นาวาเอก บุญเรือง หอมขจร รอง ...รองเจ...

ธรรมเนยมปฎบตดานพธการทต

นาวาเอก บญเรอง หอมขจร รองเจากรมขาวทหารเรอ

พธ หมายถง แบบ อยาง ธรรมเนยม พธการ หมายถง การทเก ยวกบพธและแบบหนงสอการทต

การทต คอ ศลปะของการเจรจาแกปญหาระหวางประเทศโดยสนต หรอ เจรญสนถวไมตรเปนทางราชการ

พธการทต Diplomatic Protocol/PROTOCOL คอ แบบอยาง หรอธรรมเนยม ระเบยบแบบอยางหรอขนบธรรมเนยมทถอเปนหลกเกณฑส าหรบการปฏบตดานความสมพนธระหวางประเทศ ซงวางไวหรอยอมรบกนโดยท วไปวา เปนหลกเกณฑดานพธการ ทรฐบาล ผแทนของรฐบาลหรอราชการจะตองปฏบตตาม อยางเครงครดเพอใหเกดความมมารยาทระหวางประเทศ

ความมงหมาย ก าหนดเปนแนวปฏบตใหแตละคนทท าหนาททางการทตของแตละประเทศใหไดรบเกยรต ไดรบการปฏบตอนเหมาะสมและถกตองสมกบฐานะของตน

โดยมวตถประสงคหลก ดงน • ความเปนระเบยบเรยบรอย ในการปฏบตทางการทต เปนแนวทางด าเนนการอยางมแบบแผนอนเปนทยอมรบระหวางประเทศ

• ประมวลความมมารยาทระหวางประเทศเพอแสดงอธยาศยไมตร • เปนการวางระเบยบของการสมาคมระหวางประเทศอยางผเจรญ • เปนการใหเกยรต อ านวยความสะดวก และปลอดภยแกผแทนทางการทต

• สะทอนภาพลกษณของประเทศชาตหรอกลมประเทศ • สรางความประทบใจเมอแรกพบ ไมวาจะเปนชาตใหญ หรอเลก

ลกษณะแบบธรรมเนยบปฏบต - แบบธรรมเนยมปฏบตสวนตน - แบบธรรมเนยมปฏบตตอผอ น

พธการทต เปนเรองทมความส าคญและเกยวของกบธรรมเนยมตาง ๆ ดงน

1. การเคารพในเกยรตและศกดศรระหวางประเทศ ส งใดทเกยวกบเกยรตยศและศกดศรของประเทศ เชน ธงชาต ประมขรฐและบคคลส าคญของรฐ จะไดรบความเคารพนบถอและปฏบตตออยางถกตองตามพธการทต

2. การจดล าดบความส าคญ/ล าดบอาวโส (Orders of Precedence) บคคลทเปนตวแทนแหงรฐ จะตองไดรบการปฏบตตออยางมเกยรตและศกดศรท เทาเทยมกน แตจะไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนในเรองเดยวกนและขณะเดยวกนพรอมกนท งหมดยอมเปนไปไมได จงตองมการจดล าดบความส าคญกอนหลง หรอทเรยกวา “การจดล าดบอาวโส” โดยมหลก ดงน

• การจดล าดบอาวโสแหงรฐ นยมใชหลกการจดล าดบอาวโสตามตวอกษรตวแรกของชอประเทศ

• ธงชาต เพลงชาต หรอตวแทนของชาต ใหยดหลกเกณฑตามหลกการจดล าดบอาวโสแหงชาต

• ล าดบอาวโสส าหรบคณะทต มการจดทเครงครด โดยใหยดเอาวนทเขารบหนาทเปนหลก

3. การแสดงอธยาศยไมตร การแสดงอธยาศยไมตรถอวาเปนเรองส าคญในทางการทต เชน การแสดงความยนดและแสดงความเสยใจในโอกาสตาง ๆ การสงผแทนไปรวมงานพธการตาง ๆ ของรฐ หรอแมแตการสงผแทนระดบตาง ๆ ไปเยอนซงกนและกน และการแสดงอธยาศยไมตรทางการทตยอมมหลกเกณฑและพธการท งส น

แบบธรรมเนยมปฏบตสวนตว คอ ศลปะการท าตวใหเหมาะสมตอการเขาสงคมนกการทต • บคลกลกษณะ (Personality) • มารยาท (Etiquette) การปฏบตอนเหมาะสมและถกตองสมกบฐานะของตน

บคลกลกษณะ คอ ลกษณะเฉพาะตวทผดแผกแตกตางจากคนอนๆ ทาวทวาจา การใชถอยค า การวางตว การยน การเดน การรจกส ารวม ฯลฯ

• ลกษณะความเปนสวนตวทอยภายในจตใตส านกของตนเอง เชน ความใฝฝน ความส านกผดชอบด • ลกษณะทเปดเผยออกมา เชน ค าพด การแตงกาย

• สามารถปรบปรงได ดวยการศกษา สงเกตผอ นปฏบตและปฏกรยาตอเรา

แบบธรรมเนยมการปฏบตตอผอ น • ธรรมเนยมปฏบตท วไปในสงคมนกการทต • ธรรมเนยมปฏบตดานราชการหรองานหนงสอในวงการทต

• แบบธรรมเนยมการปฏบตตอผอ น – ธรรมเนยมปฏบตท วไปในสงคมนกการทต – ธรรมเนยมปฏบตดานราชการหรองานหนงสอในวงการทต

ธรรมเนยมปฏบตท วไปในสงคมนกการทต * การเยยมคารวะ(Courtesy Call)/Presentation Call - คนไทย - คนตางชาต การเยยมคารวะ ท งคนไทย/ตางชาต เปนทางการ และไมเปนทางการ

• การรวมพธการและกจกรรมตางๆ

• การรวมการเขายนพระราชสาสนตราต ง (Credentials)

ออท. ประจ ำ สปจ. ยนพระรำชสำสนตรำตง

กำรเยยมคำรวะส ำหรบ ผชท.

เยยมคำรวะเพอแนะน ำตว-ลำ ทงฝำยชำยและหญง •ออท. อท. •กห. ทร. สวนรำชกำรทตดตอสมพนธ

•Dean คณะ ผชท.ทหำร

กำรขอเขำพบเพอหำรอ และประสำนงำน ตลอดจนงำนหนงสอ

ธรรมเนยมปฏบตดานราชการหรองานหนงสอในวงการทต

- งานหนงสอภาษาไทย - งานหนงสอภาษาตางประเทศ

ทส าคญ คอ การเดนทางมาถง และการลาเมอพนต าแหนงหนาททางการทต ..... เปนการปฏบตตาม บทบญญตขอ ๑๐ อนสญญากรงเวยนนาวดวยความสมพนธทางทต ค.ศ.1961

..... เอกสทธและความคมกนทางการทต อนๆ การมหนงสออวยพร หนวยงาน กองทพ บคคล ... ในเร องตางๆ

การเยอนในฐานะพระราชอาคนตกะ • State Visit : การเยอนอยางเปนทางการในฐานะพระราชอาคนตกะ เปนการเยอนระดบสงสด มพธการตอนรบและสงเตมรปแบบ (ขนแทนรบความเคารพ/ตรวจแถวทหารกองเกยรตยศฯ/ยงสลต 21 นด/พธมอบกญแจเมอง/งาน state banquet ฯลฯ)

• Private Guest : การเยอนในฐานะพระราชอาคนตกะสวนพระองค

การเยอนในฐานะแขกของรฐบาล • Official Visit : การเยอนอยางเปนทางการ มพธตอนรบ-สงเตม รปแบบของแขกรฐบาล (ผนายกฯ ไปรบทสนามบน/ขนแทนรบความเคารพและตรวจแถวทหารกองเกยรตยศ (ทท าเนยบ) การหารอ/งานเลยงอยางเปนทางการ ฯลฯ)

• Working Visit : การเยอนเพอการเจรจาท างาน ปรบลดดานพธการ • As Guest of the Government : การเยอนทรฐบาลรบเปนแขก ไมมพธการตอนรบ

การเยอนในฐานะแขกกระทรวง : ไมมพธการ แตมการตอนรบและอ านวยความสะดวกดานตาง ๆ ตามสมควร

• การจดทนงในรถยนตรบรอง

• การเขาเยยมคารวะ

• การประชมสองฝาย

• การประชมนานาชาต

• การลงนามความตกลง

การจดทน งในรถยนตรบรอง

– แขกเกยรตยศ/VIP น งเบาะหลงตรงกนขามคนขบ

– คนทสองน งเบาะหลงดานคนขบ

– สวนคนทสาม (หากม) น งตรงกลาง

– เบาะหนาคกบคนขบรถใหจนท.ตดตาม/องครกษ

– กรณรถต ให VIP น งเบาะหลงแถวแรก

VIP 2

VIP 3 (if any)

VIP 1 LO/Security

จดทน งแบบ

โซฟา หรอ

แบบตว U

โดยใหแขกน ง

ดานขวามอ

ของเจาภาพ

1. การเขาเยยมคารวะ

2. การประชมสองฝาย

จดทน แบบตว I

ใหหวหนาคณะ

แตละฝายน งตรง

กลางคนละขาง

สวนผตดตามให

แตละฝายน ง

ตามล าดบอาวโส

การจดเตรยมสถานท • โตะลงนาม พรอมอปกรณ • เกาอส าหรบประธานสกขพยาน และเกาอส าหรบผลงนาม • ธงเลกต งโตะสองฝาย (ต งตามทน งของผลงนาม) • ธงชาตสองฝาย ต งตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการใช การชก หรอการแสดงธงชาตและธงของตางประเทศ ในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๒๙ ปรบปรงแกไขป 2546

หนวยงานทเกยวของ จดเตรยมความตกลง/บนทกความเขาใจ ล าดบพธลงนาม

• พธกรเชญสกขพยาน พรอมดวยผเขารวมพธ เขาน งประจ าท ณ หองลงนาม

• เจาหนาทพธการเชญประธานในพธ/ผลงนามท งสองฝาย ไปยงหองลงนามและน งในทน ง ณ โตะลงนาม ทจดไว

• พธกรประกาศเร มพธลงนาม • ผลงนามท งสองฝายลงนาม และแลกเปลยนความตกลงหรอบนทกความเขาใจ • ประธานสมผสมอแสดงความยนดกบผลงนามท งสองฝาย • ประธานในพธ/ผลงนาม และสกขพยานดมแสดงความยนด และถายภาพรวมกนหมายเหต : กอนดมแสดงความยนดอาจมการกลาวสนทรพจนส น ๆ (เจาภาพเรมกอน)

เสรจพธ * กรณประเทศมสลมงดเครองดมแอลกอฮอล

มารยาทสากลท วไป

1. มารยาทในการเรยกชอบคคล •ใชค าน าหนาเสมอ (Mr. / Mrs. / Miss / Ms. / Dr. / Prof.)

•อยาเรยกชอตนหากไมสนทสนม •อยาเรยกชอยอ เชน เจมส เปน จม รอเบรต เปน บอบ ไมเคล เปน ไมค วลเลยม เปน บล จลเลยน เปน จล เจนนเฟอร เปน เจนน

•พระราชวงศ หรอบคคลทมต าแหนงส าคญ ตองเรยกใหถกตอง ดงน

เอกอครราชทต : His/Her (Your) Excellency

รฐมนตร : His/Her (Your) Excellency, The Honourable

นายกรฐมนตร : His/Her (Your) Excellency, The (Right) Honourable

ขนนางองกฤษ : Sir/Lady (ใชกบช นอศวน/Knight) Lord/Mrs. (ใชกบช น Baron)

พระราชวงศ : His/Her (Your) Majesty / His/Her (Your) Imperial Highness/ His/Her (Your) Royal Highness / His/Her (Your) Serene Highness / His/Her (Your) Highness

2. มารยาทในการแนะน าบคคล • แนะน าผมอาวโสนอยใหผอาวโสมากรจก • แนะน าบรษใหสตรรจก • ใหเอยชอผอาวโสกอน โดยตองใชค าเชอมใหเหมาะสม คอ

• หากเปนทางการใช present นอกน นใหเลอกใชตามความเหมะสม คอ introduce this is แตไมนยมใช to meet

• หากตองแนะน าตวเอง ใหแนะน าชอตนกอน แลวเวนวรรคไปช วอดใจแลวคอยบอกชอเตม เชน I’m John …. John Smith.

• เร มดวยค าพด-สมผสมอ (handshaking) หรอสวมกอด (hugging) -จมพต (kissing)

• การสมผสมอ ไมบบแรง(bone-crushing)-ไมนมนม(finger-tip holder)-ไมสรวมถงมอ (Glove handshake)

3. มารยาทในการสนทนา • มทาทเปนมตร เปนธรรมชาต และผอนคลาย • เร มตนดวยเรองท วไปแลวคอยขยบเขาไปถงความสนใจ

• บางคร งอาจใชการสนทนาแบบเรองงาย ๆ (small talk) โดยทกทาย-ค าชมเครองแตงตวสภาพแวดลอมท วไป…

• หวขอสนทนาม 2 ประเภท คอ เร องท วไป (friendly topics) เชน จราจร อาหาร ดนตร หนง กฬา หนงสอ แฟช น การงาน ฯลฯ

เร อหนก (hardcore topics) เชน ธรกจ การเมอง ศาสนา การเงน ฯลฯ

การทกทายและการตอนรบ (greeting)

การแสดงการตอนรบ • การตอนรบดวยค าพด • การตอนรบดวยการสมผสมอ (handshaking)

• การตอนรบดวยการสวมกอด (hugging)

• การตอนรบดวยการจมพต (kissing)

• จมพตมอ (hand kissing)

• จมพตแกม (cheek kissing)

• จมพตอากาศ (air kissing)

หลกการสมผสมอ

• ไมบบมอ (bone-crushing) • ไมจบแบบแตะมอ (fingertips-

holding) • ถอดถงมอกอน • ไมจบมอขณะทมออกขางอย ในกระเปา • จบมอสตรเชนเดยวกบบรษ • ลกขนจบมอ • หากมหลายคนตองจบทกคน • หากจ าเปนจบดวยมอซายกได • เตรยมพรอมเสมอเพอการจบมอ

งานเลยงทางการทต

งานเลยงถอเปนกจกรรมทางสงคมทส าคญ ไมไดมจดมงหมายเพยงเพอใหผไดรบเชญมารวมงาน ไดมโอกาสกนอาหารอมอรอยเทาน น หากเปนการแสดงออกถงความมอธยาศยไมตร ทมงหวงใหทกคนทมารวมงานเลยงไดมความสขสดชน และ รนเรงกบบรรยากาศในงานเลยงน น ๆ เปนการสรางบรรยายกาศแหงมตรภาพเพยบพรอมไปดวยศกดศรและเกยรตภม

งานเลยงทางการทตจะตองจดอยางพถพถนและปราณต นกการทตทดตองระมดระวงในการปฏบตตวใหถกตอง เพอ

ใหนกการทตเปนทเคารพนบถอและเปนทรกใคร ซงถอวาเปนเครองมอชวยเสรมสรางความสมพนธทดตอกน แสดงถงการยกยองใหเกยรต และเปนสวนเสรมการทตแบบสวนตว และชวยลดความตงเครยด นอกจากนยงเปนเวทแลกเปลยนความคดเหน เผยความในใจ หรอแมแตการหาขาวท งจากพนธมตรและฝายตรงขามอกดวย

(1) งานเลยงรบรองท วไป (Reception) เปน งานเลยงทเรยกชอตามวตถประสงค

ของงาน เปนอยางเดยวกบงานเลยง Cocktail ซงเรยกตามชอเครองดมทเสรฟ

งานเลยงประเภทน เจาภาพสามารถเชญ

แขกไดเปนจ านวนมากและไมยงยากนกในเรองอาหารและเครองดม ไมตองจดเกาอส าหรบแขก อาหารทเสรฟจะจดใสถาดมาบรการถงตว เปนอาหารทสามารถหยบจบไดสะดวก (finger food) เปนชนขนาดพอดค า แขกสามารถยนคยไปกนไปได ซงถอวาถกตองตามมารยาทของคนไปงานเลยงรบรอง สวนใหญจะจดขนชวงระหวางเวลา 18.00 - 20.00 น.

หากเจาภาพมเวลานอยและเชญแขกไม

มากนก (เชญเดยว) มกนยมจดในชวงเทยงวน ซงเรยกวางาน Vin d’honneur

ประเภทของงานเลยง

(2) งานเลยงอาหารกลางวนและอาหารค า

(Luncheon and Dinner)

•งานอาหารกลางวน จะเปนทางการหรอมพธรตองมาก กวางาน reception แตนอยกวางาน dinner แขกผรวมงานมกจะแตงกายดวยชดสากลสออน (lounge suit)

•งานเลยงอาหารค า ถอวาเปนงานเลยงทมรปแบบและพธการละเอยดออนเครงครดและมพธรตองมาก จะตองใสใจใหมากในการเชญแขก การจดเตรยมอาหาร การจดโตะอาหาร และดานพธการอน ๆ การแตงกายส าหรบงานน โดยมากจะแตงกายดวยชดสากลสเขม (dark suit) หรอหากเปนงานทมพธการมากจะใสชดราตรสโมสรทเรยกวา “Black tie หรอ White tie” แลวแตความส าคญและลกษณะของงาน

ข นตอนการเตรยมการงานเลยง

เจาภาพงานเลยง

ก าหนดประเภทงานเลยง / สถานทจดงาน

รายชอแขกทจะเชญ

บตรเชญ / บตรวางโตะ

รายการอาหาร (เมนอาหาร)

ผงทน ง

การจดโตะอาหาร

บตรเชญ

การเลอกรปแบบโตะส าหรบงานเลยง ข นอยกบขนาดของสถานท จ านวนคน และประเภทของงานเลยง ซงมหลายรปแบบ ท งโตะรปตว I รปตว U รปตว T รปตว E รปหว รปเกอกมาและโตะกลม

(Table Setting)

โตะรปแบบตาง ๆ ก

โตะรปตว I

โตะยาว

โตะรปตว U

โตะรปตว T

โตะรปตว E

โตะรปหว

โตะกลม

โตะรปเกอกมา

การจดโตะอาหารทท าเนยบรฐบาล

หลกการจดผงทน งส าหรบงานเลยง การจดผงทน งส าหรบงานเลยงถอวามความส าคญอยางยง เนองจากเปนการแสดงถงการใหเกยรตแกแขก หากจดทน งไมถกตองเหมาะสมอาจท าใหแขกรสกขนเคองใจได เพราะถอวาไมไดรบเกยรตสมฐานะ อยางไรกตาม ในการจดผงทน ง มหลกเกณฑ ดงน

• ก าหนดทน งของเจาภาพและแขกเกยรตยศใหเหมาะสม โดยใหแขกเกยรตยศน งในทน งส าคญ (power seat)

• จดล าดบอาวโสของแขกทเหลอโดยสลบฝาย (ไทย-ตางประเทศ)

• จดสลบเพศหญง/ชาย • หากอาวโสเทากน ควรใหเกยรตฝายตางประเทศ (ฝายแขก)

• หากเหนเหมาะสมใหผท มภารกจคลายกนน งใกลกน

• หลกเลยงการใหหญงน งปลายโตะ (ปดโตะ)

การจดผงทน ง (Seating Plan)

8 7

6 5

4 3

2

เจาภาพ แขกเกยรตยศ

1

2

5

3

1

6

4

7 8

ฝายแขก

ฝายเจาภาพ

การจดแผนผงทน งแบบตว I ส าหรบงานเลยงอาหาร

ณ กระทรวงการตางประเทศ (เชญเดยว)

การจดผงทน งงานเลยงแบบโตะกลม

ประต

เจาภาพ

2

3

4

5

6

6

แขก vip

2

3

4

5

เจาภาพ/ไทย

แขกตปท.

การเตรยมตว

เขาใจความหมายและวตถประสงคของงานเลยง

การตอบรบ – ตอบปฏเสธบตรเชญ

ศกษาข นตอนหรอล าดบของงานเลยง

ขอมลรปแบบการจดโตะอาหาร (มผงทน งหรอไมมผง)

บคคลส าคญและจ านวนแขกทเชญรวมงาน

เตรยมของขวญ (หากจ าเปน)

มารยาทส าคญในงานเลยง

ไปงานเลยงใหตรงเวลา

ทกทายเจาภาพและแขกอนและอ าลาเจาภาพเมอ

งานเลก

สงเสรมบรรยากาศของงานโดยการรวมสนทนาพดคยตามสมควร

อยาอยนานเกนไป

(Oh, don’t leave. Do stay longer)

อยาลมของขวญและการขอบคณ

กนดมดวยความสภาพเรยบรอย ใหถกตองตามลกษณะวฒนธรรม

วางตวใหเหมาะสมในโตะอาหาร โดยรวมการสนทนาพดคยตามสมควร

กลาวสนทรพจน (หากม) การใชอปกรณบนโตะอาหารทถกตอง • มด/ชอน (อยดานขวา) • สอม (อยดานซาย) • แกวน าและแกวไวน วางอยดานขวามอเหนอ มดและชอน

• ผาเชดปาก อาจวางอยบนจานรองหรอบนโตะขางสอม

• ขนมปง อยดานซายมอ

มารยาทบนโตะอาหาร

M

B W

B = bread /ขนมปง

M = meal /อาหาร W = water / เครองดม