cbc و abg نمونه گیری وتفسیر

میدانی: لیال گردآورنده

89تابستان

CBC(Cell Blood Count) تمام برای که معمولی های آزمایش از یکی

آید، می عمل به جراحی عمل از قبل بیمارانآزمایش . CBCانجام حین در گاهی باشد می

و خونریزی میزان تعیین برای عمل. ست ضروری آزمایش این انجام ترانسفوزیون

نمونه گرفتن :CBCتکنیکالکل- 1 و پنبه با و انتخاب مناسب ورید یک

. شود می ضدعفونی2. شود- می گرفته بیمار از خون سی سی یکخوب- 3 و ریخته سیتراته ظرف داخل خون

. شود می مخلوطمی- 4 الصاق نمونه روی مشخصات برچسب

. شود می ارسال آزمایشگاه به و شود

HematologyWBC 4000_10000 Notrophilis 60_70%RBC 4.5_6.5 Lymphocytis 20_40%Hemoglobin Male 14_16

Famle 12_16Eosinophils 1_4%

HCT Male 40_54Famle 36_47

Basophils 1_10%

MCV 76_97MCH 26_34MCHC 31_37Platelat 140000_450000RDW

:CBCتفسیر میزان_ 1 اساس می Hbبر پی بیمار در آنمی وجود به

که. صورتی در بیمار 10زیر Hbبریم الکتیو عمل باشدبیماران مگر باشد، می که CRFکنسل زمانی ,MCHو

MCV, Hb یا آهن فقر وجود احتمال باشد، پائیندرمان به پاسخ عدم صورت در است؛ مطرح تاالسمی

. باشد می تر دقیق های آزمایش به نیاز آهن Oفقرمیزان اساس بر خونریزی به HCTو Hbهنگام نیاز ،

. خون واحد یک شود می محاسبه خون با را Hbدرمان. برد می باال عدد یک

های_ 2 خونریزی کنترل جهت خون پالکت میزان بررسیوجود صورت در ست، ضروری بسیار عمل حین

مگر شود می کنسل بیمار جراحی ترمبوسایتوپنی. اسپلنکتومی جراحی

یا_ 3 آسم وجود نظر از محیطی ائوزینوفیل بررسیآسم در آن میزان زیرا باشد می مهم شدید حساسیت

. یابد می افزایش فعال

pH: توانایی روی فراوانی تاثیر بدن مایعات اسیدیته

. اگر دارد بدن های سلول فعالیت حالت pHو ازترکیب و ها آنزیم فعالیت شود، خارج طبیعی

. کند می تغییر خون با از pHاکیسژن بازتابییون .Hغلظت است مثبت

-Log H= pH

اسید تعادل فیزیولوژیک های مکانیزم: باز و

) بافر ) تامپونی سیستم تنفسی سیستم کلیه سیستم

:) بافر ) تامپونی سیستم دقیقه چند در که ست شیمیایی مواد شامل بافری را pHسیستم

. . هستند بازی جزء یک و اسیدی جزء یک دارای بافرها کند می خنثیسریع افزایش از اسیدی نمکی pHجزء جزء و کند می جلوگیری

. کند می تعدیل را آن سریع کاهش

=

. است کربنات بی بدن بافر ¯ HCO3مهمترینH2CO3

جزء نمکی + اسید قوی اسید ضعیف+ نمک خنثی

باز قوی + جزء اسیدی باز ضعیف + آب خنثی

جزء نمکی

= pHجلوگیری از افزایش سریع

جزء اسیدی

= pHجلوگیری از کاهش سریع

: تنفسی سیستم با و دارد باز و اسید اختالل اصالح در فوری عملکرد

. pHتغییر ) کند ) می تغییر تنفس عمق و تعداد تنفسی الگویCo2+ H2o H2co3 H + Hco3¯ H2co3 Co2 + H2o

Co2 دفع خون افزایش H + Hco3 کاهش

ریوی دفع وسیله شود، Co2به می تنظیم بدن در گاز این میزانبنابراین

Paco2. ست تنفسی تغیرات نشانه

: کلیه سیستم اسیدی ادرار دفع باعث متابولیک اسیدهای طریق از

. شود می

متابولیک :تغییرات خون در موجود اسیدهای میزان به بستگی متابولیک اسیدوز

اسید سولفوریک، اسید پیروویک، اسید اسیدالکتیک، نظیر. دارد ... و سیتریک

خون در کربنات بی یون غلظت اسیدها، این میزان پیشرفت بااز بنابراین کند می پیدا .pHکاهش شود می کاسته خون

pH خون متابولیک ¯Hco3اسید اسید

pH Hco3¯ باز افزایش یا متابولیک اسید7.8 کشنده است. < pH <6.9

ABG(Atrial Blood Gass) وضعیت بررسی برای که آزمایشهایی از بدن pHیکی

آزمایش شود، می .ABGانجام باشد می

:ABGاندیکاسیونهای تنفسی حاد مشکالت مسمومیت کلیه، نارسایی شوک، مثل باز و اسید اختالالت چپ به راست قلبی های شنت تعیین و شغلی های ارزیابی جهت تنفس وضعیت کلی ارزیابی

تنفسی تحقیقات مصنوعی هوایی راه به نیازمند مددجویان بررسی ونتیالتور تحت بیماران Oتنفس و تهویه وضعیت بررسی

ممنوعیت : ABGموارد شریانی های ناهنجاری انعقادی مشکالت شریان مسیر در فعال عOفونت وجود منفی آلن تست

فمورال و براکیال رادیال، های شریان از معموال شریانی خون. شود می تهیه

ی نمونه گرفتن :ABGتکنیکاز استفاده Oآزمایش این گرفتن های محل ترین ساده از

: است رادیال شریاندهیم؛- 1 می قرار هیپراکستانسیون صورت به را دست مچ

کنیم؛- 2 می ضدعفونی الکل با را پوستسرنگ- 3 تمام 2یک و کنیم می آغشته هپارین با را سی سی

کنیم؛ می خالی را آن هپارین

ی- 4 زاویه با گرفته، دست در مداد مانند را درجه 60سرنگوسیله به شریان و باالست سمت به سوزن سوراخ که درحالی

شریان وارد آرامی به شود، می لمس دیگر دست انگشت دوپیشروی از سرنگ، داخل به خون ورود محض به و شویم می

. کنیم می جلوگیری سرنگ بیشترسوزن- 5 و کنیم می پر شریانی خون از را سرنگ حجم از نیمی

. کنیم می خارج رامدت- 6 به را پانکچر دچار 5محل تا دهیم می فشار دقیقه

نشود؛ هماتوماولین- 7 در را نمونه و چسبانده مشخصات برچسب سرنگ روی

. فرستیم می آزمایشگاه به فرصOت

گیری نمونه در مهم :ABGنکات نمونه گرفتن از شود، ABGپس هواگیری کامال سرنگ باید

میزان هوا حباب وجود .CO2و O2زیرا دهد می تغییر را آن با را سرنگ فقط باید بنابراین ست، اسیدی هپارین

صورت این غیر در کرد؛ می Pa CO2و pHآغشته تغییر رادهد.

از Oبیش آزمایش انجام که صورتی بکشد، 15در طول دقیقهمصرف و متابلیسم کاهش تولید O2جهت باید CO2و

. شود گذاشته یخ ظرف داخل نمونه Oآزمایش برای نیاز مورد حجم باشد 1حداقل می سی سی

. شود پر خون از سرنگ حجم از نیمی باید حتما و

: نمونه برچسب روی مشخصات بیمار خانوادگی نام و نام) ( وریدی یا شریانی نمونه نوع بیمار حرارت درجه دمی اکسیژن درصد بیمار Oتنفس تعداد پرونده شماره

:ABGخواندن 1 - اکسیژناسیون وضعیت تعیین2 - تغییرات pH3 - تغییرات Pa CO2 4 -میزانHco 3⁻5 -BE )Bass Excess(6 -خیر یا دارد شده جبران حالت الکالوز یا اسیدوز

مشاهده با اکسیژناسیون وضعیت .o2 satو pa O2تعیین شود می انجامpa O2 پیدا کاهش هایپرترمی در که است خون محلول اکسیژن میزان

. کند می ← طبیعی جیوه 100_80میزان متر میلی ← خفیف مترجیوه 79_60هایپوکسی میلی ← سطOمتو جیوه 59_40هایپوکسی متر میلی ← از کمتر شدید جیوه 40هایپوکسی متر میلی

o2 sat هموگلوبین اکسی تجزیه منحنی به هموگلوبین اشباع درصد یازیر وقتی و دارد بودن 80بستگی وریدی احتمال است جیوه متر میلی

. است زیOاد Oخون

pH. است هیدروژن یون غلظت میزان بیانگر

<pH <7.45 7.35

pH <7.35 اسیدوز pH<7.45 الکالوز

Pa CO245 <Pa CO2<35

Pa CO2<35mm Hg الکالوزتنفسیPa CO2<45mm Hg تنفسی اسیدوز

تغییراتPa CO2 باpH. دارد عکس نسبت

Meq/lit26 < Hco 3 <⁻ 22

Hco متابولیک ⁻22> 3 اسیدوزHco متابولیک ⁻26> 3 الکالوز

تغییرات Hco . نسبت pHبا ⁻3 دارد مستقیم

BE دهنده نشان و است خون در فرار غیر باز یا اسید تجمع. است متابولیک الکالوز یا اسیدوز ی

BE <-2 متابولیک اسیدوزBE <+2 متابولیک الکالوز

:ABG تفسیر :جبران بدون الف :ناقص جبران ب :کامل جبران ج

مکانیزم های جبرانی فعال شده اما موفق نشده است.pHبه اصالح

pHطبیعی اما Pa CO2 باHco⁻3 غیر طبیعی است.

: کامل جبران مثالpH= 7.42Pa CO2 =50 mm HgHco 3⁻ =32 meq/lit

تنفسی اسیدوز کامل جبران با آلکالوزمتابولیک

: جبران بدون مثالpH= 7.32Pa CO2 =40 mm HgHco 3⁻ =18 meq/lit

اسیدوزمتابویک

: باز اسیدو مرکب اختالالت( تنفسی (COPDاسیدوز ( استفراغ( + متابولیک الکالوز) ( + ) ( اسهال متابولیک اسیدوز قلبی ایست تنفسی اسیدوز( Oمتابولیک (CRFاسیدوز ( استفراغ( + متابولیک الکالوز

Hcoبا Pa CO2اگر مخالف ⁻3 جهت درمرکب تعادل عدم دچار بیمار باشند،

است.

:مثالpH= 7.30Pa CO2 =52mm HgHco 3⁻ =18 meq/lit

اسیدوز Oمیکس اختالل

: ناقص جبران مثالpH= 7.48Pa CO2 =33mm HgHco 3⁻ =18 meq/lit

متابولیک اسیدوز با همراه تنفسی الکالوز

منابع: میلر بیهوشی : 2007اصول مرادی/ امید دکتر ترجمه

مقدم : / آژیر آرمان دکتر مولف اول انتخاب بیهوشی در ویژه های : ICUمراقبت نیکروان/ مالحت مولف

مفرد ،دیالیز های بخش در ویژه پرستاری های مراقبت

CCU وICU _ : منصوره/ مقدم ذاکری معصومه مولفاصغرپور علی

با تشکر