circulaire economie voor het vo - jongeren circles.nu · iii workshop 14:00- 14:30 inloop ......
Post on 09-Jul-2020
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
powered by
KennisDC Logistiek Gelderland
Ruitenberglaan 31 6826 CC Arnhem
026-3691789
www.kennisdclogistiek.nl
KennisDCLogistiekGLD@han.nl
volg ons op
Circulaire Economievoor het VO
15 maart 2018
powered by
Even voorstellen
Jan H Jansen,
Hoofddocent Finance & Economie
Onderzoeker Logistiek (SCF)
Docent vakdidactiek lerarenopleiding Economie (1e graads)
E-mail: jan.jansen@han.nl
Tel.: 06-22680958
Wat doen we?
Onderzoeksactiviteiten:
• Transport & Distributie van FMCG
• Zorglogistiek
• Human capital agenda
• Diverse projecten
• Innval
• TIP
• SCF
Agenda
• Doel van deze video
• Wat is Circulaire Economie?• MVO Nederland• Ellen MacArthur Foundation• UN Sustainable Development Goals
• Opvattingen van• Kate Raworth• Jane Gleeson-White• IIRC• TCO• True pricing
• Hoe meten we CE / Duurzaamheid• Hueting• CBS• HDI• SSI• CO2 Footprint
Project Jongeren en Circulaire economie in de regio Nijmegen
12 bedrijven in de regio Nijmegen, die actief zijn op gebied van de circulaire economische, biologische en technologische ontwikkeling in de regio Nijmegen, ondervinden nu al problemen om geschikt hoger opgeleid personeel te vinden. Om verdere tekorten te voorkomen, zijn meer goed opgeleide jongeren nodig, en meer jongeren die vanuit het voortgezet onderwijs succesvol kiezen voor een hbo of wo opleiding op gebied van de circulaire economie. In het project “jongeren en circulaire economie” wordt het algemeen voortgezet onderwijs verbonden met de bedrijvigheid en de kennisthema’s van de circulaire economie. Jongeren werken samen met bedrijven aan vakoverstijgende projecten zodat ze enthousiast worden gemaakt voor een vervolgopleiding en een carrière in de circulaire economie in de regio Nijmegen.
Project Partners
Royal Haskoning DHV
Engie
Dochtersadvies
DAR
Sanadome
Binnenstadsservice
Fietsdiensten
E-novatiewinkel
GFSC group
Huismerkenergie
Vierdaagsefeesten
DNVGL
Mondial College
Dominicus College
Overbetuwe College
Gemeente Nijmegen
KBA accent BV
HAN
…
…
…
Project scholen
• Mondial college, Nijmegen
• Dominicus college, Nijmegen
• OBC, Bemmel
• …
Opzet programma
Bijeenkomst Vorm Tijd Onderwerpen
I Video ± 30 minuten Capita selecta Circulaire
Economie
II Video ± 30 minuten Didactiek projectonderwijs
III Workshop 14:00- 14:30 Inloop
14:30 – 16:30
16:30 – 17:00 Uitloop
Circulaire Economie
Didactiek
Projectonderwijs
Multidisciplinair
Projectopdracht
vertalen naar de LL
Projectplanning
Evaluatie / Toetsing
IV Workshop 14:00- 14:30 Inloop
14:30 – 16:30
16:30 – 17:00 Uitloop
Presentaties deelnemers
per school (incl. peer
feedback)
V Evaluatie 14:00- 14:30 Inloop
14:30 – 16:30
16:30 – 17:00 Uitloop
Mogelijkheid tot
certificering op basis van
individuele evaluatie
PDCA (incl presentatie)
Agenda
• Doel van deze video
• Wat is Circulaire Economie?• MVO Nederland• Ellen MacArthur Foundation• UN Sustainable Development Goals
• Opvattingen van• Kate Raworth• Jane Gleeson-White• IIRC• TCO• True pricing
• Hoe meten we CE / Duurzaamheid• Hueting• CBS• HDI• SSI• CO2 Footprint
Uitgangspunten van circulaire economie (Ritter)
‘De circulaire economie is een economisch en industrieel
systeem dat de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen
en het herstellend vermogen van natuurlijke hulpbronnen als
uitgangspunt neemt en waarde vernietiging in het totale systeem
minimaliseert en waarde creatie in iedere schakel van het
systeem nastreeft’ (Ritter, 2016)
Uitgangspunten van circulaire economie (MVO-NL)
‘De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld
is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te
maximaliseren en waarde vernietiging te minimaliseren.
Anders dan in het huidige lineaire systeem, waarin grondstoffen
worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd’ (MVO-Nederland, 2017)
DE BELANGRIJKSTE PRINCIPES VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE ZIJN:
1. Waardebehoud wordt gemaximaliseerd door eerst te kijken naar producthergebruik, vervolgens hergebruik
van onderdelen en als laatste hergebruik van grondstoffen.
2. Producten worden zo ontworpen en gemaakt dat deze aan het eind van de gebruiksfase makkelijk demontabel
zijn en materiaalstromen eenvoudig gescheiden kunnen worden.
3. Tijdens productie, gebruik en verwerking van het product worden geen schadelijke stoffen uitgestoten.
4. De onderdelen en grondstoffen van ‘gebruiksproducten’ (zoals een lamp) worden hergebruikt zonder
kwaliteitsverlies (bijvoorbeeld in een nieuwe lamp, maar wellicht wel in een nieuwe laptop, bijvoorbeeld).
5. De grondstoffen van ‘verbruiksproducten’ (zoals tandpasta) zijn biologisch afbreekbaar en worden (na
eventuele onttrekking van nog waardevolle grondstoffen) teruggegeven aan de natuur.
6. Producenten behouden het eigendom van gebruiksproducten, klanten betalen voor het gebruik ervan, niet
voor het bezit. Een andere mogelijkheid is dat de producent het product terugkoopt aan het einde van de
levensduur.
7. Omdat de prestatie van het product de waarde bepaalt, wordt het leveren van de juiste kwaliteit extreem
belangrijk voor de producent.
8. Een van de meest belangrijke succesfactoren is (cross-sectorale) ketensamenwerking gericht op het creëren
van meervoudige waarde. Hierbij vermeerdert niet alleen de economische waarde van alle bedrijven in de
keten, maar ook de ecologische en sociale waarde.
(MVO-NEDERLAND, 2017)
‘Het circulaire systeem kent 2 kringlopen van materialen.
Een biologische kringloop, waarin reststoffen na gebruik veilig terugvloeien
in de natuur.
En een technische kringloop, waarvoor product(onderdelen) zo zijn
ontworpen en vermarkt dat deze op kwalitatief hoogwaardig niveau
opnieuw gebruikt kunnen worden.
Hierdoor blijft de economische waarde zoveel mogelijk behouden.
Het systeem is dus ecologisch en economisch gezien ‘restauratief’’
(MVO-Nederland, 2017)
Opvatting van MVO Nederland
MVO Nederland maakt daarbij het onderscheid tussen twee restauratieve kringlopen:
• Biologische kringloop (het gebruikte materiaal stroom terug naar het biologische systeem zonder schade aan te richten)
• Technische kringloop (het gebruikte materiaal kan worden hergebruikt, dus afval bestaat in deze gedachtegang niet meer
Vier circulaire principes (Ritter, 2016)
• Onderhoud en reparatie (Maintenance)
• Hergebruik van goederen (Re-use / Re-distribution)
• Renoveren van producten (Refurbish / Re-manufacture)
• Recyclen (Recycling)
Drie principes van circulair denken (Ellen MacArthur Foundation)
• Preserve and enhance natural capital by controlling finite stocks and balancing renewable resource flows
• Optimise resource yields by circulating products, components and materials in use at the highest utility at all times in both technical and biological cycles
• Foster system effectiveness by revealing and designing out negative externalities
Bron:
(EllenMacArthurFoundation, 2017)
Bron: www.cbs.nl
SDG’s
Agenda
• Doel van deze video
• Wat is Circulaire Economie?• MVO Nederland• Ellen MacArthur Foundation• UN Sustainable Development Goals
• Opvattingen van• Kate Raworth• Jane Gleeson-White• IIRC• TCO• True pricing
• Hoe meten we CE / Duurzaamheid• Hueting• CBS• HDI• SSI• CO2 Footprint
Doughnut Economics,
Seven ways to think like a 21st century economist.
Raworth, K. (2017)
Milton Keynes (UK)
Veranderde beelden van economen (Raworth,K)
Traditionele wijze van denken
21ste eeuw economen
Veranderen van doel Groei BBP Doughnut
Het grote plaatje Zelfstandige markt (econ. kringloop)
Embedded economy
Nuture human nature Homo economicus Sociaal aanpasbare mensen
Ga vestandig om met systemen
Mechanisch evenwicht Dynamische complexiteit
Ontwerp om te distribueren
Groei om het mogelijk te maken
Distributie door ontwerp
Creeer om te regeneren
Groei maakt schoon Regeneratief ontwerp
Agnostisch over groei Verslaafd aan groei Agnostische groei
Jane Gleeson-White
Het meervoudig waardemodel
• Financieel
• Productie
• Intellectueel
• Personeel (HR)
• Sociaal
• Omgeving
Integrated reporting model (The IIRC, 2017)
Soort kapitaal Omschrijving Enkele voorbeelden
I Financial capital Fondsen die dienen ter financiering
voor de productie van goederen en
diensten door een organisatie
Eigen vermogen
Leningen
Subsidies
Winsten (ingehouden)
II Manufactured capital Voortgebrachte kapitaalgoederen Gebouwen
Machines
Gereedschap
Infrastructuur (wegen, bruggen,
havens, etc.)
III Intellectual capital Organisatorische kennis gebaseerd op
‘intangibles’
Patenten, Copyrights, Software
Licenties, Merken
Systemen en procedures
Tacit knowledge
IV Human capital Menselijke competenties, capaciteiten
en ervaring. Motivatie tot innovatie.
Competenties, Skills, Capaciteiten
Risico tolerantie
Loyaliteit en motivatie
V Social & relationship
capital
Relaties en instituties in netwerken van
stakeholders en overige netwerken
Gedeelde normen en waarden
Vertrouwen
Stakeholders (intern en extern)
VI Natural capital Alle natuurlijke voorraden (zowel
vernieuwbare als niet-vernieuwbare),
die goederen en diensten leveren voor
huidige en toekomstige welzijn
Lucht, Water, Land, Bossen
Minerale grondstoffen
Biodiversiteit
Ecosysteem
Gezondheid (Council, 2013)
VoorbeeldJaarverslagUnilever
Total cost of ownership: an analysis approach for purchasing (Ellram, L., 1995)
Total cost of ownership is a methodology and philosophy which looks beyond the price of a purchase to include many other purchase related costs.
This approach has become increasingly important as organizations
look for ways to better understand and manage their costs.
Lisa M. Ellram
TCO
Source:www.savemoneywithgates.com/tco.htm
Agenda
• Doel van deze video
• Wat is Circulaire Economie?• MVO Nederland• Ellen MacArthur Foundation• UN Sustainable Development Goals
• Opvattingen van• Kate Raworth• Jane Gleeson-White• IIRC• TCO• True pricing
• Hoe meten we CE / Duurzaamheid• Hueting• CBS• HDI• SSI• CO2 Footprint
Nieuwe schaarste en economische groei, Hueting (1974)
http://www.sni-hueting.info/NL/Publicaties/Nieuwe-schaarste-en-economische-groei.pdf
http://www.sni-hueting.info/NL/index.html
Welvaartstheorie van Prof Hennipman,https://www.hennipmanstichting.nl/de-essentie
Nieuwe schaarste en economische groei, Hueting (1974)
• Productiegroei• Functieverliezen milieugoederen• Welvaart in ruime zin• Kosten:
• Eliminatiekosten (E)• Compensatiekosten (C)• Kosten financiële schade (S)
• Schaduwprijzen• Groeimodel van Meadows• Milieuduurzaam Nationaal Inkomen (mDNI)
BBP of GDP als welvaartsmaatstaf
• BBP (2017) US $ 915.2 miljard (plaats 28 in de wereld)
• BBP per capita (2017) US $ 53.600 (plaats 22 in de wereld)
(Bron: World factbook, CIA)
Bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2018/10/duurzame-ontwikkelingsdoelen-de-stand-voor-nederland
Bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2018/10/duurzame-ontwikkelingsdoelen-de-stand-voor-nederland
Op basis van GINI-coëfficiënt:Oppervlakte van de ‘banaan’ in de Lorenz-curve: 0 = absolute gelijkheid en 1 absolute ongelijkheid in de inkomensverdeling
Bron: CBS 7 maart 2018
Bron: www.cbs.nl
Human Development Index(Bron: https://ourworldindata.org/human-development-index)
The Human Development Index (HDI) is a composite statistic (index) that measures key dimensions of human development:
• a long and healthy life (here is the Our World in Data entry on Life Expectancy)
• being knowledgeable (here are the Our World in Data entries on Literacy and the Global Rise of Education)
• and have a decent standard of living (here is the Our World in Dataentry on GDP Growth).
GDP Indicator Europe (www.ssfindex.com)
GDP Indicator World (www.ssfindex.com)
Ecological footprint: www.footprintnetwork.org
Tweede video bijeenkomst
Circulaire Economie & Didactiek Projectonderwijs
Doel van het CE project
Aard van het project: multidisciplinair
Projectopdracht vertalen naar de leerlingen
Projectplanning & organisatie Vooraf Projectweek Achteraf
Evaluatie / Toetsing
Bibliografie
Berenden, G. e. (2006). Duurzaam innoveren met de DOSIT-methodiek. Deventer: Kluwer.
Croes, F. (2016). Inspiration for a sustainable business strategy. Wageningen: CMA.
EllenMacArthurFoundation. (2017, Maart 27). circular-economy/interactive-diagram.
Ellram, L. (1995). Total cost of ownership: an analysis approach for purchasing", International Journal of Physical
Distribution & Logistics Management
EY (Ernest Young) . (2016). Integrated Reporting, linking strategy, purpose and value. London (UK): EYGM Ltd.
Gleeson-White, J. (2011). Double entry. London (UK): W.W. Norton & Comapny Ltd.
Gleeson-White, J. (2014). Six capitals. Sydney (AUS): Allan & Unwin.
Hartog, F. (1973). Toegepaste welvaartstheorie. Leiden (NL): Stenfet Kroese.
Jansen, J. (2016). Sustainable Investment Model. Vestnik.
Jonker, J. (2015). Nieuwe Business Modellen. Amsterdam: Boom Uitgevers.
Jonker, J. e. (2017). Een zwaluw voorspelt veel goeds. Nijmegen: Stichting OCF 2.0.
Maxwell, S. (2008). The price is wrong. Hoboken (USA): Wiley.
MVO-Nederland. (2017, Maart 27). Circulaire-economie-dossier.
Raworth, K. (2017). Doughnut Economics, Seven ways to think like a 21st century economist. Milton Keynes (UK)
Ritter, d. M. (2016). Circulaire economie Wat? Waarom? Hoe? Den Haag: SMO.
Thaler, R. e. (2009). Nudge. London (UK): Penguin.
The IIRC. (2017, januari 2017). Integrated reporting.
Tijd voor de koffie of thee? Peeze een mooi voorbeeld (www.peeze.nl)
Bron: www.hyster.com
https://www.royalhaskoningdhv.com/en-gb/about-us/corporate-responsibility
top related