ความสัมพันธ์ระหว่างสภาพภูมิอากาศ...

ความสมพนธระหวางสภาพภมอากาศ ลกษณะภมประเทศ

และปญหาหมอกควน

โดย

ชาครต โชตอมรศกด

ภาควชาภมศาสตร คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม

การประชมเชงปฏบตการ การเตรยมความพรอมรบมอผลกระทบสขภาพ

จากภาวะหมอกควนและไฟปา ป 2556

22 กมภาพนธ 2556

โรงแรมเมอรเคยว ถนนโชตนา จงหวดเชยงใหม

จดโดย ส านกงานสาธารณสข จงหวดเชยงใหม

เนอหา

บทน าเกยวกบมลพษทางอากาศและปญหาหมอกควน

ปจจยทเกยวของกบปญหาหมอกควน

ปจจยอนเนองมาจากแหลงก าเนด

ปจจยทางดานอตนยมวทยา

ปจจยสภาพภมประเทศ

ตวอยางมาตรการในการจดการปญหามลพษทางอากาศในตางประเทศ

เครองมอทใชในการศกษาวจยเกยวกบมลพษทางอากาศ : แบบจ าลองคณภาพอากาศ

ผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอมลพษทางอากาศ

สถานการณปญหามลพษทางอากาศทวโลก

มลพษทางอากาศกบปญหาสขภาพ

รปขางบน-แสดงจดด า บนปอด

ของคนทเสยชวตอาย 47 ปซงสด

รบฝนละอองขนาดเลกจากปญหา

มลพษทางอากาศ

รปขางลาง-สด าของปอดคนท

เสยชวตจากโรคมะเรงปอดของคน

ทสบบหร

ทมาของภาพ: Becky Alexander, UW

จ านวนจด Hotspots สะสม วนท 1-7 ก.พ. 56

แหลงขอมล: FIRMS, NASA

จ านวนจด Hotspots สะสม วนท 8-14 ก.พ. 56

แหลงขอมล: FIRMS, NASA

จ านวนจด Hotspots สะสม วนท 15-21 ก.พ. 56

แหลงขอมล: FIRMS, NASA

จ านวนจด Hotspots สะสม วนท 15-21 ก.พ. 56

แหลงขอมล: FIRMS, NASA

อบตการณเกดโรคมะเรงปอด (Incidence Rate: IR)

ในแตละอ าเภอของแองเชยงใหม

ทมา: ดดแปลงมาจาก นฐวฒ พมพสวรรณ 2553

ทมา: http://aqmthai.com

ทมา: http://aqmthai.com

ปจจยทางดานอตนยมวทยาตอคณภาพอากาศ

ความเรวและทศทางลม

ระดบความสงผสม

เสถยรภาพของบรรยากาศ

การเปลยนแปลงอณหภมตามความสงและการเกดอณหภมผกผน

ความชน

ฝน

การระบายอากาศ

ความเรวและทศทางลมตอคณภาพอากาศ

(ทมา: Whiteman, 2000)

ความเรวลมในแนวดง

เสถยรภาพของบรรยากาศกบคณภาพของอากาศ

บรรยากาศไมมเสถยรภาพ บรรยากาศมเสถยรภาพ

ทมา: United State of America Forest Service (USFS)

อณหภมผกผน (Temperature Inversion) คออะไร

(ทมา: Whiteman, 2000)

อณหภมผกผนกบปญหามลพษทางอากาศ

(ทมา: Whiteman, 2000)

การวเคราะหแผนเสถยรภาพอากาศจากแผนภาพ Skew-T

Subsidence

inversion

Nocturnal

inversion

แผนภาพ Skew-T แสดงถงการมเสถยรภาพของบรรยากาศ

และการเกดอณหภมผกผน

อณหภมผกผนกบมลพษทางอากาศ

สภาวะปกต สภาวะอณหภมผกผนทชนบน

อณหภมในแนวดงกบลกษณะของการแพรกระจายของกลมหมอกควน

ลกษณะภมประเทศกบปญหาหมอกควน

แองเชยงใหม-ล าพน

แองเชยงใหม-ล าพน

ลกษณะภมประเทศกบปญหามลพษทางอากาศ

(ทมา: Whiteman, 2000)

หมอกควนปกคลม PO RIVER VALLEY, อตาล

NASA6-703-044 Po River Valley Smog, Italy Fall/Winter 1997

ตวอยางมาตรการเฝาระวงปญหามลพษจากการเผาในประเทศ

สหรฐอเมรกา

ทมา : htpp://www.whentoburn.com

Wood-burning conditions are identified

as:

Red Day A "red" day means wood burning is prohibited. Residents are also asked to drive as little as possible on "red" days, and industries are asked to minimize their release of air pollutants.

Yellow Day A "yellow" day means a voluntary no-burn or a recommended reduction in wood or coal burning. Residents are also asked to drive as little as possible on "yellow" days, and industries are asked to minimize their release of air pollutants.

Green Day A "green" day means wood burning is allowed.

ทมา : http://www.whentoburn.com/utah-air-quality-monitoring-no-burn-days

แบบจ าลองคณภาพอากาศ(Air Quality Modeling)

ใชในการประเมนมลพษทางอากาศ

จากแหลงมลพษแบบจด (Point Sources)

จากแหลงมลพษแบบพ นท (Areal Sources)

โดยพจารณาการเคลอนทของมลพษทางอากาศซงข นอยกบเงอนไขสภาพอากาศและสภาพ

ภมประเทศ

สามารถใชเปนระบบเตอนภยลวงหนา (Early Waning System) ใหแกประชาชนใน

พ นทในการเฝาระวงปญหามลพษทางอากาศ

สามารถใชเปนระบบชวยในการตดสนใจ (Decision Support System) แกผม

อ านาจในการตดใจและผมสวนไดเสย

สามารถเปนขอมลน าเขาแบบจ าลองสขภาพได*

ตวอยางแบบจ าลองคณภาพอากาศ

(Air Quality Modeling)

WRF/Chem

CMAQ

CALPUFF

AERMOD

CHEMIRE

CAMs

Etc.

แบบจ าลอง WRF/Chem

เปนแบบจ าลองคณภาพอากาศทควบคแบบออนไลน (Online Coupled) ระหวาง อตนยมวทยาและเคม

พฒนาโดย NCAR, NOAA และกลมนกวจยทวโลก

สามารถวเคราะหความเขมและการแพรกระจายของหมอกควนได (รวมทงมลพษทางอากาศตวอน) ไดทงใน

แนวดงและแนวราบ

ใหรายละเอยดเชงพ นท (Spatial Resolution) และรายละเอยดเชงเวลา (Temporal Resolution)

สง

ความละเอยดเชงพ นท นอยกวา 4 กโลเมตร

ความละเอยดเชงเวลา นอยกวา 1 ชวโมง

สามารถน าเขาขอมลไฟปาจากดาวเทยม MODIS และค านวณหาอตราการปลดปลอยสารมลพษและดการ

แพรกระจายของหมอกควนจากไฟปาได

สามารถใชเปนระบบพยากรณคณภาพอากาศได (ลวงหนา 2-3 วน)

ตองใชคอมพวเตอรความเรวสงในการประมวลผล*

วนท 7 กมภาพนธ 2555

ตวอยางการใชแบบจ าลอง WRF/Chem ในการประเมนการ

แพรกระจายของหมอกควนจากไฟปา

วนท 8 กมภาพนธ 2555

ตวอยางการใชแบบจ าลอง WRF/Chem ในการประเมนการ

แพรกระจายของหมอกควนจากไฟปา

วนท 11 กมภาพนธ 2555

ตวอยางการใชแบบจ าลอง WRF/Chem ในการประเมนการ

แพรกระจายของหมอกควนจากไฟปา

ตวอยางหนวยงานทวโลกทใชแบบจ าลอง WRF/Chem เพอการพยากรณ

คณภาพอากาศ

NOAA/ESRL Real-time Air Quality Forecasts, Boulder, Colorado, USA

European Operational Air Quality Forecasts: WRF/CHEM-EMIMO, Universidad Politécnica de Madrid, Madrid, Spain

Regional Air Quality Forecast. Research Institute for Global Change (Formerly JAMSTEC), Japan

NCSU Air Quality Forecasting Lab (AQFL)

UAFSmoke - A WRF/Chem Wildfire Smoke Forecasting System for Alaska

The System of Air Quality Forecasting and Research. Indian institute of Tropical Meteorology, Pune, India

Real time Air Quality Forecasts from Nanjing University Nanjing, China

ประสทธภาพของแบบจ าลอง WRF/Chem

เทยบกบคาตรวจวด

Source: Zhang et al., NCSU AQFL

สภาวะโลกรอนจะท าใหจ านวนวนทเสยงตอการเกดปญหามลพษทางอาศเพมข น

(Source: Zhang et al., 2010, Journal of Climate)

สภาวะโลกรอนจะท าใหอตราการระบายอากาศไมด

(Source: Zhang et al., 2010, Journal of Climate)

จบการน าเสนอ

ขอขอบคณครบ