บทที่ 3 หลักส่วนได้เสียในสัญญา ... ·...

บทท 3 หลกสวนไดเสยในสญญาประกนภย

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

ม.863 “อนสญญาประกนภยนน ถาผเอาประกนภยมไดมสวนไดเสยในเหตทประกนภยไว ทานวายอมไมผกพนคสญญาแตอยางหนงอยางใด

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

สวนไดสวนเสยในเหตประกนภย หมายถง เมอมเหตการณเกดขน ผใดมสวนทจะไดรบประโยชนและมสวนทจะตองเสยหายในเหตการณนน ผนนยอมมสวนไดเสย 1. สวนไดเสยทอาจเอาประกนได ก. กรณประกนวนาศภย - สวนไดเสยทประมาณเปนเงนไดเทานน ทรพยสน สทธตามกฎหมาย, ความรบผดของบคคล

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย ข. กรณประกนชวต - สทธหนาทบคคลพงมตอกนตามกฎหมาย/ตามสญญา ปญหา ความหวงถอเปนสวนไดเสยเอาประกนภยไดหรอไม ? (1) ความหวงทตองเกดแนนอน เอาประกนวนาศภยได (2) ความหวงประเภทเลอนลอย ระยะไกลไมแนนอน เปนความหวงทเอาประกนไมได เชน ประโยชนทอาจจะไดรบในอนาคต ความคาดหวงวาจะไดทรพยสนมาในอนาคต สงซงเกดขนในอนาคต

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

2. บคคลทถอไดวามสวนไดเสย - ผทจะเอาประกนภยจะตองมความสมพนธกบเหตทจะเอาประกนภย >> ทรพย, สทธ, ผลประโยชน, รายไดใดๆ ซงถามเหตการณเกดขนท าใหผนนเสยหาย กรณวนาศภย (1) กรรมสทธ... เจาของกรรมสทธอยทใคร ? (2) สทธและประโยชนทกฎหมายรบรอง (3) ความรบผดตามกฎหมาย

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

1. เปนเจาของกรรมสทธ มาตรา 1336 - ผขายยอมไมมสวนไดเสยในสญญาประกนภย

ฎ 115/2521 เมอเจาของขายรถไปแลวเจาของยอมไมมสวนไดเสยทจะเอาประกนภยรถคนนน สญญาประกนภยไมผกพนผรบประกนใหตองชดใชคาสนไหมทดแทน เมอผรบประกนภยใชคาทดแทนไปแลว จงไมอาจเขารบชวงสทธฟองผท าละเมดใหรถคนนนเสยหาย

ขอสงเกต หากมขอเทจจรงการซอขายสมบรณตอเมอสงมอบ

ระหวางทยงไมมการสงมอบ ถอวาผขายมสวนไดเสยอย

การซอขายสนคาระหวางประเทศ

• แมกรรมสทธโอนไปยงผซอแลวตงแตขณะท าสญญาซอขายกน (มาตรา 458) ผขายสามารถเอาประกนได เพราะเมอยงไมมการสงมอบผขายยอมมสวนไดเสยในสนคานนอย หากสนคาสญหายหรอถกท าลายไปกอนสงมอบ

• เชน การซอขายระบบ ซ ไอ เอฟ (Cost ,Insurance ,Freight) ราคาสนคายอมรวมคาประกนภย และคาระวางสนคาดวย

• Incoterms (International Commercial Terms) คอ เปนขอก าหนดในการสงมอบสนคา หรอเงอนไขการสงมอบสนคา โดยก าหนดเปนมาตรฐานความหมายการคาทใชตกลงในการท าสญญาซอขายระหวางผซอกบผขายทเปนสากล ไดรบการดแลและคมครองโดยสภาหอการคานานาชาต (ICC: International

Chamber of Commerce)

ถาไมใชเจาของกรรมสทธถอวาไมมสวนไดเสย

• ฎ 3054/2525 ช. เชารถยนตบรรทกแลวน ามาเขารวมเพอขอจดทะเบยนวงนามของหางโจทก โจทกน ารถไปประกนกบบรษทจ าเลย เหนไดวาโจทกไมใชเจาของรถ และไมไดเปนผใชรถหรอรบประโยชนจากการใชรถ โจทกจงมไดมสวนไดเสยในเหตทเอาประกนภย

• ผลคอ สญญาประกนภยไมผกพนตาม มาตรา 863 จ าเลยไมตองรบผด

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

2. สทธและประโยชนทกฎหมายรบรอง ทรพยสทธและบคคลสทธ ผครอบครอง ผเชา ผเชาซอ ผยม ผรบฝากทรพย ผไดภาระจ ายอม ผมสทธอาศย ผทรงสทธเหนอพนดน ผทรงสทธเกบกน - ผรบจ านอง ผรบจ าน า - เจาหนผมบรมสทธ - หนสวนสามญ

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

*ฎ 1788/2520 ผเชาซอรถยนตมสทธครอบครองผกพนตามสญญาเชาซอ สามของผเชาซอมสวนไดเสยเอาประกนรถยนตได *ผเชาซอแมจะช าระคาเชาซอไมหมด แมมบคคลอนจายช าระคาเชาซอให กถอเปนผมสวนไดเสย * การโอนสทธการเชาซอทรพยสน ถาผรบประกนไมยนยอม ผเชาซอเดมยงเปนผมสวนไดเสยอย

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

3. ความรบผดตามกฎหมาย - ผมความรบผดตามกฎหมาย ทตองรบผดชอบความเสยหายทเกดขนตอชวต รางกาย ทรพยสน - ความรบผดทางละเมดและทางสญญาดวย น าไปประกนภยได ( ประกนภยค าจน ) ไดแก ผรบขนสง ผรบเหมา เจาของคลงสนคา

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

กรณประกนชวต บคคลเหลานเอาประกนชวตได 1. ประกนชวตตนเอง บคคลทกคนยอมมสวนไดเสยในชวตของตนเอง - ในกรณการเอาประกนชวตตนเองน ผเอาประกนชวต (Policy Holder) และผถกเอาประกนชวต (Insured) กจะเปนบคคลคนเดยวกน

2. ประกนชวตของบคคลอน

คอ ผเอาประกนอาศยความทรงชพหรอการมรณะของบคคลอนหรอเรยกวาผถกเอาประกนเปนเหตในการใหบรษทรบประกนใชเงนจ านวนทเอาประกนไว ในการเอาประกนชวตบคคลอนนน ผเอาประกนเปนผจดการและจายเบยประกนใหกบบคคลอนไดกรณการเอาประกนชวตผอนน ผเอาประกน(Policy Holder) และผถกเอาประกนชวต (Insured) จะมใชบคคลคนเดยวกน แตตองพจารณาวาเรามสวนไดเสยในชวตของบคคลนนหรอไม

(1) บพการ – ผสบสนดาน (2) สาม – ภรรยา (3) คหมน (4) ญาต – พนอง (5) นายจาง – ลกจาง (6) เจาหน – ลกหน (7) หนสวน - หนสวน

ผมสวนไดเสยตองเปนสามภรรยาทชอบดวยกฎหมายหรอไม

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

ตองมสวนไดเสยเมอไหร กรณทประกนวนาศภย วางหลก 2 ประการ 1. ถาทรพยสน สทธ วตถทเอาประกนมตวตนขณะท าสญญาแลว ผเอาประกนตองมสวนไดเสย ขณะทท าสญญา และขณะเกดภยดวย 2. สงทเปนวตถเอาประกนไมมตวตนขณะท าสญญา แตจะเกดมขนคอนขางแนนอนในอนาคตอนใกล ผเอาประกนมสวนไดเสยขณะเกดภยเทานน สญญากสมบรณ

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

- กรณประกนชวต มสวนไดเสยขณะท าสญญาประกนกพอ - ในขณะท าสญญาไมมสวนไดเสยแตในขณะเกดภยมสวนไดเสย สญญาไมมผลผกพนตงแตแรก

กรณศกษา

• นายองคารจดทะเบยนสมรสกบนางศกร นางศกรเอาประกนชวตนายองคารไวกบบรษทประกนชวตแหงหนงแบบอาศยความมรณะ จ านวนเงนเอาประกนหนงแสนบาท มก าหนดระยะเวลา 20 ป อก 10 ปตอมา นายองคารจดทะเบยนหยาขาดจากนางศกร หลงจากนนอก 1 เดอน นายองคารถงแกความตาย เพราะอบตเหตทางรถยนต นางศกรยนขอรบเงนประกนหนงแสนบาท

• บรษทประกนปฏเสธการจายอางวา สญญาไมผกพน เพราะสวนไดเสยในเหตทประกนภยไวนนหมดสนไป โดยเหตทนางศกรและนายองคารไมไดเปนคสมรสกนแลว เนองจากหยาขาดจากกน

• สญญาประกนภยมผลผกพนคสญญาหรอไม พจารณาตามมาตรา 863 • เมอพจารณาตวผเอาประกนภย คอ นางศกร มความสมพนธในฐานะค

สมรส และมสวนไดเสยในขณะท าสญญาดวย สญญาจงมผลผกพน แมตอมาสวนไดเสยจะหมดสนไปเพราะหยาขาดจากกน กไมท าใหสญญามผลผกพนตงแตตนกลายเปนสญญาทไมผกพนในภายหลง ดงนนขออางของบรษทประกนทวาสญญาไมผกพนจงเปนขออางทไมชอบดวยกฎหมาย

หลกสวนไดสวนเสยในสญญาประกนภย

ผลของสญญาประกนภยโดยไมมสวนไดสวนเสย ม.863 คสญญาทง 2 ฝาย จะเรยกรองใหอกฝายปฏบตตามสญญาไมได

ค าถาม ถาผเอาประกนซงไมมสวนไดเสยไดช าระเบยประกนไปแลว จะมทางเรยกเบยประกนภยทสงไปแลวคนไดหรอไม ? ค าถาม กรณบคคลอางวาตนเปนผเอาประกนโดยส าคญผดวา แมไมมสวนไดเสยในเหตทเอาประกน สญญากมผลผกพนอย (ส าคญผดในขอกฎหมาย) สามารถอางไดหรอไม ?