benign ve malign melanositik hastalıklar

Benign ve Malign Benign ve Malign

Melanositik Melanositik HastalıklarHastalıklar

MELANOMA RİSK FAKTÖRLERİMELANOMA RİSK FAKTÖRLERİ

MM Mol : atipik (displastik (Clark) nevus) (>5)Mol : atipik (displastik (Clark) nevus) (>5)

MM Mol: akkiz nevomelanositik nevüs (>50)Mol: akkiz nevomelanositik nevüs (>50)

RR Red (kızıl)saç ve çilRed (kızıl)saç ve çil

II Inability to tan: deri fototipi 1 ve 2Inability to tan: deri fototipi 1 ve 2

SS Sunburn: 14 yaş öncesinde büllü güneş Sunburn: 14 yaş öncesinde büllü güneş

yanığıyanığı

KK Kindred: aile öyküsüKindred: aile öyküsü

Melanoma Öncüsü LezyonlarDisplastik nevüsKonjenital melanositik nevüs

Görülme sıklığı; %5 Otozomal-dominant geçiş Ultraviyole teması Başlangıç: Geç çocukluk dönemi-erişkin DN yüzeyel yayılan MM Normal deride primer MM riski artar

DİSPLASTİK MELANOSİTİK NEVÜSDİSPLASTİK MELANOSİTİK NEVÜS

Displastik Nevüs Klinik

Boyut: büyük (>5mm) Şekil: irregüler (yuvarlak, oval) Kenar: keskin sınırlı değil, düzensiz Renk: homojen değil (açık-koyu kahve, pembe,

kırmızı)

Spontan regrese olmaz

DİSPLASTİK NEVÜS-MM RİSKİ

Normal popülasyonda hayat boyu MM riski % 0.8

1 displastik nevüs: x2 MM riski 10 veya >: x12 MM riski

Tanı

Klinik

Dermatoskop

Histopatoloji

6 ayda bir kontrol Güneşten korunma Cerrahi eksizyon endikasyonları

Boyut-renk-şekil-kenar değişikliği Takibi zor lokalizasyon: skalp, genital, üst sırt

Aile bireylerinin muayenesi

TAKİP-TEDAVİ

KONJENİTAL MELANOSİTİK NEVÜSKONJENİTAL MELANOSİTİK NEVÜS

Doğumsal Klinik:

Şekil: oval-yuvarlak plak Renk: açık-koyu kahve Boyut: küçük-<1.5 cm, büyük-1.5-20 cm, dev-

>20cm Kenar: düzenli-düzensiz Yüzey değişikliği (+): terminal kıllar, çıkıntılı,

lobüler

KONJENİTAL NEVÜS-MM RİSKİ

Küçük: %1-5Büyük: daha yüksekDev: % 6.3

KÜÇÜK-BÜYÜK : 12 yaşından önce eksizyon

DEV: HEMEN eksizyon

Dev konj. nevüslerden gelişen MM’ların %50’si ilk 3-

5YIL içinde gelişir

Konjenital nevüs üzerinde gelişen papül-nodül

MM?

TAKİP-TEDAVİ

MELANOMUN 6 BELİRTİSİ-MELANOMUN 6 BELİRTİSİ-ABCDE KURALIABCDE KURALI AASİMETRİSİMETRİ-şekil:bir yarı diğerinin ayna

görüntüsü değil BBORDER-kenar: düzensiz CCOLOR-renk: benekli-karışık renkli-kahve ve

tonları, siyah, gri, kırmızı, beyaz (homojen değil)

DDIAMETER-büyüklük: geniş, >6mm ELEVASYON EENLARGEMENT-genişleme

MM PATOGENEZİ RADİYEL BÜYÜME EVRESİ

intraepidermal büyüme malign hücreler epidermiste metastaz (-) bu evrede kür şansı yüksek-iyi prognoz

VERTİKAL BÜYÜME EVRESİ malign hücreler dermiste (dermal invazyon) metastaz(+) kötü prognoz

MELANOMA TİPLERİ Yüzeyel yayılan MM (%70) Nodüler MM (%16) Lentigo MM (%5) Akral lentiginöz MM Desmoplastik MM Diğer (Amelanotik MM)

Yüzeyel yayılan MM 30-50 yaş Kadın>erkek Lokalizasyon:

sırt (erkek>kadın) alt bacaklar (kadınlarda) gövde ön yüz (erkekler)

NODÜLER MM 50 yaş Kadın-erkek eşit sıklıkta Lokalizasyon:

sırt-erkek alt bacak-kadın

Klinik: koyu mavi-siyah nodül

LENTİGO MALİGNA (LM)-LENTİGO MALİGN MELANOMA (LMM)

İleri yaşta sık-65yaş LM’dan LMM’a dönüşüm ortalama 20 yıl Risk faktörleri:

Yaş, Kronik güneş teması (“outdoor” meslek

grubu) Lokalizasyon:

yüz, boyun, el-ön kol dorsumu

LENTİGO MALİGNA(LM)-LENTİGO

MALİGN MELANOMA(LMM)

LM: Düz makül-kahverenkte zeminde düzensiz

siyah ağ- “leke” gibi-düzensiz , keskin kenarlı

LMM: Düz zeminde fokal papül-plaklar

AKRAL LENTİGİNÖZ MM (ALMM)

Avuç içi, ayak tabanı,

tırnak yatağı (subungual)

Asyalı-Afrikalı-siyahlarda sık

Beyazlarda subungual tip sık

AMELANOTİK MM

PROGNOSTİK FAKTÖRLER Tümör kalınlığı:

Breslow tm kalınlığı**** Clark seviyesi

Cinsiyet: erkek-kötü prognoz Lokalizasyon: sırt, skalp, avuç içi-ayak tabanı kötü prognoz MM tipi:

Nodüler MM-en kötü prognoz Akral lentiginöz MM- kötü prognoz Yüzeyel yayılan MM ve LMM iyi prognoz

PROGNOSTİK FAKTÖRLER

Ülserasyon: kötü prognoz

Yaş: (genç yaş iyi prognoz)

Regresyon: kötü prognoz

BRESLOW TÜMÖR KALINLIĞI

<0.75mm 0.76-1.5mm 1.51-4mm > 4mm

CLARK SEVİYESİ 1: tm hücreleri epidermiste 2: papiller dermiste (yüzeyel) 3: papiller dermisin tamamı 4: retiküler dermiste (yüzeyel) 5: retiküler dermisin tamamı+ sc yağ

dokusu

MM-METASTAZ İlk ve en sık:

Bölgesel lenf nodları (%50-60)

Uzak metastaz (%30) Deri, akciğer, karaciğer, santral sinir sistemi

ve kemikler

Metastaz yolları: Lenfatikler Kan damarları

PİGMENTE LEZYONLARIN TAKİBİ

PİGMENTE LEZYONLARIN TÜMÜNDE şekil, kenar, renk düzensizlikleri büyüme semptom histopatolojik inceleme

KONJENİTAL NEVÜS küçük KN; puberteden önce eksizyon dev KN: hemen eksizyon

PİGMENTE LEZYONLARIN TAKİBİ MELANOM AİLE ÖYKÜSÜ (+) KİŞİLER

displastik nevüs, primer MM muayenesi

DİSPLASTİK NEVÜS (+) KİŞİLER 6 ayda bir kontrol-deri muayenesi

MELANOM (+) HASTALARIN AİLE BİREYLERİ displastik nevüs, MM muayenesi-taraması

BEYAZLAR melanositik nevüs>1cm, displastik nevüs, skalp-

anogenital-mukozal pigmente lezyon taraması