czy naprawdę liczy się tylko...czy naprawdę liczy się tylko cholesterol ldl? nie wpadnij w...
Post on 11-Mar-2020
19 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Czy naprawdę liczy się tylko
cholesterol LDL?
Nie wpadnij w pułapkę
Marcin Barylski
Klinika Chorób Wewnętrznych i Rehabilitacji Kardiologicznej
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
• Mężczyzna lat 44, rolnik...
• NT 2. stopnia (SBP: 165 mmHg),
nieleczona hiperlipidemia mieszana, otyłość
• Paczka papierosów dziennie
• ½ litra piwa dziennie
• Lubi słodycze
• Nie uprawia sportu
Badania laboratoryjne:
LDL-C 130 mg/dlTC 242 mg/dlHDL-C 36 mg/dlTG 378 mg/dl
Przypadek
Pytanie 1Biorąc pod uwagę powyższe dane pacjent obciążony jest:
Małym ryzykiem sercowo-naczyniowym
Umiarkowanym ryzykiem sercowo-naczyniowym
Dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym
Bardzo dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym
A
B
C
D
C
MężczyznaPalący44 lataSBP 165 mmHgTC 242 mg/dl
4 kategorie ryzyka s-n i cele terapeutyczne dla LDL-C
Małe Umiarkowane Duże Bardzo duże
SCORE < 1% SCORE ≥ 1% i < 5%
• ↑↑↑ pojed. czynnika ryzyka, a w szczególności TC > 310 mg/dl (FH) lub BP ≥ 180/110 mmHg
• cukrzyca• GFR 30-59 ml
SCORE ≥ 5% i < 10%
• Udokumentowana ChSN• Cukrzyca z powikłaniami
narządowymi (np. białkomocz) lub z istotnymi czynnikami ryzyka (palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia)
• GFR < 30 ml
SCORE ≥ 10%
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Uwaga! Całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe może być wyższe niż wynik wskazany w tablicy
SCORE w następujących przypadkach:
•jeżeli wiek danej osoby zbliża się do wieku z następnej kategorii;
•u osób z niższych warstw społecznych;
•u osób prowadzących siedzący tryb życia i z otyłością centralną;
•u chorych na cukrzycę;
•u osób z małym stężeniem HDL-C lub apolipoproteiny A1 (ApoA1), zwiększonym stężeniem TG,
fibrinogenu, homocysteiny, apolipoproteiny B (ApoB) i lipoproteiny(a) [Lp(a)], hipercholesterolemią
rodzinną (FH) lub wzrostem hs-CRP;
•u osób bez objawów, z przedklinicznymi dowodami miażdżycy, na przykład z obecnością blaszki
miażdżycowej lub zwiększeniem grubości kompleksu błony środkowej i wewnętrznej tętnicy szyjnej
(CIMT), stwierdzonymi w badaniu
ultrasonograficznym tętnic szyjnych;
•u osób z przewlekłą chorobą nerek;
•u osób z obturacyjnym bezdechem sennym;
•u osób z migotaniem przedsionków;
•u osób z przerostem mięśnia lewej komory;
•u osób obciążonych przedwczesną chorobą sercowo-naczyniową w wywiadzie rodzinnym;
•u osób z poważnymi chorobami psychicznymi;
•u osób leczonych z powodu zakażenia wirusem HIV;
•u osób z chorobami autoimmunologicznymi i innymi chorobami zapalnymi
Uwaga! Całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe może być wyższe niż wynik wskazany w tablicy
SCORE w następujących przypadkach:
•jeżeli wiek danej osoby zbliża się do wieku z następnej kategorii;
•u osób z niższych warstw społecznych;
•u osób prowadzących siedzący tryb życia i z otyłością centralną;
•u chorych na cukrzycę;
•u osób z małym stężeniem HDL-C lub apolipoproteiny A1 (ApoA1), zwiększonym stężeniem TG,
fibrinogenu, homocysteiny, apolipoproteiny B (ApoB) i lipoproteiny(a) [Lp(a)], hipercholesterolemią
rodzinną (FH) lub wzrostem hs-CRP;
•u osób bez objawów, z przedklinicznymi dowodami miażdżycy, na przykład z obecnością blaszki
miażdżycowej lub zwiększeniem grubości kompleksu błony środkowej i wewnętrznej tętnicy szyjnej
(CIMT), stwierdzonymi w badaniu
ultrasonograficznym tętnic szyjnych;
•u osób z przewlekłą chorobą nerek;
•u osób z obturacyjnym bezdechem sennym;
•u osób z migotaniem przedsionków;
•u osób z przerostem mięśnia lewej komory;
•u osób obciążonych przedwczesną chorobą sercowo-naczyniową w wywiadzie rodzinnym;
•u osób z poważnymi chorobami psychicznymi;
•u osób leczonych z powodu zakażenia wirusem HIV;
•u osób z chorobami autoimmunologicznymi i innymi chorobami zapalnymi
4 kategorie ryzyka s-n i cele terapeutyczne dla LDL-C
Małe Umiarkowane Duże Bardzo duże
SCORE < 1% SCORE ≥ 1% i < 5%
• ↑↑↑ pojed. czynnika ryzyka, a w szczególności TC > 310 mg/dl (FH) lub BP ≥ 180/110 mmHg
• cukrzyca• GFR 30-59 ml
SCORE ≥ 5% i < 10%
• Udokumentowana ChSN• Cukrzyca z powikłaniami
narządowymi (np. białkomocz) lub z istotnymi czynnikami ryzyka (palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia)
• GFR < 30 ml
SCORE ≥ 10%
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
130 mg/dl
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Pytanie 2Według aktualnych wytycznych ESC/EAS 2016 pierwszorzędowym
celem terapeutycznym jest osiągnięcie docelowego stężenia:
LDL-C
TC
HDL-C
TG
ApoB
A
B
C
D
A
E
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Cel pierwszorzędowy – LDL-C
Cel drugorzędowy – nie-HDL-C
Nie leczymy niskiego HDL-C
Spadek LDL-C o 1 mmol/l (38,5 mg/dl)
= 22% śmiertelności S/N
Pytanie 3Biorąc pod uwagę dotychczasowe dane docelowe stężenie LDL-C
u opisywanego pacjenta powinno wynosić:
< 115 mg/dl
< 100 mg/dl
< 70 mg/dl
< 65 mg/dl
< 55 mg/dl
A
B
C
DD
LDL-C 130 mg/dlTC 242 mg/dlHDL-C 36 mg/dlTG 378 mg/dl
E
4 kategorie ryzyka s-n i cele terapeutyczne dla LDL-C
Małe Umiarkowane Duże Bardzo duże
SCORE < 1%
LDL < 115 mg/dl
SCORE ≥ 1% i < 5%
LDL < 115 mg/dl
• ↑↑↑ pojed. czynnika ryzyka, a w szczególności TC > 310 mg/dl (FH) lub BP ≥ 180/110 mmHg
• cukrzyca• GFR 30-59 ml
SCORE ≥ 5% i < 10%
LDL < 100 mg/dl lub ≥ 50% redukcja, jeśli
wyjściowy LDL 100-200 mg/dl i pacjent nie
jest leczony statyną
• Udokumentowana ChSN• Cukrzyca z powikłaniami
narządowymi (np. białkomocz) lub z istotnymi czynnikami ryzyka (palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia)
• GFR < 30 ml
SCORE ≥ 10%
LDL < 70 mg/dl lub ≥ 50% redukcja, jeśli
wyjściowy LDL 70-135 mg/dl i pacjent nie
jest leczony statynąEur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
100-200 mg/dl (nie jest leczony)
co najmniej 50% redukcja
130 mg/dl
< 65 mg/dl
Duże
Jak osiągać cele terapeutyczne?
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Rosuvastatin Slide Kit May 2004 [17]
Rosuvastatin versus Comparators: LDL-C Efficacy at Low Dose
The STELLAR StudyChange in LDL-C from baseline (%)
0 –10 –20 –30 –40 –50 –60
10
mg
*
–5 –15 –25 –35 –45 –55
20
mg
†
40
mg
‡
10
mg20
mg
80
mg
10
mg20
mg
40
mg
80
mg
10
mg20
mg
40
mg
Rosuvastatin
Atorvastatin
Simvastatin
Pravastatin
40
mg
*p<0.002 vs atorvastatin 10 mg; simvastatin 10, 20, 40 mg; pravastatin 10, 20, 40 mg
†p<0.002 vs atorvastatin 20, 40 mg; simvastatin 20, 40, 80 mg; pravastatin 20, 40 mg
‡p<0.002 vs atorvastatin 40 mg; simvastatin 40, 80 mg; pravastatin 40 mg
Adapted from Jones PH et al. Am J Cardiol 2003;92:152–160
Pytanie 4Biorąc pod uwagę wysokie stężenie TG (378 mg/dl) jakie interwencje
dotyczące stylu życia należy przede wszystkim zalecić pacjentowi?
1. Redukcję nadmiernej masy ciała
2. Zmniejszenie spożycia alkoholu
3. Zmniejszenie spożycia mono- i disacharydów
4. Suplementy kwasów omega-3
5. Zastąpienie nasyconych tłuszczów tłuszczami jedno- i wielonienasyconymi
1,2
1,4
2,3
3,4
1,5
A
B
C
D
E
A
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Pytanie 5W zakresie terapii hipolipemizującej
przedstawionemu mężczyźnie należy zalecić:
Statynę
Fibrat
Statynę + Fibrat
Kwasy tłuszczowe omega-3
Fibrat + Kwasy tłuszczowe omega-3
A
B
C
D
E
LDL-C 130 mg/dlTC 242 mg/dlHDL-C 36 mg/dlTG 378 mg/dl
A
Wysokie ryzyko i TG > 200 mg/dl
IIa B
Statyna – lek I rzutu
IIb B
Jak osiągnąć docelowe TG?
Jeśli cel nieosiągnięty – statyna + fenofibrat
IIb C
Rosuwastatyna 20 mg
1x1 (wieczorem)
Pytanie 6Po jakim czasie od rozpoczęcia terapii hipolipemizującej
należy wykonać kontrolny lipidogram?
po tygodniu
po 2 tygodniach
po 4-12 tygodniach
po 16-20 tygodniach
po 6 miesiącach
A
B
C
D
E
C
Badania lipidów - jak często?
• 8 (± 4) tygodnie po rozpoczęciu farmakoterapii
• 8 (± 4) tygodnie po dokonaniu korekty leczenia
do czasu osiągnięcia wartości docelowych
Eur Heart J 2016 Aug 27 (ahead of print)
Badania lipidów - jak często?
• Po osiągnięciu wartości docelowych - co rok
(chyba że pojawią się problemy z przestrzeganiem
zaleceń lub inny określony powód do częstszych
ocen)
Eur Heart J 2016 Aug 27 (ahead of print)
• Po 3 miesiącach wykonano kontrolny lipidogram
Badania laboratoryjne:
LDL-C 62 mg/dlTC 169 mg/dlHDL-C 38 mg/dlTG 342 mg/dl
Pytanie 7Jak należy postąpić w chwili obecnej:
Odstawić rosuwastatynę
Zmniejszyć dawkę rosuwastatyny
Odstawić rosuwastatynę i włączyć fenofibrat
Zmniejszyć dawkę rosuwastatyny i dołączyć fenofibrat
Pozostawić rosuwastatynę w dotychczasowej dawce i dołączyć fenofibrat
A
B
C
D
E
LDL-C 62 mg/dlTC 169 mg/dlHDL-C 38 mg/dlTG 342 mg/dl
E
Ryzyko rezydualne - ↑ TG
20,3%
13,5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30-
dn
iow
e r
yzyko
zg
on
u,
zaw
ału
serc
a
lub
OZ
W
TG ≥ 200 mg/dl (n = 603) TG < 200 mg/dl (n = 2796)
pacjenci z LDL-C < 70 mg/dl
w trakcie terapii statyną
RR 1,56 (1,28-1,89); p=0,001)
J Am Coll Cardiol 2008; 51: 724-730.
PROVE IT-TIMI 22
Badanie Emerging Risk Factors Collaboration
Hazard względny wystąpienia choroby wieńcowej
i udaru niedokrwiennego mózgu w przypadku
kwantyli typowych stężeń TRIGLICERYDÓW
JAMA 2009;302:1993–2000 JAMA 2007;298:299–308
mg/dl (mmol/l)
70 100 150 200 250
(0,8) (1,1) (1,7) (2,3) (2,8)
Ha
zard
wzg
lęd
ny
Trójglicerydy3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,8
0,5 1 2 4 8 16 32
Mężczyźni
Stężenie TG po posiłkuZawał mięśnia sercowego
Kobiety
mg/dl (mmol/l)
< 89 (< 1)
89–176 (1–1,99)
177–265 (2–1,99)
266–353 (3–3,99)
354–442 (4–4,99)
> 443 (> 5)
6400 mężczyzn
1100 zdarzeń
< 89 (< 1)
89–176 (1–1,99)
177–265 (2–1,99)
266–353 (3–3,99)
354–442 (4–4,99)
> 443 (> 5)
7600 mężczyzn
690 zdarzeń
Korekta
z uwzględnieniem
wyłącznie wieku i płci
Dodatkowa korekta
z uwzględnieniem
kilku czynników
ryzyka (w tym LDL-C
i nie-HDL-C!)
Stężenie triglicerydów, a ryzyko sercowo-naczyniowe
Obserwacja długoterminowa dal- OUTCOMES
Ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych w kwintylu >175 mg/dl względem kwintyla ≤80 mg/dl było o 61% większe (HR:1,61; 95% CI: 1,34- 1,94)
Schwartz G. G. et al. JACC, vol.65, no. 21. 2015
Stężenie triglicerydów, a ryzyko sercowo-naczyniowe
Obserwacja krótkoterminowa MIRACL
Ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych w tercylu>195 mg/dl względem tercylu ≤ 135mg/dl było o 50%większe (HR: 1,50; 95% CI: 1,05- 2,15)Wartość p dla trendu=0,03
Schwartz G. G. et al. JACC, vol.65, no. 21. 2015
Małe, gęste cząstki LDL — to samo stężenie
LDL-C, lecz odmienne ryzyko ChSN
Otvos JD i wsp. Am J Cardiol. 2002;90:22i-29i Chapman MJ i wsp. Eur Heart J 2011;332:1345–1361.
Mniej cząstek Więcej cząstek
Duże cząstki LDL Małe, gęste cząstki LDL
Korelacja z:
LDL-C 130 mg/dl Triglicerydy 90 mg/dl HDL-C 50 mg/dl Cząstki nie-HDL-C 148 mg/dl
Korelacja z:
LDL-C 130 mg/dl Triglicerydy 250 mg/dl HDL-C 30 mg/dl Cząstki nie-HDL-C 180 mg/dl
ApoB
Estry cholesterolu
Więcej apoB
LDL 130 mg/dl
Podwyższone TG, obniżone HDL,hipercholesterolemiauwaga na ocenę LDL !
Małe gęste LDL
Stężenie LDL-C jest takie samo, ale:Stężenie LDL-C
Prawidłowe
LDL
liczba cząstek LDL
stężenie apoB
Niższe
Ryzyko sercowo-naczyniowe
Wyższe
Małe, gęsteLDL z apoB
Austin MA, Edwards KL Curr Opin Lipidol 1996;7:167-
171;
Austin MA et al JAMA 1988;260:1917-1921;
Sniderman AD et al Diabetes Care 2002;25:579-582.
apoB
LDL-C
Badania genetyczne prowadzone
na pacjentach jednoznacznie wskazują
na to, że lipoproteiny zawierające apoB
są głównym czynnikiem
odpowiadającym za rozwój miażdżycy
Lipoproteiny bogate
w TG (TRL) (na czczo i PP)
Duże cząstki VLDL
HDL-CMałe, gęste cząstki HDL
± LDL-C
Małe, gęste cząstki LDL
Austin i wsp. Circulation 1990
Dyslipidemia aterogenna
PP = po posiłku
Nie-HDL-C
apoB
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Cel pierwszorzędowy – LDL-C
Cel drugorzędowy –
nie-HDL-C
Nie leczymy niskiego HDL-C
Spadek LDL-C o 1 mmol/l (38,5 mg/dl)
= 22% śmiertelności S/N
LDLHDL IDL VLDL
Cholesterol frakcji nie-HDL
Nie-HDL-C = Cholesterol całkowity – HDL-C
Lipoproteiny
antyaterogenneLipoproteiny aterogenne
Całkowita liczba aterogennych cząsteczek w osoczu
(lepiej odzwierciedla ryzyko s-n niż stężenie LDL-C, dobrze
koreluje ze stężeniem Apo-B)
nie-HDL-C – jak wyliczyć cel?
docelowy LDL-C + 30 mg/dl
< 100 mg + 30 mg/dl
< 70 mg + 30 mg/dl
Duże
< 130 mg/dl
Bardzo duże
< 100 mg/dl
Związek LDL-C, cholesterolu frakcji nie-HDL oraz apoB z ryzykiem
zdarzeń sercowo-naczyniowych u pacjentów leczonych statynami.
Metaanaliza62 154 pacjentów włączonych do 8 badań, których wyniki opublikowano w latach 1994–2008
Ryzyko poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych według kategorii stężeń
LDL i cholesterolu frakcji nie-HDL
Znaczniki danych wskazują hazard względny (HR) i 95% CI dla ryzyka poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych.
Wyniki przedstawiono dla 4 kategorii pacjentów leczonych statynami, określanych na podstawie osiągnięcia lub
nieosiągnięcia docelowego stężenia LDL-C wynoszącego 100 mg/dl (2,6 mmol/l) i docelowego stężenia nie-HDL-C
na poziomie 130 mg/dl (3,4 mmol/l). HR skorygowano z uwzględnieniem płci, wieku, palenia tytoniu, występowania
cukrzycy, skurczowego ciśnienia krwi oraz badania.
Boekholdt i wsp. JAMA 2012;307(12):1302–1309
+ 32%
Stężenie cholesterolu nie-HDL u opisywanego pacjenta wynosi:
nie-HDL-C = 174 - 38 = 136 mg/dl
LDL-C 68 mg/dlTC 174 mg/dlHDL-C 38 mg/dlTG 342 mg/dl
Nie-HDL-C = Cholesterol całkowity – HDL-C
FenofibratWpływ leczenia skojarzonego na stężenia lipidów: badanie SAFARI
Grundy SM i wsp. Am J Cardiol 2005; 95: 462
p < 0,001 dla różnicy w fenotypie cząstek LDL pomiędzy stosowaniem SMV i SMV/FNF
SM
V/F
NF
SM
V
A AB B
łącznego stężenia LDL-C
Zm
ian
a w
zglę
dem
punktu
początk
ow
ego (
%)
Duże, mniej
aterogennemałe, gęste
PodgrupySimwastatyna+ Fenofibrat
Simwastatyna HR (95% CI)P dla
interakcji
% zdarzeń (liczba)
Wszyscy 10.52 (2,765) 11.26 (2,753)
LDL-C
≤84 mg/dl
85-111 mg/dl
≥112 mg/dl
9.38 (938)
9.85 (934)
12.43 (877)
12.23 (891)
11.17 (922)
10.57 (927) 0.12
HDL-C
≤34 mg/dl
35-40 mg/dl
≥41 mg/dl
12.24 (964)
10.12 (860)
9.08 (925)
15.56 (906)
9.47 (866)
8.99 (968) 0.24
TG
≤128 mg/dl
129-203 mg/dl
≥204 mg/dl
9.88 (891)
10.50 (924)
11.13 (934)
11.29 (939)
9.86 (913)
12.84 (888) 0.64
TG - HDL-C
skojarzenie czynników
TG ≥204 mg/dl
i HDL-C ≤34 mg/dl
Reszta osób
12.37 (485)
10.11 (2264)
17.32 (456)
10.11 (2284) 0.06
Hemoglobina glikowana
≤8.0%
≥8.1%
8.69 (1,324)
12.20 (1,435)
10.56 (1,335)
11.94 (1,415) 0.20
ACCORD Lipid
ACCORD Study Group. N Engl J Med March 14, 2010. Epub.
Simvastatin + Fenofibrate better Simvastatin better
1 20
Główny punkt końcowy (zgon serc.-naczyn./zawał serca/udar mózgu
31% redukcja zgonów serc.-nacz./ zawałów serca/ udarów mózguu pacjentów z podwyższonymi TG i obniżonymi HDL-C
Fenofibrat zmniejszał istotnie ryzyko głównego punktu końcowego w podgrupie osób z niskim HDL-C i wysokimi TG (TG ≥204 mg/dl and HDL-C ≤34 mg/dl)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
TG ≥204 mg/dL + HDL-C ≤34 mg/dL
(n=941)
Pro
port
ion
wit
h E
ven
t
Simvastatin (n=456)
Simvastatin + Fenofibrate(n=485)
ACCORD Lipid
NNT = 20 pacjentów przez 5 lat (NNT = 20)
31% RRR
RRR: relative risk reduction –względna redukcja ryzyka
HR 0.69, ARR 4.95%
ACCORD Study Group. N Engl J Med March 14, 2010. Epub.
ARR: absolute risk reduction – bezwzględna redukcja ryzyka
17.32%
12.37%
Zalecenia PTD 2017
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017.
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabet Klin 2017; 3(supl. A):
1-81.
Redukcja ryzyka zdarzeń makronaczyniowych w dyslipidemii aterogennej- fibraty
45
35%
Sacks FM, et al. N Engl J Med 2010 Aug 12;363(7):692-4
Badanie lipidogramu dla oceny ryzyka choroby S-NESC 2011
Rekomendacje Klasa Poziom dowodu
Badanie chol. całk. zalecane dla oceny ryzyka S-N wg. tabeli SCORE I C
LDL-C podstawowy parametr do oceny w badaniu przesiewowym i dla oceny ryzyka S-N
I C
TG dostarczają dodatkowych informacji na temat ryzyka S-N i służą do jego oceny
I C
HDL-C stanowi silny czynnik ryzyka i jest pomocny w jego ocenie I C
Nie-HDL-C należy rozważać jako alternatywny wskaźnik ryzyka zwłaszcza w mieszanej dyslipidemii, cukrzycy, ZM, przewlekłej chorobie nerek
IIa C
Lp(a) powinna być badana w wybranych przypadkach u osób bardzo wysokiego ryzyka S-N i u osobników z rodzinnym wywiadem przedwczesnej miażdżycy w rodzinie
IIa C
Apo B powinno się rozważać jako wskaźnik alternatywny zwłaszcza w mieszanej dyslipidemii, cukrzycy, ZM, przewlekłej chorobie nerek
IIa C
Wskaźnik apo B/apo A I łączy informację nt. ryzyka związanego z apo B i apo A I i może służyć w przesiewowej ocenie ryzyka
IIb C
Wskaźnik nie-HDL-C/HDL-C może być zalecany alternatywnie w przesiewowej ocenie ryzyka
IIb C
Rekomendacje Klasa Poziom dowodu
Badanie chol. całk. zalecane dla oceny ryzyka S-N wg. tabeli SCORE I C
LDL-C podstawowy parametr do oceny w badaniu przesiewowym i dla oceny ryzyka S-N
I C
TG dostarczają dodatkowych informacji na temat ryzyka S-N i służą do jego oceny
I C
HDL-C stanowi silny czynnik ryzyka i powinien być rozpatrywany zwłaszcza u osób z wysokim stężeniem TG
I C
Nie-HDL-C należy rozważać jako alternatywny wskaźnik ryzyka zwłaszcza u osób z podwyższonym stężeniem TG
I C
Lp(a) powinna być badana w wybranych przypadkach u osób bardzo wysokiego ryzyka S-N i u osobników z rodzinnym wywiadem przedwczesnej miażdżycy w rodzinie
IIa C
Apo B powinno się rozważać jako wskaźnik alternatywny zwłaszcza w mieszanej dyslipidemii, cukrzycy, ZM, przewlekłej chorobie nerek
IIa C
Wskaźnik apo B/apo A I łączy informację nt. ryzyka związanego z apo B i apo A I i może służyć w przesiewowej ocenie ryzyka
IIb C
Wskaźnik nie-HDL-C/HDL-C może być zalecany alternatywnie w przesiewowej ocenie ryzyka
IIb C
Badanie lipidogramu dla oceny ryzyka choroby S-NESC 2016
Cele terapii dyslipidemii
Eur Heart J 2016; 37(39): 2999-3058
Konsensus polskich ekspertów dotyczący aterogennej dyslipidemii
Jak nie wpaść w pułapkę?
Teoria
7
kroków
1. Popatrz na lipidogram
2. Określ docelowy LDL-C (< 115, < 100, < 70, lub co najmniej ↓50%)
3. Podaj silną statynę (atorwastatyna/rosuwastatyna)
4. Podaj ją w odpowiedniej dawce
5. Popatrz na cholesterol nie-HDL
6. Określi docelowy nie-HDL (< 145, < 130, < 100)
7. Jeśli jest podwyższony skoryguj go dodając do statyny fenofibrat
ROSUWASTATYNA 10 mg FENOFIBRAT 215 mg
nie-HDL = 110 mg/dl
ROSUWASTATYNA 10 mg Luty 2014 FENOFIBRAT 215 mg 3 m-cy
121 > 347
nie-HDL = 170 mg/dl
Pytanie 8Pierwsze na świecie badanie kliniczne miało miejsce
w roku:
1747
1856
1902
1928 D
A
B
C
58
A
James Lind - szkocki lekarz, chirurg
Królewskiej Marynarki Brytyjskiej
1716-1794
1747 rok - 12 marynarzy cierpiących na szkorbut
Kwarta cydru 25 kropli eliksiru z
witriolu (kwas siarkowy)
6 łyżek octu
Pinta wody morskiej Pasta z przypraw
i herbaty jęczmiennej
Dwie pomarańcze
i jedną cytrynę
Cytrusy walnie przyczyniły się do
budowy brytyjskiego imperium
kolonialnego w XIX wieku
Wykład ten przyczyni się do częstszej
korekty cholesterolu nie-HDL,
wpływając istotnie na dalszą redukcję
ryzyka sercowo-naczyniowego
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
top related