เรื่อง โรคเอสแอลอี 178.pdf · 2013-06-26 ·...
Post on 30-Mar-2020
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
13วงการยาประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
หนวยกตการศกษาตอเนองสาหรบผประกอบวชาชพ
เภสชกรรม
วตถประสงค เมอผานการศกษาบทเรยนแลวผเรยนจะสามารถอธบายความรในประเดนตอไปน 1.ระบาดวทยาและกลไกการเกดโรคSLE 2.อาการของโรคและเกณฑการวนจฉยตามอาการและคาแลบ 3.ปจจยสงเสรมและกระตนการเกดอาการ 4.ภาวะแทรกซอนตออวยวะตางๆ 5.การรกษาดวยยาและการเฝาระวงอาการไมพงประสงคของยา 6.การจดการดแลสขภาพดวยตนเองส�าหรบผปวยทเปนโรค
เรอง
โรคเอสแอลอSystemic Lupus Erythematosus (SLE)
รหส 1-000-CPE-062-1305-02
จานวน 1 หนวยกตการศกษาตอเนอง
วนทรบรอง 1 เมษายน 2556
วนทหมดอาย 31 ตลาคม 2556
โดย ผศ.ดร.นตยาวรรณ กลณาวรรณ
คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต
ระบบภมคมกนของรางกายมหนาทตอบสนองตอแอนตเจนทเปนสงแปลกปลอมจากภายนอกทเขาสรางกายเพอก�าจดแอนตเจนนนออกจากรางกาย และกลไกนจะไมตอบสนองตอแอนตเจนของรางกายตนเอง ซงเรยกวาเซลลในระบบภมคมกนอยในภาวะทนตอแอนตเจนของตนเอง(self-tolerance)เมอใดทภาวะself-tolerance หมดไปกจะเกดปฏกรยาภมคมกนกบแอนตเจนของรางกายตนเองเกดauto-immunityซงเปนภาวะผดปกตหากภาวะเชนนเกดขนรนแรงมากพอทจะเกดผลเสยตออวยวะท�าใหรางกายเกดเปนโรคทเรยกวาauto-immunediseaseโรคในกลมนมหลายชนดจ�าแนกตามลกษณะอาการและกลไกทเกดกบอวยวะทมความผดปกต เชนMyastheniagravis, Grave’s disease, Hashimoto’s thyroiditis, Rheumatoidarthritis,Multiplesclerosis,Systemiclupuserythematosus(SLE)
ระบาดวทยาของ SLE SLEเปนโรคแพภมคมกนตนเองชนดหนงสงผลใหเกดการอกเสบของอวยวะหลายระบบเชนขอผวหนงสมองหวใจหลอดเลอดปอดพบมากในหญงมากกวาผชายในชวงอาย12-40ปโดยเฉพาะพบอบตการณสงมากในชวง15-25ปโรคจะคอยๆ ด�าเนนไมสามารถรกษาใหหายขาดได แตควบคมความรนแรงของโรคได โรคจะแสดง
อาการก�าเรบเปนระยะๆ มความรนแรงของโรคในระดบตางๆ ตงแตมอาการผนแดงเลกนอยโอกาสทผปวยจะเสยชวตจากโรคขนอยกบอวยวะส�าคญของรางกายถกท�าลายจนสญเสยหนาทเชนหลอดเลอดตบทสมองไตวายหวใจและปอดอกเสบรนแรงหลอดเลอดตบทหวใจโดยทวไปจ�านวนผปวยรอยละ 85 มอายยนยาวมากกวา 10 ป สาเหตของการเกดโรคไมชดเจน แตพบวามความสมพนธกบหลายปจจยทเกยวของกบการเกดโรค เชน ลกษณะพนธกรรม เชอโรคแสงแดดยาบางชนดมลภาวะจากสงแวดลอม
กลไกการเกด SLE ระบบภมคมกนของรางกายสรางauto-antibodyตอตานสารself-antigenซงเปนสารทเกดจากกลไกการยอยสลายของเซลลในรางกายตามปกต กลไกการตอบสนองทางภมคมกนทกอใหเกดพยาธสภาพของโรคพบวามหลายรปแบบเชน 1. เกดการยดเกาะของสารประกอบเชงซอนทเกดจากปฏกรยาภมคมกนสารประกอบเชงซอนทเกดจากปฏกรยาระหวาง auto-antibodyกบself-antigenไปเกาะตดตามเนอเยอตางๆเชนเนอไต หลอดเลอด หรอขอ ท�าใหเกดการอกเสบบรเวณเนอเยอ ดงกลาว
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
14 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
Auto-antibodyทพบมากในโรคSLEเปนauto-antibody
ทจะกระท�าตอself-antigenทเกดจากการสลายตวของนวเคลยส
ของเซลลเนอเยอตางๆ auto-antibody เหลานนไดแก dsDNA
antibody(doublestrandDNAantibody),ssDNAantibody(single
strandDNAantibody),chromatinantibody,histoneantibody
และแอนตบอดทตอตานsolublenuclearfraction(solublenuclear
fractionไดแกSmหรอSmithantigen)การตรวจพบdsDNA
antibodyและSmithantibodyสงใชวนจฉยโรคSLEสวนssDNA
antibodyอาจตรวจพบในโรคอนๆดวยในปรมาณทแตกตางกน
2. เกดปฏกรยาระหวาง lymphocytotoxic antibody
กบ T lymphocyteมlymphocytotoxicantibodyทจ�าเพาะตอ
Tlymphocyteมากกวาlymphocyteชนดอนๆ ดงนนlymphocytotoxic
antibodyจงรบกวนการท�าหนาทของTlymphocyteไดและเมอ
complementรวมอยดวยจะเกดการท�าลายTlymphocyte
นอกจากนสารประกอบเชงซอนทเกดขนจากปฏกรยา
ระหวาง lymphocytotoxic antibody กบ self-antigen ของ T
lymphocyteสามารถหลดไปเกาะตดlymphocyteตวอนๆ จะขด
ขวางการท�าหนาทของlymphocyteตวนนๆ หรออาจหลดไปตด
หลอดเลอดท�าใหหลอดเลอดอกเสบ(vasculitis)หรอถาไปเกาะ
ทไตจะท�าใหไตอกเสบ(nephritis)
3. ปฏกรยาระหวาง auto-antibody ทจ�าเพาะตอเมด
เลอดมauto-antibodyหลายชนดทกระท�าตอเมดเลอดทพบใน
โรคSLEเชนanti-redcellantibody,antiplateletantibodyซง
เมอเกดปฏกรยากบself-antigenทเมดเลอดแดงหรอทเกลดเลอด
จะท�าใหเกดhemolyticanemiaและthrombocytopenia
4. เกด LE cellauto-antibodyชนด7SIgGจ�าเพาะ
ตอDNAของเมดเลอดขาวทถกท�าลายรวมกบcomplementจะ
ท�าใหลกษณะของ DNA เปลยนไปและถก phagocytosis ดวย
neutrophilลกษณะทเกดขนเรยกLEcellซงใชเปนตวชวยในการ
วนจฉยโรคSLEแตอาจตรวจพบในโรคอนดวยเชนrheumatoid
arthritis,scleroderma
อาการส�าคญเมอโรคก�าเรบ
เลอดออกทางปสสาวะเจบทรวงอกไอเปนเลอดปวด
กลามเนอทวรางกายผมรวงขอฝดในตอนเชาคลนไสอาเจยน
ปวดทองปวดขอและขอบวมรางกายออนเพลยปวดศรษะตลอด
เวลา ขาบวม เบออาหาร เปลอกตาบวม เลอดก�าเดาไหลงาย
หายใจไมสะดวกเจบหรอแสบเพดานปากผนขนบอยน�าหนกลด
เกณฑการวนจฉย SLE
เกณฑการวนจฉย SLE ตามAmerican College of
Rheumatology (ACR) ผปวยตองมลกษณะอาการอยางนอย4
ประการจากลกษณะอาการ11ประการตอไปน
1. Malar rash
อาการผนแดงผวเรยบหรอนนบรเวณโหนกแกมทงสอง
ขางมองดคลายปกผเสอ
2. Discoid rash
ลกษณะผนแดงนนหนามสะเกดเมอมอาการจะเกดท
รอยเดม
3. Photosensitivity
ผนแดงเนองจากแพแสงแดดแมโดนแสงแดดปกต
4. Oral ulcers
แผลในปากหรอบรเวณสวนในใกลคอแตไมเจบ
5. Non-erosive arthritis ปวดขอตงแตสองขอขนไป ขอบวม แตกระดกหรอผว
กระดกไมกรอน
6. Pleuritis or pericarditis
เยอหมปอดหรอเยอหมหวใจอกเสบ แสดงออกดวย
อาการเจบบรเวณปอดหรอมเสยงปอดผดปกตหรอตรวจพบคลน
ไฟฟาหวใจผดปกต
7. Renal disorder
มความผดปกตของไต โดยตรวจพบโปรตนในปสสาวะ
> 0.5 ก./วน ตอเนองเปนเวลานานหรอพบโปรตน > 3+พบ
เมดเลอดแดงและฮโมโกลบนในปสสาวะ
8. Neurologic disorder
อาการทางประสาทมอาการชกและมอาการทางจตเวช
แตทงนตองมนใจวาผปวยมไดรบยาทอาจเปนสาเหตของอาการ
ทางจตประสาท
9. Hematologic disorder
ความผดปกตของเมดเลอดเกดhemolyticanemiaและ
ตรวจพบเมดเลอดขาวต�า(<4,000/mm3ตองตรวจอยางนอยสอง
ครง)lymphopenia<1,500/mm3 (ตองตรวจอยางนอยสองครง)
thrombocytopenia(เกลดเลอด<100,000/mm3 และตองไมเกด
จากฤทธยาอน)
10. Immunologic disorder
10.1ตรวจพบความผดปกตของปรมาณauto-
antibodyดงนdsDNAantibodyหรอSmantibody
10.2อาจตรวจพบantiphospholipidantibody
โดยใหตรวจหาIgGหรอIgManticardiolipinantibodyและตรวจ
พบ lupus anticoagulant และตรวจหา antibody ของ syphilis
(treponemalantibodyabsorptiontest)ตอเปนเวลา6เดอนเพอ
คดแยกผลการตรวจทเปนบวกลวง
11. Positive antinuclear antibody
ตรวจพบ antinuclear antibody ตาง ๆ โดย
immunofluorescence ตลอดเวลา ทง ๆ ทผปวยไมไดรบยาท
เหนยวน�าใหเกดlupus
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
15วงการยาประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
ลกษณะอาการ SLE ทพบจากการตรวจรางกาย(ขอมลดดแปลง
กอน กรกฎาคม 1995 มาจาก The American College of
Rheumatology)
อาการทตรวจพบ เมอเรมตน (%) เมอเปนโรคนาน (%)
มประวตอาการ
ไมสบายรางกายทวไป
(ไขปวด) 53 77
กระดกและกลามเนอ
ขออกเสบ(Arthritis) 44 63
ปวดขอ(Arthralgia) 77 85
กลามเนออกเสบ(Myositis) 3 3
Raynaudsphenomenon 33 60
อาการทางผวหนง 53 78
เยอเมอกอกเสบ
(Mucousmembranes) 21 52
หลอดเลอดอกเสบ
(Vasculitis) 23 56
ระบบหวใจและปอด
เยอหมปอดอกเสบ
(Pleurisy) 16 30
อาการผดปกตของปอด 7 14
เยอหมหวใจอกเสบ 13 23
กลามเนอหวใจอกเสบ 1 3
หลอดเลอดอดตน 2 6
อาการอนๆ
ความผดปกตทางเดนอาหาร 18 45
การท�างานของไตผดปกต 38 74
เกดอาการโรคไต 5 11
พบโปรตนในปสสาวะ 3 8
อาการทางระบบประสาท 24 54
Cytoidbodies 2 3
Pancreatitis 1 2
Lymphadenopathy 16 32
ปจจยสงเสรมการเกดอาการ SLE
1. Estrogen
Estrogenเพมการสรางauto-antibodiesเหนยวน�า
ใหตอมthymusเลกลงยบยงการท�าหนาทของnaturalkillercellท�าใหกระบวนการ hydroxylation ของ estrone เพม ไดสาร
16-hydroxyestroneและestriol(ซงเปนอนพนธของestrogenท
มฤทธกระตนTlymphocyteมากทสด)
2. การตดเชอ เชน เชอไวรส EBV (Epstein-Barr virus);
CMV (cytomegalovirus) เชอแบคทเรย
ผปวยโรค autoimmune จะมภมคมกนเชอโรคต�า
นอกจากนเชอโรคอาจม antigenคลายกบ self-antigen จงอาจ
ท�าใหอาการโรคก�าเรบงายยงขน
3. ไดรบสารเคมจากสงแวดลอมและในขณะท�างาน
เชน hydrazine, tartrazine
TartrazineอาจกระตนการสรางANAและanti-ssDNA
(antibodies against single-stranded DNA) hydrazine ยบยง
เอนไซม(hepaticN-acetyltransferase,glutathione-S-transferase
และcytochromeP450)ทเกยวของกบเมตาบอลสมของauto-
antibodyจงท�าใหปฏกรยาตอบสนองตอauto-antibodyเพมขน
4. แสงแดด เชน ultraviolet light A และ B
แสงแดดกระตนการหลง epidermal และ dermal
cytokinesและantinuclearantibody(ANA)และสงเสรมกระตน
โมเลกลRo,LaและU1-RNP(ribonucleoprotein)ใหปรากฏท
ผวเยอหมเซลลของkeratinocyteจงสงเสรมปฏกรยาauto-antibody
กบself-antigenของkeratinocyte
5. อารมณ ความเครยด ความเจบปวยจากโรคอน
ปจจยเหลานจะสงเสรมความรนแรงของปฏกรยา
ภมคมกนเนองจากความเครยดลดการหลงcorticotropinreleasing
hormone
Drugs ทมความสมพนธตอการเกด Systemic Lupus
Erythematosus
1. ยาทสามารถท�าใหเกด SLE แนนอน
Chlorpromazine,hydralazine,isoniazid,methyldopa,
phenytoin,procainamide
2. ยาทอาจมความสมพนธตอการเกด SLE
Penicillamine,quinidine
3. ยาทยงสงสยวาอาจมสวนท�าใหเกด SLE
Atenolol, captopril, carbamazepine, clonidineHCl,
danazol,diclofenac,disopyramide,ethosuximide,goldsalts,griseofulvin, labetalol HCl, lithium, minoxidil, nitrofurantoin,
sulindac,sulfasalazine,tetracycline
การตรวจทางหองปฏบตการส�าหรบผปวยทสงสยจะเปน SLE
หรอโรคก�าเรบ
1. ตรวจนบเมดเลอด (CBC, complete blood count),
อตราการตกตะกอนของเมดเลอดแดง (ESR, erythrocyte
sedimentation rate)
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
16 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
■ คาชดเจนทบงชโรคก�าเรบ (Indicative of active disease) 1) เมดเลอดขาวต�า leukopenia (2,500/mm3- 4,000/mm3)ตรวจ2ครง 2) lymphocyte ต�า lymphopenia (1,500/mm3)ตรวจ2ครง ■ คาทอาจบงชวาโรคก�าเรบ (Possibly indicative of active disease) 1) เกลดเลอดต�าthrombocytopenia(<100,000/mm3)โดยไมมสาเหตจากยาทท�าใหเกดSLE 2) โลหตจางชนดเมดเลอดแดงมขนาดเลกและธาตเหลกต�า(normochromic,normocyticanemia)(สงเกตพบในผปวยมากกวารอยละ40) 3) คาESRมกเพมสงในขณะอาการก�าเรบแตคานเปนคาบงชไมชดเจนนกเกยวกบการก�าเรบของโรค เพราะในขณะทโรคสงบคาESRจะยงคงสงอย 2. ตรวจวเคราะหปสสาวะ (Urinalysis) ■ คาทบงชชดเจนวาโรคลกลามทไต (Indicative of active renal involvement) ตรวจพบredcell,hemoglobin,พบการหลดลอกของเซลลจาก granular, tubular และเซลลจากสวนอน ๆ ของไต พบคาโปรตนในปสสาวะสงตอเนองมากกวา0.5ก./วน(persistentproteinuria>0.5ก./วน)หรอตรวจพบ>/=3+ 3. ตรวจสารเคมตาง ๆ ในเลอด (Chemistry panel) ■ คาBUNและserumcreatinineจะไมสงในระยะแรกของโรคแตจะชวยประเมนสภาพของไต 4. ตรวจหา auto-antibody ทตอตาน nucleus (ANA)ดงน dsDNA antibody, Sm (Smith antigen) antibody, Ro/SSAantibody,La/SSBantibodyและRNP(ribonucleoprotein) antibody ■ anti-nuclearantibody(ANA)สงพบมากรอยละ95ของผปวยSLEในทางปฏบตการรกษาหากตรวจไมพบANAใหเลกสงสยวาผปวยเปนSLE ■ ตรวจหาantibodiesตอDNAและSmและแอนตบอดอนๆเชนanti-Roantibody,anti-Laantibody 5. ถายภาพโดยรงส (Radiologic) ■ ยงไมมความจ�าเปนในรายทเรมเปนโรค SLE แต บางรายอาจจ�าเปนตองX-rayขอและกระดกสนหลง 6. ตรวจเนอของไต (Renal biopsy) ส�าหรบผปวยทสงสยวาจะเกดnephritisเพอดเนอเยอของไตทเสยงตอการเกดend-stagerenaldisease
การสงเกตอาการแทรกซอนใน SLE 1. เกลดเลอดต�า (Thrombocytopenia) มจ�าเลอดทวรางกายปนสมวงรอบๆขอเทาเลอดออก
งายพบเลอดในอจจาระเลอดก�าเดาไหลงาย ภาวะเกลดเลอดต�าทไมแสดงลกษณะภายนอกใหปรากฏ เชนไมมจ�าเลอดแตเรมมmucosalbleeding(เลอดก�าเดาไหลประจ�าเดอนมามากผดปกตตรวจพบเมดเลอดแดงในปสสาวะ) 2. โรคหลอดเลอดหวใจ (Coronary artery disease) หลอดเลอดหวใจอดตนเจบแนนหนาอกหายใจไมสะดวกออกก�าลงกายไดนอย 3. หลอดเลอดด�าอดตน (Venous thrombosis) เกดอาการขนบรเวณทมการอดตนเชนทขามอาการบวมปวดกดเจบและรอน เหนเสนเลอดด�าชดเจนปวดมากขนเมอยนหรอเดนนานๆ 4. Strokeภาวะขาดเลอดอยางเฉยบพลนถาเกดทสมองอาจท�าใหเปนอมพาตมอาการทางสมองเกดทตาอาจท�าใหตาบอด 5. Seizuresเกดการชกไดงาย 6. Pulmonary hypertensionความดนในปอดสงมอาการเหนอยงายแนนหนาอกหมามดจะเปนลมบวมตามขาและตาตม 7. Pulmonary disease ปอดอกเสบ (pneumonitis), ปอดแฟบ(shrinkinglung) 8. Pancreatitisปวดทองบรเวณลนปปวดหลงคลนไสอาเจยน 9. Nephritis ไตอกเสบ 10. Osteonecrosis เซลลกระดกตายกระดกพรน หลงโกงปวดกระดกต�าแหนงทรบน�าหนกปวดบวมขอทอกเสบ 11. Antiphospholipid antibody syndromeเกดvascularthrombosisในอวยวะนนๆ ปวดปวดกลามเนอเปนแผลบรเวณขาแทงบตรเปนตน
แนวทางการรกษาดวยยา ขนตอนการเลอกใชยาอยางเหมาะสมจะยดตามความรนแรงของโรคและคาแลบทเกยวของ
การรกษาอาการไมรนแรง (Mild SLE) ผปวยจะมอาการปวดขอปวดกลามเนอออนเพลยมแผลในชองปากและผวหนงอกเสบเลกนอยมไขต�าๆคาแลบผดปกตเลกนอยปวดศรษะอาการปวดขอและกลามเนอจะเปนอาการน�าทพบบอยทสดส�าหรบSLEในระยะตน
การรกษาดวยยา 1. อาจท�าใหเกด proteinuria และ edema ไตวาย และภาวะเยอหมสมองอกเสบชนดasepticmeningitis 2.Antimalarials(chloroquine,hydroxychloroquine) ใชเมอผปวยไมตอบสนองตอ NSAIDs นอกจากบรรเทาปวดยากลมนชวยลดอาการอกเสบของผวหนงไดดเนองจากมฤทธกดภมคมกน ตานการอกเสบ และกนแดดไดดวย และมรายงานวา
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
17วงการยาประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
ไมเกน1กรมเปนเวลา1ชวโมง)เดอนละครงตดตอกน6เดอนจากนนเพอควบคมโรคใหยาcyclophosphamideทก3เดอนเปนเวลา2ปส�าหรบprednisoloneจะตองคอยๆลดขนาดลงโดยใชเวลา 6 เดอน จนกระทงใหไดขนาดยาต�าสด เชน 5-7.5 มก./วนcyclophosphamideอาจท�าใหเกดhemorrhagiccystitisซงการใหยาตองใหคกบสารน�าในปรมาณมากหรอใหรวมกบMESNAการใหยาระบบนเช อวามผลดกบการปองกนไต หรอหลงจากใหยาcyclophosphamideควบคมอาการใหสงบในชวงแรก(6เดอน)หลงจากนนควบคมโรคดวยazathioprine2-2.5มก./กก./วนเปนเวลา2ป 2.หรอเรมรกษาดวยสเตยรอยดIV3วนตดตอกนทกเดอนและรบประทานcyclophosphamide(2มก./กก./วน)หรอazathioprine 3. หรอใชยา oral prednisolone รวมกบรบประทานยาcyclophosphamideและazathioprine 4. หรออาจใชกระบวนการ plasmapheresis หรอใชยาcyclosporineและmycophenolatemofetil การท�าลายอวยวะยงคงปรากฏแมวาโรคจะสงบลงในระยะสนๆการใชยารวมกน2-3ตวพบวาอบตการณESRลดลงแตยงไมมรายงานสรปวาการใชยา2-3ชนดจะท�าใหผปวยรอดชวตสงกวาการใชสเตยรอยดชนดเดยว
การดแลสขภาพเมอเปน SLE 1.ใชยาตามแพทยสง 2.อยาหยดยาเองเพราะยาจะชวยควบคมใหโรคสงบ 3.ดแลรางกายสขอนามยความสะอาดเพอปองกนการตดเชอหลกเลยงการเขาไปอยในทแออด 4. ใชครมกนแดดทาผวเมอจะออกนอกบาน พยายาม หลกเลยงแสงแดดจา 5. ระวงการใชยาทอาจกระตนการเกดโรคหรอสารเคมทท�าใหโรคก�าเรบ 6. ถายงควบคมโรคยงไมสงบ ไมควรตงครรภ จงตองคมก�าเนดโดยใชยาทไมมestrogenหรอมนอยทสดหรอใชถงยางอนามยไมควรใสหวงเพราะจะท�าใหระคายเคองมดลกเกดการอกเสบตดเชองาย 7.ออกก�าลงแบบแอโรบกเบาๆเชนเดนวายน�า 8.ควบคมน�าหนก 9.หลกเลยงอาหารไขมน 10.ไปพบแพทยทนททสงเกตพบอาการก�าเรบ 11.ผอนคลายจตใจ
ยามฤทธตานการเกาะกลมของเกลดเลอดและลดคอเลสเตอรอล ขนาดยาทใชhydroxychloroquineครงละ200มก.วนละ2ครงเชา-เยนเปนเวลา3เดอนจากนนลดลงเหลอวนละ200มก.(ขนาดยาไมเกน6มก./กก./วน) การเฝาระวงยานจะมผลตอมานตาผปวยควรไดรบการตรวจสายตาทก6 เดอนนอกจากนยาอาจท�าใหเกดอาการคลนไสคนผวคล�าปวดกลามเนอการใชยาเปนเวลานานเมอหยดยาผปวยอาจมอาการก�าเรบ และในรายทผปวยดอยาใหใช quinacrine รวมกบhydroxychloroquineหรอdapsoneรวมกบthalidomide 3. ผปวยทไมตอบสนองตอยาทกลาวมา ตองรกษาดวย สเตยรอยดขนาดต�าๆ เชนprednisolone0.3-0.5มก./กก./วนเปนเวลา4-6สปดาหหลงจากนนคอยๆลดขนาดยาลงตามล�าดบ 4.ส�าหรบรอยอกเสบทผวหนงใหทาครมสเตยรอยด
การรกษาอาการรนแรงปานกลาง(Moderate SLE) ลกษณะอาการ ไดแก ไขสง, toxaemia, ผวหนงและเยอเมอกอกเสบรนแรงแพแสงแดดตรวจพบความผดปกตของจ�านวนแอนตบอดมากปอดอกเสบเยอหมหวใจอกเสบระดบกลางไตเรมอกเสบโลหตจางเนองจากตกเลอดและเกลดเลอดต�า
การรกษาดวยยา 1. รบประทานprednisolone1มก./กก./วนรวมดวยยา กลมantimalarialควรใหprednisoloneจนกระทงโรคสงบปกตจะใชเวลาประมาณ6สปดาหหลงจากนนใหคอยๆลดขนาดลงอยางชาๆซงใชเวลาประมาณ 6-12 เดอน ในผปวยทมอาการรนแรงจะรกษาแบบpulsetherapyดวยmethylprednisolone(15มก./กก.ขนาดสงสด1กรม)โดยฉดเขาหลอดเลอดด�าเปนเวลา1ชวโมงจ�านวน3-5วนตดตอกนเพอควบคมอาการหลงจากนนจงใหprednisoloneโดยการรบประทาน ผปวยควรไดรบแคลเซยม1,000มก./วนเสรมและวตามนด800ยนต/วนและalendronate70มก./สปดาหเพอปองกนกระดกพรนเนองจากการใชprednisoloneเปนเวลานานผปวยสวนใหญไมจ�าเปนตองใชสเตยรอยดนานเกน6เดอนอาจใชantimalarialควบคมโรคและใชNSAIDsเปนครงคราวเมอมอาการปวด การรกษาอาการรนแรง (Severe SLE) อาการของโรคคกคามตอการเสยชวต เชน มไตอกเสบกระจายเปนบรเวณกวางมazotemiaความดนโลหตสงมอาการทางสมอง ชก สบสน หมดสต หลอดเลอดอกเสบและถกท�าลาย เกดperipheralgangreneเลอดออกในกระเพาะอาหาร
การรกษาดวยยา 1. high-dosedaily oral prednisolone (40-60มก./วน)รวมกบcyclophosphamidepulsesIV(ขนาดยา0.75ก./ม.2สงสด
เอกสารอางอง
DipiroJT,TalbertRL,YeegC,MatzkegR,WellsBgandPosey
LM.Pharmacotherapy. A Pathophysiologic Approach. ed8th,USA:Mcgraw
Hill(2011).
LockshinDM.SystemicLupusErythematosus(SLE).Best Practice
of Medicine.October2002.http://merck.micromedex.com/index.asp?page=bpm_
brief&article_id=BPM01RH11AccessedAugust13,2005.
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
18 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
D.รกษาดวยcyclophosphamideIVเดอนละ1ครงตดตอ กน6เดอนและ1ครงทก3เดอนเปนเวลา1ป E. เยอหมหวใจอกเสบระดบกลางไตอกเสบเปนบรเวณกวาง
6. ขอใดไมเกยวของกบการเฝาระวงอาการไมพงประสงคของยา cyclophosphamide A.คลนไสอาเจยน B.Hemorrhagiccystitis C.ใหสารน�าในปรมาณมากกอนและหลงการใหยา D.ระดบออกซเจนในเลอด E.ตรวจเมดเลอด 7. ยาใดทอาจถกเลอกใชรกษา lupus nephritis ในชวงตนของการใหยา (induction of treatment) A.CyclophosphamideIV B.Azathioprine C.MethylprednisoloneIV D.AและC E.AและB
8. ยาใดทเหมาะส�าหรบรกษา lupus nephritis ในชวง maintenance A.CyclophosphamideIV B.Azathioprine C.MethylprednisoloneIV D.AและB E.AและC 9. ขอใดไมถกตองกบค�าแนะน�าทผปวยหญงไทยค อาย 35 ป ทเปน SLE ควรไดรบในการดแลสขภาพเพอปองกนโรคก�าเรบ A.หลกเลยงทแออดทเสยงตอการตดเชอ B.รบประทานยาตามแพทยสงอยางเครงครด C.คมก�าเนดดวยยาเมดคมก�าเนดทมestrogenในปรมาณ สง D.คมก�าเนดดวยยาเมดคมก�าเนดทมestrogenปรมาณต�า หรอคนอนสวมถงยางอนามย E.การใชยาอนนอกเหนอจากยาทแพทยสงอาจท�าให อาการlupusก�าเรบได
10. ขอใดคอ monitoring parameter เมอผปวยอาย 45 ป ตองใชยา hydroxychloroquine เปนระยะเวลามากกวา 1 ป A.AST,ALT B.CBC C.Creatinine D.ตรวจสายตาทก6-12เดอน E.มวลกระดก
1. ขอใดไมถกตองเกยวกบโรค SLE A. เกณฑการวนจฉยถกก�าหนดโดยAmericanCollegeof Rheumatology B.ผวหนงแพแสงแดดมผนแดงบรเวณโหนกแกมทงสองขาง มองคลายปกผเสอ C.ระยะแรกของการเกดโรคผปวยทกรายมอาการไตวาย D.โรคSLEมกพบในผหญงวยรนมากกวาผชาย E. เกดการอกเสบเนองจากปฏกรยาแพภมคมกนตนเอง พรอมกนหลายอวยวะ
2. ขอใดถกตองเกยวกบปจจยสงเสรมการก�าเรบของโรค SLE A.สารกนแดดอาจท�าใหโรคก�าเรบ B.สารสเตยรอยดอาจท�าใหโรคก�าเรบ C.ยาคมก�าเนดทมprogesteroneเพยงอยางเดยวอาจท�าให โรคก�าเรบ D.ยาคมก�าเนดทมสวนประกอบของestrogen E. ยาบรรเทาปวดทมใชสเตยรอยด
3. ขอใดไมถกตองเกยวกบความผดปกตของคาแลบในผไดรบการวนจฉยวาเปน SLE A.ANA>1:80 B.dsantibodyเพมขน C.เมดเลอดขาวลดลง D.Blymphocytestimulatingfactorลดลง E.AntiSmantibodyเพมขน 4. ขอใดไมถกตองเกยวกบ mild SLE A.ใชNSAIDsเพอบรรเทาอาการปวดขอและกลามเนอ B.ใชhydroxychloroquineถาผปวยไมตอบสนองตอNSIADs C.การใชhydroxychloroquineจะชวยบรรเทารอยโรคอกเสบ ทผดปกตทางผวหนงดวย D.ใชprednisoloneขนาด60มก./วน E.ผปวยจะมอาการปวดขอ ปวดกลามเนอ ออนเพลย ไขต�าๆผวแพแสง 5. ขอใดไมถกตองเกยวกบ moderate SLE A.ปวดกลามเนอปอดอกเสบเยอหมหวใจอกเสบระดบกลาง ไตเรมอกเสบ B.รกษาดวยprednisoloneขนาด60มก./วนเมอคมอาการ ไดแลวใหคอยๆลดprednisoloneลงอยางชาใชเวลา ไมนอยกวา6เดอน C.รกษาดวย prednisolone ขนาด 60 มก./วน รวมกบ hydroxychloroquineประมาณ6สปดาหเมอคมอาการ ไดแลวใหคอยๆลดprednisoloneลงอยางชาใชเวลา ไมนอยกวา6เดอน
PLUSPLUSCONTIN
UIN
G P
HARM
ACEUTIC
AL E
DUCATIO
N
19วงการยาประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556
เรอง ..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
...........................................................................
ชดท ________
ใหขดเครองหมาย หรอ หนาขอทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว✓ ✗
ชอ............................................................................นามสกล................................................................................อาย....................ป...........
ร.พ.รฐบาล ร.พ.เอกชน รานขายยา อนๆ.............................................................................ทอยเลขท...............................
หม....................ซอย..........................................อาคาร.............................................................ชนท.............................................................
แขวง/ตำบล...........................................................เขต/อำเภอ....................................................จงหวด.........................................................
รหสไปรษณย...............โทรศพท..........................โทรสาร...............................มอถอ.................................E-mail...........................................
เลขทใบประกอบวชาชพ
CONTINUING PHARMACEUTICAL EDUCATION
ภก. ภญ.
สำหรบเจาหนาท
ภ
¡ Ã Ð ´ Ò É ¤ Ó µ Í º
บรษท สรรพสาร จำกด (ศนยขอมล CPE) ภายใน 3 เดอน71/17 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กทม. 10700 Tel. 0-2435-2345 ตอ 110 FAX 0-2884-7299
โปรด!! สงกระดาษคำตอบของทานมาท
ขอเสนอแนะในการจดทำ CPE PLUS .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
(พบตามรอยน)
(พบตามรอยน)
PLUSPLUS
รหส
(กระดาษคำตอบสามารถถายเอกสารได)ผทเคยรวมตอบคำถามกบแบบทดสอบนแลว ไมตองสงซำ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
โรคเอสแอลอSystemic Lupus Erythematosus (SLE)
1-000-CPE-062-1305-02
ฉบบประจำ�เดอนพฤษภ�คม 2556
PLUS
PLUS
CONTI
NUIN
G P
HARM
ACEUTI
CAL
EDUCATI
ON
CPE
top related