bÜyÜk ve aÇik verİ tÜrkİye...

BÜYÜK ve AÇIK VERİ TÜRKİYE UYGULAMALARI Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU

Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı ss@gazi.edu.tr

BÜYÜK VERİ KONFERANSI, BTK KONFERANS SALONU, 26 Haziran 2019, ANKARA

VERİ DÜNYASI 1830 İSTATİSTİK

1980 VERİ MADENCİLİĞİ

1989 VERİDEN BİLGİ KEŞFİ

1997 İŞ ANALİTİĞİ

2002 TAHMİNİ ANALİTİK

2011 VERİ AN ANALİTİĞİ

2011 VERİ BİLİMİ

2012 BÜYÜK VERİ

2016 SMART VERİ

AÇIK YAKLAŞIMLAR GÜNDEMDE

´  Açık Kaynak ´  Açık Bilim ´  Açık Araştırma ´  Açık Veri ´  Açık Mahremiyet ´  ...

´  Kalite ´  Karlılık ve kazancı ´  Hizmet kalitesi ´  Maliyet düşüşü ´  Müşteri memnuniyeti ´  İşlemleri hızlandırıyor. ´  İş sağlığı ve güvenliği ´  İhlal, dolandırıcılık, suistimal, kaçak,... ´  Yeni bakış açıları ve boyut kazanma.. ´  Kısaca DEĞER ÜRETME

VERİ ANALİTİĞİNİN ÖNEMİ

PATENT & INOVASYON

§  1 / 100.000 (kişi) Patent ve Faydalı Modeller

§  1 / 1000 (genel) Fikirler İnovasyona Dönüştürülebiliyor.

§  43 / 128 (ülkemiz) Global Innovation Index 2017 §  4,3 Üniversite Ort. Patent Sayısı TPE

Sources: https://www.tpe.gov.tr; www.itu.int

AR-GE MERKEZLERİ (2016-2018) Projeler (Tamamlanmış + Devam eden) 14.466 Patentler : 5.147 -  Patent : 1.148 -  Müracaat : 3.999 Personel : 31.018 - Lisans (%53) 16.537 - YL (%22) 6.507 -  Doktora (%02) 688

Kaynak: https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/ar-ge-ve-tasarim-merkezleri/8354

356

629

853

Koordinasyon (UAB)

Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi

ve Eylem Planı

(2016-2019)

E-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı

(2016-2019)

STRATEJİ VE EYLEM PLANLARI

•  49: Kamuda Büyük Veri Pilot Uygulaması Gerçekleştirilmesi •  15 yerde geçiyor.

•  Lisansüstü program açılması

•  Bilgi birikimlerin arttırılması

´  Açık Yönetim Ortaklığı Girişimi (Open Government Partnership)

´  23 Ağustos 2013 ´  352013/9 sayılı ve “Açık Yönetim Ortaklığı

Girişimi” konulu Başbakanlık Genelgesi ´  http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/

2013/08/20130823-8.htm

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

AÇIK VERİ: 22 BÜYÜK VERİ: 15

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

STRATEJİK  AMAÇ   STRATEJİK  AMAÇ  ADI   SAYISI  HEDEF  NO   HEDEF  SAYISI  

Amaç 1 E-Devlet Ekosisteminin Etkinliğinin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması 6 1.1 2

1.2 3 1.3 1

Amaç 2 Altyapı ve İdari Hizmetlere Yönelik Ortak Sistemlerin Hayata Geçirilmesi 5 2.1 1

2.2 2 2.3 2

Amaç 3 Kamu Hizmetlerinde e-Dönüşümün Sağlanması 5 3.1 - 3.2 2 3.3 2 3.4 1

Amaç 4 Kullanım, Katılım ve Şeffaflığın Artırılması 3 4.1 - 4.2 2 4.3 1

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

Hedef 4.2: Açık Verinin Kullanım Alanları Yaygınlaştırılması Türkiye'de açık veri konusunda kamu kurum / kuruluşlarının yanında özel sektör, sivil toplum kuruluşları gibi diğer paydaşları da içine alacak şekilde yapılacak çalışmaların çerçevesinin çizilmesi, kriterlerin belirlenmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

Hedef 4.2: Açık veri anonimleştirilmiş kamu verisi, özel sektör, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları gibi tüm paydaşların verileri de açık veri -  tüm paydaşların dahil edildiği, -  paydaşlar tarafından üretilen verilerin açık

veri olarak paylaşıldığı ve -  katma değer sağlanan bir modelin

oluşturulması

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

Hedef 4.2: -  açık veri konusunda gerekli mevzuat

düzenlemelerinin yapılarak açık verinin üretilmesinin ve kullanımının önündeki engellerin kaldırılması ihtiyacı

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

Hedef 4.2: ´ E4.2.1 : Açık Veri Paylaşım Portalının

Oluşturulması

´ E4.2.2 : Kamu Verilerinin Açık Veriye Dönüştürülmesi ve Paylaşılması

2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi

´ European Parliament ´ ABD Devlet Verisi, data.gov ´ UK devlet verisi, data.gov.uk ´ Almanya devlet verisi, data.gov.de ´ US Patent and Trademark Office Filings

www.google.com/googlebooks/uspto.html ´ World Bank Data, http://datacatalog.worldbank.org/ ´ Public Health Data sets, http://phpartners.org/health_stats.html ´ National Institute of Health, http://projectreporter.nih.gov/reporter.cfm ´ Aid information, http://data.devinit.org ´ UN Data, http://data.un.org/Explorer.aspx

Dünya Stratejileri

AÇIK VERİ TÜRKİYE ´  Dijital dönüşüm ´  Açık ve Büyük Veri Türkiye ´  Veri analizi/analitiği ´  Bilimsel veri üretimi ´  Veri paylaşım kültürü ´  KVKK ´  ...

ULUSAL VERİ ÜRETME DÖNGÜSÜ Veri Üretme/

Toplama

Ön İşleme

Veri Analizi ve Değer Üretimi

Veri Yayınlama

Kullanma/Tekrar

Kullanma

Veri İyileştirme/Geliştirme

Veri Kalite Seviyesini Doğrulama ve İzleme

AÇIK VERİ TÜRKİYE

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

PAYLAŞIM?

TEKNOLOJİ •  Veri Paylaşım Platformu

Eksikliği •  Veri Tutma Ortamları

Eksikliği ZOR

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

PAYLAŞIM?

VERİ •  kullanımı zor formatlar •  tutarsızlıklar içeriyor •  farklı standartlar •  Ortak tanımlayıcıların

eksikliği •  Açık veri eksikliği •  Kullanılacak veri

bulunmaması

ZOR

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

PAYLAŞIM?

YASALAR •  KVKK iyi bilinmiyor. •  Veri paylaşım örneklerinin

azlığı •  Araştırmalar için veri

paylaşımı •  Anonimleştirme

ZOR

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

PAYLAŞIM?

ORGANİZASYON •  Veri paylaşımı ve işbirliğine

zaman ve kaynak ayırmama

•  Yöneticilerin verilerden değer elde etme konusunda ve bunun gücünü anlama eksikliği

•  Veri paylaşım ortamlarına sahip olmama

ZOR

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

PAYLAŞIM?

TEKNOLOJİ •  Birlikte çalışılabilecek ortak

standardlar oluşturmak •  API’lerden faydalanmak •  Veriye erişim sağlama için

sözleşmeler yapmak •  Veri paylaşımı için ortak

platformlar geliştirmek •  Anonimleştirmek

KOLAY

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

VERİ •  Makinaların okuyabileceği

formatlarda verileri kayıt etme

•  Tutarlı veri toplama ve saklama

•  Ortak standartları kullanma •  Kişisel olmayan verileri

ortak kullanıma açma

PAYLAŞIM?

KOLAY

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

YASALAR •  KVKK iyi öğrenmek •  Veri paylaşım örneklerini

artırmak •  Araştırmalar için veri

paylaşmak zorunda olduğumuzun farkında olarak yasa düzenlemek

PAYLAŞIM?

KOLAY

TEKNOLOJİİ VERİ

YASALAR ORGANİZASYON

ORGANİZASYON •  Verilerden değer elde

edilebilecek ortamlar oluşturmak

•  Sadece resmi değil her ortamda veri işleme projelerini desteklemek

•  Veri temelli yönetim ve karar verme yaklaşımını yaygınlaştırmak

PAYLAŞIM?

KOLAY

ALTYAPI LABLAR

İNSAN KAYNAĞI

PROGRAM

ÜNİVERSİTE

AÇIK VERİ TÜRKİYE AMA NASIL?

İŞBİRLİĞİ

?

MEVCUT BİLGİ

BİRİKİMİ

PROJELER

POLİTİKA VE STRATEJİLER

KİŞİSEL VE KURUMSAL

VERİ MAHREMİYETİ

AKADEMİK ÇALIŞMA/ ÖĞRETİM

ÜYESİ

İŞBİRLİĞİ

YAPAY ZEKA MAKİNE VE

DERİN ÖĞRENME

ÇABA, EMEK, PARA

HARCAMA

VERİ BİLİMİ VE BİLİMCİLERİ

YAYIN, PATENT, PROJE VE FİKİR

GELİŞTİRME

MATEMATİK İSTATİSTİK

FARKLI UZMANLAR

AÇIK VE BÜYÜK VERİ

BİLGİ PAYLAŞIMI

ETKİNLİKLER GİRİŞİMCİLER

SEKTÖR

PROGRAMLAR VE BÖLÜMLER

AÇIK VE BÜYÜK VERİ ORTAMLARI

ARGE VE TEST LABORATUVAR

YETENEK VE KABİLİYET

GELİŞTİRME

EKO SİSTEM KÜMELENME

Kaynak: dergipark.gov.tr

(BÜYÜK VERİ)

YILLAR TEZ SAYISI 2019 15 2018 48 2017 18 2016 14 2015 9 2014 2 2013 2 TÜR SAYI

MAKALE 112 DERGİ 5

MAKALE ÇEŞİTLERİ MAKALE SAYISI ARAŞTIRMA 67 İNCELEME 11

BİLDİRİ 3 KİTAP İNCELEME 3

TEKBİK İNCELEME 1

Kaynak: dergipark.gov.tr

(AÇIK VERİ)

YILLAR TEZ SAYISI 2019 0 2018 1 2017 0 2016 0 2015 0 2014 0 2013 1 TÜR SAYI

MAKALE 10 DERGİ 1

MAKALE ÇEŞİTLERİ MAKALE SAYISI ARAŞTIRMA 4 İNCELEME 1

BİLDİRİ 0 KİTAP İNCELEME 0

TEKBİK İNCELEME 0

Kaynak: akademik.yok.gov.tr

ÜNİVERSİTELERİMİZ (BÜYÜK VERİ)

Kaynak: akademik.yok.gov.tr

ÜNİVERSİTELERİMİZ (BV UYGULAMA)

Kaynak: akademik.yok.gov.tr

ÜNİVERSİTELERİMİZ (AÇIK VERİ)

AKADEMİK TEZLER – BÜYÜK VERİ (BM, BBM)

Kaynak: tez.yok.gov.tr

YILLAR TEZ SAYISI ODTÜ 1298

İTÜ 706 BÜ 661

BİLKENT 459 EGE 450 GAZİ 398

DİLLER TEZ SAYISI İngilizce 4276 Türkçe 4218

Fransızca 6 Almanca 5

TEZLER TEZ SAYISI Yüksek Lisans 7407

Doktora 1098

AKADEMİK TEZLER (BÜYÜK VERİ)

Kaynak: tez.yok.gov.tr

YILLAR TEZ SAYISI 2013 VE ÖNCESİ 4

2014 6 2015 13 2016 15 2017 14 2018 26 2019 5

TEZLER TEZ SAYISI YÜKSEK LİSANS 70

DOKTORA 13

WEB OF SCIENCE

74,919 records (big data)

16,116 records (big data application)

7,428 records (big data analytics)

232,806 records(open data)

1,047 records (big data & TR)

1,047 records (big data, TR) Citation Report

1,047 records (big data & TR)

1,047 records (big data & TR)

1,047 records (big data & TR)

1,047 records (big data & TR)

71 records(big data analytics & TR)

71 records (big data analytics & TR)

206 records (big data application & TR)

3,579 records (open data & TR)

69 records (big data; open data & TR)

GAZİ ÜNİV. DENEYİMİ

BÜYÜK VERİ UYGULAMALARIMIZ

•  Araç Sürücü Davranış Modelleme 4N MOBILE •  Büyük Veride Mahremiyet-Fayda SSB •  Erken Uyarı Sistemleri NETAŞ •  Araç Davranış Modelleme STM •  CDR Dolandırıcılığı Tespiti NETAŞ •  Canlı Trafik Tahmini BAŞARSOFT •  DDOS Tespiti TURKNET

§  Büyük Veri Analitiği, Güvenliği ve Mahremiyeti §  Açık Kaynak İlk ve Tek Kitap §  ISBN:978-605-86904-4-8 §  www.bigdatacenter.gazi.edu.tr sitesinden indirilebilir.

§  Büyük Veri Analitiği ve Güvenliği Ulusal Kamu Çalıştayı Sonuç Bildirgesi

§  http://bigdatacenter.gazi.edu.tr/wp-content/uploads/BIDISEC_SonucBildirgesi.pdf sitesinden indirilebilir.

BÜYÜK VERİ UYGULAMALARIMIZ

Lisans Eğitimi §  Veri Bilimi §  Yapay Zeka §  Büyük Veri Analitiği §  Veri Madenciliği §  Perseptronlar ve Uygulamaları (Yapay Zeka ve Büyük Veri Uyg.)

Lisansüstü §  Büyük Veri Analitiği §  Tez öğrencilerimiz

Büyük ve Açık Veri Analitiği, Mahremiyeti & Güv. ABD §  Gelecek yıl uluslararası bir program açılmasını planlıyoruz...

BÜYÜK VE AÇIK VERİ UYGULAMALARI

DEĞERLENDİRMELER

BÜYÜK VE AÇIK VERİDEN DEĞERE

POLİTİKA STRATEJİ

İNSAN KAYNAĞI

ARAŞTIRMA ALTYAPI

BÜYÜK VE AÇIK VERİDEN DEĞERE

KAMU

ÜNİVERSİTE

İŞBİRLİĞİ

SEKTÖR

BÜYÜK VE AÇIK VERİDEN DEĞERE

Kaynak: http://altmetrics.org/altmetrics12/kaur/

AKADEMİK (PERSONEL, YAYINLAR)

TEKNOLOJİ, ARAÇ, TEKNİK, YETENEK VB KAYNAK BİLGİ BİRİKİMİ

KARİYER PLANLAMA

POLİTİKALAR, TEŞVİKLER VE DESTEKLER

ARAŞTIRMA METOTLARI / METODOLOJİLERİ

ENDÜSTRİ-KURUM-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİKLERİ

FİKRİ MÜLKİYET

BÜYÜK VE AÇIK VERİLERDEN FAYDALANMA

1 2 3 4 5

6 7

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR...

BIDISEC

Büyük Veri Analitiği ve Siber Güvenlik Merkez Laboratuvarı

http://bigdatacenter.gazi.edu.tr Eposta: ss@gazi.edu.tr

Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU