บทที่ 10...

LOGO

ครงท 10

การบ ารงรกษาระบบ

LOGO www.themegallery.com

LOGO

การบ ารงรกษา

IEC Pub1 271 ไดใหค ำนยำมของค ำ “ บ ำรงรกษำ ” ไวดงน

“ กำรบ ำรงรกษำ เปน กำรผสมผสำนกน ของกำรท ำงำนดำนเทคนค และ กำรจดกำรเพอคงไวซงสภำพของอปกรณ หรอ ฟนฟสภำพของอปกรณใหอยในสภำพพรอมใชงำนตลอดเวลำ ”

LOGO

วตถประสงคของการบ ารงรกษา

เพอท ำใหอปกรณคงอยในสภำพพรอมใชงำนตลอดเวลำ

เพอแกไขซอมแซมอปกรณทช ำรดใหกลบมำอยสภำพพรอมใชงำน

เพอควำมไววำงใจหรอนำเชอถอ (Reliability) ชวยเพมควำมพรอม (Availability)

ลดคำใชจำยกำรซอมบ ำรงจำกกำรซอมบ ำรงรกษำ สำมำรถควบคมคำใชจำย ลดควำมสนเปลอง

ลดจ ำนวน หรอควำมถของอปกรณทขดของเสยหำย ลดจ ำนวนงำนทคำง (Backlog)

LOGO

การเปลยนระบบ

• S-System • P-System • E-System

การบ ารงรกษาระบบ(Maintenance) ซงอาจเปนการเปลยนแปลงทางดานฮารตแวรหรอซอฟตแวรกได

LOGO

S-System

เปนระบบทคงททมขอบเขตหรอวธการทแนนอน เชน ระบบการบวกเมตรกซ ,การคณเมตรกซ , การอนเวอรเมตรกซ การ

ปฏบตการตางๆกบกลมของขอมลวธการบวกหรอการคณหรอการอนเวอรสเมตรกซ

มวธการกระท าหรอ มกฎเกณฑทคงทแนนอน correctness of the

implementation of the solution เนองจากการก าหนดปญหามความสมบรณวาตองการท าอะไรทแนชด

ถงแมวาความจรงของโลกเปลยนไป กไมสงผลใดๆตอระบบ

LOGO www.themegallery.com

S-System

LOGO

P-System

เปนระบบทนกวทยาการคอมพวเตอรไมสามารถก าหนดนยามของปญหาไดอยางสมบรณ เชน ระบบการเลนหมากรก เราทราบถงกฎเกณฑในการเลนซงเปนปญหาของ

ระบบ ผพฒนาระบบตองมการก าหนดนยามและระบถง รายละเอยดของระบบทสามารถกระท าได ซงการแกปญหานนจะเกยวของกบการค านวณถงหนทางทตวหมากตางๆสามารถเคลอนทไดและทางทดทสดในการเคลอนททสามารถกระท าใหชนะในเกมสแขงขนได ซงการค านวณในแตละตาทเดนหมากนนเปลยนไปตามเกมสทเลน

ซงเปน practical abstraction ของปญหา

LOGO www.themegallery.com

P-System

LOGO

E-System

เปนระบบทเกยวของกบความจรงของโลก เมอโลกมการเปลยนไป ระบบมการเปลยนตาม การสรางแบบจ าลองของระบบ มการเกบรวบรวมขอมลโดยน ามาวเคราะหวจยม

การนยามการประมวลผลทเกยวพนธกนของขอมลตางๆ ระบบซงท านายถงเศรษฐกจของประเทศ ระบบวเคราะหการขาย เปนตน

ซงผลลพธของระบบเหลานจะเกยวของกบปจจย หรอขอมลหลายๆอยาง เมอปจจยเปลยนไปผลลพธจะเปลยนไปดวย

LOGO www.themegallery.com

E-System

LOGO

หนาทและความรบผดชอบของทมงานบ ารงรกษาระบบ

การท าความเขาใจระบบเกา ตองทราบต าแหนงของสารสนเทศตางๆในเอกสารของระบบ ปรบปรงหรอเกบเอกสารระบบใหทนสมยหรอถกตองเสมอ ปรบเปลยนความตองการ เพมหนาทหรอการท างานใหมในระบบ คนหาความผดพลาดทเกดขนในระบบ แกไขความผดพลาดตางๆในระบบ ตอบค าถามทเกยวของกบการท างานในระบบ ออกแบบโครงสรางใหม เขยนค าสงโปรแกรมใหม ลบโมดลทไมถกใชประโยชนออกจากระบบ จดการการปรบเปลยนระบบทสามารถกระท าได

LOGO

ทมงานในการบ ารงรกษาระบบ

ผใช

ผควบคมระบบ

ลกคา

ท างานรวมกน เพอหาหนทางในการแกปญหา ปรบเปลยนระบบใหตรงกบความตองการของผใช

LOGO

Flow of Maintenance

Flow of

Maintenance

เปนการบ ารงรกษาระบบใหสามารถกระท างานในหนาทประจ าหรอควบคมการปฏบตงานในแตละวนไดอยางถกตอง

เปนการบ ารงรกษาระบบโดยการแกไขหรอปรบปรงการท างานของระบบเดม ซงถอวาเปนการพฒนาระบบในครงทสอง โดยระบบไมม ขอผดพลาดแตท าการปรบเปลยนในสวนใดสวนหนงของระบบ

เปนการบ ารงรกษาระบบโดยปองกนมใหระบบม ประสทธภาพต าลงหรออยในระดบทไมเปนทยอมรบ

เปนการบ ารงรกษาใหการปฏบตงานในหนาทตางๆของระบบมความสมบรณเปนทยอมรบ ซงเกยวของกบระบบทขนกบสภาพแวดลอม เมอความจรงของโลกเปลยน ระบบตองมการปรบเปลยนตาม

LOGO

Flow of Maintenance

Corrective

Maintenance

Adaptive

Maintenance

1 2

Preventive

Maintenance

4 Perfective

Maintenance

3

ปรบปรงเพมหนาทตางๆ ของระบบเดมใหผใช สามารถใชงานตางๆ ไดงายและรวดเรวขน

การเพมโมดลการ ตรวจสอบการปอนขอมลจากผใช

เพอตรวจสอบความถกตองของขอมล

รายงานทใชงานอยนนมการพมพใน 1 หนากระดาษ มจ านวนบรรทด มากเกนไป

ปรบเปลยนอปกรณหรอเทคโนโลยใหมๆ เปลยนแปลง การออกแบบ หรอการปรบเปลยน ค าสงตางๆ เพอเพมประสทธภาพของระบบ

LOGO

Corrective Maintenance

เปนการบ ารงรกษาในแบบไมมก าหนดการแนนอน (Non-plan

Maintenance) ซงเปนเหตอนเนองมาจากการขดของ หรอเกดการเสยขนกบระบบเครอขายคอมพวเตอร

LOGO

Preventive maintenance(PM.)

เปนการบ ารงรกษาทจะท าเมอถงระยะเวลาหนงทก าหนดไว หรอเมอถงเกณฑก าหนด

จะด าเนนการตามระยะเวลาทแนนอนตายตวตามค าแนะน าของบรษทผผลต

LOGO

Preventive maintenance(PM.)

Text

in here

FUNCTION CHECKING

SERVICING

INSPECTION

Preventive

Maintenance

(PM.)

LOGO

การตรวจตรา (INSPECTION)

เปนการบ ารงรกษาทกระท าอยางสม าเสมอเปนประจ าในขณะทอปกรณนนใชงานอย

ความถในการตรวจตราอาจจะเปนทกวนจนถงทกเดอนขนอยกบค าแนะน าของบรษท ประสบการณ และความส าคญของอปกรณนนๆ

LOGO

การตรวจสอบการท างาน (FUNCTION CHECKING)

เปนการบ ารงรกษา เพอใหมนใจวาอปกรณนนยงสามารถท างานไดตามปกต

ความถในการตรวจสอบการท างาน มกจะท าทก 6 เดอน หรอทก ๆ 1 ป ขนอยกบชนดของอปกรณและลกษณะการใชงาน

การบ ารงรกษาในลกษณะนจะประกอบดวย การตรวจตราสภาพทวๆไป การทดลองการท างาน การหลอลนและท าความสะอาด

การปรบแตงคา Setting ของอปกรณ

LOGO

การบรการ (SERVICING)

เปนการบ ารงรกษาเพอแกไขการเสอมสภาพของอปกรณอนเนองจากการใชงานมานาน ตลอดจนการแกไขความบกพรองทตรวจพบในระหวางการตรวจสอบการท างาน

ความถในการบรการนนมชวง ตงแต 5 – 20 ป ขนอยกบสภาพการใชงาน ผลจากการตรวจสอบการท างาน และรวมทงการทดสอบทางไฟฟาดวย

การบ ารงรกษาในลกษณะน จะประกอบดวยการตรวจสอบ การถอดท าความสะอาด

การเปลยนชนสวนทหมดอาย หรอช ารดสกกรอน การทดสอบทางไฟฟาดวย

LOGO www.themegallery.com

LOGO

กระบวนการบ ารงรกษาระบบงาน

LOGO

Lientz and Swanson ([LIE80])

Adaptive

Maintenance 25%

Preventive

Maintenance

4%

Corrective

Maintenance 21%

Perfective Maintenance

50%

LOGO

Fjeldstad and Hamlen

คาความพยายามในการแกไขความผดพลาดใหถกตอง เปรยบเทยบกบคาความพยายามในการปรบเปลยนระบบ

LOGO

Fjeldstad and Hamlen

พนทของโปรแกรมทมผลตอการเปลยนแปลงในการบ ารงรกษา โดยเฉพาะงานทางดานธรกจ

LOGO

การวดขดความสามารถของระบบ

• เวลาการตอบกลบ (Response time) • แถบความถขอมลและปรมาณงานตอหนวยเวลา (Bandwidth and Throughput) • เวลาครบวงงาน (Turnaround Time)

ความลาสมยของระบบ (System Obsolescence)

LOGO

ปญหาทส าคญตอการบ ารงรกษาระบบ

Management Priorities

การเขาใจถงปญหา

•ความตองการของผใชแทจรง •ปญหาในการท าความเขาใจหรอเรยนรถงเอกสารตางๆทเกยวพนธถงปญหาทเกดขน

•ความตองการของผใชในระบบ • Technical Problems ถาระบบถกออกแบบมาเพอใชเฉพาะกบอปกรณฮารดแวรอยางใดอยางหนง

LOGO

ระดบความรนแรงของความผดพลาด

ความยากของการปรบเปลยน

ขอบเขตทตองการในการปรบเปลยน

ความซบซอนของโมดลตางๆทเกยวพนธกนในการปรบเปลยน

จ านวนของสอเกบขอมลตางๆทสงผลตอการปรบเปลยนระบบ

1

2

3

4

5

การบ ารงรกษาระบบ

ปญหาในแงของผลผลตทต าลงของโปรแกรมเมอร

LOGO

ปญหาของการบ ารงรกษาระบบ Lientz และ Swanson

User Knowledge 59.4%

System Reliability 4.8%

Machine Requirement 6.3%

Programmer Time Availability 8.0%

Product Quality 9.5%

Programmer Effectiveness 11.9%

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

Changes Outside The System

Quality of

Testing

Quality of

Documentation

Quality of Code

Quality of Design

Application

Staff Turnover

System

Lifespan

Hardware

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

ตวแปรทมผลกระทบตอคาใชจายไดแก 1. โครงสรางของระบบงาน (Application Domain)

ถาระบบงานมโครงสรางทมความชดเจน ความจ าเปนในการบ ารงรกษาระบบจะลดนอยลง

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

2. ความมนคงของทมงาน (Staff Stability)

ถาผพฒนาระบบเปนผทมหนาทรบผดชอบในการบ ารงรกษาระบบ จะท าใหคาใชจายในการบ ารงรกษาระบบลดลง

3. ชวงชวตการใชงานระบบ (Program Lifetime)

ชวงชวตขนอยกบประเภทของระบบ

คาบ ารงรกษาจะเพมสงขนเมออายการใชงานเพมมากขน

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

4. การขนอยกบสภาพแวดลอมภายนอก (External Environment

Dependency)

ถาโปรแกรมขนอยกบสภาพแวดลอมภายนอก โปรแกรมจะตองปรบเปลยนตามสภาพแวดลอมทแปรเปลยนไป ซงเปนการเพมคาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

5. ความมนคงของฮารดแวร (Hardware Stability)

ถาโปรแกรมด าเนนการไดเฉพาะฮารดแวรอยางใดอยางหนง เมอมการเปลยนแปลงฮารดแวรจะท าใหโปรแกรมจ าเปนตองปรบเปลยนตาม

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

6. โครงสรางและเทคนคของโปรแกรม (Program Structure)

ระบบงานทมโครงสรางชดเจน มเทคนคและกลวธทเปนมาตรฐาน จะท าใหใชเวลานอยในการบ ารงรกษาระบบ

โปรแกรมทเขยนดวยภาษาชนสงจะเสยคาใชจายนอยกวาภาษาชนต า

LOGO

คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

7. คณภาพของเอกสารคมออางอง (Program Documentation)

ถาระบบมเอกสารอธบายกระบวนการพฒนา การตดตง และการใชระบบอยางชดเจน คาใชจายในการบ ารงรกษาจะลดนอยลง

LOGO

สญญำณทระบบเกำจะพนสมย

1. กำรบ ำรงรกษำโดยกำรปรบปรงแกไขระบบ และกำรแกไขใหถกตองมเพมขนอยเรอยๆ

2. คำใชจำยในกำรปฏบตงำนหรอเวลำในกำรประมวลผลเพมขนอยำงรวดเรว และงำนบ ำรงรกษำทจะท ำใหระบบสมบรณนไมสำมำรถท ำได

3. มซอฟตแวรส ำเรจรปสำมำรถท ำงำนทท ำไดเรวกวำ ดกวำ และคำใชจำยนอยกวำ

4. มเทคโนโลยใหมทสำมำรถท ำงำนทท ำไดมประสทธภำพดกวำ

5. กำรบ ำรงรกษำท ำไดยำกขนและมคำใชจำยทสง

6. ผใชตองกำร/รองขอสงใหมในกำรท ำ/ใชงำนระบบ

LOGO

LOGO

เทคนคในการบ ารงรกษาระบบ

Configuration

Management

Automated

Maintenance

Tools

เทคนคทชวยในการบรหารจดการและควบคม

การเปลยนแปลงทกอยางทเกดขนในระบบ

เปนเครองมอทสามารถน ามาใชในการบ ารง

รกษาไดเปนเครองมออตโนมต

LOGO

Configuration Management Team

Text

in here

Programmer

Program Librarians

SA

LOGO

Configuration Management Teams

พจารณาถงแหลงของปญหา ขอบเขตของปญหา เพอก าหนดหนาทความรบผดชอบใหแก โปรแกรมเมอร , นกวเคราะหระบบ ในทมงานบ ารงรกษา

บนทกสงตางๆ ทมการปรบเปลยนทงหมด ในระบบ (Change report)

ทมงานท างานรวมกน สามารถควบคม การเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนได

รายงานถงปญหา ทเกดขนรายงานไปยง Configuration Control

Board โดยใช Change Request Form

ประชมเพอพจารณาถงปญหาทเกดขน และศกษาความ

เปนไปได

ปญหาถกคนพบโดยใคร

ชวยในการแกไขปญหาตางๆ ดงน

LOGO www.themegallery.com

Change Report Form

LOGO

การฟนฟสภาพของซอฟตแวร การปรบเอกสารใหม(Redocumentation) การสรางเอกสารของ

ระบบขนมาใหม โดยอาศยการวเคราะหซอรสโคดของระบบเดม การปรบโครงสรางใหม(Restructuring) การปรบโครงสรางของ ซอรสโคดเดมใหสามารถเขาใจและแกไขไดงายขน

การวศวกรรมยอนกลบ(Reverse Engineering) การน าซอรสโคดเกามาวเคราะห และออกแบบใหมใหมประสทธภาพ และบ ารงงายขน

การรอปรบใหม(Reengineering) การพจารณาและเปลยนแปลงซอฟตแวรเดม แลวสรางใหเปนซอฟตแวรในรปแบบใหม

เทคนคในการบ ารงรกษาซอฟตแวร

LOGO

Automated Maintenance Tools

เปนเครองมอทสามารถน ามาใชในการบ ารง รกษาไดเปนเครองมออตโนมต

Configuration

Management Data Base

Management Systems

Control

Libraries

Complexity

Calculators

Cross Reference

Generators

Text Editor

File Comparison

Compilers and

Linkage Editors

Debugging

Tools

LOGO

Managing System Performance

CASE tools for systems maintenance

A CASE toolkit provides valuable tools for system evaluation and maintenance, such as

• A performance monitor

• A program analyzer

• An interactive debugging analyzer

• A restructuring or reengineering tool

• Automated documentation tools

• Network activity monitors

• Workload forecasting software

LOGO

ตวอยาง การตรวจสอบกระบวนการบรหารจดการควบคมระบบสารสนเทศ

กระบวนการ ระดบความคาดหวง ระดบทไดรบจรง 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

1. มแนวปฏบตในการท า preventive maintenance

2. มตารางการบ ารงซอมแซมระบบอยางสม าเสมอ

3. มแนวปฏบตของการกคนขอมล

4.มแนวปฏบตในการส ารองขอมล

5.มแนวปฏบตเมอมการบกรกขอมล