รายงานผลการวิจัย เรื่อง...

รายงานผลการวจย

เรอง

กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย

นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ

รายงานวจยฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปะศาสตร

บณฑต

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

พทธศกราช 2558

สหภาพ ศรสอาดรกษ 2558 : กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

อาจารยทปรกษา : ผชวยศาสตราจารยภาคม บ ารงสข

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษาประวตของนายบญเรอน ศรสมปอย (2)

เพอศกษาวสดอปกรณในการท าลกฆองวงใหญ (3) เพอศกษาการท าฆองหลอดวยสตรใหมท

ดดแปลงจากสตรโบราณ (4) เพอเผยแพรกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญผานเวบไซต

pirun.ku.ac.th/~b5511100269

ประชากรทใชในครงน คอกรรมวธการท าลกฆองวงใหญ กลมตวอยางในการวจยครงน

คอ นายบญเรอน ศรสมปอย โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เนองจากนายบญเรอน ศรสม

ปอยนนไดคดวธการท าลกฆองวงใหญดวยสตรใหมทมเสยงใกลเคยงกบฆองตมากทสด และยงม

อาจารยทางดานดนตรไทยทมชอเสยงเชน อ.ชลอ ใจชน อ.สวง ศรผอง และอ.ถาวร ศรผอง ไปซอ

ฆองวงใหญจากนายบญเรอน ศรสมปอย อยบอยครง

ผลการวจยพบวา (๑) กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย จาก

การศกษพบวา นายบญเรอน ศรสมปอยไดคดสตรการหลอลกฆองวงใหญขนมาใหม โดย

ดดแปลงจากสตรเดม (๒) การทคดสตรใหมขนมาจากสตรเดมนนท าใหฆองหลอมเสยงทไพเราะ

ดงกงวาน ใกลเคยงกบฆองตมากทสดโดย (๓) นายบญเรอน ศรสมปอยนนไมมความสามารถใน

การเลนดนตรไทย แตสามารถท าลกฆองไดมคณภาพ โดยแตกอนนนเปนลกจางท า jewelry

เครองประดบ

ค าส าคญ ฆองต

กตตกรรมประกาศ

ในการท าวจยฉบบนจะไมส าเรจลลวงไปไดหากปราศจากค าปรกษา และค าแนะน าทดยง

ของผชวยศาสตราจารยภาคม บ ารงสข ประธานกรรมการสอบวจย ทไดกรณาตรวจสอบแกไข

และใหค าแนะน าตางๆ ในการท าวจยดวยความเมตตาโดยตลอดมา และขอกราบขอบพระคณ

คณาจารยทกทานในสาขาวชาดนตรไทย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทไดใหความร ประสบการณ

ทด ตลอดระยะเวลา 3 ป

ขอกราบขอบพระคณ นายบญเรอน ศรสมปอย ทกรณาใหความอนเคราะหในการ

สมภาษณตลอดจนใหขอมลทเปนประโยชนในการท าวจย

ขอกราบขอบพระคณ นายอภชาต อปราโภ(พฮวบ) ทใหขอมลสถานทและการเดนทาง

และตลอดจนใหขอมลทเปนประโยชนในการท าวจย

ขอขอบคณเพอนๆพๆนองๆ ทกคนในสาขาวชาดนตรไทย ทคอยอยรวมกน ชวยเหลอกน

เสมอมา ท าใหบางเวลาทรสกทอและเหนอยแตกลบยมได

ขอขอบคณ นายสมบต นมนอย และนางปรารถนา ไมเขยว ทคอยอ านวยความสะดวกใน

การเดนทางและชวยถายท า

สดทายน ขอกราบขอบพระคณอยางสงสดตอครอบครว ทเปนก าลงใจส าคญอยางยง ท

ท าใหมพลงผานพนอปสรรคมาไดถงทกวนน เปนก าลงใจส าคญ ทคอยชวยเหลอทกอยาง

สหภาพ ศรสอาดรกษ

27 พฤษภาคม 2558

ค าน า

รายงานผลการวจยฉบบนเปนสวนหนงของวชาระเบยบและการวจย ( 01385491 ) ของ

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ปการศกษา

๒๕๕๕ ซงเปนผลการศกษาจากการเกบขอมล การสมภาษณ เรองราวตางๆทเกยวของกบ

กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย ทงนเพอเปนการเผยแพรความร

เกยวกบวธการท าลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย และประวตของนายบญเรอน ศรสม

ปอย เพอใหขอมลตางๆมการเปดกวางออกไป

ขาพเจาหวงเปนอยางยงวารายงานผลการวจยฉบบน คงจะเปนประโยชนแกผทสนใจทก

ทาน ทตองการศกษาหาความรตางๆ เพอใหดนตรไทยคงอยสบไป หากผดพลาดประการใด

ขาพเจาตองขออภยไว ณ โอกาสนดวย

นาย สหาภาพ ศรสอาดรกษ

นสตชนปท 3

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร

คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สารบญ หนา

บทคดยอ

กตตกรรมประกาศ

ค าน า

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของโครงการ 1

วตถประสงคของการวจย/โครงการ 4

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4

ขอบเขตของการวจย 4

วธการด าเนนการวจย 4

ระยะเวลาท าโครงการ 5

ศพทเฉพาะ 5

บทท 2 เอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

1. ความหมายของฆองวงใหญ 7

1.1 ความเปนมาของฆองวงใหญ 8

1.2 ลกษณะของลกฆองวงใหญ 10 1.3 บทบาทของฆองวงใหญ 12

2. การผลต 14

2.1 ความหมายของการผลต 14

2.2 วสดอปกรณทใชในการผลตลกฆองวงใหญ 15

2.3ขนตอนการผลตลกฆองวงใหญ 16

3. การสมภาษณ 17

3.1 ความหมายของการสมภาษณ 18

3.2 ขนตอนการสมภาษณ 19

สารบญ (ตอ) หนา

4. การสงเกต 26 4.1 ความหมายของการสงเกต 26

4.2หลกการสงเกต 28

5. งานวจยทเกยวของ 31

บทท 3 วธการด าเนนงาน 34

ประชากรและกลมตวอยาง 34

การคนควารวบรวมขอมล 34

การเกบขอมลภาคสนาม 35

เครองมอทใชในการวจย 35

วธการเกบรวบรวมขอมล 36

การวเคราะหขอมล 37

บทท 4 ผลการศกษา 38

1.ประวตชางผผลตลกฆองวงใหญ 39

1.1 ประวตสวนตวของนาย บญเรอน ศรสมปอย 39 1.2 ประวตการศกษา 40 1.3 ประวตการศกษาทางดานดนตร 41 1.4 ประวตการท างาน 41 1.5 ประวตดานการผลตเครองดนตร 41 2.วสดอปกรณการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย 41 3.กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย 45 ขนตอนท 1 การจดเตรยมทองเหลอง 46 ขนตอนท 2 ปมแมพมพ 46 ขนตอนท 3 การหลอมทองเหลอง 48 ขนตอนท 4 การน าทองเหลองทหลอมออกจากแมพมพ 49

สารบญ (ตอ) หนา

ขนตอนท 5 น าลกฆองเขาสเครองกลง 49 ขนตอนท 6 การเทยบเสยงลกฆอง 50 ขนตอนท 7 การเจาะรลกฆอง 51 บทท 5 สรปผล อภปราย ขอเสนอแนะ 53 สรปผล 53 อภปรายผล 56 ปญหาและอปสรรค 57 ขอดของการวจย 58 ขอเสยของการวจย 58 ขอเสนอแนะของการวจย 59 บรรณานกรม 60 ภาคผนวก 61 ภาคผนวก ก ประวตผศกษาวจย 63

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1.ฆองวงใหญ 9 2.ลกฆองวงใหญ 11 3.วงปพาทยเครองใหญ 13 4.นายบญเรอน ศรสมปอย 39 5.บานของนายบญเรอน ศรสมปอย(1) 40 6.บานของนายบญเรอน ศรสมปอย(2) 40 7.ทองเหลอง 42 8.ดนเหนยวผสมขเถา 42 9.แมพมพ 43 10.ไสในของแมพมพ 43 11.เตาหลอม 44 12.เครองกลง 44 13.ตะกวผสมขผง 45 14.เครองเจาะ 45 15.ลกษณะของทองแดงทรบมาจากรานขายของเกา 46 16.ลกฆองแตละขนาดน ามาใสแมพมพ 46 17.ใชดนเหนยวผสมขเถาใสไวทแปนพมพแลวท าการเหยยบ 47 18.การทาน าผสมกาวเพอปกปดรอยแตก 47 19.เรยงแมพมพเพอส าหรบน ามาเททองเหลอง 48 20.เตาหลอมทใชส าหรบหลอมทองเหลอง 49 21.ลกฆองทน าออกมาจากแมพมพ 49 22.ลกฆองทไดจากการกลง 50 23.ลกฆองทเปนหลกในการเทยบเสยง 50 24.ลกฆองทไดจากการเทยบเสยง 51 25.เครองเจาะรไฟฟา 51

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา 26.ลกฆองทไดจากการเจาะร 52 27.ลกฆองทเสรจจากขนตอนการเจาะรน ามาผกเชอกเขากบรานฆอง 52

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของโครงการ ฆองวงใหญเปนเครองดนตรกมพชาโบราณ ประเภทเครองตเชนเดยวกบระนาดเอก,ระนาดเหลก,ระนาดทม หลกการคอเพมจ านวนลกฆองเขาไป พฒนามาจากฆองเดยว ฆองค และฆองราว โดยการเอาตะกวมาตดถวงทปมฆองท าใหเปนเสยงใดเสยงหนงจนครบ 7 เสยง ดงท สมเดจฯกรมพระยาด ารงราชานภาพ (อางใน พงษศลป อรณรตน 2546 : 76) ไดกลาวไววา “…เหตทเกดฆองวงใหญนน เดมในเครองดรยางคคงใชแต ฆองโหมงใบ เดยวส าหรบตเปนจงหวะ ตอมาเตมฆองเขาไปใหเปนเสยงสงใบหนง เสยงต า ใบหนงจงเปนฆองค อยางเชน ทเลนประกอบละครโนราชาตรและหนงตะลง) ครนตออกชนหนงเตมฆองเขาอกใบหนงใหเปนสามเสยง จงเรยกวาฆองราว อยางเชนทเลนในระเบงและตเขากบกลองมลาย ทหลงมาเกดความรขนในครง ใดครงหนงวา ถาเอาผงตะกวผสมกบขผงตดถวง ปมฆองอาจจะท าใหเสยง ฆองเปนเสยงอยางใดอยางหนงความรอนนทเปนเหตใหท าฆองใหครบ ๗ เสยง จงคดเพมฆองราวใหเปนฆองวง ๑๖ใบ ตเปนเพลงล าน าตางๆ...” ในปจจบนฆองนนจะมการผลตในเชงพาณชยบางแลวกตามแตวธการผลตยงคงมลกษณะเปนเพยงศลปะทสบทอดกนมา ยงขาดหลกวชาดานวทยาศาสตรเขามาชวย มาตรฐานการผลตจงแตกตางกนไปตามแหลงทผลต ซงแตกตางจากกระบวนการผลตเครองดนตรตะวนตก ทมการก าหนดมาตรฐานเครองดนตรรนเดยวกนจากแหลงผลตเดยวกนจะตองไดมาตรฐานเดยวกน ดงนนนอกจากสวนประกอบทวไปของฆองวงใหญ ทเราสามารถมองเหนไดในเชงกายภาพแลว คณสมบตในดานรายละเอยดโดยเฉพาะอยางยงดานเสยงนบวามความจ าเปนอยางมากทตองพจารณา ดงท รองศาสตราจารย ดร.เฉลมศกด พกลศร และธนวฒน บตรทองทม (2550 : 19)ไดกลาวไววา “1. ลกฆองจะตองเปนชดเดยวกน นกดนตรไทยเรยกคณลกษณะเชนนวา

2

“ฆองเถา” ฆองลกษณะนจะใชวสดทผสมเหมอนกน รปทรงของลกฆองจะมรป รางคลายกนมขนาดลดหลนตามระดบเสยง โดยเฉพาะอยางยงระดบความสง-ต า ของปมฆองจะมสวนส าคญอยางยงในการก าหนดระยะต าแหนงของการบรรเลง เพราะถาหากปมของฆองมขนาดเลก-ใหญ และสง-ต าไมเทากน จะเกดปญหาใน การบรรเลงเพลงทตองใชเทคนคขนสง” 2. ลกฆองทกลกจะตองดงระดบเดยวกน ไมมลกใดลกหนงดงมากหรอ นอยกวากน กลาวคอจะตองมเสยงเรยบเสมอกน ในกรณนจะชวยใหผบรรเลงก า หนดน าหนกมอขณะบรรเลงไดอยางถกตอง การบรรเลงดวยเทคนคตางๆ กจะ สามารถกระท าไดอยางสมบรณ ซงจะสงผลใหท านองเพลงทบรรเลงเกดความ สมบรณในภาพรวม 3. กระแสเสยงของฆองจะตองดงพอเหมาะ ความพอเหมาะในกรณน หมายถง จะตองมเสยงไมอบทบหรอดงกงวานมากเกนไป” ในปจจบนนนฆองวงใหญจะบรรเลงอยในวงปพาทยตางๆ มหนาทในการด าเนนท านองหลก เพอใหเครองดนตรอนๆแปรท านองจากฆองวงใหญเปนท านองทเหมาะสมได ซงตงแตอดตถงปจจบนนน ครโบราณจะใหลกศษยทเรมเรยนดนตรไทยนนเรยนฆองวงใหญเปนอนดบแรกกอน เพอฝกใหมพนฐานทด ดงท พงษศลป อรณรตน (2554 : 73) ไดกลาวไววา “ความส าคญของฆองวงใหญนนอยทเปนเครองดนตรขนพนฐานทส าคญ มากเพราะแนวการบรรเลงของฆองนนจะบรรเลงท านองหลกของเพลงนนๆ โดย ท านองหลกนจะเปนหวใจหลกของเพลงส าหรบใหเครองดนตรชนอนๆ บรรเลง สอดประสานดงนนผทเรยนดนตรโดยเฉพาะเรยนเครองจ าพวกปพาทยอยาง ระนาดเอก ระนาดทม ตองผานกระบวนการเรยนฆองวงใหญมากอนเพอใหเกด ความช านาญและแมนเพลงเสยกอน รวมไปถงผทท าหนาทตฆองวงใหญจะตอง ตดวยเสยงดงกงวานใหไดรสมอและน าหนกของเสยงฆองตองไมดงจนเกนไป” จากการคนควาขอมล ผวจยไดศกษาแนวทางการวจยเกยวกบการผลตจ านวนหนง และไดรวบรวมขอมลทเกยวของกบการศกษาการวจยการผลต ดงน

3

๑.ไอยดา อมคม(2544:47)ไดท าการวจยเรอง การผลตขม:กรณศกษาชางจอน ไทรวมาน จากการวจยพบวาวสดอปกรณทใชในการผลตขมชนด 7 หยองของชางจอนวาสวนใหญจะเปนวสดทมคณภาพปานกลาง และสามารถหาซอไดงายตามทองตลาด เพราะวาการผลตขมของชางจอนในแตละครงนนตองใชวสดจ านวนมากเนองจากผลตครงละหลายสบตวโดยขนตอนการผลตของชางจอนนนมอย 5 ขนตอน โดยแตละขนตอน ลวนมแบบโครงสรางทตายตวและเหมอนกน โดยชางจอนนนจะมลกษณะเฉพาะในการผลต คอ ชางจอนจะผลตขมเฉพาะเมอมลปคาสงมาคราวละมากๆเทานน โดยชางจอนจะมอบหมายหนาทรบผดชอบใหกบลกนองเปนผดแลแทน สวนตวชางจอนจะเปนผตรวจสอบคณภาพกอนสงถงมอลกคา สวนลกษณะเฉพาะของผลผลตนอกจากจะมสญลกษณทเปนอกษรไทยพมพค าวา “ดรยางคไทย” ตรงบรเวณมมขวาดานลางของหนาขมแลวกไมมสวนใดแตกตางจากผลผลตจากโรงงานผลตเครองดนตรไทยทวไป ๒.ดาราณ ภสร(2534:33)ไดท าการวจยเรอง วธการผลตฆองวงใหญ จากการวจยพบวา กรรมวธการผลตฆองวงใหญทมคณภาพ ลกษณะฆองจะตองมลกฆองทมน าหนกไดมาตรฐาน สวนผสมของลงหน เพอใหเสยงมความกงวาน สวนผสมของตะกว รวมถงขนาดของลกฆองทมความแตกตางกนของแตละลก เพอใหเสยงของฆองวงออกมามคณภาพมากทสด ๓.วรางคณา เขยนรปครฑ (2538:33) ไดท าการวจยเรอง การผลตระนาดเหลก จากการวจยพบวาการผลตระนาดเหลกนนไมไดมความซบซอนมากนก การผลตจ าเปนตองใชความประณตและความละเอยดอยางสงในการตดเหลกเพอน ามาท าลกระนาดเหลก และการน าสวนตางๆมาประกอบเขาดวยกน และสงทขาดไมไดคอการเทยบเสยง เพราะถอวาเปนสงส าคญทจะท าใหระนาดเหลกมเสยงทไพเราะ ๔.นท บญคม (2543:36) ไดท าการวจยเรอง การผลตองกะลงของชางประเสรฐ เหมอนแยม จากการวจยพบวา การผลตองกะลงไมมเกณฑตายตวทแนนอน อกทงยงเกบรกษายากเนองจากองกะลงนนผลตจากวสดธรรมชาต คอไมไผ ซงถาสภาพอากาศเยน องกะลงเสยงจะเพยนทนท สงทท าไดในการผลตองกะลงคอการเผอระยะ การประมาณคาและความช านาญของชางทจะสามารถผลตองกะลงออกมาไดอยางมคณภาพ ๕.บรรจง คณสมบต (2537:36) ไดท าการวจยเรอง การท ากลองแขก กรณศกษา นายสมนก สขเวชชะกจ จากการวจยพบวา กรรมวธการท ากลองแขกในปจจบนนน มการพฒนาในดานการท า

4

หนของกลองแขก และการตดหนงเรยดซงเกดจากความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท าใหการท ากลองแขกในปจจบนเสรจลงไปในเวลาอนรวดเรว ซงในสมยกอนตองใชเวลาอนยาวนานกวาในปจจบน

จากทไดศกษาขอมลจากหนงสอ ผวจยจงสนใจศกษาการผลตลกฆองวงใหญบานบญเรอน ซงไดท าฆองหลอดวยสตรทคดคนขนมาใหมจากสตรเดม จงอยากน าความรการท าลกฆองหลอนมาเผยแพรใหกบผทสนใจ

วตถประสงคของการวจย/โครงการ 1.เพอศกษาประวตของนายบญเรอน ศรสมปอย 2.เพอศกษาวธการท าฆองหลอดวยสตรใหมทดดแปลงจากสตรโบราณ 3.เพอเผยแพรกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญผานเวบไซตpirun.ku.ac.th/~b5511100269

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.ไดขอมลถงกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญ ตงแตแรกจนถงขนตอนสดทาย 2.ไดขอมลการท าใหฆองมเสยงทไพเราะ 3.ไดเผยแพรกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญผานเวบไซดpirun.ku.ac.th/~b5511100269

ขอบเขตของการวจย/โครงการ ศกษากรรมวธการผลตลกฆองหลอดวยสตรใหมในเรอง วสด อปกรณ และขนตอนในการผลตของบานบญเรอนเทานน

วธการด าเนนการวจย 1. ศกษาขอมลจากหนงสอ และ งานวจยทเกยวของหรอใกลเคยงจากหองสมด 2. ศกษาขอมลจากภาคสนาม โดยวธการสมภาษณ สงเกต และเกบรวบรวมขอมลเปนวดโอ

5

3.รวบรวมขอมลทเกบมาจดเรยง 4.สรปผลการวจย

ระยะเวลาการท าโครงการ มกราคม 2558 – พฤษภาคม 2558

ศพทเฉพาะ -

6

บทท 2

เอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

การศกษากรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของบานบญเรอน ไดศกษาเอกสารทเกยวของ เพอใชเปนแนวทางในการวจย ดงน

1.ความหมายของฆองวงใหญ

1.1ความเปนมาของฆองวงใหญ

1.2ลกษณะของลกฆองวงใหญ

1.3 บทบาทของฆองวงใหญ 2.การผลต

2.1ความหมายของการผลต

2.2วสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญ

2.3ขนตอนการผลตลกฆองวงใหญ

3.การสมภาษณ

3.1ความหมายของการสมภาษณ

3.2ขนตอนการสมภาษณ

4.การสงเกต

4.1ความหมายของการสงเกต

4.2หลกการสงเกต

5.งานวจยทเกยวของ

7

1.ความหมายของฆองวงใหญ

ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทมความหมายทนกวชาการหลายทานไดใหขอมลเกยวกบความหมายของฆองวงใหญไว ดงน

สมพงษกาญจนผลน (2556 : 3) ไดใหความหมายของฆองวงใหญไววา

“ฆองวงใหญเปนเครองดนตรประเภทเครองตชนดหนง เชอกนวามววฒนา-

การมาจากฆองเดยวตางๆ เชน โหมง หย ตอมาไดพฒนาการมาเปนฆองค ฆองละเบง

ฆองราง และฆองวงตามล าดบ ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทบรรเลงอยในวงปพาทย

เวลาบรรเลงรวมวงมหนาทด าเนนเนอเพลงหรอทเรยกวา ท านองหลก(Basic Melody) สกลสภา ทองนอย (2553 : 171) ไดใหความหมายของฆองวงใหญไววา

“ฆองวงเลกและฆองวงใหญ เปนเครองดนตรกมพชาโบราณประเภทเครอง

ต(Percussion) เชนเดยวกบระนาดเอก,ระนาดเหลก,ระนาดทม มสวนประกอบ 3 สวน

คอ วงฆอง,ลกฆองและไมฆอง” ไพศาล อนทวงศ(2548 : 126) ไดใหความหมายของฆองวงใหญไววา

“เปนเครองดนตรทคดประดษฐขนมาจากฆองเดยวฆองคและฆองราว วงฆอง

ใชตนหวายโปงท าเปนราน สงประมาณ ๒๔ ซม. ระหวางหวายเสนนอกกบหวายเสน

ในหางกนประมาณ ๑๔-๑๗ ซม. ดดใหโคงเปนวงรอบตวคนนงต เปดชองดานหลงคน

ตเปนทางเขา ระยะหางประมาณ ๒๐-๓๐ ซม. วงฆองตองดดใหพอดส าหรบคนเขาไป

นงตไดไมอดอด ลกฆองวงหนงม ๑๖ ลก ลกตนวดผานศนยกลางประมาณ ๑๗ ซม.

อยทางซายมอดานหลงผต ลกยอดวดผานศนยกลางประมาณ ๑๒ ซม.อยทางขวามอ

ดานหลงผต ไมตท าดวยแผนหนงดบ ตดเปนวงกลมเจาะกลางสอดดามไมส าหรบถอ”

ภชาต เลณะสวสด (2547 : 1) ไดใหความหมายของฆองวงใหญไววา

“ชอเดม ฆองหรอฆองวง เปนฆองวงทท าจากโลหะ 3ชนดคอ ทองแดง ดบก

และสงกะส เรยกวา ทองเหลอง ทองสมฤทธ ทองมาลอ ทองหาว และทองลงหน หลอ

8

เปนรปวงกลม มววฒนาการมาจาก ฆองเดยว ฆองค ฆองรางและฆองกระแตตามล าดบ เมอสมยกอนกรงสโขทยกทราบวามการน าฆองมาเจาะรผกเรยงไวกบรางหวายแลว” สงบศก ธรรมวหาร(2545 : 161) ไดใหความหมายของฆองวงใหญไววา

“ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทววฒนาการมาจากฆองเดยว ฆองคและฆอง

ราว ฆองชนดนมลกษณะเปนวง เปดชองวางไวส าหรบเปนทางเขาของคนตทางดาน

หลงเลกนอย ผกลกฆองเรยงล าดบจากเสยงต าไปหาเสยงสง จ านวน ๑๖ เสยงหรอ ๒

Octaves ของชนเสยง ๘ ฆองนท าหนาทด าเนนแมบทหรอหลกอนเปนท านองเพลง

ทแทจรงของวงดรยางคไทย ซงเรยกวา “ลกฆอง” หมายถงท านองพนฐานเครองตชนด

อน จะแปลลกฆองไปตามแนวของแตละชนด”

จากความหมายของนกวชาการทไดกลาวขางตน พอสรปไดวา ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทมการววฒนาการมากฆองเดยว ฆองคและฆองราว รวมถงโหมง หยดวย เปนเครองดนตรของกมพชาโบราณ ท ามาจากทองแดง ดบก สงกะส ทองเหลอง ทองสมฤทธ ทองมาลอ ทองหาว และทองลงหน หลอเปนรปวงกลม ลกฆองวงหนงม ๑๖ ลก ลกตนวดผานศนยกลางประมาณ ๑๗ ซม.อยทางซายมอดานหลงผต ลกยอดวดผานศนยกลางประมาณ ๑๒ ซม.อยทางขวามอดานหลงผต

1.1 ความเปนมาของฆองวงใหญ

ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทมประวตของการเกดเครองดนตรชนดน ซงนกวชาการหลายทานไดใหขอมลเกยวกบฆองวงใหญไวดงน

9

ภาพท 1 ฆองวงใหญ

(http://dusithost.dusit.ac.th/~u52116940207/dontreethai/teeloha2.html เขาถงวนท 21 พฤษภาคม 2558 )

พงศลป อรณรตน ( 2554 : 72 ) ไดกลาวถงความเปนมาของฆองวงใหญไววา

“ฆองไทยจงไดปรบรางฆองจากโคงขนใหมาเปนวางราบเสยเรยกวา ฆองวง โดยมจ านวนลกฆอง 16 ลก สาเหตของการใชจ านวน 16 ลกนนนอก

จากสามารถตครอบคลมเสยงไดอยางดแลว เลข 16 ถอเปนเลขมงคลเรยกวา

โสฬสมงคล โดยเขยนลงบนแผนผายนตใชตดบนมมยอดจวเรอนหรอบนหว

เสาเอกในการปลกสรางบานเรอน ฆองวงแตเดมมขนาดเดยวจนกระทงใน

รชกาลท 3 มการสรางฆองใหเสยงสงกวาเดม จงมการเรยกใหแตกตางออกไป

ของเดมเรยกวา ฆองวงใหญ ทเกดขนใหมเรยกวา ฆองวงเลก

สรพล สวรรณ ( 2549 : 29 ) ไดกลาวถงความเปนมาของฆองวงใหญไววา

“ฆอง ค าวา “ฆอง” นมอยหลายแหง ซงคงจะตองเปนฆองหลายลกทด า

เนนเปนท านองไดคงมใชฆองลกเดยวอยางฆองโหมง คงจะตองเปนฆองวง ซง

ทานผรเคยกลาววาฆองวงนสมยโบราณทางเหนอเขาเรยกวา “เจแวง” ดงทปรากฏ

อยใน พงศาวดารลานชาง

สวรยาสาสน( 2546 : 12) ไดกลาวถงความเปนมาของฆองวงใหญไววา

10

“สมยสโขทย ลกษณะการผสมวงดนตรกปรากฏหลกฐานทงในศลจารก

และหนงสอไตรภมพระรวง กลาวถง เสยงพาทย เสยงพณวงปพาทย เปนลกษณะ

ของวงปพาทยเครอง ๕ ม ๒ ชนดคอ วงปพาทยเครองหาอยางเบา ประกอบดวย

เครองดนตรชนดเลกๆ จ านวน ๕ ชน คอ ๑.ปใน ๒.กลองชาตร ๓.ทบ(โทน)

๔.ฆองค และ๕.ฉง ใชบรรเลงประกอบการแสดงละครชาตร และวงปพาทยเครอง

หาอยางหนก ประกอบดวยเครองดนตรจ านวน ๕ ชน คอ ๑.ปใน ๒.ฆองวง ๓.ตะโพน ๔.กลองทด และ๕.ฉง ใชบรรเลงประโคมในงานพธและบรรเลง

ประกอบการแสดงมหรสพตางๆ จะเหนวาวงปพาทยเครองหาในสมยนยงไมม

ระนาดเอก”

มนตร ตราโมท( 2528 : 27 )ไดกลาวถงความเปนมาของฆองวงใหญไววา

“นบตงแตกาลโบราณมาจนถงปจจบนน กไดมผดดแปลงแกไขเพมเตม

สรมตอมาหลายครงหลายหน จงไดววฒนาการมาดงทเราเหนอยในทกวนน เชน

วงปพาทยเครองหาในสมยโบราณ กมเพยง ๕ สงจรงๆ คอปในเลาหนง ระนาด

รางหนง ฆองวงหนง ตะโพนลกหนง และกลองทดอกลกหนงเทานน”

ปญญา รงเรอง ( 2519 : 26 ) ไดกลาวถงความเปนมาของฆองวงใหญไววา

“ ฆองมหลายชนดตงแตลกเดยวไปจนเปนหลายๆลก จะเปนฆองอะไรก

สดจะตดสน จะเปนฆองเดยวอยางฆองหย(หรอฆองชย) หรอจะเปนอยางฆองวง

กไมทราบ แตใจผเขยนรสกวาจะไมใชฆองวง ถามฆองวงใชแลวกนาจะมระนาด

ใชดวย เพราะวธท าระนาดกบฆองวงนนฆองวงยากกวา เพราะตองหลอดวยโลหะ

จากความหมายของนกวชาการทไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวา ฆองวงใหญมความเกาแกมากตงแตสมยกรงสโขทยเปนราชธาน โดยวธการท านนยากกวาระยาดเอก เพราะตองใชโลหะและมราคาแพง

1.2 ลกษณะของลกฆองวงใหญ

11

จากการศกษาความหมายของลกษณะลกฆองวงใหญ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายไวดงน

ภาพท 2 ลกฆองวงใหญ

(http://www.monnut.com/board/index.php?topic=302.0เขาถงวนท 22 พฤษภาคม 2558) พงษศลป อรณรตน (2554:72) ไดกลาวถงลกฆองวงใหญไววา “ลกฆองหงายขนผกเรยงล าดบลกตนไปหาลกยอด ตงแตใหญไปหาเลก เรยงล าดบเสยงตงแตต าไปหาสง มจ านวนลกฆอง ๑๖ ลก ลกตนวดเสนผาศนย กลางได ๑๗ ซม. อยทางซายมอดานหลงมอคนต ลกยอดวดเสนผาศนยกลางได ๑๒ ซม. อยทางขวามอดานหลงของผต” รองศาสตราจารย ดร.เฉลมศกด พกลศร และธนวฒน บตรทองทม ( 2550 : 18 )

ไดกลาวถงลกฆองวงใหญไววา “ฆองวงใหญจะประกอบไปดวยลกฆองทงหมดจ านวน 16 ลก โดยเรยง จากลกทมขนาดใหญสดมชอเรบกวา "ลกทวน” ทางดานซายมอของผบรรเลง จน กระทงถงลกเลกทสดมชอเรยกวา “ลกยอด” ทางดานขวามอของผบรรเลง บรเวณ ดานใตของปมฆอง ใชขผงผสมตะกวตดถวงเพอปรบเสยงใหแตกตางกน มากบาง นอยบาง ตามระดบความสง-ต า ของเสยง” ไพศาล อนทวงศ (2548:126) ไดกลาวถงลกฆองวงใหญไววา

12

“ลกฆองวงหนงม ๑๖ ลก ลกตนวดผานศนยกลางประมาณ ๑๗ ซม. อย ทางซายมอดานหลงผต ลกยอดวดผานศนยกลางประมาณ ๑๒ ซม. อยทางขวามอ ดานหลงผต” ภชาตเลณะสวสด (2547:1) ไดกลาวถงลกฆองวงใหญไววา “ลกฆองทน ามาผกเรยงมดวยกน 16 ลก เรยงจากดานขวา ลกใหญไปหา ลกเลกดานซาย ลกฆองวงท าดวยโลหะแผนรปวงกลม ตรงกลางท าเปนปมนนขน เพอตลงบนปม ภาษาองกฤษใชค าวา หนอบ(Knob) ทางราชบณฑตไทยเรยกวา “ปมฆอง” ตอจากปมลงไปฐานแผออกแลวงองมนวา “ฉตร” โดยพนราบเรยก วา หลงฉตรหรอชานฉตร สวนทงอเปนขอบเรยกวา “ใบฉตร” ทใบฉตรเจาะร 4 ร” ประสทธ สนตวฒนา ( 2533 : 6 ) ไดกลาวถงลกฆองวงใหญไววา “ลกฆอง รปรางคลายฉาบ แตทตางออกไปคอ ท าหนากวา มหกงมออก เปนขอบคนละขางกบปมทออกมา ขอบทหกงมออกมาเรยกวา ฉตร ทขอบหรอ ฉตรเจาะรส าหรบรอยเชอกเพอแขวนหอย ตตรงปมตรงกลางจะเกดเสยง “มอง” หรอ “ฆอง” จงเรยกวา ฆอง” จากความหมายของนกวชาการทไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวาลกฆองวงใหญเปนสวนทส าคญทสดของฆองวงใหญ สมยโบราณลกฆองจะมลกเดยว ตปมตรงกลางจะเกดเสยง มอง หรอ ฆอง จงเรยกวาฆอง ตอมาไดมการตดตะกวถวงเขาไป ท าใหเกดเสยงทแตกตางกน ลกฆองวงใหญมจ านวนทงหมด 16 ลกแตละลกจะเจาะรทฉตรไว 4 ร เพอรอยเชอกส าหรบแขวนหรอหอย

1.3 บทบาทของฆองวงใหญ จากการศกษาบทบาทของฆองวงใหญ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายไวดงน

13

ภาพท 3 วงปพาทยเครองใหญ

(http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=1&chap=9&page=t1-9-infodetail02.html เขาถงวนท 23 พฤษภาคม 2558)

สมพงษกาญจนผลน ( 2556 : 3 ) ไดกลาวถงบทบาทของฆองวงใหญไววา “ฆองวงใหญเปนเครองดนตรทบรรเลงอยในวงปพาทย เวลาบรรเลงรวม วงมหนาทด าเนนเนอเพลงหรอทเรยกวา ท านองหลก (Basic melody)เพอใหเครอง ดนตรอนๆ ซงไดแก ระนาดเอก ระนาดทม ฆองวงเลก และป แปรท านองจากฆอง วงใหญเปนท านองใหเมาะสมกบหนาทและวธการบรรเลงของเครองดนตรนนๆ การเรยนดนตรไทยใหไดผลด จงควรเรมเรยนฆองวงใหญกอนเครองดนตรอนๆ ซงจะสงผลใหผเรยนสามารถเรยนเครองดนตรไทยประเภทอนๆ ไดสะดวกยงขน” พงษศลป อรณรตน ( 2550 : 79 ) ไดกลาวถงบทบาทของฆองวงใหญไววา “ความส าคญของฆองวงใหญนนอยทเปนเครองดนตรขนพนฐานทส าคญ มากเพราะแนวการบรรเลงของฆองนนจะบรรเลงท านองหลก (Main Melody)ของ เพลงนนๆ โดยท านองหลกนจะเปนแกนหลกส าคญของเพลงส าหรบใหเครองดน ตรชนอนๆ บรรเลงสอดประสาน” ภชาตเลณะสวสด (2547 : 2 ) ไดกลาวถงบทบาทของฆองวงใหญไววา “ฆองวงใหญ เปนเครองดนตรทบรรเลงอยในวงปพาทย เมอบรรเลงรวม วง ท าหนาทด าเนนท านองเพลง ทเปนเนอเพลงแทจรงใหเครองดนตรอนๆ แปร

14

ท านองออกเปนทางตางๆ แตในการบรรเลงเดยวจะตอยางโลดโผนมทงกรอ กวาด ไขว ประคบมอ เปนตวอยาง ตามความเหมาะสม ของเพลงตางๆ” สมพงษกาญจนผลน ( 2536 : 13 ) ไดกลาวถงบทบาทของฆองวงใหญไววา “เครองตด าเนนท านอง เปนเครองดนตรประเภทระนาดและฆอง ใชไมต ท าใหเกดเสยง บางครงตสองมอพรอมๆกน บางครงตทละมอ” รองศาสตราจารยนายแพทยพนพศ อมาตยกล ( 2529 : 6 ) ไดกลาวถงบทบาทของฆองวงใหญไววา “สมยสโขทย วงดนตรทเรยกวา ปญจสงคต หรอวงเครองหาสมยสโขทย จงเปนเรองธรรมดาทจะตองพงมพงได อนประกอบดวย ป เปนตวด าเนนท านอง ฆอง เปนผด าเนนท านอง กลอง เปนผคมจงหวะ(อาจจะเปนตะโพน กลองทดฯลฯ) กรบ หรออาจจะมฉง ใชหาคนกด าเนนท านองไดไพเราะและนเองจงเปนชอทเรยก กนวา “ปพาทย” จากความหมายของนกวชาการทไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวา บทบาทของฆองวงใหญนนมหนาทด าเนนท านองหลก (Basic Melody) ในวงปพาทย เพอใหเครองดนตรชนอนๆในวงน าไปแปรท านอง และฆองวงใหญมความส าคญอกอยางตรงทเปนเครองดนตรพนฐานชนแรกทนกดนตรไทยจะเรยนเปนชนแรก เพอใหเปนพนฐานสามารถน าไปตอยอดเพอไปเรยนเครองดนตรชนอนไดอยางมประสทธภาพ

2.การผลต

2.1 ความหมายของการผลต วรลกษณ หมะกลส( มปป : 54 ) ไดกลาวถงความหมายของการผลตไววา “การผลต (Production) หมายถง กระบวนการรวบรวมเอาปจจยการผลต

15

ซงไดแก ทดน แรงงาน ทน วตถดบ และเทคโนโลยตางๆมาผลตเปนสนคาและ บรการ” วชย แหวนเพชร (อางในประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ 2555 : 25 ) ไดกลาวถงความหมาย ของการผลตไววา “การผลต หมายถง การแปรสภาพวตถดบใหเปนสนคา หรอผลผลต และ บรการ ตามกระบวนการผลต โดยมขอมลพนฐานมาจาก การพยากรณ การคาด การณ การวเคราะห” อรรธพล อรรธโกวท ( 2555 : 22 ) ไดกลาวถงความหมายของการผลตไววา “การผลตหมายถง การใชทรพยากรหรอปจจยการผลตใดๆ ในทางทจะกอ ใหเกดสนคาหรอบรการขนการผลตตามความหมายนเปนกระบวนการในการ แปลงทรพยากรหรอปจจยการผลตดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซงสงทจะใชสอบ สนองความตองการของมนษย ปจจยในการผลตในทนไดแก ปจจยประเภท แรง งานซงหมายถง แรงกายและแรงความคดของมนษยทดน คอ พนแผนดนและ ทรพยากรตางๆ เชน น า หน ทราย อากาศ ปาไมฯลฯ ทน ซงเปนสวนทมนษยสราง เพอเปนเครองมอในการผลตสนคาไดแก เครองจกร อาคาร ส านกงาน โรงงาน โกดง สนามบน ผประกอบการเปนผออกความคดและตดสนใจวาจะผลตอะไร จ านวนเทาไหร จะผลตอยางไรหรอจะเลอกทไหนเปนแหลงผลต” จากความหมายของการผลตทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวา การผลตหมายถง การใชทรพยากรหรอปจจยการผลตใดๆ ในทางทจะกอใหเกดสนคาหรอบรการขน การผลตตามความหมายนเปนกระบวนการในการแปลงทรพยากรหรอปจจยการผลตดวยวธการ ตางๆ เพอใหไดมาซงสงทจะใชสอบสนองความตองการของมนษย

2.2 วสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญ ดาราณ ภสร ( 2534 : 20 ) การผลตฆอง (บานเนน) อปกรณทใชท าลกฆองวงใหญมดงน

16

1. แมพมพเบาฆอง 2. เครองเปาเตาเผา 3. เตาเผา 4. เหลกวดและเขาควาย 5. หมอนรถไฟ 6. เครองกลง

จากการศกษาวสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญ พอสรปไดวา อปกรณทใชของชางนนมไมกอยาง สวนใหญจะเนนทแมพมพเบาฆองและเตาเผา เพราะวาเปนอปกรณทจะตองขนรปใหเปนลกฆองทไดขนาดตามตองการ และหลอมเปนลกฆอง

2.3 ขนตอนและวธการผลตลกฆองวงใหญ ดาราณ ภสร ( 2534 : 25 ) ไดกลาวถงการผลตลกฆองวงใหญไว โดยแบงเปนขนตอนดงน ขนตอนท 1.ก าหนดชงลกฆองลกตนหรอลกทวน “ก าหนดชงลกฆองลกตนหรอลกทวนใหมน าหนกประมาณ 1 กโลกรม 3 ขด ซงจะใชถงลกท 5 สวนลกท 5 จะลดเนอทองลงมาเหลอประมาณ 1 กโลกรม 2 ขด จน ถงลกสดทายจะใชเพยงประมาณ 1 กโลกรม 1 ขด”

ขนตอนท 2. เอาเบาโลหะไปหลอมดวยความรอน

“จากนนน าเอา เบาโลหะไปหลอมดวยความรอนจนละลาย เราเรยกวา “ทองน าใส”

จากนนน าโลหะทละลายแลวไปเทใสลงบนแมพมพ ซงเปนแบบส าหรบใหโลหะแขงตว เปนแผนตอจากนนน าแผนโลหะทแขงตวแลวไปเผาไฟอก คราวนตองใชคมขนาดใหญ ชวยคบแผนโลหะนไปเผา แลวน ามาทบใหแผออกตามขนาดลกฆอง ในการทบนนตอง ใชคอนขนาดใหญทบ”

17

ขนตอนท 3 น าแผนเหลกมาเผาไฟ

“น าแผนเหลกทตไดขนาดแลวน ามาเผาไฟใหแผนเหลกแดงจนไดท โดยใชคมใหคบแผนเหลกทตไดขนาดน ามาเผาไฟน าแผนเหลกทเผาไฟมาตใน หมอนรถไฟจนแผนเหลกหายแดง แลวน าไปเผาใหม เพราะถาตแผนเหลกแตก แลวจะใชการไมได” ขนตอนท 4 ตลกฆองลงในเบาตา

“การตฆองลงในเบาตาหรอปมตามขนาดของลกฆองโดยใชเขาควาย วดขนาดลกฆองทดขนจนเปนรปเบาตาฆอง ซงจะท าจนครบ 16 ลก ตามล าดบลก ฆองการน าลกฆองทตจนหอแลวมาเตรยมท าเบาตา” ขนตอนท 5 กลงลกฆอง

“หลงจากทไดลกฆองแลว น าลกฆองไปกลง กอนจะกลงตองทาชน กอนในเบาตาและทาชนทเครองกลงดวยเพอใหลกฆองกบเครองตดกนแนนและ การเขาลกฆอง เพอใหรปรางแคบจนครบ 16 ลกวธการกลงลกฆองหลงจากทเขา คอแลวโดยกลงตงแตเบาตาจนถงฉตร” จากการศกษากรรมวธการท าลกฆองวงใหญพบวา กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญนนสามารถแบงขนตอนไดประมาณ 5 ขนตอนคอ 1.) ก าหนดชงลกฆองลกตนหรอลกทวน 2.) เอาเบาโลหะไปหลอมดวยความรอน 3.) น าแผนเหลกมาเผาไฟ 4.) ตลกฆองลงในเบา 5.) กลงลกฆอง ซงลกฆองวงใหญของแตละชางนนจะมความเหมอนกนในหลายๆขนตอนไมวาจะเปนฆองตหรอฆองหลอ ซงแตละชางจะมเทคนคแตกตางกนไป

3. การสมภาษณ

18

3.1 ความหมายของการสมภาษณ

จาการศกษาความหมายของการสมภาษณ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายไวดงน ธรวฒ เอกะกล ( 2544 : 172 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา “การสมภาษณเปนอกเทคนควธการหนงในการเกบรวบรวมขอมลทใชการ สนทนาแบบมจดมงหมายแนนอน ระหวางผทตองการทราบเรองราวเรยกวาผ สมภาษณ ( Interviewer) กบผ ทให เ รองราวซงเ รยกวา ผ ใหสมภาษณหรอผ ถก สมภาษณ (Interviewee) เครองมอทส าคญของการสมภาษณคอการสนทนาโต ตอบระหวางบคคล 2 ฝาย ดวยวธการพบปะโดยตรง (Face to Face) ซงอาจกระ ท าโดยใชค าพด ทาทาง เครองหมาย และความรสกทแสดงออกทางสหนาและ อนๆ การ สมภาษณเปนวธการไดขอมลทนาเชอถอและเจาะลกขอมลไดดกวา การใช แบบสอบถาม” นรนดร จลทรพย ( 2547 : 217 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา “เปนการเกบรวบรวมขอมลโดยการสนทนาระหวางผสมภาษณ (Interviewer) กบผใหสมภาษณ (Interviewee) โดยเปนการสนทนาอยางม จดมงหมาย ในขณะ เดยวกนผสมภาษณสามารถสงเกตสหนาทาทางของผใหสมภาษณและน าผลทได จากการสมภาษณไปใชในการวเคราะหหาขอมลทแทจรง ตามทตองการได” บญธรรม กจปรดาบรสทธ ( 2549 : 33 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา “การสมภาษณเปนการพดคย ซกถามเรองราวตางๆระหวางคนอยางนอยสอง คนเปนการตอบกนโดยตรง หากมขอสงสยหรอปญหาใดเกดขนหรอค าตอบใด ไมชดเจนกถามซ าหรอท าความเขาใจไดและสามารถท าไดทนท เปนการสราง ความมนใจใหทงผตอบและผท าวจยการสมภาษณทดผสมภาษณตองมทกษะม ความช านาญในการสมภาษณ จงจะรวบรวมขอมลและขอเทจจรงไดดกวาวธอน

19

เหตผลประการหนงคอคนเรานนเตมใจทจะพดมากกวาเขยน” กตพฒนนนทปทมะดลย(2554 : 119 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา “การสมภาษณคอการสนทนากนอยางทศทาง จดมงหมายของการ สมภาษณ โดยทวไปกคอ การทา ความเขาใจบคคลทนกวจยสมภาษณในดานมม ตางๆของ เขาหรอเธอ การสมภาษณททา ไดผลดงทนกวจยประสงคถอไดวาเปน เครองมอ ในการเกบรวบรวมขอมลทมประสทธผลอยางสง โดยเฉพาะอยางยงใน การวจย เชงคณภาพในงานสวสดการสงคม การสมภาษณท าใหนกวจยเชงคณภาพมโอ กาสในการเรยนรและเขาใจในเรองราว ประสบการณ พฤตกรรม ความรสก และ ความคดเหนดานตางๆของบคคลทนกวจยไมมทางลวงรไดจากการเพยงสงเกต อย หางๆ การสมภาษณยงชวยใหนกวจยสามารถประเมนลกซงไปถงการรบร ของบคคลวามความส าคญตอบคคลผนนอยางไร” นคร เสรรกษ ( 2555 : 34 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา “การสมภาษณเปนวธการหนงในการเกบรวบรวมขอมล การสมภาษณมจดมง หมายท านองเดยวกบการใชแบบสอบถาม แตการสมภาษณเปนการพบปะถาม ตอบกนโดยตรงหากมขอสงสยหรอค าถามใดไมชดเจนกสามารถถามซ าหรอท า ความเขาใจไดเปนการสรางความมนใจใหทงผตอบและผวจยการสมภาษณทด ถาผสมภาษณมความช านาญจะสามารถรวบรวมขอมลไดดกวาวธอน” จากการศกษาความหมายของการสมภาษณสรปไดวา เปนการเกบรวบรวมขอมลโดยการ สนทนาระหวางผสมภาษณ (Interviewer) กบผใหสมภาษณ (Interviewee) คอการสนทนากนอยาง ทศทาง จดมงหมายของการสมภาษณโดยทวไปกคอ การท าความเขาใจบคคลทนกวจยสมภาษณในดานมมตางๆของเขาหรอเธอ และน าผลทไดจากการสมภาษณไปใชในการวเคราะหหาขอมลทแทจรงตามทตองการได

3.2 ขนตอนการสมภาษณ

20

จากการศกษาขนตอนการสมภาษณนกวชาการหลายทานไดแบบขนตอนการสมภาษณไว ดงน

นครเสรรกษ ( 2555 : 37 ) ไดแบงวธการสมภาษณเปน 4 ขนตอนดงน 1. ขนเตรยมการสมภาษณเปนขนวางแผนและเตรยมการกอนด าเนนการสมภาษณ 2. ขนด าเนนการสมภาษณมหลกปฏบตดงน 2.1 แนะนาตวผสมภาษณบอกจดมงหมายของการสมภาษณเพอใหผใหสมภาษณ เขาใจวาผสมภาษณเปนใครมาจากไหนมาสมภาษณดวยจดมงหมายอะไรควรแจงใหทราบหากม การบนทกเสยงหรอภาพรวมทงสรางความมนใจใหผสมภาษณวาผลการสมภาษณนนจะเปน ความลบและจะน าไปใชประโยชนเฉพาะในการวจยเทานน 2.2 เรมดาเนนการสมภาษณควรเรมจากการพดคยอยางไมเปนทางการเพอเรมตนและ ถามค าถามกวางๆกอน 3. ขนบนทกผลการสมภาษณมหลกปฏบตดงน 3.1 บนทกผลทนทหลงการสมภาษณเสรจ 3.2 ถาคาถามอยในฟอรมใหบนทกค าตอบลงในแบบฟอรมนน 3.3 บนทกตามความเปนจรงปราศจากอคตหรอความเหนของผสมภาษณ 3.4 อยาเวนค าถามใหวางโดยไมมการบนทกถาไมมค าตอบตองบนทกลงไปดวย วาเพราะเหตใด 3.5 ขอความในการบนทกควรประกอบดวยชอของผใหสมภาษณวนเดอนปท สมภาษณผลการสมภาษณขอสงเกตทไดขณะสมภาษณและขอเสนอแนะของผใหสมภาษณ 4. ขนปดการสมภาษณผสมภาษณควรปฏบตดงน 4.1 เปดโอกาสใหถามเพมเตมในสงทไดพดคยกนมา 4.2 กลาวขอบคณผใหสมภาษณทใหความรวมมอและย าวาความส าเรจของการได ขอมลนนสวนหนงขนอยกบผใหสมภาษณสงนส าคญมากเพราะท าใหผใหสมภาษณมความรสกด บญธรรมกจปรดาบรสทธ ( 2549 : 46 ) ไดแบงวธการสมภาษณเปน 4 ขนตอนดงน 1. ขนเตรยมการเตรยมการและวางแผนการสมภาษณทงหมดดงน 1.1 ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณตองก าหนดใหชดเจนโดยพจารณาจาก

21

วตถประสงคขอบเขตและนยามศพททใชในการวจยจะทาใหรวาตองการศกษาตวแปรและม ขอมลอะไรบางทตองไปสมภาษณใหจดแยกเปนประเดนๆไวและตรวจสอบใหครบถวน ครอบคลมตวแปรและเนอหาทตองการทงหมดเพอใชเปนวตถประสงคของการสมภาษณ 1.2 เลอกผใหสมภาษณตองคดเลอกวาจะไปสมภาษณใครบางใครเปนผรหรอม ขอมลตามทตองการผนนมอ านาจหรออยในฐานะทจะใหขอเทจจรงเหลานนไดเพยงใดรวมทง ตองใชผใหสมภาษณจ านวนเทาใดจงจะเปนตวแทนของประชากรดวย การเลอกผใหสมภาษณบางกรณอาจตองเลอกใหแทนกลมคนเชนตวอยางเปน เกษตรกรผลไมถาตองการถามการใชสารเคมกาจดศตรพชปญหาทเกดขนคอเกษตรกรททาสวน ผลไมเปนอาชพของครอบครวซงทากนหลายคนจะมผใชสารเคมหลายคนในหลายขนตอนของ การใชในการสมภาษณจะเลอกสมภาษณใครเปนตวแทนของเกษตรกรในครอบครวนนถาตองการ ใหไดขอเทจจรงๆควรสมภาษณผทเกยวของทกคนในครอบครวนนหรอสมภาษณเพยงคนเดยวท เกยวของกบการใชสารเคมมากทสดกพอได 1.3 ก าหนดนดแนะเวลาและสถานทตองทาบทามผใหสมภาษณตดตอนดแนะ เวลาและสถานทสาหรบสมภาษณไวลวงหนาหรอบางกรณอาจตองมการเตรยมการชมนมเพอทา ความเขาใจเบองตนกอน 1.4 เลอกประเภทของการสมภาษณเลอกและก าหนดใหเจาะจงวาจะใชวธใดใช เพยงวธเดยวหรอหลายวธผสมกนตองก าหนดใหแนนอนในการเลอกตองพจารณาขอดขอจากด ของแตละวธและตองใหเหมาะสมกบลกษณะของผใหสมภาษณ 1.5 เตรยมค าถามและวสดอปกรณถาใชแบบเปนมาตรฐานตองจดเตรยมสราง แบบสมภาษณทดลองใชไปกอนจดเตรยมไปใหเรยบรอยและเพยงพอสวนวสดอปกรณประกอบ เชนเครองบนทกเสยงถาจาเปนกตองจดเตรยมไปดวย แบบสมภาษณทเตรยมไปควรทาใหมรปแบบทแนนอนเรยงลาดบการสมภาษณกอนหลงโดยทวไปคาถามในแบบสมภาษณจะเกยวกบเรองความจรงความรความคดเหนซงอาจจะสรางไวเปนแบบปดหรอเปดกไดแลวแตเหมาะสมถาเปนแบบปดกสะดวกในการจดบนทกและวเคราะหการสรางแบบสมภาษณคลายกบการสรางแบบสงเกตและแบบสอบถามจงขอใหดเพมเตมจากการสรางแบบสอบถาม 1.6 ทดลองเครองมอวสดและอปกรณกอนไปสมภาษณจรงตองนาวสดและ อปกรณทจ าเปนไปทดลองใชดกอนเพอใหอยในสภาพทใชการไดสวนแบบสมภาษณกควรน าไป ทดลองใชกบกลมตวอยางดกอนเพอดความเขาใจในการถามการตอบการเรยงลาดบคาถาม รวมทงความยากงายอาจจ าแนกของค าถามแตละขอและความตรงความเทยงของแบบสมภาษณ ทงชดเพอใหสามารถใชสมภาษณและจดบนทกไดอยางถกตองครบถวนนอกจากนนจะไดทดลอง

22

ดวาใชเวลาสมภาษณแตละรายเทาใดดวยเพอก าหนดและวางแผนการสมภาษณใหไดอยาง ประหยดและเสยเวลานอยทสด 1.7 ศกษาขอมลและประวตผใหสมภาษณศกษาเรองราวขอมลทตองการอยาง ละเอยดและศกษาประวตสวนตวของผทใหสมภาษณรวมทงสภาพแวดลอมทเกยวของกบผให สมภาษณเชนสภาพชมชนอาชพทวไปขนบธรรมเนยมประเพณ เปนตน 1.8 อบรมผสมภาษณถาตองใชผสมภาษณหลายคนตองมอบรมทาความเขาใจให มความรความเขาใจตรงกนโดยเฉพาะในเรอง 1.8.1 วตถประสงคและประโยชนของการวจย 1.8.2 การคดเลอกผใหสมภาษณ 1.8.3 ขนตอนของการสมภาษณ 1.8.4 คาถามทใชถามทงหมด 1.8.5 การจดบนทกขอมล 2. ขนการสมภาษณการสมภาษณแบบเผชญหนาตวตอตวควรปฏบตดงน 2.1 แนะนาตวและวตถประสงคของการสมภาษณเมอเขาไปสมภาษณตองแนะนา ตวเองวาเปนใครมาจากไหนมาท าไมมจดมงหมายและขอบเขตของการสมภาษณอยางไรสราง ความส าคญใหแกผใหสมภาษณและใหความมนใจวาสงทสมภาษณไปจะถอเปนความลบจะ น าไปใชประโยชนเฉพาะการวจยนเทานนจะไมน าไปใชอยางอนหรอเปดเผยใหผอนรอยาง เดดขาดขนตอนนควรเรมดงน 2.1.1 เรมแรกแนะนาตวผสมภาษณและบอกวตถประสงคของการวจย การสมภาษณวาตองการค าตอบไปท าไม 2.1.2 พยายามกระตนเชญชวนใหผใหสมภาษณยนดใหความรวมมอกบ การสมภาษณ 2.1.3 พยายามโนมนาวผใหสมภาษณรสกวาตนมความส าคญมากตอ สงคมสวนรวม 2.2 เรมการสมภาษณควรพดคยซกถามตามค าถามทก าหนดไวกอนหลงพดคย ซกถามควรปฏบตดงน 2.2.1 พยายามใหผใหสมภาษณพดมากกวาใหนงเฉย 2.2.2 ใชภาษาสภาพนาฟงไมขมขดวยนาเสยงและทาทาง 2.2.3 ถามดวยภาษางายๆพดคยตามสบายแตไมใชคาถามนา 2.2.4 พยายามตะลอมใหตอบตรงประเดนเนนจดส าคญ

23

2.2.5 ค าถามบางขออาจไดค าตอบจากการสงเกตหรอค าถามขออนไม ตองถามอก 2.2.6 สมภาษณเปนกลมควรพดคยซกถามคนทมอาวโสกอน 2.2.7 ถาตองใชเวลานานตองหาทางผอนคลายความตงเครยดหรอใหม การเปลยนอรยาบถบาง 2.2.8 ขณะพดคยผสมภาษณตองไมแสดงอาการหรอทาทเบอหนายตอ การสมภาษณหรอตอตวผใหสมภาษณ 2.2.9 ถามการอธบายทาความเขาใจเพมตองอธบายหรอทาความเขาใจ อยางเปนกลาง 2.2.10 ตองพดชาๆเพอใหทกคาพดเขาใจไดอยางชดเจน 2.2.11 เลยงการพดคยกบผใหสมภาษณในเรองทไมจาเปน 3. ขนการบนทกผลควรปฏบตดงน 3.1 บนทกผลทนท 3.2 ถาเปนแบบมโครงสรางตองบนทกค าตอบตามแบบสมภาษณทก าหนด 3.3 คาถามแบบเปดอาจบนทกถอยคาเดมของผใหสมภาษณไวทงหมด 3.4 ควรบนทกตามความเปนจรง 3.5 อยาเวนค าถามใหวางไวโดยไมบนทกค าตอบ 3.6 ถาเปนแบบไมมโครงสรางควรบนทกชอและทอยของผใหสมภาษณ(ถา จ าเปน) วนเดอนปทสมภาษณผลการสมภาษณซงจะตองจดบนทกทงค าถามค าตอบขอสงเกตท ไดขณะสมภาษณและขอเสนอแนะของผใหสมภาษณดวยวามอยางไรบางและควรมผลสรปการ สมภาษณดวย 4. ขนปดการสมภาษณควรปฏบตดงน 4.1 กลาวขอบคณผใหสมภาษณ 4.2 ทบทวนความถกตองและเชอถอไดของขอมลทได

นรนดรจลทรพย(2547:219)ไดกลาวถงวธกาสมภาษณไววา การสมภาษณในงานวจยม 3 ขนตอนดงน 1.ขนเตรยมการสมภาษณโดยเฉพาะการสมภาษณแบบมโครงสรางหรอแบบเปนทางการ

มขนตอนดงน

24

1.1 ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณไวลวงหนาใชขดเจนสอดคลองกบขอมล ทตองการทราบ

1.2 เลอกบคคลหรอกลมตวอยางทใหสมภาษณวามใครบางจๆนวนกคนประวต โดยสงเขป

1.3 เตรยมรายชอทอยสถานททจะตดตอไดสะดวกเพอนดหมายวนเวลาสถานท ทจะสมภาษณ

1.4 วางแผนการสมภาษณเกยวกบแบบฟอรมทจะใชสมภาษณเตรยมคาถามระยะเวลาทจะใชตลอดจนเครองมอและอปกรณตางๆไดแกกระดาษดนสอปากกาเทปบนทกเสยงกลองบนทกภาพเปนตน

1.5 ถามผชวยสมภาษณตองฝกอบรมใหมความรความเขาใจใหชดเจน 1.6 ซกซอมสมภาษณบคคลหรอกลอมคนอนทมใชผใหสมภาษณกอนเพอหาความ

เทยงตรงความเชอถอไดระยะเวลาทใชแลวนามาปรบปรงควรเตรยมตวอยางค าถามไวหลายๆ ค าถามเพอสามารถทดแทนค าถามบางประเดนทไมสามารถใชได

1.7 ตดตอนดหมายผใหสมภาษณพรอมทงชแจงวตถประสงคและระยะเวลาทจะใช สมภาษณ

2. ขนด าเนนการสมภาษณผสมภาษณควรปฏบตดงน 2.1 แนะน าตวเองตอผสมภาษณแสดงออกถงการสใหความส าคญใหเกยรตและยก

ยองผใหสมภาษณและขออนญาตจดบนทกบนทกภาพบนทกเสยง(ถาม) 2.2 สรางบรรยากาศใหรสกอบอนเปนกนเองไมเปนทางการมากเกนไปพรอมทง

ยนยนวาจะเกบขอมลเปนความลบ 2.3 ควรเรมตนค าถามทผสมภาษณตอบงายและสบายใจทจะใหขอมล 2.4 ใชภาษาทสภาพเขาใจงายและและควรระวงเปนพเศษในกรณทผวจยไมเขาใจ

ภาษาของผใหสมภาษณดพอและโดยเฉพาะในกรณทตองใชลาม 2.5 ควรใชวธการตะลอมค าตอบของผใหสมภาษณใหอยในประเดนและถามการ

สมภาษณเปนกลมควรเลอกถามผอาวโสกอน 2.6 ถาใชเวลาสมภาษณนานควรมการหยดพกหรอใชวธแทรกค าถามเรองเบาๆเพอ ผอนคลายความตงเครยดหรอเปลยนอรยาบท 2.7 ผสมภาษณตองเปนนกฟงทดคอตงใจรบฟงและตดตามท าความเขาใจค าตอบ ของผใหสมภาษณอยางตอเนองและรจกปอนค าถามใหเหมาะสมกบจงหวะของผตอบ 2.8 การใชภาษาของผสมภาษณเปนสงจาเปนเชนการสบตาโนมตวไปขางหนาผงก

25

ศรษะยอมรบและเปลงเสยงตอบรบในลาคอเปนตน 3. ขนยตการสมภาษณและบนทกผสมภาษณควรปฏบตดงน 3.1 รบบนทกการสมภาษณใหสมบรณหลงจกการสมภาษณเสรจสนในทนท 3.2 จดบนทกขอมลตามความเปนจรงและจดเฉพาะใจความส าคญไมใสความ คดเหนของตนเองลงไป 3.3 ระบชอทอยผใหสมภาษณวนเดอนปคาถาม-คาตอบขอสงเกตทไดขณะ สมภาษณและสรปผลการสมภาษณ 3.4 กลาวขอบคณผใหสมภาษณ 3.5 ทบทวนความถกตองเชอถอไดของขอมลรวบรวมขอมลและเอกสารตางๆทได จากการสมภาษณแนบรวมไวกนบนทกการสมภาษณ

ธรวฒเอกะกล (2544:175)ไดกลาวถงวธการสมภาษณไววา การสมภาษณมวธการทเปนขนตอนส าคญ 4 ขนตอนดงน 1.ขนเตรยมสมภาษณขนตอนนเปนการวางแผนและเตรยมการกอนดาเนนการสมภาษณ

มสงทควรปฏบตดงน 1.1 ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณใหชดเจนแนนอนวามวตถประสงค

อยางไรและตองการขอมลอะไรบาง 1.2 เลอกบคคลทจะใหสมภาษณและจ านวนผถกสมภาษณวามจ านวนเทาใด 1.3 ก าหนดเวลาสถานททจะใชสมภาษณ 1.4 เลอกแบบการสมภาษณใหสอดคลองเหมาะสมกบสภาพผถกสมภาษณ 1.5 เตรยมค าถามเครองมออปกรณประกอบการสมภาษณใหเรยบรอย 1.6 ศกษาเรองราวประวตของผถกสมภาษณใหมากทสดเทาทจะมากได 1.7 กรณทตองใชผชวยการสมภาษณจะตองมการฝกอบรมผชวยการสมภาษณใหม

ความรความเขาใจตรงกนในสงทจะตองสมภาษณ 2.ขนดาเนนการสมภาษณการดาเนนการสมภาษณควรปฏบตดงน 2.1แนะนาตวผสมภาษณและบอกจดมงหมายของการสมภาษณใหผถกสมภาษณได

เขาใจวาเปนใครมจดมงหมายและขอบเขตของการสมภาษณอยางไร 2.2 เรมดาเนนการสมภาษณมหลกในการถามดงน 2.2.1 พยายามใหผถกสมภาษณพดมากกวาปลอยใหนงเฉย

26

2.2.2 ใชภาษาทสภาพไมควรใชวาจาขมขดวยนาเสยงหรอทาทาง 2.2.3 พยายามตะลอมใหผถกสมภาษณตอบในประเดนทตองการ 2.2.4 ผสมภาษณตองอดทนไมแสดงอาการเบอหนายใหผถกสมภาษณเหน

อาการของตนเอง 2.2.5 ถาใชเวลาในการสมภาษณนานผสมภาษณควรหาวธหยดพกโดยแทรก

คาถามเรองอนๆเพอผอนคลายหรอเปลยนอรยาบท 3. ขนบนทกผลการสมภาษณการบนทกผลการสมภาษณมขอควรปฏบตดงน 3.1 บนทกผลทนทอาจบนทกระหวางสมภาษณหรอหลงสมภาษณทนทไมควรทง

ไวนานเพราะอาจหลงลมหรอคลาดเคลอนในการจดจ าค าสมภาษณได 3.2 ถาค าถามเปนแบบฟอรมใหบนทกคาตอบตามแบบฟอรมนน 3.3 ถาค าถามเปนปลายเปดอาจบนทกถอยคาตามผถกสมภาษณทงหมดแตถาค าตอบ

ยาวมากบนทกเฉพาะเนอหาสาระทตองการเทานน 3.4 บนทกตามความจรงไมมอคตหรอความเหนของผสมภาษณแทรกลงไปดวย 3.5 อยาเวนคาถามใหวางโดยไมมผลการบนทกถาไมมคาตอบตองบนทกลงไปดวย

วาเพราะเหตใด 4. ขนปดการสมภาษณการปดการสมภาษณเปนขนตอนสดทายของกระบวนการ

สมภาษณมขอควรปฏบตดงน 4.1 กลาวขอคณผถกสมภาษณทใหความรวมมอ 4.2 บททวนความถกตองและความเชอถอไดของขอมลทไดจากการสมภาษณ

จากการศกษาขนตอนการสมภาษณสรปไดวาขนตอนการสมภาษณแบงเปนขนตอนได 4 ขนตอนคอ 1.ขนเตรยมการสมภาษณ 2.ขนการเลอกวธการบนทกขอมล 3.ขนด าเนนการสมภาษณ 4.ขนกระบวนการเกบขอมลเสรจสมบรณซงแตละขนตอนของนกวชาการหลายๆทานมขนตอนท เหมอนกน

4.การสงเกต 4.1 ความหมายของการสงเกต จากการศกษาเกยวกบการสงเกตนกวชาการหลายทานไดแบบขนตอนการสมภาษณไว

27

ดงน นครเสรรกษ(2555:40) ใหความหมายของการสงเกตไววา “การสงเกตคอการพจารณาปรากฏการณตางๆเพอใหทราบถงลกษณะ ปจจยหรอความเปลยนแปลงของสงทเปนประเดนเกยวของกบปญหาในการวจย หรอเรองทจะวจยการสงเกตเปนวธการหนงในการเกบขอมลโดยการใชประสาท สมผสของผสงเกตในการรบรขอมลโดยตรงจากแหลงขอมลและบนทกสงทสงเกต ไวอาจบนทกไดหลายวธเชนการเขยนการอดเสยงลงในแถบบนทกเสยงหรอ บนทกเหตการณไวในวดทศนแบบสงเกตจะประกอบดวยขอความเกยวกบสงทจะ สงเกตจอยในรปของแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) หรอรปแบบอนๆทเหมาะสมกบสงทจะสงเกตและจดมงหมายของ การสงเกต” บญธรรมกจปรดาบรสทธ (2549:17) ไดใหความหมายของการสงเกตไววา “ค าวาการสงเกต (Observation) มความหมายเปน 2 นยความหมายนยแรก หมายถงการสงเกตโดยตรงทผวจยใชประสาทสมผสอนไดแกตาหจมกลนและ กายสงเกตหรอสมผสพฤตกรรมและปรากฏการณตางๆทเกดขนโดยตรงไมตอง อาศยสอหรอเครองมอใดๆไปกระตนใหแสดงพฤตกรรมออกมาสวนความหมาย นยหลงหมายถงการสงเกตโดยออมทตองใชสอหรอเครองมอกระตนใหแสดง พฤตกรรมและวดออกมาเชนใชแบบทดสอบแบบสอบถาม” นศาชโต (2545:136) ใหความหมายของการสงเกตไววา “การสงเกตหมายถงการเฝาดหรอศกษาเหตการณหรอเรองราวโดยละเอยดดงนน เมอกลาวถงการสงเกตเพอรวบรวมขอมลยอมจะขนอยกบวตถประสงควาใครเปน ผสงเกตสงเกตอะไรภายใตสภาพการณใดเพราะความหมายของการสงเกตตะแปร เปลยนไปตามบรบท”

28

ธรวฒเอกะกล (2544:170) ใหความหมายของการสงเกตไววา “การสงเกตเปนเทคนควธการหนงในการเกบรวบรวมขอมลซงตองใช ตวบคคลมาทาหนาทสงเกตพฤตกรรมของกลมททาการศกษาวจยหรอสงเกตใน สงททาการศกษาวจยดวยการใชตาและหเปนเครองมอส าคญในการเฝาตดตามด พฤตกรรมของบคคลหรอกลมทใชในการศกษาวจยเมอไดพฤตกรรมทสงเกตได แลวจงใชวธการจดบนทกขอมลตอไป” สภางคจททวานช (2531:44) ใหความหมายของการสงเกตไววา สงเกตหมายถง “การเฝาดสงทเกดขนหรอปรากกฎขนอยางเอาใจใสและก าหนด ไวอยางมระเบยบวธเพอวเคราะหหรอหาความสมพนธของสงทเกดขนนนกบสงอน จาการศกษาเรองการสงเกตของนกวชาการหลายทานสรปไดวาการสงเกตหมายถงการ เฝาดหรอศกษาเหตการณหรอเรองราวโดยละเอยดเปนเทคนควธการหนงในการเกบรวบรวม ขอมลซงตองใชตวบคคลมาท าหนาทสงเกตพฤตกรรมของกลมทท าการศกษาวจยหรอสงเกตใน สงททาการศกษาวจยเพอวเคราะหหรอหาความสมพนธของสงทเกดขนนนกบสงอน 4.2 หลกการสงเกต จากการศกษาหลกการสงเกตของนกวชาการหลายทานไดใหขอมลเกยวกบการสงเกต ไวดงน ธรวฒเอกะกล (2550:170)ไดกลาวถงหลกการสงเกตไววาหลกการสงเกตการสงเกตทด จะตองมหลงการทส าคญๆดงน 1.ก าหนดสงทจะดดวยการมจดมงหมายทเฉพาะเจาะจงจากดการสงเกตเฉพาะ เปน เรองๆ 2. วธการสงเกตตองเปนระบบมระเบยบแผนมการวางแผนดาเนนการสงเกต ไวอยางเปนระบบ

29

3. ตองจดบนทกผลการสงเกตทนทหรทอโดยเรวทสดเพอหลกเลยงความคดเหน และความเชอของผสงเกตทจะมอทธพลทาใหขอมลบดเบอนจากความจรงไปได 4. ผสงเกตตองมความรอบรในเรองทสงเกตจงจะไดขอมลทถกตองนาเชอถอ 5. ตองสงเกตดวยความพนจพเคราะหสามารถมองเหนรายละเอยดของเรองทสง เกตไดอยางลกซงไมใชมองเหนแตเพยงผวเผนหรอลกษณะภายนอกเทานน บญธรรมกจปรดาบรสทธ ( 2549 : 22 ) ไดกลาวไววาการสงเกตทจะไดขอมลทมคณภาพ ควรด าเนนการดงน 1.ตองสงเกตอยางเปนระบบ (Systemtic) มการสงเกตเปนขนตอนการท า อยางมระเบยบแบบแผน เตรยมเครองมอและอปกรณชวยสงเกตและแบบ บนทกขอมลไวกอนใหพรอมรวมทงมการเตรยมสภาพการณสาหรบสงเกต หรอตดตอนดหมายผถกสงเกตไวใหพรอมลวงหนา 2. ตองมจดหมายแนนอนคอรวาจะสงเกตอะไรและไมสงเกตอะไรสงท สงเกตมความหมายหรอลกษณะอยางไรตองใหความหมายทเจาะจงและสงเกต เหนได 3. ตองสงเกตใหไดขอมลเชงปรมาณมากๆบนทกผลเปนตวเลขหรอคะแนน ทมความหมายเชงปรมาณมากนอยทเปรยบเทยบกนไดจะไดน าไปศกษา เปรยบเทยบกนตอไปไดอยางมความหมายการสงเกตใหไดขอมลเชงปรมาณ ตองอาศยการจบเวลาจงตองก าหนดเวลาทสงเกตดวยเชนในหนงชวโมงมคนนง หลบในหองประชมเทาใด 4. ตองรอบรในสงทสงเกตควรใชผสงเกตไปสงเกตในสงทผนนถนด มความรเคยมประสบการณและควรศกษาหาความรเกยวกบสงหรอปรากฏการณ ทจะสงเกตไวกอนใหมากทสดเมอสงนนเกดขนจะไดสงเกตและบนทกผล 5. ควรใชแบบบนทกและเครองมอชวยบนทกขอมลทสามารถบนทกผลไดสะดวก รวดเรวและประหยดไดดวยยงขน 6. พยายามแบงขอมลทสงเกตใหเปนหมวดหมเปนพวกๆตามลกษณะของปญหา ทตองการวจยและควรสงเกตทละอยางไมควรสงเกตหลายอยางพรอมๆกนเพราะจะท า ใหสบสนขาดความตรงได

30

7. ในเวลาสงเกตตองพยายามเนนจดใหเฉพาะเจาะจงและตองตงใจสงเกตอยา ระมดระวงเพราะปรากฏการณบางอยางเกดขนอยางรวดเรวและหายไปอยางรวดเรวดวย

8. กอนไปสงเกตตองเตรยมการใหพรอมทงวธการสงทตองการสงเกตและเครองมอ ชวยบนทกควรมการใชดกอนเสมอ 9. ตองมการตรวจสอบผลกอนเลกสงเกตเพอทาใหผลการสงเกตตรวจสอบไดคอ ถามการสงเกตซ าดวยเวลาหรอบคคลตางกนผลทสงเกตไดตองไมแตกตางกน 10. ตองบนทกผลการสงเกตทนทเพอหลกเลยงความจาความคดเหนและความ เชอของผสงเกตทจะมอทธพลทาใหขอมลบดเบอนจากความจรงจงตองมอปกรณและ เครองมอชวยบนทกและผสงเกตตองฝกการใชอปกรณและเครองมอใหช านาญกอนลง มอสงเกตและหากตองใชผสงเกตหลายคนควรปรกษาหารอท าความเขาใจตกลงรวมกน เพอใหสงเกตและการบนทกเปนแนวเดยวกน มลวลยผวคราม (มปป)ไดกลาวถงหลกการสงเกตไววาหลกการสงเกตการสงเกตเปนวธการทจะชวยใหไดขอมลเกยวกบตวบคคลทเชอถอไดนนตองมกระบวนการในการดาเนนการโดยยดหลก ดงน 1. มจดมงหมายผสงเกตตองทราบวาจะสงเกตพฤตกรรมในเรองใดพรอมทง ตองแจกแจงการแสดงออกของพฤตกรรมนนใหละเอยดครอบคลมทกแงมม 2. การรบรรวดเรวผสงเกตสามารถมองเหนพฤตกรรมหรออาการทเดกแสดงออก มาไดอยางรวดเรว 3. สงเกตหลายคนหรอหลายครงจะทาใหผลการสงเกตทไดเชอถอไดสง 4. สงเกตใหตรงความจรงคอพยายามสงเกตใหไดพฤตกรรมการแสดงออกท เปนธรรมชาตแทจรงใหมากทสด 5. มการบนทกผลเพอจะทาใหขอมลไมผดพลาดคลาดเคลอนวธบนทกผลการสงเกต อาจมสญลกษณแทนขอความ (http://www.ipecp.ac.th/ipecp/cgi- binn/webpili/unit5/level5-3.htmlเขาถงเมอวนท 11 พฤษภาคม 2558) จากหลกการสงเกตทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตนพอสรปไดวาการสงเกตแบง ออกเปน 5 ขอคอ 1.ก าหนดสงทจะดดวยการมจดมงหมายทเฉพาะเจาะจง 2.สงเกตเปนระบบแบบ

31

แผน 3.ตองจดบนทกผลการสงเกตทนท 4.ผสงเกตตองมความรอบรในเรองทสงเกต 5.ตองสงเกต ดวยความพนจพเคราะห

5. งานวจยทเกยวของ จากการศกษาคนควาขอมล ผวจยไดศกษาแนวทางการวจยเกยวกบกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญ ผวจยไดรวบรวมขอมลเกยวกบกรรมวธการผลตไวดงน 1.จตมา จนทรมา (2543 : 2) ไดท าการวจยเรองขนตอนการผลตโปงลาง ของอาจารยเปลอง ฉายรศม ศลปนแหงชาต โดยมวตถประสงคเพอศกษาประวตความเปนมาของโปงลาง และขนตอนการผลตโปงลาง 2.นท บณคม (2543 : 2) ไดท าการวจยเรองการผลตองกะลงของชางประเสรฐ เหมอนแยม โดยมวตถประสงคเพอศกษาวตถดบและอปกรณการผลตองกะลงของคณลงประเสรฐ เหมอนแยม ขนตอนการผลตองกะลงของคณลงประเสรฐ เหมอนแยม และวธการเกบรกษาองกะลง

3.กฤตยชย โสภณดลก (2544 : 2) ไดท าการวจยเรองการผลตซอสามสายของชางจอน ไทรวมาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาวสดและอปกรณในการผลตซสามสายของชางจอน ไทรวมาน ขนตอนการผลตซอสามสายของชางจอน ไทรวมาน และเผยแพรความรในการผลตซอสามสายของชางจอน ไทรวมาน

4.ไอยดา อมคม (2544 : 3) ไดท าการวจยเรองการผลตขม:กรณศกษาชางจอน ไทรวมาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาการผลตขม ของชางจอน ไทรวมาน วสด อปกรณทใชในการผลตขม ขนตอนวธการผลตขม ลกษณะเฉพาะในการผลตและผลผลต

5.สดธดา มสวสด ( 2544 : 42 ) ไดท าการวจยเรองการผลตซออของนายธรพนธ ธรรมาน

กล โดยมวตถประสงคเพอศกษาการผลตซออตงแตวสดและอปกรณตลอดจนขนตอนการผลตและวธการปรบแตงเสยงซออของนายธรพนธธรรมนกล

32

6.ไอยดา อมคม( 2544 : 47)ไดท าการวจยเรอง การผลตขม:กรณศกษาชางจอน ไทรวมาน จากการวจยพบวาวสดอปกรณทใชในการผลตขมชนด 7 หยองของชางจอนวาสวนใหญจะเปนวสดทมคณภาพปานกลาง และสามารถหาซอไดงายตามทองตลาด เพราะวาการผลตขมของชางจอนในแตละครงนนตองใชวสดจ านวนมากเนองจากผลตครงละหลายสบตวโดยขนตอนการผลตของชางจอนนนมอย 5 ขนตอน โดยแตละขนตอน ลวนมแบบโครงสรางทตายตวและเหมอนกน โดยชางจอนนนจะมลกษณะเฉพาะในการผลต คอ ชางจอนจะผลตขมเฉพาะเมอมลปคาสงมาคราวละมากๆเทานน โดยชางจอนจะมอบหมายหนาทรบผดชอบใหกบลกนองเปนผดแลแทน สวนตวชางจอนจะเปนผตรวจสอบคณภาพกอนสงถงมอลกคา สวนลกษณะเฉพาะของผลผลตนอกจากจะมสญลกษณทเปนอกษรไทยพมพค าวา “ดรยางคไทย” ตรงบรเวณมมขวาดานลางของหนาขมแลวกไมมสวนใดแตกตางจากผลผลตจากโรงงานผลตเครองดนตรไทยทวไป

7.จนดานวรรธน บ ารงเจรญสข (2551 : 103) ไดท าการวจยเรองการผลตกะโหลกและคนทวนกระจบปของนายจกร มงคล ท าใหทราบวา กระจบปเปนเครองดนตรทส าคญในสมยโบราณ ทราบไดจากหลกฐานตางๆทางประวตศาสตรทปรากฏเปนลายลกอกษรและในภาพจตรกรรมตามสถานทตางๆ เชน กฏหมายตราสามดวง พระปฐมสมโพธกถา สาสนสมเดจฯ ภาพจตรกรรมฝาผนงพระทนงพทไธสวรรย เปนตน แตปจจบนกระจบปกลบไมไดรบความนยมเหมอนในสมยกอน ซงมสาเหตหลายประการเชน มการใชเครองดนตรทมความคลายคลงกนและสะดวกในการบรรเลงมากกวามาบรรเลงแทน การเปลยนแปลงทางสงคมและมผผลตนอยจงท าใหราคาแพง คนจงไมนยมใชบรรเลงแตมไวเพอการอนรกษเทานน

8.นายจกรพนธ ไพบลยสวสด (2556 :บทคดยอ) ผลการวจยพบวา(1)ประวตของนายสนย กลนบปผา จากการศกษาพบวา นายสนย กลนบปผา เปนบตรคนท 5 ในจ านวนพนองหมด6คน(2)อตลกษขลยเพยงออของจาเอกสวรรณศาสนนนทมทงความประณตและคณภาพของเสยงทไพเราะและสญญาลกษณ เปนกนหอย 2เสนตรงปลายขลย

9.นายนเรนทร สระหงษทอง( 2556 : บทคดยอ )ผลการวจยพบวา (1)ประวตของจาเอกสวรรณ ศาสนนนทจากการศกษาพบวาจาเอกสวรรณ ศาสนนนทเปนชางผลตเครองดนตรประเภทเปาทมคณภาพและมความปรานต อกทงยงเปนนกดนตรทมความชานาญทางดานเครองเปาไทย อกทงยงมกรรมวธการผลตทเปนเอกลกษณของตนเอง(2)การศกษาวสดอปกรณการผลตขลยเพยงออของจาเอกสวรรณ ศาสนนนทมการน าอปกรณเครองมอททนสมยนามาประยกตดดแปลงขนเองกบ

33

กรรมวธการผลตบางขนตอน (3)กรรมวธการผลตขลยเพยงออของจาเอกสวรรณ ศาสนนนทมกรรมวธการผลตขลยเพยงออทเฉพาะเปนของตนเองซงอาจจะแตกตางกบชางท าขลยทวไป เนองจากไมไดเรยนการผลตกบชางขลยโดยตรง ลวนแตเกดจากความเขาใจและความคดของตนเอง (4)อตลกษณขลยเพยงออของจาเอกสวรรณ ศาสนนนทมทงความปรานตและคณภาพของเสยงทไพเราะและสญญาลกษณ เป นขด 3 ขด ทปลายดานลางของขลย

10.นางสาวนตประวณ เตชะด(2556 : บทคดยอ )ผลการวจยพบวา (1) ประวตของนายสมศกด เทศทอง จากการศกษาพบวา นายสมศกด เทศทอง เปนนกดนตรไทยทไดรบการถายทอดจาก นายจารณ อบแสง (ป) ไดรบการสบทอดการผลตเครองดนตรจาก นายเถลง เหมประยร และไดรบการสบทอดการผลตผนระนาดมาจาก นายภานฐต อาจมงกร ทงยงผลตผนระนาดออกมาเปนเอกลกษณของตนเองจนเปนทยอมรบของนกดนตรไทยและนามาประกอบอาชพได(2) การศกษาวสด อปกรณ ทใชในการผลตผนระนาดเอกของ นายนายสมศกด เทศทอง จากการศกษาพบวาวสด อปกรณ ทใชในการผลตผนระนาดเอกของ นายสมศกด เทศทอง การเลอกไมทน า มาผลตโดยเลอกจากเสยงผวเนอไมลายบนเนอไมและสบนเนอไม(3) กรรมวธการผลตผนระนาดเอกของ นายนายสมศกด เทศทอง จากการศกษาพบวา ในขนตอนการผลตผนระนาดเอก จะมเครองมอทชอวา ทวดระยะการเจาะร ทา ใหการวดระยะหางในการเจาะรไดความเทยงตรงและขอรางไมทา ใหการวดสดสวนการไสหลงมความโคงมนทเทาๆกนทกลกและมความประณตเปนอยางมาก ซงเปนเอกลกษณเฉพาะตวของชาง ตตองอาศยฝมอและความช านาญของผผลต

34

บทท 3 วธการด าเนนงาน

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ ท าการศกษารวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทงจากเอกสาร งานวจยทเกยวของ และการลงภาคสนาม ทงน เพอใหการวจยด าเนนการไดบรรลตามวตถประสงค ผวจยจงไดด าเนนการตามขนตอน ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทน ามาใชในการวจยครงน คอ ชางท าลกฆองวงใหญ 1.2 กลมตวอยางในการวจยครงน คอ นายบญเรอน ศรสมปอย โดยใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง เนองจากนายบญเรอน ศรสมปอย เปนผทเลงเหนทางในการสรางผลตภณฑลกฆองวงใหญ ใหมความแตกตางจากทอนๆ

2. การคนควารวบรวมขอมล 2.1 เอกสารและต าราตาง 2.1.1 หนงสอทเกยวของกบเครองดนตรประเภทเครองต 2.1.2 หนงสอทเกยวของกบดนตรไทย 2.1.3 หนงสอทเกยวกบสารานกรมศพททางดนตร 2.2 งานวจยทเกยวของ 2.2.1 ไอยดา อมคม ไดท าการวจยเรอง การผลตขมของ ชางจอน ไทรวมาน 2.2.2 บญลอ แซจว ไดท าการวจยเรอง การผลตกระจบป 2.2.3 กฤตยชย โสภณดลก ไดท าการวจยเรอง การผลตซอสามสายของ ชางจอน ไทรวมาน

35

2.2.4 จตมา จนทรมา ไดท าการวจยเรอง ขนตอนการผลตโปงลาง ของอาจารยเปลอง ฉายรศม ศลปนแหงชาต 2.2.5 นท บณคม ไดท าการวจยเรอง การผลตองกะลงของ ชางประเสรฐ เหมอนแยม 2.2.6 จนดานวรรธน บ ารงเจรญสข ไดท าการวจยเรอง การผลตกะโหลกและคนทวนกระจบปของนายจกร มงคล 2.2.7 ชนน มลน ไดท าการวจยเรอง การผลตผนระนาดเอกของ ชางมานพ อยสวสด 2.2.8 จกรพนธ ไพบลยสวสด ไดท าการวจยเรอง การผลตขลยเพยงออของ ชางสนย กลนบปผา 2.2.9 อภนนท จลดษฐ ไดท าการวจยเรอง การผลตไมตระนาดเอกไมแขง 2.2.10 พสธร จนทรสอาด ไดท าการวจยเรอง การท าผนระนาดทมของ นายแสวง ปนชาง 2.3 ขอมลภาคสนาม 2.3.1 ตดตอนายบญเรอน ศรสมปอย แจงใหทราบถงวตถประสงคในการท าการวจยและขออนญาตใหนายบญเรอน ศรสมปอย เปนกลมตวอยางในการท าการวจยครงน 2.3.2 ตดตอนายบญเรอน ศรสมปอย ขอนดวน-เวลาในการสมภาษณ และเกบขอมล 2.3.3 รวบรวมและเรยบเรยงขอมล

3. เครองมอทใชในการวจย 3.1 แบบสมภาษณ 3.1.1 ผวจยไดสรางแบบสมภาษณไวลวงหนากอนท าการสมภาษณ โดยการก าหนดหวขอใหครอบคลมวตถประสงคในการวจยในครงน คอ เพอศกษาวสดอปกรณทใชในการผลตและขนตอนในการผลตลกฆองวงใหญ 3.1.2 ตรวจสอบอปกรณในการบนทกการสมภาษณใหมความพรอม 3.1.3 ผสมภาษณไดด าเนนการสมภาษณโดยใชวาจาสภาพ ไมใชค าถามชน าค าตอบ มการตรวจสอบอปกรณในการบนทกภาพวดโอ ภาพนง เสยง และจดบนทก ตลอดการสมภาษณ โดยด าเนนการสมภาษณในหวขอ ดงตอไปน

36

- ประวตสวนตวของนายบญเรอน ศรสมปอย - ประวตการศกษาของนายบญเรอย ศรสมปอย - ประวตทางดานการผลตลกฆองวงใหญ - วสดอปกรณทใชในการผลตลกฆองวงใหญ - ขนตอนการผลตลกฆองวงใหญ - ราคาขายผลตภณฑลกฆองวงใหญ 3.2 แบบสงเกต 3.2.1 ผวจยไดศกษาขอมลเบองตนเกยวกบการท าลกฆองวงใหญลวงหนากอนท าการสงเกต โดยศกษาจากวตถประสงค คอ เพอศกษาวธท าฆองหลอดวยสตรใหมทดดแปลงจากสตรโบราณ 3.2.2 ตรวจสอบอปกรณในการบนทกการสงเกตใหมความพรอม 3.2.3 ผสงเกตไดท าการสงเกตโดยการใชประสาทสมผสตางๆ มการบนทกภาพวดโอ ภาพนง เสยง และการจดบนทก เพอใหไดขอมลทมความแมนย า โดยสงเกตในหวขอ ดงตอไปน - สงเกตวสดทใชในการผลตลกฆองวงใหญ - สงเกตขนตอนในการผลตลกฆองวงใหญ 4. วธการเกบรวบรวมขอมล ในการด าเนนการวจยครงน ไดด าเนนการเกบขอมล ดงน 4.1 หาขอมลเบองตนเกยวกบการท าลกฆองวงใหญ 4.2 ส ารวจหาขอมลในการผลตลกฆองวงใหญ คอ การผลตลกฆองวงใหญ ของนายบญเรอน ศรสมปอย 4.3 ตดตอขออนญาต นายบญเรอน ศรสมปอย เพอศกษาการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย 4.4 นดวนและเวลาเพอขอสมภาษณและท าการเกบขอมล นายบญเรอน ศรสมปอย 4.5 ท าการเกบขอมลโดยการบนทกภาพวดโอ เสยง ภาพนง และจดบนทก 4.6 ท าการวเคราะหขอมล

37

5. การวเคราะหขอมล ในการศกษาการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย ใชการวเคราะหเชงพรรณนา ดงน

5.1 ประวตดานการผลตฆองวงใหญ 5.2 วสดอปกรณทใชในการผลตลกฆองวงใหญ 5.3 ขนตอนในการผลตลกฆองวงใหญ

38

บทท 4 ผลการศกษา

การศกษาเรอง กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย เปนการศกษาเกยวกบวธการผลตลกฆองวงใหญ เพอศกษาประวตความเปนมา รวบรวมขอมลการผลตและศกษาเทคนคการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย โดยผศกษาไดแบงประเดนการศกษาดงน 1.ประวตชางผผลตลกฆองวงใหญ 1.1 ประวตสวนตวของนาย บญเรอน ศรสมปอย 1.2 ประวตการศกษา 1.3 ประวตการศกษาทางดานดนตร 1.4 ประวตการท างาน 1.5 ประวตดานการผลตเครองดนตร 2.วสดอปกรณการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย 3.กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของ นายบญเรอน ศรสมปอย ขนตอนท 1 การจดเตรยมทองเหลอง ขนตอนท 2 ปมแมพมพ ขนตอนท 3 การหลอมทองเหลอง ขนตอนท 4 การน าทองเหลองทหลอมออกจากแมพมพ ขนตอนท 5 น าลกฆองเขาสเครองกลง ขนตอนท 6 การเทยบเสยงลกฆอง ขนตอนท 7 การเจาะรลกฆอง

39

1.ประวตชางผผลตลกฆองวงใหญ 1.1 ประวตสวนตวของนาย บญเรอน ศรสมปอย

ภาพท 4 นาย บญเรอน ศรสมปอย ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13

พฤษภาคม 2558 นาย บญเรอน ศรสมปอย เกดเมอวนท – พ.ศ. 2493 (ไมทราบวนเกด) ปจจบนอาย 65 ป บดาชอนาย แผน ศรสมปอย มารดาชอนาง เรอง ศรสมปอย มพนองรวมบดามารดาทงหมด 4 คน นาย บญเรอน ศรสมปอย เปนบตรคนท 1 มความช านาญในดานการท า jewelry จงหนมาท าลกฆอง ปจจบนอาศยอยบานเลขท 40 หม 8 ต าบล ศรนาวา อ าเภอ เมอง จงหวด นครนายก ซงทอยปจจบนไดตงชอวา “บานบญเรอน” ไดสมรสกบนางส าเภา ศรสมปอย (ถงแกกรรม) มบตรดวยกน 3 คน

40

ภาพท 5 บานนาย บญเรอน ศรสมปอย

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ภาพท 6 บานนาย บญเรอน ศรสมปอย

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

1.2 ประวตการศกษา ส าเรจการศกษาระดบชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนศรนาวา จงหวด นครนายก

41

1.3 ประวตการศกษาดานดนตร - 1.4 ประวตการท างาน แตกอนนาย บญเรอน ศรสมปอยไมมความรทางดานดนตรใดๆทงสน แตมความรในดานการท า jewelry ท างานอยได 18 ป หลงจากนนนาย บญเรอน ศรสมปอย ไดมความคดทอยากจะรเรมการท าฆองวงใหญ จงไดเรมศกษาหาความรดวยตวเอง จนประสบความส าเรจจนเปนทขนานนามและไดรบความนยมตลอดเวลาทผานมาเปนเวลา 27 ป นอกจากการท าฆองวงใหญแลวนายบญเรอน ศรสมปอย ยงมความสามารถในการ ท าฆองวงเลก ระนาดเอกเหลก และระนาดทมเหลก ปจจบนมลกคาทมชอเสยงทางดานดนตรไทยวางใจในผลตภณฑของนาย บญเรอน ศรสมปอย อยางมากมาย อาทเชน อาจารย ชลอ ใจชน อาจารย สวง ศรผอง อาจารย ถาวร ศรผอง เปนตน การผลตฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอยนนไดเกดจากการรเรมทดลองและท าความเขาใจดวยตวเอง วาฆองวงใหญนนนาจะมกรรมวธการผลตอยางไรโดยวธลองผดลองถกอยชวงเวลาหนง โดยกรรมวธการผลตนนไดมาจากความคดของตวเองทงหมด จากนนกไดทดลองท าขนจนส าเรจ สามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม โดยมกรรมวธการผลตบางขนตอนทดดแปลงขนเองจากของเดมโดยใชเครองมอทมความทนสมยเพอใหเกดความเรยบรอยประณตและรวดเรวขน ปจจบนนาย บญเรอน ศรสมปอย รบผลตเครองดนตรไทยประเภทเครองตทเปนโลหะชนดตางๆ เชน ฆองวงใหญ ฆองวงเลก ระนาดเอกเหลก และระนาดทมเหลก โดยวธการการหลอแทนการต 2. วสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย อปกรณทใชผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย มดงน 1.ทองเหลอง ทองเหลองรบมาจากรานขายของเกา เพอน าไปหลอม

42

ภาพท 7 ทองเหลอง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

2.ดนเหนยวผสมขเถา ส าหรบน ามาขนรปแมพมพ

ภาพท 8 ดนเหนยวผสมขเถา

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

43

3.แมพมพ ส าหรบใสทองเหลองทหลอม

ภาพท 9 แมพมพ

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ภาพท 10 ไสในของแมพมพ

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

4.เตาหลอม ส าหรบหลอมทองเหลอง

44

ภาพท 11 เตาหลอม

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

5.เครองกลง ส าหรบท าเปนลายและขดเงา

ภาพท 12 เครองกลง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

6.ตะกวผสมขผง ส าหรบถวงเสยงลกฆอง

45

ภาพท 13 ตะกวผสมขผง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

7.เครองเจาะ ส าหรบเจาะรลกฆอง

ภาพท 14 เครองเจาะ

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

3.กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย การผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอยจะแบงออกเปน 8 ขนตอน ดงน

46

ขนตอนท 1 การจดเตรยมทองเหลอง

จดเตรยมทองเหลองทจะใชท าลกฆอง โดยหาไดจากรานขายของเกา เปนทองเหลองผสมกบดบกและทองแดง

ภาพท 15 ลกษณะของทองแดงทรบมาจากรานขายของเกา

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 2 ปมแมพมพ 1.น าลกฆองขนาดทตองการซงเปนลกฆองทส าหรบน ามาใสไวในแมพมพโดยเฉพาะมาใสไวแมพมพ

ภาพท 16 ลกฆองแตละขนาดน ามาใสในแมพมพ

47

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

2.น าดนเหนยวผสมขเถามาใสแมพมพโดยการเหยยบใหแนนโดยตรงกลางจะมการใสทอ PVC เอาไวเพอส าหรบท าไวเปนรเพอทจะใสทองเหลองทหลอมลงไป

ภาพท 17 ใชดนเหนยวผสมขเถาใสไวทแปนพมพแลวท าการเหยยบ

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

3.ถอดตวบนของแมพมพตรวจสอบความเรยบรอยโดยการทาน าทผสมกาวเพอปกปดรอยแตกทเกดจากการเหยยบเพอใหเวลาเททองเหลองออกมาแลวลกฆองทออกมาจะไมเกดการแตกราว

ภาพท 18 การทาน าผสมกาวเพอปกปดรอยแตก

48

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

4. ประกอบแมพมพไวดงเดมและน ามาเรยงเพอท าการเททองเหลองทน ามาจากการหลอมตอไป

ภาพท 19 เรยงแมพมพเพอส าหรบน ามาเททองเหลอง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 3 การหลอมทองเหลอง

น าทองเหลองทรบมาจากรานขายของเกาเขาเตาหลอมทมอณหภม 600 องศาเซลเซยส จนทองเหลองละลายไดทและน ามาเทใสแมพมพ

49

ภาพท 20 เตาหลอมทใชส าหรบหลอมทองเหลอง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 4 การน าทองเหลองทหลอมออกจากแมพมพ

หลงจากเททองเหลองทหลอมไวลงในแมพมพ รอเวลาใหทองเหลองแขงตวประมาณ 4 – 5 ชวโมง และน าทองเหลองออกจากแมพมพ

ภาพท 21 ลกฆองทน าออกมาจากแมพมพ

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 5 น าลกฆองเขาสเครองกลง

50

น าลกฆองทไดจากการหลอมเขาสเครองกลงโดยในขนตอนน จะท าการเจยใหลกฆองนนใหมความบางเทากบ 1 หน หรอ 25.4 มลลเมตร และท าการขดเงาลกฆองจากเดมทเปนสขน

ภาพท 22 ลกฆองทไดจากการกลง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 6 การเทยบเสยงลกฆอง

น าลกฆองทผานขนตอนการกลงมาเทยบเสยง โดยมลกฆองทเปนตวเสยงหลกทใชในการเทยบเสยงใหตรงกบระดบเสยงทง 16 ลก โดยการน าตะกวผสมขผงทละลายอยมาตดในลกฆองใหมใหมเสยงตรงกบลกฆองเสยงหลก

51

ภาพท 23 ลกฆองทเปนหลกในการเทยบเสยง ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13

พฤษภาคม 2558

ภาพท 24 ลกฆองทไดจากการเทยบเสยง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ขนตอนท 7 การเจาะรลกฆอง

น าฆองทไดจากการเทยบเสยงน ามาเจาะร โดยใชเครองเจาะรไฟฟา โดยการเจาะรนนตองวดจากปมฆองใหมความหาง 0.5 เซนตเมตร ทง 2 ขางของปมฆอง และใชปากาเมจกแตมจดทจะเจาะรทง 4 ร คอ ตรงขอบของลกฆอง ขางละ2 ร

52

ภาพท 25 เครองเจาะรไฟฟา ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13

พฤษภาคม 2558

ภาพท 26 ลกฆองทไดจากการเจาะร

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

ภาพท 27 ลกฆองทเสรจจากขนตอนการเจาะรน ามาผกเชอกเขากบรานฆอง

ทมา : นาย ธนวฒน นมนอย นาย สหภาพ ศรสอาดรกษ นาย พงศพณช ศรออน ถายเมอวนท 13 พฤษภาคม 2558

53

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอยผวจยมวตถประสงคดงตอไปน 1.เพอศกษาประวตของนายบญเรอน ศรสมปอย 2.เพอศกษาวสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญ 3.เพอศกษาวธการท าฆองหลอดวยสตรใหมทดดแปลงจากสตรโบราณ 4.เพอเผยแพรกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญผานเวบไซตpirun.ku.ac.th/~b5511100269

สรปผล 1.เพอศกษาประวตของนายนายบญเรอน ศรสมปอย

1.1 ประวตสวนตวของนายบญเรอน ศรสมปอย นาย บญเรอน ศรสมปอย เกดเมอวนท – พ.ศ. 2493 (ไมทราบวนเกด) ปจจบนอาย 65 ป บดาชอนาย แผน ศรสมปอย มารดาชอนาง เรอง ศรสมปอย มพนองรวมบดามารดาทงหมด 4 คน นาย บญเรอน ศรสมปอย เปนบตรคนท 1 มความช านาญในดานการท า jewelry จงหนมาท าลกฆอง ปจจบนอาศยอยบานเลขท 40 หม 8 ต าบล ศรนาวา อ าเภอ เมอง จงหวด นครนายก ซงทอยปจจบนไดตงชอวา “บานบญเรอน” ไดสมรสกบนางส าเภา ศรสมปอย (ถงแกกรรม) มบตรดวยกน 3 คน 1.2ประวตการศกษา ส าเรจการศกษาระดบชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนศรนาวา จงหวด นครนายก 1.3 ประวตการศกษาดานดนตร

54

- 1.4 ประวตการท างาน แตกอนนาย บญเรอน ศรสมปอยไมมความรทางดานดนตรใดๆทงสน แตมความรในดานการท า jewelry ท างานอยได 18 ป หลงจากนนนาย บญเรอน ศรสมปอย ไดมความคดทอยากจะรเรมการท าฆองวงใหญ จงไดเรมศกษาหาความรดวยตวเอง จนประสบความส าเรจจนเปนทขนานนามและไดรบความนยมตลอดเวลาทผานมาเปนเวลา 27 ป นอกจากการท าฆองวงใหญแลวนายบญเรอน ศรสมปอย ยงมความสามารถในการ ท าฆองวงเลก ระนาดเอกเหลก และระนาดทมเหลก ปจจบนมลกคาทมชอเสยงทางดานดนตรไทยวางใจในผลตภณฑของนาย บญเรอน ศรสมปอย อยางมากมาย อาทเชน อาจารย ชลอ ใจชน อาจารย สวง ศรผอง อาจารย ถาวร ศรผอง เปนตน การผลตฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอยนน ไดเกดจากการรเรมทดลองและท าความเขาใจดวยตวเอง วาฆองวงใหญนนนาจะมกรรมวธการผลตอยางไรโดยวธลองผดลองถกอยชวงเวลาหนง โดยกรรมวธการผลตนนไดมาจากความคดของตวเองทงหมด จากนนกไดทดลองท าขนจนส าเรจ สามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม โดยมกรรมวธการผลตบางขนตอนทดดแปลงขนเองจากของเดมโดยใชเครองมอทมความทนสมยเพอใหเกดความเรยบรอยประณตและรวดเรวขน ปจจบนนาย บญเรอน ศรสมปอย รบผลตเครองดนตรไทยประเภทเครองตทเปนโลหะชนดตางๆ เชน ฆองวงใหญ ฆองวงเลก ระนาดเอกเหลก และระนาดทมเหลก โดยวธการการหลอแทนการต 2. วสดอปกรณในการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย อปกรณทใชผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย มดงน 1.ทองเหลอง ทองเหลองรบมาจากรานขายของเกา เพอน าไปหลอม 2.ดนเหนยวผสมขเถา ส าหรบน ามาขนรปแมพมพ 3.แมพมพ ส าหรบใสทองเหลองทหลอม

55

4.เตาหลอม ส าหรบหลอมทองเหลอง 5.เครองกลง ส าหรบท าเปนลายและขดเงา 6.ตะกวผสมขผง ส าหรบถวงเสยงลกฆอง 7.เครองเจาะ ส าหรบเจาะรลกฆอง 3.กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย การผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอยจะแบงออกเปน 8 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การจดเตรยมทองเหลอง จดเตรยมทองเหลองทจะใชท าลกฆอง โดยหาไดจากรานขายของเกา เปนทองเหลองผสมกบดบกและทองแดง ขนตอนท 2 ปมแมพมพ 1.น าลกฆองขนาดทตองการซงเปนลกฆองทส าหรบน ามาใสไวในแมพมพโดยเฉพาะมาใสไวแมพมพ 2.น าดนเหนยวผสมขเถามาใสแมพมพโดยการเหยยบใหแนนโดยตรงกลางจะมการใสทอ PVC เอาไวเพอส าหรบท าไวเปนรเพอทจะใสทองเหลองทหลอมลงไป 3.ถอดตวบนของแมพมพตรวจสอบความเรยบรอยโดยการทาน าทผสมกาวเพอปกปดรอยแตกทเกดจากการเหยยบเพอใหเวลาเททองเหลองออกมาแลวลกฆองทออกมาจะไมเกดการแตกราว 4. ประกอบแมพมพไวดงเดมและน ามาเรยงเพอท าการเททองเหลองทน ามาจากการหลอมตอไป ขนตอนท 3 การหลอมทองเหลอง น าทองเหลองทรบมาจากรานขายของเกาเขาเตาหลอมทมอณหภม 600 องศาเซลเซยส จนทองเหลองละลายไดทและน ามาเทใสแมพมพ

56

ขนตอนท 4 การน าทองเหลองทหลอมออกจากแมพมพ หลงจากเททองเหลองทหลอมไวลงในแมพมพ รอเวลาใหทองเหลองแขงตวประมาณ 4 – 5 ชวโมง และน าทองเหลองออกจากแมพมพ ขนตอนท 5 น าลกฆองเขาสเครองกลง น าลกฆองทไดจากการหลอมเขาสเครองกลงโดยในขนตอนน จะท าการเจยใหลกฆองนนใหมความบางเทากบ 1 หน หรอ 25.4 มลลเมตร และท าการขดเงาลกฆองจากเดมทเปนสขน ขนตอนท 6 การเทยบเสยงลกฆอง น าลกฆองทผานขนตอนการกลงมาเทยบเสยง โดยมลกฆองทเปนตวเสยงหลกทใชในการเทยบเสยงใหตรงกบระดบเสยงทง 16 ลก โดยการน าตะกวผสมขผงทละลายอยมาตดในลกฆองใหมใหมเสยงตรงกบลกฆองเสยงหลก ขนตอนท 7 การเจาะรลกฆอง น าฆองทไดจากการเทยบเสยงน ามาเจาะร โดยใชเครองเจาะรไฟฟา โดยการเจาะรนนตองวดจากปมฆองใหมความหาง 0.5 เซนตเมตร ทง 2 ขางของปมฆอง และใชปากาเมจกแตมจดทจะเจาะรทง 4 ร คอ ตรงขอบของลกฆอง ขางละ2 ร

อภปรายผล 1.ศกษาประวตของนายบญเรอน ศรสมปอย จากการศกษาพบวา นายบญเรอน ศรสมปอย ไมไดร าเรยนดนตรไทยแตมความสามารถในการหลอjewelryทองแดง ทองเหลอง จนไดเรมทจะผลตเครองดนตรไทยประเภทโลหะขนซง ไดคดคนการผลตลกฆองโดยน าสตรดงเดมมาประยกตใชใหมกบสตรของตนเอง ซงท าใหผลตลกฆองวงใหญทดกวาเดมไดและเปนทยอมรบจากนกดนตรไทย ทไดมาลองบรรเลง ซงสอดคลองกบธาน คาศร(2546:101)ไดท าการวจยเรอง การศกษาความเขมแขงทางวฒนธรรมดนตร : กรณศกษาขลยชมชนบางไสไก จากการศกษา พบวา

57

ในชมชนบางไสไกมความเขมแขงทางวฒนธรรมขลยชมชนบางไสไก มายาวนานชมชนบาง ไสไกตงแตอดตถงปจจบนไดท าการผลตเครองดนตรประเภทเครองเปา คอ แคนและขลย การไดสงสมการผลตมานานท าใหเกดการสบทอดทกษะการผลต ท าใหการผลตมคณภาพทดทสด ของประเทศ อนเนองมาจากการยอมรบในความสามารถการผลตของนกดนตร การสบทอดการ ผลตยงท ากนแบบรนตอรน ท าใหเกดความยงยนของวฒนธรรมชมชนบางไสไกดานการผลตน 2.วสดอปกรณการผลตลกฆองวงใหญของ นาย บญเรอน ศรสมปอย จากการศกษาพบวา วสดอปกรณทนายบญเรอนศรสมปอย น ามาใชในการผลตลกฆองวงใหญนนมการน าอปกรณ เครองมอททนสมยน ามาประยกตดดแปลงขนเองกบกรรมวธการผลตบางขนตอนเพอใหเกดความ เรยบรอยและรวดเรวขนในการผลต แตยงคงไวทงความประณตและคณภาพ ทไมดอยไปกวาชาง ท าลกฆองวงใหญอนๆ มคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงามซงสอดคลองกบนายพระพล เพยรเสมอ (2555:99) ไดท าการศกษาเรองการผลตจะเขของนายชนนทร พกสวสด จากการศกษาพบวา กระบวนการขนตอนการผลตทเปนรปแบบแบบผสมผสานระหวางแบบดงเดมและสมยใหมคอ ขนตอนการขดตวจะเข เพอรกษาการผลตแบบโบราณซงจะท าใหไดคณภาพเรองความคงทนและ คณภาพของเสยง สวนการน าเครองมอชางไฟฟาเขามาชวยเชนการตกแตงภายในกระพง โดยใช เครองเจยจบมอไฟฟา มาขดใหเกดความเรยบเนยนซงบงบอกใหเหนถงความพถพถนในการผลต จะเขทเปนรปแบบเฉพาะของนายชนนทร พกสวสด 3.ฆองหลอสตรใหมนเปนสตรทนายบญเรอน ศรสมปอยนนไดลองผดลองถกโดยการน าแรธาตเชน ทองเหลอง ทองแดง นกเกล ดบก มาผสมเขาดวยกน รวมถงการหลอมในเตาซงใชอณหภมทพอเหมาะกบแรธาต ท าใหเสยงของฆองหลอของนายบญเรอน ศรสมปอยนน มเสยงทใกลเคยงกบฆองตมากทสดและยงมความทนทานกบฆองตดวย ซงสอดคลองกบชนน มลน (2556:) ไดทา การวจยเรองกรรมวธการผลตผนระนาดเอกของชางมานพ อยสวสด จากการศกษา พบวา ในขนตอนการผลตผนระนาดเอก มการนา เอาทางมะพราวมาใชในการวดความยาวแทนไม บรรทดทา ใหการวดลกระนาดมความเทยงตรง และมความประณตเปนอยางมาก ซงเปนเอกลกษณ เฉพาะตวของชาง ตองอาศยฝมอและความช านาญของผผลต

ปญหาและอปสรรค 1.เอกสารทเกยวของกบฆองวงใหญมอยนอย

58

2.การเดนทาง ระยะไกล และปญหาทางดานการจราจรตดขดท าใหการเกบขอมลบางสวน อาจลาชาไมตรงตามก าหนดการ 3.เทปบนทกภาพและเสยงบางสวนทไดสมภาษณมาบางสวนมอยนอย 4.รปถายทถายมาบางรปไมชด 5.ขอมลทใชในการอางองบคคลนอยเกนไป

ขอดของการวจย 1.กรรมวธการผลตลกของวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย เปนลกฆองวงใหญทเกดจาก ความคด ความเขาใจของตนเอง มกระบวนการผลตทอาจจะแตงตางไปจากชางผลตลกฆองวงใหญทวไป ความประณตและใหความส าคญในรายละเอยดของการผลตทกขนตอนและมการประยกตใช เครองททนสมยเขามาใชกบการผลตขลยเพยงออ ท าใหมความประณตและความรวดเรวชวยลดเวลาใน การผลต แตยงคงคณภาพทดของลกฆองวงใหญ 2.การวจยในเรอง กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนายบญเรอน ศรสมปอย ในครงนท าใหผวจยไดศกษาในเรองทสนใจและไดเขาใจถงกระบวนการผลตจาก นายบญเรอน ศรสมปอย 3.การวจยในเรอง กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย ไดเปนสวน หนงทจะน าพาผทสนใจในงานวจยของผท าวจย และสามารถน าไปเปนวทยาทานหรอการตดตอใน กรณทสนใจจะท าเครองดนตรกบ นาย บญเรอน ศรสมปอย

ขอเสยของการวจย ในการท าวจยเรองกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของ นาย บญเรอน ศรสมปอย คอการหลอมทองเหลองซงเปนสวนหนงทส าคญและใชเวลานานพอสมควร เนองจากใชเวลาในการหลอมและการปลอยใหลกฆองวงใหญเกดการแขงตวของทองเหลองนนใชเวลานานรวมถงการเทยบเสยงดวย ซงท าใหผวจยไมสามารถเขาถงขอมลทละเอยดได

สรปผล

59

จากทไดท าการวจยเรองการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย พบวา นาย บญเรอน ศรสมปอย มกรรมวธการผลตทอาจจะแตกตางกบชางทวไปแตกสามารถผลตลกฆองวงใหญ ออกมาไดมความประณตและคณภาพเสยงทใกลเคยงกบฆองตมากทสด อกทงนาย บญเรอน ศรสมปอย ยงไดมความคดสรางสรรคสงใหมๆน าอปกรณททนสมยมาประยกตใชในการผลตอย เสมอ เพอทจะใหลกฆองวงใหญนนออกมาด ประณตและมคณภาพ ฉะนน ผวจยจงอยากเสนอแนะใหผทสนใจในเรอง กรรมวธการผลตลกฆองวงใหญ ไดมาท าการผลตลกฆองวงใหญนนตอไป

ขอเสนอแนะของงานวจย จากการศกษาเรองกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย พบวา อปกรณ และขนตอนทใชในการผลตลกฆองวงใหญนนอาจแตกตางจากชางทวไป ซงสามารถน ามา ประยกตใชวธการดงกลาวททนสมยแบบกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญของนาย บญเรอน ศรสมปอย กบการผลตเครองดนตรไทยอน เชน ระนาดเอกเหลกระนาดทมเหลกฉง ฉาบ โหมง เปนตน ซงอาจจะชวยลดตนทนและ เวลาในการผลตจากการผลตแบบเดมๆ หากมความสนใจในเรองกรรมวธการผลตลกฆองวงใหญกสามารถศกษาในบรบทดงกลาวได

60

บรรณานกรม กตพฒนนนทปทมะดล. (2554). การวจยเชงคณภาพในสวสดการสงคม: แนวคดและวธการ วจย.พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร ชนน มลน. กรรมวธการผลตผนระนาดเอกของชางมานพ อยสวสด. สาขาวชาดนตรไทย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2556 โชต สวตถ. (2508). ไผและหญา. กรงเทพ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ธนต อยโพธ. (2530). หนงสอเครองดนตรไทย. กรงเทพฯ: กรมศลปกร ธรวฒ เอกะกล. (2544). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 2. อบลราชธาน : วทยาการพมพ. นคร เสรรกษ. (2555). วจยไมใชเรองยาก. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร นาถพนธ ทองภลา. (2553). วธการผลตผนระนาดแอก ของนายสมศกด เทศทอง. สารนพนธปรญญาศลปกรรมศาสตรบณฑตภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นรนดร จลทรพย. (2547). การวจยทางจตวทยาการแนะแนว. กรงเทพมหานคร. บญธรรม กจปรด าบรสทธ. (2549). เทคนคการสรางเครองมอรวบรวมขอมลสาหรบการวจย. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : จามจรโปรดกท. ประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ. (2554). กรรมวธการผลตขลยเพยงออดวยไมสก : กรณศกษา อาจารยโสภณ นมละมล. สารนพนธปรญญาศลปกรรมศาสตรบณฑตภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

61

ภาคผนวก

62

ภาคผนวก ก

ประวตผศกษาวจย

63

ประวตนสตผท าวจย นสตชนปท 3 สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน กรงเทพมหานคร ประวตสวนตว ชอ นายสหภาพ ศรสอาดรกษ วน/เดอน/ปเกด 14 มถนายน 2537 ทอย 29 โกสมรวมใจ แขวง สกน เขต ดอนเมอง กรงเทพมหานคร 10210

ประวตการศกษา

- จบชนประถมศกษาปท 6 จากโรงเรยนไผทอดมศกษา - จบชนมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย จากโรงเรยนหอวง กรงเทพมหานคร - ปจจบนเปนนสตชนปท 3 สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประวตการศกษาดานดนตร -เรมเรยนดนตรไทยทโรงเรยนไผทอดมศกษา เมออยระดบชนประถมศกษาปท 1 โดยเรมเรยนระนาดเอก กบครสธ -มธยมศกษา ไดเปนนกดนตรไทยประจ าวงโรงเรยน โดยเรยนดนตรไทยเพมเตมกบ คร พจตร โตวรรณ และ รอยตร ทรงศกด เสณพงษ -เขาศกษาตอระดบปรญญาตรทสาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ไดตอเพลงในหลกสตรตามทมหาวทยาลยก าหนด และไดเรยน ดนตรไทยกบครหลายทานดงน

64

-เรยนระนาดเอกกบอาจารย ภาวช หลวงสนทร -เรยนซออกบอาจารยราชนย ศรชย -เรยนจะเขกบอาจารยฉตรตยา เกยรตนาว -เรยนการปฏบตการรวมวงกบอาจารยภาวช หลวงสนทร และ อาจารยทวศกด ศรผอง -เรยนตะโพนไทยและกลองแขกกบอาจารยอนชา บรพนธ