5 N 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Şahid-zur kabahatiyle altı mah müddetle vaz-ı pranga olunmuş olan mavnacı
Mehmed’in tahliye-i sebili hakkında zevcesi tarafından vuku’ bulan istida üzerine
ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran merkumun tekmil-i müddetine az bir şey
kaldığını anlaşıldığından ıyal ve evladlaına merhameten tahliye-i sebili meclis-i
valadan tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı
şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mucebince merkumun
tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
5 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Trablusgarb’da kurulmakda olan Cuma pazarında bazı fesadlı sözler ile bir takım
adamlar iğfal ederek pazarı yağma etdirmek sadrında bulundukları halde derdest
olunarak Trablusgarb valisi devletlü paşa hazretleri tarafından gönderilmiş olan
İbrahim bin Salim ve hacı mehmed şerifin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihi olan geçen receb-i şerifin yirmi birinci gününden itibaren
birer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde
sebillerinin tahliyesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı aliden istizan
olunarak irade-i seniyye-i canib-i tacdari dahi ol-merkezde müteallik ve şeref
sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta
1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-071
Sayfa 133
7 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
326
Edirne kazasına muzafa Ada nahiyesi ne tabi yolluklar karyesi
mütemekkinlerinden iken mecruheten müteveffiye olan Aleksandıra’nın katilleri
denilen Kerban ve Neşo ve İstanbuli ve Nikola ve Edhem ile Zohi kostanti kendi
tarafından asalaten ve verese-i sagire tarafından vesayeten ve senere-i sairesi dahi
bila asale vuku bulan murafaaları keyfiyetine dair gelen mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran müddeun-ı merkumun dava-yı
mezkurelerini müddei-i aleyhden Kerban ve Neşo ve İstanbuli nam şahıslar bil-
külliye inkar ve mezbur Edhem ile Nikola muayyen olduklarını badel-ikrar
müddeun-ı merkumun dava-yı mezkurelerini isbatdan izhar-ı aciz edib merkumun
Kerban ve Nişo ve İstanbuli ber-vech-i muharrer tahlif olunmuşdur olmağın bu
suretde müddeiun-ı merkumun fimabad husus-i mezkurda merkumun Kerban ve
Neşo ve İstanbuli’ye bila tenbih-i muaraza kadirler olmayub mezbur Edhem ile
Nikola’nın ikrarları tavien katil-i mezburane takrir-i ikame olunmak lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve merkum Nikola ile Edhem’in
muayyen-i katil oldukda ikrarlarıyla tebeyyyün eymiş olduğundan bunların ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene
müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunmak
üzere bu taafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
7 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye Müşiri Devletlü Paşaya
Galata’da Emakinci Hüsameddin mahalledi ahalisinden olub eflak canibinde
İbrail iskelesi pişgahında sefinede vefat eden Mustafa yazıcının veresesiyle katili
denilen İsmail yazıcının istintak-ı keyfiyetleriyle vaki olan takrir ve ifadelerine
dair zabtiye meclisinde kaleme olunub şer-i şerife havale birle ol-babda icra
olunan murafayı mutazammın zeyli ilamlı mazbata meclis-i valaya ledel-havale
merkum İsmail reis-i münavere tabir olunur ağaç ile müteveffa-yı merkumun
başına ve kaburgaları üzerine bi-gayr-i hak amden darb eylediğinden naşi
müteveffa-yı merkumun ağzından burnundan dem seyelan ederek hastalanub on
altı gün mürurunda müteessiren vefat eylediği müteveffa-yı merkumun veresesi
327
tarafından iddia olunmuş ise de reis-i merkum dahi müteveffa-yı merkum sefine-i
mezkure derununda hastalanub etıbba marifetiyle tedavi ve mualece oldundukda
mukayyed olmayub ın sekiz gün mürurunda ecel-i mevuduyla vefat eylediğini
mübeyyin belde-i mezkurede ikamet etmekde olan mazbutül-esami çend nefer
tüccar ve etıbba caniblerinden verilen bir kıta senedi dahi ibraz ederek madde-i
katli külliyen inkar etmiş verese-i mezbure davalarını isbatdan izhar-ı aciz edib
tahlifiye dahi talib olmamalarıyla mucebince verese-i merkûmeden her biri dava-
yı mezbureleriyle merkum İsmail bi-vech-i şer’ muarazadan men’ olunarak sebili
tahliye ollunmuş iktiza eyleyeceği meal-i ilamdan anlaşılmış olduğundan bu
vecihle merkum İsmail reis şeran nesne etmediği halde kanunuyla dahi bir şey
lazım geleceğinden sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına bildirilmesi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 134
16 N 69 tarihinde kavas başıya verildi
Üsküp sancağına tabi Geylan kazasına muzafa Kamanova İlave karyesi
sakinlerinden olub maktulen vefat eden Şebret’in katili Kaçanik nahiyesinde
Palarca karyeli Şaban’ın icra-yı kısası hakkında mukaddema icra ve tesyar kılınan
ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae verese-i maktulden anası kızıda katil-i
merkumu kısasdan meccanen afv etmiş ve merkum Dersaadet’e gönderilmiş
olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olduğundan verese-i
saireinin hisse-i isteriyelerinin fetvahen kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış
sekiz senesi şehr-i muharrermü’l-haramın üçüncü gününden itibaren tersane-i
amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def ollunması meclis-i mezkurdan ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunaak irade-i seniyye-i canib-i
padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub diyet hususu Üsküb valisi devletlü
paşa hazretelerine bildirilmiş olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye merkûme
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1
328
16 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kalimmoz adaso mütemekkimlerinden Manol ol-civarda sarı Adada keçi raiyle
meşgul iken Sisli hırsızlarının adaya gelib gitmelerinden dolayı sarik-i yatagi
zannıyla sismlular ile beraber bahriye feriklerinden saadetlü Mustafa Paşa
hazretleri tarafından bundan dört sene mukaddem gönderilerek ve çeşme
mütemekkinlerinden Andon dahi bazı eşhasın nefsaniyetinden dolayı irsal
kılınarak tersane-i amirede hapis olunmuşlar ise merkumlar muzınne-i sui
uygunsuz takımından olduklarına mukaddemve muahhar bir guna evrak
görülemediği ve zikr oluna Sisamluların dahi bundan evvelce sebilleri tahliye
kılındığı cihetle merkumları dahi kefilleri alınarak salıverilmesi ifadesine dair
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita merkum memul hakkında
ahali tarafından hüsn-i şehadet olunub merkum Andon dahi arzuhal takdimiyle
istirham etmiş olduğundan ve bunların su-i hallerine dair bir guna evrak-ı
görülemediğine binaen merkumların ol-vecihle kefilleri alınarak salıverilmesi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle merkumanın
sebili tahliye olunması babında ferman-ı ali kıta 1
16 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Mukaddemce Karamürsel’den Bilecik’e gitmek üzere çıkmış olan Yani’nin
Kazder bendine vusulünde önlerine çıkarak otuz bin kuruş yülklü bir hayvanını
olub savuşmuş olan eşkıyadan ahz ve girift olunan Arnavud Salih ve Küre
Mehmed İlbasanlı Mustafa ve İdris ve diğer arnavud İbrahim nam şahısları icra
olunan istintaklarında kutta-i tarik ve gasib makulesinden oldukları tebeyyün
etdiğine dair mahallinden ba tahrirat ve mazbata vuku bulan işar üzerine ber-
muceb-i kanun-i ceza mersumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle vaz-ı kürek olmuş ve hitam-ı müddetlerinde
sebilleriin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzer ebu tarafa celb
olunmaları meclis-i valadan ifad olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-072
329
Sayfa 135
21 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kutta-i tarik makulesinden malumül-esami on bir nefer eşhasın hasmen
şeriyeleriyle ber-nehc-i şer’ murafaa ve muhakemeleri icra olunarak keyfiyetin
işarı hakkında makam-ı hulusuriden gönderilen tahriratın vusulüyle eşhas-ı
merkumenin icra olunan muhakemelerine Bezce Mehmed ve Korkubasan Arfon
ve Öküzcü Süleyman ve Lofçalı Ali ve diğer bir nefer arnavud lkatl-i fazahatına
ve Büber Mustafa ve Bumur Hasar ve Deli Yovan ve Hergeleci Mehmed ve
Ahmed ve Hurşid nam şahısların dahi kat-i tarik ve gasb-i emval madde-i
kerhiyelerine ictisarları tebeyyün eylediği ve bunların keyd ve mazarratlarından
tahlisleri zımnında fimabad oralara ayak basdırılmamak ahali tarafından niyaz ve
istida olunmak olduğu Edirrne valisi devletü paşa hazrtlşeri tarafından cevaben
gelen tahrirat ve mazbata ve ilam mealinden anlaşıldığından emval ve eşya her ne
ise istirdadıyla ashabına ita olunarak ber-muceb-i kanun-i ceza beş nefer katilleri
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar ve altı nefer kutta-i tarikin
dahi beşer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulub hitam-ı müddetlerinde
tahliye-i sebilleri deniz aşuru bilad-ı baideye tard ve def olunmak üzere
cümlesinin bu tarafa celb olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta1
22 N 69 tarihinde bu dahi
Kengiri sancağına mülhak Becura kazasına tabi güney karyesi sakinlerinden
maktulen vefat eden Hasan’ın veresesiyle katili kaza-i mezkure tabi Kayı karyeli
Deli Hasan’ın ücra-yı kısasına dair ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin ibka-yı
ahkamı esnasında verese-i kibardan Salih katil-i merkumu kısasdan afv etmiş
olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olduğundan verese-i
sairenin diyetden lazım gelen hisselerinin fetvahane kaydı vecihle bit-tesviye
katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı
330
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
müteallik buyrulub keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
emr-i ali kıta 1
Bu dahi
Tirebolu kazasında Sarıyar karyesi muhtarı olub bundan akdem katilen fevt olan
Mehmed’in katili bulunan Ali’nin icra-yı kısasına dair ısdar olunan emr-i alinin
ifa-yı ahkamı sırada verese-i kibar davalarından alacakları bedel-i makbuz üzerine
katil-i merkum ile sulh olunarak birbirlerinin zimmetini ibra ve iskat etmiş
olduğundan ne icra-yı icabı istizanına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i vlaaya
ledel-havale müfad-ı ilama nazaran kısas-ı sakıt ve sigar-ı verese haklarında
münkalib olmuş olmağla bu suretde maktul-i merkumun diyeti olan bin dirhem
şeriden ancak sigar-ı veresenin hisse-i irsiyelerini katil-i merkumun mukassatan
edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığı diyet hususunun
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza
katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede
altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı keyti settani dahi ol-merkezde müteallik ve
şeref sudur buyrulub ve keyfiyet Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga
olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 134
22 N 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
331
Yunan tebaasından olub bazı cünhalarına mebni tersane-i amirede hapis olunmuş
olan malumülesami eşhasdan bazılarının müddet-i mahbusiyetleri karin-i hitam
olarak bazısı dahi düçar-ı sefalet olduğundan bahisle sebillerinin tahliyesi
istidasına dair yunan sefareti tarafından takdim kılınan takrir üzerine zat-ı
valalarıyla olunan muhabare ve ihraç etdirilen kürek kaydlarına nazaran bunlardan
Ortaköylü Dimitri’nin katili bulunan Haralambo’nun müddeti hitam-ı reside
olarak tesviye-i diyet mahddesi içün canib-i zabtiyede icabına bakılmakda olduğu
ve bundan akdem Yalakabad ve İzmir taraflarında urulan bosna maddesinde yatak
bulunan Kostantin ve Agosile ve Ananeli Yani nam şahısların dahi müddet-i
muayyeneleri hitama karib olarak ikmal-i müddetlerinde memleketleri canibine
tard ve def kılınacakları ve Sulucalı Yani ile Bosna has gasiblerinden valisi hitam-
ı müddetlerine daha hayli vakit bulunduğu ve Kostantin Vari nam şahıs yunanlu
olmayub İngiltere devleti tebaasından Kefalonyalu Deli Kostantin Yovari nam
şahs olarak töhmet-i vakıasından dolayı nice kere mücazat olunub ba ferman-ı ali
memleketi canibine tard ve def olunmuş iken yine avdet ederek Yunan
tebaasından mukaddemce sebilleri tahliye olunmuş olan beş nefer refikleri ile
leylen Galata’da kol memurlarına tabanca endaht etmiş olduğu ve refikleri
merkumlar dahi merkuma muavenet eylemiş oldukları halde cümlesi ahz ve girift
olunarak merkum Kostantin Yovari İngiltere sefaretinden kabul ve himayet
olunamayarak olunan muvafakat üzerine müebbeden vaz-ı kürek olunduğu
anlaşıldığından bu takrirve ber-minval-i muharrer ikmal-i müddet eylemiş olan
Haralmbonun diyet maddesinin tesviyesiyle şimdidden ve henüz müddetleri
olmayan beş neferin hitam-ı müddetlerinde tahliye-i sebilleri hususunun savb-ı
valalarına bildirilmesi nezaret-i celile-i hariciye ile bilmuhabere meclis-i valadan
ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali kıta 1
23 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bursa’da vaki yenice karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan Abdullah’ın
katili Süleyman’ın kısasına dair ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin icra-yı hükm-i
celili sırada verese tarafından ne suretle afv olduğu ve merkum ile muavenetleri
bulunan Mustafa ve Şerif ve Mehmed’in bu tarafa gönderildiği mahallinden
332
cevaben işar olduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri
tarihi olan altmış sekiz senesi Zilkadesinin altıncı gününden itibaren katil-i
merkum Süleyman’ın hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def kılınması mezkurdan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar vaz-ı kürek olunmak deyü
ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-073
Sayfa 137
26 N 69 tarihinde kavasbaşıya verild i
Şahid-zur vesateti töhmetiyle mahbus bulunan Kahveci Mehmed’in tahliye-i sebili
istidasına dair takdim eylediği arzuhali üzeriene ihrac etdirilen mahbusiyet
kaydına nazaran merkumun müddet-i hapsi altı maha karib olduu anlaşılıb
hakkında ceza-yı kafi göründüğüne kefile rabt olunarak sebilinin tahliyesi meclis-
i valadan tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i
cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantukl-ı münifi
üzere merkumun sebili tahliye olunmak deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Bir müddetden berü ol-havalide katl-i nüfus ve gasb-i emval madde-i kerhiyesine
mütecasir olan eşhasdan sultanyerli Bekir ve Anadolulu İsmail ve Dimetokalı
Mamud ve Mehmed Ali nam dört nefer eşhasın ele geçirilerek icra olunan
istintaklarında merkumların kat-i tarik ve gasb-ı emval fazahatına ictisar ve
üzerlerine varan zabitanı teşhir-i silaha ibtidar eyledikleri ve firar eden rüfekaları
dahi taharri olunmakda olduğu Edirne meclis-i kebirinden ve mahallinden gelen
mazbataların mealinden anlaşılmış olduğundan emval-i menhubenin zahire
ihracıyla sahiblerine red ve teslim olunması ve firari-i merkumun dahi ele
geçirilmesi ve merkum dört nefer eşhasın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirde yedişer sene müddetle vaz-ı
333
pranga olunub hitam-ı müddetllerinde sebillerinin tahliyesiyle ahar mahalle tard
ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar
müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1
26 N 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Rum milleti rahiblerinden Şarköylü Danil’in patrikhanede odasında olan sandığı
şikest olunarak yirmi bin kuruş nakd ve dört bin altı yüz kuruşl kıymetlü evani-i
sim ve bir altun saati sirkat olduğu ledel-iddia ahzı olan yunanlı İstefan girift
olunarak ledel-istintak refikleri bulunan yunanlı ve keresteci Agob’un oğlu
Bamaydi ile oda-i mezkure girib ecnas olarak beş bin beş yüz kuruş ile bazı evani-
i sim ve bir saat alarak nakd-i mezkur sekiz yüz kuruş ile saat kendisinde kalub
kusuru refikleri merkumanda olduğu ifade ve ikrar eylemiş rahib-i merkum dahi
iddası olan mebaliğ-i mezkureyi isbatdan aciz olarak şer-i şerife gitmekden ve
tahlisden imtina edib mersum İstefan’ın üzerinde olan mezkur saat ve beş yüz
yirmi üç kuruş nakd ve eşya-i saire bi’l-istirdad rahib-i merkûme ita ve sarf ve
istihlak eyledii üç yüz kuruşun tahliye-i sebilinde edasına kefil irae edeceği ve
mersum Yani hastalarak istibalyada fevt olub mersum Pamandi’yi dahi bulub
getüreceğine babası mersum müteahhid olmuş olduğunan tahliye-i icra-yı icabı
istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-
ita mersum İstefan’ın mahbusiyeti tarihinden üç sene müddet vaz-ı pranga olunub
hitamında kançılaryası marifetiyle memleketine def olunması ve mersum
Bamandi’nin dahi buldurulması ve yedinde bulunan emval-i mesrukanın zahir
ihracıyla tamamen rahib-i merkuma bil-ita icra-yı mücazatının ba mazbata istizan
kılınması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş
olmağla ber-minval-i meşruh icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 138
28 N 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
334
Bab-ı zabtiyede ve Tersane-i amirede mahbus olan ashab-ı cünhadan olub evrakı
zayi olunmuş olan ve mahalli mazbatalarıyla meclis-i zabtiyece kaydları
bulunamayanların ve murafaa-i şeriyleri icra olmayan ve olunmakda bulunanların
istintaklarının beyanıyla icra-yı iktizalarına dair takdim kılınan defterin üzerine
meclis-i valada cereyan eden müzakerat bendeleri balalarına midad-ı siyah ile
işaret olunduğundan ol-vecihle tesviye-i iktizaları tensib olunarak hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra ve zikr olunan defterin
bir kıta sureti merbuten savb-ı müşirilerine isra kılınmış olmağla emr u ferman-ı
hümayun-ı hazret-i şahane mukteza-yı münifi ve meşruhatda gösterildiği üzere
tahliye-i sebilleri lazım gelen eşhas hakkında icab-ı halin icrasına evvelki
dördüncü bendde muharrer ilam ve mazbata suretlerinin irsali hususuuna himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
3 L 69 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Geçen sene Firecik ile Mekri beynine urulmuş olan posta gasiblerinden Sakız
ceziresinde tutulan eşhasdan bu tarafda bulunan sefine reisi İnözlü Anderya veled-
i Haralambo ile diğer dört nefer taife icra olunan istintaklarında fazahat-ı
mezkureyi Şıraya çıkardıkları yunan tebaasından Vasil ve Andon ve Dimo nam
şahıslara isnad etmiş iselerde şibde istintak memurundan gelen varakada gerek
bunlarun ve gerek Şıraya çıkardıkları ve Hasan namında birinin teşvik İnönülü
Vasilk ve Andon’un ve bir de Dimtri nam şahsın bu sirkatda medhalleri ollduğu
beyan olunmuş ve zikr olunan postanın urulduu mahalde balkan arasında Hüseyin
namında birisi ahz ve girift birle gönerilmiş ve eşhas-ı merkumeyi teşvik eylediği
beyan olunan Hasan merkum Hüseyin olması muhtemel olarak bunun sinn ve
hüviyet ve keyfiyeti Şırade tevkif olunan eşhasdan bit-tahkik istintaknamelerinin
bu tarafa celbi yunan kançılaryasına ifade ve tekid kılınmış ise de henüz buna dair
haber gelmemiş ve fakat cezire-i mezkurda tevkif olunan gasiblerin üzerlerinde
çıkan yüz yirmi bin kuruşun yirmi bin kuruşu kendilerinin olmasıyla bit-tevkif
yüz bin kuruşun Babıali’ye gönderildiği kançılarya-i mezkur canibinden haber
verilmiş ve gönderilen deftere göre bir yük seksen yedi bin üç yüz doksan kuruş
335
nakld ile dokuz bin dört yüz yirmi kuruş kıymetli eşya-yı saire olub ashabı matlbu
dahi ber-muceb-i deftere-i müfredat akçelerini taleb etmekde bulunmuş
olduklarına bu tarafda bulunanların üzerlerine zuhur edib gönderiklen aklçe dahi
canib-i zabtiyede mahfuz bulunmasına nazaran bunların bil-isbat ashabına itası ve
mezkur yüz bin kuruş henüz gönderilmemiş ise bilinmesine lüzum görünen
hususatın tahkikiyle beraber gasib-i merkumların üzerlerinde zuhur eden nukud ve
eşya-yı saire ile istintakname suretinin celbi zımnında iktiza-yı halin icrası
istizanına dair tezkire-i behiyyeleriyle istintak ve müzekkiresi meclis-i valaya
ledel-havale meblağ-ı menhubeden Şıra Şehbenderinin mukaddemce nezaret-i
celile-i hariciyeye seksen bin kuruşluk kadar ecnas altun ve evrak-ı nakdiye
gönderildiği anlaşıldığından meblağ-ı mezburda zabtiyede mevkuf olanların zikr
olunan postada zayiatı olanın kaimeye tebdil olunarak savb-ı müşirilerinden
izamına bil-ita yedlerinden alınacak senadatın hazine-i celilede hıfzı hususunun
amliye nezaret-i celilesine işarıyla meblağ-ı mezburenin kusuru olan akçe ile
dokuz bin bu kadar kuruş kıymetlü eşya dahi Şıra’da olan eşhas üzerlerinde olmak
lazım geleceği misillü buna mütecasir olanların dahi mücazat olunmaları iktiza
edeceğinden bunların dahi badehu bil-istizan bakılmak üzere istenilen
istintakname suretleriyle beraber celbi maddesinin Atina sefaretine yazılması içün
hariciye nezaret-i celilesine beyan olunması ve şimdki halde olunan tahkikata
nazaran reis-i merkum Anderya İngiltere tebaasından ve taifelerinden Ksotantin
ve Yani ve Efekli ve diğer Konstantin nam dört nefer dahi tebaa-i devlet-i
aliyyeden olduklarından merkumlarun derecat-ı kabahatları zabtiye meclisinde
tahrir olunarak icra-yı mücazatlarının istizan olunması keyfiyetin dahi savb-ı
valalarına bildirilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa*yı hümayun-ı hazret-i
şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla
emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane mukteza-yı münifi ve minval-i
muharrer üzere iktizalarının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-074
Sayfa 139
11 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
336
Fireceik kazası süvari zabtiye neferatından Şumnulu Osman’ın mval-i miriye
istihsali zımnında sabıka Zilhiccesinde kaza-i mezbura tabi’ Kavacık karyesinde
bulunarak reayadan Bolizon peşto kurşlunuyla merkumu telef etmiş Pehlivanoğlu
Niko Dimo Danilot ve Kiryako oğlu Panayor dahi katil-i merkuma muavenet
eylemiş oldukları Firecik meclisinde ikrar ederek merkum Gelibolu meclisinde
dahi istintak olunduklarında ikrarlarını inkar ederek maktul-i merkumu ahaliye ba
sopa ve taş ile telef eylediklerinen madde-i katli reaya-yı merkûme nefslerini
tahlis kendisine uzv etmişl olduklarını beyan eylemiş ve maktul-i merkumun
varisi olmadığından canib-i şer-i şerifden tayin olunan hısm muvacehesinden
ledet-terafu vaki olan ikrarları beyyine ile sabit olmuş olduğundan icra-yı iktizası
istizanına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama
nazaran katil-i merkum Bolizon’un zahirde varis-i madunu olmayan maktul-i
merkum Osman mucebi kısas olan katl ile katl eylediğini tabien ikrar eylediği ve
merkuman Niko Dimo Danilot’un muayyen katil oldukları sabit olmuş
olduğundan katil-i merkum razı olunduğu halde beyrülmal iöün diyet ahzıyla ber-
muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede katil-i
merkumun on beş ve muavin-i merkumanın dahi yedişer sene müddetle vaz-ı
kürek olunarak bil-istihdam hitam-ı müddetlerinde sebillerini tahliyesiyle
memleketlerine tard ve def olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şaaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuşl ve keyfiyet biga mutasarrıfı
saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudlarında diyet maddesinin tesviyesiyle
beraber merkumarl müddet ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
11 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Manisa sakinlerinden olub mahnuken vefat eden Şerif Ahmed’in veresesiyle
katilleri Muğla kazası ahalisinden Hasan ve Palamud nahiyesine tabi Baba karyeli
Mehmed’in suret-i murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya
ledel-ita meal-i ilama nazaran katilan-ı merkumanı maktul-i merkum Ahmed’e
fill-i şeni’ kasdıyla taarruzatlarında merkumun adem-i teslimine mebni
boğazından çıkıb bi-gayr-i hak amden boğmuş oldukları ber-nehc-i şer’ sabit
olduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle
337
tesviyesiyle ber-muceb-i kanun- iceza katil-i merkumların mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
kürek olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri
canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata
ifade olunmuş olmağla ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
12 L 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi
Saruhan sancağı dahilinde kain Gördek kazasıan tabi Kafas karyesi ahalisinden
olub mahnuklen vefat eden Halil bin İsmail’in veresesiyle katili Halil bin
Hasan’ın suret-i murafaalarını mutazammın cevaben gelen tahrirat ve ilam meclis-
i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun maktul-i merkumu
boğub katl eylediği ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen
diyetin fetvahane kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkmun ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan
ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babıdna ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 140
11 L 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Zatiye müşirine
Çekmece-i sagire tabi büyük halkalı karyesinde mukaddema mecruhen vefat eden
Manastırlı rencber Mihail’in katilleri ile derdest olan korucu Mehmed Ali ve
Mehmed Zenun maktul-i merkumun karındaşı Benerdin’in ol-vakit icra ollunan
istintakları keyfiyetine dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i
valaya verilerek müddei-i merkum Benerdin’in iddiasını merkuman inkar ve
muahharan müddei-i merkum ikitelli karyesi bakkalının iki bin kuruşunu
dolandırıb firar etmiş ve merkumanın müddet-i mahbusiyetleri dahi yedi mahı
tecavüz ederek kendilerinden bir güne serrişte alınamadığı cihetle merkumanın
338
tahliye-i sebilleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden ba müzekkere ifade
olunmuş olduğundan merkumanın usul ve nizamı üzere kefilleri alınarak
sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade kılınmış olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
12 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Uşak kazasında vali Deli Harlo karyesi sakinelerinden olub katileten fevt olan
Ümmü nam hatunun veresesiyle katili zevci Kör Hafız İsmail ve refikleri Hasna
ve Mustafa’nın suret-i murafaalarını mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam
meclis-i valaya verilerek meal-i ilama nazaran merkûme Kör Hafız ile refiki
Hüseyin maktul-i mezbureyi bill-muayyen kayl eylediği bit-tavi’ ikrarıyla sabit
olan mezbur Kör Hafız bades-sulh fevt olmuş merkum Mustafa’nın bu maddede
medhali olduğu anlaşılmış idüğüne binaen lazım gelen diyetin kaydı fetvahane
mucebince tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak müddeti
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu tarafa
celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağlla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak deyü
ferman-ı ali kıta 1
13 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Kuzguncuk’da yahudi Avram’ın zevcesi Kalon’un katili olub canib-i zabtiyede
mahbus bulunan debbağ Toma’nın tahliye-i sebili istidasına dair takdim olunan
arzuhal üzerine canib-i şer-i şerifden yazılan ilam canib-i zaptiyeden tahrir kılınan
mazbata kaydı ile meclis-i vlaaya ledel-ita merkum Toma madde-i cerh ve katli
külliyen inkar ederek müteveffiye-i mezburenin cesedi dahi muayane olundukda
eser- cerh ve hetkden nesne olmayub mücerred mübtela olduğu mesret illetinden
müteveffiye olduğu zabtiye hekiminin verdiği raporda gösterildiği mezkur ihraç
339
etdirilen zabtiye kaydından müteveffiye-i mezburenin er karındaşı Nesim ile
merkum Evram mersum Toma’nın inkarına mukarin-i tasaddi eylediği davadan
meccanen fariğ olub merkumenin dem ve diyetine müteallike amme-i davadan
zimmetini ibra sahih-i şer’ ile kabülünü havi ibra ve iskat eyledikleri zikr olunan
ilam mealinden anlaşılmış olmasıyla merkum Toma hakkında şerân mesne tertib
etmediği cihetle kanunen dahi bir şey lazım gelemeyeceğinden sebilinin tahliyesi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mucebince icabının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-075
Sayfa 141
12 L 69 tarihinde gönderildi
Bundan akdem İzmir’de carihen fevt olan kontalı bağcı ahmed’in veresesiyle
carihi olan Berber Mehmed’in suret-i murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i mezburun maktul-i
merkumu hal-i nöbetde ustura ile boğazından bi-gayr-i hakkın kesüb itlaf eylediği
verese tarafından dava olunub merkum Mehmed dahi civarında güya maktul-i
mezbur kendiye fiil-i şeni icrası kasdıyla üzerine hücum eylemesinden dolayı
nefsini tahlis içün katl eylemiş olduğunu beyan ile def’ ederek fakat merkum bu
defini isbat edememiş olduğu misillü verese-i merkum dahi bahisden tekevvül
etdikleri anlaşılmış olmasıyla fimabad husus-ı mezburda merkum Mehmed
hakkında kısas ve diyetden neşen davasına kadir ollamayacakları canib-i
fetvahenden beyan kılındığından merkum Mehmed’in evvelce maktul-i
merkumun odasına gidişinde yanında gizlü olarak ustura getirmesi ve maktuşü
adete uyurken katl edibodasının sair yerinde eser-i mücadele ve dem
görülememesi ve katl eyledikden sonra maktul-i merkumun saatini ve akçe
kesesini alıb ertesi günü firar ederek vapurda tutulması ve merkumun zaten ise
öyle arz için feda-yı can eden takımından olmaması delilleriyle madde-i katlin
merkumundan amden ve tamaen suduru derece-i tahakkukda olduğundan ber-
muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş
sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun
İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkure ba mazbata
340
ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudlarında merkum müddet-i mezkure için vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
12 L 69 tarihinde gönderildi
Şumnu kazasına tabi Kerlabad nahiyesi muzafatından Tekyeli cami karyesi
sakinlerinden olub maktulen vefat eden Hacı Hüseyin’in veresesiyle katilleri olan
Cuma-i atik kazasına muzafa zarbunya karyesinden Salih ve refikleri yine nahiye-
i mezbureye tabi tekye-i kebir karyesinden Ahmed ve diğer Ahmed’in suret-i
murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale ilam ve
mazbata meallerine nazaran merkumlardan Salih ve Ahmed’in mezbur Hüseyin’i
muceb-i kısas olan katl ile katl eyledikleri ikame-i beyyine ile sabit oldukdan
sonra verese-i merkumeden maktul-i merkumun zevcesi Fatma merkumları
kısasdan afv etdiği anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahen kaydında
gösterildiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkumandan Salih ve Ahmed’in beşer sene ve
muavin-i katil hükmünde bulunan diğer Ahmed bin Mehmed’in iki sene müddetde
tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketilerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i
valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet bildirilmiş olmağla vürudunda
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
18 L 69 tarihinde gönderildi
Divriği kazası kurasından İbrişiye mütemekkinlerinden olub katilen halik olan
tamdan düşmüş oğlu Hacı Devrek’in katili bulunan acar karyesi Hüsni bin
Osman’ın lahıkk olan hükm-i şerisi mucebince icra-yı kısası hakkında gönderilen
ferman-ı alinin icra-yı ahkamı sırada verese-i maktul katil-i merkûme ile on sekiz
bin beş yüz kuruş bedel-i makbuz üzerine sulh olarak katl-i merkumun kısasdan
afv eylemiş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı zımnında Dersaadet’e
gönderildiğine dair cevaben tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-
ita bu suretin verese-i mersumeye fimabad husus-ı mezkure katil-i merkumdan
341
nefsine kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılındığıdan katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış
sekiz senesi şevvalinin yirmi dokuzucnu gününden itibaren tersane-i amirede beş
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı hilafet-penahi dahi
ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra
olunmak babında emr-i ali kıta 1
Sayfa 142
12 L 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Kutta-i tarik makulesinden kör Mehmed ve Ferhad ve Ahmed ve Mustafa ve
Hüseyin ve Diğer Mehemd ve Ali ve Estuban ve Keşo ve Nikola ve diğer Ferhad
v Zefir ile Hasan nam on üç nefer eşhasın li-eclil-mücazat Dersaadet’e irsal
olundukları ve bunlar beraber gönderilmiş olan Arnavud Mustafa’nın katili
Maksud’un lazım gelen diyeti ifa edemeyeceği ifadesine dair Selanik valisi sabık
devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile çend kıta mazbata
meclis-i valaya havale ve zabtiye müşiri devletlü paşa hazretleriyle muhabere
olunarak merkum Maksud’un mukaddema altı sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak üzere icabı icra kılındığı anlaşılmış ve selifüz-zikr on üç nefer eşhas kat-i
tarik ve gasb-ı emval fazahatına ictisarları tahakkuk eylediğinden ber-muceb-i
kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede
yedişer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hidemat-ı müşerrefede bil-istihdam
müddetleri hitamında sebilleri tahliye olunarak deniz aşuru bilad-ı baideye tard
ve defleri meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı
icra kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1
13 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Erzurum sancağına tabi İspir kazasına muzafa Kemsur karyesi ahalisinden ve
kutta-i tarik güruhundan olub bir müddetden beri gasb-ı emval ve katl-i nüfus
misillü teaddiyat ile ahali ve inba-yı sebili isal ve gezend-hasar eylemekde ollan
Firaşoğlu Molla Ahmed ve refiki Memiş başlarına sekiz nefer eşkıyayı cem ile
Yük Tortu kazasına tabi kurşun karyesini dahi basmak üzere bulundukları halde
üzerlerine sevk olunan zabtiye neferatına karşu durub teşhir-i silah eylemiş
342
olduklarından bil-mukabele tarafından atılan kurşundan fakat bir nefer zabtiyenin
elbisesi kat’ ve sarık olunub kendüye bir zarar isabet etmemiş ve eşkıya-yı
merkûmeden merkum Molla Ahmed’e kurşun isabetiyle fevt olun bir nefer refiki
dahi mecruhen firar ederek kusur sekiz neferi derdest olunarak ve yine kutta-i
tarik takımından olub Ovacık ve Beser kazaları kura ve nevahisi ahalisinden isal-ı
hasar etmekde bulunan Acı Yafin ve Laz Ahmed nam şakiler bis-suhule tutularak
cümlesi mahbusda tevkif kılınmış ve ashab-ı hukuk bir tarafdan gelerek nehb ve
garat olunan eşyalarını bir tarafdan bil-iddia ba marifer-i şer-i şerif celbce ve isare
istirdad ve ita olunmakda bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair
tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-ita eğerçi bunlarun resmen
muhakemat mazbataları icra olunmamış ise de kutta-i tarik güruhundan oldukları
ve zuhura gleen hareketlerinden başka yedlerinde emval-i menhube çıkmasından
dahi müsbet olduğuna binaen mezhuzları olan eşyanın küllen ashabına istirdadıyla
merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren yedişer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak hitamında
tahliye-i sebilleri ile memleketi canibine tard ve def’ irsal ve salifüz-zikr
mecruhen firar eden bir neferi dahi bit-taharri ele getirilerek kezalik bu canibe
eşyası hususuna Erzurum valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile
vaz-ı kürek olunmak babına emr-i ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-076
Sayfa 143
18 L 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Fındıklı’da sakin Hace Fatma Hatun öteden berü on bir bin iki yüz kuruşluk şya
dolandırıb savuşmuş ise de merkumenin ve Beşiktaş’da yataği olduğu haber
verilen Nefise Hatun’un ele geçirilib icra olunan istintakda merkûme Nefise
Hatun’un muterif olunub ashabına istirdad okunan üç kalem eşyadan maadasında
yedi altun bulunduğu vcihle müddet-i hapis bulunduğundan kefili alunub sebili
tahliye kılınmak ve merkûme hâce Fatma hatun manevide olmasıyla eşya-yı
343
saireden bir serrişte alınamamış ve on üç mahdan mütecavit haps olunmak
olduğundan bahisle icra-yı icabı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin
mazbatası meclis-i valaya ledel-ita bundan böyle yine bir şey anlaşılamadığı
suretlde merkûme Fatıma Hatunun dahi kavi kefili alınarak sebili tahliye
olunması hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata
ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1
16 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı Şarki sancağı dahilinde kain Koyulhisar kazası ahalisinden olub
mukaddema katilen vefat eden Ömer Efendi oğlu Kamil’in veresesiyle
Karabeğoğlu Ali’nin icra olunan murafaalarına dair tevarüd eden tahrirat ve
mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun
maktul-i merkumu mucebi kısası olan katl ile katl eylediği tavien ikrarıyla sabit
olduğu anlaşılmış olduğundan lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle
tesviyesiyle muceb-i kanun-i ceza maahllindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa
celbi mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta1
25 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Silistre eyaletine tabi Yemşenli nahiyeis kurasından Fenerce-i sagir karyesi
mütemekkinlerinden olub maktulen fevt olan Angeli’nin veresesiyle katili ollan
Todori’nin suret-i murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-havale müfad-ı ilama nezaran mersum Todorinin mesfur Angeli’yi
katl ve itlaf eylediği tavien ikrarıyla sabit olarak verese-i merkum diyet talebinin
bulunduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane
tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-
344
ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere
bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet eyalet-i
merkûme valisi paşa hazretlerine bildirilmiş vürudunda merkûme müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali kıta 1
Sayfa 144
25 L 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Hüdavendigar sancağı dahilinde Karacaşehir kazasına tabi Yukarı Söğüd
ahalisinden olub katilen fevt olan Türkmenoğlu Bekir’in veresesiyle katili
Eskişehir’de Orta mahallesi sakinlerinden Külahlıoğlu Ahmed’in icra olunan
murafaalarını mutazammın Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretleri tarafından
tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran
katil-i merkumun maktul-i mezburu muceb-i fazahat olan katl ve katl eylediği ber-
nehc-i şer sabit oldukdan sınra maktul-i merkumun babası İbrahim bil-vekale ve
bil-vesaye verese-i kibar hisselerinden katil-i merkumu meccanen kısasdan afv ve
husus-ı mezkure müteallike davadan kabülünü havi zimmetini ibra ve iskat etdiği
anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyşe
katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddet-i
hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı küre olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1
26 L 69 tarihinde alındı
Zabtiye müşirine
Ereğli kömür madeninde müstahdem olub mukaddemce bazı vukuat-ı faciaya
mücaseret eden hurvatlardan işar-ı valaları vecihle emval ve eşya-yı muahfazası-
çün sekiz neferin bil-intihab kavi kefilleri alınarak şimdilik orada tevkif ile bu
tarafda bulunanların hitam-ı istintaklarında anların dahi celbiyle ilişikleri
kesildikden sonra cümlesinin memleketlerine gönderilmek üzere icra-yı istintakı
vuku bulan kattal-ı maddeleri haklarında gelmiş olan iki talkım mazbata ve
345
ilamat-ı şeriyenin iktizaları icra olunmakda olduğundan henüz gelmeyen
mazbatalar ile ialamat-ı şeriyenin ve ahalinin matlubat ve iddialalrını mübeyyin
defterin bir an evvel gönderilmek Kastamonu valisi devletlü paşa hazretlerine
yazılmış ve sefaret tarafından beş nefer nemçelülerin zaptiyeye teslimiyle icra-yı
istintakı karar-ı sabık iddiasından olmasıyla anın Hariciye nezaret-i celilesi
canibinden icabına bakılmak ve bu tarafa gelen kırk dokuz Hırvatlardan beş
neferin Ereğliye gelinmemek üzere hırvatbaşının kefaletlerine muvakkaten
tahliye-i sebili ve şunların bir an evvel ikmal-i muhakemat ve istintakına itina
olunmuş hususunun dahi savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i valada tezkire ve
tensib olunarak hakipa-yı hümnayunu hakkında mülükaneden bil-istizan irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince
icabı icra olunmak olmağla zat-ı devletleri dahi ber-mukteza-yı emr u ferman-ı
hümayun-ı hazret-i şahane iktizalarının hüsn-i icrasına itina ve himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-077
Sayfa 145
2 Za 69 tarihinde gönderildi
Edirne sancağında vaki Kızılağaç kazasına muzafa Kul karyesi
mütemekkinlerinden Mihon’un hanesine girib kendisi ve hanesinde misafir
bulunan Yanbolulu Dirani’yi cerh ve katl ile emval ve eşyasını ahz ederek firar
etmiş olan sekiz nefereşhasdan Receb ve Hüseyib ve Süleyman’ın ahz ve giriftiyle
muhakeme-i lazımeleri bil-icra madde-i katl şeran sabit olamamış ise de
merkumlar kutta-i tarik ve uygunsuz makulesinden olub madde-i katlin dahi
kendilerinden suduruna zann-ı yakın hasıl olduğundan ve merkumlar mahbusda
tevkif olduğundan mücazatlarının icrası istizanına ve firar etmiş olan beş nefer
eşhasd bulunamayub taharrri olunmak idüğü ifadesine dair cevaben tevarüd eden
mazbata meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara göre merkumlar kutta-i tarih ve
uygunsuz makulesinden bulunduklarından başka madde-i katlin dahi
kendilerinden suduruna takın hasıl olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beer sene müddetle vaz-ı
kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri olunub tahliye-i sebilleri ile
memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsalleri ve firar etmiş
346
olan beş nefer eşhasın dahi ahz ve giriftleri zımnında tekayyüdat-ı mütemadiyenin
ifası hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müdddet-i mezkure ile vaz-
ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1
Budahi
Kayseriye tüccarından olub mukaddemce Zile panayı esnasında Bağırsak deresi
nam mahalde itlaf olunmuş olan iki nefer reayanın katillerinden ahz ve girift
olunan Ali Yusfu oğlu madde-i katlin kendüden sudurunu inkar etmiş ise de
altmış dört nefer tarihinde cerh ve katl töhmetinden dolalyı Sivas’da mahbus iken
hastahaneden kaçdığını muterif ve muahharan dahi cend defa prangaya konularak
yine kaçub eşya-yı sebile isal hasar etmekde olduğundan ve merkumanın dahi
katili bu olduğu cesedlerini kürekledilklerini arabacı söylemiş idüğü gelen
mazbata mealinden anlaşılmış ve merkum kutta-i tarih güruhundan olub bu
suretde kendisine şiddet-i mücazat olunması lazım gelmiş olduğundan bir guna
mehuzatı var ise bil-istirdad merkumlar muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek
olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle vilayeti tarafına tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa irsali hususunun mahalline bildirilmesi meclis-i valadan
ba mazbata ifade ve mucebince keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak deyü ferman-ı ali kıta 1
Bu dahi
Adana’ya tabi Arablar karyesi sakinlerinden olub madruben vefat eden
Mustafa’nın vereseleri li-ebeveyn karındaşı İsmail ile Karakayalı aşiretinde karalu
obası ahalisinden Mehmed’in suret-i muhakemelerini mutazammın gelen tahrirat
ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i
merkumun maktul-i mezburu muceb-i diyet olan katl ile katl eyledii şeran sabit
olduğu misillü maktul-i mersum Mustafa’nın veraseti karındaşı merkum İsmail’e
münhasır bulunduğu ber-nehc-i şer’ tahakkkuk etmiş ise maktul-i merkumun
347
kıssadan diyeti olan on bin dirhem şer’iyi şibh-i salisede tekasit-i salise ile katil-i
merkum Mehmed’in merkum İsmail’e eda eylemesi iktiza edeceği canib-i
fetvahaneden zeyl kılındığından diyet hususunun ol-vecihle tesviyesiyle katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı müddetinde sebili tahliye
kılınmak üzere bu tarafa irsali hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumun müddet-i
mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
5 Za 69 tarihinde gönderildi
Halep eyaletinde Eriha kazasına sabi Şatak karyesi ahalisinden olub maktulen
vefat eden Hasan’ın katili yine karye-i merkûme ahalisinden Abdülkadir’in icra-yı
kısası hakkında sadır olan ferman-ı alinin icra-yı ahkamı sırasında maktul-i
merkumun veresesi katil-i merkumu müebbeden tersane-i amirede vaz-ı kürek
olunmak üzere meccanen kısasdan afv etmiş oldulları ifadesine dair Halep valisi
devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-havale verese-i merkumenin fimabad husus-ı mezkure katil-i
merkumdan kısas ve diyetden sene ….[silik] kadir olmayacakları cenab-ı
fetvahaneden beyan kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza icra-yı mücazatı
hakkında meclis-i mezkurdan kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-i hazret-
i milkdariye arz ve istizan olunarak asayiş vakıasına nazaran merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on beş sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard
kılınmak üzere bu tarafa celbi hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi
müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkuruyla vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1
Sayfa 146
5 Za 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
348
Selanik eyaleti dahilinde Veberasene karyeli Yorgi’nin bir mikdar akçesini gasb
etmiş ve ahz ve girift ile bu tarafa gönderilmiş olan Felartos karyeli Tanaş ile
refiki Yorgaki’nin sabıkalı eşkıyadan bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkumların ikişer sene müddetle
vaz-ı pranga olunmaları ve hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri alınarak
salıverilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı şahaneden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
ve keyfiyet mahalline işar ile tarih-i mahbusiyetleri istilam kılındığından cevabı
vürudunda bab-ı zaptiyeye bildirileceği derkar bulunmuş olmağla ber-muceb-i
irade-i seniyye-i şahane merkumların müddet-i mezkure ile prangaya bend
olunarak ve hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebilleri tahliye olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1 4 Za 69
5 Za 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kutta-i trik ve nehb-i emval niyet-i muzırrasıyla bir cemiyet-i melun teşkiliyle
ictisar edere saye-i muvakkat-vaye-i hazret-i şehinşahide ahz ve girif olnmuş olan
Ergili Mustafa ve Nanyalı Mehmed ve Bendelenli Ahmed ve Reşid ve İslam ve
Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza yedişler sene müddetle prangabend
olunmaları istizanına dair tevarüd eden cend kıta mazbata meclis-i valaya ledel-
havale siyak-ı işara nazaran merkumun bilfiil icra-yı şekavet ve melanete fırsat
bulamamışlar ise de kat-i tarik niyetiyle tecemmu ederek keşt-i güzar eyledikleri
ikrarlarına sabit olarak hatta refiklerinden birisi bir zabtiye neferini cerh ve idam
ederek kedisi dahi eser-i cerhden müteessiren fevt olunmuş olmasına nazaran
bunlar fena ve uygunsuz eşhas-ı muzırradan olduğu anlaşılmış ise de yedişer sene
müddet-i bir az ziyadece göründüğünden ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak müddetleri hitamında sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa
gönderilmeleri hususununda İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yo hümayuı hazret-i padişahiden
istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik
buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla
349
vürudunda merkumlar zikr olunan beşer sene müddet ile vaz-ı kürek olunmak
deyü ferman-ı ali kıta 1 4 Za 69
7 Za 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Fezahat-ı cesime ashabından olub Sayda’dan Dersaadet’e gönderilmiş olan Ali
Haccac ve oğlu İbrahim ve Ahmed Alegi ile Akkalı Ahmed ber-muceb-i kanun-i
ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar sene müddetle tersane-i
amirede vaz-ı klürek olunarak hitam-ı müddetlerinde keyfiyetleri mahallinden
istilam ile ne tarafa gönderilmeleri lazım gelir ise sebillerinin tahliyesiyle ol-
canibe irsal ollunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak keyfiyet
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı
mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub merkumların mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinin işları hususu teferruatıyla beraber mahalline bildirilmiş
olmağla mucebince iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1
5 Za 69
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-078
Sayfa 147
6 Za 69 tarihinde gönderildi
Konya eyaletinde Hamid sancağı dahilinde kain Hoyrat kazasına tabi Eyübler
karyesi sakinlerinden olub mecruhan vefat eden Hüseyin bin Hasan’ın veresesiyle
Mehmed Ağa nam kimesnenin gulamı olub maktul-i merkumun katili olan
Abdullah’ın icra kılınan muhakemelerine air gelen mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran katili merkumun maktul-i merkumu
amden tüfenk kurşunuyla bi-gayr-i hakkın darb ve cerh eylediği ber-nehc-i şer’
sabit olduğu ve gulam-ı merkumun sahibi merkum Mehmed Ağa maktul*i
merkumun diyeti içün gulam-ı merkumu aynen vereseye teslim etmiş ve yahud
maktul-i merkumun tamam-ı diyetini eda eylemesi hususlarında muhbir kılındığı
anlaşılmış olduğundan ve bu suretde merkum Mehmed Ağa emriyle mezkurundan
hangisini ahze dersi ihtiyar eylediği emr ile hükm ve tenbih olunmak lazım
350
gelecei canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre fetvahane kaydının
beyanıyla katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek ounmak üzere
dersaadete irsali hususunun eyalet-i merkûme valisi devletlü paşa hazretlerine
işarı ve merkumun dördünde ol-vecihle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde
eğer sahibi merkum gulam-ı mezburu mukabili aynen vereseye vermiş ise
merkumun verese-i merkum tarafına ve böyle olmayubda maktul-i merkumun
diyeti nakden ifa etmiş olduğu halde sahibine ita olunması meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine billdirilmiş
olmağla vürudunda merkum ol-vechile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali
kıta 1 5 Za 69
8 Za 69 tarihinde gönderildi
Devletlü kapudan paşa hazretlerine
Trablusgarb ahalisinden olub tersane-i amire zindanında bulunan Mesud’un bir
guna töhmeti olmadığından bahisle tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği
arzuhaliyle tezkire-i behiyyeleri üzerine trablusgarb valisi sabık devletlü İzzet
Paşa hazretleriyle olunan muhabere-i cevabiye nazaran merkum Mesud
Trablusgarb’a bulunan muvazzaf topçu çavuşlarından olub eda-yı hidmet ederek
tekmil-i müddetinde redif tezkiresi ahzıyla istibalen ihraç olunduktan biraz
müddet sonra topöu kaymakamı Mustafa beyin leylen hanesine girib ve odasından
çekmecesini çıkarıb bağcaya bırakarak ya muma-ileyhe kasd etmek ve yahud bir
az eşya dahi almak sevdasıyla tekrar odaya girdiğinde mir-i muma-ileyh ile
uşağına silah çekmiş ve hayli arbede olmuş olmasından dolayı keyfiyetin makam-ı
vala-yı seraskeriye inha olunduğu ve kendisi dahi bu tarafa gönderildiği anlaşılıb
bu halde merkumun bir müdder daha ol-tarafa gitmesi uyamayacağı misillü hapsi
dahi yirmi mahı tücavüz ederek oraya azimetde mahzur olub olmadığının
mahallinden istilamı halinde haylice daha mahbusa durması lazım geleceğinden
ve beyan olunan töhmetine göre şimdiye kadar hapsi hakkında ceza-yı kafi
görünmüş olduğundan bu tarafa kavi kefile rabtıyla sebilinin tahliyesi hususunun
savb-ı valalarına havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla
351
ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 6 Za 69
kıta 1
8 Za 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Mısırlı zenci mercan Rumeli ordu-yı hümayunu yüzbaşılarından Ahmed Ağa’nın
bir mikdar nukutuyla on bin kuruş kıymetlü mücevherat ve eşya-yı sairesini ahz
ederek eşya-yı mezkure zahire bil-ihraç kamilen sahibi muma-ileyhe teslim kılındı
ve merkum sabıkalı bulunduğu cihetle ol-tarafda ikameti uyamayacağından
zaptiyeye terfikan bu tarafa gönderildiği ifadesine dair Selanik meclisinden gelen
mazbata meclis-i valaya ledel-ita zat-ı valalarıyla muhabere olunduğu vecihle
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza iki sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
pranga olunarak hitam-ı müddetinde İskenderiye canibibe tard ve def’ kılınması
hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkuran ba mazbata ifade
ollunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1 6 Za 69
Sayfa 148
10 Za 69 tarihinde gönderildi
Viranşehir sancağı dahilinde kain yenice kazası kurasından Sanuk karyesi
sekenelerinden olub bundan akdem maktuleten müteveffiye olan Aişe Hatun’un
veresesiyle katili zevci Ömer ile vuku bulan murafaalarına dair Kastamonu valisi
devletlü paşa hazretlerinin tevarüd eden tahriratıyla mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran katil-i merkum Ömer’in zevcesi
maktule-i mezbureyi mucebi diyet ve harman-ı irs olan katl ile katl eylediği tavien
ikrarıyla ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i
mezburenin diyeti olan beş bin dirhem şer’iyi sened-i salisede tekasıt ile katil-i
merkumun eda eylemesi lalzım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığı
diyet hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i
merkumun icra-yı mücazatı lazım gelmiş ise de madde-i katl elli beş tarihinde
vuku bularak on dört sene kadar vakit geçmiş olduğu halde şimdiye kadar dava
352
olunmamasının sebeb ve keyfiyeti tetkike şayan göründüğüne ve kaza-i mezkur
res-i eyalet olan Kastamonu’ya pekde uzak olmadığuna binaen katil-i merkum ile
maktule-i mezburenin veresesi bu babda ikdam olan şahidleri Kastamonu’ya celb
olunarak keyfiyet evvel ve aharı bil-etraf tahkik ve tedkilk ile fil-hakika
merkumun madde-i katle mücasereti şeran ve nizamen eşnahdan salim olacak
vecihle sübut bulduğu halde ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga
olarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi cabine tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1 9 Za 69
10 Za 69 tarihinde gönderildi
İstanköy ceziresine tabi karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen fevt olna
Andon ile Rodos ceziresine tabi Salakvar karyesi mütemekkinlerinden maktul
Esterfon2un katilleri kostanti ve İsnadi’nin icra-yı kısasına dair gönderilen
evamir-i aliyyenin vusulüyle veresesinin afvına mebni merkumların haklarında
kısas sakıt olub kendüleri bu tarafa gönderildiği ve merkum Ksotantin’in sabıkalı
ve kutta-i tarik makulesinden bulunduğu mahallinden gleen mazbata ve ilamlar
mealinden anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle
ilerüde tesviye olunmak üzere ber muceb-i kanun-i ceza merkumlardan
Kostantin’in mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi
cemazielahirinin yirmi beşinci gününden itibaren on sene ve İstadi’nin dahi
kezalik mahbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi receb-i şerifinib on yedinci
gününden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak
hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve memleketleri canibine tard ve def
kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifae olunmak ve hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i mülükaneden bil-istizan irae-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince merkumlar vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali kıta 1 9 Za 69
353
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-079
Sayfa 149
12 Za 69 tarihine kavasbaşıya verildi
Rumeli eyaleti dahilinde kain Nasliç kazasına muzafa Karbelazon karyesi
ahalisinden olub Yenişehir-i ferner kasabasında maktulen vefat eden Ahmed’in
veraseti pederi Abdüllatif ile katilleri Mustafa Arif ve Zenci Abdullah ve diğer
Zenci Mercan’ın vuku bulan murafaalarında katilun-ı merkumun maktul-i
mekrum Ahmed’i alat-ı carih ve sopa ile darb edib müteessiren vefat eylediği
tayien ikrarlarıyla sabit olub masluhun tavassutuyla altı bin beş yüz kuruş bir-rıza
beyinlerinde sulh vaki olarak merkum Abdüllatif bil-verase tasaddi eylediği
davasından fergatla oğlu müteveffa-yı merkumun dem ve diyetine dari amme-i
davaan merkumların zimmetlerini ibra ve iskat etdiği mahallinden gelen mazbata
ve ilam meallerinden anlaşılmış ve bu suretde merkum fimabad merkumundan
nesne davasına kadir olamaycağı canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan
merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi
kefilleri alunub sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def olunmak
üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet
mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali 11 Za 69 kıta 1
12 Za 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Varna mülhakatından Balçık karyesinde bundan akdem katilen fevt olan
İbrahim’in katili denilen zenci Mehmed Emin ile veresesinin icra oluna
murafalarında merkum zenci Mehmed Emin kendisi merkum İbrahim’i katl
eylediği varisi tarfından iddia olunmuş ise de merum madde-i katlden bizzar
kendisinden sudurunu inkar ile gaib kıbti Mehmed nam şahıs ile maktul-i
merkumun zevcesi Aişe birlikde ve muayyen oldukları halde icra eylediğini ifade
ve tezkar eylemiş ve zevce-i mezbure külliyen inkarda bulunmuş ve verese dahi
mezbureden dava etmeyün merkum Mehmed’in inkarına mukarin-i tasaddi
eyledikleri müstakil katl davalarını isbatdan izhar-ı aciz ile merkum Mehmed
354
müstakilen katl etmediğine bit-taleb tahlis olunduktan sonra verese-i kibar lazım
gelen sülüs-i diyetden hisselerinden merkumun kabulünü hala zimmetini ibra ve
verese-i sigarın hisse-i irsiyeleri mukassatan eda eylemesi tenbih ollunduğu ve
merkum Mehmed’in muaddem ve muasser olduğu beyanıyla icabının icrası
istizanına dair Silsitre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden
tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran
merkum Mehmed’in muaddem ve muasser olduğu ber-nehc-i şeri badet-tahkikl
ikrarı tavien olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktul-i merkumun sülüs-i
diyetden sigar-ı mezburenin hisse-i irsiyelerinin ahz ve istihsali merkum
Mehmed’in same-i haline tevkif olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden
beyan kılındığından diyet-i hususun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle same-
i haline tevkifle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde sebili tahliye olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi
hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmala vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali kıta 1 – 11 Za 69
Sayfa 150
15 Za 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi
Ordu sancağında perşenbe kazasına muzafa Timurtaş karyesi sakinlerinden olub
mukaddema katilen vefat eden Ustaoğlu Receb’in veresesiyle katilleri Milaslı
kazası ahalisinen Çoban Mustafa ve zevce-i metrukeleri Meryem ve Hüsna’nın
icra kılınan murafaalarını mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-havale meal-i ilame nazaran merkumum maktul-i merkumu
mezburelerin emriyel katl ve itlaf eylemiş ollacağı ber-nehc-i şeri sabit olarak
fazahatina hükm oldundukda sonra mezbureler katil-i merkumu kısasdan afv
etmeleriyle kısas-ı sakıt ve sigar-ı verese haklarında diyete münkalib olduğu ve
diyet katl-i merkumdan sigar-ı mezburenin hisse-i irsiyelerini eda ile merkum
Mustafa’ya tenbih olunduğu anlaşılmış olub ancak mezbureler zevçleri maktul-i
merkum recebi katl ile ve bu merkum Mustafa’ya emirlerini ikrar eylemlerine
nazaran katl-i mezkurun mucebi kısası olmayub diyet olduğundan kısasdan
355
afvlarıyla diyetden hisseleri sakıt olamaycağı cihetle mezbureler dahi hisse
talebinde oldukları takdir de maktul-i merkumun kazadan tamam-ı diyeti olan on
bin dirhem şeriyi verese-i mezbureye sinin-i salisede tekasit ile merkum
Mustafa’nın aynen edası lazım gelib mezburelere dahi takrir-i ikame olunmak
iktiza edeceği canib-i fetvahaneden kılındığındna diyet hususunun fetvahane
kaydında gösterdiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza mezbure
Meryem ve Hüsna’nın mahallinde nisaya mahsus hapishanede beşer sene
müddetle hapis olunarak merzburelerin ilfak ve iksasına icbar edece velileri
olduğu halde anlardan olduğu takdir canib-i beytülmaldan idareleriyle hitam-ı
müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve katil Mustafa’nın mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı pranga
olunub hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi
dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
15 za 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Tekfurdağı kazasına tabi Nabi karyesi sakinlerinden olub bundan akdem
madruben vefat etmiş olan Hasan’ın veresesi validesi Aişe ve er karındaşı Halil ve
kız karındaşı Lebibe ile merkumun katili denilen Mustafa arnavud murad’ın vuku
bulan murafaalarında merkum Mustafa müteveffa-yı merkumu darbı eser eden ve
katili ikrar ve refiki merkum Murad’ın inkarı cihetiyle isbat olunamayıb
davalarından feragat etdikleri ve kanunen icra-yı mücazatları istida olunduğu
beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair gelen mazbata ve ilamlar meclis-i valaya
ledel-ita merkum Halil ve mezbure Lebibe tarafından ferağ-ı mekzure vekil
olduğu halde müdde-i aleyhadan olan davalarında fariğ olmuş ise fimabad ol-
merkerzde verese-i mezbure müddea-i aleyhadan nesne davasına kadir
olamayacaklları canib-i fetvahaneden beyan kılındığından katil-i merkumların
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedişer
sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde
356
kefilleri alınıb tahliye-i sebilleriyle memleketleri canibine tard ve def olunmak
üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-080
Sayfa 151
15 Za 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kıbrıs ceziresinde kain Odim kazasına tabi Besuri karyesi ahalisinden olub
maktulen vefat eden Mehmed’in babası Memiş ile katili denilen yine karye-i
mezkure ahalisinden zenci Ali’nin suret-i muhakeme ve murafaalarını
mutazammın tevarüd eden tahriratıyla mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-
havale müfad-ı ilama nazaran ebb-ı merkum Memiş sekiz yüz kuruş akçe ahzıyla
husus-ı mezkure müteallike amme-i davadan katil-i merkum Zenci Ali’nin
kabulünü havi zimmetini ibra etmiş olmasıyla bu surretde ebb fimabad husus-ı
mezkure müteallik merkum Ali’den nesne davasına kadir olmayacağı
fetvahaneden beyan kılındığındna ve meblağ-ı mezbur tesviye kılındığı
anlaşıldığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle mahalli tarafına tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 12 Za 69
16 Za 69 tarihinde bu dahi
Arpa tüccarından Hasan ve Hacı Ali Efendilerin mutasarrıf oldukları sefine
Ereğli’den maden kömürü tahmil etmek üzere kapudanı olan Süleyman kağundan
yedine mektub ile mürur tezkiresi verilerek ol-canibe gönderilmiş ise de ol-tarafa
gitmeyib köstenceye azimetle zahire yüklenerek Dersaadet’e gelmiş olduğundan
kapudan-ı merkum sefine sahibi mum-ileyhima ile celb ve istintak olundukda
357
muma-ileyhimanın haberi olmaksızın mahal-i mezkure gidib zahire tahmiş
etdiğini ifade ve itiraf edib saye-i meali-vaye-i hazret-i şahanede kömürün beher
kantarına doksanar paradan nul verilmekde olarak şu aralık şiddet-i lüzumu dahi
bedihi olduğu halde kapudan-ı merkumun şu hareketi yolsuz ve uygunsuz şey
olarak tedibi muceb göründüğüne dair bahriye meclisinin mazbatasıyla devletlü
kapudan paşa hazretlerinin tezkiresi meckis-i valaya ledle-havale kapudan-ı
merkumun saire ibret içün tersane-i amirede iki mah müddetle istihdam olunarak
hitam-ı müddetinde tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i
canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 15 Za 69 kıta 1
17 Za 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirine
Cünha-i vakıasına mebni bundan mukaddem vaz-ı pranga olunmuş olan oğlu
Hüseyin’in tahliye-i sebili istidasına dair Harputlu Adile Hatun’un takdim
eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-havale mezkur arzuhal balasına ihraç
etdirilen kürek kaydına nazaran merkum sirkat töhmetiyle altmış sekiz senesi
Rebiülahirinde iki sene müddetle vaz-ı pranga olunub inkıza-yı müddetine daha
beş altı mah olduğu anlaşılmış ise de mezbure şayan-ı merhamet-i seniyye
göründüğüne ve merkumun dahi şimdiye kadar ıslah-ı nefs etmes memul
bulunduğuna nazaran merhameten tahliye-i sebili menut-ı irade-i seniyye idüğü
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve ol-vecihle merkumun tahliye-i
sebili tensib kılınmış olmağla icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali 15 Za 69
23 Za 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Sarı Şaban karyeli Hüseyin Çloban nam şahıs mukaddema katl-i nüfus nadde-i
kerihesine ictisarından naşi Dersaadet’e gönderilecek prangaya konulmuş ve
358
hitam-ı müddetinde salıverilib memleketine irsal olmuş ise de merkum yine
harekat-ı sabıkasında ızrar eylediğinden be-tekrar tutulub gönderilmiş olmasına
mebni ol-babda gönderilen isitlamname üzerine eşkıya ve kutta-i tarik
makulesinden olarak fırsat-yab oldukça enva-i uygunsuzluğa ictisar eylediği
meclis ve erbab-ı vukuf taraflarından ifade ictisar olduğu ve merkumun mahall-i
baide tard ve def’ine dair Selanik valisi sabık devletlü paşa hazretleri tarafından
gelen tahrirat meclis-i valaya ledel-ita merkûme ber-muceb-i inha emsali misillü
li-eclil-imkan Kıbrıs ceziresine irsal ve def’ olunması meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden istizan olunarak irade-i
seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet vali-i
lahık devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının icrası
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 22 Za 60 kıta 1
Sayfa 152
23 Za 69 tarihinde gönderildi
Kalkandelen kazasına tabi Haceşte karyesi sakinlerinen olub bundan akdem
maktulen vefat eden Fazıl’ın katili Abdullah’ın icra-yı kısasına dair göndrilen
ferman-ı alinin vusulüyle katil-i merkumu verese-i maktulden Şaban ve Hanife ve
Şahine’nin afvına mebni kısas-ı sakıt ve diğer veresesi Fatıma hakkında mesele-i
diyete münkalib olarak tesviyesi katil-i merkum tenbih olunduğu ve kendisinin bu
tarafa gönderildiği ifadesini mutazammın cevaben tevarüd eden tahrirat ve
mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita bu suretde maktul-i merkumun
kaziyeden diyeti olan on bin dirhem şeriden ancak mezbure Fatıma’nın hisse-i
irsiyesini katil-i merkum Abdullah’ın aynen ve mukassaten eda eylemesi lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet maddesinin fetvahane
kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan işbu altmış dokuz senesi muharremül-
haramının yirmi beşinci gününden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle
vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin bit-tahliye memleketi canibine tard ve
def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde
müteallik buyrulub keyfiyet Üsküb valisi devleltü paşa hazretlerine bildirilmiş
359
olmağla ol-vecihle merkum vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 22
Za 69
24 Za 60 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Bundan akdem katilen fevt ollan Hacador’un katili Hüseyin’in icra-yı kısasına
dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle verese-i maktul kısasdan on sekiz bin
beş yüz kuruş bedel makbuz üzerine sulh oldukları cihetle katil-i merkumun li-
eclil-mücazat Dersaaet’e irsal kılındığına dair cevaben tevarüd eden mazbata
meclis-i valaya ledel-havale bu hale göre katil-i merkumun nizamen tedibi lazım
geleceğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesi hususunda savb-ı müşirilerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve merkumun
mahallindeki hapsi tarihinin bu tarafa işarı hususu Sivas valisi devletlü paşa
hazretlerine yazılmış olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali 23 Za 69
Gurre-i Z 69 tarihinde gönderildi
Köstendil kaymakamı Mustafa Efendi’nin saye-i şevket-vaye-i hazret-i şahanede
ileride münasib bir memuriyetde istihdam olunmak üzere azliyle mezkur
kaymakamlığın mahsus olan üç bin dokuz yüz yirmi kuruş maaş ile usulüne
tevfikan Biga mutasarrıfı esbak müteveffa Hasan Haydar Paşa damadı Istabl-i
amire müdürlüğü payelülerinden izzetlü Yusuf beyin uhdesine ihalesi zat-ı
atufileriyle bil-muhabere meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı mülükane
istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve
şeref-sudur buyrulub mantuk-ı münifi üzere icabı icra kılınmış olmağla hazinece
dahi iktizasının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
360
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-081
Sayfa 153
Gurre-i Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar-ı sahib sancağına tabi sandıklı kazasına muzafa kızılca karyesi
sakinelerinden olub bundan mukaddem maktuleten müteveffiye olan Haice
Hatunun veresesiyle katili yine karye-i mezkure sakinlerinden zevç-i metrukü
Kara Ahmed oğlu Mustafa’nın icra kılınan muafaalarına dair tevarüd eden ilam
ve mazbata meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkum
maktulete-i mezbureye mucebi diyet ve harman-i irs olan katl ile katl eylediği
tavien ikrarıyla sabit olmadığı anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i
mezburenin kaziyeden diyeti olan beş bin dirhem şeriyi katil-i merkumun verese-
i mezbureye mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydı vcihle bit-tesviye merkumun
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga
olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def
olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun irsali
hususu Hüdavendigar valisi devletlü paşa hususlarına bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı
ali kıta 1
Gurre-i Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri paşaya
Edirne’de Emir Mescid mahallesi sakinelerinden olub bundan akdem katileyen
mütveffiye olan Aişle hatunun varis-i maruf ve marufesi olmadığından canib-i
beytülmaldan hısm tayin olunan Şerif Ağa ile katili zevci Ali’nin suret-i murafaa
ve muhakemelerini mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya
ledel-havale meal-i ilama nazaran merkum mezbure Aişe’yi muceb-i kısas ve
hareman-ı irs olan katl ile katl eylediği tavien ikrarıyla sabit olduğu ve sabıkalı
katil güruhundan olduğu anlaşılmış ve bu surete katil-i merkumun kısasan katli
veya rızasıyla canib-i beytülmak içün kendisinden taman-ı diyet merde-i ahzı tes-i
361
rezin-i şahaneye menut-ı mevaddan idüğü canib-i fetvahaneden beyan kılınmış
idüğünden ol-baba kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-ı hazret-i
mülükaneye arz ve istizan olunarak merkum Ali’nin isaet-i vakıasına ve sabıkalı
güruhundan bulunmasına nazaran diyet maddesinin badehu iktizasına bakılmak
üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede on beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hidemat-ı lazımede
bil-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibibe tard ve
def olunması hususuna irade-i seniyye-i canib-i şehinşahi müteallik buyrulmuş ve
merkumun irsali hususu edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla mucebince katil-i merkumun vürudunda icabının icasına himmet
eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1
3 z 69 tarihinde gönderildi
Devletlü Kapudan Paşa hazretlerine
Bozcaada mütemekkinlerinen Tufanoğlu kostanti yine ada-i mezkure ahalisinden
Veli nam kimesnenin zevcesi Fatıma Hatun’u ıtma’ ve iğfal ile hanesine girib
icra-yı fiil-i şeni’ etmekde iken zabtiye maarifetiyle derdest olunmuş ve mersum
ezaril eşhasdan olarak milleti tarafından dahi kabul olunmamış olduğundan li-
eclit-tedib tersane-i amireye gönderildiğinden ve merkum veli mukaddemce
gönüllü olarak tersane-i amireye gelüb donanma-yı hümayuna verilerek mersum
Kostanti dahi zindanda tevkif kılındığından icabının icrasına dair Bahriye
meclisinin mazbatasıyla mahallinden mevrud mazbata ve tezkire-i behiyyeleri
meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran mersum ile mezburenin bu
vecihle fiil-i şeni’ mücaretleri tediblerini müstelzim göründüğünden ve mersum
dahi zaten edebsiz güruhundan olduğundan emsaline ibret-i müessire olmak üzere
mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede üç sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
kefili alınarak sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına ve mezbuenin dahi
mahallinde nisaya mahsus mahbusda iki sene müddet hapis olunmasının ada-i
mezkur kaymakamına bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i
şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet
362
kaymakam-ı muma-ileyhe bildirilmiş ve merkumun ahz ve hapsi geçen mah-ı
şevval-i şerifinin beşinci günü ollduğu mahalli işarından anlaşılmış olmağla
irade-i seniyye mucebince icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 2 Z
69
Sayfa 154
3 Z 69 tarihinde gönderildi
Devletlü Kapudan Paşa hazretlerine
Akçaşehirli terzi oğlu Mehemd ve Karasulu Ali Reislerin süvar oldukları
safinelerine Ereğli’den maden kömürü tahmil etmek üzere yedlerine mektub ve
mürur tezkiresi verilerek ve vapurlarıyla Boğaza çıkarılarak oll-canibe sevk
olunmuş oldukları halde Ereğli’ye gitmeyib mahall-i saireye aizmetle kereste
tahmil ederek Dersaadet’e avdet etmiş olduğundan merkuman ledel-istintak ve
şayan-ı kabul olamayacak suretde azar-ı vahibe serd ve beyan eylediğinden icra-yı
mücazatları istizanına dair tezkire-i devletleriyle bahriye meclisinin müzekkiresi
meclis-i valaya ledel-havale vakıa şu aralık kömürün şiddet-i lüzumu cihetiyle
merkumların işbu hareketleri yolsuz ve uygunsuz olduğundan vacibül-hal
mehazir-i kesireyi müstelzim olacağından merkumların dahi emsali misillü ikişer
mah müddetle riştehanede tevkif ve istihdamları hususunun savb-ı valalarına
havalesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mucebince icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 2 Z 69
2 Z 69 tarihinde gönderildi
Kütahya sancağına tabi Gedus kazasında vaki Yenice karyesi ahalisinden olub
katilen fevt olan Mehmed’in veresesiyle katilleri karye-i mezkure sakinlerinden
Şatıroğlu Mehmed ve Çıldır oğlu Süleyman ve diğer Süleyman’ın icra olunan
murafaalarını mutazammın gelen tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i vlaaya
ledel-havale meal-i ilama nazaran merkumların maktul-i mezburu mucebi kısas
olan katl ile katl etdikleri ber-nehc-i şer sabit oldukdan sonra verese-i
mezbureden maktulün zevcesi bir-rıza katilleri kısasdan afv edib kısas-ı sakıt ve
363
verese-i saire hakkında diye münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde
maktul-i merkumun kazaan diyeti olan on bin dirhem şeriden verese-i saire
hisselerini tekasıt-ı salise ile katil-i merkumların seviyyen eda eylemeleri iktiza
edeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre diyet hususunun
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle merkumların ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede
beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariden bil-istizan
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve
keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında
ferman-ı ali 2 Z 69
2 Z 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Kırıkçeşme civarında Berdeganda müsteciren ikamet etmekde olan Edremidli
Hace Mustafa Efendi on iki yaşında Mehmed nam çocuğun çikara yakmak üzere
dükkanına gelüb kitablarını almış olduğu cihetiyle mezkur kitabları yedinden alıb
tütün çubuğuyla başını darb etdiğini ikrar ve bakkal Dimitri’nin bazı havadise dair
evrak-ı matbua kırat eylediğini görmüş olmasından dolayı bazı uygunsuz
tefevvühata cüretini itiraf ve tezkar etdiği ve kitablara dair olan iddiasının dahi
vahi olduğu tbeyyün eylediği takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası
mealinden anlaşılmış olduğundan merkumun memleketi canibine gönderilmesi
hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş
olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
kıta 1 2 z 69
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-082
Sayfa 155
8 Z 69 tarihinde gönderildi
364
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Bosnalı Mehmed Mümin nam kimesnenin beş seneden beri vaz-ı pranga olunub
ıslah-ı nefs eylediğinden ve idam etdiği Abdullah ve Hüseyin’in diyetleri dahi
pederi ita ederek ilam dahi almış idüğünden tahliye-i sebili hakkında vuku bulan
istidası üzerine makam-ı senaveriden istilamnamenin vusulüyle maktulen
merkumanın diyeti içün merkum Tahir Paşa zamanında mühürdarı marifetiyle
merkumun memlekeri olan Maden kazası ahalisinden yirmi bin kuruş tevzi ve
tahsil olunmuş ise de verese-i maktuline verilib verilmediği ve maktulden
merkumanın veresesi ollub olmadığı meçhul bulunduğu ifadesine dair Bosna
valisi devletlü paşa hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat meclis-i
valaya ledel-ita canib-i vilayetden ihraç etdirilen kayda nazaran merkumun katl
töhmetiyle altmış beş senesi evail-i saferinde dersaadete gelib emaneten tersane-i
amireye gönderildiği anlaşılmış olub mukal-i tahrirata göre merkumun fark-ı
fukaradan ollduğu cihetle tesviye-i diyet zımnında tahsil olunan akçenin vereseye
verilib verilmediği meçhul olduğu misillü verese dahi şimdi na mevcud olduğuna
ve merkumun müddet-i hapsi ise beş seneye karib olarak katil hakkında icra
olunan mücazatı görmüş bulunduğuna binaen bu müddetin merkumun hakkında
ceza-yı kafi addiyl tahliyesi ve bundan böyle veresenin zuhuruyla iddia-yı diyet
vukuuna tahsil olunduğu gösterilen akçein her kimin yedinde kalmış ise andan bit-
tahsil vereseye verilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı
şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde
müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun tahliye-i sebili hususuna himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 8 Z 69
8 Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
İşkembeci Andon’un dükkaından bir takım eşya-yı sirkat eylemesinden dolayı
vaz-ı pranga olunmuş olan kasab çırağı İstefan’ın tahliye-i sebilli istidasına dair
sebzeci esnafından çend nefer kesan tarafından takdim kılınan arzuhal meclis-i
valaya ledel-havale ihraç etdirilen mahbusiyet kaydına nazaran merkumun altmış
sekiz senesi evaili zilkadesinden itibaren iki sene müddetle vaz-ı pranga olunduğu
anlaşılarak hitam-ı müdetine daha hayli vakit var isede merkum istifenın zikr
365
olunan kesan tarafından hasta haline şehadet ve fimabad bu misillü efalde
bulunmayacağına kefalet olunmakda bulunmuş olduğundan ve işbu müddet-i
mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olacağından merhameten tahliye-i sebili
husuusu meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle
merkumun sebili tahliye olunmak ferman-ı ali kıta1 8 Z 69
15 Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Şam-ı şerif eyaleti dahilinde kain Baalbek kazası ümerasından mukaddema
Dersaadetê gönderilerek tersane-i amireye konulmuş olan Mehmed Arif ile yine
eyalet-i merkûmeye tabi bayrut karyeli ömer ve Hasan ve Hüseyin ve Mehmed ve
Ahmed ve Hıdır nam şahıslar fesad ve isyan töhmetiyle müttehim olarak
muharebe ile tutulmuş olduklarından bunlardan hiçbirisinin salıverilmesi
uyamayacağı Arabistan ordu-yı hümayunu müşiri devletlü paşa hazretleri
tarafından cevaben inha olunmakan naşi merkumların emsalleri müebbeden nefy
suretiyle Girid ceziresine gönderilmesi meclis-i valadan tezekkür ve tensib
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik
buyrulması ve ol-babda Girid valisi devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı
senaveri taraf-ı müşirilerine isra kılınmış olmağla merkumların firar edeyecek
suretle ber-muceb-i irade-i seniyye Girid’e irsaline himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali kıta 1 16 Z 69
Sayfa 156
21 Z 69 tarihinde verildi
Zabtiye müşiri paşla hazretlerine
Bargirci esnafından Rum milletinden Dimtri mukaddema taraf-ı hoca maksudun
yalısına giren hırsızlarıyla beraber tutulub bir senden mütecaviz tersane-i amirede
vaz-ı pranga olunmuş ise de merkumun o makule hırsızlardan olmayub ehl-i ırz
takımından olduğuna tekeffül olunarak tahliye-i sebili hususu Büyükdere ehl-i
islam ve reayasının muhtar ve muhbirleri tarafından ba arzuhal istida ve her ne
vakit isteniliyor ise teslim olunacağına dair esnaf-ı merkûme kethüdası vesaireinin
366
mührüyle bir kıta kefalet olmasa bile şimdiye kadar olan hapsinin hakkında ceza-
yı kafi addiyle sebilinin tahliyesi meclis-i valada ba tensib irade-i merhamet-ade-i
cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve sened-i mezkur bab-ı
zabtiyede hıfz olunmak üzere merbuten savb-ı valalarına gönderilmiş olmağla ber-
muceb-i irade-i seniyye-i merkumun tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali 21 Z 69
24 Z 69 tarihinde verildi
Tıbbiye nazırı efendi hazretlerine
Mahmud Paşa’da kain kaşıkçı İsmail’in sagir oğlu Mehmed ile zevcesine solcan
tuzu diyerek vermiş olduğu ilacdan sagir-i merkumun müteessiren vefatına ve
merkûmenin dahi hastalanmasına sebeb olan kürekçi kalfası İstavri’nin icra-yı
tedibi istizanına dair tıbbiye meclisinin takdim kılınan mazbata meclis-i valaya
ledel-ita merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede üç sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ve merkumun zikr
olunan tuzu dolabından alıverdiğini ifade eylemiş olduğu tersane-i amire eczacısı
eniştesi Gavril’in dahi yedinde bulunan eczayı hıfz etmemesinden dolayı tedibi
hususunun taraf-ı şeriflerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
hakipa-yı şahaneden istizan olarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi-dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref-sudur mucebince icabı icra kılınmış olmağla zat-ı
şerifleri dahi merkum Gavril’in tedibi hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali 21 Z 69
24 Z 69 tariihnde verildi
Mahmud Paşa’da kain kaşıkçı İsmail’in sagir oğlu Mehmed ile zevcesine solcan
tuzu diyerek vermiş olduğu ilacdan sagir-i merkumun müteessiren vefatına ve
merkûmenin dahi hastalanmasına sebeb olan kürekçi kalfası İstavri’nin icra-yı
tedibi istizanına dair tıbbiye meclisinin takdim kılınan mazbata meclis-i valaya
ledel-ita merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede üç sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ve merkumun zikr
367
olunan tuzu dolabından alıverdiğini ifade eylemiş olduğu tersane-i amire eczacısı
eniştesi Gavril’in dahi yedinde bulunan eczayı hıfz etmemesinden dolayı tedibi
hususunun mekteb-i tıbbiye nezaretine havalesi meclis-i mezkurdan ifade ve
hakipa-yı şahaneden istizan olarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi-dahi ol-
merkezde müteallik buyrulun keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş
olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 21 Z 69
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-083
Sayfa 157
Şeyhler karyesi sakinlerinden iken bundan akdem katilen vefat eden Abdülkerim
oğlu Mustafa’nın katili Arpacı oğlu Ali’nin icra-yı kısasına dair gönderilen
ferman-ı alinin vusulüyle icra-yı ahkamı sırada verese-i kibar katili merkumu
kısasdan bit-tavi’ afv ederek kısası sakıt ve sigar-ı verese haklarında diyet
münkalib olmuş olduğundan sigar-ı veresenin hisse-i musibelerinin tekasıt
rabtıyla katil-i merkumun li-eclil-mücazat dersaadete irsal kılındığı ifadesine dair
Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata
ve ilam meclis-i valaya ledel-havale maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on
bin dirhem şeriden sigar-ı veresenin hissse-i irsiyelerini ber-mantuk-ı ilam katil-i
merkumun mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan
kılınmış olub bu hale göre diyet maddesinin ber-nehc-i şer-i şerif tesviyesiyle
katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusyeti tarihi olan
altmış yedi senesi ramazanı gurresinden itibaren tersane-i amirede yedi sene
müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında tahliye-i sebiliyle vilayeti
canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak
hakipa-yı hümayundan bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine
bildirilmiş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 24
Z 69
26 z 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi
26 Z 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi
368
Dersaadet ordu-yı hümayunu piyade ikinci alayının birinci taburu neferatından
firar edib ele getirilmişl olan düşmanın kat-i tarik etmek ve kız kaçırmak ve
üzerlerine varan zabtiyenin teşhir-i silah darb ve cerh eylemek misillü harekat-ı
reddiyeye dahi cesaret eylemiş olması cihetiyle usul ve nizamına tevfikan ismi
ceride-i asakiriyeden terkin kılındığındna ber-muceb-i kanun-i ceza altı sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunması taraf-ı hazret-i seraskeriden ba
tezkire işar olunarak bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla mucebince merkum
müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 25 Z 69
Selh-i Z 69 tarihinde gönderildi
Ruscuk sakinlerinden Kara İskender ve Kel Hüseyin nam kimesneler zahirde
varis-i maruf ve marifesi olmayan mechulül-ism bir şahsı katl etmiş olduklarından
kıbel-i şer’den Ruscuk mal katibi Nüzhet Efendi hakkım tayiniyle icra oluna
murafaa ve muhakemelerine dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita
meal-i ilama nazaran merkuman şahs-ı merkumu kayık ile nehr-i tunadan bir
tarafa geçirmek üzere olub şehr-i mezkurun ortasına geldiklerinde bi-gayr-i
hakkın darb ve ilam ile cisrini nehre ilka eyledikleri müddei-i muma-ileyh
davasını isbatdan izhar-ı aciz edib merkum Kel Hüseyin bit-taleb tahlis olunmuş
ve merkumanın ikrarları üzere mehuzları olan akçenin mevcudu bit-tahsil kusuru
dahi varise tahsil olarak merkum İskender’in muasser olduğu anlaşılmış
olduğundan bu suretde nısf diyet ricle-i beytülmaliçün ahz-ı istihsali hususunun
merkumun su-i haline tevkifi ve merkum Kel Hüseyin’in dahi muayyen olduğu
ikrarı tavien olmuş ise husus-ı mezkurda merkum Hüseyin’e beled-i beyyine ne
takrirden maadasına lüzum gelmeyeceği canib-i fetvahaneden mazhar-ı ulum-ı
tahrir ve imla kılınmış olduğundan diyet hususunun fetvahen kaydı vecihle
tesviyesi mahbusiyetleri tarihinden itibaren katil-i merkumun yedi ve muavin-i
merkumun dahi beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak müddetleri hitamında
kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ollunması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş ve merkumların bu tarafa irsali hususu
Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında müddeti
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 28 Z 69
369
Sayfa 158
Seylh-i Z 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Çekmece-i kebir kazasına tabi Bigados karyesi mütemekkinlerinden Todori karye-
i merkûme ahalisinden Andon’u bıçak ile darb ve katl etmesinden dolayı kaza-i
Erbaa tarafından bab-ı zaptiyeye gönderilmiş ve maktul-i merkumun vilayeti
canibinden evlad Desito namında li-ebeceyn kız karındaşıyla Kostanti ve Yorgi
namında iki nefer ammilerinin li-eclil-murafaa bu tarafa gönderilmeleri
mukaddem ve muahhar kaza-i mezkur tarafına yazılmış ise de bunlar maktul-i
merkumun dem ve diyetine munkalibe-i amme-i davadan merkum Todori’nin
zimmetini ibra ve iskat taraflarından dolayı vekil tayin eylediklerine dair bir kıta
hüccet-i şeriye vürud ederek şimdiye kadar ne verese ve ne de vekil-i merkum
geldiğine ve merkum Todori’nin dahi madde-i katli muzırr bulunmasına nazaran
icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı hüccete göre maktul-i merkumun dem ve
diyetine dair merkum Todori’nin zimmeti iskat olduğu anlaşılmış olduğundna
verese-i mezburenin veyahut vekilinin zuhurunda yine iktiza-i şeriyesine
bakılmak üzere merkum Todori’nin ber-minval-i muharrer madde-i katli muzırr
bulunmasına ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i
merşuh iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 29 Z 69
29 Z 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirri devletlü paşa hazretlerine
Sofya havalisinde enva-i fezahat ve şekavete ictisar etmekde olan İbrahim Şuna
ile refikasından Yakovalı Tahir ve diğer tahir nam şahıslar ahz ve girift olunarak
firar etmiş olan iki nefer refikleri dahi taharri olunmak olduğu beyanıyla icabının
icrası istizanına dair Niş mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından varid olan tahrirat
meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkum İbrahim mukaddema
370
Köstendil kazasında Dikilitaş karyeli İstanako’nun hanesini basub oğlunu cerh ile
nukud ve eşyasını gasb etmesinden dolayı tutularak Sofya meclisine ilka
olunduktan sonra hapishaneli olub daha üç nefer mahbus ile firar etdiği anlaşılmış
olduğundan merkum İbrahim’in ve emniyet-i ahali hasıl kefil dide müvekkilleri
halde mezkur tahirlerin dahi emsalleri misillü Kıbrıs ceziresine irsal olunmak içün
bu tarafa gönderilmesi hususunun mutasarrıf-ı muma-ileyh yazılması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mutasarrıf-ı muma-ileyh yazılmış olmağla
merkumların bu tarafa vürudlarında firar edemeyecek suretle cezire-i mezkureye
irsali hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 29 Z 69
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-084
Sayfa 159
Selh Z 69 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Sultan Ahmed civarında Nerbe sokağında sakin Berber Ahmed’in sekr-i haliyle
hanesinde bazı mertebe vuku bulan su-i tefevvühünden dolayı suret-i tedibi
istizanına dair olub sadr-ı Rumşi semahetlü beyefendi hazrtlerine havale olunna
tezkire-i behiyyeleri üzerine yazılan ilam-ı şeride merkumun bazı mertebe
kelimat-ı kabaza tefevvühünüe ictisar bazı kesan taraflarından ifade ve ihbar
olunmuş ise de şeran sabit olamayub fakat sekrat olduğu tayien ikrar ve itiraf
etmiş olduğu cihetle merkum Ahmed’e takrir lazım geldiği beyan olunmuş
olduğundan keyfiyet meclis-i valalya ledel-havale merkumun bu misillü fazahata
ictisarı şeran itibaren üç mah müddetşe vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan
ifade olunarak ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı milkdari dahi ol-merkeze
müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabının icrasına himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali 29 Z 69
5 Muharrem 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşirine
371
Mukaddemce ereğli tarafında vuku bulan katl-i madde-i faciasından dolayı
memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunan Hırvatların ve
katl maddesine mütecasir olan üç nefer nemçelünün icra olunan istintaklarına dair
takdim kılınan zabtiye meclis-i mazbatasıyla evrak-ı saire bunlardan katil olarak
Bolu’da tevkif olunan ve Nemçe tebaasından bulunan eşhasdan başkla
memleketlerine gönderilmesi iktiza-yı irade-i seniyyeen olan elli yedi nefer
Hırvatlardan sekiz neferi oradaki emval ve eşyalarının muhafazası içün
mukaddema kendi intihablarıyla tevkif olunmuş olduğu misillü kusurundan dahi
beş neferinin kefile rabtıyla sebili tahliye kılınarak altı neferi dahi tesviye-i ahz ve
itaları içün bu fefa zabtiye neferine terfilkan mahalline gönderileceğinden maadası
canib-i zabtiyede tevkif olmakda ise de bunlar amele makulesinden bulunduğu
cihetle mahallerine gönderilmiş olanlar eşyalarını yitürüb avdetlerinde cümlesi
bürudet-i memleketlerine def’ ve irsal olunmak üzere bunların dahi salıverilmeleri
ve yahud şimdiden vilayetlerine gönderilmeleri şekilleri ve mezkur nemçelü
katiller bu defada sair katiller ile beraber bulunmuş iselerde bil-fiil madde-i katle
mücaseretlerini inkar eylemelerine nazaran icabının icrası istizan olmakdan naşi
keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale işl bu elli yedi nefer Hırvatlar vukuat-ı
faciadan bulunan takımdan olmayub asıl fazija-i katl ve gasba mütecasir olan
eşhasın tutulduğu sırada bunladan dahi ahali meslub-i emniyet oldukları cihetle
memlektlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunub içlerinden bir takımı ber-
minval-i muharrer tesviye-i ahz ve itaları içinsalıverilmiş olmasına nazaran
kusurunun mahbusda tevkifine hacet olmayacağından bunlardan mahallince ilişiği
olmayanlar karar-ı sabık vecihle vilayetlerine def olunub ahz ve itası ve görülecek
işi olanların dahi Ereğli’y gitmemek üzere kefilleri alınarak sebilleri tahliye ile bir
ane evvel işlerini tesviye etdirib tekmilinde anların ve ber-minval-i muharrer
mahallinde kalan ve sonrada gönderilen eşhasın dahi memleketlerine
gönderilmeleri ve defaten mezkure hakkında mukaddem ve muahhar mahallinden
tevarüd eden evrak meallerine göre madde-i katl ve gasba cüret etmiş olan
eşhasdan üç neferin firar edib ve birisi dahi fevt olub üç neferin dahi zikr olunan
nemçelüler olduğu anlaşılmış olmasıyla kusurunun sekiz neferinin Bolu
meclisinde verse-i maktulin ile kemakan şeriyeleri bil-icra bunlardan iki neferinin
icra-yı kısası hakkında laık olan hükm-i şeri üzerine müteallik buyrulan irade-i
seniyy-i hazret-i padişahi mucebince evamir-i aliyyesi derdest tastir olduğu
misillü kusur altı neferinin suret-i murafaa ve muhakemesini mutazammın bu efa
372
evrakı içinde zuhur eden ilam canib-i fetvahaneye gönderildiğinden anların dahi
iktizaları başkaca icra kılınacğına ve katillerden mezkur üç nemçelü Hırvatlar
eğerçi istintak olunmuş ise de bunların dahi verese-i maktulin ile icra-yı murafaa-i
şeriyeleri lazım geleceğine binaen huzur-ı ruhsat-ı fetvapenahide murafaa
olunmak üzere verese-i merkûme taraflarından bir vekil gönderilmesi hususunun
Bolu kaymakamı işarıyla merkumlar kemakan mahbusda tevkif olunarak
mahallinde gönderilecek vekilin vürudunda tercümanı hat olduğu halde ol-vecihle
iktizasının icrası ve katillerinden firar etmiş olan üç neferin Dersaadet’e savuşmuş
olduğu varak-ı varide de gösterilmiş bunların dahi ele geçirilerek haklarında tertib
edecek ahkamın icrası lazımeden bulunmuş olduğundan merkumlar dahi nerede
ise buldurularak icra-yı istintaklarıyla kefillerinin beyanı ve ifadesi hususlarına
savb-ı valalarına havalesi Hariciye nezaret-i celilesiyle bil-muhabere tensib
olunarak ve ledel-istizan
Sayfa 160
İrade-i seniyye-i cenab-ı padilşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve
keyfiyet kaymakam-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı
hazret-i şahane mantuk-ı münifi ber-minval-i muharrer üzere iktizalarını hüsn-i
icrasıyla merkûme firarilerinin dahi behemehal ele getirilerek icab-ı halin ifa ve
ifadesi hususuna himmet buyuraler detü ferman-ı ali 5 muharrem 70
3 Muharrem 70 tarihiyle gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Kağıdcı Hacı Ahmed Efendi’nin şirket-i hayriye vapurlarından beğlerbeğine
işleyen vapura biner iken denize düşüb gark ve telef olmasına sebeb olan Arab
henüz buludurulamamış ise de bu babda kayd-ı şerifleri mürur olan vapurlar
hademesinni icra-yı istintaklarında merkum Arab’ın müteveffa-yı muma-ileyhi
dürtmesi kasden olmadığı ve hademe-i merkûme tarafından icra olunan
muamelein usul-i bahriyeye muvafık bulunduğu ve zikr olunan vapurlara
konulmak üzere yapılmış olan bir aded iskele modelinin gönderildiği beyanıyla
icra-yı icabı istizanına dair takdim llkılınna zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya ledel-ita merkum Arab henüz buldurulamamış olduğu halde bunun kasden
373
olub tebeyyün edemeyeceğinden merkumun bit-taharri pa-yı hal buludurlub icrası
istintakıyla keyfiyetin kılınması ve bundan böyle bu misillü fenalıkların adem-i
vukuuna vapur hademesi taraflarından kemaliyle itina olunması hususlarının savb-
ı müşirilerine ve mezkur model kenarlı ve güzel şey olduğundan badezin vapurlar
müşterilerinin duhul ve huruçlarında muhatıra varaste olmak üzere bunun dahi bir
buçuk arşun arzında olarak yapdırıb birer danesinin vapurlara verilmesinin ticaret
nezaret-i celilesine havalesi bit-tensib irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet nezaret-i celile-i
Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla ber-muceb-i emr u ferman-ı hümayun
hazret-i şahane merkum Arabın behemehal buludurulub icabının icrasıyla
keyfiyetin işarına ve badezin bu misillü fenalıkların vukua gelmemesine vapurlar
hademesi tarafından dikkat olunması zımnına tenbihat-ı ekide nezaret-i daime
ibkasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali gurre M 70
12 Muharrem 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
İvranya kazası kuraasından Racoviha karyeli olub bundan yedi sene mukaddem
bu canibinde vuku bulan bazı cünhasına mebni çend nefer refikleriyle beraber
tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmuş olan Süleyman’ın rüfekası afv olunarak
merkum elan kürekde kalmış ve ol-tarafda iyal ve evlad düçar-ı sefalet ve zaruret
olduğu ve bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde bulunmayacağına kayesi
imam ve muhtar ve ahalisi dahi kefil olarak tahliye-i sebilini istida etmiş oldukları
ifadesine dair Üsküb valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat
ile mazbata meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran
merkum ve rüfekasının kutta-i tarik makulesinden oldukları cihetle altmış üç
senesi evailinde onar sene müddetle vaz-ı kürek olunarak muahharan
merkumlardan birinin sebili tahliye kılındığı ve üç neferinin dahi Tevarih-i
muhtelife ile derun-ı zindanda fevt oldukları analaşılmış ve merkum Süleyman’ın
eğerçi müddet-i muayyenesi bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde
bulunmayacağına mahallince kaviyyen kefalet alınarak müddet-i bakıyyesinin
afvıyla sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurda tensib olunarak bil-istizan irade-i
merhamet-ade-i cenab-i şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet
374
vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının icrası
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-085
Sayfa 161
14 Muharrem 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Drama sancağında vaki Perscan karyesi ahalisinden olub bundan akdem katilen
fevt olan Ostoil nam kimesnenin katili Rencine kazasına tabi Guranca karyesi
reayasından Angeli’nin icra-yı kısasına ve muavin-i katil Mabta’nın üç sene
müddetle vaz-ı kürek olunmak üzere Dersaadet’e irsaline dair gönderilen ferman-ı
alinin vusulünden bahisle maktule-i merkumun versesi sagir karındaşı Anaştaş
fevt olub kebir karındaşı Yovan katil-i merkumu meccanen kısasdan afv eylemiş
ve muavin-i katil-i merkumun mahallinde hapsi üç ay yı bir mah dahi tecavüz
etmiş olduğundan rabtiyle sebili tahliye kılındığı ve merkum Angeli’nin dahi li-
eclil-mücazat Dersaadet’e gönderildiği ifadesine dair tevarüd eden tahrirat ile
mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihi olan geçen altmış altı senesi Ramazan-ı şerifinin beşinci
gününden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak
müddeti hitamında kefile rabt olunarak sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def olunması tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı şahaneden bil-istizan
irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet
Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmilş olmağla mucebince icabı icra
olunmak deyü ferman-ı ali 12 Muharrem 70
14 Muharrem 70 tarihinde
İçil sancağı kazalarından Ermenek kazasına muzafa Zive karyesi ahalisinden
mahnuken vefat eden Hüseyin’in veresesiyle katil karındaşı Hasan’ın icra olunan
murafaalarına dair Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden
tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran katil-i
merkumun mezburu muceb-i diyet ve cihat-ı irse olan katl ile katl eylediği tavien
ikrarıyla sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktul-i merkumun
375
kasadan diyeti olan on bin dirhem şeriye katil-i merkumun verese-i mezbureye
mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından
diyet hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
altı sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunmak üzere bu tarafa irsali meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerime bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı
pranga olunmak babında ferman-ı ali 13 Muharrem 70
14 M 70 tarihinde
Şumnu kazasında Gerlikbar nahiyesi muzafatından Yekneli karyesi sakinlerinden
olub maktulen vefat eden Hacı Hüseyin’in katilleri Cuma-i atik kazasına tabi
arnavud karyesinden Salih ve yekte-i kebir karyesi Ahmed’in beş sene ve muavin-
i katil bulunan diğer Ahmed’in iki sene müddetle vaz-ı kürek olunmaları içün
Dersaadet’e gönderilmelerine dair irsal olunan tahriratın vusulüyle muavin-i katil-
i merkum Ahmed’in tarih-i hapisden itibaren tahdid olunan iki sene müddet-i
munkazıye olduğundan sebili tahliye olunması ve katil-i merkumları dahi
Dersaadet’e gönderilmesi husus-ı Şumnu kaymakamına yazıldığı ifadesine dair
Silistre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat
meclis-i valaya ledel-ita muavin-i katilin inkıza-yı müddet cihetiyle sebilinin
tahliyesi yolunda olunduğundna katilan-ı merkumanın vürudlarında müddet-i
mezkure ile tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak ve hitam-ı müddetlerinde
kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudlarında merkum katiller müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ı ali muharrem 70
Sayfa 162
27 Muharrem 70 tarihinde
Kapudan Paşa hazretlerine
376
Karlılı Yorgi Reisin süvar olduğu sefinesine Ereğli’den maden kömürü tahmil
etmek üzere yedine mektub ve mürur tezkiresi verilerek ol-canibe gönderilmiş
olduğu halde merkumun mahal-i mezkure gitmeyüb sair mahallden meşe kömürü
tahmiliyle Dersaadet’e avdet eylediğinden icra-yı tedibi istizanına dair tezkire-i
behiyyeleriyle Bahriye meclisinin müzekkiresi meclis-i valaya ledel-havale
merkumun ol-vecihle avdet etmesi tedibi istilzam eylediğinden emsali misillü
mahbusiyeti tarihinden itibaren iki mah müddetle reştehaneden tevkif ve istihdamı
hususunda savb-ı devletlerine bildirilmesi tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı
şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
müteallik buyrulmuş olmağla mukteza-yı alisi üzere icabının icrasına himmet
buyuralar deyü ferman-ı ali 26 M 70
6 S 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri hazretlerine
Devlet-i aliyye tebaasınan Hasköy’de Fuçıcı Kosti komşusus Sevlekçi Menteş
yahudinin kızı Esterye’yi ber-takrib iğfal ile Bergus tarafına görürerek Silivri
despotundan alınan ruhsatla ayin-i hıristiyan üzere nikah olunmuş ve mersume
dahi badezin babasıyla anasını istemeyeceğini ifade etmiş olmasıyla merkum
kostinin şu harekete ictisarı ve bunlaru Hasköy iskelesinde kömür kayığına alıb
Burgosa götürmüş olana Sava’nın tezkiresiz eşhas-ı kayığa alması cihetiyle
mücazat-ı lazımelerinin icrası istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i
valaya havale ve bunlar dahi celb olunarak mersuma millet-i yahuddan biri ile
rum dinini kabul eylediğini ifade ve validinin vuku bulan ifadelerine kulak
asmamış olduğundan bunların istidaları şayan-ı ittifak olmadığı misillü merkum
kostinin şimdiye kadar hapsi hakkında ceza-yı kafi olduğundan sebilinin tahliyesi
hususunun savb-ı valalarına ve merkum kayıkçı Sava’nın tezkiresiz bunları alub
götürmesi usul-i mugayir olduğundan merkum hakkında Kiman marifetiyle
tenbihat-ı icabiyenin icrası maddesinin dahi devletlü kapudan paşa hazretlerine
bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet kapudan-ı
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icabının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 6 S 70
377
7 S 70
Çekmece-i sagir kazasında pirinççi karyesinde kain çiftlik kahyası kıtbi caferin
katili denilerek bab-ı zabtiyede mahbus bulunan çiftlik-i mezkur hademesinden
Todori ve Yorgi ve Östeban ile maktul-i merkumun zahirde varisi olmadığından
deavi nezaret-i behiyyesi tarafından bil-vekale hısm tayin olunan Mustafa Ağa’nın
icra kılınan muhakeme ve murafaalarına dair olan ilam meclis-i valaya ledel-ita
müfad-ı ilama nazaran faziha-i katlin merkumdan suduru hakkında müddeasını
isbatdan merkum Mustafa Ağa izhar-ı aciz edib merkum dahi talebleriyle badet-
tahlis tarafeynin muarazadan men olunduğu anlaşılarak şu hale göre bunlara şeran
nesne lazım gelmediği misillü kanunen ahi bir ceza tertib etmeyeceğinden ve
mamafih maktul-i merkumun elbette bir katili olmak iktiza edeceğinden
merkumun kefile rabt olunarak tahliye-i sebilleriyle maktul-i merkumun katili her
kim ise behemehal bit-taharri buldurularak bu tarafa gönderilmesi lazım geleceği
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet kaza-i rabia
kaymakamına yazılmış olmağla ber-minval-i muharrer merkumların sebilleri
tahliye olunmak babında ferman-ı ali 6 S 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-086
Sayfa 163
7 S 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Fatih civarında Zincirli kuyuda Bakkal destgahdarı Nevşhirli Dimitri orada olan
manav Salih’e dört aded sahta yüzlük kaime verib üç adedi dahi üzerinde zuhur
eylemiş olduğundan ve ahz ve girift olunarak dükkanu taharri etdirilerek yatağı
altında dahi on altı aded kalıb yüzlük kaime bulunmuş ve vaki olan istizanda
merkum zikr olunan kaimeleri yapsa bunun memleketçe borcu olub bir bağcılar
bilmeyerek ve memleketine gönderilmek nefere tebdil olunmak içün kendisine
verdiğini ve bağcı dahi bazı mahallerde aldığını dolaşdırarak ve bazı kesana atıfet
ederek ifade ve merkumların ifadesi üzerine lazım gelenler celb ve istintak
olunmuşlar ise de anların beraet-i zimmeti tahkikine mebni sebilleri tahliye
378
kılınmış ve merkuman sahte kaimeleri muahharan izmid canibinden gelmiş olan
kalapazanlar tarafından kalb sürücü olduğu ifade ve ihbar olunan Beşiktaş
mütemekkinlerinden vilayet reayasından Çorci nam şahısdan aldığı tebeyyün edib
merkum corcinin refikleriyle beraber badehu keyfiyeti beyan olunmak üzere
merkum Yovan Dimitri’nin kalb sürücülük fezahatına ictisar eylemelerinen dolayı
bir buçuk sene müddetle vaz-ı pranga olunmaları istizanına dair takdim kılınan
zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita zikr olunan kaimelerin
İzmir’de yapılıb geldiği anlaşılarak ol-tarafdan dahi tecessüsüyle böyle sahta
kaimeler yapan kimslerin tahkik ve zahire ihracı içün keyfiyetin mahalline
yazılması icabı eder ise de ber-minval-i muharrer rüfekasıyla beraber İzmir’de
celb olunmuş olan merkum corcinin keyfiyeti badehu beyan ve istizan
olunacağından anın dahi keyfiyeti bilindikden sonra iktizasına bakılmak üzere
şimdilik merkuman yovan ve Dimitrinin tahdid olunan müddet-i mezkure ile vaz-ı
pranga olunub hitam-ı müddetlerinde usul ve nizamı vecihle kefilleri alınarak
tahliye-i sebilleri ve merkum corcinin ve rüfekasının dahi istintakları keyfiyetinin
beyan olunması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer iktizalarının hüsn-i
icrasıyla istintak-ı keyfiyetinin izahan işar ve ifadesi hususuna himmet buyuralar
deyü ferman-ı ali 6 S 70
9 S 70 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Mukaddemce Ereğli tarafında vuku bulan faciada katl ve idam olunmuş olan
Akçaşehir kazası müdiri sabık Hacı Mustafa Ağa ve oğlu Molla Ahmed ve sair bir
takım kesanın mukaddem ve muahhar mahallinden gelen evrak ve ilam müfadına
nazaran katilleri olduğu mukaddema tebeyyün eden on beş nefer hırvatdan firar
eyleyen Sofa ve Markı Cico ve Anderya nam üç nefer eşhasın henüz ele
getirilemediği ve etmekçi kostinin hini muayyen katil olarak kendisine takrir
lazım geldiği anlaşılmış olduğundna bu üç neferin dahi muhakeme-i lazıme ve
icabı şeriyelerine bakılmak üzere bit-taharri ahz ve girift olunmaları hususunun
savb-ı valalarına tekid kılınmış ve merkum kostinin ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede on sene müddetle
379
vaz-ı kürek olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi dahi teferruatıyla beraber Bolu
kaymakamına yazılması meclis-i valada tezekkür ve tensib olunarak irade-i
seniyye-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş
ve keyfiyet kaymakam-ı muma-ileyhaya bildirilmiş olmağla mucebince
merkumların behemehal buldurulub keyfiyetin ifadesine ve merkum kostinin dahi
vürudunda müddet-i mezüre ile vaz-ı kürek olunması zımnına icabının icrası
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 8 S 70
Sayfa 164
Müşarun-ileyh hazretlerine
Bursa ve kayseri postalrının gasbına mütecasir olub saye-i mukadderet-vaye-i
hazret-i şahanede İzmir tarafında derdest olunarak gönderilmiş olan eşhasın icra
olunan istintaklarını mutazammın tezkire-i samiyeleriyle çend teberri şamil olan
zabtiye meslinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale eşya-yı merkumenin
töhmeti ve kabahatları arasına göre her birisi hakkında muceb-i kanun-i ceza
tahdid olunan müddet-i cezaiye ile icabat-ı sairelerinin mezkur mazbatanın
tebeddülleri balalarına sevhle terkim ve işaret olunduğu vecihle icras tezekkür ve
tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i
seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş
ve mezkur rabt kaydının ihraç etdirilen sureti merbuten gönderilmiş olmağla
irade-i seniyye-i mantuk-ı münifi ve şerhde gösterildiği vecihle iktizalarının icrası
ve yirmi yedinci bende muharrer eşhasın ele getirilerek icra-yı istintaklarıyla
karar-ı keyfiyetin izahan işarı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
9 S 70 tarihinde
Kaşlı karyesi sakinlerinden katilen fevt olan Ebubekir’in katili karye-i mezbure
ahalisinden Ali bin Hüseyin’in icra-yı kısası hakkında gönderilen ferman-ı alinin
vusulüyle ifa-yı ahkam-ı münifesi sırada verese-i maktul katil-i kısasdan afv
eylemiş oldukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair cevaben Adana valisi
devleltü paşa hazretlerinden gelen tahriratile mazbata ve ilam meclis-i valaya
ledel-ita verese-i mezbur katil-i merkumu kısasdan afv eyledikleri tayien ikrar
etmiş olduklarndan bu surete verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda
380
katil-i merkumdan nesne davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden
beyan kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki
mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetl vaz olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden
ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref
sudur buyrulmuş ve merkumun bu tarafa gönderilmesi ve tarih-i mahbusiyetinin
işarı hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz olunmak babında ferman-ı ali 8 S 70
12 S 70 tarihinde
Zabtiye müşirine
Adana ahalisinden Terlakbun İbrahim nam şahıs öteden berü kar-ı şekavetle meluf
olub altmış üç tarihinden berü Dersaadet’de ve Edirne’de vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetinde sebili tahliye olunmuş ise de arası çok geçmeyerek merkum
yine vadi-i şekavete süluk ve ibtidar ve Edirneli Mumcu Deli Mehmed nam şahıs
ile bir-refaka karyelerde serseri keşr ü güzar inba-yı sebile isal gezend ve hasar
eylemekde olarak Firecik kazasında dahi bazı inba-yı sebilinin önlerine çıkıb
tahlis-i mal ve can garazıyla yolcular tarafından atılan tüfenk kurşunuyla merkum
İbrahim mecruh olduğu halde ele geçib kaza-i mezkur müdürine bil-irsal oradan
dahi Edirne’ye gönderilib mahbusa ilka olunmul ve merkum Deli Mehmed’in ol-
vakitdir bir guna namve nişanesi görünmeyüb eğerçi merkum İbrahim’im müddet-
i hapsi bir seneye yaklaşmış ise de her ne vakit sebili tahliye olunsa her dürlü
uygunsuzluğa ictisar edeceği sevabık-ı hali delaletiyle malum olmasıyla istikrar-ı
huzur ve meniyet ve beraya zımnında merkum İbrahim’in mahal-i baide tard ve
def’ olunması ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i vlaya ledel-havale bu
makule isaet-i mükerrer ashabının mücerred istihsal-i asayiş ahali ve tebaa-i
emniyesiyle olduğu mahallinden veya baideye tard ve irsali emsali iktizasının
bulunmuş olduğundan merkumun dahi iskan şartıyla kıbrısa irsal olunmak üzere
bu tarafa gönderilmesi ve refik-i merkum Mumcu Deli Mehmed’in dahi ele
geçirilmesi hususunun Adana valisi
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-087
381
Sayfa 165
Tekidi tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i
seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mucebince
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkumun kıbrısa irsali hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 11 S 70
12 S 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Katl töhmetiyle canib-i zaptiyeye gönderilmiş olan Silivrili Arab Ali ve Cisr-i
Ergeneli Mahmud’un keyfiyet fazahatlarının istilatına dair gönderilen tahriratın
vusulüyle merkum Ali’nin fazahat-i mezkureye cüreti Silivri kazasının canib-i
zaptiyeden idare olunduğu tarihde vuku bulduğu cihetle buna dair oraca kayd ve
malumalt bulunamayıb fakat merkum Mahmud’un asâkir-i şahane süvari
onbaşılarından cinsi gece karanlıkda endaht etdiği tüfenk kurşunuyla cerh ve katl
eylediği çend nefer kesan ve fazıha-i katlin kendisinden vukuunu söylediği
Apostol tarafından ifade olunduğu beyanını mutazammın Edirne valisi devletlğ
paşa hazretleri tarafından cevaben gelen tahrirat ve mazbata meclis-i valaya ledel-
ita eğerçi vukuu-ı hal res-i ıyş müşahede edemediklerinen madde-i katl şeran
tahakkuk etmemilş ise de merkumların ifadat-ı vakılarına nazaran merkumun
madde-i katle ictisarında farz hasıl olmuş ve bu vecihle kanunen mücazatı lazım
gelmiş olduğuna ve maktul-i merkum Hüseyin’in vilayetinde veresesi olması
memul bulunduğuna binaen verese-i zuhur ve vürudunda iktiza-yı şerisi icra
olunmak üzere merkum Mahmud’un mahallindeki mahbusiyeti tarihi evrak altmış
yedi senesi zilkadesinden itibare beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitamında kefile rabıtlya tahliye-i sebili ve maktul-i merkumun veresesi olduğu ve
davaya talib bulunduğu halde kendilerinin ve yahud vekilerini bu tarafa irsali
maddesi mahalline bildirilmel üzere keyfiyetin taraf-ı hazret-i seraskeriye işarı ve
merkum Ali’nin dahi keyfiyet-i cünhasına Silivri tarafından bit-tahkik bu canibe
bildirilmesi hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılması meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve icabı icra kılınmış olmağla ol-vecihle
iktizası icra olnumak babında ferman-ı ali
382
12 S 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Köstendil sancağında vaki İştib kazası sakinlerinden olub maktulen fevt olan
Mehmed Ali’nin veresesinden asaleten ve vesayeten zevcesiyle katili kaza-i
mezbur ahalisinden Sipahi Abbas’ın oğlu Mahmud’un icra olunan murafaalarına
dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale meal-i ilama nazarak kıpti
Kahram’ın menzilinde beyinlerinde vuku bulan münazaadan dolayı merkum
Mahmud peşto kurşunuyla müteveffa-yı merkumu bi-gayr-i hakkın darb ve katl
eylediği merkum Kahraman ile kıpti Fatma tarafından ifade olunub falat şehadet-ı
kasıda olarak diğer şahid ikame olunamamış ve merkum Mahmud’un inkarı
cihetiyle varis-i sagir içün an-ı inkar iki bin beş yüz kuruş üzerine beyinlerinde
sulh ve ibra vuku bulduğu anlaşılmış ise de müddeiye-i mezburenin sagir-i
mezbur hakkında ivra-yı sahih olmakda bu suretde zevce-i mezbure fimabad
husus-ı mezkurda merkum Mahmud’dan nesne davasına kadire olunmayub ve
saigr-i mezbur hakkında dahi merkum Mahmud’da bila beyyine bir şey lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınması olub eğerçi merkum Mahmud’un
maktul-i merkumu katl eylediği şeran sabit olamamış ise de merkuman Kahraman
ve Fatıma’nın merkum Mahmud’un katili olunduğu haber verimesi ve merkumun
madde-i katlin vukuunda mezkur hanede bulunduğu ve elbise ve eşyasını bıragub
firar ederek bir sene diliz-sözade ….[silik] gezdiği ikrar etmişl ve sulh tarikliyle
meblağ-ı mezburu itaya muvafakat göstermiş madde-i katlin kendisinden
sudurunu tebid edeceği cihetle tedibi lazımeden göründüğünden merkumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren tesane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebili tahliye
kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa
gönderilmesi hususu liva-i mezbur kaymakamlığına bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürelk olunmak babında ferman-ı
ali
Sayfa 166
14 S 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazetlerine
383
Bundan akdem Aydıncık kasabası civarında katl ve idam ile emval ve eşyaları
gasb olunmuş olan sekiz nefer reayanın katillerinden derdest olunan Halil
Pehlivan ve katırcı Mustafa ve Haşim ve İsmail nam şahısların Bursa meclisinde
icra olunan muhakemelerine dair gelen tahriratı ve mazbata üzerine merkumlardan
Halil pehlivan ve katırcı Mustafa’nın madde-i katle cüretleri derece-i sübute vasıl
olduğuna be bunlar bu misillü fazahatda sabıkalı dahi bulunarak kabul-i terbiye ve
ıslah-ı nefs eder makuleden olmadıklarına ve Haşim ve İsmail dahi muavin-i katil
derecesinde bulunduklarına meni Halil Pehlivan ve katırcı Mustafa Ağa’nın
kalebend olmak üzere Akka canibine gönderilmesi ve diğer iki neferinin dahi
mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle tersane-i
amirede vaz-ı kürek olunmaları için Dersaadet’e irsali ve gasb olunan emval ve
eşyanın mikdarını ve kimlerin yed ve zimmetinde kaldığına dair mezkur mazbataa
bir şey açılmamış olduğundna bu keyfiyetin bil-etraf tahkik ve firarilerin dahi bit-
taharri ele getirelerek muhakemelerine tedkik ve icrasına bil-etraf işarı hususuna
dair meclis-i vala kararı vecihle gönderilen tahrirat-ı muhibbiye mebni merkumlar
ol-vecihle bu tarafa gönderilib icabı icra kılınmakda iken zikr olunan
maktullerden bazılarının veresesi tarafından rikab-ı hümayun-ı şahaneye takdim
olunan arzuhal taraf-ı şer-i şerife ledel-havale huzur-ı hazret-i fetva-penahide icra
olunan murafaa-i şeriyeden madde-i katle mücaseretleri şeran sabit olamamış
olduğundna tahlif oldukları canib-i fetvahaneden beyan kılındığındna ancak
merkumların mukaddema Bursada icra olunan muhakemelerinde dahi töhmtleri
şeran sübut bulamamış ise de olunan tahkikata nazaran madde-i katlin bunlar
tarafından vukuu derece-i tahkikde olmasına ve bu misillülerin tedibi kanun-i ceza
ahkamı iktizasından bulunmasına binaen ber-vech-i muharrer mukaddemki karara
tatbiken merkumlardan Halil Pehlivan ve katırcı Mustafa’nın Akka’ya
gönderilerek mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene ve
Haşim ve İsmail’in dahi tersane-i amirede kezalik mahbusiyetleri tarihinden
itibaren üçer sene müddetle vaz-ı pranga ve kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde
sebillerinin tahliyesiyle beraber emval ve eşya-yı magsubenin şimdiye kadar ne
suret kesb etmiş olduğu ve firar etmiş olanlar henüz ele getirilib getirilemediği
hususunun dahi tekrar istilam kılınması tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i milkdariden ledel-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Hüdavendigar valisi
devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i
384
şahane mantuk-ı münifi üzere icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali 13 S 70
12 S 70 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Kıbrıs ceziresi muzafatından Girne kazasına tabi Komaço karyesi
mütemekkinlerinden olub katilen fevt olan Todori’nin veresesiyle katili karye-i
mezkur ahalisinden Yasef’in icra olunan murafaalarına dair Cezayir-i bahr-i sefid
valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkum maktul-i merkumu
muceb-i kısas olan katl ile katl etmiş olduğu beyan ile sabit olub vereseden
maktulün karındaşı Baba Andon katil-i merkumu kısasdan afv ederek kısas-ı sakıt
verese-i saire haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde
maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on bin dirhem şeriden verese-i sairenin
hisse-i irsiyelerini merkum Yasef’in mukassaten eda eylemesi lazım geleceği
canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında
gösterildiği vecihle tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun
mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefili ollunub sebili tahliye olunmak
üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet vaki-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda müddet-
i mezkure ile vaz-ı kürek olunub hitam-ı müddetinde ol-vecihle icabı icra
olunmak babında femran-ı ali kıtaa 1
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-088
Sayfa 167
12 S 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kastamonu’ya muazafa Kozyaka nahiyesine tabi Sapaca Divanı ahalisinden olub
mecruhen vefat eden Hacı Bayram oğlu Mustafa’nın veresesiyle katili divan-ı
mezkur sakinlerinden Hacı Bayram oğlu Mehmed’in icra olunan murafaalarına
dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran
katil-i merkumun maktul-i merkumu alet-i carihadan bıçak ile amden cerh ve katl
385
eylediği ikrarıyla sabit oldukdan sonra verese-i mezbure iki bin beş yüz kuruşa
sulh olarak katil-i merkum Mehmed’in zimmetini ibra eyledikleri anlaşılmış
olmasıyla verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda katil-i merkumdan
nesne davasıan kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılındığından ber-
muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden
itibaren yedi sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinini
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def üzere bu tarafa celbi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa irsali maddesi
Kastamonu valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali
14 S 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya sancağında vaki Fındık karyesi sakinlerinden Köseoğlu Hüseyin nam
şahıs Döndüoğlu yeğeni Mahmud ve Korinalı imamı oğlu Mehmed ve Ilıcak su
karyesinden Osman ve kır Halil oğulları Mehmed ve mustafa ve Keleşoğlu
Ahmed nam altı nefer rüfekasıyla hayli vakitden berü müsellahan ötede berüde ve
güzar- ve ahali hakkında isal gezend ve hasar etmekde oldukları halde eşhas-ı
merkûme bu kere dahi Tavşanlı kazasına niyetle müsellehan azimet ederek tahkik-
i hal ve keyfiyetleri zımnında kendileri iki deffa mahalli meclisine davet olunmuş
iselerde kabul etmediklerinden ertesi günü ahali ve zaptiyeden li-eclit-tahkik
yanlarına irsal olunan adamlara hemen silah endahtına ibtidar ederek Monakoğlu
zabtiye Ali’yi parmağından cerh eylemiş olduklarından ve beru tarafdan dahi bil-
mukabele eşhas-ı merkumeden üç neferi mecruhen fevt olarak kusur reisleri
Köseoğlu Hasan ve Osman ve Keleşoğlu Ahmed ele getirilmiş olduğundna icra-yı
cezaları istizanına dair tevarü eden tahrirat ile mazbata ve evrak-ı saire meclis-i
valaya ledel-ita suret-i işara göre eşhas-ı merkûme şedid ve uygunsuz makuleden
olarak umur-ı zabtiye memurlarına dahi silah boşaldarak cerhe tasaddi etmiş
olmalarına binaen içlerinden fevt olanlarının demleri heder olacağından kusur
mezkurül-isim dört neferinin dahi ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle tard ve def
kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve
386
hakipa-yı hümayun hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-
ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mucebince merkumların bu
tarafa irsali hususu mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 23 S 70
Sayfa 168
14 S 70 kavasbaşıya verildi
Antalya Sancağında Mandero karyesi sakinlerinden olub gariken vefat eden
İsmail’in veresesiyle katilleri Mustafa ve Hasan’ın icra kılınan murafalarını
mutazammın Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden
tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita merkum İsmail katil-i
merkum Mustafa’nın kızı Fatıma ile sohbet etmiş olduklarından dolayı merkum
Mustafa karındaşı Hasan ile mezburenin namzedi olub gaib bulunan Mehme
Ali’ye emr ederek mezbureyi maan darb ve katl etdikden sonra müteveffa-yı
mezburun ellerini arkasına bağlayıb Antalya’ya götürmek üzere esna-yı rahda
merkumu nehre atub garb ve telef etmiş oldukları verese tarafından dava olunub
merkuman Mustafa ve Hasan dahi cevablarında mezbureyi ol-suretle itlaf ederek
merkum İsmail dahi mukayyeden Antalya’ya götürmek üzere bulundukları
ikrarıyla fakat müteveffa-yı merkum kendi kendiye nehre atarak gark ve telef
olduğunu beyan eylediklerinden ve verese-i mezbure ise burasını isbatdan izhar-ı
aciz edib merkumanın yemin edeceklerine dahi mütehakkik olduğundan nısfen
es-sigar iki bin beş yüz kuruşa sulh oldukları anlaşılmış olmasıyla husus-ı
mezkurda merkum Mustafa ve Hasan’a beyyine-i nesne davasına kadir olmayub
gaib-i merkum Mehme Ali dahi ele geçdikde husus-ı mezkurun ber-nehc-i şeri
fasl olunması iktiza edeceği sanib-i fetvahaneden beyan kılındığından merkum
Mustafa ile Hasan’ın mezbureyi katl ve telef etdikleri ikrarlarıyla sabit olub eğerçi
merkûme İsmail’i garf ve telef etdikleri inkar eylemiş iselerde merkumun kendi
kendiye nehre atması akla baid göründüğünden anın katili dahi merkuman
olmasında iştibah olmadığına binaen ber-muceb-i kanun- iceza merkumanın
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren altışer sene müdüdetle vaz-ı
pranga olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketi tarafına
tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi ve gaib-i merkum Mehmed Ali
ve zahir nerede ise pa-yı hal buldurularak verese-i mezbure ile bil-murafa lazım
387
gelen ilam ve mazbtasının irsal ollunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış olmağla
vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz olunmak babında ferman-ı ali
13 S 70
20 S 70 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Edirne’de sakin Zenci Reyhan’ın edebdiz ve serseri makulesinden olarak şimdiye
kadar vuku bulan cünhasına mebni bid-defaat prangaya konulmuş ise de tenbih
olunub yine enva-i fezahata cesaret eylediğinden mahal-i baide tard olunmak
üzere Dersadet’e gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata meclis-i valaya ledel-
havale bu misillü isaet-i mükerrere ashabının mahal-i baideye tard olunmaları
kanun-i ceza ahkamı iktizasından bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza
merkûme Reyhan’ın dahi Kıbrıs’a tard ve def olunmasının savb-ı valalarına
havalesini meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet edirne valisi
devletü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer iktizasının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 19 S 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-089
Sayfa 169
20 C 70 tarihinde
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Kerde-i eşkıyadan olub bir müddetden berü Derne ve Yenice-i Vardar kazalarında
keşt ü güzar ve bazı fezahata ibtidar etmekde oldukları halde ahz ve girift olunan
Belukene ile Yenice-i vardar kazasına tabi Hayr-i Beştine karyeli Hüseyin nam
şaki ledel-istintak bundan akde kudüs-i şerif rahiblerinden Gavril nam rahibi tutub
altı yüz kuruşunu ve Agustoslu bir reayayı bir mikdar akçesiyle gayruhuya bir
cevre hetk dahi iki res bargirini gasb ve yağma edib akçeyi telef ve bargiri terzi
Hasan Ağa’nın oğlu Abdül Ağa’ya verdiklerini ve daha birer refikleri var ise de
zabtiye tarafından kurşun ile darb ve cerh olunuğunu ikrar ve itiraf etmiş
388
olduklarından ve güzeran gerde eşkıyadan ve kutta-i tarik makulesinden olarak
müstehak-ı mücazat bulunduklarından mezkur bargirlerin gönderilmesi Derine
müdiriyetine yazılıb merkuman dahi zaptiyeye terfikan Dersaadet’e irsal kılındığı
ifadesine dair Selanik eyaleti meclisinden tevarüd eden mazbata meclis-i valaya
ledel-havale siyak-ı işara nazaran o kulların sabıkalı oldukları anlaşılmış
olduğudan emsali misillü cezire-i kıbrısa emr ve irsalleri hususunun savb-ı
müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde
müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet tertibatıyla beraber eyalet-i
mezkur valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının
icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 19 S 70
21 S 70 tarihinde
Gemlik kazasına tabi kumla-i kebir karyesinde Kürd Mustafa’nın düğününde
katilen vefat eden Arnavud Osman’ın veresesi olmadığı cihetle davası saltanat-ı
seniyyeye aid olduğundan cenab-ı şer-i şerifden hısm tayin kılınan Osman Ağa ile
katil Mehmed’in icra ollunan murafaalarına dair cevaben tevarüd eden mazbata ve
ilam meclis-i valaya ledel-ita meallerine nazaran katili merkum maktul-i mezburu
mucebi kısas olan katl ile amden idam eylediği şeran sabit olarak kısasan katili ve
yahud canib-i beytülmal içün nam diyet-i ricl ahzı rey-i ali-i hazret-i padişahiye
menut idüğü canib-i fetvahanede beyan kılıb suret-i meşrua ve usul-i muzırrasına
göre merkum kısas-ı iktiza eder isede icab-ı vakit ve hale ve maslahat-ı amm-ı
fazihasına nazaran merkum razı olmadığı halde beytülmal içün diyet ahzı ve
timuru urulması münasib göründüğünden diyet maddesinin ber-nehc-i şeri
tesviyesiyle katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde memleketine tard ve def
olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve hakipa-yı şahaneden
istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve
şeref-sudur buyrulmuş ve merkumun bu tarafa irsali huusu mahalline ve diyet-i
keyfiyeti dahi maliye nezaret-i celilesine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali 20 S 70
Sayfa 170
389
Zağra-i atik kazasına tabi cevaranlı karyeli olub mecruhen halik olan Nikola’nın
bil-cümle veresesinin vekili Kosa’nın katili denilen Cela ile suret-i murafaalarına
dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran
katil-i merkum Cela maktul-i merkum Nikola’yı muceb-i kısas olan katl ile katl
eyledii tavien ikrarıyla bades-sübut vekil-i merkum Kosa merkumu bil-vekale bil-
asale meccanen kısasdan afv etmiş ve veresesi kibar hakkında kısas-ı sakıt ve iki
nefer saigre haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde
maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on bin dirhem şeriden sagirtan-ı
merkumtanın hisse-i irsiyelerini katil-i merkumun mukassatan eda eylemesi lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan diyet hususunun
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesilr katil-i merkumun ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi
sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde tahliye-i seibli ile
memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve katil-i merkumun bu tarafa irsali hususu
mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali 20 S 70
21 S 70 tarihinde
Evkaf-ı hümayun nazarı efendi hazretlerine
Çorlu kasabasında kain Çeşmeler ile cevami-i şerif ve hayrat-ı saire cari ma-
lezizin yolları harab olarak sudan dolayı zahmet ve meşakkat çekilmekde
olduğundan tamir ve tesviyesi hususu ahali tarafından hakipa-yı hümayun-ı
hazret-i mülükaneye arzuhal takdimiyle istida olunmuş ve kasaba-i mezkurda kain
ermeni millileti kilisesinin daihi suyu uzakda olarak naklinde musubet çekilmekde
olduğu ifade ve ihbar kılınmış olduğundan su yollarının ol-vecihle tamir ve
tesviyesi ve mezkur kiliseye dahi bu sırada bir masura su verilmesi hususuna emr
u ferman-ı inayet nişan cenab-ı padişahi müteallik ve şeref sudur buyrulmuş
olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabının sürat-i icrasına himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali 20 S 70
21 S 70 tarihinde
390
İzmir kazalarından Peşdivan kazasına tabi Davulcular karyesi ahalisinden olub
madruben vefat eden Ali Bey oğlu Osman’ın versesiyle katili bulunan Osman
oğlu Feyzi’nin icra olunan murafaalarında merkum Feyzi maktul-i merkumun
zevcesini tezviç kasdıyla tarlası derununda sagir deniz ile bi-gayr-i hakkın üç defa
başına darb ederek müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olmuş olduğundan
mucebiyle iktiza eden diyetin verese-i merkûmeye edası merkum Feyziye
tebeyyün kılındığı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair Hüdavendigar valisi
devletlü paşa hazretleri tarafından varid olan tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i
valaya ledel-ita katil-i merkum Feyzi’nin maktul-i merkum Osman’ı mucebi diyet
olan katl ile katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit olmuş olduğundan diyet-i
mezkurenin tekasıt-ı salise ile verese-i mezbureye eda eylemesi lazım geleceği
canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında
gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
amahlindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve merkumun irsali hususu vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerinin kaymakamı saadetlü paşaya yazılmış olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak deyi ferman-ı ali 20 Muharrem 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-090
Sayfa 171
22 S 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Yanya Sancağında Girebene kazasında Karabucu karysi ahalisinden olub
maktulen vefat eden Osman’ın veresesinden Zülfikar ile katilleri karye-i mezbure
ahalisinden İbrahim ve Cilo ve Hüseyin ve Osman’ın vuku bulan murafaalarına
dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran
merkumların vaki olan inkarları üzerine merkum Osman katl-i mutlak ile katl
eylediklerini mukaddema ikrar etmil olduklarını ve ol-vakit sulhen altı bin kuruş
vermek istediklerini müddei-i merkum ikame beyyine ile isbat eylediği anlaşılmış
olub ancak müddei-i merkum tasaddi eylediği amed-i müddüasına ikamet-i
beyyinleden izhar-ı acz etdikden sonra talife taliv olmazdan ve yahud ali takirüt-
taleb merkumlar yemin ederler ise maktul-i merkumun diyetini seviyyeb
391
mukassatan eda eylemeleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından ve merkumların madde-i katle cesaretleri tahakkuk eylediğinden
diyet maddesinin fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle beraber
merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden
itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetlerinde küfelaya rabtıyla sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa
gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumların bu
tarafa isali hususu Yanya valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunub hitam-ı
müddetlerinde ber-minval-i muharrer icabı icra olunmak babında ferman-ı ali 21 S
70
4 Receb 70 tarihinde
Reaya-yı devlet-i aliyyeden Karadağlu Hırvat reayadan İşkodra kazasına tabi
Şesnan karyesi mütemekkinlerinden Kaydıgalı Yovan Kuzguncuk’da leylen bıçak
ile darb ve katl eylemesiyle ahz ve girift olunmuş ise de maktul-i merkumun
Dersaadet’de bulunan karındaşı Nikola’nın katil-i mekrumdan davası olduğundan
karye-i mezkurede olan diğer karındaşlı Nikola ile kız karındaşı İsnano’nun bir
guna iddiları olmadığı halde kendilerine ve yahud taraflarına müvekkil ragbetiyle
beraber iskat-ı dava dahi eylememiş oldukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına
dair İşkodra mutasarrıfı devletlü paşa hazretleri tarafından varid olan tahrirat-ı
meclis-i valaya ledel-ita eğerçi verese-i merkumanın kendileri gelmedikleri
misillü vekil dahi göndermemişl iselerde bu tarafda bulunan karındaşı ber-minval-
i muharrer katil-i merkumu afv ederek iskat-ı kısas eylemiş olmasıyla bunlar
böyle diyet hakkında oradaki verese tarafından kendilerince bir gezer iddia vuku
bulur ise ol-vakit icab-ı şerisine bakılmak üzere katil-i merkumun ber-muceb-i
kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade
olunmuş ve keyfiyet mutasarrıf-ı Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla
merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 2 Receb
70
392
5 Receb tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine
Ortaköy’de eczavı Haleblioğlu Yakob’un mübayaacıoğlu Artin’e çırağıyla
göndermiş olduğu mualeceyi merkum Artin’in istimaliyle fevt olarak her ne kadar
veresenin davaları yoğise de bu keyfiyet eczacı merkum dikkatizliğindne neşet
eylediğinden bahisle suret-i tedibi istizanına dair olan tezkire-i behiyyeleri meclis-
i valaya ve mekteb-i tıbbiye nazırı faziletlü efendi hazretleriyle muhabere olunub
merkum meclis-i tıbbiyeye celb ile tavbih olunarak bundan böyle tertib ve ita
edeceği edviyenin üzerine kimin ilacı olduğunu mübeyyin pusula talik eylemiş ve
hin-i tertib-i mezburinde kemal-i mertebe dikkat ve ihtimam etmiş merkum
tebeyyün olunduktan sonra başka kadde-i eczacı dükkanlarından dahi bu usulü
riayet ve bu misillü muhatıralu şeylerin vukua getirilmemesine dikkat olunmak
üzere Fransızca tab’ olunna gazeteye derç ile bilcümle izafe ilama olunduğu
anlaşılmış olub her ne kadar fazahat-ı mezkure kaza-i kavi’nden ise de bu makule
hatada bulunan eczacı ve sairenin tedibi ba irade-i seniyye-i geçende tab’ ve neşr
olunan nizamnamede gösterilmiş ise de cezaları tahdid olunmamış olduğundan
efendi-i muma-ileyh marifetiyle eczacı-i merkumun altı mah müdet bab-ı
zabtiyede hapsi tevkif olunarak inkıza-i müddetinde tahliye-i sebili hususunun
savb-ı valalarına ve efendi-i muma-ileyh havalesi ve keyfiyetin cezaname-i
kanuna diyetiyle takdim-i vekayi dahi derç olarak ilanı tensib olunub hakipa-yı
aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik
buyrulmuş ve keyfiyet efendi-i muma-ileyhe bildirilmiş olmağla ber-muceb-i emr
u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane icra-yı icabına himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali 4 Receb 70
Mekteb-i tıbbiye nazırı faziletlü efendi hazretlerine ber-vech-i muharrer keyfiyetin
icra-yı icabı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 4 Receb 70
Sayfa 172
10 Receb 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Karahisar sancağına tabi Emirdağında meskun Borulusu aşiretinden mecruheten
fevt olan Servinaz Hatunun veresesiyle katili Mehmed’in ve rüfekasının icra
olunan mürafaalarında merkum Mehmed ile rüfekasından Yunusoğlu Hasan ve
393
Kör İsmail ve Aydınlıoğlu Osman nam şahıslar bir hane münazaasından dolayı
maktule-i mazburenin oğlu Yunus tutub yüzüstüne sürerler iken mezbure Servinaz
merkumu yedlerinden kurtarmak içün üzerlerine vardığında merkum Mehmed’in
mezbureyi ucu sivri kebir taş ile darb ve telef etmiş oldığu ber-nehc-i şer sabit
olmasıyla verese-i mezbure bedel-i malum ve mahbuz üzerine sulh olarak
merkum Mehmed zimmetini ibra etdikleri ve katil-i merkumun niza-i mezkurda
refikleri bulunan salifül-beyan üç nefer şahsın madde-i katlde kavlen ve fiilen bir
gün medhal ve muavenetleri olmayub hane münazaasında vuku gleen harekat-ı
na-becalarına dahi şimdiye kadar tevkifleri ceza-yı kafi göründüğü beyanıyla
bunların tahliye-i sebilleri ve katil-i merkumun dahi icra-yı mücazatı istizanına
dair tevarüd eden tahrirat ve mazbatalar ve ilam meclis-i valaya ledel-havale
merkum Mehmed’in zimmeti verese-i merkum tarafından ibra olunmuş
olduğundan verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda merkum
Mehmed’dan nesne davasına kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan
kılınmış olub zikr olunan üç neferin madde-i katldde medhal ve muavenetleri
olduğuna nazaran merkumların tahliye-i sebilleriyle katil-i merkum Mehmed’in
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden tibaren tersane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebiliin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere mahbusiyeti
gösterilerek bu tarafa irsali meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Hüdavendigar valisi kaymakam saadetlü paşaya bildirilmiş olmağl
merkum Mehmed’in vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali 7 Receb 70
10 Receb 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Trabzon’da Debbağhane mahallesi ahalisinden debbağ Abdullah’ı yunan
tebaasondan Kanotaki hanesine celb ederek bi-gayr-i hakkın katl ve idam
eylediğinin ne vecihle zahire çıkarıldığı ve adamı Musstafa’nın dahi bu babda
merkuma ve muaveneti tebeyyün etdiği tafsilatıyla maktul-i merkumun varisi
sagir bulunması cihetiyle canib-i hükümetden tayin kılınan hısm ile katil-i
merkum Kanotaki’nin icra olunan murafaları keyfiyetinden bahisle icra-yı icabı
394
istizanına dair tevarüd eden mazbatalar ile ilam meclis-i valaya ldel-ita müfad-ı
ilama nazaran katil-i merkûme Kanotaki’nin hin-i murafada maktul-i merkumu bi-
gayr-i hakkın kasden katl ve idam eylediğinin ikrarı üzerine kısası lazım gelür ise
de merkumun icra-yı kısas ve yahud diyet ahzı maddesi varise-i sagir-i merkumun
hin-i bülugunda huzuruna mütevakkıf olduğu anlaşılmış ve bunun ol-vecihle icra-
yı iktizası ahkam-ı şeriyeden bulunmuş olduğundan şimdilik kanunen tertb
edecek mücazatın icrası lazım geleceğine binaen sagir-i merkumun hin-i
bülugunda ahkam-ı şeriyesi ifa olmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katilun-ı merkumun yedi ve
merkum Mustafa’nın dahi üç sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olarak
hitam-ı müddetlerinde merkum Mustafa’nın sebile-i tahliye olunması ve katil-i
merkumun ol-vecihle murafaa-i şeriyesinin icras-içün keyfiyetin mahallinden
sourulub varis-i merkum ol-vakit baliğ olarak mürafaasını ister ise icra kılınması
ve istemediği halde anın dahi salıverilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunarak ledel-istizan irade-i seniyy-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde
müteallik buyrulmuş ve merkumların bu tarafa irsalleri ve mahbusiyetleri tarihinin
işarı hususu teferruatıyla beraber Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş olamağla merkumların vürudlarında ber-vech-i muharrer icabının
icrasıyla katil-i merkum Kanotaki’nin hitam-ı müddetinde salıverilmeyib
keyfiyetin ifadesi hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 7 Receb 10
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-091
Sayfa 173
11 Receb 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye Müşiri paşa hazretlerine
Medine-i manisa ahalisinden olub kalpazanlık töhmetiyle ahz ve giridt olarak ba
mazbata bu tarafa gönderilmiş olan Hakkal Mehmed Efendi ile oğlu Eşref’in icra
olunan istintaklarında merkum Mehmed Efendi her ne kadar isaet-i vakıasını
suret-i inkara bulunmuş ise de kendisi Hakkal bulunubda yanlarında kalpazanlık
alatı bulunması ve ifadat-ı vakıası biribiine tevafuk etmemesi münasebetiyle
beriüz-zimme olamayacağı ve oğlu merkum dahi babasına muavenet eylemesi
cihetiyle mücazat-ı kanuniyelerinin icrası zabtiye meclisinin mazbatasında istizan
395
olunmuş ve diğer üç aded evladıyla düçar-ı sefalet ve zaruret oldukları beyanıyla
merkumların merhameten tahliye-i sebilleri hususu dahi merkum Hacı Mehmed
Efendi’nin Dersaadet’e gelmiş olan zevcesi tarafından ba arzuhal istida kılınmış
olduğundan keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale vakıa bu müddet-i mahdude ile
hapsi ve pranga bend olunmaları lazım gelür ise de mahalli mazbataları tarihlerine
nazaran bunlar sene-i sabıka şabanından ve manisa ve izmirde divane kadar dahi
Dersaadet’e hapis ve tevkif ile mücazat gördükleri anlaşılıb bu kadar vakit
hapisleri haklarında ceza-yı kafi olduğundan kavi kefilleri alınarak tahliye-i
sebilleri hususunun savb-ı valalarına havalesi bit-tensib hakipa-yı şahaneden
ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik
buyrulmuş olmağla mucebince iktizasının icrası hususuna himmet buyuralar deyü
ferman-ı ali 9 Receb 70
14 Receb 70 tarihinde
Zabtiye müşiri paşa hazretlerine
Halep eyaleti dahilinde kain mevali aşireti ümerasından Ahmed ve Mehmedül-
Harfan ve Abdüssüleyman ile refikleri ramazan ve isaül-amr ve Musaülacel ve
Denlerin ve Sülumül-abdullah ve Cüdu ve Alvalül-Mehmedi ve Hasanül-hamade
ve Makaz nam eşhas öteden berü katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü mezalim ve
teaaddiyatı ile meluf eşkıyadan olub bunlarun mukaddemleri dahi men-i serd
kasdlarına ikdam olunmuş ise de ele geçirilemediklerinen niahyet def’-i
mazxarratlarına medar olmak üzere yüz altmış beş nefer muvazzafa tezkiresi
verilerek ve kendileri neferat-ı merkumeye bölükbaşı ve mülazım suretiyle reis
nasb olunarak iktiza eden maaşları dahi mah be mah ita olunmakda olduğu halde
merkumların bir kat daha daire-i ita’ından huruç ederek töhmet-i emval ve kat-i
tarik fazahatinde ısrar etmeleriyle saye-i makderet-vaye-i hazret-i şahanede bu
defa merkumlar bis-sühule ahz ve girift olunub içlerinden Abdüssüleymanın
mütebaki-i uhuvvet olmasıyla firar etmiş olan nefer beylerin cemiyeti tefrik etmek
şartıyla salıverilmiş ve kusur on bir neferi müebbeden vaz-ı kürek ve yahud deniz
aşuru bilad-ı baideye götürülmek üzere zabtiye neferatına terfikan irsal kılınmış
olduğu ifadesine dair vilayet-i merkuma valisi devletlü paşa hazretleri tarafından
varid olan tahirat evrak-ı melfufe ile meclis-i valaya ledel-havale suret-i hale göre
eşhas-ı merkûme adete kutta-i tarik makulesinden olarak kendileri birer aralık
396
maaş tahisiyle dahi saye-i mülükanede tavzif olunmuş iken yine ol-suretle
harekat-ı isyaniyeye mücaseretleri şiddet üzere tediblerini müstedi göründüğüne
ve eğerçi bunların usulce muhakemat-ı mukteziyeleri icra olunmamış ise de
keyfiyet hıyanet ve mefsedetleri kaza ve nevahi meclislerinden verilen
mazbatalarda dahi tafsil ve beyan olunması cihetiyle her nasıl olsa kendileri fena
ve uygunsuz eşhas-ı cibiliyetden bulunduğuna binaen zikr olunan on bir neferin
müebbed suretiyle Limni ceziresine gönderilmesi hususunun savb-ı müşirilerine
havalasiyle keyfiyetin teferruatıyla beraber vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi
bildirilmesi tezekkür ve tensib olunarak ledel-istizan irade-i madelet-ade-i cenab-ı
şehriyari dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine dahi bildirilmiş olmağla iktiza-yı emr u irade-i seniyye-i hazret-i
padişahi vecihle icra-yı icabı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
Sayfa 174
14 REceb 70 tarihinde
Tarsus kasabası sakinelerinden olub bundan akdem mezbuheten müteveffiye olan
Meryem’in veresesiyle katili zevcesi Ali’nin icra kılınan murafaalarında merkum
maktulen mezbureyi Antakyalı Ali ile zina eylediklerindan dolayı zebh ve katl
eylediğini tavien ikrar etmesiyle fazahta hükm-i şeri-i lahık oldukdan sonra
verese-i mezbure katil-i merkumu kısasdan afv etmiş oldukları beyanıyla icra-yı
icabı istizanına dair Adana valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden
mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i
merkumun maktule-i mezbureyi ber-minval-i muharrer katl eylediği tavien
ikrarıyla sabit oldukdan sonra verese kendisini kısasdan afv etdikleri anlaşılmış
olmasıyla bu suretde verese-i merkumenin fimabad katil-i merkum Ali’den kısas
davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan
ber-muceb-i kanun-i ceza mekumun mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa
gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu
tarafa irsal ve mahbusiyeti tarihinin işarı hususu vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine
yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali 13 Receb 70
397
14 Receb 70 tarihinde zabtiye müşirne
Karyot adası reayasından olub cünha-i vakılarına mebni küreğe konulmuş olan
Serandi Karakut kostanti Fezale ve İsmat Tarço’nun tahliye-i sebili Rum patriği
tarafından istida olunmuş ve merkum Kostanti fevt olmuş olduğundan ve Serandi
kutta-i tarik makulesinden olarak ikmal-i müddet etmedikçe tahliye-i sebili
uyamayub falkat İsmat’ın derece-i kabahati buraca meçhul ollduğunu merkumun
bir guna davacısı olamayıb olmadığı istilama dair gönderilen tahrirat-ı senaverinin
vüsuluyla bunlar mezkur adada fakat koyun ve keçi hırsızı olub bundan başka
cünka ve kabahatları olmadığı ifadesine tazmin Cezayir-i bahr-i sefid valisi paşa
hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat meclis-i valaya ledel-havale
bunların cezire-i mezkura kurasında müsellah keşt ü güzar ike ahaliye ve
uygunsuzluğa cüret etmiş olduklarından saadetlü Ferik Ahmed Paşa hazretlerinin
donnama-yı hümayun ile Anadolu sevahili tarafında bulunduğu iddiasında
tutulub Dersaaet’e gönderildiği ve merkuman Serandi ile Yani sene-i sabıka
muharreminin evasıtında yedişer sene ve kocabaşı-i Cani’nin iki sene müddetle
vaz-ı kürek olunub ve merkum İsmat dahi töhmet-i vakıasıan mebni ahz ve girift
olunarak emaneten zindana konulduğu ihraç etidirlken kuyuddan anlaşılmış ve
merkumandan ber-minval-i muharrer töhmet vakıları koyun ve keçi hırsızlığından
ibaret olub haklarında mukaddema rivayet olunna kutta-i tarih cünhası bi esas
gönderilmiş idüğünden tahliye-i sebilleriyle memleketleri canibine izamlar
hususunun savb-ı valalarına havalesiyle keyfiyetin vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının
icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-092
Sayfa 175
5 Ra 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Antalya’da vaki cami-i atik mahallesi ahalisinden olub carihen vefat eden
Süleyman’ın veresesiyle katilleri Hüseyin ve Ramazan ve Dellal Ali oğlu
Mehmed’in icra kılınan murafaalarını mutazammın Konya valisi devleltü paşa
398
hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya
ledel-ita meal-i ilama nazaran merkuman Hüseyin ve Mehmed’in maktul-i
mezburu fahiş niza’ndan dolayı ikisi maan katl etmiş oldukları ikrarıyla sabit olub
iktiza eden diyetden maktul-i mezburun babası kendi hisse-i irsiyesiyle
mütevaffanın sagir oğlunun hissesinden bir mikdarını badel-ahz fevt olmuş
olduğundan zevcesiyle validesi hissesinin ve sagir-i mezburun dahi hisse-i
bakiyesine edası lazım gelmiş ise de merkuman mal ve eşyaya dair nesneleri
olmadığı tahakkuk etmiş idüğünden ve diyet-i bakiyye-i mezkurenin vakti
yesarlarına tevkif kılınmış olduğu anlaşılmış olmasıyla maktul-i merkumun
bakiyye-i diyetinin ahz ve istihsali merkumanın ma’a hallerine tevkif olunmak ve
ebb-i mezburun mehuzu olan dirahim saire verese taleb ederker ise siham-ı
miranlarına göre beyinlerinde ve katilan-ı merkumanın yesarları tahkikiyle ahz
olunacak bakiyye-i diyet dahi kezalik beynel-verese taksim kılınmak lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınacağından diyet hususunun fetvahane
kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye katilan-ı merkunanın ber-muceb-i kanun-
i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer
sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def kılınmak üzer bu tarafa irsali meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve katil-i merkumların bu tarafa irsali
mahbusiyetleri tarihinin işarı husus-ı vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak
babında ferman-ı ali
5 Ra 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tarsus kazasına tabi Avaretlü karyesi sakinlerinden olub carihaten müteveffiye
olan Zeyneb Hatunun verese-i saire-i vesile katili babası Süleyman’ın icra olunan
mırafaalarını mutazammın Adana valisi devletlü paşa hazretlerinden gelen tahrirat
ile mazbata ve ilam meclis-i vlaaya ledel-ita meal-i ilama nazaran mezbure
Zeyneb’i karye-i mezbureye tabi’ Ternek karyesi ahalisinden Abdullah nam
kimesne kendiye nikah etdirmek sevdasıyla kaldırıb mezkur Avaretlü karyesi
civarında İngirmiz nam derenin içinde eylemekde iken babası merkum Süleyman
müsellehan veralarından yetişib mezbureyi tüfenk kurşlunu ile sol böğrü
399
üzerinden bi-gayr-i hakkın amden darb ve cerh ederek müteessiren fevt olduğu
dava olunub merkum dahi maddesinin minval-i muharrer üzere vuku bulduğu
taliben ikrar ve iddia etmiş ve bu surete göre katil-i merkumun maktule-i
mezbureyi muceb diyere ve harman-ı irs olan katl ile katl etdiği temin olmuş
olmasıyla mezburenin on beş bin dirhem şeriyi tekasit-i salise ile merkum
Süleyman’ın verese-i mezbureye eda eylemesi lazım geleceği canib-i
fetvahaneden beyan kılınmış olduğundna diyet hususunun fetvahane kaydında
gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine
tard ve def kılınmak üzere mahbusiyeti tarihi gösterilerek bu tarafa irsali ve
merkum Abdullah’ın dahi mahallinde vaz-ı pranga olunması meclis-i mezkurdan
ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ı ileyh hazretlerine
bildirilmiş olmağla katil-i merkumun vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali
Sayfa 176
19 Ra 70 tarihinde
Zabtiye mülşiri paşa hazretlerine
Yenişehir-i fener kazasında kain Alemdar ve Zambaca çiftliklerinde mütemekkin
Hacı Manika ve babası Anaştaş’ın hanelerini basub Manika ile zevcesinin işkence
emvalini ve babasının dahi bazı eşyasını nehb ahz etmiş olan tebaa-i devlet-i
aliyyeden Vasil ve Yani ve Angeli ve Yorgi ve yunan tebaasondan Metrogtan nam
şahıslar fezahin-i mezkureye cüretleri ikrar etmiş olduklarından ve sabıkalı ve
uygunsuz makuleden bulunduklarından icra-yı mücazatları zımnında mersumların
Dersaadet’e gönderildiği ifadesine gelen mazbatada eşhas-ı merkumenin
mehuzları olan emval-i eşyasının ashabına red olunub olunmadığı ve merkum
Manika’nın zevcesine yağ haşlamış olduklarından merkûme bundan zarar isabet
ederen telef olmuş mudur burası tasrif ve beyan olmadığından keyfiyetin verece-i
hakayıkı meydana çıkmak üzere zabtiye meclisinde dahi be-tekrar istintakları icra
olunarak ol-babda tanzim olunan zabtiye meclisinin mazbatası tezkire-i
behiyyeleriyle beraber meclis-i valaya ledel-havale merkumlar fezamin-i
mezkureye cüretleri ve mahallinde vuku bulan ikrarlarını külliyen inkar ile güya
400
eşkıya ve haydud takımından bulunanlarının merkuman Manika’nın ve babası
Anaştaş’ın hanelerini göstermelerini tabib ve idam eylemelerine mebni kendüleri
hanesinin haricinde bulunarak diğerleri derununa girib fazahat-i mezkureye ibtidar
eyledikleri ve ahz eyledikleri akçeden kendülere yüz yirmişler kuruş verildiği
söylemiş olub bu makule erbab-ı kabahat başları dara geldiği halde ikrar ve
inkarda bulunduklarından bunların dahi mahallinde vakli olan ikrarlarını ve bu
kere vuku bulan inkarlarına nzaran ifadat-ı meşruhaları şayan-ı iltifat
olmadığından ber-muceb-i kanun- iceza merkumlardan Vasil ve Yani ve Angeli
ve Yorgaki’nin mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan altmış dokuz senesi şehr-i
şevvalinin beşinci ve Yorgi’nin şehr-i mezkurun on dokuzuncu ve Metrogaytan’ın
yirmi beşinci gününden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı
pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde vilayetlerine salıverilmeyib münasib
mahallerde iskan etdirilmeleri zımnında keyfiyetin istizan kılınması hususunun
savb-ı müşirilerine havalaesiyle keyfiyetin teferruatıyla beraber şerhle mutasarrıfı
saadetlü paşaya bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbta ifade ve hakipa-yı
şahaneden istizan olunarak irade-i madelet-ade-i cenab-ı hilafet-penahi dahi ol-
merkezde müteallik buyrulub mutasarrıf-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla emr u
ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane muktezası ve minval-i muharrer üzere
iktizasının icrasıyla merkumların hitam-ı müddetlerinde keyfiyetin ifadesi
hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali
19 Ra 70 tarihinde
Zabtiye Müşirine
Sultan Mehmed’de Şekerci hanı derununda bundan akdem katilen fevt olan Sıvacı
İzham’ın veresesiyle katil berber Ohan’ın icra olunan istintaklarını mutazammın
zabtiye meclisindan kaleme alunub şer-i şerife havale olunan mazbata zahirine
yazılan ilam ile meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran verese-i
merkûmeden maktul-i merkumun karındaşı ahaleten verese-i saire taraflarından
keresteci Kirkor vekaletine katil-i mesfur ile ledet-terafu katil-i merkumun
maktul-i merkumu bi-gayr-i hakkın darb ve katl eylediği beyyine ile sabit
olamasıyla diyet-i ricl olan on bin dirhem şeriyi üç sene de tekasit-i salise ile
vereseye eda eylemesi katil-i merkuma tebeyyün olunduğu anlaşılmış olduğundan
401
diyet maddesinin ber-mantuk-ı ilam tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i
kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurun
mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer diyet hususunun
tesviyesiyle katil-i merkumun vaz-ı kürek olunması zımnında icabı halin icrasına
himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 17 Ra 79
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-093
Sayfa 177
19 Ra 70 tarihinde kavasbaşıya
Bila tezkire keşt ü güzar etmekde iken ahz ve girift etdirilen Manisalı İbrahim bin
Hasan’ın icra olunan istintakında merkum bundan bir buçuk sene akdem
vilayetinde kır kaçırma maddesinden doalyı hemşiresi Kara Hüseyin oğlu
Mustafa’yı cerh ederek ber-takrbi oradan savuşmuş bila tezkire ötede berüde
dolaşmakda olduğu beyanıyla edüb bununla beraber şehre bazu sirkat maddesine
mücarete dahi ikrarıyla sabit olmuş ve merkum isaet-i mükerrere ashabından
olarak şayan-ı tedib görünmüş olduğundna li-eclit-tedib Dersaadete gönderildiği
ifadesine dair Halep valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat
meckis-i valaya ledel-ita suret-i işara göre merkum hem ahz ve hemde cerh olarak
bu cihetle kanunen tertib edecek cezanın icrası lazımeden olduğu misillü
memleketine cerh eylediği merkum Mustafa eğer eser-i cerhden fevt olmuş ise
anın hükmü dahi başka olacağından merkumun şimdilik ahz ve ceh cezasına
tatbiken üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe vaz olunarak hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesi ve mecruh merkum eser-i cerhden vefat etmiş ise
bu tarafda murafaa-i mukteziyesi icra olunmak üzere veresenin ve yahud
taraflarından bir vekil-i şer’inin gönderilmesi hususunun İzmir valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş ve meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet İzmir valisi Müşarun-ıileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle
merkum vaz-ı kürek olunmak babaında ferman -ı ali 17 Ra 70
6 R 70 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi
402
Zabtiye müşiri vekili paşa hazretlerine
Küçükköy’de madruben fevt olan bakkal Mihal’in veresesiyle katilleri denilen
Merkebci esnafından Mehmed ve refiki Bargirci Hasan nam kimesnelerin icra
olunan istintaklarına dair zabtiye meclisinden bit-tanzim şer-i şerife havale kılınan
mazbatanın zahrına yazılan ilam-ı şeride merkumlar maktul-i merkumu
beyinlerinde vuku bulan münazaaya mebni darb ve ceh eylediklerinden ceh-i
mezkurdan müteessiren fevt olduğu verese-i mersum taraflarından iddia olunmuş
ise de merkuman karye-i mezburda bulunduklarını ikrar ve madde-i darb ve katlin
kendilerinden sudurunu inlkar verese-i mersuma dahi isbatı beyyineden izhar-ı
aciz etmiş olduklarından verese-i merkumenin talebleriyle merkumlar ber-nehc-i
şer tahlif olunduğu cihetle bundan böyle merkumun bila beyyine nesne lazım
geleceği ifade olunmakdan naşi keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale merkumun
şer’an nesne lazım geleceği misillü kanunen dahi nir hükm tertib etmeyeceğinden
ve fakat maktul-i merkumun elbetde bir katili olmak ve ifadat-ı vakıaya nazaran
bu dahi merkumanın refiklerinden bulunmak lazım geleceğinden bu babda
tedkikat-ı mukuteziyenin icrasıyla katili her kim ise zahire ihracına itina olunması
ve merkumanın dahi tahliye-i sebili hususunun savb-ı saadetinize havalesi
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i mesruh maktul-i
merkumun katili her kim ise behemehal buldurulub keyfiyetin ifadesi ve
merkumanın tahliye-i sebili hususuna itina ve himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
5 R 70
Sayfa 178
6 R 70 tarihinde kavasbaşıya veirldi
Geçende altı mah müddetle Bab-ı zabtiyede hapis ve tvkif olunmuş olan eczazı
Haleplioğlu Yakob’un tahliyesiyle hassas-ı familyası tarafından istida olunmuş
olduğundna ol-vecihle merkumun sebilinin tahliyesi hususuna emr u ferman-ı
hümayun cenab-ı padişahi müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince
merkumun sebili tahliye kılınmak babında ferman-ı ali kıta1 5 R 70
6 R 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
403
Rodos ceziresine mülhak Kalmiyoz adası mütemekkinlerinden olub maktulen fevt
ollan Kostantin’in kebir ve sagir veresesiyle katili bulunan yine cezire-i mezkure
mütemekkinlerinden Yorgi’nin icra olunan murafaalarına dair tevarüd eden
mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun
maktul-i merkumu mucebi kısası olan katl ile katl eylediği ikararıyla sabit olarak
verese-i kibar katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve kısas-ı sakıt ve verese-i
sagir haklarında ve yine münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde verese-i
kibarın husus-ı mezkurda katil-i merkumdan nesne davasına kadir olmayub katil-i
merkumun gösterilen asarı dahi ber-nehc-i şeri tahakkuk etmiş ise de verese-i
sigarın hisse-i irsiyelerinin ahz ve istihsali katil-i merkumun seiyye-i haline tevkif
olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından fetvahane
kaydında gösterildiği vecihle katil-i merkumun adem-i iktidarı şeran tahakkuk
eylemiş olduğu takdirde diyetin vakt-i yesarında tesviyesine bakılmak üzere
kendisinin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
beş sene müddetle vaz-ı pranga olunub hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi
zımnında bu tarafa irsali hususunun Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa
hazretlerine bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mabzata ifade olunmuş ve keyfiyet
vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-
i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 5 R 70
9 R 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kıbrıs ceziresinde Tuzla kazasına muzafa Lakka karyesi sekenesinden yunanlı
hacı Gavril berber Yasef’i katl edib maktul-i merkumun varis ve maruf ve
marufesi olmadığından Kıbrıs mal müdürü Halim Bey hasım tayiniyle yunan
tercümanu hazır olduğu halde merkum katil ile icra olunan murafaalarında katil-i
mersum Gavril birkaç kimesne ile beyinlerinde vuku bulan münazaasında çerkes
bıçağıyla mersum Yasef’i mucebi diyet olan katl ile katl etmiş olduğu badel-ikrar
maktuş kendüye ibra etdiği irad ile def-i dava etmiş ise de ibra-i mezkur vasiyet
kabilinden olub ve katile vasiyet-i sahiha olmadığına mebni beytülmal içün
tamam-ı diyetin icrasıyla katil-i merkumun ikram olduğu beyanıyla icra-yı icabı
istizanına dair Cezayir-i bah-i sefid valisi devletlü paşa hazretleri tarafından
tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita vasiyet-i
404
mezkurenin adem-i sıhhati maktulün varis-i marufu bulunduğu suretde olub bila
varis olduğu takdirde essah-ı ahvale göre vasiyet-i mutebere ve beytülmal üzerine
mukaddem olmasıyla bu suretde ibra-i mezkur bades-sübut-i şeri katil-i mesfura
mersumun diyeti lazım gelmeyeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle fil-hakika maktul-i mersumun varisi
olmadığı ve ibrası sübut bulunduğu takdirde katil-i mersumdan diyet taleb
olunmayub ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin
tahliyesi zımnında kendisinin bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure vaz olunmak babında ferman-ı ali 8 R 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-094
Sayfa 179
19 R 70 tarihinde gönderildi
Mukaddemce Çorum kasabasında vuku bulan cumhurda madruben vefat eden
zabtiye çavuşu Musa’nın darib ve katilleri olmak üzere ahz ve girift olunan
Mehmed ve Hıdır ve Mustafa ve Ali ile maktul-i mezburun zevce-i metrukesinin
vekil-i şlerisi İsmail ve canib-i hükümetden dahi hısm tayin olunan mal müdürü
Osman Efendi murafaa-i şeriyeleri ledel-icra merkumundan Hıdır ve Mustafa ve
Ali’nin müteveffa-yı merkumun üzerine hücum ederek ellerinde olan topuzlu
sopla ile darb etmeleriyle eser-i darblarından müteessiren vefat eylediği ber-nehc-
i şeri sabit mütehakkik olub içlerinden merkum Mehmed’in vaki’ olan inkarı
cihetiyle medhal-i sabit olmayarak tahlif olunmuş olduğundan icra-yı icabı
istizanına dair cevaben Amasya mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından tevarüd eden
tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita maktul-i merkumun
diyetinden merkumun Hıdır ve Mustafa ve Ali’ye isabet eden yedi bin beş yüz elli
dirhem-i şerinin rubunun zevce-i mezbureye ve kusur üç rubu canib-i beytülmala
merkum Hıdır ve Mustafa ve ali’nin seviyyen ve mukassatan eda eylemeleri lazım
gelib merkum Mehmed’e dahi bila-beyyine muaraza olunmak iktiza etmeyeceği
canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre diyet hususunun fetvahane
kaydında gösteridliği vecihle tesviyesiyle katil Hıdır ve Mustafa ve Ali’nin ber-
405
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi
meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet mutasarrıf-ı muma-
ileyhe bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumarl müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı lai 18 R 70
19 R 70 tarihinde gönderildi
Kıbrıs ceziresinde Tuzla kazasına muzafa Lakka karyesi sekenesinden yunanlı
hacı Gavril berber Yasef’i katl edib maktul-i merkumun varis ve maruf ve
marufesi olmadığından Kıbrıs mal müdürü Halim Bey hasım tayiniyle yunan
tercümanu hazır olduğu halde merkum katil ile icra olunan murafaalarında katil-i
mersum Gavril birkaç kimesne ile beyinlerinde vuku bulan münazaasında çerkes
bıçağıyla mersum Yasef’i mucebi diyet olan katl ile katl etmiş olduğu badel-ikrar
maktuş kendüye ibra etdiği irad ile def-i dava etmiş ise de ibra-i mezkur vasiyet
kabilinden olub ve katile vasiyet-i sahiha olmadığına mebni beytülmal içün
tamam-ı diyetin icrasıyla katil-i merkumun ikram olduğu beyanıyla icra-yı icabı
istizanına dair Cezayir-i bah-i sefid valisi devletlü paşa hazretleri tarafından
tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita vasiyet-i
mezkurenin adem-i sıhhati maktulün varis-i marufu bulunduğu suretde olub bila
varis olduğu takdirde essah-ı ahvale göre vasiyet-i mutebere ve beytülmal üzerine
mukaddem olmasıyla bu suretde ibra-i mezkur bades-sübut-i şeri katil-i mesfura
mersumun diyeti lazım gelmeyeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle fil-hakika maktul-i mersumun varisi
olmadığı ve ibrası sübut bulunduğu takdirde katil-i mersumdan diyet taleb
olunmayub ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin
tahliyesi zımnında kendisinin bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure vaz olunmak babında ferman-ı ali 18 R 70
406
19 R 70 tarihinde
Zabtiye Müşri paşa hazretlerine
İzmir’de fransalu iki nefer tüccarın sandıkkarlık hidmetinde bulunan Polikariyo
nam kimesneyi bundan akdem dağa götürüb iki bin beş yüz aded mecidiye
altununu alarak salıvermiş olan hırsızların yatağı olduğu ikrarı ve bazı emare ile
tebeyyün eden Çoban Nikola çukanın mahallinden vuku bulan işar üzerine ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinen itibaren yedi sene
müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla memleketine
def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valada tensib olunarak bil-istizan irade-
i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub merkumun irsali
hususu teferruatıyla beraber İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş
olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icab-ı halin icrasına himmet eyleyeler
deyü ferman-ı ali 18 R 70
Sayfa 180
19 R 270 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili paşaya
Haydud ve yatak ve muayyen eşkıya güruhundan olub ahz ve girift olunan
Mamisiye nahiyesinde kain Perde karyesi Rizded Solger Taşo ve Yumuradin ve
Gorgi Mostaralil ve Esuel Pole ve Karatova karyesi İzlanko Çorbacı haydud
yatağı ve mezkur Berde karyeli Arnavud Goca veled-i Eşonil ve Delko Çorbacı
muayyen Hayadır ve karye-i mekzureden Kosta veled-i Tarayan Demze veled-i
Taryan ve Debeş karyeli Zired Hayadır oldukları ve bunlar tebid olunmadıkça
oraların asayiş-i kamile hasıl olamayacağı memuriyet-i mahsusa ile Rumeli
canibine gidib bu kere gelmiş olan meclis-i vala evrak müdiri muavini izzetlü
Esrar Efendi mukaddemce vuku bulan işarından anlaşılmış olduğundan ber-
muceb-i kanun-i ceza bunlardan yatak olanların mahallerindeki mahbusiyetleri
tarihinden itibaren ikişer ve muavenetinde bulunanların üçer bizzat haydutluk
edenlerin beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetlerinde mahallince kendilerinden emniyet-i hasıl etdirebildikleri halde
memleketlerine azimetlerine ruhsat ita olunmak üzere merkumların bu tarafa celb
olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan
407
olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
ve keyfiyet Niş mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudlarında
merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde oll-
vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 270
19 R 270 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa
İşkodra kazalarından Mirdine kazası mütemekkinlerinden ve tebaa-i devlet-i
aliyyeden olub bir müddetden beri bazı keyfiyet içün bab-ı zabtiyede mahbus
bulunan Kapudan Markor’dan cihet-i malumeden dolayı alacağı olan yüz bir bin
kuruşun edasında imtina ve muhalefet olduğundan sebilinin tahliyesiyle birlikde
memleketine azimetine irae ruhsat olunarak ve ol-tarafda olan emlak ve arazi ve
çiftlikandan diyeti mikdarının füruhtuyla matlubunun istifası istidasına dair
Kalkandelenli Süleyman Ağa’nın takdim eylediği müzekkire meclis-i valaya
havale ve merkumlar celb ile meblağ-ı mezburun tediye teklif olundukda bu tarafa
ifası mümkün olamayub memleketinde olan emval ve emlakının füruhtuyla
tediyesini medyun-i merkum müteahhid olmuş ve kendisi eğerçi mukaddema bir
nefer İngilterelüye olan deyininden doalyı Dersaadet’e celb ile tesviye ve
muahharan kendiye ruhsat ita olunarak memleketine giib badehu Prizrin tarafında
mersumun üzerinde Karadağ fesadına dair evrak zuhur ile Üsküb valisi sabık
devletlü paşa hazretlerine tarafından bu tarafa irsal olunarak tevkif olunduğu
zabtiye müşiri devletlü paşa hazretleri ile olunan muhabere cevabda gösterilmiş ve
lehülhamd müşar-ı mezkur mündefi’ olub merkumun bu ana kadar hapis dahi
kendiye ceza-yı kafi görülmüş olduğundan tahliye-i sebiliyle altı mah zarfında
marrüz-zikr diyetinin tesviyesi içün mübaşire terfikan İşkodra’ya izamını tezekkür
ve tensib olunarak hakipa-yı şahaneden ledel-istizan irade-i seniyye-i canib-i
mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı münifi üzere İşkodra
mutasarrıfı devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı hulusuri savb-ı atufilerine
gönderilmiş olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye icabının icrasına himmet
eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 270
408
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-095
Ve
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-096 (aynı görüntü ikisi de)
Sayfa 181
19 R 70 tarihinde gönderildiği
Zabtiye Müşiri kaymakamı Paşa hazrtlerine
SArik ve Haydud güruhundan olub müsellehan Üsküdar ve Beyoğlu ve saire
mahallerde keşt ü güzar etmekde oldukları bil-istihbar ahz ve girift olunarak Bab-ı
zaptiyeye gönderilmiş olan eşhasdan İvarcalı İliya ve Samakovlu Pavli ve
Şehirköylü Nikola ve Arko ve Silivrili Sarı Yani Yanako ile Anderya Bolulu
Soveld İhtiyat ve Berkofçalı Yovan veled-i östeban ve Nevrekoblu Petro veled-i
Todori nam şahısllar bi’l-ittihad müsellehan haydutluk etmek üzere keşt ü güzar
ve bazı mahallerde eşya ve sair ahzına ictisar etdiklerini ikrar etmiş ve
rüfekasından Estiko veled-i Petro ve Selanikli Yani veled-i Tariko ve cebeciköylü
Simon veled-i Hrıisto ve tebaa-i devlet-i aliyyeden Karadağlı Hırvat Covanni
veled-i Nikola ve Dimetokalı Tabuden Angeli nam şahıslar dahi her ne kadar
münker iselerde kendilerinin diğerleriyle müsellehan gezdikleri refiklerinin
ihbarından ve tedkikat-ı istintakiyelerinden anlaşılmış olduğundan icra-yı
mücazatları istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin bir kıta mazbatası
meclis-i valaya ledel-ita eşhas-ı merkumeden cünhalarını mukırr ve muterif olan
salifüz-zikr yedi neferin mahbusiyetleri tarihinden itibaren ber-muceb-i kanunl-i
ceza üçer ve beş neferin dahi kezalik mahbusiyetleri tarihinden itibaren bir buçuk
sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kefil veremedikleri
halde memleketlerine tard ve def’ olunmaları hususunun savb-ı saadetlerine
havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i
muharrer icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 70
20 20 R 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşaya
409
Sarik ve haydud güruhundan olub müsellehan Üsküdar ve Beyoğlu ve sair
mahallerde keşt ü güzar etmekde oldukları bil-istihbar ahz ve girift terfik ile
Dersaadet’e gömnderilmiş olan Kürd Ali nam şahıs gezdiği yerlerde enva-i
fazahata cüret ve Siroz va havalisinde dahi hetk-i berde-i ırz ve namıs gibi
uygunsuzlukara cesaret eylediği ve Selanilk’de şundan bundan karz tarikiyle on
beş yirmi bin kuruş alub ashab-ı matlub-ı kemal havflarından seslerini
çıkaramayıb bu vecihle dahi ızrar-ı ıyaddan hali olmadığı ve bundan böyle yine
meydan bulacak olsa efal-i reddiyesini artıracağı cihetle merkumun fimabad ol-
taraflara ayak basmamak üzere deniz aşuru bir mahalle tebidde müebbeden tard
ve tebid kılınması hususuna ve bu halde düyun vakıası ol-tarafda kalan isme ve
eşya-yı sairesinin marifet-i şeri-i füruhtuyla tesviye olacağı ifadesine dair Selanik
valisi devleltü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata
merkumun vürudunda canib-i zabtiyede icra olunan istintakını mutazammın bit-
terkim takdim kılınan varaka ile beraber meclis-i valaya ledel-havale mezkur
varakada isaet vakıasından beraet-i zimmetini beyan eylediği sürur-ı isbat
olunmuş ise de mücerred vakıası ve mazarratından ahali-i kurtarmak emniyesiyle
kendisi hidmetde istihdam olunmak olduğu halde dahi fezahat-ı sabıkasından girü
durmamış olduğuna ve bu hal ile masumun iadesi gayr-i caiz göründüğüne mebni
fimabad Dersaadet’e gelmemek şartıyla ve iskan sureti ile merkumun Kıbrıs
ceziresine münasib bir sefine ile tard ve defi hususunun savb-ı saadetlerine
havalesiyle keyfiyetin vali-i Müşarun-ı ileyh hazretlerine dahi işar kılınması
tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı
şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mucebince keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmala ber-mukteza-yı emr u ferman-ı
hümayun-ı şahaneden icab-ı halin icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali 19 R 70
Sayfa 182
20 r 70 tarihinde gönderildi
Bolu sancağı dahilinde vaki kasablar kıbrısiye sakinelerinden olub bundan akdem
madrubeten müteveffiye olan Emine Hatun’un veresesiyle katili zevci Salih’in
icra olunan murafaalarına dair Kastmaonu valisi devletlü paşa hazretleri
tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i vlaaya ledel-ita
410
müfad-ı ilama nazaran merkum Salih’in zevcesi mezbureyi muceb-i diyet ve
harman-ı irsiye olan katl ile bi-gayr-i hakkın katl etdiği ikrar ve itirafıyla sabit ve
mütehakkik olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i mezburenin diyeti
olan beş bin dirhem şeriyi katil-i merkumun verese-i saireye mukassatan eda
eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığındam diyet
hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye katil-i merkumun
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsali hususunun
vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade
olunmuş ve keyfiyet Müşarun-ileyh bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 19 R 70
20 R 70 tarihinde kavasbaşlıya verildi
Zavtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine
Galata’da kule kapısı civarında maktulen fevt olan Oymacı Abdi’nin katili Salih
ile verese-i maktulün hin-i terafularında merkumun faziha-i katli ictisarına
Abdullah ve Tahir Ağalar mukaddema şehadet eylemiş iselerde bunların
tezkiyeleri icra olunmaksızın merkum Tahir Ağa silk-i askeriye bil-idhal ve diyar-
ı ahara azimet eylediğinden ve el-haletü-hazihi verese-i merkum diğer şahid
bulamadıklarından asıl olan verese tarafından merkumun zimmeti ibra ve bir nefer
varis-i sagirin vasiyesi zalili tahlisi icra olunmuş ve şahide hazır bulmadığı halde
iktiza-yı şerisi bil-vesaya dava edeceği dahi vasiye-i merkumeye bildirilmiş
olduğu ve merkumların istintaklarını mutazammın zabtiye meclisinin
mazbatasında muharrer ilam-ı şeri mealiden anlaşılmış ve eğerçi merkum
şahidlerin yeri mevcud olmadığı cihetle katl iktiza-yı şerisi icra oluamayub
merkum fazahat-ı katli ictisarını mukaddemce bab-ı zabtiyede ikrar ve itiraf etmiş
ve muahharan dahi hakkında şehadet olunmuş olduğundan mezkur ilamda
gösterildiği vecihle vasiye-i merkûme şahide hazır bulmadığı vakit ve muahharn
şerisi icra olunmak üzere katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti
tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde
sebilinin tahliyesi ve sagire-i mezbure tarafından vasiye-i merkumenin şahide
411
ikamesiyle davaya kabul eylediği suretde iktiza-yı şerisinin icra olunması meclis-i
valadan ba mazbatada ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer iktizasının
icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 70
Selh-i R 79
Zabtiye müşiri vekili paşaya
Galata’da pusulacı esnafından Hamdi Efendi’nin gulamı olub bundan akdem vaz-ı
pranga olunmuş olan zenci Said’in bir guna davacısı olmaığından ve kendisi
ziyadece hasta olarak bundan böyle dahi hayli telefini muceb olacağından bahisle
tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-ita
mezkur arzuhal üzerine ihraç olunan kuyud meallerine nazaran merkum Said’in
reayadan birinin parmağını ısırmasından dolayı beş mah müddetle prangaya vaz
olunması istizanına olunduğu kendisi emsalini tehdid içün işbu müddetin bayağı
beş misli olmak üzere altmış dokuz senesi evahir-i saferilhayrından itibaren iki
sene müddetle vaz-ı pranga olunduğu anlaşılmış ve merkum hapis on beş mah
reside olaak hakkında ma’ ziyade ceza-yı kafi görünmüş olduğundan fimabad bu
misillü hilaf-ı rıza hareketde bulunmamak üzere kefile rabtıyla merkumun tahliye-
i sebili tezekkür ve tensib olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 29 R 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-097
Sayfa 183
7 Ca 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine
Diyarbakır sancağı dahilinde kain Hadbar kazalı Mehmed’in keyfiyet-i cünha ve
kabahatının tahkikine dair gönderilen tahrirat-ı senaveriye cevaben vuku bulan
işar üzerine keyfiyet meclis-i valaya ve makam-ı vala-yı seraskeri ile muhabere
olunub merkumun asâkir-i nizamiye ve redifede müddetlerini ikmal ile manisa
derbendlerinde zaptiyelik etmekde iken istihsal-i teayyüş zımnında dağ marmarası
karyesine gidib orada ahz-ı girift olunan haydudllar sırasında tutularak asker
412
firarisi zannıyla dersaadete gönderildiği anlaşılmış ve müddet-i hapsi on sekiz
maha reside olarak merkum cünha-i saniye ashabından ollduğu halde tul müddet
hapisde kalması caiz olmayub bazı mertebe kabahatli olsabile şimdiye kadar
mahbusiyeti ceza-yı kafi olduğu derkar bulunnmuş olduğuna binaen sebilinin
tahliyesiyle vilayeti canibine irsali hususunun savb-ı saadetlerine havalesi
tezekkür ve tensib ve hakipa-yı alinlden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı
padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla muceb-i emru ferman-ı
hümayun-ı hazret-i şahane icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü 6 Ca 70
Bu dahi
Müşarunileyhe
İskilib kazası müdürü esbak Ahmed Ağa’nın Kengiri kaymakamı esbak Hakkı
Efendi’den iddia etmekde oluğu kırk iki bin kuruşun tesviye-i icabı zımnında
takdim eylediği arzuhali tekayüd eyleyerek buyruldu yazmış olan ağa-yı
merkumun oğlu mehmedin icra kılınan istintakda merkum Mehmed her ne kadar
suret-i inkarda bulunmuş ise de mezkur arzuhalin mahkuk mahalli ve buyruldu
kendisinin yazısı olduğunu Pertev Paşa hanında sakin Kütahyalı İbrahim Efendi
ile pederi merkum Ahmed Ağa dahi tasdik eylemiş olduklarından icra-yı icabı
istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-
ita emarat-ı saireye nazaran merkum Mehmed’in şu fezahata ictisarında sinn sinin
kalmamış ve bu misillü sahtekarlığa ictisar edenlerin şahsına göre nefy ve haps ve
pranga ile tedibi kanun-i ceza ahkamı iktizasndan bulunmuş olduğundan
merkumun dahi mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle hapis ve tevkif
olunub hitam-ı müddetinde fimabad bu misilü uygunsuzlukda bulunmayacağına
dair kefili alınaak sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi
meclis-i mezkurdan ba mazbtada ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer
icabının icrasına himmet eyleyeler deyü 6 Ca 70
7 Ca 70 tarihinde
Zabtiye müşiir vekili saadetlü paşa hazretlerine
413
Eflak bandıralı olarak Koçko açığında yatan gemiye girmiş olan yirmi beş nefer
hristiyanın icra olunan istintaklarına bunlardan beraet-i zimmetleri tebeyyün
edenlerin sebileri tahliye olunduğuna ve müttehim olub tevkif olunan Erzincanlı
Manuk ve Bağçevan Todori ve sefine-i mezbure kapudanın icra-yı mücazatları
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale
merkumların tedini lazım gelir ise de müddet-i mahbusiyetleri altı yedi maha
reside olarak isaet-i vakılarına ceza-yı kafi göründüğünden fimabad bu makule
efalde bulunmayacaklarına kavi kefileri olunub sebillerinin tehliyesi hususunun
savb-ı saadetlerine havale kılınması tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı aliden
ledel-istizan emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i padişahi dahi ol-merkezde saniha
ara-yı sudur buyrulmuş olmağla icabı halin icrasına himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali 6 Ca 70
Bu dahi
Müşarun-ileyhe
Cerh töhmetinden dollayı bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Muşlu Şakir kavasın
ıyal evladının perişani-i hallerinden bahisle tahliye-i sebili hususunu senedi
takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen mahbusiyet
kayına nazaran merkum Ammizadesi taşçı kalfası Ahmed’i bıçak ile darb ve cerh
ederek tarihi hapsinden itibaren altmış dokuz senesi evasıt-ı muharreminde iki
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak tekmil-i müddetine sekiz mah kalmış ise de
merkumun terbiye olduğu ve familyasının şayan-ı merhamet bulunduğu anlaşılmış
olduğundan badema bu makule fezahatde bulunmamak üzere kefili alıarak
tahliye-i sebili hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş olmağla ber-vech-i muharrer icabının icrası hususuna
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 6 Ca 70
Sayfa 184
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine
Cünha-i vakıasına mebni tersane-i amirede vaz-ı pranga olan Tırnovalı Osman’ın
tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-ita
414
mezkur arzuhale derkenar olan ilam nazaran merkumun töhmet-i mütenevvia ile
ahz ve girift olunan Hatipoğlu İbrahim ve Serhasdoğlu Mhmed ve sair
malumülesami çend nefer eşhas ile beraber prangaya konulduğu ve merkumların
tahliye-i sebillerinin mesnedi mahallinden gelen mazbata ve kefaletname üzerine
sebilleri tahliye olub ve evrak-ı merkumede merkum Osman’ın ismi olmamasına
mebni kalmış idiği anlaşılmış olduğundan merkumun dahi sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibine tard ve def’ hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet
eyleyeler deyü ferman-ı ali 6 Ca 70
8 Ca 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili hazretlerine
Tolcu kazasında kain Samova karyeli olub sim yirmiliğe takliden züyuf akçe
imaline cüretden dolayı ahz ve girift olunan Vasil’in imal eylediği yirmilikler ile
kalıbı gönderildiği ve merkumun refiki olub Varna’da bulunacağını haber veridği
Nikola taharri etdirilmiş ise de bulunamadığındna karşu tarafa firar etmiş olması
mamul idiğü beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair Silistre valisi devletlü paşa
hazretleri tarafından tevarüd eden taharirat meclis-i valaya havale ve hazine-i
hassa nazırı devletlü paşa hazretleriyle muhabere olunarak merkum Vasil ve
refikinin işbu kalpazanlık kar-ı mükruhunu meretkeb olduklarında şüphe kalmış
ve bu makulelerin nizamen icra-yı mücazatı lazımeden bulunmuş olduğundan
merkumun Vasil’in mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on sene müddetle
vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müdetinde kavi kefile rabtıyla sebili tahliye olunmak
üzere tahtü’l-hıfz bu tarafa irsali ve refiki merkumun dahi suver-i mümküne ile
ahz ve girifti çaresinin istihsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine işar
kılınmış tezkire ve tensib olarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i
cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mucebince keyfiyet vali-i
ve nazır-ı müşarunileyha hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda
icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 8 Ca 70
8 Ca 70 tarihinde
415
Zabtiye müşiri vekili paşaya
Zağra-i atik kazasında ve civarında enva-i uygunsuzluğuna ictisar edib tayin
olunan memurlar marifetiyle ele geçirilerek Filibe canibinde olan hısımasıyla
muhakemesi icra ve gasba mücasereti sübut bulmasıyla tesviyesine ibtidar
olunarak Edirne mahallinde tevkif kılınan Bazca Zaim nam şahsın öteden berü su-
i efal ile meluf olduğu kendisinden emniyetlerinin meslub idüğü beyanıyla emsali
misillü diyar-ı baide tard ve def ahali tarafından istida olunduğu ifadesine dair
gelen mazbata evrak-ı melfufesiyle meclis-i valaya ledel-havale bu makule şahıs-ı
muzırrın iskan şartıyla deniz aşuru mahallerde tard ve def emsalinden bulunmuş
olduğundan merkumun dahi Kıbrıs ceziresine gönderilmelk üzere bu tarafa irsali
hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine işarıyla keyfiyetin savb-ı
saadetlerine dahi bildirilmesi tensib olunarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i
seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-
i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle
icabı halin icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 7 Ca 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-098
Sayfa 185
8 Ca 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine
Sultan Selim civarında Eğerci mahallesi sakinlerilnden Taybe hatunun hanesine
girib mezburenin feryadına mebni ahz ve girift olunan Bursalı Nuri bey ile refiki
zenci Yusuf’un icra kılınan istintaklarına dair zabtiye meclisinin mazbatası
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı mazbataya nazaran merkumun ol-vecihle
mezburenin hanesine girib yüzünü cerh eylediği ikrarıyla sabit olduğu misilü mir-i
merkum mukaddema dahi Bursa’da refiki arabacı Mustafa ile Habibe nam
hatunun misafireten sakin olduğu haneye girilib mezburenin yüzünü cerh ederek
biraz encosuyla dört bin beş yüz kuruş kıymetli bir aded elmaslı iğne ve bazı
eşyasını ahz etdikleri gerek mahallinde ve gerek burada icra olunan tedkikat-ı
istintakiyelerinde sübut derecesine vardığı ve merkum Mustafa dahi bu tarafa
getirildiği anlaşılmış olduğundan mezbure Taybe’nin ücret-i carihası olan sekiz
yüz kuruşun merkum Nuri beyden ve merkumun mazarratker oldukları elmas iğne
416
bahasından dolayı mahallince teklif ve tensib olunan iki bin beş yüz kuruş
mezbure habibe kabul eylemiş idüğünden meblağ-ı mezburun dahi nısfiyet üzere
merkum Nuri bey ile Mustafa’dan tahliyesiyle mezbure Habibe hatuna itası ve
merkum Nuri beyin ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren bir
sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kavi kefili rabıtıyla
tahliyesine sebili ve meruman zenci Yusuf ile Mustafa’nın müddet-i
mahbusiyetleri cünhalarına ceza-yı kafi göründüğünden kefilleri alınarak
şimdiden salıberilmesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i
mezkureden ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i meşruh iktizalarının
icrası hususuna himmet eyleyeler deü ferman-ı ali 8 Ca 70
10 Ca 70 tarihinde
Edirne eyaleti dahilinde kain Dimetoka kazasına tabi’ çavuşlu karyesi
sakinlerinden olub maktulen vefat eden Halil’in veresesiyle katili Hasan’ın suret-i
murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale
meal-i ilama nazaran katil-i merkum Hasan’ın maktul-i merkum Halil’i muceb-i
kısas katl ile katl eylediği ikame-i beyyine ile sabit oldukdan sonra maktul-i
merkumun zevcesi Fatıma merkum Hüseyin’i fimabad husus-ı mezkurda merkum
Hasan’dan nesne davasına kadir olmayub ve maktul-i merkumun kazadan diyeti
olan on bin dirhem şeriden sagiran-ı mezburanın hisse-i irsiyeleri olan sekiz bin
yedi yüz elli dirhem şeriyi katil-i merkumun eda eylemesi lazım gelecei canib-i
fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında
gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek
olunaak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi zımnında bu tarafa irsali
hususunun Edirne valisi devletlü paşla hazretlerine bildirilmeesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak babında ferman-ı ali 9 Ca 79
10 Ca 70 tarihinde Maliye nezaretine
417
Asâkir-i redife celbi sırasında vuku bulan cünha ve kabahatlarına mebni nefy ve
iclaları mufassal-ı irade-i seniyyeden olan Karalı kazasına tabi Sandığı ve Bigadiç
ve Kebsur kazaları müdürleriyle aza-yı meclisden malumül-esami kesanın
yerlerine diğerlerinin intihab ve tayini zımnında gönderilen tahrirat-ı senaverinin
vusulüyle mezkur Kebsur kazası müdürlüğüne Ahmed Beyin ve Bigadiç kazasına
Hasan Efendi’nin ve Sandıgi kazasına dahi Ali Bey ehliyet ve liyakat cihetiyle
maalş-ı sabıklarıyla vekaleten müdür tayin ve izam kılındıkları ve taraflarından
alınan keflaet senedlerinin ikisinin mühütleri malum ve makbul olduğu cihetle
mahallince tevkif etdirilmek be diğer birisinin dahi oraca tatbik mührü
bulunmamak mülasebesiyle hazinece kabul olduğu halde o dahi burada ve yahud
orada hıfz olunmak üzere gönderildiği ve aza-yı muma-ileyhin yedlerine intihab
ve tayin olunacaklarının dahi bundan böyle isim ve şöhretlerinin işar ve tatbik
mühürlerinin dahi tesyar kılınacağı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair cevaben
gelen mazbata meclis-i valaya ledel-havale suret-i işar yolunda ve muvafık
maslahat olunduğundan zikr olunan kazalar müdürliklerine ber-vech-i muharrer
maaş-ı sabıklarıyla muma-ileyhin usulüne tevfikan icra-yı asalet-i memuriyetleri
ve intihab olunacak azanın dahi isim ve şöhretlerinin işarıyla tatbik mühürlerinin
tesyarı hususunun Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine yazılması
tezekkür ve tensib olunarak hkaipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i hazret-i
padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş ve mezkur senede merbuten
gönderilmiş olmağla hazinece iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı
ali 9 Ca 70
Sayfa 186
13 Ca 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri vekaletine
Biga sancağında kain Çan kazası ahalisinden olub cünha-i vakılarına mebni
mukaddemce bir sene müddetle vaz-ı kürek olunarak bu kere müddetleri tekmil
olmuş olan Araboğlu Ali ile kıpti Ahmed sabıkalı ve birkaç defa ceza görmüş
takımdan olub ıslah-ı nefs edememiş oldukları cihetle ahalisinden kimesne kefil
olamayacaklarından başka ahali-i merkumenin dahi emniyetleri olmadığından
bunların trablusgarb tarafına def’ ve tard olunmaları ahali-i merkum tarafından
418
istiraham olunduğuna dair biga mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından cevaben
tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-ita bu makule eşhas-ı
muzırranın bilad-ı baideye tard ve def’ ittihaz olunan usule muvafık görünmekle
merkumların dahi münasib bir sefineye konularak ol-vecihle trablusgarb tarafına
tard ve def’ olunması hususnun savb-ı saadetlerine havalesi eclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-
i seniyye-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla
mucebince icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 11 Ca 70
Bu dahi
Müşarun-ileyh hazretlerine
Ankara sakinlerinden Ayaşlı Hasan Kırcabirecik karyesi civarında Ermeni
milletinden Simcioğlu Agob’un zile panayırında göndermiş olduğu yüklerinden
Amerika ve basma nevinden Beron’un eşyasını sirkat eylediği haber verilmekle
derhal ahz ve girift olunarak icra olunan istintakda Beron’un eşya sirkat eylediği
ikrarıyla sabit olmuş ve eşya-yı mezkure kamilen sahibine red olunub fakat
merkumun sabıkası olarak defaatiyle ceza görmemiş iken tevarüd eden mazbata
meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumun madde-i ahza cesareti
tebeyyün etdiği ve mahallince hapis ve tevkif ile ıslahı mümkün olur kabilinden
olmadığından başka ber-minval-i meşruh sabıkalı olduğu dahi anlaşılmış olmağla
merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
iki sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddet-i hitamında tahliye-i sebili
memleketi canibine tard ve def’i hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun mahallindeki mahbusiyeti
tarihinin işarı hususu Ankara kaymakamı saadetlü paşaya yazılmış olmağla ol-
vecihle merkum vaz-ı pranga olunması hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali 11 Ca 70
27 Ca 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekiline
419
Bohur nam yahudinin Balatda tabakçı Markar Yahudinin hanesinden ahz eylediği
ikrarıyla tebeyyün eden eşyadan mevcud olanlar ile çarşuda bir mubayaacıya
satmış olduğu bir aded sim tabağın bahasından üzerinde zuhur eden yüz yetmiş
kuruş sahibine verilib maadasından hacı vaz geçekerek merkum yahudinin ber-
muceb-i kanun-i ceza hapsi tarihinden itibaren altı mah müddetle vaz-ı kürek
olunarak hitam-ı müddetinde kavi kefili alınarak sebilinin tahliye olunması
istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale merkumun ol-
vecihle vaz-ı kürek olunması hususunun savb-ı valalarına havalesiyle ahz-ı
merkumun mübayacıya füruht etmiş olduğu sim tabak içün mübayacı-i merkumun
kefil almadığı anlaşılmış ve bu makule gümüş ve saire satanlardan kefil alınması
usul-i sarihiyeden bulunmuş olduğundan bundan böyle mübayaacılar hakkında
bir nizamın tamami-i icrası hakkında lazım gelenlere tenbihat-ı ekidenin icrası
maddesinin dahi hazine-i hassa nezaret-i celilesine bildirilmesi tezekkür ve tensib
olunmuş ve mucebince keyfiyet nezaret-i celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş
olmağla zat-ı saadetlerine icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-
ı ali 25 CA 7 9
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-099
Safya 187
Zabtiye Müşiri Vekiline
Masarifat nezareti tahrirat odası ketebesinden Üsküdar’da mirahur sakinlerinden
İsmail Asım Efendi kama ile Ilılı Anbarı terzilerinden Vanlı Serkiz’in sol
omuzunu darb ve cerh eylediği tebeyyün edib ücret-i carihiye olarak bit-terahi
merkum bedel-i sulh olarak beş yüz elli kuruş alıverilmiş oluğu beyanıyla icra-yı
mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i
valaya havale ve masarifat nazırı atufetlü beyefendi hazretleriyle muhabere
olundukda merkumun töhmet-i mezkuresinden dolayı evail-i muharremde
kalemden tard-ı tebid ile maaş-ı muhassası tevzi’ olunarak kalemce icra olunan
mücazatı tarihine nazaran müddet-i merkûme hakkında ceza-yı kafi görünmüş
olmasıyla merkumun kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunun savb-ı
saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle iktizasının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 15 Ca 70
420
Müşarun-ileyhe
Ayestefanoz karyesinde maktulen fevt olan Rencber Hristo’nun veresesinden
babasının katili denilen Sabad taifesinden Lazot’un icra-yı istintaklarını
mutazammın takdim kılınan zabtiye meclsinin ilamlı mazbatası meclis-i valaya
ledel-havale meal-i ilama nazaran katili merkum maktul-i merkûme çekmece-i
sagir nahiyesinden Takaş çiftliğicivarında soğuksu denilen çeşme başında bi-gayr-
i hakkın darb ve cerh eylediği verese-i merkûme tarafından iddia olunmuş ise de
katil-i merkum maktul-i merkum ile birlikde olduğunu ikrar ve madde-i katlin
kendisinden sudurunu inkar etmiş ve verese-i merkûme dahi isbat-ı beyyineden
izhar-ı aciz ile talebiyle merkum Lazo ber-nehc-i şer tahlif olunmuş olmasıyla
bundan böyle katil-i merkum bila-beyyine nesne lazıö gelmeyeceği canib-i
fetvahaneden beyan kılınmış olmadığından merkûme şeran nesne lazım geleceği
misillü kanunen dahi bir hükm tertib etmeyeceğinden sebilinin tahliyesi ve bu
halde maktul-i merkumun elbetde bir katili olacağından bit-taharri ele geçirilerek
muhakeme-i lazımesinin icrasıyla keyfiyetin ba mazbata işarı hususunun savb-ı
saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-
minval-i muharrer icab*ı halin icrasıyla keyfiyetin ba mazbata işarı hususuna
himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 24 Ca 70
Selh-i Ca 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Konya Sancağına ereğli kasabası sakinlerinden olub madruben vefat eden
Ebubekir’in veresesiyle katili kasaba-i mezkure sakinlerinden ishak bin
Hüseyin’in icra olunan murafaalarını mutazammın konya valisi devletlü paşa
hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya
ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun maktul-i merkumu muceb-i
diyet olan katl ile katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit ve mütahakkik olduğu
anlaşılmış olduğundan bu suretde maktul-i merkumun diyetini katil-i merkumun
mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahane kaydında gösterildiği
vecihle tesviye olunarak katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle
421
vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi
canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-
ileyh hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezurdan ba mazbata ifae olunmuş ve
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 29 Ca 70
Sayfa 188
Selh-i Ca 70 tarihind kapu kethüdasına verildi
Sabık Üsküp valisi olub bu defa uhdesine Tırhala sancağı ihale ve tevcih kılınan
Alı Rıza Paşa Tırhala sancağı mutasarrıfı bulunan mir-i miran-ı kiramdan Vasıf
Paşa bu defa Rumeli eyaleti mutasarrıflığına tahvil-i memuriyeti vuku bulmuş
olduğundan yerine işbu bin iki yüz yetmiş senesi cemazielevvelinin yirmi üçüncü
gününde avatıf-ı aliyye-i mülükaneden muhibet-i efza-yı sünuh ve sudur olan
emr- hüamayun-ı şahane mucebince zikr olunan Tırhala sancağı uhdesine ihale ve
tevcih kılınmış olduğunu havi evahir-i şehr-i cemazielevveli tarihiyle vilayetden
emr-i ali
İstiklalili havi ber-vech-i muharrer diğer ferman-ı ali
Bu dahi
Mir-i miran-ı kiramdan sabık Tırhala mutasarrıfı olub bu defa mülhakatıyla
Rumeli eyaleti mutasarrıflığı uhdesine tevcih kılınan Vasıf paşaya işbu bin iki yüz
yermiş senesi cemazielevvelinin yirmi üçüncü gününde avatıf-ı aliyye-i şahaneden
muhibet-i efza-yı sünuh ve sudur olan emr u hümayun mucebince Rumeli
mutasarrıflığı uhdesine tevcih kılınığını havi ber-vech-i muharrer tarih-i mezkur
ile divandan emr-i ali
İstiklalili havi ber-vech-i muharrer diğer ferman-ı ali
Selh-i Ca 70 tarihinde bab-ı seraskeriye gönderildi
Mülhakatıyla Yanya eyaleti valisi Besim Paşa’ya ve Selanik eyaleti valisi Mehme
Paşa’ya ve mir-i miran-ı kiramdan Berat Sancağı kaymakamı Hüseyin Paşa’ya
dergah-ı ali kapucu başılarınan Ergiri Sancağı kaymakamı Hüseyin Beğe ve
422
naiblerine ve kaza müdürlerine ve aza-yı meclis ve saire geçenlerde idare-i aliye
neşriyle cümeleten ilan ve beyan olduğu vcihle hassa-i Dersaadet ve Anadolu ve
Rumeli ordu-yı hümayunlarından celb olunan asâkir-i redifeden bikeslik cihetiyle
vesair vecihle hanelerinde vala-yı dairelerinde kalmış olanlar dahi cümleten celb
ve cem irade-i seniyye muktezasından olarak keyfiyet-i icab eden mahallere başka
başka idad-ı aliyye tasvir ve tesirileriyle bildirilmiş ve geçenlerde celb olunan
asâkir-i redif içlerinden bazıları maiyyetsiz ve mazurdur diyerek nasahib ve
himaya ve misillü mugayir-i rıza-i şahane vuku bulduğu istihbar olduğundan
balada beyan olunduğu üzere alill ve amelinde bit-tefrik süvari bulunanlar
zabıtlarına ve piyade olanlar dahi vücuhdan mübaşir adamlara terfik olunarak
serian Manastır’a celb ve cem’leri hususunu havi evahir-i şehr-i cemazielevvel
tarihiyle divandan emr-i ali
4 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Kütahya’da vaki Orta mahallesi sakinlerinden olub cerihan fevt ollan İstefan’ın
veresesiyle katili Filorinioğlu İsmail’in icra olunan murafaalarını mutazammın
tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkumun maktul-i
merkumu Çerkes bıçağıyla cerh ve katl eylediği dava olunmuş ise de şer’an sabit
olamamış olduğu cihetle verese-i merkûme davalarını isbata kadir olmadıkları
takdirde merkum İsmail’e yeminden maada nesne lazım gelmeyeceği canib-i
fetvahaneden beyan kılındığından merkum İsmail’in vaki olan inkarına mebni
hakkında hükm tertib etmemişl ise de mezkur mazbata mealine nazaran katil-i
merkumun bacağı ve ayağında çizmesiyle cebesinin maktul-i merkumun
hanesinde kalmış ve kendisi maktulün leylen hanesine girib merkum ile nerduban
ayağında muaraza eylediklerini ifade ve beyan eylemesi madde-i katlin merkum
İsmail’den sudurunu delalet eylediği anlaşılmış idüğünden katil-i merkumun ber-
muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i
amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi
hususunun Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i
mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh
423
hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı
kürek olunmak deyü ferman-ı ali 2 C 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-100
Sayfa 189
4 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Tekfurdağında madruben vefat etmiş olan reaya-yı devlet-i aliyyeden İstikbo’nun
zahirde varisi olmadığından canib-i beytülmaldan hükm tayin olunan Mehmed
Şerif ağa ile katili Mehmed Şakir’in suret-i murafaalarına dair varid olan mazbata
ve ilam meclis-i valaya ledel-ita ol-babda kaleme alınan mazbata ile hakipa-yı
hazret-i şahaneye arz ve istizan olunarak müfad-ı ilama nazaran merkum Şakir
maktul-i merkumu amden tüfenk kurşunuyla darb ve katl eylediğinden tavien
ikrar sabit olduğu anlaşılmış ve vekil-i merkum Mehmed Şerif Ağa’nın taraf-ı
şer’den husumeti rey olunmuş ise de katil-i merkumun kısas-ı katl ve yahud
rızasıyla maktul-i merkumun tamam-ı diyetinin ahz ve istihsal olunması rey-i
aliye menut idüğü canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olub merkum Şakir’in
kısası katle cüret ve ikrarları cihetiyle eğerçi kısası iktiza-yı şer-i şerif ve kanun-i
cezadan ise de bu makule varisi olmayan maktulün katilinin kısasa bedel-i tamam-
ı diyet hazıyla küreğe konulması emsali icabından olmasıyla tamam-ı diyetin
fetvahane kaydında gösterildiği vecihle merkumun rızasıyla kendisinden
istihsaliyle ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren
on beş sene müddetle tersane-i amirede hidemat-ı lazımede konulmak ve hitam-ı
müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere
bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine ve diyet
maddesinin taraf-ı beytülmal kayd ve istihsal olunmasının dahi Maliye nezaret-i
celilesine bildirilmesi hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi müteallik
buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretleriyle nezaret-i celile-i Müşarun-
ileyhaya bildirilmiş olmağla merkum vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek
olunmak babında ferman-ı ali 2 C 70
4 C 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine
424
Rumeli mutasarrıfı esbak saadetlü Ömer Faiz Paşa tarafından kırserdarı nasb
olunan Deli Yaşar nam şahıs hakkında olunan şikayet üzerine icra kılınan
muhakemesinde katl-i nefs ve gasb-i emval misillü ızrar-ı ıyada dair iddia olunna
herakat-ı na-hemvaresinden kazibini külliyen inkar ve bir takımlarını dahi kalıb-ı
ahara ifrağ ile tebrieyle zimmete ibtidar etmiş ise de tahkikat-ı vakıaya göre beyan
olunan uygunsuzluklarının cümlesi kendisinden sudur etmiş olduğundan ve
bununla bundan sonra ele geçirilerek töhmet-i vakıaları tebeyyin edecek sair
eşhas-ı hatıranın oraca hapsi ve tedibi takririnde bir aralık sebilleri tahliye birle
mahbusdan çıkarak yine eski bildiklier yola süluk ile matlub olan asayiş-i ahali ve
emniyet ibad maddesinin husule gelmeyeceği derkar idüğünden bu makulelerin
tertib edecek mücazatın dersaadetde yahud mahal-i sairede icrası emsaline ibret
olacağı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair tevarüd iden mazbata meclis-i
valaya ledel-ita siyak-ı işara göre merkum Deli Yaşar’ın cünhası şeran sübut
derecesinde değil ise de kendisi zaten uygunsuz ve edebsiz makuleden olmak ve
dürklü fazahatlarda ictisarı dahi tahkikat ve emarat-ı vakıa ile iştibahdan biri
bulunmka hasebiyle tedibi lazımeden bulunduğundun merkumun emsali misisllü
Kıbrıs ceziresine tard ve tebid olunmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmesi
hususunun Rumeli mutasarrıf saadetlü paşaya işarıyşa keyfiyetin savb-ı
saadetlerine dahi bildirilmesi tensib ve hkaipa-yı şahaneden istizan olunarak
irade-i seniyye-i cenab-ı padşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet
mutasarrıf-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla merkumun bu tarafa vürudunda ol-
vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 2 C 70
Sayfa 190
6 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Sakız ceziresinde kain Tohori karyesi reayasından olub bundan akdem maktulen
fevt Yani’nin veresesinden babası Yorgi ile katili denilen firari İstimati’nin babası
Yorgi beyinlerinde dem ve diyet ve kısas davasından altı bin kuruş üzerine sulh
olub bedel-i sulhu dahi tamamen ahz etmelerine katil-i merkumun babası
Yorgi’nin katili İstimatiye izafetle zimmeti ibra ve iskat eylediklerini cezire-i
mekzure meclisinde makud-ı meclis-i şer’de ikrar ve itiraf etmiş ve muahharan
katil-i merkum dahi zuhur ederen ahz ve girift ile keyfiyet ledes-sual maktul-i
merkum Yani’yi laz bıçağı ile kaza-i ceh ve eser-i cerhdden fevt ve babası verese-
425
i maktul ile meblağ-ı mezbur üzerine ol-vecihle sulh ve ibra olunduklarını ikrar
etmiş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair varid olan tahrirat ile mazbata ve
ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilam verese-i merkûme-i maktul-i merkum
Yani’nin dem ve diyetine müteallike davaan katil-i merkum İstimati’nin babası ile
bedel-i mahbuz-ı mekzure sulh ve katilin zimmeti ibra ve iskat eylediklerini
mukırr ve muterif olduklarını beyandan ibaret idüğü canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından bedel-i sulh-ı mezkurun ol-vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun
ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetinde kefili
alınarak sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def kılınmak üzere bu
tarafa gönderilmesi hususunun bahr-i sefid valisi deevletlü paşa hazretlerine
bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i
mezkure ile vaz-ı pranga olunmak deyü ferman-ı ali 5 C 70
9 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Zabtiye müşiri vekili paşa hazretlerine
Asitaneli İbragim nam şahsın yunan devleti tebaasından Simsar Yanko
Haçilo’nun ber tarkib koynundan cüzdanını kapmış olduğu icra olunan istintakda
tebeyyün ederek mezkur cüzdan aynıyla merkum Haçilo’ya ita olunduğu ve bu
her ne kadar cüziyet kabilinden ise de merkum mukaddema dahi sirkat-i
fazihasına ictisarından dolayı birkaç defa mücazat görüb dersaadete ayak
basmamak üzere nefy ve takrib dahi olunmuş iken ber-takrib dersaadete gelerek
yine bu misllü fezahata ictisar eylediği takdim olunna zabtiye meclisi mazbatası
mealinden anlaşılmış olduğundan istizan olunduğu vecihle merkumu emsaline
terhibi zımnında kalebend olmak üzere Kıbrıs ceziresinde kain Magosaya irsali
huşusunun savb-ı şeriflerine bildirilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade
olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü
ferman-ı ali 8 C 70
Bu dahi
426
Zabtiye nezaretine
Tebaa-i devlet-i aliyyeden Simon nam şahsın mutasarrıf olduğu dükkanları
satmak üzere damadı Vasil’den on iki bin kuruş alub takrir vermeksizin firar
etmesine ve merkumun mukaddema şeref-i islamlı müşerref olub muahharan
irtidad eylediği dahi rivayet olunmasına mebni artık burada bulunması tecviz
olunmayacağından dersaadete ayak basmamak üzere münasib bir mahalle tard ve
def’i hususunun savb-ı saadetlerine ve dükkanları satdırılarak tesviye-i diyet
etidirlmişl maddesinin dahi deavi nazırı saadetlü efendi hazretlerine bildirilmesi
meclis-i valadan bit-tensib keyfiyet nazır-ı Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla Müşarun-ileyh ile bil-muhabere ber-minval-i muharrer iktizasının
icrasına himmet eyleyeler deyü 8 C 70 tarihiyle ferman-ı ali
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-101
Sayfa 191
9 C 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekiline
Dersaadet’de Aksaray kurbunda Gariban Hüseyin Ağa mahallesinde sakine olub
katileten fevt olan Asiyetullah Hatunun katili Ispartalı Hüseyin ve muavini
kırıkçeşme sakinlerinden Hasan’ın icra olunan istintaklarını mutazammın takdim
kılınan zabtiye meclisinin İlamlı mazbatası meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı hale
nazaran katil-i merkumun maktule-i mezbureyi mucebi diyet olan katl ile katl
eylediği sabit ve mütehakkik olduğundna diyet-i tebrie olan beş bin dirhem
gümüşün üç sene zarfında tekasit-i salise ile maktule-i mezburenin hasran varisesi
bulunan Zeyneb nam hatuna eda eylemesi katil-i merkuma tebeyyün olunduğu
misillü merkum Hasan’ın maktule-i mezburenin hin-i katlinde katil-i merkumun
muavenetinde bulunduğu ve kendisinin birkaç defa mücazat görmüş takımıdan
idüğü anlaşılmış olduğundan diyet hususunun ber-minval-i muharrer tesviye katil-
i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza yedi ve muavin-i merkum Hasan’ın dahi
beş sene müddetler ile tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı
müddetlerinde kavi kefilleri alunub sebilerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş olmala ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet
eyleyeler deyü ferman-ı ali 8 C 70
427
9 C 70 tarihinde
Samakov zaptiyesinden mecruhen fevt olan abdullah’ın veresesiyle katili bulunan
Mecnun Abdürrahman’ın vasisi Ali ile tekrar ısrar olunan murafaalarında
mecnun-ı merkum Abdurrahman’ın müteveffa-yı merkum Abdullah’ı tüfenk
kurşunuyla darb ve telef etmiş olduğu beyyine ile sabit olmasıyla merkumun
Abdurrahman cünun-ı mutbık ile mecnun olduğu dahi tebeyyün etmiş olduğundan
icra-yı iktizasına dair Niş mutasarrıfı saadetlü paşanın cevane gelen tahriratıyla ve
ilam meclis-i vlaaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran cünun-ı mutbık ile mecnun
olan katil-i merkum Abdürrahman’ın maktul-i merkum Abdullah’ı tüfenk
kurşunuyla katl eylediği tebeyyün ile sabit olmuş olmasıyla bu suretde vali-i
merkum Ali mecnun-ı merkum Abdurrahman vasi nasib oldukdan sonra tefaru ile
sübut bulmuş ise maktul-i merkuun fezadan diyeti olan on bin dirhem şeriyi sim
setmiye-i salise tekasit-i salise ile katil-i mecnun merkumun malından vasi-i
merkumun verese-i katle edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan
kılındığından fetvahane kaydında gösterildiği diyet maddesinin katil-i mecnun-ı
merkumun dar-ı sefaya konulmak üzer bu tarafa irsali hususunun mutasarrıf-ı
muma-ileyhe bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve
keyfiyet mutasarrıf-ı muma-ileye bildirilmiş olmağla mecnun-ı merkumun
vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında 8 C 70
12 C 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri vekiline
Sarik güruhundan Midillili Foti ve Latinli bağcı Nikola ve yunanlı Andon nam
şahıslar bazı töhmetle bab-ı zaptiyeye getirilib istintak olunduklarında mukaddem
firar edib derdest taharri bulunan İbsaralı Katandi ile Dolmabahçe pişgahında
kapundan İliya Yani Manolaki sefinesine neharen girib karındaşlı Manolaki’yi
merkum Nikola darb ve cerh edib badehu rüfekasıyla beraber malumül-mikdar
riyal ve saireisini ahz eylekdikleri ve emval-i mehuzadan malumülmikdar riyal ve
ma’ altun ve kordon bir basma saat ile diğer bir İngiliz saati firari-i merkumda
olduğu tercümanları hazır bulunduğu halde merkum Foti ve Nikola ve Anton’un
428
ikrarlarıyla sabit olduğu ve kapudan-ı merkûme karındaşı mecruh-ı merkumun
iltiyamına kadar sarf etdiği masarif-i cerahiyesinden meccanen fariğ olub gasib
olunan riyallerden sarf ve telef olunan kırk üç riyalin bedeli bin yetmiş kuruşun
ikmal-i müddetlerinde bit-tahsil müddei-i merkûme verilmek içün tahsilat
ceridesine kayd etdirilmiş olduğu misillü merkum Foti’nin derdest olduğu vakit
başında bulunan altı yüz altmış altı aded riyal ile sair kesandan tahsil kılınan
mebaliğ dahi bil-istirdad kapudan-ı mekruma teslim ve ita kılındığı ve eşhas-ı
merkumeden Andon ile diğer yunanlu Foti Yunanistan’a def’ olunmak üzere
kançılaryasi tarafına gönderildiği ve hususda sonrada merkumların içlerine duhul
ile emval-i mehuzadan kendilerine dahi hisse verilmiş olan Arnavudköylü
Damyato’nun zimmetinde olan akçe dahi tahil olmak üzere merkumun müddet-i
tevkifi ceza-yı kafi göründüğü beyanıya icabının icrası istizanına dair takdim
kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale merkum
damyato’nun istizan olunduğu vecihle kefile rabtıyla şimdiden sebilinin tahliyesi
ve bazı eşhas ile bunları ihfa suretinde bazı halat-ı na-marziyenin dahi üç sene
müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve
merkum kostantinin dahi bit-taharri buldurulub tedibine bakılması hususunun
savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş
olmağla mucebince iktizalarının icrasına merkum kostantinin buldurulub icra-yı
mücazatı zımnında keyfiyetin ifadesi hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı
ali 11 C 70
Sayfa 192
18 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Avustırya devleti tebaasından Tolcu’da mütemekkin İliya nam yahudinin katili
denilen zabtiye neferatından Pazarcıklı Mehmed’in devlet-i Müşarun-ileyhanın
konsolosu hazır olduğu halde be-tekrar icra olunan istintakında merkum Mehmd
madde-i katlin kendisinden sudurunu inkar etmişl ve konsolos-ı muma-ileyh
tarafından dahi bu babda ikame-i beyyine olunamamış ve mukaddema defaatle
icra kılınan muhakemelerinde bir hükm tertib etdirilemediği misilllü bu kere dahi
şer’an ve kanunen bir hükm tertib etdirilemeyüb fakat Tolcu kaymakamı Osman
Bey tarafından konsolos-ı muma-ileyh mersul tahriratın hülasasında işbu katl
maddesinin vukuundan sonra tercümanları Tolcu meclisinde hazır olduğu halde
429
merkum Mehmed madde-i katlin kendisinden sudurunu ledel-inkar berü
tarafından beyyine taleb olundukda tebaa-i evlet-i aliyyeden ve yahudi taifesinden
Vaskali Vedlef veled-i Hereşko meclis-i mezkura gelerek maktul-i merkum
Mehmed bacağını çeküb evvela başına darb ile sağ tarafını şakk ve sonra bacağı
koltuğu altından sıkub cerh eyledikde maktul-i mezbur iki üç adım gider gidmez
düşüb telef olduğunu ve kezalik tebaa-i devlet-i aliyyden veled-i Liza nam yahudi
dahi bu vecihle söyleyüb fakat yemin ve yesarı fark edemediğini haber vermiş ve
Berko nam yahudi dahi merkum Mehmed maktul-i merkumun başına bacağını
urduğunu görmüş ve bu serrişteye mebni konsolos-ı muma-ileyhe merkumun
dersaadete ihzarını iltimas eylemiş olduğu ve merkum Mehmed kemakan
prangabend olarak hapisde tevkif kılınığı beyanıyla icabının icrası istizanına dair
cevaben tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-ita rüyet-i işara nazaran
merkum İliya’nın merkum Mehmed katili olduğu şeran tebeyyün etmemiş ise de
zann-ı yakın hasıl olmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkum
Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş
sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle
memleketi canibibe tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun
Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba
mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş
olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında
ferman-ıali 16 C 70
25 C 70 tarihinde kavasbaşıya verildi
Bir müddetden beri Selanik havalisinde serseri keşt ü güzar ve kat-i tarik ve gasb-ı
emval madde-i kerihesine ictisarları cihetle ahz ve girift olunan Siroz sancağına
muzafa Razlık kazasına tabi’ Bacda karyeli Elmas bin Arif ve yine Siroz’da kain
Petriç kazasına tabi’ Veşte kayeli Said veled-i Hüseyin ve yine razlık kazalı
Mehmed bin Abdullah ve Ustrumca kazalı kıpti İbrahim bin Hüseyin ve
Timurhisar kazası mahallatından Eskici mahalleli Yunus bin Mehmed ve Kara
karyeli Dal ahmed bin Emin ve karındaşı Destan ve Vedre karyeli Ali bin Hüseyin
ve Selanik kazalarından Karadağ kazasında vaki Tağancı karyeli Hüseyin bin
Halil ve Ali bin Ahmed nam on üç nefer eşhasın li-eclil-mücazat mahbusiyetleri
tarihleri gösterilerek bu tarafa gönderildiği ve müddet-i cezaiyeleri hitamında bir
daha ol-taraflara ayak basbamak üzere uzak bir mahalle tard ve def olunmaları
430
ahali tarafından istirham olunduğu ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i
valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkumların ekserisi katil makulesinden
ise de maktullerin varisleriyle muhakeme ve murafaaları icra olunub emniyet-i
ahali dahi kendilerinden mütesellüb olduğu derece-i cünhalarından birbirlerine
tevavüt görünmeyüb cümlesi uygunsuz ve müstehak-ı ceza bulundukları
anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkum Elmas’ın tarih-i hapsi
olan geçen altmış dokuz senesi şevvalinin yirmi ikinci ve merkum Said’in dahi
işbu yetmiş senesi muharreminin yirmi birinci ve merkum Mehmed’in dahi altmış
dokuz Şabanı’nın yirmi ikinci ve merkum kıbti İbrahim’in dahi mezkur Kör
Şaban’ın on beşlinci günlerinden ve bunlardan başka mezkurül-esami dokuz nefer
eşhasın mahbusiyetleri tarihi gösterilmemiş ise de anların dahi mahallindeki
mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede üçer sene müddetle vaz-ı
pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde mahallerinde ahaliye kendülerinden temin
edecek suretde kaydı ve muteber-i kefil irae eyledikleri halde sebillerinin
tahliyesiyle memleketlerine izamı ve veremedikleri takdir de imsali misillü iskan
şartıyla Kıbrıs ceziresine irsalleri tensib olunarak hakipa-yı aliden bil-istizan
irade-i seniyye cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve
mezkur dokuz neferin mahbusiyetleri tarihinin işarı hususu Selanik valisi devletlü
paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra olunmakl
babında ferman-ı ali 22 C 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-102
Sayfa 193
27 C 70 tarihinde
Edirne’de Bevvab Sinan mahallesi sakinlerinen olub maktulen vefat eden
Mehmed ‘in veresesinin vekilleriyle katili denilen Mahmud’un mukaddema icra
olunan muhakemelerinde merkum Mahmud’un inkarına mebni bit-taleb merkum
tahlif olunmuş olduğundan hakkında şeran bir şey tertib etmemiş ise de bu defa
icra olunan tedkikat icabınca maktul-i merkumun öteden berü merkum Mahmud
hakkında idadı olmak cihetle merkum Mahmud’un bazı refakatiyle Edirne
civarında bir bahçede olduğunu merkum Mehmed haber alarak şakirdi bulunan
tüfenkçi Osman ile taallukatından diğer Osman’ı yanın alarak bahçe-i mezbura
azimet ile merkum Mahmud’u gördüğü halde hemen bir kebir sopa ile üzerine
431
hücum ederek birkaç mahalini darb ve cerh etmeğe ibtidar eylemiş olduğu sırada
merkum Mahmud’un refikleri bulunan bir takım çoluk çocuk havflarından naşi
firar edib madde-i katlin vukuuunu görememiş oldukları misillü merkum
Osman’ın refiki bulunan diğer Osman dahi esna-yı rahda gerüde kalmış olması
cihetiyle mevki-i münazaada bulunamamış olduğu ve fakat merkum tüfenkçi
Osman ustası maktul-i merkum ile orada bulunarak salifüz-zikr merkum yedinde
bulunan kebir sopa ile merkum Mahmud’u darb eylemekde olduğu halde merkum
Mahmud dahi bir sagir bıçak ile merkum Mahmud’u cerh ederek firar eylediğini
görmüş olduğunu ve orada bulunan sair kesan dahi merkum Mahmud ile
Mahmud’un beyninde münazaa vukuunu uzakdan muayene etmişler ise de
keyfiyet cerhi müşahede edemeyib fakat Mahmud’un firarıyla beraber Mehmed’in
katili cihetle maktul-i merkumun katili merkum Mahmud olduğuna zann yakın
hasıl olmuş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair cevaben tevarüd eden mazbata
ve ilam meclis-i valaya ledel-ita suret-i inahaya olunan tedkikata muharrere her ne
kadar merkumun katili Mahmu olduğu indeş’şer’ tebeyyün etdirememiş ise de
zann-ı yakın hasıl olduğu anlaşılmış ve bu makulelerin diyet ve kısasdan başka
mücazatları tedibinin muahharan ittihaz olunan usul-i kanuniyeden bulunmuş
olmasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak
üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine
bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı şahaneden istizan
olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş
keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazreterine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum
müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 29 C 70
5 Receb 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekiline
Aynaroz ceziresinde müteessiren vefat eden Rahib Katkos’un vuku-ı vefatı
hakkında medhali maznun olan cezire-i mezkure müdürü sabık İbrahim Beyin
şimdilik bila müddet küreğe konulub rahib-i merkumun itlafı keyfiyetin bir kat
daha tahkik ve istiknahı maddesinin müdürleri taraf-ı haliyesiyle keyfiyetin
432
Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine dahi işarı ve gelecek cevab üzerine
merkumun tebeyyin edecek töhmetine göre müddet-i cezaiyesinde tahdid
kılınması meclis-i valada tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-
i mülükanden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde
müteallik buyrulub mucebince icabı icra kılınmış olmağla ber-mantuk-ı emr u
ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane merkumun vaz-ı kürek olunması zımnında
icab-ı halin icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
Sayfa 194
8 B 270 tarihinde
Edirne sancağına tabi Kavas Mahmud Paşa kazasında Eskipoloz karyeli olub
maktulen fevt olan Hristodinin katili Geryan nam şahsın icra-yı kısası hakkında
tastir ve tesyir olunan ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae verese-i kibar
merkumu kıssasdan meccanen afv etmiş olduklarından kısas-ı sakıt verese-i sigar
haklarında diyete münkalib olduğu beyanıyla icra-yı icaba istizanına dair cevane
tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita bu suretde maktul-i
merkumun kıssadan diyeti olan on bin dirhem-i şeriden sigarın hisse-i irsiyelerini
katil-i merkumun mukassatan eda eylemesi lazım geleceği cenab-ı fetvahaneden
beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydından gösterildiği vecihle
tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti
tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde
kefili alınarak sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu
tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak keyfiyet hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi
bu merkezde müteallik buyrulmuş ve mersumun bu tarafa irsali mahbusiyeti
tarihini işarı hususu Edirne valisi devletlü paşa hazretelerine bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı olunmak babında ferman-ı ali 7 B
270
7 B 70 tarihinde kavasbaşıya
Karahisar-ı sahib sancağına tabi Sandıklı kazasında Menteş karyesi ahalisinden
olub mecruhen vefat eden İmamoğlu Hasan’ın veresesiyle katili tekyenişin oğlu
433
Ahmed’in icra olunan murafaallarını mutazammın varid olan mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumum maktul-i
mezburu muceb-i kısas olan katl ile amden katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit
oldukdan sonra verese-i mezbure katil-i merkum Ahmed ile beş yüz elli kuruş
bedel-i makbuz üzerine sulh olarak merkum Ahmed’in zimmetini ibra ve iskat
etdikleri anlaşılmış olmasıyla fimabad verese-i merkumenin husus-ı mezkure
müteallik merkum Ahmed’den nesne davasına kadir olamayacakları canib-i
fetvahaneden beyan kılındığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza
mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede vaz-ı kürek olarak
hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’
olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı
mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve merkumun bu tarafa
gönderilmesi Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla
vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak üzere ferman-ı ali
7 B 270
8 B 70 tarihinde kavasbaşıya
Manisa’da Dücban mahallesi sakinlerinden olub mahnuken vefat eden Alaşehirli
Şerif Ahmed’in veresesiyle katilleri denilen Manisalı Mehmed ve Hasan ve Halil
ve Hüseyin nam dört nefer eşhasın icra olunan murafaalarına dair İzmir valisi
devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam
meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran eşhas-ı merkumeden yalnız
ikisinin medhali olmadığını tebeyyün etdiği anlaşılmış olmasıyla bu suretde
maktul-i merkumun kıssadan diyeti olan on bin dirhem şeriyi katilan-ı
merkumların verese-i mezkureye seviyyen ve mukassatan eda eylemeleri lazım
geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane
kaydından gösterildiği vecihle tesviyesiyle ber-muceb-i kanun- iceza merkuman
Mehmed ve Hasan’ın mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene
müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin
tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa irsali ve
tebrie-i zimmet etmiş olan Halil ve Hüseyin henüz mahbusda ise sebillerinin
434
tahliyesi hususunun savb-ı Müşarun-ileyhe işarı meclis-i mezkurdan ba mazbata
ifade hakipa-yı şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i padişahi dahi
ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla ve keyfiyet vali-i
Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürıdlarında merkuman müddet-i
mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 7 Receb 70
BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-103
Sayfa 195
8 Receb 70 tarihinde
Zabtiye müşiri vekili paşaya
Yanya ahalisinden ve tebaa-i devlet-i aliyyeden Mezo ve Eşko ve Koniçeli Nikola
ve refiki Hrıisto ve Lanka karyeli diğer Hristo ve Kalur karyeli Polarisko nam
şahısların ahz ve sirkat fazahatıyla meluf olub kabil-i ıslah olmadıkları beyanıyla
bir daha Yanya tarafına ayak basmamak üzere münasib bir mahal-i baide def
olunmaları zımnında bu tarafa gönderildiğinden bu arada dahi icra kılınan
istintaklarında fazahat-ı mezkureye ictisarları tahakkuk eylediğinden icra-yı icabı
istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-
havale eşhas-ı merkûme şerir makulesinden bulunmuş olduklarından ber-muceb-i
kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren birer sene müddetle
vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde ıslah-ı nefs eder ve ahaliden bu tarafda
bulunan kesan tarafından kefil irae eyler ise sebillerinin tahliyesi ve kefil irae
edemedikleri halde iskan şartıyla Akka’ya irsallleri hususunun savb-ı
ssaadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı
hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyyei canib-i padişahi dahi ol-
merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla ber-minval-i muharrer
iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali
15 Receb 70 tarihinde gönderildi
Zabtiye kaymakamlığına
435
Bosna hadisesinden olan medhallerinden dolayı küreğe konulan malumülesami
kesanın tahliye-i sebilleriyle memleketlerine azinetlerinde halen ve istikbalen bir
guna mahzur olmayacağı ve menfiyen Bursa’da bulunan Neşte kazası müftüsü
sabık Ali Rıza Efendi ile bunlardan İsa bey haklarında daha başkaca tekeffül
olunacağından ve ıtlaklarına memleketlerine göndermeleri ifadesine dair cevane
tevarüd eden mazbatalar ile muma-ileyh Ali Rıza Efendi’nin bu sene-i
mübarekede eda-yı hac eylemek ve medine-i münevverede mücadereten ikamet
etmek üzere ıtlakı istidasında bulunduğunu şamil Hüdavendigar valisi devletlü
paşa hazretlerinin mevrud tahriratı meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen
kürek kaydına göre Teşne kazası zabtiye serkerdesi İsa Bey ve Debboylu Numan
ve Kuzarcalı Mustafa bin Abüdlmümin ve Madenli İbrahim bin Hasan Bodiç ve
Madenli Abdülmümin bin Mustafa Zeboviç ve Vakıf karyeli Ahmed bin Hasan ve
Bihkeli Hasan Ağa ve Saznılı Kayıc Fazlı’nın birdeti Fazlı bin Ömer ve İsnoviç
kalesinden Mehmed bin Sakra ve Saluta karyeli Ahmed bin Ömer Karmiç ve
Kozacalı Murad bin Mehmed Boloviç ve Berber ve müdir-i sabık Mehmed Beyin
oğlu Hüseyin Bey ve Cerinceli Muharrem bin Ahmed Kano nam on üç nefer fesad
fiili ashabından olarak beşer ve Tuzlalı Yako Mehmed sipahi ve yine Tuzlalı
Bandor Ali ve Mostarlı Musalli oğlu Yusuf nam üç neferin dahi yedişer sene
müddetle vaz-ı kürek olunarak müddetleri her ne kaar mukteziye olmamış ise de
bunlarun mukaddema mahallinde ve bu tarafda hayli müddet mahbusen tevkif
olunan ve tarihlerinden mahbusiyetlerinin haylice vakit olarak memleketlerinde
izamlarında bir guna mahzur olmayacağı dahi anlaşıldığından zikr olunan on altı
neferin emsali misilü afv ve ıtlaklarıyla ibtida bab-ı zabtiye marifetiyle doğruca
kürsi-i eyalet olan medine-i saraya gönderilerek vusüllerinde kavi kefilleri alunub
badehu mahallerine birleşdirilmesi ve muma-ileyh Ali Rıza Efendi hakkında
tekeffül olunduğu mazbata-i mezkurede gösterilmiş olduğundan efendi-i muma-
ileyhin dahi ifa-yı farika-i hacc etmek üzere afv ve ıtlakı babında iktiza eden
ferman-ı alinin ısdarı menut-ı rey-i ali idüğü ifadesine dair tanzim olunan mazbata
hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiye arz ve istizan olunarak ber-mantuk-ı
mazbata iktizasının icrası hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi
müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince Bosna valisi devletli paşa
hazretlerine yazılan tahrirat meclis-i taraf-ı şeriflerine gönderilmiş olmağla ber-
minval-i muharrer icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 10
Receb 70
436
15 Receb 71 tarihinde gönderildi
Zabtiye müşiri vekili paşa hazretlerine
Geçende zuhurat ile Belgrad canibine giib avdet etmiş olan postahane
tatarlarından Arnavud Süleyman Ağa pazarcık kirahanesine vürudunda kirahane-i
mezkur memuru Abdullah Ağa vekil olan Molla Mehmed Ağa’ya ırz ve namusa
dokunuz bir takız söz söylemiş ve kaza-i mezkurdan bir an ayrıldıktan sonra
yanına terfik olan sürücüyü dahi bıçak ile darb eylemiş olduğundan başka girü
avdetle kirahane-i mezkur kahyası üzerine hücum ve şeyh ile tabanacasını çakmış
ise de ateş almamış olduğu merkum Molla Mehmed tarafından ifade oldunduğu
misillü erbab-ı vukufdan olunan tahkikat dahi bu merkezde bulunmuş idüğünden
icra-yı icabına dair Filibe kaymakamı saadetlü paşa tarafından tevarüd eden
tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-havale merkumun şu hareketi tedib ve
terbiyesini müstelzim görünmüş olduğundan kendisinin postahaneen celbiyle ber-
muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren beş mah müddetle vaz-ı
pranga olunaak hitam-ı müddetinde bir daha bu makule uygunsuzlukda
olunmayacağına dair kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunun savb-ı
saadetlerine havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-
vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali.
437
ÖZGEÇMİŞ
Kişisel Bilgiler
Adı-Soyadı Oğuzhan Günel
Doğum Yeri-Tarihi Malatya – 01/ 07 / 1993
Eğitim Durumu
Lisans Öğrenimi Ordu Üniversitesi
Yüksek Lisans Ordu Üniversitesi
Bildiği Yabancı Diller (varsa) İngilizce
Bilimsel Faaliyetleri (varsa)
2013 – SDÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu
2014 - ESOGÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu
2017 - ADÜ Uluslararası Lisans Üstü Öğrenci
Sempozyumu
İş Deneyimi
Stajlar
Projeler 2015 – ODÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu
Çalıştığı Kurumlar
İletişim
E-Posta Adresi Oguzhan-gunel@hotmail.com
Tarih
top related