[antrophology] wróblewski andrzej k. - prehistoria nauki
Post on 02-Mar-2018
223 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
1/34
Prehistoria naukiPrehistoria nauki
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
2/34
Kiedy i gdzie zacza si nauka? Zacza si onatam i wtedy, gdy ludzie starali si rozwizaniezliczone problemy ycia. Pierwsze rozwizaniato byy raczej sposoby, ale to musiao wystarczyna pocztek. Stopniowo te sposoby porwnywano,uoglniano, ulepszano, upraszczano, wizano z
sob i scalano; powoli tak powstawaa strukturanauki. Pierwsze rozwizania byy niezgrabne, ale coz tego? Sekwoja o wysokoci 2 cali nie rzuca sibardzo w oczy, ale mimo wszystko jest sekwoj.
Mona si spotka z twierdzeniem, e w ogle niepodobna mwi o nauce dopki nie zostaosignity pewien poziom abstrakcji. Kt jednakzmierzy ten poziom?Kiedy pierwszy matematyk spostrzeg, e jest co
wsplnego midzy trzema palmami i trzema osami,to jak abstrakcyjna bya jego myl?..."
George Sarton, History of science, vol.1
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
3/34
Tysicleciep.n.e.
GRNYPALEOLIT
Musterski XLSzatelperoski XXXV
Oryniacki XXX
Perigordzki XXV
Solutrejski XVIII
Magdaleski XV
MEZOLIT ~VIII
NEOLIT VII Bliski Wschd
IV Europa zachodniaIII AmerykaII Chiny
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
4/34
Ko z Blanchard(XXX tysiclecie p.n.e.)
Ko z Lartet(XXX tysiclecie p.n.e.)
Wenus z Laussel(XXV tysiclecie
p.n.e.)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
5/34
Ko z Le PlacardXV tysiclecie p.n.e.
Ko z Ishangook. 6500 p.n.e.
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
6/34
InterpretacjaInterpretacja MarshackaMarshacka (1972)(1972)
InterpretacjaInterpretacja KuijkaKuijka (1986)(1986)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
7/34
Skracamy do 1 roku okres czasu jaki upynod roku 30000 p.n.e. do roku 2000
(w takiej skali 1 dzie = 87,67 lat)
MalowidMalowida Lascauxa Lascaux przeprzeom VI i VIIom VI i VII
PiramidaPiramida CheopsaCheopsa 10 XI10 XIArystotelesArystoteles 5 XII, rano5 XII, ranoAlmagestAlmagestPtolemeuszaPtolemeusza 11 XII,11 XII, ppnocnoc
DeDe revolutionibusrevolutionibusKopernikaKopernika 26 XII, 19.3026 XII, 19.30PrincipiaPrincipiaNewtonaNewtona 28 XII,28 XII, popoudnieudnieTeoria MaxwellaTeoria Maxwella 30 XII, 11.2030 XII, 11.20
SzczegSzczeglna teoria wzgllna teoria wzgldnodnocici 30 XII,30 XII, 22.3022.30Mechanika kwantowaMechanika kwantowa 31 XII, 531 XII, 5 ranoranoApollo 11Apollo 11na Ksina Ksiycuycu 31 XII, 1431 XII, 14
(Wasze narodziny 31 XII, okoo 18.00)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
8/34
Czemu suyo malarstwo jaskiniowe ?
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
9/34
Lascauxok. 15 000 p.n.e.
Niauxok. 12 000 p.n.e.
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
10/34Lascaux
Altamira
C l t j ki i ?
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
11/34
Czemu suyo malarstwo jaskiniowe ?
Zestawienie symbolimalarstwa jaskiniowego
(Andr Leroi-Gourhan)
szkoa ?instrukta myliwych ?magia sympatyczna ?
galeria sztuki ?
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
12/34
Magia jest faszywym systemem praw przyrody i rwnoczeniezespoem faszywych wskazwek postpowania
James George Frazer (Zota ga)
Nauka opiera si na przekonaniu o susznoci korzystaniaz dowiadcze, wysikw i posugiwania si rozumem, magiaza na wierze, e nadzieja nie moe zawie, a pragnienieoszuka...
Musimy strzec si przed bdnym zaoeniem, e magia jestodpowiednikiem nauki pierwotnej. Magia nigdy nie pojawia siw sytuacjach, w ktrych czowiek pierwotny radzi sobie
z atwocidziki wiedzy, umiejtnociom manualnymi wysikowi cielesnemu... Widzicie wic, jaki jest stosunekmagii pierwotnej do nauki pierwotnej: wspomagajsiwzajemnie i wspdziaajze sob, ale adna nie wkracza nagrunt drugiej.
Bronisaw Malinowski a ia nauka i reli ia
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
13/34
Muzyka towarzyszya ludziom od bardzo dawnaMuzyka towarzyszya ludziom od bardzo dawna
W 2004 r. opublikowanoszczegy odkrycia w jaskini
niedaleko Ulmu fletu prostego,
wykonanego z koci mamuta.Znalezisko to jest datowanena okoo 30 000 lat p.n.e.
(News@Nature.com 17 XII 2004)
Wczeniej, w 1999 r., doniesionoo odkryciu w Chinach fletuprostego datowanego na okoo
9000 lat p.n.e.
W L M d l i
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
14/34
Wenus z La Magdelaine(XV tysiclecie p.n.e.)
Francisco Goya
Maja naga (1797)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
15/34
Czowiek pierwotnyby istotrozumn
i mia wyrafinowane poczuciepikna, chojego wiedza
o wiecie bya jeszcze uboga
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
16/34
Od mitologii do nauki
W mitach ksztatujsipojcia obiektywizacji zjawisk, ich
koniecznoci, tumaczenia przez hipotezy, a take bezinteresowna
ciekawo
; to droga, ktra wiedzie ku nauce
1. W mitach mamy nietrywialne uporzdkowanie czasowe zdarze
(byo, jest, bdzie)
2. Mity utrwalaj wiadomo tego, e w wiecie wszystko ulega
zmianom od nas niezalenym, ktre dziejsipoza nami
3. Zastanawianie sinad pocztkiem i pochodzeniem zjawisk
4. Denie do tumaczenia zjawisk, nawet takich jak powstaniewiata czy bstw; ciekawo nie prowadzca
do natychmiastowych korzyci materialnych
5. Mity uczstawiania hipotez, przypuszcze w celu tumaczeniafaktw i zjawisk
System nawadniania koSystem nawadniania koo garncarskie wo garncarskie wz koz koowy metalurgia powy metalurgia pugug urawuraw agiel wagaagiel waga pismopismo
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
17/34
System nawadniania, koSystem nawadniania, koo garncarskie, wo garncarskie, wz koz koowy, metalurgia, powy, metalurgia, pug,ug, uraw,uraw, agiel, waga,agiel, waga, pismopismo
3000
2000
1000
1+1
Okresstarosumeryjski
Gilgamesz Stonehenge I
Okres starobabiloski
HammurabiAmmisaduka
Okres rednioasyryjski
Okres nowoasyryjski
AsurbanipalDynastia chaldejska
Homerzaoenie Rzymu
Tales
Arystoteles
Rygwedy
Wielkie piramidy
Stonehenge II, III
ALEKSANDER WIELKI
Cezar
Hia ?
Szang
Czou
Konfucjusz
Han
Tsin
Menes
Nowe Pastwo
Imhotep,Snofru, Cheops
redniePastwo
Echnaton
Stare Pastwo
Obserwatoria megalityczneObserwatoria megalityczne
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
18/34
Obserwatoria megalityczneObserwatoria megalityczne
Inne przykady: Carnac (Bretania), Sarmizegetuza (Rumunia),
Avebury i Callanish (Wk. Brytania), Namoratunga (Kenia),Majorville (Alberta, Kanada), Big Horn Medicine Wheel (Wyoming,USA)
Stonehenge IStonehenge I
(ok. 2800 p.n.e.)(ok. 2800 p.n.e.)Stonehenge IIStonehenge II(ok. 2200 p.n.e.)(ok. 2200 p.n.e.)
Stonehenge IIIStonehenge III(ok. 2075 p.n.e.)(ok. 2075 p.n.e.)
AstronomiaAstronomiahoryzontalnahoryzontalna
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
19/34
Stonehenge I (ok. 2800 p.n.e.)Stonehenge I (ok. 2800 p.n.e.)
Stonehenge II (ok. 2200 p.n.e.)Stonehenge II (ok. 2200 p.n.e.)Stonehenge III (ok. 2075 p.n.e.)Stonehenge III (ok. 2075 p.n.e.)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
20/34
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
21/34
precesja astronomiczna
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
22/34
Ko wrebna z zapisemzamienia Ksiyca
2 wrzenia 1279 r. p.n.e. Najstarszy chiski zapis gwiazdynowej ok. 1300 p.n.e.
Wybuch Supernowej zauwaony 5 lipca 1054 r.
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
23/34
Wybuch Supernowej zauwaony 5 lipca 1054 r.(gwiazda go z kronik chiskich)
Symulacja komputerowa
piktogramy Indian
Mgawica Krab teraz
f d
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
24/34
Efemeryda Wenus(ok. 1640 p.n.e.)
Kamienna siekieraMorawy (Neolit)
T t i t tT anspo t i mas n p oste sta o ttno ii
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
25/34
Transport i maszyny proste w staroTransport i maszyny proste w staroytnoytnocici
Uruk (ok. 3500 p.n.e.)
Niniwa (VIII w. p.n.e.)
Transport i maszyny proste w staroytnoci
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
26/34
Transport i maszyny proste w staroytnoci
Transport posgu(XII dynastia,
ok. 1900 p.n.e.)
Blok, Asyria(VIII w. p.n.e.)
uraw (XVIII dynastia,ok. 1500 p.n.e.)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
27/34
Waga (ok. 1350 p.n.e.)
Statek aglowy(ok. 2400 p.n.e.)
Syfon (ok. 1450 p.n.e.) Muzykantki (XVIII Dynastia)(ok. 1420 p.n.e.)
Piramidy egipskiePiramidy egipskie
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
28/34
Piramidy egipskiePiramidy egipskie
Piramida schodkowa
Zosera (III Dynastia)ok. 2700 p.n.e. Piramidy w Gizie (IV Dynastia)
ok. 2600 p.n.e.
Orientacja Wielkiej Piramidy (Cheopsa)
Bok S 157 S od WBok N 228 S od W
Bok W 230 W od NBok E 530 W od NBoki: 230,453; 230,255; 230,359; 230,392 metrw
Matematyka egipska
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
29/34
Matematyka egipskaSystem dziesitny, niepozycyjny
Mnoenie sprowadzone do dodawania,dzielenie - do odejmowaniaUamki o liczniku 1Wysoki poziom geometrii
Skoa= (8d/9)2 ; S = (d/2)2
4(8/9)2 = 256/81 3,1605
Matematyka w Mezopotamii
= 1, 60, 602, take 1/60, 1/3600 itd.
= 10, 1060, 10602 itd.
System pozycyjny,szedziesitkowy
Wysoki poziom algebry
DokumentyDokumenty matematyczne z Bliskiego Wschodumatematyczne z Bliskiego Wschodu
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
30/34
DokumentyDokumenty matematyczne z Bliskiego Wschodumatematyczne z Bliskiego Wschodu
Papirus egipski(ok. 1700 p.n.e.)
Tabliczka babiloska(ok. 1600 p.n.e.)
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
31/34
Zasady rachowania dla wejcia w rzeczy, wiedz istoty wszystkiego, tajemnic, sekretwwszystkich. Jest to teraz przepisana ksika w roku 33, miesica 4 pory wylewu za panowania krla
Grnego i Dolnego Egiptu Aueser-Re, oby y, w podobiestwie do pisma z przeszocisporzdzonego w czasie Krla Grnego i Dolnego Egiptu Nemaat-Re. Oto pisarz Ahmose pisa kopit. (Pocztek Papirusu Rhinda, XIX w. p.n.e., tum. dosowne W. Wilkosza)
Starobabiloska tabliczka (XVIII w p n e )
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
32/34
Starobabiloska tabliczka (XVIII w. p.n.e.)
{42 + 25/60 + 35/602}/30 = 1 + 24/60 + 51/602+ 10/603== 1,41421296...
2 = 1,41421356...
(1,24,51,10)2= 1,59,59,59,38,1,40 = 1,9999983...
Sztuka zSztuka zAmarnyAmarny
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
33/34
...Urzekajcy wdzik modoci czy si tuz nieco chorobliwsubtelnocirysw. Totwarz owiana tchnieniem ycia, noszcapitno psychicznego trudu. Nigdy dotychczas
w egipskiej sztuce nie odegray tak wielkiejroli wiata i cienie pooone na przedmiotachoraz delikatne uformowanie szyi, oczui policzkw. czsi w tej rzebiew niespotykany dotd sposb bardzoodmienne cechy: surowo z mikkoci,realizm ksztatu z abstrakcj, precyzja
modelunku z lekkocibarw polichromii...Niedokoczona gowa z Amarnymiao moestan obok kor ateskich, Mony Lisyi dziewczyny z obrazw Vermeera w rzdziepikniejszych klejnotw sztuki wiatowej...(Apatow,Historia sztuki)
XVIII Dynastia (ok. 1360 r. p.n.e.)
NiedokoNiedokoczona gczona gowaowa
NefertitiNefertiti ddutauta TotmesaTotmesa
-
7/26/2019 [Antrophology] Wrblewski Andrzej K. - Prehistoria Nauki
34/34
Nauka przed Grekami byNauka przed Grekami bya czystoa czysto empirycznaempiryczna Brak rozrBrak rozrnienia minienia midzy naukdzy naukczystczyst
i stosowani stosowan, poniewa, poniewa cacaa nauka wyrosa nauka wyrosaaz potrzebz potrzeb praktycznychpraktycznych Pierwsze kroki w kierunku naukowegoPierwsze kroki w kierunku naukowego
porzporzdkowania danych (np. tablice astronomiczne,dkowania danych (np. tablice astronomiczne,papirusypapirusy medyczne)medyczne) Pierwsze prPierwsze prby naukowego przewidywaniaby naukowego przewidywania
(np. po(np. poooee ciacia niebieskich)niebieskich) Nadal silne zwiNadal silne zwizki nauki z magizki nauki z magi ii mitologimitologi
top related