bão mặt trời (bão điện từ)

Bão mặt trời

Lớp YHDP6 (2007 -2013)

1. Trương Thị Thu Dung

2. Phan Thị Thùy Duyên

3. Võ Nữ Hồng Đức

4. Hồ Thị Hà

5. Trần Đại Tri Hãn

6. Phạm Thị Thùy Linh

7. Trần Thị Tuyết Lương

8. Nguyễn Thị Thùy Trang

9. Lê Thị Thanh Vy

Định nghĩa & cơ chế

Một số mốc lịch sử

Năng lượng

Các tác động & biện pháp phòng ngừa

Hệ thống giám sát

Nội dung trình bày

Bão điện từ (bão mặt trời):

Những vụ bùng nổ trên tầng thượng quyển của

mặt trời.

Tạo ra những hạt electron và proton ở mức năng

lượng cao.

Những hạt này có khả năng thoát ra khỏi lực hấp

dẫn của mặt trời và tiến về trái đất

Định nghĩa và cơ chế

Định nghĩa và cơ chế

Định nghĩa và cơ chế

Hoạt động của mặt trời tăng và giảm theo

một chu kỳ kéo dài hơn 11 năm. Chu kỳ hiện

nay của mặt trời bắt đầu từ năm 2008 và sẽ

hoạt động của nó sẽ đạt mức cao nhất vào

năm 2013.

Chỉ số đánh giá cường độ BĐT

DST (disturbance – storm time)

Đơn vị: nT (nano-Tesla)

Chia 3 cấp:

Cấp I: 50 – 100 nT

Cấp II: 100 – 250 nT

Cấp III: >250 nT

Định nghĩa và cơ chế

Một số mốc lịch sử

Đầu thế kỷ 19 các con bão điện từ đầu tiên được quan sát.

Năm 1806 Alexander von Humboldt quan sát được rối loạn về từ trường và cực quang ở Berlin, Đức.

Năm1859 ghi nhận được một cơn bão điện từ lớn nhất. Gây rối loạn và gây cháy hệ thống điện báo. • Dst: 1900 nT• Khoảng 500 năm/lần

Một số mốc lịch sử

Năm 1882 và 1921 bão điện từ gây gián

đoạn và gây cháy hệ thống điện báo.

Năm 1960 làm gián đoạn các đài phát

thanh.

Một số mốc lịch sử

Ngày 13 tháng 3 năm 1989, một cơn bão địa từ nghiêm trọng gây hỏng lưới điện cao thế ở Quebec, Canada làm 6 triệu người không có điện trong 9 giờ, với thiệt hại kinh tế đáng kể.

(Dst: 589 nT)

Một số mốc lịch sử

29/10 – 2/11/2003 BĐT làm cục hàng không liên bang Mỹ cho đình chỉ bay trong 30 giờ. Vệ tinh của Nhật Bản ADEOS-2 bị hư hại nghiêm trọng và hoạt động của nhiều vệ tinh khác đã bị gián đoạn vì cơn bão.

Một số mốc lịch sử

Một số mốc lịch sử

Odenwald cho thấy một cơn bão địa từ trên thang

điểm từ cơn bão mặt trời năm 1859 ngày hôm nay sẽ

gây ra hàng tỷ đô la thiệt hại cho các vệ tinh, lưới

điện và thông tin liên lạc vô tuyến điện, và có thể gây

mất điện trên quy mô lớn có thể không sửa chữa

được trong nhiều tuần.

Hậu quả của bão điện từ gia tăng theo sự phát triển của công nghệ.

Năng lượng của bão điện từBức xạ tương tự năng lượng từ vụ nổ hạt nhân.

Một phi hành gia đứng trên mặt trăng sẽ chết ngay lập tức nếu không được bảo vệ.

Năng lượng của bão điện từ

Năng lượng của bão điện từ

Điều chỉnh đường bay của máy bay để giảm tác hại cho phi hành đoàn

Năng lượng điện tạo ra khi bão mặt trời tương tác với từ trường trái đất là rất lớn.

Năng lượng của bão điện từ

Tăng nhiệt độ của thượng tầng khí quyển trên toàn cầu, làm giãn nở khí quyển.

Có phải góp phần làm trái đất nóng lên?

Năng lượng của bão điện từ

Các tác động & biện pháp phòng ngừa

Hệ thống truyền tải điện

Hệ thống ống dẫn

Thông tin liên lạc

Sinh học

Con người

Hệ thống điện

Cơ chế: từ trường biến đổi làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong hệ thống dây dẫn Quá tải

Trung Quốc, Bắc Mỹ, và Úc, đặc biệt là dòng điện áp cao, kháng thấp dễ bị ảnh hưởng bởi dòng điện cảm ứng.

Lưới điện châu Âu bao gồm chủ yếu là các loại cáp truyền dẫn ngắn hơn, ít dễ bị tổn thương.

Phòng tránh: Giảm cường độ dòng điện Gây mất điện tạm thời

Hệ thống điện

Truyền thông

Những hệ thống truyền thông sử dụng tầng điện ly và những hệ thống có băng tần dưới 30MHz bị vô hiệu.

Truyền thông

Hệ thống liên lạc bằng dây đường dài, cáp ngầm bị gián đoạn, cháy.

Xã hội hiện đại ngày càng phụ thuộc vào công nghệ không gian: truyền tải thông tin, giám sát tài nguyên, môi trường, dự báo thời tiết, chỉ đường,…

Truyền thông

Tổn thương vệ tinh: Tổn thương vi mạch Hạ thấp quỹ đạo

Cơ chế: Bão mặt trời làm tăng nhiệt độ khí quyển ở tầng trên làm giãn nở khí quyển.

Truyền thông

Ví dụ: Năm 1979 vệ tinh Skylab bị rơi vào do hoạt động của bão mặt trời mạnh hơn dự kiến. Năm 1989, 4 vệ tinh quân sự Mỹ đã phải dừng hoạt động trong 1 tuần và 1000 vệ tinh phải thay đổi quỹ đạo.

Truyền thông

Truyền thông

Dọn rác vũ trụ

Đường ống

Ảnh hưởng đến lưu lượng kế Tăng ăn mòn đường ống

Viện Vật lý địa cầu Việt Nam đã nghiên cứu tại đường ống

dẫn khí tại Trạm phân phối khí Bà Rịa trong năm 2004 cho

thấy:

Có đến hàng trăm nghìn giá trị > 1,3V, trong đó có

hàng nghìn giá trị >1,4V, hàng trăm giá trị đến > 1,5V,

hàng chục giá trị >1,7V (1,3V là giá trị an toàn của hệ

thống).

Dòng điện cảm ứng gây ăn mòn điện hóa trong hệ thống

ống dẫn.

Đường ống

Phòng:- Điều chỉnh áp lực đường ống.- Cẩn thận với lưu lượng kế điện tử.- Gắn thêm cực dương để chống ăn mòn điện hóa.

Đường ống

Đường ống

Tác động sinh học

Tế bào động vật có điện tích âm bên trong màng tế bào và

điện tích dương ở bên ngoài màng.

Khi tế bào bị kích thích hoạt động, có sự dịch chuyển của

các điện tích qua màng tế bào, tạo ra một xung điện thế hoạt

động.

Các xung điện thế này đặc biệt mạnh ở cơ tim và não. Vì

thế, khi bão từ xuất hiện, nó tác động đến các tế bào trong tim

và não

Con ngườiTăng số người tự sát

Theo nghiên cứu trên toàn quốc ở Úc từ 1968 đến 2002

cho thấy trung bình số phụ nữ tự sát vào mùa thu trong

những ngày có bão điện từ tăng so với số người trung

bình tự sát trong mùa đó. *

* M. Berk, S. Dodd, M. Henry (2006) "Do ambient electromagnetic fields affect behaviour? A

demonstration of the relationship between geomagnetic storm activity and suicide".

Bioelectromagnetics, 27 (2), 151-5.

Con người

Nghiên cứu ở Bắc Phi cho thấy tăng tỷ lệ tự sát trong cùng thời gian xảy ra bão từ ở cả 2 giới *

* GORDON C, PROF MICHAEL BERK (2013) "The effect of geomagnetic storms on suicide Journal Articles Refereed". South African Psychiatry Review 6,pp.24-27

Con người

Tăng huyết áp tâm thu và tâm trương

Nghiên cứu ở Bungari cho thấy HA tâm thu và tâm

trương tăng kéo dài từ trước 1 ngày xảy ra bão điện

từ cho đến 2 ngày sau khi bão kết thúc. *

* S. Dimitrova, I. Stoilova, I. Cholakov (2004) "Influence of local geomagnetic

storms on arterial blood pressure". Bioelectromagnetics, 25 (6), 408-14.

Con người

PGS.TS Hà Duyên Châu xác nhận Viện

Vật lý Địa cầu, bão điện từ cường độ từ

200nT trở nên mới ảnh hưởng đến sức

khỏe của con người, đặc biệt những người

mắc bệnh thần kinh, xương, khớp, người

cảm thấy bồn chồn.

Con người

PGS. TS Châu dẫn số liệu thống kê của

Liên Xô cho biết:

–Tăng 30% số người chết vì bệnh tim mạch

tăng đến 30% vào những năm bão từ mạnh.

–Tăng 30% số vụ tai nạn máy bay vì bão từ ảnh

hưởng đến thần kinh của phi công

Con người

Phòng: Nghiên cứu thêm các tác hại. Cảnh báo sớm. Tăng theo dõi người có nguy cơ khi bão diễn ra. Tránh làm các công việc nguy hiểm như lái xe, làm việc trên cao..... Tốt nhất là ở trong nhà.

Con người

Lồng Fraday:

Con người

Hệ thống giám sát

• Việt Nam

• Thế giới

Việt Nam

Hệ thống thu thập số liệu nghiên cứu địa từ - điện ly ở Việt

Nam bao gồm bốn đài:

Đài VLĐC Sapa, đài Phú Thụy (Hà Nội), đài Đà Lạt và đài

Bạc Liêu.

Từ năm 1992, nhờ sự hợp tác quốc tế, ba đài Phú Thụy,

Bạc Liêu và Đà Lạt lần lượt được lắp đặt máy ghi từ hiện số

với độ chính xác đến 0,01 nT thay thế cho máy quang cơ cũ

Việt Nam Đặc biệt, đài địa từ hành tinh Phú Thụy đã trở thành một thành viên của chương trình INTERMAGNET, các giá trị địa từ được ghi và truyền đi qua vệ tinh trong khuôn khổ mạng lưới đài OMP phân bố trên khắp thế giới.

Thế giới

Chương trình trình INTERMAGNET

(International Real-time Magnetic

Observatory Network) gồm 44 quốc gia

thành viên với 125 trạm quan sát trên mặt

đất và 4 vệ tinh.

Thế giớiMỹ có 14 trạm quan sát:

Trạm giám sát ở Honolulu, Hawai

Bàn luận

Bão điện từ có phải là thảm họa?

Điều gì sẽ xảy ra nếu có một sự “trùng hợp”?

Bàn luận

Đó có thật sự là “trùng hợp”?

Bàn luận

Project Overview

Cám ơn cô và các bạn đã chú ý lắng nghe!