corrosion สนิมและการกัดกร่อน r1

Post on 15-Jul-2015

1.454 Views

Category:

Engineering

2 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

Fundamental of Corrosion

ความรเบองตนเรองสนม และการกดกรอน

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน 1

ปฏกรยาไฟฟาเคม 2

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 3

คณสมบตของวสด 4

Contents

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน กดกรอน (Corrosion) คอ ปฏกรยาระหวางวสดโลหะกบ

สงแวดลอมซงน าไปสการเสอมสภาพของวสดนน และยงผลใหความสามารถในการท าหนาทของวสดดงกลาวเสยไป โดยสวนใหญปฏกรยาดงกลาวจะเปนปฏกรยาเคมไฟฟา แตทงนสามารถเปนปฏกรยาเคม หรอปฏกรยาทางกายภาพของโลหะไดเชนกน

การกดกรอนของเหลก เรยกวาการเกดสนม หรอเหลกออกไซดเกดจากเหลกท าปฏกรยากบออกซเจนโดยออกซเจนจากอากาศหรอน า

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน

แบงตามสภาวะแวดลอมทเกดขนสามารถแบงการกดกรอนออกไดเปน 2 ประเภทคอ

การกดกรอนในสภาพชน (Wet corrosion) การกดกรอนประเภทนจะเกดขนเมอโลหะไดรบความเปยกชนจากน าหรอสารละลายอเลกโตรไลท เปนการกดกรอนทเกดขนกบวสดประเภทโลหะมากทสด เชน การเกดสนมเหลก เปนตน

การกดกรอนในสภาพแหง (Dry corrosion) การกดกรอนประเภทน เกดเนองจากสภาพอณหภมการใชงานทสง เชน การกดกรอนทเกดกบเหลกกลา เนองจากกาซภายในเตาสง

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน การกดกรอนสามารถจ าแนกตามลกษณะทางกายภาพของการกด

กรอน หรอตามตวแปรทมอทธพลตอการกดกรอน การกดกรอนแบบสม าเสมอ (Uniform corrosion) การกดกรอนในบรเวณจ าเพาะ (Localized corrosion)

แบบมหภาค (Macroscopic scale) • การกดกรอนแบบกลวานก (Galvanic corrosion) • การสญเสยสวนเจอ (Dealloying) • การกดกรอนแบบหลม (Pitting corrosion) • การกดกรอนบรเวณซอก (Crevice corrosion) • การกดเซาะ (Erosion corrosion) • การกดกรอนจากการถครด (Fretting corrosion)

การจ าแนกประเภทของการกดกรอน แบบจลภาค (Microscopic scale)

• การกดกรอนบรเวณขอบเกรน (Intergranular corrosion) • การแตกราวจากแรงเคนและการกดกรอน (Stress corrosion cracking) • การกดกรอนรวมกบความลา (Corrosion fatigue) • การแตกราวจากไฮโดรเจน (Hydrogen embrittlement)

ปฏกรยาไฟฟาเคม

ปฏกรยาไฟฟาเคม ประกอบดวยสวนส าคญตางๆดงตอไปน

ขวไฟฟา ประกอบดวย 2 ขวคอ cathode และ anode สะพานเกลอ (Salt Bridge) ประกอบดวยเกลอทละลายน าไดด

และมไอออนบวกและไอออนลบทเคลอนทดวยความเรวใกลเคยงกนเชน KCl, NH4NO3 ท าหนาทใหไอออนจากสารละลายหนงขามผานไปอกขางหนงได Zn (s ) + 2OH -(aq) ZnO(s) + H 2O(l) + 2e-

ปฏกรยาไฟฟาเคม การพจารณาชวไฟฟาในเซลลไฟฟาเคมโดยอาศย กระแสไอออน (

ion current ) โดยพจารณาวา เมอเกดปฏกรยา เกดไอออนชนดใดทขวไฟฟา โดย ขว Cathode คอ ขวทเกดปฏกรยา Reduction และ ขว Anode คอ ขวทเกดปฏกรยา Oxidation

ปฏกรยาไฟฟาเคม เซลลกลปวานก (Galvanic cell) galvanic cell เปนเซลลไฟฟาเคมท า

ใหเกดกระแสไฟฟา เรยกวาเซลลโวลตาอก (Voltaic cell) และเปนเครองมอทท าใหเกดการแลกเปลยนอเลกตรอนระหวางปฏกรยาออกซเดชนและรดกชนผานลวดตวน าไฟฟา แบงเปน 2 ชนดคอ

1. เซลลปฐมภม (Primary cell) 2. เซลลทตยภม (Secondary cell)

ปฏกรยาไฟฟาเคม 1. เซลลปฐมภม (Primary cell) คอเซลลกลวานกชนดทปฏกรยาเคม

ภายในเซลลจะใหผลผลตทไมสามารถผนกลบเปนสารตงตนไดหรอแบบไมผนกลบ ดงนนเมอเซลลเสอมสภาพกจะไมมกระแสไฟฟาไหล ไมสามารถประจไฟเขาไปใหม เชน ถานไฟฉาย เซลลเชอเพลง

ปฏกรยาไฟฟาเคม 2. เซลลทตยภม (Secondary cell) คอเซลลกลวานกชนดทปฏกรยา

เคมผนกลบได โดยการตอไฟฟากระแสตรงจากภายนอกเซลลเขาสเซลลในทศทางกลบกนกบทศทางของกระไฟฟาทเกดขนในเซลล เมอเซลลเสอมสภาพกสามารถท าใหเซลลกลบสสภาพเดมได เชน แบตเตอรสะสมไฟฟาแบบตะกว เปนตน

ปฏกรยาไฟฟาเคม ตวอยางปฏกรยารดอกซในเซลลกลปวานก ประกอบดวย 2 ครงเซลล โดย

แตละครงเซลลจะประกอบดวยขวไฟฟาทจมลงไปในสารละลาย แทงสงกะสและแทงทองแดงในเซลลเปนขวไฟฟาซงเรยกวา อเลกโทรด (electrode) ขวทเกดปฏกรยาออกซเดชน เรยกวา ขวแอโนด (anode) และขวทเกดปฏกรยารดกชน เรยกวาขวแคโทด (cathode)

ปฏกรยาออกซเดชนทแอโนด (Zn) Zn(s) Zn2+(aq) + 2e-

ปฏกรยารดกชนทแคโทด (Cu) Cu2+(aq) + 2e- Cu(s)

ปฏกรยาไฟฟาเคม

ตวอยางปฏกรยารดอกซในเซลลกลปวานก

ปฏกรยาไฟฟาเคม Galvanic series

Element Ion Electrode Potential

(Volts)

Hydrogen

Overvoltage

(Volts)

Magnesium Mg2+ -1.87 (Base End) 0.7

Aluminium Al3+ -1.35 0.5

Zinc Zn2+ -0.76 0.7

Chromium Cr2+ -0.6 0.32

Iron Fe2+ -0.44 0.18

Cadmium Cd2+ -0.4 0.5

Cobalt Co2+ -0.29 Nickel Ni2+ -0.22 0.15

Tin Sn2+ -0.14 0.45

Lead Pb -0.13 0.45

Hydrogen H+ 0.00 -

Antimony Sb3+ +0.11 0.42

Copper Cu2+ +0.34 0.25

Silver Ag+ +0.8 0.1

Gold Au3+ +1.3 (Noble End) 0.35

Oxygen OH- +0.4 Chlorine Cl- +1.36

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน เราสามารถชะลอการกดกรอนของโลหะไดโดย

1) การเลอกใชวสด (Material selection) 2) การออกแบบ (Design) 3) การปรบสภาพแวดลอม (Modification of environment) และการบ ารงรกษาโลหะ 4) การเคลอบผว/ทาส (Coating/painting) 5) วธการทางไฟฟา-เคม (Electrochemical methods)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 1) การเลอกใชวสด (Material selection) ในกรณทตองเชอมตอโลหะ 2 ชนดทตางกน ควรเลอกโลหะทมคาศกยไฟฟารดกชน (Reduction potential) ใกลเคยงกน เพอปองกนการกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion) ในกรณของเหลกกลาไรสนมทใชงานบรเวณทใกลทะเล เราสามารถลดแนวโนมการเกดการกดกรอนแบบหลม(Pitting) ไดโดยเลอกใชเกรด 316 ทผสมโมลบดนมประมาณ 2 % แทนเกรด 304 ในกรณของเหลกกลาไรสนมทหนาและตองท าการเชอม เราสามารถปองกนการกดกรอนตามขอบเกรน (Intergranular corrosion) ไดโดยเลอกใชเกรดทมคารบอนต า (ไมเกน 0.03% เชน เกรด 316L) หรอเกรดทผสม Ti หรอ Nb (ซงมความสามารถในการจบกบคารบอนไดดกวาโครเมยม) ใสใจเรองการเลอกใชลวดเชอม เพอปองกนการกดกรอนบรเวณรอยเชอม

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 2) การออกแบบ (Design)

ออกแบบใหสดสวนพนทของอาโนดตอพนทของคาโธดทสงจะลดการกดกรอนแบบ Galvanic ไดดกวา

ท าการเคลอบโดยการพจารณาอยางรอบคอบ เชน ไมควรทาสบนโลหะททนการกดกรอนนอย (anode) โดยไมทาสบนโลหะทตานทานการกดกรอนมากกวา (คาโธด) เนองจากรขนาดเลก (pin-holes) ในบรเวณททาสไมสมบรณจะท าใหเกดพนทอาโนดขนาดเลก แตมพนคาโธดทขนาดใหญ จงเปนการเรงการกดกรอนเฉพาะบรเวณทอาโนด ลดการสมผสทางไฟฟาระหวางโลหะตางชนดกนเพอปองกน Galvanic corrosion เชน ใชฉนวน (insulator) คน ใชปะเกน (Gasket) ทเปนของแขง เชน เทฟลอนแทนวสดทดดซบของเหลวได

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 2) การออกแบบ (Design) ตอ ออกแบบเผอใหชนงานใหมความหนามากขน หรอออกแบบใหชนงานทเปนอาโนดสามารถถอดเปลยน ซอมบ ารงไดงาย ในกรณทสงผานของเหลวทมตะกอนตามทอโลหะ อาจพจารณาใชตวกรองเพอกรองของแขงออก เพอชวยลดการกดเซาะ ส าหรบเหลกกลาไรสนมทไดสญเสยโครเมยมไปในรปของคารไบด (sensitised) เชน ชนงานหนาทผานการเชอม การปรบปรงโดยกระบวนการทางความรอนเพอละลายคารไบดจะสามารถชวยปองกนการกดกรอนตามขอบเกรนได เราสามารถลด Stress corrosion cracking ไดโดยการลดความเคนเหลอคางในชนงานใหต าลง โดยการอบคลายความเครยด ออกแบบควบคมการไหลของสารทขนสงในทอและวาลวใหเหมาะสม โดยค านงถงรปรางและลกษณะทางเรขาคณต หรอการเพมความหนาของวสดบรเวณทถกกดเซาะสง (Erosion corrosion) เปนตน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 2) การออกแบบ (Design) ตอ

ใชการเชอมแทนการใชหมดย า (Rivet) หรอสลกเกลยว (Bolt) ในการยดวสด การเชอมตอโลหะ 2 ชนดทตางกน ควรเลอกใชโลหะทใชเชอมทตานทานการกดกรอนสงกวาโลหะพน (Base metal) ทตองการยดตออยางนอย 1 ตว

การใช Bolt ยดโลหะ การเชอมยดโลหะ

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 3) การปรบสภาพแวดลอม (Modification of environment) และการบ ารงรกษาโลหะ

การใชสารยบย งการกดกรอน (inhibitor) เตมในสารละลายทตองการใชล าเลยง จดเกบหรอใชท าการผลต เพอลดการกดกรอนของอปกรณโลหะทสมผส การศกษาถงอทธพลของปจจยทางสงแวดลอมทมตอการกดกรอน เชน การเปลยนสภาพจากคาโธดเปนอาโนดในระบบสงแวดลอมตางๆ เปนตน ท าความสะอาด ตรวจสอบอปกรณและขจดตะกอนทตกคางอยางสม าเสมอ เปนตน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 4) การเคลอบผว/ทาส (Coating/painting)

เปนการปองกนไมใหเหลกถกกบแกสออกซเจนและความชน ซงเปนการปองกนการเกดสนมของเหลกได เปนวธทสะดวก และใหผลดในการปองกนการเกดสนม แตขอควรระวงในการเคลอบผวกคอตองเคลอบอยางมดชด การเคลอบผวมวธดงตอไปน การเคลอบผวดวยพลาสตก การเคลอบผวดวยส การเคลอบผวดวยน ามน การเคลอบผวดวยการรมด า เปนการปองกนการผกรอนของโลหะอกวธหนง โดยการเคลอบสารสด าทแผนโลหะ โดยใชความรอนมดวยกนหลายแบบ เชน การเคลอบผวเหลกดวยสงกะส ดบก หรออนาเมล

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน 5) วธการทางไฟฟา-เคม (Electrochemical methods)

วธ Cathodic protection โดยการท าใหโครงสรางทตองการปองกนเปนคาโธด ซงอาจท าโดยการใหกระแสไฟฟา(impressed current) หรอการใชอาโนดสนเปลอง (sacrificial anode) โดยใชวสดตวอนซงท าหนาทเปนอาโนดตอเขากบโลหะทตองการปองกน เพอใหผกรอนแทน

วธ Anodic protection โดยการใชกระแสไฟฟาจากภายนอกท าใหโลหะทตองการปกปองสรางชนฟลมทเสถยร(protective film) ทผวซงจะใชไดกบโลหะเพยงบางชนด ตางจาก Cathodic protection ทสามารถใชกบโลหะไดทกชนด

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การเกดสนมเหลก เกดขนจากการทเหลกสมผสกบน าหรอไอน าท

มออกซเจนละลายอย ซงปฏกรยาทเกดขนคอ Fe(s) Fe2+(aq) + 2e- O2(g) + 2H2O + 4e- 2OH-(aq) ซงเมอรวมปฏกรยาการใหและรบอเลกตรอนเขาดวยกนจะได 2Fe(s) + O2(g) + 2H2O Fe(OH)2(s) โดยผลตภณฑทไดคอ Fe(OH)2 ไมละลายน า และสามารถเกดปฏกรยากบออกซเจน

ตอไปดงน

4Fe(OH)2(s) + O2(g) + 2H2O 4Fe(OH)3(s) โดย Fe(OH)3 ทเกดขนนมลกษณะขรขระเปนรพรนและมสน าตาลแดง ซงรจกทวไปคอ สนมเหลก ซงเปนผลตภณฑสดทายทเกดขนจากการสกกรอน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

Environment

• Nature of the corrodent

• Operating condition

• Polarization effects

Material properties

• Electrochemical activity of material

• Homogeneity

• Passivity

Physical conditions

• Design

• Stress

• Couples

• External energy

• Mechanical action

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

Schematic Summary of the Various Form of Corrosion

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

Schematic Summary of the Various Form of Corrosion

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

The corrosion appearances on elements and on base metal

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

Metallic Corrosion and Its Prevention Uniform Corrosion

Galvanic Corrosion

Pitting Corrosion

Intergranular Corrosion

Crevice Corrosion

Erosion Corrosion

Stress Corrosion Cracking

Selective Leaching

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน

การกดกรอนแบบสม าเสมอ (Uniform corrosion)

การกดกรอนแบบสม าเสมอ (Uniform corrosion)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนแบบสม าเสมอ (Uniform corrosion) เปนการกดกรอนท

เกดขนเนองจากโลหะสมผสกบสงแวดลอมโดยอตราการสญเสยของเนอโลหะทบรเวณตางๆ จะใกลเคยงกน ท าใหสามารถวดอตราการกดกรอนและออกแบบการบ ารงรกษาตามชวงระยะเวลาได

การกดกรอน<0.15 มม. ตอป โลหะในหมวดหมนมความตานทานการกดกรอนทดเทาทเหมาะส าหรบชนสวนทส าคญเชน เพลาปม, สปรงและใบพดของปม

การกดกรอน0.15-1.5 มม. ตอป โลหะในหมวดหมนเหมาะส าหรบอปกรณเครองจกรทสามารถยอมใหมการกดกรอนไดสง เชน ถง, ทอ, วาลว และสลกเกลยว

การกดกรอน>1.5 มม. ตอป ไมเหมาะกบส าหรบใชงาน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนแบบสม าเสมอ (Uniform corrosion) การปองกนและการแกไข เลอกใชวสดอนทเหมาะสมกวา ใชสารยบย ง (Inhibitor) การชบเคลอบผวโลหะและการฉาบผวโลหะดวยสารอน (Coatings) การลดความตางศกย (Cathodic protection)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion) เชน เมอ

โลหะ 2 ชนดทตางกนมาเชอมตอกนจะเกดความตางศกยขน ท าใหเกดการไหลของอเลกตรอนระหวางโลหะทงสอง โลหะทตานทานการกดกรอนไดนอยกวาจะเปนอาโนด โลหะทตานทานการกดกรอนไดมากกวาท าหนาทเปนคาโธด โดยระดบการกดกรอนขนกบสภาพสงแวดลอมทโลหะทงสองสมผส ระยะหางจากรอยตอ (การกดกรอนแบบกลวานคจะรนแรงทสดบรเวณใกลรอยตอระหวางโลหะทงสอง และอตราการกดกรอนจะลดลงเมอระยะหางจากรอยตอนนเพมขน) สดสวนพนทของคาโธดตอพนทของอาโนด (ยงสดสวนดงกลาวมาก ความรนแรงของการกดกรอนทอาโนดกจะยงสงขน)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion)

พนผวแคโทดขนาดเลกและผลพนผวแอโนดขนาดใหญในการกดกรอน

เลกนอย

ในทางกลบกน (แคโทดขนาดใหญ และแอโนดขนาดเลก) การกดกรอนจะรนแรง

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion)

โลหะทมศกยไฟฟาต ากวาจะเปนอาโนดและเกดการกดกรอน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion) การปองกนการกดกรอนมหลายวธดงน เลอกใชวสดทมคา galvanic Series ใกลเคยงกนเทาทเปนได หลกเลยงอตราสวนของพนทคาโธด/อาโนด ปรบใหพนททงสองใกลเคยงกน ใชฉนวนกนในบรเวณทใชโลหะตางชนดกนมาสมผสกน ใชสารเคลอบผวอยางระมดระวง ดแลการเคลอบผวใหอยในสภาพด เตมสารยบย ง เพอลดความรนแรงของการกดกรอน ออกแบบทใหสามารถเปลยนชนงานทเปนอาโนดไดงาย ตดตงวสดทสามทมคาความตางศกยนอยกวาโลหะทงสอง เพอใหเกดการกดกรอนแทน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนเนองจากความตางศกย (Galvanic corrosion)

ลกษณะการกดกรอนแบบ Galvanic Corrosion

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนเปนแบบรลก (Pitting Corrosion) ในโลหะ ปรมาณโลหะทถก

กดกรอนไปเปนสวนเลก แตท าใหเกดความเสยหายไดมาก การตรวจสอบท าไดยาก บางคราวปากรอาจจะเลกจนแทบมองไมเหน แตขางในเปนโพรงใหญเกดจากสาเหตดงน

Concentration Cell ตามบรเวณปะเกนใตหวหมด หรอมมอบตาง ๆ เมอเกดการผกรอน สนมหรอวตถแปลกปลอมอน ๆ จะชวยกนให concentration ระหวาง anode กบ cathode ตางกนมากขน การผกรอนจะด าเนนไปเปนจด ๆ ลกลงไปในโลหะมากขนทกท เกดในน าทม chloride อย มกจะเกดกบ aluminum หรอ stainless steel ซงเปนโลหะทอาศย oxide film ตามผว เพอปองกนการผกรอน ถาผว oxide film เกดเปนร โลหะทจดนนกจะผกรอนไดงาย ยงถาอยในสภาพน านงหรอปรมาณออกซเจนในน ากอาจจะมนอย ท าใหเกดการ oxide film เพอปองกนผวเปนไปไดชา ฉะนน โลหะจะ pit เปนรไดงาย

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนเปนแบบรลก (Pitting Corrosion) การปองกนการกดกรอนแบบรลกมหลายวธดงน ไมควรน าโลหะทเกด pitting ไดงาย หรอมแนวโนมอยางชดวาจะเกด pitting ไปใชผลต

เปนอปกรณโรงงานตวอยางเชน การเปลยนจากเหลกสแตนเลส ชนด 18 – 8 ทมโมลบดนม 2% เปนเหลกสเตนเลส ชนด 316 จะท าใหความตานทานการเกด pitting เพมขนอยางมากมาย การเตมโลหะโมลบดนมชวยเพมความสามารถในการปองกน ซงเปนผลมาจาก passive surface มเสถยรภาพเพมขนมากนนเอง

การใชสารยบย ง (inhibitiors) ซงคอสารเคมทเขาไปขดขวางไมใหองคประกอบหลงของปฏกรยาไฟฟาเคมในการกดกรอนเกดขนครบถวนทง 3 ประการ เตมลงไปในสงแวดลอมทอาจจะกอใหเกด pitting ไดงาย ดงนน corrosion จงไมเกดขน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนเปนแบบรลก (Pitting Corrosion)

The shape of Pitting Corrosion

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนเปนแบบรลก (Pitting Corrosion)

Pitting Corrosion

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนตามขอบเกรน (Intergranular and knife-line attack) มกจะเกดกบ stainless steel Type 18-8 (คอ โครเมยม 18% นกเกล 8%) ทไดรบ heat treatment มาไมถกตอง ถา 18-8 Stainless steel ถกท าใหรอนระหวาง 510 – 760oC เชน ในการเชอมเปนเวลานานพอสมควร (เรยกวา Sensitization) โครเมยมในเหลกจะท าปฏกรยากบ carbon เปน chromium carbide ตกตะกอนมาอยตามบรเวณขอบ grain ฉะนน ปรมาณของโลหะโครเมยมตามบรเวณใกล ๆ ขอบ grain จะมนอยกวาปกต โดยทเหลกชนดนอาศยโครเมยมเปนตวปองกนการผกรอน (เพราะเกดเปน Chromium oxide film ปองกนผว) ถาตามขอบ grain มโครเมยมเมอใชงานในน าหรอกรด กจะเกดการผกรอนโดย eletrochemical corrosion cells ไดโดยรวดเรวตามบรเวณนน บางคราวเนอเหลกถงกบรอนหลนลงมาเปนเมลด ๆ วธปองกนกคอ ตองเผาเหลกชนดนใหรอนถง 1010 – 1120oC เพอให chrormium carbide กลบคนมาเปนโครเมยมดงเดม แลวท าใหเยนผานชวง sensitization temp (510 – 760oC) โดยเรว

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนตามขอบเกรน (Intergranular and knife-line attack)

Chromium carbide precipitate

Grain boundaries

Cr23 C6

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนตามขอบเกรน (Intergranular and knife-line attack)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนตามขอบเกรน (Intergranular and knife-line attack) การปองกนการกดกรอนแบบเกรนมหลายวธดงน เผาเหลกชนดนใหรอน 1010 – 1120oC เพอให chrormium carbide กลบคนมาเปน

โครเมยมดงเดม แลวท าใหเยนผานชวง sensitization temp (510 – 760oC) โดยเรว ใสโลหะอนทรวมตวกบคารบอน เปนคารไบดไดดกวาโครเมยม เชน Nb, Ta, Ti ใน

ปรมาณมากพอท าใหไมเกดโครมเรยมคารไบด ใชเหลกสเตนเลสทมปรมาณคารบอนนอยกวา 0.03% ซงเราเรยกวาเปนเหลกสเตนเล

สทมโลหะทถก stabilized เพอปองกนปญหา intergranular การปองกนและหลกเลยงปญหา knife-line attack คอ การอบเหลกสเตนเลสนนใหรอน

ประมาณ 1065 oC ซงเปนอณหภมทโครเมยมคารไบดละลายเขาสเนอเกรน แตเกดตะกอนไนโอเบยมคารไบด (หรอคารไบดของ Ta, Ti) ขน ท าใหมความตานทานตอทง knife-line attack และ Intergranular Corrosion แบบทว ๆ ไป

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนบรเวณซอก (Crevice Corrosion) มกจะเกดกบ stainless steel Type เปนรปแบบของ electrochemical corrosion ทสามารถเกดขนไดในรอยแยก รอยราว และภายใตเกราะปองกนผวทซงมสารละลาย (นง) อย Crevice corrosion มความส าคญทางดานวศวกรรม เมอมนเกดขนภายใตประเกน rivets และ bolts ซงอยระหวาง valve disks และ seats ซง Crevice corrosion เกดขนในโลหะผสม เชน stainless steels และ titanium, aluminum และ copper alloys Anode reaction : M M+ + e- Cathodic reaction : O2 + 2H2O + 4e- 4OH- เมอดลประจดวยคลอไรดอออน M + Cl- + H2O MOH + H+Cl-

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนบรเวณซอก (Crevice Corrosion)

Mechanism of Crevice Corrosion.

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนบรเวณซอก (Crevice Corrosion)

Mechanism of Crevice Corrosion.

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนบรเวณซอก (Crevice Corrosion) การปองกนการกดกรอนบรเวณซอกมหลายวธดงน ใชการเชอมแทนทการใช riveted หรอ botted ในโครงสรางทางวศวกรรม ออกแบบภาชนะทมรระบาย เพอปองกนการสะสมตวของสารละลาย ใชประเกนทไมดดซบสารละลาย เชน Teflon

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนรวมกบการกดเซาะ (Erosion Corrosion) มกจะมใหเหนไดมากในเครองจกร หรออปกรณทตองใชกบน าหรอในของเหลวทมความเรวสง เชน ใบพดของเครองสบน า ขอเลยวของทอ ฯลฯ การผกรอนเปนไปดวยเหต 2 อยางรวมกน คอ electrochemical corrosion ธรรมดา และจากแรงกระแทกของน าหรอผงอน ๆ ทมากบน า โลหะบางชนดอาจจะทนกบสภาพน านงไดด เพราะม oxide film เกดขน แตเมออยในสภาพน าไหลแรงหรอมแรงกระแทกตาง ๆ oxide film จะถกท าลายไป โลหะกจะผกรอนโดยเรว วธปองกนกคอ ตองเลอกโลหะโดยตรวจสอบความคงทนของมนในสภาพทมการเคลอนไหวจรง ๆ

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนรวมกบการกดเซาะ (Erosion Corrosion)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนรวมกบการกดเซาะ (Erosion Corrosion) การปองกนการกดกรอนรวมกบการกดเซาะมหลายวธดงน

เลอกโลหะโดยตรวจสอบความคงทนของมนในสภาพทมการเคลอนไหวจรง ๆ

ออกแบบระบบทอเพอหลกเลยง turbulence, cavitations เคลอบทอดวยวสดททนการกดเซาะ

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การแตกราวจากการกดกรอนและความเคน (Stress Corrosion Cracking) เปนผลของ corrosion รวมกบ stress ในเนอโลหะ Stress ม 2 แบบ คอ Stress ภายนอกทกระท ากบโลหะเนองจากการใชงาน และ Stress ภายในเนอโลหะเนองจากการขนรปโลหะหรอการเชอม Stress Corrosion มกเรมจาก corrosion ทจดใดจดหนงบนผวโลหะแบบ pitting ซงจะเปนจดเรมตนของ Stress Corrosion ทกนของ pit จะม stress เพมขนมาก จนท าใหโลหะแยกออกจากกนได โลหะกจะขาดตอไปอกโดยเรว

Tensile stress

Corrosive environment

Susceptible material (Alloy)

Environmentally Induced Cracking

EIC

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การแตกราวจากการกดกรอนและความเคน (Stress Corrosion Cracking)

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การกดกรอนรวมกบการกดเซาะ (Erosion Corrosion) การปองกนการกดกรอนรวมกบการกดเซาะมหลายวธดงน

การอบโลหะทอณหภมสง เพอคลายความเครยด และลด stress ในเนอโลหะลง (Stress Relief)

ลดความรนแรงของสงแวดลอมโดยรอบโลหะนน เชน ลดอณหภม ลดความเขมขนของสาร และการใชสารยบย ง

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนแบบเลอก (Selective leaching or Dealloying) จะเกดกบโลหะผสมทธาตหนงเสถยรกวาอกธาตหนงเมอสมผสกบบรรยากาศ เชน การผกรอนแบบ Dezincification ของทองเหลอง (ทองแดงผสมสงกะส) ทสงกะสจะถกละลายออกไป เหลอไวเหลอแตทองแดงทเปนรพรน ซงแมวารปทรงจะเหมอนเดม แตความแขงแรงจะลดลง Graphitization ของเหลกหลอเทา คอ การผกรอนทเกดขนเนองจากเหลก (อาโนด) ผกรอนไป เหลอตาขายกราไฟตลกษณะแผน (Graphite flake) ทเปนคาโธดไว ท าใหโครงสรางเหลกหลอเทาสญเสยความแขง การแกปญหาท าโดยการใชเหลกหลอกราไฟตกลม หรอเหลกหลออบเหนยว (Malleable cast iron) แทน

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนแบบเลอก (Selective leaching or Dealloying)

Graphitic corrosion of a gray cast iron valve

Micrographic appearance of a dezincification of brass.

Plug Denickelification of 70-30 Cu-Ni

Plug Dezincification of Admiralty Brass

การปองกนการเกดสนม และการกดกรอน การผกรอนแบบเลอก (Selective leaching or Dealloying) การปองกนการผกรอนแบบมหลายวธดงน

สามารถลดลงปญหาการผกรอนแบบ Dezincification เชน ในทองเหลองโดยการเตมดบกประมาณ 1 % ลงไปเพอเพมการตานทางการกดกรอน เรยกวธการนวาการใชสารยบย ง (inhibitiors)

ลดความรนแรงของสงแวดลอมโดยรอบโลหะนน เชน ลดอณหภม ลดความเขมขนของสาร

คณสมบตของวสด

เพอความงายตอการศกษาวสดทางวศวกรรม จงไดมการแบงประเภทของวสดออกเปน 4 กลมใหญ ไดแก

โลหะ (Metal) เซรามก (Ceramics) พอลเมอร (Polymer) วสดผสม (Composites)

คณสมบตของวสด

เปนอนนทรยสารทมธาตทเปนโลหะประกอบอยอยางนอย 1 ธาต ตวอยางเชน เหลก ทองแดง อลมเนยม นเกลและไทเทเนยม เปนตน

บางครงอาจมธาตทไมใชโลหะปะปนหรอเจออย เชน C,N2,O2 โครงสรางของโลหะมรปผลก เนองจากมการจดเรยงตวของอะตอม

อยางมระเบยบ เปนสอน าความรอนและไฟฟาไดด โลหะหลายชนดทแขงแรงและออนเหนยว (ductile) ทอณหภมหอง

และหลายชนดทคงความแขงแรงไดดทอณหภมสง

โลหะ (Metal)

1. โลหะและโลหะผสม

มกแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. โลหะทมเหลกเปนองคประกอบและโลหะผสม (โลหะในกลมเหลก)

คอ โลหะทมเปอรเซนตองคประกอบทเปนเหลก เชน เหลกกลาและ เหลกหลอ

2. โลหะทไมมเหลกเปนองคประกอบและโลหะผสม (โลหะนอกกลมเหลก) คอ โลหะทไมมเหลกเปนองคประกอบหรอมเหลกเพยงเลกนอย ตวอยางเชน อลมเนยม ทองแดง สงกะส ไทเทเนยม และนเกล

ท าไมโลหะกลมเหลก จงเปนวสดทถกน า มาใชมากในระดบ อตสาหกรรม

สารประกอบทมเหลกเปนองคประกอบ มอยเปนจ านวนมากบนเปลอกโลก

เหลกและเหลกกลาสามารถผลตไดดวยกรรมวธการถลง (exaction) การท าใหบรสทธ (refining) การผสมธาตอน (alloying) การขนรป (fabrication) ซงราคาไมแพง

โลหะกลมเหลกสามารถน ามาใชประโยชนไดหลากหลาย เนองจากสามารถดดแปลงใหมสมบตทางกลและสมบตทางกายภาพไดกวางขวาง

เหลกกลา

เหลกกลา คอ โลหะผสมระหวางเหลกกบคารบอน (อาจม

ธาตอนบางเลกนอย) มหลายชนดดวยกน โดยขนกบสวนผสมทางเคม และ

กรรมวธทางความรอน สมบตทางกลของเหลกกลาจะขนอยกบปรมาณคารบอน

(ปกต มปรมาณ < 1.0% โดยน าหนก)

สามารถแบงกลมของเหลกกลาไดตามปรมาณคารบอน ดงน เหลกกลาคารบอนต า เหลกกลาคารบอนปานกลาง เหลกกลาคารบอนสง

แบงเปนกลมยอยของเหลกกลาไดตามปรมาณของธาตผสมอน ดงน เหลกกลาคารบอนธรรมดา (plain carbon steel) เหลกกลาผสม (alloy steel)

การแบงกลมของเหลก

เหลกกลาคารบอนต า

เปนเหลกกลาทมการผลตใชกนมาก มปรมาณ C < 0.25% โดยน าหนก สามารถเพมความแขงแรงดวยการรดเยน โครงสรางจลภาคประกอบดวย Ferrite และ Pearlite ออน ไมคอยแขงแรง แตเหนยวและแกรงดมาก กลงได ไสได เชอมได ผลตไดในราคาคอนขางต าเมอเปรยบเทยบกบเหลกกลาชนดอนๆ

ตวถงรถยนต เหลกโครงสราง (รปตวไอ เหลกกลวง เหลกฉาก หรอเหลกตวแอล) เหลกแผนบางใชท าทอ ท าตวตก สะพาน และกระปองบรรจอาหาร มคา Yield strength 275 MPa Tensile strength 415-550 MPa ความเหนยว 25% Elongation

เหลกกลาคารบอนต าอกกลมหนง คอ เหลกกลาผสม ต าความแขงแรงสง (High – Strength Low Alloy : HSLA) ซงเปนเหลกทมธาตอนผสมอย เชน ทองแดง วาเนเดยม นเกล และโมลบดนม ซงมความเขมขนรวมกนไมเกน 10% โดยน าหนก เหลกกลากลมนมความแขงแรงสงกวาเหลกกลาคารบอนต าธรรมดา และสามารถเพมความแขงแรงไดโดยใชกรรมวธทางความรอน มความแขงแรง > 480 MPa มความเหนยวสง (ขนรปและกลงไสได) ทนตอการกดกรอนกวาเหลกกลาคารบอนต าธรรมดา น ามาใชท าสะพาน หอสง เสาเสรมตกสง ภาชนะความดน

เหลกกลาคารบอนปานกลาง

ม C ผสมอยประมาณ 0.25% และ 0.60% โดยน าหนก เวลาผลตตองผานกระบวนการทางความรอน คอ ท าใหเปนออสเตนไนต (austenitizing) การท าใหเยนตวอยางรวดเรว (quenching) การอบคนตว (tempering) เพอปรบปรงสมบตทางกล ตองอบคนตวกอนน ามาใชงาน มความสามารถในการชบแขงต า ถาผสม Cr Ni Mo จะชวยเพมความสามารถในการอบชบ

ถาผานกรรมวธทางความรอนแลว จะท าใหมความแขงแรงสงกวาเหลกกลาคารบอนต า แตจะท าใหมความเหนยวและความแกรงลดลง น ามาใชท าลอและรางรถไฟ เกยร เพลาสงก าลงเครองยนต และสวนอนของเครองจกรกล รวมถงโครงสรางทตองการความแขงแรงสง มความแกรงและตานทานตอการกดกรอนไดด

The American Society for Testing and Materials (ASTM) และ The Society of Automotive Engineers (SAE) ไดก าหนดชนดของเหลกและโลหะชนดอนๆ ดวยเลข 4 หลก โดยท สองหลกแรก : บอกสวนผสมโลหะ สองหลกหลง : บอกปรมาณคารบอน เลขหลกท 3,4 คอปรมาณในหนวย % (น าหนกรอย) เหลกกลาคารบอนธรรมดา จะมสองหลกแรก คอ 1 และ 0 เหลกกลาผสม จะมสองหลกแรก คอ 13, 41, 43 ตวอยางเชน 1060 คอ เหลกกลาคารบอนธรรมดา มปรมาณคารบอน 0.60% โดยน าหนก

มคารบอนประมาณ 0.60% และ 1.4% โดยน าหนก มคาความแขงสงสด แขงแรงสงสด แตมความเหนยวต าสดในกลม

เหลกกลาคารบอนดวยกน มกใชงานหลกจากทผานการชบแขงและการอบคนตว ใชงานในสภาวะทตองการความตานทานการสกกรอนและตองการความ

คมเพอตดเฉอน ใชท าเครองมอตด (cutting tools) เชน มด มดโกน ใบเลอย แมพมพ

(Die) ส าหรบขนรปวสด สปรง ลวดเหลกความแขงแรงสง เหลกตาบเกลยว

เหลกกลาคารบอนสง

มโครเมยม วาเนเดยม ทงสเตน และโมลบดนม ผสมอย ซง

เมอน ามาผสมกบ Carbon จะกลายเปนสารประกอบคารไบด (Carbide) ซงเปนวสดทมความแขงสงมาก ทนตอการสกกรอนสง เชน โครเมยมคารไบด (Cr23C6) วาเนเดยมคารไบด

(V4C3) ทงสเตนคารไบด (WC)

เหลกกลาไรสนม

ทนทานตอการกดกรอนหรอเกดสนม ในสภาวะแวดลอมตางๆ สง โดยเฉพาะในสภาพบรรยากาศ ธาตผสมหลกคอ โครเมยม ซงจะชวยใหเหลกทนตอการกดกรอน โดยม

Cr ผสมอยอยางนอย 11% โดยน าหนก มธาตอนๆ ผสม เชน Ni, Mo ทชวยใหทนตอการกดกรอน มสมบตทางกลหลากหลาย และทนการกดกรอนดเยยม ใชงานทอณหภมสงได (Tmax ~ 1000 °C)

เครองกาซ turbine เครองตมไอน าอณหภมสง ตลบลกปน เตาเผาอบชบ ยานบน จรวด อปกรณไฟฟานวเคลยร

เหลกหลอ

ม C ประกอบอย > 2.14% โดยน าหนก ทางปฏบตมกจะม C อยประมาณ 3.0-4.5 % โดยน าหนก สวนผสมชวงน เหลกหลอจะอยในสภาพของเหลวทอณหภม

ประมาณ 1150 และ 1300 °C ซงมอณหภมหลอมเหลวต า กวาเหลกกลา ดงนนเหลกหลอจงหลอมเหลวไดงาย หลอเปนรปรางชนงานได แตบางชนดจะคอนขางเปราะ ม C ผสมอยในรปของกราไฟต (graphite) สามารถแบงไดเปน เหลกหลอเทา เหลกหลอกราไฟตกลม เหลกหลอ

ขาว เหลกหลออบเหนยว

เหลกหลอเทา

ม C ประกอบอยประมาณ 2.5-4.0% โดยน าหนก ม Si อยประมาณ 1.0-3.0% โดยน าหนก มกราไฟตผสมอยท าใหผวทแตกหกมสเทา จงเรยกวาเหลกหลอเทา ไมแขงแรง เปราะเมอรบแรงดง แตรบพลงงานการสนสะเทอนไดด ทน

ตอการสกกรอนและเสยดสไดมาก ไหลไดด งายตอการหลอเปนชนสวนทมรปรางซบซอน หดตวจากการหลอนอย ราคาถก (ทสด) ใชท าโครงสรางพนรองรบเครองจกรหรออปกรณหนกทตองการรบการ

สนสะเทอน

เหลกหลอเหนยวหรอกราไฟตกลม

ผสม Mg หรอ Ce สมบตทางกลใกลเคยงกบเหลกกลา ใชท าวาลว เสอปม เพลาสงก าลง เกยร ชนสวนรถยนต

เครองจกร

เหลกหลอขาวและเหลกอบเหนยว

พบในเหลกทมปรมาณ Si ต า (< 1.0% โดยน าหนก) และผาน

กรรมวธการผลตทใหอตราการเยนตวต า รอยแตกมสขาว จงเรยกวา เหลกหลอขาว แขงมาก เปราะ ไมสามารถกลงไสได ใชเปนลกรดในกระบวนการรดเหลก ใชเปนวตถดบในการผลตเหลกอบเหนยว

โลหะผสมนอกกลมเหลก

เหลกกลาและโลหะผสมของเหลก ถกน ามาใชในปรมาณมาก เพราะสมบตทางกลทหลากหลาย ขนรปงาย และผลตไดในราคาถก แตกยงขอจ ากด คอ :

ความหนาแนนคอนขางสง คาความน าไฟฟาคอนขางต า ถกกดกรอนไดงาย ในสภาวะแวดลอมบางสภาวะ

ทองแดงและโลหะผสมของทองแดง

ทองแดงทไมมธาตอนผสม จะออน เหนยว ท าใหกลงไสยาก แตขนรปแบบเยนได ทนทานตอการกดกรอนในสภาพแวดลอมตางๆ

เมอผสมสงกะสลงไปจะรจกในนามของ “ทองเหลอง” โลหะเครองประดบ ปลอกกระสน แผงระบายความรอนใน

รถยนต เครองดนตร วสดหบหอ อปกรณอเลกทรอนกส เหรยญตรา

บรอนซ = โลหะผสมของทองแดงกบธาตอน เชน ดบก อลมเนยม ซลกอน นกเกล

บรอนซจะแขงแรงกวาทองเหลอง ทนทานการกดกรอนไดด แขงแรงสง

โลหะผสมทองแดง ทน ามาอบชบแลวจะมราคาแพง ใชท าลกปน ตวรองรบเกยรของเครองบนเลก สปรง เครองมอผาตด เครองมอทนตแพทย

โลหะผสมทองแดง-เบรลเลยม (1.0-2.5% โดยน าหนก) เปนวสดทแขงแรงสง (1400 MPa) ทนทานตอการกดกรอน น าไฟฟาไดสงมาก

อะลมเนยมและโลหะผสมของอะลมเนยม

มความหนาแนนต า (2.7 g/cm3) น าไฟฟาและความรอนไดด ทนการกดกรอนไดด ในสภาวะแวดลอมบางสภาวะ ขนรปงาย มความเหนยวสง ตย.เชน อะลมเนยมฟอยล : ไดจากการรด Al บรสทธ ธาตทใชผสมหลก : Cu Mg Si Mn Zn ถกน ามาใชกบการขนสงเพอลดการใชเชอเพลง Al-Li ใชในอตสาหกรรมเครองบน ยานอวกาศ เนองจากมคาม

หนาแนนต า (2.5-2.6 g/cm3) ทนตอความลาดมาก ความแกรงสง

แมกนเซยมและโลหะผสมของแมกนเซยม

มความหนาแนนต า (1.7 g/cm3) ขนรปทอณหภมหองยาก โดยมากขนรปรอนทอณหภมประมาณ 200-350 °C

และอ ณ ห ภ ม ห ล อ ม เห ล ว ต า (650 °C)

ไมเสถยร ไมทนตอการกดกรอนในสภาพแวดลอมทเปนน าทะเล แตทนการออกซเดชนในบรรยากาศไดด

ธาตผสม : Al Zn Mn ผงโลหะละเอยดจะตดไฟไดงาย ใชท าเครองบน จรวด และกระเปา ใชแทนพลาสตก เนองจากความหนาแนนใกลเคยงกน แต Mg แขงแรงกวา

recycle ไดมากกวา ราคาไมแพง เลอยโซ ตวหนบ พวงมาลย เสาพวงมาลย โครงทนง คอมพวเตอร มอถอ

ไทเทเนยมและโลหะผสมของไทเทเนยม

Ti บรสทธ มความหนาแนนต า (4.5 g/cm3) อณหภมหลอมเหลวสง (1668 °C)

แขงแรง เหนยว งายตอการทบขนรป กลงไสได ขดจ ากด:อาจเกดปฏกรยาเคมกบวสดอนไดงายทอณหภมสงและมราคา

แพง ไมเกดปฏกรยากบอากาศ น าทะเล บรรยากาศอตสาหกรรม ตานทานตอ

การกดกรอนทอณหภมสงมาก ใชในโครงสรางเครองบน ยานอวกาศ เครองมอผาตด อตสาหกรรม

ปโตรเลยมและเคม

โลหะทนอณหภมสง (Refractory)

อณหภมหลอมเหลวสงมาก (2468 °C/Nb – 3410°C/W )

ตวอยางเชน Nb Mo W Ta

โลหะผสม Mo : แมพมพแบบกดอด โครงสรางยานอวกาศ โลหะผสม W : ไสหลอดไฟฟา หลอด X-ray ขวเชอม โลหะผสม Ta : เฉอยตอการเกดปฏกรยากบสงแวดลอมท

อณหภมต ากวา 150 °C มกใชในงานทตองการวสดทนทานการกดกรอน

โลหะผสมพเศษ (Superalloys)

ใชท าใบพดเครองบน ซงทนตอการกดกรอนทอณหภมสงเปนเวลานานๆ ใชท าเครองปฏกรณนวเคลยรและในอตสาหกรรมปโตรเคม

ธาตหลก : Co Ni Fe

ธาตผสม : Nb Mo W Ta

โลหะเสถยร (Noble Metals)

กลมธาตโลหะ 8 ชนดทมสมบตกายภาพคลายกน มราคาแพง ออน เหนยว ทนการเกดออกซเดชน

เงน ทอง แพลตตนม แพลเลเดยม โรเดยม รทเนยม อรเดยม ออสเมยม

เงนและทอง สามารถท าใหแขงแรงขนไดถาผสมทองแดงลงไป เชน เงนสเตอรลง (เงน+ทองแดง : 92.5,7.5% โดยน าหนก) , ท าขวไฟฟา ,วสดอดฟน

โลหะนอกกลมเหลกอนๆ

1. นกเกลและโลหะผสมนกเกล

มความตานทานการกดกรอนสง โดยเฉพาะในสภาพดาง (alkaline) จงใชเคลอบผวโลหะทถกกดกรอนไดงาย “โมเนล” คอ โลหะผสมระหวาง Ni (65 wt%) Cu (28 wt%) ทเหลอ คอ Fe : มความแขงแรงสงมาก ใชท าปม วาลว

2. ตะกว ดบก โลหะผสมตะกว-ดบก ไมแขงแรง นม และม Tm ต า Ex ลวดบดกร : โลหะผสมตะกว-ดบก

ตะกว : เปนตวกน X-ray เสอแบตเตอร ดบก : ใชเคลอบเหลกกลาคารบอนธรรมดาน ามาใชท ากระปองบรรจอาหาร เพอปองกน ???

3. สงกะส

เปนโลหะคอนขางออน ม Tm ต า และท าปฏกรยาเคมกบสงแวดลอมตางๆ งาย ถกกดกอนงาย เมอเคลอบสงกะสบนเหลก สงกะสจะถกกดกรอนแทนเหลก เรยกวา “เหลกกลวาไนซ” ใชท าเหลกแผนสงกะส รว หลงคา ผนง สกร ทจบประตรถยนต อปกรณส านกงาน

4. เซอรโคเนยม

เหนยว ทนทานตอการกดกรอนในสภาพแวดลอมถกกดกรอนรนแรง Zr ยอมใหอนภาคนวตรอนทะลผานได จงใชเคลอบผวเชอเพลงยเรเนยมในเครองปฏกรณปรมาณ แลวหลอเยนดวยน า นอกจากนยงใชท าตวซลส าหรบทอสญญากาศ

top related