aan de slag met de sdg's€¢ bedrijven, scholen, burgers, gezinnen, verenigingen… •...
Post on 26-Feb-2019
213 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Vormings- en uitwisselingsmoment
voor schepenen en ambtenaren
mondiaal beleid
Aan de slag met de SDG's
VVSG -VVSG -
Wat staat er op het programma?
1. Het nieuwe globale kader: De Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen
2. Leidraad
3. Spelmethodiek
Het nieuwe globale kader: De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen
En de raakvlakken met lokale besturen
VVSG -VVSG -
Overzicht
1. Even terugblikken
2. De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen
3. Een blik vooruit
4. Lokale schouders voor mondiale uitdagingen
VVSG -VVSG -
1. Even terugblikken
De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen =
2 agenda’s die samen komen
Ontwikkelings-
samenwerking
Duurzame ontwikkeling
klimaat
VVSG -VVSG -
Ontwikkelingssamenwerking: MDG’s
• Armoedebestrijding
• Verschil in thema’s
• Verschil in landen
VVSG -VVSG -
Ontwikkelingssamenwerking: MDG’s
• Armoedebestrijding
• Verschil in thema’s
• Verschil in landen
• Oude visie op ontwikkelingssamenwerking
VVSG -VVSG -
Parijs 2015:
- Lange termijndoelstellingen
- Transparant
- Acties in stijgende lijn
- « afdwingbaar »
- bedrijven
VVSG -VVSG -
Karakteristieken
• 17 doelstellingen, 169 subdoelstellingen, XXX
indicatoren
• Opmaak via participatief proces met landen,
academici, bedrijven, civiele maatschappij…
• 2016-2030
• Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling
• Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen!
VVSG -VVSG -
Karakteristieken
• 17 doelstellingen, 169 subdoelstellingen, XXX
indicatoren
• Opmaak via participatief proces met landen,
academici, bedrijven, civiele maatschappij…
• 2016-2030
• Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling
• Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen!
VVSG -VVSG -
Karakteristieken
• 17 doelstellingen, 169 subdoelstellingen, XXX
indicatoren
• Opmaak via participatief proces met landen,
academici, bedrijven, civiele maatschappij…
• 2016-2030
• Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling
• Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen!
• 1 en ondeelbaar, elk thema evenwaardig
• Verantwoording afleggen
VVSG -VVSG -
4. Lokale schouders voor mondiale
uitdagingen
• Interne organisatie gemeentebestuur: • DOD hebben links met diensten onderwijs, welzijn,
mondiaal beleid, duurzaamheid, mobiliteit, integratie, aankopen, jeugd, sport, gezondheid, armoede, economie, landbouw, ruimtelijke planning, milieu…
=> Voorbeeldfunctie, faciliteren, sturen
• Extern: • Bedrijven, scholen, burgers, gezinnen, verenigingen…
• informeren en sensibiliseren
KT: laaghangend fruit
MLT-LT: leidraad
VVSG -VVSG -
Bedoeling is om armoede op nationaal vlak te halveren tegen 2030
Beëindig armoede overal en in al haar
vormen
VVSG -VVSG -
Vlaanderen: 12-15% in armoede
Lokale besturen:
• Charter tegen kinderarmoede
• Sociale tarieven voor VT activiteiten
• Samenwerken met diaspora-organisaties om
armoede in herkomstregio te verminderen
VVSG -VVSG -
Beëindig honger, bereik voedselzekerheid
en verbeterde voeding en promoot
duurzame landbouw
• Betaalbare voeding
• Voedselzekerheid
• Gezond en kwalitatief voedsel op een duurzame manier verbouwen
VVSG -VVSG -
Verbinding steden (afzetmarkt) en platteland
Lokale besturen:
• Transversale duurzame
voedselstrategie
• Stadslandbouw promoten
vb. volkstuintjes, eetbare gevels
• Organisaties ondersteunen die in OL werken
aan duurzame landbouw en voedselketens
VVSG -VVSG -
Verzeker een goede gezondheid en
promoot welvaart voor alle leeftijden
• Daling kinder- en moedersterfte, drank- en druggebruik, verkeersdoden,
mentale zieken
• Informatie over besmettelijke ziektes is noodzakelijk om de verspreiding
ervan tegen te gaan
VVSG -VVSG -
Andere beleidsniveaus (Vlaams, federaal)
Lokale besturen:
• Campagne ‘gezonde gemeente’
• Gezondheid opnemen in woonbeleid (vb.
kangoeroewoningen, cohousing)
• Faciliteren internationale samenwerking en
uitwisseling tussen ziekenhuizen of actoren
uit zorgverlening
VVSG -VVSG -
Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol
onderwijs en bevorder levenslang leren
voor iedereen
• Deelname jongens en meisjes aan lager en middelbaar onderwijs
• Kans om verder te studeren
VVSG -VVSG -
Gemeenten zijn kleine speler
Flankerende maatregelen van Lokale besturen:
• Inrichting schoolomgeving (fietspaden,
veiligheid…) in overleg met o.a. politie
• Levenslang leren bij eigen gemeentepersoneel
• Wereldburgerschapseducatie stimuleren
VVSG -VVSG -
Bereik gendergelijkheid en empowerment
voor alle vrouwen en meisjes
• Komaf maken met genderongelijkheid: het glazen plafond, de
loonkloof, gendergeweld
• Vrouwen en mannen hebben recht op een goede gezondheid en
kennis over seksualiteit en voortplanting
VVSG -VVSG -
LB nemen een voorbeeldfunctie op:
• Eigen personeelsbeleid
• Genderaspect in ruimtelijke ordening meenemen
(vervoer, verlichting,…)
• Europees charter voor gelijkheid van mannen en
vrouwen
• Bij internationale partnerschappen over
gendergelijkheid waken
VVSG -VVSG -
Verzeker toegang tot duurzaam beheer van
water en sanitatie voor iedereen
• Veilig water
• Verbetering waterkwaliteit (minder vervuiling, chemicaliën, afvalwater)
• Waterschaarste aanpakken
VVSG -VVSG -
Veel actoren (Europa: regelgeving, VMM,
intergemeentelijke samenwerking, provincies…)
Lokale besturen:
• Opvang en hergebruik van regenwater: Goede
voorbeeld geven bij gemeentelijke gebouwen
• Noodplan bij wateroverlast
• Sensibilisering
VVSG -VVSG -
Verzeker duurzame consumptie- en
productiepatronen
• Afval verminderen (+ voedselverspilling)
• Duurzaam grondstoffenbeheer
• Sensibiliseren voor een duurzame levensstijl
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Verwerken organisch afval tot compost + inzetten
op compostmeesters
• Bij overheidsopdrachten: duurzaam
materialenbeheer, eerlijke handel…
• Duurzame lokale voedselstrategie: veggie-dagen,
seizoensgroenten in gemeentelijke keukens,…
VVSG -VVSG -
Neem dringend actie om de
klimaatverandering en haar impact te
bestrijden
• Beleidsmaatregelen tegen klimaatverandering
• Sensibilisering burgers
• Weerbaarheid verhogen van kwetsbare naties
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Europese burgemeestersconvenant
• Autodelen en fietsen aanmoedigen
• Klimaatbuffers
• Compensatie vliegreizen gemeentepersoneel
VVSG -VVSG -
Behoud en maak duurzaam gebruik van
de oceanen, de zeeën en de maritieme
hulpbronnen
Overbevissing, afval, illegale visvangst
VVSG -VVSG -
Kustgemeenten:
• Verbreden strand, verstevigen golfbrekers, bouw keerdammen
• Kustburgemeestersoverleg
• Acties voor kuisactie strand
Andere gemeenten:
• Sensibiliseren burgers over gebruik microplastiek, bedreigde vissoorten, keurmerken
• Duurzame vis in gemeentekeukens
VVSG -VVSG -
Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam
gebruik van ecosystemen, beheer bossen
duurzaam, bestrijd woestijnvorming en
landdegradatie en draai het terug en roep het
verlies aan biodiversiteit een halt toe
• Behoud biodiversiteit en ecosystemen
• Herstel aangetaste gebieden
VVSG -VVSG -
Voornamelijk op Vlaams niveau
Lokale besturen:
• Openbare bossen voor recreatief gebruik inzetten
• In eigen groenbeheer en ruimtelijk beleid
aandacht voor biodiversiteit
• Inzetten op vrijwilligers vanuit jeugd- en
milieuverenigingen (vogeltelling, herstel
wandelwegen)
VVSG -VVSG -
• Efficiënte energieproductie en –gebruik
• Focus op hernieuwbare bronnen
Verzeker toegang tot betaalbare,
betrouwbare en moderne energie voor
iedereen
VVSG -VVSG -
Voorwaarden creëren voor omschakeling naar
duurzame energie:
• Elektrische laadpalen en fietspompen
• Goede voorbeeld geven: groendaken,
fietsparking, energieneutraal gebouw, elektrische
fietsen voor dienstverplaatsingen…
• Mensen met energie-armoede opvolgen
VVSG -VVSG -
Bevorder aanhoudende, inclusieve en
duurzame groei, volledige en productieve
tewerkstelling en waardig werk voor
iedereen
• Vooral economische groei voor minst ontwikkelde landen
• Arbeidsrechten
• Geen schade aan milieu en levensomstandigheden
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Duurzame bedrijventerreinen
• Duurzaam logistiek systeem (bundelen
transporten, elektrisch vervoer…)
• Sensibiliseren rond schone kleren
• Internationale (handels)relaties (her)evalueren
adhv duurzaamheidscriteria
VVSG -VVSG -
Bouw veerkrachtige infrastructuur,
bevorder inclusieve en duurzame
industrialisering en stimuleer innovatie
Duurzame infrastructuur, innovatieve industrie & internet
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Duurzame overheidsopdrachten
• Stimuleren innovatie door aanbod ruimten +
begeleiding, gemeenschappelijke diensten,
promotie ter beschikking te stellen van starters
• Duurzame infrastructuur bij stedenbandpartner
VVSG -VVSG -
Brede sectoroverschrijdende strategie met
structurele hervormingen (vnl regionaal en
nationaal)
Lokale besturen:
• Inzetten op integratie en inburgering van
nieuwkomers/vluchtelingen
• In communicatie een positief beeld geven
van diversiteit
VVSG -VVSG -
Maak steden en menselijke nederzettingen
inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
• Huisvesting – veilig, proper en duurzaam bouwen
• Groen en natuur in woongebieden
• Degelijk openbaar vervoer
VVSG -VVSG -
Dwarsverband met alle DOD
Lokale besturen:
• Verduurzaming stedelijke agenda (TRAKSIS)
• Transitie-initiatieven van middenveld
ondersteunen
• Netwerken van steden rond duurzaamheid
VVSG -VVSG -
Bevorder vreedzame en inclusieve
samenlevingen met het oog op duurzame
ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie
voor iedereen en creëer op alle niveaus
doeltreffende, verantwoordelijke instellingen
Vrede, veiligheid – Eerlijk bestuur – Participatie
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Lokale inburgerings- en integratiemonitor
gebruiken voor beleid
• Divers personeelsbeleid
• Inspraak en participatie van de brede bevolking
VVSG -VVSG -
Versterk de implementatiemiddelen en
revitaliseer het wereldwijd partnerschap
voor duurzame ontwikkeling
• Meer samenwerking: tussen bedrijven, overheden, burgers,
organisaties…
• Technologie, kennisdeling, handel, financiën en data
VVSG -VVSG -
Lokale besturen:
• Middelen vrij maken voor een mondiaal beleid
(0,7%)
• Partnerschappen
• Op gemeentelijk grondgebied
• Internationale samenwerking ikv internationale
rechtvaardigheid (stedenband, ngo’s, 4depijlers,
diaspora, bedrijven…)
VVSG -VVSG -
Meer informatie
• Publicatie VVSG ‘Lokale schouders voor
mondiale uitdagingen. Een lokale vertaling van de
Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.’
• Website VVSG > Internationaal > Noord-Zuid >
De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen
• Politiek standpunt 11.11.11 mbt SDG’s
• Global goals, local focus, 27 mei,
Antwerpen
Leidraad voor lokale besturen om gericht bij te dragen aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen – versie 4/2016
VVSG -VVSG -
Leidraad
• Wat is de leidraad?
• Een stappenplan
• Waarom deze leidraad?
• Om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen bekend te maken
binnen het gemeentebestuur én daarbuiten
• Om te tonen hoe de gemeente bijdraagt aan de DOD
• Om het kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in de
volgende beleidsperiode mee te nemen in het gemeentelijk beleid
• Voor wie?
• Schepen en ambtenaren lokaal mondiaal beleid
• Adviesraden
• Hoe gebruiken?
• Stappenplan: aanpassen aan eigen situatie en behoeften
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen61 - 13-4-2016
VVSG -VVSG -
De ‘stappen’
Opwarmer
10 stappen (of ‘onderdelen’) op tafel
→ bekijk de 10
→ welke volgorde volgens jullie? (per tafel) (10 min)
→ feedback op ons voorstel
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen62 - 13-4-2016
VVSG -VVSG -
Stap 1: Eerste analyse
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen63 - 13-4-2016
Wat? Eerste analyse van hoe de eigen stad of gemeente, via de
huidige BBC, bijdraagt aan de DOD
Waarom? eerste zicht krijgen op de bijdrage van de gemeente
argumentatie opbouwen
Wie? o Mondiale/Noord-Zuid ambtenaar
o Geïnteresseerde collega’s (duurzaamheidsambtenaar,
milieuambtenaar, sociale dienst, dienst welzijn …)
o Adviesraad / andere betrokkenen bij mondiaal beleid
Hoe? BBC-meerjarenplan + fluo-stift
VVSG -VVSG -
Stap 2: bespreking met de betrokken
schepen(en)
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen64 - 13-4-2016
Wat? Overleg met de schepen(en) (mondiaal/Noord-Zuid beleid,
duurzaamheid, milieu, sociale zaken, welzijn…) over:
de DOD
het belang van de (huidige en toekomstige) bijdrage van
de gemeente
Waarom? Inzicht geven in de rol en actuele bijdrage van gemeente
Goedkeuring en draagvlak voor verdere stappen
Schepen(en) met argumentatie ‘wapenen’ voor
ondersteuning college.
Wie? o Mondiale ambtenaar + betrokken collega’s
(duurzaamheidsambtenaar, milieuambtenaar, sociale
dienst, dienst welzijn …) + evt. voorzitter adviesraad
o Schepen(en)
Hoe? Overleg
VVSG -VVSG -
Stap 3: draagvlak bij college bekomen
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen65 - 13-4-2016
Wat? College / gemeenteraad informeren en bewust maken over
de rol en huidige bijdrage aan de DOD
Waarom? Mandaat nodig van College voor verdere analyse/stappen
Wie? Respectieve schepen(en) + ambtenaren;
Het schepencollege / gemeenteraad
Hoe? Infomeren & sensibiliseren via infosessie (schepen,
ambtenaar, expert, VVSG of andere), via brochure ‘lokale
vertaalslag’, via presentatie van de eerste analyse, …
College ondertekent engagementsverklaring + geeft
mandaat
VVSG -VVSG -
Stap 4: draagvlak bij adviesraden creëren
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen66 - 13-4-2016
Wat? Diverse adviesraden informeren en bewustmaken over de
belangrijke rol en bijdrage van de eigen gemeente
o De eerste stap of initiatief kan komen vanuit één of
meerdere adviesraden >> moeten worden ondersteund!
om een groter politiek draagvlak te bekomen bij het
lokale bestuur
Waarom? Langs diverse kanalen het politieke draagvlak vergroten
Wie? Respectieve ambtenaren en hun adviesraden
Hoe? Informeren, sensibiliseren via infosessies,
spelmethodiek, debat, …
Ondersteunen in hun advies aan het college
VVSG -VVSG -
Stap 5: Intern informeren en sensibiliseren
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen67 - 13-4-2016
Wat? MAT + personeel informeren en bewustmaken over de
(huidige en toekomstige) bijdrage van de eigen gemeente
en het eigen beleidsdomein.
Waarom? Draagvlak creëren binnen de administratie en alle
beleidsdomeinen
Wie? Mondiale ambtenaar en betrokken/geïnteresseerde
collega’s (duurzaamheids- (of milieu)ambtenaar, ambtenaar voor welzijn,
sociale zaken, …)
De respectieve adviesraden
Hoe? Spelmethodiek, lunchcauserie, infosessie, VVSG-brochure
met voorbeelden, posters in de gebouwen van het
gemeentebestuur, interne nieuwsbrief, als agendapunt op
een vergadering van het managementteam, via individueel
overleg met de gemeentesecretaris en collega’s per dienst
of beleidsdomein, …
VVSG -VVSG -
Stap 6: Interne werkgroep oprichten
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen68 - 13-4-2016
Wat? Interne werkgroep uitbreiden of oprichten met
geïnteresseerde collega’s (schepenen/ambtenaren), vb.
duurzaamheid, milieu, ruimtelijke ordening, gezondheid, sociale zaken,
welzijn, …
Waarom? Groter draagvlak bekomen binnen de organisatie voor
volgende stappen
Wie? Mondiale ambtenaar + reeds betrokken collega’s
Hoe? Goedkeuring gemeentesecretaris en managementteam
Via oproep in interne nieuwsbrief, collega’s aanspreken,
via stimulansen van het managementteam, tijdens
interne infomomenten over de Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen (zie vorige stap), …
VVSG -VVSG -
Stap 7: Verfijnd analyseren
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen69 - 13-4-2016
Wat? Grondigere analyse (BBC // DOD)
Waarom? - andere collega’s (diverse diensten) beter betrekken
- grondig zicht op de (mogelijke) bijdrage van de
gemeente voor elk beleidsdomein.
Wie? Interne werkgroep zet in gang
collega’s van de andere diensten en adviesraden nemen
deel
Hoe? BBC + DODs, + diensthoofd per dienst + collega’s:
- Elk lid van de interne werkgroep + eigen dienst (+
eventueel een andere dienst) om in detail samen een
zicht te krijgen op huidige + mogelijke bijdrage van eigen
dienst/beleidsdomein aan de DODs
- Bespreking resp. schepen/dienst met adviesraad voor
eventuele aanvulling of bijsturing
VVSG -VVSG -
Stap 8: voorstel van aanvullende acties
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen70 - 13-4-2016
Wat? Aanvullende acties bepalen vanuit de analyse over wat
gemeente nog kan of wil doen vóór de
gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
Voorleggen aan en goedkeuring krijgen van college
Waarom? Eigen bijdrage tot 2018 expliciteren,
zodat ook lokale politici deze bijdrage kunnen gebruiken in
hun communicatie en werk.
Wie? Interne werkgroep, managementteam, schepenen, diensten,
adviesraden
Hoe? Hetzelfde groepje per dienst of beleidsdomein (+
schepen + consultatie adviesraad) maakt voorstel van
mogelijke aanvullende acties voor het eigen
beleidsdomein.
Interne werkgroep brengt alles samen (met steun van het
managementteam) + bereidt voorstelling op college voor.
Na (eventuele) bekrachtiging bewaken het MAT en het
schepencollege de uitvoering en opvolging.
VVSG -VVSG -
Stap 9: 2030 in het vizier
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen71 - 13-4-2016
Wat? Beleidsvoorbereidend werk van diensten en adviesraden
naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen (in 2018
en 2024) om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in
een nieuwe beleidsperiode (2019 en 2025) op te nemen.
Waarom? Een voorstel doen om het kader van de Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen in de volgende
beleidsperiode mee te nemen in het gemeentelijk beleid.
Wie? Interne werkgroep, managementteam, schepenen, diensten,
adviesraden
Hoe? Overleg van diensten, adviesraden en schepenen (per
beleidsdomein + samen) naar aanleiding van nieuwe
verkiezingen (in 2018 en 2024)
om voorstel uit te werken voor de nieuwe beleidsperiode
opdat de DOD in het vizier van het gemeentelijk beleid
blijven.
VVSG -VVSG -
Extern: draagvlak creëren bij de bevolking
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen72 - 13-4-2016
Wat? Diverse doelgroepen (individuele burgers, bedrijven,
scholen, verenigingen…) informeren en bewust maken
over de DOD, hun rol, huidige en mogelijke bijdrage aan
de DOD
Waarom? Draagvlak bij de burger creëren om, samen met de
gemeente, de DOD helpen realiseren
Wie? Geïnteresseerde ambtenaren en adviesraden die naar
hun respectieve doelgroepen communiceren over de DOD
Hoe? Infoblad, infosessies, lezingen, debatten, via wijkcomités,
gerichte subsidies met info over Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen, …
VVSG -VVSG -
Overzicht leidraad → feedback ?
1. Eerste analyse
2. Bespreking met de betrokken schepen(en)
3. Draagvlak bij het college bekomen
4. Draagvlak bij de adviesraden verkrijgen
5. Intern informeren en sensibiliseren bij administratie
6. Interne werkgroep oprichten
7. Verfijnd analyseren
8. Voorstel van aanvullende acties tot 10/2018
(gemeenteraadsverkiezingen)
9. 2030 in het vizier
Extern: draagvlak creëren bij de bevolking
Leidraad om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het lokaal beleid op te nemen73 - 13-4-2016
VVSG -VVSG -
Doel spelmethodiek:
• Inhoudelijke smaakmaker: nadenken over DOD
• Reflecteren over hoe lokale besturen
bijdragen/kunnen bijdragen aan DOD
VVSG -VVSG -
Module 1: persoonlijke
sfeer
Module 2: lokaal bestuur
1: maatschappelijke thema’s
linken aan DOD
1: huidige situatie
2: verbanden leggen tussen
DOD
2: ideaal/verbeterde situatie
3: subdoelstellingen
top related