de gierzwaluw - vogels in amsterdam · 2015. 9. 25. · de gierzwaluw v o g e l w e r k g r o e p a...
Post on 23-Aug-2021
0 Views
Preview:
TRANSCRIPT
De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
NR 1 J U N I 2 0 1 1
J A A R G A N G 4 9
•Midwintertelling2011
• Broedvogelinventarisaties2010
•Gierzwaluwnieuws
De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
Inhoud
Activiteiten Sanne Hirschler & Jan van Til 4
NotulenAlgemeneLedenvergadering Roely Bos 6
Midwinterwatervogeltelling2011Ronald Pieters, John van der Woude & Frank van Groen 8
Broedvogelinventarisatiesin2010 Frank van Groen 12
Gierzwaluwnieuws Gerard Schuitemaker 24
WeekjeExtremadura Sanne Hirschler 26
Waarnemingenjanuari-maart2011 Auke Jansen 29
Watvindendeburen? John van der Woude 39
Ledenmutaties 43
Colofon 43
FOTOOMSLAG:Witkopstaartmees,Rembrandtpark 8februari2011,WilliamPrice
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI20114
ActiviteitenSanneHirschler&JanvanTil
L ezingen:Locatie:SporthalWethouderVerheij,Polderweg300,Amsterdam-Oost.Erisenigeparkeergelegenheid(betaaldparkerentot21.00u).Tram9haltePretoriusstraat.Tijd:20.00u-22.30u;baropen19.30u.Toegankelijkvoorledenenniet-leden.Meerinformatie
bijJanvanTil,020-6326107,chantelavie@yahoo.com.
Excursies:Vertrekom8.00uprecies,tenzijandersvermeld.Zorgzelfvooreten,drinken,verrekijker,warmeen/ofregenkleding.AlleentoegankelijkvoorledenvandeVWGA.Meldjetijdigaanbijdeexcursieleider,metnamevoorauto-excursies.Vermeldhierbij:naamentelefoonnummer,hebjeeenautobeschikbaar,enzoja,hoeveelmensenkunnenermeerijden.Vragen,suggestiesenopmerkingenzijnwelkombijSanneHirschler,06-20378931,shirschler@hotmail.com.
Za 18 juni: Waterland-Oost avond-fietsexcursieOpbijnadelangstedagvanhetjaargaanweaanheteindvandemiddagperfietsnaarWaterland.EerstviaRansdorpenHolyslootdoorrijkweidevogelgebied.VervolgensnaardeUitdammerdijk,langshetBarnegat,deMuntenhetKinselmeernaardeKinseldam.ZoudeneraljongeZwartkop-meeuwenopdedamtezienzijn?TotslotKinselenPolderIJdoorn,rijkevogelgebiedenwaaraltijdwelwattezienis.Excursieleider:FrankvanGroen,020-7762160,fm.vangroen@kpnmail.nl Verzamelen:MolendeGooijer,hoekFunenkade-ZeeburgerkadeLETOP:Vertrektijd16:30u.
Za 17 september: Spaarnwoude fietsexcursieZolanghetnognietisveranderdinhavenof-enkelenalleen-recreatiegebied,isSpaarnwoudeeenveelzijdiggebiedwaarvanallesteverwachtenisaanroofvogels,steltlopersenzangvogels.Excursieleider:RutgerRotscheid,020-6004312,rrotscheid@hotmail.comVerzamelen:terrasCaféOostoever,Oostoever1(NO-puntSloterplasnaastrotondeaaneindeJanEvertsenlaan).
Wo 21 september: Vogels & mensen, vogelbescherming in de bebouwde kom lezing Jip Louwe Kooijmans Jip,programmacoördinatorstedelijkemilieusbijVogelbeschermingNederland(VBN),bespreekthetbeschermingsprogrammavanVBNvoorvogelsvanhetstedelijkgebiedenhetdaarbijbehorendeboek“Stadsvogels.Bouwen.Beleven.Beschermen.”Voordemeestemensenisdestaddeeersteplekwaarmeninaanrakingkomtmetnatuur.Stedenendorpenzijnvaakrijkaanvogelsenvoorsommigevogelsoortenisdestadzelfshetbelangrijkste
5JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
leefgebied.DeNederlandsebe-volkinggroeitenerkomensteedsmeerhuizen.HetisopmerkelijkdatbijeengroeiendaantalhuizenenkeleechtestadsvogelsoortenzoalsHuismusenHuiszwaluwtochinaantalachteruitgaan.Indelezingwordtookaandachtbesteedaananderespecifiekestadsvogels.Hetboekisnaafloopvandelezingtekoopvoor€25,-.
Za 1 en Zo 2 oktober: Weekendexcursie VWGAHetisdebedoelingomronddezedataeenweekendexcursieteorganiseren.Hetisnognietduidelijkwatonzebestemmingzalzijnenofwetweeofdriedagengaan.Houddewebsiteindegatenvoormeerinformatie.
Zo 16 oktober: Verrassingsexcursie auto-excursieDitwordtonzeeersteverrassingsexcursieooit!Hetideeisalsvolgt:jegeeftjenetalsaltijdbijdeexcursieleideropvoordeauto-excursie.Ophetverzamelpuntkrijgjevandeexcursieleidertehorenwaarwedezedagheengaan.OpdezemanierkunnenwedebestemmingaanpassenaandeweersomstandighedenenaanwaterdedagendaarvoorinNederlandisgezien.Ditgeeftmeergarantieopleukevogelsoorten!Excursieleider:MartijnVoorvelt,0294-413015,martijnvoorvelt@versatel.nlVerzamelen:Stadionplein,tussendetweeFEBO’sLETOP:Vertrektijd:7.00u
Wo 26 oktober: Atlas van de Noord-Hollandse Broedvogels lezing Kees Scharringa Kees(1947)werktallangetijdalsecologischmedewerkervoordeprovincieNoord-Holland.Eerstbijdeprovinciezelfenvanaf2004bijLandschapNoord-Holland.Indeafgelopenjarencoördineer-dehijhetveldwerkvoordezenieuwebroedvogelatlas,diein2010uitkwam.MetPietZomerdijkenWimRuitenbeekwashijverantwoordelijkvoorderedactieeneendeelvandeinhoudvandeatlas.Indejarentachtigvormdeditdrietalookalderedactievande“BroedvogelsvanNoord-Holland”diein1990verscheen.BeideboekenzijnuitgegevendoordeSamenwerkendeVogelwerkgroepenNoord-Holland(SVN),dievan1990samenmetdeProvincieNoord-Holland,endehuidigeatlassamenmetLandschapNoord-Holland.DelezingbehandeltvooraldekenmerkendesoortenvoorNoord-Hollandendeveranderingenindebroedvogelbevolkingtussen1985-1990en2005-2010.HierbijzalspecialeaandachtwordenbesteedaandeontwikkelingeninenrondhetwerkgebiedvandeVogelwerkgroepAmsterdam.
Weidevogelsafari onder leiding van Mark Kuiper, 16 april 2011
FOTO:ELLENDEBRUIN
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI20116
NotulenAlgemeneLedenvergaderingRoelyBos
O pwoensdag6april2011tekenenzeventienledendepresentielijst.Vijf
ledenhebbenzichafgemeld.NadatvoorzitterFrankvanGroendevergaderingheeftgeopenddoethijtweemededelingen:eriseenveldwerkcommissieopgericht,dieopzichneemtdekoloniesinderegiotetellen(ditjaardeBlauweReiger),enoudereuitgavenvanDeGierzwaluwwordendigitaalbeschikbaar.OmdatpenningmeesterRonaldPietersinfebruarinaaronsoverzeesSintMaartenisverhuisd,isMaartenMooijbereidgevondenzijnplaatsintenemen.SanneHirschlertreedtafalsbestuurslid,wegenseenovervolleagenda.Voorhaaris(nog)geenvervanging.VoorzitterFrankvanGroentreedtafwegensdetermijn,ensteltzichherkiesbaar.Maartenwordtgekozen,enFrankwordtherkozen.Aanmeldingenvankandidaat-bestuursledenzijnwelkom.
DenotulenvandeALVvan2010wordenbesproken.DedoordeKNNVopgerichtestudiegroepvogelsbetekentgeenconcurrentievoordeVWGA,RoelyBosiseenpaarkeernaareenbijeenkomstgeweest.HannaHirschvraagtzichafwaaromdeexcursiesvandeKNNVnietmeerinDeGierzwaluwwordenopgenomen.Overopnieuwopnemenzijndemeningenverdeeld,GuusvanDuinsteltvoordelinknaardeKNNVoponzesitetezetten.Voorstelvaneenaantalledenisommeerpromotietemaken.JanvanTilisvóórhetmeernaarbuitentredenmetactiviteiten,Sannedaarentegenvreesteenveeltegroteopkomstbijexcursies.DitjaarwordtgeenStadsvogeldaggehouden,maardoenwemeemetdeDagvanhetParkdiedoorhet50-jarigeIVNwordtgeorganiseerd.
JanvanderBenlaatwetendatdesubsidiediebijhetBernhardfondsisaangevraagdvooropnamevanhetvogelarchiefinhetgemeentelijkarchiefisafgewezen,opgrondvanhetfeit
Ooievaar en Blauwe Reigers boven in een wilg
FOTO:RUUDALTENBURG,oosterpark1juni2011
7JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
datwijonvoldoendemiddelenhebbenditopkortetermijntedoen.Dekostenwarenbegrootopruim24.000euro.Eenmogelijkeoplossingiseendeelvanhetvoorbereidendwerkzelftedoen,enJanvanBlankenishiertoebereidgevonden,waarvoordank.Anderebelangstellendenkunnenzichaanmelden.Hetuitzoekenvangeschiktarchiefmateriaalzalongeveereenjaarinbeslagnemen,endaarnazalopnieuwsubsidiewordenaangevraagd.Hetarchiefzaldigitaalontslotenworden.InverbandmetdehogekostenvanhetGemeentelijkArchiefwordtdesuggestiegedaananderearchieventebenaderen,maarwegensonswerkgebiedlijktditAmsterdamsestadsarchieftochdemeestaangewezenplek.Hetjaarverslag2010roeptbijAuke’swaarnemingenrubriekdevraagopofwecontactmoetenopnemenmetAukeoverdehogewerkbelasting.KeesJanvanBergeijkleestdebriefvandekascommissievoorwaarindechargewordtverleendaanhetbestuurvoorhetfinanciëlebeleidover2010,onderdankzeggingaanRonaldPietersenRoelyBos.RobBaarslaatwetendekascommissieteverlaten,enHannaHirschtreedttoetotdekascommissie.Wederomvindteendiscussieplaatsoverbestedingvandefinanciëlereserves.Hannageefthaarsuggestievanvorigjaar:eenconferentieoverbeschermingvanvogels,enKeesJanvindteducatieergbelangrijk.EendeelvandereservezalaangesprokenwordeninverbandmetdeuitgavevaneenBeschermingspecial.MaartenMooijgeeftcommentaarenuitlegbijderesultatenrekening2010endebegroting2011.Dezebegrotingzalmoetenwordenaangepasti.v.m.debovengenoemdeaparteuitgavevandeBeschermingspecialdienietbegrootwas.Heteigenvermogenisookvorigjaarweergrotergeworden,definanciënzijngezond.
TijdensderondvraagwilJosBrouwerverduidelijkingoverdebegroting,HannameldteenkomendeinventarisatievanBoerenzwaluwenbijdePontstraatinverbandmetafbraakvaneensteiger,RobmeldtdathetbezoekenvandeinspraakavondvandeNatuurboulevardzinheeftgehadomdatmenterugisgekomenophetplanhondeninhetwestelijkdeelvandeVijfhoekvrijtelaten,VincentMeulenbroekwilonzesiteintensievergebruikendoorermeeroptezetten,bijvoorbeeldhetjaarverslag,aardigeartikelenuitoudeGierzwaluwen,JanvanTilvraagtzichafhoehetzitmetactiviteitenvoorkinderen(Sanneheeftnoggeentijdomietsteorganiseren),Sannezoektexcursieleiders,MattJansengaatinopzijnooievaarsprojectvoorhetVondelpark(hijwilgraageenstukjeschrijvenvoorDe Gierzwaluw)waarnaGuuszichafvraagtwaaromereenooievaarskolonieinAmsterdamzoumoetenkomen.
Naderondvraagwordtdevergaderinggesloten,ennadepauzewordtdoorRoelyeenmystery-bird-quizgehouden(gemaaktdoordeZaanseMaartenZorgdrager)metalsprijsjes(1,2,3enpoedel)eenafdrukvaneenvanhaarfoto’s.IneenlaterstadiumzijnSanneHirschlerenRobBaarsschriftelijkbedanktvoorhunactiviteitenvoordeVWGA,meteenkaarteneenboekenbon.
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI20118
Midwinterwatervogeltelling2011RonaldPieters,JohnvanderWoude&FrankvanGroen
ElkjaarinjanuariwordtinheelEuropaendaarbuiteneen
tellinggehoudenominzichttekrijgenindeaantallen,deaanwezigheidenhettrekgedragvanwatervogels.SOVONcoördineertdetellingeninNederland.OndanksdatNederlandeenzeerkleindeelvormtvandeoppervlaktevanNoordwest-Europa,verblijftvandiversesoortenEuropesewatervogelshetmerendeeltijdensdewinterinNederland.In2011vieldetellinginhetweekendvan15-16januari.DekersverseveldwerkcommissievandeVWGAheefthetinitiatiefgenomenom,netalsin2000en2006,hetgebiedbinnenderingA10tetellen.Normaliterwordtditgebiednietmeegenomenindejaarlijksemidwintertellingen.Deresultatenvandetellingvan2000zijndestijdsgepubliceerdinDeGierzwaluw(Tempelman&Visbeen,2001),dievan2006niet.
Methode Degeteldewatervogelsbetreffenfuten,reigerachtigen,zwanen,ganzen,eenden,rallen,steltlopers,sternsenmeeuwen.Ookroofvogels,IJsvogelenGroteGeleKwikstaartworden‘meegenomen’indezetelling.Alleenplaatsgebondenvogelswordengeteld.Overvliegendevogels,zonderbindingmethetterrein,wordennietgeteld,laagvliegendemeeuwenwel.Omdubbeltellingenvanslaaptrekkendevogelstussendeverschillendestadsdelentevoorkomen,ishoofdzakelijkgeteldtussen10.00uuren16.00uur.HetgehelegebiedbinnenderingA10isgeteld,exclusiefHetIJendeHemhavens.Omhetgebiedtetellenhaddenveertientellers56telurennodig,verdeeldoverveertiendeelgebieden.Interessantisnatuurlijkdevergelijkingmetderesultatenvan2000en2006.Omdegegevensvandezejarenmet2011tekunnenvergelijken,wordeninditverslagalleenaantallengebruiktuitdegebiedendieinalledriedejarenzijngeteld.Zoisin2011eengrootdeelvanhetwestelijkedeelvanNoordnietgeteldenzijninhetoostelijkedeelvanNoorddemeeuwennietgeteld.In2006zijnookovervliegendevogelsgenoteerd.Aldezegegevenswordenhierbuitenbeschouwinggelaten.
FOTO:TOMVISBEEK,flevopark,24-01-11
Meerkoet en Kokmeeuw vechten om de eerste plaats
Het weer Vanafeindnovember2010tot11januari2011wasersprakevanvorst,waarnahetzachtweerwerd,met8-11gradenbovennulopdeteldag15januari.Hetmotregendelichtenerstondeenmatigezuidwestenwind.Hetijsopdebinnenwaterenwasdoordezesnelledooinetweg.Voorafgaandaandetellingvanjanuari2000wasernauwelijksvorst.Detellingvanjanuari2006vondplaatsnaeenlichtetotmatigevorstperiode,dusminderstrengdandievan2011,maarduidelijkstrengerdandievan2000.
Resultaten Deresultatenpertelgebiedvandemidwintertelling2011endetotalenpersoorttijdensdedriemidwintertellingenbinnenderingA10staaninTabel1.Omdevergelijkbaarheidtussendejarentevergroten,zijndeaantallenvan2000en2006lichtgecorrigeerdenisvoor2011eenkolomopgenomenmetaantallenexclusiefdievanAmsterdam-Noord.Bijdebesprekingvanderesultatenwordtsteedsgerefereerdaandetotalenvan2011exclusiefNoord.Inhettelweekend15-16januarizijn31watervogelsoortengeteld.Ditaantalisinclusiefexoten.IndienAmsterdam-Noordbuitenbeschouwingwordtgelatenisditaantal29.In2006warenKievitenWatersnipaanwezigophettijdelijkenatteterreinvanhetSciencePark.Beidesoortenwarenin2011afwezig,maarhettotaalaantalsoortenbleeftochstabieldooreenwaargenomenWitgataldaarentweeBrandganzeninNoord.
Hetaantalgeteldeexemplarenkwamditjaaruitop15910(inclusiefNoord).ExclusiefNoordkomthettotaalop13480.In2006washettotaal13023enin20009761(beideexclusiefNoord).VooraldehogeaantallenMeerkoetin2006en2011verklarendehogeretotalentenopzichtevanhetjaar2000.Doormeerbebouwingzijnernuminderpolders,weilandenenruigtenaanwezigindestad,invergelijkingmethetjaar2000.DitkandeafwezigheidvanKolgansenhetkleinereaantalBrandganzenverklaren.
DeMeerkoetisditjaarmetstipuitgekomenopnummer1,met4715exemplaren(inclusiefNoordzelfs5637).In2006werden2344Meerkoetengeteldenin2000‘slechts’1674.Hethogereaantalin2006envooralin2011heeftwaarschijnlijktemakenmethetweerindeperiodedievoorafgingaandetellingen.DoordevorstkunnendeMeerkoetende(warmere)stadinzijngetrokken.Eenbijkomendeoorzaakkandeverbeterdewater-enoeverkwaliteitinAmsterdamzijnenwellichteenhogerepredatieindeperiferievandeAmsterdamseregio.Delandelijkewinterpopulatieisdeafgelopentienjaarminofmeerstabiel.
Opnummer2staatdeKokmeeuw.DeaantallengeteldeKokmeeuwenfluctuerenindetellingenechtersterk-3154in2000,5035in2006en2954in2011-hetgeenwellichtwordtveroorzaaktdoordatKokmeeuwenmoeilijkzijntetellen.Verschilleninresultatenkunnenmetnameoptredenwanneerlaagovervliegendeexemplarenaldannietwordengeteld.HetaantaloverwinterendeKokmeeuweninNederlandverdubbeldetussen1975en1990omvanaf1990weertehalveren.
9JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201110
Ce
ntr
um
Gra
chte
ng
ord
el
Go
ud
en
Re
ae
l/Sp
aa
rnd
am
me
rbu
urt
We
ste
rpa
rk/S
lote
rdijk
We
st -
No
ord
We
st -
Zu
id
Zu
id
De
Pijp
/Riv
iere
nb
uu
rt
Pla
nta
ge
bu
urt
Oo
ste
lijke
Eila
nd
en
Oost
Wa
terg
raa
fsm
ee
r
No
ord
- W
est
No
ord
- O
ost
To
taa
l 2011 (
inc
l. N
oo
rd)
To
taa
l 2011 (
ex
cl. N
oo
rd)
To
taa
l 2
00
6
To
taa
l 2
00
0
Dodaars 3 2 5 5 11 3 Fuut 4 6 2 2 10 8 6 2 5 9 4 12 70 58 57 55 Aalscholver 1 4 14 6 1 2 7 2 37 37 24 8 Blauwe Reiger 4 71 2 5 11 8 1 3 74 55 4 238 234 156 87 Ooievaar 2 2 2 2 Knobbelzwaan 101 25 9 17 3 2 1 56 2 2 218 216 34 34 Zwarthalszwaan 1 2 3 3 Kolgans 70 Grauwe Gans 17 49 66 17 40 Soepgans 2 15 6 35 83 1 14 13 42 8 6 225 219 383 164 Kleine Canadese Gans 1 Brandgans 2 2 15 Nijlgans 2 2 4 3 2 13 11 13 1 Muskuseend 9 1 Carolina-eend 1 1 1 Krakeend 15 8 5 8 39 75 28 25 16 Wintertaling 32 32 32 18 Wilde Eend 53 97 59 214 35 205 250 398 138 186 618 185 9 551 2998 2438 3025 3195Soepeend 21 29 36 20 2 14 32 76 6 117 110 57 520 463 Slobeend 1 1 1 4 Tafeleend 1 3 1 4 9 5 9 7 Kuifeend 3 8 3 9 11 67 32 30 58 35 30 286 256 78 126 Buizerd 3 1 4 3 2 4 Havik 1 1 1 Sperwer 1 1 2 Torenvalk 4 Waterral 1 Waterhoen 4 3 5 104 11 48 78 45 1 4 87 69 79 538 459 785 579 Meerkoet 380 263 99 392 131 782 567 590 251 342 746 172 15 907 5637 4715 2344 1674Kievit 39 Watersnip 66 Witgat 1 1 1 Kokmeeuw 168 214 150 142 59 370 538 389 5 296 546 77 645 3599 2954 5035 3154Stormmeeuw 4 1 3 2 1 3 14 11 177 101 Kleine Mantelmeeuw 1 1 2 1 1 Zilvermeeuw 46 172 44 79 100 252 92 153 2 201 153 13 2 1309 1307 678 459 Grote Mantelmeeuw 1 1 2 1 6 1 IJsvogel 1 1 1 1 aantal exemplaren 780 828 425 1059 353 1825 1703 1712 415 1175 2504 701 747 1683 15910 13480 13023 9761aantal soorten 9 13 12 13 9 16 14 16 9 13 22 13 14 10 31 29 28 24
Tabel 1. Aantal watervogels per telgebied midwintertelling 2011 & totalen 2006 en 2000
11JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
DederdesoortquatalrijkheidisdeWildeEendmet2901exemplaren.DitaantalisinclusiefdeSoepeendenverschiltlichtvandatvan2000(3195)en2006(3025).DitjaarhebbenwegetrachtomSoepeendenvanWildeEendenteonderscheiden.Vandegeteldeeendenbleek15%alsSoepeendgenoteerdtezijn.Voor2000isditpercentagegeschatop10%.
In2011zijnverderhogereaantallengeteldvanFuut,Aalscholver,BlauweReiger(234,tenopzichtevan87in2000),Knobbelzwaan(34in2000en216in2011-wellichtdooronvolledigetellingvanhetCentrumin2000),GrauweGans,Zilvermeeuw(459in2000en1307in2011)envrijwelalleeendensoorten.
OpmerkelijkesoortenwareneenIJsvogelbijdeOostelijkeRingdijk,drieZwarthalszwanen(meerdusdandealbekendetwee)eneenmanCarolina-eend.EenzeldzaamheidvoordezeperiodewarentweeKleineMantelmeeuwen.OokwerdentweeGroteMantelmeeuwengezien.DeMuskuseendwasafwezigterwijlernegengeteldwerdenin2006enéénin2000.Behalveopwatervogelsisookgeletoproofvogels.In2000werdennogvierTorenvalkengeteld,maarin2006en2011warenzeafwezig,waarschijnlijkdoorhetverdwijnenvanruderaleenruigeterreinen.Nieuwin2011wasdeHavik(1)terwijlookSperwer(1)enBuizerd(4)zijnopgemerkt.
BinnenderingA10kentAmsterdameenredelijkgevarieerdepopulatiewatervogels.WildeEend,MeerkoetenKokmeeuwmakendebulkuitvanhetaantalgeteldevogels.DegrotelijnindedrieAmsterdamsemidwintertellingenvan2000,2006en2011iseentoenameindeaantallenwatervogels.Hetisverleidelijkomditalseengestagetoenameindetijdtezien,maardetoenameheeftwaarschijnlijkvooreengrootdeeltemakenmethetweerindeperiodevoorafgaandaandetellingen.Dehogereaantallenvan2006envooral2011kunnenduidenopverplaatsingenvanuithetomringendelandnaarde‘warmere’stadalsgevolgvanvorst.Anderzijdszijndoordetoegenomenbebouwingenkelesoortenvandemeerruderaleterreinenverdwenen.Omtebepalenoftochsprakeisvaneengestageautonometoenamevanwatervogelsindestadzouerbinnenenkelejarenopnieuweenmidwintertellingmoetenplaatsvindenwaarbijindevoorafgaandeperiodegeenvorstvanbetekenisisgeweest.
MetdankaanEllendeBruinvoorhetveleredactiewerkenuiteraardaanalletellers:FrankvanGroen,GuusvanDuin,JanvandeBen,JipBinsbergen,JohnvanderWoude,MaartenMooij,NirkZijlmans,RoelyBos,RonaldPieters,TeunvanDijkenZweitseScheeringa.
LiteratuurHornmanM.,HustingsF.,KoffijbergK.,vanWindenE.,SOVONGanzen-enzwanenwerkgroep&SoldaatL.2011.WatervogelsinNederland2008/09.SOVON-monitoringrapport2011/03,Waterdienst-rapportBM10.24.SOVONVogelonderzoekNederland,Nijmegen.TempelmanD.&F.Visbeen.2001.Watervogeltelling15januari2000inderegioAmsterdam.DeGierzwaluwjg.38(3/4).
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201112
Broedvogelinventarisatiesin2010FrankvanGroen
In2010werdenindeAmsterdamseregio25gebiedenopbroedvogelsgeïnventariseerd,tweemeerdanin2009.SloterparkWestenVondelparkzijnnieuwinhetoverzicht.Tenopzichtevan2009isgeenenkelgebiedafgevallen.Huldedaaromaanalleinventarisantendieelkvoorjaar
weervoordagendauwopstaanominhunvastetelgebiedaandeslagtegaan.DeresultatenvandeinventarisatiesstaanvermeldinTabel1.VooroverzichtenvanbroedvogelinventarisatiesindeAmsterdamseregiouit2005t/m2009wordtverwezennaareerderverschenenartikeleninditblad(LouweKooijmans,2006,2007enVanGroen,2008,2009,2010).AllegebiedenwerdengeïnventariseerdvolgensdeBMP-AmethodevanSOVON(VanDijk,2004).Intotaalbeslaande25geïnventariseerdegebieden1078ha.Hetgemiddeldeoppervlakis43,1ha.HetgrootstegebiedisBotshol(200ha),hetkleinsteHortus&Wertheimpark(4ha).
Inde25telgebiedenzijnin2010van98vogelsoorten7306territoriavastgesteld.UithetoverzichtblijktdatMereldetalrijkstesoortis(555).OptweestaatWinterkoning(457)enopdrieWildeEend(352).Anderealgemenesoortendiebovende300territoriauitkomenzijnMeerkoet,Houtduif,KleineKarekietenKoolmees.Aalscholver(Botshol),GrauweGans,Heggenmus,ZwartkopenTjiftjafoverstijgende200territoria.Zessoortenkomeninalleplotsvooralsbroedvogel:WildeEend,Meerkoet,Winterkoning,Merel,TjiftjafenKoolmees.Driesoortenontbrekenslechtsinéénplot:Heggenmus,PimpelmeesenVink.Negentiensoortenkomeninslechtséénplotvoor.GebiedenmetexclusievesoortenzijnBotshol(Aalscholver,Roerdomp,Lepelaar,Houtsnip,Kokmeeuw,KleineMantelmeeuw,Boompieper),Lutkemeerpolder(Slobeend,Tureluur,Veldleeuwerik,GeleKwikstaart,Ringmus),OostelijkHavengebied(Gierzwaluw,Huiszwaluw),Westgaarde(Goudhaan,Appelvink),Oosterpark(Roek),Diemerpark(IJsvogel)enFlevopark(Ransuil).
Deenigesoortdie,sinds2005,in2010voorheteerstindeAmsterdamseregiowerdvastgesteld
FOTO:KEESFOPMA,centrum,30-06-10
Met 457 territoriastaat de Winterkoning opnummer 2 in de regio
13JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
alsbroedvogelisHoutsnip(Botshol).Soortendieindejaren2006t/m2009welzijnvastgesteldalsbroedvogelmaarnietin2010zijnHeiligeIbis(2006-09Botshol),Wintertaling(2009Diemerbos),Zomertaling(2006Rijperweg,2008Barnegat),Muskuseend(2008-09Erasmuspark,2006-08Frankendael,2009Gerbrandypark),Torenvalk(2006BotsholenDiemerpark,2008Diemerpark),Boomvalk(2008-09Botshol),Patrijs(2006-07Lutkemeerpolder),Zwartkopmeeuw(2006-09Botshol),Visdief(2006en2009Botshol),ZwarteStern(2006-08Botshol),GroteKarekiet(2006en2009Botshol)enZwarteMees(2007Flevopark).VandezetwaalfsoortenstaanerzevenopdeRodeLijst(Wintertaling,Zomertaling,Boomvalk,Patrijs,Visdief,ZwarteSternenGroteKarekiet)enbetreffenertweeexoten(HeiligeIbisenMuskuseend).HeiligeIbisisuitBotsholverdwenenalsbroedvogelomdatzeindewinter2009/2010bijVogelparkAvifaunainAlphenaandeRijnzijn“teruggevangen”.
Naastde25gebiedenuitTabel1wordenbinnenderegioAmsterdamjaarlijksdertienplotsgeïnventariseerdinhetkadervanhetlandelijkweidevogelmeetnetinhetNEM(NetwerkEcologischeMonitoring)inopdrachtvandeprovincieNoord-Holland.ErwordtgewerktvolgensdeBMP-Wmethode(Teunissen&VanKleunen,2000).HetNEM-weidevogelmeetnetwordtgecoördineerddoorSOVON.OmdatmaareenbeperktaantalsoortenwordtgeïnventariseerdstaandegegevensvandezeplotsapartvermeldinTabel2.HetgaatomzesgebiedeninWaterland,drieinhetIlperveld,enMarken,deMiddelpolder,deBovenkerkerpolderendeHolendrechter-enBullewijkerpolder.Naastde21verplichtesoorten(BMP-W)zijnindezeplotsookGrauweGans,Kolgans,Brandgans,GroteenKleineCanadeseGans,NijlgansenKluutgeteld.Alleendesoortendiein2010daadwerkelijkzijnvastgesteldinéénvandedertienplotsstaanvermeldindetabel.Indemeetnetplotswerden992territoriavastgesteld,verdeeldoverachttiensoorten.Kolgans,Kluut,Tafeleend,Wintertaling,Zomertaling,Wulp,Kemphaan,Kwartelkoning,KwartelenPatrijswerdenin2010nietvastgesteldindezemeetnetplots.Vergelekenmet2009werdendrienieuwesoortenvastgesteld.HetgaatomKleineCanadeseGans(5),Brandgans(1)enWatersnip(3).JekanjenatuurlijkafvrageninhoeverreKleineCanadeseGanseenechtesoortis.HetgaatomvogelsdiealskruisingtussenKleineCanadeseGansenBrandgansbeschouwdkunnenworden.In2010warenintweeplotsinhetIlperveldintotaalvijfpaaraanwezig.VerheugendisdatWatersnip,eenbedreigdeRodeLijstsoort,indrieplotswerdvastgesteld(NieuweGouw,BarnegatenRijperweg).Gemiddeldwerdenineenplotbijnatiensoortenvastgesteld.Gruttoisdetalrijkstebroedvogelindemeetnetplots(285territoria),gevolgddoorKievit(189).Vergelekenmet2009hebbendezetweesoortenstuivertjegewisseld.VerderkomenalleenKrakeend(115)enTureluur(150)bovendehonderdterritoriauit.OokScholekster(61)enGrauweGans(47)zijnrelatieftalrijk.VandeachttienvastgesteldesoortenkomenGroteCanadeseGans,KleineCanadeseGans,Brandgans,Watersnip,GruttoenGraspieperalleenindeweidevogelmeetnetplotsvoor.
Grotedelenvanhetstedelijkgebiedzijnmarginaalbiotoopvoorveelvogels.Hierkomenveelvogelsoortenniettotbroedenenalgemenesoortenhalenhiervaakmaarlagedichtheden.Datvan
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201114
sommigesoorten,dieeldersschaarszijn,daarentegenverrassendhogeaantallenkunnenwordenvastgesteldineenstedelijkplotbewijzenweldeaantallenvanGierzwaluw(25),Huiszwaluw(48)enHuismus(68)inhetOostelijkeHavengebied.
Decijfersuitde38onderzochtegebiedengeveneenredelijkcompleetbeeldvandebroedvogelbevolkingindeAmsterdamseregioin2010,metalskanttekeningdathetstedelijkgebiedonderbelichtis.Relatiefweinigplotsbevindenzichinbebouwdgebied,terwijlindeparkenjuistrelatiefveelplotsliggen.DeanimoomarbeidsintensieveBMP-inventarisatiesinstedelijkgebieduittevoerenisvrijlaag.ZelfsineenstedelijkeregioalsAmsterdamligthetovergrotedeelvandegeïnventariseerdeplotsinparkeneninlandelijkgebied.OmtocheenbeterbeeldtekrijgenvanhetwelenweevantypischesoortenvandestadisSOVONdaaromenkelejarengeledenmetMUS(MeetnetUrbaneSoorten)begonnen,eenmethodedieveelmindertijdkost.VoorlopigeresultatenvanMUSindeAmsterdamseregiozijneerderbesprokeninditblad(zieDeBruin2008).DepasopgerichteveldwerkcommissievandeVogelwerkgroepAmsterdamwilproberenallepostcodegebiedeninAmsterdamgeteldtekrijgeninhetkadervanMUS.VoordeelnameenmeerinformatiekancontactwordenopgenomenmetJanSchoppers,jan.schoppers@sovon.nl.
GrofwegzijndeonderzochtetelgebiedenuitTabel1onderteverdelenindrieregio’s:parken(13plots),stedelijkgebied(3plots)enlandelijkgebied(9plots).Zoalsverwachtzijndeplotsinhetstedelijkgebiedsoortenarmer(39verschillendesoorten,gemiddeld27soorten)dandeplotsindeparken(65verschillendesoorten,gemiddeld33soorten)endiehetinlandelijkgebied(84verschillendesoorten,gemiddeld41soorten).Deplotsinhetlandelijkgebiedzijnduidelijkhetsoortenrijkst.Parken Elfvande98soortenzijnin2010alleenindeparkenzijnvastgesteld.HetgaatomOoievaar(FrankendaelenVondelpark),BlauweReiger(Flevopark,FrankendaelenVondelpark),Ransuil(Flevopark),GroeneSpecht(Flevopark,OosterparkenWestgaarde),GroteAlexanderparkiet(Frankendael,OosterparkenVondelpark),GroteLijster(OosterparkenWestgaarde),Goudhaan(Westgaarde),Boomklever(Flevopark,Frankendael,Vondelpark,Westgaarde,RembrandtparkenHortus&Wertheimpark),Roek(Oosterpark)enAppelvink(Westgaarde).Leukisdeaanwezigheidin2010vaneenterritoriumvanGroteLijsterinhetOosterparkeninWestgaarde.Indeperiode2006-2010werdslechtséénmaaleerdereenterritoriumvandezesoortvastgesteld,eveneensinWestgaarde.OpvallendisookdeaanwezigheidvanNachtegaalinhetOosterpark.
Stedelijk gebied Soortendiegebondenzijnaanbebouwingwordenvooralhieraangetroffen.HetgaatomStadsduif,Gierzwaluw,HuiszwaluwenHuismus.AlleenGierzwaluwenHuiszwaluwwerdenin2010exclusiefinhetstedelijkgebiedaangetroffenalsbroedvogelendanalleeninhetplotOostelijkHavengebied.Deindexwaardevanbeidesoortenbereiktein2010eenrecordwaarde(resp.119.en150).Omdatdegegevensvandezetweesoortenslechtsbetrekkinghebbenopééngebiedisdezeggingskrachtbeperkt.
15JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
MetdeHuismusgaathetblijkbaarweerbeter.DezeRodeLijstsoortwerdinvijfplotsvastgesteldenbereiktedehoogsteindexwaardevandeafgelopenvijfjaar(154).Ruim80procentvandeterritoriaisechterafkomstiguitéénplot,hetOostelijkHavengebied.VandetypischstedelijkesoortenlijktalleenStadsduifhetmindertedoen.Dezemoeilijktetellensoortbereiktedelaagsteindexwaardevandeafgelopenvijfjaar(71).
Landelijk gebied Maarliefst29soortenuitTabel1werdenalleeninhetlandelijkgebiedvastgesteldalsbroedvogel.LeukisdeaanwezigheidvaneenterritoriumvanRoerdompinBotsholin2010.IndeafgelopenvijfjaarwerdenvandezegeheimzinnigereigerachtigealleenterritoriavastgesteldinhetDiemerpark(2006-08).Met162territoriainvijfgebiedenbereikteRietzangereenrecordstand.Destandissinds2006gestaagtoegenomen(indexwaarde156in2010).
Exoten Zevenvandevastgesteldesoortenkunnenminofmeeralsexootwordenbeschouwd(7%).HetgaatomSoepgans,Nijlgans,Soepeend,Fazant,Stadsduif,HalsbandparkietenGroteAlexanderparkiet.VandezesoortenzijndeafgelopenvijfjaaralleenNijlgansenHalsbandparkietsterktoegenomen.
Rode Lijst Vandevastgesteldesoortenkomener21vooropdeRodeLijst,waarvanerdriealleenindemeetnetplotszijnvastgesteld(Watersnip,GruttoenGraspieper).Vandeintotaal104vastgesteldesoortenbroedvogelsstaatdus20procentopdeRodeLijst.NaGrutto(285)enTureluur(154)zijnHuismus(83territoria)enHuiszwaluw(48territoria)detalrijkstevandezegroep(beidenalleeninOostelijkHavengebied).OpdevijfdeplaatsstaatditjaarNachtegaalmet42territoriainvijfgebieden,waarvan34indeBrettenzone.OokKneu(28territoriaindriegebieden)enKoekoek(22territoriainelfgebieden)doenhetrelatiefgoedindeAmsterdamseregio.
FOTO:MARIANNESLOT,polderopperwoud,30-06-10
Verheugend is dat de Watersnip in drie plots is vastgesteld
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201116
parken
Par
k D
e K
uil
Een
drac
htsp
ark
Era
smus
park
Fle
vopa
rk
Par
k F
rank
enda
el
Ger
bran
dypa
rk
Oos
terp
ark
Rui
ge R
iet
Slo
terp
ark
Wes
t
Von
delp
ark
Wes
tgaa
rde
Rem
bran
dtpa
rk
Hor
tus
& W
erth
eim
park
Oppervlak (ha) 10,4 32 10 35 14 17,2 15 18,3 10,8 49 42 43 4 1 Dodaars 2 Fuut 1 5 2 2 3 1 7 1 3 Aalscholver 4 Roerdomp* 5 Blauwe Reiger 61 27 1 6 Ooievaar 1 1 7 Lepelaar 8 Knobbelzwaan 1 1 1 9 Grauwe Gans 1
10 Soepgans 3 11 Nijlgans 1 1 2 1 1 1 1 9 1 2 1 12 Bergeend 13 Krakeend 1 2 2 1 2 1 4 2 4 1 14 Wilde Eend 8 12 8 41 16 5 22 6 1 64 10 34 8 15 Soepeend 12 12 22 10 1 3 4 16 Slobeend* 17 Krooneend 18 Tafeleend 1 19 Kuifeend 2 2 2 1 1 20 Bruine Kiekendief 21 Havik 1 22 Sperwer 1 23 Buizerd 2 24 Fazant 1 2 2 25 Waterral 1 26 Waterhoen 4 8 3 6 14 4 7 4 2 16 2 14 27 Meerkoet 7 19 7 16 13 18 7 10 2 26 10 26 1 28 Scholekster 1 1 29 Kleine Plevier 30 Kievit 31 Houtsnip 32 Tureluur* 33 Kokmeeuw 34 Kleine Mantelmeeuw 35 Stadsduif 4 6 15 28 36 Holenduif 1 3 3 1 3 1 7 6 1 37 Houtduif 16 20 12 16 15 12 24 17 13 61 6 51 8 38 Turkse Tortel 1 2 1 2 2 1 3 39 Halsbandparkiet 2 4 2 11 4 1 7 4 1 27 10 7 40 Grote Alexanderparkiet 1 1 2 41 Koekoek* 1 1 1 1 42 Bosuil 1 43 Ransuil* 1 44 Gierzwaluw 45 IJsvogel 46 Groene Specht* 1 1 1 47 Grote Bonte Specht 1 3 1 6 1 1 2 5 1 8 8 8 1 48 Veldleeuwerik* 49 Boerenzwaluw* 50 Huiszwaluw*
Tabel 1. Resultaten broedvogelinventarisaties Amsterdam 2010
17JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
stedelijk gebied landelijk gebied
De
Mira
ndab
ad
Oos
telij
k H
aven
gebi
ed
Pol
derw
egge
bied
Bot
shol
Bre
ttenz
one
Die
mer
bos
Die
mer
park
Lut
kem
eerp
olde
r
Oev
erla
nden
Wes
t
Blo
esem
park
Kle
ine
Poe
l
Oev
erla
nden
Zui
d
To
taal
201
0
Inde
x 20
07
Inde
x 20
08
Inde
x 20
09
Inde
x 20
10
23 45 21 200 117 42 84 194 16 8 20 7 1078 3 6 9 125 175 113 113 3 2 17 2 8 4 3 3 6 70 96 96 92 113 271 271 117 111 115 132 1 1 89 64 72 69 74 2 26 26 218 164 264 236 2 2 1 1 1 1 1 1 13 143 214 200 157 148 17 1 7 9 12 5 200 129 121 149 150 5 8 1 10 1 2 1 1 4 2 11 54 100 129 143 195 2 2 4 1 7 26 9 8 24 2 97 81 108 104 160 8 12 13 13 11 17 9 x 13 1 10 10 352 90 93 86 90 2 1 3 1 1 x 2 74 118 112 94 97 1 1 3 1 4 1 2 4 23 2 11 7 3 2 3 59 144 148 141 193 1 1 2 3 1 1 1 7 1 1 3 7 2 1 1 13 111 111 89 144 5 6 3 5 4 1 2 2 33 100 88 106 88 2 1 4 2 1 2 2 1 9 x 1 102 113 103 97 97 8 23 5 27 30 9 22 x 4 2 11 8 311 102 95 99 101 2 1 5 1 3 4 1 16 1 3 21 127 120 80 140 1 1 4 4 160 160 61 63 34 28 1 1 9 4 16 82 104 116 72 71 1 2 3 32 94 122 128 122
12 12 24 2 7 1 3 x 1 6 339 113 117 107 103 1 1 1 1 16 91 55 73 100 5 2 2 2 91 91 103 109 147 4 6 5 1 3 1 1 1 22 100 96 92 80 2 1 4 1 25 25 114 114 100 119 1 1 3 2 6 5 2 3 1 1 1 67 110 121 115 121 1 1 1 2 3 48 48 84 116 141 150
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201118
parken
Par
k D
e K
uil
Een
drac
htsp
ark
Era
smus
park
Fle
vopa
rk
Par
k F
rank
enda
el
Ger
bran
dypa
rk
Oos
terp
ark
Rui
ge R
iet
Slo
terp
ark
Wes
t
Von
delp
ark
Wes
tgaa
rde
Rem
bran
dtpa
rk
Hor
tus
& W
erth
eim
park
51 Boompieper 52 Gele Kwikstaart* 53 Witte Kwikstaart 2 54 Winterkoning 13 20 12 26 14 8 17 28 14 72 30 36 3 55 Heggenmus 9 12 x 6 7 7 8 17 11 27 14 19 4 56 Roodborst 4 10 3 10 2 3 2 9 8 11 30 11 57 Nachtegaal* 1 58 Blauwborst 59 Zwarte Roodstaart 60 Merel 18 30 10 35 14 13 33 31 21 78 39 73 6 61 Zanglijster 1 2 1 6 1 1 4 12 4 9 7 7 62 Grote Lijster 1 1 63 Sprinkhaanzanger 64 Snor* 65 Rietzanger 66 Bosrietzanger 1 3 1 1 1 67 Kleine Karekiet 4 5 4 7 3 2 1 68 Spotvogel* 69 Braamsluiper 1 1 2 70 Grasmus 1 2 1 71 Tuinfluiter 2 4 11 1 3 4 72 Zwartkop 4 4 2 13 4 2 6 13 4 14 21 15 73 Tjiftjaf 6 9 3 14 7 3 6 14 5 19 16 20 1 74 Fitis 3 3 7 1 4 75 Goudhaan 3 76 Grauwe Vliegenvanger* 1 77 Baardman 78 Staartmees 2 2 1 4 2 1 3 3 1 6 6 4 3 79 Matkop* 80 Pimpelmees 7 12 6 14 3 6 10 12 12 20 12 17 4 81 Koolmees 15 25 9 17 11 10 22 20 17 24 31 33 5 82 Boomklever 3 2 4 2 1 1 83 Boomkruiper 2 5 2 5 4 2 6 3 2 9 8 6 2 84 Gaai 1 2 1 2 2 1 1 3 1 3 3 2 1 85 Ekster 4 4 3 12 4 2 8 5 3 14 4 29 1 86 Kauw 4 6 11 10 7 1 87 Roek 1 88 Zwarte Kraai 1 3 1 11 3 1 14 2 2 16 3 7 2 89 Spreeuw 2 90 Huismus* 2 91 Ringmus* 92 Vink 3 4 1 3 4 2 6 2 6 5 16 11 2 93 Groenling 1 1 4 2 1 4 4 1 1 3 94 Putter 1 1 1 1 1 95 Kneu* 96 Goudvink 97 Appelvink 1 98 Rietgors
aantal territoria 146 229 94 394 219 113 281 260 134 615 311 469 74 aantal soorten 34 30 26 45 37 30 37 35 25 39 42 35 26
* Rode Lijst-soort x = wel broedvogel, niet geteld
19JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
stedelijk gebied landelijk gebied
De
Mira
ndab
ad
Oos
telij
k H
aven
gebi
ed
Pol
derw
egge
bied
Bot
shol
Bre
ttenz
one
Die
mer
bos
Die
mer
park
Lut
kem
eerp
olde
r
Oev
erla
nden
Wes
t
Blo
esem
park
Kle
ine
Poe
l
Oev
erla
nden
Zui
d
To
taal
201
0
Inde
x 20
07
Inde
x 20
08
Inde
x 20
09
Inde
x 20
10
12 12 100 200 267 200 2 2 1 3 3 9 58 100 83 75 9 1 7 x 64 19 33 x 7 3 9 12 457 110 116 110 93 5 2 6 x 30 6 22 x 3 3 2 220 85 115 137 133 5 x 5 7 1 x 1 4 126 103 90 81 67 34 2 4 1 42 119 77 74 135 4 14 2 13 8 41 132 106 135 121 1 1 2
17 16 20 x 35 14 20 x 5 9 8 10 555 96 92 104 98 2 1 3 22 5 8 2 4 3 2 107 98 84 97 85 2 4 6 6 11 1 28 97 97 85 85 7 2 1 10 53 68 26 53 81 39 10 22 10 162 114 140 148 156 2 29 5 26 15 2 86 132 101 130 95 x 123 10 98 48 7 4 7 12 335 116 116 138 144 1 2 1 4 64 55 27 36 1 7 1 1 1 15 100 267 133 433 2 47 9 49 7 1 1 120 131 107 148 157 x 21 18 34 1 6 3 5 1 114 140 131 122 139 2 4 x 26 22 16 3 5 10 6 5 201 95 100 100 120 4 1 5 x 42 23 34 2 4 5 8 8 259 110 120 131 141 x 64 26 51 9 10 2 8 11 199 116 103 125 106 3 2 3 1 1 2 1 1 3 6 2 2 1 54 97 118 115 115 1 6 3 10 43 57 64 71 8 8 8 9 7 6 8 x 3 2 4 198 92 92 99 89
11 12 8 x 17 10 18 x 4 7 6 8 340 107 118 113 124 13 83 100 133 150 2 1 4 1 4 2 70 98 85 93 98 3 7 3 5 1 1 1 44 65 70 80 80 7 7 2 1 10 3 x 1 124 99 88 99 97 4 1 1 1 46 96 85 104 133 1 2 8 3 2 7 3 10 1 1 3 106 102 103 97 125 1 3 1 x 1 8 92 100 54 62 68 4 8 1 83 83 100 111 154 4 4 5 2 1 x 3 10 1 1 3 1 5 97 79 89 119 119 1 2 2 1 20 3 34 3 3 1 92 91 109 111 150 3 1 3 10 4 2 28 56 70 78 93 8 17 3 28 89 58 53 147 1 2 3 1 41 10 3 17 20 1 92 84 120 112 123
134 267 148 936 830 282 691 237 111 67 130 134 7306 99 101 101 104 26 29 29 60 50 42 59 55 31 23 35 27 99 101 106 102 103
index 2006=100
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201120
Wintertaling(2009Diemerbos),Boomvalk(2008en2009Botshol),Visdief(2006en2009Botshol)enGroteKarekiet(2009Botshol)zijnRodeLijstsoortendiesinds2009zijnverdwenenindeonderzochteplots.
DemeesteRodeLijstsoortenkomenvoorindeLutkemeerpolder,netalsinvoorgaandejaren.In2010ginghetomtiensoortendieinhettotaal27territoriabezetten(Slobeend,Tureluur,Veldleeuwerik,Boerenzwaluw,GeleKwikstaart,Snor,Spotvogel,Huismus,RingmusenKneu).Tenopzichtevan2009isGrauweVliegenvangerverdwenenalsbroedvogelindeLutkemeer.Sinds2006werdSlobeendhiervoorheteerstvastgesteld.Snoristerug;dezesoortwerdhierookin2008vastgesteld.InhetDiemerparkwerdenin2010zesRodeLijstsoortenvastgesteld(Koekoek,Nachtegaal,Snor,Spotvogel,MatkopenKneu).VerderscorenBotsholendeBrettenzonegoedmetelkvijfRodeLijstsoorten;BotsholmetRoerdomp,Koekoek,Snor,SpotvogelenGrauweVliegenvangerendeBrettenzonemetKoekoek,Boerenzwaluw,Nachtegaal,MatkopenKneu.VijfgebiedenherbergenelkdrieRodeLijstsoorten;Flevopark(Koekoek,RansuilenGroeneSpecht),Oosterpark(GroeneSpecht,NachtegaalenHuismus),Westgaarde(Koekoek,GroeneSpechtenGrauweVliegenvanger),Diemerbos(Koekoek,NachtegaalenMatkop)enKleinePoel(Koekoek,NachtegaalenHuismus).IndeweidevogelmeetnetplotszijnzevenRodeLijstsoortenvastgesteld:Slobeend(29),Watersnip(3),Grutto(285),Tureluur(150),Veldleeuwerik(7),Graspieper(11)enGeleKwikstaart(18).IndeplotsBovenkerkerpolderenRijperwegwerdenzesRodeLijstsoortenvastgesteld.IndrievandedertienplotswerdenvijfRodeLijstsoortenvastgesteld,intweeplotsvier.DegebiedenmethethoogsteaantalterritoriavansoortenvandeRodeLijstzijnMarken(118),vooraldankzijGruttoenTureluur,enhetOostelijkHavengebied(116),dankzijkoloniesvanHuiszwaluwenHuismus.Vande38onderzochteplotskomtintienplotsgeenenkeleRodeLijstsoortvoor(Eendrachtspark,Erasmuspark,Frankendael,Gerbrandypark,SloterparkWest,Vondelpark,Rembrandtpark,HortusenWertheimpark,DeMirandabadenBloesempark).DitzijnvrijwelallemaalindestadgelegenparkenofparkachtigegebiedenwaarzelfsHuismushetlaatafweten.
Amsterdamse Index Inhetbroedvogeloverzichtuit2007(VanGroen,2008)isdeAmsterdamseindexgeïntroduceerd.Hiermeeishetmogelijkvasttestelleninhoeverrevogelstoe-ofafnemen.Ineersteinstantieisopgrondvandegegevensvantwaalfgebiedeneenindexwaardevandealgemeneresoortenberekend.Netalsin2009zijnnuvanachttiengebiedendebroedvogelgegevensuitdejaren2006t/m2010bekend.HetgaatomFlevopark,Frankendael,Hortus&Wertheimpark,Oosterpark,Rembrandtpark,Westgaarde,DeMirandabad,OostelijkHavengebied,Polderweggebied,Botshol,Brettenzone,Diemerbos,Diemerpark,Lutkemeerpolder,OeverlandenWestAmstelveensePoel,Bloesempark,KleinePoelenOeverlandenZuidAmstelveensePoel.
Deindexisalleenopgesteldvoorsoortenmetinéénvandeonderzochtejarenminimaal10territoriaindezeachttiengebiedensamen.Hetjaar2006isop100gesteld(zietabel).Van65soorteniseenindexcijferberekend.Uitdeindexcijfersblijktdatzowelhettotaleaantalterritoriaalshettotaleaantalvastgesteldesoortenlichtistoegenomenindeachttienplots.Sinds2006issprakevaneentoenamemet4%inhetaantalterritoria.Detoenameismetnamesinds2009opgetreden.Daarnaastisvantwaalfsoortenuitdeweidevogelmeetnetplotseenindexcijferberekend.Vande65soortenwaarvooreenindexwaardeisberekendnemen40soortentoe(62%)en24af(37%)tenopzichtevan2006.VoorTurkseTortelis,naeendipin2008,deindexwaardeweer100in2010.
DehoogsteindexcijferswordengevondenbijBraamsluiper(433,vooraldankzijdetoenameindeBrettenzone),Lepelaar(236),Boompieper(200),Nijlgans(195),Kuifeend(193;162weidevogelmeetnet),GeleKwikstaart(164,weidevogelmeetnet),Krakeend(160),Knobbelzwaan(157)enGrasmus(157).Anderesoortendiesinds2006metmeerdan50%zijntoegenomenzijnRietzanger(156),Bergeend(155,weidevogelmeetnet),Huismus(154),GrauweGans(150),
21JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Ilpe
rvel
d, N
ieuw
e G
ouw
Ilpe
rvel
d, G
ouw
sloo
t
Ilpe
rvel
d, D
orre
Il
Wat
erla
nd, B
elm
erm
eer
Wat
erla
nd, P
oppe
ndam
Wat
erla
nd, B
arne
gat
Wat
erla
nd, R
ijper
weg
Wat
erla
nd, B
roek
erm
eer
Wat
erla
nd, R
ietb
roek
Mar
ken
Hol
endr
echt
er-
en B
ulle
wijk
erpo
lder
Mid
delp
olde
r A
mst
elve
en
Bov
enke
rker
pold
er
To
taal
201
0
Inde
x 20
07
Inde
x 20
08
Inde
x 20
09
Inde
x 20
10
Oppervlak (ha) 34 44 40 48 55 41 47 64 59 40 52 65 59 648 1 Knobbelzwaan 1 2 1 1 1 2 2 10 115 138 62 77 2 Grauwe Gans 18 1 13 1 2 12 47 3 Grote Canadese Gans 1 1 1 3 4 Kleine Canadese Gans 2 3 5 5 Brandgans 1 1 6 Nijlgans 1 1 1 1 1 1 6 7 Bergeend 2 1 8 6 4 3 1 2 2 1 1 31 130 160 100 1558 Krakeend 10 16 6 6 10 7 10 2 2 6 12 25 3 115 88 96 97 1249 Slobeend* 2 4 3 1 1 4 4 3 5 2 29 70 80 75 73
10 Kuifeend 7 4 1 3 6 21 115 115 162 16211 Scholekster 1 6 4 4 1 4 4 4 2 4 11 9 7 61 79 92 61 81 12 Kievit 3 15 8 4 10 24 19 2 5 33 19 28 19 189 94 81 67 59 13 Watersnip* 1 1 1 3 14 Grutto* 4 42 14 6 19 37 27 1 2 57 19 23 34 285 85 92 74 98 15 Tureluur* 18 8 3 7 20 9 1 53 9 6 16 150 103 109 109 11616 Veldleeuwerik* 1 2 3 1 7 100 61 30 30 17 Graspieper* 6 3 2 11 105 86 129 52 18 Gele Kwikstaart* 3 3 4 5 3 18 118 109 109 164
aantal territoria 56 117 51 35 55 118 85 10 14 167 76 118 90 992 92 95 80 93 aantal soorten 12 14 11 9 8 11 11 5 7 10 9 11 11 18 100 107 100 113
Tabel 2. Resultaten weidevogelmeetnetplots 2010
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201122
Huiszwaluw(150),Boomklever(150)enGroenling(150).GrootstedalerszijnKokmeeuw(28,afnamekolonieBotshol),Veldleeuwerik(30,weidevogelmeetnet),Spotvogel(36),Graspieper(52,weidevogelmeetnet),Snor(53),Kievit(59,weidevogelmeetnet),Spreeuw(62)enRoodborst(67).ViervandezeachtsoortenzijnRodeLijstsoorten.Veertienvande21in2010vastgesteldeRodeLijstsoortenkwameninvoldoendematevooromoptekunnennemenindeindex.Vandezeveertiensoortenzijnsinds2006zessoortentoegenomen(Tureluur,GeleKwikstaart,Huiszwaluw,Nachtegaal,HuismusenKneu).VoorNachtegaalenKneugeldtdatdetoenamerecentisendatdezevoornamelijktedankenisaandeontwikkelingenineenenkelgebied(BrettenzonevoorNachtegaalenDiemerparkvoorKneu).AchtRodeLijstsoortenzijnafgenomen(60%).HetpercentagevandeRodeLijstsoortendatafneemtisdusveelhogerdandatvanallesoorten(37%).Meerkoetis,metindexwaardentussende95en101overdeinventarisatiejarenheen,demeeststabielesoort.OpdetweedeplaatsquastabielaantalterritoriakomtMerel,metindexwaardentussende92en104.Hoeweldetweewintersvoorafgaandeaanhetbroedseizoenvan2010relatiefstrengwarenlaatdeindexvanWinterkoningslechtseengeringeafnamezien.Mogelijkheeftdezesoortinhetrelatiefwarmestedelijkgebiedminderlastvandekou.
Voordeplotsvanhetweidevogelmeetnetiseenaparteindexopgesteld.Desoortdiesinds2006hetmeestisafgenomenisVeldleeuwerik(min70%).GeleKwikstaart,Kuifeend,Bergeend,KrakeendeninminderemateTureluurnamentoesinds2006.
Bovenstaandlijstjevanstijgersendalerswijktafvanhetlijstjeuithetvorigeoverzicht.Naarmatedeindexovermeerjarenberekendwordtzullendeechtestijgersendalersersteedsbeteruitkomen.Vogelsoortenwaarvandeaantallenvooralaanpopulatieschommelingenonderhevigzijnzullengeenduidelijketrendlatenzien.Hetzoumooizijnindienbroedvogelgegevensvaninditoverzichtnogontbrekendegebiedenbeschikbaarkomen.Ineenvolgendeversievanditoverzichtkandeindexdanwellichtberekendwordenmetgegevensuitmeergebieden.GebaseerdopmeergegevenszaldeAmsterdamseindexaanbetrouwbaarheidwinnen.
TellersdiehungegevensnognietaanSOVONhebbendoorgegevenwordenhierbijopgeroependatalsnogtedoen.DegegevenswordendoorSOVONgebruiktbijdeberekeningvanlandelijkeindexen.Vooreenaantal(algemenere)soortenishetookmogelijkregionaleindexenofindexenperbiotoopteberekenen.Vanwegehetfeitdatinstedelijkgebiedrelatiefweinigproefvlakkenliggenzijndezegegevensvanextrabelang.Hetbeschikbaarzijnvangegevensvaneenpaarplotsmeerofminderkanhetverschiluitmakentussenhetwelofnetnietkunnenberekenenvanbetrouwbareindexenvoordeurbaneregio.Hopelijkzijnalletellersookditvoorjaareropuitgetrokkenomdevastetelgebiedenopnieuwteinventariseren.MetingangvanditjaarishetmogelijkdegeldigewaarnemingenvanelketelrondeintevoerenviadewebsitevanSOVON.Alsallesisingevoerdkandeclusteringmet
eendrukopdeknopautomatischwordenuitgevoerd.Opdezemanierwordthetsomsalsmoeilijkervarenclusterprocesgestandaardiseerd.Ditscheeltooknogeenseenhooptijd.Bijdezeroepikiedereendanookopdegegevensautomatischtelatenclusteren.Hierdoorzijnderesultatenvandeverschillendegebiedennogbetervergelijkbaar.Mensendieookgraagwillendeelnemenaanbroedvogelinventarisatieskunneneenkeermeteenervarentellermeelopenofeenkeermeedoenaaneencursusomhunveldkennisopniveautebrengen.Vooraldekennisvandezangvanderelevantevogelsoortenengestandaardiseerdwerkenisessentieelomtekomentotbetrouwbareinventarisatieresultaten.
DekaartvanhetwerkgebiedvandeVWGAistevindenopvogelwerkgroepamsterdam.nl.
Dankwoord Devolgendepersonen,opvolgordevanvoornaam,hebbenin2010meegewerktaandeinventarisaties.AleidOfferhaus(OeverlandenWest,Bloesempark),AnnvanEchtelt(Diemerbos),AukeJansen(Frankendael),BenDaemen(Flevopark,Oosterpark,OostelijkHavengebied),BramHeuseveldt(OeverlandenZuid),CathyWiersema(Diemerbos),ErikdeVries(OeverlandenWest,Bloesempark),FrankvanGroen(Vondelpark,Polderweggebied,Diemerbos,Bovenkerkerpolder,Middelpolder,Holendrechter-enBullewijkerpolder,Broekermeer,Barnegat,NieuweGouw,Gouwsloot,DorreIlp),HenkBreij(KleinePoel),HesterSchoute(Oosterpark),JanvanBlanken(Westgaarde,Lutkemeerpolder),JanHinloopen(Diemerbos),JanTimmer(Hortus&Wertheimpark),JannekeDijs(Diemerbos),JohnvanderWoude(Botshol),LammertvanderVeen(Diemerpark),ManuelSegondvonBlanchet(Hortus&Wertheimpark),MaritBoots(OeverlandenWest,Bloesempark),MerijnvanLeeuwen(Diemerpark),Peter-PaulBoermans(OeverlandenWest,Bloesempark),PetraSnijder(Diemerbos),PhilippDerks(ParkDeKuil,Eendrachtspark,Erasmuspark,Gerbrandypark,RuigeRiet,SloterparkWest),RobBaars(Diemerpark),RonaldPieters(Frankendael),RuudBrouwer(Marken,Belmermeer,Poppendam,Rijperweg,Rietbroek),SilvanLaan(Diemerpark),TeunvanDijk(Rembrandtpark,Brettenzone),WendyBachKolling(Oosterpark)enZweitseScheeringa(DeMirandabad).
DankgaatookuitnaardeProvincieNoord-HollandvoorhetbeschikbaarstellenvandegegevensvanhetWeidevogelmeetnettenbehoevevanditoverzicht.
Literatuur
DeBruinE.2008.MUS-seninGrootAmsterdam.DeGierzwaluwjg.46(2):11-17.VanDijk,A.J.2004.HandleidingBroedvogelMonitoringProject(broedvogelinventarisatiesinproefvlakken).SOVONVogelonderzoekNederland,Beek-Ubbergen.VanGroen,F.M.2008.Broedvogelinventarisatiesin2007.DeGierzwaluwjg.45(4):14-21.VanGroen,F.M.2009.Broedvogelinventarisatiesin2008.DeGierzwaluwjg.46(4):8-17.VanGroen,F.M.2010.Broedvogelinventarisatiesin2009.DeGierzwaluwjg.47(4):10-20.LouweKooijmans,J.2006.Broedvogelinventarisatiesin2005.DeGierzwaluwjg.44(1):12-13.LouweKooijmans,J.2007.Broedvogelinventarisatiesin2006.DeGierzwaluwjg.44(4):8-13.TeunissenW.A.&vanKleunenA.2000.Weidevogelsinventariserenincultuurland.HandleidingNationaalWeidevogelmeetnet.SOVONVogelonderzoekNederland,Beek-Ubbergen.
23JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201124
GierzwaluwnieuwsGerardSchuitemaker
GierzwaluwBeschermingNederlandiseenverenigingdiealsdoelheefthetbeschermenvandeGierzwaluwinNederlanddoorhetdoenvanonderzoek,verspreidingvankennis,beschermingvanbestaandenestgelegenheidenuitbreidingvanmogelijkenestplaatsen.
HierondereenaantalvanderecenteactiviteitenvandeGierzwaluwwerkgroepAmsterdam.
Oostenburg (Oostelijke Eilanden) In2009werddewerkgroepbenaderddooreenbewonerindeOostenburgerdwarsstraat.WoningcorporatieDeAlliantiezougaanrenoveren.DewerkgroepnamcontactopenkwamingesprekmetRabiKhettabi,deprojectleider.Erwerdenafsprakengemaaktenvoorafgekekenwaardevogelsinvlogen.Ditblekenernogalwattezijn.Devogelsnesteldenvooralachterdekantpannen.Deopeningtussendepannenendemuurzoubehoudenblijven.Erzougeenlatwordenbevestigdtussendepanenmuur.Verderwildedecorporatieenkelegierzwaluwpannenleggenenophetnoordentwintigbeugelkastenplaatsen.Ditprojectgaatditjaardetweedefasein.Deuitvoerderheeftzelfstrootjesindebeugelkastengedaan!Devogelskunnenterugkomen.
Nestkasten ophangen met een Boogert hoogwerker Op31maart,indestromenderegen,heeftdewerkgroepzestienbeugelkastengeplaatstaandeZieseniskade-deachterzijdevandeWeteringschans-endertienaaneenpandindeKerkstraat.Deactieverliepvoorspoedigomdatdebewonersflinkmeehielpen.Ditleverdevoordewerkgroepeennieuwedeelnemerop:MathieuWoldhuis.ErzijneendertigtalArtidomuskastjesingemetseldaandeachterzijdevanhetDeLaMarTheater.HansWillemsenwasbetrokkenbijditprojectenhadhetvoorstelombijdedakkappeneenopeningtehandhaven.DezegafvleermuizenenGierzwaluwendemogelijkheidomintevliegen.Op7aprilhingenFransLeveltenGerardSchuitemakerzesbeugelkastenopbijMarianneNotmeier.Fransheefttevenshetapparaatvoorhetlokkengerepareerd;deaccuendespeakerzijnvervangen.
Burgerziekenhuis klaar HetvoormaligeBurgerziekenhuisaandeLinnaeusstraatisaf(zieookDeGierzwaluw47(3)2009).Deinvliegopeningenbijdeboeidelenzijnbehoudenendeloodslabbeaandeachterzijdeisnaderenovatienietmeertoegepast.
Blankenstraat & Czaar Peterstraat DewerkgroepwerdinjanuaribenaderddoorbewoonsterMargaKunst.Zijbrachtonsopdehoogtevanwerkzaamhedenaandegevelsendakenindezestraten.WijhebbenwoningcorporatieEigenHaardbenaderdeninmaartafsprakenkunnenmaken.Degootbekistingwordtvervangen.Hierzijnnestenteverwachtendaarwaardebekistingisdoorgerot.
Deuitvoerdergafaanwelmeetewillendenken.Onsvoorstelwasomtegendegevelsleuventemakenvan3x7cm.Beslotenisdatelkehoekeensleufkrijgt.Datzijndanachtsleuvenperblok.Eentoenamevannestgelegenheid!
De Obrechtkerk Dezekwestielooptalgeruimetijd.Deprojectleidervoeldeeerstnietveelommeetedenkenaaneenoplossing.Ookhiernesteldendevogelsindegootbekistingdaarwaardezedoorgerotwas.DeheerEvertshadin2010eengesprekmetMarleenAndriessen.Op15maartkwamhijmeteenvoorstelomtwintigWavekaneststenentestapelenineenconsoleaandezijkantvandekerk.Ditzoutotaal€3800kosten.DewerkgroepheeftbijhetEducatiecentrumAmsterdamsubsidieaangevraagdvoor€2500.BewonerPeterLantinkheeftzichbereidverklaardgaranttestaanvoorditbedrag.
Meer informatie: www.gierzwaluwbescherming.nlGierzwaluwwerkgroep Amsterdam: 020-6164759
25JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Juveniele Gierzwaluw in Nes aan de Amstel
FOTO:LOESTIMMER
De Gierzwaluw arriveert eind april in Nederland. De oude nestplaats wordt weer betrokken en de vogels beginnen het oude nest op te knappen. Half mei worden twee eitjes gelegd. Dat is de tijd dat de Gierzwaluwen komen die nog geen eigen nest hebben. Zij vliegen door de straten en langs de gevels om een opening te zoeken en laten dan hun luide roep horen. Deze vogels slapen in de lucht op drie kilometer hoogte!De Gierzwaluw is drie maanden in Nederland om te broeden. De jongen vliegen eind juli uit en vertrekken dan direct naar Zuid-Afrika. De oudervogels gaan ongeveer een week later. Dan moeten we negen maanden wachten eer ze terugkeren.
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201126
Soms wil je net iets hoger staan
FOTO:SANNEHIRSCHLER
WeekjeExtremaduraSanneHirschler
TwintigVWGA-ersverzameldenzich16april2011opSchiphol,klaarvooreenzesdaagsereisnaarSpanje.WevliegenrechtstreeksnaarMadrid,waarwedriehuurauto’sophalen,inpakkenennaarTorrejónelRubiorijden,eengrootgebiedindeExtremaduratenzuidwestenvan
Madrid.Hetgebiedkenmerktzichdooreenbijzonderlandschap:dedehesa.Kurkeiken,steeneikenenolijfbomenstaanoveralenwordenongeveerelketienjaarbewerkt,zodatermooieopen,bredekruinenontstaan.Zebeschermenhetlanderondertegenzowelzonalsregen.Degrondwordtelkjaarvooreenanderdoeleindegebruikt.Variërendvanbraakligging,hetverbouwenvangraantothetlatengrazenvanveeofvarkens;alleskan.Dezeafwisselingzorgtookvooreengrotevariatieaanvogelsenanderefaunaenflora.Onshoofddoel:devogels,maarwenementijdensdezereisallesmee.
Deeerstedagbegintbewolkt,maarhetweerklaartsnelop.DeValeGierenzwevenalvroegdoordeluchtenhetisbijdegierenrotsalflinkdrukmetzowelgierenalstoeristen.EenaantalZwarteOoievaarscirkelenbovenons,evenalseenSlechtvalk.OokdeBlauweRotslijstersenRoodstuitzwaluwenlatenzichgoedzien.Wateenfantastischbeginvandezereis!Naeenmooiewandelingdooreenmediterraanbosvolgenerdezedagnogeenaantalgierenrotsen.EenAasgierzitmooiinzichtbovenopeenrots,deZwarteWouwenvliegenonsomdeoreneneenjongeOehoezitgoedverstoptineennestholte.Eenmaalgevondenishijgoedtezien.
Ookdagtweebegintbewolkt,enweerklaarthetalsnelop.Eenmooiedagomnaardesteppetegaan.EenkansomdeveleKuifleeuwerikenenGrauweGorzeneensvandichtbijtebekijken.Het
gelukisaanonzekantwanneerervlaklangsdewegeenmannetjeKleineTraploopt.OoklatenvierKuifkoekoekenzichprachtigzien,inclusiefparingsritueel,ennietveellaterzienweverwegdeeersteGroteTrappen.WekomenpaslaataanbijderivierdeAlmonte,waarweeenwandelingmakendooreenprachtigdal.Voordebloemenliefhebbersisditééngrootparadijs.EenSlangenarendvliegtover.Dedageindigtinderegen,netoptijdzijnweweerterugbijdeauto’s.Maardedagisnahetetennognietvoorbij,eendeelvandegroepgaatopavondexcursie.WezieneenNachtpauwoog,AmerikaanserivierkreefteneneenBoomkikker,zuidelijkevorm,enopdeterugwegeenRugstreeppad.Rond11uurisdedagtochechtvoorbij.
Dederdedagbegintbewolktenblijftbewolkt.Hetweerisechtergoedgenoegomeenboswandelingtemaken.OnzelijstwordtaangevuldmeteenKleineBonteSpecht,eenWielewaaleneenaantalkleinebosvogels.Daarnaishettijdvooreenbezoekaandezogenoemde‘Ooievaarsbijlmer’.Meerdanzestigpalenmetnestenbijelkaar,allemaalbezet.Evenverderopbevindenzichwatervogels.EenRoodkopklauwierlaatzichgoedzienendeSteltklutenvliegenvelerondjeswanneerereenDwergarendoverkomt.DaneenaantalBlauweEkstersgoedinzicht,KleineZwartkoppenenRoodborsttapuiten.DannogmeerOoievaars,broedendoprotsendezekeer.Nadatiederzijneigenstukheeftgewandeld,ishettijdvoordeterugweg.Met’savondsvoordeliefhebberseenamfibieënexcursie.Rugstreeppadden,Ribbensalamanders,Marmersalamanders,BoomkikkerseneenhelegroteGewonePad(Spaansevariant)kunnenwetoevoegenaanonzesoortenlijst.
27JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Zwarte Ooievaars
FOTO’S:SANNEHIRSCHLER
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201128
Dagvier,hetweerlijktweerwatslechtertezijn.Gelukkigbestedenwehetgrootstedeelvandedagmetrondrijdenoverdesteppe.MaarnietvoordatwedeGrijzeWouwhebbengevonden.DoorhetkoudereweerzijndeGroteenKleineTrappenbeterteziendaneenpaardageneerder.DeRodePatrijzenzittenvandaagookwatdichterbijenerziteenScharrelaaropeendraadnaastdeweg.MeerdantwaalfGrauweKiekendievenhoudenonsenigetijdbezig,evenalshetzoekennaarSteenuilenopdeveleoudemuurtjes.Opdeterugwegeenheftigeonweersbui.En’savondsnogmaalseenamfibieënexcursievooreeniederdieinteresseheeft.
Ondankshetfeitdathetkoudennattigis,wagenweonsopdagvijftochaaneentweedebezoekaandegierenrots.Degierenzijnvandaagnietzoactief,maardeGrijzeGors,BlauweRotslijster,SlechtvalkenenEuropeseKanarieslatenzichdestebeterzien.DejongeOehoezitnogopdezelfdeplekalseenaantaldagengeleden.Opeenseengil:“SpaanseKeizerarend!!!”,maarhijiswegvoordatiedereenhemheeftkunnenzien.Nietveellaterkomthij(ofzij?)terug,gevolgddooreentweede.Eénvanbeidegaataandeoverkantineenboomzitten,dewitteschouderszijngoedtezienwanneerhijvooroverbuigt.Wateenprachtigbeest!Hetbezoekaanhetkurkeikenbosindebuurtisweerdemoeitewaard,nietalleenvanwegedevogels,maarookvanwegehetmooielandschap.Onsrestnualleennogeenstukmoerasgebied.Lachsterns,Purperreigers,Woudaapjes,eenPurperkoetvooreenenkelegelukkige.Cetti’sZangerslatenzichoveralhoren.EenMoorsebeekschildpadlooptoverdeweg,hetisnietonzeeerste.Daarnaindestromenderegenterugdooreenmooistukdehesa.EnalsweterugkomenevencontrolerenofdePutterinhetnestvoorhetpensionnognietweggedrevenis;hijziternog!
WesluitendeweekafmeteenechteSpaansepaasprocessie.Zodoenwetochnogwataancultuur.Endanishettijdvooreenvroegeochtend,eenautoriteneenpaaruurvliegen.EninNederland:prachtigweer!Nogeven(na)genieten,meteensoortenlijstvan124soortenzijnweondankshetweergoedgeslaagd.MetdankaanMike,onzereisleiderenchauffeur,enPeterenAnja,deanderetweechauffeurs.
Steltkluut
29JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Waarnemingenjanuari-maart2011AukeJansen
Beginjanuaristroomde250.000literstookolieindeAmsterdamsehavenenhetNoordzeekanaalals
gevolgvaneenaanvaring.Honderdenvogelszijnhetslachtoffergewordenvan“dekleineolieramp”.Vooralmeeuwen,Meerkoeteneneendenmoestenhetontgelden.IndeBovenkerkerpolderhaddenganzenenzwanenhetzwaarteverduren.Inhetkadervanoverlastbestrijdingveroorzaaktenenkelejagersop8januarigrotepaniekbijdevogels(med.RvD).Degevolgenblevenwekenlangmerkbaar.Dewitkopstaartmeesinfluxvanhetvorigekwartaalzettezichookdoorin2011.GrootsteaantallenwerdenwederomgezieninhetRembrandtpark.HierwerdookeenTaigaboomkruipergemeld.Netalsinoktoberbleefhethelaasbijéénwaarneming.Gelukkigwerdenerfoto’sgemaakt.Sijsjeswareninmaartoveraltehoren.HierendaarzatenerBarmsijzentussen.
Zorgdatjewaarnemingenvanhettweedekwartaalvoor1juli2011zijningevoerdop:waarneming.nl.
Fuut5-2VijfhoekHavenBallast335ex.(FvG).Kuifduiker28-1t/m16-2VijfhoekHavenBallast1ex.(FvG,EdB,WvdS,HvO).13-2Kinselbaai1ex.(NZ).Geoorde Fuut16-2t/m30-3VijfhoekHavenBallastmax.3ex.“waarvan1ex.halfmaartbijnazomerkleed”(velen).11-3Gaasperplas1ex.(PP).Roerdomp 1-1,2-1Middelpolder1ex.(PB,MK).1-1t/m13-2Gaasperplas1ex.(PP).4-1DeAker1ex.(ManetteMarchand).8-1,5-2Botshol1ex.(BertVerweij,FS).18-1SciencePark1ex.(ErikLam).29-1Brettenzone1ex.(JV).16-2HavenBallast1ex.(NA).1-1,18-2Ouderkerkerplas1ex.(MK,MdV).Grote Zilverreiger234meldingenuitderegio.18-2Botshol73ex.opslaapplaats(JvdW).Lepelaar 12-2Poppendammergouw 1ex.(FV,WvdW).28-2Bovenkerkerpolder9ex.NW(AJ).Kleine Zwaan1-1t/m20-2Bovenkerkerpoldermax.45ex.(velen).7-1t/m28-2PolderdeRondehoepmax.20ex.(FS,JvdB,MWu,FvG,KJa).8-1t/m28-1WaterlandRietbroekmax.20ex.(JA,RBo,JA).9-1Botshol3ex.foer.(JvdB).6-2AetsveldschePolder2ex.(FD,HvO).
FOTO:FRANKVANGROEN
Taigaboomkruiper, Rembrandtpark, 3 januari 2011
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201130
8-2,9-2Gemeenschapspolderresp.1en2ex.(MV,JoostZuidberg).11-2Holendrechter-enBullewijkerpolder45ex.NO(FvG).25-2LandjevanGeijsel4ex.(LuukPunt).28-2Geuzenveld-Slotermeer50ex.N(PM).25-3Ouderkerkerplas1ex.(RR).Wilde Zwaan1-1t/m16-1PolderdeRondehoepmax.9ex.foer.(MK,JvdB,MWu,FvG,MdV).8-1BroekzijdschePolder4ex.foer.(JanBeekman).9-1Middelpolder3ex.neer(MK).14-1Gaasperplas3ex.t.p.en4ZO(PP).22-1t/m12-3AetsveldschePoldermax.29ex.(velen).8-2Bloemendalerpolder8ex.ZO(MV)enop25-21ex.t.p.(PT).24-2LandjevanGeijsel4ex.over(EV).3-3Landsmeerderdijk7ex.NO(PietVlietstra).30-3Vijfhoek1ex.ZO(PT).Taigarietgans 6-3Bloemendalergouw1ex.t.p.“Groterdangrauwegans,veelgeeloplanggerektesnavel”(FvG).Toendrarietgans2-1AetsveldschePolder5ex.(FD).2-1,4-1Bloemendalerpolderresp.10en3ex.(FonsdeMeijer,R.Krieger).2-1t/m8-2Bovenkerkerpoldermax.400ex.(RvD,MK,AJ,FS).8-1Hemweg20ex.NO(PM).9-1Rietbroek4ex.foer.(MaartenHotting).25-2,5-3Vijfhoekresp.55en37ex.over(PT,ED).19-3PolderOpperwoud1ex.(FvG).Kleine Rietgans1-1Entrepotdok360ex.over(WvdW).7-1Blijkmeerpolder1ex.foer.(JA).3-2PolderdeRondehoep1ex.(KJa).5-3Ouderkerkerplas1ex.(FvG).6-3Bloemendalergouw2ex.(FvG,MvL,FB).13-3Botshol1ex.foer.(MWu).KolgansGrootsteconcentraties:Bovenkerkerpolder4500ex.PolderdeRondehoep5000ex.WaterlandRietbroek3500ex.AetsveldschePolder8000ex.BrandgansGrootsteconcentratiesbevondenzichinWaterland:Blijkmeerpolder4500ex.Bloemendalergouw3000ex.PolderIJdoorn3500ex.Rijperweg8000ex.Binnengouw5000ex.16-1ingeheelWaterland17.684ex.;“eenrecord”(FV,WvdW).Rotgans 16-1Diemerpark6ex.over(RN).12-3Bloemendalergouw1ex.(FvG).19-3,26-3Kinseldam1ex.(FvG,MvL,HJ).Roodhalsgans15-1,16-1Bovenkerkerpolder1ex.“Ongeringdheidvanwegeafstandnietvastkunnenstellen”(RvD,AntonDuijnhouwer).SmientOuderkerkerplasmax.30.000ex.Wintertaling19-1t/m30-3LandjevanGeijselmax.180ex.(velen).Pijlstaart16-1t/m20-2Vijfhoekmax.11ex.over(FvG,EdB,MSc,OG,RivD).19-1,3-2NieuweMeer1m.(JvB).1-2t/m30-3LandjevanGeijselmax.6ex.(velen).8-2Gaasperdam1m.(FransAlst).12-2Barnegat5ex.over(NA).2-3t/m26-3Kinseldammax.4ex.(SW,FvG,MvL).3-3Lutkemeerpolder1m.(JvB).12-3PolderIJdoorn3m.(FvG).26-3Kinsel2ex.(JvR).Zomertaling 22-3LandjevanGeijsel4ex.(WS,JS,TL,JvdB,AJ).23-3t/m31-3Lutkemeerpoldermax.5ex.(JvB,RR,WP,JvdB).24-3Vijfhoek1p.(FV).26-3Kinsel1p.(JvR).29-3PolderIJdoorn1p.(MSc).Slobeend16-1t/m30-3LandjevanGeijselmax.50ex.(velen).26-3Kinselmeer50ex.“vrijweluitsluitendmannen”(MvL).Krooneend1-1Gaasperplas1m.(EV).10-1Kostverlorenvaart1m.(RikvanEekelen).13-2PEN-centrale1p.(NZ,WvdW).13-2t/m27-3Botsholmax.12ex.(velen).25-2t/m20-3DeTweedeDiemmax.6ex.(HJ,FvG).12-3t/m22-3Vijfhoekmax.7ex.(velen).18-2t/m17-3Hogewey1v.
31JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
(EdB,RivD,PascalGijsen).13-3,20-3Zeeburg1p.(JLK,JipBinsbergen).16-3,20-3A’dam-ZO1m.(WS).21-3DeHogeDijk2m.(WS).28-3IJburg2ex.(RB).Tafeleend16-1Gouwzee100ex.(ANH).Kuifeend 16-1Gouwzee2500ex.(ANH).Topper30-1Gouwzee1v.(FvG).8-2t/m31-3Vijfhoekmax.2v.;ook1m.gezien(velen).26-3Barnegat1v.(JvR).IJseend 22-1t/m8-2Sloterplas1v.t.p.;ontdektdoorPhilippDerks(velen).Brilduiker 30-1,19-3Gouwzeeresp.550en300ex.(FvG).Nonnetje9-1IJmeerthv.Uitdam123ex.(NZ).16-1Gouwzee400ex.(ANH).23-1Kinselmeer106ex.(NZ).Middelste Zaagbek11-2Marken6ex.(OnnoSteendam).13-2Gouwzee1m.(MarionvanEeuwijk).6-3Vijfhoek3v.rustend(BvD).Rosse Stekelstaart1-1t/m1-3Gaasperplas1v.(PP,EV,JvdB,JS).16-1Gouwzee5ex.(ANH).Rode Wouw30-1Aalsmeer1ex.NO(CK).Zeearend19-2,20-2Vijfhoek1ex.2kjt.p.“Veelzweefvluchtenenafentoeineenboom.Rond14.00strakrichtingFlevoland”(velen).Bruine Kiekendief26-3Nesciobrug3m.ad.NO“binneneenhalfuur”(MM).Blauwe Kiekendief1-1Lutkemeerpolder1v.O(AP).2-1Bovenkerkerpolder1m.foer.(KJ,MK).2-1,16-1Vijfhoek1ex.(IvanAppel,RB,ED,JLK,SilvanLaan).8-1t/m22-3Schipholmax.2v.jagend,ook1m.gezien(velen).16-1Gemeenschapspolder1v.(FvG).21-1t/m20-2Waterlanddiverseplaatsenzowel1m.als1v.jagend(velen).
FOTO:ROELYBOS
IJseend, Sloterplas, 24 januari 2011
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201132
Ruigpootbuizerd2-1Botshol1v.en1ex.juv.jagend(RRe).4-1Bovenkerkerpolder1ex.jagend(AJ).7-1t/m24-3Schiphol1ex.(velen).8-1PolderOpperwoud1ex.ZO(JA,RBo).29-1t/m28-3Afrikahavenmax.2ex.juv.(velen).6-3Uitdammerdijk1ex.NO(MvL,FB,JoachimvanGessel).27-3SportparkOokmeer1ex.O(RR).Smelleken3-1Houtrak1ex.(PT).8-1t/m6-3Schiphol1ex.jagend(RR,WvdW,WS).9-1Middelpolder1ex.(RN).27-1Alexanderplein1ex.“indeschemeringjagendopgroepenHalsbandparkieten”(CR).7-2KnooppuntWatergraafsmeer1v.ZW(GvD).11-3PolderIJdoorn1ex.(XvdP).Slechtvalk15-1Overhoeks,A’dam-N1p.(TvN).7-2t/m10-3Mondriaantoren1p.,ookbaltsend(MM,GvD).GeheleperiodeAmerikahaventerritoriaalpaarenHemwegterritoriaalpaar(PM).Patrijs24-2Schiphol2ex.(GerardvanBuuren).Waterral1-1t/m20-3Frankendael1ex.“Weinigschuwevogel,diezichvanafbeginmaartgoedlaatzien.Veelgefotografeerdengefilmd”(velen).7-1t/m31-3Vijfhoekmax.2ex.roepend(velen).18-1OsdorperBinnenpolder1ex.(JvB).20-1Halfweg1ex.(JvB).25-1t/m23-2Sarphatipark1ex.(HansTimmer,GodiDijkman).13-2Westerpark1ex.foer.(P.Koeleman).22-2Leeuwenveld1ex.(PaulRuiters).8-3Vondelpark1ex.roepend(FvG).13-3DeHogeDijk1ex.roepend(EdB).17-3,19-3Lutkemeerpolder1ex.roepend(JvB).23-3Diemerpark1ex.roepend(AP).Kluut 11-3Botshol1ex.zwemmend(FvG).11-3,23-3Schipholresp.1en2ex.foer.(WhoErnst).12-3t/m26-3Kinselmax.10ex.(velen).13-3t/m26-3Kinseldammax.40ex.(velen).25-3LandjevanGeijsel23ex.over(WS,RR,JB)en28-32ex.T.p.(RN).26-3PolderIJdoorn10ex.(MvL).Kleine Plevier18-3Bovenkerkerpolder2ex.foer.(AJ).22-3t/m30-3OsdorperBinnenpoldermax.6ex.(velen).25-3t/m31-3Lutkemeerpoldermax.6ex.(JvB,RR).26-3t/m29-3LandjevanGeijselmax.3ex.(velen).29-3Afrikahaven1ex.(KV).Bontbekplevier 12-2 Poppendammergouw1ex.(FV,WvdW).25-2t/m27-3LandjevanGeijselmax.8ex.(velen).20-3Vijfhoek2ex.over(WP).26-3Kinseldam3ex.(MvL).Goudplevier20-3PolderOpperwoud1000ex.op(BobvandenBroek).27-3Marken5000ex.(AnnemarieDekker).Zilverplevier 15-3,18-3LandjevanGeijselresp.2en1ex.(WS).Bonte Strandloper2-1Vijfhoek1ex.(PimJulsing).11-2t/m30-3LandjevanGeijselmax.52ex.(op28-2,velen).20-2t/m29-3Waterlanddiverseplaatsenmax.8ex.(velen).26-2,19-3Markenresp.9en2ex.(HJ,FvG).Kemphaan30-1Marken1m.(FvG).30-1t/m29-3Waterlanddiverseplaatsenmax.8ex.(velen).5-2t/m30-3LandjevanGeijselmax.30ex.(velen).25-3Lutkemeerpolder2ex.(JvB).29-3Bovenkerkerpolder3ex.foer.(AJ).Bokje11-3PolderIJdoorn1ex.(XvdP).14-3LandjevanGeijsel1ex.op(FS).Houtsnip1-1Transvaalbuurt1ex.over(OG).1-1,13-3Middelpolder1ex.(AG).6-1,23-3Sloterdijk1ex.(E.Kerssens,VincentvanderSpek).9-1Geuzenbos1ex.alarmerend(AnitavanderMeer).19-1Vliegenbos1ex.over(NvdG).2-2A10Noord1ex.over(EricRoeland).14-2Vijfhoek1ex.(MW).25-2SciencePark1ex.op(HJ).28-2,19-3Westgaarde1ex.(JvB).2-3,14-3Amstelpark1ex.over(MichielvanVliet,AndrévanLoon).19-3Oud-Zuid1ex.over(KJ).
33JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
19-3Geuzenveld-Slotermeer1ex.(JvB).20-3ZuiderAmstel1ex.(FW).20-3IndischeBuurt1ex.over(JV).26-3Frankendael1ex.over(OG).27-3VTC.Amstelglorie1ex.op(MC).28-3NieuweOosterbegraafplaats1ex.(OG).Grutto15-1t/m30-3LandjevanGeijselmax.1500ex.“VolgensschattingenmeerdandehelftIJslandseGrutto”(velen).15-2t/m29-3PolderIJdoornmax.1000ex.“waaronder100IJslandseGrutto”(velen).Zwarte Ruiter25-3,26-3LandjevanGeijsel1ex.(WS,RR,EV).29-3PolderIJdoorn2ex.(MSc).Witgat 1-1Houtrak1ex.rustend(RP).15-1SciencePark1ex.(MM).16-1Geuzenbos1ex.op(P.A.vanderMeer).8-2Bovenkerkerpolder1ex.(KJ).2-3t/m23-3Holendrechter-enBullewijkerpoldermax.2ex.(PP,PT,WS).11-3t/m31-3Lutkemeerpoldermax.2ex.(JvB,RR).25-3Groot-DuivendrechtschePolder1ex.over(RR).26-3OsdorperBovenpolder2ex.(ED).29-3Ouderkerkerplas1ex.over(MdV).Oeverloper27-3Middelpolder1ex.foer.(PB).30-3Lutkemeerpolder1ex.(JvB).Zwartkopmeeuw 10-3t/m26-3Kinseldammax.50ex.(velen).Geelpootmeeuw29-1,15-2hetIJ1ex.2kj(WvdW).19-2NieuweDiep1ex.2kj(WvdW).27-2Zeeburg1ex.ad.(JLK).5-3t/m26-3VoormaligGasfabriekterreinOostmax.2ex.ad.(FvG,MvL).Pontische Meeuw10-1Geuzenveld-Slotermeer1ex.2kj(PM).12-1t/m30-3Oosterpark1ex.2kj(RA,CR,TL,WS,WP).14-1t/m8-2NieuweDiepmax.2ex.2kj(FR).25-1t/m25-2A’dam-ZO1ex.3kjen1ex.2kj(JZ,MvK).26-1Cruquiuskade1ex.2kj(GvD).1-2t/m1-3Transvaalkademax.3ex.2kjwaarvan1ex.geringdinPolen(WvdW,RA,OG,FvG,RP).6-2Rivierenbuurt1ex.(SW).6-2,11-2Amstel1ex.2kj(SW,RP).19-2t/m13-3IJburgmax.2ex.2kj(WvdW,JZ,MvK,NH).2-3LandjevanGeijsel1ex.2kj(SW).21-3Kinseldam1ex.2kj(FerryvanderLans).Holenduif22-2Lutkemeerpolder150ex.(JvB).8-3Afrikahaven50ex.foer.(PM).Halsbandparkiet 15-1 Eensimultaantellinginderegioleverde3611ex.op.Grootsteslaapplaats:15-1,7-3Oosterparkresp.1800en1290ex.(FvG).Grote Alexanderparkiet31-3Oosterpark64ex.slaapplaats(FvG).Kerkuil 3-1Bovenkerkerpolder1ex.(FS).12-1,17-1GouwzeeZeedijk1ex.(JA,CeesKeyer).22-1Zunderdorp1ex.“langsvliegendensissend”(WvdW).22-1Legmeerpolder1ex.verkeersslachtoffer(JoepVerbeek).22-2AetsveldschePolder1ex.over(RivD).6-3Diemerbos1ex.jagend(JB).Oehoe4-1BosenLommer1ex.t.p.“Escape”(IekeOnderwater).Steenuil 15-3Bovenkerkerpolder1ex.(FS).Bosuil 3-1t/m22-2Flevopark1p.roepend(MM,HJ,NH).7-1t/m8-2Vliegenbos1m.roepend(NvdG,SjaakConijn).7-1t/m18-2Buitenveldert1p.roepend(ArjendeBoer,AG).9-1,25-3Kalfjeslaan1ex.roepend(AG).15-1t/m16-3A’veendiverseplaatsenmax.2ex.(PB,BK,RN).23-1Frankendael1m.roepend(RP).9-3A’damseBos1m.overdagroepend(HannaHirsch).Ransuil4-1Schinkelbos1doodex.“veerrestenvanplukplek(Havik?)”(RH).8-1,12-1Westgaarde1ex.(RR,JvB).17-1Bovenkerkerpolder1ex.(FS).26-1Legmeerpolder1ex.over(FS).15-2Vondelpark8ex.“Roestplaatsinwoonwijk”(AnnaVBN).15-2Gaasperplas7ex.slaapplaats(JanBrandenbarg)enop15-31ex.over(PP).21-2A’damseBos1ex.verkeersslachtoffer(RHo).15-3t/m24-3A’veen1ex.(MargaRonhaar).28-3Uithoorn1ex.roepend(FS).
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201134
IJsvogel 56meldingenuitderegio.Groene Specht54meldingenuitderegio.Kleine Bonte Specht16-1t/m28-3Vijfhoekmin.2m.en1v.gezien(velen).Boomleeuwerik8-3Schinkelbos1ex.(WvdS).Oeverzwaluw27-3Schinkelbos2ex.NO(CK).27-3NieuweDiep1ex.NO(MM).27-3AetsveldschePolder3ex.Z(EdB).28-3Lutkemeerpolder1ex.over(JvB,RR).Boerenzwaluw21-3Diemerbos1ex.(GerardT.Visser).Huiszwaluw28-3Lutkemeerpolder1ex.over(RR).Waterpieper 4-1,9-1Schinkelbosresp.12en3ex.(RH,JvdW).10-1Brettenzone1ex.roepend(PM).10-1,29-1Schipholresp.1en6ex.(ED,RR).16-1OsdorperBinnenpolder3ex.over(JvB).8-2t/m22-2Vijfhoekmax.2ex.(FvG,VH,EdB).6-3PolderIJdoorn1ex.(MSc).19-3Marken4ex.(FvG).Oeverpieper26-2,19-3Markenresp.3en1ex.(HJ,FvG).Gele Kwikstaart24-3A’veen1ex.NO(RRe).27-3Westpoort2ex.(KV).Grote Gele Kwikstaart24meldingenuitderegio.Witte Kwikstaart 19-3Uitdammerdijk40ex.“foeragerendinhetriet,zichalsgroepgedragend”(OG).Rouwkwikstaart28-2t/m26-3LandjevanGeijselmax.1p.(TL,WS,EdB,RivD).12-3t/m19-3Vijfhoek1v.(velen).21-3Amerikahaven1ex.(KlaasvandenBerg).26-3OsdorperBovenpolder2v.(ED).28-3AetsveldschePolder1ex.(EdB).Pestvogel18-2A’veenRandwijck3ex.foer.(EB).Blauwborst13-3Diemerpark4ex.zingend(ED,MvL,RB,JLK).Zwarte Roodstaart6-1t/m28-3Westpoort1ex.(PM,KV).14-3A’veensePoel1ex.zingend(RHo).18-3Bovenkerkerpolder1m.(AJ).31-3IJburg1v.(RB).29-3A’dam-N1ex.zingend(SanneKoolwijk).29-3SciencePark2ex.(OG).29-3Landsmeerderpolder2ex.(JanvanEmaus).Roodborsttapuit 8-3Bovenkerkerpolder1m.(AJ).9-3Diemerpark1p.(WvdS).12-3Broekzijdsche
FOTO:RICARDOVANDIJK
Kleine Bonte Specht, Vijfhoek, 12 maart 2011
35JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Polder1ex.(PP).12-3Middelpolder1m.(AG).12-3t/m14-3Vijfhoek1m.2kj(JLK,FK,EdB,RivD).13-3t/m27-3Schinkelbos1v.(FS,CK).29-3SciencePark2ex.zingend(OG).Tapuit26-3Afrikahaven1ex.(WP).Kramsvogel15-3Vijfhoek250ex.NW(MW).Grote Lijster15-1,8-2A’damseBos1ex.zingend(WP,JvB).3-2t/m29-3Vijfhoek1ex.zingend(velen).12-2Zunderdorp5ex.(FV,WvdW).21-2Sloterdijk2ex.over(SW).2-3PolderIJdoorn2ex.(BasvanSchooten,SW).8-3Schinkelbos1ex.(FS).12-3Gaasperzoom1ex.zingend(PP).14-3NieuweDiep1ex.(FK).19-3Frankendael2ex.NO(AJ).28-3Westgaarde1ex.over(JvB).Cetti’s Zanger2-1t/m31-3Vijfhoek1ex.zingend.Vanaf12-3een2eex.zingend(velen).Rietzanger29-3Diemerpark1m.zingend(RA,HansPeterse).Tjiftjaf 11-3Schinkelbos1ex.zingend(EdB).Fitis 25-3Overdiemerpolder1ex.t.p.(foto;KB).26-3A’veensePoel1ex.zingend(PB).Vuurgoudhaan4-1Amstelpark1ex.(FvG).4-1t/m21-1Rembrandtpark1ex.(TL,ANH,RR).15-1Oosterpark1ex.(FvG).16-1t/m19-3Frankendaelmax.3ex.foer.(RP,ED,AJ).19-1Vliegenbos1ex.foer.(NvdG).21-1,5-3Uithoornresp.1en2ex.(FS).21-1t/m6-3NieuweOosterbegraafplaats1ex.(FvG,FW,EV).30-1Uitdam2ex.(FvG).3-2NieuweMeer1ex.(JvB).10-2Westgaarde1ex.(JvB).13-2,14-3Flevopark1ex.(BvD,TV).24-2SciencePark3ex.(TV).28-2Artis1m.(WvdW).13-3Middelpolder1ex.(PB).29-3A’dam-C1v.(GijsDoeglas).31-3Vijfhoek1ex.zingend(VH).Baardman30-1,21-3Diemerpark2ex.tp.(RB,GvD).15-3Lutkemeerpolder2ex.roepend(RR).19-3Vijfhoek8ex.(BvD).27-3,29-3HalfwegDeKluut1ex.roepend(PM,JvB).Witkopstaartmees1-1t/m1-3Rembrandtparkenomg.max.15ex.(velen).8-1,10-3Markenresp.1en2ex.(GeertTimmermans).14-1A’dam-C2ex.(TL).16-1Hoofddorppleinbuurt1ex.(ANH).16-1,13-3Vijfhoekresp.1en2ex.foer.(JLK).18-1,8-2Flevoparkresp.2en1ex.foer.(PattyRameckers,FR).19-1t/m18-2Vliegenbosmax.3ex.(NvdG).20-1OuderkerkaandeAmstel
FOTO:ELSVELZING
Groene Specht, Nieuwe Ooster, 20 maart 2011
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201136
1ex.(CarlaOut).21-1A’dam-ZO3ex.(HelenRijkes,RobGordijn).23-1t/m2-3Sloterparke.o.max.6ex.(velen).28-1Bergwijkpark3ex.foer.(RichardvanRooijen).31-1Nieuwendam1ex.foer.(NinaVerkaik-deHaan).7-2t/m1-3A’veendiverseplaatsen1ex.(EB,KJ,BK).8-2AMC1ex.(ThomasDorlo).17-2DeAker5ex.(RR).18-2Ouderkerkerplas3ex.(EdB).10-3Muiden2ex.foer.(AntjevanSlooten).21-3Badhoevedorp1ex.(PT).Matkop 15-1t/m25-3DeHogeDijk2ex.(RBe,WS).16-1t/m31-3Vijfhoekmax.5ex.veelalzingend(velen).22-1,25-3Gaasperzoomresp.2en1ex.(RBe,PP).20-3NieuweOosterbegraafplaats1ex.roepend(EV).25-3NieuweMeer1ex.roepend(RR).13-3,27-3Diemerparkresp.4en1ex.(ED,MvL,RB,KB).26-3,29-3Brettenzoneresp.1en2ex.(PT,GerardKenter).Zwarte Mees16-1t/m13-3ZuiderAmstel1ex.(FW).24-1t/m17-3Westgaarde1ex.zingend(JvB).15-2,17-2NieuweOosterbegraafplaats1ex.(FvG,NA).15-3A’damseBos1ex.zingend(EB).22-3Vijfhoek1ex.(FvG).Taigaboomkruiper 3-1Rembrandtpark1ex.t.p.“Witteonderdelenenwenkbrauwstreep,regelmatigsrieroepje,opdefoto’szijnookdelangeachternagelendegetraptevleugelstreeptezien”(FvG).Buidelmees28-3Middelpolder1ex.roepend(MC).Noordse Kauw7-2A’veen1ex.(RN).18-2Rivierenbuurt1ex.(VH).25-2Lutkemeerpolder1ex.(RR).21-3Uithoorn1ex.(AJ).Ringmus 1-1,20-1Westpoortresp.12en30ex.(PM,PT).1-1t/m20-3A’dam-ZOmax.20ex.(WS).Vink18-1,31-1OsdorperBinnenpolder100ex.(PM).Keep8-1,31-1OsdorperBinnenpolder50ex.(FvG,PM).14-3Frankendael30ex.(AP).20-3
Schinkelbos40ex.(RH).Europese Kanarie20-3SchellingwoudeEcozone1ex.“Typischezanggehoord,konhemgoedzienopzo’n2meterafstand”(XvdP).Sijs189meldingeninderegio.Grootstegroepen:23-1Frankendael40ex.(FvG).30-1SchellingwoudeEcozone70ex.(FvG).31-1Westgaarde60ex.(JvB).11-2Rembrandtpark80ex.(TonDenters).15-2Watergraafsmeer60ex.over(NA).19-2Amstelpark50ex.(FvG).26-2Beatrixpark100ex.(ThijsFijen).5-3DeHogeDijk70ex.(FvG).12-3Diemerbos75ex.foer.Mannetje Sijs, Rembrandtpark, 23 maart 2011
FOTO:WILLIAMPRICE
37JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
(KB).12-3Vijfhoek43ex.W(EdB).13-3SciencePark40ex.(FvG).14-3WeespVTCLinnaeus50ex.foer.(ElsTimmerman).15-3Gaasperpark45ex.foer.(KB).19-3PENBos70ex.foer.(KB).Kneu30-3Lutkemeerpolder70ex.(JvB).Grote Barmsijs4-1NieuweOosterbegraafplaats10ex.(FvG).15-1,29-1DeBaarsjesresp.8en4ex.(JanHoltkamp).20-1Flevopark1ex.foer.(FR).2-2A’damseBos20ex.foer.(PM).2-2NieuweMeerOeverlandenNoord25ex.foer.(PM).7-2A’veen20ex.(JoopHotting).13-2HalfwegDeKluut2ex.(PM).17-2,5-3DeAkerresp.3en1ex.(RR).10-3Lelylaan1ex.(RR).12-3AetsveldschePolder1ex.over(EdB,RivD).20-3,27-3AalsmeerMolenpoelresp.3en1ex.,ookzingend(CK).28-3Vijfhoek3ex.(FvG).Kleine Barmsijs29-1.7-2Frankendael2ex.(RP).12-3A’veenHeemtuinDeBraak1ex.(SaskiaVleeming).19-3Middelpolder1ex.(PB).Kruisbek12-3Vijfhoek6ex.Wroepend(EdB,RivD).Goudvink 2-1t/m30-3Vijfhoekmax.5ex.,ookzingend(velen).17-1Flevopark1m.roepend(EV).6-2SchellingwoudeEcozone2m.(HJ).26-2A’dam-ZO1ex.(WS).5-3Bijlmerbajes1m.zingend(XvdP).12-3Gemeenschapspolder1ex.(EdB).20-3Schinkelbos1m.(CK).22-3Diemerpark1ex.roepend(GvD).Appelvink 5-1t/m9-3Flevoparkmax.2ex.(EV,TV,FR,JeroenRiemens,DavidTempelman).6-1
FOTO:RUUDALTENBURG
Appelvink, Vijfhoek, 29 maart 2011
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201138
t/m2-3A’dam-ZOmax.6ex.(EV,RBe,EdB).19-1Frankendael1m.(MarjaTimmers).21-1t/m20-3NieuweOosterbegraafplaatsmax.10ex.(velen).27-1A’veenRandwijck2ex.(RHo).10-2t/m28-3Westgaardemax.3ex.(JvB,RR,JvdB).5-3Diemerbos1ex.roepend(FvG).12-3,29-3Vijfhoekresp.1en2ex.,ookzingend(EdB,RA,CR).13-3VTCOsdorpBijenpark1ex.(HermanBouma).28-3A’dam-N1ex.zingend(TvN).Sneeuwgors 2-1WeespCentrum1ex.op“Vogelfoerageerdeopplatdakmetgrindenmos,vloogwegmettyperend‘tirrrit’-roepje”(MV).Geelgors20-3AetsveldschePolder1ex.ZO(MV).
Afkortingen AG Axel Groenveld JS Jacob Sijtsma PB Peter-Paul Boermans
AJ Auke Jansen JV Joachim Vreeman PM Paul Marcus
ANH Age Niels Holstein JvB Jan van Blanken PP Philip Plenckers
AP Arjan Pieterse JvdB Joop van den Brink PT Paul Tak
BK Bart Kooij JvdW John van der Woude RA Ruud Altenburg
BvD Berend van Dooren JvR Johan van Rossum RB Rob Baars
CK Christian Kooij JZ Jan Zorgdrager RBe Ron Berkhout
CR Cees Roselaar KB K.A. Buitenkamp RBo Roeland Bom
EB Eric Brandes KJ Kees Jonker RH Robert Heemskerk
ED Edial Dekker KJa Kees Janmaat RHo Rinus Hofs
EdB Ellen de Bruin KV Klaas Vledder RivD Ricardo van Dijk
EV Els Velzing MC Martin Camphuijsen RN Rinus Nieuwstad
FB Frank Blankers MdV Martijn de Vries RP Ronald Pieters
FD Frank Derriks MK Mark Kuiper RR Rutger Rotscheid
FK Fred Klootwijk MM Maarten Mooij RRe René Reekers
FR Frank Roos MSc Marten Schmitz RvD Ronald van Dijk
FS Fred Scholte MV Martijn Voorvelt SW Steven Wytema
FV Frank Visbeen MvK Maarten van Kleinwee TL Ton Lakeman
FvG Frank van Groen MvL Merijn van Leeuwen TV Tom Visbeek
FW Frank Warendorf MW Mathieu Woldhuis TvN Tim van Nus
GvD Guus van Duin MWu Marianne Wustenhoff VH Vincent Hart
HJ Han Jacobs NA Niels Aagaard WP William Price
HvO Hans van Oosterhout NH Nico Hopman WS Will Schep
JA Jelle Abma NZ Nirk Zijlmans WvdS Wim van der Schot
JB Jeroen Brandjes NvdG Norbert van de Grint WvdW Willem van der Waal
JLK Jip Louwe Kooijmans OG O.G. Goreng XvdP Xander van der Poel
39JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Watvindendeburen?JohnvanderWoude
VWG Zuid-Kennemerland-Fitisjg.47,2011nr.1,jubileumuitgave
DeVogelwerkgroepZuid-Kennemerland(Haarlemenomstreken)bestaatzestigjaar.Hetjubi-leumnummervanhunbladFitisteltmaarliefst100pagina’s,en52daarvanzijngewijdaaneenuitvoerigebesprekingvan(op-)nieuwverschenensoortenen(bijna)verdwenensoortenindezeregio,gezienoverdieperiodevanzestigjaar.
Nieuwofopnieuwverschenenzijn:GeoordeFuut,Aalscholver,Roerdomp,Ooievaar,Lepelaar,Rietgans,GrauweGans,Brandgans,Nijlgans,Tafeleend,Havik,Wespendief,Slechtvalk,Fazant,Zwartkopmeeuw,Halsbandparkiet,IJsvogel,Huiszwaluw,Baardman,Appelvink,Goudvink.
Verdwenenofbijnaverdwenenzijn:Zomertaling,Mandarijneend,Eider,Boomvalk,Patrijs,Schol-ekster,KleinePlevier,Goudplevier,Kemphaan,Wulp,Grutto,Watersnip,Zomertortel,Kerkuil,ZwarteSpecht,Kuifleeuwerik,Veldleeuwerik,GeleKwikstaart,Paapje,Tapuit,GroteLijster,Spot- vogel,Fluiter,BonteVliegenvanger,GrauweKlauwier,Wielewaal,Roek,Ringmus,Frater,Geelgors.
GrauweKlauwierwassinds1983afwezig,maarbroedthierdelaatstepaarjaartochweer. RoerdompwordtdelaatstetijdalsbroedvogelgenoteerdindenattestukkenvandeAmster-damseWaterleidingduinen.
VaakzienvogelaarsdesterketoenamevanHavikalsoorzaakvanhetverdwijnenvanZwarteSpechtinhetduingebied.MaarindeduizendenonderzochteplukrestenvanHavikishiernooiteenspoorvanZwarteSpechtgevonden.
Vogelwacht Utrecht-DeKruisbekjg.54,2011nr.1
Het Utrechtse stationsgebiedVogelbeschermingendegemeenteUtrechthebbeneenconvenantgeslotenomdegrootscha-ligenieuwbouwinhetstationsgebiedvogelvriendelijkertemakenvoortypischestadsvogelsalsHuismus,ZwarteRoodstaartenGierzwaluw.
VWG Alkmaar en omstreken-DeKleineAlkjg.28,2010nr.4enjg.29,2011nr.1
DwergganzenHetgebiedAbtskolk/DePutten,gelegenachterdeHondsbosscheZeewering,iséénvandezes
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201140
vastepleisterplaatsenvanDwerggansinNederland.Deaantallenzijnbehoorlijktoegenomen,van11inmaart1995tot92inmaart2010.Overdelaatstezevenjaargezienisdemedianeaankomstdatum27novemberendemedianevertrekdatum18maart.Hetiswelsteedsmoeilij- keromdegroepjesDwergganzenterugtevindenindegrotegroepenKolganzen.
WespendiefInhetduingebiedtussenEgmondaanZeeenCamperduinzatvanaf1997eenterritorialeWespendief,maarpasin2002isbroedenvastgesteld.Erisnujaarlijkseenbroedgeval,ensinds2009ookeentweedeterritorium(nogzonderbroedgeval).
Integrale telling Huismus en Spreeuw in AlkmaarHetgehelestedelijkegebiedvanAlkmaarisinhetvoorjaarvan2010geteldopbroedterritoriavanHuismusenSpreeuw.Menhadhetwerkverdeeldover106telgebieden.VanHuismuszijn592ter-ritoriageteld,vanSpreeuw138territoria.Alkmaarheefteentraditievanstadsvogeltellingen;eerderetellingenvangrotedelenvanAlkmaarwarenerin1984,1994en2004.Deaantallenhuismusterrito-riazijnvoordiedriejarenplus2010voorheelAlkmaargeschatoprespectievelijk3500-4500,4100,840en610.Degrootsteteruggangligtdustussen1994en2004,enhetzelfdegeldtvoorSpreeuw.DemeestewijkenwaarnogwelHuismusenSpreeuwvoorkomenliggenaanderandvandestad.
VWG Het Gooi en omstreken -DeKorhaanjg.45,2011nr.1
Zwarte en Groene SpechtDezetweespechtenzijnhierderegionaleVogelsvanhetjaar2011.Menverzoektallewaarnemin-genvandezetweesoortentemeldenopvwggooi.nlofwaarneming.nl.
Werkgroep IJsvogelsBijdeWerkgroepIJsvogelsvandezeVWGwarenin201055vrijwilligersactief.Zijonderhieldenencontroleerden125ijsvogelwanden.Injanuari2010hieldenzijbovendieneenactieomijsopentehakken(‘HakeenWak’).Hetresultaatin2010wasdater26paarIJsvogelshebbenge-broed,waarvan23indewandenvandewerkgroep.Vandedvddiedewerkgroepin2008heeftuitgegevenoverhetmakenvanijsvogelwandenzijnernog130(vande1000)beschikbaar.
Vogelbeschermingswacht Zaanstreek -DeKieftjg.35,2011nr.1
Veenweide versus moerasIndeZaanstreekblijkteenzekerespanningtebestaanoverhetinstandhoudenvandeveen-weiden.Bijeenminderintensief(dusgoedkoper)beheervandeveenweidendoormetnameStaatsbosbeheer‘dreigt’volgensdelokalebestuurders‘vermoerassing’.Maarsoms,zoalsinhetWestzijderveld,staatvolgensStaatsbosbeheermoerasvormingexplicietinhetbestemmings- plan.
41JAARGANG49NR1JUNI2011 De Gierzwaluw
Blauwe ReigerpopulatieHetaantalnestenvanBlauweReigerindeZaanstreekwasin2005nog268.In2010wasdat178,ongeveerevenveelalsin2008en2009.Degrootstekolonieswarenin2010dievandeOudeBegraafplaatsteWormerveer(83nesten)enhetIn’tVeldparkteZaandam(49nesten).Dekolo-nievandeHembrugteZaandamissinds2004teruggelopenvan64naar14nesten.
IVN Amstelveen-DeGroeneZeggejg.27,2011nr.1
OeverzwaluwwandDeoeverzwaluwwanddiein2008/2009wasaangebrachtaandeoostkantvandeBurg.Boerswegbleefin2009onbezetmaarin2010washettochraak.Veertiggatenwerdendoordevogelsopengemaakt,envermoedelijkzijntwintigdaarvanwerkelijkbezetgeweest.
Weidevogelbescherming 2010De59vrijwilligersvandeweidevogelwerkgroepvanIVNAmstelveenzijnin2010samenmetdeVogelwerkgroepOuderkerk,deagrarischenatuurverenigingDeAmstelen38boerenactiefgeweestop944ha.graslandinAmstelveenenAmstelland.Intotaalzijn913nestenvanwei-devogelsgevonden,envan610ishetuitkomstresultaatbekend:80,3%daarvanismetsuccesuitgekomen.Hetverliesdoorpredatiewasditjaarslechts12,1%.Deaantallennestenvandebelangrijkstesoortenwaren:Grutto197,Kievit380,Scholekster130,Tureluur91.DegoedebroedresultatenzijnmedetedankenaandeinzetvandeboereninAmstelland,doordatzijbereidzijnvoldoendeoppervlakkruidenrijkgaslandtelatenstaanvoordekuikensvandeweidevogels.
SOVON-nieuws uit de provincie Noord-Holland2011/1
Bijzondere broedvogels in 2010NogsteedsherbergendeSchoorlseDuinenvijfterritoriavanNachtzwaluw.HetNaardermeerteldein2010maarliefst89nestenvanPurperreiger.Lepelaarbroedtinmiddelsmet121paarophetvastelandvanNoord-Holland,eenverdubbelingtenopzichtevan2005,maarweinigvergelekenmetde375nesteninDeGeulopTexel.InDePettenopTexelbroedden2400paarGroteStern.MerkopdatdezetweegebiedenopTexeloploopafstandvandeveerhavenliggenendusgoedtedoenzijnmetOVvanuitAmsterdam.
SOVON Vogelonderzoek Nederland -SOVON-Nieuwsjg.24,2011nr.1
Midwintertelling watervogels januari 2010Ruim1500tellersdedenmeeaande44ewatervogeltellinginNederland.ZievoordeAmsterdamseresultatenhetartikeleldersinditnummervanDe Gierzwaluw.Dealgemenetendenswasdat,onderinvloedvanhetkoudeweer,deaantallenvanveelsoortennoglagerwarendaninjanuari2009,toenzevergelekenmethetgemiddeldevan2004-2008ookalaandelagekantwaren.
De Gierzwaluw JAARGANG49NR1JUNI201142
ExotenwebsiteWiesnelietswilopzoekenoverdewatminderbekendeexotenkannuterechtopwww.sovon.nl/exoten.Metfoto’senkenmerken.
HalsbandparkietentellingDelandelijketellingvandehalsbandparkietenslaapplaatseninjanuari2011lietziendatdeaantalleninAmsterdamenDenHaagzijnafgenomenendievanRotterdamenUtrechtzijntoegenoment.o.v.2010.Hettotaalvandenegenslaapplaatsenwasin2011netalsin2010eenkleine10.000exemplaren.
Vogelbescherming Nederland -Vogelnieuws2011nr.1
Korhoen: laatste kansWienogeenwildKorhoenwilzieninNederlandmoetnuechtopschieten.Zondernieuwe,snellemaatregelenopdeSallandseHeuvelrugishetuitstervenvandeNederlandsepopulatievrijwelzeker.Maardoorbezuinigingeneneenteruglopendlokaaldraagvlakvoornogmeerboskapzijndezemaatregelenmoeilijkterealiseren.
2011 Jaar van de BoerenzwaluwInveertigjaartijdverdweendehelftvandeNederlandsebroedparenvandeBoerenzwaluw.Eenprimaadvieslijstmetallerleitipsvoornestgelegenheidistedownloadenop: www.vogelbescherming.nl/vogels_beschermen/landelijk_gebied/jaar_van_de_boerenzwaluw.
Het Korhoen staat in Nederland op uitsterven…
FOTO:RICARDOVANDIJK,finland
Ledenmutaties
Nieuwe leden
I.P.A.Appel,AmsterdamM.K.Boots,AmsterdamA.M.deBrey,AmsterdamH.Crommelin,AmsterdamZ.elFilali,AmsterdamM.Izeboud,AmsterdamA.Kranstauber,AmsterdamE.Krol,AmsterdamP.A.Pieterse,AmsterdamC.C.M.Schelvis,AmsterdamM.P.Schriemer,Amsterdam
Verhuisd
R.Heemskerk,Almere
Opgezegd
B.Darnaud,DenHaagR.Pieters,AmsterdamL.v.d.Steen,Amsterdam
Colofon
Redactie:EllendeBruin,VechtenGein3,1393PXNigtevecht,0294-257650,ellen.de.bruin@hotmail.comOpmaak:RobertHeemskerk,Vrijdagstraat3hs,1335LPAlmere,036-8801905,robhee@online.nlVoorzitter: FrankvanGroen,Nic.deRoeverstraat20,1093KK,020-7762160,fm.vangroen@kpnmail.nlSecretaris: RoelyBos,Leidsegracht52,1016CN,020-6275589,roelybos@chello.nlPenningmeester:MaartenMooij,Insulindeweg960,1095DX,020-3373835,mooij@vvtp.tudelft.nlAlgemene bestuursleden:JanvanderBen,Valeriusstraat238/1,1075GL,020-6622304,janvdben@planet.nlZweitseScheeringa,J.W.Brouwersstraat64,1071LK,020-6793234,z.schee@gmail.comCommissie Bescherming:FrankWarendorf,020-6625018,warendorf1@zonnet.nlWaarnemingensecretaris:AukeJansen,020-6933181,aukejansen@xs4all.nlStandwerk:ZweitseScheeringa,020-6793234,z.schee@gmail.comExcursies:SanneHirschler,06-20378931,shirschler@hotmail.comLezingen:JanvanTil,020-6326107,chantelavie@yahoo.comWebsite:www.vogelwerkgroepamsterdam.nlAVN:groups.yahoo.com/group/Amsterdams_VogelNetLidmaatschap leden: e17,50Stadpas:e15,-Huisgenootleden:e4,50,BetalingviaPostbank5060400,t.n.v.VogelwerkgroepAmsterdamteAmsterdamEreleden: JoopAndriese,BertKamp
Overname van artikelen: gaarne in overleg met de redactieDeadlinesvanDeGierzwaluw:20januari,20april,20juli,20oktober.
top related