ถอดความรู้ด้านศิลปวัฒป...

ถอดความรดานศลปวฒปวฒนธรรม จากการเรยนการสอนวชาปฏบตการสรางเสรมสขภาพจตและการพยาบาลจตเวช นกศกษาชนปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสวนดสต หวขอการจดการเรยนการสอน: โครงการสบสานการละเลนไทย รวมใสใจพฒนาการเดก

การใชภมปญญาไทย “การละเลนพนบาน”เพอชวยสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย อ.ศรพร นนทเสนย ความส าคญ คณคา และประโยชนของการละเลนพนบานไทย การละเลนพนบาน เปนการเลนทสบทอดกนมาแตโบราณโดยเฉพาะเดกๆ จะนยมเลนกนมาก เดกสมยกอนจะเรยนรการละเลนโดยไมมการเรยนการสอน การละเลนพนบานไมวาของภาคใดลวนเปนประโยชน เพราะการละเลนท าใหเดกไดเคลอนไหว ไดออกก าลงกาย เกดความคลองแคลววองไว ฝกความอดทน ฝกการเปนผน าและผตามทด ฝกการสงเกต มปฏภาณไหวพรบ สรางความสามคคในหมคณะ พรอมทงเกดความสนกสนาน การละเลนจงถอวาเปนหวใจส าคญของเดก ในปจจบนโรงเรยนควรทจะน าเอาการละเลนพนบานมาใชในการจดการเรยนการสอน เพอเปนการสบสานภมปญญาทองถนมาเชอมโยงสการเรยนร โดยเฉพาะการละเลนพนบานการละเลนพนบานควรใหเยาวชนรนหลงไดเรยนรและอนรกษไวซงการละเลนพนบานเปนกจกรรมรจกความยตธรรม รจกการใหการรบและชวยพฒนากลามเนอสวนตางๆ ใหเจรญเตบโต ผอนคลายความตงเครยด

ผอบ โปษะกฤษณะ. (๒๕๒๒). ไดสรปคณคาของการละเลนพนบานของเดกไทยซงแบงเปน คณคาทางวฒนธรรม ดานสงคม และดานภาษา ดงน ดานวฒนธรรม การละเลนของเดกไทย มลกษณะทแสดงถงความเจรญงอกงามของเดกปรากฏอยางชดเจน คอ 1. เสรมสรางพลานามยใหสมบรณ 2. เสรมสรางทกษะตาง ๆ ใหเจรญ เชน ทกษะในการใชสายตาสงเกต ทกษะในการเคลอนไหวอวยวะ 3. สงเสรมความเจรญทางสตปญญา เชน ฝกใหใชความคด ฝกใหมไหวพรบ ฝกการคาดคะเนดานสงคม 3.1 การละเลนของเดกไทยสะทอนภาพของสงคมไทยในดานตางๆ เชนสภาพความเปนอย อาชพ เปนตน 3.2 การละเลนชวยสงเสรมบคลกภาพของเดก ไมวาจะเปนทางกายภาพและทางจตใจ ฝกใหเปนผทมระบบระเบยบวนย และความรบผดชอบ มความสามคคในหมคณะ เมอเตบโตขนเดกๆ เหลานกจะมคณสมบตเหมาะสมทจะเปนก าลงของชาตอนเปนคณคาทางสงคมอนพงปรารถนา ดานภาษา บทรองประกอบการรองของเดก มคณคาทางภาษาทงในแงวรรณศลปและในแงการสอสาร ในแงวรรณศลปนน บทรองมรปแบบไมจ ากดตายตว มการใชค าเปนวรรคสน ๆ และมเสยงสมผสคลองจอง ท าใหเกดความไพเราะท านองทใชรองเปนท านองงาย ๆ มจงหวะเขากบวธเลน มการใชค าเลยนเสยงตาง ๆ และมการใชสญลกษณในเนอรอง แฝงความหมายทนาสนใจ ในแงของการสอสารนบวาบทรองประกอบการละเลน ไดมสวนชวยใหเดกมพฒนาการทางภาษาโดยไมรตว เพราะมทงค าคลองจอง ค าถาม ค าตอบ และค าพดทตองใชในชวตประจ าวน ชวยใหเดกไดรบความสนกสนานในการใชภาษาสอสารไปดวย ชวยพฒนาการทางดานความคดและการสงเกตไดเปนอยางด สาร สาระทศนานนท. (๒๕๒๙). ไดกลาวถง ความส าคญของการละเลนพนบานไววา ธรรมชาตของมนษย เกดมายอมมการเคลอนไหว จะอยนงไมไดยงเปนเดกแลวตองมการเคลอนไหวบอย ๆ ทงนเพอบรหารรางกายใหเจรญเตบโต การเคลอนไหวหรอการออกก าลงกายนบเปนสงจ าเปนอยางหนงของมนษยทงเดกและผใหญตลอดจนผสงอาย และมนษยผมนสยชอบสงคม คอ ชอบรวมกนอยเปนกลม หรรษา นลวเชยร. (๒๕๓๕). ไดกลาววา การเลนเปนสวนส าคญของชวตเดก และมคณคาตอการพฒนาการทงทางดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา การเลนท าใหเดกเรยนร การรจกดดแปลง คดยดหยน การน าเชอกมาผกแทนชงชา ปนเลนบนกอนหนแทนการปนเลนบนเครองเลนในโรงยม ใชมากานกลวยสมมตเปนมา การเลนจะชวยใหเดกฝกจนตนาการและความคดสรางสรรคเดกจะสรางภาพพจน และเรองราวตาง ๆ แมแตเรองในใจของตนเอง เดกจะฝกเลยนเสยงธรรมชาต เสยงสตว เดกจะศกษาหาวชาใหม ๆ จากการเลนวสด สงของ จะเหนไดวาการเลนมความส าคญมากตอชวตในวยเดก การเลนชนดตาง ๆ จะสงผลใหเดกมความเจรญงอกงามและพฒนาการครบทกดาน

ทพวรรณ คนธา. (๒๕๔๐). ไดกลาวถง คณคาของการละเลนพนบาน วาเปนการเลนทสามารถสงเสรมกลาวเนอสวนตาง ๆ ของรางกายไดเปนอยางด เพราะผเลนไดเคลอนไหว ไดออกก าลงกาย รจกเคารพกตกาในการเลน รจกการรอคอย มความอดทน รแพรชนะและใหอภย ชวยเสรมสรางความสามคคในหมคณะ ตลอดจนผเลนไดรบความสนกสนาน อกทงยงเปนการอนรกษวฒนธรรมพนบานใหคงอย ความหมายของการละเลนพนบานของไทย ไดมผใหความหมายของการละเลนพนบานของไทยไวหลายทศนะกลาวคอพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2525 (2545: 4) ไดใหความหมายไววาการกระท าของเดกทท าไปเพอความสนกสนานหรอผอนคลายอารมณใหเพลดเพลน ละมล ชชวาล (2543: 16) ไดใหความหมายไววาเปนการละเลนของเดกทนยมเลนกนในทองถนและเลนสบทอดตอกนมาตงแตอดตจนถงปจจบน เปนกจกรรมทเดกเลนเพอความสนกสนานเพลดเพลน อาจจะเปนการเลนคนเดยวหรอเลนเปนกลม การละเลนจงมบทบาทตอพฒนาการทง 4 ดานของเดก และเปนเครองหมายแสดงออกถงความคดรเรมสรางสรรคของเดกอกดวย ชชชย โกมารทต (2549: 21) ไดใหความหมายไววาเปนกจกรรมการเลนและเกมทใชทกษะทางกายทกระตอรอรน ใชความสามารถในการเคลอนไหวรางกายตามแบบวฒนธรรมไทย เปนกจกรรมการแขงขนทมแบบแผนอยางไทย มวธการเลนทเปนระบบระเบยบอยางไทยมกฎกตกาอยางไทยมผลประโยชนจากการเลนทงประโยชนภายในและภายนอก ตามรปแบบวถการด าเนนชวตดงเดมแบบไทย การละเลนของเดกไทยในปจจบนเดกผหญงเลนตกตากระดาษ ชดขายของเปนพลาสตก เลยนแบบของจรงวดโอเกมเดกผชายกเลนปนจรวด เกมกดและเครองเลนตางๆ ซงมขายมาก มายและมการละเลนหลายชนดทนยมเลนทงในเดกชายและเดกหญ ง นอกจากนนยงเลนตาม ฐานะและเศรษฐกจของครอบครว ดงนนการละเลนของเดกไทยสมยกอนจงคอยๆ เลอนหายไปท ละนอยๆ จนเกอบจะสญหายหมดแลว เชนกาฟกไข เขยงเกงกอย ตงเตต ขมาสงเมอง ขตกลาง นา เตย งกนหาง ชวงชย ชกคะเยอ ซอนหา มอญซอนผา ไอโมง รรขาวสาร เปนตน (วราภรณ ปนาทกล, 2531: 11-13) จากเอกสารดงกลาวสรปไดวา การละเลนพนบานของไทย หมายถงการละเลนทผเลนตางสมครใจมการเคลอนไหวในกรยาตางๆ เนนความสนกสนานเพลดเพลนเปนการถายทอดของคนไทยสบตอกนมาจากรนหนงไปสอกรนหนง มกฎกตกาทไมซบซอนสามารถยดหยนใหเหมาะสมกบสภาพการณ และมความเหมะสมกบวถชวต วฒนธรรมของทองถนนนๆ เมอเดกไดเลนคนเดยวหรอเปนกลมอยางสม าเสมอ จะท าใหเดกไดรบการเตรยมความพรอมในพฒนาการดานตางๆ ครบทง 4 ดาน ไดแก ดานรางกาย ดานอารมณ ดานจตใจ ดานสงคมและดานสตปญญา อกทงมสวนชวยพฒนาใหเดกเกดความเชอมนในตนเองไดอกทางหนงดวย ความเปนมาของการละเลนพนบานของไทย การละเลนพนบานของไทยในสมยกอนนนสามารถศกษาไดจากวรรณคดของไทยแตละสมย เพราะวรรณคดจะสะทอนใหเหนสภาพชวตของคนในยคนน ในสมยสโขทยศลาจารก ของพอขนรามคาแหงกลาวถงคนในสมยนนวาเปนสขอยากเลนกเลนดงทกลาวไววา”ใครจก เลนเลนใครจกหวหวใครจกมกเลอนเลอน” (ผอบ โปษะกฤษณะ.

2532: 7 - 10) ครนถง สมยอยธยาไดกลาวถงการละเลนพนบานไวในบทละครครงกรงเกา เรองนางมโนหราซงสมเดจ กรมพระยาดารงราชานภาพ ทรงสนนษฐานวาแตกอนสมยสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศการเลนทปรากฏในบทละครเรองนกมการเลนลงชงหลกและการเลนปลาลงอวน (วราภรณ ปนาทกล. 2531: 11) พระยาอนมานราชธน (อางถงในละมล ชชวาลย. 2543:16 - 17) ไดกลาววา การเลนพนบานมมานานตงแตสมยดกด าบรรพกอนประวตศาสตร เมอมนษยเพงรจกเอาดนมาปนเปนภาชนะในครงแรก แลวจงเจรญเรอยมาตามลาดบเดกทเหนผใหญท ากเลยนแบบมาปนเลนบาง เชนการเลนแตกโพละคอเอาดนมาปนเปนรปกระทงเลกๆแตใหสวนทเปนดนมลกษณะบางทสดเทาทจะบางได เพอใหแตกเปนรโหว จากวรรณคดเรองขนชางขนแผนกมการกลาวถงการเลนไมหง การเลนเกมบทบาทสมมตนอกจากนมค าฉนทเยาวพจนของนายเปโมรากวสมยรชกาลท 5 ได แตงคาฉนทเกยวกบการเลนของเดกตลอดจนบทรองเลนโดยแสดงความเชอวาการเลนของเดกเปนการเลนตามวธทเทวดาสอนให (สรสงหสารวม ฉมพะเนาว. 2520 อางถงในละมล ชชวาลย. 2543 : 17) การละเลนของเดกไทยสมยกอนแตกตางจากสมยปจจบน ของเลนสมยกอนไมมปนหรอรถยนตเลกๆ แมจะมลกบอลแตมราคาแพงและไมแพรหลาย ของเลนสวนใหญมกจะท าเองจากวสดทหาไดเองจากทองถน เชน มากานกลวย ตะกรอสานดวยใบมะพราว ส าหรบโยนเตะเลน หรอตกตาววควายปนดวยดนเหนยวของเดกเลนททนสมยนนนยมเลนกนคอใชผาขรวหมปากหมอ เอาเชอกผรดคอหมอใหแนนแลวเอาดนเหนยวเหลวๆละเลงท าใหทวหาไมเลกๆมาดงผาทขงขางๆหมอโดยรอบ เพอขนเรงใหผาตงกเปนอนเสรจตไดมเสยงดงกลองหมอตาล ของใครตดงกวาถอวาเปนคนเกงถาตกระหนาจนผาหมขาดกท าใหม เดกผหญงสวนใหญเลนหมอขาวหมอแกงหรอเลนขายของหงตมแกงไปตามเรอง เอาเปลอกสมโอเปลอกมงคดหรอใบตนปดผสมดวยปนแดงเลกนอยคนเอานาขนๆรองภาชนะอะไรไวในไมชา จะแขงตวเอามาท าเปนวน (วราภรณ ปนาทกล. 2531: 12)

ละมน ชชวาลย (2543: 16) ไดใหความหมายไววา เปนการละเลนของเดกทนยมเลน กนในทองถนและเลนสบทอดตอกนมาตงแตอดตจนถงปจจบน เปนกจกรรมทเดกเลนเพอความ สนกสนานเพลดเพลน อาจจะเปนการเลนคนเดยวหรอเลนเปนกลมการละเลนจงมบทบาทตอ พฒนาการทง 4 ดานของเดก และเปนเครองหมายแสดงออกถงความคดรเรมสรางสรรคของเดก อกดวย

จากเอกสารดงกลาวสรปไดวาการละเลนพนบานของไทยเกดขนมานาน และไดกลายมาเปนวฒนธรรมพนบานและประเพณ การละเลนบางอยางไดสญหายไปและมการรอฟนขนใหมโดยมการจดแสดงหรอสาธตใหด ในการจดงานการแสดงในโอกาสส าคญตางๆการละเลนพนบานควรไดรบการสงเสรมใหเดกไทยไดเลน และรจกมากขนเพอเปนเอกลกษณของประเทศ ลกษณะของการละเลนพนบานของไทย

ไดมผใหแนวคดเกยวกบลกษณะของการละเลนพนบานของไทยไวหลายทศนะ กลาวคอ นกมานษยวทยาและนกคตชนวทยาจานวนไมนอยทสนใจศกษาลกษณะการเลนพนบานของกลมชนหรอสงคมหนงๆ และไดสรปลกษณะการละเลนของเดกไทยวามลกษณะเปนทง “ PLAY “ และ “ GAME “ กลาวคอ การละเลนของเดกไทยบางชนดจะเลนเพอความสนกสนานไมเนนการแขงขน เชนการเลนจาจ การเลนขายของ งกนหาง ตบแผละเปนตน

ซงการละเลนดงกลาวนเขาลกษณะของ “ PLAY “ การละเลนของเดกไทยอกบางชนดเปน “ GAME “ เพราะเปนการแขงขน มการตดสน มกฎเกณฑ เชน อตก เตย และรวมทงการละเลนอนๆทมลกษณะผสมผสานกนระหวางการเลนเพอความสนกสนาน และการเลนทมกฎกตกายดหยนไดดวย การละเลนพนบานของไทยมความสมพนธกบสภาพแวดลอมทางสงคม เปนกจกรรมของสงคมทผกพนสอดคลองกบวถชวตความเปนอยของคนไทย ดงนนลกษณะของการละเลนพนบานของไทย จงมความโดดเดนทไมเหมอนกบสงคมอนๆดงน

1) การละเลนของเดกไทยจะไมขดตอศลธรรมอนดงามของชาต และไมเปนการทารณกรรมตอสตว 2) การละเลนของเดกไทยจะมความเปนสากลคอไมเปนการละเลนเฉพาะเทศกาล เชน แมศรลงลม ซง

นยมเลนในเทศกาลสงกรานตจงไมเปนการละเลนทเลนในทองถนเทานน สามารถเลนไดทวไป โดยไมใชอปกรณทมเฉพาะทองถนหรอภาษาถน

3) การละเลนของเดกไทยจะไมใชการแขงขน เพอพนนเพราะเปนการปลกฝงและเพาะนสยทไมดใหแกเดก

4) การละเลนของเดกไทยจะไมมการลอเลยนเหยยดหยามผอน อนจะนาไปสการทะเลาะววาทกน 5) การละเลนของเดกไทยจะมความเหมาะสมกบระดบพฒนาการของเดกในระดบชนประถมศกษา ซง

เปนเดกทมชวงอายระหวาง 6 - 16 ป 6) ความสอดคลองกบสภาพแวดลอม เนองจากสงคมไทยเปนสงคมเกษตรสวนใหญมชวตผกพนกบ

ธรรมชาต และใชเวลาอยกบการประกอบอาชพทางการเกษตรการเลนของคนไทย จงเลนในเวลาวางเวนจากการท าไรนา โดยเฉพาะอยางยงการเลนในชวงวางหลงจากการเกบเกยวพชผลคอในวนเทศกาลตางๆ ไดแกวนตรษวนสงกรานต การละเลนพนบานทนยมเลนมสะบา ชกเยอ มอญซอนผาเปนตน นอกจากนการเลนบางอยางนามาเลนในเวลาเยนและเวลากลางคน ซงเปนเวลาทมโอกาสพกผอนจากงานประจาวน

7) วธการเลนการเลนเปนกจกรรมทางสงคม ซงท าใหคนเลนมโอกาสพบปะสมพนธกนพดคยและสนก สนานรวมกนไดรบความเพลดเพลนจตใจเบกบานมสขภาพกายและจตทด ซงเปนลกษณะของการนนทนาการอยางหนง ดงนนลกษณะของการเลนอนเปนการละเลนพนบานจงไมเครงครดหรอเอาจรงเอาจง แมจะมกตกาหรอขอก าหนดในการเลนกเปนกตกาทไมแนนอนตายตว ผเลนสามารถปรบเปลยนกตกาในการเลนไดตามสถานการณหรอสภาพแวดลอม ในขณะทกาลงเลนจะเหนไดจากการเลนจาจไมไดก าหนดจานวนผเลนเลนสนกๆไมตองการเอาชนะกนจรงจง ในเวลาเลนรวมกน ดงนนจงพบวาการละเลนพนบานของไทยอยางหนงๆจะมลกษณะของวธการเลนไมเหมอนกนโดยเฉพาะอยางยงถาเปนการเลนตางถนกนวธการเลนจะถกดดแปลงจนมความแตกตางกน ซ งอาจเปนบทรองประกอบการเลนกตกาในการเลนการใชอปกรณการเลนเปนตน (ธดา โมสกรตน อางถงใน สมจนตนา คปตสนทร. 2547:36)

จากเอกสารดงกลาวแสดงใหเหนวา ลกษณะการละเลนพนบานของไทยเปนกจกรรมทยอมรบรวมกนในสงคม เปนสมบตรวมกนของคนในสงคม ซงมการรบการถายทอดจากคนรนหนงไปยงคนอกรนหนง ดวยการสอนแนะนาหรอดวยการเลนเลยนแบบกนเปนการเลนทไมซบซอน สามารถยดหยนไดเนนความสนกสนาน ไมเนนการ

แพชนะจงมคณคาและมสวนส าคญในการหลอหลอมและเชอมโยงประสบการณทางสงคมใหกบเดก ท าใหเดกไทยประสบความส าเรจในการเลนจนเกดความภาคภมใจในตนเอง เหนคณคาของตนเองกลาคดกลาแสดงออกมบคลกภาพทเปดเผยเปนตวของตนเอง รจกการปรบตวใหอยรวมกบผอน ดงนนลกษณะเดนของการละเลนพนบานของไทยจงมสวนชวยในการกระตนและพฒนาเดกใหมความเชอมนในตนเองไดอกหนทางหนงดวย ประโยชนของการละเลนพนบานของไทย

ไดมผกลาวถงประโยชนของการละเลนพนบานไวหลายทศนะกลาวคอ วราภรณ ปนาทกล (2531: 18 – 19) ไดกลาวถงประโยชนของการละเลนพนบานดงนคอ 1) เปนการเลนทไมจ ากดจ านวนผเลน สวนใหญจะเลนเปนหมซงท าใหเดกเกดความรสกวาการอยในหม

คณะเปนสงทมความสขสนกสนาน เมอเตบโตเปนผใหญจะมอปนสยรกหมคณะฝกใหรจกการปรบตวเขากบสงคม อนจะเปนการสงเสรมพฒนาการทางดานสงคมของเดกใหดขน

2) เปนการละเลนทไมเนนอปกรณหรอเครองประกอบการเลนมากนก ถามกจะเปนวสดทหางายสะดวกสบายและประหยด ซงเหมาะสมกบสภาพของโรงเรยนประถมศกษา

3) ไมมกตกาซบซอนเปนการละเลนทงาย เดกมอสระในการเลนอยางสนกสนาน เปนการฝกความคดสรางสรรคของเดก ทจะคดการละเลนและกตการวมกนอยางเหมาะสม

4) เปนการละเลนเพอออกก าลงกายเปนสวนใหญ เพอใหมความคลองแคลววองไวในการเคลอนไหวรางกาย ในขณะเดยวกนกฝกความเปนคนชางสงเกตมไหวพรบความแมนย าการตดสนใจ และความพรอมเพรยง การเลนจงไมมผแพผชนะการเลนบางประเภทมเนอรองและบทสนทนาประกอบท าใหเพมความสนกสนานมากขน

ชมรมคณาจารยเดก ยงกลาวถงประโยชนของการละเลนพนบาน อกดงน (คณาจารยชมรมเดก. 2545: 16 – 17)

1) การเลนชวยสงเสรมพฒนาการดานตางๆ เชนสงเสรมพฒนาการทางกายในดานการฝกฝนการใชกลามเนอสวนตางๆใหเจรญเตบโต ชวยสงเสรมพฒนาการทางดานอารมณในแงท าใหเดกรสกสบายราเรงแจมใสปรบตวเขากบสงแวดลอมตางๆไดด ชวยสงเสรมพฒนาการทางดานสงคมคอท าใหเดกรจกเออเฟอเผอแผแบงปนสงของซงกนและกน รจกการใหและการรบรจกรวมมอกนและการสรางมตรภาพระหวางเพอนฝง นอกจากนนการเลนของเดกยงชวยสงเสรมพฒนาการทางดานสตปญญาคอการใชภาษาไดดขน ฝกการแกปญหาและสงเสรมจนตนาการและความคดสรางสรรคของเดกเปนตน

2) การเลนชวยสงเสรมการเรยนรของเดก เพราะการเลนของเดกจดวาเปนการศกษาอยางหนงเชนเดกทเลนตกตาจะเรยนรรปรางลกษณะและสวนประกอบของตกตา ตลอดจนสและสงทใชในการประดษฐตกตาเมอเดกเจรญขนกจะสามารถเรยนรจากการเลนมากยงขน นนคอการเลนสงเสรมใหเดกมความรกวางขวาง

3) การเลนชวยตอบสนองความตองการของเดก เมอเดกไดเลนเดกจะไดแสดงออกไดระบายอารมณและความตองการตางๆอนเปนการผอนคลายไมใหเกดความตงเครยด เมอเดกมความตองการเชนเดกตองการสงใดสงหนงแตไมไดรบการตอบสนอง เดกมกจะสมมตวาไดรบโดยการเลนเปนการจนเจอสงทเดกขาดหายไป การเลนจง

เปนสงทผอนคลายความตงเครยดในชวตประจาวนของเดกชวยใหเดกรจกวางแผนท าสงตางๆ และชวยใหเดกรจกแกปญหาทเกดกบตนอกดวย

4) การเลนชวยฝกฝนมารยาททดใหแกเดก ซงเปนประโยชนทส าคญอกอยางหนงในการเลนท าใหเดกรจกผดถกรจกการแพชนะเขาใจความหมายของความยตธรรม และความซอสตยตอหมคณะการเลนบางประเภทฝกใหเดกเปนคนอดทน เสยสละ และสรางความเหนอกเหนใจบคคลอนๆ ตวอยางโครงการนกศกษา จมจมหรรษา

จดประสงค 1.เพอสงเสรมพฒนาการของเดกในดานกลามเนอมดเลกและกลามเนอมดใหญ 2.เพอสงเสรมความภาคภมใจในตนเอง 3. เพอใหเดกมทกษะกระบวนการคดทเหมาะสมตามวย 4.เพอใหเดกฝกสมาธจดจออยกบกจกรรม 5.เพอใหเดกสามารถน ากานกลวยและใบไมธรรมชาตทจมสกดลงบนกระดาษประกอบกนเปนรปหรอภาพ

ตาง ๆ ตามความคดของตนเองได 6. เพอใหเดกสามารถท ากจกรรมไดอยางสนกสนานเพลดเพลน

วสดอปกรณ 1.กระดาษ 2.สน า 3.ภาชนะส าหรบใสสน า 4. กานกลวยตดลกษณะตาง ๆ เชน ตดตามขวาง ตดเฉยง ตดตามยาว และใบไมตามธรรมชาต

วธท า 1. ผสมสน าลงในภาชนะทเตรยมไวโดยผสมสน าใหมความเขมขนพอประมาณ 2. น ากานกลวยทตดในลกษณะตาง ๆ กน เชน ตดตามขวาง ตดเฉยง ตดตามยาวและใบไมตามธรรมชาต จมสน าใหตดกานกลวยทจะพมพ 3. น ากานกลวยกดลงบนกระดาษทเตรยมไวแลวยกขน พมพประกอบกนเปนรปหรอภาพตาง ๆ ตามความคดของเดกแตละคน

ผน ากจกรรม : 1. นางสาวศรอร ชมภศร รหส 5711056990008 เลขท8 2. นางสาวกมลชนก แทนผกแวน รหส5711056990015 เลขท13

3. นางสาวคชาภรณ หมดแมน รหส 5711056990028 เลขท22 4. นางสาวสพชชา สงหด ารงค รหส 5711056990035 เลขท 27

รรขาวสาร กตกาในการเลน : ตองมผเลน 2 คนหนหนาเขาหากน และเอามอประสานกนไวเปนรปซม สวนผเลนคนอน ๆ จะกคนกไดจะยนเกาะเอวกนไวตามลาดบ หวแถวจะพาขบวนลอดซมพรอมรองเพลง "รรขาวสาร" จนเมอถงประโยคทวา "คอยพานคนขางหลงไว" ผทประสานมอเปนซมจะลดมอลงกนไมใหคนสดทายผานเขาไป เรยกวา "คดคน" และเลนอยางนไปเรอย ๆ จนคนหมด วตถประสงค

1.เพอสงเสรมพฒนาการเดกดวยการละเลนไทย 2. เพอใหเดกทเขารวมกจกรรมมการใชทกษะกระบวนการคดในระหวางท ากจกรรม 3.เพอสรางเสรมทกษะการท างานเปนทม และการสรางความสามคคในหมคณะ 4. เพอใหเดกทเขารวมกจกรรมมการใชกลามเนอมดใหญในการเลนกจกรรม 5. เพอใหเดกทเขารวมกจกรรมเกดความเพลดเพลน

วธเลน : 1. ผเลน 2 คนยนหนหนาเขาหากนโนมตวประสานมอกนเปนรปซม

2. สวนผอนเกาะเอวตอ ๆ กนตามล าดบ 3. หวแถวจะพาลอดใตซมมอพรอมกบรองบทรองประกอบการเลน 4. เมอรองถงประโยคทวา “คอยพานคนขางหลงไว” ผทประสานมอเปนซมจะลดมอลงกนคนสดทายไว ซง

คนสดทายจะถกคดออกไปจากแถว แลวจงเรมตนเลนใหมทาเชนนนจนหมดคน ประโยชนในการเลน : ชวยใหจตใจราเรงแจมใส รจกมไหวพรบ ใชกลยทธใหตวเองเอาตวรอดจากการถกคลองไวได รวมทงฝกใหเดกท างานเปนกลมไดดวย คณคา/แนวคด/สาระ :

1. ออกก าลงกายพฒนากลามเนอสวนตาง ๆ ของรางกายใหแขงแรง 2. เพลดเพลน จตใจราเรง แจมใส ยอมรบในกฎเกณฑกตกาในการเลน 3. หดใหเดกมไหวพรบ ปฏภาณ และรจกใชกลยทธทจะใหตนรอดจากการถกคลองตวไว 4. หดใหเดกรจกทางานเปนกลมโดยหวแถวตองพยายามพาแถว โดยเฉพาะคนสดทายใหรอดพนจากการ

ถกกกตวใหได ผน ากจกรรม :

นางสาวอจฉรา ดโก รหส 5711056990020 เลขท 16 นางสาวอรสา แฟมไธสง รหส 5711056990020 เลขท 18 นางสาวธารารตน เชอชาวนา รหส 5711056990034 เลขท 26

มอญซอนผา กตกาในการเลน : การเลนมอญซอนผา เปนการเลนทงาย ไมมกฎกตกามากมายนกมกเปนการละเลนของหนมสาว โดยมากจะซอนเปนค ๆ เปนการเจาะจงตวผซอน นยมเลนในงานเทศกาลตาง ๆ โดยเฉพาะเทศกาลตรษสงกรานต วตถประสงค

1. เพอสงเสรมพฒนาการเดกดวยการละเลนไทย 2. เพอใหเดกทเขารวมกจกรรมมสมาธจดจออยกบการละเลนและมทกษะกระบวนการคดในระหวางท า

กจกรรม 3. เพอฝกใหเดกปฏบตตามกฎกตกาทก าหนดไว 4. เพอฝกทกษะความคลองแคลววองไว

ประโยชนและคณคาของการเลนมอญซอนผา 1. ไดฝกความสงเกต 2. เปนการออกก าลงกาย 3. เกดความสนกสนานอกดวย 4. เพอหดใหผเลนเปนคนวองไว 5. เพอฝกใหผเลนเปนคนทมไหวพรบและรจกสงเกตเหตการณตางๆ

ผน ากจกรรม นางสาว พชญาภา พนทองหลอ นางสาว ธามณ เหลองตระกล นางสาว ญาณนนท ค าด

แมงเอย วตถประสงค

1. เพอใหผเขารวมกจกรรมเกดทกษะกระบวนการคดและการการเรยนร 2. เพอสรางเสรมทกษะการท างานเปนทม และการสรางความสามคคในหมคณะ 3. เพอใหผเขารวมกจกรรมไดมสมาธจดจออยกบการท ากจกรรม 4. เพอสงเสรมพฒนาการของผเขารวมกจกรรมทเหมาะสมตามวย

วธการเลน

1. ผเลนมจ านวน 8-10 คน แบงผเลนเปน 2 ฝาย 2. ฝายท 1 จะตองเปน “พอง” 1 คน ฝายท 2 ม “แมง” 1 คน ทเหลอเปน “ลกง” ซงผเลนเปนลกง

จะตองเกาะเอวผเลนเปนแมง 3. จากนน พองเรมถามวา “แมงเอย” แมงและลกงกรองตอบวา “เอย” พอชวงทายพองถามวา “กนหว

กนหาง” แมงตอบวา “กนกลางตลอดตว” 4. พองกจะไลจบลกงจากปลายแถว ฝายแมงจะตองกางมอเพอปองกนลก หากลกงตวใดถกพองดงจน

หลดออกจากแถวไป กจะตองออกจากการเลน 5. ผเลนทเหลอกเรมเลนกนอกจนกวาลกงจะถกจบจนหมด

ประโยชนทไดรบ 1. ใหความสนกสนานในกลมผเลน 2. ฝกใหเกดความสามคคใน

กลมผเลน 3. ฝกฝนการตอสและการหลบ

หลกภยทจะเกดกบตน 4. ฝกการท างานเปนกลมตงแต

วยเดก 5. ไดออกก าลงกาย ท าให

รางกายแขงแรง ผน ากจกรรม

น.ส.ดาราวรรษ วงศาสตรา น.ส.แพรพลอย หวางอน น.ส.นรศรา ตนภ

มากานกลวย วตถประสงค

1. เพอใหผเขารวมกจกรรมเกดจนตนาการ และมความกลาแสดงออก 2. เพอใหผเขารวมกจกรรมไดมสมาธจดจออยกบการท ากจกรรม 3. เพอสงเสรมพฒนาการของผเขารวมกจกรรมทเหมาะสมตามวย

ประโยชนและคณคาการเลนมากานกลวย - การท าทาเหมอนมา ท าใหเดกมจนตนาการ และ กลาแสดงออก - เปนการออกก าลงกายอยางดส าหรบเดกในวยนน - รกษาประเพณพนบานของไทย วธท ามากานกลวย

- ตวมา ตดกานกลวยขนาดใหญมาหนงกาน ใหมความยาวประมาณ1 เมตรขนไป ใชมดคมเลาะใบกลวยถงปลาย เอาสวนกลางกานกลวยมาท าเปนล าตว

- หางมา ปลายกานกลวยใหเหลอสวนทเปนใบตองไวเลกนอย เพอสมมตใหเปนหางมา - หวมา กานกลวยตรงโคนทมขนาดใหญ ใหใชมดปาดทงสองดาน ความยาวประมาณ 10 ซ. - คอมา หกคอใหเปนคอมา มหสองขางตงชนแลวใชไมกลด แทงตรงกานหวใหแนนเพอเปนหวมา - บงเหยนตดเชอก ใหมความยาวพอประมาณ ผกตรงหวและตรงทายส าหรบสะพายหรอไวคลองไหลผเลน

วธการเลน ใหน ากานกลวยทเปลยนสภาพมาเปนกานกลวยโดยสมบรณแลว ขนขบนกานกลวยแลว ออก วง จากนนสงเสยงรอง ฮฮ แตถามผเลน 2 คนขนไป กสามารถจดเปนการแขงขนขนได โดยฝายไหนวงเรวทสดกจะเปนผชนะ

เอกสารอางอง

ผอบ โปษะกฤษณะ. (2532). การละเลนของไทย, สารานกรมไทยสาหรบเยาวชนฯฉบบ อเลกทรอนกส, โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชนฯ.

คณาจารยชมรมเดก. (2545). การละเลนของเดกไทย.กรงเทพมหานคร: สวรยาสาสน. ราชบณฑตยสถาน.(2525). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. 2525. กรงเทพมหานคร:

อกษรเจรญทศน. ฟาลาต หมาดเตะ.(2557). ผลของการฝกการละเลนพนบานทมตอพฒนาการของเดกปฐมวย.

วทยานพนธหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยสงขลานครนทร

15