คู่มือ เลข 13 หลัก¸„ู่มือ... · 1.20 xx = 68...

ดําเนินการโดย

โครงการคุ้มครองสิทธิเด็กไร้รัฐไร้สัญชาติ

เลข 13 หลักมารูจัก

กันเถอะป จ จ อ อ ก ก ม ม ม ล ล ต

¤í Ò¹í Ò

เลข 13 หลัก ถือเปนรหัสประจําของคนทุกคนที่เขาสูระบบฐานขอมูล

ทะเบียนราษฎรของประเทศไทย จากกระบวนการ X-ray ทุกชุมชนใหทุกคน

มีเลข 13 หลัก ยังนับวาเปนจังหวะกาวที่สําคัญในการนับจํานวนประชาชนแลว

นําไปสูการจัดประชากรและวางแผนการพัฒนาประเทศ ซึ่งเปนระบบมาตรฐาน

สากลที่ทุกประเทศควรจะตองดําเนินการ สําหรับประเทศไทยไดเริ่มดําเนิน

การตามมติคณะรัฐมนตรี วันที่ 20 กรกฎาคม 2525 โดยจัดเปนคลังขอมูลของ

ประชาชนทุกคนมีเลข 13 หลัก ทั้งบุคคลที่อาศัยอยูในประเทศไทยโดยชอบ

ดวยกฎหมายในลักษณะถาวร และบุคคลที่อาศัยอยูในประเทศไทยในลักษณะ

ชั่วคราว ปจจุบันไดมีการเชื่อมโยงระบบฐานขอมูลทั้งหนวยงานภาครัฐ เอกชน

โดยใชเลข 13 หลักเปนฐานตรวจสอบประวัติ และอีกหลาย ๆ ระบบในอนาคต

โดยเฉพาะดานสิทธิทั้งหลายจะผูกโยงดวยเลขบัตรประจําตัวดวย

ดังนั้นจึงหวังเปนอยางยิ่งวา การสรางความเขาใจตอเลข 13 หลัก จะ

ทําใหเจาของเลขประจําตัว ตลอดจนคนที่เกี่ยวของไดเขาใจและปฏิบัติไดอยางถูก

ตอง จะทําใหไมละเมิดสิทธิผูอื่นและปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ

ดวยความเชื่อมั่นและศรัทธา

โครงการคุมครองสิทธิเด็กไรรัฐไรสัญชาติ (SCPP)

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 34

ความรูเลขประจําตัวประชาชน 13 หลัก

(ฉบับยอ)

มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2525 เห็นชอบและอนุมัติโครงการจัดทำาเลขประจำาตัวประชาชน 1. ระเบียบสำานักทะเบียนกลางว่าด้วยการจัดทำาทะเบียนราษฎร พ.ศ.2535 ข้อ 152 วิธีการจัดทำาและควบคุมทะเบียนราษฎรด้วยระบบคอมพิวเตอร ให้เป็นไปตามวิธีการที่สำานักทะเบียนกลางกำาหนด (1) เลขประจำาตัวประชาชน มี 13 หลัก แบ่งออกเป็น 5 ส่วน ส่วนที่ 1 มี 1 หลัก หมายถึง ประเภทบุคคลซึ่งมี 8 ประเภท ส่วนที่ 2 มี 4 หลัก หมายถึง สำานักทะเบียนที่ออกเลขประจำาตัวให้กับประชาชน ส่วนที่ 3 และส่วนที่ 4 รวมกันมี 7 หลัก หมายถึง ลำาดับที่ของบุคคลในแต่ละประเภทของ แต่ละสำานักทะเบียน ส่วนที่ 5 มี 1 หลัก หมายถึงเลขตรวจสอบความถูกต้องของเลขประจำาตัวประชาชน ทั้งหมด

3 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก4 4

(2) ประเภทของบุคคลที่อยู่ในระบบทะเบียนราษฎร แบ่งออกเป็น 8 ประเภท ประเภทที่ 1 ได้แก่ คนที่เกิดและมีสัญชาติไทย ได้แจ้งการเกิดภายในกำาหนดเวลาที ่ กฎหมายกำาหนด ประเภทที่ 2 ได้แก่ คนที่เกิดและมีสัญชาติไทย ได้แจ้งการเกิดเกินกำาหนดเวลาที่กฎหมาย กำาหนด ประเภทที่ 3 ได้แก่ คนไทยและคนต่างด้าวที่มีใบสำาคัญประจำาตัวคนต่างด้าวซึ่งมีชื่อและ รายการบุคคลในทะเบียนบ้านก่อนวันที่ 31 พฤษภาคม 2527 ประเภทที่ 4 ได้แก่ คนไทยและคนต่างด้าวที่มีใบสำาคัญประจำาตัวคนต่างด้าวและได้มีการ ย้ายเข้าในทะเบียนบ้านขณะยังไม่มีเลขประจำาตัวประชาชน (ระหว่างวันที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม 2527) ประเภทที่ 5 ได้แก่ คนไทยและคนต่างด้าวที่มีใบสำาคัญประจำาตัวคนต่างด้าวที่ได้รับอนุมัต ิ ให้เพิ่มชื่อและรายการบุคคลเข้าในทะเบียนบ้าน

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 56

ประเภทที่ 6 ได้แก่ คนต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยชอบด้วยกฎหมายในลักษณะชั่วคราวและคน ต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ประเภทที่ 7 ได้แก่ บุตรของบุคคลประเภทที่ 6 ซึ่งเกิดในประเทศไทย ประเภทที่ 8 ได้แก่ บุคคลต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตให้มีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทยหรือบุคคลที่ ได้รับสัญชาติไทยตามกฎหมาย

5 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก6 6

2. ระเบียบสำานักทะเบียนกลางว่าด้วยการจัดทำาทะเบียนประวัติของคนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตให้อยู่ในราชอาณาจักรเป็นกรณีพิเศษ พ.ศ. 2547 เลขประจำาตัวของคนต่างด้าว ประกอบด้วยเลข 13 หลัก แบ่งออกเป็น 4 ส่วน ดังนี้ ส่วนที่ 1 ประกอบด้วยเลข 2 หลัก เป็นเลขศูนยสองตัว ส่วนที่ 2 ประกอบด้วยเลข 4 หลัก หมายถึงเลขรหัสสำานัก ทะเบียน สว่นที ่3 ประกอบดว้ยเลข 6 หลกั หมายถงึลำาดบัทีข่องบคุคลใน แต่ละสำานักทะเบียน ส่วนที่ 4 ประกอบด้วยเลข 1 หลัก หมายถึงเลขตรวจสอบความ ถูกต้องของเลขประจำาตัวแต่ละชุดตัวเลข3. ระเบียบสำานักทะเบียนกลางว่าด้วยการสำารวจและจัดทำาทะเบียนสำาหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน พ.ศ. 2548 เลขประจำาตัวประชาชนสำาหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนประกอบด้วยเลข 13 หลัก แบ่งออกเป็น 5 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ประกอบด้วยเลข 1 หลักเป็นเลขศูนย ส่วนที่ 2 ประกอบด้วยเลข 4 หลัก หมายถึงเลขรหัสสำานักทะเบียนที่สำารวจและจัดทำา ทะเบียนประวัติบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 78

ส่วนที่ 3 และส่วนที่ 4 รวมกันประกอบด้วยเลข 7 หลัก หมายถึงลำาดับที่ของบุคคลใน แต่ละสำานักทะเบียน โดยสองหลักแรกของส่วนที่ 3 กำาหนดเป็นเลข 89 หมายถึงกลุ่มบุคคลที่ไม่มี สถานะทางทะเบียนตามระเบียบนี้ ส่วนที่ 5 ประกอบด้วยเลข 1 หลัก หมายถึงเลขตรวจสอบความถูกต้องของเลขประจำาตัว แต่ละชุดตัวเลข

ปจจุบันได้มีการกำาหนดเลขชุดแสดงกลุ่มย่อยไว้ในกลุ่มบุคคลที่มีเลขประจำาตัวขึ้นต้นด้วยเลข 6 เลข 8 และเลข 0 ซึ่งมีความหมาย ดังนี้ 1. กลุ่มบุคคลที่มีเลขประจำาตัวประชาชน 6 0000 xx000 00 0 ประกอบด้วย 1.1 xx = 00 หมายถึง คนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตให้เข้ามาอยู่ในประเทศไทยเป็นการ ชั่วคราว (บุคคลที่มีหนังสือเดินทางหรือวีซ่า) 1.2 xx = 50 หมายถึง กลุ่มบุคคลบนพื้นที่สูง 1.3 xx = 51 หมายถึง กลุ่มอดีตทหารจีนคณะชาติ (เข้ามาในไทยเมื่อป พ.ศ.2493 - 2497) 1.4 xx = 52 หมายถึง กลุ่มจีนฮ่ออพยพ (คนจีนและครอบครัวของทหารจีนคณะชาติ เข้ามา ในไทยระหว่างป พ.ศ.2493 - 2504) 1.5 xx = 53 หมายถึง กลุ่มจีนฮ่ออิสระ (เข้ามาในไทยระหว่างป พ.ศ.2505 - 2521)

7 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก8 8

1.6 xx = 54 หมายถึง กลุ่มผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่า เช่น มอญ กะเหรี่ยง ไทยใหญ่ (เข้ามาใน ไทยก่อนวันที่ 9 มีนาคม 2519) 1.7 xx = 55 หมายถึง กลุ่มผู้หลบหนีเข้าเมืองจากพม่าที่มีถิ่นที่อยู่อาศัยเป็นของตัวเอง (เข้า มาในไทยตั้งแต่วันที่ 9 มีนาคม 2519) 1.8 xx = 56 หมายถึง กลุ่มผู้หลบหนีเข้าเมืองจากพม่าที่อาศัยอยู่กับนายจ้าง (เข้ามาในไทย ตั้งแต่วันที่ 9 มีนาคม 2519) 1.9 xx = 57 หมายถึง กลุ่มญวนอพยพ (เข้ามาในไทยระหว่างป พ.ศ.2488 - 2489) รวมถึง บุตรที่เกิดในประเทศไทยและไม่ได้สัญชาติไทย 1.10 xx = 58 หมายถึง กลุ่มลาวอพยพ (เข้ามาในไทยหลังการเปลี่ยนการปกครองในลาว เมื่อป พ.ศ.2547) 1.11 xx = 59 หมายถึง กลุ่มเนปาลอพยพ (เข้ามาในไทยก่อนวันที่ 9 มีนาคม 2519 เดิมอยู่ใน กลุ่มผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าแยกเป็นกลุ่มเนปาลเมื่อป พ.ศ.2530) 1.12 xx = 60 หมายถึง กลุ่มอดีตโจรจีนคอมมิวนีสตมลายา (เข้ามอบตัวเมื่อป พ.ศ.2530) 1.13 xx = 61 หมายถึง กลุ่มไทยลื้อ (เข้ามาในไทยนานแล้ว เดิมได้รับการจัดทำาทะเบียน ประวัติในกลุ่มบุคคลบนพื้นที่สูง และผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่า เริ่มทำาทะเบียนเป็นกลุ่มไทยลื้อเมื่อป พ.ศ.2537) 1.14 xx = 62 หมายถึง กลุ่มมลาบีหรือตองเหลือง

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 910

1.15 xx = 63 หมายถึง กลุ่มผู้อพยพเชื้อสายไทยจากจังหวัดเกาะกง กัมพูชา (เข้ามาในไทย ก่อนวันที่ 15 พฤศจิกายน 2520) 1.16 xx = 64 หมายถึง กลุ่มผู้หลบหนีชาวกัมพูชาเชื้อสายไทย (เข้ามาในไทยหลังวันที่ 15 พฤศจิกายน 2520) 1.17 xx = 65 หมายถึง กลุ่มผู้หลบหนีเข้าเมืองจากกัมพูชา 1.18 xx = 66 หมายถึง กลุ่มผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าเชื้อสายไทย (เข้ามาในไทยก่อนวันที่ 9 มีนาคม 2519) 1.19 xx = 67 หมายถึง กลุ่มผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าเชื้อสายไทย (เข้ามาในไทยหลังวันที่ 9 มีนาคม 2519) 1.20 xx = 68 หมายถึง กลุ่มม้งถ้ำากระบอก 1.21 xx = 71 หมายถึง ชุมชนบนพื้นที่สูงที่เป็นชาวเขา 9 เผ่า ได้แก่ กะเหรี่ยง ม้ง (แม้ว) เมี่ยน (เย้า) อาข่า (อีก้อ) ลาหู่ (มูเซอ) ลีซู (ลีซอ) ลัวะ (ถิ่น) ขมุ และมลาบี (ตองเหลือง) 1.22 xx = 72 หมายถึง ชุมชนบนพื้นที่สูงที่ไม่ใช่ชาวเขา 9 เผ่า 1.23 xx = 73 หมายถึง กลุ่มแรงงานต่างด้าวผิดกฎหมาย (จัดทำาเฉพาะป พ.ศ.2541 เท่านั้น)

9 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก10 10

2. กลุ่มบุคคลที่มีเลขประจำาตัวประชาชน 8 0000 xx000 00 0 ประกอบด้วย 2.1 xx = 00 หมายถึง คนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตให้มีถิ่นที่อยู่ถาวรในประเทศไทย และคน ต่างด้าวทั่วไปที่มิใช่ชนกลุ่มน้อยได้สัญชาติไทยโดยการแปลงสัญชาติ รวมถึงผู้อพยพเชื้อสายไทย จากเกาะกงและผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าเชื่อสายไทยที่ได้สัญชาติไทยโดยการแปลงสัญชาติ 2.2 xx = 73 หมายถึง บุคคลที่ได้รับการลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้านตามมาตรา 23 แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2551 ได้สัญชาติไทยตั้งแต่วันที่ 28 กุมภาพันธ 2551 2.3 xx = 76 หมายถึง บุคคลบนพื้นที่สูงได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.4 xx = 77 หมายถึง จีนฮ่ออิสระที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.5 xx = 78 หมายถึง ผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.6 xx = 79 หมายถึง เนปาลที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.7 xx = 81 หมายถึง ลาวอพยพที่ได้สัญชาติไทยโดยการแปลงสัญชาติ

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 1112

2.8 xx = 82 หมายถึง อดีตโจรจีนคอมมิวนีสตมลายาที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.9 xx = 84 หมายถึง ชนกลุ่มน้อยที่ได้ลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้านตามระเบียบ สำานักทะเบียนกลางว่าด้วยการพิจารณาลงรายการสถานะบุคคลในทะเบียนราษฎรให้แก่บุคคลบนพื้นที่สูง พ.ศ.2543 2.10 xx = 85 หมายถึง ไทยลื้อที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.11 xx = 86 หมายถึง จีนฮ่ออพยพที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.12 xx = 87 หมายถึง อดีตทหารจีนคณะชาติที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ 2.13 xx = 88 หมายถึง ญวนอพยพที่ได้สัญชาติไทยตามมาตรา 7 ทวิ

11 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก12 12

3. กลุ่มบุคคลที่มีเลขประจำาตัวประชาชน 0 0000 xx000 00 0 ประกอบด้วย 3.1 xx = 00 หมายถึง คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่ไม่อาจมีชื่อในทะเบียนบ้านและคนที่ไม่มี สถานะทางทะเบียนแจ้งเกิดและเพิ่มชื่อในทะเบียนประวัติตามสูติบัตร ท.ร.031 หรือคนซึ่งไม่มี สัญชาติไทยที่ไม่อาจมีชื่อในทะเบียนบ้านได้รับการเพิ่มชื่อในทะเบียนประวัติโดยการยื่นคำาร้องที่ สำานักทะเบียน 3.2 xx = 89 หมายถึง คนที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนได้รับการเพิ่มชื่อในทะเบียนประวัติโดย การสำารวจตามยุทธศาสตรการจัดการปญหาสถานะและสิทธิของบุคคล

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 1314

ตัวอยางบัตร

13 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก14 14

ตัวอยางบัตร

คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก 1516

ตัวอยางบัตร

15 คู่มือ ความรู้เรื่องเลข 13 หลัก16 16

เจาของเลขประจําตัวเปนคนซึ่งไมมีสัญชาติไทย

ที่ไดรับการผอนผันใหอาศัยอยูในประเทศไทย

เปนกรณีพิเศษกลุมจีนฮออพยพ ไดรับการจัดทําทะเบียนประวัติ

และมีถิ่นที่อยูในเขตอําเภอเมือง จังหวัดเชียงราย (5701)

เจาของเลขประจําตัว ชุดนี้เปนบุคคลที่เกิดในประเทศไทย

แตไมไดสัญชาติไทยเนื่องจากขณะเกิดมีบิดา มารดา

เปนคนซึ่งไมมีสัญชาติไทย ไดรับสัญชาติไทยตั้งแตวันที่ 28 ก.พ.2551

ตามมาตรา 23 แหงพระราชบัญญัติสัญชาติ พ.ศ. 2551

เคยไดรับการจัดทําทะเบียนประวัติที่เขตเทศบาลเมืองมุกดาหาร

จังหวัดมุกดาหาร (5699) และไดรับการลงรายการสัญชาติที่เทศบาลแหงนี้

อธิบาย

อธิบาย

6 5 7 0 1 5 2 0 0 7 2 5 3

8 4 9 9 9 7 3 0 0 0 9 7 1

อธิบายโดย

วีนัส สีสุข (รักษาโรคไรรัฐ ดวยกฎหมายทะเบียนราษฏร)

มานะ งามเนตร ( มารูจักเลข 13 หลักกันเถอะ )

ตองสําคัญแน ๆ เพราะในปจจุบันมีการเชื่อมโยงฐานขอมูลระบบ

ทะเบียนราษฏรไปทั่วประเทศ โดยทุกสวนราชการ ภาคเอกชนให

เลข 13 หลัก เปนฐานขอมูลตรวจสอบประวัติ จะใชระบบ

e-citizen และอีกหลายระบบนะจะบอกให

โครงการคุ้มครองสิทธิเด็กไร้รัฐไร้สัญชาติ

7/4 ถนนต้นขาม 2 ตําบลท่าศาลา อําเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ 50000

โทรศัพท์/โทรสาร : 053-245960

Email : scpp_th@hotmail.com www.stateless4child.net

เลขประจําตัวประชาชน 13 หลัก มีความสําคัญอยางไร ?