บทที่ 1 - psruqa.psru.ac.th/file_plan6/plan6141.doc · web viewหมายถ ง...

Post on 11-Feb-2020

1 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

บทท 1แนวคดและหลกการประกนคณภาพการศกษา

การดำาเนนการประกนคณภาพการศกษา เปนการบรหารจดการและการดำาเนนกจกรรมตามภารกจของสถาบนการศกษาเพอพฒนาคณภาพมาตรฐานการศกษาอยางตอเนอง ซงจะเปนการสรางความมนใจใหกบสงคมวา การดำาเนนงานของสถาบนการศกษาจะมประสทธภาพและสามารถผลตบณฑตทมคณภาพ หรอมคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการศกษาทกำาหนด

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ไดพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษา ประกอบดวย การควบคมคณภาพ การตรวจสอบคณภาพ และการประเมนคณภาพ การดำาเนนงานตามภารกจหลกของมหาวทยาลย คณะ สำานก/ สถาบนและสาขาวชา โดยการควบคมปจจย (Input Process Output – IPO) ตามระบบวงจรเดมมง (Plan Do Check Act - PDCA) คอ ใหบคลากรทกคนในสถาบนรวมกนวางแผนและดำาเนนการตามแผนเพอพฒนาสถาบนอดมศกษาและรวมกนตรวจสอบคณภาพเพอพฒนาปรบปรงคณภาพการศกษา ใหเปนไปตามเปาหมายและมาตรฐานการศกษา เมอสถาบนตรวจสอบตนเองแลวตนสงกดจะชวยตดตามและประเมนคณภาพเพอใหความชวยเหลอในการพฒนาปรบปรงสถาบนใหมการพฒนาคณภาพ อยเสมอ ดงวงจร

1

A

C

D

P

รวมกนวางแผน

รวมกนปรบปรง

รวมกนตรวจสอบ

รวมกนปฏบต

การควบคมคณภาพ

การตรวจสอบและประเมนคณภาพ

ประเมนคณภาพ

การดำาเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน เพอพฒนาคณภาพการศกษาของมหาวทยาลย ราชภฏพบลสงครามไดมการดำาเนนการอยางตอเนอง โดยยดหลกการสำาคญ ดงตอไปน

1. จดมงหมายของการประกนคณภาพภายใน คอ ใหบคลากรในสถาบนรวมกนพฒนาระบบกลไกการประกนคณภาพภายในควบคมปจจยทมผลตอคณภาพการศกษา ตรวจสอบและประเมนผลการดำาเนนการควบคมคณภาพ และนำาผลการประเมนมาใชปรบปรงพฒนาคณภาพ เพอใหบรรลตามเปาหมายทกำาหนดอยางตอเนอง โดยยดหลกการใหเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการดำาเนนการ

2. การดำาเนนการใหบรรลเปาหมายทกำาหนด ตองทำาใหการประกนคณภาพการศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารจดการและการทำางานของบคลากรทกคนในสถาบนโดยสถาบนจะตองวางแผนพฒนาและแผนปฏบตการทมเปาหมายชดเจนทำาตามแผนและพฒนาปรบปรงอยางตอเนองเปนระบบ มความโปรงใสและความรบผดชอบซงตรวจสอบได

3. การประกนคณภาพการศกษาเปนหนาทของบคลากรทกคนในสถาบนและจะตองใหผมสวนเกยวของมสวนรวมในการกำาหนดเปาหมาย วางแผนตดตามและประเมนผล ชวยพฒนาปรบปรงใหเปนสถาบนอดมศกษาทมคณภาพ ผลตบณฑตเปนไปตามความตองการของสงคมและประเทศชาต

การประกนคณภาพการศกษา ทเปนผลมาจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ไดกำาหนดจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพ และมาตรฐาน โดยกำาหนดรายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาดงน

2

มาตรา 47 ใหมระบบการประกนคณภาพการศกษา เพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวย การประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก

มาตรา 48 ใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา และใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองดำาเนนการอยางตอเนอง โดยจดทำารายงานประจำาปเสนอตอหนวยงานตนสงกดหนวยงานทเกยวของและเปดเผยตอสาธารณชน เพอนำาไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก

มาตรา 49 ใหมสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา มฐานะเปนองคกรมหาชนทำาหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอกและทำาการประเมนผลการจดการศกษา เพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษา โดยคำานงถงความมงหมาย หลกการและแนวทาง การจดการศกษาในแตละระดบตามทกำาหนดในพระราชบญญต ใหมการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอยหนงครงในทกหาป นบตงแตการประเมนครงสดทายและเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

มาตรา 50 ใหสถานศกษาใหความรวมมอในการจดเตรยมเอกสารหลกฐานตาง ๆทมขอมลเกยวของกบสถานศกษา ตลอดจนใหบคลากรและคณะกรรมการของสถานศกษา รวมทงผปกครองและผมสวนเกยวของกบสถานศกษา ใหขอมลเพมเตมในสวนทพจารณาเหนวาเกยวของกบการปฏบตภารกจของสถานศกษา ตามคำารองขอของสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา หรอบคคล หรอหนวยงานภายนอกทสำานกงานดงกลาวรบรองททำาการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษานน

มาตรา 51 ในกรณทผลการประเมนภายนอกของสถานศกษาใดไมไดมาตรฐาน และสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา จดทำาขอเสนอแนะการปรบปรงแกไขตอหนวยงานตนสงกดเพอใหสถานศกษา

3

ปรบปรงแกไขภายในระยะเวลาทกำาหนด หากมไดดำาเนนการดงกลาว ใหสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษารายงานตอคณะกรรมการการศกษาเพอดำาเนนการใหมการปรบปรงแกไข

การประกนคณภาพการศกษาภายในสาระสำาคญทระบในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 คอ การประกนคณภาพภายในทดำาเนนการโดยบคลากรของสถานศกษารวมกบหนวยงานตนสงกดทมหนาทกำากบดแลสถานศกษา ประกอบกบพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และกฎกระทรวงการแบงสวนราชการ กำาหนดใหสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณา เสนอนโยบาย แผนพฒนาและมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนการศกษาชาต การสนบสนนทรพยากร การตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการจดการศกษาระดบอดมศกษา โดยคำานงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญา ตามกฎหมายวาดวยการจดตงสถานศกษาแตละแหงและกฎหมายทเกยวของ ป พ.ศ.2539ทบวงมหาวทยาลยและสำานกงานสภาสถาบนราชภฏ ไดตระหนกถงความสำาคญของการประกนคณภาพการศกษา โดยไดจดทำาประกาศ เรอง นโยบายและแนวทางการดำาเนนการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา มจดประสงคใหอาจารยพฒนาตนเองเพอคณภาพของงานทไดมาตรฐานเปนทยอมรบของชมชนและเปนไปตามมาตรฐานสากล นกศกษามการพฒนาตนเองจนมคณภาพเปนทยอมรบของสงคมและพฒนากระบวนการและวธการทำางานใหไดมาตรฐาน เพอตอบสนองการสรางสรรคคณภาพของคน คณภาพของงานไดอยางมประสทธภาพ ทงนตองอยภายใตหลกการสำาคญสามประการ คอ การใหเสรภาพทางวชาการ (Academic Freedom) ความมอสระในการดำาเนนการของสถาบน (Institution Autonomy) และความพรอมของสถาบนทจะรบการตรวจ

4

สอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability)

1. กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546

สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดจดทำา กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 ซงแกไขเพมเตมจากประกาศทบวงมหาวทยาลยฉบบ พ.ศ. 2545 เพอใชเปนแนวปฏบต สาระสำาคญของประกาศฉบบนระบใหมหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมสถาบนอดมศกษาจดทำาการประกนคณภาพการศกษาภายในตามภารกจหลกของสถาบนอดมศกษา ใหมประสทธภาพและประสทธผล รวมทงใหมการประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาจากภายในหรอโดยหนวยงานตนสงกด ทมหนาทกำากบดแลสถาบนการศกษา เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการประเมนคณภาพจากภายนอก รวมถงสนบสนนใหมการแตงตงคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาขนในแตละคณะ หรอสถาบนอดมศกษา เพอกำาหนดนโยบาย หลกเกณฑ แนวทาง วธการตรวจสอบและประเมนระบบกลไก และประเมนผลการดำาเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในของแตละคณะหรอสถาบน

1.1) หลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในหลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในทระบในกฎ

กระทรวง ใหพจารณาจากประเดนตอไปน1.1.1) ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาของ

คณะ/ สถานศกษาระดบ อดมศกษา จะคำานงถงองคประกอบคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ทใชเปนแนวทางในการควบคมการตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาทง 9 ดาน คอ (1) ปรชญา ปณธาน วตถประสงคและแผนดำาเนนการ (2) การเรยน

5

การสอน (3) กจกรรมการพฒนานสตนกศกษา (4) การวจย (5) การบรการทางวชาการแกสงคม (6) การทำานบำารงศลปวฒนธรรม (7)การบรหารและการจดการ (8)การเงนและงบประมาณและ (9) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ

ทงนใหคณะ/สถานศกษาระดบอดมศกษาจดทำารายงานการศกษาตนเอง (Self-Study Report) ทครอบคลมการดำาเนนงานตามองคประกอบคณภาพการศกษาทคณะ/ สถานศกษาระดบอดม ศกษากำาหนดเพอรองรบการประกนคณภาพภายในและภายนอก

1.1.2) ผลการปฏบตงานของคณะและสถานศกษาระดบอดมศกษา ตามระบบและ

กลไกการประกนคณภาพทกำาหนดไว1.1.3) ประสทธภาพและประสทธผลการดำาเนนงานตาม

ระบบและกลไกการประกนคณภาพ ทสงผลตอคณภาพการศกษาตามตวบงชคณภาพการศกษา

หลกการสำาคญของการประกนคณภาพภายในของสถาบน คอ พฒนาปรบปรงคณภาพใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา และเปาหมายทส ำาคญอยทการพฒนาคณภาพใหเกดขนกบผเรยนและเปนทพงพอใจตอชมชนและสงคม การดำาเนนการใหบรรลเปาหมายตองทำาใหการประกนคณภาพการศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารจดการ และการทำางานของบคลากรทกคนในสถานศกษา ไมใชเปนกระบวนการทแยกสวนมาจากการดำาเนนงานตามปกตของสถาบน โดยสถาบนจะตองวางแผนพฒนาและแผนปฏบตการทมเปาหมายชดเจน ทำาตามแผน ตรวจสอบประเมนผลและพฒนาปรบปรงอยางตอเนองเปนระบบ มความโปรงใสและมจตสำานกในการพฒนาคณภาพการทำางาน โดยการจดระบบและกลไกองคประกอบและดชนบงชคณภาพทกำาหนดไวตามภารกจของสถาบน ม 3 ขนตอน คอ การควบคมคณภาพ (Quality

6

Control) การตรวจสอบคณภาพ (Quality Audit) และการประเมนคณภาพ (Quality Assessment)

1) การควบคมคณภาพ (Quality Control) เพอประกนวาการปฏบตหนาทเปนไปตามหนาทความรบผดชอบ โดยการควบคมกจกรรมและปจจยในกระบวนการตาง ๆ เชน การบรหารจดการ การพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน การกำากบตดตามและการวดประเมนผลการศกษาทจะสงผลตอคณภาพการควบคมภายใน เนนทระบบการกำากบดแลตนเองในระดบบคคล โปรแกรมวชา คณะและหนวยงานตาง ๆ การควบคมคณภาพจะเปนการกำาหนดมาตรฐานคณภาพและการพฒนาสถานศกษาใหเขาสมาตรฐานเชงคณภาพ

2) การตรวจสอบคณภาพ (Quality Audit) เปนการตรวจสอบและตดตามผลการดำาเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานเชงคณภาพทกำาหนดขนของแตละหนวยงาน หรออาจจะใชมาตรฐานกลางของหนวยงานของรฐทงกระทรวงและสำานกมาตรฐานการศกษา

การตรวจสอบคณภาพจงเปนการตรวจสอบผลการศกษาของตนเอง และตรวจสอบโดยผตรวจสอบภายนอกหนวยงาน เนนทกระบวนการประกนคณภาพ การตรวจสอบไดวาไดทำาหรอไมไดทำาหรอไมมหลกฐานตามการรายงานการสมภาษณผบรหาร อาจารย และนกศกษา เปนตน ดงนนผลการตรวจสอบไดรบรองหรอไมวาไดดำาเนนงานและมหลกฐานแสดงการดำาเนนงานจรง ประกอบดวย 2 ขนตอน คอ

2.1) การตรวจตดตามคณภาพภายในระดบคณะ /สถาบน /สำานก โดยคณะกรรมการผตรวจประเมนคณภาพภายใน

2.2) การตรวจตดตามคณภาพภายในจากหนวยงานตนสงกด

3) การประเมนคณภาพ (Quality Assessment) เปนกจกรรมสำาคญทจะตดตามตรวจสอบวานโยบายคณภาพไดถกนำาไปใชปฏบต

7

จนบรรลวตถประสงคหรอไม การประเมนคณภาพนมการประเมนโดย ผประเมน (Auditors / Assessors) อย 3 ระดบ คอ

3.1) การประเมนตวเอง (First Party Auditing/ First Assessment) เมอปฏบตตามแผนคณภาพแลว ผมสวนเกยวของในระบบคณภาพทกขนตอนตองประเมนในผลงานตนเอง หากปฏบตแลวเกดผลตามทประสงคหรอตามรปแบบรายละเอยด (Specification) อยางสมำาเสมอ ถกตอง กจดทำาเปนมาตรฐานการปฏบตงานเพอใชเปนฐานในการปฏบตงาน แตถาหากผลการปฏบตงานนนไมเปนไปตามรปแบบทกำาหนด หรอเกดความสญเสยในขนตอนปฏบต กตองรบทบทวนแกไข

3.2) การประเมนโดยบคคลทสอง (Second Party Auditing / Second Assessment) ซงอาจเปนทงลกคาภายนอก (External Customers) และลกคาภายใน (Internal Customers) ดงนนการประเมนโดยลกคาหรอตวแทนของลกคาจงถอเปนการประกนคณภาพตามระบบคณภาพ

3.3) การประเมนโดยบคคลทสาม (Third Party Auditing / Assessment) เปนองคกร หรอตวแทนองคกรมาตรฐานทจะตรวจสอบประเมนวา กระบวนการผลตหรอใหบรการทงระบบไดเปนไปตามมาตรฐานหรอไม 2. วธการประกนคณภาพการศกษาภายใน

วธการประกนคณภาพการศกษาภายใน ทระบในกฎกระทรวงใหใชแนวปฏบตดงน

2.1) ใหคณะ/สถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมหนวยงาน หรอคณะกรรมการทรบผดชอบการดำาเนนการดานการประกนคณภาพขน โดยมหนาทพฒนาบรหารและตดตามการดำาเนนการดานการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ตลอดจนประสานกบหนวยงานภายนอก เพอใหเกดความมนใจวาการจดการศกษาระดบตาง ๆ จะเปนไปอยางมประสทธภาพ

8

2.2) ใหคณะ/สถานศกษาระดบอดมศกษา พฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในของสถานศกษา เพอใชกำากบ ตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพภายใตกรอบนโยบาย และหลกการทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนด

2.3) ใหคณะ/ สถานศกษาระดบอดมศกษา จดใหมระบบและกลไกควบคมคณภาพขององคประกอบตาง ๆ ทใชในการผลตบณฑต ดงน (1) หลกสตรการศกษาในสาขาวชา ตาง ๆ (2) คณาจารยและระบบการพฒนาคณาจารย (3) สอการศกษาและเทคนคการสอน (4) หองสมดและแหลงการเรยนรอน (5) อปกรณการศกษาตาง ๆ (6) สภาพแวดลอมในการเรยนรและบรการการศกษา (7) การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนของนกศกษา (8) องคประกอบอน ๆ ตามทแตละสถานศกษาระดบอดมศกษาเหนสมควร

ทงน แตละคณะและสถานศกษาระดบอดมศกษา อาจจดใหมระบบการตรวจสอบและประเมนผลการดำาเนนการขนเปนการภายในไดตามทจะเหนสมควร โดยสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา สงเสรมและสนบสนนใหมการพฒนาดานการประกนคณภาพการศกษาในระดบคณะของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนอง

3. การรายงานผลการประกนคณภาพการศกษา ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทคณะ / สถานศกษาระดบอดมศกษาตองดำาเนนการอยางมระบบและตอเนองสถานศกษาระดบอดมศกษาตองจดทำารายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาประจำาป (ซงอาจใชรายงานการศกษาตนเองทสถานศกษาจดทำาไวแลว) เสนอตอสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาภายใน 120 วน นบจากวนสนปการศกษาของแตละสถานศกษาและเปดเผยตอสาธารณชน โดยใหสอดคลองกบเจตนารมณและ

9

แนวทางของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545

4. ความจำาเปนและวตถประสงคของการประกนคณภาพการศกษาภายใน

ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม 4 ประการ คอ การจดการเรยนการสอน การวจย การใหบรการทางวชาการแกสงคมและการทำานบำารงศลปวฒนธรรม การดำาเนนการตามภารกจทง 4 ประการ ดงกลาว มความสำาคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะยาว ประกอบกบมปจจยภายนอกและภายในหลายประการ ททำาใหการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาเปนสงจำาเปนทจะตองเรงดำาเนนการ ปจจยดงกลาวประกอบดวยรายละเอยดตอไปน

4.1) คณภาพของสถาบนอดมศกษาและบณฑต มแนวโนมทจะมความแตกตางกนมากขนซงจะกอใหเกดผลเสยแกประเทศไทยโดยสวนรวมในระยะยาว

4.2) มการแขงขนกนในเชงคณภาพของการจดการศกษา และคณภาพของบณฑต ในวงการอดม ศกษาทงภายในประเทศและนอกประเทศมากขน

4.3) สถาบนอดมศกษามความจำาเปนทจะตองมการพฒนาองคความรใหเปนสากล เพอใหไดรบการยอมรบจากนานาชาตมากขน

4.4) สถาบนอดมศกษามความจำาเปนทจะตองสรางความมนใจใหแกสงคมวา สามารถผลตบณฑตทมคณภาพ

4.5) สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (public information) ทเปนประโยชนตอนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไป

4.6) สงคมตองการระบบอดมศกษาทมความโปรงใส (transparency) และความ รบผดชอบซงตรวจสอบได (accountability)

10

4.7) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กำาหนดใหสถานศกษาทกแหงจดใหมระบบการประกนคณภาพภายใน รวมถงใหมสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาทำาหนาทประเมนคณภาพภายนอก โดยการประเมนผลการจดการศกษาของสถานศกษา

4.8) คณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท 26 ตลาคม 2547 ไดใหความเหนชอบมาตรฐานการศกษาของชาตทเสนอโดยสภาการศกษา และใหหนวยงานดานการศกษาทกระดบนำาไปเปนแนวทางปฏบตในการจดการศกษา

4.9) คณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศใชมาตรฐานการอดมศกษา เมอวนท 7 สงหาคม 2549 เพอเปนกลไกกำากบมาตรฐานระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการการอดมศกษา และระดบหนวยงาน โดยทกหนวยงานระดบอดมศกษาจะไดใชเปนกรอบการดำาเนนงานประกนคณภาพการศกษา

ดวยความจำาเปนดงกลาวสถาบนอดมศกษารวมกบตนสงกด จงจำาเปนตองพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายในโดยมวตถประสงคดงน

1) เพอตรวจสอบและประเมนการดำาเนนงานของคณะ หนวยงาน และสถาบน อดมศกษาในภาพรวมตามระบบคณภาพและกลไกทสถาบนนน ๆ กำาหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการดำาเนนงานตามตวบงชในทกองคประกอบคณภาพวาเปนไปตามเกณฑและไดมาตรฐาน

2) เพอใหคณะหรอหนวยงานเทยบเทาในสถาบนอดมศกษาทราบสถานภาพของตนเองอนจะนำาไปสการกำาหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปสเปาหมาย (Targets) และเปาประสงค (goals) ทตงไวและเปนสากล

3) เพอใหคณะหรอหนวยงานเทยบเทาในสถาบนอดมศกษาทราบจดแขง จดทควรปรบปรงตลอดจนไดรบขอเสนอแนะในการพฒนาการดำาเนนงานเพอเสรมจดแขง และพฒนาจดทควรปรบปรงของสถาบนอยางตอเนอง

11

4) เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสยทำาใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ

5) เพอใหหนวยงานตนสงกดของสถาบนอดมศกษา มขอมลพนฐานทจำาเปนสำาหรบการสงเสรมสนบสนนการจดการอดมศกษาในแนวทางทเหมาะสม

5. ประสทธผลของการประกนคณภาพการศกษาภายใน เพอใหการดำาเนนการประกนคณภาพการศกษาภายใน ของสถาบน

อดมศกษา บรรลผลสำาเรจและเกดประสทธผล สถาบนอดมศกษาพงพจารณาปจจยทสงผลตอความสำาเรจของการประกนคณภาพการศกษา และการกำาหนดตวบงชประสทธผลของการประกนคณภาพการศกษา เพอใชเปนสารสนเทศในการตดสนใจดำาเนนการปรบปรง แกไข และพฒนาใหการดำาเนนงานประกนคณภาพเกดประสทธผลสงสด

การประกนคณภาพภายนอกการประกนคณภาพภายนอก เปนการตดตาม ตรวจสอบ และประเมน

คณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา โดย สำานกงานรบรอง“มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)” หรอเรยกชอยอวา สมศ“ .” พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดกำาหนดใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย 1 ครงในทกรอบ 5 ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน สมศ.ไดดำาเนนการประเมนคณภาพภายนอกรอบแรก(พ.ศ.2544-2548) เสรจสนไปแลว ปจจบนอยระหวางประเมนคณภาพภายนอกรอบทสอง (พ.ศ.2549-2553) เปนการประเมนเพอรบรองมาตรฐานคณภาพทงระดบสถาบนและระดบกลมสาขาวชาตามจดเนนของสถาบนวา สถาบนจะเลอกเนนดานการวจย พฒนาสงคม พฒนาศลปะและ

12

วฒนธรรม หรอการผลตบณฑต ทงนสมศ.ไดกำาหนดตวบงชเฉพาะทสถาบนจะตองถกประเมนตามจดเนนนอกเหนอจากตวบงชรวม ทกตวบงชจำาเปนตองมเกณฑกำากบเพอตดสนคณภาพวาผานการรบรอง ตามมาตรฐานคณภาพ หรอ ผานการรบรองแบบมเงอนไข หรอไมผานการรบรอง รปแบบและวธการดำาเนนการประเมนคณภาพภายนอกจะเปนไปตามท สมศ. กำาหนด โดยมหลกการสำาคญ 5 ประการ ดงตอไปน

1. เปนการประเมนเพอมงใหมการพฒนาคณภาพการศกษา ไมไดมงเนนเรองการตดสนการจบผด หรอการใหคณใหโทษ

2. ยดหลกความเทยงตรง เปนธรรม โปรงใส มหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรง(evidence – based) และมความรบผดชอบทตรวจสอบได (accountability)

3. มงเนนในเรองการสงเสรมและประสานงานในลกษณะกลยาณมตร มากกวาการกำากบควบคม

4. สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพ และการพฒนาการจดการศกษาจากทกฝายทเกยวของ

5. มงสรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมาย และหลกการศกษาของชาต ตามทกำาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ใหเอกภาพเชงนโยบาย แตยงคงมความหลายหลายในทางปฏบต โดยสถาบนสามารถกำาหนดเปาหมายเฉพาะและพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมตามศกยภาพของสถาบนและผเรยน

บทท 2ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ

แนวทางการพฒนาตวบงชเพอการประกนคณภาพการศกษาภายใน

13

การพฒนาตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน มหลกการสำาคญ คอ ตวบงชพฒนาขนภายใตองคประกอบคณภาพของมหาวทยาลยทสอดคลองกบตวบงชของ สกอ. สมศ และ กพร.เฉพาะทสามารถประเมนไดในระดบสาขาวชาของมหาวทยาลย โดยกำาหนดตวบงชเปน 2 ประเภท คอ ตวบงช เชงคณภาพและตวบงชเชงปรมาณ ดงน

1) ตวบงชเชงคณภาพจะระบเกณฑมาตรฐานเปนขอ ๆ กำาหนดเกณฑการประเมนตวบงชเปน 5 ระดบ มคะแนนตงแต 1 ถง 5 การประเมนจะนบจำานวนขอและระบวาผลการดำาเนนงานไดกขอ ไดคะแนนเทาใด กรณทไมดำาเนนการใดๆ หรอดำาเนนการไมครบทจะได 1 คะแนน ใหถอวาได 0 คะแนน

2) ตวบงชเชงปรมาณอยในรปของรอยละหรอคาเฉลย กำาหนดเกณฑการประเมนเปนคะแนนระหวาง 1 ถง 5 โดยเปนคาตอเนอง (มจดทศนยม) สำาหรบการแปลงผลการดำาเนนงานตามตวบงช (ซงอยในรปรอยละหรอคาเฉลย) เปนคะแนนทำาโดยการเทยบบญญตไตรยางศ โดยทแตละตวบงชจะกำาหนดคารอยละหรอคาเฉลยทคดเปนคะแนน 5 ไว ตวอยางเชน

ตวอยางท 1 กำาหนดรอยละ 100 เปนคะแนน 5 ผลการดำาเนนงานตามตวบงชไดรอยละ 75.51

คะแนนทได = = 3.78ตวอยางท 2 กำาหนดรอยละ 85 เปนคะแนน 5 ผลการดำาเนนงานตามตวบงชไดรอยละ 34.62

คะแนนทได = = 2.04ตวอยางท 3 กำาหนดคาเฉลย คอ จำานวนเงนวจยตออาจารยและนกวจย 200,000 บาท เปนคะแนน 5 ผลการดำาเนนงานได 152,500.35 บาทตอคน

คะแนนทได = = 3.81

14

ตวอยางท 4 กำาหนดรอยละ 90 เปนคะแนน 5 ผลการดำาเนนงานตามตวบงชไดรอยละ 92.08

คะแนนทได = = 5

หลกการคำานวณการแปลงคารอยละหรอคาเฉลยเปนคะแนน สรปไดดงน

1) ผลการดำาเนนงานเทากบหรอสงกวาคารอยละหรอคาเฉลยทกำาหนดใหเปนคะแนน 5 จะได คะแนน 5

2) ผลการดำาเนนงานตำากวาคารอยละหรอคาเฉลยทกำาหนดใหเปนคะแนน 5คำานวณคะแนนทไดดงน

คะแนนทได =

ขอปฏบตเรองจดทศนยม

การคำานวณคารอยละ คาเฉลย และคาคะแนนใหใชทศนยม 2 ตำาแหนง โดยการปดทศนยมตำาแหนงท 3 ตามหลกการปดทศนยม (ตงแตเลข 5 ขนไปปดขน) เชน

72.364 เปน 72.363.975 เปน 3.98

กำาหนดเกณฑการประเมนตวบงชเปน 5 ระดบ มคะแนนตงแต 1 ถง 5 กรณทไมดำาเนนการใด ๆ หรอดำาเนนการไมครบทจะได 1 คะแนนใหได 0 คะแนน โดยมความหมายของคะแนน ดงน

คะแนน 0.00 – 1.50 หมายถง การดำาเนนงานตองปรบปรงเรงดวน

คะแนน 1.51 – 2.50 หมายถง การดำาเนนงานตองปรบปรง

15

คารอยละหรอคาเฉลยทไดจากการดำาเนนการ x 5คารอยละหรอคาเฉลยทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม

5 ของตวบงชนน ๆ

คะแนน 2.51 – 3.50 หมายถง การดำาเนนงานระดบพอใชคะแนน 3.51 – 4.50 หมายถง การดำาเนนงานระดบดคะแนน 4.51 – 5.00 หมายถง การดำาเนนงานระดบดมาก

นยามศพททใชในตวบงชกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ หมายถง การจดการ

ศกษาทถอวาผเรยนสำาคญทสด เปนกระบวนการจดการศกษาทตองเนนใหผเรยนแสวงหาความร และพฒนาความรไดดวยตนเอง หรอรวมทงมการฝกและปฏบตในสภาพจรงของการทำางานมการเชอมโยงสงทเรยนกบสงคมและการประยกตใชมการจดกจกรรมและกระบวนการใหผเรยนไดคด วเคราะห สงเคราะห ประเมนและสรางสรรคสงตางๆ

นอกจากนตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ โดยสะทอนจากการทนกศกษาสามารถเลอกเรยนรายวชา หรอเลอกทำาโครงงานหรอชนงานในหวขอทสนใจในขอบเขตเนอหาของวชานนๆ

รปแบบการจดการเรยนรในระดบอดมศกษาตามแนวทางเนนผเรยนเปนสำาคญ ซงมงพฒนาความร และทกษะทางวชาชพ ทกษะชวตและทกษะสงคม มปรากฏในวงการศกษาไทยหลายรปแบบ ตวอยางเชน1

1) การเรยนรจากกรณปญหา (Problem-based Learning : PBL)

2) การเรยนรเปนรายบคคล (Individual Study)3) การเรยนรแบบสรรคนยม (Constructivism)

16

4) การเรยนรแบบแสวงหาความรไดดวยตนเอง (Self-Study)5) การเรยนรจากการทำางาน (Work-based Learning)6) การเรยนรทเนนการวจยเพอสรางองคความร (Research–

based Learning)7) การเรยนรทใชวธสรางผลงานจากการตกผลกทางปญญา

(Crystal-based Approach)การบรณาการ (Integration) หมายถง การผสมกลมกลนของ

แผน กระบวนการ สารสนเทศ การจดสรรทรพยากร การปฏบตการ ผลลพธ และการวเคราะห เพอสนบสนนเปาประสงคทสำาคญของสถาบน(organization-wide goal) การบรณาการทมประสทธผล เปนมากกวาความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน (alignment) ซงการดำาเนนการของแตละองคประกอบภายใน ระบบการจดการ ผลการดำาเนนการมความเชอมโยงกนเปนหนงเดยวอยางสมบรณ

การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบชาต หมายถง การนำาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการ และบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดทำารายงานฯ หรอคณะกรรมการจดประชม ประกอบดวยศาสตราจารยหรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานนๆ จากนอกสถาบนเจาภาพอยางนอยรอยละ 25 และมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานนจากนอกสถาบนของเจาของบทความ

การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบนานาชาต หมายถง การนาเสนอบทความ วจยในทประชมวชาการและบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดทำารายงานฯ หรอคณะกรรมการจดประชม ประกอบดวยศาสตราจารยหรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานนๆ จากตาง

17

ประเทศอยางนอยรอยละ 25 และมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานนจากตางประเทศ

การใหบรการทางวชาการแกสงคม หมายถง กจกรรมหรอโครงการใหบรการแกสงคมภายนอกสถาบนการศกษา หรอเปนการใหบรการทจดในสถาบนการศกษาโดยมบคคลภายนอกเขามาใชบรการ

การใชอำานาจในการตดสนใจ หมายถง การใหอำานาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและในการปฏบตแกผปฏบตงาน ซงเปนผมความร ความเขาใจเกยวกบงาน เพอใหมประสทธภาพและประสทธผล

จรรยาบรรณนกวจย หมายถง หลกเกณฑควรประพฤตปฏบตของนกวจยทวไป เพอใหการดำาเนนงานวจยตงอยบนพนฐานของจรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสม ตลอดจนประกนมาตรฐานของการศกษาคนควาใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจย ดงน

1) นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ2) นกวจยตองตระหนกถงพนธกรณในการทำาวจยตามขอตกลงททำา

ไวกบหนวยงานทสนบสนนการวจยและตอหนวยงานทตนสงกด3) นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการททำาวจย4) นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงม

ชวตหรอไมมชวต5) นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางใน

การวจย6) นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกขนตอน

ของการทำาการวจย7) นกวจยพงนำาผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบ8) นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอน9) นกวจยพงมความรบผดชอบตอสงคมทกระดบ

18

จรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน หมายถง ประมวลความประพฤตทอาจารยและบคลากรสายสนบสนนพงปฏบตเพอรกษา สงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และฐานของอาจารยและบคลากรสายสนบสนนตามทสภามหาวทยาลยกำาหนด โดยอาจใชกรอบแนวทางตามประกาศ ก.พ.อ. เรองมาตรฐานของจรรยาบรรณทพงมในสถาบนอดมศกษา โดยตองยดมนในหลกการ 6 ประการคอ 1) ยดมนและยนหยดในสงทถกตอง 2) ซอสตยสจรตและรบผดชอบ 3) ปฏบตหนาทดวยความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได 4) ปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม 5) มงผลสมฤทธของงาน 6) ไมใชอำานาจครอบงำาผดทำานองคลองธรรมตอนกศกษาและตองครอบคลมจรรยาบรรณ10 ประการ คอ 1) จรรยาบรรณตอตนเอง 2) จรรยาบรรณตอวชาชพ 3) จรรยาบรรณตอการปฏบตงาน 4) จรรยาบรรณตอหนวยงาน 5) จรรยาบรรณตอผบงคบบญชา 6) จรรยาบรรณตอผใตบงคบบญชา 7) จรรยาบรรณตอผรวมงาน 8) จรรยาบรรณตอนกศกษาและผรบบรการ 9) จรรยาบรรณตอประชาชนและ 10) จรรยาบรรณตอสงคม

นกศกษาภาคปกต หมายถง นกศกษาทเรยนในชวงเวลาราชการ หรอนอกเวลาราชการโดยสถาบนไดมการคำานวณเปนภาระงานสอนของอาจารย และไมมการจายคาตอบแทนเปนการพเศษ

นกศกษาภาคพเศษ หมายถง นกศกษาทเรยนในชวงเวลาราชการ หรอนอกเวลาราชการโดยสถาบนมไดนบวาการสอนดงกลาวเปนภาระงานสอนของอาจารย และ/หรอไดมการจายคาตอบแทนใหกบการสอนของอาจารยเปนการพเศษ

แนวปฏบตทด หมายถง วธปฏบต หรอขนตอนการปฏบตททำาใหองคการประสบความสำาเรจ หรอสความเปนเลศตามเปาหมาย เปนทยอมรบใน

19

วงวชาการหรอวชาชพนน ๆ มหลกฐานของความสำาเรจปรากฏชดเจน โดยมการสรปวธปฏบต หรอขนตอนการปฏบต ตลอดจนความรและประสบการณ บนทกเปนเอกสาร เผยแพรใหหนวยงานภายในหรอภายนอกสามารถนำาไปใชประโยชนได

ผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) หมายถง กลมคนตาง ๆ ทไดรบผลกระทบ หรออาจไดรบผลกระทบ หรออาจไดรบจากการดำาเนนการและความสำาเรจของสถาบน ตวอยางของกลมผมสวนไดสวนเสยทสำาคญ เชน นกศกษา ผปกครอง สมาคมผปกครอง ผปฏบตงาน คความรวมมอทงทเปนทางการและไมเปนทางการ คณะกรรมการกำากบดแลสถาบนในดานตาง ๆ ศษยเกา นายจาง สถาบนการศกษา อน ๆ องคการททำาหนาทกำากบดแลกฎ ระเบยบ องคการทใหเงนสนบสนน ผเสยภาษ ผกำาหนดนโยบาย ผสงมอบ ตลอดจนชมชนในทองถนและชมชนวชาการหรอวชาชพ

ระบบ หมายถง ขนตอนการปฏบตงานทมการกำาหนดอยางชดเจนวาตองทำาอะไรบางเพอใหไดผลออกมาตามทตองการ ขนตอนการปฏบตงานจะตองปรากฏใหทราบโดยทวกนไมวาจะอยในรปของเอกสารหรอสออเลกทรอนกสหรอโดยวธการอน ๆ องคประกอบของระบบ ประกอบดวย ปจจยนำาเขา กระบวนการ ผลผลตและขอมลปอนกลบ ซงมความสมพนธเชอมโยงกน

กลไก หมายถง สงททำาใหระบบมการขบเคลอนหรอดำาเนนอยได โดยมการจดสรรทรพยากร มการจดองคการ หนวยงาน หรอกลมบคคลเปนผดำาเนนงาน

วารสารระดบชาต หมายถง วารสารวชาการ (Journal) ทยอมรบโดยสำานกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา (สกอ.) ใหเปนวารสารระดบชาต และมชอปรากฏในบญชรายชอทเผยแพรโดยสำานกงานฯ หรอ วารสารวชาการ ทมชอปรากฏอยในฐานขอมล Thai-Journal Citation Index Centre (TCI)

20

วารสารระดบนานาชาต หมายถง วารสารวชาการ (Journal) ทปรากฏในฐานขอมลสากล เชน ฐานขอมล Web of Science (Science Citation Index Expand, Social Sciences Citation Index, Art and Humanities Citation Index) หรอฐานขอมล Scopus หรอในฐานขอมลสากลอน ๆ ทเปนทยอมรบในศาสตรนน ๆ หรอวารสารวชาการทยอมรบโดยสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.) ใหเปนวารสารระดบนานาชาต และมชอปรากฏในบญชรายชอทเผยแพรโดยสำานกงานฯ

หนวยงานหรอองคกรระดบชาต หมายถง หนวยงานราชการระดบกรมหรอเทยบเทาขนไปหรอรฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอองคกรกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน

หนวยงานหรอองคกรระดบชาต หมายถง หนวยงานราชการระดบกรมหรอเทยบเทาขนไป หรอ รฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอองคกรกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน

หลกธรรมาภบาล หมายถง การปกครองการบรหารการจดการการควบคมดแลกจการตาง ๆใหเปนไปในครรลองธรรม นอกจากนยงหมายถงการบรหารจดการทดซงสามารถนำาไปใชไดทงภาครฐและเอกชน ธรรมทใชในการบรหารงานนมความหมายอยางกวางขวางกลาวคอหาไดมความหมายเพยงหลกธรรมทางศาสนาเทานน แตรวมถงศลธรรม คณธรรม จรยธรรมและความถกตองชอบธรรมทงปวงซงวญชนพงม และพงประพฤตปฏบต อาท ความโปรงใสตรวจสอบไดการปราศจากการแทรกแซงจากองคการภายนอกเปนตนหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ทเหมาะสมจะนำามาปรบใชในภาครฐม 10 องคประกอบ ดงน

1) หลกประสทธผล (Effectiveness) คอ ผลการปฏบตราชการทบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแผนการปฏบตราชการตามทไดรบงบประมาณมาดำาเนนการรวมถงสามารถเทยบเคยงกบสวนราชการหรอ

21

หนวยงานทมภารกจคลายคลงกนและมผลการปฏบตงานในระดบชนนำาของประเทศเพอใหเกดประ- โยชนสขตอประชาชนโดยการปฏบตราชการจะตองมทศทางยทธศาสตรและเปาประสงคทชดเจนมกระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน รวมถงมการตดตามประเมนผลและพฒนาปรบปรงอยางตอเนองและเปนระบบ

2) หลกประสทธภาพ (Efficiency) คอ การบรหารราชการตามแนวทางการกำากบดแลทดทมการออกแบบกระบวนการปฏบตงานโดยใชเทคนคและเครองมอการบรหารจดการทเหมาะสมใหองคการสามารถใชทรพยากรทงดานตนทน แรงงานและระยะเวลาใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาขดความสามารถในการปฏบตราชการตามภารกจเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและผมสวนได สวนเสยทกกลม

3) หลกการตอบสนอง (Responsiveness) คอ การใหบรการทสามารถดำาเนนการไดภายในระยะเวลาทกำาหนด และสรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถงตอบสนองความคาดหวงหรอความตองการของประชาชนผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยทมความหลากหลายและมความแตกตาง 4) หลกภาระรบผดชอบ (Accountability) คอ การแสดงความรบผดชอบในการปฏบตหนาทและผลงานตอเปาหมายทกำาหนดไวโดยความรบผดชอบนนควรอยในระดบทสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ รวมทงการแสดงถงความสำานกในการรบผดชอบตอปญหาสาธารณะ

5) หลกความโปรงใส (Transparecne) คอกระบวนการเปดเผยอยางตรงไปตรงมาชแจงไดเมอมขอสงสยและสามารถเขาถงขอมลขาวสารอนไมตองหามตามกฏหมายไดอยางเสร โดยประชาชนสามารถรทกขนตอนในการดำาเนนกจกรรมหรอกระบวนการตาง ๆ และสามารถตรวจสอบได 6) หลกการมสวนรวม (Participation) คอ กระบวนการทขาราชการ ประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทกกลมมโอกาส

22

ไดเขารวมในการรบรเรยนรทำาความเขาใจรวมแสดงทศนะ รวมเสนอปญหาหรอ ประเดนทสำาคญทเกยวของ รวมคดแนวทางรวมการแกไขปญหา รวมในกระบวนการตดสนใจ และรวมกระบวนการพฒนาในฐานะหนสวนการพฒนา 7) หลกการกระจายอำานาจ (Decentralization) คอ การถายโอนอำานาจการตดสนใจ ทรพยากร และภารกจจากสวนราชการสวนกลางใหแกหนวยการปกครองอนๆ (ราชการบรหารสวนทองถน) และภาคประชาชนดำาเนนการแทนโดยมอสระตามสมควรรวม

8) หลกนตธรรม (Rule of Law) คอการใชอำานาจของกฎหมายกฎระเบยบ ขอบงคบในการบรหารราชการดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบตและคำานงถงสทธเสรภาพของผมสวนไดสวนเสย

9) หลกความเสมอภาค (Equity) คอ การไดรบการปฏบตและการไดรบการบรการทเทาเทยมกนกนโดยไมมการแบงแยกดาน ชายหรอหญง ถนกำาเนด เชอชาตภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและสงคมความเชอทางศาสนาการศกษาการฝกอบรม และอนๆคมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553 10) หลกมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) คอการหาขอตกลงทวไปภายในกลมผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ ซงเปนขอตกลงทเกดจากการใชกระบวนการเพอหาขอคดเหนจากกลมบคคลทไดรบประ-โยชนและเสยประโยชนโดยเฉพาะกลมทไดรบผลกระทบโดยตรงซงตองไมมขอคดคานทยตไมไดในประเดนทสำาคญ โดยฉนทามตไมจำาเปนตองหมายความวาเปนความเหนพองโดยเอกฉนท

อาจารย หมายถง อาจารยประจำาทเปนขาราชการ หรอพนกงานของมหาวทยาลย รวมทงอาจารยทมสญญาจางกบสถาบนอดมศกษา

23

นกวจย หมายถง นกวจยประจำาทเปนขาราชการ หรอพนกงานของมหาวทยาลย รวมทงบคลากรทมตำาแหนงและหนาทความรบผดชอบเทยบเทาเจาหนาทวจยหรอนกวจย และมสญญาจางกบสถาบนอดมศกษา

งานวจย หมายถง ผลงานทางวชาการทไดรบการศกษาคนควาตามระบบกระบวนการระเบยบวธวจยทเหมาะสมกบสาขาวชาเพอใหเกดเปนองคความรใหม หรอเปนการตอยอดองคความรเดม

งานสรางสรรค หมายถง ผลงานศลปะและสงประดษฐประเภทตาง ๆ ทมความเปนนวตกรรม โดยมการศกษาคนควาอยางเปนระบบทเหมาะสมตามประเภทของงานศลปะซงมแนวทางการทดลองหรอการพฒนาจากแนวความคดสรางสรรคเดมเพอเปนตนแบบหรอความสามารถในการบกเบกศาสตรอนกอใหเกดคณคาทางสนทรยและคณประโยชนทเปนทยอมรบในวงชพตามการจดกลมศลปะของอาเซยน งานสรางสรรคทางศลปะ ไดแก 1. ทศนศลป (Visual Arts) ประกอบดวย ผลงานดานจตรกรรมประตมากรรม ภาพพมพ ภาพถาย ภาพยนตร สอประสม สถาปตยกรรม และงานออกแบบประเภทอน ๆ 2. ศลปะการแสดง (Performing Arts ) ประกอบดวย ดรยางคศลป นาฏยศลป รวมถงการแสดงรปแบบตาง ๆ และ 3.วรรณศลป (Literature) ซงประกอบดวยบทประพนธและกวนพนธรปแบบตาง ๆ

การประเมนงานสรางสรรค 1) ประเมนในมตการเผยแพร มใชประเมนคณภาพตวผลงาน การเผย

แพรงานสรางสรรคตองผานการรบรองหรอกลนกรองจากคณะกรรมการผทรงคณวฒ นกวชาการ หรอนกวชาชพในสาขาวชาซงเปนทยอมรบในวชาชพ โดยมระดบเกณฑการประเมนตามท สมศ.กำาหนด

2) ระดบเกณฑการประเมนการเผยแพร ใชเกณฑการประเมนมาตรฐานเดยวกนทกสาขาวชาถงแมผลงานสรางสรรคจะมลกษณะทแตกตางกนตามสาขาวชา เชน ขนาดผลงาน งบประมาณ เวลาการทำางาน จำานวนผรวมงาน วธการจดการเผยแพร หรอประโยชนทไดรบ

24

3) การประเมนในมตการเผยแพร เปนการเปดโอกาสใหผสรางสรรค ไดรบการประเมนผลงานมากขนและเปนการสงเสรมใหอาจารยมกำาลงใจสรางสรรคผลงาน ทงยงเปนการใหความสำาคญกบเผยแพรผลงานสรางสรรค เหมอนกบเปนการเผยแพรงานวชการทางการสรางสรรคใหกวางขน

การเผยแพร หมายถง การเผยแพรงานสรางสรรคในลกษณะสงตพมพ การจดนทรรศการ (Exhibition) การจดการแสดง (Performamce) หรอการจดประกวด ซงเปนการนำาเสนอผลงานศลปะแขนง ตาง ๆ อาท งานศลปะ ดนตร การแสดง และงานออกแบบทเปนผลงานวชการสสาธารณะ โดยมการจดการนำาเสนอการเผยแพรในระดบชาตหรอนานาชาต อยางเปนระบบและเปนวธการทยอมรบในวงวชาชพ โดยมกระบวนการพจารณาคดเลอกคณภาพผลงาน กอนการเผยแพร ประกอบดวย ศลปนแหงชาต ผทรงคณวฒและนกวชาการทเปนทยอมรบในวงวชาการ

แหลงเผยแพร หมายถง สถานทสำาหรบการเผยแพรทยอมรบในวงวชาการ โดยการจดแสดงนทรรศการหรอจดการแสดง ซงเปนผลงานสรางสรรคสสาธารณะ ประกอบดวยหลกเกณฑในการพจารณาคดเลอกคณภาพงานสรางสรรค ดงตอไปน

1) ตองเปนแหลงเผยแพรระดบสถานศกษา อาทเชน หอศลป หอประชม และลานศลปวฒนธรรมโดยการจดงานแสดงเปนทยอมรบในวงการวชาชพ และผทรงคณวฒ เปนตน

2) หอศลปขององคการหรอสมาคม จะตองเปนสถานทจดแสดงงานศลปะ งานสรางสรรคโดยเฉพาะ และมคณะกรรมการบรหารจดการหอศลป หรอมคณะกรรมการรบผดชอบ ดแลการจดนทรรศการทางวชาการ

3) แหลงเผยแพรระดบนานาชาต ตองรบการยอมรบในวงการศลปะ ในระดบนานาชาต หรอ เปนโครงการความรวมมอทางศลปะงานสรางสรรค ระหวางประเทศ

25

4) คณะกรรมการพจารณาการกลนกรองงานสรางสรรค ไมตำากวา 3 คน โดยมองคประกอบทสอดคลองกบเกณฑการประเมน ประกอบดวย ศลปนแหงชาต ผทรงคณวฒ และหรอนกวชาการทยอมรบในสาขาวชานน ทงนตองมกรรมการจากภายนอกสถาบนรวมพจารณาดวย (ผทรงคณวฒใหหมายความรวมถงศลปนแหงชาตดวย และผลงานเหลานนจะตองผานกระบวนการทางวชาการ และการบรองจากผทรงคณวฒหรอสมาคม/ สภาวชาการวชาชพในสาขาทเกยวของ)

5) ศลปะ งานสรางสรรค งานออกแบบ ทไมตองการแสดงในหอศลป จะตองมหลกฐานทแสดงกจกรรมการดำาเนนงานอยางเปนระบบ และมคณภาพของงานทแสดง พรอมเอกสารโครงการ แผนงาน และการประเมนผล โดยผลงานทจดแสดงตองไดรบการรบรองจากผทรงคณวฒทางวชาการนาขาวชาไมตำากวา 3 คน ทงนตองมกรรมการจากภายนอกสถาบนรวมพจารณาดวย

ศลปะ คอ งานสรางสรรคทสงเสรมสรางสนทรย ความงาม และความสข แกผคน สภาพแวดลอม และสงคม เพอพฒนาการยกระดบความมรสนยม ความสนทรย เขาใจคณคาและความสำาคญของศลปะตลอดจนเปนแนวทางในการพฒนาสงเสรมการอยรวมกนอยางมความสข

วฒนธรรม หมายถง ความเจรญงอกงามของมวลมนษยทมพฒนาการอยางตอเนอง เชน เรอง ความคด ความรสก ความเชอกอใหเกดวฒนธรรม โดยสามารถเหนไดจากพฤตกรรมในวถชวตและสงคมรวมทงผลทเกดจากกจกรรมหรอผลผลตกจกรรมของมนษย วฒนธรรมมลกษณะเฉพาะและมลกษณะสากลเปลยนแปลงตามสมยนยม วฒนธรรมปจจบนทดควรมความสอดคลองกบความเปนสากลเปลยนแปลงตามสมยนยม วฒนธรรมปจจบนทดควรมความสอดคลองกบความเปนสากล แตมรากฐานของวฒนธรรมตนเองทมคณคา สำาหรบวฒนธรรมในสถาบนอดมศกษา หมายถง วฒนธรรมทแสดงความเปนอดมศกษาทถอเปนแบบอยางทดตอสงคม ม

26

ความเจรญงอกงามทางปญญา ความร ความคด ทศนคต และจตใจ การมนำาใจเสยสละและการมสวนรวมกบสงคม สามารถเปนผนำาทดและเปนทพงของสงคม มวฒนธรรมในวถชวตมหาวทยาลยทนาศรธาเปนทยอมรบ มบทบาทตอการในวถชวตมหาวทยาลยทนาศรทธาเปนทยอมรบ มบทบาทตอการปกปองวฒนธรรมทดงามของไทย และพฒนาแนวทางการดำารงชวตทามกลางกระแสวฒนธรรมสากลไดเหมาะสมอยางฉลาดร

การพฒนาสนทรยภาพ หมายถง การปรบปรงเปลยนแปลงอยางมแผนทเปนระบบเกยวกบความงามทางศลปะและวฒนธรรม ทมผลกระทบตอบคคล สถาบน ผลการปรบปรงเปลยนแปลงหรอสรางสงใหมตองไมเปนการทำาลายคณคาทางสนทรยของศลปะและวฒธรรมเดม การพฒนเชงวฒธรรมสามารถสรางวฒธรรมใหมสอดคลองและเหมาะสมกบสงคมทมการเปลยนแปลงและมนวตกรรมใหม ทงทางเทคโนโลย ระบบสงคมและความนยม เพอใหอยรวมกนไดอยางเขาใจมความเจรญกาวหนาอยางสนตสข

สนทรยะทางศลปะและวฒนธรรม หมายถง คณคาทางความงามของศลปะและวฒธรรมทสงผลตอการรบรและความรสก สามารถจรรโลงจตใจใหมความสข มรสนยม กอใหเกดวถชวตมนษยทงดงามสามารถอยรวมกนในสงคมทเขาใจและผกพน ตลอดจนการรบรถงคณคาทเปนรปธรรมและนามธรรมชของศลปะและวฒนธรรมเชงประวตศาสตรเพอการดำารงรกษสบตอไป

สะอาด หมายถง ไมรก มระเบยบ รกษางาย ใชสะดวกสขลกษณะ หมายถง สะอาด ปลอดภย ไรมลภาวะ สขใจ สบายกาย เปน

มตรตอสงแวดลอมสวยงาม หมายถง มการจดแตงอาคาร สภาพแวดลอมอยางเหมาะสม

สอคคลองกบพนทแวดลอมไมสนเปลอง และไมกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม

วธการนบ

27

การนบจำานวนบทความจากผลงานวจยหรอผลงานสรางสรรคทตพมพหรอเผยแพร บทความจากผลงานวจยทไดรบการตพมพทสามารถนำามานบไดมเฉพาะ Article หรอ Conference Paper หรอ Review เทานน สวนบทความจากผลงานวจยทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการนนสามารถนำามานบไดเฉพาะทเปนบทความฉบบสมบรณ (Full Paper) เทานน

การนบบทความจากผลงานวจยทตพมพหรอผลงานสรางสรรคทเผยแพรใหนบตามปปฏทน หรอ ปการศกษา อยางใดอยางหนงตามระบบทมหาวทยาลยเกบขอมล ในกรณทบทความจากผลงานวจยทตพมพหรอผลงานสรางสรรคทเผยแพรเปนผลงานเดมแตนำาไปตพมพหรอเผยแพรมากกวา 1 ครงใหนบไดเพยง 1 ผลงาน ทงนจะนบเมอบทความจากผลงานวจยหรอผลงานสรางสรรคไดตพมพหรอดำาเนนการไปแลว

การนบจำานวนผลงานวจยหรอผลงานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน ใหนบจากวนทนำาผลงานวจยหรองานสรางสรรคมาใชและเกดชดเจนโดยทผลงานวจยจะดำาเนนการในชวงเวลาใดกได ชวงเวลาทใชจะเปนตามปปฏทน หรอปงบประมาณ หรอปการศกษา อยางใดอยางหนงตามระบบทมหาวทยาลยจดเกบขอมลในกรณทงานวจยหรองานสรางสรรคมการนำาไปใชประโยชนมากกวา 1 ครง ใหนบการใชประโยชนไดเพยงครงเดยว ยกเวนในกรณทมการใชประโยชนทแตกตางกนอยางชดเจนตามมตของการใชประโยชนทไมซำากน

การนบจำานวนผลงานทางวชาการทไดรบการรบรองคณภาพ จะนบผลงานวชาการทไดรบการตพมพเผยแพรในรแบบของบทความวชาการในวารสารวชาการทงในระดบชาตและ/หรอนานาชาต หนงสอ หรอตำาราทางวชาการ ซงมระบบการพจารณาตนฉบบจากคณะกรรมการผทรงคณวฒกอนการตพมพและผลงานจะตองเกนรอยละ 50 ของชนงาน ในกรณทมการตพมพมากกวา 1 ครง ใหกบการพมพเพยงครงเดยวตองานวชาการ 1 ชน

28

การนบจำานวนอาจารยและนกวจย ใหนบอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอในแตละปการศกษา โดยมเงอนไข ดงน

- กรณมระยะเวลาทำางาน 9 เดอน ขนไป ใหนบเปน 1 คน- กรณมระยะเวลาทำางาน 6-9 เดอน ใหนบเปน 0.5 คน- กรณมระยะเวลาทำางานนอยกวา 6 เดอน ไมสามารถนำามานบได

การคำานวณผลการดำาเนนงาน 3 ประดบคณะนำาผลการดำาเนนงานของคณะเปนรายปมาใชในการคำานวณ โดยใชสตร

การคำานวณ ดงน

ระดบสถาบนนำาผลการดำาเนนงานของทกคณะเปนรายปมาใชในการคำานวณ โดยใช

สตรการคำานวณ ดงน

การคำานวณคาคะแนนการใชสตรการคำานวณคาคะแนน ใหคำานวณตามผลการดำาเนนงานจรง

โดยใชผลการดำาเนนงานทกำาหนดเปน 5 คะแนน ตามเกณฑการใหคะแนน เปนตวเทยบในการคำานวณคาคะแนน ดงน

29

ตวตงของปท 1 + ตวตงของปท 2 +ตวตงของปท 3

ตวตงของปท 1 (ผลรวมทกคณะ) + ตวตงของปท 2 (ผลรวมทกคณะ) + ตวตงของปท 3 (ผลรวมทกคณะ)

ผลการดำาเนนงานการดำาเนนงานตามตวบงชผลการดำาเนนงานทกำาหนดเปน 5 คะแนน

X 5

องคประกอบคณภาพ ตวบงช และเกณฑการประเมน ระดบมหาวทยาลยและคณะ

ประจำาปการศกษา 2555องค

ประกอบ/ตวบงช

ชอองคประกอบ/ตวบงชระดบ

มหาวทยาลย

ระดบคณะ

องคประกอบท 1 ปรชญา ปณธาน วตถประสงค และแผนการดำาเนนการ1.1 (สกอ.) กระบวนการพฒนาแผน

องคประกอบท 2 การผลตบณฑต2.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการพฒนาและบรหาร

หลกสตร

2.2 (สกอ.) อาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก

2.3 (สกอ.) อาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ

2.4 (สกอ.) ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากร

2.5 (สกอ.) หองสมด อปกรณการศกษา และสภาพ -2.6 (สกอ.) ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน

30

องคประกอบ/ตวบงช

ชอองคประกอบ/ตวบงชระดบ

มหาวทยาลย

ระดบคณะ

2.7 (สกอ.) ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะของบณฑต

2.8 (สกอ.) ระดบความสำาเรจของการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมทจดใหกบนกศกษา

๒.๑ (สมศ.) บณฑตปรญญาตรทไดงานทำาหรอประกอบอาชพอสระภายใน

๒.๒ (สมศ.) คณภาพของบณฑตปรญญาตร โทและเอกตาม กรอบมาตรฐานคณวฒอดมศกษาแหงชาต

๒.๓ (สมศ.) ผลงานของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการตพมพหรอเผยแพร

๒.๑๔ (สมศ.) การพฒนาคณาจารย

องคประกอบท 3 กจกรรมการพฒนานกศกษา3.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการใหคำาปรกษาและบรการ

3.2 (สกอ.) ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา

องคประกอบท 4 การวจย4.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองาน

4.2 (สกอ.) ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค

4.3 (สกอ.) เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคตอจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา

๔.๕ (สมศ.) งานวจยหรองานสรางสรรคทไดรบการต

๔.๖ (สมศ.) งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใช

๔.๗ (สมศ.) ผลงานวชาการทไดรบการรบรองคณภาพ

องคประกอบท 5 การบรการวชาการแกสงคม5.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแก

สงคม

5.2 (สกอ.) กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม

๕.๘ (สมศ.) การนำาความรและประสบการณจากการใหบรการวชาการมาใชในการพฒนาการเรยนการสอน

31

องคประกอบ/ตวบงช

ชอองคประกอบ/ตวบงชระดบ

มหาวทยาลย

ระดบคณะ

๕.๙ (สมศ.) ผลการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและ/หรอองคกรภายนอก

องคประกอบท 6 การทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม6.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการทำานบำารงศลปะ และ

วฒนธรรม

๖.๑๐ (สมศ.) การสงเสรมและสนบสนนดานศลปะและ

๖.๑๑ (สมศ.) การพฒนาสนทรยภาพในมตทางศลปะและ

องคประกอบท 7 การบรหารและการจดการ7.1 (สกอ.) ภาวะผนำาของสภาสถาบนและผบรหารทก

ระดบของสถาบน

7.2 (สกอ.) การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร

7.3 (สกอ.) ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการ

7.4 (สกอ.) ระบบบรหารความเสยง

๗.๑๒(สมศ.) การปฏบตตามบทบาทหนาทของสภาสถาบน

-

๗.๑๓ (สมศ.) การปฏบตตามบทบาทหนาทของผบรหารสถาบน

องคประกอบ 8 การเงนและงบประมาณ8.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ -

องคประกอบท 9 ระบบและกลไกการประกนคณภาพ9.1 (สกอ.) ระบบและกลไกการประกนคณภาพการ

๙.๑๕ (สมศ.) ผลประเมนการประกนคณภาพภายใน

องคประกอบท 97 ตวบงชอตลกษณ๑.๑๖-๑ (สมศ.) ผลการพฒนาตามอตลกษณของสถาบน -๑.๑๖-๒ (สมศ.) ผลการพฒนาบณฑตตามอตลกษณ

๑.๑๗ (สมศ.) ผลการพฒนาตามจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถาบน

-

๕.๑๘.๑ (สมศ.) ผลการชนำาหรอแกปญหาสงคมในประเดน

๕.๑๘.๒ (สมศ.) ผลการชนำาหรอแกปญหาสงคมในประเดน

องคประกอบท 98 ตวบงช กพร.32

องคประกอบ/ตวบงช

ชอองคประกอบ/ตวบงชระดบ

มหาวทยาลย

ระดบคณะ

2.4.1.3 (กพร.) รอยละของนกศกษาทสอบผานเกณฑการทดสอบความรความสามารถดานภาษาตางประเทศ

-

องคประกอบท 99 องคประกอบตามนโยบายรฐบาล สถานศกษา 3 D99.1 (สกอ.) การบรหารจดการสถานศกษา 3 ด (3D) -99.2 (สกอ.) ผลทเกดกบผเรยนตามนโยบาย 3 ด (3D)

มความรเจตนคตทด ตลอดจนเกด พฤตกรรมตามคณลกษณะทพงประสงคทง 3 ดาน

-

สถาบนอดมศกษาแตละแหงมปรชญา ปณธาน และจดเนนทอาจแตกตางกน ดงนน จงเปนหนาททสถาบนจะกำาหนดวสยทศน แผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาปใหชดเจนและสอดคลองกบปรชญา ปณธาน กฎหมาย และจดเนนของสถาบน ทสนบสนนภารกจของสถาบนอดมศกษาตามหลกการ

33

องคประกอบท 1 ปรชญา ปณธาน วตถประสงค และแผนดำาเนนการหลกการ

องคประกอบคณภาพ ตวบงช และเกณฑการประเมน

อดมศกษา มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานวชาชพ (ถาม) ตลอดจนสอดคลองกบกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) และการเปลยนแปลงของกระแสโลก

ในกระบวนการกำาหนดวสยทศนและแผนกลยทธ สภาสถาบนเปดโอกาสใหมสวนรวมของสมาชกทกกลมในสถาบน และมการถายทอดวสยทศนและแผนกลยทธทกำาหนดแลวใหรบทราบทวกนทงอาจารย เจาหนาท นกศกษา ตลอดจนผทมสวนไดสวนเสย เชน ผปกครอง ชมชน ผใชบรการและสงคมโดยรวม

1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

2. พระราชบญญตสถาบนอดมศกษาของรฐและเอกชน3. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-

2565) สำา นกงานคณะกรรมการการอดมศกษา4. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สำานกงานเลขาธการ

สภาการศกษา5. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา6. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552

(Thai Qualification Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

8. หลกการอดมศกษา

34

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

ตวบงช จำานวน 1ตวบงช คอ

1.1 กระบวนการพฒนาแผน (สกอ 1.1, สมศ 16, สมศ 17, กพร 1, กพร 2)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษามพนธกจหลก คอ การเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการแกสงคม และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม ในการดำาเนนพนธกจหลกสถาบนอดมศกษาจำาเปนตองมการกำาหนดทศทางการพฒนาและการดำาเนนงานของสถาบนเพอใหสถาบนดำาเนนการสอดคลองกบอตลกษณหรอจดเนน มคณภาพ มความเปนสากล และเจรญเตบโตอยางยงยน ดงนน สถาบนตองกำาหนดวสยทศน พนธกจ ตลอดจนมการพฒนาแผนกลยทธและแผนดำาเนนงานเพอเปนแนวทางในการดำาเนนงานของสถาบน ในการพฒนาแผนกลยทธนอกเหนอ จากการพจารณาอตลกษณหรอจดเนนของสถาบนแลว จะตองคำานงถงหลกการอดมศกษา กรอบแผนอดมศกษาระยะยาวมาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานวชาชพทเกยวของ ยทธศาสตรดานตางๆ ของชาตรวมถงทศทางการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และการเปลยนแปลงของกระแสโลก ทงน เพอใหการดำาเนนงานของสถาบนเปนไปอยางมคณภาพ เปนทยอมรบ และสามารถตอบสนองสงคมในทศทางทถกตองเหมาะสม

เกณฑมาตรฐาน :1. มการจดทำาแผนกลยทธทสอดคลองกบนโยบายของสภาสถาบน โดย

การมสวนรวมของบคลากรในสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน โดยเปนแผนทเชอมโยงกบปรชญาหรอปณธานและพระราชบญญตสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบจดเนนของกลมสถาบน กรอบแผนอดมศกษาระยะ

35

ตวบงชท 1.1 : กระบวนการพฒนาแผน (สกอ 1.1, สมศ 16, สมศ 17, กพร 1, กพร 2)

ยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551 – 2565) และแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 10 (พ.ศ.2551 – 2554)

2. มการถายทอดแผนกลยทธระดบสถาบนไปสทกหนวยงานภายใน3. มกระบวนการแปลงแผนกลยทธเปนแผนปฏบตการประจำาปครบ 4

พนธกจ คอ ดานการเรยน การสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

4. มตวบงชของแผนกลยทธ แผนปฏบตการประจำาป และคาเปาหมายของแตละตวบงช เพอวดความสำาเรจของการดำาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาป

5. มการดำาเนนงานตามแผนปฏบตการประจำาปครบ 4 พนธกจ6. มการตดตามผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนปฏบตการ

ประจำาป อยางนอยปละ 2 ครง และรายงานผลตอผบรหารเพอพจารณา7. มการประเมนผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธ อยาง

นอยปละ 1 ครง และรายงานผลตอผบรหารและสภาสถาบนเพอพจารณา8. มการนำาผลการพจารณา ขอคดเหน และขอเสนอแนะของสภา

สถาบนไปปรบปรงแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาป

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ

4 หรอ 5 ขอ

มการดำาเนนการ

6 หรอ 7 ขอ

มการดำาเนนการ8 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการจดทำาแผนกลยทธทสอดคลองกบนโยบายของสภาสถาบน

โดยการมสวนรวมของบคลากรในสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน โดยเปนแผนทเชอมโยงกบปรชญาหรอปณธานและพระราชบญญตสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบจดเนนของกลมสถาบนกรอบแผนอดมศกษา

36

ระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551 – 2565) และแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 10 (พ.ศ.2551 – 2554)

1.1 มการกำาหนดปรชญาหรอปณธานของสถาบน หากสถาบนไดกำาหนดปรชญาหรอปณธานอยแลวตงแตเรมตน สถาบนควรทบทวนวาปรชญาหรอปณธานยงมความเหมาะสมกบสภาพการณในปจจบนของสถาบนหรอไม หากเหมาะสมตองดำาเนนการใหแนใจวาสมาชกในสถาบนและผมสวนเกยวของไดรบทราบโดยทวกน

1.2 หากตองมการปรบแกปรชญาหรอปณธานของสถาบนตามสภาพการณทเปลยนไปควรเปนการกำาหนดปรชญาหรอปณธานรวมกนทงผบรหาร อาจารยและเจาหนาท เพอเปนทยอมรบของทกฝาย อนจะนำาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามปรชญาหรอปณธานทไดกำาหนดรวมกน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

1.3 มการพฒนาแผนกลยทธใหสอดคลองกบปรชญาหรอปณธานและนโยบายของสภาสถาบน พระราชบญญตสถาบน จดเนนของสถาบน และแผนอดมศกษาระยะยาว รวมทงหลกการและมาตรฐานตาง ๆ ทเกยวของ โดยทำาตารางวเคราะหใหชดเจนวาปรชญาหรอปณธานและนโยบายของสภาสถาบนและกลยทธสอดคลองกนในประเดนใด อยางไร หากมประเดนทไมสอดคลองควรพจารณาปรบแกใหสอดคลอง

1.4 มการจดตงคณะกรรมการจดทำาแผนกลยทธ (strategy) เพอนำาสถาบนไปสความสำาเรจท พงประสงค ประกอบดวย วสยทศน (vision) พนธกจ (mission) เปาประสงค (goal) และวตถประสงค(objective) คณะกรรมการควรวเคราะหจดแขง (strength) จดออน (weakness) โอกาส (opportunity)และภยคกคาม (threat) เพอนำาไปสการกำาหนดกลยทธทชดเจนและครอบคลมทกภารกจของสถาบน อนไดแก การเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการแกสงคม และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมวสยทศนและแผนกลยทธทสถาบนกำาหนดควรผานการประชาพจารณรวมกนจากทงผบรหาร อาจารยและเจาหนาท เพอใหเกดการยอมรบ

37

ของทกฝาย อนจะนำาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามความมงหวงของสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

2. มการถายทอดแผนกลยทธระดบสถาบนไปสทกหนวยงานภายใน2.1 มการชแจงทำาความเขาใจกบผบรหารหนวยงานยอยภายในถง

วสยทศน กลยทธ และเปาหมายของกลยทธ และมการกำาหนดหนวยงานภายในรบผดชอบดำาเนนงานตามแผนกลยทธอยางเปนทางการ

2.2 มการกำาหนดเปาหมายในการดำาเนนงานตามแผนกลยทธของแตละหนวยงานภายในและมการมอบหมายอยางเปนทางการ

3. มกระบวนการแปลงแผนกลยทธเปนแผนปฏบตการประจำาปครบ 4 พนธกจ คอ ดานการเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

3.1 มการจดทำาแผนทกลยทธ (Strategic map) เพอชวยในการแปลงแผนกลยทธไปสแผนปฏบตการตามกระบวนการของ Balance scorecard

3.2 มการจดทำารายงานผลการวเคราะหความสอดคลองระหวางแผนกลยทธกบแผนปฏบตการประจำาปทง 4 พนธกจ คอ ดานการเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

4. มตวบงชของแผนกลยทธ แผนปฏบตการประจำาป และคาเปาหมายของแตละตวบงช เพอวดความสำาเรจของการดำาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาป

4.1 มการจดทำาตวบงช (KPI) พรอมทงเปาหมาย (target) ของแตละตวบงชทจะใชวดความสำาเรจของการดำาเนนงานตามแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจำาป ทงน ควรจดทำาพรอมกบการจดทำาแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจำาป

4.2 มกระบวนการสงเสรมใหผบรหาร อาจารยและเจาหนาทผทเกยวของในการดำาเนนการตาม ตวบงชเขามสวนรวมในการจดทำาตวบงชและ

38

คาเปาหมาย เพอใหเกดการยอมรบของทกฝาย อนจะนำาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามเปาหมายทไดกำาหนดรวมกน

5. มการดำาเนนงานตามแผนปฏบตการประจำาปครบ 4 พนธกจสถาบนควรจดทำาปฏทนการดำาเนนงานตามแผนปฏบตงานทง 4

พนธกจเพอใชเปนแนวทางการดำาเนนงานและสรางความเชอมนวาไดมการดำาเนนงานตามแผนปฏบตงานในเวลาทเหมาะสม

6. มการตดตามผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนปฏบตการประจำาป อยางนอยปละ 2 ครงและรายงานผลตอผบรหารเพอพจารณา

มการพฒนาระบบการตดตามการดำาเนนงานตามแผนปฏบตการวาเปนไปตามแผนหรอไมและควรมการรายงานผลการดำาเนนตามตวบงชเทยบกบคาเปาหมายเสนอตอผบรหาร ในชวงเวลาหนง ๆเชน 3 เดอน หรอ 6 เดอน หากไมเปนไปตามแผนควรจะมการวเคราะหถงสาเหตและนำาเสนอแนวทางการแกไขปรบปรง

7. มการประเมนผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธ อยางนอยปละ 1 ครง และรายงานผลตอผบรหารและสภาสถาบนเพอพจารณา

มการประเมนผลการดำาเนนงานตามแผนกลยทธโดยการเปรยบเทยบผลของตวบงชการดำาเนนงานตามแผนกลยทธกบคาเปาหมาย และนำาผลการประเมนทไดบรรจเขาวาระเพอพจารณาในทประชมผบรหารสถาบนและทประชมสภาสถาบนเปนประจำาอยางนอยปละ 1 ครง

8. มการนำาผลการพจารณา ขอคดเหน และขอเสนอแนะของสภาสถาบนไปปรบปรงแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาป

8.1 มการมอบหมายผรบผดชอบในการดำาเนนงานตามขอเสนอแนะทไดรบมา และมการจดทำาแผน การปรบปรงตามขอเสนอแนะ

8.2 มการนำาแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจำาปทไดรบการปรบปรงเสนอสภาสถาบน

9. มการรายงานขอมลตอตนสงกด ในเรอง ตอไปนคอ

39

9.1 ระดบความสำาเรจของรอยละเฉลยถวงนำาหนกในการบรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการของกระทรวง

9.2 ระดบความสำาเรจของรอยละเฉลยถวงนำาหนกในการบรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการของสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

หมายเหต : การดำาเนนงานใน ขอ 9 สามารถศกษารายละเอยด ไดจากคำาอธบายรายละเอยดตวชวดและเกณฑการใหคะแนนตามคำารบรองการปฏบตราชการของสถาบนอดมศกษา ประจำาปงบประมาณ 2554 ตวชวดท 1 และตวชวดท 2

พนธกจทสำาคญทสดของสถาบนอดมศกษา คอ การผลตบณฑต หรอการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนมความรในวชาการและวชาชพ มคณลกษณะตามหลกสตรทกำาหนด การเรยนการสอนในยคปจจบนใชหลกการของการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ ดงนน พนธกจดงกลาวจงเกยวของกบการบรหารจดการหลกสตรและการเรยนการสอน เรมตงแตการกำาหนดปจจยนำาเขาทไดมาตรฐานตามทกำาหนด ประกอบดวย การมอาจารยทมปรมาณและคณภาพตามมาตรฐานหลกสตรมกระบวนการบรหารจดการการเรยนการสอนทอาศยหลกการรวมมอรวมพลงของทกฝายทเกยวของทงภายในและภายนอกสถาบน

ดงนนจงจำาเปนตองมการวางระบบและกลไกการควบคมคณภาพขององคประกอบตางๆทใชในการผลตบณฑตไดแก(ก)หลกสตรการศกษาในสาขาวชาตางๆ(ข)คณาจารยและระบบการพฒนาอาจารย (ค) สอการศกษาและเทคนคการสอน (ง) หองสมดและแหลงการเรยนรอน (จ) อปกรณการ

40

องคประกอบท 2 การผลตบณฑต

หลกการ

ศกษา(ฉ) สภาพแวดลอมในการเรยนรและบรการการศกษา (ช) การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนของนกศกษา (ซ)องคประกอบอนตามทแตละสถานศกษาระดบอดมศกษาเหนสมควรตามทกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 กำาหนด

1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) สำา นกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

4. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

5. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

6. ประกาศ ก.พ.อ. เรอง มาตรฐานของจรรยาบรรณทพงมในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551

7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

8. กฎกระทรวง วาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553กระทรวงศกษาธการ

9. แนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

10. เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

41

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

11. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

2.1 ระบบและกลไกการพฒนาและบรหารหลกสตร (สกอ 2.1)2.2 อาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก (สกอ 2.2 , สมศ 14)2.3 อาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ (สกอ 2.3, สมศ 14)2.4 ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน (สกอ 2.4,

สมศ 14)2.6 ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน (สกอ 2.6)2.5 หองสมด อปกรณการศกษา และสภาพแวดลอมการเรยนร

(สกอ.2.5)2.7 ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะ

ของบณฑต (สกอ 2.7,สมศ 1, สมศ 2,สมศ 3, สมศ 4, กพร 5)

2.8 ระดบความสำาเรจของการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมทจดใหกบนกศกษา (สกอ 2.8, สมศ 2, สมศ 16)

๒.๑ บณฑตปรญญาตรทไดงานทำาหรอประกอบอาชพอสระภายใน ๑ ป (สมศ 1, สกอ.2.7)

๒.๒ คณภาพของบณฑตปรญญาตร โทและเอกตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา แหงชาต (สมศ 2)

๒.๓ ผลงานของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการตพมพหรอเผยแพร (สมศ 3)

๒.๑๔ การพฒนาคณาจารย (สมศ 14 , สกอ 2.2, สกอ 2.3)42

ตวบงช จำานวน 12 ตวบงช คอ

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษามหนาทพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบปรชญาปณธาน วสยทศน พนธกจและความพรอมของสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบความตองการทางดานวชาการและวชาชพของสงคม มการประเมนหลกสตรอยางสมำาเสมอตามหลกเกณฑและตวบงชของการประกนคณภาพหลกสตร มการวางระบบและกลไกบรหารหลกสตรอยางมประสทธภาพและมการปรบปรงหลกสตรใหทนตอการเปลยนแปลง

เกณฑมาตรฐานทวไป :1. มระบบและกลไกการเปดหลกสตรใหมและปรบปรงหลกสตรตาม

แนวทางปฏบตทกำาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษา และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

2. มระบบและกลไกการปดหลกสตรตามแนวทางปฏบตทกำาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษาและดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

3. ทกหลกสตรมการดำาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษาและกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (การดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต หมายถง ตองมการประเมนผลตาม ตวบงชผลการดำาเนนงานตามประกาศ“มาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา เพอการประกนคณภาพหลกสตรและการเรยนการสอน กรณทหลกสตรใดยงไมมประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอ”สาขาวชา ใหประเมนตามตวบงชกลางทกำาหนดในภาคผนวก ก) สำาหรบหลกสตรสาขาวชาชพตองไดรบการรบรองหลกสตรจากสภาหรอองคกรวชาชพทเกยวของดวย

43

ตวบงชท 2.1 : ระบบและกลไกการพฒนาและบรหารหลกสตร (สกอ 2.1)

(หมายเหต : สำาหรบหลกสตรเกาหรอหลกสตรปรบปรงทยงไมไดดำาเนนการตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตกอนปการศกษา 2555 ใหยดตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ.2548 )

4. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกำากบใหมการดำาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการประเมนหลกสตรทกหลกสตรอยางนอยตามกรอบเวลาทกำาหนดในเกณฑมาตรฐานหลกสตรฯ กรณหลกสตรทดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกำากบใหการดำาเนนงานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมน 5 ขอแรกและอยางนอยรอยละ 80 ของตวบงชทกำาหนดในแตละป ทกหลกสตร

5. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกำากบใหมการดำาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการพฒนาหลกสตรทกหลกสตรตามผลการประเมนในขอ 4 กรณ หลกสตรทดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกำากบใหการดำาเนนงานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมนครบ ทกตวบงชและทกหลกสตร

หมายเหต : 1. การนบหลกสตรปรญญาโทแผน ก และปรญญาเอก ใหนบ

หลกสตรทมนกศกษาลงทะเบยนเรยนในรอบปการศกษาททำาการประเมน สำาหรบการนบหลกสตรทงหมดใหนบหลกสตรทไดรบการอนมตใหเปดสอนทกระดบปรญญา โดยนบรวมหลกสตรทงดรบนกศกษา แตไมนบรวมหลกสตรทสภาสถาบนอนมตใหปดดำาเนนการแลว

2. คณะกรรมการรบผดชอบ หมายถง คณะกรรมการทรบผดชอบในการเสนอหลกสตรใหมหรอเสนอปรบปรงหลกสตร หรอเสนอปดหลกสตร และ

44

คณะกรรมการทรบผดชอบบรหารหลกสตรใหเปนไปตามรายละเอยดหลกสตรทสภามหาวทยาลยอนมต ซงอาจเปนชดเดยวกนทงหมดหรอตางชดกได

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกการเปดหลกสตรใหมและปรบปรงหลกสตรตาม

แนวทางปฏบตทกำาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษา และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

1.1 มการกำาหนดวธการหรอขนตอนในการดำาเนนการเพอเปดหลกสตรใหมและปรบปรงหลกสตรและกำาหนดหนวยงานหรอคณะกรรมการทรบผดชอบพจารณาหลกสตรใหมและหลกสตรปรบปรงคณะกรรมการพจารณาหลกสตรควรประกอบดวย ผทรงคณวฒภายนอกทมความเชยวชาญและประสบการณในสาขาวชานน ๆ

1.2 การเปดหลกสตรใหมควรมการศกษาความตองการบณฑตในสาขาวชานน ๆ ในตลาดงานวามมากนอยเพยงใด การผลตบณฑตสาขาวชานน ๆ สอดคลองกบนโยบายและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตหรอไม สถาบนมความพรอมในการจดการเรยนการสอนในสาขาวชานน ๆ หรอไมนอกจากศกษาความตองการหรอความจำาเปนแลว ควรมการวเคราะหทรพยากรของการดำาเนนการของหลกสตรใหมและคำานวณจดคมทนประกอบการขออนมตจากสภามหาวทยาลย

1.3 การปรบปรงหลกสตรควรศกษาความกาวหนาทางวชาการของสาขาวชานน ๆ ความคดเหนจากบณฑตและผประกอบการทรบบณฑตเขาทำางานเพอใหทราบจดทควรปรบปรงหลกสตร

45

1.4 มการเสนอหลกสตรใหมหรอหลกสตรทปรบปรงผานการพจารณาตามระบบทสถาบนกำาหนด เชน คณะกรรมการบรหารคณะวชา สภาวชาการ เปนตน และนำาเสนอสภามหาวทยาลยเพอพจารณาอนมต

1.5 มการเสนอหลกสตรใหมหรอหลกสตรปรบปรงตามแบบฟอรมทคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนด และนำาเสนอตอสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาภายใน 30 วนนบจากวนทสภาสถาบนอนมต

2. มระบบและกลไกการปดหลกสตรตามแนวทางปฏบตทกำาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษา และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

2.1 มการกำาหนดหลกเกณฑ ขนตอนการดำาเนนงานและการอนมตการปดหลกสตร โดยพจารณาหลกสตรทไมสอดคลองกบความตองการบณฑตในตลาดงาน หลกสตรทมผสมครเรยนนอย หรอหลกสตรทองคความรลาสมยไมเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ เปนตน

2.2 เมอหลกสตรใดเขาเกณฑของการปดหลกสตร ใหเสนอเรองผานการอนมตของคณะกรรมการตางๆ ตามทสถาบนกำาหนด เชน คณะกรรมการบรหารคณะวชา สภาวชาการ เปนตน และเสนอสภาสถาบนเพอพจารณาอนมต รวมทงแจงสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาภายใน 30 วนนบจากวนทสภาสถาบนอนมต

3. ทกหลกสตรมการดำาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (การดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตหมายถง ตองมการประเมนผลตาม ตวบงชผลการดำาเนนงานตามประกาศ“มาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา เพอการประกนคณภาพหลกสตรและการเรยนการสอน กรณทหลกสตรใดยงไมมประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอ”สาขาวชา ใหประเมนตามตวบงชกลางทกำาหนดในภาคผนวก ก) สำาหรบหลกสตรสาขาวชาชพตองไดรบการรบรองหลกสตรจากสภาหรอองคกรวชาชพทเกยวของดวย

46

3.1 หลกสตรทกหลกสตรทเปดสอนตองเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร และยงตองดำาเนนการใหเปนไปตามเกณฑฯ ตลอดระยะเวลาทมการจดการเรยนการสอน

3.2 มการดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต และมการประกนคณภาพหลกสตรและการจดการเรยนการสอนอยางตอเนอง โดยกำาหนดตวบงชและเกณฑการประเมนทสะทอนการดำาเนนการตามประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา (กรณทหลกสตรใดยงไมมประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชาควรประเมนตามตวบงชกลาง) ทงในประเดนการบรหารหลกสตร การบรหารทรพยากรการเรยนการสอน การบรหารคณาจารย การบรหารบคลากรสนบสนนการเรยนการสอน การสนบสนนและการใหคำาแนะนำานกศกษา ความตองการของตลาดแรงงาน หรอความพงพอใจของผใชบณฑต มการควบคม ตดตาม และประเมนคณภาพตามตวบงชทกำาหนด และรายงานผลการดำาเนนการตอผเกยวของและสาธารณชน

3.3 สำาหรบหลกสตรสาขาวชาชพ ผบรหารหลกสตรควรทำาการศกษาอยางละเอยดและรอบคอบเกยวกบหลกเกณฑและรายละเอยดของการรบรองหลกสตร ทงน คณะกรรมการพฒนาหลกสตรควรมผทรงคณวฒจากสภาหรอองคกรวชาชพอยางนอย 1 คนในกระบวนการพฒนาหลกสตร และดำาเนนการใหหลกสตรไดรบการรบรองจากสภาหรอองคกรวชาชพทเกยวของกอนการรบนกศกษาและจดการเรยนการสอน และดำาเนนการขอรบรองตามกำาหนดเวลาอยางตอเนอง

4. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกำากบใหมการดำาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการประเมนหลกสตรทกหลกสตรอยางนอยตามกรอบเวลาทกำาหนดในเกณฑมาตรฐานหลกสตรฯ กรณหลกสตรทดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกำากบใหการดำาเนนงานตามตวบงชใน

47

ขอ 3 ผานเกณฑการประเมน 5 ขอแรกและอยางนอยรอยละ 80 ของตวบงชทกำาหนดในแตละป ทกหลกสตร

4.1 สรางกลไกกำากบดแลใหทกหลกสตรดำาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรมาตรฐานวชาชพ และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตตลอดเวลาทจดการศกษา โดยจดในรปของคณะกรรมการ ทงน อาจเปนชดเดยวกบคณะกรรมการบรหารหลกสตรของภาควชา หรอคณะวชาทมอย หรอแตงตงคณะกรรมการรบผดชอบโดยเฉพาะ

4.2 จดใหมการประเมนผลการดำาเนนงานทกหลกสตรตามตวบงชและเกณฑทกำาหนดอยางนอยทกปการศกษา เพอวดคณภาพของการดำาเนนการหลกสตรวาเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรและกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตเพยงใด

4.3 มการกำาหนดระบบการรายงานผลการดำาเนนงานตามตวบงชทกำาหนดของแตละหลกสตร โดยอาจจดทำาเปนแบบฟอรมใหผรบผดชอบกรอกขอมลตวบงช วเคราะหผลการประเมน และแนวทางการปรบปรงหรอพฒนาเสนอตอคณะกรรมการทเกยวของ

5. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกำากบใหมการดำาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการพฒนาหลกสตรทกหลกสตรตามผลการประเมนในขอ 4 กรณหลกสตรทดำาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกำากบใหการดำาเนนงานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมนครบ ทกตวบงชและทกหลกสตร

ชนดของตวบงช : ปจจยนำาเขา

48

ตวบงชท 2.2 : อาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก (สกอ 2.2 , สมศ 14)

คำาอธบายตวบงช : การศกษาระดบอดมศกษาถอเปนการศกษาระดบสงสดทตองการบคลากรทมความรความสามารถและความลมลกทางวชาการ เพอปฏบตพนธกจสำาคญของสถาบนในการผลตบณฑต ศกษาวจยเพอการตดตามความกาวหนาทางวชาการและการพฒนาองคความร ดงนน สถาบนจงควรมอาจารยทมระดบคณวฒทางการศกษาในสดสวนทเหมาะสมกบพนธกจหรอจดเนนของสถาบน

เกณฑการประเมน : สถาบนสามารถเลอกใชเกณฑการประเมนจาก 2 แนวทางตอไปน

1) แปลงคารอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกเปนคะแนนระหวาง 0 – 5 หรอ

2) แปลงคาการเพมขนของคารอยละของอาจารยประจำา ทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบปทผานมาเปนคะแนนระหวาง 0 – 5เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค2

1) คารอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 30 ขนไป หรอ

2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบปทผานมา ทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 6 ขนไป

ส ต ร ก า ร ค ำา น ว ณ :1. คำานวณคารอยละของอาจารยประจำาทมวฒปรญญาเอก

รอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก =

จำานวนอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก X 100จำานวนอาจารยประจำาทงหมด

2. แปลงคารอยละทคำานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 549

คะแนนทได =รอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก

x 5รอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5

หรอ1. คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญา

เอกเปรยบเทยบกบปทผานมา = รอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกในปทประเมน ลบดวย รอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกในปกอนหนาปทประเมน

2. แปลงคาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบปทผานมา ทคำานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได =คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก

เปรยบเทยบกบปทผานมา x 5คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทมคณวฒปรญญาเอก

เปรยบเทยบกบปทผานมาทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5

หมายเหต :1. คณวฒปรญญาเอก พจารณาจากระดบคณวฒทไดรบหรอเทยบ

เทาตามหลกเกณฑการพจารณาคณวฒของกระทรวงศกษาธการ กรณทมการปรบวฒการศกษาใหมหลกฐานการสำาเรจการศกษาภายในรอบปการศกษานน ทงน อาจใชคณวฒอนแทนคณวฒปรญญาเอกไดสำาหรบกรณทบางสาขาวชาชพ มคณวฒอนทเหมาะสมกวา ทงน ตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการการอดมศกษา

2. การนบจำานวนอาจารยประจำาใหนบตามปการศกษาและนบทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอ

50

3. คณะสามารถเลอกประเมนตามเกณฑการประเมนแนวทางใดแนวทางหนงกได ไมจำาเปนตองเลอกเหมอนกบสถาบน

ชนดของตวบงช : ปจจยนำาเขา

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาถอเปนขมปญญาของประเทศ และมความรบผดชอบทจะตองสงเสรมใหอาจารยในสถาบนทำาการศกษาวจยเพอแสวงหาและพฒนาองคความรในศาสตรสาขาวชาตางๆ อยางตอเนอง เพอนำาไปใชในการเรยนการสอน รวมทงการแกไขปญหาและพฒนาประเทศการดำารงตำาแหนงทางวชาการเปนสงสะทอนการปฏบตงานดงกลาวของอาจารยตามพนธกจของสถาบน

เกณฑการประเมน : สถาบนสามารถเลอกใชเกณฑการประเมนจาก 2 แนวทางตอไปน

1) แปลงคารอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการเปนคะแนนระหวาง 0 – 5 หรอ

2) แปลงคาการเพมขนของคารอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมาเปนคะแนนระหวาง 0 – 5

51

ตวบงชท 2.3 : อาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ (สกอ 2.3, สมศ 14)

1. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค21) คารอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงผชวยศาสตราจารย

รองศาสตราจารยและศาสตราจารยรวมกน ทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 60 ขนไป หรอ

2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงผชวยศาสตราจารยรองศาสตราจารย และศาสตราจารยรวมกน เปรยบเทยบกบปทผานมา ทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 =รอยละ 12 ขนไป

สตรการคำานวณ :

1. คำานวณคารอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ =

จำานวนอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ

x 100จำานวนอาจารยประจำาทงหมด

2. แปลงคารอยละทคำานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5คะแนนทได =

รอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการ x 5รอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการท

กำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5หรอ 1. คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมา = รอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการในปทประเมน ลบดวย รอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการในปกอนหนาปทประเมน

2. แปลงคาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมา ทคำานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

52

คะแนนทได =คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทาง

วชาการเปรยบเทยบกบปทผานมาx 5

คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจำาทดำารงตำาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมา

ทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5หมายเหต :

1. การนบจำานวนอาจารยประจำา ใหนบตามปการศกษาและนบทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอ

2. คณะสามารถเลอกประเมนตามเกณฑการประเมนแนวทางใดแนวทางหนงกได ไมจำาเปนตองเลอกเหมอนกบสถานศกษา

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : การจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสำาคญ จำาเปนตองมการบรหารและพฒนาคณาจารยอยางเหมาะสมทงในดานเทคนคการสอน การประเมนผลการเรยนร และการใชสอการสอนททนสมย รวมทงมการปรบกระบวนการเรยนการสอนโดยใชผลการเรยนรและขอมลจากความคดเหนของผเรยน นอกจากนน ยงจำาเปนตองมบคลากรสายสนบสนนทมคณภาพสอดคลองกบพนธกจและเปาหมายของสถาบน

เกณฑมาตรฐาน :1. มแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยทงดานวชาการ เทคนค

การสอนและการวดผลและมแผนการบรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนนทมการวเคราะหขอมลเชงประจกษ

2. มการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนทกำาหนด

53

ตวบงชท 2.4 : ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน (สกอ 2.4,สมศ14)

3. มสวสดการเสรมสรางสขภาพทด และสรางขวญและกำาลงใจใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนสามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพ

4. มระบบการตดตามใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนนำาความรและทกษะทไดจากการพฒนามาใชในการจดการเรยนการสอนและการวดผลการเรยนรของนกศกษา ตลอดจนการปฏบตงานทเกยวของ

5. มการใหความรดานจรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน และดแลควบคมใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนถอปฏบต

6. มการประเมนผลความสำาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน

7. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน

หมายเหต :หลกฐานสำาหรบการประเมนในเกณฑมาตรฐานขอท 3 เชน ผลการประเมน หรอผลการสำารวจความพงพอใจของคณาจารยและบคลากร ดานสวสดการ การเสรมสรางสขภาพทด และการสรางขวญและกำาลงใจ หรอหลกฐานเชงประจกษอนๆ ทเชอมโยงใหเหนการทำางานไดดขน

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ

3 หรอ 4 ขอ

มการดำาเนนการ

5 หรอ 6 ขอ

มการดำาเนนการ7 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยทงดานวชาการ เทคนค

การสอนและการวดผลและมแผนการบรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนนทมการวเคราะหขอมลเชงประจกษ

54

ขอมลทควรพจารณาประกอบการวางแผนการบรหารและการพฒนาทรพยากรบคคลควรครอบคลมขอมลทสำาคญ ดงตอไปน

1.1 ขอมลอตรากำาลงของอาจารยและบคลากรในปจจบน รวมทงทตองการในอนาคตอยางนอย 5 ปขางหนา เพอใชในการวางแผนความตองการดานบคลากรของสถาบน กำาหนดอตรากำาลงทตองการเพอการปฏบตงานตามแผนยทธศาสตร และการพฒนางานประจำา กำาหนดแผนการจางงานและวธการสรรหาบคลากรทมความรความสามารถ มทศนคตทดใหเขามาสกระบวนการคดสรร อาจมการสรรหาทงจากภายนอกและภายในสถาบน

1.2 ขอมลจากการสำารวจความตองการในการอบรม (training needs) ของบคลากร ทงสายอาจารยและสายสนบสนน เพอใหไดรบการฝกอบรมตามเกณฑทสถาบนการศกษากำาหนด และสามารถนำาความรทไดรบมาพฒนางานของตนใหมประสทธภาพเพมขน ซงหวหนาหนวยงานสามารถประเมนความตองการนได ขอมลเกยวกบความสามารถ (competencies) ทจำาเปนตอการปฏบตงาน ในระดบตาง ๆ เพอใชในการปฐมนเทศ และฝกอบรมใหผปฏบตงานมความเขาใจในวธการทำางาน เกดกระบวนการเรยนรเกยวกบแนวคด กฎเกณฑ มทศนคตและทกษะทด เพอเพมผลการปฏบตงานของผปฏบตงาน รวมทงขอมลเกยวกบการสอนงาน การหมนเวยนใหไปทำางานในดานอน ๆ การเขาศกษาในโครงการทมหาวทยาลยจดขน

1.3 ขอมลปอนกลบของผลการปฏบตงานและผลการพฒนาตามเสนทางความกาวหนาของสายงาน ในรอบปทผานมา เพอใชในการมอบหมายงานหรอมขอตกลงในการทำางาน และใชเพอการปรบปรงแกไข ชมเชย ใหรางวล ตลอดจนปรบปรงคาตอบแทนและสวสดการทเหมาะสมและเปนธรรมรวมทงการสรรหาคนเกง คนดเขามาปฏบตงานในสถาบน

1.4 ขอมลการวเคราะหจดแขง จดออนดานทรพยากรมนษยวามประเดนใดบางทควรมการวางแผน เพอการปรบปรงแกไขแผนพฒนาทรพยากรใหสอดคลองกบความตองการและความคาดหวงของผปฏบตงาน และของสถาบน

55

2. มการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนทกำาหนด

2.1 มการสรรหา คดเลอกบคลากรอยางเปนระบบ โปรงใสและกำาหนดแนวปฏบตไวเปนลายลกษณอกษร เพอใหไดอาจารย หรอบคลากรไดทราบ ภายใตเวลาทกำาหนด และเปนไปตามกรอบอตรากำาลงทสถาบนวางแผนไว

2.2 มการวเคราะหงาน (job analysis) โดยกำาหนดใหมคำาอธบายลกษณะงาน (job description) การระบคณสมบตเฉพาะตำาแหนง (job specification) รวมทงความสามารถ(competencies ) ทจำาเปนตอการปฏบตงาน เพอใชในการปฐมนเทศ และการฝกอบรมวธการทำางานและทกษะทจำาเปนใหผปฏบตงานเขาใจในงาน

2.3 มการประเมนผลการปฏบตงาน (job evaluation) ทมรปแบบชดเจน มการกำาหนดเสนทางเดนของตำาแหนงงาน (career path) ของบคลากรทกกลม วเคราะหปรมาณการเขา ออกของบคลากรแตละกลม –และพจารณาหาแนวทางการปรบปรงแกไขและตดตามผล

2.4 มการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนและเสนทางเดนของตำาแหนงงานทกำาหนด รวมทงตดตามตรวจสอบเปนรายบคคล เพอการสงเสรมสนบสนนอยางตอเนอง

3. มสวสดการเสรมสรางสขภาพทด และสรางขวญและกำาลงใจใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนสามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพ

3.1 สรางบรรยากาศของสถานททำางานใหนาอย ตงแตสภาพแวดลอม บรรยากาศการทำางาน การจดสวสดการ การเอาใจใสดแลบคลากรทกคนอยางเสมอภาคทดเทยมกน การสรางบรรยากาศของความสขในการทำางาน

3.2 มระบบสงเสรมสนบสนนการเสนอขอรบรางวลของคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน เชน มการตดตามขอมลแหลงใหรางวลตาง ๆ เพอประชาสมพนธใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนทราบโดยเรว มการกระ

56

ตนและชวยเหลอผทมศกยภาพเพอขอรบรางวลในดานตาง ๆ เชน ชวยจดทำาเอกสารการขอรบรางวล ประสานงานในกระบวนการขอรบรางวล หรองานธรการอน ๆ

3.3 มการยกยองใหเกยรตผไดรบรางวลโดยวธการตาง ๆ เชน ประชาสมพนธผลงานทไดรบรางวลทงภายในและภายนอกสถาบน จดบรรยากาศพเศษเพอเปนเกยรต พจารณาความดความชอบเปนกรณพเศษ

3.4 มระบบพเลยง โดยจดใหผทมประสบการณเคยไดรบรางวลใหคำาแนะนำาชวยเหลอและสนบสนนอาจารยและบคลากรสายสนบสนนรนใหมในการขอรบรางวลตางๆ

3.5 มกจกรรมทกอใหเกดการพฒนารวมกน เปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมโอกาสแสดงความคดเหนและรวมมอในการทำางาน มชองทางการสอสารหลายชองทางระหวางผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา รวมทงระหวางผใตบงคบบญชาดวยกน เพอทำาใหเกดความรสกทดและพฒนางานรวมกน

3.6 มนโยบายดแลสขภาพของบคลากร ทงในเชงปองกนและสงเสรม มสวสดการตรวจเชคสขภาพ สงเสรมการออกกำาลงกายในรปแบบตาง ๆ เชน สนบสนนดานสถานทออกกำาลงกาย สนบสนนผเชยวชาญในการแนะนำาดานการดแลสขภาพ

4. มระบบการตดตามใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนนำาความรและทกษะทไดจากการพฒนามาใชในการจดการเรยนการสอนและการวดผลการเรยนรของนกศกษา ตลอดจนการปฏบตงานทเกยวของ

ทกหลกสตรการฝกอบรม หรอทกโครงการทมวตถประสงคในการเพมความรและทกษะการปฏบตงาน ควรกำาหนดแนวทาง หรอวธการตดตาม ประเมนผลสมฤทธของการอบรม หรอการพฒนาเพอใหเกดความมนใจวาบคลากรสามารถนำาความรและทกษะทไดจากการพฒนามาใชในการปฏบตงานหรอปรบปรงตนเอง โดยอาจใชกลไกการตดตามผลการนำาความรและทกษะไปใชภายหลงการอบรมหรอพฒนา 6-9 เดอน หรอใชกลไกการจดการความร

57

เปนเครองมอในการตดตามประเมนผลสมฤทธของการอบรม หรอการพฒนา เปนตน

5. มการใหความรดานจรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน และดแลควบคมใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนถอปฏบต

5.1 สถาบนจดใหมการใหความรดานจรรยาบรรณ และกจกรรมสงเสรมการปลกฝงจรรยาบรรณแกคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนอยางสมำาเสมอ

5.2 ผรบผดชอบในการใหความรดานจรรยาบรรณ ควรมการตดตามผลการปรบปรงและพฒนาตนเองของคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนอยางตอเนอง

6. มการประเมนผลความสำาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสนบสนน

สถาบนจดใหมการประเมนผลความสำาเรจของการปฏบตงานตามกจกรรมทกำาหนดไวในแผนรวมทงผลสมฤทธของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนตามตวชวดผลการดำาเนนงาน (KPI) หรอเปาหมายของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและคลากรสายสนบสนนโดยทตวชวดผลการดำาเนนงานและคาเปาหมายนนควรมความเชอมโยงกบกลยทธของสถาบนและนำาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนในรอบปถดไป

7. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน

7.1 นำาผลการประเมนความสำาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนไปปรบปรงแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน

7.2 ดำาเนนการตามแผนปรบปรงการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนตามระยะเวลาทกำาหนด

58

7.3 มการสำารวจความตองการ และความพงพอใจของคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนทเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทมวตถประสงคเพอการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน เพอเปนขอมลประกอบการจดทำาแผนการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนในระยะตอไป

ชนดของตวบงช : ปจจยนำาเขา

คำาอธบายตวบงช : นอกเหนอจากการเรยนการสอนสถาบนอดมศกษาควรจดบรการดานกายภาพอยางครบถวน โดยเฉพาะในเรองการบรการสงอำานวยความสะดวกทเออตอการเรยน เชน สอเทคโนโลยเพอการศกษา หองสมดและแหลงการเรยนรอนๆการบรการดานงานทะเบยนการบรการนกศกษานานาชาตเปนตนนอกจากนน ยงจำาเปนตองมสภาพแวดลอมและการบรการดานกายภาพทสงเสรมคณภาพชวตของนกศกษา เชน สงแวดลอมในสถาบน หอพกนกศกษา หองเรยน สถานทออกกำาลงกาย บรการอนามย การจดจำาหนายอาหาร เปนตน

เกณฑมาตรฐาน :1. มการจดการหรอจดบรการเพอใหนกศกษามเครองคอมพวเตอรใช

ในอตราไมสงกวา 8 FTES ตอเครอง2. มบรการหองสมดและแหลงเรยนรอนๆ ผานระบบเครอขาย

คอมพวเตอร และมการฝกอบรมการใชงานแกนกศกษาทกปการศกษา3. มบรการดานกายภาพทเหมาะสมตอการจดการเรยนการสอนและ

การพฒนานกศกษาอยางนอยในดานหองเรยน หองปฏบตการ อปกรณการศกษา และจดเชอมตออนเตอรเนต

59

ตวบงชท 2.5 หองสมด อปกรณการศกษา และสภาพแวดลอมการเรยนร (สกอ 2.5, สมศ 2.2)

4. มบรการสงอำานวยความสะดวกทจำาเปนอนๆ อยางนอยในดานงานทะเบยนนกศกษาผานระบบเครอขายคอมพวเตอร การบรการอนามยและการรกษาพยาบาล การจดการหรอจดบรการดานอาหารและสนามกฬา

5. มระบบสาธารณปโภคและรกษาความปลอดภยของอาคารตลอดจนบรเวณโดยรอบ อยางนอยในเรองประปา ไฟฟา ระบบกำาจดของเสย การจดการขยะ รวมทงมระบบและอปกรณปองกนอคคภยในบรเวณอาคารตาง ๆ โดยเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ

6. มผลการประเมนคณภาพของบรการในขอ 2 – 5 ทกขอไมตำากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5

7. มการนำาผลการประเมนคณภาพในขอ 6 มาใชเปนขอมลในการพฒนาการจดบรการดานกายภาพทสนองความตองการของผรบบรการ

หมายเหต :1. ในเกณฑมาตรฐานขอ 1 ใหนบรวม notebook และ mobile

device ตางๆ ของนกศกษาทมการลงทะเบยนการใช wifi กบสถาบนดวย2. การคดจำานวน FTES ใหนำาจำานวน FTES ของแตละระดบการ

ศกษารวมเขาดวยกน โดยไมตองเทยบเปน FTES ของระดบปรญญาตร

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ

4 หรอ 5 ขอ

มการดำาเนนการ6 ขอ

มการดำาเนนการ7 ขอ

60ตวบงชท 2.6 : ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน (สกอ 2.6)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : กระบวนการจดการเรยนการสอนตองเปนไปตามแนวทางทกำาหนดในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทเนนผเรยนเปนสำาคญ มการจดรปแบบการจดการเรยนการสอนทเหมาะสมและยดหยน โดยการมสวนรวมจากบคคลสถาบน หรอชมชนภายนอก มการจดกระบวนการเรยนรทคำานงถงความแตกตางเฉพาะตวของนกศกษาซงเปนเรองทสำาคญมากตอความสนใจใฝรและตอศกยภาพในการแสวงหาความรของนกศกษา เชน การเปดโอกาสใหนกศกษาไดคนควาวจยโดยอสระในรปโครงการวจยสวนบคคล การจดใหมชวโมงเรยนในภาคปฏบต ในหองปฏบตการ รวมทงมการฝกประสบการณภาคสนามอยางพอเพยง มการจดสมมนา จดประชมเชงปฏบตการ จดทำาโครงการ มการเรยนการสอนทางเครอขายคอมพวเตอร (Internet) และมหองสมดและระบบสบคนขอมลอเลกทรอนกสทเพยงพอสำาหรบการศกษาหาความรเพมเตมไดดวยตนเอง

เกณฑมาตรฐาน :1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการจดการเรยนการสอนทเนน

ผเรยนเปนสำาคญทกหลกสตร2. ทกรายวชาของทกหลกสตร มรายละเอยดของรายวชาและของ

ประสบการณภาคสนาม (ถาม) กอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษา ตามทกำาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

3. ทกหลกสตรมรายวชาทสงเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง และการใหผเรยนไดเรยนรจากการปฏบตทงในและนอกหองเรยนหรอจากการทำาวจย

4. มการใหผมประสบการณทางวชาการหรอวชาชพจากหนวยงานหรอชมชนภายนอกเขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนทกหลกสตร

61

5. มการจดการเรยนรทพฒนาจากการวจย หรอจากกระบวนการจดการความรเพอพฒนาการเรยนการสอน

6. มการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอคณภาพการจดการเรยนการสอนและสงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา โดยผลการประเมนความพงพอใจแตละรายวชาตองไมตำากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5

7. มการพฒนาหรอปรบปรงการจดการเรยนการสอน กลยทธการสอน หรอการประเมนผลการเรยนร ทกรายวชา ตามผลการประเมนรายวชา

หมายเหต :1. มหาวทยาลยหรอคณะจะตองประเมนความพงพอใจของผเรยนทม

ตอคณภาพการเรยนการสอนและสงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา ยกเวน รายวชาทไมมการเรยนการสอนในชนเรยนหรอในหองปฏบตการ เชน การฝกงาน สหกจศกษา การคนควาอสระ วชาโครงงาน สารนพนธ และวทยานพนธ เปนตน

2. งานวจยเพอพฒนาการเรยนการสอนตามเกณฑขอ 5 หมายถง งานวจยของผสอนของสถาบนทไดพฒนาขน และนำาไปใชในการพฒนาวธการสอน

กรณหลกสตรทไมเปนไปตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (TQF) ตองมการจดทำารายละเอยดของรายวชาและของประสบการณภาคสนาม (ถาม) กอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษาดวย

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ4 หรอ 5

มการดำาเนนการ6 ขอ

มการดำาเนนการ

7 ขอ

62

ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการจดการเรยนการสอนทเนน

ผเรยนเปนสำาคญทกหลกสตร1.1 มการพฒนาระบบและกลไกการจดการเรยนการสอนทมความ

ยดหยน และหลากหลาย สามารถตอบสนองความตองการและความถนดของผเรยน ยอมรบความสามารถทแตกตางและวธการเรยนรทหลากหลายของผเรยน เนนใหผเรยนมสวนรวมในการออกแบบวธการเรยนการสอนทเนนการคดวเคราะห การมทกษะในการเรยนรและแสวงหาความร รวมทงการสรางหรอพฒนาความรใหมๆ ดวยตนเอง โดยผสอนมบทบาทในการกระตนใหผเรยนเกดการคดวเคราะห และลงมอปฏบตจรง ชแนะแหลงขอมลความร จดการเรยนการสอนและอำานวยความสะดวกในการเรยนรเพอใหผเรยนเกดความสมฤทธผลในการเรยนรทกรายวชา

1.2 มการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญทกรายวชา อาท จดใหมชวโมงปฏบตการ อภปรายกลม สมมนา ทำากรณศกษาหรอโครงงานหรอวจย เรยนรนอกสถานท รวมทงฝกงานและฝกประสบการณ

1.3 มการกำาหนดตวบงชความสำาเรจของการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญในแตละรายวชา และมการตดตามตรวจสอบ ประเมนผลความสำาเรจเพอนำามาปรบปรงการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ

2. ทกรายวชามรายละเอยดของรายวชาและของประสบการณภาคสนาม(ถาม) กอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษา ตามทกำาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

2.1 อาจารยจดทำารายละเอยดของรายวชาทจะเปดสอนในแตละภาคการศกษา แตละรายวชาระบรายละเอยดในหวขอตอไปนเปนอยางนอย

63

- จดมงหมายของรายวชาเปนการระบผลการเรยนรเมอผเรยนไดเรยนรายวชาเสรจสนแลว โดยเนนพฤตกรรมทเปนผลจากการเรยนรซงองมาตรฐานผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

- ลกษณะและการดำาเนนการเปนการระบคำาอธบายรายวชา จำานวนชวโมงการสอน และการใหคำาปรกษา

- การพฒนาผลการเรยนรของผเรยน เปนการอธบายความรหรอทกษะทรายวชามงหวงทจะพฒนาผเรยน วธการสอน และการประเมนผลการเรยนรในดานตางๆ ทกำาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

- แผนการสอนและการประเมนผล ในแตละคาบเรยนมการระบหวขอหรอเนอหาทจะสอน กจกรรมการเรยนการสอน สอการสอนทใชและวธการประเมนผลการเรยนรของหวขอหรอเนอหานนๆ

- ทรพยากรประกอบการเรยนการสอน ระบเอกสาร หนงสอ ตำาราททนสมยทใชประกอบการเรยนการสอน รวมทงแหลงเรยนรนอกหองเรยนทชวยเสรมประสบการณจรงหรอประสบการณเชงปฏบตแกผเรยน

- การประเมนและปรบปรงการดำาเนนการของรายวชา มการประเมนกระบวนการเรยนการสอนโดยใชขอมลจากแหลงหลากหลาย เชน ความเหนของผเรยน ความเหนของทมผสอน ผลการเรยนรของผเรยน และจากการสงเกตการณ เปนตน

2.2 อาจารยผสอนแจกรายละเอยดของรายวชาและแผนการสอนใหผเรยนในคาบแรกทพบผเรยน

2.3 การประเมนผลการเรยนรของรายวชาใหมการประเมนทงในระหวางภาคการศกษา (formative evaluation) และเมอสนสดภาคการศกษา (summative evaluation)

3. ทกหลกสตรมรายวชาทสงเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง และการใหผเรยนไดเรยนรจากการปฏบตทงในและนอกหองเรยนหรอจากการทำาวจย

64

3.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรกำาหนดใหทกหลกสตรตองมรายวชาทสงเสรมใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง และเรยนรจากการปฏบตจรงทงในและนอกชนเรยน อาท จดใหมชวโมงปฏบตการอภปรายกลม สมมนา ทำากรณศกษาหรอโครงงานหรอวจย เรยนรนอกสถานท รวมทงฝกงานและฝกประสบการณ

3.2 จดใหมระบบการรายงานพฒนาการของผเรยนทสะทอนใหเหนถงความสามารถในการเรยนรดวยตนเอง และการปฏบตจรงของผเรยนเปนรายบคคลหลงจบหลกสตร

4. มการใหผมประสบการณทางวชาการหรอวชาชพจากหนวยงานหรอชมชนภายนอกเขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนทกหลกสตรทกหลกสตรควรมการออกแบบใหผเรยนไดมโอกาสเรยนรจากบคคล หนวยงานหรอชมชนภายนอกในดานวชาการหรอวชาชพ เพอใหผเรยนไดทราบถงการนำาความรทางทฤษฎไปใชในทางปฏบตและมความรทางวชาการททนสมย การดำาเนนการนอาจทำาโดยเชญบคลากรภายนอกมาเปนอาจารยพเศษสอนทงรายวชาหรอบรรยายในบางคาบเวลา นำานกศกษาฟงการบรรยายและเยยมชมหนวยงานหรอสถานทภายนอกสถาบน ใหนกศกษาฝกงานหรอปฏบตงานในวชาสหกจศกษาในสถานประกอบการ เปนตน

5. มการจดการเรยนรทพฒนาจากการวจย หรอจากกระบวนการจดการความรเพอพฒนาการเรยนการสอน

5.1 อาจารยควรพฒนากระบวนการเรยนการสอนและวธการสอนในรายวชาทรบผดชอบอยางตอเนอง ในการพฒนากระบวนการเรยนการสอนและวธการสอนควรวเคราะหการสอนทผานมา โดยการทำาวจยในชนเรยนวาวธการสอนและกระบวนการเรยนการสอนรวมทงการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเหมาะสมหรอไม ควรปรบปรงดานใด อยางไร

5.2 ควรจดเวทการสมมนา หรอการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการวจยและประสบการณการจดการเรยนการสอนระหวางอาจารยเพอการปรบปรงและพฒนาการเรยนการสอนเปนประจำาอยางตอเนอง

65

6. มการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอคณภาพการจดการเรยนการสอนและสงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา โดยผลการประเมนความพงพอใจแตละรายวชาตองไมตำากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5 เมอสนภาคการศกษา สถาบนจดใหมการประเมนความคดเหนของผเรยนตอคณภาพการจดการเรยนการสอนของอาจารยในทกรายวชาและมการประเมนคณภาพความเพยงพอ และความเหมาะสมของอปกรณและสอสนบสนนการเรยนร เชน อปกรณทใชในหองเรยน คอมพวเตอร อปกรณในหองปฏบตการ หนงสอ ตำารา และสงพมพในหองสมด เปนตน นำาผลการประเมนความคดเหนดงกลาวขางตนไปปรบปรงกระบวนการเรยนการสอนและสงสนบสนนการเรยนร โดยมการระบในรายละเอยดของรายวชาในภาคการศกษาถดไปดวยวา มการนำาการประเมนความคดเหนของผเรยนมาปรบปรงและพฒนาการเรยนการสอนอยางไร

7. มการพฒนาหรอปรบปรงการจดการเรยนการสอน กลยทธการสอนหรอการประเมนผลการเรยนร ทกรายวชา ตามผลการประเมนรายวชา

สถาบนหรอคณะวชาควรมการตงคณะกรรมการรบผดชอบหลกสตร ทำาหนาทตอไปน

- พจารณารายละเอยดของรายวชาตามขอ 2 เพอตรวจสอบความครบถวนสมบรณ

- ตดตาม วเคราะหผลการดำาเนนงานแตละรายวชาและภาพรวมของทกหลกสตร ทก

ภาคการศกษา โดยเฉพาะจากผลการประเมนของผเรยน และวางแผนปรบปรงในสวนทเกยวของ หรอเสนอการปรบปรงตอคณะกรรมการระดบทสงขน

- ดแลใหการดำาเนนการหลกสตรไดรบการประเมนโดยผมสวนไดสวนเสย เชน ผเรยนปจจบน และผทกำาลงจะสำาเรจการศกษาหรอศษยเกา และกรรมการอสระ ตามหลกเกณฑและกรอบเวลาทกำาหนดทกปการศกษา

66

- ระบถงความจำาเปนตอการปรบปรง หรอปด หรอเปดรายวชาหรอหลกสตร ตามหลกฐานจากผลการประเมนของผเรยน / ของผทกำาลงจะสำาเรจการศกษา / ของผประเมนอสระ และของผใชบณฑตอยางตอเนอง

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : คณลกษณะของบณฑต หมายถง คณสมบตทพงประสงคซงผสำาเรจการศกษาระดบอดมศกษาพงม ประกอบดวย 2 สวน คอ คณลกษณะของบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาตของแตละหลกสตร และคณลกษณะของบณฑตตามความตองการของผใชบณฑตคณลกษณะตามกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาตม 5 ดาน ไดแก ดานคณธรรม จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ สวนคณลกษณะบณฑตตามความตองการของผใชบณฑต อาจมความแตกตางกนตามลกษณะอาชพหรอบรบทของผใช และอาจปรากฏในกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาต หรอทมลกษณะเพมเตมจากกรอบมาตรฐานคณวฒ เชน การบรหารจดการ การเปนผใฝรใฝเรยน การกาวทนวทยาการ ความสามารถในการประยกตความรกบการปฏบตงานจรง สำาหรบผสำาเรจการศกษาระดบบณฑตศกษา หรอผสำาเรจการศกษาในหลกสตรทเนนการวจย ควรมคณลกษณะเพมเตมดานความเปนนกวชาการ การเปนผนำาทางความคด โดยเฉพาะความสามารถดานการคดเชงวพากษ และการนำาเสนอผลงาน

เกณฑมาตรฐานทวไป :

67

ตวบงชท 2.7 : ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะของบณฑต

(สกอ 2.7, สมศ 1, สมศ 2, สมศ 3, สมศ 4, กพร 5)

1. มการสำารวจคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการของผใชบณฑตอยางนอยสำาหรบทกหลกสตรระดบปรญญาตร ทกรอบระยะเวลาตามแผนกำาหนดการศกษาของหลกสตร

2. มการนำาผลจากขอ 1 มาใชในการปรบปรงหลกสตร การจดการเรยนการสอน การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนทสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการของผใชบณฑต

3. มการสงเสรมสนบสนนทรพยากรทงดานบคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ และงบประมาณทเออตอการพฒนาคณลกษณะของบณฑต

4. มระบบและกลไกการสงเสรมใหนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาเขารวมกจกรรมการประชมวชาการหรอนำาเสนอผลงานทางวชาการในทประชมระหวางสถาบน หรอทประชมระดบชาตหรอนานาชาต

5. มกจกรรมเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาทจดโดยสถาบน

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการสำารวจคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการ

ของผใชบณฑต อยางนอยสำาหรบทกหลกสตรระดบปรญญาตร ทกรอบระยะเวลาตามแผนกำาหนดการศกษาของหลกสตร

1.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรตองสำารวจหรอวเคราะหความตองการของผใชบณฑตเกยวกบคณลกษณะของบณฑตเปนระยะๆ อยางนอยทก 5 ป เพอนำาขอมลมาใชในการปรบปรงหลกสตรหรอจดการเรยนการสอน

68

เพอใหไดบณฑตทสนองความตองการของผใชบณฑตใหมากทสด โดยนำาขอมลจากการสำารวจมาบรณาการรวมกบกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

1.2 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรตองมการทบทวน ปรบปรงคณลกษณะของบณฑตทจำาเปน และเหมาะสมกบสาขาวชา ระดบการศกษา เพอใหสอดคลองกบความตองการของผใชบณฑต โดยคำานงถงความทนสมยของหลกสตรทตองสอดคลองกบการเปลยนแปลงระดบทองถนระดบชาต หรอระดบนานาชาตดวย มการกำาหนดเปนเปาหมายการผลตบณฑตระหวางผสอนรวมกน และเผยแพรใหผทรบผดชอบในการผลตบณฑตทกคนรบรและรวมกนพฒนานกศกษา

2. มการนำาผลจากขอ 1 มาใชในการปรบปรงหลกสตร การจดการเรยนการสอน การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนทสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค ตามความตองการของผใชบณฑต

2.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวเคราะหตดตามประเมนผลการใชหลกสตรและนำาขอมลจากผลการสำารวจความตองการของผใชบณฑตมาใชในการปรบปรงหลกสตร โดยเฉพาะประเดนการกำาหนดโครงสรางหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน สอการศกษา และการประเมนผล

2.2 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวางระบบการประกนคณภาพการจดการเรยนการสอนระดบหลกสตร โดยอาจมการเชอมโยงรายวชากบคณลกษณะของบณฑตทกำาหนดเพอใหผสอนแตละวชาไดรบรและถอเปนภาระหนาททตองพฒนาผเรยนในทกษะทจำาเปนของรายวชานนๆ อาจมการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนในลกษณะของการบรณาการระหวางรายวชา และระหวางการเรยนรในหองเรยนกบนอกหองเรยน ใหผเรยนไดเรยนรทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต เพอใหมทกษะการปฏบตงานในโลกแหงการทำางานจรงได

69

2.3 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวางระบบการกำากบตดตามการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนของอาจารยทจะชวยสงเสรมเรยนรดวยตนเองของนกศกษา มการประชมวพากษการจดการเรยนการสอน สอการศกษา และวธการประเมนผล เพอใหผสอนไดขอมลในการปรบปรงตนเองจากเพอนรวมงาน

2.4 มการวางระบบการประเมนผลทสะทอนทกษะความสามารถดานการเรยนรของผเรยน เนนการประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) โดยเฉพาะความสามารถในการเรยนรขนสง ใชวธการวดและประเมนผลทหลากหลาย สะทอนความสามารถในการปฏบตงาน (performance) ของผเรยน โดยเฉพาะทกษะการเรยนรทใชวจยเปนฐาน

2.5 ควรจดใหมการประชมหารอระหวางคณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรในการแลกเปลยนกจกรรมการเรยนการสอน และการแกปญหารวมกนสำาหรบผเรยนทจำาเปนตองไดรบการพฒนาเปนพเศษ

3. มการสงเสรมสนบสนนทรพยากรทงดานบคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ และงบประมาณทเออตอการพฒนาคณลกษณะของบณฑต

3.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรควรมการวางแผนการจดหางบประมาณ หรอทรพยากรทสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมคณลกษณะของบณฑตอยางเพยงพอ

3.2 หนวยงานระดบคณะวชา ภาควชาสนบสนน สงเสรมการใชสอเทคโนโลยทางการศกษาเพอใหผเรยนรจกแสวงหาความรดวยตนเอง อาจมการจดทำาเวบไซตเพอใหนกศกษาและอาจารยมการสรางสงคมแหงการเรยนร ในรปของการสรางชมชนนกปฏบต (community of practice)เพอใหการเรยนรเกดขนไดทกท ทกเวลา

4. มระบบและกลไกการสงเสรมใหนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาเขารวมกจกรรมการประชมวชาการหรอนำาเสนอผลงานทางวชาการในทประชมระหวางสถาบน หรอทประชมระดบชาตหรอนานาชาต

70

4.1 มการเผยแพรประชาสมพนธโปรแกรมการประชมวชาการทเกดขนในทตาง ๆ ทงในประเทศและตางประเทศใหนกศกษารบร

4.2 มการจดหางบประมาณใหนกศกษามโอกาสเขารวมกจกรรมทางวชาการทงภายในสถาบนหรอนอกสถาบน

4.3 หากเปนไปได อาจมการกำาหนดเปนเงอนไขใหนกศกษาตองมโอกาสเขารวมประชมวชาการระดบชาตทกป หรอระดบนานาชาตอยางนอย 1 ครงในระหวางการศกษา

4.4 ในระดบชนเรยน ผสอนมการฝกทกษะการนำาเสนอผลงานทางวชาการ สนบสนนใหนกศกษาสงผลงานวชาการใหทประชมวชาการตาง ๆ พจารณา เรยนรเทคนคการสงผลงานวชาการใหไดรบการคดเลอกไปเผยแพร

5. มกจกรรมเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาทจดโดยสถาบน

5.1 มการจดหางบประมาณสนบสนนการจดกจกรรมทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษา และจดกจกรรมอยางตอเนอง ทงกจกรรมภายใตหลกสตรและกจกรรมเสรมหลกสตร

5.2 มการกำาหนดเงอนไขใหนกศกษาตองเขารวมกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของสถาบน โดยมการประเมนผลทเปนรปธรรม ซงผลการประเมนควรเปนปจจยสำาคญตอผลการเรยน หรอตอการสำาเรจการศกษาของนกศกษา

6. มระบบและกลไกสนบสนนการประยกตใชผลงานจากวทยานพนธของนกศกษาระดบบณฑตศกษา และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภาครฐ หรอเอกชน หรอหนวยงานวชาชพ (เฉพาะกลม ค 1)

6.1 มการเชญหนวยงาน สถาบน องคกรภาครฐ และเอกชน ผใชบณฑต หรอนกวชาการมาใหความร หรอใหขอมลเกยวกบประเดนวจยทตองการใหนกศกษาจดทำาเปนหวขอวทยานพนธประมาณภาคเรยนละ 1 ครง เพอใหนกศกษาไดจดทำาขอเสนอโครงการวจยทสนองความตองการของหนวยงานทเกยวของ

71

6.2 ประชาสมพนธแหลงทนวจยจากหนวยงานตางๆ ใหนกศกษาทราบ และมการพฒนาทกษะการจดทำาขอเสนอโครงการวจยทมประสทธภาพ สอดคลองกบชวงเวลาของการสมครทน

6.3 สนบสนนใหนกศกษาเสนอขอเสนอโครงการวทยานพนธไปยงหนวยงานตางๆ ทเกยวของ เพอขอทนสนบสนนการวจย

6.4 ในการสอบวทยานพนธ อาจมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒภายนอกทเกยวของกบประเดนวจยของนกศกษามารวมเปนกรรมการสอบ เพอใหรบรผลงานวจย และนำาผลไปใชประโยชน

6.5 มการเผยแพรผลงานวทยานพนธของนกศกษาในรปแบบตางๆ หรอจดทำาเปนขาวเพอเผยแพรตามสอวทย โทรทศน หนงสอพมพ และอาจจดทำาบทคดยองานวจยเปนหมวดหม เผยแพรไปยงสถาบนหรอองคการทเกยวของ หรอนำาออกเผยแพรในชวงโอกาสทกำาลงเกดเหตการณหรอสถานการณทเปนปญหา และสามารถใชคำาตอบจากผลการวจยทนกศกษาผลตไปชวยชแนะแนวทางการแกไขปญหาได

6.6 มการจดทำาระบบฐานขอมลงานวทยานพนธทมบคคลหรอหนวยงานนำาไปใชประโยชน โดยอาจใชวธการสบคนการอางอง หรอการสำารวจดวยแบบสอบถามจากหนวยงานทเกยวของ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช : คณธรรมจรยธรรมของนกศกษาเปนคณลกษณะทพงประสงคและเปนปจจยสำาคญของคณภาพบณฑตตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต รวมทงความคาดหวงของผใชบณฑตและสงคม ดงนน สถาบนจงควรม

72

ตวบงชท 2.8 : ระดบความสำาเรจของการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมทจดใหกบนกศกษา (สกอ 2.8, สมศ 2, สมศ 16)

การวดระดบความสำาเรจของการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมทสถาบนจดใหกบนกศกษา

เกณฑมาตรฐาน :1. มการกำาหนดพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมสำาหรบนกศกษาท

ตองการสงเสรมไวเปนลายลกษณอกษร2. มการถายทอดหรอเผยแพรพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรม

สำาหรบนกศกษาทตองการสงเสรมตามขอ 1 ไปยงผบรหาร คณาจารย นกศกษาและผเกยวของทราบอยางทวถงทงสถาบน

3. มโครงการหรอกจกรรมสงเสรมการพฒนาพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมทกำาหนดในขอ 1 โดยระบตวบงชและเปาหมายวดความสำาเรจ

4. มการประเมนผลโครงการหรอกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาตามตวบงชและเปาหมายทกำาหนดในขอ 3 โดยมผลการประเมนบรรลเปาหมายอยางนอยรอยละ 90 ของตวบงช

5. มนกศกษาหรอกจกรรมทเกยวกบนกศกษาไดรบการยกยองชมเชย ประกาศเกยรตคณดานคณธรรมจรยธรรม โดยหนวยงานหรอองคกรระดบชาต

หมายเหต :1. การยกยองชมเชยประกาศเกยรตคณดานคณธรรม จรยธรรม

หากดำาเนนการในระดบมหาวทยาลย ตองมกรรมการภายนอกมหาวทยาลยอยางนอยรอยละ 50 และมผเขารวมการแขงขนหรอเขารวมการคดเลอกทมาจากหลากหลายสถาบน (ตงแต 3 สถาบนขนไป)

2. หนวยงานหรอองคกรระดบชาต หมายถง หนวยงานนอกสถาบนระดบกรมหรอเทยบเทาขนไป (เชน ระดบจงหวด) หรอรฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอบรษทมหาชนทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย หรอ

73

องคกรกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน (เชน สภาอตสาหกรรม สภาหอการคา สภาวชาชพ)

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชบณฑตปรญญาตรทสำาเรจการศกษาในหลกสตรภาคปกต ภาคพเศษ

และภาคนอกเวลาในสาขานนๆ ทไดงานทำา หรอมกจการของตนเองทมรายไดประจำา ภายในระยะเวลา ๑ ปนบจากวนทสำาเรจการศกษา เมอเทยบกบบณฑตทสำาเรจการศกษาในปการศกษานน

74

ตวบงชท ๒.๑ บณฑตปรญญาตรทไดงานทำาหรอประกอบอาชพอสระภายใน ๑ ป (สมศ 1,สกอ 2.7)

การนบการมงานทำา นบกรณการทำางานสจรตทกประเภททสามารถสรางรายไดเขามาประจำาเพอเลยงชพตนเองได โดยการนบจำานวนผมงานทำาของผสำาเรจการศกษาทลงทะเบยนเรยนในภาคพเศษหรอภาคนอกเวลาใหนบเฉพาะผทเปลยนงานใหมหลงสำาเรจการศกษาเทานน

วธการคำานวณ

จำานวนบณฑตปรญญาตรทไดงานทำาหรอประกอบอาชพอสระภายใน ๑ ป x ๑๐๐

จำานวนบณฑตทตอบแบบสำารวจทงหมด

หมายเหต ไมนบรวมบณฑตทมงานทำากอนเขาศกษาหรอมกจการของตนเองทมรายไดประจำาอยแลว ผทศกษาตอในระดบบณฑตศกษา ผอปสมบท และผทเกณฑทหาร

เกณฑการใหคะแนน ใชบญญตไตรยางศเทยบ กำาหนดรอยละ ๑๐๐ เทากบ ๕ คะแนน

ขอมลประกอบการพจารณา ขอมลจากการสำารวจตองมความเปนตวแทนของผสำาเรจการศกษาทงใน

เชงปรมาณ อยางนอย รอยละ ๗๐ และในเชงคณลกษณะ ครอบคลมทกคณะ กรณบณฑตทตอบแบบสำารวจไมถงรอยละ ๗๐ ของบณฑตทสำาเรจการศกษา ใหมการตดตามซำา โดยผลการสำารวจตองสามารถระบขอมล ดงตอไปน

๑. จำานวนผตอบแบบสำารวจ๒. จำานวนผสำาเรจการศกษาทงภาคปกตและภาคพเศษ (ภาคนอกเวลาราชการ)๓. จำานวนผสำาเรจการศกษาทไดงานทำา๔. จำานวนผสำาเรจการศกษาประกอบอาชพอสระ๕. จำานวนบณฑตทมงานทำากอนเขาศกษา๖. จำานวนบณฑตทศกษาตอ

75

๗. เงนเดอนหรอรายไดตอเดอน ของผสำาเรจการศกษาทไดงานทำาหรอประกอบอาชพอสระ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชคณภาพของบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหง

ชาต (TQF: HEd. หรอ Thai Qualifications Framework for Higher Education) หมายถง คณลกษณะของบณฑตระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาแหงชาต (สกอ.) ระบ โดยเปนคณลกษณะบณฑตทพงประสงคตามทสถาบนกำาหนด ครอบคลมอยางนอย ๕ ดาน คอ ๑) ดานคณธรรมจรยธรรม ๒) ดานความร ๓) ดานทกษะทางปญญา ๔) ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และ ๕) ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทง TQF ตามสาขาวชาชพทประกาศใช ตลอดจนสอดคลองกบคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคทสภาหรอองคกรวชาชพกำาหนดเพมเตม หรอสอดคลองกบความตองการของผใชบณฑต

กรณทเปนวชาชพทมการเพมเตมคณลกษณะของบณฑตทเพมเตมจากกรอบมาตรฐานทง ๕ ดาน ตองทำาการประเมนครบทกดาน

วธการคำานวณ

ผลรวมของคาคะแนนทไดจากการประเมนบณฑต จำานวนบณฑตทไดรบการประเมนทงหมด

76

ตวบงชท ๒.๒ คณภาพของบณฑตปรญญาตร โทและเอก ตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต (สมศ. 2)

เกณฑการใหคะแนนใชคาเฉลยของคะแนนประเมนบณฑต (คะแนนเตม ๕)

ขอมลประกอบการพจารณา ขอมลจากการสำารวจตองมความเปนตวแทนของผสำาเรจการศกษาทง

ในเชงปรมาณและใน เชงคณภาพครอบคลมทกคณะ อยางนอยรอยละ ๒๐ ของจำานวนผสำาเรจการศกษาในแตละระดบการศกษา โดยมขอมลประกอบการพจารณา ดงตอไปน

1. ขอมลทแสดงถงคณภาพบณฑตในดานตางๆ ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต ทสถาบนอดมศกษาเปนผดำาเนนการรวบรวมขอมลเอง โดยใชแนวทางจากตวอยางแบบสอบถามทเผยแพรโดย สมศ.

๒. ผตอบแบบสอบถาม คอ ผใชบณฑต หรอสถานศกษาทรบบณฑตเขาศกษาตอ

๓. ขอมลผลการดำาเนนงานดานการผลตบณฑตจากระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา (CHE QA Online System) โดยสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)

๔. ตองแสดงแบบเกบขอมลใหครบทง ๕ ดาน และแสดงวธการเกบรวบรวมขอมลใหชดเจน

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช ผลงานของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการตพมพหรอ

เผยแพรเปนปจจยสำาคญของคณภาพของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโท77

ตวบงชท ๒.๓ ผลงานของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการตพมพหรอเผยแพร (สมศ 3)

ทแสดงถงความเปนผนำาทางความคด ความสามารถดานการคดเชงวพากษ การนำาเสนอผลงาน มทกษะในการวจย ทกษะและภมปญญาในฐานะนกวชาการและนกวชาชพขนสง

ผลงานผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโท หมายถง บทความทเปนผลจากวทยานพนธ หรอบทความจากสารนพนธ หรอบทความจากศลปนพนธ

การเผยแพรงานสสาธารณะชนในลกษณะใดลกษณะหนง หมายถง การเผยแพรในลกษณะของรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ วารสารวชาการ หรอสงพมพทางวชาการในระดบมหาวทยาลย หรอระดบคณะ และตองเปนผลงานทผานการกลนกรอง (peer review) โดยมบคคลภายนอกสถาบนรวมเปนกรรมการพจารณาดวย

งานวจยทเผยแพรในทประชมวชาการระดบชาต หมายถง การนำาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการและบทความฉบบสมบรณ (Full Paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ(Proceedings) ระดบชาต ทมกองบรรณาธการจดทำารายงาน หรอคณะกรรมการ จดประชม ประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานน ๆ นอกสถาบนเจาภาพอยางนอยรอยละ ๒๕

งานวจยทเผยแพรในทประชมวชาการระดบนานาชาต หมายถง การนำาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการและบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ(Proceedings) ระดบนานาชาต ทมกองบรรณธการจดทำารายงาน หรอคณะกรรมการจดประชมประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานน ๆ จากตางประเทศอยางนอยรอยละ ๒๕

การสงบทความเพอพจารณาคดเลอกใหนำาเสนอในการประชมวชาการตองสงเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และเมอไดรบการตอบรบและตพมพ

78

แลว การตพมพตองตพมพเปนฉบบสมบรณซงสามารถอยในรปแบบเอกสารหรอสออเลกทรอนกสได

งานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบชาต หมายถง บทความจากผลงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ(Journal) ทมชอปรากฏอยในฐานขอมล Thai-Journal Citation Index Center(TCI) หรอวารสารวชาการระดบชาตตามประกาศของ สมศ.

งานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต หมายถง บทความจากผลงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ (Journal) ทปรากฏในฐานขอมลสากล ไดแก ฐานขอมลการจดอนดบวารสาร SJR (SCImago Journal Rank : www.scimagojr.com) หรอฐานขอมล ISI Web of Science (Science Citation Index Expand, Social Sciences Citation Index, Art and Humanities Citation Index) หรอฐานขอมล Scopus หรอวารสารวชาการระดบนานาชาตตามประกาศของ สมศ. วธการคำานวณ

ผลรวมถวงนำาหนกของผลงานทตพมพหรอเผยแพร

ของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโทX ๑๐๐

จำานวนผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททงหมด

หมายเหต นบตามปทไดรบการตพมพเทานน

เกณฑการประเมนกำาหนดระดบคณภาพงานวจยทตพมพ ดงน

79

คานำาหนก ระดบคณภาพงานวจย๐.๒๕ - มการเผยแพรสสาธารณะในลกษณะใดลกษณะหนง๐.๕๐ - มการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ

ระดบชาต(Proceedigs) ๐.๗๕ - มการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ

ระดบนานาชาต (Proceedings) หรอ มการตพมพในวารสารวชาการระดบชาต

๑.๐๐ - มการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต

กำาหนดระดบคณภาพงานสรางสรรคทเผยแพร ดงนคานำาหนก ระดบคณภาพงานสรางสรรค

๐.๑๒๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบสถาบนหรอจงหวด

๐.๒๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบชาต ๐.๕๐ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบความรวมมอ

ระหวางประเทศ*๐.๗๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบภมภาคอา

ซยน** ๑.๐๐ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบนานาชาต***

* องคประกอบของคณะกรรมการไมนอยกวา ๓ คน และตองมบคคลภายนอกสถานศกษารวมพจารณาดวยอาเซยน หมายถง สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต

(Association of South East Asian Nations) ม ๑๐ ประเทศ ไดแก บรไน กมพชา อนโดนเซย สปป.ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส สงคโปรค ไทย และเวยดนาม

*การเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ เปนโครงการรวมมอระหวางประเทศไทยกบประเทศอน

80

**การเผยแพรในระดบภมภาคอาเซยน เปนการเผยแพรเฉพาะในกลมอาเซยน ๑๐ประเทศ(อยางนอย ๕ ประเทศ หมายถงนบรวมประเทศไทยดวย) และการใหคะแนนตามแหลงเผยแพร ไมจำาเปนตองไปแสดงในตางประเทศ***การเผยแพรในระดบนานาชาต เปนการเผยแพรทเปดกวางสำาหรบทกประเทศ (อยางนอย ๕ ประเทศทไมไดอยในกลมอาเซยน)

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ กำาหนดรอยละ ๒๕ เทากบ ๕ คะแนน

ขอมลประกอบการพจารณา 1. จำานวนและรายชอบทความทเปนผลจากวทยานพนธ หรอสารนพนธท

ตพมพในลกษณะใดลกษณะหนงของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการตพมพในระดบชาตหรอนานาชาตรายปตาม ปการศกษาหรอ ปปฏทนทตรงกบปการศกษา พรอมชอเจาของบทความ ชอวทยานพนธหรอสารนพนธ ปทตพมพ ชอวารสาร หรอรายงานสบเนองจากการประชมวชาการทตพมพ คานำาหนกของบทความวจย แตละชน

2. จำานวนและรายชอผลงานสรางสรรคจากศลปนพนธของผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททไดรบการเผยแพรในระดบชาตหรอระดบนานาชาต พรอมชอเจาของผลงาน ปทเผยแพร ชอหนวยงานหรอองคกร พรอมทงจงหวด ประเทศทเผยแพร รปแบบของการเผยแพรพรอมหลกฐาน และคานำาหนกของการเผยแพรผลงานแตละชน

3. จำานวนผสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโททงหมด

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช

81

ตวบงชท ๒.๑๔ การพฒนาคณาจารย (สมศ 14, สกอ 2.2, สกอ 2.3)

คณภาพของคณาจารยเปนปจจยสำาคญทสงผลตอคณภาพของผเรยน รวมทงพจารณาจากความสำาเรจของสถานศกษาในการสงเสรม สนบสนนการพฒนาคณภาพอาจารย เพอใหอาจารยตดตามความกาวหนาทางวชาการอยางตอเนอง อนจะทำาใหสถานศกษาสามารถแขงขนไดในระดบสากล คณภาพอาจารยพจารณาจากคณวฒและตำาแหนงทางวชาการ

เกณฑการพจารณากำาหนดคานำาหนกระดบคณภาพอาจารย ดงน

วฒการศกษาตำาแหนงทางวชาการ

ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

อาจารย ๐ ๒ ๕ผชวยศาสตราจารย ๑ ๓ ๖รองศาสตราจารย ๓ ๕ ๘ศาสตราจารย ๖ ๘ ๑๐

วธการคำานวณ คาดชนคณภาพอาจารย คำานวณดงน

ผลรวมถวงนำาหนกของอาจารยประจำาจำานวนอาจารยประจำาทงหมด

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ โดยกำาหนดใหคาดชนคณภาพอาจารยเปน ๖

เทากบ ๕ คะแนน

ขอมลประกอบการพจารณา ๑. จำานวนและรายชออาจารยประจำาทงหมดในแตละปการศกษา ๒. นบอาจารยทปฏบตงานจรง และทลาศกษาตอ โดยมฐานขอมลทระบราย

ละเอยดแสดงวฒการศกษา และตำาแหนงทางวชาการ

82

หมายเหต การคดคะแนนกรณสาขาวชาการ/วชาชพ- คณวฒคณาจารยกรณสาขาวชาการ/วชาชพ ใหรบรองการเทยบ

เทาตามหลกเกณฑของ สกอ.และกรณสายวชาชพใหเทยบปรญญาสงสดตามเกณฑ ก.พ.

การดำาเนนงานดานกจการนกศกษาเปนกจกรรมทสถาบนอดมศกษาสนบสนนสงเสรมเพอใหนกศกษาเปนบณฑตทมคณสมบตพรอมนอกเหนอจากการจดการเรยนการสอนทจดขนตามหลกสตรกจกรรมการพฒนานกศกษาแบงออกไดเปนสองสวน คอ (1) การจดบรการแกนกศกษาและศษยเกาซงสถาบนจดขนใหสอดคลองกบความตองการ และเกดประโยชนสงสดตอนกศกษาและศษยเกา และ(2) การจดกจกรรมนกศกษาทดำาเนนการ

83

องคประกอบท 3 กจกรรมการพฒนานกศกษา

หลกการ

โดยองคกรนกศกษาซงไดรบการสนบสนนสงเสรมจากสถาบน ทงนเพอใหนกศกษาไดพฒนารางกาย อารมณ สงคม สตปญญา ตลอดจนคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคไดแก คณธรรม จรยธรรม ความร ทกษะทางปญญา ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบรวมทงทกษะการวเคราะหเชงตวเลขการสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) สำา นกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

4. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

5. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

6. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

7. มาตรฐานกจการนกศกษา พ.ศ. 2541 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

8. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

84

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

ตวบงช จำานวน 2 ตวบงช คอ

ตวบงช จำานวน 2 ตวบงช คอ

3.1 : ระบบและกลไกการใหคำาปรกษาและบรการดานขอมลขาวสาร (สกอ 3.1)

3.2 : ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา (สกอ 3.2)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาควรจดบรการดานตางๆ ใหนกศกษาและศษยเกาอยางครบถวน โดยเฉพาะในกจกรรมตอไปน (1) การบรการดานการแนะแนวและการใหคำาปรกษา ทงดานวชาการและการใชชวต (2) การบรการดานขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอนกศกษาและศษยเกา เชน ทนกยมการศกษา แหลงทนการศกษาตอ การบรการจดหางาน แหลงขอมลการฝกประสบการณวชาชพ ขอมลขาวสารความเคลอนไหวในและนอกสถาบนทจำาเปนแกนกศกษาและศษยเกา และ (3) การจดโครงการเพอพฒนาประสบการณทางวชาชพแกนกศกษาและศษยเกาในรปแบบตาง ๆ

เกณฑมาตรฐาน :1. มการจดบรการใหคำาปรกษาทางวชาการและแนะแนวการใชชวตแก

นกศกษา2. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอนกศกษา3. มการจดกจกรรมเพอพฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพ

แกนกศกษา4. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอศษยเกา5. มการจดกจกรรมเพอพฒนาความรและประสบการณใหศษยเกา6. มผลการประเมนคณภาพของการใหบรการในขอ 1 – 3 ทกขอไม

ตำากวา 3.51 จาก

85

ตวบงชท 3.1 : ระบบและกลไกการใหคำาปรกษาและบรการดานขอมลขาวสาร (สกอ 3.1)

คะแนนเตม 57. มการนำาผลการประเมนคณภาพของการใหบรการมาใชเปนขอมลใน

การพฒนาการจดบรการทสนองความตองการของนกศกษา

หมายเหต :ในกรณคณะหรอสถาบนทยงไมมศษยเกาถอวาผานเกณฑมาตรฐาน

ขอ 4 และ ขอ 5 โดยอนโลม

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ

4 หรอ 5 ขอ

มการดำาเนนการ6 ขอ

มการดำาเนนการ7 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการจดบรการใหคำาปรกษาทางวชาการและแนะแนวการใชชวตแก

นกศกษา1.1. สถาบนจดทำาฐานขอมลนกศกษา ประกอบดวยขอมลดาน

สขภาพทงทางกายและทางจต ขอมลดานการเรยน ขอมลครอบครว และบคคลทสถาบนสามารถตดตอเมอนกศกษามปญหา

1.2. หนวยงานระดบภาควชา มระบบการตงอาจารยทปรกษาวชาการทเหมาะสมคำานงถงสดสวนอาจารยตอนกศกษา ททำาใหอาจารยสามารถดแลนกศกษาไดทวถง มระบบการชวยเหลอนกศกษาในความดแลใกลชด เนนการพฒนาผเรยนเปนรายบคคล มการประชมระหวางอาจารยทงทเปนทางการหรอไมเปนทางการ เพอสงตอขอมลเกยวกบนกศกษาทมปญหาดานการเรยนในกลมผสอนหรอผรบผดชอบหลกสตร เนนการใหบรการความชวยเหลอนกศกษาในรปแบบของการปองกนปญหามากกวาการแกปญหา

1.3. หนวยงานระดบคณะหรอระดบสถาบน เชน ฝายกจการนกศกษามหนวยใหบรการหรอใหคำาปรกษาสำาหรบนกศกษาทมปญหาชวต

86

โดยมเจาหนาทคอยรบเรองรองทกขของนกศกษาทขอใชบรการตลอดเวลา อาจมการจดบรการสายดวน (hotline) สำาหรบใหคำาปรกษาหรอใหความชวยเหลอนกศกษาทมปญหาวกฤตและตองการความชวยเหลอดวน และมระบบการดแลนกศกษาในกรณทอาจารยทปรกษาสงนกศกษามารบบรการ

1.4. มระบบการสงตอการดแลสขภาพกายและสขภาพจตของนกศกษา ไปยงโรงพยาบาลหรอหนวยใหบรการเฉพาะทางในกรณทนกศกษามปญหาทรนแรงเกนความสามารถของสถาบนทจะดแลได

1.5. ผเกยวของกบนกศกษาทกระดบมระบบการตดตามผลการชวยเหลอหรอใหคำาแนะนำาแกนกศกษา จนสามารถแกไขปญหาของนกศกษาไดสำาเรจ

1.6. มการจดประชมพฒนาอาจารยหรอบคลากรทรบผดชอบการดแลนกศกษาเปนระยะๆ เพอสรางความเขาใจรวมกน และสรางเครอขายการใหความชวยเหลอรวมกน

1.7. มการจดประชมเพอสรางความสมพนธระหวางสถาบนกบครอบครวของนกศกษาเพอรวมมอกนแกไขปญหาของนกศกษา

1.8. มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการใหบรการ

2. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอนกศกษา2.1. สถาบนจดทำาฐานขอมลอเลกทรอนกส บอรด เวบไซต สำาหรบ

ประกาศขอมลขาวสารทเปนประโยชนกบนกศกษา เชน ขอมลทนการศกษา ทนวจย การรบสมครงาน ขาวสารวชาการททนสมยและทเกยวของกบสาขาวชาทนกศกษาจำาเปนตองร

2.2. มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการใหบรการ

2.3. มระบบการตดตามประเมนผลการใหบรการขอมลขาวสาร87

3. มการจดกจกรรมเพอพฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพแกนกศกษา

3.1 มการประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทงในและนอกสถาบน เพอเปนแหลงดงาน แหลงฝกประสบการณของนกศกษา และมการตดตามประเมนคณภาพของความเปนแหลงเรยนรของแหลงฝกประสบการณวชาชพ เพอนำามาใชเปนขอมลในการวางแผนการจดเตรยมแหลงฝกประสบการณทางวชาชพทเหมาะสมตอไป

3.2 มการจดกจกรรมวชาการ หรอกจกรรมทางสงคม โดยใหนกศกษาเปนผรบผดชอบหลกในการดำาเนนงานเพอฝกทกษะประสบการณการทำางานรวมกน

3.3 มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการพฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพ

3.4 มระบบการตดตามประเมนผลการฝกประสบการณวชาการและวชาชพชพ

4. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอศษยเกา4.1 สถาบนมฐานขอมลศษยเกา และมการจดทำาฐานขอมล

อเลกทรอนกส เวบไซตจดหมายขาว ฯลฯ สำาหรบเผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนกบศษยเกา เชน ขอมลกจกรรมการประชมวชาการ การสมมนาความรใหมๆ ขอมลแหลงทนการศกษาตอ ทนวจย การรบสมครงาน ขาวสารวชาการทเกยวของกบสาขาวชา

4.2 มการสงขาวใหศษยเการบรเกยวกบกจกรรมทางวชาการเพอพฒนาความรและประสบการณเปนระยะๆ

4.3 เปดโอกาสใหศษยเกาไดมสวนรวมในการปรบปรงพฒนาหลกสตร การมสวนรวมในการจดการเรยนการสอน การทำาวจยแบบรวมมอในลกษณะของสหวทยาการ การเปนกรรมการสอบวทยานพนธ กจกรรมดงกลาวนอกจากจะใหศษยเกาไดมสวนรวมในการพฒนาความรและประสบการณทดแกนกศกษาปจจบน และสรางเครอขายความสมพนธระหวางนกศกษา

88

ปจจบนกบศษยเกาแลว ยงทำาใหศษยเกาและอาจารยไดเรยนรวทยาการใหม ๆ ในฐานะผใหและผรบ

4.4 มชองทางใหศษยเกาไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการใหบรการ

5. มการจดกจกรรมเพอพฒนาความรและประสบการณใหศษยเกา5.1 มการจดกจกรรมทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาความรและ

ประสบการณสำาหรบศษยเกาเปนระยะๆ โดยมการสงขาวใหศษยเการบร 5.2 มชองทางใหศษยเกาไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงกจกรรม

เพอพฒนาความรและประสบการณวชาการและวชาชพ6. มผลการประเมนคณภาพของการใหบรการในขอ 1 – 3 ทกขอไม

ตำากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5

6.1 หนวยงานทเกยวของในสถาบนระดบภาควชา ฝาย คณะ หรอสถาบน มระบบการตดตามประเมนผลการใหบรการทกดานแกนกศกษาและศษยเกา มการมอบหมายผรบผดชอบในการประเมนและระยะเวลาในการประเมน

6.2 มการประเมนคณภาพของการใหบรการทกดาน และนำาเสนอผลการประเมนแกผรบผดชอบ และผบรหารระดบคณะ สถาบน

6.3 คะแนนเฉลยของผลการประเมนความพงพอใจของนกศกษาควรอยในระดบ 3.51ขนไปจากคะแนนเตม 5 จงจะถอวามการบรการทอยในระดบด หากผลการประเมนคณภาพของการใหบรการดานใดทยงไมไดตามเกณฑมาตรฐาน (ตำากวา 3.51 คะแนน) ใหทำาการวเคราะหสาเหต ปญหา อปสรรค เพอหาแนวทางการปรบปรงการใหบรการ ทงน ควรเปดโอกาสใหนกศกษาหรอศษยเกา มสวนรวมในการเสนอแนะแนวทางการแกไขปญหา หรอการปรบปรงการใหบรการดวย

89

7. มการนำาผลการประเมนคณภาพของการใหบรการมาใชเปนขอมลในการพฒนาการจดบรการทสนองความตองการของนกศกษา

7.1 นำาผลการประเมนคณภาพการใหบรการเสนอใหผเกยวของทราบทกระดบ และมการจดทำาแผนพฒนาปรบปรงการใหบรการ โดยเฉพาะการบรการในดานทยงไมบรรลเปาหมายทกำาหนด

7.2 มการปรบปรงพฒนาการใหบรการแกนกศกษาและศษยเกา และประเมนคณภาพของการใหบรการทกดานตามแผนทกำาหนด

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองสงเสรมใหมการจดกจกรรมนกศกษาตาง ๆ อยางเหมาะสมและครบถวน กจกรรมนกศกษาหมายถงกจกรรมเสรมหลกสตรทดำาเนนการทงโดยสถาบนและโดยองคกรนกศกษา เปนกจกรรมทผเขารวมจะมโอกาสไดรบการพฒนาสตปญญา สงคม อารมณ รางกายและคณธรรมจรยธรรมสอดคลองกบคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค 5 ประการ ไดแก (1) คณธรรมจรยธรรม (2) ความร (3) ทกษะทางปญญา (4) ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ (5) ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และสอดคลองกบคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคทสภา/องคกรวชาชพไดกำาหนดเพมเตม ตลอดจนสอดคลองกบความตองการของผใชบณฑต

เกณฑมาตรฐาน :90

ตวบงชท 3.2 : ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา (สกอ 3.2)

1. สถาบนจดทำาแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษาทสงเสรมผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตทกดาน

2. มกจกรรมใหความรและทกษะการประกนคณภาพการศกษาแกนกศกษา

3. มการสงเสรมใหนกศกษานำาความรดานการประกนคณภาพไปใชในการจดกจกรรมทดำาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภทสำาหรบระดบปรญญาตร และอยางนอย 2 ประเภทสำาหรบระดบบณฑตศกษา จากกจกรรมตอไปน

- กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค - กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ - กจกรรมบำาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม - กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม - กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม

4. มการสนบสนนใหนกศกษาสรางเครอขายพฒนาคณภาพภายในสถาบนและระหวางสถาบน และมกจกรรมรวมกน

5. มการประเมนความสำาเรจตามวตถประสงคของแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษา

6. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการจดกจกรรมเพอพฒนานกศกษา

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ

3 หรอ 4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

มการดำาเนนการ6 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ

91

1. สถาบนจดทำาแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษาทสงเสรมผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตทกดาน

1.1 หนวยงานระดบคณะหรอสถาบนมการกำาหนดแผนการสงเสรมการจดกจกรรมของนกศกษา ทชดเจน นอกเหนอจากการพฒนานกศกษาผานการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามรายวชาในหลกสตร ทงนกจกรรมการพฒนานกศกษาจะมทงทจดโดยสถาบน หรอจดโดยองคกรนกศกษา เพอพฒนานกศกษาใหมคณลกษณะตามทสถาบนกำาหนด และสอดคลองกบกรอบมาตรฐานคณวฒในแตละระดบการศกษา

1.2 มการกำาหนดตวบงชความสำาเรจของการจดกจกรรมการพฒนานกศกษาประกอบดวย ตวบงชหลกตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และตวบงชเฉพาะ (ถาม) ทนอกเหนอจากกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เพอใชในการตดตามประเมนผลการเรยนรของนกศกษาทไดรบการพฒนาจากการทำากจกรรม

2. มกจกรรมใหความรและทกษะการประกนคณภาพการศกษาแกนกศกษา

สถาบนมการพฒนาความรความเขาใจแกนกศกษาดานการประกนคณภาพ และกำาหนดเงอนไขใหนกศกษาระบตวบงชความสำาเรจของการดำาเนนงาน วธการประเมนคณภาพในโครงการหรอกจกรรมทนกศกษาเสนอเพอขอรบการสนบสนนจากสถาบน

3. มการสงเสรมใหนกศกษานำาความรดานการประกนคณภาพไปใชในการจดกจกรรมทดำาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภทสำาหรบระดบปรญญาตร และอยางนอย 2 ประเภทสำาหรบระดบบณฑตศกษา จากกจกรรมตอไปน

- กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค- กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ- กจกรรมบำาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม- กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม

92

- กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม3.1 สำาหรบการจดการศกษาระดบปรญญาตร สถาบนควรสงเสรม

ใหนกศกษาจดทำาแผนการจดกจกรรมการพฒนานกศกษาทดำาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภท ไดแก กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ กจกรรมบำาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม และกจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม

3.2 สำาหรบการจดการศกษาระดบบณฑตศกษา สถาบนตองสงเสรมการจดทำาแผนการจดกจกรรมทดำาเนนการโดยนกศกษาระดบปรญญาโทหรอเอกอยางนอย 2 ประเภทจากประเภทกจกรรมตอไปน ไดแก กจกรรมวชาการ กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ กจกรรมบำาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม โดยควรมกจกรรมวชาการรวมอยดวย

3.3 การจดกจกรรมของนกศกษาทงในระดบปรญญาตรหรอบณฑตศกษาทกกจกรรมตองจดทำาขอเสนอโครงการใหผรบผดชอบอนมต (อาจารยทปรกษา หรอฝายกจการนกศกษาของสถาบน)โดยมคำาอธบายเกยวกบระบบประกนคณภาพทใชในการจดกจกรรมประกอบดวยสาระสำาคญ ไดแก วตถประสงคของกจกรรม ตวบงชความสำาเรจของกจกรรมทจด ลกษณะของกจกรรมกลมเปาหมาย และวธการประเมนความสำาเรจ และมการตดตามประเมนผลการดำาเนนงานของกจกรรมกอนหนานมาใชประกอบการจดทำาโครงการหรอกจกรรมใหม

3.4 ผรบผดชอบควรใหขอมลปอนกลบแกนกศกษาในการปรบปรงพฒนาการจดทำาขอเสนอโครงการทถกตองเหมาะสม โดยเฉพาะในสวนของการประกนคณภาพการปฏบตงาน

4. มการสนบสนนใหนกศกษาสรางเครอขายพฒนาคณภาพภายในสถาบนและระหวางสถาบนและมกจกรรมรวมกน

93

4.1 สถาบนใหนกศกษาเสนอแผนการจดกจกรรมการสรางเครอขายพฒนาคณภาพภายในสถาบน และใหการสนบสนนการจดกจกรรมแลกเปลยนประสบการณในการทำางานในรปแบบตาง ๆ เชน กจกรรมการจดการความร (KM: knowledge management) การใหนกศกษานำาเสนอผลการดำาเนนงาน (ผลการประเมน) ในทประชม เพอใหนกศกษากลมอนรบรรวมกน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบวธการวางแผนการทำางาน การพฒนาตวบงชความสำาเรจ การประเมนความสำาเรจ

4.2 ในระดบสถาบน อาจารยทรบผดชอบฝายกจการนกศกษา ควรมการประชมกบสถาบนภายนอก เพอสงเสรมการทำากจกรรมรวมกนของนกศกษาระหวางสถาบน และสงเสรมการสรางเครอขายการพฒนาคณภาพของนกศกษาระหวางสถาบน ทงน สถาบนควรใหทนสนบสนนการจดกจกรรมระหวางสถาบนดวย

4.3 ในแตละป สถาบนอาจหมนเวยนเปนเจาภาพ ใหนกศกษาระหวางสถาบนมการจดเวทหรอการประชมสมมนาเพอแลกเปลยนประสบการณทไดจากการทำากจกรรม หรอนำาเสนอผลการจดกจกรรมของแตละสถาบน รวมทงการแลกเปลยนประสบการณในการใชระบบการประกนคณภาพในการจดกจกรรมของนกศกษา

4.4 อาจมการรวมมอกนเพอสรางชองทางการเผยแพรกจกรรมการพฒนานกศกษาระหวางสถาบน มการรวมตวกนเปนเครอขายสถาบน เพอเปนสอกลางการแลกเปลยนประสบการณในการจดกจกรรมนกศกษา โดยผรบผดชอบอาจเปนการทำางานรวมกนของอาจารยและนกศกษาระหวางสถาบน

5. มการประเมนความสำาเรจตามวตถประสงคของแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษา

5.1 สถาบน (ฝายกจการนกศกษา) มระบบตดตามประเมนผลการจดกจกรรมการพฒนานกศกษาตามตวบงชทกำาหนด

94

5.2 สถาบนกำาหนดใหนกศกษาจดทำารายงานผลการจดกจกรรม และนำารายงานผลการจดกจกรรมมาสงเคราะห เพอใหเหนภาพรวมของกจกรรมและผลทเกดขนกบนกศกษาในแตละรอบป

5.3 สถาบนมการตดตามประเมนความรความเขาใจ และการประยกตใชระบบประกนคณภาพในการจดกจกรรมของนกศกษา จากรายงานผลการจดกจกรรมของนกศกษา

5.4 สถาบนมการวเคราะหจดแขงจดออนของนกศกษา เพอจดทำาแผนการจดกจกรรมนกศกษาในปตอไป

6. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการจดกจกรรมเพอพฒนานกศกษา

6.1 สถาบนมการนำาผลการประเมนความสำาเรจของการจดกจกรรมการพฒนานกศกษาและผลการวเคราะหจดแขงจดออนไปใชในการวางแผนการพฒนานกศกษาอยางตอเนอง โดยเฉพาะการวเคราะหคณลกษณะของนกศกษาตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตในดานทยงไมบรรลผลเทาทควร

6.2 สถาบนนำาเสนอผลใหผเกยวของทกระดบรบร และมการระดมความคดในการพฒนานกศกษาใหมลกษณะตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตผานกจกรรมนกศกษา

95

องคประกอบท 4 การวจย

หลกการ

สถาบนอดมศกษาแตละแหงอาจมจดเนนในเรองการวจยทแตกตางกนขนกบสภาพแวดลอมและความพรอมของแตละสถาบนอยางไรกตาม ทกสถาบนอดมศกษาจำาเปนตองมพนธกจนเปนสวนหนงของพนธกจสถาบน ดงนน จงตองมระบบและกลไกควบคมใหสามารถดำาเนนการในพนธกจดานนอยางมประสทธภาพและคณภาพตามจดเนนเฉพาะของแตละสถาบนเพอใหไดผลงานวจยและงานสรางสรรคทเกดประโยชนการวจยจะประสบความสำาเรจและเกดประโยชนจำาเปนตองมสวนประกอบทสำาคญ 3 ประการ คอ 1) สถาบนตองมแผนการวจย มระบบและกลไก ตลอดจนมการสนบสนนทรพยากรใหสามารถดำาเนนการไดตามแผน 2) คณาจารยมสวนรวมในการวจยอยางเขมแขง โดยบรณาการงานวจยกบการจดการเรยนการสอน และพนธกจดานอนๆ ของสถาบน และ 3) ผลงานวจยมคณภาพ มประโยชน สนองยทธศาสตรของชาตและมการเผยแพรอยางกวางขวาง

1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

96

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

5. นโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต (พ.ศ. 2551-2554) สำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

6. แนวทางปฏบตจรรยาบรรณนกวจย พ.ศ. 2541 สำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

4.1 ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองานสรางสรรค (สกอ 4.1)

4.2 ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค (สกอ 4.2, สมศ 5, สมศ 6, สมศ 7)

4.3 เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคตอจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา (สกอ 4.3)

๔.๕ งานวจยหรองานสรางสรรคทไดรบการตพมพหรอเผยแพร (สมศ 5, สกอ 4.2)

๔.๖ งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน (สมศ 6, สกอ 4.2)

๔.๗ ผลงานวชาการทไดรบการรบรองคณภาพ (สมศ 7, สกอ 4.2)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองมการบรหารจดการงานวจยหรองานสรางสรรคทมคณภาพ โดยมแนวทางการดำาเนนงานทเปนระบบและมกลไกสงเสรมสนบสนนครบถวน เพอใหสามารถดำาเนนการไดตามแผนทกำาหนดไว ทงการสนบสนนดานการจดหาแหลงทนวจยและการจดสรรทนวจย

97

ตวบงช จำานวน 6 ตวบงช คอ

ตวบงชท 4.1 : ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองานสรางสรรค (สกอ 4.1)

การสงเสรมและพฒนาสมรรถนะแกนกวจยและทมวจย การสนบสนนทรพยากรทจำาเปน ซงรวมถงทรพยากรบคคล ทรพยากรเงน เครองมออปกรณตาง ๆ ทเกยวของ

เกณฑมาตรฐานทวไป :1. มระบบและกลไกบรหารงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหบรรล

เปาหมายตามแผนดานการวจยของสถาบน และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด2. มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบการจดการ

เรยนการสอน3. มการพฒนาศกยภาพดานการวจยหรองานสรางสรรคและใหความ

รดานจรรยาบรรณการวจยแกอาจารยประจำาและนกวจยประจำา4. มการจดสรรงบประมาณของสถาบน เพอเปนทนวจยหรองาน

สรางสรรค5. มการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคตามอต

ลกษณของสถาบนอยางนอยในประเดนตอไปน- หองปฏบตการวจยฯ หรอหนวยวจยฯ หรอศนยเครองมอ หรอศนย

ใหคำาปรกษาและสนบสนนการวจยฯ- หองสมดหรอแหลงคนควาขอมลสนบสนนการวจยฯ- สงอำานวยความสะดวกหรอการรกษาความปลอดภยในการวจยฯ

เชน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ระบบรกษาความปลอดภยในหองปฏบตการวจย

- กจกรรมวชาการทสงเสรมงานวจยฯ เชน การจดประชมวชาการ การจดแสดงงานสรางสรรค การจดใหมศาสตราจารยอาคนตกะหรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor)

6. มการตดตามและประเมนผลการสนบสนนในขอ 4 และขอ 5 อยางครบถวนทกประเดน

7. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคของสถาบน

98

เกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลม (เฉพาะกลม ข และ ค2)8. มระบบและกลไกเพอสรางงานวจยหรองานสรางสรรคบนพนฐาน

ภมปญญาทองถนหรอจากสภาพปญหาของสงคม เพอตอบสนองความตองการของทองถนและสงคม และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5มการดำาเนน

การ1 ขอ

ตามเกณฑทวไป

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอตามเกณฑ

ทวไป

มการดำาเนนการ

4 หรอ 5 ขอตามเกณฑ

ทวไป

มการดำาเนนการ

6 หรอ 7 ขอ ตามเกณฑ

ทวไป

มการดำาเนนการครบ 7 ขอตามเกณฑ

ทวไป และครบถวนตามเกณฑมาตรฐานเพม

เตมเฉพาะกลม

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกบรหารงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหบรรล

เปาหมายตามแผนดาน การวจยของสถาบน และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

1.1 สถาบนหรอคณะวชาควรวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกำาหนดหนวยงาน บคคลหรอกลมบคคลทรบผดชอบ และมงบประมาณสนบสนนการบรหารงานวจยและงานสรางสรรคอยางเพยงพอ ในการบรหารควรมการวางแผน ตรวจสอบตดตาม ประเมนและปรบปรงอยางสมำาเสมอเพอบรรลตามเปาหมายของแผนการวจยของสถาบน

1.2 การบรหารงานวจยและงานสรางสรรคใหบรรลผลสำาเรจควรจดสรรงบประมาณเพอการบรหารงานวจย เชน งบประมาณสนบสนนการปฏบตงานของกลมวจย หรอศนยวจยเพอใหสามารถดำาเนนการวจยหรอผลตงานสรางสรรคไดอยางมประสทธภาพนอกเหนอจากการจดสรรทนวจยนอกจากนนอาจจดสรรงบประมาณสนบสนนงานวจยของนกศกษา หรองบ

99

ประมาณสนบสนนนกวจยหลงปรญญาเอกใหปฏบตงานในกลมหรอศนยวจย เปนตน

2. มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบการจดการเรยนการสอน

มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบกระบวนการจดการเรยนการสอนเชน 1) การกำาหนดใหนกศกษาบณฑตศกษาเปนสวนหนงในทมวจยของอาจารย 2) การกำาหนดใหนกศกษาระดบปรญญาตรทำาโครงการวจย หรองานสรางสรรค ซงเกยวของกบงานวจย หรองานสรางสรรคของอาจารย 3) การกำาหนดใหนกศกษาทกระดบเขาฟงการบรรยายหรอสมมนาเกยวกบผลความกาวหนาในงานวจยของอาจารย หรอของศาสตราจารยอาคนตกะหรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor)หรอเขารวมการจดแสดงงานสรางสรรคของอาจารย 4) การจดใหมการประชมเสนอผลงานวจยหรอแสดงงานสรางสรรคของนกศกษา หรอสงเสรมนกศกษาเขารวมประชมการเสนอผลงานวจยและงานสรางสรรคระดบชาตและนานาชาต 5) การสงเสรมใหอาจารยนำาผลลพธทเกดจากการวจยไปเปนสวนหนงของเนอหาในการจดการเรยนการสอน เปนตน

3. มการพฒนาศกยภาพดานการวจยหรองานสรางสรรคและใหความรดานจรรยาบรรณการวจยแกอาจารยประจำาและนกวจย

3.1 จดระบบการรบเขาและกำากบดแลอาจารยและนกวจย เชน วเคราะหกำาลงคนวางแผน และรบเขาบคคล (ทงอาจารย นกวจย และนกศกษาบณฑตศกษา) ทงจากในประเทศและตางประเทศทมคณสมบตเหมาะสมกบจดเนนดานการวจยและงานสรางสรรคของสถาบน ทำาการกำาหนดกฎเกณฑ แนวทางกำากบ และสงเสรมใหอาจารยทำางานวจยหรองานสรางสรรค และตพมพผลงานในวารสารหรอจดแสดงผลงาน ทไดรบการยอมรบระดบชาตและนานาชาต โดยกำาหนดเปนภาระงานทชดเจนทตองปฏบต

3.2 พฒนาสมรรถนะนกวจยผานกระบวนการทเหมาะสมกบประสบการณของแตละกลมบคคล กรณนกวจยรนใหมอาจเรมจากการฝก

100

อบรม การทำางานวจยหรองานสรางสรรคโดยไดรบการแนะนำาหรอการรวมทมวจยกบนกวจยอาวโส การเขารวมประชมวชาการ การชวยใหคำาปรกษาวทยานพนธระดบบณฑตศกษา กรณนกวจยทวไป การสงเสรมใหมโอกาสไปทำางานในหองปฏบตการวจย หรอรวมทมวจยกบนกวจยชนนำานอกสถาบนทงในและตางประเทศ เปนแนวทางหนงททำาใหไดรบความรและประสบการณทมคณคาอยางไรกตาม การพฒนาสมรรถนะอาจารยและนกวจยทมประสทธภาพทสดคอการสงเสรมการทำางานวจยเปนทมทประกอบดวยนกวจยอาวโส นกวจยระดบกลาง นกวจยหรอนกศกษาหลงปรญญาเอก และนกศกษาบณฑตศกษา ผชวยวจย ทงนเพอใหสามารถทำางานวจยอยางลมลกและตอเนอง

3.3 ใหความรดานจรรยาบรรณของนกวจยและจรรยาบรรณทเกยวของแกอาจารยและนกวจย ตลอดจนจดระบบควบคมใหนกวจยปฏบตตามโดยเครงครด

3.4 สรางแรงจงใจใหนกวจย เชน การยกยอง การใหผลตอบแทน หรอการใหรางวลสำาหรบนกวจยทมผลงานดเดน การจดบรรยากาศและการบรการตางๆในสถาบนใหเหมาะสมและจงใจแกการคนควาวจยและผลตงานสรางสรรค เปนตน

4. มการจดสรรงบประมาณของสถาบนเพอเปนทนวจยหรองานสรางสรรค

ในกรณของนกวจยรนใหม การแสวงหาทนวจยจากภายนอกอาจทำาไดยาก ดงนนสถาบนจงควรจดสรรงบประมาณเพอเปนทนวจยหรอผลตงานสรางสรรคเพอใหนกวจยเหลานมโอกาสสรางผลงานทสามารถนำาไปใชประกอบการเสนอโครงการขอทนวจยจากแหลงทนภายนอกสถาบนในโอกาสตอไปสำาหรบการเสนอขอทนวจยจากแหลงทนภายนอกนน สถาบนอาจจดใหมระบบสนบสนนเชน การจดใหมขอมล รายละเอยด และเงอนไขของแหลงทนวจยตางๆ ทงแหลงทนภายในประเทศและตางประเทศ ทอาจารยและนกวจยสามารถเขาดไดอยางสะดวกรวดเรว นอกจากนนอาจจดใหมคณะผเชยวชาญเปนพเลยงตรวจสอบขอเสนอโครงการวจยของอาจารยและนกวจยทเสนอขอ

101

ทนไปยงแหลงทนตางๆ และชวยเหลอปรบปรงโครงการเหลานนใหเหมาะสม เพอมโอกาสไดรบทนวจยมากยงขน

5. มการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคตามอตลกษณของสถาบน

สถาบนควรจดหาทรพยากรและหรอจดหาแหลงสนบสนนทรพยากรอยางเพยงพอทงงบประมาณสนบสนนการวจย หองปฏบตการวจย แหลงคนควาทางวชาการ และระบบสารสนเทศเพอการวจย ตลอดจนกจกรรมอนๆ ทสงเสรมการวจย ดงน

5.1 งบประมาณสนบสนนการวจย ควรประกอบดวย 1) งบประมาณสนบสนนการ

บรหารงานวจยของกลมวจยหรอหองปฏบตการวจย หรอศนยวจยเพอใหสามารถผลตผลงานระดบสากลหรอผลงานตามความตองการของประเทศ หรอของทองถนอยางตอเนองนอกเหนอจากเงนทนวจย 2)งบประมาณสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในรปแบบตางๆ 3) งบประมาณสนบสนนการวจยและงานสรางสรรคของนกศกษาบณฑตศกษา และของนกวจยหลงปรญญาเอก 4) งบประมาณสนบสนนศาสตราจารยอาคนตกะหรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor) เปนตน

5.2 หองปฏบตการวจยทเหมาะสมกบงานวจยแตละประเภททเปนจดเนนของสถาบน ระบบรกษาสขภาพและความปลอดภยในหองปฏบตการทไดมาตรฐาน ศนยเครองมอระดบสงทจำาเปนทหลายหนวยวจย หรอกลมวจย หรอศนยวจย สามารถใชรวมกนได หรอหากไมมศนยเครองมอระดบสงดงกลาว กตองจดระบบผานเครอขายทงในและตางประเทศใหสามารถเขาใชของหนวยงานอนได เพอไมใหเปนอปสรรคตอการวจยของนกวจย

5.3 แหลงคนควาทางวชาการ ซงนอกจากหนงสอและวารสารทงในรปของเอกสาร (hard copy) และสออเลกทรอนกสทเพยงพอแลว ยงหมายรวมถงการสนบสนนการจดประชมวชาการ การสนบสนนศาสตราจารย

102

อาคนตกะหรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor) การสนบสนนการไปรวมทำางานวจยหรองานสรางสรรคกบหนวยงานอนทมชอเสยงทงในและตางประเทศ ทสอดคลองกบงานวจยของอาจารย โดยเฉพาะในชวงลาเพอเพมพนประสบการณทางวชาการ (sabbatical leave) ของอาจารยในมหาวทยาลยวจย

5.4 ระบบสารสนเทศเพอการวจยทครอบคลมขอมลขาวสารอยางนอย 5 ดานตอไปน

1) ขอมลดานแหลงทนวจยและงานสรางสรรคทงภายในและภายนอกสถาบน

2) ขอมลดานการวจยและงานสรางสรรคของสถาบน ทงปจจบนและผลงานทผานมา

3) ขอมลดานแหลงเผยแพรผลงานวจยและงานสรางสรรคทงวารสารและการประชมวชาการ การจดแสดงงานสรางสรรคตางๆ ตลอดจนขอมลการสนบสนนของสถาบนในการเผยแพรผลงาน

4) ขอมลดานระบบและกลไกของสถาบนในการสงเสรมการนำาผลงานวจยและงานสรางสรรคไปใชประโยชน รวมถงการสงเสรมดานการจดสทธบตร อนสทธบตร และการซอขายทรพยสนทางปญญา

5) ขอมลเกยวกบระเบยบ หลกเกณฑและแนวปฏบตอนๆ ของสถาบนทเกยวของกบการวจยและงานสรางสรรค

6. มการตดตามและประเมนผลการสนบสนนในขอ 4 และขอ 5 อยางครบถวนทกประเดน

สถาบนจดใหมระบบประเมนผลสำาเรจของการสนบสนนทกดานอยางสมำาเสมอ โดยการมสวนรวมของอาจารยและนกวจย เชน การประเมนผล“สำาเรจของการใหทนวจย ทงในประเดน งานวจยเสรจทนตามกำาหนดเวลา ”คณภาพของผลงานวจยเปนไปตามหลกเกณฑ ผรบทนสามารถแสวงหาทนวจยจากแหลงทนภายนอกไดในโอกาสตอมา หรอ การประเมนแหลงคนควา“สนบสนนงานวจย ในประเดนความเหมาะสมและเพยงพอเทยบกบงานวจย”

103

ของอาจารย และนกวจยในปจจบน หรอ การประเมนระบบสารสนเทศ ใน“ ”ประเดนความเหมาะสมกบความตองการใชของอาจารยและนกวจย เปนตน

7. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคของสถาบน

สถาบนนำาผลการประเมนไปจดทำาแผนการปรบปรง โดยกำาหนดกจกรรมทตองทำาเพอการปรบปรง กำาหนดบคคลหรอหนวยงานรบผดชอบในการปรบปรง กำาหนดงบประมาณทตองใชหากจำาเปนกำาหนดระยะเวลาทการปรบปรงตองแลวเสรจ จากนนจงดำาเนนการปรบปรงการสนบสนนพนธกจดานการวจยตามทกำาหนด

8. มระบบและกลไกเพอสรางงานวจยหรองานสรางสรรคบนพนฐานภมปญญาทองถน หรอจากสภาพปญหาของสงคม เพอตอบสนองความตองการของทองถนและสงคม และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด (เฉพาะกลม ข และ ค 2)

สถาบนหรอคณะวชาวางแนวทางและขนตอน ตลอดจนกำาหนดผรบผดชอบในการสรางความรวมมอกบองคกรภายนอกโดยวธการตางๆ เชน การจดหาขอมลสารสนเทศของกลมเปาหมาย การสนทนากบกลมเปาหมายทสำาคญ (focus group) การตดตอสรางสมพนธกบองคกรภายนอก การใชขอมลปอนกลบ (feed back) จากความรวมมอทมอยเดมวตถประสงคของความรวมมอดงกลาวควรมทงการรวมทำางานวจยและงานสรางสรรคบนพนฐานภมปญญาทองถน หรอเพอตอบโจทยของหนวยงานหรอชมชนภายนอก รวมถงการรวมใชทรพยากรทงสถานท บคคล อปกรณ หรอทรพยากรอนๆ

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

104

ตวบงชท 4.2 : ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค (สกอ 4.2,สกอ 5,สกอ 6, สกอ 7)

คำาอธบายตวบงช : การบรหารจดการความรจากผลงานวจยหรองานสรางสรรค เพอเผยแพรไปยงคณาจารย นกศกษา วงการวชาการ หนวยงานทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนชมชนเปาหมายทจะนำาผลการวจยไปใชประโยชน เปนเรองทมความสำาคญสำาหรบทกสถาบนอดมศกษา ดงนน สถาบนตองจดระบบสงเสรมสนบสนนใหมการรวบรวม เผยแพร และแลกเปลยนเรยนรในทรพยสนทางปญญาจากงานวจยหรองานสรางสรรคอยางเหมาะสมกบผใชแตละกลม โดยสงทเผยแพรตองมคณภาพเชอถอไดและรวดเรวทนเหตการณ

เกณฑมาตรฐานทวไป :1. มระบบและกลไกสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองาน

สรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต และมการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต

2. มระบบและกลไกการรวบรวม คดสรร วเคราะหและสงเคราะหความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหเปนองคความรทคนทวไปเขาใจได และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

3. มการประชาสมพนธและเผยแพรองคความรจากงานวจยหรองานสรางสรรคทไดจากขอ 2 สสาธารณชนและผเกยวของ

4. มการนำาผลงานงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชใหเกดประโยชน และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภายนอกหรอชมชน

5. มระบบและกลไกเพอชวยในการคมครองสทธของงานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

105

1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองาน

สรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต และมการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต

วางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกำาหนดผรบผดชอบในการสนบสนนการตพมพหรอการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในวารสารหรอในทประชมวชาการทม peer review ในประเดนตอไปน เชน 1) การจดใหมพเลยงแกนกวจยรนใหมเพอชวยเขยนรายงานการวจยสำาหรบนำาเสนอในทประชมวชาการหรอตพมพในวารสาร 2) การสนบสนนการตรวจสอบภาษาองกฤษของบทความวจยของอาจารยและนกวจย ทจะนำาเสนอในวารสารวชาการระดบนานาชาต 3) การสนบสนนงบประมาณเพอเขารวมประชมเสนอผลงานวจยหรอเผยแพรงานสรางสรรค 4) การจายคาตอบแทนสำาหรบผลงานวจยหรองานสรางสรรค ทไดรบการตพมพหรอเผยแพร 5) การจายคาตพมพกรณวารสารเรยกเกบเงน เปนตน ทงนการสนบสนนดงกลาวอาจแตกตางกนตามสถานภาพและจดเนนของแตละสถาบน

2. มระบบและกลไกการรวบรวม คดสรร วเคราะหและสงเคราะหความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหเปนองคความรทคนทวไปเขาใจได และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

วางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกำาหนดผรบผดชอบในการ รวบรวม คดสรรวเคราะหและสงเคราะหความรจากผลงานวจยหรองานสรางสรรคใหเหมาะสมกบกลมบคคลเปาหมายโดยยงคงความเชอถอไดในเชงวชาการและรวดเรวทนตอเหตการณ เชน กำาหนดผรบผดชอบตดตามผลงานวจยหรองานสรางสรรคของอาจารยและนกวจย คดสรรคผลงานทนาจะเปนทสนใจของบคคลทวไป จดใหมการสมภาษณอาจารยเจาของผลงาน วเคราะห

106

สงเคราะหขอมลใหเปนความรทนาสนใจซงสาธารณชนสามารถเขาใจได จดหมวดหมความรทไดใหเหมาะสมตอการเผยแพร

3. มการประชาสมพนธและเผยแพรองคความรจากงานวจยหรองานสรางสรรคทไดจากขอ 2 สสาธารณชนและผเกยวของ

นำาองคความรทไดจากการวเคราะหสงเคราะหผลงานวจยหรองานสรางสรรคในขอ 2 เผยแพรสสาธารณชนผานสอตางๆ อยางเปนระบบในเชงรก โดยเรมจากการวางแผนประชาสมพนธใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย ดำาเนนการประชาสมพนธตามแผนตลอดจนการตดตามขอมลปอนกลบนอกจากนนการประชาสมพนธอาจรวมถงการสรางเครอขายเผยแพรผลงานวจยและงานสรางสรรคโดยเชอมโยงกบศษยเกา ชมชน และองคกรภายนอกทงรฐและเอกชน โดยเฉพาะกลมเปาหมายทคาดวาจะสามารถสนบสนนงานวจย หรอรวมวจย หรอนำาผลงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชประโยชน

4. มการนำาผลงานงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชใหเกดประโยชน และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภายนอกหรอชมชน

สนบสนนการนำาผลงานวจยและงานสรางสรรคไปใชประโยชน เชน 1) กำาหนดขนตอนวธการ และผรบผดชอบเพอเปนสอกลางสานสมพนธในการถายทอดเทคโนโลยระหวางอาจารย และนกวจยกบองคกรภายนอกทมศกยภาพในการนำาผลการวจยและงานสรางสรรคไปใชประโยชน 2)ผรบผดชอบแสวงหางานวจยจากภาครฐและเอกชนทงภาคอตสาหกรรมและบรการ ทตองการรบบรการวจยในเรองเฉพาะใดๆ จากสถาบน (consultancy) และประสานงานตอไปยงผวจย 3) ผรบผดชอบรเรมประสานงาน หรอสงเสรมการนำาผลงานทเกดจากการวจยหรองานสรางสรรคไปสงานเชงพาณชยในลกษณะนตบคคล (start – up company) เปนตน

5. มระบบและกลไกเพอชวยในการคมครองสทธของงานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชนและดำาเนนการตามระบบ ทกำาหนด

107

สถาบนหรอคณะวชาวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกำาหนดผรบผดชอบในการสนบสนนการเจรจาตอรอง ทำาขอตกลง หรอสนบสนนดานระเบยบ หรอกฎหมายทเกยวของ แกอาจารย นกวจย และสถาบน ในการเจรจาเชงธรกจ หรอการซอขายผลงานวจยหรองานสรางสรรคตลอดจนสนบสนนในการเจรจาเขาไปรวมเปนพนธมตรทางธรกจใดๆทเกดจากผลของงานวจยหรองานสรางสรรคนอกจากนน ควรมการกำาหนดหลกเกณฑและวธการในการรกษาสทธประโยชนของอาจารย นกวจยและของสถาบนในผลประโยชนทเกดขนจากการซอขาย หรอทำาธรกจทเปนผลจากงานวจยโดยเปนหลกเกณฑทโปรงใส เปนทยอมรบของทกฝาย

ชนดของตวบงช : ปจจยนำาเขา

คำาอธบายตวบงช : ปจจยสำาคญทสงเสรมสนบสนนใหเกดการผลตงานวจยหรองานสรางสรรคในสถาบนอดมศกษา คอ เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรค ดงนน สถาบนอดมศกษาจงตองจดสรรเงนจากภายในสถาบนและทไดรบจากภายนอกสถาบนเพอสนบสนนการทำาวจยหรองานสรางสรรคอยางมประสทธภาพตามสภาพแวดลอมและจดเนนของสถาบน นอกจากนนเงนทนวจยหรองานสรางสรรคทสถาบนไดรบจากแหลงทนภายนอกยงเปนตวบงชทสำาคญ ทแสดงถงศกยภาพดานการวจยของสถาบน โดยเฉพาะสถาบนทอยในกลมทเนนการวจย

เกณฑการประเมน : โดยการแปลงจำานวนเงนตอจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาเปนคะแนนระหวาง 0 – 5

1. เกณฑ จำาแนกเปน 3 กลมสาขาวชา

108

ตวบงชท 4.3 : เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคตอจำานวนอาจารยประจำาและนกวจย ประจำา (สกอ 4.3)

1.1 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยจำานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและ

ภายนอกสถาบนทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 60,000 บาทขนไปตอคน1.2 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพจำานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและ

ภายนอกสถาบนทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 50,000 บาทขนไปตอคน1.3 กลมสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตรจำานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและ

ภายนอกสถาบนทกำาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 25,000 บาทขนไปตอคน

สตรการคำานวณ :1. คำานวณจำานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจาก

ภายในและภายนอกสถาบนตอจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา

จำานวนเงนสนบสนนงานวจยฯ =

2. แปลงจำานวนเงนทคำานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได =

สรปคะแนนทไดในระดบคณะวชาและระดบสถาบน1. คะแนนทไดในระดบคณะวชา = คาเฉลยของคะแนนทไดของทก

กลมสาขาวชาในคณะวชา2. คะแนนทไดในระดบสถาบน = คาเฉลยของคะแนนทไดของทกคณะ

วชาในสถาบน

109

จำานวนเงนสนบสนนงานวจยฯจากภายในและภายนอก

จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา

จำานวนเงนสนบสนนงานวจยฯจากภายในและภายนอก x 5 จำานวนเงนสนบสนนงานวจยฯทกำาหนดใหเปน

หมายเหต :1. จำานวนอาจารยและนกวจยประจำา ใหนบตามปการศกษา และนบ

เฉพาะทปฏบตงานจรงไมนบรวมผลาศกษาตอ2. ใหนบจำานวนเงนทมการลงนามในสญญารบทนในปการศกษา

ปปฏทน หรอปงบประมาณนนๆ ไมใชจำานวนเงนทเบกจายจรง3. กรณทมหลกฐานการแบงสดสวนเงนสนบสนนงานวจย ซงอาจเปน

หลกฐานจากแหลงทนหรอหลกฐานจากการตกลงรวมกนของสถาบนทรวมโครงการ ใหแบงสดสวนเงนตามหลกฐานทปรากฏกรณทไมมหลกฐาน ใหแบงเงนตามสดสวนผรวมวจยของแตละสถาบน

4. การนบจำานวนเงนสนบสนนโครงการวจย สามารถนบเงนโครงการวจยสถาบนทไดลงนามในสญญารบทนโดยอาจารยหรอนกวจย แตไมสามารถนบเงนโครงการวจยสถาบนทบคลากรสายสนบสนนทไมใชนกวจยเปนผดำาเนนการ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชการวจยเปนพนธกจหนงทสำาคญของสถานศกษาระดบอดมศกษา การ

ดำาเนนการตามพนธกจอยางมประสทธภาพและประสบความสำาเรจนน สามารถ110

ตวบงชท ๔.๕ งานวจยหรองานสรางสรรคทไดรบการตพมพหรอเผยแพร (สมศ 5, สกอ 4.2)

พจารณาไดจากผลงานวจยและงานสรางสรรคทมคณภาพและมการเผยแพรอยางกวางขวางจากการเปรยบเทยบจำานวนบทความวจยทตพมพและจำานวนผลงานสรางสรรคทเผยแพรในระดบชาตหรอระดบนานาชาตกบจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา

งานวจยทเผยแพรในทประชมวชาการระดบชาต หมายถง การนำาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการและบทความฉบบสมบรณ (Full Paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ(Proceedings) ระดบชาต ทมกองบรรณาธารจดทำารายงาน หรอคณะกรรมการ จดประชม ประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรางคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานน ๆ นอกสถาบนเจาภาพอยางนอยรอยละ ๒๕

งานวจยทเผยแพรในทประชมวชาการระดบนานาชาต หมายถง การนำาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการและบทความฉบบสมบรณ (Full Paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ (Proceedings) ระดบนานาชาต ทมกองบรรณาธการจดทำารายงาน หรอคณะกรรมการจดประชมประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานน ๆ จากตางประเทศอยางนอยรอยละ ๒๕

การสงบทความเพอพจารณาคดเลอกใหนำาเสนอในการประชมวชาการตองสงเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และเมอไดรบการตอบรบและตพมพแลว การตพมพตองตพมพเปนฉบบสมบรณซงสามารถอยในรปแบบเอกสาร หรอสออเลกทรอนกสได

งานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบชาต หมายถง บทความจากผลงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ (Journal) ทมชอปรากฏอยในฐานขอมล Thai-Journal Citation Index Centre (TCI) หรอวารสารวชาการระดบชาตตามประกาศของ สมศ.

111

งานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต หมายถง บทความจากผลงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ (Journal) ทปรากฏในฐานขอมลสากล ไดแก ฐานขอมลการจดอนดบวารสาร JSR (SCImago Journal Rank:www.scimagojr.com) หรอฐานขอมล ISI Web of Science (Science Citation Index Expand, Social Science Citaion Index,Art and Humanities Citation Index) หรอฐานขอมล Scopus หรอวารสารวชาการระดบนานาชาตตามประกาศของ สมศ.เกณฑการประเมน

กำาหนดระดบคณภาพงานวจยทตพมพ ดงนคานำาหนก ระดบคณภาพงานวจย

๐.๒๕ - มการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบชาต/ระดบนานาชาต หรอ มการตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI

๐.๕๐ - มการตพมพในวารสารวชาการระดบชาตทมชอปรากฏในประกาศของ สมศ.

๐.๗๕ - มการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทมชอปรากฏอยในประกาศของ สมศ.

๑.๐๐ - มการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทปรากฏในฐานขอมลการจดอนดบวารสาร SJR (SCImago Journal Rank: www.scimagojr.com) หรอมการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทปรากฏในฐานขอมลสากล ISI หรอ Scopus

กำาหนดระดบคณภาพงานสรางสรรคทเผยแพร ดงนคานำาหนก ระดบคณภาพงานสรางสรรค

๐.๑๒๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบสถาบนหรอจงหวด

๐.๒๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบชาต 112

๐.๕๐ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ*

๐.๗๕ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบภมภาคอาซยน**

๑.๐๐ - งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบนานาชาต***

องคประกอบของคณะกรรมการไมนอยกวา 3 คน และตองมบคคลภายนอกสถานศกษารวมพจารณาดวย

อาเซยน หมายถง สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of South East Asian Nations) ม

๑๐ ประเทศ ไดแก บรไน กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม

การเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ เปนโครงการเฉพาะระหวางประเทศ เชน ความรวมมอการจดแสดงโขนระหวาง ไทย-ลาว เปนตนการเผยแพรในระดบภมภาคอาเซยน เปนการเผยแพรเฉพาะในกลมอาเซยน 10 ประเทศ (อยางนอย 5 ประเทศ)การเผยแพรในระดบนานาชาต เปนการเผยแพรทเปดกวางสำาหรบทกประเทศ (อยางนอย 5 ประเทศทไมไดอยในกลมอาเซยน)

วธการคำานวณ ผลรวมถวงนำาหนกของงานวจยหรองานสรางสรรคท

ตพมพหรอเผยแพร x ๑๐๐

จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงหมด

113

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ โดยกำาหนดรอยละเทากบ ๕ คะแนน จำาแนกตาม

กลมสาขาวชา ดงนกลมสาขาวชา รอยละ

วทยาศาสตรสขภาพ ๒๐วทยาศาสตรและเทคโนโลย ๒๐มนษยศาสตรและ ๑๐

การคดคะแนนระดบคณะ ใหนำาคะแนนทคดไดของแตละกลมสาขาวชามาหาคาเฉลย และการคดคะแนนระดบสถาบนใหนำาคะแนนทคดไดในแตละคณะมาหาคาเฉลย

ขอมลประกอบการพจารณา 1. จำานวนและรายชอบทความวจยระดบชาตและนานาชาตทงหมด ของ

อาจารยประจำาและนกวจยประจำา ทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอตามปการศกษาหรอปปฏทนทตรงกบปการศกษา พรอมชอเจาของบทความ ปทตพมพ ชอวารสารหรอรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ และคานำาหนกของแตละบทความวจย

2. จำานวนและรายชอผลงานสรางสรรคทเผยแพรในระดบชาตหรอระดบนานาชาตทงหมดของอาจารยประจำาและนกวจยประจำา ทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอ พรอมชอเจาของผลงาน ปทเผยแพร ชอสถานท จงหวด หรอประเทศทเผยแพร และระบรปแบบของการเผยแพรพรอมหลกฐาน และคานำาหนกของแตละผลงานสรางสรรค

๓. หลกฐานแสดงความเปนเจาของโครงการวจย

114

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชการวจยเปนพนธกจหนงทสำาคญของสถาบนอดมศกษา การดำาเนนการ

ตามพนธกจอยางมประสทธภาพและประสบความสำาเรจนน สามารถพจารณาไดจากผลงานวจยและงานสรางสรรคทมคณภาพและมประโยชนสการนำาไปใชจากการเปรยบเทยบจำานวนงานวจยหรองานสรางสรรคของอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทนำาไปใชประโยชนในการแกปญหาตามวตถประสงคทระบไวในโครงการวจยและรายงานการวจยโดยไดรบการรบรองการใชประโยชนจากหนวยงานทเกยวของกบจำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำา

งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน หมายถง งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชนตามวตถประสงคทระบไวในโครงการ โครงการวจย และรายงานการวจยอยางถกตอง สามารถนำาไปสการแกปญหาไดอยางเปนรปธรรม มความคดรเรมสรางสรรคในการประยกตใชกบกลมเปาหมาย โดยมหลกฐานปรากฏอยางชดเจนถงการนำาไปใชจนกอใหเกดประโยชนไดจรงอยางชดเจน ตามวตถประสงคและ/หรอ ไดการรบรองการใชประโยชนจากหนวยงานทเกยวของ โดยมหลกฐานเชงประจกษหรอการรบรอง/การตรวจรบงานโดยหนวยงานภายนอกสถานศกษา

ประเภทของการใชประโยชนจากงานวจยและงานสรางสรรค ทสามารถนำาไปสการแกปญหาไดอยางเปนรปธรรม มดงน

๑. การใชประโยชนในเชงสาธารณะ เชน ผลงานวจยทนำาไปใชใหเกดประโยชนแกสาธารณชนในเรองตางๆ ททำาใหคณภาพชวตและเศรษฐกจของประชาชนดขน ไดแก การใชประโยชนดานสาธารณสข ดานการบรหารจดการสำาหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME) ดานการสงเสรม

115

ตวบงชท ๔.๖ งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน (สมศ 6, สกอ 4.2)

ประชาธปไตย ภาคประชาชน ดานศลปะและวฒนธรรม ดานวถชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนตน

๒. การใชประโยชนในเชงนโยบาย เชน ใชประโยชนจากผลงานวจยเชงนโยบายในการนำาไปประกอบเปนขอมลการประกาศใชกฎหมาย หรอกำาหนดมาตรการ กฎเกณฑตางๆ โดยองคกร หรอหนวยงานภาครฐและเอกชน เปนตน

๓. การใชประโยชนในเชงพาณชย เชน งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปสการพฒนาสงประดษฐ หรอผลตภณฑซงกอใหเกดรายได หรอนำาไปสการเพมประสทธภาพการผลต เปนตน

๔. การใชประโยชนทางออมของงานสรางสรรค ซงเปนการสรางคณคาทางจตใจ ยกระดบจตใจกอใหเกดสนทรยภาพ สรางความสข เชน งานศลปะทนำาไปใชในโรงพยาบาล ซงไดมการศกษาและการประเมนไว

หนวยงานทเกยวของในการรบรองการนำางานวจยหรองานสรางสรรคมาใชประโยชน หมายถง หนวยงานหรอองคกร หรอชมชนภายนอกสถานศกษาระดบอดมศกษา ทมการนำางานวจยหรองานสรางสรรคของสถานศกษาระดบอดมศกษาไปใชกอใหเกดประโยชน โดยมหลกฐานเชงประจกษหรอการรบรอง/การตรวจรบงานโดยหนวยงานภายนอกสถานศกษา

การนบจำานวนผลงานวจยหรอผลงานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน ใหนบจากวนทนำาผลงานวจยหรองานสรางสรรคมาใชและเกดผลชดเจนโดยทผลงานวจยจะดำาเนนการในชวงเวลาใดกได ชวงเวลาทใชจะเปนตามปปฏทน หรอปงบประมาณ หรอปการศกษา อยางใดอยางหนงตามระบบทมหาวทยาลยจดเกบขอมล ในกรณทงานวจยหรองานสรางสรรคมการนำาไปใชประโยชนมากกวา ๑ ครง ใหนบการใชประโยชนไดเพยงครงเดยว ยกเวนในกรณทมการใชประโยชนทแตกตางกนชดเจนตามมตของการใชประโยชนไมซำากน

วธการคำานวณ

116

ผลรวมของจำานวนงานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชประโยชน x ๑๐๐

จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงหมด

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ โดยกำาหนดรอยละ ๒๐ เทากบ ๕ คะแนน ทก

กลมสาขาวชา

ขอมลประกอบการพจารณา 1. จำานวนและรายชองานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปใชใหเกด

ประโยชนของอาจารยประจำาและนกวจยประจำา โดยนบรวมผลงานทนำาไปใชประโยชนของอาจารยและนกวจยประจำาทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอ พรอมชอเจาของผลงาน ปทงานวจยหรองานสรางสรรคดำาเนนการเสรจ ปทนำาไปใชประโยชน ชอหนวยงานทนำาไปใชประโยชน โดยมหลกฐานการรบรองการใชประโยชนจากหนวยงานหรอองคกรทเกยวของ ทงนใหแสดงขอมลทระบรายละเอยดการใชประโยชนทชดเจนดวย ตามแนวทางดงตอไปน

- การใชประโยชนในเชงสาธารณะ เชน ผลงานวจยทนำาไปใชประโยชนแกสาธารณชนในเรอง

ตาง ๆ ททำาใหคณภาพชวตและเศรษฐกจของประชาชนดขน ไดแก การใชประโยชนดานสาธารณสขดานการบรหารจดการสำาหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME) ดานการสงเสรมประชาธปไตย ภาคประชาชน ดานศลปะและวฒนธรรม ดานวถชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนตน

- การใชประโยชนในเชงนโยบาย เชน ใชประโยชนจากผลงานวจยเชงนโยบายในการนำาไปประกอบเปนขอมลการประกาศใชกฏหมาย หรอกำาหนดมาตรการ กฏเกณฑตาง ๆ โดยองคกร หรอหนวยงาน ภาครฐและเอกชน เปนตน

117

- การใชประโยชนในเชงพาณชย เชน งานวจยหรองานสรางสรรคทนำาไปสการพฒนาสงประดษฐหรอผลตภณฑซงกอใหเกดรายได หรอนำาไปสการเพมประสทธภาพการผลต เปนตน

- การใชประโยชนทางออมของงานสรางสรรค ซงเปนการสรางคณคาทางจตใจ ยกระดบจตใจกอใหเกดสนทรยภาพ สรางความสข เชน งานศลปะทนำาไปใชในโรงพยาบาล ซงไดมการศกษาและการประเมนไว

2. จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงหมดในแตละปการศกษา โดยนบรวมอาจารย และ

นกวจยประจำาทลาศกษาตอ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชผลงานวชาการทมคณภาพ สะทอนถงสมรรถนะในการศกษา คนควา

วเคราะห สงเคราะห วจย การปฏบตจรงและไดนำาไปใชในการแกปญหา หรอพฒนางานในหนาทจนเกดผลดตอการพฒนาคณภาพ การจดการศกษา และเปนประโยชนตอความกาวหนาทางวชาการ

ผลงานวชาการทไดรบรองคณภาพ หมายถง บทความวชาการ ตำารา หรอหนงสอ ทผานกระบวนการกลนกรองและไดรบการรบรองคณภาพแลว ตามเกณฑของ กพอ. เรองหลกเกณฑการขอกำาหนดตำาแหนงทางวชาการหรอเทยบเทา

ผลงานทางวชาการทเปนบทความวชาการ (Academic Paper) ตำารา (Textbook) หรอหนงสอ (Book) ตองเปนผลงานทผานกระบวนการกลนกรองผลงานกอนตพมพ โดยมรายละเอยดดงน

- บทความวชาการ หมายถง เอกสารทางวชาการทเรยบเรยงอยางเปนระบบ มขอความรทสะทอนมมมอง แนวคดเชงทฤษฎทไดจาก

118

ตวบงชท ๔.๗ ผลงานวชาการทไดรบการรบรองคณภาพ (สมศ 7, สกอ 4.2)

ประสบการณ การสงเคราะหเอกสาร หรอ การวจยโดยจดทำาในรปของบทความเพอตพมพเผยแพรในวารสารวชาการทมคณภาพซงมผตรวจอาน

- ตำารา หมายถง เอกสารทางวชาการทเรยบเรยงอยางเปนระบบ อาจเขยนเพอตอบสนองเนอหาทงหมดของรายวชาหรอเปนสวนหนงของวชาหรอหลกสตรกได โดยมการวเคราะหและสงเคราะหความรทเกยว และสะทอนใหเหนความสามารถในการถายทอดวชาในระดบอดมศกษา

- หนงสอ หมายถง เอกสารทางวชาการทเขยนขนเพอเผยแพรความร ไปสวงวชาการหรอผอานทวไป โดยไมจำาเปนตองเปนไปตามขอกำาหนดของหลกสตรหรอตองนำา มาประกอบการเรยนการสอนในวชาใดวชาหนง ทงนจะตองเปนเอกสารทเรยบเรยงขนอยางมเอกภาพ มรากฐานทางวชาการทมนคงและใหทศนะของผเขยนทสรางเสรมปญญาความคด และสรางความแขงแกรงทางวชาการใหแกสาขาวชานนๆ หรอสาขาวชาทเกยวเนอง

การนบจำานวนผลงานทางวชาการทไดรบการรบรองคณภาพ จะนบผลงานวชาการทไดรบการตพมพเผยแพรในรปแบบของบทความวชาการในวารสารวชาการทงในระดบชาตและ/หรอนานาชาต หนงสอ หรอตำาราทางวชาการ ซงมระบบการพจารณาตนฉบบจากคณะกรรมการผทรงวฒกอนการตพมพ และผลงานจะตองเกนรอยละ ๕๐ ของชนงาน ในกรณทมการตพมพมากกวา ๑ ครง ใหนบการตพมพเพยงครงเดยวตองานวชาการ ๑ ชน

เกณฑการประเมนกำาหนดระดบคณภาพผลงานวชาการ ดงน

คานำาหนก ระดบคณภาพผลงานวชาการ๐.๒๕ - บทความวชาการทไดรบการตพมพในวารสารระดบชาต ๐.๕๐ - บทความวชาการทไดรบการตพมพในวารสารระดบนานาชาต๐.๗๕ - ตำาราหรอหนงสอทมการประเมนผานตามเกณฑโดยผทรง

คณวฒทสถานศกษากำาหนด๑.๐๐ - ตำาราหรอหนงสอทใชในการขอผลงานทางวชาการและผาน

119

การพจารณาตามเกณฑการขอตำาแหนงทางวชาการแลว หรอตำาราหรอหนงสอทมคณภาพสงมผทรงคณวฒตรวจอานตามเกณฑการขอตำาแหนงทางวชาการ

วธการคำานวณ ผลรวมถวงนำาหนกของผลงานวชาการทไดรบรอง

คณภาพ x ๑๐๐จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงหมด

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ โดยกำาหนดรอยละ ๑๐ เทากบ ๕ คะแนน ทก

กลมสาขาวชา

ขอมลประกอบการพจารณา ๑. จำานวนและรายชอผลงานวชาการ (บทความวชาการ ตำารา หนงสอ

ระดบอดมศกษา) ทมคณภาพของอาจารยประจำา โดยนบรวมผลงานของอาจารยทงทปฏบตงานจรงและลาศกษาตอ พรอมชอเจาของผลงาน ปทผลงานแลวเสรจ ปทไดรบการรบรองคณภาพจากหนวยงานทเชอถอได ชอหนวยงานทรบรอง และมหลกฐานการรบรองคณภาพจากหนวยงานทเกยวของ คานำาหนกของผลงานวชาการแตละชน

๒. จำานวนอาจารยประจำาและนกวจยประจำาทงหมดในแตละปการศกษา โดยนบรวมอาจารยท ลาศกษาตอ

120

การบรการทางวชาการแกสงคมเปนหนงในภารกจหลกของสถาบนอดมศกษา สถาบนพงใหบรการทางวชาการแกชมชน สงคม และประเทศชาต ในรปแบบตางๆ ตามความถนดและในดานทสถาบนมความเชยวชาญ การใหบรการทางวชาการอาจใหเปลาโดยไมคดคาใชจายหรออาจคดคาใชจายตามความเหมาะสม โดยใหบรการทงหนวยงานภาครฐและเอกชน หนวยงานอสระ หนวยงานสาธารณะชมชน และสงคมโดยกวาง รปแบบการใหบรการทางวชาการมความหลากหลาย เชน การอนญาตใหใชประโยชนทรพยากรของสถาบน เปนแหลงอางองทางวชาการ ใหคำาปรกษา ใหการอบรม จดประชมหรอสมมนาวชาการ ทำางานวจยเพอตอบคำาถามตางๆ หรอเพอชแนะสงคม การใหบรการทางวชาการนอกจากเปนการทำาประโยชนใหสงคมแลว สถาบนยงไดรบประโยชนในดานตาง ๆ คอ เพมพนความรและประสบการณของอาจารยอนจะนำามาสการพฒนาหลกสตร มการบรณาการเพอใชประโยชนทางดานการจดการเรยนการสอนและการวจย พฒนาตำาแหนงทางวชาการของอาจารย

121

องคประกอบท 5 การบรการทางวชาการแกสงคม

หลกการ

สรางเครอขายกบหนวยงานตาง ๆ ซงเปนแหลงงานของนกศกษาและเปนการสรางรายไดของสถาบนจากการใหบรการทางวชาการดวย

1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

5.1 ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม (สกอ 5.1,สมศ 8)

5.2 กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม (สกอ 5.2, สมศ 9, สมศ 18)

๕.๘ การนำาความรและประสบการณจากการใหบรการวชาการมาใชในการพฒนาการเรยนการสอนและ/หรอการวจย (สมศ 8 , สกอ 5.1)

๕.๙ การเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนหรอองคกรภายนอก (สมศ 9, สกอ 5.2 )

122

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

ตวบงช จำานวน 4 ตวบงช คอ

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : การบรการทางวชาการแกสงคมเปนภารกจหลกอยางหนงของสถาบนอดมศกษา สถาบนพงกำาหนดหลกเกณฑและขนตอนการบรการทางวชาการอยางเปนระบบ และมการจดโครงสรางสถาบนเพอเปนกลไกในการขบเคลอนระบบดงกลาว การใหบรการทางวชาการตองมความเชอมโยงกบการจดการเรยนการสอนและการวจย และสามารถบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจยอยางเปนรปธรรม

เกณฑมาตรฐาน :1. มระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม และดำาเนนการ

ตามระบบทกำาหนด2. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการ

สอน3. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการวจย4. มการประเมนผลความสำาเรจของการบรณาการงานบรการทาง

วชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจย5. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานบรการทาง

วชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจยหมายเหต :เกณฑมาตรฐานขอท 4 ตองมการประเมนความสำาเรจของการบรณา

การตามเกณฑขอ 2 และ ขอ 3

เกณฑการประเมน :

123

ตวบงชท 5.1 : ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม (สกอ 5.1, สมศ 8)

คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5มการดำาเนน

การ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม และดำาเนนการ

ตามระบบทกำาหนดมการวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑของการใหการบรการ

วชาการดานตางๆ ทสมพนธกบพนธกจของสถาบน มนโยบายสงเสรม สนบสนนและจงใจใหอาจารย บคลากรทกระดบมความพรอมทงในดานความร ความเชยวชาญ เวลาและจตแหงการบรการ (service mind) ในการใหบรการวชาการแกหนวยงานทงภายในและภายนอกสถาบน รวมถงจดหางบประมาณสนบสนนและจดทำาระเบยบของการใหบรการ กำาหนดภาระงานของอาจารยและบคลากรใหชดเจน โดยมระบบการเทยบเคยงและทดแทนระหวางภาระงานดานตางๆซงจะเปนการสรางแรงจงใจใหบคลากรสนใจการใหบรการแกชมชนสงคมตามความถนดและจดเนนของสถาบนในการใหบรการทางวชาการนควรมการวางแผน ตรวจสอบ ตดตาม ประเมนเพอนำาไปสการปรบปรงคณภาพของการใหบรการอยางสมำาเสมอ เพอบรรลตามเปาหมายทกำาหนดไว

2. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอน

มการบรณาการงานบรการทางวชาการกบกระบวนการจดการเรยนการสอนและการปฏบตงานประจำาดานอนๆของอาจารยและบคลากร เชน การกำาหนดใหนกศกษานำาความรไปจดทำาเปนโครงการหรอกจกรรมทเปนประโยชนตอชมชน

124

3. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการวจยมการบรณาการงานบรการทางวชาการกบการวจยอยางเปนระบบ เชน 1) มการนำาผลการวจยไปสการใชประโยชนจรงทตอบสนองความตองการของทกภาคสวนในทกระดบ และ 2) นำาความร ประสบการณ จากการใหบรการกลบมาพฒนาตอยอดไปสการพฒนาองคความรใหมผานกระบวนการวจย เปนตน

4. มการประเมนผลความสำาเรจของการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจย

จดใหมระบบตดตาม ประเมนผลความสำาเรจของการบรณาการงานบรการวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจย โดยใหมสวนรวมของผใหบรการ ผรบบรการ และนกศกษา ซงเปนทงผใหบรการและผรบบรการ ทงในระดบแผนการดำาเนนงาน เปาหมายของสถาบน ความรวมมอรวมใจของบคลากร คณภาพของบคลากร คณภาพของการใหบรการทสามารถนำาไปใชประโยชนไดจรง และเปนไปตามหลกเกณฑทสถาบนกำาหนดไว

5. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจย

สถาบนนำาผลการประเมนไปพฒนาแผน พฒนากระบวนการ และผลสมฤทธทไดอยางสมำาเสมอและเปนรปธรรม

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : ความสามารถในการใหบรการทางวชาการในลกษณะหวงโซคณภาพทสนองความตองการและเปนทพงของชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน หนวยงานวชาชพ สงคมไดอยางมคณภาพตามศกยภาพและความพรอมตามจดเนนของสถาบน พจารณาไดจาก (1) ประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการ (2) การสรางความรวมมอกบหนวยงาน

125

ตวบงชท 5.2 : กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม (สกอ 5.2, สมศ 9, สมศ 18)

ภายนอก และ (3) ความรทเกดจากการใหบรการทางวชาการและการเผยแพรความรนนทงภายในและภายนอกสถาบน

เกณฑมาตรฐาน :1. มการสำารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน

หรอหนวยงานวชาชพเพอประกอบการกำาหนดทศทางและการจดทำาแผนการบรการทางวชาการตามจดเนนของสถาบน

2. มความรวมมอดานบรการทางวชาการเพอการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชน หรอภาคเอกชน หรอภาครฐ หรอหนวยงานวชาชพ

3. มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคม

4. มการนำาผลการประเมนในขอ 3 ไปพฒนาระบบและกลไก หรอกจกรรมการใหบรการทางวชาการ

5. มการพฒนาความรทไดจากการใหบรการทางวชาการและถายทอดความรสบคลากรภายในสถาบนและเผยแพรสสาธารณชน

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ

3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการสำารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน

หรอหนวยงานวชาชพ เพอประกอบการกำาหนดทศทางและการจดทำาแผนการบรการทางวชาการตามจดเนนของสถาบน

126

มการสำารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน หรอหนวยงานวชาชพเพอประกอบการกำาหนดนโยบาย ยทธศาสตร ทศทางและการจดทำาแผนการบรการทางวชาการตามจดเนนและความเชยวชาญของสถาบน

2. มความรวมมอดานบรการทางวชาการเพอการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนหรอภาคเอกชน หรอภาครฐ หรอหนวยงานวชาชพ

สถาบนมการเชญหรอเปดโอกาสใหผมสวนรวมจากชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน หรอหนวยงานทเกยวของกบวชาชพทจะใหบรการ มารวมมอรวมพลง (Collaboration) ในลกษณะของการสรางเครอขาย (Networking) ระหวางบคคลหรอหนวยงานในรปแบบตางๆ เชน ความรวมมอกบสถานประกอบการในการนำาผลการวจยไปเปนสวนหนงของการปรบปรงปญหาทเกดขนหรอไปใชพฒนาบคลากรของสถานประกอบการหรอสวนการผลต มการแลกเปลยนเรยนร ใหคำาปรกษาแนะนำาและจดใหมชองทางในการสอสาร ทำาความเขาใจรวมกนของภาคอตสาหกรรม หรอรเรมโครงการหรอกจกรรมใหมๆ ในชมชน

3. มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคม

มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคมวาสอดคลองกบความตองการของผรบบรการทงทางตรงและทางออมมการประเมนผลทเกดกบนกศกษา อาจารยและบคลากรผใหบรการ ทงในดานการนำาความร ความเชยวชาญไปใชประโยชน การสอสาร การชแจงแนะนำาใหผรบบรการและประชาชน

4. มการนำาผลการประเมนในขอ 3 ไปพฒนาระบบและกลไก หรอกจกรรมการใหบรการทางวชาการมการนำาผลการประเมนการใหบรการทางวชาการไปพฒนาคณภาพมาตรฐานของการใหบรการ ระบบและกลไกการใหบรการ ซงประกอบดวยรปแบบการใหบรการ ขอบเขตการใหบรการคาใชจาย ระยะเวลาในการใหบรการ สญญาการบรการ ซงรวมทงการควบคมและการ

127

กำากบคณภาพของการใหบรการ โดยจดใหมระบบการใหขอมลทชดเจน มความเปนธรรม โปรงใส และสามารถตรวจสอบได

5. มการพฒนาความรทไดจากการใหบรการทางวชาการและถายทอดความรสบคลากรภายในสถาบนและเผยแพรสสาธารณชน

สถาบนมการพฒนาความรทไดจากการใหบรการทางวชาการ สงเสรมใหเกดกระบวนการในการถายทอดความรสบคลากรภายในสถาบน ซงรวมทงผเรยนดวย จดใหมการแลกเปลยนความคดและเผยแพรประสบการณในการใหบรการผานทางสอการเรยนรตาง ๆ รวมทงจดทำาฐานขอมลการบรการวชาการเผยแพรสสาธารณะ

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชการใหบรการวชาการ หมายถง การทสถานศกษาระดบอดมศกษาซง

อยในฐานะทเปนทพงของชมชนหรอสงคม เปนแหลงอางองทางวชาการ หรอทำาหนาทใดๆ ทมผลตอการพฒนาชมชนในดานวชาการหรอการพฒนาความร ตลอดจนความเขมแขงประเทศชาตและนานาชาต การบรการวชาการเปนการบรการทมคาตอบแทน และบรการวชาการใหเปลา โดยมการนำาความรและประสบการณมาใชพฒนาหรอบรณาการเขากบการเรยนการสอนและการวจย อาท บทความ ตำารา หนงสอ รายวชาหรอหลกสตร เปนตน

การนำาความรและประสบการณจากการใหบรการวชาการมาพฒนาม ๒ ประเภท คอ

๑. การพฒนาการเรยนการสอน๒. การพฒนาการวจย

128

ตวบงชท ๕.๘ ผลการนำาความรและประสบการณจากการใหบรการวชาการมาใชการพฒนาการ เรยนการสอนและ/หรอการวจย (สมศ.8, สกอ 5.1)

ในการประเมนตวบงชตองมโครงการทงสองประเภท ทงนในแตละโครงการไมจำาเปนตองมทงสองประเภท และผลการใชในการพฒนาการเรยนการสอนและการวจยตองเสรจในปทประเมน

วธการคำานวณ จำานวนโครงการ/กจกรรมบรการวชาการ

ทนำามาใชในการพฒนาการเรยนการสอนและการวจยx ๑๐๐จำานวนโครงการ/กจกรรมบรการวชาการตามแผนท

สภาสถาบนอนมต

เกณฑการใหคะแนนใชบญญตไตรยางศเทยบ โดยกำาหนดรอยละ ๓๐ เทากบ ๕ คะแนน

ขอมลประกอบการพจารณา 1. หลกฐาน เอกสาร ขอมลทแสดงวาอาจารยประจำาไดรวบรวม จดระบบ

และมการประมวลความรและประสบการณจากการใหบรการวชาการมาใชประโยชนในการเรยนการสอน และการวจยโดยอาจไปตอยอดพฒนาเปนหนงสอ ตำารา หรองานวจย ขยายผลนำาไปสการปรบปรงรายวชาหรอนำาไปสการเปดรายวชาใหม

2. โครงการบรการวชาการทนบในตวตงจะตองมผลการบรณาการเสรจสนในปทประเมน และโครงการวชาการทเปนตวหารเปนโครงการบรการวชาการทดำาเนนการในปทประเมน โครงการหนง ๆ จะบรณาการเฉพาะกบการเรยนการสอน หรอเฉพาะกบงานวจย หรอจะบรณาการกบทงการเรยนการสอนและการวจยกได

3. การบรการวชาการ เปนการใหบรการแกบคคลหรอหนวยงานภายนอกสถานศกษา ทงการประเมนในระดบคณะและระดบสถาบน

129

ตวบงชท ๕.๙ ผลการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนหรอองคกรภายนอก (สมศ.9,สกอ 5.2)

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชโครงการทมผลตอการพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงของ

ชมชน หมายถง โครงการทสถาบนจดขนเพอพฒนาชมชนหรอองคกรภายนอกและเมอดำาเนนการแลวมผลกอใหเกดการเปลยนแปลงไปในทางทดขนแกชมชนหรอองคกรภายนอกในดานตางๆ หรอ ทำาใหชมชนหรอองคกรภายนอกสามารถพงพาตนเองไดตามศกยภาพของตน

ประเดนการพจารณา๑. มการดำาเนนงานตามวงจรคณภาพ (PDCA) โดยการมสวนรวมของ

ชมชนหรอองคกร๒.บรรลเปาหมายตามแผนประจำาไมตำากวารอยละ ๘๐ ๓. ชมชนหรอองคกรมผนำาหรอสมาชกทมการเรยนรและดำาเนนกจกรรม

อยางตอเนอง๔. ชมชนหรององคกรสรางกลไกทมการพฒนาตนเอง โดยคงอต

ลกษณของคนในชมชนและเอกลกษณของทองถนอยางตอเนองหรอยงยน๕. มผลกระทบทเกดประโยชนสรางคณคาตอสงคม หรอชมชน/องคกร

มความเขมแขง

เกณฑการใหคะแนน๑ ๒ ๓ ๔ ๕

ปฏบตได ๑ ขอ

ปฏบตได ๒ ขอ

ปฏบตได ๓ ขอ

ปฏบตได ๔ ขอ

ปฏบตได ๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา 1. แผนและกจกรรมหรอโครงการทสงเสรมความเขมแขงของชมชน

หรอองคกร2. รายงาน เอกสารผลการปฏบตตามกจกรรมหรอโครงการ

130

3. ขอมลทแสดงถงผลการดำาเนนงานตามกจกรรมหรอโครงการโดยผนำาหรอสมาชกของชมชนหรอองคกรไดเรยนรและดำาเนนกจกรรมอยางตอเนอง และพฒนาตามอตลกษณของคนในชมชนและเอกลกษณของทองถนอยางตอเนองหรอยงยน

4. ขอมลทแสดงถงผลการดำาเนนงานตามกจกรรมหรอโครงการของชมชนหรอองคกรทสรางประโยชน ความเขมแขงและคณคาตอสงคม ชมชน หรอองคกร

5.“ตอเนอง หมายถง มการดำาเนนงานตงแต ๒ ปขนไป”6. “ยงยน หมายถง มการดำาเนนงานตงแต ๕ ปขนไป”7. “เขมแขง หมายถง สามารถพงพาตนเองได”

หมายเหต สำาหรบสถานศกษาระดบอดมศกษาทไดรบการประเมนป ๒๕๕๕ เปนตนไป สามารถใชโครงการ/กจกรรมใหมทปรากฏอยในแผนระยะยาวโดยไดรบการอนมตจากสภาสถาบนวาเปนโครงการ/กจกรรมทตอเนองในอนาคตและจะยงยน เขมแขง สามารถพงตนเองได โดย สมศ.จะพจารณาใหคะแนนลวงหนา

การทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมถอเปนพนธกจสำาคญประการหนงของสถาบนอดมศกษาดงนน สถาบนอดมศกษาจงตองมระบบและกลไกการ

131

องคประกอบท 6 การทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

หลกการ

ดำาเนนงานดานนใหเปนไปอยางมประสทธภาพและคณภาพ โดยอาจมจดเนนเฉพาะทแตกตางกนตามปรชญา และธรรมชาตของแตละสถาบน และมการบรณาการเขากบพนธกจอนๆ โดยเฉพาะการผลตบณฑต รวมทงมการจดกจกรรมทฟ นฟ อนรกษ สบสานพฒนา เผยแพรศลปะและวฒนธรรม สรางสรรค สงเสรมภมปญญาทองถนใหเปนรากฐานการพฒนาองคความรทดขน

1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป (พ.ศ. 2551-2565) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

6.1 ระบบและกลไกการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม (สกอ.6.1, สมศ 10, สมศ 11)

๖.๑๐ การสงเสรมและสนบสนนดานศลปะและวฒนธรรม (สมศ 10, สกอ 6.1)

๖.๑๑ การพฒนาสนทรยภาพในมตทางศลปะและวฒนธรรม (สมศ 11, สกอ 6.1)

132

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

ตวบงช จำานวน 3 ตวบงช คอ

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองมนโยบาย แผนงาน โครงสราง และการบรหารจดการงานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมทงการอนรกษ ฟ นฟ สบสาน เผยแพรวฒนธรรม ภมปญญาทองถนตามจดเนนของสถาบนอยางมประสทธภาพและประสทธผล มการบรณาการการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา

เกณฑมาตรฐาน :1. มระบบและกลไกการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม และดำาเนนการ

ตามระบบทกำาหนด2. มการบรณาการงานดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการ

จดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา3. มการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานทำานบำารงศลปะและ

วฒนธรรมตอสาธารณชน4. มการประเมนผลความสำาเรจของการบรณาการงานดานทำานบำารง

ศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา5. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานดานทำานบำารง

ศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา6. มการกำาหนดหรอสรางมาตรฐานคณภาพดานศลปะและวฒนธรรม

และมผลงานเปนทยอมรบในระดบชาต

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน133

ตวบงชท 6.1 : ระบบและกลไกการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม (สกอ.6.1, สมศ 10, สมศ 11)

การ1 ขอ

การ2 ขอ

การ3 ขอ

การ4 ขอ

การ5 หรอ 6

ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม และดำาเนนการ

ตามระบบทกำาหนดสถาบนอดมศกษามการกำาหนดระบบและกลไกทางดานการทำานบำารง

ศลปะและวฒนธรรม มระบบสงเสรมใหบคลากรนำากจกรรมดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมสการปฏบต และมผลลพธชดเจนตามแนวทางทกำาหนดไว เชน มการกำาหนดนโยบายดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมการกำาหนดผรบผดชอบ มการจดทำาแผนงบประมาณโครงการ มการกำาหนดตวชวดดานศลปะและวฒนธรรม มการนำางานศลปะและวฒนธรรมสการปฏบตทเปนรปธรรม โดยทกคนมสวนรวม มการตดตามผลการดำาเนนงานอยางเปนระบบและมการนำาสการพฒนาอยางตอเนอง

2. มการบรณาการงานดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา

สถาบนสนบสนนใหมการนำาการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมไปบรณาการรวมกบการเรยนการสอน และกจกรรมนกศกษา คอมการจดการเรยนการสอนทนำาการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมไปผสมผสานเปนสวนหนงของกจกรรมการเรยนการสอน หรอบรณาการการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมเขากบกจกรรมเสรมหลกสตรทงทจดโดยสถาบนและทจดโดยองคการนกศกษา

3. มการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมตอสาธารณชน

3.1 สถาบนมสถานทเพอการเผยแพรและบรการดานศลปะและวฒนธรรม เชน มหอศลป หอประวต พพธภณฑ หรอเวทการแสดง มการ

134

บรหารจดการโดยมผมความร ความเชยวชาญดานศลปะและวฒนธรรม มการจดกจกรรมอยางตอเนองสมำาเสมอ มการจดสรรงบประมาณดานศลปะและวฒนธรรม

3.2 สถาบนจดทำาวารสารศลปะและวฒนธรรมในระดบตางๆ เชน วารสารระดบหนวยงาน ระดบชาต โดยมความตอเนองในการดำาเนนงาน

3.3 สถาบนมการบรการวชาการดานศลปะและวฒนธรรม โดยมความรวมมอกบหนวยงานหรอองคกรอน มการสรางเครอขาย มการกำาหนดตวบงช และมการดำาเนนการอยางตอเนอง เปนระบบอยางชดเจน

4. มการประเมนผลความสำาเรจของการบรณาการงานดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม กบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา

มการตดตามผลการบรณาการงานดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา มการกำาหนดตวบงช และตดตามผลการดำาเนนงานอยางเปนระบบ

5. มการนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา

5.1 มการนำาผลการประเมนไปพฒนากระบวนการ บรณาการดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอน โดยใชหลกการของ PDCA

5.2 มแผนปรบปรงและพฒนาการบรณาการดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมนำาสการปฏบตและปรบปรงอยางตอเนอง

5.3 มผลสมฤทธทเกดขนจากการดำาเนนการตามแผนปรบปรงและพฒนาอยางเปนรปธรรม

6. มการกำาหนดหรอสรางมาตรฐานคณภาพดานศลปะและวฒนธรรมและมผลงานเปนทยอมรบในระดบชาต

6.1 สถาบนมการกำาหนด/การสรางมาตรฐานดานศลปะและวฒนธรรม โดยมการใชผเชยวชาญและมการเผยแพรสสาธารณะ

135

6.2 สถาบนไดรบการยอมรบจากสงคม เชน มศลปนแหงชาต มบคลากรไดรบเชญเปนวทยากรหรอเปนทประจกษ หรอผทรงคณวฒในระดบองคกรระดบชมชน ระดบชาต และระดบนานาชาต

6.3 สถาบนมจำานวนผลงานวจย หรองานสรางสรรค ดานศลปะและวฒนธรรมโดยมการเผยแพรทงในระดบชาต ระดบภมภาค หรอระดบนานาชาต หรอมผลงานไดรบรางวล ไดรบการอางอง เปนทยอมรบ

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช

ศลปะและวฒนธรรม เปนตวบงชถงคณภาพ วถชวต และจตใจทดงามของบคคลและสงคมเปนพนธกจหลกประการหนงทสถานศกษาพงตระหนก ทจะตองใหความสำาคญในการสงเสรม สนบสนน เพอใหสงคมในสถานศกษาอยรวมกนอยางมความสข อยางมคณคา สามารถเปนแบบอยางทนาศรทธา และเปนทยอมรบของสงคม การสงเสรมสนบสนนจำาตองดำาเนนการอยางมประสทธภาพทจรงใจไดตอเนองทมนคงและยงยนโดยการกำาหนดวตถประสงคและเปาหมายทชดและสามารถประเมนผลได

ประเดนการพจารณา ๑. มการดำาเนนงานตามวงจรคณภาพ (PDCA) ๒. บรรลเปาหมายตามแผนประจำาปไมตำากวารอยละ ๘๐ ๓. มการดำาเนนงานสมำาเสมออยางตอเนอง๔. เกดประโยชนและสรางคณคาตอชมชนภายใน/ภายนอก๕. ไดรบการยกยองระดบชาตและ/หรอนานาชาต

เกณฑการใหคะแนน

136

ตวบงชท ๖.๑๐ การสงเสรมและสนบสนนดานศลปะและวฒนธรรม (สมศ 10,สกอ 6.1)

๑ ๒ ๓ ๔ ๕ปฏบตได

๑ ขอปฏบตได

๒ ขอปฏบตได

๓ ขอปฏบตได

๔ ขอปฏบตได

๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา ๑. นโยบาย แผน ระบบและกลไกในการสงเสรมและสนบสนนดานศลปะ

และวฒนธรรม ๒. โครงการหรอกจกรรมทสงเสรมและสนบสนนดานศลปะและ

วฒนธรรม พรอมรายละเอยดของโครงการหรอกจกรรม รวมทงตวบงชและเปาหมายความสำาเรจ

๓. รายงานสรปผลหรอประเมนโครงการหรอกจกรรม (ประโยชนและคณคาตอชมชน)

๔. หลกฐานทอธบายรายละเอยดและแสดงกระบวนการไดมาซงขอมลของการสรปผลสำาเรจ เชน ขนตอนและชวงระยะเวลาการเกบขอมล การสมตวอยาง แบบสำารวจหรอแบบสอบถามหรอแบบประเมน วธการวเคราะหผล เปนตน

๕. รายงาน รางวลทไดรบการประกาศเกยรตคณ ยกยอง ระดบชาตและนานาชาต จากสถาบนหรอหนวยงานทเปนทยอมรบ

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายศลปะและวฒนธรรม เกยวของกบความสนทรยและรสนยม เกดรปแบบ

วถชวตและสงคม โดยมลกษณะทเปนพลวต มการเปลยนแปลงตลอดเวลา จำาเปนตองรทนอยางมปญญา โดยมแผนในการพฒนา ใหความรและ

137

ตวบงชท ๖.๑๑ การพฒนาสนทรยภาพในมตทางศลปะและวฒนธรรม (สมศ 11, สกอ 6.1)

ประสบการณดานสนทรยภาพในบรบทของศลปะและวฒนธรรม สามารถรจกเลอกรบ รกษาและสรางใหตนเองและสงคมอยรวมกนอยางรคณคาความงาม อยางมสนทรยทมรสนยม

ประเดนการพจารณา 1. การมสวนรวมของบคลากรในสถาบนทกอใหเกดวฒนธรรมทด2. สงแวดลอมดานความปลอดภยของอาคารสถานท สะอาดถก

สขลกษณะ และตกแตงอยางมสนทรย

3. ปรบแตงและรกษาภมทศนใหสวยงาม สอดคลองกบธรรมชาต และเปนมตรกบสงแวดลอม

๔. การจดใหมพนทและกจกรรมทางวฒนธรรมทเออและสงเสรมใหนกศกษาและบคลากรมสวนรวมอยางสมำาเสมอ

4. ระดบความพงพอใจของบคลากรและนกศกษาทเกยวของกบประเดน ๑-๔ ไมตำากวา ๓.๕๑ จาก

คะแนนเตม ๕

เกณฑการใหคะแนน๑ ๒ ๓ ๔ ๕

ปฏบตได ๑ ขอ

ปฏบตได ๒ ขอ

ปฏบตได ๓ ขอ

ปฏบตได ๔ ขอ

ปฏบตได ๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา 1. หลกฐานทแสดงรายละเอยดของโครงการหรอกจกรรมทพฒนา

สนทรยภาพดานศลปะและวฒนธรรมทสถานศกษาดำาเนนการตลอดปในแตละปการศกษา

138

๒. โครงการหรอกจกรรมทแสดงรายละเอยดทกำาหนดวตถประสงคและเปาหมายของความสำาเรจอยางเปนรปธรรม รายงานผลการประเมนการมสวนรวม

๓. เอกสารหลกฐานหรอผลการประเมนดานสภาพแวดลอม ความปลอดภย ความสะอาด สขอนามยและความสวยงาม

๔. รายงานสรปผลการประเมนการจดใหมพนทและกจกรรมทางวฒนธรรมทเออและสงเสรมใหนกศกษาและบคลากรมสวนรวมอยางสมำาเสมอ

๕. รายงานผลการประเมนความพงพอใจของบคลากรและนกศกษาทเกยวกบประเดน ๑-๔หมายเหต

๑. สะอาด หมายถง ไมรก มระเบยบ รกษางาย ใชสะดวก๒. สขลกษณะ หมายถง สะอาด ปลอดภย ไรมลภาวะ สขใจ สบายกาย

เปนมตรตอสงแวดลอม๓. สวยงาม หมายถง มการจดแตงอาคาร สภาพแวดลอมอยางเหมาะ

สม สอดคลองกบพนทแวดลอม ไมสนเปลอง และไมกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม

139

องคประกอบท 7 การบรหารและการจดการ

หลกการ

สถาบนอดมศกษาตองใหความสำาคญกบการบรหารจดการ โดยมสภามหาวทยาลยทำาหนาทในการกำากบดแลการทำางานของสถาบนใหมประสทธภาพ สถาบนอดมศกษาจะตองบรหารจดการดานตางๆ ใหมคณภาพ เชน ทรพยากรบคคล ระบบฐานขอมล การบรหารความเสยง การบรหารการเปลยนแปลง การบรหารทรพยากรทงหมด ฯลฯ เพอสมฤทธผลตามเปาหมายทกำาหนดไว โดยใชหลกธรรมาภบาล (Good Governance)

1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

4. มาตรฐานการประเมนผลการปฏบตราชการตามคำารบรองการปฏบตราชการ สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

5. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษา สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

6. เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตเพอสถาบนทเปนเลศ 2009-20107. เกณฑการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)8. ประกาศคณะกรรมการการอดมศกษา เรอง คมอและแนวปฏบตใน

การพจารณาออกใบอนญาตใหจดตงสถาบนอดมศกษาเอกชน พ.ศ.25519. ประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง มาตรฐานหองสมดสถาบน

อดมศกษา พ.ศ. 2544

140

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

7.1 ภาวะผนำาของสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบน (สกอ 7.1, สมศ 12,สมศ 13)

7.2 การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร (สกอ 7.2)7.3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจ (สกอ 7.3)7.4 ระบบบรหารความเสยง (สกอ 7.4)๗.๑๒ การปฏบตตามบทบาทหนาทของสภาสถาบน (สมศ 12)๗.๑๓ การปฏบตตามบทบาทหนาทของผบรหารสถาบน (สมศ 13)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : ปจจยสนบสนนทสำาคญตอการเจรญกาวหนาของสถาบนอดมศกษาคอสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบนนนๆ หากสภาสถาบนและผบรหารมวสยทศน เปนผนำาทด มธรรมาภบาล รบผดชอบตอสงคมรกความกาวหนาดแลบคลากรอยางด เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหาร มความสามารถในการตดสนใจแกปญหาและกำากบดแลตดตามผลการดำาเนนงานของสถาบนไปในทศทางทถกตองจะทำาใหสถาบนเจรญรดหนาอยางรวดเรว

เกณฑมาตรฐาน :1. สภาสถาบนปฏบตหนาทตามทกฎหมายกำาหนดครบถวนและมการ

ประเมนตนเองตามหลกเกณฑทกำาหนดลวงหนา

141

ตวบงช จำานวน 5 ตวบงช คอ

ตวบงชท 7.1 : ภาวะผนำาของสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบน

(สกอ 7.1, สมศ 12, สมศ 13)

2. ผบรหารมวสยทศน กำาหนดทศทางการดำาเนนงาน และสามารถถายทอดไปยงบคลากรทกระดบ มความสามารถในการวางแผนกลยทธ มการนำาขอมลสารสนเทศเปนฐานในการปฏบตงานและพฒนาสถาบน

3. ผบรหารมการกำากบ ตดตามและประเมนผลการดำาเนนงานตามทมอบหมาย รวมทงสามารถสอสารแผนและผลการดำาเนนงานของสถาบนไปยงบคลากรในสถาบน

4. ผบรหารสนบสนนใหบคลากรในสถาบนมสวนรวมในการบรหารจดการ ใหอำานาจในการตดสนใจแกบคลากรตามความเหมาะสม

5. ผบรหารถายทอดความรและสงเสรมพฒนาผรวมงาน เพอใหสามารถทำางานบรรลวตถประสงคของสถาบนเตมตามศกยภาพ

6. ผบรหารบรหารงานดวยหลกธรรมาภบาล โดยคำานงถงประโยชนของสถาบนและผมสวนไดสวนเสย

7. สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรหารงานอยางเปนรปธรรม

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ4 หรอ 5

ขอ

มการดำาเนนการ6 ขอ

มการดำาเนนการ7 ขอ

หมายเหต : หากจะประเมนผานเกณฑการประเมนมาตรฐานขอท 6 นน ตองแสดงขอมลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลครบถวนทง 10 ประการ ตามนยามศพททระบไว ซงสอดคลองเปนไปตามเกณฑของ สมศ.แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ

1. สภาสถาบนปฏบตหนาทตามทกฎหมายกำาหนดครบถวนและมการประเมนตนเองตามหลกเกณฑทกำาหนดลวงหนา

142

1.1กรรมการสภาสถาบนทกคนควรไดรบการชแจงและทำาความเขาใจเกยวกบกฏหมายขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของกบสถาบน โดยเฉพาะพระราชบญญตสถาบน ขอบงคบตาง ๆ อาท ขอบงคบทวาดวยการบรหารงานบคคลและผบรหาร รวมทงทศทางการพฒนาคณภาพการศกษาของประเทศกรอบทศทางการพฒนาสถาบน และอตลกษณของสถาบน เพอใหทราบถงบทบาทหนาททมตอสถาบนกอนจะปฎบตหนาท

1.2 กรรมการสภาสถาบนกำากบดแลสถาบนไปสทศทางทกำาหนดรวมกนระหวางผบรหารสถาบนและสภาสถาบน และมความสอดคลองกบทศทางการพฒนาคณภาพการศกษาของประเทศ รวมทงทนตอการเปลยนแปลงของโลก

1.3 มการเปดเผยประวตกรรมการสภาสถาบน รายงานการประเมนตนเอง และรายงานตอสาธารณชน

2. ผบรหารมวสยทศน กำาหนดทศทางการดำาเนนงาน และสามารถถายทอดไปยงบคลากรทกระดบ มความสามารถในการวางแผนกลยทธ มการนำาขอมลสารสนเทศเปนฐานในการปฏบตงานและพฒนาสถาบน

2.1 ผบรหารและสภาสถาบน มสวนรวมกนในการกำาหนดนโยบายและจดทำาวสยทศน พนธกจ แผนกลยทธ และนำาสการปฏบตทเปนระบบชดเจน โดยมการกำาหนดตวบงชคณภาพ (KPI) ของงานทปฏบต ทควรมการพจารณาจาก 1 ) มตการพฒนาองคกร เชนการสงเสรมใหอาจารย บคลากรมโอกาสศกษา เรยนร พฒนาตนเองอยางตอเนอง การพฒนาระบบสารสนเทศ เพอการเรยนร 2) มตการพฒนา หรอการปรบปรงกระบวนหลกของสถาบน เชน การพฒนาหลกสตร การปรบปรงกระบวนการเรยนรของนกศกษา ทศทางการสงเสรมการวจย การบรการวชาการและสงคม การทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม 3) มตผรบบรการหรอผมสวนได สวนเสยเชน ความพงพอใจของผใชบณฑต โดยคำานงถงความคมคาของการใชจายเงน งบประมาณ และใหสอดคลองกบเปาประสงคตามประเดนยทธศาสตร หรอ

143

วตถประสงคเชงกลยทธของสถาบน อยางเหมาะสมโดยพจารณาจากความคมคาของการจดเกบขอมล และการรายงานขอมล กบประโยชนทจะไดรบ

2.2 ผบรหารสรางระบบและกลไกการถายทอดนโยบาย วสยทศน และแผนกลยทธใหหนวยงานและบคลากรทกระดบทราบและมความเขาใจรวมกน

2.3 ควรจดทำาระบบฐานขอมลของสถาบนใหทนสมย นำามาใชในการตดตามผลการบรหารสารสนเทศ การรายงานผลการดำาเนนงานตามตวบงชคณภาพ (KPI) ทกำาหนดไวในแผนกลยทธอยางนอยปละ 2 ครง และนำาขอมลทไดมาใชเพอการตดสนใจปรบแผนกลยทธไดอยางทนการ

3. ผบรหารมการกำากบ ตดตามและประเมนผลการดำาเนนงานตามทมอบหมาย รวมทงสามารถสอสารแผนและผลการดำาเนนงานของสถาบนไปยงบคลากรในสถาบน

3.1 ผบรหารมการกำากบ ตดตามผลการนำานโยบายและแผนกลยทธไปสการปฏบตในการประชมผบรหารอยางนอย ปละ 1-2 ครง เพอทบทวนเปาหมาย หรอปรบแผนการดำาเนนงานใหสอดคลองกบสภาพการณยงขน พรอมทงสรางกลไกภายในเพอสอสารแผนการดำาเนนงานไปยงบคลากรกลมเปาหมายทกระดบทเกยวของ

3.2 ผบรหารมการประเมนผลการดำาเนนงานทสำาคญตามภารกจของสถาบนอยางครบถวน รวมทงการตดตามผลสมฤทธ อยางนอย ปละ 1 ครง เพอทบทวนเปาหมาย หรอปรบแผนการดำาเนนงานในรอบปถดไป พรอมแจงผลการดำาเนนงานไปยงบคลากรทกระดบผานการสอสารภายใน โดยใชสอ ตาง ๆ ทตรงกบกลมเปาหมาย

4. ผบรหารสนบสนนใหบคลากรในสถาบนมสวนรวมในการบรหารจดการ ใหอำานาจในการตดสนใจแกบคลากรตามความเหมาะสม

4.1 ผบรหารควรมระบบการสอสาร 2 ทาง เพอรบฟงขอคดเหนและขอเสนอแนะจากบคลากรผปฏบตงาน อนจะทำาใหไดขอมลเพอการปรบปรงระบบการปฏบตงานอยางตอเนอง

144

4.2 ผบรหารดำาเนนการปรบลดขนตอนกระบวนการบรหารจดการโดยการมอบอำานาจในการตดสนใจแกผบรหารหรอผปฏบตระดบถดไป เพอเพมความคลองตว พรอมกบมการกำากบ และตรวจสอบเพอใหเกดความมนใจวาระบบการทำางานมประสทธภาพ ประสทธผล คมคา และมความเสยงอยระดบในทยอมรบได

4.3 ผบรหารมการสงเสรมสนบสนนกจกรรม เพอเปนการสรางขวญและกำาลงใจตอบคลากรเปนประจำาอยางตอเนอง เชน การจดโครงการรางวลคณภาพและเพมประสทธภาพการใหบรการโครงการพฒนาองคการใหคลองตว (lean organization) เปนตน

5. ผบรหารถายทอดความรและสงเสรมพฒนาผรวมงานเพอใหสามารถทำางานบรรลวตถประสงคของสถาบนเตมตามศกยภาพ

5.1 ผบรหารมการถายทอดความรแกผรวมงาน โดยเนนการเพมทกษะในการปฏบตงานใหสงขนอยางตอเนองหรอเพมศกยภาพในการทำางานใหบรรลวตถประสงค เชน การสอนงานทหนางาน(on – the – job training) จดทำาคมอการปฏบตงาน เปนตน

5.2 ผบรหารในระดบตาง ๆ ควรนำาหลกการจดการความรมาใช เพอการแลกเปลยนความร และถายทอดประสบการณรวมกนระหวางผปฏบตงาน อาท การประชมแลกเปลยนเรยนร การสรางเครอขายชมชนนกปฎบต (community of practices) เปนตน

6. ผบรหารบรหารงานดวยหลกธรรมาภบาล โดยคำานงถงประโยชนของสถาบนและผมสวนไดสวนเสย

6.1 ผบรหารควรยดหลกธรรมาภบาลเปนเครองมอในการบรหารการดำาเนนงานของสถาบนใหไปสทศทางทกำาหนดรวมกนระหวางผบรหารสถาบน และสภาสถาบน โดยใหสอดคลองทศทางการพฒนาคณภาพการศกษาของประเทศและทนตอการเปลยนแปลงของโลก

145

6.2 ผบรหารมการดำาเนนงานภายใตหลกธรรมาภบาลโดยเฉพาะในประเดนการปกปองผลประโยชนของผมสวนไดสวนเสยในเรองคณภาพทางวชาการและเปดโอกาสใหมสวนรวมจากทกฝายทเกยวของในการดำาเนนงาน

6.3 ผบรหารมการเปดเผยประวต มรายงานประเมนตนเอง จดทำารายงานสรปผลการทำางานและรายงานการเงนของสถาบนเสนอตอสภาสถาบนเปนประจำาทกป

6.4 ผบรหารมการตดตามผลการควบคมภายใน การบรหารความเสยง และการตรวจสอบภายในของสถาบนการศกษา และรายงานการเงนของสถาบนเสนอตอสภาสถาบนเปนประจำาทกป

7. สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารนำาผลการประเมนไปปรบปรงการบรหารงานอยางเปนรปธรรม

7.1 สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารตามทระบไวในกฎหมายหรอพระราชบญญตของสถาบน และขอบงคบมหาวทยาลยทวาดวยการบรหารงานบคคลผบรหารและขอบงคบทเกยวของกบการประเมน หรอตามขอตกลงททำารวมกนระหวางสภาสถาบนและผบรหาร

7.2 สภาสถาบนควรยดหลกการประเมนผลการบรหารงานแบบกลยาณมตร กลาวคอใชหลกการทมงเนนการใหขอเสนอแนะเชงสรางสรรค นำาผลการประเมนไปใชในการพฒนา หรอปรบปรงสถาบนใหเจรญกาวหนาอยางตอเนอง

7.3 ผบรหารมการนำาผลการประเมนจากสภาสถาบนไปใชปรบปรงการบรหารงาน อาทจดทำาแผนการบรหารงาน และรายงานผลการดำาเนนงานตอสภาสถาบนในโอกาสทเหมาะสม

ชนดตวบงช : กระบวนการ

146

ตวบงชท 7.2 : การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร (สกอ.7.2)

คำาอธบายตวบงช : มาตรฐานการอดมศกษาขอท 3 กำาหนดใหสถาบนมการสรางและพฒนาสงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร ซงตองมการจดการความรเพอมงสสถาบนแหงการเรยนร โดยมการรวบรวมองคความรทมอยในสถาบนซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสารมาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในสถาบนสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหสถาบนอดมศกษามความสามารถในเชงแขงขนสงสดกระบวนการในการบรหารจดการความรในสถาบน ประกอบดวย การระบความร การคดเลอก การรวบรวม การจดเกบความรการเขาถงขอมล และการแลกเปลยนความรทงภายในและภายนอกสถาบน การสรางบรรยากาศและวฒนธรรมการเรยนรภายในสถาบน การกำาหนดแนววธปฏบตงาน ตลอดจนการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการความรในสถาบนใหดยงขน

เกณฑมาตรฐาน :1. มการกำาหนดประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรท

สอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบนอยางนอยครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดานการวจย

2. กำาหนดบคลากรกลมเปาหมายทจะพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑตและดานการวจยอยางชดเจนตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1

3. มการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง (tacitknowledge) เพอคนหาแนวปฏบตทดตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1 และเผยแพรไปสบคลากรกลมเปาหมายทกำาหนด

4. มการรวบรวมความรตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1 ทงทมอยในตวบคคลและแหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพรออกมาเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge)

147

5. มการนำาความรทไดจากการจดการความรในปการศกษาปจจบนหรอปการศกษาทผานมาทเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge) และจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง (tacitknowledge) ทเปนแนวปฏบตทดมาปรบใชในการปฏบตงานจรง

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการกำาหนดประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรท

สอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบนอยางนอยครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดานการวจย

1.1 สถาบนควรศกษาเปาประสงคตามประเดนยทธศาสตร หรอวตถประสงคเชงกลยทธของสถาบน วามประเดนใดทมงเนนเปนสำาคญ หรอมงสอตลกษณใดทตองการ เพอนำามาใชในการกำาหนดแผนยทธศาสตรหรอแผนปฏบตการในการจดการความรใหสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน โดยอยางนอยตองครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดานการวจย

1.2 บคคลทเกยวของในการกำาหนดประเดนความร อาจประกอบดวย รองอธการบดผชวยอธการบด คณบด รองคณบด ผชวยคณบด ผอำานวยการ หวหนางาน ทกำากบดแลดานยทธศาสตรหรอกลยทธทเกยวของกบการผลตบณฑต ดานวจย รวมทงดานอนๆ ทเปนไปตามอตลกษณของสถาบน

1.3 สถาบนควรมเปาหมายในการจดการความร โดยเนนเรองการพฒนาทกษะความสามารถของบคลากรภายในเปนหลก โดยอยางนอยตองครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดานการวจย รวมทงประเดนการ

148

จดการความรทสถาบนมงเนนตามอตลกษณ เชน เทคนคการปรบปรงหลกสตรและวธการเรยนรทเนนผลลพธการเรยนร (learning outcome) เทคนคการเพมผลงานวจยภายในสถาบน เปนตน

2. กำาหนดบคลากรกลมเปาหมายทจะพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑตและดานการวจยอยางชดเจนตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1

2.1 กลมเปาหมายทจะไดรบการพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑตและดานการวจย อยางนอยควรเปนบคลากรททำาหนาทเกยวของกบการผลตบณฑตและการวจย เชน คณาจารยหรอนกวจยทเกยวของกบประเดนความรดงกลาว รวมทงดานอนๆ ทสถาบนมงเนน

2.2 สถาบนควรกำาหนดนโยบายใหมการสำารวจผลการปฏบตงานทเปนจดเดนของอาจารยหรอนกศกษาในแตละคณะ หรอสาขาวชา โดยเฉพาะดานการจดการเรยนการสอน และการวจยทสะทอนอตลกษณของสาขาวชานนๆ เพอนำามากำาหนดเปนประเดนสำาหรบใชในกระบวนการจดการความรใหไดองคความรทเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการจดการศกษา

3. มการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง (tacit knowledge) เพอคนหาแนวปฏบตทดตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1 และเผยแพรไปสบคลากรกลมเปาหมายทกำาหนด

3.1 สถาบนควรเชญบคลากรภายใน หรอภายนอกทมผลงานดเดนทางดานวชาการและผลงานทางดานวจย รวมทงผลงานดานอนๆ ทสถาบนมงเนน มาถายทอดความร เคลดลบ หรอนวตกรรม อยางสมำาเสมอผานเวทตาง ๆ เชน การจดประชมสมมนา เพอการแลกเปลยนเรยนรรวมกบเจาของความร เคลดลบ หรอนวตกรรมดงกลาว

3.2 สถาบนควรสงเสรมใหมบรรยากาศและวฒนธรรมการเรยนรภายในสถาบน เชนการสงเสรมใหมชมชนนกปฏบตและเครอขายดานการจดการความร ทงระหวางหนวยงานภายในสถาบนและภายนอกสถาบน เพอให

149

เกดวฒนธรรมการแลกเปลยนเรยนรอยางตอเนอง โดยการจดสรรทรพยากรอยางเหมาะสม ทงดานงบประมาณ เวลา สถานท

4. มการรวบรวมความรตามประเดนความรทกำาหนดในขอ 1 ทงทมอยในตวบคคลและแหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพรออกมาเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge)

4.1 มการกำาหนดผรบผดชอบในการวเคราะห สงเคราะหความรทงทมอยในตวบคคลและแหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบ เปนหมวดหมเพอใหบคลากรกลมเปาหมายทตองการเพมพนความรความสามารถเขาถงแนวปฏบตทดไดงาย

4.2 ควรมการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการ และเผยแพรความรในองคกร ใหเกดความประหยดและเกดประโยชนสงสด

4.3 ควรมการจดพมพวารสาร หรอสอสงพมพ เพอการแลกเปลยนเรยนรและยกยองใหเกยรตแกผเปนเจาของความร เคลดลบ หรอนวตกรรมดงกลาว

5. มการนำาความรทไดจากการจดการความรในปการศกษาปจจบนหรอปการศกษาทผานมา ทเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge) และจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง(tacit knowledge) ทเปนแนวปฏบตทดมาปรบใชในการปฏบตงานจรง

5.1 ผรบผดชอบควร วเคราะหความรจากแนวปฏบตทดจากแหลงตาง ๆ เชน นวตกรรมทไดจากการจดการความรไปใชใหเกดประโยชนแกสถาบนและสงคม นำามาปรบใชใหเหมาะสมกบบรบทของหนวยงานทเปนกลมเปาหมาย

5.2 ผรบผดชอบควรขยายผลการปรบใชไปยงหนวยงานตางๆ และตดตามวดผลตามประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรทสอดคลองกบแผนกลยทธดานการผลตบณฑตและดานการวจย

150

5.3 มกลไกการนำาผลการประเมนคณภาพจากภายในและภายนอกดานการจดการความร มาปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการจดการความรของสถาบน

5.4 ผรบผดชอบควรสรปผลสมฤทธทเกดขนตามเปาประสงคทกำาหนดไวในประเดนยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนควรมการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจทสอดรบกบนโยบายและการวางแผนระดบสถาบน เพอใหเปนระบบทสมบรณสามารถเชอมโยงกบทกหนวยงานทเกยวของทงภายในและภายนอก เปนระบบทใชงานไดทงเพอการบรหาร การวางแผนและการตดสนใจของผบรหารทกระดบ เพอการปฏบตงานตามภารกจทกดานของบคลากร เพอการตดตามตรวจสอบและประเมนการดำาเนนงาน ตลอดจนเพอการปรบปรงและพฒนาสถาบน ทงน ระบบดงกลาวตองมความสะดวกในการใชงานโดยประเมนจากความพงพอใจของผใช

เกณฑมาตรฐาน :1. มแผนระบบสารสนเทศ (Information System Plan)2. มระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจตามพนธกจของ

สถาบน โดยอยางนอยตองครอบคลมการจดการเรยนการสอน การวจย การบรหารจดการ และการเงน และสามารถนำาไปใชในการดำาเนนงานประกนคณภาพ

3. มการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศ4. มการนำาผลการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศมา

ปรบปรงระบบสารสนเทศ

151

ตวบงชท 7.3 : ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจ (สกอ.7.3)

5. มการสงขอมลผานระบบเครอขายของหนวยงานภายนอกทเกยวของตามทกำาหนด

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ2 ขอ

มการดำาเนนการ3 ขอ

มการดำาเนนการ4 ขอ

มการดำาเนนการ5 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มแผนระบบสารสนเทศ (information system plan)1.1 สถาบนควรตงคณะกรรมการจดทำาแผนระบบสารสนเทศท

ประกอบไปดวยผบรหารดานระบบสารสนเทศของสถาบนและกลมผบรหารทเปนผใชระบบสารสนเทศ

1.2 แผนระบบสารสนเทศควรสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน

1.3 ระบบสารสนเทศทนำาเสนอในแผนระบบสารสนเทศควรประกอบดวยรายละเอยดดงตอไปนเปนอยางนอย

- วตถประสงค ความสามารถในการทำางานของระบบแตละระบบ- ความสอดคลองของแตละระบบทมตอแตละกลยทธของสถาบน- ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศทนำาเสนอใหมกบระบบ

สารสนเทศทมอยในปจจบน- ทรพยากรสารสนเทศทตองการใชในแตละระบบ ทง

hardware software(system software และ application software) database peopleware และ facilities อนๆ

- งบประมาณทตองการใชในแตละระบบ

152

- การประเมนความคมคาของระบบสารสนเทศ- การจดลำาดบความสำาคญของระบบสารสนเทศ

2. มระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจตามพนธกจของสถาบน โดยอยางนอยตองครอบคลมการจดการเรยนการสอน การวจย การบรหารจดการ และการเงน และสามารถนำาไปใชในการดำาเนนงานประกนคณภาพระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจเปนระบบสารสนเทศทนำาขอมลจากระบบสารสนเทศในการดำาเนนงานตามปกต เชน ระบบบญช ระบบลงทะเบยนนกศกษา ระบบทะเบยนประวต เปนตน มาสรางเปนสารสนเทศใหผบรหารใชในการบรหารและการตดสนใจในเรองทเปนพนธกจของสถาบนไดอยางครบถวน ทงดานการจดการเรยนการสอน การวจย การเงน การบรหารจดการดานอน ๆ รวมทงเปนขอมลเพอใชในการดำาเนนงานประกนคณภาพการศกษาดวย

3. มการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศ3.1 ผรบผดชอบควรจดทำาแบบประเมนความพงพอใจของผใชระบบ

รวมทงกำาหนดระยะเวลาในการเกบแบบประเมนใหสอดคลองกบลกษณะการเขาใชระบบ เชน มการประเมนความพงพอใจทกครงทมการใชระบบหรอทกเดอน ทกภาคการศกษา ทกปการศกษา เปนตน

3.2 ผรบผดชอบดานระบบสารสนเทศของสถาบนควรดำาเนนการประเมนความพงใจของผใชระบบสารสนเทศเปนประจำาอยางนอยปละ 1 ครง

4. มการนำาผลการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศมาปรบปรงระบบสารสนเทศ

4.1 กำาหนดผรบผดชอบในการวเคราะหขอมลทไดจากการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศ

4.2 นำาผลการประเมนความพงพอใจมาใชในการจดทำาแผนปรบปรงระบบสารสนเทศ

153

4.3 แผนปรบปรงระบบสารสนเทศควรผานการพจารณาจากผบรหารแลว

4.4 ดำาเนนการตามแผนปรบปรงระบบสารสนเทศตามระยะเวลาทกำาหนด

5. มการสงขอมลผานระบบเครอขายของหนวยงานภายนอกทเกยวของตามทกำาหนดมการสงขอมลผานระบบเครอขายของสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาตามทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนด ไดแก ระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา (CHE QA online) ระบบฐานขอมลรายบคคลดานนกศกษา บคลากร และหลกสตรในสถาบนอดมศกษา เปนตน

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : เพอใหสถาบนอดมศกษามระบบบรหารความเสยง โดยการบรหารและควบคมปจจย กจกรรม และกระบวนการดำาเนนงานทอาจเปนมลเหตของความเสยหาย (ทงในรปของตวเงน หรอไมใชตวเงน เชน ชอเสยง และการฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบประสทธภาพ ประสทธผล หรอความคมคา) เพอใหระดบความเสยง และขนาดของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทยอมรบและควบคมได โดยคำานงถงการเรยนรวธการปองกนจากการคาดการณปญหาลวงหนาและโอกาสในการเกด เพอปองกนหรอบรรเทาความรนแรงของปญหา รวมทงการมแผนสำารองตอภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวาระบบงานตาง ๆ มความพรอมใชงาน มการปรบปรงระบบอยางตอเนองและทนตอการเปลยนแปลงเพอการบรรลเปาหมายของสถาบนตามยทธศาสตรหรอกลยทธเปนสำาคญ

เกณฑมาตรฐาน :154

ตวบงชท 7.4 : ระบบบรหารความเสยง (สกอ.7.4)

1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทำางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทำางาน

2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน ตวอยางเชน

- ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคารสถานท)

- ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน- ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ- ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการ

บรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ- ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดย

เฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร- ความเสยงจากเหตการณภายนอก- อน ๆ ตามบรบทของสถาบน

3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลำาดบความเสยงทไดจากการวเคราะหในขอ 2

4. มการจดทำาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดำาเนนการตามแผน

5. มการตดตาม และประเมนผลการดำาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอพจารณาอยางนอยปละ 1 ครง

6. มการนำาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน มการดำาเนน

155

การ1 ขอ

การ2 ขอ

การ3 หรอ 4

ขอ

การ5 ขอ

การ6 ขอ

หมายเหต :คะแนนการประเมนจะเทากบ 0 หากพบวาเกดเหตการณรายแรงขน

ภายในสถาบนในรอบปการประเมน ทสงผลกระทบตอชวตและความปลอดภยของนกศกษา คณาจารย บคลากร หรอตอชอเสยงภาพลกษณ หรอตอความมนคงทางการเงนของสถาบน อนเนองมาจากความบกพรองของสถาบนในการควบคม หรอจดการกบความเสยง หรอปจจยเสยงทไมมประสทธภาพเพยงพอ โดยมหลกฐานประกอบทชดเจน ตวอยางความเสยงรายแรงทใหผลประเมนเปนศนย (0) คะแนน เชน

1. มการเสยชวตและถกทำารายรางกายหรอจตใจอยางรนแรงของนกศกษา คณาจารย บคลากรภายในสถาบน ทงๆ ทอยในวสยทสถาบนสามารถปองกนหรอลดผลกระทบในเหตการณทเกดขนได แตไมพบแผนการจดการความเสยงหรอไมพบความพยายามของสถาบนในการระงบเหตการณดงกลาว

2. สถาบนหรอหนวยงานเสอมเสยชอเสยงหรอมภาพลกษณทไมด อนเนองมาจากปจจยตางๆ เชน คณาจารย นกวจยหรอบคลากรขาดจรยธรรม จรรยาบรรณ การไมปฏบตตามมาตรฐานหรอกฎกระทรวง และเกดเปนขาวปรากฏใหเหนตามสอตาง เชน หนงสอพมพ ขาว online เปนตน

3. สถาบนหรอหนวยงานขาดสภาพคลองในดานการเงนจนทำาใหตองปดหลกสตรหรอไมสามารถปฏบตตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษาของสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดสงผลกระทบตอนกศกษาปจจบนทเรยนอยอยางรนแรง

** หากมคณะใดคณะหนงไดคะแนนการประเมนเปนศนย (0) แลว สถาบนกจะไดคะแนนการประเมนเปนศนย (0) ดวยเชนกน หากเปนไปตาม

156

เงอนไขทกลาวไวขางตนการไมเขาขายททำาใหผลการประเมนไดคะแนนเปนศนย (0) ไดแก

1. สถาบนมการวเคราะหและจดทำาแผนบรหารความเสยงเชงปองกน หรอมแผนรองรบเพอลดผลกระทบสำาหรบความเสยงททำาใหเกดเรองรายแรงดงกลาวไวลวงหนา และดำาเนนการตามแผน

2. เปนเหตสดวสย อยนอกเหนอการบรหารจดการ (การควบคมหรอการปองกน) ของสถาบน

3. เหตการณรายแรงดงกลาวมความรนแรงทลดนอยลงมากจากแผนรองรบผลกระทบทไดกำาหนดไวลวงหนา

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทำางานบรหารความเสยง โดย

มผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทำางาน

1.1 มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทำางาน ประกอบดวยผบรหารระดบสง และตวแทนทรบผดชอบในแตละพนธกจหลกของสถาบน

1.2 มการระบรายละเอยดการทำางานของคณะกรรมการหรอคณะทำางาน เชน นโยบายหรอแนวทางในการดำาเนนงาน หนาทความรบผดชอบ กำาหนดระยะเวลาใหมการประชมของคณะกรรมการหรอคณะทำางานฯ อยางสมำาเสมอ

2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน

ปจจยทกอใหเกดความเสยงในประเดนตาง ๆ เชน- ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลย

สารสนเทศ อาคารสถานท)- ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน- ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ

157

- ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตรการบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ

- ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร

- ความเสยงจากเหตการณภายนอก- ความเสยงดานอนๆ ตามบรบทของสถาบน2.1 วเคราะหและระบความเสยงพรอมปจจยทกอใหเกดความเสยงท

สงผลกระทบหรอสรางความเสยหาย หรอความลมเหลวหรอลดโอกาสทจะบรรลเปาหมายในการบรหารการศกษา

2.2 ประเดนความเสยงทนำามาพจารณาควรมองถงเหตการณในอนาคตทมโอกาสเกดขนและสงผลกระทบตอสถาบนดานชอเสยง คณภาพการศกษา รวมถงความสญเสยทางดานชวตบคลากร และทรพยสนของสถาบนเปนสำาคญ

2.3 ปจจยเสยงหรอปจจยทกอใหเกดความเสยงอาจใชกรอบแนวคดในเรองทเกยวของกบคน อาคารสถานท อปกรณ วธการปฏบตงาน สภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก เปนตน

2.4 จดลำาดบความสำาคญของปจจยเสยง โดยพจารณาจากมตของโอกาสและผลกระทบจากความเสยง

3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลำาดบความเสยงทไดจากการ

วเคราะหในขอ 23.1 ระดบความเสยงอาจกำาหนดเปนเชงปรมาณ หรอเชงคณภาพท

สะทอนถงความเสยงระดบสง กลาง ตำา ได3.2 ควรมการกำาหนดเกณฑการประเมนความเสยงทงในดานของ

โอกาสและผลกระทบ3.3 การประเมนโอกาสในการเกดความเสยง ใหประเมนจากความถท

เคยเกดเหตการณเสยงในอดต หรอความนาจะเปนทจะเกดเหตการณใน

158

อนาคต โดยคาดการณจากขอมลในอดต รวมถงสภาพแวดลอมทเกยวของกบการควบคมปจจยเสยงในปจจบน

3.4 การประเมนผลกระทบของความเสยง ใหประเมนจากความรนแรง ถามเหตการณเสยงดงกลาวเกดขน โดยจะมความรนแรงมาก ถากระทบตอความเชอมนตอคณภาพทางการศกษาของสถาบน ฐานะการเงน ขวญกำาลงใจและความปลอดภยของบคลากร เปนตน

4. มการจดทำาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดำาเนนการตามแผน

4.1 จดทำาแผนบรหารความเสยงเพอการบรรลเปาหมาย โดยตองกำาหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการทจะสรางความร ความเขาใจใหกบบคลากรในสถาบน และดำาเนนการแกไข ลด หรอปองกนความเสยงทจะเกดขนอยางเปนรปธรรม

4.2 สรางมาตรการควบคมความเสยงโดยใชเทคนค 4 T คอ Take การยอมรบความเสยง Treat การลดหรอควบคมความเสยง Transfer การโอนหรอกระจายความเสยง และ Terminate การหยดหรอหลกเลยงความเสยง เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทสถาบนจะเกดความเสยหาย (ทงในรปแบบของตวเงนและไมใชตวเงน เชน ชอเสยง การฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบประสทธภาพ ประสทธผลหรอความคมคา คณคา)

5. มการตดตาม และประเมนผลการดำาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอ

พจารณาอยางนอยปละ 1 ครง5.1 มการรายงานความกาวหนาหรอผลการดำาเนนงานตามแผนตอ

สภาสถาบน5.2 มการรายงานสรปผลการดำาเนนงานและประเมนผลความสำาเรจ

ของการดำาเนนงานปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข พรอมขอเสนอแนะในการปรบปรงแผนการดำาเนนงานตอสภาสถาบน

159

6. มการนำาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป

แผนบรหารความเสยงในรอบปถดไปควรพจารณาระดบความเสยงทเหลออยหลงการจดการ ความเสยงและขอเสนอแนะจากสภาสถาบน รวมทงความเสยงใหมจากนโยบาย หรอสภาพแวดลอมทางการศกษาทเปลยนแปลงไปทงภายในสถาบน และจากหนวยงานกำากบ

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายสภาสถาบนอดมศกษาถอเปนองคกรหลกของสถาบนอดมศกษาทตอง

มบทบาทสำาคญในการกำาหนดนโยบาย กรอบทศทางการดำาเนนงานตามอตลกษณของสถาบนอดมศกษา กำาหนดระบบกลไกและกระบวนการทเปนรปธรรมในการบรหารจดการเพอใหเกดการกำากบดแลและขบเคลอนสถานศกษาระดบอดมศกษา รวมทงการควบคมและตรวจสอบการดำาเนนงานของสถาบนอดมศกษาใหเกดประสทธภาพ ประสทธผล และการพฒนาสถาบนอยางยงยน

160

ตวบงชท ๗.๑๒ การปฏบตตามบทบาทหนาทของสภาสถาบน (สมศ 12)

การประเมนผลความสำาเรจในการปฏบตตามบทบาทหนาทของสภาสถาบนจะมงเนนการประเมนคณภาพในการกำาหนดทศทางกำากบดแลและขบเคลอนการดำาเนนงานของสถานศกษาระดบอดมศกษาตามหนาทและบทบาทของสภาสถาบน การบรหารและการจดการตามหลกธรรมาภบาล และการดำาเนนงานตามมตการประชมสภาสถาบนอดมศกษา

เกณฑการใหคะแนน ใชคาคะแนนผลการประเมนผลการดำาเนนงานของสภาสถาบน (คะแนน

เตม ๕) ทครอบคลม ๕ ประเดน ดงตอไปน1. สภาสถาบนทำาพนธกจครบถวนตามภาระหนาททกำาหนดในพระราช

บญญตของสถานศกษา2. สภาสถาบนกำาหนดยทธศาสตร ทศทาง กำากบนโยบาย ขอบงคบ

ระเบยบ 3. สภาสถาบนทำาตามกฎระเบยบขอบงคบของตนสงกด และหนวยงาน

ทเกยวของ4. สภาสถาบนกำากบ ตดตาม การดำาเนนงานของผบรหารสถานศกษา5. สภาสถาบนดำาเนนงานโดยใชหลกธรรมาภบาลครบทง ๑๐ ประเดน

ขอมลประกอบการพจารณา เอกสารหรอหลกฐานทแสดงรายละเอยดการประเมนตามประเดนท

กำาหนดในเกณฑการใหคะแนน หมายเหต เปนการประเมนในระดบสถาบน คณะไมตองประเมน

ชนดตวบงช : ผลผลต161

ตวบงชท ๗.๑๓ การปฏบตตามบทบาทหนาทของผบรหารสถาบน (สมศ 13)

คำาอธบายตวบงชการประเมนผลตามหนาทและบทบาทของผบรหารในการบรหารและการ

จดการใหบรรลผลสำาเรจตามแผนกลยทธและแผนปฏบตงานประจำาปของสถานศกษาระดบอดมศกษา จะมงเนนการประเมนคณภาพของการบรหารงานตามนโยบายของสภาสถาบนอดมศกษา ประสทธผลของแผนปฏบตการประจำาป ความสามารถในการบรหารและการจดการตามหลกธรรมาภบาลของผบรหาร

เกณฑการใหคะแนน ใชคาคะแนนการประเมนผลผบรหารโดยคณะกรรมการทสภาสถาบนแตง

ตง (คะแนนเตม ๕)ขอมลประกอบการพจารณา

๑. เอกสารหรอหลกฐานทแสดงรายละเอยดการกำาหนดหรอทบทวนนโยบายการกำากบดแลสถานศกษาระดบอดมศกษา รวมทงทบทวนกรอบทศทางการดำาเนนงานของสถานศกษาระดบอดมศกษาตามหนาทและบทบาทของผบรหารสถานศกษาระดบอดมศกษา

๒. เอกสารหรอหลกฐานทแสดงรายละเอยดการดำาเนนการตามระบบการกำากบดแลสถานศกษาระดบอดมศกษา โดยมเอกสารหรอหลกฐานหรอรายงานหรอบนทกการประชมทแสดงใหเหนวาผบรหารสถานศกษาไดกำาหนดใหมกระบวนการทเปนรปธรรมในการจดการเพอใหเกดการควบคมและตรวจสอบการดำาเนนงานของสถานศกษาระดบอดมศกษา

๓. เอกสารหรอหลกฐานทแสดงใหเหนวาผบรหารสถานศกษา มการตดตามผลการดำาเนนงานสำาคญ เชน ระบบในดานนโยบายและแผน ดานการบรหารงานบคล ดานการเงนและงบประมาณ โดยเฉพาะการดำาเนนงานตามภารกจหลกของสถานศกษาระดบอดมศกษาทเปนมตสภาสถาบน

๔. เอกสารหรอหลกฐานทแสดงใหเหนถงนโยบายของสถานศกษา ทกำาหนดใหมระบบการประเมนผบรหารโดยคณะกรรมการทสภาสถาบนแตงตงและมการดำาเนนงานตามระบบนน

162

๕. รายงานการสงเคราะหมตหรอนโยบาย รวมทงผลกระทบทเกดขนจากการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาระดบอดมศกษาหมายเหต ๑. ระดบสถาบน ผบรหาร หมายถง อธการบด ๒. ระดบคณะ ผบรหาร หมายถง คณบด หรอผบรหารของหนวยงานทเทยบเทาคณะทมการจดการเรยนการสอน

การเงนและงบประมาณเปนสงทสำาคญอยางหนงของสถาบนอดมศกษา ไมวาแหลงเงนทนของสถาบนอดมศกษาจะไดมาจากงบประมาณแผนดน (สำาหรบสถาบนอดมศกษาของรฐ) หรอเงนรายไดของสถาบน เชน คาหนวยกต คาธรรมเนยม คาบำารงการศกษาตางๆ ของนกศกษา รายไดจากงานวจยบรการทางวชาการ คาเชาทรพยสน ฯลฯ ผบรหารสถาบนจะตองมแผนการใชเงนทสะทอนความตองการใชเงนเพอการดำาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตงานประจำาปของสถาบนไดอยางมประสทธภาพ ทำาความเขาใจกบการวเคราะหทางการเงน เชน คาใชจายทงหมดตอจำานวนนกศกษา ทรพยสนถาวรตอจำานวนนกศกษา คาใชจายทสถาบนใชสำาหรบการผลตบณฑตตอหว จำาแนกตามกลมสาขา รายไดทงหมดของสถาบนหลงจากหกงบ (คาใชจาย) ดำาเนนการทงหมด งบประมาณในการพฒนาอาจารย ความรวดเรวในการเบกจาย รอยละของงบประมาณทประหยดไดหลงจากทปฏบตตามภารกจทกอยางครบถวน สงเหลานจะเปนการแสดงศกยภาพเชงการบรหารจดการดานการเงนของสถาบนทเนนถงความโปรงใส ความถกตอง ใชเมดเงนอยางคมคา มประสทธภาพ และเกดประโยชนสงสด

163

องคประกอบท 8 การเงนและงบประมาณ

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

หลกการ

1. แผนพฒนาดานการเงนระดบอดมศกษา สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. แผนปฏบตงานประจำาปของสถาบน3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม

พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

5. มาตรฐานแผนการปฏบตราชการของสำานกงบประมาณ6. รายงานงบประมาณแผนดน (สถาบนอดมศกษาของรฐ) และเงน

รายได

8.1 ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ (สกอ 8.1)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาจะตองมระบบในการจดหาและจดสรรเงนอยางมประสทธภาพ จะตองมแผนกลยทธทางดานการเงนซงเปนแผนจดหาเงนทนจากแหลงเงนทนตาง ๆ ทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถดำาเนนการได มการวเคราะหรายได คาใชจายของการดำาเนนงาน ทงจากงบประมาณแผนดนและเงนรายไดอน ๆ ทสถาบนไดรบ มการจดสรรงบประมาณและการจดทำารายงานทางการเงนอยางเปนระบบครบทก

164

ตวบงช จำานวน 1 ตวบงช คอ

ตวบงชท 8.1 : ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ (สกอ 8.1)

พนธกจ มระบบการตรวจสอบการใชเงนอยางมประสทธภาพ รายงานทางการเงนตองแสดงรายละเอยดการใชจายในทกพนธกจ โครงการ กจกรรมเพอใหสามารถวเคราะหสถานะทางการเงนและความมนคงของสถาบนได

เกณฑมาตรฐาน :1. มแผนกลยทธทางการเงนทสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน2. มแนวทางจดหาทรพยากรทางดานการเงน หลกเกณฑการจดสรร

และการวางแผนการใชเงนอยางมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได3. มงบประมาณประจำาปทสอดคลองกบแผนปฏบตการในแตละพนธ

กจและการพฒนาสถาบนและบคลากร4. มการจดทำารายงานทางการเงนอยางเปนระบบ และรายงานตอสภา

สถาบนอยางนอยปละ 2 ครง5. มการนำาขอมลทางการเงนไปใชในการวเคราะหคาใชจาย และ

วเคราะหสถานะทางการเงนและความมนคงของสถาบนอยางตอเนอง6. มหนวยงานตรวจสอบภายในและภายนอก ทำาหนาทตรวจ ตดตาม

การใชเงนใหเปนไปตามระเบยบและกฎเกณฑทสถาบนกำาหนด7. ผบรหารระดบสงมการตดตามผลการใชเงนใหเปนไปตามเปาหมาย

และนำาขอมลจากรายงานทางการเงนไปใชในการวางแผนและการตดสนใจ

หมายเหต :แผนกลยทธทางการเงน เปนแผนระยะยาวทระบทมาและใชไปของ

ทรพยากรทางการเงนของสถาบนทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถดำาเนนการได แผนกลยทธทางการเงนจะสอดรบไปกบแผนกลยทธของสถาบน สถาบนควรประเมนความตองการทรพยากรทตองจดหาสำาหรบการดำาเนนงานตามกลยทธแตละกลยทธและประเมนมลคาของทรพยากรออกมาเปนเงนทนทตองการใช ซงจะเปนความตองการเงนทนในระยะยาวเทากบเวลาทสถาบนใชในการดำาเนนการใหกลยทธนนบงเกดผลจากนนจงจะกำาหนดใหเหนอยางชดเจนถงทมาของเงนทนทตองการใชวาสามารถจดหาไดจาก

165

แหลงเงนทนใด เชน รายไดคาธรรมเนยมการศกษา งบประมาณแผนดนหรอเงนอดหนนจากรฐบาล เงนทนสะสมของหนวยงาน เงนบรจาคจากหนวยงานภายนอกหรอศษยเกา หรอสถาบนจะตองมการระดมทนดวยวธการอนๆ อกเพมเตม เชน การแปลงทรพยสนทางปญญาเปนมลคา รวมทงมการวเคราะหตนทนของการดำาเนนงานดวย เชน ตนทนตอหนวยในการผลตบณฑตในแตละหลกสตร โดยทระยะเวลาของแผนกลยทธทางการเงนจะเทากบระยะเวลาของแผนกลยทธของสถาบน

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ1 ขอ

มการดำาเนนการ

2 หรอ 3 ขอ

มการดำาเนนการ

4 หรอ 5 ขอ

มการดำาเนนการ6 ขอ

มการดำาเนนการ7 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มแผนกลยทธทางการเงนทสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน1.1 แผนกลยทธทางการเงนเปนแผนทแสดงใหเหนถงแหลงทมา

และแหลงใชไปของเงนทตองใชในการดำาเนนงานตามแผนกลยทธ1.2 สถาบนควรตงคณะกรรมการทำาหนาทดำาเนนการวเคราะห

ทรพยากรทตองใชในการดำาเนนงานตามแผนกลยทธของสถาบน และทำาการประเมนมลคาของทรพยากรทตองใชซงจะเปนงบประมาณในการดำาเนนการตามแผน และ กำาหนดแหลงทมาของงบประมาณดงกลาวซงอาจจะเปนงบประมาณแผนดน เงนรายไดสถาบน เงนบรจาค หรอสถาบนจะตองจดใหมการระดมทนจากแหลงทนตางกอนทจะนำาขอมลเหลานนมาจดทำางบประมาณประจำาปตามแหลงงบประมาณนนๆ

2. มแนวทางจดหาทรพยากรทางดานการเงน หลกเกณฑการจดสรร และการวางแผนการใชเงนอยางมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได

166

2.1 มแนวทางการจดหาแหลงเงนทนทเหมาะสมกบลกษณะของคาใชจายหรอเงนทนและเพยงพอ สำาหรบการบรหารภารกจของสถาบนในทกดานใหเปนไปตามเปาหมาย

2.2 มแนวทางในการจดสรรทรพยากรตามหลกเกณฑทกำาหนดลวงหนาและไดรบการยอมรบโดยทวไปของประชาคม ในกรณทมหลกเกณฑในการจดสรรทรพยากรอยแลวควรไดมการทบทวนความเหมาะสมของหลกเกณฑใหสอดคลองกบสถานการณในปจจบน

2.3 มแผนการจดหาทรพยากรทางการเงนอยางเพยงพอ สำาหรบการบรหารภารกจของสถาบนในทกดานใหเปนไปตามเปาหมาย และมแผนใชเงนอยางมประสทธภาพ เพอจะทำาใหรายได รายจาย เปนไปอยางเหมาะสม

3. มงบประมาณประจำาปทสอดคลองกบแผนปฎบตการในแตละพนธกจและการพฒนาสถาบนและบคลากร

สถาบนการศกษาแตละแหงอาจจะมวธการและหลกการในการทำางบประมาณประจำาปทแตกตางกนไดแตอยางไรกตามหลงจากไดมการจดทำางบประมาณประจำาปเสรจแลวกอนททจะนำางบประมาณประจำาปเสนอสภาสถาบนควรไดมการวเคราะหการใชไปของเงนตามงบประมาณในดานตางๆดงน

- งบประมาณประจำาปสอดคลองกบแผนปฏบตการประจำาปทกำาหนดไวในแตละปมากนอยเพยงใด

- เมอวเคราะหตามพนธกจของสถาบนแลว งบประมาณประจำาปในแตละพนธกจมความเพยงพอมากนอยเพยงใด

- เมอวเคราะหตามแผนการพฒนาสถาบนแลว งบประมาณประจำาปสำาหรบการพฒนาบคลากรมความเหมาะสมตามนโยบายมากนอยเพยงใด

4. มการจดทำารายงานทางการเงนอยางเปนระบบ และรายงานตอสภาสถาบนอยางนอยปละ 2 ครง มการจดทำารายงานทางการเงนทอยางนอยประกอบไปดวยงบรายรบ คาใชจายและงบดลอยางเปนระบบ อยางนอยทก 6 เดอน ปละ 2 ครง เพอจะไดรถงสถานะของเงนรายได หกคาใชจายแลวสถาน

167

ศกษามงบประมาณเหลอเพยงพอ ทจะใชในกจกรรมของสถาบนในชวงถดไป มการนำารายงานทางการเงนเสนอผบรหารของสถาบน และสภาสถาบน

5. มการนำาขอมลทางการเงนไปใชในการวเคราะหคาใชจาย และวเคราะหสถานะทางการเงนและความมนคงของสถาบนอยางตอเนอง

5.1 จดทำารายงานการใชเงนงบประมาณตามแผนการดำาเนนงานเสนอผบรหาร เปนรายงานทแจงใหผบรหารไดทราบวา ไดใชเงนตามแผนหรอไมและไดใชเงนกบกจกรรมใด มผลลพธจากการทำางานอยางไรบาง มงบประมาณเหลอจายในแตละแผนเทาไร

5.2 มการจดทำาคาใชจายตอหวของนกศกษา5.3 มการจดทำารายงานการลงทนของสถาบน5.4 มการวเคราะหเพอพยากรณรายรบและรายจายในอนาคต

6. มหนวยงานตรวจสอบภายในและภายนอก ทำาหนาทตรวจ ตดตามการใชเงนใหเปนไปตามระเบยบและกฎเกณฑทสถาบนกำาหนด

6.1 สถาบนการศกษาทไมไดมสำานกงานตรวจเงนแผนดนเปนผตรวจสอบภายนอกอยแลวควรจดใหมผตรวจสอบภายนอกเขาตรวจสอบเปนประจำาทกป สำาหรบสถาบนการศกษาของรฐทมสำานกงานตรวจเงนแผนดนเปนผตรวจสอบภายนอกอยแลวนนหากสำานกงานตรวจเงนแผนดนไมไดเขาตรวจสอบเปนประจำาทกปควรจดใหมผตรวจสอบภายนอกเขาตรวจสอบเปนประจำาทกป

6.2 มการแตงตงคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit committee) หรอรวมทงผตรวจสอบภายใน อยางเปนทางการ

7. ผบรหารระดบสงมการตดตามผลการใชเงนใหเปนไปตามเปาหมาย และนำาขอมลจากรายงานทางการเงนไปใชในการวางแผนและการตดสนใจ

7.1 ผบรหารสามารถใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจชวยในการตดตามการใชเงน จดทำารายงานตางๆทเปนสงจำาเปนทผบรหารจะตองทราบ และนำาขอมลมาวเคราะหสถานะทางการเงนของหนวยงาน

7.2 มการนำารายงานทางการเงนเสนอสภาสถาบนตามแผนทกำาหนด

168

8. มการรายงานขอมลตอกรมบญชกลางในเรอง ตอไปนคอ 8.1 รอยละของการเบกจายเงนงบประมาณรายจายลงทน/ภาพ

รวม/เงนโครงการภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 8.2 ระดบความสำาเรจของการจดทำาตนทนตอหนวยผลผลต

หมายเหต : การดำาเนนงานใน ขอ 8 สามารถศกษารายละเอยด ไดจากคำาอธบายรายละเอยดตวชวดและเกณฑการใหคะแนนตามคำารบรองการปฏบตราชการของสถาบนอดมศกษา ประจำาปงบประมาณ 2554 ตวชวดท 7 และตวชวดท 8

ระบบและกลไกในการประกนคณภาพการศกษาภายในเปนปจจยสำาคญทแสดงถงศกยภาพการพฒนาคณภาพของสถาบนอดมศกษา โดยตองครอบคลมทงปจจยนำาเขา กระบวนการ ผลผลตผลลพธ และผลกระทบทเกดขน สถาบนอดมศกษาจะตองพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในอยางตอเนอง และมกระบวนการจดการความร เพอใหเกดนวตกรรมดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทเปนลกษณะเฉพาะของสถาบน

1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

169

องคประกอบท 9 ระบบและกลไกการประกนคณภาพ

มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ

หลกการ

2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) สำา นกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

3. กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553

4. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

5. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

6. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2551 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

8. เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

9. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

9.1 ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน (สกอ 9.1, สมศ 15, กพร 8)

๙.๑๕ ผลประเมนการประกนคณภาพภายในรบรองโดยตนสงกด (สมศ 15)

170

ตวบงช จำานวน 2 ตวบงช คอ

ตวบงชท 9.1 : ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน (สกอ 9.1, สมศ 15, กพร 6)

ชนดของตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช : การประกนคณภาพการศกษาภายในเปนภารกจของสถาบนอดมศกษาตามทกำาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ซงสถาบนตองสรางระบบและกลไกในการควบคม ตรวจสอบ ประเมนและพฒนาการดำาเนนงานของสถาบนใหเปนไปตามนโยบาย เปาประสงค และระดบคณภาพตามมาตรฐานทกำาหนดโดยสถาบนและหนวยงานตนสงกด ตลอดจนหนวยงานทเกยวของ มการวดผลสำาเรจของการประกนคณภาพการศกษาภายในรวมทงการรายงานผลการประกนคณภาพตอหนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน มการประเมนและปรบปรงอยางตอเนอง และมนวตกรรมทเปนแบบอยางทดการประกนคณภาพการศกษาภายในถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองดำาเนนการอยางตอเนอง โดยมการสรางจตสำานกใหเหนวาเปนความรบผดชอบรวมกนของทกคนในการพฒนาคณภาพการศกษา ทงน เพอเปนหลกประกนแกสาธารณชนใหมนใจไดวาสถาบนสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ

เกณฑมาตรฐาน :1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในทเหมาะสม

และสอดคลองกบพนธกจและพฒนาการของสถาบน ตงแตระดบภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

2. มการกำาหนดนโยบายและใหความสำาคญเรองการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน

3. มการกำาหนดตวบงชเพมเตมตามอตลกษณของสถาบน4. มการดำาเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทครบ

ถวน ประกอบดวย 1) การควบคม ตดตามการดำาเนนงาน และประเมน

171

คณภาพ 2) การจดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานประเมนคณภาพเสนอตอสภาสถาบนและสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาตามกำาหนดเวลา โดยเปนรายงานทมขอมลครบถวนตามทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนดใน CHE QA Online และ 3) การนำาผลการประเมนคณภาพไปทำาแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบน

5. มการนำาผลการประกนคณภาพการศกษาภายในมาปรบปรงการทำางาน และสงผลใหมการพฒนาผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธทกตวบงช

6. มระบบสารสนเทศทใหขอมลสนบสนนการประกนคณภาพการศกษาภายในครบทง 9 องคประกอบคณภาพ

7. มสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการประกนคณภาพการศกษา โดยเฉพาะนกศกษาผใชบณฑต และผใชบรการตามพนธกจของสถาบน

8. มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษาระหวางสถาบน และมกจกรรมรวมกน

9. มแนวปฏบตทดหรองานวจยดานการประกนคณภาพการศกษาทหนวยงานพฒนาขน และเผยแพรใหหนวยงานอนสามารถนำาไปใชประโยชน

เกณฑการประเมน :คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

มการดำาเนนการ

1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ4 หรอ 5 หรอ 6 ขอ

7 หรอ 8 ขอ 9 ขอ

แนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในทเหมาะสม

และสอดคลองกบพนธกจและพฒนาการของสถาบน ตงแตระดบภาควชา หรอหนวยงานเทยบเทา และดำาเนนการตามระบบทกำาหนด

172

1.1 สถาบนอดมศกษาควรพฒนาระบบประกนคณภาพ ทเหมาะสมกบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายทงในระดบชาตหรอนานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง

1.2 ระบบประกนคณภาพทนำามาใชตองเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทดำาเนนการเปนประจำา โดยเรมจากการวางแผน การดำาเนนการตามแผน การตรวจสอบ ประเมนและการปรบปรงพฒนาเพอใหการดำาเนนภารกจบรรลเปาประสงคและมการพฒนาอยางตอเนอง

1.3 มการกำาหนดผรบผดชอบและประสานงานดานการประกนคณภาพเพอผลกดนใหมการประกนคณภาพเกดขนอยางตอเนอง ตงแตระดบสถาบน คณะวชา ภาควชา / สาขาวชา จนถงระดบผปฏบตแตละบคคล

2. มการกำาหนดนโยบายและใหความสำาคญเรองการประกนคณภาพการศกษาภายใน

โดยคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน2.1 คณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน

ตองใหความสำาคญและกำาหนดนโยบายการประกนคณภาพการศกษาทชดเจน โดยเกดจากการมสวนรวมจากทกภาคทงภายในและภายนอกสถาบน

2.2 มหนวยงานหรอคณะกรรมการรบผดชอบการจดระบบการประกนคณภาพพรอมทงกำาหนดมาตรฐาน ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสม

2.3 มกลไกเชอมโยงการปฏบตงานตงแตระดบบคคล ระดบภาควชาหรอสาขาวชาระดบคณะวชา ถงระดบสถาบน เพอใหไดคณภาพตามทสถาบนหรอคณะวชากำาหนด

2.4 มคมอคณภาพในแตละระดบเพอกำากบการดำาเนนงานใหสการปฏบตทเปนรปธรรม

2.5 มกลไกการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนและกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง

173

3. มการกำาหนดตวบงชเพมเตมตามอตลกษณของสถาบน3.1 สถาบนอาจกำาหนดมาตรฐานและกำาหนดตวบงชทใชเปนกรอบใน

การดำาเนนงานของสถาบนเพมเตมตามอตลกษณของตนเอง แตทงนตองไมขดกบมาตรฐานการอดมศกษา ตลอดจนมาตรฐาน และกฎเกณฑอนๆ ทเกยวของ

3.2 ตวบงชทเพมเตมขนตามอตลกษณของสถาบนควรชวดคณลกษณะทพงประสงคครบถวนทงปจจยนำาเขา กระบวนการ ผลผลตหรอผลลพธ

3.3 เกณฑหรอแนวปฏบตทดทใชกำากบแตละตวบงช ตองสามารถวดระดบคณภาพตามเปาหมายของตวบงชนนๆ และเปนเกณฑทนำาไปสการปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง

4. มการดำาเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทครบถวน ประกอบดวย1) การควบคม ตดตามการดำาเนนงาน และประเมนคณภาพ 2) การจดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานประเมนคณภาพเสนอตอสภาสถาบนและสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาตามกำาหนดเวลา โดยเปนรายงานทมขอมลครบถวนตามทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนดใน CHE QA Online และ 3) การนำาผลการประเมนคณภาพไปทำาแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบน

4.1 มการดำาเนนการตามระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในทสมบรณครบถวนโดยมการกำาหนดการควบคมคณภาพ การตดตามการดำาเนนงาน และการประเมนคณภาพ

4.2 มการนำาวงจร PDCA เขามาใชในการดำาเนนงานดานระบบคณภาพ และการปรบปรงระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน

4.3 มการจดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานประเมนคณภาพทมขอมลครบถวนตามทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากำาหนดใน CHE QA Online เสนอสภาสถาบนพจารณา พรอมทงเสนอมาตรการและแผน

174

เรงรดการพฒนาคณภาพตามผลการประเมนในแตละป โดยสงรายงานใหตนสงกดหนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน

5. มการนำาผลการประกนคณภาพการศกษาภายในมาปรบปรงการทำางาน และสงผลใหมการพฒนาผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธทกตวบงช

สถาบนหรอคณะวชาควรมอบหมายใหผรบผดชอบตวบงชของแผนกลยทธนำาผลจากการประเมนคณภาพ มาตรการ และแผนพฒนาคณภาพในแตละป ไปวเคราะหและดำาเนนการหรอประสานงานกบคณะกรรมการ / หนวยงานทเกยวของเพอพจารณาปรบปรงการดำาเนนงานในสวนทรบผดชอบโดยตรงหรอรวมรบผดชอบ โดยมเปาหมายใหผลการดำาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธของสถาบน มการพฒนาขนจากปกอนหนาทกตวบงช

6. มระบบสารสนเทศทใหขอมลสนบสนนการประกนคณภาพการศกษาภายในครบทง 9 องคประกอบคณภาพ

สถาบนควรจดใหมระบบสารสนเทศทสามารถนำาเสนอขอมลประกอบการดำาเนนการประกนคณภาพการศกษาทถกตอง เปนปจจบนครบทง 9 องคประกอบคณภาพ และสามารถใชรวมกนไดทงระดบบคคล ภาควชา คณะวชา และสถาบน รวมถงเปนระบบทสามารถเชอมตอกบหนวยงานภายนอกทเกยวของกบการประกนคณภาพ เชน สกอ. สมศ. กพร. เปนตน

7. มสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการประกนคณภาพการศกษา โดยเฉพาะนกศกษา ผใชบณฑต และผใชบรการตามพนธกจของสถาบน

สถาบนควรสงเสรมใหนกศกษา คณาจารย และบคลากรของสถาบนเขามามสวนรวมในกระบวนการประกนคณภาพการศกษา และเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสย โดยเฉพาะผใชบณฑตและผรบบรการตามพนธกจของสถาบน เชน ผรบบรการดานการวจย หรอ ชมชนผรบบรการทางวชาการของสถาบน ไดเขามมาสวนรวมในการประกนคณภาพ อาท ในรปแบบของการรวมเปนกรรมการ การรวมกำาหนดตวบงชและเปาหมาย การใหขอมลปอนกลบ หรอ

175

การใหความรวมมอกบสถาบนในการดำาเนนกจกรรมตางๆดานการประกนคณภาพ เปนตน

8. มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษาระหวางสถาบนและมกจกรรมรวมกน

8.1 มการสรางเครอขายการประกนคณภาพระหวางสถาบน ทงในสวนของระดบสถาบนหรอคณะวชา และในสวนทเกยวกบกจกรรมนกศกษา และอนๆ

8.2 มการทำางานดานการประกนคณภาพรวมกนในเครอขาย มผลการปฏบตงานทชดเจน และมพฒนาการดานตางๆทเกดขน จากการแลกเปลยนเรยนรภายในเครอขาย

8.3 มการตดตาม ประเมนผลการสรางเครอขาย เพอนำาไปสการพฒนาการทำางานรวมกนอยางตอเนอง

9. มแนวปฏบตทดหรองานวจยดานการประกนคณภาพการศกษาทหนวยงานพฒนาขน และเผยแพรใหหนวยงานอนสามารถนำาไปใชประโยชน

9.1 มกระบวนการคดสรรแนวปฏบตทด ในแตละกจกรรมทเกดขนในการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษา

9.2 มการเผยแพรแนวทางการประกนคณภาพการศกษา ทเปนวธปฏบตทดใหกบสาธารณชน และใหหนวยงานอนไปใชประโยชน

9.3 มการวจยสถาบนดานการประกนคณภาพการศกษา และนำาผลไปพฒนางานดานการประกนคณภาพการศกษา

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบาย

176

ตวบงชท ๙.๑๕ : ผลประเมนการประกนคณภาพภายในรบรองโดยตนสงกด (สมศ 15)

ตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ ระบไววา “...ใหหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษานนอยางนอยหนงครงในทกสามป และแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน...” ทงน สถานศกษาจะดำาเนนการประกนคณภาพการศกษาภายในทครอบคลมตวบงชทสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาหรอตนสงกดกำาหนด โดยจะเปนตวบงชทเนนดานปจจยนำาเขาและกระบวนการ ซงผลการประเมนการประกนคณภาพภายในโดยตนสงกดน จะเปนคะแนนทสามารถสะทอนประสทธภาพและประสทธผลของคณภาพการดำาเนนงานดานตางๆ ของสถาบนอดมศกษาได ดงนน ในการประเมนตวบงชน จะใชคาเฉลยคะแนนประเมนการประกนคณภาพภายในโดยตนสงกด โดยไมตองทำาการประเมนใหม

เกณฑการใหคะแนนใชคาคะแนนผลการประเมนการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยตน

สงกด

ขอมลประกอบการพจารณา คะแนนประเมนระบบประกนคณภาพภายในของสถาบนอดมศกษาโดย

หนวยงานตนสงกด หมายเหต

กรณของการประเมนระดบคณะ หากประเมนการประกนคณภาพภายในของคณะไมครบทกตวมกำาหนดในระดบสถาบน ใหใชคะแนนจากการประเมนในระดบสถาบนของตวบงชนนมาใชแทน

177

ตวบงชอตลกษณ หมายถง กลมตวบงชทประเมนผลผลตตามปรชญา

ปณธาน/วสยทศน พนธกจ และวตถประสงคของการจดตงสถานศกษา รวมถงความสำาเรจตามจดเนน จดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของแตละสถานศกษา โดยไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

๑๖.๑ ผลการบรหารสถาบนใหเกดอตลกษณ (สกอ 1.1, สมศ 16.1)

๑๖.๒ ผลการพฒนาบณฑตตามอตลกษณ (สกอ 1.1, สมศ 16.2)

๑๗ ผลการพฒนาตามจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถาบน

178

องคประกอบท 97 ตวบงชอตลกษณ

ตวบงช จำานวน 3 ตวบงช คอ

(สกอ 1.1 , สมศ 17)๑๘.๑ ผลการชนำา ปองกน หรอแกปญหาของสงคมในประเดน

ท ๑ ภายในสถาบน๑๘.๒ ผลการชนำา ปองกน หรอแกปญหาของสงคมในประเดน

ท ๒ ภายนอกสถาบน

คำาอธบายตวบงชอตลกษณ หมายถง บคลก ลกษณะทเกดขนกบผเรยนตามปรชญา

ปณธาน พนธกจ และวตถประสงคของสถานศกษาระดบอดมศกษา ทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

ชนดของตวบงช : ผลผลต

เกณฑการพจารณา1. มการกำาหนดกลยทธและแผนการปฏบตงานทสอดคลองกบอตลกษณ

ของสถานศกษาโดยไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

179

ตวบงชท ๑๖ ผลการพฒนาตามอตลกษณของสถาบน

ตวบงชท ๑๖.๑ ผลการบรหารสถาบนใหเกดอตลกษณ (สกอ 1.1, สมศ 16.1)

2. มการสรางระบบการมสวนรวมของผเรยนและบคลากรในการปฏบตตามกลยทธทกำาหนดอยาง

ครบถวนสมบรณ3. ผลการประเมนของผเรยนและบคลากรเกยวกบการปฏบตงานของ

สถานศกษาทสอดคลองกบอตลกษณ ไมตำากวา ๓.๕๑ จากคะแนนเตม ๕

4. ผลการดำาเนนงานกอใหเกดผลกระทบทเปนประโยชนและ/หรอสรางคณคาตอสงคม

5. ผเรยน /บคลากร/คณะ/สถาบน ไดรบการยกยองหรอยอมรบในระดบชาตและ/หรอนานาชาตใน

ประเดนทเกยวกบอตลกษณ

เกณฑการใหคะแนน๑ ๒ ๓ ๔ ๕

ปฏบตได๑ ขอ

ปฏบตได๒ ขอ

ปฏบตได๓ ขอ

ปฏบตได๔ ขอ

ปฏบตได๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา หลกฐานเชงประจกษในการไดรบการยกยองหรอยอมรบ การไดรบ

รางวลในประเดนทเกยวกบ อตลกษณ เชน โลรางวล ใบประกาศเกยรตคณ เกยรตบตร หนงสอเชดชเกยรต เปนตน

หมายเหต ๑. คณะและสถาบน มอตลกษณเดยวกน โดยความเหนชอบจากสภาสถาบน

๒. คณะจะดำาเนนการแยกหรอดำาเนนการรวมกบสถาบนกได๓. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนจะตองรายงานไวใน SAR

ของคณะ และแสดงหลกฐานการดำาเนนงานดวย โดยใชผลการประเมนของสถาบน

180

การคดคะแนน๑. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนและมสวนรวมในการดำาเนน

การ ผลการประเมนจะพจารณาขอมลในระดบสถาบน โดยคณะทมสวนรวมใหใชคะแนนเดยวกบสถาบน

๒. กรณทคณะดำาเนนการแยกกบสถาบน ผลการประเมนจะพจารณาในระดบคณะ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

วธการคำานวณ ผลรวมของคาคะแนนทไดจากการประเมนบณฑตทมคณลกษณะ

ตามอตลกษณ จำานวนบณฑตทไดรบการประเมนทงหมด

เกณฑการใหคะแนนใชคาเฉลยของคะแนนประเมนบณฑต (คะแนนเตม ๕)

ขอมลประกอบการพจารณา ขอมลจากการสำารวจตองมความเปนตวแทนของผสำาเรจการศกษา

ทงในเชงปรมาณและใน เชงคณภาพครอบคลมทกคณะ อยางนอยรอยละ ๒๐ ของจำานวนผสำาเรจการศกษาในแตละระดบ โดยมขอมลประกอบการพจารณาดงตอไปน

1. ปรชญา ปณธาน/วสยทศน พนธกจและวตถประสงคของสถานศกษา รวมทงแผนกลยทธ และแผนการปฏบตงานประจำาปของสถานศกษา ทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

2. แผนพฒนาคณภาพสถานศกษาในดานตางๆ ทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

181

๑.๑๖.๒ ผลการพฒนาบณฑตตามอตลกษณ (สกอ 1.1, สมศ 16.2)

3. รายงานผลการปฏบตงานประจำาปทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน ซงแสดงใหเหนถงผลการดำาเนนงานและผลสำาเรจของการดำาเนนงานทสอดคลองกบปรชญา วสยทศน และพนธกจของสถาบน

4. ผตอบแบบสอบถาม คอ ผใชบณฑต หรอสถานศกษาทรบบณฑตเขาศกษาตอ

หมายเหต ๑ สถาบน ๑ อตลกษณ โดยความเหนชอบจากสถาบน โดย“ ”๑. คณะและสถาบน มอตลกษณเดยวกน โดยความเหนชอบจากสภา

สถาบน๒. คณะจะดำาเนนการแยกหรอดำาเนนการรวมกบสถาบนกได๓. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนจะตองรายงานไวใน SAR

ของคณะ และแสดงหลกฐานการดำาเนนงานดวย โดยใชผลการประเมนของสถาบน

การคดคะแนน๑. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนและมสวนรวมในการดำาเนน

การ ผลการประเมนจะพจารณาขอมลในระดบสถาบน โดยคณะทมสวนรวมใหใชคะแนนเดยวกบสถาบน

๒. กรณทคณะดำาเนนการแยกกบสถาบน ผลการประเมนจะพจารณาในระดบคณะ

ชนดของตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงชเอกลกษณ หมายถง ความสำาเรจตามจดเนนและจดเดนทสะทอนใหเหน

เปนลกษณะโดดเดนเปนหนงของสถานศกษา

ประเดนการพจารณา182

ตวบงชท ๑.๑๗ ผลการพฒนาตามจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถาบน (สกอ 1.1 ,สมศ 17)

1. มการกำาหนดกลยทธการปฏบตงานทสอดคลองกบจดเนน จดเดน หรอความเชยวชาญเฉพาะของสถานศกษา โดยไดรบการเหนชอบจากสภาสถาบน

2. มการสรางระบบการมสวนรวมของผเรยนและบคลากรในการปฏบตตามกลยทธทกำาหนดอยางครบถวนสมบรณ

3. ผลการประเมนความพงพอใจของบคลากรทเกยวกบการดำาเนนการตามจดเนน และจดเดน หรอความเชยวชาญเฉพาะของสถานศกษา ไมตำากวา ๓.๕๑ จากคะแนนเตม ๕

4. ผลการดำาเนนงานบรรลตามจดเนน จดเดน หรอความเชยวชาญเฉพาะของสถานศกษาและเกดผลกระทบทเกดประโยชนและสรางคณคาตอสงคม

5. ผเรยน/บคลากร/คณะ/สถานศกษา มเอกลกษณตามจดเนน จดเดน หรอความเชยวชาญเฉพาะทกำาหนด และไดรบการยอมรบในระดบชาตและ/หรอนานาชาต

เกณฑการใหคะแนน๑ ๒ ๓ ๔ ๕

ปฏบตได ๑ ขอ

ปฏบตได ๒ ขอ

ปฏบตได ๓ ขอ

ปฏบตได ๔ ขอ

ปฏบตได ๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา 1. เอกสารหลกฐานทแสดงใหเหนถงการกำาหนดเอกลกษณ จดเนน หรอ

จดเดนของสถาบน2. แผนกลยทธ แผนการปฏบตงานประจำาป รวมทงแผนพฒนาคณภาพ

ทสอดคลองกบเอกลกษณ จดเนน หรอจดเดนของสถานศกษาทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน

3. รายงานผลการปฏบตงานประจำาปทไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน ซงแสดงใหเหนถงผลการดำาเนนงานและผลสำาเรจของการดำาเนนงาน

183

ตามเอกลกษณ จดเนน หรอจดเดนของสถานศกษาทกำาหนด หรอผลการดำาเนนงานและผลสำาเรจของการดำาเนนงานทเกดขนจนถอเปนเอกลกษณ จดเนนหรอจดเดนของสถานศกษาทไดรบการยอมรบ

4. หลกฐานเชงประจกษในการไดรบการยกยองหรอยอมรบ การไดรบรางวลในประเดนทเกยวกบเอกลกษณ เชน โลรางวล ใบประกาศเกยรตคณ เกยรตบตร หนงสอเชดชเกยรต เปนตน

หมายเหต ๑.เอกลกษณของคณะอาจเหมอน หรอแตกตาง หรอสงผลกบเอกลกษณของสถาบนกได ทงตองผานความเหนชอบจากสภาสถาบน

๒. คณะจะดำาเนนการแยกหรอดำาเนนการรวมกบสถาบนกได๓. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนจะตองรายงานไวใน SAR

ของคณะ และแสดงหลกฐานการดำาเนนงานดวย โดยใชผลการประเมนของสถาบน

การคดคะแนน๑. กรณทคณะกำาหนดเอกลกษณเหมอนกบสถาบนและมสวนรวมใน

การดำาเนนการ ผลการประเมนจะพจารณาขอมลในระดบสถาบน โดยคณะทมสวนรวมใหใชคะแนนเดยวกบสถาบน

๒. กรณทคณะกำาหนดเอกลกษณไมเหมอนกบสถาบน ผลการประเมนจะพจารณาในระดบคณะ

ตวบงชท ๑๘.๑ ผลการชนำา ปองกน หรอแกปญหาของสงคมในประเดนท ๑ ภายในสถาบนตวบงชท ๑๘.๒ ผลการชนำา ปองกน หรอแกปญหาของสงคมในประเดนท ๒ ภายนอกสถาบน

ชนดตวบงช : ผลผลต184

๑.๑๘ ผลการชนำา ปองกน หรอแกปญหาของสงคมในประเดนตาง ๆ

คำาอธบาย สถานศกษาระดบอดมศกษาเลอกดำาเนนการ ๒ ประเดน จากประเดนชนำา

หรอแกปญหาสงคมในดานตางๆ อาท การสงเสรมและสบสานโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร ความรกชาต บำารงศาสนาและเทดทนพระมหากษตรย สขภาพ คานยม จตสาธารณะ ความคดสรางสรรค ผดอยโอกาสและผสงอาย นโยบายรฐบาล เศรษฐกจ การพรอมรบการเปนสมาชกสงคมอาเซยน พลงงานสงแวดลอม อบตภย สงเสพตด ความฟมเฟอย การแกปญหาความขดแยง สรางสงคมสนตสขและความปรองดอง ตลอดจนการนอมนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ใหเปนสถานศกษาพอเพยงแบบอยางเปนตน

ทงน ประเดนทชนำาหรอแกปญหาสงคม ทสถานศกษาเลอกดำาเนนการในแตละดานนน ตองผานการเหนชอบจากสภาสถาบน

ประเดนการพจารณา ๑๘.๑๑. มการดำาเนนงานตามวงจรคณภาพ (PDCA) ๒. บรรลเปาหมายตามแผนประจำาปไมตำากวารอยละ ๘๐ ๓. มประโยชนและสรางคณคาตอคนในสถาบน๔. มผลกระทบทเกดประโยชนและสรางคณคาตอสถาบน๕. ไดรบการยกยองระดบชาตและ/หรอนานาชาต

ประเดนการพจารณา ๑๘.๒๑. มการดำาเนนงานตามวงจรคณภาพ (PDCA) ๒. บรรลเปาหมายตามแผนประจำาปไมตำากวารอยละ ๘๐ ๓. มประโยชนและสรางคณคาตอคนในชมชน๔. มผลกระทบทเกดประโยชนและสรางคณคาตอชมชนหรอสงคม๕. ไดรบการยกยองระดบชาตและ/หรอนานาชาต

เกณฑการใหคะแนน๑ ๒ ๓ ๔ ๕- ปฏบตได ปฏบตได ปฏบตได ปฏบตได

185

๑ ขอ ๒ ขอ ๓ ขอ ๔-๕ ขอ

ขอมลประกอบการพจารณา 1. โครงการหรอกจกรรมทสถานศกษาระดบอดมศกษาไดดำาเนนงานทม

ประโยชนและสรางคณคาตอสถานศกษา มบทบาทในการชนำาหรอแกปญหาสงคมในดานตางๆ ทระบวตถประสงค และกลมเปาหมาย รวมทงความสำาเรจของโครงการ

2. หลกฐานทแสดงการเหนชอบโครงการ/กจกรรมจากสภาสถาบนทสถานศกษาระดบสถาบนอดมศกษาไดดำาเนนงานโดยมบทบาทในการชนำาหรอแกปญหาสงคมในดานตางๆ

๓. รายงานสรปผลโครงการทกโครงการ ๔. หลกฐาน เอกสาร ขอมลทแสดงถงการเกดผลกระทบทเกดประโยชน

และสรางคณคาตอสงคมจากการดำาเนนงานของโครงการ๕. หลกฐาน เอกสาร ขอมลทแสดงถงการไดรบการยกยองระดบชาต

หรอระดบนานาชาต

หมายเหต ๑. มาตรการสงเสรมของคณะอาจเหมอน หรอแตกตาง หรอสงผลกบมาตรการสงเสรมของสถาบนกไดทงนตองผานความเหนชอบจากสภาสถาบน

๒. คณะจะดำาเนนการแยกหรอดำาเนนการรวมกบสถาบนกได๓. กรณทคณะดำาเนนการรวมกบสถาบนจะตองรายงานไวใน SAR

ของคณะ และแสดงหลกฐานการดำาเนนงานดวย โดยใชผลการประเมนของสถาบน

การคดคะแนน ๑. กรณทคณะมการดำาเนนงานในประเดนเดยวกบสถาบนและมสวน

รวมในการดำาเนนการ ผลการประเมนจะพจารณาขอมลในระดบสถาบน โดยคณะทมสวนรวมใหใชคะแนนเดยวกบสถาบน

186

๒. กรณทคณะมการดำาเนนงานในประเดนทตางจากสถาบน ผลการประเมนจะพจารณาในระดบคณะ

4.1.3 รอยละของนกศกษาทสอบผานเกณฑการทดสอบความรความสามารถดานภาษาตางประเทศ (กพร. 4.1.3)

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช :

187

ตวบงชท 4.1.3 รอยละของนกศกษาทสอบผานเกณฑการทดสอบความรความสามารถดาน ภาษาตางประเทศ (กพร 4.1.3 )

ตวบงช จำานวน 1 ตวบงช คอ

องคประกอบท 98 ตวบงช กพร.

นกศกษา หมายถง นกศกษาชาวไทยในระดบปรญญาตร โท และเอก ทกชนปทลงทะเบยนเรยนภาษาตางประเทศ โดยรวมนกศกษาภาคปกตและภาคพเศษ ทงในและนอกสถานทตง

เกณฑการทดสอบ หมายถง ระดบการใหคะแนนของแตละสถาบนอดมศกษาทกำาหนด และระดบทผานเกณฑคอ ไดคะแนนในระดบไมตำากวารอยละ 60 ของคะแนนเตม

ภาษาตางประเทศ หมายถง ภาษาองกฤษ และภาษาตามกฎหมายทใชในกลมประเทศอาเซยน +3 (จน ญปน เกาหลใต)

สตรการคำานวณจำานวนนกศกษาทสอบผานเกณฑการทดสอบความรความ

สามารถดานภาษาตางประเทศทกำาหนด X 100จำานวนนกศกษาทเขาสอบทงหมด

เกณฑการใหคะแนนระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 ระดบ 5

40 50 60 80 100

การจดการศกษามความสำาคญตอการพฒนาคณภาพของผเรยน กระทรวงศกษาธการโดยรฐมนตรวาดวยการกระทรวงศกษาธการไดใหความสำาคญกบการพฒนาคณภาพของผเรยนทงในดานการจดการเรยนการสอน และจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสรางองคความร กระบวนการคดวเคราะห เพอใหผเรยนมความร ความสามารถ และประสบการณ มทกษะการดำารงชวต

188

องคประกอบท 99 องคประกอบตามนโยบายรฐบาล สถานศกษา 3Dหลกการ

ทเกดจาการฝกหด สามารถใชความรใหเกดประโยชนในการพฒนาตนเองและประกอบอาชพ อกดานหนงคอการบมเพาะปลกฝง ปลกจตสำานกใหผเรยนมคณธรรม จรยธรรม มความรบผดชอบตอตนเอง สงคม และประเทศชาต เพอใหผเรยนสามารดำารงตนอยรวมกบผอนไดอยางมความสข สถานศกษาควรจะไดประสานความรวมมอกบทกภาคสวนจดกจกรรมทจะมงเนนภารกจทจะกอใหเกดผลดงกลาวตามนโยบาย 3 ด (3 D) ไดแก DEMOCRACY ดานการสงเสรมประชาธปไตย DECENCY ดานการสงเสรมใหมคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย และ DRUG-FREE คอ ดานการสรางภมคมกนจากยาเสพตดทกชนด

DEMOCRACY คอ การมความตระหนกเหนความสำาคญ ศรทธาและเชอมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข รงเกยจความทจรตและตอตานการซอสทธ ขายเสยง

DECENCY คอ การมคณธรรม จรยธรรม มความดงาม รจกรบผดชอบ ชวด มความภาคภมในความเปนไทย รวมทงยดถอและปฏบตในการดำารงชพสบไป

DRUG-FREE คอ การมความเขาใจ รจกพษภยของยาเสพตดและรจกการหลกเลยง

99.1 การบรหารจดการสถานศกษา 3 ด (3 D) (สกอ 99.1)99.2 ผลทเกดกบผเรยนตามนโยบาย 3 ด (3D) มความร เจตนคตท

ด ตลอดจนเกดพฤตกรรมตามคณลกษณะทพงประสงคทง 3 ดาน (สกอ 99.2 )

189

ตวบงช จำานวน 2 ตวบงช คอ

ตวบงชท 99.1 การบรหารจดการสถานศกษา 3 ด (3 D) (สกอ 99.1)

ชนดตวบงช : กระบวนการ

คำาอธบายตวบงช :สถานศกษามกระบวนการบรหารจดการเพอเรงรดพฒนาคณภาพผ

เรยนโดยมการวางแผนการจดกจกรรม จดสภาพแวดลอม และสงอำานวยความสะดวกในสถานศกษา มความรวมมอกบฝาย และการตดตามประเมนผลตามแนวทางการดำาเนนงานของสถานศกษา 3 ด (3 D) การกำาหนดนโยบาย จดทำาแผนพฒนาสถานศกษาตามแนวนโยบาย 3 ด (3 D) ขอมลอางองสำาหรบผประเมน : ขอมลพนฐานและเอกสารหลกฐานอางองทเกยวของดงน

1. นโยบายและแผนพฒนาสถานศกษาตามแนวนโยบายสถานศกษา 3 ด (3 D)

2. คำาสงแตงตงคณะกรรมการ คณะทำางาน หรอมอบหมายผรบผดชอบ3. เอกสารหลกฐานทแสดงใหเหนถงกลไกการสนบสนนทรพยากร สง

อำานวยความสะดวก การสรางและพฒนาเครอขาย การกำากบตดตามประเมนผลทชดเจน

4. รายงานผลการดำาเนนงาน การตดตามประเมนผลและการนำาผลไปพฒนาปรบปรง

แนวปฏบตทด1. สถานศกษาดำาเนนการกำาหนดนโยบาย จดทำาแผนพฒนาสถานศกษา

ตามแนวนโยบายสถานศกษา 3 ด (3 D) 2. มการกำาหนดผรบผดชอบในการดำาเนนงานตามแผนพฒนาสถานศกษา

อยางชดเจน3. ดำาเนนการสงเสรมและสนบสนนทรพยากรและสงอำานวยความสะดวกท

สอดคลองกบแผนพฒนาสถานศกษาตามแนวนโยบาย 3 ด (3 D)

190

4. สถานศกษาจดสภาพแวดลอมและการบรการ มโครงสรางสาระการเรยนร แผนกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเพอพฒนาคณลกษณะบณฑตทพงประสงค 3 ด (3 D)

5. มการนำาสอเทคโนโลยสารสนเทศและสรางสรรคนวตกรรม/โครงการ/กจกรรมเพอตอบสนองนโยบาย 3 ด (3 D) ทเหมาะสมกบบรบทของสถานศกษา

6. มกลไกในการสรางและพฒนาเครอขายใหมสวนรวมและใหการสนบสนนกจกรรมสงเสรม 3 ด (3 D) ทงภายในและภายนอกสถานศกษา

7. มระบบ กลไกและแผนการกำากบตดตามประเมนผลทชดเจน พรอมรายงานผลการตดตามประเมนผลและการนำาผลการประเมนไปใชในการพฒนาและปรบปรงคณภาพสถานศกษา 3 ด

เกณฑมาตรฐาน : ขอ 1. วางแผนพฒนาสถานศกษาตามแนวนโยบายสถานศกษา 3 ด )D)

และสงเสรมสนบสนนทงทรพยากร สงอำานวยความสะดวก และบคคล2. จดการเรยนร จดกจกรรมดานประชาธปไตย ดานคณธรรม จรยธรรม

และดานภมคมกนภยจากยาเสพตดย3. พฒนาคณาจารยและบคลากรทางการศกษา ใหมองคความรและ

ทกษะการปฏบตงานเพอการพฒนาสถานศกษา 3 ด (3 D) อยางมคณภาพ4. ใหความรวมมอกบทกฝายในการดำาเนนงานนโยบายคณภาพสถาน

ศกษา 3 ด (3 D) 5. กำากบ ตดตามใหสถานศกษาพฒนาหรอมนวตกรรมสงเสรมใหการ

ดำาเนนงานเปนไปตามมาตรฐานสถานศกษา 3 ด (3 D) เกณฑการประเมน

คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5มการดำาเนน มการ มการดำาเนน มการ มการ

191

การ 1 ขอ ดำาเนนการ 2 ขอ

การ 3 ขอ ดำาเนนการ 4 ขอ

ดำาเนนการครบทง 5

ขอ

ชนดตวบงช : ผลผลต

คำาอธบายตวบงช :สถานศกษาไดพฒนาคณภาพผเรยนทงในการดานจดการเรยนการสอน

และจดกจกรรมพฒนาผเรยน โดยประสานความรวมมอกบทกภาคสวน จดการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยน ตามนโยบาย 3 ด (3 D) เพอใหผเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบประชาธปไตย รจกสทธและหนาทของตน เคารพในสทธของผอน มวนย มความประหยด มความกตญญกตเวท ซอสตยสจรต รและตระหนกในโทษภยของยาเสพตด สรางภมคมกนจากสงเสพตดและอบายมขตาง ๆ ตลอดจนมสนทรยภาพและลกษณะนสยดานศลปะ ดนตรและกฬา เพอใหผเรยนสามารถดำารงตนอยรวมกบผอนไดอยางมความสข

ขอมลอางองสำาหรบผประเมน : ขอมลพนฐานและเอกสารหลกฐานอางองทเกยวของดงน

1. โครงการกจกรรมสนบสนนนโยบายสถานศกษา 3 ด (3 D) ดานการสงเสรมประชาธปไตย ดานการสงเสรมใหมคณธรรม จรยธรรม และความเปนไทย และดานการสรางภมคมกนภยจากยาเสพตดยทกชนด

2. รายงานผลการเขารวมโครงการของนสตนกศกษา3. รายงานการประเมนผลโครงการ/กจกรรมสนบสนนนโยบายสถานศกษา

3 ด (3 D) 192

ตวบงชท 99.2 ผลทเกดกบผเรยนตามนโยบาย 3 ด (3D) มความร เจตนคตทด ตลอดจนเกดพฤตกรรมตามคณลกษณะทพงประสงคทง 3 ดาน (สกอ 99.2 )

เกณฑการประเมนคะแนน 1 คะแนน 3 คะแนน 5

มกจกรรมสนบสนนนโยบายสถานศกษา 3 ด จำานวน 1

ดาน

มกจกรรมสนบสนนนโยบายสถานศกษา 3

ด จำานวน 2 ดาน

มกจกรรมสนบสนนนโยบายสถานศกษา 3 ด

ครบทง 3 ดาน

บทท 3กระบวนการตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาภายใน

แนวทางการจดการกระบวนการตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาภายใน

จดมงหมายของการตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาภายใน เพอตรวจสอบและประเมนการดำาเนนงานของมหาวทยาลยตามระบบและกลไก

193

ทมหาวทยาลยไดกำาหนดขน ทงน เพอใหทราบวาสถานภาพทแทจรงของมหาวทยาลยมระบบการควบคมคณภาพ และมการดำาเนนงานอนจะนำาไปสการกำาหนดแนวทางและพฒนาคณภาพตามเกณฑและมาตรฐานทตงไวอยางตอเนอง การตรวจสอบและประเมนคณภาพทมประสทธภาพนน ทงผตรวจสอบ ผประเมน มหาวทยาลยและหนวยงานภายในทรบการประเมนจำาเปนตองกำาหนดบทบาทและหนาทของตนเองอยางเหมาะสมและสอดคลองกบบทบญญตแหงกฎกระทรวง วาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 ทงน มหาวทยาลยตองวางแผนจดกระบวนการประเมนคณภาพภายในใหเสรจกอนสนปการศกษา เพอประโยชนในการพฒนาคณภาพการศกษาของมหาวทยาลย ดงน 1. เพอใหสามารถนำาผลการตรวจสอบและประเมนคณภาพ และขอเสนอแนะไปใชปรบปรงและพฒนา การจดการศกษาไดทนในปการศกษาถดไปและตงงบประมาณไดทนกอนเดอนตลาคม

2. เพอใหสามารถจดทำารายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาประจำาป สงใหสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและเผยแพรตอสาธารณชนไดภายใน 120 วน นบจากวนสนปการศกษา เพอใหการประกนคณภาพการศกษาไดประโยชนดงทกลาวขางตน จงตองมแนวทางการจดกระบวนการตรวจสอบและประเมนคณภาพดงปรากฏในตารางแผนงานการประเมนคณภาพภายในของมหาวทยาลย ซงจากตารางดงกลาวสามารถแยกไดเปน 4 ขนตอน ตามระบบการพฒนาคณภาพ PDCA คอ การวางแผน (Plan) การดำาเนนงานและเกบขอมล (Do) การประเมนคณภาพ (Check) และการเสนอแนวทางปรบปรง (Act)

ขนตอนการประเมนคณภาพการศกษา1. การเตรยมการของสถาบนกอนการตรวจเยยมของผประเมน

1.1 การเตรยมรายงานประจำาป

194

ก. จดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน โดยใชรปแบบการจดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในตามทกำาหนดในระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ปจจบนสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดพฒนาระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) เปนฐานขอมลกลางเพอใชประโยชนในเชงนโยบายและสงเสรมสนบสนนการพฒนาคณภาพอดมศกษา ตลอดจนอำานวยความสะดวกใหกบสถาบนอดมศกษาในการดำาเนนงานประกนคณภาพการศกษาผานทางระบบออนไลน ตงแตการจดเกบขอมลพนฐาน (common data set) และเอกสารอางอง การประเมนตนเอง การประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพ รวมทงการจดทำารายงานประจำาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในบนระบบฐานขอมลอเลกทรอนกส (e - SAR) รวมทงเปดเผยตอสาธารณะเพอการคมครองผบรโภค โดยมนโยบายใหสถาบนอดมศกษาทกแหงในสงกดใชฐานขอมลดงกลาวในการดำาเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายในและจดสงรายงานประจำาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในผานทางระบบออนไลนและเปดเผยตอสาธารณชนตามกฎหมาย

ข. จดการเตรยมเอกสารหรอหลกฐานอางองในแตละองคประกอบคณภาพ

1) เอกสารหรอหลกฐานอางองในแตละตวบงชตองเปนขอมลในชวงเวลาเดยวกบทนำาเสนอในรายงานการประเมนตนเอง ตลอดจนสาระในเอกสารตองตรงกบชอเอกสารทระบในรายงานการประเมนตนเอง

2) การนำาเสนอเอกสารในชวงเวลาตรวจเยยมอาจทำาไดในสองแนวทาง คอจดเอกสารใหอยในทอยปกตตามหนวยงาน ในกรณนตองระบใหชดเจนวาจะเรยกดเอกสารไดจากผใดหนวยงานไหน ชอหรอหมายเลขเอกสารอะไร หรออาจจดในแนวทางทสอง คอ นำาเอกสารมารวมไวทเดยวกนในหองทำางานของคณะผประเมนโดยจดใหเปนระบบทสะดวกตอการเรยกใชการนำา

195

เสนอเอกสารในแนวทางนเปนทนยมกวาแนวทางแรก เพราะสามารถเรยกหาเอกสารไดรวดเรวและดความเชอมโยงในเอกสารฉบบตางๆ ไดในคราวเดยว

ปจจบนเอกสารหรอหลกฐานอางองทเกยวของกบตวบงชแตละตวและองคประกอบคณภาพแตละองคประกอบสามารถบรรจหรอจดเกบ (upload) หรอเชอมโยง (link) ไวบนระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ซงทำาใหการจดเกบเปนระบบและงายตอการคนหาของคณะกรรมการประเมน และไมเปนภาระเรองการจดเตรยมเอกสารหลกฐานของสถาบน

1.2 การเตรยมบคลากรก. การเตรยมบคลากรในสถาบน ควรมความครอบคลมประเดน

ตางๆ ดงตอไปน1) ทำาความเขาใจเกยวกบการประเมนคณภาพในประเดนท

สำาคญๆ อาทการประเมนคณภาพคออะไร มความสำาคญตอการพฒนาอยางไร ขนตอนการประเมนคณภาพเปนเชนไร

2) เนนยำากบบคลากรในการใหความรวมมอการตอบคำาถามหรอการสมภาษณ โดยยดหลกวาตอบตามสงทปฏบตจรงและผลทเกดขนจรง

3) เปดโอกาสใหมการอภปราย ซกถาม แสดงความคดเหน เพอสรางความกระจางในการดำาเนนงานของทกหนวยงานในทกประเดน เพอความเขาใจทถกตองของบคลากร

4) เนนยำาใหบคลากรทกคนตระหนกวาการประกนคณภาพ คอภารกจประจำาของทกคนทตองรวมมอกนทำาอยางตอเนอง

ข. การเตรยมบคลากรผประสานงานในระหวางการตรวจเยยมจำาเปนตองมบคลากร จำานวน 1-3 คน ทำาหนาทประสานงานระหวางคณะผประเมนกบบคคลหรอหนวยงานทเกยวของ ทงนผประสานงานควรเตรยมตวดงน

1) ทำาความเขาใจทกกจกรรมของแผนการประเมนอยางละเอยด

196

2) ทำาความเขาใจอยางดกบภารกจของคณะวชาและสถาบนเพอสามารถใหขอมลตอผประเมนรวมทงตองรวาจะตองตดตอกบใครหรอหนวยงานใด หากผประเมนตองการขอมลเพมเตมทตนเองไมสามารถตอบได

3) มรายชอ สถานท หมายเลขโทรศพทของผทคณะกรรมการประเมนจะเชญมาใหขอมลอยางครบถวน

4) ประสานงานลวงหนากบผทจะใหขอมลทเปนบคลากรภายในและภายนอกสถาบนวาจะเชญมาเวลาใด หองใด หรอพบกบใครตามตารางการประเมนทคณะกรรมการประเมนกำาหนด

5) เมอมปญหาในการอำานวยความสะดวกแกคณะผประเมนจะตองสามารถประสานงานแกไขไดทนท

1.3 การเตรยมสถานทสำาหรบคณะผประเมนก. หองทำางานของคณะผประเมน1) จดเตรยมหองทำางานและโตะทกวางพอสำาหรบวางเอกสาร

จำานวนมากโดยเปนหองทปราศจากการรบกวนขณะทำางาน เพอความเปนสวนตวของคณะกรรมการ

2) จดเตรยมคอมพวเตอร อปกรณเครองเขยนในหองทำางานและอปกรณเสรมอนๆ ใหคณะผประเมนพรอมใชงานไดตามความตองการ

3) จดเตรยมโทรศพทพรอมหมายเลขทจำาเปนไวในหองทำางานหรอบรเวณใกลเคยง

4) หองทำางานควรอยใกลกบทจดเตรยมอาหารวาง อาหารกลางวน ตลอดจนบรการสาธารณปโภคอนๆ

5) ควรประสานงานกบคณะผประเมนเพอทราบความตองการพเศษอนใดเพมเตม

ข. หองทใชสมภาษณผบรหาร อาจารย บคลากร นกศกษา ฯลฯ ควรจดไวเปนการเฉพาะใหเหมาะสมกบการใชงาน

197

1.4 การเตรยมการประสานงานกบทมคณะกรรมการประเมนคณภาพ

ก. สถาบนอดมศกษาจดทำาคำาสงแตงตงและจดสงใหคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในทราบ ทงน แนวทางการแตงตงคณะกรรมการประเมน เปนดงน :

1) คณะกรรมการประเมนระดบภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา- มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 3 คน ทงน ขนอยกบขนาด

ของภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา- เปนผประเมนจากภายนอกภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาท

ผานการฝกอบรมหลกสตร ผประเมนของ สกอ. อยางนอย 1 คน ในกรณทผประเมนจากภายนอกภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาเปนผทมความรและประสบการณสง ซงสามารถใหคำาแนะนำาทจะเปนประโยชนอยางยงตอภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาทรบการประเมน อาจอนโลมใหไมตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. กได สวนผประเมนจากภายในภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ.

- ประธานคณะกรรมการประเมนฯเปนผประเมนจากภายนอกภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา โดยตองเปนผทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ.

2) คณะกรรมการประเมนระดบคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา - มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 3 คน ทงน ขนอยกบขนาดของคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา - เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. อยางนอย 1 คน ในกรณทผประเมนจากภายนอกสถาบนเปนผทมความรและประสบการณสง ซงสามารถใหคำาแนะนำาทจะเปนประโยชนอยางยงตอคณะทรบการประเมน อาจอนโลมใหไมตองผาน

198

การฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. กได สวนผประเมนจากภายในสถาบนตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ. - ประธานคณะกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายในหรอนอกสถาบนกได ในกรณทเปนผประเมนภายในสถาบนตองอยนอกสงกดคณะทประเมน โดยประธานตองเปนผทขนบญชประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของ สกอ.

3) คณะกรรมการประเมนระดบสถาบน - มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 5 คน ทงน ขนอยกบขนาดของสถาบน - เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. อยางนอยรอยละ 50 สวนผประเมนจากภายในสถาบนตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ. - ประธานคณะกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทขนบญชประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของ สกอ.

ข. สถาบนอดมศกษาแจงใหคณะกรรมการประเมนคณภาพทราบวาคณะกรรมการประเมน จะตองทำาการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทาและระดบสถาบนผานทางระบบ CHE QA Online พรอมทงจดสง Username และ password ใหคณะกรรมการประเมนฯ ทกทานและทกระดบทราบเพอเขาไปศกษารายงานการประเมนตนเองลวงหนากอนวนรบการตรวจเยยมอยางนอย 2 สปดาห โดยในสวนของผทำาหนาทประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ระดบสถาบน สถาบนอดมศกษาจะตองแจงใหสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจดสงรหสประจำาตว (ID code) ใหดวย เพอใหประธานฯ ทำาหนาทตรวจสอบและยนยนความถกตองของขอมลพนฐาน (common data set) และผลการ

199

ประเมนกอนสงรายงานการประเมนคณภาพของคณะกรรมการประเมนฯเขาสระบบ นอกจากนนใหสถาบนแจงรายชอผทำาหนาทประสานงานระหวางสถาบนคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทากบคณะกรรมการประเมนฯ รวมทงเบอรโทรศพทและ e-mail address สำาหรบตดตอ

ค. ประสานงานกบประธานหรอตวแทนของคณะกรรมการประเมนคณภาพ เพอรวมเตรยมแผนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน อาท การจดตารางเวลาเขาตรวจเยยม การใหขอมลทคณะกรรมการประเมนฯ ตองการเพมเตมกอนการตรวจเยยม การนดหมายตาง ๆ เปนตน

2. การดำาเนนการของสถาบนระหวางการตรวจเยยมเพอประเมนคณภาพ

1) เปดโอกาสใหบคลากรทกคนไดรวมรบฟงคณะกรรมการประเมนคณภาพชแจงวตถประสงคและวธการประเมนในวนแรกของการตรวจเยยม

2) บคลากรพงปฏบตงานตามปกตระหวางการตรวจเยยม แตเตรยมพรอมสำาหรบการนำาเยยมชม หรอตอบคำาถาม หรอรบการสมภาษณจากคณะกรรมการประเมนคณภาพ

3) จดใหมผประสานงานทำาหนาทตลอดชวงการตรวจเยยม ทงน เพอประสานงานกบบคคลหรอหนวยงานทคณะกรรมการประเมนฯ ตองการขอมลและเพอนำาการเยยมชมหนวยงานภายในตลอดจนอำานวยความสะดวกอนๆ

4) ในกรณทคณะกรรมการประเมนฯ ทำางานตอหลงเวลาราชการ ควรมผประสานงานสวนหนงอยอำานวยความสะดวก

5) บคลากรทกคนควรไดมโอกาสรบฟงการใหขอมลปอนกลบจากคณะกรรมการประเมนฯเมอสนสดการตรวจเยยม ตลอดจนเปดโอกาสใหซกถามหรอขอความเหนเพมเตมไดตามความเหมาะสม

3. การดำาเนนการของสถาบนภายหลงการประเมนคณภาพ

200

1) ผบรหารระดบภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และระดบสถาบน รวมทงผเกยวของ นำาผลการประเมนและขอเสนอแนะเขาสการประชมหรอสมมนาระดบตางๆ เพอวางแผนพฒนาหรอปรบปรงการดำาเนนภารกจอยางเปนรปธรรมตอไป โดยอาจจดทำาเปนแผนปฏบตการในการแกไขจดทควรปรบปรง และเสรม จดแขง ซงประกอบดวยกจกรรมทตองดำาเนนการ กำาหนดเวลาเรมตนจนถงเวลาสนสดกจกรรม งบประมาณสำาหรบแตละกจกรรม ตลอดจนผรบผดชอบกจกรรมเหลานน ทงน เพอใหสามารถตดตามตรวจสอบผลการพฒนาไดอยางตอเนอง

2) พจารณาการจดกจกรรมเสรมสรางขวญและกำาลงใจ โดยแสดงใหเหนวาสถาบนชนชมผลสำาเรจทเกดขน และตระหนกวาผลสำาเรจทงหมดมาจากความรวมมอรวมใจของทกฝาย

3) ภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และสถาบนควรใหขอมลยอนกลบแกคณะกรรมการประเมนคณภาพเพอประโยชนในการพฒนาผประเมนคณภาพการศกษาภายในตอไป

201

บทท 4การวเคราะหตวบงชตามองคประกอบคณภาพ

มาตรฐานการศกษา ระดบอดมศกษา และมมมองดานการบรหารจดการ

ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ 9 ดานมหาวทยาลยมพนธกจหลกทสำาคญ 4 ประการ คอ การผลตบณฑต

การวจย การใหบรการทางวชาการแกสงคม และการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม และมพนธกจอยางนอยอก 5 ประการทจะสนบสนนใหการขบเคลอนพนธกจหลกบรรลเปาหมายได คอ 1) ปรชญา ปณธาน วตถประสงคและแผนการดำาเนนการ 2) กจกรรมการพฒนานกศกษา 3) การบรหารและการจดการ 4) การเงนและงบประมาณ และ 5) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ ซงพนธกจหลกและพนธกจสนบสนนจะตองทำางานเชอมโยงบรณาการทกเรองเขาดวยกนอยางเปนระบบและตอเนอง จงจะสงเสรมใหการจดการศกษาของสถาบนอดมศกษามคณภาพไดการประกนคณภาพการศกษาภายในจงพฒนาขนโดยคำานงถงองคประกอบคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา 9 ดานทครอบคลมทงพนธกจหลกและพนธกจสนบสนน ไดแก 1) ปรชญา ปณธาน วตถประสงคและแผนการดำาเนนการ 2) การผลตบณฑต 3) กจกรรมการพฒนานกศกษา 4) การวจย 5) การบรการทางวชาการแกสงคม 6) การทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม 7) การบรหารและการจดการ 8) การเงนและงบประมาณ และ 9) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ

ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา จงไดกำาหนดตวบงชภายใตองคประกอบคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา 9 ดาน ดงมรายละเอยดปรากฏในบทท 3 เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกำากบดแล ตรวจสอบและประเมนคณภาพภายในของสถาบนแตละแหง ซงสามารถสรปไดตามตารางท 6.1

202

ตารางท 6.1 องคประกอบคณภาพ 9 ดานและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามองคประกอบ

องคประกอบคณภาพ

คะแนนการประเมนเฉลย

ตวบงช สกอ ตวบงช สกอ+สมศ+กพร

I P Oรวม I P O

รวม

องคประกอบท 1

- (1.1) - 1 - (1.1) (๑.๑๖.๑),(๑.๑๖.๒),(๑.๑๗)

4

องคประกอบท 2

(2.2),(2.3),(2.5)

(2.1),(2.4), (2.6),(2.7)

(2.8)

8 (2.2),(2.3),(2.5)

(2.1),(2.4), (2.6),(2.7)

(2.8),(๒.๑),(๒.๒),(๒.๓)

(๒.๑๔),(2.4.1.3)

13

องคประกอบท 3

- (3.1),(3.2)

- 2 - (3.1),(3.2)

- 2

องคประกอบท 4

(4.3) (4.1),(4.2)

- 3 (4.3) (4.1),(4.2)

(๔.๕),(๔.๖),(๔.๗),(4.4.3)

7

องคประกอบท 5

- (5.1),(5.2)

- 2 - (5.1),(5.2)

(๕.๘),(๕.๙) (๕.๑๘.๑),(๕.๑๘.๒)

6

องคประกอบท 6

- (6.1) - 1 - (6.1) (๖.๑๐),(๖.๑๑) 3

องคประกอบท 7

- (7.1),(7.2) (7.3),(7.4)

- 4 - (7.1),(7.2) (7.3),(7.4)

(๗.๑๒),(๗.๑๓) 6

องคประกอบท - (8.1) - 1 - (8.1) - 1

203

8องคประกอบท 9

- (9.1) - 1 - (9.1),(99.1)

(๙.๑๕)(99.2) 4

รวม 4 18 1 23

4 19 23 46

ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท

2) พ.ศ. 2545 มาตรา 34 กำาหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต ดงนน จงไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองมาตรฐานการอดมศกษา ลงวนท 7 สงหาคม พ.ศ. 2549 ซงถอไดวาเปนมาตรฐานการอดมศกษาฉบบแรกของประเทศไทย มาตรฐานฉบบนประกอบดวยมาตรฐานยอย 3 ดาน ไดแก มาตรฐานดานคณภาพบณฑต มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา และมาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร โดยมรายละเอยดดงน

1. มาตรฐานดานคณภาพบณฑตบณฑตระดบอดมศกษาเปนผมความร มคณธรรมจรยธรรม มความ

สามารถในการเรยนรและพฒนาตนเอง สามารถประยกตใชความรเพอการดำารงชวตในสงคมไดอยางมความสขทงทางรางกายและจตใจ มความสำานกและความรบผดชอบในฐานะพลเมองและพลโลกมาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก

1) บณฑตมความร ความเชยวชาญในศาสตรของตน สามารถเรยนร สรางและประยกตใชความรเพอพฒนาตนเอง สามารถปฏบตงานและสรางงานเพอพฒนาสงคมใหสามารถแขงขนไดในระดบสากล

204

2) บณฑตมจตสำานก ดำารงชวต และปฏบตหนาทตามความรบผดชอบโดยยดหลกคณธรรมจรยธรรม

3) บณฑตมสขภาพดทงดานรางกายและจตใจ มการดแลเอาใจใสรกษาสขภาพของตนเองอยางถกตองเหมาะสม

2. มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษามการบรหารจดการอดมศกษาตามหลกธรรมาภบาลและพนธกจของ

การอดมศกษาอยางมดลยภาพก. มาตรฐานดานธรรมาภบาลของการบรหารการอดมศกษา ม

การบรหารจดการการอดมศกษาตามหลกธรรมาภบาล โดยคำานงถงความหลากหลาย และความเปนอสระทางวชาการ มาตรฐานนม ตวบงชหลก ไดแก

1) มการบรหารจดการบคลากรทมประสทธภาพและประสทธผล มความยดหยนสอดคลองกบความตองการทหลากหลายของประเภทสถาบนและสงคม เพอเพมศกยภาพในการปฏบตงานอยางมอสระทางวชาการ

2) มการบรหารจดการทรพยากรและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมประสทธภาพและประสทธผล คลองตว โปรงใส และตรวจสอบไดมการจดการศกษาผานระบบและวธการตางๆ อยางเหมาะสมและคมคา คมทน

3) มระบบการประกนคณภาพเพอนำาไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการอดมศกษาอยางตอเนอง

ข. มาตรฐานดานพนธกจของการบรหารการอดมศกษา การดำาเนนงานตามพนธกจของการอดมศกษาทง 4 ดานอยางมดลยภาพ โดยมการประสานความรวมมอรวมพลงจากทกภาคสวนของชมชนและสงคมในการจดการความร มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก

1) มหลกสตรการเรยนการสอนททนสมย ยดหยน สอดคลองกบความตองการทหลากหลายของประเภทสถาบนและสงคม โดยใหความสำาคญกบการพฒนาคณภาพผเรยนแบบเนนผเรยนเปนสำาคญ เนนการเรยนรและการสรางงานดวยตนเองตามสภาพจรง ใชการวจยเปนฐาน มการประเมน และ

205

ใชผลการประเมน เพอพฒนาผเรยน และการบรหารจดการหลกสตรตลอดจนมการบรหารกจการนสตนกศกษาทเหมาะสมสอดคลองกบหลกสตรและการเรยนการสอน

2) มการวจยเพอสรางและประยกตใชองคความรใหมทเปนการขยายพรมแดน ความรและทรพยสน ทางปญญา เชอมโยงกบสภาพเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอมตามศกยภาพของประเภทสถาบนมการสรางเครอขายความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษาทงในและตางประเทศ เพอพฒนาความสามารถในการแขงขนไดในระดบนานาชาตของสงคมและประเทศชาต

3) มการใหบรการวชาการททนสมย เหมาะสม สอดคลองกบความตองการของสงคมตามระดบความเชยวชาญของประเภทสถาบน มการประสานความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษากบภาคธรกจอตสาหกรรมทงในและตางประเทศ เพอเสรมสรางความเขมแขงและความยงยนของสงคม และประเทศชาต

4) มการอนรกษ ฟ นฟ สบสาน พฒนา เผยแพรวฒนธรรมภมปญญาทองถนเพอเสรมสรางความร ความเขาใจ และความภาคภมใจในความเปนไทย มการปรบใชศลปะและวฒนธรรมตางประเทศอยางเหมาะสม เพอประโยชนในการพฒนาสงคมและประเทศชาต

3. มาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความร และสงคมแหงการเรยนร

การแสวงหา การสราง และการจดการความรตามแนวทาง/หลกการอนนำาไปสสงคมฐานความร และสงคมแหงการเรยนร มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก

1) มการแสวงหา การสราง และการใชประโยชนความร ทงสวนทเปนภมปญญาทองถนและเทศ เพอเสรมสรางสงคมฐานความร

206

2) มการบรหารจดการความรอยางเปนระบบ โดยใชหลกการวจยแบบบรณาการหลกการแลกเปลยนเรยนร หลกการสรางเครอขายและหลกการประสานความรวมมอรวมพลงอนนำาไปสสงคมแหงการเรยนร ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา จงสามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน ลงในมาตรฐานการอดมศกษาแตละดาน เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกำากบดแล ตรวจสอบและประเมนคณภาพภายในของสถาบนแตละแหง ดงปรากฏในตารางท 6.2

ตารางท 6.2 มาตรฐานการอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามมาตรฐานมาตรฐานอดมศกษ

ตวบงช สกอ ตวบงช สกอ+สมศ+กพร

I P O I P O

มาตรฐานท 1

- - (2.8)

- - (2.8),(๒.๑),(๒.๒),(๒.๓) (2.4.1.3)

มาตรฐานท 2 ก

- (1.1) (2.4),(7.1),(7.3),(7.4) (8.1),(9.1)

- - (1.1) (2.4),(7.1),(7.3),(7.4) (8.1),(9.1)

(๗.๑๒),(๗.๑๓)

มาตรฐานท 2 ข

(2.2),(2.3),(2.5),(4.3)

(2.1),(2.6),(2.7),(3.1) (3.2),(4.1),(5.1),(5.2),(6.1)

- (2.2),(2.3),(2.5),(4.3)

(2.1),(2.6),(2.7),(3.1),(3.2), (4.1),(5.1),

(๑.๑๖.๑),(๑.๑๖.๒),(๑.๑๗)(4.4.3),(๕.๘),(๕.๙),(๕.๑๘.๑),(๕.๑๘.๒),(๖.๑๐),(๖.๑๑), (๙.๑๕)(๒.๑๔),(99.2)

207

(5.2),(6.1),(99.1)

มาตรฐานท 3

  (4.2),(7.2)   - (4.2),(7.2)

(๔.๕),(๔.๖),(๔.๗)

ตวบงชตามมมมองดานการบรหารจดการ

เพอใหการประกนคณภาพการศกษาภายในสามารถตดตาม ตรวจสอบ และประเมนการดำาเนนงานอยางครอบคลมและมสมดลระหวางมมมองการบรหารจดการดานตางๆ ทง 4 ดาน คอ ดานนกศกษาและผม สวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และดานบคลากร การเรยนร รวมถงนวตกรรม จงสามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดานลงในมมมองดานตางๆ ทกลาวขางตน ดงปรากฏในตารางท 6.3

ตารางท 6.3 มมมองดานบรหารจดการทสำาคญและตวบงชตามมมมองดานการบรหารจดการ

มาตรฐานอดมศกษา

ตวบงช สกอ ตวบงช สกอ+สมศ+กพร

I P O I P O1. ดานนกศกษาและผมสวนไดสวนเสย

- (2.6),(2.7),(3.1),(3.2) (5.1),(5.2)

(2.8) - (2.6),(2.7),(3.1), (3.2),(5.1),(5.2),

(2.8),(๒.๑),(๒.๒), (๒.๓),(๕.๘),(๕.๙),

208

(99.1) (๕.๑๘.๑),(๕.๑๘.๒)(2.4.1.3) ,(99.2)

2. ดานกระบวนการภายใน

(2.5) (1.1),(2.1),(2.4),(4.1) (6.1),(7.1),(7.3),(7.4), (9.1)

- (2.5) (1.1),(2.1),(2.4), (4.1),(6.1),(7.1), (7.3),(7.4), (9.1)

(๑.๑๖.๑),(๑.๑๖.๒), (๑.๑๗),(๖.๑๐), (๖.๑๑),(๗.๑๒), (๗.๑๓),(๙.๑๕)

3. ดานการเงน

(4.3) (8.1) - (4.3) (8.1) -

4. ดานบคลากรการเรยนรและนวตกรรม

(2.2),(2.3)

(4.2),(7.2)

- (2.2),(2.3)

(4.2),(7.2)

(๔.๕),(๔.๖),(๔.๗)(๒.๑๔),(4.4.3)

ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษาคณะกรรมการการอดมศกษาไดจดทำามาตรฐานสถาบนอดมศกษา ตาม

ประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท 12 พฤศจกายน 2551 เพอนำาไปสการพฒนาสถาบนอดมศกษาตามกลมสถาบนทมปรชญา วตถประสงค และพนธกจในการจดตงทแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล มาตรฐานฉบบนประกอบดวยมาตรฐานหลก 2 ดาน คอ มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา และมาตรฐานดานการดำาเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา และกำาหนดกลมสถาบนอดมศกษาเปน 4 กลม ไดแก กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบนเฉพาะทาง และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก

มาตรฐานสถาบนอดมศกษา ประกอบดวยมาตรฐานหลก 2 ดาน และมาตรฐานยอยอกมาตรฐานละ 4 ดาน โดยมรายละเอยดดงน

209

1) มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา ประกอบดวยมาตรฐานยอยดานตาง ๆ 4 ดาน

1.1) ดานกายภาพสถาบนอดมศกษามอาคารทประกอบดวยลกษณะสำาคญของอาคาร

เรยนทดมหองครบทกประเภท พนทใชสอยทใชในการเรยนการสอนและการจดกจกรรมทกประเภท มจำานวนเพยงพอ และเหมาะสมกบจำานวนอาจารยประจำา จำานวนนกศกษาในแตละหลกสตร และจำานวนนกศกษาตามแผนการรบนกศกษา ตามเกณฑพนทใชสอยอาคารโดยประมาณ รวมทงตองจดใหมหองสมดตามเกณฑมาตรฐาน มครภณฑประจำาอาคาร ครภณฑการศกษา และคอมพวเตอรจำานวนเพยงพอตอการจดการศกษาทงน อาคารและบรเวณอาคารจะตองมความมนคง ปลอดภย ถกสขลกษณะหรอความจำาเปนอยางอน ๆ ตามทกฎหมายกำาหนด

1.2) ดานวชาการสถาบนอดมศกษามศกยภาพและความพรอมในการปฏบตภารกจ

ดานวชาการสอดคลองกบวสยทศน พนธกจ ของสถาบนอดมศกษาและแผนการผลตบณฑตทตอบสนองความตองการของประเทศและผใชบณฑตโดยรวม มหลกประกนวาผเรยนจะไดรบการบรการการศกษาทด สามารถแสวงหาความรไดอยางมคณภาพ สถาบนตองมการบรหารวชาการทมคณภาพ ประสทธภาพ ประสทธผลทงในดานการวางแผนรบนกศกษาและการผลตบณฑตการจดกจกรรมการเรยนการสอน การประเมนผล การเรยนร การประกนคณภาพการเรยนการสอน และการพฒนาปรบปรงการบรหารวชาการ

1.3) ดานการเงนสถาบนอดมศกษามความพรอมดานการเงนทงงบการเงนรวมและ

งบทจำาแนกตามกองทน มแผนการเงนทมนคง เปนหลกประกนไดวาสถาบนจะสามารถจดการศกษาไดตามพนธกจและเปาหมายทกำาหนดไว รวมทงสอดคลองกบแผนการพฒนาในอนาคต เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน

210

และผใชบรการอดมศกษา สถาบนมการจดทำารายงานการเงนทแสดงถงการไดมาของรายได รายรบ การจดสรร การใชจายทมประสทธภาพ และทวถงเปนธรรมอยางชดเจน รวมทงการนำารายไดไปลงทนภายใตการประเมนและวเคราะหความเสยง มระบบการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการปฏบตงานควบคกบการใชเงนทกประเภทและมระบบการตดตามตรวจสอบผลประโยชนทบซอนของบคลากรทกระดบ

1.4) ดานการบรหารจดการสถาบนอดมศกษามระบบการบรหารจดการทมประสทธภาพในการ

ถายทอดวสยทศน คานยม ไปสการปฏบตทสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน เพอใหบรรลวตถประสงคและพนธกจทกำาหนดไว โดยมสภาสถาบนทำาหนาทกำากบนโยบาย การดำาเนนการตามแผนการบรหารบคคล การบรหารงบประมาณและทรพยสน การบรหารสวสดการทจดใหกบนกศกษาและบคลากรทกระดบ รวมทงกำากบ ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการดำาเนนงานใหเปนไปตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบและกฎหมายทกำาหนดไว มการเผยแพรผลการกำากบการดำาเนนงานของ

สภาสถาบน และการบรการจดการของผบรหารทกระดบสประชาคมภายในสถาบน และภายนอกสถาบน ภายใตหลกธรรมาภบาลทประกอบดวย หลกความโปรงใส หลกความรบผดชอบ หลกการตรวจสอบได หลกการมสวนรวม และหลกความคมคา

2) มาตรฐานดานการดำาเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา ประกอบดวยมาตรฐานยอยดานตาง ๆ 4 ดาน

2.1) ดานการผลตบณฑตสถาบนอดมศกษาดำาเนนการรบนกศกษาเขาเรยนทมคณสมบตและ

จำานวนตรงตามแผนการรบนกศกษาและสอดคลองกบเปาหมายการผลตบณฑตอยางมคณภาพ สถาบนผลตบณฑตไดตามคณลกษณะ จดเนนของสถาบน ตรงตามเปาหมายทกำาหนด และจดใหมขอสนเทศทชดเจน เผยแพร

211

ตอสาธารณะในเรองหลกสตร การจดการเรยนการสอน คณาจารยทสงเสรมการจดกจกรรม การพฒนาการเรยนรทงในและนอกหลกสตร และตอบสนองความตองการของนกศกษา

2.2) ดานการวจยสถาบนอดมศกษามการดำาเนนพนธกจดานการวจยอยางมคณภาพ

ประสทธภาพและภายใตจดเนนเฉพาะ โดยมการดำาเนนการตามนโยบาย แผน งบประมาณ มการบรหารจดการเพอสงเสรมและสนบสนนคณาจารย นกวจย บคลากรใหมสมรรถนะในการทำาวจยสงเสรมและสรางเครอขายการทำาวจยกบหนวยงานภายนอกสถาบนเพอใหไดผลงานวจย ผลงานประดษฐ และงานรเรมสรางสรรคทมคณภาพ มประโยชน สนองยทธศาสตรการพฒนาประเทศสามารถตอบสนองความตองการของสงคมไดในวงกวางและกอใหเกดประโยชนแกสาธารณชน

2.3) ดานการใหบรการทางวชาการแกสงคมสถาบนอดมศกษามการใหบรการทางวชาการทครอบคลมกลมเปา

หมายทงในวงกวางและกลมเปาหมายทเฉพาะเจาะจงทงในและตางประเทศ ซงอาจใหบรการโดยการใชทรพยากรรวมกนทงในระดบสถาบนและระดบบคคลไดในหลายลกษณะ อาท การใหคำาปรกษา การศกษาวจย การคนควาเพอแสวงหาคำาตอบใหกบสงคม การใหบรการฝกอบรมหลกสตรระยะสนตาง ๆ การจดใหมการศกษาตอเนองบรการแกประชาชนทวไป การใหบรการทางวชาการนสามารถจดในรปแบบของการใหบรการแบบใหเปลาหรอเปนการใหบรการเชงพาณชยทใหผลตอบแทนเปนรายไดหรอเปนขอมลยอนกลบมาพฒนาปรบปรง เพอใหเกดความรใหม

2.4) ดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมสถาบนอดมศกษามการดำาเนนการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

ของชาตทงในระดบหนวยงานและระดบสถาบน มระบบและกลไกในการสงเสรมและสนบสนนใหศลปะและวฒนธรรมเปนสวนหนงของการจดการเรยน

212

การสอนโดยตรงหรอโดยออมเพอใหผเรยนและบคลากรของสถาบน ไดรบการปลกฝงใหมความร ตระหนกถงคณคา เกดความซาบซงและมสนทรยะตอศลปะและวฒนธรรมของชาต สามารถนำาไปใชเปนเครองจรรโลงความงดงามในการดำารงชวต และประกอบอาชพ มวถชวตทปรารถนาและเรยนรวธการจดการทางวฒนธรรมและวถชวตทไมพงปรารถนาได สถาบนมการควบคมการดำาเนนงานดานนอยางมคณภาพและประสทธภาพตามเปาหมายของแผนยทธศาสตรการดำาเนนงานดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรมของสถาบน

ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา จงสามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน ลงในมาตรฐานสถาบนอดมศกษายอยแตละดาน เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกำากบดแล ตรวจสอบและประเมนคณภาพภายในของสถาบนแตละแหง ดงปรากฏในตารางท 6.4

ตารางท 6.4 มาตรฐานสถาบนอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามมาตรฐาน

มาตรฐาน ตวบงช สกอ ตวบงช สกอ+สมศ+กพร

สถาบนอดมศกษา I P O I P O1.มาตรฐานดานศกยภาพและความ พรอมในการจดการศกษา

           

(1) ดานกายภาพ

(2.5) - - (2.5) - -

(2) ดานวชาการ

(2.2),(2.3)

(2.1),(2.4), (2.6)

- (2.2),(2.3)

(2.1),(2.4),(2.6)

(๒.๑๔),(2.4.1.3)

(3) ดานการเงน

- (8.1) - - (8.1) -

(4) ดานการบรหารจดการ

- (1.1),(7.1),

- - (1.1),(7.1),

(๑.๑๖.๑),(๑.๑๖.๒),

213

มาตรฐาน ตวบงช สกอ ตวบงช สกอ+สมศ+กพร

สถาบนอดมศกษา I P O I P O(7.2),(7.3), (7.4), (9.1)

(7.2),(7.3),(7.4), (9.1)

(๑.๑๗),(๗.๑๒), (๗.๑๓),(๙.๑๕),

2. มาตรฐานดานการดำาเนนการตาม ภารกจของสถาบนอดมศกษา(1) ดานการผลตบณฑต

- (2.7),(3.1),(3.2)

(2.8) - (2.7),(3.1),(3.2),(99.1)

(2.8),(๒.๑),(๒.๒), (๒.๓),(99.2)

(2) ดานการวจย (4.3) (4.1),(4.2)

- (4.3) (4.1),(4.2)

(๔.๕),(๔.๖),(๔.๗)

(4.4.3)(3) ดานการใหบรการทางวชาการแกสงคม

- (5.1),(5.2)

- - (5.1),(5.2)

(๕.๘),(๕.๙), (๕.๑๘.๑) (๕.๑๘.๒)

(4) ดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

- (6.1) - - (6.1) (๖.๑๐),(๖.๑๑)

214

top related