appreciative inquiry (book review)

“ ”อานเอง กเกงได

รววหนงสอ AI สำาหรบ ผทตองการศกษา AI ดวยตนเอง

โดยดร. ภญโญ รตนาพนธ ผกอตง AI THAILAND ©2016

APPRECIATIVE INQUIRY

“BOOK REVIEWS FOR SERIOUS AI PRACTITIONERS”

คยกนกอน

• Book Review นเกดจากการทมคนถามผมวา จะศกษา AI ตองอานอะไรบาง ผมเลยจดมาใหนะ

ครบ หนงสอกลมนเปนหนงสอทผมศกษามาสวนใหญเปนชวงเรยนป. เอก ชวงนนไมมใคร

สอน ผมศกษาดวยตนเอง ชวงนนลำาบาก ไมมทน ทรพยมากพอ เพราะมคาใชจายเยอะมาก แตก

คอยๆสบหาหนงสอหลายเลมมา หลายเลมมอย ในหองสมดมหาวทยาลยตางๆอยแลว คอยๆตอ

จกซอวไป ทมกไดแก MBA มหาวทยาลย ขอนแกน ( ททำางานของผมเอง พอผมจบมาก

ควานหา และสงเทาทมทกเลมในโลกมาไวทน) ABAC ศศนทร นดา แคสทนกทำาใหคณพฒนา

“ตวเองไดแบบลงทนนอยทสด เรยกวา อานเอง” กเกงไดครบ ถาคณจะจรงจงกบ Field นก

ตองเจาะลกครบ ผม Review หนงสอมาใหคณ ดแลว จดเตมเลยนะครบ ถายกบอาจารยเดวด คปเปอรไรเดอร

ผคดคน Appreciative Inquiry และผแตงหนงสอ AI เลมแรกทผมอาน

ตอนหลงตามไปเรยนดวยเลย สดยอดมากๆ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนเปนเลมแรกทผมอาน และทำาให ผมรจก AI แตงโดยอาจารยเดวด ผ

คดคนทฤษฎ Appreciative Inquiry และผแตงรวมอกสองทานDiana Whitney และ Stavros ท

ตอมากมผลงานของตวเอง ทผมกไป ตามมาอาน เลมนรวบรวม

ประวตศาสตร ทฤษฎ ทมาทไปของทฤษฎพนฐานทอาจารยเดวด

สงเคราะหขนมาจนเปน AI รวมทงมTemplate ทฤษฎ และ Workshop

ของอาจารยเดวดใหมาดวย ไมพอยงม ตวอยาง Workshop ทคอนขาง

สมบรณในตว เลมนเลมเดยวแทบจะ พอเลย จะเร มตนทำา AI แนะนำาทเลม

นกอนครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• สำาหรบทานทตองการทำา AI กบ กลมขนาดใหญเอาเปนวาตงแต 20

คนขนไปจนถง 1000 คน หรออาจมากกวานถาทมสนบสนนแขงแกรง

พอ โดยเฉพาะการพฒนาวสยทศน กลยทธองคกร แนะนำาใหอานเลมน

ครบ การทำา AI กบคนกลมใหญเพอสรางการเปลยนแปลงใน

องคกร เราเรยกวา AI Summit น เลย หนงสอเลมนมาพรอม

Template พรอมใชงาน

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เร อง FLOW เปนเร องทเปลยน ชวตผมเลยครบ ผมไดเลมนมา

ตงแตป 1996 เลยเกดสนใจ ศาสตรดานจตวทยาบวก ซงในนนก

ม AI รวมอยดวย เลมนเปนพนฐานสำาคญทจะชวยใหเราตอยอดไปได

หลายๆ สาขาไมวาจะเปน Positive Psychology ผนำา HROD Appreciative Inquiry, Coachign Consutling ควรหา

มาอานใหได

ภาษาไทยดเลมนครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• สำาหรบทานทตองการทำาCoaching โดยใช AI เลมนเปน

จดเร มตน เอาไปวาจะไปเปน จะโคช หรอไมเปน เลมนชวยไดมาก ผมทำา

AI เปนกเร มจากเลมนครบ มCase study 7-8 cases นา

สนใจครบ ละเอยดใชได

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• สำาหรบผทเปน OD Consultant แลวเลมนตองมไวคกายเลย เพราะ

เอา AI ไปใชในแบบ OD มการผสม ผสาน AI กบศาสตร OD ตางๆ

เชน World Cafe ปจจบนผมใช เปนตำาราใน MBA ครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• มคนถามวา AI เอาไปทำา KM ได ไหม เลมนคอคำาตอบครบ ไดครบ

ไดดดวย ผมเอามาทำาตงแตตอนเรยนป. เอก AI ชวยในการดงTacit Knowledge ไดคม และด

มากๆครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• World Cafe หรอสภากาแฟ เปน อะไรทผมเอามาผสมผสานในการทำา

AI มาเกอบสบป โดยเฉพาะขนตอน การทำา Discovery ใชกบกลม ใหญๆ สก 30 คน จนถง 200 คน

ดมากๆครบ ชวยทำาใหคนรสกมสวน รวม ไดแชรประสบการณเชงบวก

เหนพลงจรงๆ เอาไปทำาทไหนคนก ชอบ แตพผมทำาจะตางจากในเลม

หนอย ผมปรบเปลยนไปมาก แตก คงหลกการไว

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• ไมใช AI ตรงๆ แตเสรมการทำา AI ไดดมากๆ เอาไวปรบ Mindset คน

ทหลายๆครงคดอตโนมต ทำาอะไร แบบเดมๆ ทำาเปนแลวจะเหน

พฤตกรรมเปลยน ยากหนอยตอน อานแตพอทำาไดแลวคมมากๆ

ปจจบนกอนทำา AI ผมทำา Theory U กอนครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• หนงสอการตนชดวนยหาประการ สำาหรบทานทสนใจการสราง

Learning Organisation หนงสอการตนชดน ผมสงมาสอน

หลายปแลว จนหมดไมมแลว ตองหาตามหองสมดเอา คณจะไป

ทำา LO ตรงๆหรอผสม AI เขาไป 5 เลมนชวยไดมากๆ เพราะขนาดอาน

ภาษาองกฤษ Strong ไปเจอ หนงสอ The Fifth Discipline

ของเซงเกของแท นกเบลอไดครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• แนนอนตอนผมเอา AI มาใชในงาน วจย หรอแมกระทงไปเจอผหวงดใน

“วงการวชาการทบอกวา AI เปนแคTools ” ไมใชวจย ...จดเลมนใหดได

เลย เปนวจยมานานแลว เพยงแต ยงไมแพรหลาย แตคณเองกควร

ศกษาเลมน จะเหนทมาทไป และการ เอา AI ไปใชในงานวจยไดอยางม

Style กลมกลอม แถมแมน มนใจขนดวย

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• สำาหรบอาจารย นกศกษาป.เอกททำา วจยโดยใช AI คณจะไปเจอสายแขง

วจย ทจะไมเชอวจยเชงคณภาพ แนนอน เลมนชวยชวตผมไวตอน

เรยนป. เอก เพราะ AI ถอเปนAction Research ประเภทหนง

เลมนสดยอดมาก ควรอานนะครบจะสเขาไดแนนอน

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• Appreciative Leadership เปนหนงสอททานตองม หาก

ตองการเลนไปทางภาวะผนำา เปน หนงสอทด เหน Step รเลยวาผนำา

ควรมองโลกอยางไร ม Mindset แบบไหน แลวจะพฒนาดวยขนตอน

อะไรบาง

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• Positive Deviance ถอเปนศาสตรการพฒนาองคกรตวใหม

ลาสด ทผมเองตอนแรกเขาใจผดวา เปน AI จรงๆ วากนวาแทบเหมอน

กนเลย เนนการเอาปญหาเปนตวตง แลวชวยกนคนหาวามใครเคยทำาได

แลวเอามาขยายผล ใครทำา AI จะ ทำาใหทะล ควรศกษาเลมนใหละเอยด

นะครบ ผมเองกทำา AI ไดดขนกเลม น เอาเปนวาแนวผมตอนนคอ AI

ผสมผสานกบ Positive Deviance หรอ PD ครบ จะวาไป

ผมคอ PD AI Practitioner ครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• Tipping Point เปนเร องทใครทำาAI ตองอานครบ เพราะเปนตวชวย

ไดมาก ทผมเอามาใชคอเร องของ สามคนไมธรรมดา Connector

Maven Salesman คนสามคน นเปนตวชวยในการทำา AI และ

โครงการ OD ทงหมดครบ ประยกตใชไดมาก ปจจบนใครทำา AI

กบผมผมจะขอใหอานเลมนกอน ไม งนคยกนไมรเร อง ดมากๆ จรงๆ

แลวผมวามนคอ AI ดๆ เลมหนง เลย คนเขยนใชวธคลายๆ AI คน

พบสงดๆ ทอยรอบตว มาเขยน อธบาย นาอาน และควรอานอยาง

ยง

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนสำาหรบผทตองการนำา AI ไปเปนเครองมอในการพฒนาแผน

กลยทธ SOAR Analysis มาจากStrenghts, Opportunties, Aspiration และ Results

นนเอง ... คลายๆ SWOT แตตดWeakness และ Threats ออก

การทำา SOAR เราจะเนนหาจดแขง แลวเอามาพฒนาวสยทศน พนธกจ

และแผนกลยทธ แลว Action เลย เลมบางๆ อานงาย

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนสำาหรบผทตองการตอยอด AI ไปใชในการประเมน จะทำาทงเชง

คณภาพ หรอปรมาณกได ถาใครทำา ประเมน แลวอดอดกบการประเมนท

ทำาๆกนอย ประมาณประเมนไปแลว ไมเหนมอะไรเปลยนแปลง เลมน

ควรคายงครบ หลกๆจะเนนคำาถาม สามขอททรงพลง เอาไปทำาประเมน

ไดดมากๆ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• Appreciative Inquiry เปน หนงในศาสตรการพฒนาองคกร

(Organisation Development หรอ OD) ...ออ

อยาเขาใจวา OD คอ Team building อยางเดยวนะครบ คนละ

เร อง จรงๆ OD เปนศาสตรทม ความลกในตว ทเหนทำา OD บาน

เราทเราเรยกกนชนๆ แลวคดวาTeam Building ...นนแคหนงใน

พนนะครบ อานเลมนจะเหนโอกาส การทำา OD ไดชดมากขน เพราะม การทำา OD ตงแตเดยว กลม จนถง Whole System คอทง

องคกร บางททำากน 7-8 พนคน หรอทงเมองไปเลย ควรอานนะครบ

จะเขา OD และ AI มากขน

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนจรงๆเปนหนงสอ AI เลม แรกๆทมการแปลเปนไทย ใชในการ

มองตวเอง ตงคำาถามทดกบตวเอง สามารถเอาไปประยกตทำา

Coaching ไดดมากๆครบ เรยกวา เอาไวเปลยน Mindset กนทเดยว

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนชวยในการออกแบบโครงการ ไดดมากครบ โดยเฉพาะเร องความ

เขาใจในวธการคด พฤตกรรมของ คน อานแลวจะเหนโอกาสการลดรง ตาน หรอนำาไปสรางสรรคศกยภาพ

ของมนษยไดดมากยงขน ตอนนผม เอามาเปน Reference และศกษา

อยางลงลกเวลาตองทำา AI เกยว กบการพฒนาภาวะผนำา หรอ

Talent Management ครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• เลมนเปนภาษาไทยแตโดยลกศษยผมเองอ.นพฒนกบอ. วชราพร เปน

พนฐานทดสำาหรบผทไม Strong กบภาษาตางดาวอยางภาษาองกฤษ

กแนะนำาเลมนครบ ลองตดตอไปท บรษท ABC Club

• https://www.facebook.com/clubpattana/

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• หนงสออะไรกไดทคณรสกวามนด เราไปอานกนครบ หลายๆเร อง จะ

ทำาใหคณคนพบโจทยใหมๆ สามารถ พฒนาไปทำา AI Workshop ไมวา

จะเปน Consulting หรอCoaching และอยางนอยกดกบ

ชวตคณเอง ตวเราเองกตอง พฒนาตวเอง ไมใชมวแตพฒนาคน

อน หนงสอทผมแนะนำาเลมสดทายนกเปนตอนตอจากเร องสมอง

พทธะ อยากแนะนำาใหอานมากๆ อานแลวด ทสำาคญเหนเลยวาจะเอา

ไปใชประโยชนไดอยางไร คนจำานวน มาก มดในตวเอง แตไมคอยรจกตว เอง ไมรกตวเองดพอ เลมนชวยได

มากๆครบ

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016

• OMG ถาคณไม Strong กบภาษา องกฤษ และรสกไมชอบอาน ไมเปนไร

ครบ เรามทางเลอก ผมและชาว AI Thailand ไดรวมกนศกษาพฒนา AI

มากวา 10 ปแลว เราไดพฒนาสอการ เรยนรใหคณสามารถเขาไปเลอกดได ไม

วาจะเปนกรณศกษา Video หรอ Blog เขาไปดทนไดเลย

www.aithailand.org ยนตอนรบทกทานนะครบ

พวกเราชาว AI Thailand ถายรปกบศาสตราจารเดวด

ผคดคน Appreciative Inquiry เมอป 2011

© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016