โลกและการเปลี่ยนแปลงkm.streesp.ac.th › files ›...

โลกและการเปลยนแปลง • 1.ก าเนดโลก

-โลกเกดขนเมอประมาณ 4,600 ลานป โดยนกวทยาศาสตรสนนษฐานวา ระบบสรยะเกดจากการหมนวนของฝนและกาซ ในอากาศ (เนบวลา) แลวเกดยบตวลง จนกลายเปนระบบสรยะ

ก ำเนดโลก

ทฤษฎการแปรสณฐานแผนธรณภาค (plate tectonic)

• - เสนอโดย นกอตนยมวทยาชาวเยอรมน ดร.อลเฟรด เวเกเนอร

เสนอวา เดมแผนดนบนโลกเปนแผนเดยวกน เรยกวา พนเจย(Pangaea) พนเจยเรมแยกเปน 2 ทวปใหญๆ คอ ลอเรนเซยทางเหนอ และ กอนดวานาทางตอนใต หลงจากนนจงคอยๆ แยกออกเปนทวปตางๆ ในปจจบน

แผนธรณภาคและการเคลอนท

หลกฐานและขอมลทางธรณวทยา

• หลกฐานและขอมลตางๆ ทท าใหนกวทยาศาสตรเชอใน

ทฤษฎการแปรสณฐานแผนธรณภาค ไดแก 1. รอยตอของแผนธรณภาค 2. ความคลายคลงกนของกลมหน

3. หลกฐานจากหนธารน าแขง 4. การคนพบซากดกด าบรรพ 5. เทอกเขากลางมหาสมทร 6. สนามแมเหลกโลกโบราณ

แบงตามทางธรณวทยา

• หลกฐานและขอมลตางๆ ทท าใหนกวทยาศาสตรเชอใน

ทฤษฎการแปรสณฐานแผนธรณภาค ไดแก 1. เทอกเขากลางมหาสมทร 2. สนามแมเหลกโลกโบราณ

รอยตอของแผนธรณภาค

นกธรณวทยาแบงแผนธรณภาคของโลกออกเปน 2 ประเภท คอ แผนธรณภาคภาคพนทวป และแผนธรณภาคใตมหาสมทร รวมทงหมด 13 แผน ไดแก 1. แผนยเรเชย 2. แผนอเมรกาเหนอ 3. แผนอเมรกาใต 4. แผนอนเดย (แผนออสเตรเลย+อนเดย) 5. แผนแปซฟก 6. แผนนาสกา 7. แผนแอฟรกา 8. แผนอาระเบย 9. แผนฟลปปนส 10. แผนแอนตารกตกา 11. แผนคารบเบย 12. แผนคอคอส 13. แผนสโคเทย

ลกษณะการเคลอนทแผนธรณภาค

มการเคลอนท 3 ลกษณะ

เปนแนวขอบของแผนธรณภาคทแยกออกจากกน เนองจากการดนตวของแมกมาในชนธรณภาค ท าใหเกดรอยแตกในชนหนแขง จนแมกมาสามารถถายโอนความรอนสชนเปลอกโลกได อณหภมและความดนของแมกมาจงลดลงเปนผลใหเปลอกโลกตอนบนทรดตวกลายเปนหบเขาทรด ปรากฎเปนเทอกเขากลางมหาสมทร

1.ขอบแผนธรณภาคแยกออกจากกน

2.ขอบแผนธรณภาคเคลอนเขาหากน

แบงได 3 แบบ ดงน

• ก.แผนธรณภาคใตมหาสมทรชนกบแผนธรณภาคใตมหาสมทร แผนธรณภาคแผนหนงจะมดลงใตแผนธรณภาคอกแผนหนง ปลายของแผนธรณภาคทมดลง จะหลอมตวกลายเปนแมกมาประทขนมา เกดเปนแนวภเขาไฟกลางมหาสมทร เชนท ญปน ฟลปปนส

แผนธรณภาคใตมหาสมทรชนกบแผนธรณภาคใตมหาสมทร

ข.แผนธรณภาคใตมหาสมทรชนกบแผนธรณภาคภาคพนทวป

–แผนธรณภาคใตมหาสมทรหนกกวาจะมดลงใต

ท าใหเกดรอยคดโคงเปนเทอกเขาบนแผนธรณ

ภาคภาคพนทวป เชนท อเมรกาใตแถบตะวนตก

แนวชายฝงโอเรกอน

ข.แผนธรณภาคใตมหาสมทรชนกบแผนธรณภาคภาคพนทวป

ค.แผนธรณภาคภาคพนทวปชนกบ แผนธรณภาคภาคพนทวปอกแผนหนง

• เมอชนกนท าใหสวนหนงมดตวลงอกสวนหนงเกยอยดานบน เกดเปนเทอกเขาสง เชน เทอกเขาหมาลย เทอกเขาแอลป(ยโรป)

ทวปชนทวป

3.ขอบแผนธรณภาคเคลอนทผานกน

• มกเกดใตมหาสมทร ภาคพนทวปกม เนองจากการเคลอน

ตวของแมกมาในชนเนอโลกไมเทากน ท าใหแผนธรณภาคเคลอนทไมเทากนดวย เกดการเลอนผานและเฉอนกน เปนรอยเลอนระนาบดานขางขนาดใหญ

- รอยเลอนแซนแอนเดรยสในแคลฟอเนยร - รอยเลอนอลไพน ประเทศนวซแลนด

เฉอนกน

การเปลยนลกษณะของเปลอกโลก

ท าให

1. ชนหนคดโคง (fold) เปนการเปลยนลกษณะของชนหนทมสมบตเปนพลาสตก(เปลยนรปแลวไมคนตวกลบเขาสสภาพเดมเมอแรงทมากระท าหมดไป) แบงได 2 ประเภท คอ

- หนคดโคงรปประทน (anticline) - หนคดโคงรปประทนหงาย(syncline)

ท าให

ท าให

รอยเลอน (fault)

รอยเลอน คอ ระนาบรอยแตกตดผานหน ซงมการเคลอนทผานกน และหนจะเคลอนทตามระนาบรอยแตกนน จ าแนกได 3 รอยเลอน

รอยเลอน (fault)

รอยเลอนปกต (normal fault) เปนรอยเลอนทมการเคลอนทตามมมเทของระนาบรอยเลอน โดยทหนเพดานมการเคลอนทลง เปรยบเทยบกบหนพนทมการเคลอนทข น จะมมมเทมากกวา 45 องศา

รอยเลอนยอน (reverse fault) เปนรอยเลอนทมการเคลอนทตามมมเทของระนาบรอยเลอน เชนเดยวกบรอยเลอนปกต แตทศทางการเคลอนทจะกลบกน โดยทหนเพดานมการเคลอนทข น เปรยบเทยบกบหนพนทมการเคลอนทข น โดยทวไปจะมมมเทมากกวา 45 องศา แตถานอยกวา 45 องศาจะเรยกวา รอยเลอนยอนมมต า ((trust fault)

รอยเลอนตามแนวระดบ (strike - slip fault) เปนรอยเลอนทมการเคลอนทตามมมเทของระนาบรอยเลอน มคา 90 องศา และหนจะเคลอนทในทศเดยวกบแนวระดบของระนาบรอยเลอน

สรปเนอหาเรองธรณภาค

• 1. ทฤษฎการแปรสณฐานแผนธรณภาคใชส าหรบอธบายก าเนดของแผนดน มหาสมทร และสงมชวตทตายทบถมกนอยในหนบนเปลอกโลก

• 2. สมมตฐานทวาผนแผนดนทงหมดบนโลกแตเดมเปนแผนดนเดยวกน พนเจย (Pangaea)

• 3. เมอประมาณ 200ลานปทแลว พนเจยเรมแยกออกเปน 2 ทวปใหญคอ ลอเรเซยทางตอนเหนอและกอนดวานาทางตอนใต

• 4. ทวปทางตอนใตจะแตกและเลอนแยกออกจากกนเปนอนเดย อเมรกาใต และอฟรกา

• 5. อนเดยไดเคลอนไปชนกบเอเชยจนเกดเปนภเขาหมาลยซงท าใหเกดแผนดนและมหาสมทรดงปจจบน

• 6. จากหลกฐานทางธรณวทยา และการคนพบซากดกด าบรรพของพชและสตวชนดเดยวกนในทวปตาง ๆ ท าใหเชอวา ทวปตาง ๆ ในปจจบนแตเตมเปนแผนดนเดยวกน

• 7. ลกษณะโดดเดนของพนมหาสมทรแอตแลนตกไดแก เทอกเขากลางมหาสมทรซงเปนเหมอนเทอกเขายาวโคงออมไปตามรปรางของทวป

• 8. นอกจากลกษณะโดดเดนของเทอกเขากลางมหาสมทร ยงมรอยราวแยกตวออกเปนรองลกและมรอยตดขวางบนสนเขา ซงเปนศนยกลางของการเกดแผนดนไหว

• 9. นกธรณวทยาแบงแผนธรณภาคของโลกออกเปน 2 ประเภทคอ แผนทวปและแผนมหาสมทร

• 10. แผนธรณภาคของโลกแบงเปนแผนยอย จ านวน 13 แผนและมการเคลอนทตลอดเวลา

• 11. ลกษณะการเคลอนทของแผนธรณภาคไดแก

1. ขอบแผนธรณภาคแยกออกจากกน

2. ขอบแผนธรณภาคเคลอนเขาหากน

3. ขอบแผนธรณภาคเคลอนทผานกน

• 12. แนวทแผนธรณภาคชนหรอมดซอนกนเปนไปได 3 แบบคอ

1. แผนธรณภาคใตสมทรชนกบแผนธรณภาคใตสมทร

2. แผนธรณภาคใตสมทรชนกบแผนธรณภาคพนทวป

3. แผนธรณภาคพนทวปชนกบแผนธรณภาคพนทวป

• 13. แผนธรณภาคพนทวปชนกบแผนธรณภาคพนทวป ท าใหเกด

เทอกเขาหมาลยในทวปเอเชย และเทอกเขาแอลป ในทวปยโรป

• 14. นอกจากหลกฐานทางธรณภาคและอายหนบนเทอกเขากลาง

มหาสมทรแลว ยงมหลกฐานทสนบสนนสมมตฐานของแผนพนจย

คอ หลกฐานเกยวกบซากดกด าบรรพและหลกฐานอน ๆ อก

• 15. หลกฐานซากดกด าบรรพทท าใหทราบวาทวปอนเดย อเมรกา

ใต อฟรกา ออสเตรเลยและทวปแอนตารกตกา เคยเปนแผนภาคพน

ทวปเดยวกนคอ 1. เฟรนชนดหนงชอกลอสซอพเทอรส

2. สตวเลอยคลานชอ มโซซอรส

• 16. หลกฐานจากการเปลยนแปลงของอากาศทสนบสนนทฤษฎการ

แปรสณฐานแผนธรณภาคคอ การท าใหเกดการสะสมตะกอนใน

บรเวณตาง ๆ ของโลกโดยเฉพาะหนทเกดจากตะกอนธารน าแขง

• 17. สนามแมเหลกโลกโบราณเปนหลกฐานหนงทสนบสนนทฤษฎการ

แปรสณฐานแผนธรณภาคคอ ในอดตเหลกทเกดปนอยในแรอน ๆ ม

การเรยงตวอยในรปแบบทเกดจากการเหนยวน าของสนามแมเหลก

โลกขณะนน