แนวคิด ขอบข าย กระบวนทัศน ......ร...
Post on 28-Dec-2019
3 Views
Preview:
TRANSCRIPT
แนวคิด ขอบขาย กระบวนทัศน
สถานภาพของรัฐประศาสนศาสตร
พ.ต.ท.ดร. ษณกร มั่นเมือง
แนะนําตัว ...
พันตํารวจโท ษณกร มั่นเมือง
รองผูกํากับการ ฝายอํานวยการ 5 (วิเทศสัมพันธ) กองบังคับการอํานวยการ กองบัญชาการศึกษา
สํานักงานตํารวจแหงชาติ
ปริญญาเอก Ph.D. รัฐศาสตร (สันติภาพและความขัดแยง) ภาคภาษาอังกฤษ สถาบันการศึกษานานาชาติ มหาวิทยาลัยรามคําแหง
ปริญญาโท รัฐประศาสนศาสตร สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร (นิดา)
ปริญญาตรี รัฐประศาสนศาสตร โรงเรียนนายรอยตํารวจ รุนที่ 50
อบรมเพิ่มเติม ...
‐ ผูกํากับการ รุนที่ 90 พ.ศ. 2555
‐ การจัดการอาชญากรรมรายแรงขามชาติ ( สอบชิงทุนตํารวจเครือรัฐ
ออสเตรเลีย ) ประเทศสิงคโปร เมษายน 2554
- การจัดการความปลอดภัยในสนามบิน โครงการตอตานอาชญากรรม
ขามชาติสหรัฐอเมริกา กรุงเทพฯ กุมภาพันธ 2553
- สันติภาพและความขัดแยงศึกษานานาชาติ ( สอบชิงทุนโรตารีสากล
สหรัฐอเมริกา ) ศูนยศึกษาสันติภาพและความขัดแยง จุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย กรุงเทพฯ มกราคม – เมษายน 2552
เนื้อหาการเรียน การสอน
• 1. แนวคิด ทางรัฐประศาสนศาสตร
• 2. กระบวนทัศน ( paradigm )
• 3. ขอบขาย
• 4. สถานภาพของรัฐประศาสนศาสตร
• 5. สรุป รัฐประศาสนศาสตรจะเปนเรื่องเกี่ยวกับ
รูหรือยัง... เคาเรียนกันอยางไร ?
รัฐประศาสนศาสตร ( Public Administration )เปนองคความรูเกี่ยวกับการบริหารงานภาครัฐ (discipline)
อางอิง : รศ.ดร.เทพศักดิ ์บุญยรัตพันธุ , 2553
การบริหารรัฐกิจ ( public administration ) เปนกระบวนการในการบริหารกิจกรรมตางๆ ของรัฐ เพื่อให กิจกรรมที่ตางๆ ที่เกิดขึ้นตอสวนรวม ดําเนินไปตาม วัตถุประสงคของรัฐ (activities)
Paradigm (กระบวนทัศน) ในการบริหาร
Paradigm คือ กรอบเคาโครงความคิดหรือตัวแบบ ความคิดที่ไดถูกจัดขึ้นมาเปนรูปแบบกลุมความคิดในชวงเวลา ตาง ๆ กัน เพื่อใชในการ
กําหนดชุดสําหรับรวบรวมและจัดระเบียบขอมูล
อางอิง : วิเชียร วิทยอุดม , 2551 หนา 11
Paradigm คือ ?
Paradigm ตามแนวคิดของ Nicholas Henry ไดจําแนกใหเห็นภาพของรัฐประศาสนศาสตร ออกเปน
5 paradigm ไดแก
Paradigm ที่ 1 รัฐประศาสนศาสตร คือ
แยกการเมืองและการบริหารออกจากกัน ( 1900-1926 )
1. การแยกการเมืองกับการบริหารออกจากกัน โดยเชื่อมโยงเขากับความขัดแยงกันของคานิยม และความเปนจริง
2. การแยกใหเห็นความแตกตางระหวางนักรัฐประศาสนศาสตร สังเกตไดจากศาสตรการบริหาร มีการสอนเกี่ยวกับทฤษฎีองคการ การงบประมาณ และการบริหารงานบุคคล สวนนักรัฐศาสตร จะเปน ผูกําหนดนโยบาย สอนเกี่ยวกับรัฐบาลของอเมริกา พฤติกรรมของศาล บทบาทของประธานาธิบดี การดําเนินงานของรัฐกับการเมืองทองถิ่น กระบวนการบัญญัติกฎหมาย และในดานการเมืองเปรียบเทียบและความสัมพันธระหวางประเทศ (รศ.วิเชียร วิทยอุดม, 2551: 11 - 23)
Paradigm ที่ 2 รัฐประศาสนศาสตร คือ
หลักเกณฑการบริหารตาง ๆ ( 1927-1937 )
• อาทิ กําเนิดหลักการบริหารที่เรียกวา POSDCORB (1936)• (L. H.Gulick & L. Urwick (Eds.), 1936 )
Planning Organizing Staffing Directing Coordinating Reporting Budjeting
• มีเหตุผลสําคัญ 2 ประการคือ
(1) วัตถุประสงคที่วาการเมืองและการบริหารไมควรแยกจากกัน
(2) หลักการบริหารเปนเพียงคติพจนที่ขัดกัน ( วิเชียร วิทยอุดม , 2551)
Paradigm ที่ 2 ขอทาทายระหวางป 1938-1947
สรุป
มองวาสาขารัฐประศาสนศาสตร เปนสาขายอยของสาขารัฐศาสตร
( บุญทัน ดอกไธสง , 2553 )
Paradigm ที่ 3 รัฐประศาสนศาสตรในฐานะเปน
รัฐศาสตร ( 1950-1970 )
• ขอเขียนเกี่ยวกับวิชารัฐประศาสนศาสตร ในทศวรรษที่ 1950
อธิบายเนื้อหาวิชา รัฐประศาสนศาสตร ในลักษณะเดียวกับ
วิชารัฐศาสตร
• รัฐประศาสนศาสตร จึงอยูในฐานะเปนสาขาวิชาหนึ่งของวิชา
รัฐศาสตร
• ยากที่จะหาเอกลักษณของวิชานี้
Paradigm ที่ 4 รัฐประศาสนศาสตรในฐานะ
เปนการบริหารศาสตร ( 1950-1970 )
• ในตน ศตวรรษที่ 60 แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาองคการ
(Organization Development) ไดเริ่มเกิดขึ้นและพัฒนาอยางรวดเร็ว ภายใตแบบแผนการศึกษาของการบริหารศาสตร
( Administrative Science)
สรุป
รัฐศาสตรเนนหลักการอํานาจเปนของประชาชน สวน
รัฐประศาสนศาสตรเนนประชาชนจะตองมีระบบการบริหาร
ที่เกงดี สามารถบริการประชาชนตามนโยบายที่ประชาชน
ตองการ ( บุญทัน ดอกไธสง , 2553 หนา 7 )
Paradigm ที่ 5 รัฐประศาสนศาสตรคือรัฐประศาสนศาสตร ( 1970 )
• มุงเนนในเรื่องนโยบายสาธารณะเปนสําคัญ
• บทบาทของธรรมาภิบาล และกรอบแนวคิด
ใหม การคิดคนแนวทางบริหารใหม เนน
ความสําคัญเปนหุนสวน และการรวมมือ
( Henry,1995)
สรุปความเขาใจทั้ง 5 paradigm รัฐประศาสนศาสตร ...
1. คือ แยกการเมือง
และการบริหารออก
จากกัน
2. คือ หลักเกณฑ
การบริหารตาง ๆ
3. ในฐานะเปนรัฐศาสตร
4. ในฐานะเปนการบริหารศาสตร
5. คือรัฐประศาสนศาสตร
รัฐประศาสนศาสตรในความหมายใหม
• ป ค.ศ. 1968 Dwight Waldo ไดสนับสนุนใหมีการประชุมทางวิชาการของนักรัฐประศาสนศาสตร ณ Minnowbrook
มหาวิทยาลัย Syracuse มลรัฐนิวยอรก สหรัฐอเมริกา
• หลังจากประชุม ตอมาคณะผูรวมประชุมไดพิมพหนังสือชื่อ Toward a New Administration : The MinnowbrookPerspective
• เนื้อหาสําคัญ ตระหนักถึง Normative Theory ( การศึกษาเกี่ยวกับ โครงสราง และพฤติกรรมของระบบบริหาร รวมทั้งหลักการและ
ทฤษฏีทางการบริหาร ) ปรัชญา และพฤติกรรม คานิยม จริยธรรม
กรอบแนวคิดยุคใหม การจัดการภาครัฐใหม
( Public Management ) (1992- ปจจุบัน)
• 1. รัฐบาลตองเปนผูประกอบการ โดยพัฒนาคุณภาพ
บริหารใหมีประสิทธิภาพ
• 2. รัฐบาลตองรวมมือทํางานกับสวนอื่นๆ ของรัฐ
NGOs ภาคเอกชน
• 3. รัฐบาลตองตัดสินใจการทํางานเนนผลสัมฤทธิ์
(Result Base )
กรอบแนวคิดยุคใหม การจัดการภาครัฐใหม
( Public Management ) (1992- ปจจุบัน)
• 4. รัฐบาลตองพัฒนาการตรวจสอบ ผลประโยชนของ
สาธารณะโดยเขาใจกฎหมายของชุมชน คุณคา และ
คานิยมการแบงปน
• 5. รัฐบาลตองมอบอํานาจใหประชาชนและลูกจาง
สาธารณะไมใชรัฐบาลทําเอง
• 6. รัฐบาลตองมีสวนรวมในการแกไขปญหา
(Henry ,1995)
Osborne and Gaebler
เปรียบเทียบระบบการจัดการภาครัฐ ( Governance ) ที่ใชในการบริหารแบบใหม ( รัฐบาลเหมือนผูประกอบการ )
กับระบบราชการ ( Bureaucracy ) ไวดังนี้
ที่มา วิเชียร วิทยอุดม , 2551 หนา 76 อางจาก Osborne, D., & Gaebler, T. (1992). Reinventing government: How the entrepreneurial spirit is transforming the public sector. Reading, Mass: Addison-Wesley Pub. Co. p.83
การบรหิารตามแบบ Digital era governance
• แนวคิดสมัยใหมเกี่ยวกับการใหบริการสาธารณะ
1. การใหบริการแบบจุดเดียวเบ็ดเสร็จ
2. การใหบริการแบบออนไลน
3. การใหบริการแบบเครือขาย หรือสรางการมีสวนรวมจาก
ภายนอก
4. การจัดการลูกคาสัมพันธ ( Customer Relation
Management ) (เทพศักดิ์ บุณยรัตพันธุ , 2552 )
Dunleavy, P. (2006).
รัฐประศาสนศาสตร ในประเทศไทย
• รัฐประศาสศาสตรในประเทศไทย แบงออกเปน 2 paradigm หลักคือ
Paradigm ที่ 1 (ค.ศ.1954)
หลักการบริหาร ( Principle of administration) ตองการผลิตคนออกไปรับราชการ เพื่อออกไปพัฒนาองคการ ใหมีประสิทธิภาพสูงขึ้นโดยอาศัยระบบคุณธรรม
รัฐประศาสนศาสตร ในประเทศไทย
• Paradigm ที่ 2 ( เริ่มประมาณป ค.ศ.1966 )
• การพัฒนาระบบราชการ ( Bureaucratic development) • เพื่อผลิตคนเปนนักพัฒนา ออกไปพัฒนาองคการ ใหมีความสามารถ
ในการพัฒนาประเทศไดดีที่สุด โดยอาศัยเทคนิคการบริหารสมัยใหม
– การวางแผนและนโยบาย
– การกระจายอํานาจ
– การใหประชาชนมีสวนรวม
– การจัดระบบประสานงาน
– การจัดระบบขอมูลขาวสาร
วิเชียร วิทยอุดม , 2551 หนา 54
รัฐประศาสนศาสตรในความหมายใหม ( ไทย )
• สาระสําคัญคือ
“ มุงใหความสําคัญในเรื่องของมนุษย มากกวาเรื่องของกฎเกณฑ “
อาทิ ใหความสําคัญในเรื่องความเปนธรรมในสังคม
- สรางทฤษฏีใหมพรอมกับมุงปรับปรุงหนวยงานของรัฐหรือ
องคการสาธารณะใหสอดคลองกับสภาวะแวดลอม ของสังคมที่
เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว
วิเชียร วิทยอุดม , 2551
ขอบขายของรัฐประศาสนศาสตร Scope of Public Administration
แยกพิจารณาไดเปน 2 แงมุม
1. แงวิชาการ (รัฐประศาสนศาสตร )
2. แงของกิจกรรม (บริหารรัฐกิจ )
1. แงวิชาการ ( รัฐประศาสนศาสตร )
ขอบขายของรัฐประศาสนศาสตร Scope of Public Administration
ที่มา : บุญทัน ดอกไธสง , 2553 หนา 76
c2. แงของกิจกรรมการบริหารงานภาครฐั
( บริหารรัฐกิจ )
ภารกิจที่สําคัญของรัฐคือ
การจัดทําบริการสาธารณะ
“ เพื่อประโยชนสาธารณะ
และตอบสนองความตองการของประชาชน”
cขอบขายและกิจกรรม การบริหารรัฐกิจ
1. การรักษาเอกราชและความมั่นคงของชาติ
โดยการออก กฎหมาย กฎเกณฑ กติกาตาง ๆ มาใชเปนเครื่องมือ
ในการจัดระเบียบสังคม
2) การรักษาความสงบเรียบรอยของสังคม โดยการจัดทําบริการสาธารณะตาง ๆ เชน มีการดําเนินกิจการตํารวจ โรงเรียน โรงพยาบาล เพื่อใหประชาชนสามารถดํารงชีวิตอยูใน บานเมืองไดอยางปกติสุข
cขอบขายและกิจกรรม การบริหารรัฐกิจ
3) การจัดการทรัพยสินสาธารณะและกิจกรรมทางดาน
การเงินการคลังของประเทศ
4) การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
- เปนภารกิจที่สําคัญที่รัฐตองดําเนินการ โดยการจัดทํา
กิจกรรมตาง ๆ ที่ชวยสงเสริมดานการคาการลงทุนของ
ภาคเอกชน หรือนักลงทุนทั้งจากภายในและภายนอก
ประเทศ
cขอบขายและกิจกรรม การบริหารรัฐกิจ
5) การสรางและรักษาขีดความสามารถในการแขงขัน
ระหวางประเทศ
- ถือวาเปนภารกิจที่สําคัญอยางมากสําหรับรัฐในโลกยุค
โลกาภิวัตน
6) การสรางเสรีภาพและความเสมอภาคใหเกิดขึ้นในสังคม
- ถือเปนจุดมุงหมายที่สําคัญของการปกครองบริหารบานเมือง
ของรัฐสมัยใหม
สถานภาพของรัฐประศาสนศาสตร
• 1. เปนศาสตร และ ศิลป
• 2. มุงเนนการบริหารภาครัฐ
• 3. เปนสหวิทยาการมากขึ้น ( Interdisciplinary)
• 4. นําไปสูการปฏิบัติมากขึ้น
• 5. กึ่งวิชาชีพ
(สรุป) รัฐประศาสนศาสตร จะเปนเรื่องเกี่ยวกับ ...
1. นโยบายสาธารณะ
- การกําหนด การนําไปปฏิบัติและการ ประเมินผล
2. วิทยาการจัดการ
- เนนการจัดการเชิงปริมาณ เพื่อ ตัดสินใจและ แกไขปญหา
3. ทางเลือกสาธารณะ
- การวินิจฉัยสั่งการการโดยอาศัยความรูทาง เศรษฐศาสตรมา
ประยุกตใช เพื่อใหเกิดการตัดสินใจในภาครัฐได
เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
(สรุป) รัฐประศาสนศาสตร จะเปนเกี่ยวกับ ...
4. การบริหารการพัฒนา
- เปนการบริหารเพื่อการพัฒนา ตลอดจนเสริมสรางสมรรถนะ
ทางการบริหาร เพื่อตอบสนองตอวัตถุประสงคและเปาหมาย
ของการพัฒนาประเทศ
5. การจัดการภาครัฐ
- นําแนวคิดการจัดการสมัยใหม มาประยุกตใช เพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพทางการบริหาร
สรุป รัฐประศาสนศาสตร เปนเรื่องเกี่ยวกับ...
รัฐประศาสนศาสตร
1. นโยบาย
สาธารณะ
2. วิทยาการ
จัดการ
3. ทางเลือก
สาธารณะ
4. การบริหารการ
พัฒนา
5. การจัดการ
ภาครัฐ
cอางอิง
เทพศักดิ์ บุณยรัตพันธุ , แนวคิด ทฤษฏี และหลักการ
รัฐประศาสนศาสตร , 2554 , กรุงเทพฯ
ศิริพงษ ลดาวัลย ณ อยุธยา, แนวความคิดและทฤษฎี
รัฐประศาสนศาสตร, 2551, เชียงใหม
วิเชียร วิทยอุดม แนวคิดรัฐประศาสนศาสตร และทฤษฎี
ระบบราชการ , 2551,กรุงเทพ
บุญทัน ดอกไธสง, ขอบขายรัฐประศาสนศาสตรยุคโลกาภิวัตน
2553 , กรุงเทพฯ
อางอิง
Dunleavy, P. (2006). Digital era governance: IT
corporations, the state, and e-government. Oxford: Oxford
University Press.
Gulick, L. H. (1936). Notes on the Theory of Organization.
L. Gulick & L. Urwick (Eds.), Papers on the Science of
Administration (pp. 3–35). New York: Institute of Public
Administration.
top related