คู่มือ4. การสอบ 105 5. การพาน กเร ยนไปท...

คมอ

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

การปฏบตงานขาราชการคร

คำนำ

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดจดทำคมอการปฏบตงานขาราชการคร

ทงจากการบรรจและแตงตงในตำแหนงครผชวย ครอตราจางทปฏบตหนาท ในการจดการเรยน

การสอน โดยผปฏบตหนาทครจะตองจดใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณ กจกรรม และ

การทำงานอนนำไปสการพฒนาผเรยนใหครบทกดานทงทางกายทางจตหรอทางอารมณทางสงคม

และทางสตปญญา ซงรวมไปถงพฒนาการทางจตวญญาณดวย เพอใหการปฏบตงานของครพฒนา

ไปสครอาชพทมความมงมนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอสงเสรมใหผเรยนเกดการพฒนา

ใหครบทกดาน ทงความด ความเกง สขภาพรางกายแขงแรง มความมนคงทางอารมณ ผปฏบต

หนาทครจงควรมคมอ มแนวปฏบตและแนวทางในการปฏบตงาน จงไดจดทำคมอการปฏบตงาน

ขาราชการครขน

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หวงเปนอยางยงวาคมอการปฏบตงาน

ขาราชการครฉบบน จะเปนประโยชนแกผเกยวของทกฝายในการปฏบตงานใหเปนไปอยางม

ประสทธภาพ และถกตองตามหลกธรรมาภบาลตอไป หากมขอเสนอแนะ โปรดแจงสำนกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทราบ เพอดำเนนการปรบปรงแก ไขหรอเพมเตมใหมความถกตอง

ครบถวนและมคณภาพยงๆขนไป

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

ตลาคม2552

สารบญ หนา

คำนำ

บทนำ 1

บทท 1 การบรหารงานวชาการ 9

1.การสรางและการพฒนาหลกสตรสถานศกษาและการจดทำสาระทองถน 9

2.การพฒนากระบวนการเรยนร 10

3.การวดผลประเมนผลและงานทะเบยนเทยบโอนผลการเรยน 18

4.การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา 31

5.การพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยทางการศกษา 32

6.การพฒนาแหลงการเรยนร 32

7.การพฒนางานหองสมด 33

8.การนเทศการศกษา 33

9.งานแนะแนว 34

10.การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา 35

11.-17.งานพฒนากลมสาระการเรยนร8สาระ 37

18.งานกจกรรมพฒนาผเรยน 37

บทท 2 การบรหารงบประมาณ 39

1.งบประมาณทสถานศกษานำมาใชจาย 39

2.รายจายตามงบประมาณ 40

3.เงนนอกงบประมาณ 43

4.งานพสด 44

5.สวสดการและสทธประโยชน 45

6.การเบกคาพาหนะ 49

7.คาใชจายในการฝกอบรม 49

8.เงนเดอนเงนวทยฐานะและเงนประจำตำแหนง 50

9.คารกษาพยาบาล 52

10.การศกษาบตร 53

11.คาเชาบาน 54

12.กองทนบำเหนจบำนาญขาราชการ(กบข.) 55

สารบญ (ตอ) หนา

13.ระเบยบสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพคร

และบคลากรทางการศกษาวาดวยการฌาปนกจสงเคราะหชวยเพอนคร

และบคลากรทางการศกษา(ช.พ.ค.) 55

บทท 3 การบรหารงานบคคล 57

1.มาตรฐานตำแหนงและมาตรฐานวทยฐานะ 57

2.มาตรฐานวทยฐานะคร 72

3.มาตรฐานวชาชพทางการศกษา 73

4.การปฏบตราชการของขาราชการคร 89

5.ครอตราจาง 102

บทท 4 การบรหารทวไป 103

1.การกำหนดเวลาทำงานและวนหยดราชการ 103

2.การเปดและปดสถานศกษา 104

3.การชกธงชาต 104

4.การสอบ 105

5.การพานกเรยนไปทศนศกษานอกสถานศกษา 105

6.การจดระบบงานและกจกรรมในการแนะแนวใหคำปรกษา 106

7.การลงโทษนกเรยน 107

8.ความสมพนธกบชมชน 108

9.สทธทางการศกษาสำหรบคนพการ 110

บทท 5 ลกษณะของครทด 113

1.อดมการณของคร 113

2.คณลกษณะของครทด 117

3.ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 122

4.คณธรรมทใชในการปฏบตงาน 130

ภาคผนวก 137

เอกสารอางอง 138

คณะทำงาน 140

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

บทนำ 1. โครงสรางการบรหารงานของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มภารกจเกยวกบการจดและสงเสรม

การจดการศกษาขนพนฐานมโรงเรยนในความรบผดชอบ31,501โรงเรยน/76ศนยการศกษาพเศษ

สำนกงานเขตพนทการศกษา185แหงมอำนาจหนาทดงน

1. จดทำขอเสนอนโยบาย แผนพฒนาการศกษา มาตรฐานการจดการศกษา และหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน

2. กำหนดหลกเกณฑ แนวทาง และดำเนนการเกยวกบการสนบสนนทรพยากร การจดตง

จดสรรทรพยากรและบรหารงบประมาณอดหนนการจดการศกษาขนพนฐาน

3. พฒนาระบบการบรหารและสงเสรมประสานงานเครอขายขอมลสารสนเทศ การนำ

เทคโนโลยสารสนเทศไปใชในการเรยนการสอน รวมทงสงเสรมการนเทศ การบรหาร และการจด

การศกษา

4. ตดตามตรวจสอบและประเมนผลการจดการศกษาขนพนฐานของเขตพนทการศกษา

5. พฒนานวตกรรมทางการศกษา ประสาน สงเสรม สนบสนน และกำกบดแลการจด

การศกษาขนพนฐานการศกษาเพอคนพการผดอยโอกาสและผมความสามารถพเศษและประสาน

สงเสรมการจดการศกษาขนพนฐานของเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว

องคกรชมชนองคกรเอกชนองคกรวชาชพสถาบนศาสนาสถานประกอบการและสถาบนสงคมอน

ของเขตพนทการศกษา

6. ดำเนนการเกยวกบงานเลขานการของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

7. ปฏบตงานอนใดตามทกฎหมายกำหนดใหเปนอำนาจหนาทและความรบผดชอบของ

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หรอตามทรฐมนตรหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานแบงสวนราชการตามกฎกระทรวงได 10สวนราชการ

ดงน

1.สำนกอำนวยการ

2.สำนกการคลงและสนทรพย

3.สำนกตดตามและประเมนผลการจดการศกษาขนพนฐาน

4.สำนกทดสอบทางการศกษา

5.สำนกเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

6.สำนกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

7.สำนกบรหารงานการศกษาพเศษ

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

8.สำนกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา

9.สำนกพฒนาระบบบรหารงานบคคลและนตการ

10.สำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา

นอกจากสวนราชการตามกฎกระทรวง การแบงสวนราชการดงกลาว ยงมสวนราชการ

ทกำหนดใหมในหนวยงานคอ หนวยตรวจสอบภายในกลมพฒนาระบบบรหาร และยงไดกำหนดใหม

สวนราชการภายในเพมเตมคอ สำนกพฒนาครและบคลากรทางการศกษา สำนกพฒนากจกรรม

นกเรยน สำนกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย สำนกพฒนาการศกษาเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใตและสถาบนภาษาองกฤษ

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

แผนภ

มโคร

งการแบงส

วนราชก

ารขอ

งสำนกง

านคณ

ะกรร

มการการศ

กษาขนพ

นฐาน

กระทรวงศกษาธการ

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

หนวยตรวจสอบภายใน

สำนกอำนวยการ

สำนกนโยบายและ

แผนการศกษาขนพนฐาน

สำนกวชาการและ

มาตรฐานการศกษา

สำนกตดตามและประเมนผล

การจดการศกษา

สำนกบรหารงาน

การศกษาพเศษ

สำนกพฒ

นาระบบบรหาร

งานบคคลและนตการ

สำนกบรหารการคลง

และสนทรพย

สำนกทดสอบทางการศกษา

สำนกเทคโนโลย

เพอการเรยนการสอน

สำนกงานเขตพนทการศกษา

กลมพฒนาระบบบรหาร

(กพร.)

สำนกพฒ

นานวตกรรม

การจดการศกษา

คณะกรรมการ

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

2. โครงสรางสำนกงานเขตพนทการศกษา

สำนกงานเขตพนทการศกษามภารกจในการประสานสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา

ในเขตพนทการศกษา มอำนาจหนาทตามกฎหมาย ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ

และกฎหมายอน ๆ โดยมผอำนวยการสำนกงานเขตพนทการศกษาเปนผบงคบบญชาขาราชการ

และรบผดชอบการปฏบตราชการสำนกงานเขตพนทการศกษาแบงสวนราชการออกเปนกลมดงน

1. กลมอำนวยการ

2. กลมบรหารงานบคคล

3. กลมนโยบายและแผน

4. กลมสงเสรมการจดการศกษา

5. กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน

6. กลมนเทศตดตามและประเมนผลการศกษา

นอกจากสวนราชการตามประกาศกระทรวงการแบงสวนราชการดงกลาว ยงมสวนราชการ

ทกำหนดใหมในหนวยงานคอหนวยตรวจสอบภายใน

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

แผนภ

มโคร

งสรางก

ารบร

หารง

านขอ

งสำนกง

านเขต

พนทก

ารศก

ษา

สำนกงานเขตพนทการศกษา

หนวยตรวจสอบภายใน

กลมอำนวยการ

กลมสงเสรม

การจดการศกษา

กลมนเทศตดตามและ

ประเมนผลการจดการศกษา

กลมสงเสรมสถานศกษา

เอกชน

คณะกรรมการ

คณะกรรมการเขตพนทการศกษา

อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา

กลมบรหารงานบคคล

กลมบรหารงานบคคล

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

3. โครงสรางสถานศกษาขนพนฐาน

สถานศกษามการแบงโครงสรางภายในตามกฎกระทรวง และเปนไปตามระเบยบท

คณะกรรมการเขตพนทการศกษากำหนด ซงสถานศกษาจะตองแบงสวนราชการเปนกลม ซงจะตอง

สอดคลองกบการกระจายอำนาจทางการศกษา คอ ครอบคลมใน 4 งาน คอ งานวชาการ

งานงบประมาณงานบรหารงานบคคลและงานบรหารทวไป

โครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา

4. ขอบขายและภารกจของสถานศกษา

สถานศกษามผอำนวยการสถานศกษาเปนผบงคบบญชาขาราชการ และรบผดชอบ

การบรหารงานของสถานศกษาทมโครงสรางการบรหารงานตามกฎหมายทมขอบขายภารกจทกำหนด

ซงการแบงสวนราชการภายในสถานศกษาเปนไปตามกฎกระทรวงและระเบยบทคณะกรรมการ

เขตพนทการศกษากำหนด ซงจะแบงสวนราชการเปนกลม หรอฝาย หรองาน ตลอดจนกำหนด

อำนาจหนาทของแตละสวนราชการ ซงจะตองครอบคลมขอบขายและภารกจของสถานศกษา

ทกระทรวงศกษาธการกระจายอำนาจการบรหารและการจดการศกษา ทงดานวชาการ งบประมาณ

การบรหารงานบคคลและการบรหารทวไปซงมขอบขายและภารกจดงตอไปน

1. งานบรหารวชาการ

1.1การพฒนาหลกสตรสถานศกษา

1.2การพฒนากระบวนการเรยนร

1.3การวดผลประเมนผลและเทยบโอนผลการเรยน

1.4การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา

1.5การพฒนาสอนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา

1.6การพฒนาแหลงเรยนร

1.7การนเทศการศกษา

สถานศกษา

กลม... กลม... กลม... กลม... กลม...

คณะกรรมการสถานศกษา

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

1.8การแนะแนวการศกษา

1.9การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา

1.10การสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน

1.11การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาอน

1.12การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน

และสถาบนอนทจดการศกษา

2. งานบรหารงบประมาณ

2.1การจดทำและเสนอของบประมาณ

2.2การจดสรรงบประมาณ

2.3การตรวจสอบตดตามประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและผลการดำเนนงาน

2.4การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา

2.5การบรหารการเงน

2.6การบรหารบญช

2.7การบรหารพสดและสนทรพย

3. งานบรหารงานบคคล

3.1การวางแผนอตรากำลงและกำหนดตำแหนง

3.2การสรรหาและการบรรจแตงตง

3.3การเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตราชการ

3.4วนยและการรกษาวนย

3.5การออกจากราชการ

4. งานบรหารทวไป

4.1การดำเนนงานธรการ

4.2งานเลขานการคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

4.3งานพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ

4.4การประสานและพฒนาเครอขายการศกษา

4.5การจดระบบการบรหารและพฒนาองคกร

4.6งานเทคโนโลยสารสนเทศ

4.7การสงเสรมสนบสนนดานวชาการงบประมาณบคลากรและบรหารทวไป

4.8การจดสถานทและสภาพแวดลอม

4.9การจดทำสำมะโนผเรยน

4.10การรบนกเรยน

4.11การสงเสรมและประสานงานการศกษาในระบบนอกระบบและตามอธยาศย

คมอการปฏบตงานขาราชการคร �

4.12การระดมทรพยากรเพอการศกษา

4.13งานสงเสรมงานกจการนกเรยน

4.14การประชาสมพนธงานการศกษา

4.15การสงเสรม สนบสนน และประสานงานการศกษาของบคคล ชมชน องคกร

หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษา

4.16งานประสานราชการกบเขตพนทการศกษาและหนวยงานอน

4.17การจดระบบการควบคมภายในหนวยงาน

4.18งานบรการสาธารณะ

4.19งานทไมไดระบไวในงานอน