บทที่ 7 การวิเคราะห ์เพื่อจัด ... · 2018. 6....

369  

บทท 7 การวเคราะหเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวเชงนเวศ

7.1 กรอบในการวเคราะห ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ประกอบไปดวยสาระสาคญดงน

1. การศกษา วเคราะห และสงเคราะหผลงานวจย ผลงานวชาการ และบทความทเกยวของกบการทองเทยวในกลมพนท ตลอดจนขอมลเกยวกบนโยบาย ยทธศาสตร และแผนพฒนาพนทและกฎหมาย ระเบยบทเกยวของกบการทองเทยว

2. การวเคราะหศกยภาพของทรพยากรการทองเทยวในดานตางๆ ในกลมพนทแหลงทองเทยวและจาแนกเขตการทองเทยวและพนทใกลเคยง โดยใหความสาคญกบการเชอมโยงเสนทางการทองเทยว (Route) ในกลมพนทแหลงทองเทยว พรอมกาหนดโครงขายแหลงทองเทยวและกจกรรมการทองเทยว ทเหมาะสม ไมมผลกระทบตอทรพยากรการทองเทยวทางวฒนธรรม ประเพณ ธรรมชาต และวถชวต

3. การวเคราะหขอมลดานการตลาดการทองเทยวในกลมพนทแหลงทองเทยวทงในปจจบนและแนวโนมในอนาคต ไดแก ปรมาณหรอจานวนของนกทองเทยวทเขามาทองเทยวในพนท รวมทงลกษณะ ภมหลง รปแบบการเดนทาง พฤตกรรมการใชประโยชนแหลงทองเทยว คาใชจาย และความพงพอใจของนกทองเทยว เปนตน

4. ประมวลสภาพปญหาและอปสรรคการพฒนา นโยบาย ยทธศาสตร แผนพฒนาตลอดจนกฎหมายทเกยวของ และการบรหารดานการทองเทยวในปจจบน พรอมวเคราะหความเปนไปไดเพอเสนอแนะรปแบบการบรหาร โดยเนนใหทกภาคสวนทเกยวของไดมสวนรวมในการวางแผนการพฒนา และบรหาร รวมทงตดตามประเมนผลทเกยวของกบการทองเทยวในกลมพนท

ขอมลตางๆ ไดนาเสนอในบทกอนหนานมาโดยลาดบ และนามาสการวเคราะหเพอการจดทาแผน

แมบทเพอการพฒนาเฉพาะกลมพนทแหลงทองเทยว โดยผานการวเคราะห สงเคราะห พรอมจดทาแผนงาน/โครงการทจดลาดบความสาคญตามผลการศกษา ประกอบดวย โครงการหลกทมผลตอ การผลกดนประสทธภาพการบรหารการทองเทยวในกลมพนท เพอเสนอแนวทางการดาเนนงานแกกลมพนททองเทยว จงหวด องคการปกครองสวนทองถน ชมชน และหนวยงานทเกยวของ รวมทงจดทาแผนปฏบตการทองเทยวในกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ตามศกยภาพทางพนทจงหวด ทง 5 จงหวดๆ ละไมนอยกวา 5 แหง โดยมการศกษาสารวจ ออกแบบและวางผงสงเขป ประกอบเปนโครงการนารอง เพอนาไปขบเคลอนสการปฏบตในระดบพนทตอไป

370  

ผลสมฤทธทไดจากการดาเนนการจดทาแผนแมบทในครงน อยางนอยจะประกอบไปดวย (1) มการจดรปแบบและเสนอรปแบบ กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศในพนทกลมจงหวดภาคใต

ฝงอนดามนในปจจบน ตลอดจนทางเลอกโอกาสและความเปนไปไดของชมชนในการบรหารจดการทองเทยวในอนาคต

(2) มขอมลพนฐานและแผนการดาเนนงานทเกยวของกบการใชทรพยากรการทองเทยวและผลกระทบทเกดขนจากรปแบบ/กจกรรมการทองเทยวในพนท โดยสามารถนามาวเคราะหหาสาเหตบทเรยนการดาเนนงาน ความเหมาะสม ตลอดจนการกาหนดมาตรการและแนวทางแกไข

(3) เสนทางทองเทยวเชงนเวศเกดขนใหมทมความหลากหลายของทรพยากรการทองเทยวของ กลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน

7.2 ศกยภาพในการพฒนาทางการทองเทยวเชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน 7.2.1 ความโดดเดนเชงนเวศอนเปนเอกลกษณเฉพาะของอนดามน

พนทกลมจงหวดภาคใตฝงทะเลอนดามน เปนสวนหนงของวชาชวภมภาคอนดามนแหงประเทศไทย ซงเปนบรเวณทมกระบวนการทางชวภมศาสตร (Biogeography processes) เกดขนมากมายหลายกระบวนการ โดยมาบรรจบรวมกนอยในพนททมขนาดคอนขางเลกในเชงภมศาสตร และครอบคลมเขต การเปลยนแปลงทางชวภมศาสตร (Biogeography transition zones) ทสาคญหลายเขต ทะเลอนดามนเปนศนยรวมของการเปลยนแปลงทางนเวศทสาคญทสดทเกดขนในมหาสมทรอนเดยตะวนออกไว ไดแก

การผสมผสานกนของสงมชวตจากสองมหาสมทร คอ ระบบนเวศทางทะเลของอนดามนเหนอผสมกบสงมชวตทมากบกระแสนาทางใตจากอนโดนเซย

สนทรายชายฝงและระบบนเวศปาสนทรายทไมเหมอนทใด ซงเปนแหลงวางไขของเตามะเฟอง ทเหลออยแหงสดทายบนชายฝงแผนดนใหญของทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใต

แนวปะการงทเพงถกคนพบเมอไมนานมาน

ระบบนเวศปาชายเลนดงเดมซงสวนใหญไดหายไปจากบรเวณอนของภมภาคนแลว

แหลงทอยอาศยของประชากรพะยนฝงใหญแหงอนดามนตะวนออก ลกษณะเกาะเขาโดดหนปน (Karts inselbergs)

ภมประเทศชายฝงผาหนปน (Drowned karst landscape) ทแสดงถงประวตหรอลาดบเหตการณทางชววทยาและธรณวทยาทนาสนใจ

เปนแหลงทอยอาศยของสงมชวตเฉพาะถนจานวนมาก

371  

พนทบนคาบสมทรไทยแหงนจงมความหลากหลายทางลกษณะชวภาพ เปนแหลงอาศยของสงมชวตมากมาย นกชววทยาทวโลกเรยกพนทนวา “ชวภมภาคอนดามนแหงประเทศไทย” ซงมลกษณะสภาพทางภมศาสตรและสงมชวตแตกตางกน แบงออกเปน 6 นเวศภมภาค ซงความโดดเดนอนเปนเอกลกษณของแตละเขตนเวศภมภาคตางๆ ทแตกตางกนดงน

1) นเวศภมภาคปาชายเลนและกลมเกาะชายฝงตอนบน ลกษณะทางธรณวทยาของบรเวณภมภาคปาชายเลนตอนเหนอนประกอบไปดวยภเขา หนแกรนต

และหนตะกอนเนอประสมจาพวกหนทรายหนโคลน มลกษณะภมประเทศทซบซอนของผาชนและหบเขาเนองจากมกลมรอยเลอนใหญทยงมการเคลอนตวอย คอ บรเวณกลมรอยเลอนระนอง ซงวางตวในแนวลานากระบรทเปนเขตแดนระหวางประเทศไทยและสหภาพเมยนมาร ปาชายเลนพนใหญในเขตอนรกษอยตดกบพนทปาชายเลนเกาแกดงเดมทไมถกรบกวน ผนใหญทสดทยงเหลออยในมหาสมทรอนเดยตะวนออกทาใหมความหลากหลายทางชวภาพสง ความสาคญสวนหนงของปาเกาแกดงเดมคอความเปนธรรมชาตทแทจรง ตนไมในปามขนาดและอายตางๆ กน (รวมถงตนทคดวานาจะมอายมากทสดในปาชายเลนเมองไทย) พรรณไมในปามความหลากหลายตามธรรมชาตและมสงคมพชพนลางและระดบเรอนยอดซงหาไดยากหรอหายไป จากปาบรเวณอน พนทชายฝงทเหลอสวนใหญเปนเกาะพนราบและปาเสมดบนหาดทราย

2) นเวศภมภาคหมเกาะทะเลลกตอนบน หมเกาะนอกชายฝงในเขตตอนเหนอสดในทะเลอนดามนของประเทศไทย เปนแนวตอเนองกบสวน

ตอนใตของหมเกาะเมอรกย (Mergui Archipelago) ซงเปนแนวของกลมเกาะเขาหนแกรนตทตอเนอง ลงมาจากเทอกเขาสงทเปนเขตแดนทางทศตะวนตกเฉยงเหนอระหวางประเทศไทยและสหภาพเมยนมารออกไปถงไหลทวปของทะเลอนดามน นเวศภมภาคนวางตวอยในตาแหนงทมการบรรจบรวมกนของสงมชวตในทะเลทไดรบอทธพลจากสองมหาสมทร คอสงมชวตจากฝงทะเลจนใตและสงมชวตจาก อาวเบงกอลและทะเลอนดามน สงมชวตทพบในบรเวณนเปนตวแทนของสงมชวตในมหาสมทรอนเดยทชดเจนกวาสงมชวตทพบในบรเวณชายฝงตะวนตกของทวปออสเตรเลยหรออนโดนเซย กระแสนาประจาบรเวณทะเลอนดามนในอาวเบงกอลนมลกษณะทศทางไหลตามเขมนาฬกาโดยไดรบอทธพลจากมวลนาของมหาสมทรแปซฟกทผานเขามาทางชองแคบมะละกาตามฤดกาล ทาใหเกดการผสมผสานกนอยางสลบซบซอนของสงมชวตตามธรรมชาต ในมหาสมทรเขตรอนซงเปนลกษณะทไมพบในบรเวณอนของโลก

การผสมผสานกนจากอทธพลของสองมหาสมทรน หมเกาะสรนทรและหมเกาะสมลนมแนวปะการงทมความหลากหลายทางชวภาพของระบบนเวศมากทสดแหงหนงในประเทศไทย และมความหลากหลายของชนดพนธปลาทะเลมากกวา 700 ชนด สตวในกลมกง ปหรอครสเตเซยนอยางนอย 140 ชนด และปะการงแขง 160 ชนด นอกจากนยงสามารถพบสตวทะเลขนาดใหญในบรเวณทองทะเลระหวางเกาะตางๆ ไดเปนประจา ไดแก ฉลามวาฬ กระเบนราห วาฬ และโลมาหลากหลายชนด

372  

3) นเวศภมภาคชายหาดและปาสนทรายชายฝงตอนกลาง ลกษณะธรณสณฐานของบรเวณนเวศภมภาคชายหาดและปาสนทรายชายฝงตอนกลาง สวนใหญ

เปนลกษณะของสนทรายและเนนทรายชายฝง มแนวปะการงรมฝง (Fringing reef) อยหางจากชายฝงประมาณครงกโลเมตรทอดตวยาวขนานกบชายฝงลงไปถงเกาะภเกตทางทศใต มบทบาทเปรยบเสมอน แนวปะการงแบบแบรเออร (Barrier reef) คอมบทบาทเปนแนวกาบงแรงของคลนลมจากมหาสมทรอนเดยและทาใหเกดการสะสมตวของสนทรายชายฝงทเปนลกษณะเฉพาะพเศษของภมประเทศเขตน และตอเนองลงไปในทะเลยงมแนวหญาทะเลในบรเวณรมชายฝง

บรเวณหาดทายเหมองเปนตวอยางของชายหาดและปาสนทรายชายฝงของยคสมยโฮโลซน แหลงสดทายทยงคงความเปนธรรมชาตทสมบรณอยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนบรเวณทมเอกลกษณ ไมเหมอนทอนใด ลกษณะภมประเทศสนทรายบรเวณกวางและหาดยาวตอเนองทมสงคมพชชายฝงและ ปาเสมดครอบคลมพนทดานตดทะเล สลบกบสงคมไมพมหาดทรายและสงคมไมยนตนหาดทรายทมพชคลมดนและพชองอาศยขนบนพนปาและตามโคลนตนไม ทเรยกวา “Coastal health forest” บรเวณนยงเปนแหลงวางไขทสาคญมากของเตาทะเลและสตวทะเลหายากทใกลสญพนธ เปนแหลงวางไขของเตามะเฟองทเหลออยเพยงแหงเดยวบนชายฝงแผนดนใหญทางทศตะวนออกของมหาสมทรอนเดย และอาจจะเปนชายหาดทใชเปนแหลงวางไขประจาแหงสดทายบนแผนดนใหญของเอเชยตะวนอกเฉยงใตดวย

4) นเวศภมภาคอาวพงงา ภมประเทศของภมภาคน สวนใหญเปนแนวเทอกเขาสลบกบเขาหนปนสงชนโผลยนขนมาจากพนท

ในลกษณะภมประเทศแบบคารส (Karts Topography) หลมยบในพนททาใหเกดลานาใตดนและถาจานวนมากมาย และมปาชายเลนปกคลมพนทบรเวณแนวชายฝงของอาว เขาโดดหนปนมแนวตอเนองลงมาทางทศใตยนลงไปในอาวพงงาและเกดเปนเกาะเขาหนปนทมหนาผาสงชนจานวนมาก (บางเกาะสงถง 300 เมตร) บรเวณอนกวางใหญของภมประเทศเกาะคารสหนปนทมนาลอมรอบของนเวศภมภาคอาวพงงาน เปนตวอยางทแสดงถงลกษณะภมประเทศแบบคารสทโดดเดนชดเจน ลกษณะภมประเทศทเปนเขาหนปนแบบคารสทแยกจากกนน ทาใหบรเวณทงบนฝงและในอาวนมโอกาสทจะเปนแหลงเกบรกษา หรอเปนแหลงทอยอาศยของสงมชวตเฉพาะถนและสงมชวตทเหลอรอดจากการคกคามในบรเวณอน และตามหมเกาะเขาหนปนตามชายฝงทมลกษณะสงชนมถาจานวนมากยงเปนแหลงเกบรงนกตามแบบวถชวตดงเดมของประชาชนในบรเวณน สงคมพชชายเลนนาเคม (Mangrove swamp forest) ทตอเนองกนเปนผนขนาดใหญทอดมสมบรณอกแหงหนง

บรเวณชายฝงของจงหวดตรงมแนวหญาทะเลผนใหญ ซงเปนแหลงอาหารทสาคญของพะยนและเปนแหลงอนบาลสตวนาวยออนหลากหลายชนดรวมทงปลาในแนวปะการง เปนแหลงทอยอาศยหากน ของประชากรพะยนกลมใหญทสดในประเทศไทย และอาจจะเปนกลมใหญสดทายทเหลออยของประชากร ทครงหนงเคยมอยตลอดแนวคาบสมทรไทย-มาเลเซย

373  

5) นเวศภมภาคปาชายฝงตอนลาง ความอดมสมบรณของปาดบชายฝงและปาดบแลงบนเกาะตะรเตา ซงเปนเกาะทมความอดมสมบรณ

และปราศจากการรบกวนจากมนษย บรเวณนอยในเขตการเปลยนแปลงทางพฤกษศาสตรระหวางพรรณไม เขตอนโดจนและพรรณไมเขตซนดา เปนบรเวณทเปนจดเปลยนของสภาพภมอากาศระหวางภมอากาศ แบบลมมรสมซงเปนลกษณะของบรเวณคาบสมทรทางตอนเหนอ และภมอากาศแบบศนยสตรซงเปน ลกษณะเฉพาะทมอทธพลตอพชและสตวทางตอนใต พบพรรณพชดอกจานวนมากทมขอบเขตการกระจายพนธ อยบรเวณขอบชายแดนประเทศไทย-มาเลเซย โดยพนธพชปาดบแลงแบบไมผลดใบเขตซนดาทางใตกระจายพนธมาเหนอสดถงบรเวณน และพนธพชปาดบชนเขตอนโดจนทางเหนอกระจายพนธลงมาทางใตสดถงบรเวณน บรเวณจดเปลยนแปลงของพรรณพชนเปนลกษณะเฉพาะพเศษของเขตการกระจายพนธ หบเขาชนในบรเวณนทาใหเกดบรเวณอบฝนชายฝงและเกดการเปลยนแปลงลกษณะสภาพแวดลอมอยางฉบพลนระหวางสงคม พชในปาดบชนเปนตวอยางทชดเจนของ Physiological succession

6) นเวศภมภาคหมเกาะทะเลลกตอนลาง หมเกาะนอกฝงตอนลางนมลกษณะทางธรณวทยาเปนหนแกรนตคลายหมเกาะนอกฝงตอนบน

แตมเกาะหนตะกอนเนอประสมจาพวกหนทรายหนโคลนสลบอยบาง และครอบคลมถงหมเกาะหนปน แหงหนงทกลมเกาะหาทางเหนอ ความแตกตางกบหมเกาะนอกฝงตอนบนอยางชดเจนคอตาแหนงทตง ทางภมศาสตรและอทธพลตอพนทจากกระแสนาจากอนโดนเซยผานทางชองแคบมะละกา กลมเกาะเหลาน มผนเกาะสมาตรากาบงคลนลมโดยตรงจากมหาสมทรอนเดยทางทศตะวนตก เกาะตางๆ มการพฒนา ของแนวปะการงรมฝงเปนบรเวณกวาง และสงคมปะการงมลกษณะและองคประกอบแตกตางจาก แนวปะการงทางเหนอมความหลากหลายและมความสมบรณทาใหเปนระบบนเวศแนวปะการงทมความหลากหลายทางชวภาพสงและสาคญมาก

หมเกาะเหลานไดรบอทธพลจากกระแสนาจากอนโดจนซงมความเชอมตอกบทะเลจนใตและ เขามาสมหาสมทรอนเดยโดยผานทางชองแคบมะละกา บรเวณนจงมความสาคญอยางมากในทาง ชวภมศาสตรและแสดงถงการบรรจบกนของอทธพลทางชวภาพมากมาย นอกจากนนนเวศภมภาคน ยงมความหลากหลายของสงมชวตทางทะเลสง มปลามากกวา 400 ชนด มจานวนชนดของปะการงแขงเกอบทงหมดทพบในเขตทะเลอนดามนมากกวา 160 ชนด โดยนอกจากปะการงชนดทพบในมหาสมทรอนเดย ซงพบทางเหนอแลว ยงพบชนดทมาจากฝงศนยกลางความหลากหลายทางชวภาพในอนโดนเซย ทาใหบรเวณนมปะการงแขงทหลากหลายแหงหนงของประเทศ

374  

ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ดานความโดดเดนเชงนเวศอนเปนเอกลกษณเฉพาะของอนดามน มสาระสาคญทควรคานง ดงตอไปน

1) การประชาสมพนธพนททางการทองเทยวชวภมศาสตรใหเปนทรจก รบรในวงกวางทวโลก 2) การสรางเสนทางของการทองเทยวทางทะเล โดยเฉพาะการดานาชมปะการง และปลา

สวยงาม หรอชมแหลงทอยอาศยของประชากรพะยนฝงใหญแหงอนดามนตะวนออก 3) การส งเสรมการทองเท ยวเช งการศกษา เร ยนรพฤกษศาสตร ระหวางพรรณไม

เขตอนโดจน และพรรณไมเขตซนดา 7.2.2 คณคาสาหรบการทองเทยวเชงนเวศทตองนามาสรางมลคาเพมทางการทองเทยวเชงนเวศ

คาบสมทรภาคใตและทะเลอนดามนของประเทศไทย เปนบรเวณทมความหลากหลายของระบบนเวศ และมความสมบรณของทรพยากรธรรมชาตทสงเสรมใหเกดกจกรรมนนทนาการและรปแบบ การทองเทยวไดหลากหลาย เนองจากลกษณะความโดดเดนของลกษณะทางภมศาสตรทตงอยบรเวณ แนวแผนดน ซงแบงระหวางสองมหาสมทรคอ มหาสมทรอนเดยทางทศตะวนตก และอาวไทย ซงเปนสวนหนงของทะเลจนใตทางดานทศตะวนออก จากสภาพภมศาสตรดงกลาวทาใหพนทนไดรบอทธพลจากมหาสมทรทงสองดานทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาในแตละฤดกาลเปนบรเวณทมสภาพภมอากาศ อณหภม ความชน ลมมรสมทจาเพาะแตกตางจากพนทอนๆ ของประเทศ มระบบนเวศทแตกตางเฉพาะตวและประกอบดวยสงมชวตหลากหลายทงทอาศยอยบนบกและในนา สงผลกระทบตอการปรบตวของสงคมสงมชวตทงพชและสตวปาทอาศยอยในบรเวณน อาท ระบบนเวศปาดงดบของหมเกาะในอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรและหมเกาะสมลน จงหวดพงงา ระบบนเวศถาในเขตอทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา- หมเกาะพพ จงหวดกระบ ระบบนเวศปาชายหาดของอทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง จงหวดพงงา ระบบนเวศปาชายเลนทอดมสมบรณผนใหญของอทยานแหงชาตอาวพงงา จงหวดพงงา ระบบนเวศหญาทะเลบรเวณอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง และระบบนเวศปะการงนาลกและนาตนของอทยานแหงชาตหมเกาะสมลน และหมเกาะสรนทร เปนตน ปจจยทางภมศาสตรนนอกจากจะสงผลกระทบตอสภาพทางกายภาพของพนทแลว ยงสงผลตอสภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม และวถชวตทเปนเอกลกษณของคนในพนททพงพาทรพยากรจากทะเล อนดามน ซงสามารถพบเหนไดจากความหลากหลายของกลมคนทองถนในพนทฝงทะเลอนดามน ตงแตชาวเล มอแกน หรอชาวเลกลมตางๆ รวมทงชาวบานเกาะปนหย และชาวประมงพนบานทประกอบอาชพประมงและเปลยนไปประกอบอาชพอนๆ ในชวงฤดมรสม การทาสวนยางพารา สวนผลไม การขดแร และพอคาทเดนทางคาขายขนลองตลอดแนวคาบสมทร ซงเปนเอกลกษณทงทางดานสงคมและวฒนธรรมของผคนทปรบตวอยางเหมาะสมกบสภาพภมศาสตรในพนทชายฝงทะเลอนดามน เมอประกอบกบการมอย ของระบบนเวศทเปนทรพยากรธรรมชาตทสาคญ สงผลใหพนทบรเวณนเปนแหลงทรพยากรธรรมชาตเพอ

375  

การนนทนาการและการทองเทยวทสาคญของประเทศไทยของภมภาคอาเซยน ทสามารถดงดดนกเดนทางทงจากภายในประเทศ และชาวตางชาตมาเยยมชมระบบนเวศทหลากหลาย ภมประเทศทแปลกตา และการทศนศกษาวถชวตของคนในทองถน พนทชายฝงทะเลอนดามนไมเพยงแตมบทบาทสาคญตอการอนรกษความหลากหลายทางทะเล และการวจยทเกยวของเทานน แตจากความหลากหลายของทรพยากรของระบบนเวศตางๆ ยงมสวนสาคญตอกจกรรมนนทนาการและการทองเทยวทงทางบกและทางทะเล ซงเปนการเออโอกาสแกสาธารณชนในการศกษาหาความรนอกหองเรยนดานธรรมชาตวทยาและระบบนเวศตางๆ โดยกจกรรมนนทนาการ ทสามารถกระทาไดในพนททะเลดนดามนนนมอยหลากหลายประเภทขนอยกบสภาพธรรมชาตของพนทและความสนใจของนกทองเทยว อาท การพกผอนบนชายหาด การขจกรยาน กจกรรมดนกและสตวปา การทศนศกษาทางธรณวทยาและวฒนธรรม พายเรอแคนหรอเรอคายค แคมปปง กจกรรมปนเขา การดานาตนและการดานาลก (Snorkeling และ SCUBA Diving) เปนตน จากขอมลของทรพยากรธรรมชาตทงทางบกและทางทะเล ตลอดจนรปแบบของแหลงทองเทยวประเภทตางๆ ในแตละบรเวณ สามารถทจะแบงกลมของแหลงองเทยวบรเวณชายฝงทะเลอนดามน โดยภาพรวมสรปไดดงน

1) ผนปาชายเลนและกลมเกาะชายฝงอนดามนตอนบน ความโดดเดนของแหลงทองเทยวบรเวณน คอ ผนปาชายเลนขนาดใหญบรเวณปากคลองละอน หรอปาชายเลนบนเกาะตางๆ กลางลานากระบร รวมถงพนทตามแนวชายฝงทยงคงความอดมสมบรณสง สวนใหญในเขตอทยานแหงชาตลานา กระบร อทยานแหงชาตหมเกาะระนอง และอทยานแหงชาตแหลมสน มความสวยงามของววทวทศนตามเกาะตางๆ ในแมนากระบร เชน เกาะเสยด เกาะขวาง เกาะยาว เกาะโขน เกาะปลง เกาะนกเปลา ตลอดจนหมเกาะตามแนวชายฝง เชน เกาะชาง เกาะเหลา เกาะคางคาว และหมเกาะกาใหญ นอกจากน ยงมแหลงทองเทยวอนๆ เชน บอนารอนหาดยาย หรอถาญปนทตงอยบนเกาะขวาง เปนตน

2) หมเกาะทะเลลกทะเลอนดามนตอนบน สวนใหญอยในพนทอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร และอทยานแหงชาตหมเกาะสมลน มความโดดเดน คอ นาทะเลใส หาดทรายขาวสะอาด เปนพนททมความอดมสมบรณของทรพยากรทางทะเลทงแนวปะการงนาตนและปะการงนาลก ตลอดจนสงมชวตตางๆ ทอาศยอยในแนวปะการง จดเปนแหลงทองเทยวสาหรบการดานาทมชอเสยงระดบโลก ซงแตละป มนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตเดนทางเขามาทองเทยวเปนจานวนมาก นอกจากทรพยากรทางทะเลแลวทงอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรและอทยานแหงชาตหมเกาะสมลนยงมปาดบชนบนเกาะทมความอดมสมบรณ มสตวปาหายากอาศยอย เชน นกชาปไหน ปไก เปนตน นอกจากนบนเกาะสรนทรใต ยงเปนทตงของชมชนชาวมอแกน ซงเปนชนกลมนอยทอาศยอยตามหมเกาะตางๆ ในทะเลอนดามน โดยมอแกนเปนชนเผาทมวถการดารงชวตแบบดงเดมหาเลยงชพดวยงานงมหอย แทงปลา ชวงฤดมรสมระหวางเดอนพฤษภาคม-พฤศจกายน ชาวมอแกนจะอาศยอยบนเรอทเปรยบเสมอนบาน แตพอถงชวง

376  

ระหวางเดอนธนวาคม-เมษายน จะเปลยนทอยมาอาศยอยบนบกในพนททมแหลงนาอดมสมบรณ จากวถการดารงชวตทอาศยธรรมชาตเปนหลก มความเชอในเรองของภตผและวญญาณบรรพบรษกนบวาเปนจดเดนอกประการหนงทนกทองเทยวในความสนใจศกษา

3) ชายหาดและปาสนทรายชายฝง สวนใหญแนวชายหาดจะวางตวตลอดทงคาบสมทร พนทสาคญ ประกอบดวย พนทของอทยานแหงชาตหมเกาะระ-เกาะพระทอง อทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง และอทยานแหงชาตสรนาถ ความโดดเดนของแหลงทองเทยวบรเวณน คอ ระบบนเวศของพนทปาชายหาดทยงคงความอดมสมบรณ โดยเฉพาะพนทหาดทายเหมองจดเปนพนปาชายหาดตามธรรมชาตแหลงสดทายของประเทศไทยและเปนแหลงสดทายในพนทแหลมมลาย ทมความเกาแกของพรรณไม รวมถงการพบพรรณไมหายากบางชนดตามธรรมชาตมาอยรวมกนเปนระบบนเวศปาชายหาดทควรคาแกการอนรกษ ทงนในพนทเขตอทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมองยงมพนทปาดบชนบรเวณเขาหลก เขาลาร เขาแสงทอง เขาไมแกว และเขาปลาย บางโตะ และเทอกเขาลาปทอดมสมบรณทงพนธพชและสตวปานานชนด นอกจากทรพยากรธรรมชาตทอยบนบกแลว ยงมทรพยากรทางทะเลทมความอดมสมบรณ เชน พนทปาชายเลนบรเวณชายฝง แนวปะการง แหลงหญาทะเล ทนกทองเทยวสามารถเดนทางเขามาทองเทยวเพอพกผอนหยอยใจและศกษาหาความรเกยวกบระบบนเวศทางทะเลไดเปนอยางด

4) อาวพงงา ครอบคลมพนทขนาดใหญตงแตจงหวดพงงา กระบ ตรง และจงหวดสตล ตลอดแนวชายฝงทะเลดานตะวนตกของภาคใต ซงสวนใหญอยในพนทของอทยานแหงชาตอาวพงงา อทยานแหงชาตธารโบกขรณ อทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา-หมเกาะพพ อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา อทยานแหงชาตหาดเจาไหม เขตหามลาสตวปาหมเกาะลบง และอทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา โดยเปนบรเวณทอยใกลแนวทวเขาแกรนตทเรยกวาทวเขาตะนาวศรและทวเขาภเกตทอดยาวไปจนถงจงหวดพงงา-ภเกต และพนทบรเวณดงกลาวยงมลกษณะโครงสรางทเรยกวารอยเลอนทมชอเสยงทางธรณวา ลอยเลอนคลองมะรยและรอยเลอนพงงา ซงจากการเปลยนแปลงทางโครงสรางหนแกรนตจะนาพาเอาแรธาตทมคามาสะสมตกผลก เชน แรดบก ตะกว วลแฟรม เปนตน สวนพนททมการยบตวของแผนดนทางตะวนตก ทาใหเกดเปนชายฝงทะเลเวาๆแหวงๆ เกดเปนอาวและเกาะ ซงเปนภเขาหนปนลกโดดกระจายทวไปตามแนวชายฝง โดยเฉพาะในเขตจงหวดพงงา กระบ ตรง และสตล จากขอมลทางธรณวทยาของพนทอทยานแหงชาตอาวพงงา พบวาลกษณะพนทะเลเปนดนเลน โคลน และทราย มภเขาหนปนโผลอยกลางนาทม รปรางแปลกๆ หรอลกษณะของโพรงถาตามเกาะกอใหเกดความสวยงามของววทวทศน มความโดดเดน ของพนทปาชายเลขนาดใหญในแองเขาหนปน เขาหนเซลลและควอทไซท และเขาหนทราย แหลงหญาทะเลขนาดใหญบรเวณอาวพงงา รวมถงการทองเทยวชมภาพเขยนกอนประวตศาสตร และวถของชมชนทองถนบนเกาะปนหย สวนพนทอทยานแหงชาตธารโบกขรณมลกษณะภมประเทศเปนปาดงดบตงอยระหวางหบเขา พนทบางสวนมลกษณะแบบคารส (Karts Topography) ทมบอหรอพนยบตวของหน เบองลาง (Sink hole) เปนลกษณะของธารนาใตดน สภาพพนทเปนแบบลกคลนทงลอนลาดและลอนชน

377  

มเขาโดดเตยของหนปนลกษณะเปนหนาผาสงชนกระจายอยทวไป เปนถนทอยอาศยของสตวปา มธารนาไหลลอดผานภเขาเหมาะสาหรบการพกผอนเลนนา รวมทงปจจบนมการคนพบแหลงศลปะภายในถาจานวนมาก สวนใหญเปนภาพเขยนสโบราณทสรางสรรคขนเพอใชในพธกรรม รวมถงเกาะตางๆ ทมความสวยงาม เชน เกาะเหลาบเละหรอเกาะหองทมหาดทรายขาวสะอาด มอาวหองเปรยบเสมอนสระนาขนาดใหญผนงเปนหนาผาชนโดยรอบ ลกษณะคลายหองมทางเขาเพยงทางเดยวกวางประมาณ 10 เมตร สามารถนาเรอเขาไปได พนเปนทรายขาวสะอาดราบเรยบ นาตนและใสมาก นอกจากนในพนท การทองเทยวกลมนยงมอทยานแหงชาตนพรตนธารา-หมเกาะพพ เปนอทยานแหงชาตทางทะเลทสวยงามตามธรรมชาตรอบๆ เกาะมปะการง กลปงหา ทวทศนใตทะเลทงดงามและเอกลกษณทางธรรมชาต คอ ภเขาหนปนทมหนาผาเปนชนๆ ถาทสวยงาม ตลอดจนชายหาดยาวสะอาด เชน เกาะพพดอน เกาะ พพเล เกาะไมไผ เกาะยง เปนตน รวมถงแหลงทองเทยวทางดานธรณ คอ พนทสสานหอยบานแหลมโพธ สวนพนทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม เขตหามลาสตวปาหมเกาะลบง และเขตอทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา มความโดดเดนของแหลงทองเทยวบรเวณน คอ ระบบนเวศบรเวณชายฝงทะเล ประกอบดวยพนทปาดงดบผนใหญทอดมสมบรณ รวมถงปาเขาหนปน ปาชายหาด ปาชายเลน และแหลงหญาทะเลขนาดใหญครอบคลมพนทประมาน 3,975 ไร ระหวางแหลมหยงหลงและเกาะมกต ซงเปนทอยอาศยของ ฝงพะยน จากการสารวจพบหญาทะเลถง 8 ชนด และมการกระจายตวของแหลงหญาทะเลจนถงพนทของอทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา นอกจากนในพนทเขตหามลาสตวปาหมเกาะลบง ยงเปนทอยอาศยของ นกอพยพในชวงหนาหนาวจานวนมาก

ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ดานความโดดเดนคณคาของการทองเทยวชงนเวศ มสาระสาคญทควรคานง ดงตอไปน

1) การสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศในพนทอทยานแหงชาต และเขตหามลาสตวปา ทเนนการเรยนร และชนชมธรรมชาต เจาะกลมนกทองเทยวเฉพาะกลม

2) การสงเสรมกจกรรมทางการทองเทยวชายหาด การลองเรอ และการกฬาในชายหาดทมชอเสยงระดบนานาชาตรองรบนกทองเทยวทมกาลงซอ

3) สงเสรมกจกรรมนนทนาการและการทองเทยวทงทางบกและทางทะเล ซงเปนการเออโอกาสแกสาธารณชนในการศกษาหาความรนอกหองเรยนดานธรรมชาตวทยาและระบบนเวศตางๆ อาท การพกผอนบนชายหาด การขจกรยาน กจกรรมดนกและสตวปา การทศนศกษาทางธรณวทยาและวฒนธรรม พายเรอแคนหรอเรอคายค แคมปปง กจกรรมปนเขา การดานาตนและการดานาลก (Snorkeling และ SCUBA Diving) เปนตน

4) การสรางมลคาทางการทองเทยวจากวถชวตทเปนเอกลกษณของคนในพนททพงพาทรพยากรจากทะเลอนดามน ซงสามารถพบเหนไดจากความหลากหลายของกลมคน

378  

ทองถนในพนทฝงทะเลอนดามน ตงแตชาวเล มอแกน หรอชาวเลกลมตางๆ รวมทงชาวบานเกาะปนหย และชาวประมงพนบานทประกอบอาชพประมง

7.2.3 ศกยภาพและทศทางในการพฒนาทางดานการทองเทยวในเชงนโยบายระหวางประเทศ ความรวมมอในการพฒนาตามแนวทางของเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (IMT-GT) ซงเปนนโยบายและแผนงานทสาคญทมสวนในการผลกดนการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในลกษณะไตรภาค ระหวางภาคใตของไทย ภาคเหนอของมาเลเซย และพนทบนเกาะสมาตราของอนโดนเซย โดยธนาคารเพอการพฒนาเอเชย (Asian Development Bank: ADB) ไดทาการศกษา ความเปนไปไดและกาหนดแนวทางการดาเนนงาน โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมความสมพนธ ทางเศรษฐกจระหวาง 3 ประเทศ เพอใหมการใชทรพยากรทางเศรษฐกจรวมกนอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด เนนความรวมมอดานการผลต สงเสรมการลงทน และการถายทอดเทคโนโลยเพอเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของพนท IMT-GT นอกจากน ยงมงเนนใหม การพฒนาการเชอมโยงดานโครงสรางพนฐาน โดยเฉพาะโครงขายคมนาคมขนสงและระบบสาธารณปโภคระหวางประเทศ พนทความรวมมอประกอบดวย พนทของเกาะสมาตราของอนโดนเซย ไดแก แควน อาเจะห จงหวดสมาตราเหนอ จงหวดสมาตราตะวนตก จงหวดสมาตราใต จงหวดบงลาเบลตง จงหวดเรยว จงหวดจมบ จงหวดลมปง และจงหวดเรยวไอรแลนด พนททางตอนเหนอและตะวนตกของมาเลเซย ไดแก เคดาห เปรก ปนง เปอรลส เซลงงอร กลนตน เมลากา และ เนกร เซมบลน และพนท 14 จงหวดชายแดนภาคใตของไทย ไดแก สงขลา ปตตาน นราธวาส ยะลา สตล ตรง พทลง นครศรธรรมราช ภเกต พงงา กระบ ระนอง ชมพร และสราษฎรธาน ในสวนของการพฒนาพนทภาคใตของประเทศไทยเองกไดมการกาหนดนโยบายใหมความเชอมโยงทางเศรษฐกจกบภมภาคเอเชย ดงน

ดานตะวนตกและดานเหนอ สรางความเชอมโยงดานอนดามนและมหาสมทรอนเดย โดย การพฒนาระบบการขนสงตอเนองหลายรปแบบ (Multi-modal Transportation) ทมประสทธภาพ โดยเชอมโยงการขนสงทางทะเลกบพมา และประเทศเอเชยใต ไดแก ประเทศอนเดย ศรลงกา ปากสถาน และบงกลาเทศ ขณะเดยวกนเชอมโยงการขนสงทางบกจากทาเรอนาลกดานทะเลอนดามนผานภาคเหนอไปยงพนทภาคกลาง และสเหลยมเศรษฐกจ

ดานตะวนออก ปรบปรงประสทธภาพของทาเรอสงขลา ทาเรอสราษฎรธาน และใชประโยชนทาเรอนาลกของเอกชนทบางสะพาน เพอเปดเสนทางเชอมโยงการขนสงทางทะเลสภมภาคอนโดจน และเอเชยตะวนออก

ดานใต เสรมสรางความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศมาเลเซย สงคโปร และอนโดนเซย โดยเฉพาะความรวมมอภายใตกรอบแผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย

379  

(IMT-GT) ซงมโครงขายคมนาคมทงทางบก (ทางรถยนต, ทางรถไฟ) ทางทะเลและทางอากาศทม การพฒนาในระดบดอยแลว

ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ดานศกยภาพและทศทางในการพฒนาทางดานการทองเทยวมสาระสาคญ ทควรคานง ดงตอไปน

1) การเสรมสรางความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศในประชาคมอาเซยนเพอการพฒนา การทองเทยวเชงนเวศของฝงอนดามน

2) การพฒนา และสรางโครงขายคมนาคมทงทางบก (ทางรถยนต, ทางรถไฟ) ทางทะเลและ ทางอากาศใหสามารถเชอมโยงกบพนทใกลเคยง ประเทศเพอนบาน และนานาชาต

3) การเชอมโยงเสนทางและกจกรรมการทองเทยวกบประเทศเพอนบานสฝงอนดามน

7.3 สภาพปญหาในการบรการจดการการทองเทยว 7.3.1 สภาพปญหาและภยคกคามตอทรพยากรในพนททะเลอนดามน

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ไดทาการศกษาในโครงการจดทาแผนแมบท การวเคราะหสภาพปญหาและภยคกคามตอพนทแหลงทะเลอนดามน ดาเนนการโดยการรวบรวมประเดนปญหาจากขอมลพนฐานในดานตางๆ ในเลมขอมลพนฐาน ทงทรพยากรธรรมชาต สงคมและชมชน การทองเทยว และการบรหารจดการ เพอประมวลหารากของปญหาโดยการวเคราะหลกโซปญหา (Causal chain analysis) การรบฝงความคดเหนและรวบรวมปญหาจากกลมผเกยวของตางๆ เพอวเคราะหสาเหตของความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพในเขตพนท แหลงทะเลอนดามน สามารถจาแนกกลมปญหาทเปนภยคกคามในการอนรกษสภาพความสมบรณของทรพยากรของพนททะเลอนดามนไดดงน

1. กลมปญหาทเปนการใชประโยชนของชมชน

การเปลยนแปลงปรมาณนาจดและตะกอนทไหลลงทะเล ซงสงผลใหมตะกอนไหลลงทะเลและความเคมของนาทะเลเปลยนในพนทมลกษณะภมประเทศแบบปด ซงมสาเหตจากการเกดความ เสอมโทรมและการบกรกพนทปาไม และพนทชมนา การชลประทาน การเปลยนแปลงเสนทางนา เปนตน

การทาประมงและการเกบหาของปา แบงออกเปน 2 กลม คอ การลกลอบการทาประมงแบบทาลายลางโดยเรอประมงพาณชย เชน เรอปนไฟ อวนราก

อวนรน ในพนททหามทาการประมง การระเบดปลา การเกบของปาและการประมงยงชพของชมชนเกนกาลงการผลตของธรรมชาต และ

ในบางพนทสงผลตอสตวหายาก เชน พะยน

380  

2. กลมปญหารวมระหวางการใชประโยชนของชมชนและการทองเทยว

การใชพนทระบบนเวศโดยตรง เชน ปาชายเลน ปาชายหาด หาดทราย และทะเล เพอดาเนนกจกรรมตางๆ ไดแก การเพาะเลยง อตสาหกรรม ชมชน ถนน รสอรท ทาเรอ เหมองแร เปนตน

มลพษทางนา ไดแก นาทงจากชมชนและแหลงทองเทยว ของเสยและคราบนามนจากเรอ จากหองสวม และการเททง ในอดตทผานมายงมปรมาณนาทงนอย ธรรมชาตยงคงบาบดได แตปจจบนปรมาณนาทงมมากเกนกวาทกระบวนการทางธรรมชาตจะบาบดไดทน

ขยะในแนวปะการง หาดทราย และผวหนานาทะเล ซงมาจากชมชน แหลงทองเทยว เรอทองเทยว และขยะขามพรมแดนทมาจากชองแคบมะละกา พนททพบปญหาขยะในทะเลมาก พบตงแตในอาวพงงา เกาะพพ เกาะลนตา จนถงเขตอนดามนตอนลาง ไดแก เกาะตะรเตา เปนตน

ตะกอนทบถม และลดปรมาณแสงบนแนวปะการง และหญาทะเล ตะกอนเหลานมาจากการกดเซาะหนาดน จากการเปกหนาดนบนเกาะ เพอการกอสราง และพฒนาตางๆการกดเซาะชายฝงจากการสรางทาเรอ ขดลอกรองนา และการกอสรางรมทะเล

3. กลมปญหาทเกดจากการพฒนาการทองเทยว

การแลนเรอ การจอดเรอบรเวณแนวปะการงและหญาทะเล และชายหาด เนองจากม การสงเสรมกจกรรมการทองเทยวในพนทเปราะบาง เชน ตามเกาะตางๆ ทมแนวปะการง หญาทะเล และขายหาด

การเหยยบยาของนกทองเทยว และการรบกวนวงชวตสตว ซงเปนผลจากการสงเสรม การทองเทยวในพนทเปราะบาง งายตอการถกทาลาย เชน แนวปะการงนาตนทสามารถยนไดถง ตลอดจน การรบกวนชวต และวถชวตสตวปา ซงเปนผลมาจากการปฏบตตนทไมเหมาะสมของนกทองเทยว

การจบปลาและสตวนาจากแนวปะการง และสตวปาโดยกลมแรงงานตางถาน ตลอดจนการเกบหาสตวนาและสตวเพอสนองความตองการบรโภคของนกทองเทยว นอกจากน ยงพบการจบสตวนาเพอการเลยงเปนปลาต

4. กลมปญหาทเกดจากปรากฏการณทางธรรมชาต

ปะการงฟอกขาว (โลกรอน) พาย คลนลม ดวงมงกฎหนาม โรค ประชากรสตวหายากลดลง และการพบสตวนาตางถน เชน สตวนาจากทะเลลก เปนตน ปญหานเปนปญหาระดบโลก ไมสามารถแกไขไดโดยงาย อยางไรกตาม แนวปะการงทสมบรณจะมความทนทานตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมไดด

นอกจากน ในการศกษาดงกลาว ยงไดทาการวเคราะหลกโซปญหา เปนการวเคราะหลาดบชนของสาเหตของปญหาเพอสบสาวไปใหถงรากของปญหาทนาไปสความเสอมโทรมขอทรพยากรธรรมชาตในแหลงทะเลอนดามน และจดวางโครงสรางการบรหารจดการพนทแหลงทะเลอนดามนเพอเนนการแกไข

381  

ปญหาทรากของปญหา ซงเปนการแกไขปญหาในระยะยาว ซงสามารถสรปไดวารากของปญหาทนาไปสสาเหตททาใหเกดความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต และการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ มดงน

(1) ประชาชนขาดความสนใจ และขาดการมสวนรวมในการอนรกษธรรมชาตทรพยากรธรรมชาตและมทศนคคตเชงลบตอการประกาศเขตอนรกษ สงผลใหประชาชนไมใสใจในกตกาของการอนรกษทรพยากรธรรมชาตพนท ขาดการทางานรวมกนระหวางประชาชนกบเจาหนาทอทยานแหงชาตซงมกมเจาหนาทไมเพยงพอ

(2) ประสทธภาพ ธรรมาภบาลในการบรการจดการ และงบประมาณไมเพยงพอ ซงนาไปสการขาดเจาหนาททเพยงพอตอการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต ประชาชนไมเชอมนในอทยานแหงชาต และการไมมกตกาทเหมาะสมในการใชประโยชนในอทยานแหงชาตทเหมาะสม

(3) มบคลากรทมความรความสามรถไมเพยงพอตอการบรหารจดการพนท ทงจานวนบคลากรทมไมเพยงพอและความรความสามารถทไมเพยงพอ

(4) นโยบาย และกฎระเบยบทเกยวของยงไมมประสทธภาพเพยงพอตอการอนรกษ การบรหารจดการพนทแหลงทะเลอนดามน จงไมสามารถสรางกตกาทเหมาะสมสาหรบการใชประโยชนอยางยงยน การปองกนผลกระทบจากการพฒนาชายฝงรอบเขต และภายในอทยาน และกจกรรมตางๆ เชน การควบคมนาทงจากเรอ ชมชน แหลงทองเทยว และขยะซงมปรมาณมากเกนความสามารถใน การจดการของอทยานแหงชาตและชมชนรอบอทยานแหงชาต

(5) ขาดกลไกในการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน เนองจากยงไมมแนวทางและนโยบายทเหมาะสม หรอยงไมไดนานโยบายทเหมาะสมทเคยใชพนทอนๆ ไดดมาใชในพนท

(6) ขาดการจดการองคความรทมความจาเปนตอการบรหารการจดการพนทแหลงทะเลอนดามน เชน เกณฑทเหมาะสมสาหรบการใชประโยชน และการปองกนผลกระทบจากกจกรรมตางๆ เชน นาทงและขยะ การแสดงใหเหนวากจกรรมตางๆ ทเกดขนสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตอยางไร งานวจยความหลากหลายทางชวภาพ และการตรวจวดสภาพทรพยากรธรรมชาตอยางตอเนอง จงสงผลใหภาครฐมนโยบายการสงเสรมกจกรรมการทองเทยว และการพฒนาในพนทเปราะบาง

(7) ภาครฐ ผประกอบการ ผมาเยอน และประชาชนทวไปขาดทกษะ และความรความตระหนกในการอนรกษ และการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน ซงมพนฐานมาจากความไมรถงวธการ ทเหมาะสม ตลอดจนคานยมของประชาชนและภาครฐทไมเหมาะสม

(8) เกดการเปลยนแปลงทางธรรมชาตทเกดขนในระดบโลก ไมสามารถปองกนได และระบบนเวศอยในสภาวะเครยด และมความเสยงตอการตายสง เมอสภาพแวดลอมเปลยนแปลง

382  

ในเบองตนเมอพจารณาจากการศกษาดงกลาว สามารถกาหนดแนวทางทวไปทจะแกไขปญหา ไดแก เสรมสรางการอนรกษ และใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน สรางองคความรและ นาขอมลทางวชาการมาเปนพนฐานของการตดสนใจ สงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต โดยจะตองสรางความตระหนก และเสรมความรท เหมาะสมสาหรบภาครฐ ผประกอบการ ประชาชน และนกทองเทยว รวมถงสรางกลไกการบรหารการจดการองคกรภายในอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ใหมระบบการบรหารงานและการจดการทวไปทมประสทธภาพและ มธรรมาภบาล ปรบปรงนโยบาย แผนงาน และกฎระเบยบทเกยวของ ตลอดจนจดหาบคลากรทมประสทธภาพและเพยงพอตอความตองการ นอกจากนยงตองเรงฟนฟระบบนเวศทเสอมโทรม และ สรางภมคมกนของระบบนเวศในการเผชญกบการเปลยนแปลงทางธรรมชาตทงจากมาตรการในระยะสนและระยะยาวอยางจรงจง ซงจะสงผลใหทรพยากรธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมของนเวศทะเล อนดามนคงความสมบรณอยางยงยน

7.3.2 การสารวจและรวบรวมปญหาจากผมสวนเกยวของกบอตสาหกรรมทองเทยว

จากการสารวจรายงานการศกษาวจยของหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนรายงานการปฏบตงานประจาป แผนงานและนโยบายของหนวยงาน ขอรองเรยนตางๆทมเอกสารบนทกไว รวมกบการสารวจในพนทศกษาภายใตกรอบทกาหนด ไดแก การสารวจทรพยากรธรรมชาต การสารวจขอมลดานเศรษฐกจและสงคม การสารวจรปแบบหรอกจกรรมการใชประโยชนในพนทศกษา รวมทง การสมภาษณแบบมโครงการของกลมตวอยางทศกษาในการใหขอมล ประกอบดวยผนาชมชน (สมาชกองคการบรหารสวนตาบล ผใหญบาน ในพนทการศกษา ) ผประกอบการดานการทองเทยว (เรอนาเทยว การดานา ธรกจรสอรท) ชาวประมง เจาหนาทเกยวของ ไดแก กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช กรมทรพยากรทางทะเลชายฝง กรมประมง กรมทดน ตอปญหาดานทรพยากรและสงแวดลอม ในประเดนปญหาดานโครงสรางพนฐาน ปญหาดานการใชทดน ปญหาดานทรพยากรและการจดการของหนวยงานภาครฐ และแนวทางการจดการพนทในระดบชมชนทองถน ผลกระทบดานสงคมและผลกระทบดานเศรษฐกจ โดยการวเคราะหกลมทมสวนไดสวนเสยตอทรพยากรและสงแวดลอมชายฝงทะเล ความร การรบรขาวสาร วฒนธรรมและชมชน และการมสวนรวมของประชาชนในพนท รายได ความผกพนกบทรพยากรและสงแวดลอมชายฝง รวมถง รปแบบและกจกรรมการใชประโยชน โดยการวเคราะหประเภทของกจกรรมทมการใชประโยชนและจดลาดบประเภทของกจกกรมทสงผลกระทบตอทรพยากรและสงแวดลอมชายฝงทะเลอนดามนและความขดแยงในการใชประโยชนของกลมทเกยวของ จากขอมลปญหาและภยคกคามทไดรบจากลมผเกยวของกลมตางๆ พบวาสภาพปญหาของพนทแหลงโดยรอบและตอเนองกบทะเลอนดามนทเปนปญหาเรงดวน สามารถแบงออกไดเปน 3 กลมดงน

383  

1. ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและการใชประโยชนจากทรพยากรของชมชน

พนทปาถกบกรกทาลาย เพอขยายพนททาการเกษตร ทาสวนยางพาราหรอสวนผลไม ซงเปนการทาลายถนอาศยและแหลงากนของสตวปา

ระบบนเวศทางทะเลมสภาพเสอมโทรมและถกบกรกทาลาย เนองจากการใชประโยชนจากการทองเทยวและชมชน การกอสรางบรเวณชายฝง และการเกดภยธรรมชาต เชน แนวปะการงนาตนใกลฝงในอทยานแหงชาตหมเกาะเภตราอยในสภาพเสอมโทรม แนวปะการงในบรเวณอทยานแหงชาต หมเกาะสรนทรถกทาลาจากธรณพบตภยสนาม พนทปาชายเลนในอทยานแหงชาตอาวพงงาถกเปลยนสภาพเปนสวนยางพารา

แหลงนาจดในแผนดนและนาทะเลชายฝงคณภาพตาลง เนองจากไดรบผลกระทบจากนาทงจากแผนดนและปนเปอนของสารเคมทางเกษตร เชน บรเวณอทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา – หมเกาะพพ อทยานแหงชาตสรนาถ อทยานแหงชาตโบกขรณ เปนตน

กจกรรมททาใหเกดการฟงกระจายและการเปลยนทศทางของตะกอน เชน การขดลอกคคลอง การทาเหมองแร สงกอสรางททาใหกระแสนาเปลยนปลงทศทาง การเปดหนาดนเพอการกอสรางเกดการฟงกระจายของตะกอนและทบถมลงบนแหลงหญาทะเลและแนวปะการง ทาใหปะการงและหญาทะเล ไมสามารถสงเคราะหแสงไดและตายลงในทสด

ปญหาขยะ ทงขยะทมาจากนกทองเทยวทเขามาในอทยานแหงชาต เชน เศษอาหาร ขวดนา กลอง โฟม ฯลฯ ขยะจากชมชนใกลเคยงอทยานแหงชาต เชน ถงพลาสตก โฟม กระดาษ ฯลฯ ขยะ จากชาวประมง เชน เศษอวน เครองมอประมงเกา ฯลฯ ซงขยะจากแหลงตางๆ เหลานเมอไมมการจดการ ทเหมาะสมจะถกทงลงในทะเลหรอมการกาหนดพนททงขยะขนมาในเขตอทยานแหงชาตทาใหมขยะลอยขนมาเกยหาด หรอมททงขยะอยในแหลงธรรมชาต เชน อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน หมเกาะพพ เกาะหลเปะ ขยะปรมาณมากตกคางอยบนเกาะ อทยานแหงชาตหาดเจาไหม บรเวณหาดหยงหลงมสภาพกลายเปนททงขยะ เปนตน

การเกบปะการงหรอจบสตวนาสวยงามไปขาย ทาใหปรมาณสตวนาในแหลงธรรมชาตลดลง เชน ปลาการตน ปลาสลด ปลาผเสอ เปนตน

ชมชนบรเวณรอบพนทอนรกษยงมการลกลอบเกบของปา ลาสตว บกรกปาไมและ ตดตนไม เพอนาไปขายหรอเปนอาหาร

การออกเอกสารสทธโดยมชอบในบางพนทผครอบครองอางวามเอกสารสทธ และเจาหนาทไมทราบขอบเขตพนททมเอกสารสทธ จงตองผานขนตอนการตรวจพสจนสทธ ซงมขนตอน การดาเนนการทใชเวลานาน ทาใหมการบกรกเพมขนเรอยๆ

384  

กฎระเบยบของพนทอนรกษมความเขมงวดในดานการใชประโยชนและรกษาทรพยากร ซงกระทบตอวถชวตของประชาชนทอาศยโดยรอบ เชน เรองพนททากน การทาประมงพนบาน การใชพนทเพอการพกผอนและนนทนาการ รวมถงปญหาการเกบคาบรการเขาอทยานแหงชาต เปนตน

ประชาชนขาดความรดานระบบนเวศและสงแวดลอม ทงยงขาดการสนบสนนและแนะนาวธการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมทถกตอง จงทาใหประชาชนมสวนในการทาลายทรพยากรโดยรเทาไมถงการณหรอมวธการอนรกษทไมเหมาะสม

การลกลอบทาประมงอวนลาก อวนรกของเรอประมงพาณชยขนาดใหญในพนททะเลรวมถงชายฝง ทแมจะมการสรางปะการงเทยมและวางทนแสดงเขตอทยานแหงชาต แตกยงมการลกลอบเขามาทาประมงในบรเวณชายฝง ทงยงมการขดแยงเรองพนทใชประโยชนระหวางประมงพนบานและประมงพาณชยอกดวย

2. ปญหาดานนนทนาการ และการใหบรการการทองเทยว

อทยานแหงชาตสวนใหญ มเสนทางเขาแหลงทองเทยวไดหลายทาง ทงทางบกและ ทางทะเลจงไมสามารถควบคมปรมาณควบคมปรมาณนกทองเทยวทเขามาในเขตอทยานแหงชาตไว

นกทองเทยวและผปกครองการทองเทยวบางสวนขาดการตระหนกและความรบผดชอบในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต ไมปฏบตตามกฎระเบยบของอทยานแหงชาต เชน ใชเครองขยายเสยง ในอทยานแหงชาต เกบสงของกลบไปเปนทระลก เหยยบยนบนปะการง

ผลประโยชนจากการทองเทยวสวนใหญตกอยกบภาพกลมนายทน ชมชนและประชาชนในพนทไมไดมสวนรวมหรอรบผลประโยชนใดๆ แตตองเปนผรบผลกระทบและความเสอมโทรมจาก การทองเทยว

การสอความหมายธรรมชาตและการประชาสมพนธการทองเทยวธรรมชาตยงไมไดมาตรฐาน

การเสอมโทรมของทรพยากรทางทะเล โดยเฉพาะแนวปะการงนาตนจะถกเหยยบแตกหกไดงาย เมอมการทองเทยวดานาในชวงนาลง อกทงแหลงทองเทยวทสวยงามทางบกยงไมไดรบการสงเสรม

หนวยงานราชการและผประกอบการทองเทยว ไมเขาใจรปแบบการทองเทยว ไมเขาใจรปแบบการทองเทยวเชงอนรกษมการสนบสนนกจกรรมนนทนาการทสงผลกระทบตอทรพยากร เชน การจดแขงขนตกปลา ในจงหวดสตล

การพฒนาสงอานวยความสะดวกของเอกชนในเขตอทยานแหงชาตขาดการจดการและควบคมอยางใกลชดจากเจาหนาท สงผลกระทบตอทรพยากรและทศนยภาพของอทยานแหงชาต เชน ความเปนระเบยบของรานคา ความผสมกลมกลนไปกบธรรมชาต การจดการขยะและนาเสยจากรานอาหาร

385  

3. ปญหาดานคณภาพการบรการของสถานบรการทางการทองเทยว ผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยว

โรงแรม ทพก ขาดมาตรฐานในการดแลนกทองเทยวเฉพาะกลม เชน ไมมทางลาดแก ผพการ ไมมมาตรฐานการดแลผสงอาย ไมมการดแลนกทองเทยวทเปนมสลม

การเอาเปรยบนกทองเทยว ไมแจงราคาทเปนจรง เกบคาใชจายทไมเปนธรรม

ผใหบรการไมสามารถสอสารภาษาองกฤษ หรอภาษาทนกทองเทยวใช และไมรวฒนธรรมของนกทองเทยวในประเทศนน

ผประกอบการไมมความเขมแขง ไมมความรวมมอกนในการสงเสรมการทองเทยว เชงนเวศ โดยเฉพาะในพนทเกาะ

4. ปญหาดานความไมปลอดภยของทองเทยว

การคมนาคมไมมระเบยบวนย สภาพเสนทางมความเสยง โดยเฉพาะในจงหวดภเกต และเสนทางการการเชอมตอระหวางจงหวด โดยเฉพาะจากพงงาน ไปยงจงหวดระนอง

การขาดการเฝาระวงในความปลอดภยในการเดนทางทางทะเล ไมมเสอชชพ เรอไมอยในสภาพทสมบรณ ผใหบรการไมมทกษะการชวยเหลอ

ในบางพนททองเทยวนานาชาตไมมศนยบรการนกทองเทยวนานาชาต บางพนทมความ สมเสยงตออาชญากรรม

ปญหาการถกคกคามจากผประกอบการในการเชาใชบรการของนกทองเทยว

ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ดานปญหาการทองเทยวในพนท มสาระสาคญทควรคานง ดงตอไปน

1) การเฝาระวงการบกรกพนทปาอนรกษ หรอการถกบกรกทาลายพนทสาธารณะ เพอขยายพนททางการทองเทยว โดยอาศยกลไกของชมชน

2) การจดการสงแวดลอมในแหลงทองเทยว ปญหาขยะ ทงขยะทมาจากนกทองเทยว ขยะจากชมชน ขยะจากชาวประมง โดยการจดหาพนทฝงกลบ การจดทามาตรการเชงรก การจดการทเกบ ถงขยะ การรณรงคการจดการขยะ

3) การวางมาตรการในการควบคมปรมาณควบคมปรมาณนกทองเทยวทเขามาในเขตอทยานแหงชาต หรอพนททมความออนไหวทางธรรมชาต

4) การฟนฟความเสอมโทรมของทรพยากรทางทะเล โดยเฉพาะแนวปะการงนาตน 5) การบรณาการความรวมมอของหนวยงานราชการและผประกอบการทองเทยว ในการจดการ

การทองเทยวรปแบบการทองเทยวเชงอนรกษ

386  

6) สรางมาตรฐานการบรการของโรงแรม ทพก พรอมสงเสรม สนบสนนการพฒนาผประกอบการทขาดมาตรฐานในการดแลนกทองเทยวเฉพาะกลม เชน ไมมทางลาดแก ผพการ ไมมมาตรฐานการดแลผสงอาย ไมมการดแลนกทองเทยวทเปนมสลม

7) การจดสรางเครอขายคมครองนกทองเทยวปองกนการเอาเปรยบนกทองเทยว 8) เสรมสรางขดความสามารถของผใหบรการ พนกงานใหสามารถสอสารภาษาองกฤษ หรอ

ภาษาทนกทองเทยวใช และเรยนรรวฒนธรรมของนกทองเทยวในประเทศนน 9) การพฒนาโครงสรางพนฐานการคมนาคม ปรบปรงสภาพเสนทางมความเสยง โดยเฉพาะ

ในจงหวดภเกต และเสนทางการการเชอมตอระหวางจงหวด โดยเฉพาะจากพงงา ไปยงจงหวดระนอง

10) จดตงศนยบรการนกทองเทยวนานาชาต 7.3.3 สภาวะคกคามเชงนเวศตอทรพยากรทางทะเลในพนททะเลอนดามน

จากการทบทวนขอมลจากหนวยงานตางๆ พบวา สภาวะคกคามตอทรพยากรทางทะเลในพนททะเลอนดามน ประกอบดวย

การะบาดของดาวมงกฎหนาม (Aconthaster planci)

การเกดปรากฏการณปะการงฟอกขาว (coral bleaching) เนองจากอณหภมนาทะเลเพมสงผดปกต

การเปลยนแปลงสภาพภมศาสตรบรเวณชายหาด หรอการเปลยนแปลงทศนยภาพชายฝง เชน การกอสรางบานพก โรงแรม รสอรท การสรางเขอนกนคลน เปนการรบกวนหรอเปลยนแปลงสภาพธรรมชาตทเหมาะสมสาหรบวางไขของเตาทะเล

การเพมขนของตะกอนในนาทะเล บรเวณทใกลกบการทาเหมองแร การกอสราง การกดเซาะหนาดนจาการเปดหนาดนนายฝง ตะกอนเหลานหากมในปรมาณมากๆ จะไปทบถมในบรเวณแนวปะการงและหญาทะเล ทาใหปะการงและหญาทะเลตาย

คณภาพนาบรเวณใกลชายฝงเสอมโทรมลง และการเปลยนแปลงความเคมของนาทะเลบรเวณชายฝง เนองจากการปลอยนาและของเสยจากแผนดน ชมชน แหลงทองเทยว และเรอทองเทยว ลงสทะเล

การเกบปะการงหรอจบสตวนา เชน ปลาสลดหน ปลาผเสอ ปลาสนสมทร ไปขายเพอเปนสตวนาสวยงาม

การลกลอบทาประมงอวนลาก การทาการประมงโดยวธระเบดปลา จากการระเบดปลาซงเหนไดชดทเกาะไหง และเกาะกระดาน แตเนองจากทงสองแหงนมปะการงโขด (porites lutea) ทเปน หวขนาดใหญเปนชนดทเดน จงไมเกดความเสยหายเปนพนทกวางมากนก และสงเกตพบวาการระเบดปลา

387  

นาจะเกดขนมากในพนททเปนแนวโขดหนใตนาทมปะการงขนอยเปนหยอม เนองจากในพนทหลายแหงมกจะพบเศษและซากปะการงตกกระจายอยตามพนทรายขางลาง

การแลนเรอ การจอดเรอ เหนไดชดในเรองผลกระทบจากสมอเรอ โดยเฉพาะบรเวณหมเกาะสมลน ซงหลายจดมปะการงกง ปะการงประเภทนมความเปราะบางกวาปะการงชนดอนๆ จงมกพบรองรอยความเสยหายจากสมอเรอหลายแหงทหมเกาะสมลน นอกจากนในบรเวณแนวปะการงนาตนหลายแหง เชน เกาะสรนทร เกาะสมลน เกาะเฮ เกาะพพ ไดรบความเสยหายจากการถกนกทองเทยวยนเหยยบยา เมอลงดานา ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ดานสภาวะคกคามเชงนเวศตอทรพยากรทางทะเลในพนททะเลอนดามนมสาระสาคญทควรคานง ดงตอไปน

1) การเฝาระวง และจบกมการทาประมง และการทองเทยว พฤตกรรมของนกทองเทยว ทารางความเสยหายแกทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะทางทะเล

2) การสรางมาตรการในการปฏบตของผประกอบการเรอทองเทยว เรอรบสงผโดยสาร ในการไมทาลายปะการง และรวมเปนกลไกในการสรางจตสานกแกนกทองเทยว

3) การฟนฟ อนรกษ และสรางทอยสาหรบปลา สตวนาเพอการสงเสรมการองเทยวทเหมาะสม 4) การสงเสรมใหผประกอบการรวมสราง หรอดาเนนกจกรรมทางสงคมเพอความรบผดชอบ

ตอทรพยากรธรรมชาต และการดแลแหลงทองเทยว 5) การบรณาการ และเชอมโยงการดแลการเกดภยพบตทางธรรมชาต ทจะทาใหแหลง

ทองเทยวเสยหาย กบหนวยงานทเกยวของ

7.3.4 สภาพการทองเทยวและสภาพการทองเทยวในเขตพนทอนรกษ เนองจากปจจบนการใชชวตตามวถของสงคมเมองทมแตความเรงรบ การแขงขนทางดานธรกจ การประกอบอาชพ หรอแมแตการดารงชวตประจาวน ลวนกอใหเกดความเครยดทงตอรางกายและจตใจ ทาใหประชาชนสวนหนงตองการทจะพกผอน เพอใหรางกายและจตใจไดพกจากภารกจประจาวนทบนทอนสขภาพ ซงกระแสดานการทองเทยวเชงนเวศ ศกษาวถชวต วฒนธรรม ประเพณของชมชนทองถนตางๆ คอนขางไดรบความนยมเปนอยางสง ดงนนจงมนกทองเทยวจานวนมากทตองการสมผสธรรมชาตทงใน เขตพนทอนรกษตางๆ และในเขตชนชนตามชนบททยงรกษาอตลกษณของชมชนนนการบรหารจดการตางๆ จะขนอยกบสมาชกและผนาของแตละชมชนทจะวางแนวทางปฏบตเพอรกษาไวซงวฒนธรรมประเพณทดงาม การดแลพนททมความสมบรณของทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะพนททไดรบการประกาศใหเปนแหลงอนรกษทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลายทางชวภาพตางๆ เชน อทยานแหงชาต วนอทยาน

388  

และเขตหามลาสตวปา เปนตน โดยกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชจะเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและการปองกนการบกรกพนท ซงจากการเกบขอมลดานการทองเทยวในพนทอนรกษทะเลอนดามน พบวามความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตในหลายบรเวณเกดจากผลกระทบดานการทองเทยว เชน ความเสยหายปกตจากกจกรรมการทองเทยวในบรเวณทมความเปราะบางของระบบบรเวณสง จานวนนกทองเทยวทเดนทางเขาพนทเกนขดการรองรบของธรรมชาตในพนท ความเสยหายจากกจกรรมบางประเภททไมเหมาะสมกบสภาพพนทหรอการทงของเสยในพนททมการเปดการทองเทยว เปนตน ซงความเสยหายตางๆเหลาน ทางผทมหนาทรบผดชอบสามารถทจะควบคม ไดโดยอาศยองคความรดานการจดการทรพยากรธรรมชาต หรอการบรหารจดการพนทดานการทองเทยว แตเนองจากการปฏบตงานในพนทบางบรเวณอาจจะประสบปญหาบางประการ เชน การขาดอตรากาลงเจาหนาทและงบประมาณสนบสนนการทางาน เพราะหลายพนทเปนทะเลตองใชเรอเปนพาหนะในการตรวจตรา ทาใหการออกปฏบตงานในแตละครงตองใชงบประมาณทสง หรอผประกอบธรกจดานการทองเทยวและนกทองเทยว ไมปฏบตตนตามระเบยบขอบงคบตางๆ ทจาเปนเพอการอนรกษพนท

ในการวเคราะห และสงเคราะหขอมลเพอจดทาแผนแมบทการทองเทยวชงนเวศของกลม

จงหวดภาคใตฝงอนดามน ดาน สภาพการทองเทยวและสภาพการทองเทยวในเขตพนทอนรกษมสาระสาคญทควรคานง ดงตอไปน

1) การศกษาความเปนไปไดในการจากดนกทองเทยว หรอการทองเทยวในบางฤดกาล 2) การจดการผประกอบธรกจดานการทองเทยวและนกทองเทยว ทไมปฏบตตนตามระเบยบ

ขอบงคบตางๆ ทจาเปนเพอการอนรกษ 3) การจดการอปกรณ สนบสนนการปฏบตงาน เพอการเฝาระวง และการดแลนกทองเทยว

อยางทวถง

7.4 การประชมและกจกรรมการมสวนรวมในการระดมความคดเหน 7.4.1 สรปการดาเนนกจกรรม ในการดาเนนงานเพอการจดทาแผนแมบทการทองเทยวกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามนในครงน

ไดกาหนดใหมการจดกจกรรมดงน 1. จดใหมการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศ ในพนท

เปาหมายของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน จงหวดละ 1 ครงๆ ละไมนอยกวา 100 คน โดยมผมสวนรวม ทกภาคสวนเขารวมประชม ประกอบดวย หนวยงานราชการ หนวยงานรฐวสาหกจ องคกรปกครองสวนทองถน สมาคมธรกจการทองเทยว ผประกอบการภาคเอกชน กลมเครอขายทางการทองเทยว ผมสวนเกยวของ และประชาชนในพนทการทองเทยว เพอบรณาการและประชาสมพนธรวมกนทงกลมจงหวด

389  

2. จดใหมการประชมในระดบกลมจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศ 1 ครง โดย มผมสวนรวมทกภาคสวนเขารวมประชม ประกอบดวย หนวยงานราชการ หนวยงานรฐวสาหกจ องคกรปกครองสวนทองถน สมาคมธรกจการทองเทยว ผประกอบการภาคเอกชน กลมเครอขายทางการทองเทยว ผมสวนเกยวของ และประชาชนในพนทการทองเทยว เพอบรณาการและประชาสมพนธรวมกนทงกลมจงหวด ในการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดละ 1 ครงๆ ละ ไมนอยกวา 100 คน และการประชมในระดบกลมจงหวดอยางนอย 1 ครง ทงน จะตองยดกระบวนการ มสวนรวมของประชาชนและองคกรเกยวของทงภาครฐ ผประกอบการเอกชน กลมเครอขายทางการทองเทยว ผมสวนเกยวของและประชาชนในกลมพนท โดยสรปผลการดาเนนงานทจะเปนสวนหนงในการนาไปประกอบการจดทาแผนแมบทตอไป โดยการจดประชมเพอการจดทาแผนการทองเทยวเชงนเวศ ภายใตโครงการศกษาและจดทาแผนแมบทการทองเทยวเชงนเวศของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน (ระนอง พงงา ภเกต กระบ และตรง) ไดจดใหมการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจานวน 5 ครง และการประชมในระดบกลมจงหวด 1 ครง มผเขารวมประชมทงสน 635 ราย ในแตละพนทตามลาดบ ดงน

ครง วน เวลา พนทศกษา สถานท จานวนผเขารวมประชม

1 17 มถนายน พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดกระบ โรงแรมมารไทม ปารค แอนดสปา รสอรท

110

2 18 มถนายน พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดพงงา โรงแรมภงา 103 3 19 มถนายน พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดภเกต โรงแรมภเกตทาวนอนน 103 4 20 มถนายน พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดระนอง โรงแรมระนองการเดนท 107 5 21 มถนายน พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดตรง โรงแรมวฒนา พารค 134 6 6 สงหาคม พ.ศ.2556 เวลา 13.00-15.30 จงหวดพงงา โรงแรมภงา 78

รวม 635

390  

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดกระบ

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดพงงา

391  

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดภเกต

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดระนอง

392  

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนระดบจงหวด และเครอขายการทองเทยวเชงนเวศจงหวดตรง

บรรยากาศการรบฟงความคดเหนจากเครอขายการทองเทยวเชงนเวศในระดบกลมจงหวด

393  

ในแตละพนทศกษาไดมการจดประชมมผเขารวมประชมไดแสดงขอเสนอแนะตางๆ ผานแบบ แสดงความคดเหน โดยสรปผลการจดประชมเพอจดทาแผนการทองเทยวเชงนเวศในแตละพนท ดงน จงหวดกระบ มผเขารวมประชมตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนจานวน 110 ราย มขอเสนอแนะทสาคญ ดงน

1) แผนยทธศาสตรการทองเทยวตองใหความสาคญกบการสงเสรมการพฒนาดานอาหารปลอดภย

2) การทองเทยวในทะเล ตองมการศกษาพนทวามศกยภาพรองรบนกทองเทยว และการจดการดานการฟนฟสงแวดลอมรองรบการทองเทยว

3) จงหวด ตองยกระดบการจดสรรทรพยากรรองรบการดาเนนงานดานการทองเทยวคณภาพสากล โดยจดใหมปจจย ดงน

หองพเศษรองรบนกทองเทยว

เจาหนาทรองรบบรการนานาชาต/บคลากรทางการแพทย การพฒนาการบรการเฉพาะ

การพฒนาขดความสามารถทางภาษาของบคลากรเพอรองรบการบรการในการปกต และการฉกเฉน

ระบบการสงตอนกทองเทยวเจบปวยฉกเฉนจากทางทะเลสพนดน 4) แผนยทธศาสตรควรเพมยทธศาสตร การรกษาทรพยากรธรรมชาตและวถชวตทดของจงหวด

เพอการสรางมลคาเพมทางการทองเทยวเชงสรางสรรค

5) การเชอมโยงการพฒนาการบาบดนาเสย ระบบกาจดขยะ ในพนทเกาะ และการทองเทยวในชมชนเมอง

6) ควรกาหนดกลมนกทองเทยว Green Tourism และควรเพมเตมพนทพเศษการทองเทยวใหครอบคลม

7) ควรพฒนากจกรรมการทองเทยว เพมการจงใจในการทองเทยว และแสวงหาแหลงทองเทยวใหมทมศกยภาพ

8) การจดระเบยบทางการทองเทยว โดยเฉพาะพนทอาวนาง และการสรางจตสานกทาง การทองเทยวใหกบประชาชนในพนท

9) ปรบปรงระบบบรการรฐรองรบการทองเทยวนานาชาตในพนท และการบรณาการรวมกบหนวยงานทางการอนรกษ ใหดาเนนการสงเสรมการทองเทยวอยางเหมาะสม

10) เชอมโยงการคมนาคมขนสงจากสนามบนไปยงแหลงทองเทยวหลกของจงหวด พรอมปรบปรงคณภาพของระบบการขนสงมวลชนในพนท

11) การกระจากการทองเทยวทางทะเล และเกาะสพนทบนบก โดยการสรางเสนทางวถชวต และเสนทางการทองเทยวนเวศปาเขา และแหลงจบจายซอของ

394  

12) การปรบปรงระบบการบรการทมมาตรฐานนานาชาตกาผประกอบการในแหลงทองเทยว หลกของจงหวด

13) การใหการคมครองความปลอดภยแกนกทองเทยวเฉพาะกลม/กลมเสยง เชน ผสงอาย เดก

14) การสงเสรมสถานทเพอการถายทาสารคด ภาพยนตร โดยการอานวยความสะดวกทใหทองถนมบทบาทรวมเปนสาคญ

15) การดแลประชาชนในพนททองเทยวใหเขาถง และไดประโยชนจากการสงเสรมการทองเทยวนานาชาต ใหการคมครองและสนบสนนเพอลดภาระคาครองชพทสงขนจากการเปนเมองทองเทยวนานาชาต

จงหวดพงงา มผเขารวมประชมตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนจานวน 103 ราย มขอเสนอแนะ ดงน

1) ควรเชอมโยงระบบรางจากฝงอาวไทย มายงฝงอนดามน

2) ทะเลหมอกเขาไขนยมศกยภาพในการพฒนารองรบการทองเทยวเชงนเวศปาเขา มพนทสวนหนง ในเขตปาสงวนทาใหการพฒนาเชงพนทไมสามารถดาเนนการไดอยางมประสทธภาพจะทาอยางไร

3) พงงามแหลงทองเทยวทางธรรมชาตมาก มการเปดเสนทางทองเทยวใหม (ภตาจอ) ทาอยางไรใหชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการจดการกาหนดทศทางการพฒนา ทเหมาะสมกบการทองเทยวเชงนเวศ

4) ทองถนควรสรางเสนทางการทองเทยวเชงพนทในชมชน 5) การสนบสนนภาคเอกชน ผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยว รบควรเนนการพฒนาการ

ทองเทยวเชงนเวศในแนวคดใหม เชน การทองเทยวโดยเนนการสรางจดเดนหลก ความโดดเดนของพนท (Landmark) ทมนษยสรางขน หรอการใชประโยชนจากทรพยากรทม (พนธไม สตวปา กลวยไม) เนนการทองเทยวเชงศกษาเรยนร และเจาะลกคาเฉพาะกลม

6) การพฒนาเสนทางการทองเทยวผจญภยหลงเขาชาง

7) การสงเสรมการสรางกระเชาลอยฟาบรเวณเขาชาง เพอเปนกจกรรมทางการทองเทยวของจงหวด

8) สงเสรมกจกรรมทหลากหลายทางการทองเทยวเพอดงดดใจนกทองเทยวมาพกคางมากขน โดยเนนนกทองเทยวครอบครว นกทองเทยวกลมเรยนรธรรมชาต (ลดการเทยวพงงา กลบไปพกภเกต)

9) สงเสรมกจกรรมการทองเทยวเพอการเรยนร โดยเฉพาะปาชายเลน การเดนปาชมกลวยไม เปนตน

10) การสงเสรมการทองเทยววถชมชนเพอดงดดนกทองเทยวจากภเกตมาเรยนร หรอพกโฮมสเตย ในพงงา

11) การเชอมโยงเสนทางการทองเทยวทางทะเลในหมเกาะพงงาน พรอมศกษาความเปนไปไดในการจดเปนพนททองเทยวพเศษ

395  

จงหวดภเกต มผเขารวมประชมตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนจานวน 103 ราย มขอเสนอแนะ ดงน 1) สงเสรมกจกรรมการทองเทยวดวยจกรยานในลกษณะของการแขงขนนานาชาต

2) สงเสรมใหคนในพนทมศกยภาพในการรบรอตสาหกรรมการทองเทยว

3) การพฒนาระบบโลจสตกสเพอไปสแหลงทองเทยวในพนทเกาะ เนนความหลากหลาย และคณภาพของการระบบโลจสตกสทางทะเล

4) การปรบปรงถนน โครงสราง แหลงบรการสาธารณะ และสถานทละมาด ใหมความเปนสากลมากขนทวทงเกาะ

5) จดใหมแลนดมารคทางประเพณวฒนธรรม เชน มวเซยม วถชมชน เปนตน

6) การพฒนาโครงสรางพนฐาน และสงอานวยความสะดวกเพอเ ชอมโยงและรองรบ การทองเทยวจากประชาคมอาเซยน และการทองเทยวโลก

7) การสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของภาครฐ ภาคประชาชน และองคการบรหารปกครอง สวนทองถนในการบรหารจดการทรพยากรการทองเทยว

8) การเฝาระวง การเอาเปรยบนกทองเทยว

9) การสรางสามญสานกของคนภเกตในการตอนรบนกทองเทยวนานาชาต 10) การจดการปญหาทางสงคมทเตบโตจากการทองเทยวนานาชาต

11) การสงเสรมการตลาดการทองเทยวจากการบนตรงในกลมประเทศทองเทยวตลาดใหม เชนจน อนเดย

12) การสงเสรมกจกรรมทางการทองเทยวเฉพาะ การประชม การดาเนนงานทางธรกจ

13) การสงเสรมธรกจสปา รองรบการทองเทยวนานาชาต การทองเทยวสขภาพ

14) การศกษาหาแนวทางใหมเพอการสรางสงทนาสนใจแกจงหวดภเกตทดแทนกจกรรมเดมๆ เพอดงดดนกทองเทยวเดมมาใหม

15) การสรางภาพลกษณการทองเทยวปลอดภย การประชาสมพนธจงหวดเพอรบมอกบขอมลทางลบ

จงหวดระนอง มผเขารวมประชมตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนจานวน 107 ราย มขอเสนอแนะ ดงน 1) ระนองควรมกจกรรมทางดานประเพณเพอการสงเสรมการทองเทยวเชงประวตศาสตร (มหาเชงเมง) 2) การสงเสรมกจกรรมการวายนาขามประเทศ การจดมหกรรมอาบนาแรนานาชาต เพอการ

กระตนการทองเทยวจากกจกรรมของจงหวด 3) การจดทาฐานขอมลประวตศาสตรของจงหวดระนองเพอสงเสรมการทองเทยว โดยให

ความสาคญกบการสรางชมชนตนแบบการทองเทยวทางประวตสาสตร โดยสรางพพธภณฑ ขนในพนทพรอมทงจดใหมกจกรรมทกระตนใหนกทองเทยวมสวนรวม

396  

4) การประชาสมพนธทสอดคลองกบกลมเปาหมายมการใชระบบเทคโนโลยสานสนเทศ โซเซยลมเดย มากขน โดยเฉพาะกลมคนรนใหม

5) การสงเสรมการสรางภาพยนตร สารคด โดยใชพนทจงหวดระนอง

6) โครงสรางพนฐานทางบกในเสนทางหลก และเสนทางรอง เพอเชอมไปยงแหลงทองเทยวหลก ของระนอง

7) การพฒนาทาเรอมาตรฐานสากล ณ ทาตนสนรองรบการทองเทยวในพนทเกาะพยาม เกาะตาชย หม เกาะสรนทร พรอมทงการฟนฟทาเรอตางๆในพนทท ยงใชประโยชนท ไมเตมท ใหมมาตรฐานสากล

8) สงเสรมการทองเทยว และการประชาสมพนธ แหลงทองเทยวทภาครฐดแล เชน พระราชวง 9) การฟนฟแหลงปะการงเพอกระตนการทองเทยวทางทะเล จดดานา โดยสงเสรมการสรางปะการงเทยม 10) การสรางจดชมวว Land mark 360 องศาในพนท การสรางกจกรรมทางการทองเทยวรองรบ

ชวง Low season 11) การเชอมโยงนโยบายทางการทองเทยวของภาครฐใหมความตอเนอง 12) การสงเสรมการทองเทยวเชงศกษาเรยนรปาชายเลน ททาดาน 13) การปองกน และจดการกบการบกรกทาลายทรพยากรทางธรรมชาต ภเขาหญา เพอการอนรกษ

ไวสาหรบการทองเทยวเชงนเวศ และพฒนาของดของจงหวดระนอง คอบอนารอนแร ทควรเนนการมสวนรวมในการจดการรวมของชมชน เปดโอกาสใหประชาชนไดประโยชนจากการสงเสรมการทองเทยวจากบอนาแรในชมชน และควรใหความสาคญกบการจดการทมมาตรฐาน

14) การสงเสรมการพฒนาเสนทางรวมในการทองเทยวเชงการใชชวต โดยการทองเทยวทอาศย การเดนทาง และการทองเทยวในเสนทางหลกของฝงอนดามน

15) การสงเสรมการทองเทยวเชงประวตศาสตรจากสงครามโลกครงท 2 ในพนทจงหวดระนอง เพอสงเสรมการทองเทยวเฉพาะกลม เชน ชาวญปน

16) ทรพยากรการทองเทยวของจงหวดระนองทมขอจากดจากฤดฝน แตสามารถสงเสรมกจกรรมทางการกฬาทสอดรบกบสภาพพนทได เชน มหกรรมการตกปลานานาชาต การแขงขนจกรยาน การสงเสรมกจกรรมรวมกบประเทศเพอนบาน การจดนทรรศการภาพถายทางธรรมชาต กจกรรมการดนกนานาชาต เทศกาลอาหารทะเลนานาชาตเมองระนอง เปนตน

17) กจกรรมการประมลปลาระนอง สงเสรมใหเปนกจกรรมทางการทองเทยวเชงวถชมชน โดยสรางความรวมมอกบแพปลาในพนท

18) การเสรมสรางความรวมมอกบประชาชนในพนทในการสงเสรมการทองเทยวในจงหวด อยางจรงจง โดยเฉพาะการทองเทยวเชงศลปะ หรอกจกรรมทางการทองเทยวเชงสรางสรรคใหม ทรองรบการทองเทยวนานาชาต

397  

19) การทองเทยวเชงสขภาพ โดยเนนการประชาสมพนธแกนกทองเทยวทมาพกคางในพนทเขารวมกจกรรมสขภาพรวมกบกจกรรมทางการทองเทยว

20) การเปดแหลงทองเทยวใหม เชน หาดสมแปน การพฒนาแหลงทองเทยวภเขาหญา 21) การเปดโอกาสใหประชาชนรวมแสดงความคดเหนในการกาหนดปฏทนการทองเทยว 22) การจดทาถนน 4 เลนเชอมโยงฝงอนดามน

23) สงเสรมการทองเทยวกบผลผลตหลกของจงหวด เชน กาหย มก 24) การพฒนาบคลากรทางดานการทองเทยว 2 ดาน คอดานธรกจสปา ดานผประกอบการ

ทองเทยว มคคเทศก 25) การสรางเสนทางการทองเทยวทางทะเล เชอมตอจากภเกต ถงเกาะพยายาม และสประเทศเมยนมาร 26) การสงเสรมการทองเทยวทางทะเลโดยการพฒนาทาเรอทองเทยวทไดมาตรฐานสากล

ทเชอมโยงกบการทองเทยวนานาชาต และอาเซยน การพฒนาเปนเปนเสนทางทองเทยว ทางเรอ เรอใบ เรอทองเทยวขนาดใหญ

จงหวดตรง มผเขารวมประชมตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนจานวน 134 ราย มขอเสนอแนะ ดงน 1) ขอเสนอในการใชนาเพอการรองรบการทองเทยวเชงนเวศ ทใชรวมกบภาคการเกษตร แผนการ

ทองเทยวควรวางแผนเพอรองรบความเสยง (โครงการผนนาจากเขอนรชประภามาใชในพนททองเทยวของฝงอนดามน)

2) การทองเทยวเชงนเวศปาเขา ควรไดรบการสงเสรมในจงหวดตรง 3) การอนรกษผนปาธรรมชาตรองรบการทองเทยวเชงนเวศ 4) การปรบปรงเสนทางการคมนาคมทางบกเชอมโยงตรงกบกระบ เพอเชอมโยงเสนทางหลก

ในการทองเทยว 5) จงหวดตรงมปลาพะยนในพนท ควรไดรบการสงเสรมใหเปนเอกลกษณทางการทองเทยวของ

จงหวดตรง 6) ปญหาชายฝงทางทะเลของจงหวดตรงทมกฎหมายเกยวของในการใหการคมครองพนทปา

ชายเลน ปาโกงกาง ทาอยางไรใหเออตอการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม

7) วสยทศน การทองเทยวเชงนเวศ ควรมการใหคานยามความหมายทสามารถเขาใจไดจากผทเกยวของ 8) ผลประโยชนทเปนธรรม นาไปสความยงยน เสนอใหเอาจรงกบผประกอบการทละเมด บกรก

ทาลายธรรมชาต 9) แผนยทธศาสตรควรเนนการสรางความสมดลทางการทองเทยวทใหความสาคญกบสงคมและ

สงแวดลอม และวสยทศนกาหนดเปาหมายทยงขาดเรองการกระจายรายไดทเปนรปธรรม 10) การมสวนรวมของการพฒนาการทองเทยวจากชมชน กาหนดกรอบไวอยางไร ใหเปนรปธรรม

398  

11) มาตรฐานดานการผลตสนคา บรการของชมชนทสรางรายไดแกการทองเทยวของชมชน ควรมมาตรการรองรบ การใหความสาคญกบชมชน ทตองมสวนไดสวนเสยจากการสงเสรมการทองเทยว การเสรมสรางขดความสามารถของผประกอบการ ชมชน ในการจดการทองเทยว

12) การทองเทยวของตรง รองรบนกทองเทยวตางประเทศจากกลมใด การทองเทยวในประเทศ การทองเทยวในภาคชมชน ทง 3 ประการนควรมมาตรการรองรบอยางชดเจน

13) เมองฮนนมน เทศกาลกนเจ งานเทศกาลชกพระ เสนอใหเปนกจกรรมทางการทองเทยวนานาชาต 14) การจดโซนนงทสอดคลองกบการสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ การรกษาไวซงวถชวตของ

ชมชนใหเปนสงดงดดทางการทองเทยว 15) การพฒนาสถานขนสงทางรางรองรบการทองเทยว (ทศนยภาพ) 16) การพฒนาระบบโลจสตกสตรง ทางอากาศ ดวยการขยายรนเวย การพฒนาระบบบรการ

จดผานแดนในสนามบน ทางเรอ การสงเสรมใหเกาะลบง เกาะสกร เปนเขตพนททองเทยวพเศษ

17) การพฒนากจกรรมทางการทองเทยว โดยใหใหมแผนแมบทรองรบ 18) การสงเสรมผประกอบการทองถนใหมความเขมแขง รองรบการเขามาของทนอตสาหกรรม

การทองเทยวจากตางประเทศ 19) การทาการตลาดการทองเทยวเชงอเลกทรอนกสเพอการประชาสมพนธ

ทงนจากขอเสนอแนะทง 5 จงหวด จะดาเนนการวเคราะหปญหารวม การเชอมโยงความตองการ การบรณาการขอเสนอแนะเชงพนท และภาพรวม และจะไดนามากาหนดเปนขอมลในการจดทาแผนยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศฝงอนดามน ตอไป